TipsnaaraanleidingvandeKringloopwijzerbijeenkomstendiverseThematrajecten(LevensduurenOptimalisatie)vanCONOKaasmakersenWorkshopsKringloopenDiergezondheidvanRouveenKaasspecialiteiten.Opelkbedrijfzijnweeranderemaatregelennodiginkoe-envoermanagementeninderuwvoerteeltvooreenoptimaleproductie.Maareenaantalmaatregelenzijneenvoudiguittevoerenenzijnopveelbedrijveneffectief.Kieshieronderdietipswaarmeejejevoordeelkuntdoen.

• Winsthalenuitjeduursteproductiemiddel:KVEMbenuttingperha.• Efficiëntieinkoeenbodemomhoog(stikstof,fosfaat,koolstof).• Interessantewebsites:www.bemestingsadvies.nl,www.rantsoenwijzer.nlen

https://boerenbunder.nl

Koe:1. Fokkerijrichtenopgezondeenefficiëntekoeien.2. Zorgvooreengoedevoorbereidingvandedrogekoeophetlactatierantsoenmet

eengoedevoedingenvoldoendeDSopnameindedroogstandenopdedagvanafkalven.

3. Zorgvooreengoeddraaiendepensengoedeherkauwactiviteitmetrecyclingvanstikstofenfosfaatviaspeeksel.Evenwichttussenverblijfsduurindepensenpassagesnelheidenevenwichttussenenergieeneiwitoppensniveauzijnbelangrijk.

4. Streefnaargeleidelijkbereikenvanpiekinproductie,nadepiekminderdan40mlperdagafnamevandeproductie.Datispersistentie.(besprekenhoejedatkanzienindeMPRuitslag)

5. Streefnaargemiddeld15kgDSopnameuitruwvoerpermelkkoeperdagenvoordrogekoeien12kgDS.Pinkenvretengemiddeld8kgDSenkalveren4kgDS.

6. Maakopbasisvandezegegevensvoorjeeigenbedrijfeenruwvoerbalans.IndeeerstebijlagekunjezienwateenverbeteringvandeDSopbrengstperhavooreenvoorbeeldbedrijfbetekent.

7. Bespaarkilogrammenkrachtvoerbijkoeienindeoudmelktefaseopbasisvangoedekwaliteitruwvoer.ZorgwelvoorvoldoendeRE(DVE).Leidttotbeteregehaltenenmakkelijkertemanagenconditie.

8. Zoekdegrensopvanruweiwitinhetrantsoen(15%).Opbasisvantankleverantiesturenopmelkureum:ureum18-20isnietergopeenstalrantsoenalsjetevredenbentoverliterseneiwitgehalte.Sturenmetkleinehoeveelhedenpenseiwit(b.v.raap),pensbestendigeiwit(b.v.bestendigesoja)en/ofpensenergie(b.v.smulsiroopofgemalentarwe).Zieookbijlage1.

VoorbeeldvanrantsoenmetruimVEMenscherpREenPoptotaalrantsoenniveau:950VEM,150RE,3,7PperkgDS.

9. StreefnaareenC/Nverhoudingindrijfmestvan10.10. Streefnaarmindergedwongenafvoerengeenafvoervankoeienwegenstelage

productie.Eenkoemeteenlactatiewaardevan80zonderproblemenisvoordeligerdaneenvervangendevaars.

11. Streefnaarminderjongveeper10melkkoeien.1kalfen1pinkscheidennetzoveelfosfaatuitals¾melkkoe.Infosfaatefficiëntiescheelt1kalfen1pinkminderper10melkkoeiendus¾melkkoemeerper10melkkoeien.

12. Laatjongveeop24maandenafkalven.3maandenextraALVA:infosfaatefficiëntie:8pinkenbezettendeplekvan1melkkoe.

Bodemenplant:Algemeen:

1. Maaktijdigeenbemestingsplan.2. BekalkdebodemenzorgvooreengoedepHopgraslandenmaisland.Bijeen

hoogorganischestofgehalteismeerkalknodig3. Analyseerdrijfmest.Zoweetjehoeveelmeststoffendedrijfmestperm3bevat.4. Benutgrondmonstersbeter:kijknaarpH,stikstofleveringNLV,fosfaat,kalien

zwaveltoestand,organischestof,ijzergehalte.5. Gebruikdemineralenanalysevangras-enmaiskuilbijdeopstellingvanhet

bemestingsplan.Voorbeeld:laagKgehalteingraskuilofmais:extraKbemestingopnemen.

6. Hefverdichtingenop(woeler)envoorkomverdichting.(bandenspanning).7. Weetwelkeonkruidenopjepercelenstaan,zodatje

gewasbeschermingsmiddeleneffectieverkuntinzetten.8. Pasbemestingtoeopperceelsniveau.Richtjehierbijvooralophetopheffenvan

factorendiebeperkendzijnvoordegroei.B.v.percelenmetlaagplantbeschikbaarfosfaatmeerdrijfmestdanpercelenmetgoedplantbeschikbaarfosfaat.

9. Tevroeginhetvoorjaardrijfmestuitrijdenbetekent1kgNverliesperm3drijfmest.

10. Compostbiedtopfosfaatarmegronden(gras-enmaisland)nogmogelijkheden.Stelstringenteeisenaandekwaliteit(verontreinigingmetplastic!)vancompost.

11. Evenwichtsbemestingkomtinbeeldalsjedriejaarkringloopwijzercijferskanlatenzienenjemeerfosfaatafvoertdanjeaanmagvoeren.

Grasland:12. Maakincombinatiemethetbemestingsplanooktegelijkeenbeweidingsplan.13. Zorgvooreengoedeontwatering.Denkdaarbijookaandedrukvanleverbot.14. Pasalleengraslandvernieuwingtoealserminderdan70%goedegrasseninhet

grasbestandzitten,bijverdichtingenbijslechteontwatering.Doorzaaienkanondergunstigeomstandighedenook.

15. Kiesgrasrassendiepassenbijjouwbedrijf(intensief/extensief,ruwvoertekort/ruwvoervoldoendeofoverschot).Dieperwortelenderassenhebbendevoorkeur.

16. Doeietsmetklaver.Oppercelenmetlaagorganischestofgehalte/laagNLVmagklavereigenlijknietontbreken.

17. Pakmollenaan.

18. Maakonderscheidtussenweidepercelenenmaaipercelenalshetgaatomdedrijfmestgift:20m3rundveedrijfmestopweidepercelenishetmaximum,maaipercelenkunnentot30m3krijgen.Zorgvoorvoldoendeopslagvandrijfmest,zodatjenietbeginfebruarideputtenvolhebtenzodatjehalfaugustuskuntstoppenmetdrijfmest.Landbouwkundigisdatlaatsteverreweghetbeste.

19. Tevroeguitgeredendrijfmestisalgauw1kgNverliesperkuubdrijfmest.20. Dewebsitewww.bemestingsadvies.nllevertopmaatgesnedenadviesvoorde

bemestingvangras-enmaisland.Eenaanrader!21. Diennahalfseptembergeenkunstmestmeertoe.22. Gebruikinmaartdewiedeg.Opallegrondsoortenwerktdiebeterdande

weidesleep,omdatoppervlakkigwortelendegrassenenmuurlosgetrokkenwordenenmetnameEngelsRaaigrasbeteruitkanstoelen.

23. Kieseenbeweidingssysteemmetzominmogelijkbeweidingsverliezen.Voorweidenisbijvoldoendedraagkrachterggunstigvoordeuitstoelingvangoedegrassenenvooreenlagerekrachtvoerrekening.

24. Stalvoerenvanversgraskaninhetnaseizoenveelrendementopleveren.

Maisland:25. Paswisselteelttoeenverbeterdeorganischestofbalansvanmaispercelen.26. Pasaanvullendekalibemestingtoebijhogemaïsopbrengsten.27. Kieseenpassendraszowelvoormaïsafhankelijkvanbodem,ontwateringen

oogsttijdstip,maarookafhankelijkvanhetdoelwaarvoorjemaisgebruikt.Maisaandeelinrantsoentot35%:mais=zetmeelbron.Maisaandeelinrantsoenmeerdan40%mais:mais=zetmeel+plantverteerbaarheid.Pasdehaksellengtevanmaisaanophetrantsoenaandeel.

28. VroegrijpemaisrassenzijninNoordNederlandinhetvoordeel(minderstructuurbederfgrond,meerkansenvoorgoedegroenbemester).

29. Bewerkjebouwvoorgoed.Ploegniettediep,detoplaagbevatdemeestenutriënten.Eenhobbeligebouwvoorzorgtvoorongelijkmatigeopkomstenslechtebenuttingvanmeststoffen.

30. Eennietkerendegrondbewerkingisgunstigvoorhetorganischestofgehalteindetoplaag,maarkandoormeergewasrestendeschimmeldrukverhogen.Naeenaantaljarenontstaaterechterineengezondebodemeennieuwevenwichtinbodembiologie,waardoorschadelijkeschimmelsafnemen.

31. Zorgvooreenzosterkmogelijkeontwikkelingvaneengroenbemesternadeteeltvanmaïs.Degroenbemester,houdtnutriëntenvast,zorgtvoormeerstructuur,eenbetereontwateringenorganischestofbalans.

Entenslotte:zominmogelijkvoederwaardeverliesbijmaaien,schudden,harken,hakselen,oprapen,inkuilen,uitkuilen!

Bijlage1:bron:www.rantsoenwijzer.nl

Bijlage2:Ruwvoerbalansvoorbeeldbedrijf

• 110melkkoeien 605000kgDS• 20drogekoeien 80000• 37pinken 110000• 37kalveren 55000_____________________________________________• Totaal 860000• 4,5hamais 80000_____________________________________________• 78hagras10.000 780000• 71hagras11.000• 65hagras12.000• 56hagras14.000

Basisruwvoerbalans:

• Melkkoevreetgemiddeld15kgDSperdag• Drogekoevreetgemiddeld12kgDSperdag• Pinkvreetgemiddeld8kgDSperdag• Kalfvreetgemiddeld4kgDSperdag

Verdervoorfosfaat:1pink+1kalfminderis3/4koemeerKoe8000kgmelk40kgP,koe10000kgmelk46,5kgPPink25,5kgP,Kalf9,9kgPGerritHegen,www.deboerenveearts.nl