Het maatschappelijk rendementvan burgerparticipatie
&
Meerwaarde van participatie in
processen van interactieve
beleidsvorming
• Hernieuwde aandacht participatie voor communicatie en beleidsvorming• Invloed van participatie op beleidsvorming• Potentiële invloed van participatie op communicatie voor:• Burgers, maatschappelijke en professionele organisaties, ambtelijk en bestuurlijk
Analyse op inhoud, relatie en proces naar de vijf doelgroepen
&
Meerwaarde van burgerinitiatief:
De duurzame business case van burgerinitiatief
&
Conclusies uitwerking
Maatschappelijke kosten-batenanalyseInteractief versus traditioneel
• - de kosten voor traditioneel versus interactieve communicatie zijn nagenoeg gelijk• - de baten bij interactieve trajecten fors groter zijn•
Verklaringen:
• het benutten van ervaringsdeskundigheid (bij organisaties, burgers); • inzet van communicatie in een vroeg stadium; • kortere doorlooptijden, minder bezwaren; • afhankelijkheidsrelatie (jij doen) neemt af en de mate van samenwerking, zelfwerkzaamheid neemt toe• Meer betrokkenheid van burgers maar ook maatschappelijke en professionele organisaties• Zelfwerkzaamheid en initiatieven van anderen burgers en organisaties waarderen• Samenwerken kost tijd maar levert winst op• Het niet benutten van deskundigheid, samenwerken en netwerken kost geld• Bestuur komt meer naar burger toe (meer tijd) maar levert veel op in eindfase• Grotere opkomst bij gemeenteraadsverkiezingen
&
Herkenning?
• Hoe vind je de analyse met een MKBA?• Hoe zou de meerwaarde uitgedrukt/uitgewerkt moeten worden?• (kwalitatief, geld, stemmen, onderzoek)• Kan deze benadering je verder helpen?
&
3 invalshoeken!
Hoe kunnen we bezuinigen d.m.v. (de inzet van) participatie? • Participatie is dan vooral het middel. In bijvoorbeeld de gemeente Dordrecht
Hoe kunnen we op een participatieve manier bezuinigen? • Participatie als middel om draagvlak te verkrijgen voor te maken keuzes.
Gemeente Rijsen-Holten voert deze discussie.
Hoe kunnen we zelfs in tijden van bezuinigen burgerparticipatie op de agenda houden?
• Hoe zorg je dat de voordelen (rendement) van participatie in beeld blijft, ook wanneer de bestuurlijke believers uit beeld zijn, zoals bijvoorbeeld in Breda dreigt.
&
Discussie Buurtcoöperatie
&
Bijeenkomst 17 juni 2010over burgerinitiatief
Voorbereid door Annemiek de Wolf en Jurgen van der Heijden
10 april 2023 8
Inleiding
1. Als eerste laten we zien hoe de VNG samen met vier gemeenten werkt aan het project De Kanteling, gericht op een ‘actievere WMO’.
2. Als tweede laten we het alternatief zien van de ‘Buurtcoöperatie’.
3. Daarna willen we de verschillen bespreken, en hoe het idee van de Buurtcoöperatie praktisch uitvoerbaar is en welke stappen wij zouden kunnen zetten.
4. We beginnen met een heel korte plaatsing van de WMO.
in samenwerking met &
10 april 2023 9
Plaatsing van de WMO
VAN : NAAR:
WVG-AWBZ WMO
Zorgplicht CompensatieplichtAanbodsturing ProbleemsturingLeveren van producten Bereiken van resultaat
Uitgangspunt: goedkoopst Uitgangspunt: normaal adequaat functioneren en meest
adequaat
Doelgroep: burgers met Doelgroep: alle burgers metfysieke beperking beperkingen
in samenwerking met &
Doel kantelingproces van project VNG en project cliëntenorganisaties
• Een andere manier van denken en doen bij zowel de gemeente als burgers teweeg brengen
• Gemeenten en burgers faciliteren, informeren en voorbereiden op de nieuwe situatie
• Er wordt niet meer gedacht vanuit voorzieningen en rechten, maar vanuit oplossingen, mogelijkheden en verantwoordelijkheden
• Compensatieplicht vorm en inhoud geven
• Zodat: normale participatie op alle levensterreinen mogelijk is voor burgers met een beperking
10 in samenwerking met &
Focus op lokaal niveau
• In vier gemeenten gaan we gezamenlijk kantelen met gelijkwaardige inbreng van cliëntenorganisaties
• Proces monitoren, leermomenten benutten en deze delen met lokale cliëntenorganisaties
• Toetsen en ontwikkelen van eigen instrumenten en van de VNG
• Focus ligt op vraagverheldering, compensatieplicht, integrale benadering
in samenwerking met &
12
Wat betekent het voor burgers
• Een andere manier van denken en doen, niet meer in individuele voorzieningen en “ rechten”, maar in behoeften en oplossingsrichtingen om mee te doen op alle levensterreinen
• Zelfkennis om je hulpvraag onder woorden te brengen en wat je nodig hebt om mee te doen
• Als een gelijkwaardige partner opereren in het gesprek
• Meedenken en samen op zoek naar passende oplossingen
• Dit vraagt een gedegen voorbereiding en een zelfbewuste en alerte houding
in samenwerking met &
13
Het idee van de Buurtcoöperatie
• De prijs voor zorg en welzijn stijgt, vooral door voortgaande bezuinigingen.
• Verdere stijging drukt zwaar op het budget van allen.
• Het maakt de overstap naar zelforganisatie financieel aantrekkelijk, maar mensen moeten zich daarvoor organiseren.
• Dat is precies wat de buurtcoöperatie doet. Deze maakt dat mensen samen zorg en welzijn inkopen en organiseren.
• Door mensen te organiseren rondom zorg en welzijn bouwt een buurtcoöperatie aan sterke sociale verbanden.
in samenwerking met &
14
Financiële voordelen
Financiële voordelen zijn onder meer:
• Minder inzet nodig van het budget voor zorg en welzijn van de gemeente
• Minder inzet nodig van budgetten voor sociale cohesie
• Inkomsten uit zorg en welzijn voor de bewoners en ook voor de gemeente als deze gaat deelnemen in de buurtcoöperatie
Toelichting:De buurtcoöperatie is in handen van vrijwilligers, maar geld verdienen is mogelijk. Het is een bedrijf met als principe de vereniging van mensen, maar een gemeente kan als ‘aandeelhouder’ participeren.
in samenwerking met &
15
Verantwoordelijkheid waar die hoort
• Veel geld dat nodig is voor zorg en welzijn zit uiteindelijk bij de burger.
• De burger kan daarop besparen én kan daaraan verdienen.
• Met de buurtcoöperatie kan de gemeente de verantwoordelijkheid leggen waar deze hoort, bij de burger, en intussen sterk daarvan profiteren.
• De gemeente kan daarop toezicht houden, voor zover de activiteiten van de buurtcoöperatie ook onder haar verantwoordelijkheid vallen.
in samenwerking met &
16
Discussie 1
• De Kanteling is niet echt vernieuwend. De gedachte dat mensen met een beperking / ouderen centraal staan wordt al heel lang geroepen, alleen nog weinig in praktijk gebracht.
• De Kanteling is een initiatief van de gevestigde orde en niet van ´burgers´zelf. De vraag is of de initiatiefnemers van de Kanteling in staat zijn om buiten hun kaders te denken en te handelen.
• De rolverdeling mens met beperking - gevestigde organisatie - gemeente is vrij klassiek. De verhoudingen zijn niet wezenlijk anders dan nu.
• Het project gaat uit van ´compensatie van een beperking´ . De beperking staat centraal, niet het benutten van elkaars krachten.
in samenwerking met &
17
Discussie 2
• De Buurtcoöperatie bestaat nergens nog als zodanig, maar volgt als idee wel uit de noodzaak die mensen voelen, en sluit aan bij initiatieven als buurthulpcentrales die voorzichting de kop op steken.
• Vragen voor de discussie:
• Wat is het realiteitsgehalte van het idee van de Buurtcoöperatie?
• Wat voor invloed heeft de Buurtcoöporatie op de rolverdeling tussen burgers - gevestigde organisaties en de gemeente? Wat zijn de belangrijkste verschuivingen hierin?
• Kun je dit idee kleiner maken om nu een begin te kunnen maken?
• Hoe kun je dit, of een vergelijkbaar idee bij burgers neerleggen, opdat ze er zelf mee aan het werk gaan?
in samenwerking met &
Samen verder bouwen aan
Burgerparticipatie!Een vitale gemeenschap van burgerparticipatie professionals
in samenwerking met &
Waar staan we?
Professionele gemeenschapBurgerparticipatie
Ervaringen IAMB en aanverwante programma's
Ervaringen IAMB en aanverwante programma's
Wensen en behoeften mbt verankering en vervolg
Wensen en behoeften mbt verankering en vervolg
Resultaten bouwsessie 8 aprilResultaten bouwsessie 8 april
Inventarisatie bestaande netwerken en platforms
Inventarisatie bestaande netwerken en platforms
1 Samen verder bouwen aan inhoud gemeentelijke burgerparticipatie
Professionele Gemeenschap ontwikkelt langs twee lijnen.. We geven een impuls aan de gemeenschap die na 2010 op eigen benen ( of bij een andere sponsor) verder moet.
2 Vormgeven en Verankering professionele gemeenschap
Enquête netwerken burgerparticipatieEnquête netwerken burgerparticipatie
in samenwerking met &
VNG
LPB
Logeion
Ketens & Netwerken
Wijkalliantie
LinkedIn BurgerparticipatieMysociety
Burgerlink
Ambtenaar 2.0
Nationale diaoog
in samenwerking met &
DPZIAMB
E-participatie.nl
Participatieplaza.nl
16miljoenmensen.nl
Netwerkburgerparticipatie.nl
Participatiewijzer.nl
Casusadoptie.nl
VNG ROMnetwerk
VNG praktijkvoorbeelden
Help!burgerinitiatief.nlKIS
ALB
IPP
Jullie zoeken…
Indema in samenwerking met &
Inhoudelijk/informatief
Best PracticesVakkennis
Toolkits
TrainingOpleidingIntervisie
Participatief
Elkaar vinden/Persoonlijk contact
Digitale nieuwsbrief
Jullie willen zelf doen…
• Inbrengen van projectervaringen
• Discussies voeren
• Bijeenkomsten hosten
Indema in samenwerking met &
Ankerplaats …
VNG gevolgd door BZK
DilemmaBZK wil community op weg helpen, na 2010 op
community op eigen kracht verder.
VNG ziet voor als nog geen rol weggelegd voor zich zelf
Indema in samenwerking met &
Hoe kan de community verder op weg worden geholpen?
Een digitale werkplek
• Waarom?Evaluatie en vraag, quick win
• Hoe?Low tech portal, ‘werkruimte’
• Hoe lang?Is aan de groep
Indema in samenwerking met &
Jullie zoeken…
Indema in samenwerking met &
Inhoudelijk/informatief
Best PracticesVakkennis
Toolkits
TrainingOpleidingIntervisie
Participatief
Elkaar vinden/Persoonlijk contact
Digitale nieuwsbrief
Indema in samenwerking met &
Indema in samenwerking met &
Portal:Stand van zaken bouwstenen
AchtergronddossiersNetwerkoverzicht
Nieuwsupdates:Laatste ontwikkelingen
BijeenkomstenOpleidingenConferenties
Digitale tools tbv netwerk
Richting en invulling aan portal
Wij bieden Jullie geven
Indema in samenwerking met &
Indema in samenwerking met &
Uitgangspunten portal • Bouwstenen staan centraal en vormen de ingang voor verdieping• Verzamelt toegangen tot bestaande netwerken • Ontsluit relevante onderzoeksinformatie• Is laagdrempelig (geen inlogcodes e.d.), overzichtelijk en zakelijk • Biedt ingangen voor verdieping op andere discussiefora• Korte periode ondersteund door MinBZK in de vorm van het webbeheer
en de verankering van het netwerk• Inhoud door cocreatie: beheerder & bezoekers vullen site met inhoud
Indema in samenwerking met &
Indema in samenwerking met &
De tijdshorizon
medio 2010 najaar 2010 eind 2010 2011 2012
Eerste opzet portal
backcasting
Er is een actieve gemeenschap, waarin publieke en private participatie professionals elkaar versterken vanuit de overtuiging dat de inwoners van gemeenten op een professionele manier invloed kunnen uitoefenen op gemeentelijk beleid. Een eenduidige portal burgerparticipatie levert een belangrijke bijdrage aan de realisatie van dit wensbeeld en ontsluit alle relevante kennis er ervaring en netwerken, en faciliteert een open discussie en de ontwikkeling van het vakgebied.
Professionele Gemeenschap en de functie van een portal
wensbeeld
•Inhoud rond bouwstenen•Beperkte doelgroep•Link naar netwerken/kennis• Nieuwsflash•Discussie faciliteren•Testen in kleine kring
Uitrol naar brede groep
•Meer functionaliteiten•Bredere doelgroep•Voldoende traffic•Mogelijk leden
Go/no go besluit portal
Verder uitbouw
•Duidelijk of portal De ingang is •Duidelijk of de vraag wordt bediend•Duidelijk wie er meer doorgaat/beheert
BZK stopt als aanjager. Helder wie portal gaat beheren
Wil Zwolle/Amersfoort groep door met portal
Uitgangspunten portal Functies op termijn
De digitale plek ontsluit relevante netwerken en kennis• De primaire doelgroep bestaat uit gemeentelijke ambtenaren De secundaire doelgroep bestaat uit mensen die inhoudelijke betrokken zijn bij het onderwerp (wetenschappers, rijksambtenaren, politici, adviseurs). Op de digitale plek bestaat uit twee delen: een kennisdeel en een deel waarin deelnemers elkaar op de hoogte houden. De digitale plek heeft een eigen url www.participatieportal.nl Deze digitale plek wordt gekoppeld (dmv banner) aan bestaande sites over burgerparticipatie De digitale plek wordt voor de periode ondersteund door MinBZK in de vorm van het opstarten en het beheer eigendom en beheer van de site wordt na verloop van tijd overdragen aan de gemeenschap van participatie professionals, of, aan een onafhankelijke partij.
Gestructureerde zoekfunctie
Discussie en nieuws
Kennis
•Onderwerpen alfabetiche •Sectorale indeling•Doelgroepen•Landkaart•Kaartenbak•Landaart•Quick scan•Opleiden
Geleidelijke uitbouw
Netwerken en actualiteit
•Open discussie•Werkplaatsen•Bijeenkomsten•Vraagbaak•Nieuwsflash•Nieuwe banen•Aanbod•Etc
volgt energie en behoefte
Indema in samenwerking met &
Wat willen jullie met een portal?
… en nu verder?
Indema in samenwerking met &
Professionele
gemeenschap
burger-participatie
Informeel netwerk Formeel netwerk Kennisplatform Beroepsvereniging Participatie instituut
Organisatiegraad Open en vrijblijvend Trekkersgroep Ondersteuning van trekkers
Formele structuur/ leden
Vast omlijnde taken en structuur
Inspireren X X X X
Ervaring delen X X X X
Persoonlijk advies X X X X
Advies en coaching X X
Portal X X X X X
Vraag/Aanbod match X X X
Wegwijzer X X
Congres/bijeenkomst X X X
Kennisdelen X X X X X
Intervisie X X
Training/ Opleiding X X X
Normering X X X
Bestaande initiatieven
Informeel netwerk Formeel netwerk Kennisplatform Beroepsvereniging Participatie instituut
LinkedIn groep
IPPIPP
Burgerlink
ALB
VNG/praktijk-voorbeelden
Participatie plaza.nl
16mlnmensen.nl16mlnmensen.nl
Help! Burgerinitiatief
Help! Burgerinitiatief
Casusadoptie.nl
E-participatie
Wijkalliantie
Participatie-wijzer.nl
Ambtenaar 2.0 netwerk
IAMBIAMB
Netwerkburgerparticipatie.nl
Logeion
KIS
LPB
VNG ROMnetwerk
VNGVNG
Nationale dialoog
De Publieke Zaak
Ketens & Netwerken
Top Related