Download - Van Wonterghem Kaat Ppt

Transcript
Page 1: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

Info aan Zee - Oostende - sept 2009

E-books in consortiumverband: een meerwaarde voor de digitale

bibliotheek?

Kaat Van Wonterghem – coördinator VOWB-Elektron

Page 2: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 2

E-book

Omschrijving

Misverstanden

Definitie moet mee evolueren

Page 3: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 3

DOELSTELLINGEN vanuit BIBLn

Gebruik referentiewerken (opnieuw) stimuleren // leesgedrag monitorenNaslagwerken nemen ruimte inEcologische voetafdruk kleinerOmzetten van bestaand boekenbestand: e-kopie van onze p-bibliotheek ?Vraag/nood aan nieuw materiaal na jaren in schaduw e-journal op niveau budget

Page 4: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 4

Gebruiksvriendelijkheid

Hele bibliotheek op je laptop, PDA …Alles doorzoekbaar en annoteerbaarAltijd beschikbaar 24/7/365Meer mogelijkheden voor slechtziendenNooit verloren, gestolen, misplaatst, beschadigd

Probleem van levermodelDRM’s (cfr. infra)

Page 5: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 5

E-journals versus E-booksArtikelsBeperkte multimedia (experimenten)Overwicht STMMeerdere portalen (inmiddels gegroeid naar integratie)

Hoofdstukken en artikelsIntegratie mutimedia (echt e-content!)ActualisatiemogelijkheidErg nuttig voor HSSMeerdere platformen

>> Niet ‘of’, wel ‘en’ maar budget moet het toelaten (+ 21 % BTW!)>> Leren uit fouten na ‘serials crisis’ en daaropvolgende omzet naar e-journals bv. opgedrongen collectiebeleid, geen schrapruimte

Page 6: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 6

DOELSTELLINGEN vanuit UITGsLagere handling kostLage update kostVlotte integratie ervan in 1 doorzoekbaar product (tesamen met DBn en e-tijdschriften)Verkoop P toch nog stimuleren … hoewel

Vragen:Nieuwe ‘melkkoe’ naast e-journals: beperkt gebruikersaantal versus onbeperkt bij tijdschriften ? Effectief nood aan geleverd / nieuwe aanbod ?

Page 7: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 7

AANSCHAF in CONSORTIUM (1)

Soorten / Types pakketten

Vakspecifiek Thematisch volgens STM/HSS opdelingUitgaven van één of meerdere jaargangen‘Take it or leave it’-pakket

Page 8: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 8

AANSCHAF in CONSORTIUM (2)

Platformen ter ontsluiting

Niet zoiets als één portaal : veelheidExclusiviteitscontracten maken keuze lastigSommige met kost voor gebruik van dit platform, anderen integreerden kost

Page 9: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 9

A// Business Models

Grosso modo twee basismodellen: Aankoop / purchase (bezit) met bijhorend eeuwige toegangAbonnement / lease (huur) aangevuld met

‘Pick and choose’ of ‘Pick and mix’ op titelniveau Matrix van à la carte titelpakketten voor verschillende consortiumleden – dan wel gebonden

en technologietransfer: zo kan je de e-brary platformtechnologie licentiëren om er zo een ‘tailor-made’ e-books platform van te maken

Ook hier (cfr. Big Deals): er bestaat niet zoiets als ‘One size fits all’

Page 10: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 10

B// DRM “It’s all about the rights” : één van dé hoofdredenen waarop e-book achter op e-onwikkelingen in vgl. tot muziek, video, magazines…Hoofdargument : anti-diefstalOnzichtbaar aanwezig : boeken kunnen verwijderd worden vanop afstandVaak technologiegebonden, maar ook platformgebonden / non-compatibiliteitNood aan DRM standaarden!

Page 11: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 11

C// Samenwerking inzake aanschafGelijkaardige argumenten als bij e-journals:

Schaalvergroting ~ prijsvoordeel (stabieler, MYC)Bundeling van expertise: betere licentievoorwaarden bv. inzake off-campus, IBL, …Bundeling expertise: op niveau vergelijking van de bronnen, gebruiksstatistieken en in onderhandelenNoodzaak om gezamenlijk op te treden tegen (in vele gevallen) monopolie van de uitgevers

Gezamenlijk strategie uittekenen: Eerst content en dan pas platform of omgekeerd – eigenlijk reeds lopend trajectOp korte termijn binnenhalen van kritieke massa

Page 12: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 12

en meer samenwerking …Gebruikersonderzoek en -ondersteuning

E-books enquête met integratie ICT en onderwijsPromotie gebruik, ook in ELO

Opzet van gezamenlijke MARC records cataloog (cfr. NEOCaR: National E-books Observatory Catalogue Records van JISC)E-depotStandaardenTesten van e-devices en ook daar evt. samenaankoopNieuwe edities overal of afspraken ?

Page 13: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 13

Technologische mogelijkheden

Types e-book readers: schier onbeperkte lijst

2 topfavorieten (Kindle = iPod voor boek?)Denken buiten kader van ‘het boek’: de e-book technologie maakt het juist mogelijk ander materiaal aan te bieden via zelfde kanaal bv. kranten, tijdschriften …Nieuwe investeringen voor bibliotheken

Page 14: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 14

Internationale e-Books consortia/projecten

National JISC e-books Observatory Project: primeur op 15 sept.

26 MyiLibray e-books op gelijknamig platform10 Wolters Kluwer e-books via Books@OvidNationaal consortium

CIBER samenwerking voor Deep Log AnalysisGrootste en meest gedetailleerde gebruiksanalyse en online van e-books tot op hedenNieuwe prijs- en licentiemodellen op basis uitkomst

Canada: University of Toronto (UKSG 2009)

Page 15: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 15

VOWB e-books consortiaSpringer (hogescholen, 1 universiteit)Bohn Stafleu van Loghum (hogescholen)Voorlopig geen platformkeuze in consortiumverband

Twee e-booksdagen: schoorvoetend komt het op gangKan plots beslist worden (purchase met overschot)Vraag om het op te nemen in ElektronkorfTe prematuur om reeds iets te zeggen over gebruik

Wel al heel wat institutionele afname!

Page 16: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

11 september 2009 16

TenslotteInfo 2007: e-book wordt hier en daar vermeldInfo 2009: e-book dag lang in de kijker

Ja een meerwaarde, maar met zorg te leren uit consortiumhistoriek van e-journal licenties Herdenken van iconografie van het boek, moet verzoend met nood aan inhoud, los van presentatie ervan ~ Google generationEr is geen weg meer terug

Page 17: Van Wonterghem Kaat Ppt

Vlaams Overlegorgaan inzake Wetenschappelijk Bibliotheekwerk vzw

09 mei 2009 Kaat Van Wonterghem VOWB 17

DANK U! VRAGEN ?

http://www.vowb.be [email protected]