ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Frankrijk"

zakendoen metFrankrijk

322 zakendoen met Frankrijk

Voorwoord 5

Zakenklimaat Handelsgeest 6

Economische situatie 12

Handelsrelatie 16

Kansrijke sectoren 20

Zakencultuur 26

Omgangsvormen 30

Bedrijfsprofielen 36

Zakendoen in de praktijk Een bedrijf opzetten 38

Wet- en regelgeving 42

Douanezaken 50

Vergunningen 54

Productaansprakelijkheid 56

Personeel 60

Belastingen 66

Betalingsverkeer 70

Dit kan ABN AMRO voor u betekenen 76

Nuttige adressen 82

inhoudsopgave

Ziet u toekomstige expansie in het buitenland voor uw onderneming?

Zakendoen over de grens en daarmee succesvol zijn, blijkt in de praktijk veelal

een uitdaging. Daarom introduceert ABN AMRO de zakenreisgids, onmisbaar

voor uw zakelijke, internationale avontuur!

Een gids vol informatie van insiders; met handige weetjes over het

betreffende land, het zakenklimaat en ondernemerstips. Uiteraard staan wij

u daarnaast ook graag bij met netwerken in binnen- en buitenland, advies,

producten en diensten op maat.

ABN AMRO wenst u veel succes op uw zakelijke reis!

Edzard EnschedéManaging Director International Network Commercial and Merchant Banking

voorwoord

© ABN AMRO Bank N.V.ABN AMRO is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10, Amsterdam (Postbus 283, 1000 EA). KvK nummer 34334259. BTW-identificatienummer: NL 820646660B01.

In deze brochure staat algemene informatie en is niet speciaal geschreven voor uw persoonlijke situatie. De brochure is daarom geen advies om iets te doen of niet te doen. Beslissingen die u alleen neemt op grond van de informatie in de brochure komen voor uw eigen risico.

Wij proberen alleen betrouwbare bronnen te gebruiken voor de informatie in de brochure. We kunnen niet garanderen dat alle informatie altijd juist, volledig of niet al verouderd is. Als u meer informatie wilt over het onderwerp van de brochure, kunt u altijd contact met ons opnemen, bijvoorbeeld via internet (www.abnamro.nl) of via een bankshop bij u in de buurt.

De informatie in deze brochure is bedoeld voor onze klanten in Nederland. We kunnen er niet voor in staan dat de informatie in de brochure ook bruikbaar is in andere landen.


En minder goed op:

▶ beschermen van investeerders;

▶ belasting betalen.

In verhouding tot veel vergelijkbare OESO-landen, is het in Frankrijk

niet zo gemakkelijk om krediet te verkrijgen.

Gunstig ondernemingsklimaatFrankrijk heeft een gezond ondernemingsklimaat. Dit komt onder

andere door een sterk en onafhankelijk rechtssysteem, vastomlijnde

eigendomsrechten en een goed functionerende financiële sector.

De geografische ligging, het lidmaatschap van de eurozone, moderne

infrastructuur en het opleidingsniveau van werknemers maken van

Frankrijk een goede vestigingsplaats voor bedrijven. Moeizame

toegang tot financiering en ongunstige fiscale en arbeidsregelingen

vormen echter belemmeringen bij zakelijke transacties.

Relatief makkelijk zakendoenIn haar jaarlijkse rapport Ease of Doing Business rangschikt de

Wereldbank 183 landen op basis van de vraag of u er makkelijk

zakendoet. Frankrijk scoort goed op:

▶ contracthandhaving;

▶ behandeling van bouwaanvragen;

▶ een bedrijf starten;

▶ grensoverschrijdende handel.

handelsgeest


OverheidssubsidiesVoor bepaalde projecten in gebieden met hoge werkloosheid

(vroegere mijnbouwgebieden, scheepswerven of binnen belastingvrije

zones) worden subsidies verstrekt. Als u een groot bedrijf opzet, is

het mogelijk dat u voor belastingvermindering in aanmerking komt.

DeviezencontroleBuitenlandse investeringen in Frankrijk worden gecontroleerd door het

Ministerie van Financiën. Investeerders moeten het bedrag en de aard

van de investering aan het ministerie opgeven als de onderneming in

de EU is gevestigd, of als Europees wordt beschouwd door de samen-

stelling van alle bestuursorganen. Hier is sprake van wanneer de

meerderheid van de directeuren, aandeelhouders en leden afkomstig

is uit de EU. In alle andere gevallen moet u toestemming vragen

voordat u tot investering kunt overgaan.

FinancieringsbronnenAlle internationale grootbanken en grote financiële instellingen zijn

actief in Frankrijk. De financiële markten staan onder toezicht van de

lokale toezichthouder: Autorité des Marchés Financiers (AMF). Parijs

heeft een actieve effectenbeurs die veel buitenlandse beleggingen

aantrekt, de CAC40. De beurs werkt nauw samen met onder andere

de beurzen van Amsterdam, Londen, Frankfurt en New York.

Hulp van de overheidOm werkgelegenheid te creëren en innovatie te bevorderen, voert

de Franse overheid actief beleid om het land aantrekkelijker te maken

voor buitenlandse investeerders. Sinds een aantal jaar kent Frankrijk

de zogenoemde pôles de compétitivité. Dit zijn clusters van in Frankrijk

gevestigde bedrijven, onderzoeksinstellingen en overheden die samen

aan innovatie werken in een specifieke economische sector. Deze

clusters zijn onder andere opgericht om makkelijker buitenlands

kapitaal aan te kunnen trekken.

handelsgeest

Goed vervoersnetwerkFrankrijk heeft een uitstekend binnenlands en internationaal ver voers -

netwerk voor passagiers en goederen. Parijs is een belangrijk

knooppunt en wordt met veel andere steden verbonden door

hogesnelheidstreinen (TGV) die snelheden van driehonderd kilometer

per uur kunnen bereiken.

Kenmerken FrankrijkFrankrijk verbindt Noord-Europa met de mediterrane landen. De eco-

nomie is gebaseerd op vrij ondernemerschap, maar de overheid

exploiteert veel openbare nutsbedrijven en heeft aandelen in

enkele essentiële industrieën. De overheid is actief betrokken bij

het bedrijfs leven via een scala aan regelingen, vergunningseisen

en bijstand programma’s.

Frankrijk voldoet aan alle investeringseisen: van financiering, eigen-

domsrechten, vervoer, communicatie en technologie tot goed

opgeleide en gekwalificeerde werknemers. Er bestaan nauwe

betrekkingen tussen universiteiten en hoogwaardige onderzoekscentra.

In de afgelopen jaren hebben veel buitenlandse investeerders voor

Frankrijk gekozen om belangrijke industriële projecten te ontwikkelen.


Flexibilisering arbeidsrechtHet Franse arbeidsrecht is flexibeler geworden. Langere werktijden

voor werknemers zijn toegestaan, bedrijven hebben meer vrijheid om

de werktijden van medewerkers in te delen en er is meer democratie

op de werkplek.

Aangepast vennootschapsrechtDe regelgeving rondom het beheer van financiële activa is gemo-

derniseerd. Hiermee versterken de Fransen het aanzien van Parijs

als financieel centrum. Ook wordt het Franse rechtssysteem nog

aantrekkelijker voor portefeuillebeheerders, investeerders en spaarders.

Meer steun voor innovatieOm innovatie te bevorderen, zijn onder andere de volgende

maatregelen genomen:

▶ meer belastingaftrek voor onderzoek;

▶ eenvoudiger octrooistelsel;

▶ uitbreiding van snel internet.

“Buitenlandse ondernemingen hebben genoeg kansen, maar ze moeten er wel voor

vechten. Frankrijk is een groot land met meer dan zestig miljoen inwoners. Er is dus

een grote behoefte aan producten.”

Kaak - Willem Huijink

handelsgeest

De hulp die de Franse overheid aan buitenlandse investeerders biedt,

varieert van infrastructurele verbeteringen tot subsidies. Frankrijk kent

verschillende subsidieregelingen die via diverse overheden worden

toegekend.

Belangrijke hervormingenIn de afgelopen jaren hebben belangrijke hervormingen plaats-

gevonden op cruciale onderdelen van de Franse economie.

Naast innovatie en economische immigratie, werden ook arbeids-

en vennootschapsrecht aangepast om de concurrentiepositie

en het ondernemingsklimaat van Frankrijk te verbeteren.

Deze hervormingen gingen gepaard met een sterke bevordering van

een ondernemingscultuur, met name door invoering van een vereen-

voudigde wettelijke status voor de zelfstandige ondernemer. In 2011

werden 549.805 nieuwe bedrijven in Frankrijk geregistreerd, waarvan

291.721 de status van auto-entrepreneur kozen.

Meer informatie en advies over markten, vestigings-mogelijkheden, overnamekandidaten of handels partners in Frankrijk vindt u op de website van de Invest in France Agency: www.invest-in-france.org

internettip


Hierbij moet vermeld worden dat de Franse economie tijdens de

recessie van 2008-2009 ook minder fors kromp. Dit komt doordat zij

minder afhankelijk is van de export, die hierin een aandeel van rond de

25% heeft. In Duitsland ligt dit percentage bijvoorbeeld boven de 50%

en in Nederland zelfs op meer dan 75%. Daarnaast is de rol van de

Franse overheid relatief groot, wat in tijden van crisis als een soort

buffer kan dienen. Zo bedroegen de Franse overheidsuitgaven in 2010

ongeveer 57% van het bbp. In de rest van de eurozone was dit minder

dan 50%.

Europese middenmoterFrankrijk is de op een na grootste economie van de eurozone. Het bruto

binnenlands product (bbp) bedroeg in 2011 ongeveer 1.800 miljard

euro, zo’n 20% van het totale bbp van de eurozone. Wat economische

kracht betreft, is Frankrijk in het algemeen een middenmoter binnen

de eurozone. Het is een vrij gesloten economie en daardoor minder

afhankelijk van de buitenlandse handel. De economie wordt vooral

aangedreven door de binnenlandse bestedingen, waarbij de rol van

de overheid relatief groot is.

Gematigde groeiDe Franse economie groeide in 2011 met 1,7%, iets harder dan die

van de eurozone als geheel. De groei bleef achter bij de 3,1% van

Duitsland, maar was hoger dan de 1,2% in Nederland. In 2010 zag dit

plaatje er iets anders uit. Terwijl de wereldeconomie zich in dat jaar

herstelde van de financiële crisis en de wereldhandel sterk opveerde,

bleef de groei in Frankrijk achter bij die van de eurozone.

economische situatie


OverheidsfinanciënDe overheidsfinanciën van Frankrijk staan er op dit moment niet

florissant voor. Daarom besloot Standard & Poor’s in januari 2012

Frankrijk niet langer de hoogste kredietstatus (AAA) toe te kennen.

De Franse overheid neemt forse maatregelen om de financiën op orde

te krijgen en weer aan de Europese regels te voldoen. Ze zijn van plan

om het begrotingstekort (meer dan 5% van het bbp in 2011) in 2012

om te buigen naar 4,5%.

Het uiteindelijke doel is om in 2016 een begrotingsevenwicht te

realiseren. Dit wordt nog een flinke klus, want de Franse overheid kampt

sinds 1974 elk jaar met een begrotingstekort. In 2011 bedroeg de Franse

schuld ongeveer 85% van het bbp. Naar verwachting loopt deze eerst

verder op tot boven de 90%, om vervolgens geleidelijk af te nemen.

economische situatie

Groei bbp versus eurozone (Bron: Thomson Reuters Datastream)

4

6

-8

2

0

-2

-4

-6

96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11

Frankrijk Eurozone

In % jaar-op-jaar


“Hiërarchie heeft veel invloed op de Franse handelsmentaliteit. Als je denkt dat je klaar bent met onderhandelen, ben je er nog lang niet uit. Dan moet alles naar een echelon hoger.”

Eosta - Peter Stijkel & Günther de Vadder

Intense handelsbetrekkingenDe handelsbetrekkingen tussen Frankrijk en Nederland zijn intens.

Ook op politiek, wetenschappelijk en sociaal-economisch vlak worden

veel wederzijdse activiteiten ontplooid. Er zijn volop kansen voor

Nederlandse ondernemers. Maar Frankrijk is een grote markt, die niet

eenvoudig is om te bewerken. Goede ondersteuning bij uw markt-

entree is ook in dit land onmisbaar, maar gelukkig volop voorhanden.

Duurzame samenwerkingEr vindt regelmatig overleg en samenwerking plaats op politiek,

hoogambtelijk en operationeel niveau. Voorbeelden zijn de Frans-

Nederlandse werkgroepen op het gebied van drugs, besprekingen

rondom het Europese veiligheids- en defensiebeleid en geïnstitu-

tionaliseerde operationele politie- en douanesamenwerking.

handelsrelatieFrankrijk - Nederland


De Frans-Nederlandse Samenwerkingsraad organiseert regelmatig

activiteiten om duurzame samenwerking te stimuleren, zoals de

jongerenconferentie Jeunes Talents. Op deze bijeenkomsten

discussiëren veelbelovende jonge mensen uit Nederland en Frankrijk

over perspectieven voor Europese samenwerking. Zij zijn werkzaam in

strategische functies in sectoren als beleid/bestuur, bedrijfsleven,

wetenschap, cultuur en media.

De Haagse verklaringIn april 2005 aanvaardden de ministers van Buitenlandse Zaken van

beide landen de Haagse verklaring inzake gemeenschappelijke

perspectieven (de Haagse verklaring). Deze bracht de betrekkingen

met Frankrijk op een hoger niveau en intensiveerde de samenwerking.

De Haagse verklaring bouwt voort op het Relevé de Conclusions uit

2002, een gemeenschappelijke verklaring van de beide ministers van

Buitenlandse Zaken ter intensivering van de betrekkingen tussen de

beide landen. Op basis van de actualiteit worden de terreinen van

overleg en samenwerking steeds bijgesteld en uitgebreid.

“De samenwerking met de Fransen bevalt erg goed. Het is van beide kanten heel positief. De Nederlandse directheid is volgens mij ook geen probleem. Daar hebben we in ieder geval niets van gemerkt. We hebben gemeenschappelijke belangen en samen tillen we de organisatie naar een hoger plan“



“Op biologisch gebied is Frankrijk heel belangrijk. In de Franse keuken wordt veel aandacht besteed aan kwaliteit, en daar past ‘biologisch’ goed bij. Verder willen Fransen graag weten waar producten vandaan komen. Ze kopen zo regionaal mogelijk.”


Ons derde exportland in vogelvluchtMet 65 miljoen inwoners is Frankrijk een van de grootste Europese

retailmarkten en een van onze belangrijkste afzetmarkten op het gebied

van consumentenproducten. De Franse industriële sector is de op een

na grootste van Europa en een van de belangrijkste markten voor de

Nederlandse toeleveringsindustrie. Met 76 miljoen vakantiegangers

per jaar is ook het toerisme een sector van belang.

Frankrijk investeert veel in milieutechnologie, duurzame energie,

innovatie en infrastructuur. Het land is na Duitsland en België de

grootste markt voor het internationale wegvervoer. Dit alles biedt

kansen voor Nederlandse kennisindustrie.

kansrijke sectoren


België Italië Duitsland

“We zien wel dat Nederland een streepje voor heeft in Frankrijk, doordat wij onze logistiek goed op orde hebben.

Logistieke efficiëntie, een hoog planning- en organisatieniveau en een professionele aanpak worden erg gewaardeerd.”


kansrijke sectoren

EU Totaal

Stijging import en exportIn 2010 importeerde Nederland voor ruim 14 miljard euro aan

goederen uit Frankrijk, 6% meer dan in 2009. Hiermee bleef de

importgroei achter bij die van andere belangrijke EU-partners.

De invoer vanuit de EU steeg met 16%. De uitvoer naar Frankrijk

nam in 2010 met 18% toe tot ruim 32 miljard euro. Deze stijging

ligt in lijn met de Nederlandse exportstijging naar de EU.

Invoer/uitvoer (Bron: CBS)

30

35

40

45

50

0

25

20

15

10

5

Spanje Polen FrankrijkVerenigdKoninkrijk

Invoer Uitvoer

%


Export van machines en vervoermaterieelDe uitvoer van machines en vervoermaterieel naar Frankrijk steeg in

2010 met 15% tot 9 miljard euro. Het zijn vooral printers, computers

en telecommunicatietoestellen die worden geëxporteerd. Door de

stijgende olieprijzen is ook de exportwaarde van minerale brand-

stoffen met ruim 1 miljard euro gestegen tot 4 miljard euro.

Uitvoer naar Frankrijk 2009-2010 (Bron: CBS)

30

35

40

0

25

20

15

10

5

Totaal Machines Chemie VoedingMineraleBrandst.

Fabrikaten Overig

2010 2009

Miljard euro

kansrijke sectoren

Franse wijnFrankrijk is de belangrijkste wijnleverancier voor Nederland. Ruim een

kwart van onze wijninvoer is afkomstig van Franse hellingen. In het

verleden was dit aandeel aanzienlijk hoger. Eind jaren negentig bestond

de Nederlandse wijninvoer voor bijna de helft uit Franse wijn.

Nederland importeerde destijds jaarlijks zo’n 415 miljoen liter.

GraanimportDe invoerwaarde van granen uit Frankrijk nam in 2010 met 7% toe tot

bijna 1 miljard euro. Terwijl de invoer van tarwe met 17% flink steeg,

nam de waarde van de ingevoerde maïs juist met 9% af. Nederland

importeert 30% van al zijn granen uit Frankrijk.

Invoer uit Frankrijk 2009-2010 (Bron: CBS)

12

14

16

0

10

8

6

4

2

Totaal Machines Chemie Voeding Fabrikaten Overig

2010 2009

Miljard euro


Ook Nederlanders hebben zo hun mening over de Fransen. In hun ogen

gedragen zij zich slecht in het verkeer, spreken ze hun talen slecht, zijn

ze gesloten en wordt er bij het minste of geringste gestaakt. Je moet

goed tussen de regels doorlezen wat ze echt bedoelen en de wil van

de baas is wet. De verschillen in bedrijfscultuur, omgangsnormen en

stijl van leidinggeven zijn enorm.

Als u zich bewust bent van deze opvattingen over en weer, draagt dat

zeker bij aan uw slagingskansen in Frankrijk.

Wederzijdse vooroordelenNederland en Frankrijk zijn twee aparte werelden, ook op zakelijk vlak.

Ons land heeft een grote aantrekkingskracht op de Fransen. Vooral door-

dat we in hun ogen een modern land zijn met een grote, internationale

handelsgeest. Veel Franse ondernemers zien Nederland als de ideale

opstap voor hun internationale expansie. Maar er zijn ook vooroordelen,

soms negatieve. Nederlanders staan in Frankrijk bijvoorbeeld te boek

als een materialistisch en ultraliberaal volk. Wars van formaliteiten,

te direct en altijd uit op consensus binnen het bedrijf.

“Bij ze langs gaan werkt het beste, en dan het liefst ’s middags. Dan wordt er uitgebreid gegeten. Genieten is heel belangrijk in de Franse cultuur.”


zakencultuur


Nederlanders zijn punctueel. Een vergadering om twee uur ’s middags,

begint ook echt om twee uur. Aan het Franse ‘kwartiertje’ kunnen

Nederlanders maar moeilijk wennen. En dan is er nog de langdurige

Franse zakenlunch. Er worden pas zaken gedaan na een goed gesprek

over hobby’s, gezin, maatschappelijke en culturele onderwerpen tijdens

een uitgebreide lunch met bijbehorende wijnen. Laat u niet afschrikken

door de verschillen in zakelijke cultuur, want er zijn volop mogelijkheden

om tot elkaar te komen. Ondanks alle vooroordelen, is het imago van

de Nederlandse zakenman in Frankrijk vrij goed.

“Zorg dat de mensen in je organisatie die regelmatig contact hebben met Frankrijk de Franse taal goed beheersen.“


zakencultuur

Belangrijkste verschillenNederlanders zijn gericht op overleg en consensus. Er wordt ‘gepolderd’

en de baas luistert naar zijn werknemers. In Frankrijk gebeurt dit over

het algemeen niet. Een Frans bedrijf is bijna altijd centralistisch,

bureaucratisch en sterk hiërarchisch georganiseerd. Als de baas iets

zegt, dan gebeurt dat ook. Besluitvorming verloopt over vele lagen en

duurt vaak langer dan in een Nederlands bedrijf. Veel betrokkenen

praten mee, maar aan het eind neemt de président een beslissing.

Nederlanders zeggen waar het op staat en zijn vaak overtuigd van hun

eigen gelijk. De Fransman praat iets wolliger en verpakt zijn boodschap

in fraaie bewoordingen. Hij zal zijn gelijk niet eisen, dekt zich een beetje

in en houdt de deur graag op een kier. Onze directheid waarderen de

Fransen lang niet altijd.

“Fransen kunnen vrij luid zijn tijdens onderhandelingen. Ze zijn wat theatraler dan wij Nederlanders. Met wilde gebaren en een flinke stemverheffing laten ze zien dat ze het ergens niet mee eens zijn. Dat lijkt soms wat overdreven en de eerste keer schrik je wel even, maar het went. Het is typisch Frans, zo werkt het nou eenmaal.“



Eten en drinken is onderhandelenOm een vertrouwensrelatie op te bouwen, is goed persoonlijk contact

belangrijk. Dit kost tijd, probeer daarom niet te snel tot zaken te komen.

Fransen nemen de tijd voor zakelijke beslissingen. Trek thuis dus niet

meteen de champagnefles open.

Praat bij zakelijke gesprekken ook over hobby’s, cultuur, gastronomie

en gezinsleven. Zeker tijdens zakenlunches, die in het Franse bedrijfs-

leven een prominente plaats innemen en deel uitmaken van de onder-

handelingen. Stuur na de lunch of een bezoek een bedankje aan uw

gastheer. Wordt u bij mensen thuis uitgenodigd, neem dan bijvoorbeeld

chocolade of een dessert mee.

Meetings en onderhandelingenStel uzelf voor en overhandig uw visitekaartje bij een eerste ontmoeting.

Geef uw plek binnen het bedrijf aan, zodat duidelijk is welke beslissings-

bevoegdheid u heeft. Informeer ook naar de positie van uw gespreks-

partner binnen zijn organisatie. Onderhandelingen kunnen langer

duren dan noodzakelijk als u een laaggeplaatste medewerker zonder

beslissingsbevoegdheid spreekt.

Frans spreken is een preIn Frankrijk is het gebruikelijk om elkaar individueel te begroeten.

Franse collega’s zullen zich beledigd voelen als ze niet persoonlijk

worden aangesproken aan het begin van een ontmoeting. Voer een

gesprek het liefst in het Frans. Hoewel steeds meer Fransen Engels

spreken, is het nog steeds een absolute pre als u de Franse taal

beheerst. Dit geldt vooral voor sectoren waarvoor binnen Frankrijk

een omvangrijke markt bestaat. In moderne en sterk internationaal

georiënteerde sectoren, zoals de ICT, wordt meer Engels gesproken.

omgangsvormen


Neem deel aan een handelsmissie. Dit is een goede manier om u

te oriënteren op de Franse markt en uw kansen hierop. Tijdens zo’n

missie worden verkennende gespreken met mogelijke zakenpartners

voor u geregeld. Referenties en persoonlijke contacten zijn in Frankrijk

erg belangrijk als u bedrijfsactiviteiten wilt opstarten of uitbreiden.

Laat de indrukken die u heeft opgedaan tijdens de handelsreis thuis

rustig op u inwerken voordat u vervolgstappen onderneemt. Zorg voor

follow-up, ook voor partijen waar u in eerste instantie niet mee verder

gaat. Stuur bijvoorbeeld een bedankje naar de contacten die u tijdens

de reis heeft opgedaan.

“Fransen zijn een stuk hiërarchischer ingesteld dan Nederlanders. Het management en fabriekspersoneel luncht

bijvoorbeeld altijd gescheiden. En als de Franse directeur door de fabriek loopt, krijgt iedereen een hand van hem.“


omgangsvormen

De Fransman is formeler. Wees hoffelijk in uw taalgebruik en blijf ook

in een meer vertrouwde omgeving vousvoyeren. Geef bij het weggaan

een hand aan iedereen aan wie u bent voorgesteld.

RelatiemanagementGa regelmatig naar Frankrijk om (potentiële) klanten te bezoeken en

om op de hoogte te blijven van marktontwikkelingen. Bezoek ook

vakbeurzen of neem hier actief aan deel. Laat zo veel mogelijk

promotiemateriaal achter, zoals brochures, presentaties, foto’s en

videobeelden met voorbeelden van uw producten. Bij voorkeur in

het Frans. U maakt hiermee een professionele indruk.

Regelmatig telefonisch contact wordt gewaardeerd, maar afspraken

moet u schriftelijk vastleggen. Stel ook uw documenten, overeen-

komsten, productinformatie en reclameboodschappen bij voorkeur

in het Frans op.

“Het glas wijn bij de lunch was toch wel even wennen. Als we er op bezoek zijn wordt speciaal voor ons goede wijn gehaald en uit beleefdheid drinken we altijd een klein glaasje mee.“



Marktanalyse Maak een uitgebreide analyse van de Franse markt en potentiële

partners. Laat u hierbij ondersteunen. Fransen concurreren van

oudsher sterk op de prijs, maar ze richten zich ook steeds vaker op

kwaliteit. Hierdoor zijn twee niches ontstaan: die van gespecialiseerde

producten van hoogwaardige kwaliteit, en die van kwalitatief mindere

producten met een zeer concurrerende prijs.

VertegenwoordigingLaat u goed voorlichten over de dienstverlening van agenten,

distributeurs en andere tussenpersonen. Zet uw producten op een

proactieve manier in de markt door uw Franse tussenpersoon te laten

begeleiden door eigen medewerkers. U kunt ook iemand ter plaatse

aanstellen en opleiden. Deze kan als directe vertrouwenspersoon

fungeren voor uw klanten, wat erg professioneel overkomt. Op deze

manier heeft u ook meer zicht op de vorderingen. Natuurlijk kunt u

ook een eigen verkooppunt oprichten in Frankrijk.

“Je moet Franse zakenrelaties echt pamperen. Ik denk dat ik bijna twee keer per maand naar Frankrijk ga om ze in de watten te leggen.”



EostaPeter Stijkel is mede-eigenaar van Eosta, marktleider in biologisch gecertificeerd en Fairtrade groente en fruit. Voor Eosta zijn economie en ecologie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het bedrijf neemt daarom zijn ecologische en sociale verantwoordelijkheid en zorgt ervoor dat de leveranciersketen zo transparant mogelijk is. Eosta combineert een uniek assortiment aan jaarronde producten met efficiënte logistiek, kwaliteitsgarantie, productontwikkeling en innovatieve, composteerbare verpakkingsmogelijkheden. Volgens Stijkel en BUM Günther de Vadder is de Franse markt boeiend en hard in ontwikkeling. Daarom gaat Eosta in Frankrijk “vol gas vooruit”.

KaakWillem Huijink is financieel directeur bij de Kaak Groep, een familiebedrijf waar de vierde generatie op dit moment de aandelen bezit. Het bedrijf maakte in het verleden allerlei producten in de metaalindustrie, zoals gaskachels en wasmachines. Zo’n 60 jaar geleden begon Kaak met het maken van bakblikken voor lokale bakkerijen. Door de groeiende automatisering kwam het bedrijf na verloop van tijd terecht in de industriële tak van bakkerijproducten. Naast bakblikken produceren ze nu bijvoorbeeld ook transportsystemen, koeltorens en ovens, met andere woorden volledig geautomatiseerde industriële broodpro-ductielijnen. Kaak heeft vestigingen in Nederland, Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië.

bedrijfsprofielen


Succursale (nevenvestiging)Dit is een permanente nevenvestiging van een buitenlandse rechts-

persoon in Frankrijk, een verlengstuk van het moederbedrijf. Juridisch

gezien, is een succursale een onzelfstandige ondernemingsvorm.

Het moederbedrijf is aansprakelijk voor de activiteiten ervan. Voor de

oprichting is geen kapitaalinbreng nodig en er hoeven geen eigen

statuten te worden overlegd. Wel moet u bij de inschrijving een (niet-

beëdigde) vertaling van de statuten van het moederbedrijf inleveren.

Daarnaast moet u de nevenvestiging inschrijven in het Franse

handelsregister.

Belangrijkste ondernemingsvormen Frankrijk kent een aantal ondernemingsvormen waarbinnen bedrijfs-

activiteiten kunnen worden uitgeoefend (sociétés commerciales) en

een aantal rechtsvormen voor uitvoering van beroepsmatige activiteiten

(sociétés civiles). Er zijn verschillende bedrijfsvormen waarmee u zich

in Frankrijk kunt vestigen.

Bureau de liaison (representatieve vestiging)Een representatieve vestiging is geen rechtspersoon en mag geen

facturen opstellen, contracten tekenen of andere commerciële

activiteiten verrichten. Daardoor dient deze bedrijfsvorm vooral als

uitvalsbasis voor promotie van het moederbedrijf, deelname aan

beurzen en om zakelijke contacten te onderhouden.

een bedrijf opzetten


Enterprise en nom propre of entreprise individuelle (EI)Vergelijkbaar met de eenmanszaak in Nederland.

Entreprise Individuelle à Responsabilité Limitée (EIRL)Een eenmanszaak met beperkte aansprakelijkheid. De EIRL zit tussen

een EI en EURL in. Deze rechtsvorm geeft u de mogelijkheid om een

lijst te deponeren van eigendommen die u buiten de bedrijfsaan-

sprakelijkheid wilt houden. Bijvoorbeeld onroerend goed, zoals een

privéwoning, of andere (privé)bezittingen.

Stappenplan onderneming vestigenElke onderneming die in Frankrijk is gevestigd, moeten worden

geregistreerd in het Franse handelsregister (Registre National du

Commerce et des Sociétés). Dit register bestaat uit lokale en

nationale registers. Een verzoek tot inschrijving dient u in bij het

Centre de formalités des entreprises (CFE).

Als u een onderneming in Frankrijk wilt oprichten, dan kunt u het

beste deskundig juridisch en fiscaal advies inwinnen. Onder meer

over de rechtsvorm die het best bij uw activiteiten past.

“Als Nederlands bedrijf moet je niet denken met de overname van een Frans bedrijf hun markt te kunnen

veroveren. Fransen moeten dan gaan werken voor een buitenlandse aandeelhouder. Dat werkt meestal niet.”


een bedrijf opzetten

Filiale (filiaal)Bij deze zelfstandige Franse rechtspersoon brengt de buitenlandse

moedermaatschappij minstens 50% van het kapitaal in. Een filiaal neemt

vaak de vorm aan van een ondernemingsvorm naar Frans recht.

Rechtsvormen

Société à Responsabilité Limitée (SARL)De SARL is in veel opzichten vergelijkbaar met de Nederlandse

vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Het belangrijkste

verschil is dat er meer dan twee vennoten moeten zijn. Ook bent u

niet verplicht een bepaald minimumkapitaal te storten.

Entreprise Unipersonnelle á Responsabilité Limitée (EURL)De EURL is een rechtspersoon die sterk lijkt op de SARL, maar dan

met één vennoot.

Société Anonyme (SA)De SA is vergelijkbaar met de Nederlandse naamloze vennootschap.

De aandeelhouders zijn anoniem en er dienen in ieder geval meer dan

zeven aandeelhouders te zijn. De statuten bepalen de bevoegdheden

van het bestuur, de voorzitter van het bestuur (PDG) en de raad van

commissarissen. De aansprakelijkheid van de aandeelhouders is

beperkt tot de inbreng.

Société Actions Simplifiées (SAS)Een vergelijkbare, maar wat soepeler gestructureerde rechtspersoon

dan de SA. De SAS biedt de aandeelhouders een grotere stabiliteit en

meer contractuele vrijheid.


OprichtingsproceduresAlle bedrijven moeten zijn ingeschreven in het handelsregister.

U moet bij deze formaliteit bewijsstukken overleggen voor de

oprichting van uw bedrijf, zoals gedetailleerde informatie over het

bestuur, aandelenkapitaal, huishoudelijk reglement en een lijst van

aandeelhouders. Daarnaast moet u bij oprichting van uw bedrijf een

kennisgeving publiceren in een mededelingenblad van de overheid.

RechtssysteemFrankrijk heeft een goed functionerend, onafhankelijk rechtssysteem.

Eigendomsrechten worden gerespecteerd en gehandhaafd.

Onteigening is alleen mogelijk in buitengewone omstandigheden

en tegen een gepaste vergoeding.

Financiële verslaglegging en rapportageDe meeste regelingen zijn gebaseerd op EU-richtlijnen en van

toepassing op alle bedrijven. De verslaglegginggrondslagen zijn

geregeld in het Wetboek van Koophandel (Code de Commerce) en

het Algemeen Wetboek van Belastingen (Code Général des Impôts).

Financiële controleAccountants die de wettelijke controle uitvoeren, worden voor een

periode van zes jaar bij een bedrijf benoemd. De benoeming van een

dergelijke accountant is verplicht als u een SA of een bepaalde SAS

of SARL als rechtsvorm kiest.

weten regelgeving


Conventie van WenenVoor zaken die niet schriftelijk en expliciet in een contract zijn vast-

gelegd, kunt u zich beroepen op de Conventie van Wenen. Dit is een

verdrag van de Verenigde Naties op het gebied van internationale koop-

overeenkomsten. De voorschriften van dit verdrag zijn van toepassing

op roerende zaken en gelden voor alle aangesloten verdragslanden,

waaronder Frankrijk.

Intellectuele eigendom en octrooienFrankrijk is een groot voorvechter van intellectuele eigendomsrechten

en steunt op dat gebied een aantal internationale overeenkomsten.

Bijvoorbeeld de Wereldorganisatie voor de Intellectuele Eigendom

(WIPO) en het TRIPs-verdrag van de Wereldhandelsorganisatie.

Frankrijk is bovendien lid van het Europees Octrooiverdrag. Hierdoor

is octrooibescherming gegarandeerd.

De wetgeving met betrekking tot intellectuele eigendom in Frankrijk

is vastgelegd in de Code de la Propriété Intellectuelle. Deze wet is

bedoeld ter bescherming van:

▶ technische en decoratieve uitvindingen (octrooien, tekeningen

en modellen);

▶ onderscheidende tekens (merken, (handels)namen

en oorsprongsaanduidingen).

Het Institut National de la Propriété Industrielle (INPI) registreert

octrooien, handelsmerken, modellen en ontwerpen. Octrooien zijn

geldig voor een periode van twintig jaar vanaf de depotdatum. U kunt

een octrooi voor een uitvinding aanvragen als:

▶ de uitvinding nieuw is;

▶ het een resultaat is van een handeling gericht op uitvinding

(activité inventive);

▶ de uitvinding ook industrieel kan worden toegepast.

weten regelgeving

ContractenLeg al uw overeenkomsten in Frankrijk schriftelijk vast en laat ze door

de wederpartij ondertekenen. Dit geldt ook voor algemene verkoop-

en leveringsvoorwaarden. Deze moeten in het Frans op de achterkant

van de handelsdocumenten staan. Op de voorkant moet ernaar

worden verwezen. In een basiscontract kunt u de toepasselijkheid

van algemene voorwaarden voor de eerste bestelling of levering

schriftelijk vastleggen.

EigendomsrechtEigendom is in Frankrijk anders geregeld dan in Nederland. Zodra

partijen het eens zijn over de te leveren goederen en de prijs, gaat het

eigendomsrecht in geval van koop over. Ook als de goederen nog niet

zijn geleverd en er nog niet is betaald. Partijen kunnen in een koop-

contract van deze regel afwijken door een clausule op te nemen.

Hiermee wordt de eigendomsovergang uitgesteld tot het moment

van volledige betaling.

“We zijn bij de productie aan veel milieuregels gebonden. Onze Franse directeur zorgt ervoor dat deze nageleefd worden. Met financiële steun vanuit Nederland, want er moeten behoorlijke investeringen gedaan worden om aan alle eisen te voldoen.“



Een aanvullend decreet stelt zelfs de verwerking en het hergebruik

van transportverpakkingen verplicht, zoals pallets en omverpakkingen.

Bedrijven kunnen op drie manieren aan de gestelde eisen voldoen.

▶ verpakkingen terugnemen met behulp van een statiegeldregeling;

▶ een eigen inzamel- en verwerkingssysteem opzetten met

toestemming van de Franse overheid;

▶ een door de Franse overheid erkende organisatie inschakelen die

gebruikte verpakkingen terugneemt en laat herverwerken. Enkele

voorbeelden:

Eco-Emballages en Adelphe (glasverpakkingen)

Cyclamed (farmaceutische verpakkingen)

COUNA (industriële verpakkingen van bepaalde productgroepen).

Heeft uw onderneming geen eigen voorzieningen voor het recyclen van

verpakkingen, dan kunt u een contract afsluiten met Eco-Emballages.

U bent dan verplicht om het symbool van deze organisatie op de

verpakkingen te voeren. De letterlijke tekst (Le Point Vert - het groene

punt) hoeft u niet te vermelden.

Naast Eco-Emballages, zijn er in Frankrijk nog andere instanties voor

de inzameling en verwerking van verpakkingsafval. De importeur is

verantwoordelijk voor de recycling van de verpakkingen en sluit het

contract met deze organisaties af.

L’Agence française de sécurité sanitaire des aliments (Afssa), ofwel

de Franse Keuringsdienst van Waren, is belast met de naleving van

bovengenoemde decreten.

weten regelgeving

VerpakkingsvoorschriftenNaar voorbeeld van de Duitse verpakkingswetgeving, heeft Frankrijk

een verpakkingsdecreet afgekondigd, dat sinds 1 januari 1993 van

kracht is. De kern hiervan is dat Franse producenten en importeurs

van verpakte producten verantwoordelijk zijn voor de inzameling en

verwerking van verpakkingsafval van de volgende producten:

▶ producten voor huishoudelijke doeleinden;

▶ producten die buitenshuis worden geconsumeerd (bijvoorbeeld in

restaurants);

▶ gevaarlijk huishoudelijk afval (zoals pesticiden);

▶ producten in de gezondheidssector.

“Nederlanders hebben vaak de indruk dat Fransen eromheen draaien, geen beslissingen nemen en blijven aanmodderen. Maar dat komt voort uit overlevingsdrang: ze willen zichzelf beschermen. Ze stellen zelfs hun eigen regels op, buiten de Europese regelgeving om. Vinden ze doodnormaal.”



Normalisatie van productrichtlijnenAls lidstaat van de EU is Frankrijk verplicht alle EU-richtlijnen op het

gebied van productgezondheid en de veiligheid en bescherming van

zowel consumenten als het milieu te verwerken in nationale wetgeving.

Op grond van deze richtlijnen accepteren de lidstaten elkaars producten,

mits deze aantoonbaar aan de eisen van de betreffende richtlijn voldoen.

Producten met een CE-markering kunt u in dit opzicht vrij op de Franse

markt brengen. Er gelden wel nationale eisen voor producten waarvoor

geen EU-richtlijnen bestaan.

EtiketteringsvoorschriftenDe wet-Toubon stelt sinds 1994 het gebruik van de Franse taal verplicht

in onder andere gebruiksaanwijzingen, handleidingen en op verpak-

kingen. Deze verplichting geldt voor de handel in goederen en voor

dienstverlening. Ook facturen en kwitanties moeten in het Frans zijn

opgesteld, met uitzondering van documenten die niet zijn bestemd

voor de Franse consument of eindgebruiker.

De wet-Toubon is ook van toepassing op reclame en merknamen die

samen met niet-Franse toevoegingen zijn geregistreerd. De merknaam

zelf mag anderstalig zijn, maar de toevoeging moet Frans zijn. De Franse

dienst voor fraudebestrijding DGCCRF (Direction Générale de la

Concurrence, de la Consommation et de la Répression des Fraudes)

houdt toezicht op de juiste etikettering van producten.

“Een Fransman koopt het liefst bij een Fransman. Bij export hebben ze namelijk te maken met Europese regelgeving, en die vermijden ze het liefst.”



de harmonisatie van btw-facturen. Volgens deze regels worden

digitale facturen en elektronische uitwisseling van gegevens ook

geaccepteerd, net als het gebruik van elektronische handtekeningen.

Bel de Belastingtelefoon douane voor meer informatie: 0800-0143. Of kijk op www.belastingdienst.nl/douane.

Vergunningen vraagt u aan op www.niwo.nl, de website van Stichting Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie (NIWO).

internettips

InvoerreglementeringAls volwaardig lid van de Europese Unie past Frankrijk het import regime

van de EU toe. Ondernemers uit Nederland en andere EU-lidstaten

hebben alleen een vergunning nodig voor strategische goederen, zoals

wapens en militair materieel. Voor de afgifte van dergelijke vergunningen

is in Nederland de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer (CDIU)

verantwoordelijk.

InvoerrechtenFrankrijk past voor de invoer van producten uit derde landen het

EU-buitentarief toe.

Intracommunautaire transactiesOp communautaire producten worden geen invoerrechten geheven.

Ook worden goederen niet aan grenscontroles onderworpen.

Een factuur aan de afnemer sturen is voldoende. Vermeld op de

factuur het btw-identificatienummer van zowel leverancier als

afnemer. De Europese Commissie heeft richtlijnen opgesteld over

douanezaken


Hierop horen de volgende gegevens te staan:

▶ chargement (lading);

▶ expéditeur (expediteur);

▶ départ (vertrek met vermelding datum en tijdstip);

▶ arrivée (aankomst met vermelding datum en tijdstip);

▶ livraison demandée (gevraagde levering met vermelding datum

en tijdstip);

▶ prestations annexées réalisées (bijbehorende verleende diensten);

▶ handtekening en stempel van de expediteur.

RijverbodenVoor vrachtwagens met totaalgewicht van meer dan 7,5 ton geldt in

Frankrijk een rijverbod van zaterdag (of de dag voor een feestdag) van

22.00 uur tot zondag (of de feestdag) 22.00 uur. Een trekker zonder

oplegger valt ook in deze categorie als op het kentekenbewijs staat

aangegeven dat de ‘maximum massa beladen voertuig’ meer dan 7,5

ton is. Dit is bijna altijd het geval. Het rijverbod geldt voor het hele

wegennet, inclusief de Fréjustunnel en de Mont Blanctunnel.

Extra tolheffing vrachtwagensFrankrijk voerde in 2011 een kilometerheffing voor vrachtauto’s in.

Deze eco-redevance poids lourds geldt voor alle vrachtauto’s op snel-

wegen en sommige niet-tolwegen (routes nationales). Vóór de invoer

van de kilometerheffing hieven de Fransen al tol op bijna een derde van

alle vrachtautokilometers in het land. Het nieuwe systeem breidt de

tolheffing uit met nog eens een derde. De heffing is hoger voor vracht-

auto’s die meer vervuilen. Zo hoopt de Franse regering het totale aantal

vrachtautokilometers jaarlijks met 800 miljoen (7%) terug te dringen.

douanezaken

EU-richtlijnen voor productenAls lidstaat van de Europese Unie is Frankrijk verplicht alle EU-richt-

lijnen op het gebied van productgezondheid en -veiligheid om te

zetten in nationale wetgeving. Hetzelfde geldt voor bescherming van

het milieu en consumenten. Op grond van deze richtlijnen accepteren

EU-lidstaten elkaars producten. Producten met een CE-markering en

producten waarvoor de Europese normen zijn toegekend, kunnen vrij

op de Franse markt worden gebracht. Voor producten waarvoor nog

geen EU-richtlijnen bestaan, gelden in principe nationale eisen.

Vergunningen wegvervoerAls u zelf over de weg transporteert, heeft u een geldig vergunnings-

bewijs voor binnenlands beroepsvervoer nodig. Zorg ook voor een

kopie van de communautaire vergunning voor grensoverschrijdend

vervoer (eurovergunning). Het origineel kunt u op kantoor laten.

Voor wederzijds vervoer en transitovervoer heeft u geen

vergunningen nodig.

In geval van derdelandenvervoer met niet-EU-landen stelt een aantal lid-

staten extra eisen. In Frankrijk is cabotage toegestaan onder dekking van

de Eurovergunning. Voor vervoer naar landen buiten de Europese Unie

heeft u meestal ook ritmachtigingen of een CEMT-vergunning nodig.

Benodigde documentenVoor transport in Frankrijk is een geldig paspoort, een Nederlands

rijbewijs, een kentekenbewijs en een werkgeversverklaring met

vermelding van het land van vestiging vereist. Daarnaast is een

WA-verzekering verplicht. De groene kaart wordt erkend. In geval

van goederen in het vrije verkeer is bij de lading een CMR-vrachtbrief

vereist. Ook moet bij de lading een document de suivi zijn gevoegd.


Om vrij verkeer van personen eenvoudiger te maken, zijn in Europa

regelingen getroffen rondom de erkenning van diploma’s. In sommige

vakgebieden gebeurt dit altijd, bijvoorbeeld bij artsen. Anderen moeten

eerst een test afleggen om te bepalen of de eisen die aan het diploma

zijn gesteld, passen bij de nationale standaard. Er is nog geen regel dat

nationale diploma’s een-op-een gelden in andere lidstaten.

Werken in een ander land in de EUU heeft het recht om in een ander EU-land een baan te zoeken, in loon-

dienst te gaan, als zelfstandige te werken of van uw pensioen te

genieten. U wordt dan op dezelfde manier behandeld als de burgers

van dat land. Een aantal rechten die u als werknemer in de EU heeft,

gelden ook voor uw huwelijkspartner en uw familieleden.

Ondernemen over de grenzenHoewel er binnen de Europese Unie vrij verkeer van personen,

goederen, diensten en kapitaal is, blijkt grensoverschrijdend onder-

nemen niet eenvoudig. Zeker voor kleine en middelgrote onderne-

mingen kunnen administratieve verplichtingen een drempel vormen.

Het verlagen van bureaucratische barrières is een van de speerpunten

van de beleidsmakers in Brussel.

Vrij verkeer van personenBewoners van de Europese Unie kunnen zonder beperkingen reizen in

andere EU-lidstaten en Liechtenstein, Noorwegen en IJsland. Deze drie

landen maken deel uit van de Europese Economische Ruimte (EER).

Voor nieuwe lidstaten geldt een overgangstermijn. Zelfstandige onder-

nemers kunnen zich vrij vestigen in alle lidstaten.

Dankzij het vrije verkeer van personen kan een Europees staatsburger

drie maanden in een andere EU-lidstaat reizen en werken zonder een

visum aan te hoeven vragen. De enige voorwaarde is dat hij of zij een

geldig identiteitsbewijs heeft. Europeanen kunnen zich daardoor binnen

de Europese Unie overal vestigen waar zij willen.

vergunningen


In het kader van de objectieve aansprakelijkheid als bedoeld in de

richtlijn, hoeft de nalatigheid of de schuld van de producent of importeur

dus niet te worden aangetoond.

De beantwoording van de vraag of een product een gebrek vertoont,

hangt af van de veiligheid die het grote publiek redelijkerwijs zou mogen

verwachten. Die wordt bepaald op grond van:

▶ de presentatie van het product;

▶ het redelijkerwijs te verwachten gebruik van het product;

▶ het tijdstip waarop het product in de handel is gebracht.

EU-richtlijnProductaansprakelijkheid is binnen de EU geregeld door middel van een

officiële richtlijn (85/374/EEG). Alle EU-lidstaten hebben deze richtlijn

omgezet in nationale wetgeving. Bij productaansprakelijkheid gaat het

om de objectieve aansprakelijkheid van de producent in geval van schade

veroorzaakt door een gebrek aan zijn product. Bovendien is het begrip

van toepassing op roerende zaken, ongeacht of deze nu wel of niet

een bestanddeel vormen van een ander goed of gebouw, landbouw-

grondstoffen (zoals vlees, granen, groenten en fruit) en producten die

voortkomen uit de jacht. Ook elektriciteit valt binnen deze context.

BewijslastDe benadeelde moet:

▶ het bestaan van de schade bewijzen;

▶ het gebrek van het product bewijzen;

▶ het oorzakelijk verband tussen de schade en dit gebrek bewijzen.

productaansprakelijkheid


Een product mag niet als gebrekkig worden beschouwd, omdat er

nadien een beter product op de markt is gekomen.

SchadeGedekte schade is schade:

▶ veroorzaakt door de dood of door lichamelijk letsel;

▶ veroorzaakt aan een ander verbruiksgoed in de privésfeer

dan het gebrekkige product;

▶ met toepassing van een franchise (€ 500).

“Een aantal van die regels worden door Europa opgelegd, maar het grootste gedeelte komt van de overheid in Frankrijk.”



Gelijke behandelingAls onderdeel van de cao-onderhandelingen moeten bedrijven met

de vakbonden programma’s bespreken die gericht zijn op de gelijke

behandeling van mannen en vrouwen. Ook is het wettelijk niet

toegestaan om op het gebied van beloning of toegang tot werk te

discrimineren op grond van:

▶ geslacht;

▶ gezinssituatie;

▶ zeden;

▶ etnische afkomst;

▶ godsdienst;

▶ gezondheid of handicap.

ArbeidswetgevingHet uitgebreide Wetboek van Arbeid (Code du Travail) stelt minimum-

normen vast voor de arbeidsvoorwaarden, zoals werktijden,

overwerk, verlof en jaarlijks recht op een doorbetaalde vakantie.

Verder zijn in het Wetboek van Arbeid vastgelegd:

▶ contractuele betrekkingen tussen werkgevers en werknemers;

▶ voorwaarden en procedures voor ontslag;

▶ bepalingen met betrekking tot personeelsvertegenwoordiging;

▶ de sociale verzekeringspremies.

Overige rechten en plichten worden vastgelegd in cao’s. Vakbonden

en werkgeversverenigingen sluiten deze gewoonlijk op nationaal of

lokaal niveau met elkaar af. Ook de grondregels voor cao’s staan in

het Wetboek van Arbeid. Het wetboek wordt regelmatig aangepast.

personeel


Training en opleidingFranse bedrijven betalen een heffing om de training van hun eigen

medewerkers en cursussen voor werklozen te financieren. Een mede-

werker heeft recht op twaalf dagen educatief verlof per jaar, met

behoud van loon en minimaal twee dagen per keer. Trainers of vak-

bondsvertegenwoordigers hebben recht op achttien dagen per jaar

en leidinggevenden mogen zes dagen per jaar onbetaald educatief

verlof opnemen. Werkgevers zijn verplicht werknemers die nieuwe

kwalificaties hebben verkregen hiervoor financieel te belonen.

Veel bedrijven betalen meer dan vereist is en vooral bij grote

bedrijven zijn in cao’s vaak ruimere regelingen afgesproken.

Raam-cao’sDe Franse arbeidswetgeving is gebaseerd op raam-cao’s, aangepast

aan de behoeften van de betreffende economische of industriële

sector. Deze cao’s regelen alle aspecten die met arbeid te maken

hebben, zoals:

▶ werkdagen;

▶ gezondheid en veiligheid;

▶ vakbonden;

▶ minimumloon;

▶ personeelsvertegenwoordiging en ondernemingsraden;

▶ training;

▶ winstdeling;

▶ arbeidsgeschillen en -rechtbanken.

personeel

Seksuele intimidatie en pesten op het werk zijn eveneens onrecht-

matige daden. Als toekomstig werkgever is het u verboden om tijdens

de sollicitatieprocedure vragen te stellen die niet rechtstreeks verband

houden met de professionele kwalificaties die nodig zijn om de functie

uit te oefenen. U behoort kandidaten te informeren over de methodes

die u tijdens het wervingsproces gebruikt en de resultaten

vertrouwelijk behandelen.

ArbeidscontractenAls u een nieuwe medewerker aanneemt, is het gebruikelijk om een

arbeidscontract te ondertekenen. Hoewel arbeidscontracten schriftelijk

worden opgesteld, is de inhoud niet wettelijk voorgeschreven. In het

contract moeten in elk geval de functie en de rang van de medewerker

staan, evenals de beloning en de secundaire arbeidsvoorwaarden.

Als het contract niet voor onbepaalde tijd is, moet het ook een einddatum

bevatten. Het arbeidscontract voor onbepaalde tijd (contrat à durée

indéterminée) is de norm. Voor tijdelijke contracten (contrats à durée

déterminée) gelden specifieke voorwaarden.

Een tijdelijk contract mag alleen in een tijdelijke behoefte voorzien en

mag normaal gesproken eenmalig worden verlengd. Een medewerker

met een tijdelijk contract heeft recht op een bonus van minimaal 10%

van het totale brutosalaris dat aan het eind van de contractperiode

wordt uitbetaald. Deze regeling compenseert de baanonzekerheid van

de werknemer.

Het tijdelijke contract wordt als een contract voor onbepaalde

tijd beschouwd als u niet aan de wettelijke voorwaarden voldoet.

Een medewerker die Frans niet als moedertaal heeft, kan eisen dat

het contract wordt vertaald in zijn eigen taal. Deze versie krijgt

voorrang bij een geschil.


PersoneelsvertegenwoordigingIn bedrijven met meer dan tien medewerkers worden werknemers

vertegenwoordigd door personeelsvertegenwoordigers. Heeft een

bedrijf meer dan 49 personeelsleden, dan gebeurt dit door een

ondernemingsraad of vakbonden. Een ondernemingsraad is verplicht

voor bedrijven met ten minste vijftig medewerkers.

Werk- en verblijfsvergunning Alle personen van buiten de EU en bepaalde EU-ingezetenen moeten

beschikken over een werkvergunning (carte de travail) en een

verblijfsvergunning (carte de séjour). Een werkvergunning wordt

afgegeven voor minimaal één jaar.

“Probeer een native speaker aan te nemen, iemand die het liefst ook in Frankrijk heeft gewoond. We hebben er jaren over gedaan om bij Carrefour binnen te komen. Toen we een Française hadden aangenomen, was het binnen een maand geregeld.”



OmzetbelastingHet standaardtarief voor de omzetbelasting (Taxe sur la Valeur Ajoutée - TVA)

is 19,6%. Er geldt een tarief van 5% voor:

▶ levensmiddelen;

▶ water;

▶ boeken;

▶ reizigerstransport;

▶ toestellen voor gehandicapten;

▶ producten van landbouwoorsprong;

▶ farmaceutische producten;

▶ tijdschriften en kranten.

Inkomstenbelasting en/of vennootschapsbelastingAfhankelijk van de rechtsvorm, wordt in Frankrijk op inkomsten uit

een onderneming inkomstenbelasting geheven (impôts sur les revenus),

of vennootschapsbelasting (impôts sur les sociétés). Natuurlijke

per sonen betalen geen vennootschapsbelasting, maar rechtspersonen

kunnen onderworpen zijn aan ofwel inkomsten- dan wel vennoot-

schapsbelasting. De meeste rechtspersonen zijn verplicht onderworpen

aan vennootschapsbelasting, maar voor enkele samenwerkings-

verbanden geldt een keuzerecht, bijvoorbeeld voor een SNC (Société

en Nom Collectif).

Progressief stelselNet als in Nederland, is de Franse inkomstenbelasting ingedeeld in

een progressief schijventarief. Lage inkomens worden belast met

ongeveer 20%. In de hoogste schijf is de belasting 40%.

TerritorialiteitsprincipeDe Franse vennootschapsbelasting is gebaseerd op het beginsel

van territorialiteit: alleen de inkomsten van een onderneming op

Frans grondgebied worden belast.

belastingen


“In Nederland is de voorheffing in veel gevallen ook de eindheffing. Als je geen eigen huis hebt, hoef je niets te betalen

en krijg je ook geen geld terug. In Frankrijk houd je netto veel meer over, maar moet je daarna ook veel meer betalen of juist

niet, afhankelijk van je persoonlijke en gezinssituatie.”


Kijk op www.hlbi.com voor de contactgegevens van een kantoor bij u in de buurt.

internettip

Hulp van HLB InternationalDeze reisgids is geschreven met hulp van HLB International, een internationaal

netwerk van accountants en belastingadviseurs. In Frankrijk heeft HLB onder andere

een kantoor in Parijs.

HLB France Executive Office

18 rue Jean Mermoz - 75008 Paris France

Telephone: +33 (0) 1 53 93 94 20 - Fax: +33 (0) 1 53 93 94 21

www.hlb-france.fr

E-mail: [email protected]

belastingen

Voor tijdschriften en kranten die in het buitenland zijn gedrukt en

worden verspreid binnen Frankrijk geldt een speciaal tarief van 2,1%.

Het systeem van de Franse TVA is van toepassing op alle transacties

binnen Frankrijk. Het Franse btw-nummer bestaat uit de letters ‘FR’,

gevolgd door twee cijfers en het 9-cijferige nummer van de Kamer

van Koophandel (RCS of SIREN).

U vraagt het RCS/SIREN nummer op via: www.infogreffe.fr.

internettip

BedrijvenbelastingOndernemingen in Frankrijk hebben ook te maken met een lokale

heffing, de contribution économique territoriale (CET). Deze plaatselijke

bedrijvenbelasting vervangt sinds 1 januari 2010 de taxe professionnelle

(TP). De CET bestaat uit twee onderdelen: de cotisation locale d’activité

(CLA) en de cotisation complémentaire (CC).

OnroerendezaakbelastingFrankrijk kent twee vormen van onroerendezaakbelasting: de taxe

d’habitation voor gebruikers, en de taxe foncière voor eigenaren.

Beide belastingen zijn gebaseerd op de kadastrale huurwaarde,

vermeerderd met enkele toeslagen.


WisselsEen wissel - ook wel ‘promesse’ of betalingsbelofte genoemd - is een

verplichting om op een bepaald moment een bepaald bedrag te betalen.

Deze betalingsvorm heet in het Frans Billet à ordre Relevé (BOR,

promesse) of Lettre de Change Relevée (LCR, genormaliseerde

handelswissel).

De betalingstermijn bij wissels is doorgaans lang; zestig tot negentig

dagen is niet ongebruikelijk. Om dit te omzeilen en sneller over liquide

middelen te beschikken, kan de leverancier de wissels die zijn afnemers

hebben geaccepteerd verdisconteren ‘wegens leveranties’. Dit is de

meest voorkomende vorm van debiteurenfinanciering.

BetalingsinstrumentenIn Frankrijk betalen bedrijven met cheques, bankoverboekingen en

wissels. Hoewel bankoverboekingen steeds gebruikelijker worden,

maken veel ondernemingen nog steeds gebruik van cheques, ook

voor grote betalingen. Banken stimuleren het gebruik van de bank-

overboeking en het automatische incasso, omdat de verwerking

hiervan een stuk sneller en goedkoper is dan van de cheque.

ChequesGemeten in bedragen is de cheque in Frankrijk nog steeds een van

de belangrijkste niet-chartale betaalmiddellen. Cheques hebben twee

belangrijke voordelen:

▶ u bent vrij zeker van betaling;

▶ betaalt u zelf per cheque, dan wordt het bedrag later van

uw rekening afgeschreven dan bij een bankoverboeking.

betalingsverkeer


EU-standaardoverboekingenGrensoverschrijdende betalingen tot € 50.000 naar EU-landen die

in een standaardvorm zijn aangeleverd (volgens EC II-criteria,

onder vermelding van IBAN en BIC), moet de bank tariferen als

binnenlandse betaling.

Verplichte vermeldingen op facturenEen factuur aan Franse klanten moet zijn voorzien van een aantal

verplichte vermeldingen:

▶ naam en adres van beide partijen;

▶ btw-nummer van beide partijen;

▶ datum van verkoop van de producten, of levering van de diensten;

▶ hoeveelheid en precieze omschrijving van de producten;

▶ stukprijs (exclusief btw) van de verkochte producten of

geleverde diensten;

▶ prijsreductie op de datum van verkoop van het product of levering

van de dienst, uitgezonderd kortingen die op de factuur zijn voorzien;

▶ uiterlijke betaaldatum, evenals de korting als er wordt betaald vóór

de datum die is bepaald bij de algemene verkoopvoorwaarden.

“De betalingstermijn in Frankrijk is meestal zo’n 60 dagen. Dat is dus iets langer dan in Nederland, al wordt het

verschil steeds kleiner. Het betaalgedrag is verder wel heel netjes, we hebben nauwelijks afboekingen”


betalingsverkeer

Contante betalingContante betalingen worden in Frankrijk wettelijk geaccepteerd tot een

limiet van € 1.000 voor transacties tussen bedrijven. Voor particulieren

en antiquairs geldt deze beperking niet. Fransen staan nogal huiverig

ten opzichte van contante betalingen en accepteren niet zo makkelijk

€ 500 in contanten; ze betalen liever per creditcard.

OverboekingenVoor een correcte afwikkeling van het girale betalingsverkeer in Frankrijk

moet altijd de Relevé d’Identité Bancaire (RIB) bekend zijn. Dit is een

formulier waarop het 23-cijferige bankrekeningnummer, de naam en het

adres van de bank staan, en ook de IBAN/BIC van de rekeninghouder.

Bedrijven vermelden op hun facturen en briefpapier vaak een numéro

RCS (inschrijfnummer van de Kamer van Koophandel) of een numéro

SIREN (belastingnummer), maar vrijwel nooit de RIB. In de meeste

gevallen zult u deze dus zelf bij uw relatie moeten opvragen. Banken

verstrekken de RIB meestal op verzoek, en soms staan ze in de

chequeboekjes.

“We zorgen ervoor dat we van tevoren weten of een Franse zakenpartner kredietwaardig is. Ook zijn we beschermd tegen betalingsrisico’s. Als een bedrijf je pas over 45 tot 60 dagen betaalt, lever je in feite leverancierskrediet. Dat dekken we dan af met een kredietverzekering.”



“We hebben een debiteurenverzekering voor onze volledige Franse portefeuille. Dat was al het geval

bij de overname en de Fransen wilden het er graag inhouden, dus daar betalen we een premie voor”


SEPASEPA (Single Euro Payments Area) is een initiatief van de Europese

Unie en de gezamenlijke Europese banken uit de 27 EU-landen,

Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Het doel ervan

is harmonisatie van het eurobetalingsverkeer binnen Europa. Het gaat

hierbij in eerste instantie om giraal betalingsverkeer en betalingen met

betaalkaarten en creditcards, en om de interbancaire betaalsystemen

die deze betalingen mogelijk maken. Met SEPA wil men een concu r-

rerende interne markt voor betalingsverkeer realiseren. Door de

invoering van SEPA wordt het Europese betalingsverkeer

overzichtelijker, goedkoper en sneller.

Kijk op www.sepafrance.fr voor meer informatie.

internettip

betalingsverkeer

De volgende regels gelden voor facturen binnen de EU:

▶ voor aanbetalingen moet u een aparte factuur maken;

▶ op de factuur vermeldt u op basis van welke nationale wet u in

Frankrijk geen btw hoeft af te dragen;

▶ levert u diensten, dan hoeft u geen optie en toestemming meer aan

te vragen voor verlegging of vrijstelling van de btw. Een optie is

voldoende;

▶ facturen mag u internationaal (dus van buiten Frankrijk) alleen

digitaal versturen.

BetalingstermijnenDe gemiddelde betalingstermijn in Frankrijk is doorgaans ruimer dan

in Nederland. Voorheen werden bij duurzame goederen termijnen van

60, 90 of zelfs 120 dagen gehanteerd. Soms zelfs nog langer, en

meestal aan het eind van de maand. Deze lange termijnen vonden hun

oorsprong in een streng kredietregime, waardoor bedrijven nagenoeg

geen bankkrediet konden afsluiten. Een langere betalingstermijn werd

dan vaak als alternatief gebruikt.

Toch maakt deze achtergrond Franse bedrijven

niet tot slechte betalers. Aan de lange betalings-

termijnen is sinds 1 januari 2009 bovendien een

einde gekomen. Volgens het Franse wetboek

voor handel (Code de commerce) bedraagt de

algemene, maximale wettelijke betalingstermijn:

▶ of 45 dagen na einde van de maand

waarin de factuur is uitgegeven;

▶ of 60 dagen na factuurdatum.


Betalingsverkeer via ABN AMROUw lokale betalingsverkeer regelen we via ons kantoor in Frankrijk.

Wij kunnen voor u:

Rekeningen openenZoals een rekening-courant, zowel voor ingezeten als niet-ingezetenen.

Maar ook een Euro-rekening of rekeningen in belangrijke vreemde

valuta.

Betalingen doenLokale en internationale (spoed)overboekingen en batchbetalingen.

Hulp van een ervaren handelspartnerWanneer u zakendoet over de grens, krijgt u vroeg of laat met

bankzaken te maken. Bijvoorbeeld omdat u:

▶ betalingen wilt doen naar of in het buitenland;

▶ betalingen van uw buitenlandse zakenpartners wilt ontvangen;

▶ met financieringsvraagstukken te maken krijgt;

▶ risico’s wilt afdekken.

Dan is het prettig als u ondersteuning krijgt van een Nederlandse bank.

Een bank die uw taal spreekt en handelsgeest deelt. ABN AMRO kan

u op verschillende gebieden ondersteunen. Met onze producten en

diensten, jarenlange internationale ervaring en handige internettools

helpen wij u om efficiënt en succesvol in Frankrijk zaken te doen.

dit kan ABN AMROvoor u betekenen


SEPA biedt u mogelijkheden om alle betalingen binnen Europa uit te

voeren vanuit één rekening. Zo kunt u vanaf uw Nederlandse rekening

gelden incasseren van uw afnemers binnen heel Europa. Bovendien

worden betalingsgegevens meegestuurd tijdens het volledige

betalingsproces. Dit maakt betalingen ontvangen en verwerken veel

eenvoudiger.

Grip op risico’sIn het buitenland liggen mogelijkheden, maar ook bedreigingen. Als u

op de kansen let, dan bewaken wij de risico’s. Terwijl u op de kansen

let, werken onze verzekerings-, treasury- en trade-specialisten nauw

samen om de risico’s die u loopt in kaart te brengen, ook in het

buitenland. Zo kunt u onnodige risico’s vermijden en andere

indekken of verzekeren.

Betalingsrisico’s beperkenInternationaal zakendoen kan betekenen dat u met relatief onbekende

handelspartners of economisch minder stabiele landen te maken

krijgt. Maar ook in de westerse zakenwereld kunt u voor onaangename

dit kan ABN AMRO voor u betekenen

Op abnamro.nl/sepa ziet u welke SEPA-betaal-middelen ABN AMRO op dit moment aanbiedt en hoe u hiervan gebruik kunt maken. Ook vindt u hier uitgebreide informatie over welke stappen u moet nemen om klaar te zijn voor SEPA.

internettip

Online inzicht en controleDigitaal betaalsysteem Access Online geeft u altijd en overal inzicht in

en controle over al uw betaalstromen. Met Access Online kunt u al uw

bankrekeningen aansturen. Zowel nationaal als internationaal en van

andere banken. Meer informatie vindt u op: abnamro.nl/accessonline.

Cash PoolingDoor het samenvoegen van saldi kunt u uw liquiditeit eenvoudiger

beheren. U kunt het saldo van uw rekeningen in Frankrijk en andere

landen automatisch overboeken naar uw ABN AMRO rekening(en)

in Nederland. Cash Pooling is een verzamelnaam voor verschillende

oplossingen voor het handig omgaan met uw betaalrekeningen,

zowel binnen als buiten Nederland.

Rapportages leveren Elektronische einde dag-informatie over mutaties op rekeningen,

ook van andere banken.

Soepel Europees betaalverkeer met SEPA SEPA (Single Euro Payments Area) is een initiatief van de Europese

Unie en de gezamenlijke Europese banken uit de 27 EU-landen,

Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Zij ontwikkelden

samen uniforme betaalproducten, waarmee u in deze landen een stuk

eenvoudiger zakendoet. De belangrijkste voordelen van SEPA op een rij:

OverzichtelijkDezelfde voorwaarden, rechten en plichten in alle SEPA-landen.

GoedkoperLagere kosten door geautomatiseerde verwerking.

SnellerKortere verwerkingstijd van betaalopdrachten.


Buitenlandse plannen? Oriënteer u onlineVlekkeloos betalingsverkeer, financieringen of risicobeperking. Voor elk aspect van internationaal

zakendoen bieden wij oplossingen die aansluiten bij uw specifieke situatie en plannen. Daarnaast adviseren

wij u op vele gebieden: zowel over kansen en ontwikkelingen als over praktische zaken in het buitenland.

Op abnamro.nl/internationaal vindt u meer informatie.

Zakendoen in Frankrijk? Uw relatiemanager helpt u op wegIn Nederland is uw relatiemanager uw vaste aanspreekpunt, ook voor uw financiële zaken in Frankrijk.

Hij of zij zorgt ervoor dat uw zaken wereldwijd geregeld worden en schakelt waar nodig specialisten voor

u in, hier of in Frankrijk. Onze relatiemanagers hebben veel ervaring met internationaal zakendoen en

kennen de weg in het buitenland. Zij kunnen u dus goed op weg helpen.

Praktische vragen? Stel ze aan onze International DeskOok de adviseurs van onze International Desk Netherlands staan voor u klaar. Zij adviseren u bij het

zakendoen over de grens en adviseren u uitgebreid over - onder andere - lokale vestigingseisen, wetgeving

en financieringsmogelijkheden. Neem voor meer informatie contact op per e-mail:

[email protected], of bel (020) 629 55 92.

dit kan ABN AMRO voor u betekenen

verrassingen komen te staan. Bijvoorbeeld doordat uw inkopen niet

geleverd of uw leveringen niet betaald worden. Door duidelijke

afspraken te maken over zowel levering als betaling, beperkt u de

risico’s van buitenlandse handel tot een minimum.

Er zijn drie mogelijkheden om uw betalingsrisico’s af te dekken:

1. Documentair krediet: zekerheid voor de im- en exporteur

Hiermee verplicht de bank van de importeur zich tot betaling van het

afgesproken bedrag en schakelt voor de naleving van de transactie de

bank van de exporteur in.

2. Documentair Incasso: leveren na betaling

Biedt de exporteur de zekerheid dat de importeur pas over de

handelsdocumenten kan beschikken als deze heeft betaald.

3. Bankgarantie: zekerheid en vertrouwen

U verkleint het risico van uw klanten op niet-betalen of niet-leveren.

ABN AMRO stelt zich garant. Zo wordt u een aantrekkelijke partij voor

relaties in binnen- en buitenland.

Valutarisico’s afdekkenRenteschommelingen, wisselende valutakoersen en ontwikkelingen

op de energie- en grondstoffenmarkt kunnen veel invloed hebben op

het rendement van uw onderneming. In feite zijn het zowel risico’s als

kansen die zich op verschillende momenten en plaatsen voordoen.

Onze Treasury Desk geeft u inzicht in de valutarisico’s van uw onder-

neming en kan deze voor u afdekken. Vanuit hun kennis en ervaring

kijken specialisten naar de totale positie van uw onderneming.

Zo ontwikkelen ze samen met u een evenwichtige treasury-strategie

die risico’s beperkt en uw rendement waar mogelijk verbetert.


Netherlands Business Support Offices (NBSO’s)Een NBSO is een steunpunt van de Nederlandse overheid waar u

terecht kunt voor praktische ondersteuning bij uw activiteiten in

Frankrijk. U vindt ze in Lille en Lyon.

55 Rue de la République

69002 Lyon

France

Telefoon: +33 4 7240 0840

Fax: +33 4 7240 9929


Website : www.nbso-lyon.fr

88 Rue Nationale

59000 Lille

France

Telefoon: +33 3 2838 0455

Fax: +33 3 2006 9305


Website: www.minbuza.nl

www.internationaalondernemen.nlWebsite van het Ministerie van Economische Zaken, met uitgebreide

informatie over internationaal ondernemen en een overzicht van activi-

teiten. Naast veel nuttige informatie over internationaal ondernemen,

vindt u op deze website ook links naar andere organisaties die u van

dienst kunnen zijn op het gebied van internationaal ondernemen.

1. Algemeen, landspecifiek of niet te categoriseren

Invest in France Agencywww.invest-in-france.org/us

Voor meer informatie en advies over markten, vestigingsmogelijk-

heden, overnamekandidaten of handelspartners in Frankrijk.

Octrooicentrum Nederlandwww.octrooicentrum.nl

2. Nederlandse overheid

Agentschap NLAgentschap NL is gespecialiseerd in duurzaamheid, innovatie, samen-

werking en internationaal ondernemen. Ondernemers, kennis-

instellingen en overheden kunnen er terecht voor informatie, advies,

financiering en netwerken. Bij de divisie NL EVD Internationaal kunt u

terecht voor uitgebreide landenrapportages, informatie over subsidie,

seminars en handelsmissies of om een zakenpartner te vinden.

nuttigeadressen


5. Belastingen/fiscale zaken

HLB International Accountants & Belastingadviseurswww.hlbi.com

Deze Reisgids is geschreven met hulp van HLB International,

een internationaal netwerk van accountants en belastingadviseurs.

Nederlandse Belastingdienstwww.belastingdienst.nl

Tribunaux de Commercewww.infogreffe.fr

Gegevens uit het handelsregister kunnen in Frankrijk verkregen

worden via een website van de griffies van de handelsrechtbanken.

6. Nuttige organisaties in Nederland

www.fenedex.nl Voor informatie over exporttrainingen.

www.handelsbevordering.nl Website van het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering

(NCH). Hier kunt u onder andere terecht voor beursdeelnames en

handelsreizen.

www.kvk.nl De Kamer van Koophandel in uw regio kan u adviseren over export-

documenten, heffingen en subsidiemogelijkheden.

www.cfci.nlDe Franse Kamer van Koophandel en fabrieken in Nederland.

nuttige adressen

De Nederlandse Ambassade en consulaten in Frankrijk

Nederlandse ambassade in Parijswww.amb-pays-bas.fr

Ambassadeur Hugo Siblesz

Adres 7-9, rue Eblé 75007 Parijs

Telefoon +33 (0)1 40 62 33 00

Fax +33 (0)1 40 62 34 56

E-mail [email protected]

E-mail [email protected]

3. De Franse overheid

Franse ambassade in Den Haaghttp://www.ambafrance.nl/

Frans ministerie van economie, financiën en industriehttp://lekiosque.finances.gouv.fr/

Frans ministerie van volksgezondheidwww.sante.gouv.fr

Frans ministerie van verkeer en waterstaatwww.equipement.gouv.fr

4. Douanezaken

www.douane.nlDe Douane is een onderdeel van de Belastingdienst. De Douane heeft

3 kerntaken: goederen tegenhouden, de toepassing van weten regel-

geving bewaken en belastingen heffen en innen. Hier vindt u informatie

over alle documenten en regelgeving m.b.t. internationaal ondernemen.

878686 zakendoen met Frankrijk nuttige adressen

www.metaalunie.nlBrancheorganisatie voor metaalsector.

www.modint.nlBrancheorganisatie voor textiel en interieur.

www.ictoffice.nl Branchevereniging van IT-, Telecom-, Internet- en Officebedrijven.

www.fhi.nl Federatie van technologiebranches.

www.nec.nl Nederlandse Export Combinatie. De Nederlandse Export Combinatie

is al jarenlang actief in het ‘internationale zakendoen’ en werkt vooral

binnen de Europese markt

www.tln.nlTransport en Logistiek Nederland, geeft jaarlijks een landendocumen-

tatie uit.

7. Geraadpleegde bronnen

▶ Agentschap NL

▶ Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)

▶ Fenedex

▶ HLB International

▶ Invest in France

▶ Minbuza

▶ Nederlandse ambassade in Parijs


naar FrankrijkOndanks nieuwe technologieën waarmee zakendoen in het buitenland

velen malen gemakkelijker is geworden, blijft fysiek contact met lokale

leveranciers, afnemers en partners vaak toch nog noodzakelijk.

Veel landen en steden die interessant zijn voor Nederlandse ondernemers,

zijn bereikbaar met KLM. KLM biedt gunstige vertrektijden en vele vluchten

per dag naar talloze bestemmingen in Frankrijk. Waaronder meer dan tien

vluchten per dag naar Parijs.

Ga naar klm.nl voor het actuele vluchtschema en tarieven.


Colofon

Deze publicatie is een uitgave van ABN AMRO en is onderdeel van de

serie Zakelijke Reisgidsen. Een serie gidsen over internationaal zakendoen.

Contact:ABN AMRO International Desk Netherlands:

Telefoon: +31 (0)20 - 629 55 92


Distributie:U kunt de serie zakelijke reisgidsen vinden op:

www.abnamro.nl/internationaal

© ABN AMRO, mei 2012Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijk toestemming is gekregen van ABN AMRO Bank. Teksten zijn afgesloten op 15 mei 2012.

zakendoen metFrankrijk

abnamro.nl/internationaal

AA

68

31

ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Frankrijk"

Economy & Finance

Transcript of ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met Frankrijk"