Download - T4. Ordening

Transcript
Page 1: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

T4. Ordening

B1. Het ordenen van organismenB2. Het rijk van de bacteriënB3. Het rijk van de schimmelsB4. Het rijk van de plantenB5. Het rijk van de dierenB6. GeleedpotigenB7. GewerveldenB8. Het indelen van organismenB9. Een werkstuk maken

EB 10. Soorten en rassenEB 11. Indelen in steeds kleinere groepenEB 12. Beoordelingspracticum de mossel

V1. De dubbele naamgevingV2. TubifexV3. Misleidende namenV4. Leren en werkenV5. Ideeën voor onderzoekV6. werken met de microscoopExtra. Mooie afbeeldingen van insectenExtra. Powerpoint Biologiepagina Ordening biologiepagina

Page 2: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B1. Het ordenen van organismen

Organismen zijn onder te verdelen in 4 rijken.

1. Het rijk van de bacteriën.Kenmerken: celwand, geen celkern, geen bladgroenkorrels.

2. Het rijk van de schimmels.Kenmerken: celwanden, celkeren, geen bladgroen.

3. Het rijk van de planten.Kenmerken: celwanden, celkernen, bladgroenkorrels.

4. het rijk van de dieren.Kenmerken: geen celwanden, celkernen, geen bladgroenkorrels.

Kenmerken van organismen BIODOENDeterminatiesleutel indeling levende wezens

Page 3: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B2. Het rijk van de bacteriën

De groei bacterie

Je hebt 3 vormen van bacteriën

De bacterie

De delendebacterie

Een virus

Dit is een virus. Dat is een apparte groep organismen

Page 4: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B3. Het rijk van de schimmels

Broodschimmel

De groei schimmel Flash

De groei van een paddestoel

De vliegenzwam

Groei Champignon

Page 5: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

1. Wieren

2. Sporeplanten a. mossen

b. varens

c. paardestaarten

d. wolfsklauw

3. Zaadplanten a. naaktzadigen b. bedaktzadigen

B4. Het rijk van de planten

Page 6: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B4. Wieren (algen)

Blauwwieren

Sieralg KiezelwierenAlgen in de Zuidelijke ijszee

Page 7: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B4. Sporenplanten

a. mossen

b. varens

Sporenhouders van Knikkertjesmos

Sporenhouders van een varen

Page 8: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B4. Sporenplanten

c. paardestaarten

d. wolfsklauw

Sporenhouder

Paardenstaart

Page 9: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B4. Naaktzadigen en bedektzadigen

Naaktzadigen

BedektzadigenConiferen dennen en sparren

Wat is een bloem

Vleesetenede planten

Vershil denne- en sparreboom

De hele winter groen

Verschillende lagen in een bos

Page 10: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B5. Het rijk van de dieren

De indeling van het dierenrijk is gebaseerd op kenmerken als SYMMETRIE en het SKELET.

Symmetrie: Sommige voorwerpen kun je zó doorsnijden dat de twee helften elkaars spiegelbeeld zijn. Zo'n voorwerp is dan SYMMETRISCH.

Je hebt drie vormen van symmetrie:1. niet symmetrisch.

2. tweezijdig symmetrisch.

3. veelzijdig symmetrisch.

een amoebe

een spineen mossel

Indeling dierenrijk

Page 11: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

hoofdafdelingen kenmerken voorbeelden

 1. Ééncellige dieren

• bestaan uit één cel

klokdiertje (Vorticella)

 2. Sponzen

niet symmetrisch • zitten vast op een ondergrond • skelet met kanaaltjes waarin de

cellen zitten

Sponzen

.

B5. Het rijk van de dieren

Het pantoffeldiertje 1

Sponzen

De bevruchting van het pantoffeldiertje

De deling van het pantoffeldiertje

Plancton in de zee

Page 12: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B5. Het rijk van de dieren

 3. holtedieren(ook wel: neteldieren)

veelzijdig symmetrisch •geen skelet •tentakels (vangarmen) waarmee ze hun prooi vangen

zeeanemonen, koralen en kwallen

 4. wormen

langgerekt, rond, dun lichaam •geen skelet

bloedzuiger en platworm

Zeeanemoon Dieren of bloemen

De Zeeanemoon vangt een prooi

Page 13: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B5. Het rijk van de dieren

 5. weekdieren

•tweezijdig symmetrisch •zacht lichaam •om het lichaam zit een schelp of een huisje van kalk (niet altijd)

inktvissen, naakslakken en twee-kleppigen Slakken

 6. geleedpotige dieren

•tweezijdig symmetrisch •uitwendig skelet (pantser) •poten bestaan uit verschillende stukjes (leden) •lijf bestaat uit verschillende delen

Spinnen, kreeften, insecten en duizendpoten

De Zeekat

Links voor geleedpotigen zie B6.

De huisjesslak

Page 14: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B5. Het rijk van de dieren

 7. stekelhuidigen

veelzijdig symmetrisch •inwendig skelet van kalk •huid heeft knobbels of stekels

zeesterren en zee-egels

 8. gewervelde dieren

•tweezijdig symmetrisch •inwendig skelet van been en kraakbeen (zoals bij de mens) met een wervelkolom

Vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren

Links voor gewevelden zie B7.

Zeesterren.

Page 15: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

In te delen in 4 klassen:

1. Duizendpoten

2. Kreeftachtigen

3. Spinachtigen

4. Insecten

B6. Geleedpotigen

De Vogelspin Teleblik

De sprinkhaanVan ei tot vlinder

Hoe maakt een spin zijn web?

De Heremietkreeft

Het lieveheersbeestje

Insecten Bioplek

Hoe eet een spinDe mestkever

Het koolwitje

De Duizendpoot )bodemdiertjes’

Pissebedden

De Huisvlieg (uitleg insekten)

Toets ongewervelden

Page 16: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B6. Geleedpotigen

Verschil Duizendpoot en een Miljoenpoot

De Miljoeinpoot 1

Page 17: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

B7. Gewervelden

a. Vissen

b. Amfibieën

1. Kikkers

2. Padden 3. Salamanders

c. Reptielen

1. krokodillen 2. Hagedissen 3. slangen 4.

Schildpadden

d. Vogels

e. Zoogdieren

Voortplanting van de Kempvis

Voortplanting landschildpadden

Het stekelbaarsje

Vogels en veren

Een tuin vol vogels (23 min.)

Reptielen duur 19 min. Teleblik

Zandhagedis

De Kameleon

De geboorte van een Krokodi

De RingslangHoe ziet een slang eruit De Adder

Mara’s of Pathagonische haas

De moerasschilpad

De groene kikker

Van ei tot kikker

De reuzenpad

De Rugstreep pad

Page 18: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Extra. Afbeeldingen van insecten

Determinatiesleutel

Indeling en determinatie organismen Bioplek

Foto’s Insecten (let op met kleur bewerkt)

Hoofd van een vlieg

Hoofdluis...begint het al te kriebelen.....?

Kop Honingbij

Page 19: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Extra. Afbeeldingen van insecten

Foto’s Insecten (let op met kleur bewerkt)

Hoofd van een kattevlo

Mug: Flinke snuit waar dieje bloed mee opzuigt..... zzzzzzz...zzzz.....

De StrontvliegHij is lekker!!!

Page 20: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Extra. Afbeeldingen van insecten

Foto’s Insecten (let op met kleur bewerkt)

Haar van een spin

De poot van een vliegDaarom kan hij op z’n kop lopen………

De Huisvlieg

Page 21: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Extra. Afbeeldingen van insecten

Foto’s Insecten (let op met kleur bewerkt)

Nog een vliegenkop

De zwarte mier

De kop van een vlinder

Page 22: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Ordening

Page 23: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Organismen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

ja ja ja nee

Rijken:

nee nee ja nee

nee ja ja ja

1 1 of 1 of 1 of veel veel veel

Celwand:

Celkern:

Bladgroenkorrels:

Aantal cellen:

Page 24: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Celwand

Geen celkern

Geen bladgroenkorrels

Eencellig

Voortplanting: deling

Page 25: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Nuttige bacteriën

Melkzuurbacteriën

Bacteriën voor zuiveren afvalwater

Page 26: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

MRSA bacterie

Hersenvliesontsteking

Voedselvergiftiging

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Schadelijke bacteriën

Page 27: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Cholera

Schoon drinkwater

Vervuild water

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Schadelijke bacteriën

Page 28: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Celwand

Celkern

Geen bladgroenkorrels

Eencellig of veelcellig

Voortplanting: Eencellige schimmels (gisten): deling Veelcellige schimmels: sporen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Page 29: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Nuttige schimmels

Penseelschimmel

Schimmel voor kaasbereiding

Gist

Paddestoelen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Page 30: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Schadelijke schimmels

Candida

Meeldauw

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Page 31: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Wieren Sporenplanten Zaadplanten

CelwandCelkernBladgroenkorrels

Eencellig of veelcellig

Wortels, stengels, bladeren:

Afdeling:

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

deling sporen zadensporen

nee nee ja

nee ja ja

Bloemen:

Voortplanting:

Page 32: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Afdeling:

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Wieren Sporenplanten Zaadplanten

Eencellige wieren

Boomalg

Een alg met zweepdraden

Page 33: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Volvox

Draadwieren

Afdeling:

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Wieren Sporenplanten Zaadplanten

Veelcellige wieren

Page 34: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Zeesla

Blaaswier

Afdeling:

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Wieren Sporenplanten Zaadplanten

Veelcellige wieren

Page 35: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Varens

Afdeling:

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Wieren Sporenplanten Zaadplanten

Mossen

Page 36: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Groep: Naaktzadigen Bedektzadigen

Zaden: tussen schubben in vruchten v. e. kegel

Bladeren: meestal niet naaldvormig naaldvormig

Afdeling:

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Wieren Sporenplanten Zaadplanten

Page 37: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Sponzen Gewervelden

Geen celwand

Celkern

Geen bladgroenkorrels

Eencellig of veelcellig

Eencelligen Weekdieren

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Ringwormen

Holtedieren

Platwormen

Rondwormen

Stekelhuidigen

Geleedpotigen

Afdeling:

Page 38: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Eencelligen Niet symetrischGeen skelet

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Klokdiertje

Pantoffeldiertje

Afdeling:

Page 39: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Slaapziekte

Malaria

Eencelligen Niet symetrischGeen skelet

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 40: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Niet symetrisch Vast op de bodemSkelet van naalden v. d. zee

Sponzen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 41: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Buisspons (tropen)

Spongia officinalis (badspons)

Geweispons (Oosterschelde)

Niet symetrisch Vast op de bodemSkelet van naalden v. d. zee

Sponzen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 42: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Veelzijdig symetrisch Leven in waterMeestal geen skelet Tentakels

Holtedieren

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 43: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

KoraalKoraalpoliep Baksteenanemoon

Kwal

Veelzijdig symetrisch Leven in waterMeestal geen skelet Tentakels

Holtedieren

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Koraal

Page 44: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Tweezijdig symetrisch PlatGeen skelet In lichaam v. mens of dier

Lintworm

Lintworm in dikke darm

Kop van een lintworm

Platwormen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 45: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Tweezijdig symetrisch RondGeen skelet In lichaam v. mens of dier

Spoelworm bij een hond

Rondwormen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 46: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Regenworm

Tweezijdig symetrisch RondGeen skelet Segmenten

Ringwormen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 47: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Slak

Oesters

Tweezijdig symetrisch Meestal een schelp of huisje als skelet

Weekdieren

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Inktvissen

Page 48: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Veelzijdig symetrisch Leven op deHuid met stekels bodem v.d. zee

Zeeëgel

Zeester

Stekelhuidigen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Page 49: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Duizend-poten

Spin-achtigen

Kreeft-achtigen

Insecten

Tweezijdig symetrischSkelet is een pantser

Geleedpotigen

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Groep:

2 per 10 of meer 8 6 segment

Poten:

Duizendpoten: gehele lichaam bestaat uit segmenten

Page 50: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Vissen ReptielenAmfibieën Vogels

Tweezijdig symetrischInwendig skelet

Gewervelden

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Groep: Zoog-dieren

Huid:

Lichaamstemperatuur:

Ademhalingsorganen:

Voortplanting:

Milieu:

Schubben met slijm

Koudbloedig

Kieuwen

Eieren zonder schaal

Water

Page 51: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Vissen ReptielenAmfibieën Vogels

Tweezijdig symetrischInwendig skelet

Gewervelden

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Groep: Zoog-dieren

Huid:

Lichaamstemperatuur:

Ademhalingsorganen:

Voortplanting:

Milieu:

Slijm

Koudbloedig

Eerst: kieuwen, huid; later: longen, huid

Eieren zonder schaal

Water en land

Page 52: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Vissen ReptielenAmfibieën Vogels

Tweezijdig symetrischInwendig skelet

Gewervelden

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Groep: Zoog-dieren

Huid:

Lichaamstemperatuur:

Ademhalingsorganen:

Voortplanting:

Milieu:

Droge schubben

Koudbloedig

Longen

Eieren met leerachtige schaal

Land

Page 53: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Vissen ReptielenAmfibieën Vogels

Tweezijdig symetrischInwendig skelet

Gewervelden

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Groep: Zoog-dieren

Huid:

Lichaamstemperatuur:

Ademhalingsorganen:

Voortplanting:

Milieu:

Veren

Warmbloedig

Longen

Eieren met kalkschaal

Lucht

Page 54: T4. Ordening

© 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

Vissen ReptielenAmfibieën Vogels

Tweezijdig symetrischInwendig skelet

Gewervelden

Bacteriën Schimmels Planten Dieren

Afdeling:

Groep: Zoog-dieren

Huid:

Lichaamstemperatuur:

Ademhalingsorganen:

Voortplanting:

Milieu:

Haren

Warmbloedig

Longen

Levendbarend

Land