DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar...

21
FEWS Noorderzijlvest: van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer Waterschap Noorderzijlvest Jan Gooijer| 18 juni 2014

Transcript of DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar...

Page 1: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

FEWS Noorderzijlvest: van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer

Waterschap Noorderzijlvest

Jan Gooijer| 18 juni 2014

Page 2: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Overzicht

1 Het traditionele FEWS bij Noorderzijlvest

2 Operationeel sturen met RTC Tools

3 Onderzoek naar coïncidentie en langjarige klimaattrends

4 Conclusie

2

Page 3: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

3

Noorderzijlvest

Hunze & Aa’s

Fryslân

Page 4: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Beheergebied Noorderzijlvest

4

Page 5: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

5

Voorbeeld rol FEWS tijdens calamiteiten

Page 6: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

FEWS tijdens calamiteit: volwaardige rol…

- elke vergadering begint met statusupdate + verwachtingen o.b.v. FEWS op smartboard - Gedurende de calamiteit verliep de informatieoverdracht steeds sneller. Er is veel gebruik gemaakt van informatie uit het veld en door modellen gegenereerde voorspellingen. De voorspellende waarde van Fews (Flood Early Warning System) had een volwaardige rol bij besluitvorming. (Uit de evaluatie Hoogwater 2012)

6

Page 7: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Oude model in FEWS

-Rekentijd:

16 uur voor 1 jaar door- rekenen

- Alleen waterstandverwachtingen op basis van neerslag- en getijverwachtingen

7

Page 8: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Het nieuwe RR model: per bodemtype 1 RR knoop met eenheidsgrootte van 1 ha

8

Het interne RTC model van Electra en Fivelingo

Page 9: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Nieuwe RTC model (ook wel: Model Predictive Control)

- Rekentijd: 12 uur om 400 jaar door te rekenen

- Waterstandverwachtingen op basis van neerslag- en getijverwachtingen berekend met het interne model worden gecombineerd met een optimalisatieroutine voor de instellingen van kunstwerken

- De instellingen voor kunstwerken zijn aan te passen

9

Page 10: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Resultaat bij hoogwater

Effect tijdens piekafvoeren

Positief neveneffect: je krijgt meer grip op wat ze in het veld doen

10

Page 11: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Resultaat bij reguliere omstandigheden

Vooral ‘s nachts pompen tegen nachtstroomtarief

11

Page 12: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Nog te doen

-Koppeling FEWS – WABIS en vice versa in live systeem

-Sturing op actuele energieprijzen (en strategisch inkopen?)

-Sturing op onzekerheid weersverwachting (ensemble, tree-based)

-Uitbreiden naar rioleringswereld?

12

Page 13: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Snelle RTC model ook gebruikt voor coïncidentieonderzoek

alle neerslaggebeurtenissen

hoogste 10%

a

lle s

torm

opzetg

ebeurt

enis

sen

13 juni 2014

13

gezamenlijke kans: >1%

Page 14: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Onderzoeksvragen 1. Wat is effect van coïncidentie op maatgevende

waterhoogtes?

2. Verandert die met toekomstig klimaat (2050)?

Aanpak:

• Gebruik resultaat van klimaatmodel (RACMO)

(neerslag, verdamping, windopzet Waddenzee)

• Tijdreeksanalyse (800 jaar)

• Bepaal verschil tussen normale run en “ontkoppelde” run

verkennend!

13 juni 2014

14

Page 15: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Delft-

FE

WS

getij

jaarmaxima

Modellentrein RACMO klimaatmodel

• SOBEK-RR neerslagafvoermodel

RTC-Tools hydraulisch model

13 juni 2014

Plots van:

- Normale run

- Run zonder windopzet

- 10 shuffles van windopzet en neerslag (μ,σ)

15

Page 16: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

13 juni 2014

16

Voorbeeld nov. 2590 (klimaat, 40cm)

100 mm

Page 17: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Huidig klimaat

13 juni 2014

17

Page 18: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Klimaat 2050, zeespiegelstijging 40cm

13 juni 2014

18

Page 19: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Resultaat Mate van coïncidentie lijkt mee te vallen?

- Verschil bij T=100 jaar circa 5 cm

- Maar: T=100 T=30-40 jaar!

13 juni 2014

19

Mogelijkheid voor uitgebreide ‘toekomstig weer’ studies

extreem weer (regen, droogte, waterkwaliteit, etc

voorbeeldjaren

Verleiding is groot, omdat je lange tijdreeksen en klimaatverandering heel intuïtief kunt onderzoeken.

Maar status is verkennend op dit moment

Page 20: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

Conclusie

1 Een simpel model blijkt een wereld van mogelijkheden te openen die grenst aan de hydrologie/het waterbeheer

2 Enerzijds koppeling met meteorologische modellen

3 Anderzijds het combineren van hydro-meteorologische data met naar wens uitbreidbare optimalisatiefuncties

4 What else? We krijgen de smaak nu te pakken…;-)

20

Page 21: DSD-NL 2014 - Delft-FEWS Gebruikersdag - 6. FEWS Noorderzijlvest - van calamiteiteninstrument naar brug tussen meteorologie en waterbeheer, Jan Gooijer (Waterschap Noorderzijlvest)

21

Pictures:

More information please contact waterboard Noorderzijlvest

Text:

Waterboard Noorderzijlvest

Contact:

Stedumermaar 1, postbus 18, 9700 AA Groningen, the Netherlands, [email protected]