Zorg, Onderwijs, WoningcorporatiesZorg-care

Zorg kan worden verdeeld in care (welzijn) en cure

(genezing). De care omvat de deelsectoren verpleging en

verzorging, de geestelijke gezondheidszorg (deels),

verslavingszorg, ouderenzorg en overige welzijnszorg. De

financiering van deze zorg loopt via de Algemene Wet

Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Wet maatschappelijke

ondersteuning (Wmo).

Branchebeschrijving

Het aantal senioren in de samenleving neemt toe.

Bovendien leven senioren steeds langer. Deze dubbele

vergrijzing legt een zware claim op de sociale verzekeringen.

Het zorgstelsel wordt daarom toekomstbestendig gemaakt.

De niet op genezing gerichte, onverzekerbare zorg blijft in de

AWBZ maar de lichte zorg is onder de (financiële) verant-

woordelijkheid geplaatst van de gemeenten via de Wet

maatschappelijke ondersteuning. Daarmee sluiten het

beleid en de uitvoering beter aan op de toenemende extra-

muralisering en vermaatschappelijking van de zorg. De

introductie van meer vraagsturing moet aanbieders aanzetten

tot het leveren van goede, efficiënte zorg. Prestatie-indicatoren

van aanbieders in de verpleging, verzorging en thuiszorg

zijn opgesteld en toegankelijk gemaakt via het Internet zodat

cliënten beter kunnen kiezen. De markt voor huishoudelijke

verzorging is een stap verder opengesteld. Aanbieders die

zich alleen richten op huishoudelijke zorg kunnen sinds 2007

vrij toetreden. Voor de intramurale zorg is 2008 een over-

gangsjaar. De financiering verloopt nog via het oude

bekostigingssysteem maar per 2009 zal er ook overgegaan

worden op zorgzwaartebekostiging. Instellingen moeten dan

met hun patiënten vastleggen in zorgplannen hoe de zorg

geleverd wordt. Momenteel worden instellingen bekostigd

op basis van beschikbare capaciteit. Per 2009 krijgen ze een

bedrag per cliënt dat afhankelijk is van diens zorgzwaarte.

Trends en ontwikkelingen

Het aantal 75-plussers neemt de komende jaren gemiddeld

met 15 duizend mensen per jaar toe tot ruim 1,1 miljoen in

2010. Ongeveer een kwart daarvan is ouder dan 85 jaar. Deze

groep mensen zal een groot beroep doen op de zorgsector.

De vraag naar zorg en dus de kosten zullen enorm toenemen.

In het huidige stelsel zullen daarom nog de nodige hervor-

mingen doorgevoerd moeten worden om het zorgaanbod

efficiënter en doelmatiger maken. De staatssecretaris heeft

de Sociaal-Economische Raad om een advies gevraagd over

de toekomst van de AWBZ. Dit zal in het voorjaar van 2008

uitkomen. Daarna zal de staatssecretaris met concrete

maatregelen komen. Vast staat dat zorgaanbieders meer

bloot zullen komen te staan aan ondernemersrisico. In 2008

zijn integrale tarieven ingevoerd inclusief kapitaallasten

voor de intramurale zorg. Dit heeft vanaf 2009 financiële

consequenties als de met de investeringen samenhangende

kapitaallasten niet langer meer gegarandeerd zullen worden.

Zij gaan dus zelf het risico dragen van hun investeringen en

zullen dus gedwongen worden om innovatief met hun

vastgoed om te gaan. Ook zullen de zorgkantoren en de

contracteerplicht afgeschaft worden en wordt de uitvoering

van de AWBZ bij niet-risicodragende verzekeraars

neergelegd. Aanbieders kunnen dan met alle afzonderlijke

zorgverzekeraars productie afspraken maken. Op den duur

zouden de verzekeraars risicodragend kunnen worden.

Onze visie

Uitgaven aan gezondheidszorg: EUR 72.703 mlnw.v. aan welzijnszorg: EUR 27.316 mln

Uitgaven aan ouderenzorg: EUR 13.266 mlnUitgaven gehandicaptenzorg: EUR 6.617 mlnUitgaven aan jeugdzorg: EUR 1.148 mln

Uitgaven aan internaten: EUR 559 mlnUitgaven aan sociaal-cultureel werk: EUR 1.263 mlnUitgaven aan overige aanbieders zorg: EUR 1.531 mln

Kerngegevens 2006 Websites

Zorgstelsel wordt toekomstbestendig gemaakt om dubbele vergrijzing op te kunnen vangenMeer marktwerking moet leiden tot klantgerichtheid, efficiëntie en doelmatigheidOok intramurale zorg wordt geconfronteerd met ondernemersrisico

www.minvws.nlwww.info-wmo.nlwww.vilans.nlwww.minlnv.nl

2 Visie op Sectoren 2008

24,2% 23,7% 22,0% 21,4% 21,7% 21,6%

61,3% 61,0%58,4% 55,4% 53,2% 54,8%

14,5% 15,3%23,3% 25,0% 23,6%19,6%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2007 2010 2020 2030 2040 2050

0 tot 20 jaar 20 tot 65 jaar 65 jaar en ouder

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2004 2005 2006

inm

lneu

ro

Ouderenzorg Gehandicaptenzorg Kinderopvang Sociaal-cultureel werk

Jeugdzorg Internaten Overig welzijnszorg

25.616

26.414

27.316

24.500

25.000

25.500

26.000

26.500

27.000

27.500

2004 2005 2006

x1

mln

euro

Kosten beleids- enbeheersorganisaties 3%

Gezondheidszorg59%

Welzijnszorg 38%

Uitgaven aan zorg naar deelterreinen Bron: CBS

• Bijna 40% van de zorguitgaven gaat naar de welzijnszorg.

Het overig gedeelte gaat vrijwel geheel naar de

gezondheidszorg.

• De ouderenzorg neemt de helft van de uitgaven aan

welzijnszorg voor haar rekening gevolgd door de

gehandicaptenzorg met bijna een kwart van de uitgaven.

Uitgaven aan welzijnszorg Bron: CBS

• De uitgaven aan welzijnszorg zijn in 2005 en 2006 met iets

meer dan 3% gestegen.

• Van de EUR 27 miljard aan uitgaven aan welzijnszorg

wordt het grootste deel (EUR 18,2 miljard) bekostigd uit de

AWBZ. EUR 3,4 miljard wordt door de zorgvragers zelf

betaald.

Uitgaven aan zorg naar categorie aanbieder Bron: CBS

• De helft van de zorguitgaven betreft uitgaven aan

ouderenzorg.

• In de ouderenzorg is een verschuiving waarneembaar

van intramurale naar extramurale zorgverlening. Het

productievolume aan extramurale zorg is jaarlijks met

gemiddeld bijna 10% gestegen.

• Het zorgvolume stijgt harder dan het aantal patiënten,

hetgeen betekent dat de gemiddelde zorgconsumptie per

persoon toeneemt.

Bevolkingsprognose 2006-2050 Bron: CBS

• Het aandeel 65-plussers in de Nederlandse bevolking

neemt toe. Daarnaast worden Nederlanders steeds ouder.

Deze dubbele vergrijzing zorgt ervoor dat op het hoogte-

punt rond 2040, een kwart van de bevolking 65 jaar of

ouder is.

• Juist deze bevolkingsgroep doet een groot beroep op de

zorg. Van de totale uitgaven aan zorg en gezondheidszorg

wordt ongeveer driekwart besteed aan deze groep.

Zorg, Onderwijs, WoningcorporatiesZorg-care

3 Visie op Sectoren 2008