Download - Service Management 03

Transcript
Page 1: Service Management 03

www.servicemanagement.nlOnafhankelijk vakblad vOOr prOfessiOneel schOOnmaakOnderhOud

SERV

ICE m

anag

emen

t n

um

mer 3, m

aart 2013

nummer 3, maart 2013

thema MARKTOVERZICHT

Marktoverzicht 2012

CSU stoot ISS van de troon

Prijsdruk neemt verder toe

Economische crisis als creatieve prikkel

Percentage ZZP’ers stijgt

Page 2: Service Management 03

De juiste mensen op de juiste plek

Zoals u in dit nummer van Service management kan lezen, is Gom schoonhouden dit jaar in omzet gegroeid.Een belangrijke reden hiervoor is dat wij in onze dienstverlening de behoeften van de klant centraal stellen. Metheel concrete oplossingen. Klanten waarderen dit. Niet voor niets kozen afgelopen jaar vele aansprekendeopdrachtgevers voor ons, waaronder opdrachtgevers in de retail- en de leisurebranche. In een veranderendemarkt blijven wij oplossingen ontwikkelen die voor onze klanten toegevoegde waarde bieden. Een voorbeeldis onze ondersteuning bij Het Nieuwe Werken. Al enige jaren geleden, legden wij de basis voor ons conceptwaarmee we Het Nieuwe Werken ondersteunen. En de tools die we hierin toepassen, spreken ook buiten HetNieuwe Werken tot de verbeelding. Vanwege het toegenomen belang van belevingkwaliteit. Onze hostmanship-benadering spreekt opdrachtgevers erg aan en ook bijvoorbeeld onze geurtoepassingen zullen wij verder doorontwikkelen. Wat wij voor u kunnen betekenen? Neem gerust contact met ons op en wij vertellen het ugraag. Ook hoe onze insteek van hostmanship ons concept nóg verder ondersteunt. Kijk voor meer informatieop www.gom.nl of bel (010) 298 11 44. Wij zijn u graag van dienst. Gom. Schoonmakers die vooruitdenken

Marktoverzicht in de toekomst?

13_GOM_012_Advertentie Markt Issue SM 14-02-13 14:47 Pagina 1

Page 3: Service Management 03

3Service Management nummer 3 maart 2013

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

thema marktoverzicht

9 CSU stoot ISS van de troonDe economische crisis bereikte nieuwe hoogtes. Concurrentie en prijsdruk namen in 2012 toe, terwijl de loonkosten ook stegen. De omzet van schoon-maakbedrijven daalde dan ook met 0,5 procent, zo blijkt uit onderzoek van Service Management. En passant stootte CSU ISS van de troon als grootste schoonmaakbedrijf van Nederland.

16 De crisis als creatieve prikkelWeg met het denken in onmogelijkheden. Tijd voor een positieve noot. Een crisis biedt wel degelijk kansen en mogelijkheden. Menno Cats, eigenaar van B&C Schoonmaakdiensten, legt uit waarom.

18 Voor het blok: loonkosten niet door te berekenenIn de nieuwe rubriek Voor het blok legt Service Management vier betrokke-nen uit de schoonmaakbranche een prikkelende stelling voor. Dit keer staan loonkosten en prijzen centraal.

20 De schoonmaakgigant van de toekomst…Het aantal schoonmaakbedrijven steeg in 2012 met liefst 7,41 procent. Met dank aan het grote aantal nieuwe eenmanszaken. Nog nooit was het per-centage ZZP’ers in de branche zo groot.

30 ‘Handelingsgericht contract heeft langste tijd gehad’Nieuwbakken ISS-directeur Maarten van Engeland doet er, na de brief aan de leveranciers om een bijdrage en de bijbehorende gele kaart van de code-commissie, alles aan om schoon schip te maken. “We willen nu vooruit kij-ken”, zegt hij in de rubriek de baas.

34 Reiniging raambekleding on the road In de opslagruimte van Speed Clean Mobile op het bedrijventerrein De Hem-men in Sneek staat welgeteld één niet aangesloten, verrijdbare en langwer-pige bak voor het reinigen van lamellen en andere zonwering. Tot tevreden-heid van directeur Martin Melis, want dat betekent dat alle andere apparatuur onderweg is om bij de klant voor de deur gordijnen en zonwe-ring te reinigen.

42 ‘Schoonmaken begint bij goede spullen’Andrew Viveen, Rachid Amjahad en Wouter Bockweg richtten onlangs het nieuwe SAPO Products op. Ze vragen met hun groothandel meer aandacht voor innovaties, maatschappelijk verantwoord ondernemen en ecolabels.

En verder:4 nieuws 23 column Jan Kampherbeek 28 Facto Congres: Alles verandert, ook

FM! 24 ICS: Kantorenschoonmaak is eenheidsworst 27 Wie waste als eerste de

handen in onschuld? 33 Gekleurde zakken helpen bij afvalscheiding 37 Gla-

zenwassers & Gevelbehandelaars Vakbeurs 38 80-jarig bestaan Raggers 41 co-

lumn Margriet van Dijken 44 materialen & middelen 45 OSB-nieuws 46 con-

tacten en contracten 48 producten en diensten 50 column Ronald Bruins42

30

16

03 inhoud.indd 3 21-02-13 12:56

Page 4: Service Management 03

de winst van duurzaamheid

Numatic International BVPostbus 1012400 AC Alphen aan den RijnTel. +31 (0)172 467999 E-mail: [email protected] Internet: www.numatic.nl

ProVacDe ultieme professionele stofzuiger

Nieuwe kabelhaspel

12,5 meter snoer

AutoSave systeem, 50% energie reductie

TwinFlo motor

TriTex filtratie

Hepaflo stofzak

4 wielen voor stabiliteit en mobiliteit

Better by design and engineering

ProVac kabelhaspel

05-07 Nieuws.indd 4 21-02-13 12:57

Page 5: Service Management 03

nieuws

5Service Management nummer 3 maart 2013

De Hanzehogeschool Groningen, opleider van toekomstige inkopers, heeft onlangs de code verantwoordelijk marktgedrag ondertekend. Tijdens de bijeenkomst werd ook duidelijk dat de codecommissie de toepassing van de code nog nauwgezetter gaat volgen.

Interim-manager Van Emst van de Groningse Hogeschool erkent de meer-waarde van de code. “Het College van Bestuur herkent zich als opdrachtgever in de eisen die vanuit de code worden gesteld.” Van Emst ondertekende de code tijdens het grootste inkoopcon-gres in het Noorden, dat in het teken stond van de menselijke factor bij het inkoopproces. Gastspreker Kees Blok-land, voorzitter van de codecommissie (foto), ging tijdens het congres in op de valkuilen van menselijk gedrag en de gevolgen die dit heeft gehad voor de schoonmaaksector. “Zo werd voorheen nog te veel op prijs aanbesteed in plaats

Codecommissie gaat ondertekenaars nauwgezetter volgen

van op kwaliteit. Kwali-teit die door schoon-maakmedewerkers gele-verd kan worden. Gevolgen hiervan waren onder andere scherpe prijsconcurrentie, kortlo-pende contracten en ver-harding van marktver-houdingen door teruglopende schoon-maakbudgetten. En hier-door: hoge werkdruk, teruglopende kwaliteit van het werk en weinig res-pect voor het vak en de professional.”Blokland benadrukte de noodzakelijke gedragsverandering. “Niet alleen bij in-kopers van opdrachtgevers maar ook bij opdrachtnemers en makelaars. Ver-trouwen in de contractspartner én schoonmaker en zijn vakmanschap zijn hierbij sleutelwoorden.” In 2013 gaat de codecommissie de toepassing van de code nog nauwgezetter volgen, aldus Blokland. “We gaan het komende jaar bedrijven die de code hebben onderte-

kend, maar zich niet aan de spelregels houden, actief benaderen en onder-steuning aanbieden. Wanneer men zich na advisering en aanspreken nog niet aan de regels houdt, melden we dit op onze website. Zo kan men in de sec-tor zien wie de code moedwillig ne-geert. Daarnaast zullen we ook alert blijven op best practices. Goed voor-beeld doet immers goed volgen.” Een jury gaat potentiële best- en badpracti-cekandidaten volgen en op de geformu-leerde criteria toetsen.codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl

Werken in de schoonmaaksector verhoogt de kans op het ontwikkelen van astma. Dat meldt de Vereniging Schoonmaak Research, die zich baseert op recent onderzoek van het Imperial College in Londen.

Werken in schoonmaaksector verhoogt kans op astma

Voor één op de zes gevallen waren risi-co’s op de werkplek verantwoordelijk voor het ontwikkelen van de longziekte op latere leeftijd. Dat is zelfs meer dan één op de negen gevallen die volgens de onderzoekers wordt toegerekend aan roken. Voor het onderzoek werd bij een groep van 9488 Britten van 1958 geke-ken naar het voorkomen van astma. Liefst 9 procent procent van de onder-zoeksgroep had astma ontwikkeld tegen de tijd dat ze hun 42e levensjaar bereik-ten. Tegenwoordig worden veel beroe-pen verondersteld de risico’s op astma te verhogen. Het onderzoek bestudeerde

achttien beroepen. Naast vier schoon-maakberoepen in de studie, werd ook gekeken naar drie beroepen waarbij men regelmatig blootgesteld wordt aan schoonmaakmiddelen. Uit eerder on-derzoek bleek al dat boeren, kappers en drukkers een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van astma, maar over de schoonmaakberoepen was nog wei-nig bekend. Niet alleen reinigingsmid-delen verhogen de kans op het ontwik-kelen van astma, ook meel, enzymen, metalen en bepaalde soorten textiel hebben de hand in het ontwikkelen van de ziekte. www.longfonds.nl/astma

Swisher Hygiëne Service heeft per direct alle bedrijfsactiviteiten overgenomen van Hygocare Zevenaar BV. Swisher ziet vooral het Hygolet-toiletsysteem als een mooie aanvulling op haar eigen diensten en producten. Hygocare Zevenaar ver-zorgde ruim twintig jaar lang het onder-houd en de controle van het Hygolet-toi-

Swisher Hygiëne Service neemt Hygocare Zevenaar over

letsysteem, in combinatie met de levering van bijbehorende verbruiksarti-kelen en overige sanitaire producten bij klanten in heel Nederland. Swisher, ge-specialiseerd in toilethygiëneservice, is sinds 1998 actief in Nederland en werkt in geheel Nederland vanuit zeven regio-nale vestigingen. “Swisher biedt een

breed pakket producten en diensten op het gebied van hygiëne. De regionale franchisenemers van Swisher staan van-af de eerste dag klaar om de zorg voor het Hygolet-toiletsysteem over te nemen. De lopende afspraken met de Hygolet-klanten worden volledig overgenomen en gegarandeerd.” www.swisher.nl

de winst van duurzaamheid

Numatic International BVPostbus 1012400 AC Alphen aan den RijnTel. +31 (0)172 467999 E-mail: [email protected] Internet: www.numatic.nl

ProVacDe ultieme professionele stofzuiger

Nieuwe kabelhaspel

12,5 meter snoer

AutoSave systeem, 50% energie reductie

TwinFlo motor

TriTex filtratie

Hepaflo stofzak

4 wielen voor stabiliteit en mobiliteit

Better by design and engineering

ProVac kabelhaspel

05-07 Nieuws.indd 5 21-02-13 12:57

Page 6: Service Management 03

nieuws

6 Service Management nummer 3 maart 2013

Bijna 90 procent van de HR- en inkoopprofessionals heeft het gevoel gehad dat een inschrijver een aanbieding niet nakomt.

Dat blijkt uit een onderzoek van Har-vey Nash waaraan ruim honderd HR-

Inschrijver komt afspraken aanbesteding niet na

en inkoopprofessionals van grote Ne-derlandse organisaties deelnamen.Daarnaast hebben HR- en inkooppro-fessionals wel eens het vermoeden dat een inschrijver bewust valse beloftes deed met als enige doel de aanbeste-ding of tender te winnen (88 pro-cent). Ook hebben de ondervraagden steeds vaker het gevoel dat het beloof-de kwaliteitsniveau op papier mooier lijkt dan deze in werkelijkheid is. Tot slot laat het onderzoek zien dat bij ruim 60 procent contractmanage-ment momenteel onvoldoende ge-borgd is in de organisatie.www.harveynash.com/nl

G e z i e n o pwww.servicemanagement.nl

Ministerie zoekt aanbestedingsexperts

Eresdé neemt nieuwe calamiteitenbussen in gebruik

Qlean-tec bindt strijdt aan met papierverspilling

Hago groeit in 70 jaar uit tot miljoenenbedrijf

ISS, Hago en Asito grootste opleiders bij RAS

Controle op social return nog onvoldoende

Humana helpt Malawi aan duurzame toiletten dankzij steun Vendor

Voordeelcontract Captise resulteert in goedkopere schoonmaak ISS

Gemeenten doen thuiszorg af als schoonmaak

Van der Windt wint Prima Ondernemen Award 2012-2013

Gemeente Amstelveen houdt vast aan leerwerkbedrijf AM Groep

Americol vergroot opslagcapaciteit met nieuw distributiemagazijn

De Reus helpt schoonmakers in Niger aan diploma’s

Een schoonmaakopleiding in Afrika? SVS-docent André de Reus draait er zijn hand niet voor om. Hij reisde naar Ni-ger en leerde zo’n tien schoonmaakme-dewerkers van het Palais des Congrès in hoofdstad Niamey meer over effec-tief schoonmaken. De Reus verzorgde in Niger een cursus die vergelijkbaar is met de SVS-opleiding Instructie bij in-troductie. Hij deed dat namens PUM: een non-profitorganisatie die bedrijven

uit ontwikkelingslanden op hun ver-zoek koppelt aan Nederlandse professi-onals die hun jarenlange ervaring vrij-willig inzetten voor een betere wereld. De Reus behandelde wat eenvoudige theorieën en doorliep in tweetallen en-kele praktijkonderdelen: interieuron-derhoud, sanitaironderhoud en vloeronderhoud. “Uiteraard met tech-nieken die hier al lang achterhaald zijn”, zegt De Reus. “Van stofwissers

De Belgische schoonmaakmarkt kan op het gebied van professionalisering veel leren van de Nederlandse schoonmaak-markt. Dat stelt eigenaar Els Nys van de Belgische tak van schoonmaakadviesbu-reau Atir. Samen met André de Reus startte Nys in 2006 met Atir in België. “Mijn kennis van de Belgische markt en de jarenlange ervaring van Atir op het gebied van schoonmaakadvies vulden elkaar goed aan”, zegt ze. Sindsdien constateert Nys een duidelijke professi-onalisatieslag. “Dat merk ik aan de aan-dacht die er is voor opleidingen van schoonmakers en leidinggevenden, voor professionele controles en contractbege-leidingen. Zowel uitbesteed als in eigen

‘België kan veel leren van Nederland’

beheer.” Maar het kan altijd beter, ver-volgt Nys. Ze ziet Nederland als een mooi voorbeeld. “Wij kunnen qua pro-fessionaliteit van Nederland nog wel wat opsteken op het gebied van oplei-dingen, met aandacht voor diploma-uit-reikingen voor schoonmaakmedewer-kers, goede vakliteratuur, wetenschappelijk onderzoek. Ook zou ik graag in België een gedragscode hebben zoals in Nederland. Daar hebben bijna zevenhonderd toonaangevende organi-saties de code verantwoordelijk markt-gedrag ondertekend in het belang van afnemer, leverancier maar vooral ook van de uitvoerende schoonmaker. Maar zover zijn we nog niet.” www.atir.be

hebben ze bijvoorbeeld nog nooit ge-hoord. En mopemmers met pers ken-nen ze ook niet. Dus leerde ik hen ef-fectief dweilen met behulp van verschillende schone dweilen en een vloertrekker.” Alle tien deelnemers kre-gen mede namens SVS een certificaat uitgereikt. De Reus: “Ze glommen van trots en waren heel blij nu te kunnen aantonen dat ze professioneel schoon-maker zijn.” www.svs-opleidingen.nl

(Advertentie)

05-07 Nieuws.indd 6 21-02-13 12:57

Page 7: Service Management 03

nieuws

7Service Management nummer 3 maart 2013AZ_Rene_Hendriksen_90x265_sw_1011.indd 1 07.10.11 10:11

Adverteerdersindex

AA Riverside 08CSU Total Care 52DEISS International 15Diversey 27Dr. Schnell Chemie 07Electrolux Professional 49Facilicom Services Group 02Greenspeed diverseISS Facility Services 51Numatic International 04Succes Schoonmaak 27SVS-Opleidingen 08

Jongeren tussen 15 en 25 jaar met een bijbaantje zijn vooral actief als winkelbediende of vakkenvuller. De functie van schoonmaker of glazenwasser komt op de vijfde plaats. Uit cijfers van het CBS blijkt dat bijna 60 procent – circa 871.000 – van de schoolgaande jongeren in 2011 een bijbaantje had. Jongens werkte vooral als vakkenvuller, meisjes voornamelijk als winkelbediende. Het vak van schoonmaker of glazenwasser staat bij de jongeren op de vijfde plaats van de meest beoefende bijbaantjes. Achter de functies van winkelbediende, vakkenvul-ler, kelner en kassamedewekster, maar nog vóór de functies van barman, lader en losser, arbeider in de tuinbouw en een baantje in de zorg. www.cbs.nl

Bijbaantje als schoonmaker redelijk populair onder jongeren

CWS Nederland heeft drie nieuwe werk-nemers aangenomen. Het gaat om Helen Goutier, Marcel Mes en Patrick Lutter-man. Goutier (zie foto) is in dienst getre-den als Sales Tender Specialist bij de afde-ling National Sales van CWS. Zij staat partners en relaties terzijde als het gaat om (Europese) aanbestedingen. In dit vakgebied heeft zij volgende CWS reeds ruime ervaring opge-daan. Mes is benoemd tot Senior Key Accountmanager. In deze hoedanigheid adviseert hij key accounts en partners tot de op-timale aanpak te komen als het gaat om de dienstverlening met betrekking tot sanitaire voorzieningen. Tot slot versterkt Patrick Lutterman de commerciële binnendienst in de functie van account assistant. Hij en zijn collega’s staan relaties met raad en daad terzijde als het gaat om de commerciële en admi-nistratieve ondersteuning. www.nl.cws.com

Mensen CWS introduceert drie nieuwe werknemers

05-07 Nieuws.indd 7 21-02-13 12:57

Page 8: Service Management 03

Untitled-1.indd 8 21-02-13 13:12

Page 9: Service Management 03

9Service Management nummer 3 maart 2013

CSU stoot ISS van de troon

De economische crisis bereikte nieuwe hoogtes. Concurrentie en prijs-druk namen in 2012 toe, terwijl de loonkosten ook hoger werden. De omzet van schoonmaakbedrijven daalde dan ook met 0,5 procent, zo blijkt uit onderzoek van Service Management. En passant stootte CSU ISS van de troon als grootste schoonmaakbedrijf van Nederland. Roel teR Steeg, PieteR de VRieS en YVonne KuijPeRS

Het jaar 2012 kan omschreven worden als een turbulent jaar voor de schoonmaakbranche;

de economische crisis lijkt nieuwe hoogtes te hebben bereikt, schoonma-kers waren meer dan vijftig dagen in staking en de concurrentie en prijsdruk namen nog verder toe. De schoon-maakbranche staat al tijden onder druk. Het slechte economische klimaat zorgt ervoor dat bedrijven om kosten te besparen minder vaak laten schoonma-ken. Er is sprake van aanhoudende werkdruk onder het schoonmaakperso-neel. Daarnaast leidt de crisis en de op-komst van het nieuwe werken (voor een deel thuis) tot minder gebruikte kantoorruimtes. Recent onderzoek van Dynamis over 2012 bevestigt dat de leegstand van kantoren steeds verder toeneemt en zal toenemen. Deze ont-wikkelingen doen de schoonmaak-markt nog verder krimpen. Deze nega-tieve spiraal leidt tot een zware concurrentieslag en lagere marges. In 2012 vindt een langdurige staking plaats, na ruim vijftig dagen is er over-eenstemming over een nieuwe cao die geldt voor ruim 150.000 schoonmakers

voor 2013 en 2014. In deze cao gaat het onder andere om een loonkosten-verhoging van ruim 5 procent in twee jaar. In de huidige tijd van recessie, met een krimpende markt en de verwachte forse bezuinigingen is dit, volgens de OSB, de beste cao van Nederland.

Autonome groei Dit jaar hebben 71 schoonmaakbe-drijven deelgenomen aan het Service Management omzetonderzoek. In 2011 waren dat nog 74 bedrijven. Naast enkele bedrijven die om uiteen-lopende redenen niet meewerkten, was er ook een aantal nieuwe aanmel-

dingen. Eurest Services (Compass Group) had met 13,3 miljoen euro de hoogste omzet onder de nieuwkomers in de omzetlijst. Andere nieuwe deel-nemende bedrijven zijn: WSC-Groep/

Blankers, Schoonmaakbedrijf Both en Schoonmaakbedrijf & Glazenwasserij Lübke. Net als in 2011 nam Asito dit jaar niet deel aan ons onderzoek. Vol-gens door Asito zelf gepubliceerde cij-fers, was het bedrijf in 2011 goed voor een omzet van bijna 209,8 miljoen euro in Nederland. De 71 deelnemen-de bedrijven behaalden in 2012 een gezamenlijke omzet van 1,77 miljard euro. Dit is 0,5 procent lager dan in 2011. Van ruim 64 procent van het aantal deelnemende bedrijven steeg de omzet echter. Ned Cleaning Services had in 2012 de grootste omzetstijging van bijna 67 procent. Volgens het ma-

nagement kwam deze stijging voort uit autonome groei en efficiëntere be-drijfsvoering. Ned Cleaning slaagde er in om meer vaste klanten aan zich te binden en om tegelijkertijd meer om-

Schoonmaakbranche 2012

‘Deelnemers behaalden in 2012 omzet die 0,5 procent lager lag dan die van 2011’

thema marktoverzicht

Untitled-1.indd 9 21-02-13 13:12

Page 10: Service Management 03

10 Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

136

115

86

98 101

123

106

60

80

100

120

140

2005 2006 2007 2009 2010 2012

94

2008 2011

Aantal faillissementen in de schoonmaakbranche in 2012 Bron: CBS

zet bij deze vaste klanten te genereren. De grootste omzetdaling (onder de deelnemende bedrijven) vond plaats bij Robbers Schoonmaakdiensten (Facili-com) met een daling van ruim 41 pro-cent. Dit kan waarschijnlijk worden verklaard door het feit dat de herpositi-onering van Robbers in het concern er toe heeft geleid dat bepaalde taken zijn overgedragen aan Gom. Voor die bedrij-ven die in 2011 én 2012 cijfers hebben deelgenomen, is het totaal aantal werk-nemers afgenomen van 94.509 tot

83.278, een daling van bijna 12 pro-cent. In 2011 was de omzet per werkne-mer 18.825 euro, in 2012 was deze 21.270 euro. Een stijging van 13 pro-cent. Als we een verstrekkende aanna-me hanteren dat het parttime werken tussen 2011 en 2012 niet is toe- of af-genomen in de schoonmaakbranche, zouden we kunnen concluderen dat dit een verdere toename in efficiëntie bete-kent en een onderbouwing van de, in de markt vaker genoemde, hogere werk-druk voor het schoonmaakpersoneel.

In 2012 werden 760 nieuwe schoon-maakbedrijven opgericht, waarmee het totaal aantal schoonmaakbedrijven steeg met circa 7,5 procent. Dit is veel lagere stijging dan in 2011, in dat jaar werden er maar liefst 1.850 nieuwe bedrijven opgericht, gelijk aan 16,7 procent des-tijds. De overgrote meerderheid (95 pro-cent) van deze stijging in het aantal be-drijven betreft het opzetten van eenmansbedrijven. Dit komt overeen met de kleinschaligheid binnen de sector en de versnippering die kenmerkend is

Untitled-1.indd 10 21-02-13 13:13

Page 11: Service Management 03

11Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

voor de schoonmaakbranche, waar meer dan 85 procent van de bedrijven in de branche vijf of minder werknemers heb-ben. In 2012 vonden minder faillisse-menten plaats dan in 2011: 106 tegen-over 123. (zie tabel bovenaan de pagina. Dit is opmerkelijk genoeg veel minder dan in 2011 voor 2012 werd verwacht. Veel sectorrapporten van grootbanken voorspelden voor 2012 een toename in het aantal faillissementen in de schoon-maakbranche met 20 procent.

Ruim 59 procent, oftewel 1,059 mil-jard euro, van de omzet werd gereali-seerd door de vijf grootste bedrijven uit het onderzoek. Deze top vijf was in 2011 ook al verantwoordelijk voor ruim 59 procent van de omzet. Geen grote verschuivingen dus. Als Asito wordt meegenomen in de top vijf dan is dit 63,5 procent van de totale omzet in het onderzoek. De schoonmaak-branche wordt al sinds jaar en dag ge-domineerd door een paar grote spelers:

Schoonmaakbranche 2012 Top 10

Nr. Bedrijfsnaam Plaats

Omzet-

groei

2012(%)

Groei #

mdw

2012

Omzet

2012

(€mio)

Omzet

2011

(€mio)

Omzet

2010

(€mio)

# mdw

2012

# mdw

2011

# mdw

2010

1 CSU Uden 5,6% 5,8% 283,0 268,0 248,0 14.700 13.900 13.100

2 ISS Utrecht -10,0% -23,8% 281,9 313,2 329,0 11.575 15.200 16.000

3 Hago Nederland (Vebego) Voerendaal 6,0% 8,7% 281,6 265,7 245,2 11.015 10.135 10.129

4 Asito Almelo n/a n/a n/a 209,8 216,1 n/a 9.566 9.999

5Gom Schoonhouden (Facili-com)

Schiedam -5,3% -9,0% 201,5 212,8 169,5 8.277 9.095 7.398

6 Dolmans Groep IJsselstein -4,3% -1,4% 73,1 76,3 74,2 2.487 2.522 2.475

7 EW Facility Services Arnhem 5,4% 4,8% 68,0 64,5 62,5 3.520 3.360 3.300

8 Hectas Facility Services Arnhem 5,1% 0,0% 62,0 59,0 59,0 2.950 2.950 3.000

9 SchoonGroep Nederland Zwolle 8,1% 5,2% 53,7 49,7 n/a 5.690 5.409 n/a

10Schoonmaakbedrijf Succes (DieDrie)

Volendam -11,0% -5,8% 34,8 39,1 35,9 1.342 1.425 1.225

(Advertentie)

Untitled-1.indd 11 21-02-13 13:13

Page 12: Service Management 03

12 Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

Posit

ie 2

012

bedr

ijfsn

aam

plaa

ts

omze

t 201

2

(€m

io)

omze

t 201

1

(€m

io)

omze

t 201

1

(€m

io)

aant

al m

ede-

wer

kers

2012

aant

al m

ede-

wer

kers

2011

aant

al m

ede-

wer

kers

2010

scho

onm

aak

spec

ialis

tisch

e sm

k

glas

bew

assin

g

thui

szor

g

facil

itaire

die

nste

n

over

ige

1 CSU Uden 283,0 268,0 248,0 14.700 13.900 13.100 x x x x x x

2 ISS Utrecht 281,9 313,2 329,0 11.575 15.200 16.000 x x x x 0 0

3 Hago Nederland (Vebego) Voerendaal 281,6 265,7 245,2 11.015 10.135 10.129 x x x 0 0 x

4 Gom Schoonhouden (Facilicom) Schiedam 201,5 212,8 169,5 8.277 9.095 7.398 x x x 0 x 0

5 Asito Almelo n/a 209,8 216,1 n/a 9.566 9.999 x x x x x x

6 Dolmans Groep IJsselstein 73,1 76,3 74,2 2.487 2.522 2.475 x x x 0 0 x

7 EW Facility Services Arnhem 68,0 64,5 62,5 3.520 3.360 3.300 0 0 0 0 0 0

8 Hectas Facility Services Arnhem 62,0 59,0 59,0 2.950 2.950 3.000 x x x 0 0 0

9 SchoonGroep Nederland Zwolle 53,7 49,7 n/a 5.690 5.409 n/a x x x x x x

10 Schoonmaakbedrijf Succes (DieDrie) Volendam 34,8 39,1 35,9 1.342 1.425 1.225 x x x 0 0 x

11 VLS Groep Zwijndrecht 30,3 30,0 30,1 1.743 1.689 1.735 x x x x x 0

12 ICS Groep Eindhoven 25,2 25,7 23,8 1.850 1.361 1.329 x x x x 0 x

13 Fonville Schoonmaakbedrijven Coevorden 22,0 21,1 17,8 1.519 1.495 1.427 x x x 0 x x

14 Temco Euroclean Services Rotterdam 20,1 21,2 23,3 878 1.045 1.150 x x x 0 0 x

15 Teico Service Wormerveer 19,5 19,2 18,5 730 735 697 x x x 0 0 x

16 Stoffels Bleijenberg (Vebego) Terneuzen 18,7 20,0 20,0 915 967 1.000 x x x 0 0 0

17 Westerveld Schoonhouders (Vebego) Hilversum 17,6 18,6 22,0 688 724 749 x x x 0 0 0

18 Nederrijn Groep (DieDrie) Duiven 16,9 13,6 13,4 1.050 785 746 x x x 0 x x

19 Fortron (Vebego) Hoensbroek 16,2 18,1 18,5 202 221 212 0 x x 0 0 0

20 De Vos Groep Houten 16,0 15,2 15,1 574 475 480 x x x 0 x x

21 Visschedijk Schoonmaak Hengelo 14,8 12,4 10,1 1.350 1.150 920 x x x 0 0 0

22 Nivo Noord Leewarden 13,8 13,8 13,6 970 1.010 960 x x x x x 0

23 Novon Schoonmaak Zwolle 13,5 12,3 11,0 1.047 975 850 x x x 0 x x

24 Eurest Services (Compass Group) Amsterdam 13,3 12,6 n/a 755 700 n/a x x x 0 0 0

25 Romaro Schoonmaakgroep Ridderkerk 12,2 13,8 13,7 470 530 540 x x x 0 0 x

26 Effektief Groep Groningen 11,7 10,1 8,8 652 582 532 x x x 0 x 0

27 Robbers Schoonmaakdiensten (Facilicom) Nieuwegein 11,6 19,7 19,9 481 790 796 x x x 0 x 0

28 Schoonmaakbedrijf G. Raggers & Zn. Uithoorn 9,5 9,4 9,3 468 485 499 x x x 0 0 0

29 Schoonmaakbedrijf Victoria Alkmaar 8,4 7,8 6,9 455 420 410 x x x 0 0 0

30 AMC Groep Wijchen 8,2 5,4 n/a 450 274 n/a x x x 0 x x

31 Schoonmaakbedrijf Meerwijk Utrecht 8,0 8,2 7,6 181 185 184 x x x 0 0 0

32 DGG Schoonmaak Rotterdam 7,5 8,7 9,4 420 420 505 x x x 0 0 0

33 Ancora Multidiensten Amsterdam 7,0 7,4 7,4 176 178 176 x x x 0 x 0

34 MB Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten Ede 7,0 6,8 7,4 340 374 409 x x x 0 0 x

35 Schoonzorg Amsterdam 6,2 6,1 4,9 270 248 218 x x x 0 0 x

36 Toekomst Schoonmaakbedrijven Schijndel 6,2 5,9 6,0 325 327 334 x x x 0 x 0

37 Dros Schoonmaakdiensten (SchoonGroep) Apeldoorn 5,9 5,8 5,4 327 390 387 x x x 0 0 0

38 Meijer Multicleaning Diemen 5,6 4,4 4,0 99 70 63 x x x 0 0 0

39 Eresdé Harlingen 5,1 4,8 4,2 192 175 145 x x x 0 x x

40 Peeters Gebouwenservice (SchoonGroep) Kerkrade 3,5 3,4 3,0 143 140 116 x x x 0 0 0

41 WSC-Groep/Blankers Weert 3,5 3,1 n/a 215 220 n/a x x x 0 x x

42 HSO Schoonmaakservice Purmerend 3,4 3,7 3,0 107 109 81 x x x 0 0 0

43 Schoonmaakbedrijf Both Oud-Beijerland 3,2 3,1 n/a 165 155 n/a x x x 0 0 x

44 Asko Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten Zwaag 3,1 3,1 3,1 75 77 82 x x x 0 0 0

45 Willems & Zn. Schoonmaakbedrijven Wormer 2,8 3,1 3,0 102 102 92 x x x 0 0 0

Untitled-1.indd 12 21-02-13 13:13

Page 13: Service Management 03

13Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

46 CS 2001 Den Haag 2,8 2,9 2,5 140 140 130 x x x 0 0 x

47 Schoonmaakbedrijf & Glazenwasserij Lübke Uithoorn 2,4 2,4 n/a 43 41 n/a x x x 0 0 0

48 ACW Hoogvliet 2,4 2,5 2,7 53 57 61 x x x 0 0 0

49 Proper Glas- & Gevelreiniging Lelystad Lelystad 2,3 2,2 2,0 36 33 31 0 x x 0 0 0

50 Van de Pol Dienstverlening (SchoonGroep) Terschuur 2,3 2,1 1,7 150 140 117 x x x 0 x x

51 Barones Schoonmaakdiensten Wateringen 2,2 2,3 2,5 107 96 99 x x x 0 0 0

52 QPC Schoonmaak (SchoonGroep) Uden 2,0 1,9 2,0 113 160 145 x x x 0 0 0

53 Aktief Schoonmaakdiensten Gorinchem 2,0 2,1 2,3 139 134 155 x x x 0 x x

54 SBS regulier schoonmaakonderhoud Hoensbroek 1,6 1,4 1,5 46 45 46 x x x 0 0 0

55 Mirliton Schoonmaakbedrijf (SchoonGroep) Dronten 1,5 1,4 1,4 99 94 93 x x x 0 0 x

56 Fix-it schoonmaakbedrijf Achterveld 1,5 1,5 1,6 75 75 80 x x x 0 x 0

57 Anico Schoonmaakdiensten Kampen 1,3 1,1 1,1 55 55 52 x x x 0 x x

58 Schoonmaakbedrijf De Spiegel Haarlem Haarlem 1,2 1,2 1,2 57 50 53 x x x 0 x x

59 Stubbe Specialistische Reiniging Hoensbroek 1,2 1,1 1,4 20 23 23 x x x 0 0 x

60 Dozo Glazenwasserij Schiedam 1,1 1,1 1,1 14 14 13 0 0 x 0 0 0

61 Schoonmaakbedrijf Orion Zaandam 0,9 0,9 0,5 28 22 20 x 0 x 0 x 0

62 HSD Specialistische Dienstverlening Purmerend 0,9 0,6 0,6 7 8 8 0 x x 0 0 0

63 TyClean Bedrijfsdiensten Haarlem 0,9 1,1 1,1 32 45 56 x x x 0 0 0

64 Schoonmaakbedrijf Delta Vlissingen 0,7 0,7 0,6 10 9 8 x x x 0 0 x

65 Schoonmaakbedrijf Pellikaan Gorinchem 0,6 0,6 n/a 34 34 n/a x x x 0 0 0

66 Hoekstra Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten Zwaag 0,6 0,6 n/a n/a 16 n/a x x x 0 0 0

67 Schoonmaakbedrijf Bodegraven Bodegraven 0,4 0,4 0,4 14 13 17 x x x 0 0 0

68 Fideel Dienstverlening Best 0,4 0,3 0,3 15 15 16 x 0 x 0 0 0

69 Schoonmaakbedrijf Waalre (voorheen Cleantech) Waarle 0,4 0,3 0,4 9 13 18 x x 0 0 0 0

70 Ned Cleaning Services Spijkenisse 0,3 0,2 n/a 15 4 n/a x x x 0 0 0

71 De Parel Dienstverlening Wijk bij Duurstede 0,3 0,3 0,3 9 8 8 x x 0 0 x 0

72 ADG & De Water schoonmaakbedrijf Boxtel 0,3 0,3 0,4 18 20 21 x x x 0 0 x

Posit

ie 2

012

bedr

ijfsn

aam

plaa

ts

omze

t 201

2

(€m

io)

omze

t 201

1

(€m

io)

omze

t 201

1

(€m

io)

aant

al m

ede-

wer

kers

2012

aant

al m

ede-

wer

kers

2011

aant

al m

ede-

wer

kers

2010

scho

onm

aak

spec

ialis

tisch

e sm

k

glas

bew

assin

g

thui

szor

g

facil

itaire

die

nste

n

over

ige

CSU, ISS Nederland, Asito Diensten-groep, Hago (onderdeel van Vebego In-ternational) en Gom (onderdeel van Facilicom). Ondanks het feit dat er wel wat bedrijven verkocht en aangekocht werden, zijn er de afgelopen jaren hier-door geen echt grote omzetverschuivin-gen geweest. Dit geldt ook voor 2012. De tabel op de vorige pagina geeft de top 10 bedrijven, op basis van behaalde omzet, in de schoonmaakbranche weer.

Hoogste omzet Op basis van de aangeleverde cijfers voor dit omzetonderzoek heeft CSU in 2012 de hoogste omzet behaald en daarmee ISS van de eerste plaats ge-stoten. CSU nam in 2012 Albatros Fa-cilities, Deinum Facilities en Fermie Bedrijfsdiensten over. Tegelijkertijd verkocht ISS in 2012 bepaalde be-

Over het onderzoekHet Service Management Marktover-zicht 2012 is uitgevoerd op basis van gegevens die door de bedrijven zelf zijn aangeleverd. De bijna vijfhonderd bij de redactie van Service Manage-ment bekende schoonmaakbedrijven zijn per e-mail gevraagd omzetcijfers en gegevens over het aantal mede-werkers aan te leveren.Dit jaar reageerden 71 bedrijven met een totale omzet van ruim 1,77 mil-jard euro. Vorig jaar waren dit 74 be-drijven. Bij het analyseren van de om-zetcijfers zijn alleen die bedrijven meegenomen die in 2011 én in 2012 aan het onderzoek hebben deelgeno-men. Asito werkte niet aan het onder-zoek mee.

Om een goed beeld van de topbedrij-ven in de sector te krijgen hebben we Asito in enkele analyses toch meege-nomen. De cijfers die we voor Asito hebben gehanteerd komen uit het gepubliceerde jaarverslag 2011 van Asito.De sectorspecialisten Roel ter Steeg en Pieter de Vries van Mazars Beren-schot Corporate Finance (MBCF) ana-lyseerden en interpreteerden de be-schikbare gegevens. In de analyse zijn enkel die bedrijven meegenomen die in beide jaren hun cijfers hebben aan-geleverd. MBCF begeleidt onderne-mers en management bij financieel strategische vraagstukken, zoals koop en verkoop, het financieren en het waarderen van ondernemingen.

Untitled-1.indd 13 21-02-13 13:13

Page 14: Service Management 03

14 Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

(Advertentie)

drijfsonderdelen, de wasruimtedien-sten. De omzet van ISS Nederland daalde in 2012 met bijna 10 procent. Gelijktijdig nam ook het personeels-bestand signifi cant af. Dit hangt sa-men met de uitvoering van de huidige wereldwijde strategie van ISS, name-lijk om bedrijfsonderdelen af te stoten om de schuldenlast te verlagen. In ons onderzoek hebben we Hago Neder-land en de schoonmaakactiviteiten van Vebego International apart in de

In het kort... » Omzet van bedrijven die in beide jaren deelnamen daalt minimaal » Aantal werknemers in de branche neemt sterk af » Omzet per werknemer groeit aanzienlijk » Momenteel geen teken van vergaande consolidatie in de bedrijfstak » Bedrijven lijken veelal hun aanbod te verbreden » Sterke concentratie in de branche: top vijf (inclusief Asito) realiseert 64 procent

van de omzet

Overnames in de schoonmaakbranche 2012

Nr. Datum Target Koper

1 07/12/2012 Albatros Facilities B.V. (doorstart) CSU Total Care B.V.

2 04/12/2012 Deinum Facilities B.V. CSU Total Care B.V.

3 01/12/2012 Licom Schoon (Licom N.V. (doorstart) Vebego International N.V.

4 13/11/2012 Groene Team B.V. (onderdeel van ISS Global A/S) Berendsen plc

5 10/08/2012 Fermie Bedrijfsdiensten B.V. (doorstart) CSU Total Care B.V.

6 30/07/2012 Kuipers Schoonmaakbedrijf en Dienstverlening B.V. Effektief Groep B.V.

7 10/07/2012ISS Landscaping Services B.V. (onderdeel van ISS Glo-bal A/S)

Elkarij B.V.

8 06/06/2012 Aarion Schoonmaakorganisatie B.V. Visschedijk Facilitair B.V.

9 24/05/2012 Schoonmaakbedrijf Tijhof B.V. Novon Beheer B.V.

10 06/05/2012 Dienstverlening Ruvo Didam B.V. Fair Schoonmaak & Onderhoud B.V.

11 04/05/2012 Helder B.V. Boma N.V. (België)

12 12/03/2012 Jedeka B.V.Trion Schoonmaak- en Bedrijfsdien-sten B.V.

13 01/02/2012 ZZG ThuisService B.V. Facilicom Services Group N.V.

lijst opgenomen. Dit om dubbeltellin-gen te voorkomen. Hago Nederland is één van de grootste werkmaatschap-pijen in Vebego International. De om-zet van Hago Nederland steeg met 6 procent ondanks de moeilijke marktomstandigheden. Bij de andere Vebego schoonmaakbedrijven in onze lijst, Schoonmaakbedrijf Westerveld, Stoffels Bleijenberg en Fortron, daalde de omzet met respectievelijk -5,4 pro-cent, -6,5 procent en -10,5 procent.

Gom, dat onderdeel is van de interna-tionale Facilicom groep, kampte met een omzetdaling van 5,5 procent in 2012. Asito had in 2011 een omzet van bijna 210 miljoen euro. Volgens directeur Hans Kroeze heeft Asito het de afgelopen tijd ook zwaar gehad en kampte het ook met dalende omzet-cijfers en rode cijfers. In een aantal

Untitled-1.indd 14 21-02-13 13:13

Page 15: Service Management 03

15Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

Digitaal » www.servicemanagement.nl » www.mbcf.nl » www.cbs.nl

sectoren leidt de economische krimp tot een consoli-datieslag. Het lijkt erop dat dit in de schoonmaak-branche vooralsnog niet gebeurt. Vier van de vijf grote spelers in de markt (ISS Nederland uitgezon-derd) zijn eigendom van een familie of stichting. Deze bedrijven zijn relatief conservatief gefinancierd en hebben dus veel eigen vermogen. Ze kunnen hier-door tegenslagen wat gemakkelijker op eigen kracht opvangen. Het lijkt de voorkeur te hebben om het eigendom bij deze vier partijen veelal door te geven aan de kinderen en een onderlinge fusie of overna-me tussen deze partijen lijkt door geen van hen te worden geambieerd. Om de lastige marktomstandig-heden het hoofd te bieden, verbreden schoonmaak-bedrijven echter, vaak in samenwerking met andere facilitaire bedrijven, hun aanbod.Bijna 24 procent van de deelnemende bedrijven in ons onderzoek heeeft in 2012 hun activiteiten ver-breed. Ook vond in 2012 een aantal overnames plaats. De voornaamste redenen om te acquireren waren geografische spreiding en/of schaalvergroting. Daarnaast bood het slechte economische klimaat ook de mogelijkheid om te profiteren van een kans in de markt. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan een faillissement). De tabel bovenaan de pagina laat de gepubliceerde overnames in de schoonmaakbran-che in het jaar 2012 zien.De uitdagende marktvooruitzichten dwingen de schoonmaakbranche grondig na te denken over haar toekomst. Internationalisatie is een optie. Daarnaast verbreedt de branche het werkterrein naar de zorgsec-tor (hier wordt werk nog weinig uitbesteed en wordt groei verwacht). In het grootbedrijf lijkt het aanbieden van een totaalconcept en bij kleinere bedrijven specia-lisatie (focus op niches) het beste te werken. Dit lijken dan ook de in de toekomst te bewandelen twee paden voor de partijen in de schoonmaaksector. «

DEISS B.V. Borchwerf 4R

4704 RG Roosendaal Tel +31(0)165 560 553

www.deiss.nl

DEISS heeft de juiste afvalzak voor u!

Untitled-1.indd 15 21-02-13 13:13

Page 16: Service Management 03

16 Service Management nummer 3 maart 2013

Economische crisis als creatieve prikkel

Weg met het denken in onmogelijkheden. Tijd voor een positieve noot. Een crisis biedt wel degelijk kansen en mogelijkheden. Menno Cats, eige-naar van B&C Schoonmaakdiensten, legt uit waarom. Fokko ebbens

“Ik red me wel”, benadrukt Menno Cats. De initiatiefne-mer van B&C Schoonmaak-

diensten spreekt vanuit zijn kantoor in Leeuwarden over de ontwikkelingen in de schoonmaakbranche. Maar de on-heilspellende woorden die de sector de laatste jaren hebben beheerst neemt hij niet één keer in de mond. Cats denkt liever in mogelijkheden. Ook of mis-schien wel juist tijdens deze zogenoem-de crisis.Cats startte zijn onderneming in 2010. Voor die tijd werkte hij als commercieel directeur bij een regionaal schoon-maakbedrijf. Maar het vak leerde hij bij Gom Schoonhouden. Fijne functies. Gespreide bedjes waren het niet. Pre-cies wat Cats past. Toch wilde hij zijn gevoel volgen, zijn eigen visie realise-ren. Enige oplossing: zelf een onderne-ming starten. Dat deed hij. Midden in in diezelfde crisis. Geen probleem. “De economie belemmert mij niet. Die prikkelt mij alleen maar.”

Anders dan anderenSamen met broer Wiebo verhaalt hij nu over het succes van B&C Schoonmaak-diensten. Het bedrijf rekent dit jaar op-nieuw op een omzetstijging. Zijn verkla-ring? “Wij zijn anders dan anderen. Ondanks het feit dat alle bedrijven in deze branche dezelfde dienst leveren: schoonmaak.” Cats haalt zelf de logi-sche vervolgvraag aan. “Waarom kun-nen wij wél zo blijven groeien?” Het antwoord schuilt in verschillende facto-ren, waarin de termen crisis én creativi-teit een cruciale rol spelen. “Is de eco-

nomie goed en loopt alles soepel, dan hebben mensen de neiging te verslap-pen”, zegt Cats. “Gaat het slechter, dán moeten de creatieve mensen opstaan. Want blijf je vervolgens in dat vaste stramien zitten, dan groei je vanzelf uit tot een grijze muis en níet tot dat ene onderscheidende bedrijf. Dit gebeurt nu.De schoonmaakbranche is het contact met klant én de werkvloer verloren, stelt Cats. “De branche streeft naar groot, groter, grootst. Terwijl je juist nu groot moet zijn door klein te blijven. Daar is onze organisatiestructuur ook op afgestemd. Juist in deze tijd moet je klanten en medewerkers het gevoel ge-ven dat je er voor hen bent en niet al-leen geïnteresseerd bent in het factuur-adres.” Cats begint te schetsen op een blanco papiervel. Het resultaat is een wirwar aan verticale lijnen: Cats equi-valent van de gemiddelde schoonmaak-organisatie. “Tussen schoonmaakme-dewerker en regiodirectie zitten onder meer managers, inspecteurs, objectlei-ders en voorlieden. Ons model is plat-

ter: schoonmaakmedewerker, mana-gers, wij. Scheelt sowieso in de orga- nisatiekosten en dat vertalen wij naar onze klanten.”

Mentaliteit Het model heeft twee bijkomende voordelen. Allereerst houden de korte lijnen het contact met de werkvloer op alle lagen in stand. Niet in de laatste plaats omdat de managers én de ge-broeders Cats ook zelf de handen uit de mouwen steken. Een bewuste keuze. “Ik zet ook vloeren in de was en maak toiletten schoon”, vertelt Cats. “Vaak krijg ik dan de feedback dat ik dat kan doen, omdat wij een relatief klein be-

Menno Cats, B&C Schoonmaakdiensten:

In het kort... » Denken in mogelijkheden » Groot zijn door klein te blijven » Platte organisatiestructuur » Mentaliteitsverandering » De klant bepaalt

thema marktoverzicht

Wiebo en Menno Cats: “Juist in deze tijd moet je laten zien dat je niet alleen geïnteres-seerd bent in het factuuradres.”

16-17 thema B&C.indd 16 21-02-13 13:06

Page 17: Service Management 03

17Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

drijf hebben. Onzin. Dat doen we óók als we een omzet hebben van twintig miljoen of welke omvang dan ook. Het is een mentaliteit, een filosofie. Alle medewerkers, maar vooral onze colle-ga’s op de werkvloer bepalen de kwali-teit van ons bedrijf. Wij willen onze medewerkers laten zien dat we één van hen zijn.”Het andere voordeel van de het platte organisatiemodel laat zich vangen in de relatie met de klanten van B&C Schoonmaakdiensten. Cats vraagt op dat vlak veel van zijn managers. Broer Wiebo: “Het is geen kunst langs te ko-men op het moment dat er een klacht is. Wij willen dat voor zijn: ontzorgen. Niet denken dat het allemaal wel loopt en dat mensen bellen als er iets is. Dan ben je al te laat.”Menno Cats wil niet zeggen dat het de enige oplossing is. Integendeel. Het is maar een voorbeeld. “Want er is niet één antwoord.” Maar dit bedoelt hij wel met creatief innoveren in tijden van economisch verval. Het platte or-ganisatiemodel resulteert in een mini-male kostenpost én een verbetering van de relaties met opdrachtgevers én de werkvloer. “Het is een mentaliteitsver-andering. Een crisis vraagt om een an-dere werkwijze. Alleen zo creëer je uit-eindelijk nieuwe kansen. Dat kan een nieuwe manier van inkopen zijn, maar ook het invoeren van een andere kos-tenstructuur.”

Gebaande padenEen economische recessie is het ideale moment een onderneming door te lichten, stelt Cats. Afwijken van de ge-baande paden. Maar hij constateert dat veel bedrijven in de branche daar moei-te mee hebben. “Nu kun en moet je mensen en functies onder de loep ne-men, het functioneren van je organisa-tie bekijken. Maar mensen durven niet out of the box te denken. Ze zijn een bepaalde werkwijze gewend. Of ze zijn

bang voor hun eigen functie. Want wie weet wat de consequenties zijn van ver-andering voor de eigen werkplek? Ik denk dat er op dit moment veel luxe functies binnen bedrijven zijn.”Cats verhaalt over een gesprek met een klant, enkele weken geleden. Als een schier oneindige stroom water vloeiden daar de opdrachten jarenlang automa-tisch binnen via fax en e-mail. Maar nu moet het bedrijf zélf achter potenti-

ele klanten aan, in plaats van anders-om. “Maar hij kreeg die omslag intern niet voor elkaar. Daarom heeft hij nu mensen in moeten inhuren om ver-kooptrainingen te geven.”Terwijl juist deze tijd mogelijkheden in het acquisitieproces herbergt, stelt Cats. Maar ook dat vraagt om een andere manier van denken. “Nederigheid”, verklaart Cats. “De klant bepaalt tegen-woordig. Het heeft helemaal geen zin de poot stijf te houden met de gedachte dat er nog tien anderen zijn. Die zijn er niet. Dus ga de dialoog aan. Enkele we-ken geleden kregen wij een plotseling verzoek tot opzegging. Dat had alles te

maken met de gedwongen kostenreductie van dat be-drijf. Wij hadden het bedrijf stug aan hun contract kun-nen houden. Hebben we niet gedaan. We hebben met el-kaar het contract en het pro-gramma aangepast, zodat de kosten en de werkzaamheden wél in het plaatje van de

klant pasten. Dan doe je in eerste in-stantie een stap achteruit, maar de rela-tie met die klant gaat nooit meer stuk.”

Andere tijdenHet is opnieuw ‘slechts’ een voorbeeld, zeker niet de enige manier. Maar de initiatiefnemer van B&C Schoonmaak-diensten wil er nogmaals mee bena-drukken dat andere tijden vragen om andere werkwijzen. Hetzelfde doen, is

geen optie.Cats: “Het breekt organisaties op, zodra ze nu niet flexibel zijn en durven te ver-anderen.” Gemiste kansen, meent hij. Met een knipoog besluit Cats: “Ik gun iedereen veel, maar onszelf net een beetje meer. Iedereen moet vooral op dezelfde manier doorgaan. Dat geeft ons nog meer de mogelijkheid ons te onderscheiden door wél verder te den-ken en te handelen dan de huidige, vas-te kaders.” «

‘De schoonmaakbranche is het contact met klant én de werkvloer verloren’

Digitaal » www.benc-schoonmaakdiensten.nl » www.facilicom.com/nl/gom/pages/default.aspx » Op Twitter: @BenCSchoonmaak » nl.linkedin.com/pub/menno-cats/7/169/329 » nl.linkedin.com/pub/wiebo-cats/5b/914/9ba

Wiebo en Menno Cats: “Nu kun en moet je mensen en functies onder de loep nemen.”

(Advertentie)

16-17 thema B&C.indd 17 21-02-13 13:06

Page 18: Service Management 03

18 Service Management nummer 3 maart 2013

‘Niet de beste cao voor werkgevers’

In de nieuwe rubriek Voor het blok legt Service Management vier betrok-kenen uit de schoonmaakbranche een prikkelende stelling voor. Dit keer staan loonkosten en prijzen centraal. Fokko EbbEns

Voor het blok

thema marktoverzicht

Fred Alblas, directeur Alclean: “We moeten slimmer inkopen en proberen het gebruik van materialen omlaag te krijgen.”

Fred Alblas, directeur Alclean“Dat klopt, de loonkosten zijn inder-daad niet meer door te berekenen. De loonkosten zijn toegenomen met ruim 4 procent. Het wordt niet geaccepteerd als je dat direct doorberekent. We streven naar een stijging van 3 tot 4 procent maximaal. Dus moeten we zoeken naar ruimte in de lengte of de breedte. In de lengte, oftewel je medewerkers, zit geen

rek meer. Het kan namelijk niet zo zijn dat je de werkdruk verhoogt en de men-sen op de werkvloer zwaarder belast. Blijft over de breedte. We moeten slim-mer inkopen en proberen het gebruik van materialen omlaag te krijgen. Dat verloopt moeizaam, zeker voor een rela-tief klein regionaal bedrijf als dat van ons. We hebben weinig vet op de botten om dit lang te doorstaan. En op een ge-

geven moment is de rek overal uit. Dat betekent dat we gedwongen inkrimpen, in eerste instantie in het kader. Ik neem zelf genoegen met minder, we bezuini-gen op auto’s, kosten, ons pand en on-der meer abonnementen. Overal zoeken we naar ruimte.“Onze prijsstijging communiceren we door middel van brieven, telefoonge-sprekken en uiteraard persoonlijke be-zoeken. Alle klanten hebben recht op uitleg. Omvang speelt hierin geen rol. Want: wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd. De meeste klanten begrijpen wel dat we onze prijzen moe-ten verhogen, maar daar kleeft natuur-lijk wel een limiet aan. We moeten nu hopen dat de markt weer in beweging komt. Daarnaast ervan uitgaan dat we onze eigen klanten kunnen behouden en de grote bedrijven kunnen steunen als onderaannemer. De nieuwe cao wordt bestempeld als de beste Neder-landse cao voor werknemers. Dat kan zo zijn, maar voor werkgevers en on-dernemers gaat dat niet op.”

‘We moeten zoeken naar ruimte. In de lengte, medewerkers, zit geen rek meer’

De stelling: loonkosten zijn niet meer door te berekenen in de prijzen.

18-19 Thema voor het blok.indd 18 21-02-13 13:06

Page 19: Service Management 03

19Service Management nummer 3 maart 2013

Roger Beulen, directeur Robedo Cleaning“De stakingen en de nieuwe cao zijn vooral voortgekomen uit de wijze waarop de marktleiders jarenlang met hun personeel zijn omgegaan. Ze heb-ben de tarieven dusdanig verlaagd, dat de kwaliteit omlaag is gegaan en de werkdruk van het personeel omhoog. Daar zijn wij, als regionaal schoon-maakbedrijf, en de uiteindelijke de op-drachtgevers nu de dupe van. Want natuurlijk moeten wij ook de loonkos-ten doorberekenen in de prijzen. Aan onze kwaliteit hangt een prijskaartje. Waar weel bedrijven inschrijven op ba-sis van prijs, doen wij dat op basis van kwaliteit. Gevolg is daardoor wel dat

Digitaal » www.salaris-informatie.nl, zoeken op schoonmaak

» www.ras.nl » www.alclean.nl » www.deltapoets.nl » www.variantschoonmaakservice.nl » www.robedo.nl

In het kort... » In medewerkers geen rek meer » Slimmer inkopen » Gebruik van materialen omlaag » Lonen splitsen in vast en variabel deel

» Klanten hebben begrip voor prijs-stijging

Roger Beulen, directeur Robedo Cleaning: “Eigenlijk hebben al onze klanten goed gereageerd.”

thema marktoverzicht

Kees Meulmeester, eigenaar Schoonmaakbedrijf Delta“Het is nog mogelijk. Gevolg is wel dat je zoekt naar ruimtes in de marge om de prijzen te drukken. Dat kan bijvoor-beeld door marges in de schoonmaak-werkzaamheden te zoeken. Bovendien moeten we in het berekenen van de nieuwe prijzen met veel meer dan al-leen een stijging van de loonkosten re-kening houden. Denk aan de autokos-ten, pensioenafdrachten, bedrijfsmaterialen, opleidingskosten, et cetera. Ook allemaal kosten die stijgen. Een loonkostenstijging van 3,5 procent kan volgens mij op de totale prijsverho-

‘Aan onze kwaliteit hangt een prijskaartje’

Mario Wijnen, directeurVariant Schoonmaakservice“Ondanks de slechte economie vind ik dat het nog moet kunnen. We weten allemaal dat niemand zit te wachten op prijsverhogingen. Onze klanten niet, maar wij zelf ook niet. Maar willen wij kwaliteit kunnen blijven leveren, dan

‘Lonen gesplitst in vast loondeel én persoonlijke toelage’

‘Klanten snappen dat het onontkoombaar is’

moeten onze klanten realiseren dat daar bepaalde kosten aan verbonden zijn. We hebben wel geprobeerd de prijsverhoging zo laag mogelijk te hou-den. Dus echt alleen de minimale extra kosten door te berekenen. Ik denk dat het belangrijk is open en transparant te zijn, op het moment dat je een prijsver-

onze prijsbijstelling nu niet zo dras-tisch is. Ten opzichte van onze concur-renten hanteerden wij immers al bete-re prijzen.“Wij hoeven dus niet te smijten met prijsverhogingen van 4 à 5 procent of een bijdrage te vragen van onze toeleve-ranciers. In twee jaar hebben wij geen prijsverhogingen hoeven door te voe-ren. Maar met de intrede van de nieu-we cao in juli hebben wij een lichte ver-hoging doorgevoerd in verband met extra loonkosten die deze cao met zich meebrengt. Vanaf begin januari is daar nog iets meer dan 1 procent bijgeko-men. Eigenlijk hebben al onze klanten goed gereageerd op die boodschap. Ik heb geprobeerd alles persoonlijk te

hoging doorvoert. Dat betekent aange-ven hoe de nieuwe cao er uitziet en hel-der aantonen wat de gevolgen voor de prijzen zijn. Dat hebben we gedaan. En ik moet zeggen dat de reacties mij heel erg zijn meegevallen. Het merendeel van de klanten geeft aan dat ze snap-pen dat het onontkoombaar was. Zo-lang de verhogingen binnen het redelij-ke blijven en je communiceert helder, dan kan het.”

communiceren. Dat is in ieder geval bij alle grote klanten gelukt. Ik denk dat dat ook belangrijk is geweest voor het kweken van begrip.”

ging voor een derde mee worden geno-men: dat is dus 1,15 procent. De tijd van prijsverhogingen van 5 tot 7 pro-cent is echt voorbij. Ook al lees ik in december 2012 dat er sprake is van een verwachte verhoging in de markt van 4,8 procent.“De prijsverhogingen liggen de laatste 10 jaar gemiddeld tussen de 1,5 en 2,5 procent, ook bij ons. Met die 1,15 pro-cent van de loonsverhoging blijft er dus niet heel veel speling over, zeker in ons geval. Wij betalen ons personeel im-mers al jaren ruim boven de cao uit. Wij hebben onze lonen gesplitst in een vast loondeel én een persoonlijke toela-ge voor de medewerker van 10 tot 25 procent, afhankelijk van leeftijd, aantal dienstjaren en prestaties. Dit naar aan-leiding van de salariseisen die de vak-bonden op een gegeven moment op-stelden. Die waren in eerste instantie met een geëiste verhoging van 12 pro-

cent absoluut niet reëel. In dat geval hadden we de loonkosten niet door kunnen berekenen in de prijzen.” «

18-19 Thema voor het blok.indd 19 21-02-13 13:06

Page 20: Service Management 03

20 Service Management nummer 3 maart 2013

De schoonmaakgigant van de toekomst…

Trots bladert Dammar Pronk door de foto’s op zijn smartphone. Totdat hij zijn scherm pauzeert

bij een afbeelding van zijn nieuwe be-drijfswagen. Net besteld. Over enkele weken binnen. Om vervolgens verder te bladeren naar een weergave van de wijze waarop zijn logo straks op zijn nieuwe auto schittert. Nee, zijn beslis-sing om voor zichzelf te beginnen heeft

hem tot nu toe alleen maar goed ge-daan. Toen Pronk nog thuis woonde, kreeg hij altijd bezoek van dezelfde gla-zenwasser. Een beer van een kerel. “Stond altijd met een sigaar in de mond voor de deur”, zegt Pronk. “Maar wel een vriendelijke man. Hij heeft mij geïnspireerd.” Sinds februari vorig jaar heeft Pronk zijn eigen bedrijf: Glazen-wasserij en Schoonmaakbedrijf Pronk.

De onderneming van Pronk (28) is één van de 715 nieuwe eenmanszaken in 2012 in de branche. Een groot aantal. Nog nooit melden zich in één jaar zo-veel nieuwe eenmanszaken bij de Ka-mer van Koophandel. En allemaal heb-ben ze hun eigen beweegredenen. Pronk worstelde lange tijd met zijn sta-tus als werknemer. Als glazenwasser werkt hij in acht jaar voor vijf verschil-

Aantal eenmanszaken groeit

thema marktoverzicht

Het aantal schoonmaakbedrijven steeg in 2012 met liefst 7,41 procent. Met dank aan het grote aantal nieuwe eenmanszaken. Nog nooit was het percentage ZZP’ers in de branche zo groot. Glazenwasserij en Schoon-maakbedrijf Pronk is één van de nieuwelingen. Fokko EbbEns

20-22 Thema eenmanszaken.indd 20 21-02-13 13:08

Page 21: Service Management 03

21Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

lende bedrijven. Maar keer op keer heeft hij moeite met het gedrag van zijn leidinggevenden. “Die druk, dat ge-push. Ik deed m’n best, vond ik. Werk-te hard. Had hart voor de zaak. Maar ik had het idee dat ik alleen maar gaf. Ik kreeg er niets voor terug. Ik was niet perse uit op waardering in de vorm van

geld. Gewoon een complimentje of een schouderklopje had ook gemogen.”Hij maakt naar eigen zeggen misbruik van het gebrek aan goede glazenwassers in Nederland. Keer op keer kiest hij er zelf voor een andere werkgever te kie-zen. Nieuwe werkgever, nieuwe kansen. Maar zijn wisselingen resulteren in de-

zelfde conclusie. “De manipulatie… Al-les moest sneller en sneller. Het ging immers slecht, begrepen we dan uit een toespraak. Maar ondertussen ging het ene na het andere grote kerspakket de deur uit, werden er ook de nodige eten-tjes georganiseerd. Dat doe je volgens mij niet, als het écht slecht loopt.”

ErgerenPronk houdt zichzelf niettemin voor zich niet meer te ergeren aan zijn werk-gevers. “Verstand op nul.” Juist dan loopt hij bij een tankstation toevallig een andere glazenwasser tegen het lijf. Een ZZP’er. Maar niet lang meer. De betreffende man houdt het binnenkort voor gezien. Te druk, te veel stress. Pronk mag zijn wijk wel overnemen, stelt de collega-glazenwasser. Die op-merking zet hem aan het denken. Meest vanzelfsprekende pluspunt: op het moment dat hij voor zichzelf be-gint, is hij in één klap van alle werkge-ver gerelateerde frustraties verlost. Maar het brengt vanzelfsprekend de nodige risico’s met zich mee. Pronk heeft een dochtertje, een vrouw. “Dus ik heb lang getwijfeld. Mijn vader is boekhouder, samen hebben we alles uitgepluisd: omzet, kosten enzovoorts.

En uiteindelijk zag ik het wel zitten. Ik vond het belangrijk dat ik de wijk van mijn voorganger kon overnemen. Ik wilde niet beginnen met helemaal niks. Je hebt toch een gezin. Nu kon ik in ie-der geval ergens op terugvallen.”En zijn vrouw? “Zij vindt alles prima”, zegt Pronk. “Zolang ik ’s avonds maar zo veel mogelijk thuis ben en werken op zaterdagen probeer te vermijden.” Zijn start in februari brengt niettemin de nodige stress met zich mee. “In het begin door de zaken waar je in eerste instantie niet aan denkt: dus een aan-sprakelijkheidsverzekering, een arbeids-ongeschiktheidsverzekering, de btw…” De stress blijft, zelfs als hij alle admi-nistratieve rompslomp onder controle heeft. Pronk dubt over allerlei zaken, onder meer de omzet. “Maar ook over

de klanttevredenheid. En de betalingen natuurlijk. Betalen mensen wel op tijd? Want ik heb toch de nodige kosten.”

StressenPronk focust zich in eerste instantie op de glasbewassing en schoonmaak van woonhuizen en enkele kleine zaken. De grotere bedrijfspanden laat hij, voorlo-pig althans, nog even aan zich voorbij-gaan. “Valt zo’n pand weg, dan ben je meteen een hap uit je omzet kwijt. En ik heb (nog) geen zin te moeten stres-sen bij iedere nieuwe inschrijving. Raak ik nu een klant kwijt, dan kost me dat een keer vijftien euro. Dat is goed te overzien.”Niet dat hij zich erg grote zorgen hoeft te maken over grote happen uit zijn klantenbestand. Pronk komt de con-clusie dat hij een stuk netter werkt dan zijn voorganger. Hetgeen vanzelfspre-kend resulteert in tevreden klanten. “Ik krijg veel complimenten. De mensen zijn blij dat ik het overgenomen heb.” Hij wijst bovendien op zijn gegroeide verantwoordelijkheidsgevoel. “Ik sta er nu voor mezelf. Dat geeft al een heel ander gevoel. Ik let op veel meer din-gen, vind nu dat alles netjes moet zijn. Het zijn mijn inkomsten. Iedere nieuwe klant komt direct bij mij binnen. Bij een baas niet. Dan maakte je wel eens een foutje. Moest kunnen, dacht ik dan. Mijn salaris krijg ik toch wel. Ik had ook geen perspectieven. Ik bedoel: hogerop kon ik niet. Nu heb ik moge-lijkheden. Doorgroeien bijvoorbeeld.”

ObscuriteitVeel grote schoonmaakondernemingen zijn ooit begonnen als eenmanszaak. Denk aan CSU en Beerco. Stuk voor stuk gestart in relatieve anonimiteit, maar inmiddels uitgegroeid tot onder-nemingen met meer dan honderd me-dewerkers. Dus grote kans dat er tussen het grote aantal eenmanszaken een nieuwe ‘gigant’ schuilt. Pronk: “Ik dub nog over mijn plannen. Volgens mijn vader kan ik heel groot worden. Mijn vrouw zegt precies hetzelfde. Ik heb ge-vraagd waarom ze tot die conclusie zijn gekomen. Want als er nu een klant bij-komt, incasseer ik vijftien euro extra. Hoe kan ik dan ooit groot worden?! Volgens mijn vader en vrouw heeft het met mijn instelling te maken. We zul-len het zien…”

‘Sommige glazenwassers verpestenhet voor de rest. Die nemenklanten in de zeik’

In het kort... » Aantal schoonmaakbedrijven stijgt in 2012 met liefst 7,41 procent

» 715 nieuwe eenmanszaken » Eigen bedrijf: Glazenwasserij en Schoonmaakbedrijf Pronk

» Moeite met het gepush » Zelfstandig ondernemer: moe maar voldaan

Pronk laat grotere bedrijfspanden, voorlo-pig althans, nog even aan zich voorbij-gaan. “Valt zo’n pand weg, dan ben je meteen een hap uit je omzet kwijt.”

20-22 Thema eenmanszaken.indd 21 21-02-13 13:08

Page 22: Service Management 03

22 Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

Begrijp hem niet verkeerd, de zaken lo-pen prima. “Ik dacht nog: naast de Li-belle en Margriet bezuinigen mensen toch als eerste op een glazenwasser of schoonmaker. Het is toch een luxepro-duct. Maar ik krijg er meer klanten bij dan er afvallen. De omzet voldoet aan de verwachtingen. Enkele maanden heb ik zelfs meer omgezet dan verwacht. Zo heb ik een mooie buffer op kunnen bouwen voor de winter. Ik heb ook al-les aangenomen. Heb nu eigenlijk iets te veel werk om in m’n eentje op te knappen. En weer iets te weinig werk om een personeel in te huren.”

ImagoDe eventuele toevoeging van extra per-soneel is in de ogen van Pronk een dis-cutabel onderwerp. Als eenmanszaak hoeft hij zich niet te bekommeren over de kwaliteit van eventuele medewer-kers. Weet-ie zeker dat alles goed ge-

beurt. Hij geeft aan dat het niet barst van de goede glazenwassers. Zoals het imago van de Nederlandse glazenwas-ser hem sowieso pijn doet. “Daar irri-teer ik me aan, vind ik echt heel erg. Sommige glazenwassers verpesten het voor de rest. Die nemen klanten in de zeik. Komen ze ’s avonds nog een keer aan de deur, terwijl de betreffende

klant overdag al betaald heeft. En ik heb die rare verhalen over de glazen-wassers in Den Haag ook gehoord… Nee, zoiets heb ik in mijn omgeving niet meegemaakt. Er zijn wel bepaalde fi guren die foldertjes in mijn wijk rondbrengen. In het begin maakte ik me daar druk om. Ze zaten namelijk onder mijn prijs. Maar ik besef nu dat ik me geen zorgen hoef te maken, zo-lang ik maar kwaliteit blijf leveren.”Pronk probeert zich op alle mogelijke manieren te onttrekken aan de malafi -de praktijken die zijn branche omrin-gen. Het is één van de redenen dat hij werkt met digitale betalingen. Pronk laat na zijn werkzaamheden kleine ‘fac-tuurtjes’ achter. Scheelt hem weer een extra rondje in de avonduren langs zijn klantenkring. Én het systeem werkt het vertrouwen van zijn klanten in de hand, stelt hij. “Krijg ik bovendien wel een keer bezoek van de belastingdienst,

dan heb ik alle betalingen direct inzich-telijk. Het staat immers allemaal op mijn bankafschriften.”

VoldaanEen jaar is Glazenwasserij & Schoon-maakbedrijf Pronk nu een feit. De stress heeft hij in januari defi nitief ach-ter zich gelaten. In verband met de

sneeuw en een pijnlijke rug zat hij thuis. “Ik was bang dat klanten me daarop zouden aankijken. Maar ik heb geleerd dat ik me nergens druk om hoef te maken, zolang ik maar netjes bel als ik een keertje niet kom. De mensen zijn vooral blij als je er dan weer bent.”Pronk komt als zelfstandig ondernemer tegenwoordig moe maar voldaan thuis. Dan ploft hij op de bank met de we-tenschap dat al zijn extra werkzaamhe-den en zijn extra uren zich direct verta-len in een persoonlijke beloning. “Wat dat betreft kan ik dit iedereen in de branche aanraden die zich niet prettig voelt bij zijn werkgever.” «

Pronk: “Ik sta er nu voor mezelf. Dat geeft al een heel ander gevoel”.

Digitaal » www.zzp-nederland.nl » www.alleglazenwassers.info » www.glazenwassersblog.nl

‘Hogerop kon ik niet. Nu heb ik mogelijkheden. Doorgroeien bijvoorbeeld’

(Advertentie)

20-22 Thema eenmanszaken.indd 22 21-02-13 13:09

Page 23: Service Management 03

23Service Management nummer 3 maart 2013

Rondpompen of perspectief bieden?

Gemeenten zitten in een moei-lijk positie. Er komt minder geld van het rijk en je kunt je

burgers ook niet eindeloos belasten. De zorg voor mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt komt steeds meer bij gemeenten te liggen. Gemeenten zijn vaak aandeelhouder bij sociale werkvoorziening. Voor de sociale werk-voorziening komt ook minder geld be-

schikbaar. Daarnaast is er de verplich-ting om social return in aanbestedin- gen mee te nemen. In de aanbesteding wordt dan ook opgenomen dat mini-maal een bepaald percentage mensen met een achterstand aan het werk moeten worden gezet. Daarmee lijkt het mes aan twee kanten te snijden: mensen met een achterstand krijgen werk en de kosten voor de schoonmaak nemen af. Op papier stroomt er elk jaar ook een behoorlijke groep met een achterstand uit.

SchaduwkantDat lijkt positief. Echter, deze verande-ring heeft ook een schaduwkant. De schoonmakers die vaak al jaren bij een gemeente werken, raken hun werk kwijt. Dezelfde schoonmakers zijn ook burgers van dezelfde gemeente. Er wordt dus één groep burgers feitelijk ingeruild voor een andere groep. Nu help je wel weer mensen met een ach-

terstand aan het werk. Dus dat is wel weer positief. In de praktijk blijkt dat het voor schoonmakers niet meevalt om ander passend werk te vinden. Tra-ditioneel zijn thuiszorg en detailhandel de sectoren waar schoonmakers een andere baan vinden. Die sectoren krimpen echter ook in. De schoonma-kers gaan dus de WW in. Ze krijgen voor een bepaalde periode een WW-

uitkering. Die WW-uitkering hoeft niet door de gemeente betaald te worden, dus kostentechnisch pakt dat nog enigszins voordelig uit. Maar na de WW valt men terug in de bijstand die wél door de gemeente wordt betaald. Men is dan zelf iemand geworden met een achterstand. Dat lijkt vervelend, maar de situatie valt mee. Immers, bij de volgende aanbesteding heb je weer kans op werk. Je kunt dan vanuit een achterstand aan het werk.

Dezelfde namen Voor de schoonmaakbedrijven lijkt dat dan ook weer positief. Ze voldoen aan de verplichting om mensen met een achterstand aan het werk te helpen en krij-gen zelf mensen met erva-ring. Voor de mensen zelf is het echter wel een pro-bleem. Je krijgt namelijk weer twee keer een con-

tract van een half jaar. Daarna wordt je contract niet verlengd en neemt het schoonmaakbedrijf weer nieuwe men-sen met een achterstand in dienst. Je gaat weer een poosje de WW in en na een jaar behoor je zelf weer tot de doel-groep en heb je weer kans op twee keer een half jaar contract. Kortom: je wordt rondgepompt. Voor gemeenten is het nadeel dat er geen structurele op-lossing komt voor de groep mensen met achterstand. Het zijn alleen elk jaar andere namen. Als CNV vinden we dat de inzet moet zijn om mensen structureel aan werk te helpen. Daar hoort meer bij dan alleen een jaarcon-tract. Ontwikkeling van mensen moet cen-traal staan. Wij zijn voor het feit dat in aanbestedingen wordt afgesproken dat bij verloop de lege plekken worden op-gevuld door mensen met een achter-stand. Daar hoort direct een program-ma bij van opleidingen en coaching on the job zodat er werkelijk kansen ont-staan op structureel werk. De schoon-maak als opstapbranche staat ons aan. De schoonmaak als rondpompbranche niet.

Jan Kampherbeek is vakbondsbestuurder bij het CNV.

‘Er is een verplichting om social return in aanbestedingen mee te nemen’

column

Digitaal » nl.linkedin.com/pub/jan-kampherbeek/27/989/577 » Op Twitter: @JanCNV » Reageren?

[email protected]

23 Column Jan Kampherbeek.indd 23 21-02-13 13:10

Page 24: Service Management 03

24 Service Management nummer 3 maart 2013

‘Kantorenschoonmaak is eenheidsworst’

Bart van der Sluijs, (45) algemeen directeur van ICS Quality Cleaning, vindt dat zijn onderneming proactief moet zijn, snel moet schakelen en innoverend moet bezig zijn. Dat alles in combinatie met een omzetgroei van 5 miljoen euro per jaar omdat “10 tot 15 procent van de omzet, meestal door Europese aanbestedingen, jaarlijks wegvloeit.” Dick van Zomeren

Dat mag een ambitieuze doel-stelling worden genoemd, van een landelijke aanbieder waar-

van de naamsbekendheid nog wel wat te wensen overlaat. Vraag in de be-drijfstak schoonmaakonderhoud grote aanbieders te noemen en de kans is betrekkelijk gering dat daarbij ICS uit Eindhoven wordt genoemd. En dat ter-wijl het bedrijf toch bovenaan in de lijst staat.Algemeen directeur Bart van der Sluijs geeft onmiddellijk toe dat ICS relatief onbekend is. “Volmondig mee eens”, laat hij weten. “Dat komt doordat op-richter Piet Vlemmix en zijn zoon Wil-liam van nature niet graag op de voor-grond traden en tot voor kort de noodzaak ontbrak voor naamsbekend-heid. Bij EU-aanbestedingen hoeft dat ook niet, je kunt de aanvragen zo van TenderNed halen. Maar we willen nu meer de private markt op, het bedrijfs-leven dus, en dan is het meegenomen als men de bedrijfsnaam al kent. Daar gaan we aan werken.”

Oplossen van ellende ICS is in 1976 opgericht door Piet Vlemmix, nu commissaris bij het be-drijf. In de jaren negentig trad ook zijn zoon mr. William Vlemmix toe tot de onderneming en deze is ook vandaag de dag nog actief als statutair algemeen

directeur. De titulair algemeen direc-teur (en medeaandeelhouder) Bart van der Sluijs werkte tot zijn indiensttre-ding in augustus 2006 in de internatio-nale transportsector, onder meer bij Jan de Rooy in Son, Europa’s grootste transporteur, waar hij gespecialiseerd was in, zoals hij zelf zegt, acquisitie en het oplossen van ellende. Van der Sluijs, destijds de buurman van William Vlemmix, werd door laatstge-noemde in dienst te treden bij ICS. Niet om ellende op te lossen, maar om

de continuïteit van de onderneming te waarborgen. Van der Sluijs komt heel relaxed over, heeft het hart op de tong, zegt van geen enkel getal of percentage dat hij noemt “dat moet je maar niet opschrijven”. Hij betoogt ook dat de schoonmaak een parallel heeft met transport. “De afstand tussen top en werkvloer is klein, waardoor je een directe invloed hebt en snel kunt schakelen. Boven-dien heb je in de schoonmaak veel con-tact met de klant, die het bezoek van

een directeur toch als commitment ziet.”

Zorg veelbelovend ICS Groep is wat betreft soort werk op-gesplitst in drie bedrijven: de eerste voor klassiek schoonmaakwerk, een tweede voor specialistische reiniging en een bedrijf voor semibuitenwerk waar-toe ook het schoonmaken van treinsta-tions en het werken voor woningcorpo-raties wordt gerekend. Een vierde bedrijf is WMO-zorg (alleen schoon-

maken) via de Bredase Thuishulp en in het verlengde daarvan Joopie Neder-land, een servicedesk voor senioren, die voor vier euro per maand lid kunnen worden en woonzorg (vervoer, schoon-maak, tuinonderhoud) en persoonlijke zorg als kapper aan huis, pedicure en massage kunnen afnemen. Vorig jaar is ICS een joint-venture gestart, met de cateringorganisatie OSP Zakelijk in Veenendaal en Hoofddorp, genaamd C4U (uit te spreken op z’n Engels) voor Care (zorg), Cleaning, Catering

Bart van der Sluijs, ICS:

thema marktoverzicht

‘We hebben de dip sinds 2009 zelf bewerkstelligd omdat we weg wilden van de prijzenoorlog’

24_26 ICS.indd 24 21-02-13 13:11

Page 25: Service Management 03

25Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

»

en Client Satisfaction. Een totaal facili-tair pakket, inclusief contractbeheer.De opdrachtgevers in de publieke sec-tor, de overheid, zorgen voor 54 pro-cent van de omzet, terwijl de private sector, zeg maar de markt, 45 procent bijdraagt. Van der Sluijs omschrijft de zorg als erg leuk en veelbelovend. “Vooral door de vergrijzing is dat een enorme markt. We willen ook naar persoonlijke verzorging. Dus meer dan alleen het poetsen dat de WMO nu toestaat. We doen nu in de zorg iets van 2,5 miljoen, maar dat moet in

2016 naar 7 miljoen.” En dan, bijna achteloos: “Als groep willen we dan op 35 miljoen uitkomen.”

Zwaartepunt Voor een Brabants bedrijf is het heel opvallend dat het zwaartepunt (twee derde) van de omzet boven de grote ri-vieren ligt. “Dat is niet onze keus. Maar we werken voor heel veel lande-lijke ketens zoals Albert Heijn, Karwei, de Technische Unie, Wasco (witgoed), 40 werkplaatsen van Scania en in 400 vestigingen van Post NL. Echt landelijk,

want vlak ook onze omzet in het oos-ten en noorden niet uit.” Thuiszorg wordt door ICS vooralsnog alleen bene-den de grote rivieren gedaan. De ICS Groep telt 1850 werknemers, actief vanuit het uit 2001 daterende hoofdkantoor in Eindhoven en vesti-gingen in Loosdrecht, Arnhem en Zoe-termeer. “Iedereen zegt het, maar onze organisatie is echt heel plat. We heb-ben geen operationeel directeur en on-der mij vallen rechtstreeks vier dis-trictsmanagers met een omzet van 5 tot 7 miljoen euro. Er ontgaat me ei-

genlijk niets, dat weet ik zeker.” De ICS-omzet bereikte met 27 miljoen euro een top in 2009, maar viel terug tot 21 miljoen in 2011 om vervolgens vorig jaar weer op te klimmen tot 25,2 miljoen euro. Vanwaar die dip sinds 2009? Van der Sluijs: “Die hebben we zelf bewerkstelligd omdat we weg wil-den van de prijzenoorlog. Als directie en commissarissen hebben we bereke-ningen gemaakt waarbij we uitgingen van het rendement op termijn in plaats van omzet. We hebben simulaties uit-gevoerd hoe het zou verlopen bij omzet

inleveren en bij de klant niet meer recht praten wat krom is, dus uitvoe-rend personeel ontzien. We zijn afge-stapt van de laagste prijs aanbieden en lieten EU-inschrijvingen links liggen. We hebben ingeleverd, vandaar die te-rugval in omzet, en hadden dus minder dekking. Maar we komen er bovenop en dit jaar zijn we zeker terug bij 27 miljoen omzet.”

Meer op de zakelijke markt Van der Sluijs zegt dat ICS in 2016 (bij het 40-jarig bestaan) een omzet wil no-teren van 35 miljoen euro. Dat is nogal een target en betekent een toename van ruim drie miljoen per jaar. Hoe denkt hij dat in de huidige markt te re-aliseren? “Het is zelfs meer dan drie miljoen, want van je bestaande porte-feuille lever je door allerlei oorzaken jaarlijks ook al 10 tot 15 procent in. Het gaat dus om bijna 5 vijf miljoen per jaar. Dat willen we scoren door ver-brede zorg en méér werk op de zakelijke markt. De huidige verhouding 45 pro-cent privaat en 55 procent publiek moet verschuiven ten gunste van het bedrijfsleven.”Het fameuze OSB-keurmerk houdt Van der Sluijs niet echt bezig, want hij moet op de vraag eerst even nakijken of ICS dat überhaupt al heeft. Dat blijkt het geval. Maar de algemeen directeur be-nadrukt meteen dat het bedrijf een passief OSB-lid is.“We doen niet mee aan commissies en ambiëren geen bestuursfunctie. Daar komt bij dat ik het keurmerk vertaal als geldklopperij. We praten met de Belas-tingen, de Arbeidsinspectie en zijn een fatsoenlijk bedrijf dat de zaken op orde heeft. Dat geldt vast ook voor alle eer-ste twintig schoonmaakbedrijven die bij elkaar 80 procent van de markt heb-ben. Dan blijven de kleinere over en die betalen naar verhouding een hoop geld voor verplichte audits en het keurmerk, waarvan het maar de vraag is of hun mkb-klanten er om zullen vragen. Een groot aantal kleinere leden heeft daar geen zin in, zal vertrekken of het lid-maatschap opzeggen en dan mogen vast de grote OSB-leden het tekort aan-vullen. In verband met EU-inschrijvin-gen moeten we het keurmerk wel heb-ben, maar enthousiasme ontbreekt.” Wat betreft omzet moet ICS collega’s boven zich dulden. Waar komt de con-

‘In verband met EU-inschrijvingen moeten we het OSB-keurmerk wel hebben, maar enthousiasme ontbreekt’

Van der Sluijs: “We zijn afgestapt van de laagste prijs aanbieden en lieten EU-inschrijvingen links liggen.”

24_26 ICS.indd 25 21-02-13 13:11

Page 26: Service Management 03

26 Service Management nummer 3 maart 2013

thema marktoverzicht

(Advertentie)

Digitaal » www.icsgroep.nl » nl.linkedin.com/pub/bart-van-der-sluijs/7/327/26b

» www.endi.nl » www.c4unederland.nl » www.joopienederland.nl » www.bredasethuishulp.nl

In het kort... » ICS: relatief onbekend » Meer de private markt op » Zorg veelbelovend » Omzet 2012: 25,2 miljoen euro » Passief lid van OSB

currentie vandaan: van de regionale bedrijven of van de top? Van der Sluijs: “Van de groten. We verliezen bij offer-tetrajecten 30 procent door onbekende redenen en 30 procent op prijs. De overige 40 procent op tekst. Er staan in aanvragen steeds meer kwalitatieve cri-teria, opgesteld door de klant of inter-mediairs, in de vorm van vijf open vra-gen waarbij het antwoord heel zwaar weegt. Het komt vooral op formuleren aan. De top vijf heeft daarvoor prima tekstschrijvers ter beschikking, terwijl

wij van ICS meer doeners zijn. Aan die 30 procent prijs kunnen we niets doen, betere teksten maken is daarom de grootste uitdaging.”

OmzetlijstHoog in de omzetlijst en toch betrekke-lijk onbekend zijn. Dat is het lot van ICS in Eindhoven. Van der Sluijs: “He-lemaal mee eens. Daar is nooit veel be-lang aan gehecht, maar als je in toene-mende mate de markt van het bedrijfsleven op wilt en groeiambities hebt, dan moet je daar iets aan doen. Doen we ook. De actieve verkoop deed ik vooral. Bij de offertes word ik onder-steund door de calculator. Maar we gaan dit jaar een salesteam opzetten dat de markt moet bewerken en de naamsbekendheid moet stimuleren.” Dat bewerken geldt ook voor de thuis-zorg, die in Eindhoven absoluut als een renderende groeimarkt wordt gezien. “Niet alleen door te poetsen, maar ook door het aanbieden van persoonlijke verzorging, zeg maar patiëntenzorg. Kennis voor dat laatste gaan we inko-

Van der Sluijs: “Aan die 30 procent prijs kunnen we niets doen, betere teksten maken is daarom de grootste uitdaging.”

pen, door het overnemen van organisa-ties met goeie en gekwalifi ceerde men-sen die proactief zijn en ook snel kunnen schakelen.”

Buitenwerk Het derde groeisegment omschrijft Van der Sluijs als semi-buitenwerk, schoon-maken en dienstverlening bij vervoers-bedrijven, op treinstations en in fl ats. “Kantorenschoonmaak is eenheids-worst en blijft een tamelijk anonieme bezigheid, maar buitenwerk met direct klantencontact vraagt een heel eigen bedrijfscultuur. Een jaar geleden heb-ben we Endi in Eindhoven overgeno-men. Zij doen dat buitenwerk al 57 jaar. We hebben de leidinggevenden met behoud van de eigen bedrijfsnaam in onze organisatie geschoven en zij werven, selecteren en begeleiden nu ie-dereen die bij ons buitenwerk doet. NS-stations is al lyrisch over hun inzet. Onze taak is nu ook andere partijen te overtuigen. Dat gaat lukken, daar heb ik geen twijfels over.” Wanneer worden de resultaten van al die plannen zichtbaar? Van der Sluijs: “Meer doen op de op de private markt en semi-buitenwerk in de tweede helft van dit jaar. Aanvullende activiteiten in de zorg medio volgend jaar. Meer naamsbekendheid is een continu pro-ces. Daar past dit gesprek in, net als het vaker manifesteren op beurzen en evenementen.” «

24_26 ICS.indd 26 21-02-13 13:11

Page 27: Service Management 03

TASKI® ergodisc HD

Brute kracht was nog nooit zo aantrekkelijk

…voor stralendevlakke vloeren

Nu verkrijgbaar bij

1525

8 02

/13

nl

Volendamse Schoonheid...Succes Schoonmaak is een echt Volendams bedrijf. Door op een persoonlijke en professionele manier samen te werken met onze klanten, gecombineerd met onze Volendamse mentaliteit van hard werken is Succes uitgegroeid tot het grootste regionale schoonmaakbedrijf van Nederland. Succes is een betrouwbare partner, proactief en staat 24 uur per dag klaar voor haar klanten. Voor onze mensen is Succes een werkgever waar in een veilige, gezonde en sociale werkomgeving het leuk en plezierig werken is, waarbij iedereen via scholing en opleiding tot zelfontplooiing kan komen. Succes Schoonmaak: Krachtig in schoonmaken!

Gediplomeerde- en toegewijde schoonmaakmedewerkersOog voor de dagelijkse praktijk in uw specifieke situatieEén aanspreekpuntProfessioneel en InnovatiefDigitaal managementinformatiesysteem (Facility Apps)Alle schoonmaakfacetten onder één dakk

Krachtig in schoonmaken

Kijk op : www.succesvolendam.nl

24_26 ICS.indd 27 21-02-13 13:11

Page 28: Service Management 03

28 Service Management nummer 3 maart 2013

Alles verandert, ook FM!

Het jaarlijkse Facto Magazine Congres vindt plaats op dinsdag 11 juni. Dit jaar is het thema Alles verandert, ook FM! Meer dan twintig deskundige sprekers, twee inspirerende lezingen en twaalf workshops zijn de ingredi-enten van de dag. Een overzicht van het programma. Gerard dessinG

Na de thema’s Totale uitbeste-ding (2007), FM in control (2008), Regie (2009), Alles

draait om klanten! (2010), Samen-werking (2011) en De meerwaarde van FM (2012) is Facto Magazine er weer in geslaagd een aansprekend on-derwerp te kiezen voor haar jaarlijkse congres: alles verandert, ook FM!.Alles verandert: de wereld, mensen, or-ganisaties, samenwerkingsvormen tus-sen organisaties, technologie, de ma-nier waarop we communiceren, de wijze waarop we produceren en wer-

ken. Niets blijft hetzelfde. De verande-ringen voltrekken zich in steeds hoger tempo en volgen elkaar sneller op. Het kan dus niet anders dan dat facility management ook verandert. Alle reden voor een facilitair vakcongres rondom het thema Alles verandert, ook FM!Het Facto Magazine Congres 2013 (een samenwerking met Twynstra Gudde) vindt plaats op 11 juni in De Reehorst in Ede. Het dagprogramma:Na een welkom door dagvoorzitter Thijs van der Spil is het woord aan trendonderzoeker Andrea Wiegman,

oprichter van het platform Second Sight. Zij houdt zich intensief bezig met trends en trend forecasting. In haar presentatie A new world in the making belicht zij vanuit een helikoperview de belangrijkste ontwikkelingen die op ons afkomen. Van nieuwe inzichten op hoe we met elkaar samenleven en sa-menwerken tot ontwikkelingen in bij-voorbeeld de robotisering. Een wereld, met aan de ene kant verregaande digi-talisering en big data die zich exponen-tieel ontwikkelen, en aan de andere kant meer oog voor de menselijke maat en een bepaalde mate van back to ba-sics. Wat betekenen deze veranderingen voor facility management en waar lig-gen de grote kansen en uitdagingen?

12 workshops in 3 rondesOm 11.30, 13.30 en 15.00 uur vinden in drie rondes van 60 minuten twaalf workshops plaats, waarbij deelnemers aan drie workshops kunnen deelne-men:

Serviceconcepten bij Schiphol en wat FM daarvan kan leren. Maryan Brouwer (programmamanager Schiphol Group) en Claudia Alflen, sr-adviseur FM in hospitality- omgevin-gen bij Twynstra Gudde)

Facilitaire regie in een zorginstel-ling. Joke van der Schoor, (divisiemanager Facilitair Bedrijf Parnassia Groep)

Facto Congres op dinsdag 11 juni in Ede

congres

Meer dan twintig deskundige sprekers, twee inspirerende lezingen en twaalf workshops zijn de ingrediënten van de dag.

28_29 Facto congres.indd 28 21-02-13 13:13

Page 29: Service Management 03

29Service Management nummer 3 maart 2013

congres

Integraal uitbesteden of zelf blijven doen? Marc Claassen (facility manager WTC Amsterdam)

Best Value Procurement in een fa-cilitaire omgeving: van controleren naar loslaten.Drs. Antoinette Bos (inkoopmanager bij het facilitair bedrijf van de Hanze-hogeschool Groningen en Best Value-expert level A+)

HRYou: veranderen naar dienstver-lening om trots op te zijn.Anneli van der Reijden (directeur Facilitaire Dienstverlening Hogeschool Rotterdam) en Annette van de Meene (directeur Hotelschool Den Haag Con-sultancy & Training)

Durf de leverancier het vertrouwen te geven.David Verberne MBA (Manager Corporate FM en Real Estate bij Van Lanschot Bankiers) en Alexander Lindeboom MBA (operationeel directeur bij AAFM Facility Manage-ment)

Is LEAN ook een beetje lief? Ad van de Laar MFM (Manager Facili-tair Bedrijf & Vastgoed bij het St. Elisa-beth Ziekenhuis, Tilburg)

Efficiënte secundaire inkoop als strategische waarde.Olle Peters (marketing innovation spe-cialist bij kantoorinrichter Overtoom in Den Dolder)

Ondernemingschap in het zieken-huis.Frans Smits (strategisch hoofdinkoper MC Groep) en Jan Kreeft (commerci-eel Directeur ISS Cure & Care)

Stel de informatiebehoefte centraal bij veranderingen. Marleen Heijbrock (projectmanager SNS REAAL) en Elwin Herrebout (Business Development Manager NPQ Solutions)

Succesfactoren en valkuilen bij faci-litaire veranderprocessen. Jordie van Berkel – Schoonen (eigenaar en oprichter van Forte SolutionsServicedesking: hot or Not? Egbert van der Steege, managing director bij Ma-nage (onderdeel van ArrangeGroup).

Hoe word ik geniaal? De afsluitende presentatie (hoe word ik geniaal?) wordt verzorgd cabaretier Rob Urgert. Urgert (onder meer bekend als medepresentator van de satirische nieuwsquiz in het tv-programma van Paul de Leeuw op zaterdagavond) pro-moveerde in 1997 aan de Landbouw-universiteit Wageningen maar werd kort daarna full time cabaretier. Wie wil veranderen moet anders leren den-ken. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Wat is er nodig voor echte innovatie? Wat is het geheim van crea-tief denken? Hoe ontstaat een goed idee? In een humoristisch en zeer ver-makelijk betoog laat Urgert in hoog tempo zien hoe u out of the box leert denken en doen. «

“ streamer streamer streamer streamer streamer streamer streamer streamer”

“ streamer streamer streamer streamer streamer streamer streamer streamer”

Kaderkopkadertekst

Informatie en aanmelden » Congres: Facto Magazine Con-gres 2013

» Datum: dinsdag 11 juni 2013 » Thema: Alles verandert, ook FM!

» Locatie: Congrescentrum De Reehorst, Ede

» Prijs: Abonnees van Facto Ma-gazine, Service Management en leden van FMN, FMG en de Lin-kedIn-groep van Facto betalen 479 euro per persoon (excl. btw).

» Informatie: www.factomagazine.nl/congres

Maryan Brouwe, programmamanager Schiphol Group, verzorgt samen met Claudia Alflen van Twynstra Gudde een workshop over Serviceconcepten bij Schiphol en wat FM daarvan kan leren.

28_29 Facto congres.indd 29 21-02-13 13:13

Page 30: Service Management 03

30 Service Management nummer 3 maart 2013

de baas

‘Medewerkerstevredenheid heeft topprioriteit. Het ISS cleaning excellence concept past hierbij’

Maarten van Engeland trad au-gustus 2012 aan als direc-teur van ISS Nederland en

kwam van ISS Denemarken. Toen hij als CEO in dienst trad bij het kroonju-weel van het internationale ISS was de Deense facilitaire markt booming. “Maar wij gingen maar mondjesmaat mee in die weg omhoog. Als eerste ben ik bij klanten langsgegaan, om vervol-gens bij medewerkers te vragen wat de achtergrond van de slechte prestaties was. Kwaliteit bleek, net als nu in Ne-derland, een groot issue. Medewerkers waren te weinig geschoold, bijvoorbeeld voor de implementatie van innovatieve, nieuwe manieren van schoonmaken. Vervolgens konden zij dus niet de kwa-liteit leveren die ze wilden leveren. Dat leverde niet alleen ontevreden werkne-mers op, maar ook ontevreden op-drachtgevers die ons, in een sterk con-currerende markt, verlieten.” Denemarken in die periode lijkt op de achterstand die ISS oploopt in Neder-land, ook vooral door het gebrek aan opleiding. Daar ligt volgens Van Enge-land dan ook de prioriteit. “We hebben een grootschalig opleidingsprogramma klaarliggen. We willen dat onze mede-werkers weer trots zijn op ISS. Schoon-maak, catering en beveiliging is men-

senwerk en dus moet je investeren in mensen. Dat maakt hen niet alleen trots, maar het verbetert ook de kwali-teit van het werk.”

Onderkant arbeidsmarkt Naast opleiden, wil Van Engeland ook meer ruimte maken voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Als marktleider vind ik dat we midden in de maat-schappij moeten staan. Daar hoort dus ook meer ruimte voor de zwakkeren in de samenleving bij. Of dat ten koste gaat van huidige medewerkers? Nee, natuurlijk niet. Het is én én.” Van En-geland verdedigt het schoonmaakpro-

gramma cleaning excellence van ISS dat door de rechtszaak van ISS tegen de aanbesteding van de Belastingdienst een zeer slechte naam kreeg. “Wij heb-ben onvoldoende voor het voetlicht kunnen krijgen hoe de innovatie met goed opgeleide schoonmakers tot stand kan komen. Daarnaast speelt er wat

anders: wij zijn dom geweest om in een aanbesteding met een handelingsge-richt contract mee te doen. Ik wil af van dat soort contracten. Je zegt ook niet tegen de garage hoe lang deze over het maken van je auto mag doen. Nee, je zegt wat er aan de hand is en wat verholpen zou moeten worden. Je gaat een contract aan dat gericht is op re-sultaat en je laat de specialist zijn werk doen.” Van Engeland constateert dat hande-lingsgerichte contracten, vooral bij de overheid, nog steeds schering en inslag zijn. “Daar wil ik verandering in bren-gen door aan dat soort aanbestedingen

niet meer mee te doen. Het is toch vreemd dat een opdrachtgever voor jou bepaalt welke handelingen je moet uit-voeren en hoeveel uren je daar aan moet spenderen?”Dat kan zo zijn, maar zijn dergelijke contracten niet ontstaan door wan-trouwen van opdrachtgevers ten op-

‘Handelingsgerichte contracten hebben langste tijd gehad’Nieuwbakken ISS-directeur Maarten van Engeland doet er, na de brief aan de leveranciers om een bijdrage en de bijbehorende gele kaart van de codecommissie, alles aan om schoon schip te maken. “We willen nu vooruit kijken.” Ronald BRuins

Maarten van Engeland, directeur ISS in Nederland:

30_32 De Baas Maarten van Engeland.indd 30 21-02-13 13:14

Page 31: Service Management 03

31Service Management nummer 3 maart 2013

de baas

»

‘De schoonmaakbranche moet af van de schavotcultuur. Laten we het positief houden’

zichte van schoonmaakbedrijven? Er was opdrachtgevers alles aan gelegen om contracten dicht te timmeren. Van Engeland: “Ja, dat klopt, maar de enige manier om de vicieuze cirkel te door-breken is door afspraken te maken over het resultaat. Daar mag de klant ons op afrekenen.” Wantrouwen. Het woord is gevallen. Van Engeland vindt dat schoonmaakbedrijven tussen wal en schip zijn beland. “Aan de ene kant de werknemer waarvan de loonkosten vele procenten zijn gestegen. Aan de andere kant een inkoper bij een op-drachtgever die zich niets aantrekt van de cao en slechts indexering aanhoudt. Gevolg is het krimpen van marge die je in de efficiëntie moet proberen terug te verdienen. Zie dat maar eens te realise-ren.”

Excuses Van Engeland heeft op verschillende momenten zijn excuses aangeboden voor de brief waarin leveranciers wer-den gedwongen om een bijdrage te le-

veren aan het resultaat van ISS Neder-land. ISS kreeg vanwege de brief een gele kaart van Kees Blokland, voorzitter van de commissie achter de code ver-antwoordelijk marktgedrag. Blokland zei er meteen bij dat hij ISS niet de bad practice award wilde geven. “De nieu-we directeur verdient een kans.” Van

Engeland waardeert dat Blokland rechtstreeks met hem contact opnam, waar dat in veel gevallen niet gebeurde. “Het is gemakkelijk schieten op een marktleider. Dat heb ik kennelijk on-dervonden. Maar ik kan het waarderen als mensen die met ons een probleem hebben me rechtstreeks bellen.” Des-ondanks vindt de preses dat de schoon-maakbranche af moet van de schavot-cultuur. “Laten we het positief houden. Daar heeft de branche meer aan.”Dat de hoofddirectie in Denemarken niet tevreden was met de gang van za-ken in Nederland, is volgens Van Enge-land ook duidelijk. “Anders zat ik hier niet.” Omzet en winstgroei moeten be-ter. De ommekeer moet bewerkstelligd worden door een veel menselijker be-leid te voeren en een nadrukkelijkere rol in de maatschappij te nemen.Dit door middel van opleiden en door vas-te krachten. Dezelfde weg die Van En-geland inzette tot en met 2007, toen hij bij ISS Denemarken verschillende func-ties bekleedde. Hij bracht ISS Denemar-ken er weer bovenop. De omzet steeg er met 2,5 procent, de winst van 5,5 naar 7,5 procent. Minder verloop van perso-neel, een halvering van het ziektever-zuim, opleidingsmogelijkheden en per-soonlijke aandacht noemt hij als succesfactoren. En daarmee heeft hij meteen een voorbeeld voor de aanpak in Nederland. “Critici zeggen dat De-nemarken en Nederland totaal ver-schillend zijn. Wat betreft cultuur is dat ook zo. Nederlanders zijn veel di-recter dan Denen. Maar facilitaire dienstverlening blijft hetzelfde. Je moet

terug naar de kern, naar mensen.” Zijn medewerkers staan dan ook voorop, vertelt Van Engeland. “Toen ik in 1978 mijn toenmalige vriendin naar Den-marken volgde, moest ik onderaan de ladder beginnen. Productiewerk, waar-bij er weinig aandacht en waardering voor jou als medewerker was. Ik heb

Maarten van Engeland bracht ISS Denemarken er weer bovenop. De omzet steeg er met 2,5 procent, de winst van 5,5 naar 7,5 procent.

30_32 De Baas Maarten van Engeland.indd 31 21-02-13 13:14

Page 32: Service Management 03

32 Service Management nummer 3 maart 2013

de baas

In het kort… » Van Engeland over Denemarken

» Kwaliteit bleek groot issue » Inzetten op opleidingspro-gramma

» Social return en vast werk » Van handelingsgericht naar resultaatgerichte contracten

Digitaal » www.nl.issworld.com » www.linkedin.com/pub/dir/Maarten/Engeland

» Over social return: www.pia-noo.nl

» www.codeverantwoordelijk-marktgedrag.nl

» www.issworld.com, zoeken op cleaning excellence

Maarten van Engeland: “Als je twee uur in de week voor ons schoonmaakt en daar-naast ook nog uren maakt voor de concurrent, wat is je betrokkenheid bij ISS dan?”

me toen heilig voorgenomen om, als ik ooit nog eens baas zou worden, dat niet te laten gebeuren. Die belofte vul ik in, zonder overigens directe mana-gers van de medewerkers te passeren. Dat moet je niet willen.” Als invulling van het streven plant Van Engeland eens per maand een koffie-met-gebaksessie bij één van de locaties in Nederland. “Dan zie je van mede-werkerskant en van de kant van de op-

drachtgever in één keer waar we wat we kunnen verbeteren.” Een halvering van het ziekteverzuim wil Van Engeland ook bereiken door minder flexibele ar-beid in te zetten. “Als je twee uur in de week voor ons schoonmaakt en daar-naast ook nog uren maakt voor de con-current, wat is je betrokkenheid bij ISS dan? En waar is voor ISS dan het con-currentievoordeel?” De ISS-directeur beseft dat de ommezwaai niet in een

paar dagen bereikt kan worden. “Daar hebben we tijd voor nodig.” Vraag is of Van Engeland die tijd krijgt van de hoofddirectie in Denemarken. “Ja, die krijg ik. Men snapt het pad dat we moeten afleggen. Wereldwijd zijn we twee jaar geleden een andere koers gaan varen, onder leiding van onze CEO Jeff Gravenhorst. Medewerkerste-vredenheid werd topprioriteit. En daar past het ISS cleaning excellence con-cept precies bij. Daarbij gebruiken we andere methodes en materialen. We hebben meer aandacht voor ergonomie en het voorkomen van onnodige loop-tijd. En we leggen ermee meer verant-woordelijkheid bij de schoonmaker. In Nederland hebben we het concept al-leen zonder scholing bij medewerkers neergelegd. Dan haal je ook het rende-ment er niet uit.” In de verantwoorde-lijkheid pakken, past ook resultaatge-richt schoonmaken, dat volgens Van Engeland bij opdrachtgevers in de Scandinavische landen goed scoort. “Tachtig procent van de contracten is daar resultaatgericht. Ik schat in dat bij ISS Nederland binnen twee jaar vijftig procent van de contracten op dezelfde leest is geschoeid. Dat moet lukken.” ‹‹

30_32 De Baas Maarten van Engeland.indd 32 21-02-13 13:15

Page 33: Service Management 03

33Service Management nummer 3 maart 2013

afval

Gekleurde zak helpt bij afvalscheiding

In het verleden waren afvalzakken alleen bedoeld als een goede oplos-sing om van afval af te komen.

Kleur was niet belangrijk en ook de sa-menstelling van het materiaal was niet relevant. De wensen van de gebruikers zijn nu echter uitgebreider. Tegenwoor-dig is een afvalzak meer dan alleen een zak. Uitsluitend traditioneel gebruik is uitzonderlijk geworden. Met andere woorden, de focus van de klant ten op-zichte van het product is veranderd. Steeds meer speciale projecten en initi-atieven verlangen speciaal aangepaste afvalzakken. Deze speciale aanpassin-gen hebben niet meteen betrekking op het product maar vooral op het uiter-lijk van de zak.Klanten vragen vaker naar bedrukte zakken, bijvoorbeeld met een logo voor speciale projecten of voor grote evene-menten. Ook is er meer interesse in zakken, bedrukt met een slogan of an-

dere tekst. Marketing stopt dus niet bij de voor de hand liggende visuele com-municatie zoals advertenties, maar kan ook doorlopen tot de kleinste details. Zodoende wordt ook de afvalzak een deel van het totale beeldconcept rond-om een project. Bedrukte afvalzakken kunnen ook interessant zijn voor fabri-kanten. De belangrijkste reden is dat deze bedrijven voor productieafval moe-ten betalen. Door de zakken te bedruk-ken zorgen zij ervoor dat ze ook uitslui-tend betalen voor hun eigen afval.

Ander scenarioNog een ander scenario is de afval-scheiding door het gebruik van gekleur-de zakken. Voornamelijk in de indus-triële sector speelt deze scheiding een grote rol. Afvalscheiding direct na pro-ductie helpt bij de afvalverwerking. Veel afvalverwerkers belonen dan ook be-drijven die hun afval gescheiden aanle-

veren. Ook ziekenhuizen gebruiken ge-kleurde zakken voor verschillend gedefinieerd afval om bijvoorbeeld in-fecties te voorkomen. Door het feit dat producenten van vuilnisbakken hun assortiment regelmatig uitbreiden, zien we veel nieuwe verschillende afmetin-gen in de markt. De meeste standaard-zakken zullen daarin passen, maar niet allemaal. Dit is de reden voor een toe-nemende vraag naar individuele ma-ten. Ook dit is een trend. Uiteraard is, naast alle individuele wensen, de kwaliteit van de zakken nog altijd het belangrijkst bij de beslissing waar wat te kopen. Afhankelijk van de samenstelling van het materiaal en het productieproces kunnen kwalitatieve variaties zich voordoen. Dit kan wor-den vermeden als nieuw materiaal wordt gekozen. Dit is echter een dure keuze. Een alternatief is gedefinieerd gerecycled materiaal. Het productiepro-ces hiervan is complexer, maar ook vriendelijker voor het milieu. Beide va-rianten bieden bijna gelijke technische prestaties, maar verschillen uiteraard in prijs.

Tammy Joy Friedrich, marketing manager bij Emil Deiss, een Duits familiebedrijf dat sinds 1931 onder de naam DEISS af-valzakken en huisvuilzakken fabriceert. ‹‹

Digitaal » www.deiss.nl » Reageren? [email protected] is een afvalzak meer dan alleen een zak. Uitsluitend traditioneel gebruik is uit-

zonderlijk geworden.

Afvalzakken. Als schoonmakers gebruiken we ze elke dag, maar we zijn ons er niet van bewust dat dit schijnbaar simpele product veel van onze dagelijkse handelingen vereenvoudigt en daarom een belangrijk deel van ons leven is. Of het nu voor de werkomgeving, handelsbeurzen of voor industriële en gas-tronomische doeleinden is. Tammy Joy Friedrich

33 Afveil Deiss.indd 33 21-02-13 13:15

Page 34: Service Management 03

34 Service Management nummer 3 maart 2013

Reiniging on the roadIn de opslagruimte van Speed Clean Mobile op het bedrijventerrein De Hemmen in Sneek staat welgeteld één, niet aangesloten, verrijdbare en langwerpige bak voor het reinigen van lamellen en andere zonwering. Tot tevredenheid van directeur Martin Melis, want dat betekent dat alle ande-re apparatuur onderweg is om bij de klant voor de deur gordijnen en zon-wering te reinigen Dick van Zomeren

De mobiele reiniging is begin jaren negentig ontsproten aan het brein van een boekhouder

bij een klassieke natwasserij in Zwaag bij Hoorn, die zich verbaasde over de vele onrendabele autoritten voor het ophalen en terugbrengen van te wassen gordijnen en vitrages van hotels en in-stellingen. Dat deed de gedachte ont-staan om een trailer met oplegger te voorzien van professionele wasmachi-nes en centrifuges om deze vervolgens bij de klant voor de deur te parkeren voor dienstverlening ter plekke. Dat re-sulteerde in de eerste Europese mobiele wasserij voor commerciële doeleinden en de oprichting van Speed Clean Mo-bile, sinds 2006 gevestigd in Sneek.

DeponerenDe procedure is simpel. De mobiele natwasserij parkeert bij de klant voor de deur, waarna de medewerkers de gordij-nen of vitrage afhalen en voor de twee wasmachines in het compartiment vui-le was achterin de oplegger deponeren. Na het wassen en centrifugeren worden de machines aan de achterkant geleegd in het compartiment schone was. Ver-volgens worden ze klamvochtig in twee uur na de start schoon en wel weer te-ruggehangen om langs natuurlijke weg te drogen. Door hun gewicht hangen ze uit en zo verdwijnen ook eventuele kreukels. De capaciteit per voertuig be-draagt tussen de 750 en 1000 vierkante meter gordijn per dag.

In de jaren negentig waaide vanuit de Verenigde Staten voor het reinigen van horizontale lamellen het fenomeen ul-trasonore reiniging over, waarbij enigs-zins verwarmd water met een reini-gingsmiddel in een smalle en langwer- pige bak door middel van ultrasonore golven aan het trillen wordt gebracht, waardoor vuil door het bewegen en im-ploderen van de watermoleculen van metaal en kunststof loslaat en zinkt.

Dat trillen is overigens nauwelijks te zien. Wel te voelen, door de hand in het water te steken. Die methode bracht Speed Clean Mobi-le er toe ook een aantal voertuigen in te richten voor het ultrasonoor reinigen van licht- en zonwering zoals jaloezieën en lamellen. Het gaat om kleine geslo-ten vrachtwagens met een bak van 400 liter voor het reinigen en naspoelen van lamellen met gedemineraliseerd water.

Speed Clean Mobile

specialist ische reiniging

Directeur Martin Melis: “Wij krijgen vaak complimentjes en bedankjes. Dat had ik in vijftien jaar bij Lavold en VSP nog niet vaak meegemaakt.”

34-36 speed clean mobile.indd 34 21-02-13 13:16

Page 35: Service Management 03

35Service Management nummer 3 maart 2013

specialist ische reiniging

»

Dat laatste om kalkvlekken ter voorko-men. Eventuele reparaties aan trekkoor-den, vervangen en aanvullen van on-derdelen worden eveneens uitgevoerd.

UltrasoonunitsIn die ultrasoonunits voor licht- en zonwering kunnen overigens ook licht-armaturen en roosters van de luchtver-versing worden schoongemaakt. Naast die eigen activiteiten ontstond rond de eeuwwisseling onder de naam Speed Clean Mobile ook nog een franchise- keten voor lamellenreiniging, maar deze is eind vorig jaar ontbonden en alles wordt nu centraal, met korte lijnen veel beter en efficiënter aangestuurd en ge-coördineerd. Bij de onderneming in Sneek werken een tiental personen in vaste dienst, aangevuld door een aantal oproep-krachten. Speed Clean Mobile beschikt nu over drie mobiele natwasserijen, elk bezet door twee man, en drie units voor mobiel ultrasoon wassen van jaloezie-en, lamellen, roosters en verlichtingsar-maturen. Het bedrijf wordt geleid door directeur Melis (50), samen met mede-vennoot Berry Daals, een voormalige franchisenemer. Eerstgenoemde is al 25 jaar actief in de schoonmaakbranche. Niemand hoeft hem dus nog veel te

vertellen over de ins en outs van in- en uitbesteden. Melis werkte eerste enkele jaren in de non-profitsector (onder meer bij Humanitas) maar trad in 1984 als districtsmanager in dienst bij schoonmaakbedrijf Senft-Gertenbach (later Lavold) in Den Haag. Na het vol-gen van een post-hbo-opleiding be-drijfskundig management, werd Melis door de Lavold Groep, zoals hij het zelf noemt, uitgezonden naar Leeuwarden om vestigingsmanager te worden, met tevens research en development in zijn portefeuille. Daarbij kwam hij in de ja-ren negentig voor het eerst in aanraking met uitzenden, beveiliging en, heel be-langrijk, met het reiniging van raambe-kleding alsmede Speed Clean Mobile. Randstad-dochter Lavold Groep werd

ISS en dat was voor Melis het sein om over te stappen naar de Petersen Groep in Harderwijk, waar hij aan de slag ging als commercieel manager en later als mede-eigenaar de omzet deed stij-gen van 10 miljoen gulden naar 21 miljoen euro. Maar die extreme groei bleek niet te financieren. De groep raakte in een lastige financiële situatie en werd ingelijfd door Facilicom. Melis

ging vervolgens voor Fair in Lelystad werken totdat hij weer in contact kwam met de directie van Speed Clean Mobile die hem in verband met de continuering en opvolging vroeg te participeren in het gespecialiseerde be-drijf. Het resultaat was dat hij de on-derneming grotendeels overnam en na een reorganisatie doet hij dat samen met medevennoot Berry Daals.Melis: “Wat toen ik binnenkwam ont-brak, was een goede visie en leiding.

Hoe gordijnen moesten worden gewas-sen wist en deed men al jaren. Toen vanaf 1998 het ultrasoon reinigen van licht- en zonwering zich ontwikkelde en er ook een particuliere markt leek te zijn, haperde het. We hebben toen een businessplan gemaakt en zijn op basis daarvan gaan werken.”

Krimpen en kreuken Wat het niet gemakkelijker maakte is dat Speed Clean Mobile zowel de zake-lijke als de particuliere markt bedient. Melis: “We doen nu nog weinig op de particuliere markt en dan alleen ultra-soon reinigen. Bij particulieren is het wassen van gordijnen en vitrage een drama rond krimpen en kreuken, om-dat ze hun spullen overal kopen en je

niet van tevoren, zoals bij een zorgin-stelling, even een gordijn proef kunt wassen. In dat segment kiezen we voor ultrasoon bijna alle licht en zonwering alsmede alle andere luxe raamdecoratie te wassen. Voor Luxaflex van Hunter Douglas zijn we sinds enige jaren zelfs de enige en exclusieve servicepartner voor reiniging en reparatie in heel Ne-derland. Via hun dealers verspreiden ze

een folder waarin wordt aangeraden Luxaflex-producten door ons te laten reinigen. Prijsopgaven door ons gaan via internet, net als afspraken over uit-voering van het werk. Negen van de tien opdrachten komen nu van de za-kelijke markt, maar we willen nog sterk groeien op de particuliere markt en dat kan alleen in samenwerking met een goede, krachtige partner zoals Luxaflex, waar ik gewoonweg mijn ideeën uiteen heb gezet. Wij doen nu iets wat zij niet kunnen: service verlenen op een heel arsenaal van hoogwaardige producten.” Die zakelijke klanten zijn te vinden in de zorg (zieken- en verpleeghuizen), in de horeca (hotels), de overheid (rijk en provincie) en de recreatie (bungalow-parken). Speed Clean Mobile werkt ook veel als onderaannemer voor schoon-maakbedrijven. Melis: “Nooit in het weekeinde, altijd overdag, tijdens kan-tooruren, dus net als de schilder en de tuinman. Dat heeft een heel positief effect op gebouwgebruikers, want die vinden het heel leuk om te zien dat de boel wordt opgefrist en schoonge-maakt. Een schoonmaker werkt veelal anoniem. Maar wij krijgen vaak com-plimentjes en bedankjes. Dat had ik in die vijftien jaar bij Lavold en VSP nog niet vaak meegemaakt.”

Verhouding Wat heeft voorkeur: rechtstreeks wer-ken of als onderaannemer? “Maakt me niets uit. Het gaat er maar om of er een goeie driehoeksverhouding is tussen de opdrachtgever, het schoonmaakbedrijf

‘Veel te huur staande panden worden voor potentiële huurders wat opgeknapt door schilderen en opfrissen. Bij dat laatste komen wij weer in beeld’

‘Voor Luxaflex van Hunter Douglas zijn we sinds enige jaren zelfs de enige en exclusieve servicepartner’

34-36 speed clean mobile.indd 35 21-02-13 13:16

Page 36: Service Management 03

36 Service Management nummer 3 maart 2013

specialist ische reiniging

(Advertentie)

Digitaal » www.speed-clean.nl » www.luxaflex.nl » www.fairgroep.nl » nl.linkedin.com/pub/martin-melis/18/65a/647

In het kort... » Trailer met opleggen » Professionele wasmachines » Eerste mobiele wasserij » Ultrasonoor reinigen » Drie mobiele natwasserijen

en Speed Clean. Wat daarbij vooral van belang is, is de relatie tussen gebouwbe-heerder en schoonmaakbedrijf. Wat gunstig voor ons is, is dat het schoon-maakbedrijf ons nooit als concurrent zal zien. Het enige nadeel dat ik kan be-denken over de rol van onderaannemer is dat er druk op de prijs kan worden gelegd. Maar ik ken de markt en de schoonmaak, dat scheelt. Vanaf mijn komst bij Speed Clean Mobile heb ik me wel ingezet voor contracten met op-drachtgevers, dus geijverd voor perio-dieke reiniging van raambekleding.

Voor 2006 ging het allemaal wel erg ad hoc, losse opdrachten via de fax en tele-foon. We begonnen zonder een euro via contractwerk. Nu gaat 30 tot 40 pro-cent als periodiekwerk via contracten.”In Nederland staat 17 tot 18 procent van de kantoren leeg, gaan ontslagen gewoon door, is er het nieuwe werken (veelal thuis), zijn er bezuinigingen in de zorg en gaan schoonmaakfrequen-

ties omlaag. Wat is daarvan het effect op periodiek werk als het reinigen van raambekleding? Melis: “Dat valt mee, hoewel we vorig jaar wel wat zijn terug-gegaan in omzet. Want als de schoon-maakbedrijven wat inleveren door lage-re frequenties van handelingen, doen wij dat ook. Van de leegstand merken we echter weinig. Er is zelfs een tegen-gesteld effect. Veel te huur staande panden worden voor potentiële huur-ders wat opgeknapt door schilderen en opfrissen. Bij dat laatste komen wij weer in beeld. De leegstand zal wel blij-ven, maar de werkplekken die resteren richt men wel beter in. Recent hebben we in een afgeslankte bank gewerkt waar men de ruimte voor de flexwer-kers opnieuw en cosy inrichtte met 20.000 vierkante meter gordijn voor de ramen en om ruimten te separeren. En particulieren die hun huis niet kunnen verkopen, gaan verbouwen of uitbrei-den, waarbij het laten schoonmaken van de jaloezieën, plissé, silhouette en dergelijke ook aan bod komt. Voor ons valt de omzetdaling door de recessie in ieder geval tot dusver heel erg mee.” «

De mobiele natwasserij parkeert bij de klant voor de deur, waarna de medewerkers de gordijnen of vitrage afhalen en voor de twee wasmachines in het compartiment en vuile was achterin de oplegger deponeren.

34-36 speed clean mobile.indd 36 21-02-13 13:16

Page 37: Service Management 03

37Service Management nummer 3 maart 2013

Kennisoverdracht in het inlooptheater

De tiende editie van de Glazenwassers & Gevelbehandelaars Vakbeurs komt dichter en dichter bij. Nieuw is het inlooptheater, waar bezoekers verschillende lezingen kunnen bijwonen. Ronald BRuins

Tien jaar Glazenwassers & Gevel-behandelaars Vakbeurs is een mijlpaal. En dat mag gevierd

worden, beseft organisator Heliview. Daarom staat de eerste dag van de beurs vanaf vier uur in het teken van de lustrumborrel. Diede Saarloos: “Hier kan men naar hartelust netwerken en dat is toch één van de hoofddoelen voor de bezoekers. Een toegevoegde waarde voor het uitbreiden van je net-werk of contactonderhoud met be-staande relaties.” Maar vanzelfsprekend heeft de Glazen-wassers & Gevelbehandelaars Vakbeurs op woensdag 15 en donderdag 16 mei meer te bieden. Bijzonder is dit jaar het inlooptheater, waar alle bezoekers zich op beide beursdagen kunnen verrijken met verschillende lezingen over actuele en interessante thema’s.

Lezingen “Het inlooptheater is beide beursdagen toegankelijk voor alle bezoekers”, ver-volgt Kim Lucassen namens de organi-satie. “Op de beursvloer zelf hebben we een klein theater gebouwd. Dit hebben we vervolgens weer in tweeën gedeeld. Daar hebben elk half uur lezingen

plaats. Bezoekers hoeven zich niet van te voren in te schrijven, ze kunnen ge-woon binnenlopen en plaatsnemen aan één van de statafels. Per lezing is er plaats voor tien tot vijftien personen. De eerste presentaties starten om half elf, de laatste presentaties eindigen rond vier uur.”De keuze voor twee verschillende thea-ters is een bewuste. In de ene zaal staan presentaties over wet- en regelgeving centraal, in de andere zaal draait alles om productinnovatie. De verschillende presentaties behelzen een breed scala aan onderwerpen: verzuim, arborecht, optimaliseren glasbewassing, chemisch reinigen, osmose water, valbeveiliging, wetten en regels én tot slot de waarde van de code verantwoordelijk marktge-drag voor de glazenwassersbranche.

Kort te discussiëren Lucassen: “Een paar lezingen wordt door brancheorganisatie OSB ingevuld. Maar het Liftinstituut geeft ook pre-sentaties, evenals opleidingsinstituut SVS, Kees Driesprong van Driesprong

Holding, de stichting RAS en het Hoofdbedrijfschap Ambachten. Na af-loop van iedere presentatie hebben be-zoekers de mogelijkheid kort te discus-siëren over de onderwerpen die tijdens de lezing aan bod zijn gekomen.”Organisator Saarloos tot slot: “Kom op woensdag 15 en donderdag 16 mei in contact met leveranciers en vakgeno-ten. Kom op de lustrumborrel om met collega’s te praten. Ga naar het congres om mee te praten en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in het vakgebied en laat je niet alleen infor-meren maar ook inspireren!” «

Vakbeurs

Gratis deelnameDeelnemen aan de Glazenwassers & Gevelbehandelaars Vakbeurs is gratis. Inschrijven voor één evenementdag of beide dagen kan via de website www.glazenwassersvakbeurs.nl. Een week voor aanvang van de vakbeurs ontvangt u dan per e-mail een toe-gangsbewijs met routebeschrijving.

37 Workshops & Borrel.indd 37 21-02-13 13:18

Page 38: Service Management 03

38 Service Management nummer 3 maart 2013

Convenience in de geest van Raggers

Schoonmaakbedrijf Raggers bevolkt al bijna tachtig jaar de Nederlandse schoonmaakbranche. En dat heeft het bedrijf al die jaren gedaan op zijn eigen herkenbare, eigenwijze en vooral familiaire wijze. Fokko EbbEns

Peter van Amerongen kijkt niet meer naar het journaal. De fi-nancieel directeur van Schoon-

maakbedrijf Raggers constateert een groeiende vorm van negativisme. “Ik word gek van al dat gezeur, alle ellende. De krant: precies hetzelfde verhaal.” Het zijn de woorden van een onderne-mer die zich weigert te laten leiden door die pessimistische berichtgeving. Van Amerongen constateert in de Ne-derlandse samenleving een vergelijkba-re moeheid. “We zijn tegenwoordig vooral bezig met afbreken”, zegt hij hoofdschuddend. Daar doet hij niet aan mee. Hij zet in op positivisme. Als persoon, maar ook als directielid van Schoonmaakbedrijf Raggers. Want met diezelfde gedachte kan hij eenvoudig het bijna tachtigjarige bestaan van het bedrijf verklaren. “Mensen hebben steeds meer behoefte aan een stukje aandacht. Met elkaar ergens voor gaan. En wij communiceren en stralen uit dat we er met de klant voor willen gaan. Dat vinden mensen zeker in deze tijden een verademing.”

BakfietsEigenlijk heeft Raggers nooit anders ge-daan. ‘Opa’ Gerrit Raggers startte in 1935 in Amsterdam zijn onderneming. Zijn vervoersmiddel was een bakfiets, zijn eerste zakelijk opdracht het Cen-traal Station. Raggers groeide uit tot een miljoenenonderneming, met werk-vestigingen in Schiphol, Almere en Uit-hoorn. Met daarnaast het monumen-

tale hoofdkantoor in Uithoorn als idyllische blikvanger, waar het borst-beeld van de inmiddels overleden Ger-rit Raggers de entree siert. Samen met Van Amerongen houdt commercieel di-recteur én kleindochter Gitta van der Veldt-Raggers nu de nalatenschap van opa hoog.Van Amerongen: “Van ’s nachts, tot in het weekeinde: wij verkopen nooit nee aan een klant. Dat is van oudsher een van onze kenmerken. Wij proberen onze klanten het gevoel te geven dat ze onderdeel zijn van een familie. Eén

keer in de twee jaar houden wij een enquête onder onze klanten. Daarin zijn wij niet tevreden met een zes of een zeven. Wij mikken op een acht of hoger. Maar wil je dat speciale gevoel bij klanten bewerkstelligen, dan dien je altijd en overal voor elkaar klaar te staan.” Van der Veldt-Raggers: “Eigen-lijk is de cultuur van het bedrijf in al die jaren nauwelijks veranderd. ‘Opa’ bracht die familiaire gedachte over op het kleine team waar hij in begin mee werkte. Dat is toen al als enorm waar-devol ervaren en daarom is er nooit

80-jarig bestaan

profiel

Voor: Gitta van der Veldt-Raggers. Achter: Chantal van Amerongen en Peter van Amerongen.

38_40 Raggers.indd 38 21-02-13 13:18

Page 39: Service Management 03

39Service Management nummer 3 maart 2013

profiel

»

(Advertentie)

meer van afgeweken. Destijds was het al een echt familiebedrijf. En dat is nu nog steeds zo. Er is sprake van een vas-te, hechte groep werknemers die voor elkaar klaarstaat.”

De twee directieleden reppen over het conveniencegevoel. Dát onderscheidt Raggers van het gemiddelde schoon-maakbedrijf, stellen zij. De klant staat centraal. Altijd. Overal. Dat heeft ge-volgen voor de prijs, beseft het tweetal. Maar voor die constatering lopen Van der Veldt-Raggers en Van Amerongen niet weg. “Onze klanten weten dat wij niet de goedkoopste zijn”, zegt van Amerongen. “Maar ze weten ook dat ze dag en nacht op ons kunnen rekenen. Aan de ene kant is dat lastig. Zeker op een markt waarin iedereen op de klein-tjes moet letten. Maar in tegenstelling tot de markt kunnen wij een omzet-groei overleggen in plaats van een om-zetdaling. Er is een markt voor mensen waarop je altijd kunt rekenen.”

GoedkoperVan der Veldt-Raggers: “Of dat niet vanzelfsprekend is? Dat blijkt niet zo te zijn. We hebben klanten gehad die ver-trokken, omdat ze elders goedkoper schoonmaak konden vinden. Maar die kwamen na drie jaar gillend terug. Dat bevestigt dat wij altijd de juiste weg hebben bewandeld. Dat heeft ook gere-sulteerd in langdurige relaties aan de opdrachtkant. Relaties van veertig jaar zijn geen uitzondering.”

De werknemers van Raggers vormen in dat proces een belangrijke schakel. Wil-len zij klanten het gevoel kunnen geven dat ze deel uitmaken van een familie, dan moeten ze zelf minstens een verge-

lijkbaar gevoel erva-ren. Dat lukt, meent Van Amerongen: “We hebben mensen in dienst die veertig à vijftig jaar geleden voor dit bedrijf zijn begonnen. Die groep

is behoorlijk, denk aan een man of twintig. Ik loop zelf ook al 35 jaar mee. Wij zijn een ander soort bedrijf, heb-ben een andere cultuur. Dus we zoeken ook gericht naar mensen die in die cul-tuur passen. Daarin zijn we streng, niet iedereen kan hier zijn draai vinden. Met een interne opleiding proberen wij toekomstige werknemers het Raggers-gevoel bij te brengen.” Van der Veldt-Raggers omschrijft de karaktereigen-schappen van een typische Raggers-medewerker als volgt: “Het draait om mensen-mensen, die loyaal en betrouwbaar zijn. Betrokkenheid to-nen en servicegericht handelen. En vooral gemak en comfort bieden.”Die klantgerichte cultuur uit zich niet alleen in simpelweg altijd klaar staan. Raggers heeft zichzelf voorgenomen uit-eindelijk meer te zijn dan simpelweg de schoonmaakleverancier. “Daarom in-vesteren wij veel in toezicht”, legt Van Amerongen uit. “Waar het gemiddelde schoonmaakbedrijf 4 procent van de begroting uitgeeft aan toezicht, daar hanteren wij 8 procent. Moet ook wel, vinden wij. We willen dat onze rayon-

leiders- en assistenten goed en uitvoerig contact hebben met de klanten. Dat kost tijd. Maar wij willen onze klanten niet verkopen dat we géén tijd hebben. Die acht procent is best fors. En dat is ook een van de redenen dat wij wat duurder zijn. Maar daar krijgen onze klanten wel kwaliteit voor terug.”De terugkoppeling van die bevindingen

evalueert het bedrijf intern. Controle-rende en uitvoerende werknemers be-spreken met grote regelmaat de tevre-denheid van de verschillende klanten. Van Amerongen: “Besproken punten en bevindingen vertalen we in een gra-fi ek met alle positieve en negatieve touchpoints. Eén klacht is geen pro-bleem. Kan een keer gebeuren. Maar de derde niet. Hoe kan dat nou? Beant-woord je die vraag met elkaar open en eerlijk, dan krijg je vanzelf verbetering. Onze rayonleiders vinden het ver-schrikkelijk als een klant voor de derde keer in twee weken dezelfde klacht heeft. Dat draagt niet bij aan het con-veniencegevoel. En is een van onze toe-zichthouders een keer druk? Dan vra-gen we ze dat te melden. Dan kunnen wij tijdig ingrijpen, bijvoorbeeld door tijdelijk een extra toezichthouder in te zetten. Het is een continu proces. We evalueren alles wat we met onze op-drachtgevers hebben afgesproken. Dus blijven controleren of alles loopt. Al-leen zo kunnen we dat convenience-ge-voel op pijl houden. Doe je dat niet, dan maak je van die acht een zeven of een zes. En dan ben je het kwijt.”

GevoelEen belangrijk rol in het creëren én het behouden van dat familiaire gevoel is weggelegd voor Chantal van Ameron-gen, dochter van directeur Peter van Amerongen, directie-assistente van Gitta van der Veldt-Raggers én beoogd opvolger van de twee huidige directeu-ren. “Mijn vader sprak altijd over het Raggers-gevoel. Maar ik wist nooit zo goed wat hij bedoelde. Totdat ik tijdens

mijn studie wat bij wilde verdienen en in het bedrijf het een en ander ben gaan doen. Toen kreeg ik datzelfde ge-voel te pakken.”Samen met Van der Veldt-Raggers is Van Amerongen verantwoordelijk voor de commerciële activiteiten van Rag-gers. Daarin verrast het het tweetal op positieve wijze met activiteiten die verre

‘Waar het gemiddelde schoonmaakbedrijf vier procent van de begroting uitgeeft aan toezicht, daar hanteren wij acht procent’

‘We hebben klanten gehad die vertrokken, maar na drie jaar gillend terugkwamen’

38_40 Raggers.indd 39 21-02-13 13:18

Page 40: Service Management 03

40 Service Management nummer 3 maart 2013

profiel

In het kort... » Gerrit Raggers start in 1935 in Amsterdam

» Nooit nee verkopen » Vestigingen in Schiphol, Almere en Uithoorn

» Acht procent toezicht » Verrassen met een aardigheidje

Digitaal » www.raggers.nl » www.business-class.nl/nl/uitzen-dingen/video/q/id/128/a/schoon-maakbedrijf_raggers nl.linkedin.com/pub/gitta-veldt-rag-gers/40/74/b41

» nl.linkedin.com/pub/chantal-van-amerongen/24/959/747

van alledaags zijn. Chantal van Amerongen: “Eén keer per jaar organi-seren we met al onze medewerkers een klantendag. Meestal hebben we dan een thema: vorig jaar waren dat de Olympische Spelen, het jaar daarvoor hadden we een Spaanse dag. Zo creëren we extra binding met de klant. Daar-naast doen we bijvoorbeeld niet aan kerstgeschenken. Wij vinden dat wij er het hele jaar voor onze klanten moeten zijn. Dus komen we af en toe langs met fruithapjes of een ijscokar.”

Alert Van der Veldt-Raggers: “Het leuke voor de klant is het feit dat het niet gericht is op één contactpersoon. Nee, het bedrijf is in z’n geheel onze klant. Dus wordt het bedrijf ook in z’n totaliteit af en toe verrast met een aardigheidje.” Op deze eigenwijze en familiaire wijze houdt Schoonmaakbedrijf Raggers zich staan-de in een branche die worstelt met haar imago. En die herkenbare handelswijze

In het monumentale hoofdkantoor in Uithoorn siert het borstbeeld van de inmiddels overleden Gerrit Raggers de entree als blikvanger.

mag nooit verloren gaan, menen beide directieleden. Peter van Amerongen stelt: “Wij moeten ook in de toekomst vast houden aan ons convenience ge-voel. Dát is de rol van Raggers. Kwaliteit brengt een bepaalde prijs met zich mee. Die kwaliteit moeten we blijven waar-borgen. Dus niet toegeven aan de hang naar een lagere prijs. Dat betekent wel dat je heel alert moet blijven op de ge-beurtenissen in de markt. Want na-tuurlijk moeten ook wij op de kleintjes letten. Middels organisatorische veran-deringen hebben ook wij bespaard.”Geheel in de geest van opa Raggers be-sluit Van der Veldt-Raggers: “Tijdens die organisatorische veranderingen proberen we ook dat familiaire gevoel vast te houden. We leggen alles uit, onze medewerkers mogen alles vragen, tot onze verdiensten aan toe. Zo kwe-ken we begrip en kunnen onze beslis-singen breed worden gedragen. Want dat is precies wat we bedoelen met openheid en betrokkenheid.” «

38_40 Raggers.indd 40 21-02-13 13:18

Page 41: Service Management 03

41Service Management nummer 3 maart 2013

Digitaal » www.atir.nl » Reageren? [email protected]

Wie houdt zich staande?

De schoonmaakbranche is wel een heel unieke. Uitermate be-langrijk en onmisbaar werk

wordt uitgevoerd onder wel zeer krach-tige omstandigheden. Het verschil tus-sen nut van het werk en imago, de concurrentiedruk en uiteenlopende be-langhebbenden bij het resultaat is ner-gens groter dan in onze branche. Welke schoonmaakdienstverleners houden zich staande in het marktgeweld wat alleen maar groter lijkt te worden?Verandert de branche? ’t Is maar hoe je er naar kijkt. Het gaat nog steeds om een schoon gebouw en een tevreden klant. Er zijn opgeleide mensen nodig om dit te bereiken. Methoden, midde-len en materialen om schoon te maken zijn in een zeer vergevorderde staat van ontwikkeling en voor allen binnen be-reik. In de beleving van klanten is dit alles dan ook vanzelfsprekend en in hun beleving vrij homogeen in aanbod. Onderscheid op prijs en kwaliteit is hierdoor lastig. Hier wordt dus niet het echte verschil gemaakt! Wat maakt een schoonmaakdienstverlener in de huidi-ge tijd dan een winnaar?

Rap tempoDe branche verandert wel degelijk in rap tempo en wel door de wijze waarop op-drachtgevers kijken naar de waarde van schoonmaak in het bereiken van hun bredere doelen. Welke rol neemt de dienstverlener in in de waardeketen van de klant? Neem aspecten als werkplek-

beleving, regieorganisatie, maatschappe-lijke verantwoordelijkheid, duurzaam-heid en vertrouwen van gasten, mede- werkers en cliënten. De kracht om wer-kelijk verbinding te maken met de klant. Daar draait het om! Dit levert klantlo-yaliteit en bovendien een financieel ge-zonde situatie op. Een op maat gesne-den service lijkt soms belangrijker te worden dan de dienst an sich. Onder-zoekscijfers tonen dit aan: de kans dat een klant vertrekt bij een slechte dienst en slechte service is 63 procent terwijl dit 22 procent is bij een slechte dienst

met een goede service. Als reden voor vertrek wordt genoemd: 70 procent ser-vice, 25 procent prijs en 10 procent be-hoefte. Opmerkelijk is dat de leverancier denkt dat maar 20 procent van het ver-trek aan de service ligt, 50 procent aan de prijs en 35 procent aan de behoefte. Winnaars verstaan de kunst van service leadership. De manier waarop de orga-nisatie contact heeft met haar klanten wordt vaak overgelaten aan de operatio-nele afdelingen die daadwerkelijk het contact verzorgen. Echter, het echt bin-den van klanten is een zaak van de ge-hele organisatie. Het zijn de winnaars die deze kunst het beste verstaan en op alle niveaus een toegevoegde waarde en

service bieden in de keten. De schoon-maakdienstverleners erkennen de kracht van service leadership en denken na over de manier waarop medewerkers met klanten om moeten gaan.

Beleving Uit onderzoek blijkt dat slechts een kwart van alle medewerkers goed weet wat er moet gebeuren voor een uitste-kende beleving bij de klant. Meer dan de helft denkt hierover in het geheel niet na. Een kwart is zelfs contraproductief. Duidelijke cijfers die er niet om liegen

en aangeven dat service leadership niet aan komt waaien. Er dient een bewuste keuze gemaakt te worden welke strategie men voert: alles draait om de klant(beleving) of zo goedkoop mogelijk diensten leveren.

Margriet van Dijken, commercieel direc-teur van Atir schoonmaakadvies. «

‘Winnaars verstaan de kunst van service leadership’

column

41_column Margriet van Dijken.indd 41 21-02-13 13:19

Page 42: Service Management 03

42 Service Management nummer 3 maart 2013

‘Schoonmaken begint bij goede spullen’

Andrew Viveen, Rachid Amjahad en Wouter Bockweg richtten onlangs het nieuwe SAPO Products op. Ze vragen met hun groothandel meer aan-dacht voor innovaties, maatschappelijk verantwoord ondernemen en ecolabels.“Schoonmaken begin wat ons betreft bij het aanschaffen van goede spullen.” Ronald BRuins

SAPO Products is geboren vanuit het idee dat gebouwenbeheer en defacilitaire wereld moeiteloos in

elkaar overlopen. Rachid Amjahad en Wouter Bockweg vormen samen al zes jaar een bedrijfsmakelaarskantoor on-der de naam RaWo Vastgoed, de eerste twee letter van hun voornamen gecom-bineerd.De twee kwamen bij Viveen en de broer van Rachid bijeen om de plannen van die laatste voor het oprichten van een schoonmaakbedrijf te bespreken. “Daar ontstond ook het idee voor de groot-handel”, aldusViveen. Bockweg: “Bij de verhuur of aanbouw van gebouwen ko-men we nogal wat facilitaire zaken te-gen. Je hebt al gauw reinigings-, onder-houdsproducten en hygiënepapier nodig, bijvoorbeeld voor de sanitaire voorzieningen.We wilden die service gaan leveren.”Eén van de klanten van RaWo Vastgoed is Orienza dat onder de naam Or-phisch schoonmaakmiddelen maakt. Viveen: “We hebben kennis van gebou-wenbeheer, Orienza is de fabriek waar schoonmaakmiddelen worden gemaakt en ik breng kennis van het facilitaire werkveld mee. Dat vult elkaar mooi aan.” Viveen was tien jaar commercieel verantwoordelijk voor KSD, onderdeel van Facilicom. “Het was toen een auto-nome divisie. Toen het werd opgeslokt door Facilicom, werd het mij te groot

allemaal. Ik ben toen verder gaan kij-ken.Viveen adviseerde nog een jaar een schoonmaakbedrijf, maar bereidde daarna de oprichting van de groot-handel voor. “Daar komt een hoop bij kijken. Niet alleen contacten met leve-ranciers, maar ook de contracten rondom de levering.”

Kleine voorraadSAPO Products houdt zelf namelijk maar een kleine voorraad aan, vooral bedoeld om in showroom en op kan-toor te laten zien aan klanten. De showroom is gevestigd aan de Energie-weg 27 in Meerkerk, de oude fabriek van Orphisch vlak aan de snelweg A27. Bockweg: “We hebben een uitge-

breide webshop, maar sommige klan-ten geven er toch voorkeur aan om de producten nog even te voelen en rui-ken. Dat kan daar. Overigens, we hou-den nooit teveel producten in schap. Je kunt je afvragen wat het tiende rei-nigingsmiddel met een ecolabel nog toevoegt aan de vorige negen. We wil-len het overzichtelijk houden voor

onze klanten. Vandaar dat we per pro-duct vaak maar twee kwaliteitsvarian-ten hebben.”Producten worden zoveel mogelijk rechtstreeks vanaf de producent naar de klant verstuurd, zodat SAPO geen grootschalige voorraad hoeft aan te houden. “Dat zou zonde van het geld zijn”, aldus Viveen. Waarom een groothandel beginnen in het midden van de crisis? Bockweg: “Sowieso om-dat er in een straal van dertig kilome-ter rondom Gorinchem maar weinig concurrentie is. Lokaal wil men dat we snel kunnen leveren en dat kunnen we ook in een straal van dertig kilo-meter. Dat wil niet zeggen dat we niet landelijk opereren. We liggen daarvoor strategisch op een goede plaats, precies

op de grenzen Utrecht, Zuid-Holland, Gelderland en Brabant.”Viveen merkt op dat de schoonmaak-branche wat traditioneel van aard is. “Schoonmakers moeten goede spullen hebben. Dan zijn ze productiever en kun je daar in je calculaties rekening mee houden. Maar de houding is vaak: moeten we daar wel in investe-

SAPO Products nieuwe groothandel

middelen en materialen

‘Prijs is bij ons geen excuus meer om geen ecolabel te nemen’

42-43 Sapo.indd 42 21-02-13 13:19

Page 43: Service Management 03

43Service Management nummer 3 maart 2013

middelen en materialen

(Advertentie)

ren? Dat is duurkoop. We hebben bij-voorbeeld een mopemmer met altijd schoon water. Hij is duurder, maar zo-veel hygiënischer. Vooral omdat de mop vaak in sanitaire ruimtes en in andere ruimtes wordt gebruikt. Met een Spaanse mop wordt het een vieze bedoening. Met onze nieuwe mopem-mer doe je die vloeren wel in één keer goed omdat je telkens schoon water tot je beschikking hebt.”De groothandel heeft als bijzonder-heid dat het ecolabel reinigingsmidde-len even duur verkoopt dan traditio-nele middelen. Bockweg: “Prijs is bij ons dus geen excuus meer om geen ecolabel te nemen. Dat geldt voor al onze chemicaliën.”Merkt SAPO Products iets van de ver-slechterde marktomstandigheden voor schoonmaakbedrijven? Viveen: “Nee, weinig. We zijn natuurlijk een starten-de onderneming in een laagconjunc-tuur.” Lachend: “Dan kan het alleen maar omhoog gaan.” De groothandel heeft schoonmaakbedrijven, kantoren, gemeentelijke instellingen, horeca en scholen als klant en het wil zich in-werken in de zorg. “Daar valt vaak nog

prima te besparen”, beschouwt Bock-weg. SAPO Products zegt geen struc-tuur van een korting bij een bepaalde hoeveelheid afname te hebben. Vi-veen: “Wij gaan sowieso uit van de laagste prijs en dat wil zeggen dat wij per product een minimale marge heb-ben afgesproken. Deze is voor ons ge-

noeg. Meer hoeft niet. Dat wil niet zeggen dat we geen korting kunnen geven op pakketten.”SAPO Products werkt niet alleen samen

met Orphisch, maar ook Cleanfi x, So-luclean, Dyson en TMB (Cochel ter Schure). Naast de mopemmer die altijd schoon water heeft, laten de twee man-nen een Cleanfi x rolveger werkzaam op een accu zien, maar ook een refi ll do-seersysteem met een pompje dat klan-ten krijgen bij zes fl essen reinigings-middelen van Orphisch.Maar het gat in de markt zien de on-dernemers toch wel in capsules. Vi-veen: “Een soort vaatwastablet, maar dan met schoonmaakmiddelen, waar-van het folie oplost in water. Je hebt nooit meer geklooi met dosering. Een capsule in een sprayfl es en je hebt pre-cies genoeg. Bijkomend voordeel is dat je geen grote voorraad fl essen hoeft aan te houden. En je hoeft geen doseersys-teem aan de muur te schroeven.” Nadeel is wel dat de kleuren van het reinigingsmiddel uit Groot-Brittannië niet overeenkomen met die in Neder-

land gebruikelijk zijn. De twee onder-nemers noemen ook chemieloos vloeronderhoud met de Twisterpad als een bijzondere innovatie. “Dat soort innovaties moeten omarmd worden”, vindt Viveen. “Het gaat erom dat je kwaliteit levert. Daar worden schoon-maakbedrijven voor ingehuurd. Als je als schoonmaker een spinnenweb te-genkomt, moet er op je werkwagen een ragebol te vinden zijn. Je hoeft niet naar je werkkast terug en verliest dus ook geen tijd. Kortom: Schoonmaken begint bij goede en maatschappelijk verantwoorde spullen.” «

‘Capsules zijn het gat in de markt: jehebt nooit meer geklooi met dosering’

Digitaal » www.sapoproducts.nl » www.orienza.nl » www.cleanfix.nl » www.soluclean.co.uk » www.dyson.nl

In het kort… » Nieuwe groothandel » Showroom in Meerkerk » Ecolabel voor dezelfde prijs » Orphisch, Cleanfix, Soluclean, Dyson en TMB

» “Omarm innovaties”

De drie mannen achter SAPO Products: Rachid Amjahad, Andrew Viveen enWouter Bockweg.

42-43 Sapo.indd 43 21-02-13 13:19

Page 44: Service Management 03

44 Service Management nummer 3 maart 2013

materialen & middelen

Dyson Airblade Tap: kraan en droger in één Dyson introduceerde onlangs de Dyson Airblade Tap, een kraan die meteen de handen droogt. Het lijkt nog het meest op een kraan met vleugels. Die vleugels blazen met 650 kilometer per uur het water van de natte handen. Volgens Dyson zijn de handen in tien seconden droog. Normaal blazen drogers die het wa-ter van de handen proberen te verdampen verwarmde lucht. Dyson verwarmt de lucht niet en heeft een HEPA-� lter dat volgens de leverancier de meeste bac-teriën weg� ltert. Wordt het water uit de wasbak niet op de broek geblazen? Nick Dash van Dyson: “We hebben dat getest op zeker honderd verschillende wasbakken. Zelfs in de heel platte bakken blijft het water waar het hoort. Alleen uit een wasbak die niet goed leegloopt zouden in theorie wat druppels opge-blazen kunnen worden.” De Airblade Tap kost 1399 euro.

Spectro komt met iHACCP Spectro, fabrikant van private label schoonmaakmiddelen, heeft iHACCP geïntroduceerd. Dat is een online tool om in drie stappen reinigingsplannen, controlelijsten, productinformatiebladen en hygiëne-instructies te maken. “Met behulp van vrijwel iedere smartphone of tablet kan een dealer ter plaatse alle te reinigen objecten inventariseren”, aldus Spectro. “Vervolgens genereert iHACCP een compleet hygiëneplan op maat. De laatste stap is een uitgebreide training van personeel, gericht op hygiënisch, veilig en milieubewust werken.” iHACCP is bedoeld ter ondersteuning van Ecodos-dealers en andere klanten van Spectro.

Collé voegt prijswinnende Manitou 280TJ toe aan assortimentImporteur Collé Rental & Sales voegt de prijswinnende Manitou 280TJ toe aan het verhuur- en verkoopassortiment. Het apparaat is tijdens de IAPA uitgeroepen tot hoogwerker van het jaar 2012 in de categorie zelfrijzende hoogwerkers. De Manitou 280TJ dankt de award onder meer aan zijn betrouwbaarheid, technische innovatie en de continue afstemming op behoeften van de klant. Collé: “Het hefvermogen van 350 kilogram, de werkhoogte van bijna 28 meter, het zijdelings werkbereik van 21,4 meter en de uitschuifbare jib maken de Manitou 280TJ breed inzetbaar voor zowel de bouw als indus-trie. De soepele werking en rotatie van de machine garande-ren een hogere productiviteit en een optimale werkzone rond gebouwen. De machine is standaard uitgevoerd met een vier keer vier wielaandrijving en daarom ook geschikt voor ruw terrein. Daarnaast biedt het compacte ontwerp van de machi-ne tijdwinst met transport en een optimale wendbaarheid op locaties waar weinig ruimte is.”

Glit-CEO adviseert Wecoline pads Nu de Glit-fabriek in het Amerikaanse Wrens sluit, adviseert Glit-CEO David Feld-man de Wecoline pads van Americo als meest geschikte leverancier van vloerpads. Dat schrijft hij in een brief aan alle Glit-klanten. Volgens Feldman biedt Wecoline een uitstekend alternatief op de acuut ontstane behoefte. Met de Wecoline-pads van Americo is continuïteit gegarandeerd. De pads zijn vervaardigd van de meest hoog-

waardige materialen, stelt Feldman. “Gecombineerd met razendsnelle levering uit voorraad geeft Wecoline daarmee invulling aan kwaliteit en voortgang.”voorraad geeft Wecoline daarmee invulling aan kwaliteit en voortgang.”

44 Materialen & Middelen.indd 44 21-02-13 13:20

Page 45: Service Management 03

45Service Management nummer 3 maart 2013

OSB toert het land door vooruitreikingen deurbordenOSB toert het land door vooruitreikingen deurbordenOSB heeft afgelopen maanden bij een groot aantal leden het deurbord behorende bij het OSB-keurmerk overhandigd. In deze collage een deel van de beelden van deze uitreikingen.

OSB - ondernemend voor de schoon-maakbranche: er gebeurt veel in en rond de werkgeversvereniging. Daarom maandelijks in Service Management: OSB-nieuws, een pagina met actuele branche- en verenigingsinformatie.

osb-nieuws

45 OSB nieuws.indd 45 21-02-13 13:22

Page 46: Service Management 03

contacten en contracten

46 Service Management nummer 3 maart 2013

Bol.com blijft Teico Service trouw

Nieuwe schoonmaakcontracten NIVO Noord en GCA Schoonmaak

ISS begeleidt WSW-medewerkers in Veenendaal

Brinkman nieuwe dealer van DiBO

Teico Service blijft het schoonmaak-onderhoud en de glasbewassing van Bol.com leveren. Dat is het resultaat van een nieuwe inschrijvingsproce-dure, begeleid door adviesbureau Clean Concepts.

Sinds oktober 2010 was het schoonmaak-

NIVO Noord heeft zich middels een Europese Aanbesteding verbonden aan de basisscholen van Vivente. In Amsterdam verlengde GCA Schoon-maak het contract met Amsterdam RAI.

Het contract tussen NIVO Noord en de negentien Zwolse basisscholen van Vi-

Schoonmaakbedrijf ISS en IW4 zet-ten sinds februari medewerkers met een grote afstand tot de arbeids-markt in bij de schoonmaak van het gemeentehuis van het Utrechtse Veenendaal.

Dat hebben IW4-directeur René van Hol-steijn en Arno Brouwer, business unit ma-nager, besloten. Onder eindverantwoor-delijkheid van schoonmaakbedrijf SS houden de WSW-medewerkers van IW4

De Koninklijke Brinkman Groep wordt in de glastuinbouw de nieuwe dealer van DiBO Nederland BV, een fabrikant en leverancier van reini-gingsmachines en -systemen in Waardenburg.

Het dealerschap werd officieel tijdens de Tuinbouw Relatiedagen Gorinchem. Horti-coop was voorheen de dealer van DiBo

onderhoud bij Bol.com al in handen van Teico Service. Het nieuwe contract is aan-gegaan voor onbepaalde tijd. Het gaat om de schoonmaak van twee locaties in Utrecht, met een totaal vloeroppervlak van ruim zevenduizend vierkante meter. Het glasonderhoud betreft ruim vijfdui-zend vierkante meter.

vente heeft een looptijd van drie jaar met een optie voor vijf extra jaren. De dagelijkse werkzaamheden behelzen da-gelijks schoonmaakonderhoud, vloeron-derhoud en glasbewassing. GCA Schoon-maak verlengde het contract met Amsterdam RAI met enkele jaren. Het gaat hier om de schoonmaak van beur-zen, hallen en terreinen.

de tweede en derde verdieping van het gemeentehuis schoon. De samenwerking is een direct gevolg van het participatie-beleid Iedereen Actief van het college van burgemeester en wethouder. Dit beleid is er op gericht om meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij reguliere werkgevers daadwerkelijk aan de slag te helpen. Het inzetten van deze mensen bij opdrachten vanuit de gemeente Veen-endaal zelf sluit goed aan bij dit beleid.

Nederland. DiBO Nederland BV is vooral bekend om het uitgebreide assortiment reinigingsmachines. Dit assortiment be-staat uit onder meer veeg- en schrobzuig-machines, koud- en warmwaterhogedruk-reinigers en ook stof- en stofwaterzuigers en desinfectiesystemen. Voor Brinkman is de samenwerking met DiBO Nederland een uitbreiding en verdieping van het be-staande assortiment reinigingsapparatuur.

46-47 Contacten & Contracten.indd 46 21-02-13 13:24

Page 47: Service Management 03

contacten en contracten

47Service Management nummer 3 maart 2013

Meijer sluit samenwerkingsakkoord met Kärcher

Toekomst en Carling Opleidingen werken samen

Die6 en Becker Chemie sluiten importeursovereenkomst

Consortium Facilicom sluit 25-jarige overeenkomst

Meijer Reinigingssystemen uit Assen sloot onlangs een samenwerkings-contract met Kärcher Nederland.

Daarmee is Meijer Reinigingssystemen, al dertig jaar gespecialiseerd in alles wat met reinigen van voertuigen te maken heeft, sinds februari officieel dealer van Kärcher roll-over autowas- en truckwashinstallaties. Meijer Reinigingssystemen, onder leiding

De samenwerking tussen Toekomst Schoonmaakbedrijven en Carling op-leidingen is inmiddels bezegeld. Vo-rige maand is de eerste groep bij Carling begonnen aan de basis(vak)opleiding in Hilvarenbeek.

“Wij zochten een opleider die net zo

Die6 Reinigersgroothandel en Becker Chemie uit Duitsland hebben een importeursovereenkomst gesloten.

Die6 vertegenwoordigt de merken Eilfix en Tersol van het Duitse chemieconcern in de Benelux. Al meer dan tachtig jaar le-vert familiebedrijf Becker zijn producten aan afnemers in heel Europa. Vanaf 2013 is Nederland via Die6 een van die landen. Directeur Chantal Pastoors van de nieuwe

De colleges van De Friese Meren hebben besloten de innovatieve aanbesteding van de nieuwe Brede School in Joure te gunnen aan het consortium onder leiding van Facili-com Services Group.

Het bedrijf is middels een overeenkomst van 25 jaar betrokken bij het ontwerp, de bouw, het beheer en het onderhoud van

van Jan-Andries Meijer, biedt een breed as-sortiment van oplossingen op het gebied van reinigen van voertuigen. Meijer: “De professionele Kärcherinstallaties zijn een welkome aanvulling op ons leveringspro-gramma. Deze autowas- en truckwashin-stallaties zijn van topkwaliteit. Ze onder-scheiden zich met name op vlak van afwerking, levensduur en betrouwbaar-heid.”

klantgericht, prijsbewust en kwaliteitsge-richt is zoals wij dat naar onze klanten ook zijn. Die hebben we gevonden. We gaan met hoge verwachtingen aan de slag en we zijn ervan overtuigd dat die verwachtingen ook worden waarge-maakt”, aldus Isolde Huijbregts, Hoofd P&O van Toekomst Schoonmaakbedrijven.

schoonmaakmiddelengroothandel: “De producten met de merknamen Eilfix en Ter-sol zijn van hoogwaardige kwaliteit. Door de enorme volumes die in Europa worden afgezet kunnen schoonmaakbedrijven, ho-reca, recreatie en zorgsector maximaal pro-fiteren van zeer scherpe prijzen. Transpa-rantie is voor ons een van de belangrijkste zaken. We hebben geen ingewikkelde con-tracten met afnameverplichtingen en moei-lijk te verkopen kortingstructuren.”

de Brede School. In de Brede School vesti-gen zich verschillende onderwijsinstellin-gen. De gemeente wil met de bouw van een nieuwe Brede School een beter en bre-der aanbod van onderwijs realiseren. Ook willen de gemeenten voorzieningen voor leerlingen en omwonenden bieden. In juli 2013 moet de bouw starten. De nieuwe ge-bruikers kunnen vervolgens vanaf juli 2014 hun intrek nemen in het nieuwe gebouw.

46-47 Contacten & Contracten.indd 47 21-02-13 13:24

Page 48: Service Management 03

Service Management nummer 00 maand 2013

producten-/dienstenregister

48 Service Management nummer 3 maart 2013

T: 020 56 92 911 | Mail: [email protected] www.electrolux.nl/laundrysystems | twitter.com/eluxprofnl

Uw instelling vraagt om een effi ciënte en betaalbare oplossing als het gaat om het dagelijks verschonen en drogen van uw beddengoed, microvezeldoeken en werkkleding. Electrolux Professional komt daarom nu met ‘PayperWash’.

Geen investering, maar een vast bedrag per was. Desgewenst inclusief onderhoud, installatie en service!

De was doen in gratis machines van Electrolux.

www.payperwash.nl

made by Electrolux.

Bezoek

onze

stan

d op d

e

Zorgto

taal

Standnr.

08.C

054

210x297mm_ppw_Facto.indd 1 14-02-13 19:51

www.mds.nl

www.mds.nl

www.hazet.igefa.nl

Zaandam • Dordrecht

www.mds.nl

WWW.DOLMANS.COMSCHOON MAAKT BLIJ

ttt 088 088 088 - 365 62 00 eee info@dolmanfo@dolmanf s.com

Adv.Naamvermelding_43x52cm_2.indd 1 16-06-11 14:05

www.hazet.igefa.nl

Zaandam • Dordrecht

Meubel- en vloerreiniging

Automatisering Automatisering

Microvezelmaterialen

ParketrenovatieReinigingsmiddelen onder private label

Schoonmaakartikelen

Schoonmaakorganisatie Renovatie natuursteen

Schoonmaakgroothandel

Schoonmaakglas- en gevelreiniging

Schoonmaakorganisaties

Reinigingsmiddelen onder private label

Tapijtreiniging

Schoonmaakorganisatie

www.mds.nl

Schoonmaakartikelen

48_49_producten_dienstenregister.indd 48 21-02-13 13:25

Page 49: Service Management 03

T: 020 56 92 911 | Mail: [email protected] www.electrolux.nl/laundrysystems | twitter.com/eluxprofnl

Uw instelling vraagt om een effi ciënte en betaalbare oplossing als het gaat om het dagelijks verschonen en drogen van uw beddengoed, microvezeldoeken en werkkleding. Electrolux Professional komt daarom nu met ‘PayperWash’.

Geen investering, maar een vast bedrag per was. Desgewenst inclusief onderhoud, installatie en service!

De was doen in gratis machines van Electrolux.

www.payperwash.nl

made by Electrolux.

Bezoek

onze

stan

d op d

e

Zorgto

taal

Standnr.

08.C

054

210x297mm_ppw_Facto.indd 1 14-02-13 19:5148_49_producten_dienstenregister.indd 49 21-02-13 13:25

Page 50: Service Management 03

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

column

50 Service Management nummer 3 maart 2013

Profiteer van betrokkenheid Schoonmaak is net als het weer: iedereen heeft er een mening over. En medewerkers die er geen mening over hebben, wor-den door hun collega’s wel gedwóngen een mening te heb-ben. Wat vind jij er nu van? In het kielzog ontstaan misver-standen. In de eerste plaats doordat een facilitair bedrijf niet communiceert over de werkzaamheden van het schoonmaak-bedrijf. Wordt in plaats van drie nog maar twee keer schoon-gemaakt, dan zou je dat gebouwgebruikers kunnen melden. Ook om de ‘arme’ schoonmakers op de afdeling nog een kans te geven in het gesprek met een gebouwgebruiker. Als zijn baas heeft gekozen voor één keer minder schoonmaken, dan is dat zijn goed recht, maar kijk het schoonmaakbedrijf en zéker de schoonmaker er niet op aan.

Niet alles in één keer Misverstand twee is dat schoonmaak minstens zo lang moet duren als thuis, waar de gemiddelde Nederlander er zeker twee uur mee bezig is en soms zelfs vier uur. Met die blik kijkt de kantoorgebruiker naar de schoonmaker, die naar zijn gevoel over zijn afdeling raast. Dat kan toch niet goed zijn? Daarbij wordt gemakshalve vergeten dat de schoonmaker natuurlijk niet alles in één keer doet, maar zich concentreert op bijvoorbeeld de veelgebruikte werkplekken. Soms heeft taakspecialisatie plaatsgevonden. De een stofzuigt, de ander doet de ramen en weer een ander de werkplekken. Die specialisatie is er thuis nu een-maal niet. Daar doet de gemiddelde Nederland alles. Of laat alles doen. De misverstanden kunnen vergroot worden door een schoonmaker die – trouwens terecht – voor zichzelf opkomt en te vuur en te zwaard zijn taak verdedigt.

Bewustwording Hoe nu om te gaan met zoveel meningen? Het begint bij bewustwording. Net als de koffie is schoonmaak één van de facilitaire diensten die de kantoorge-bruiker blijkbaar het meest aan het hart gaan. Beveiliging is duidelijker een wat verder-van-het-bed-show, behalve als je je pasje bent vergeten en het terrein niet opkomt. Catering komt al dichterbij. Maar aan het kantoor zit je een hele dag vast. Weliswaar zijn er minder kantoormeters vanwege het nieuwe werken, maar die meters worden door dat flexibele concept wel intensiever gebruikt. De kantoorgebruiker ventileert dan ook nog vaker zijn mening over de schoon-maak. Al was het maar omdat hij spaarzamer het kantoor gebruikt en dus in de ontmoeting met zijn collega’s een topbeleving wil hebben.

Is dat erg? Nee. Nog nooit hebben we kantoorgebruikers gehad die zo bij de schoonmaak betrokken zijn. Laat hen die mening ventileren. Schiet niet in de verdediging. Profiteer van die betrokkenheid. Zorg voor kanalen waarin zij hun ei kwijt kunnen en doe wat met de repliek. Ben aanwe-zig. Ga de dialoog aan. Want ook in de 21e eeuw is de klant nog altijd koning!

Ronald Bruins Hoofdredacteur

Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Vakmedianet. Vakmedianet legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw ge gevens kunnen door Vakmedianet of zorg vuldig geselecteerde derden worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Wanneer u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 34e jaargang.

RedactieRonald Bruins, hoofdredacteurDick van Zomeren, redacteurAnnet van den Berg, eindredacteur

RedactieadresPostbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn 06 146 404 22 E-mail [email protected]

UitgeverRuud Bakker

MarketingJuliëtte Lammerse-mail: [email protected]

AdvertentieverkoopBert Renkema 06 300 600 61([email protected])Marion Smits ([email protected])

AbonnementenVragen over abonnementen kunt u richten aan [email protected], 088 584 08 88.Jaarabonnement € 89,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 59,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 12,95 per nummer.Abonne menten kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnements jaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u opvragen via [email protected]

Auteursrecht voorbehoudenNiets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaargemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.

Partners3M Nederland, Diversey, Nocore, Numatic International, SCA Hygiene/Tork, SVS en Wecovi

Vormgeving en DTPCross Media Solutions - Ten Brink

DrukVeldhuis Media, Raalte

ISSN 0928-3021 - Copyright 2013 Service Management

www.servicemanagement.nl Digitaal » www.servicemanagement.nl » Op Twitter: @ServiceManagmnt » www.rijksoverheid.nl/wmo » Reageren? [email protected]

50_column_Ronald_redactioneel_colofon.indd 50 21-02-13 13:26

Page 51: Service Management 03

Wat ISS onderscheidt van de concurrent is ons vermogen om de kracht van ‘The Human Touch’ toe te voegen in onze dienstverlening. Als customer service en eventmanager zorgt Cheun ervoor dat klanten deze persoonlijke touch elke keer ontvangen wanneer ze met ISS te maken hebben. Meer dan een half miljoen betrokken mensen wereldwijd helpen uw mensen met oplossingen op maat en The Power of the Human Touch.

“Het is mijn werk ons allemaal hogerop te krijgen”

Cheun Ka Lam, customer service en eventmanager in Hong Kong, China

F A C I L I T Y M A N A G E M E N T | C L E A N I N G | S U P P O R T | P R O P E R T Y | C A T E R I N G | S E C U R I T Y | www.nl.issworld.com/fm

Advertentie Cheun Ka Lam _service management_nr 3.indd 1 4-2-2013 11:13:33

Page 52: Service Management 03

cleaning services

Kantoor, school, vervoer of industrie. CSU is de

kwaliteitspartner voor u. Onze bewuste keuze voor

specialisatie op schoonmaak leidt tot tevreden gebruikers

en duurzame klantrelaties. Een erkend goed werkgever

met aandacht voor medewerkers. Die aanpak is uw

garantie voor een uitstekende dienstverlening.

CSU. Daar blijf je bij!

Focus op schoonmaak!

T 0413 285 111

[email protected]

www.csu.nl cleaning services

csu_cleaning_210x297_HR.indd 1 18/02/13 12:34 PM

SERVICE M

anag

emen

t n

um

mer 3, m

aart 2013