Download - Presentatie loek de lange van molenaar tot kok

Molenaar Award 24-Nov-2010 1

Van Molenaar tot KokVan Voer tot Voedsel

Molenaar Award24-nov-2010

Loek de LangeManager R&D

De Heus Voeders BV


Ingrediënten

Van Voer tot Voedsel (of Energie)Van Molenaar tot KokVoedselketenVergelijking en raakvlakkenBedreigingenKansenSamenvatting


Van voer tot voedsel

From


Graan en sojaschroot

Voerfabriek

Veehouder

Dieren

Slachterij, eierpakstation of zuivelfabriek

Supermarkt

Consument

Voedselketen


Voedselketen

Ketting kun je niet duwen, maar moet getrokken worden

Voerindustrie heeft bescheiden en ondersteunende rol

Virtuele integratie: zelfstandige partners met uitwisseling van informatie => samenwerking


Vergelijking

Molenaar KokKlant Veehouder Consument

Gebruiker Dier Mens

Markt B2B B2C

Marketing Rationeel Emotioneel

Nutritie Nutriënten Ingrediënten

Voerefficiëntie Hoog Laag

Gezondheid Belangrijk Zeer belangrijk


Raakvlakken

Zoönosen:• Salmonella en VTEC

Resistente bacteriën:• VRE, MRSA en ESBL

Extra gezonde melk en eieren Obesitas


Bedreigingen

Volksgezondheid:• Zoönosen• Resistente bacteriën

Milieu: • Groene energie (Feed for Fuel)• Uitstoot mineralen (N en P) en

sporenelementen (Cu en Zn)

Dierenwelzijn en vegetarisme


Kansen

Volksgezondheid:• Zoönosen• Resistentie bacteriën

Milieu: • Groene energie (Feed for Fuel)• Uitstoot mineralen (N en P) en

sporenelementen (Cu en Zn)

Dierenwelzijn en vegetarisme


Zoönosen

Pluimveevlees en eieren: • Salmonella Enteritidis en Typhimurium

• Redelijk onder controle

• Effect van voertechnologie?

Rundveevlees: VTEC in UK, USA

Q-koorts in NL; niet via voedsel


Resistente bacteriën

Geschiedenis verbod op gebruik antibiotica in diervoeders• 1997: verbod op avoparcine (VRE)• 1999: verbod op bacitracine, spiramycine,

tylosine and virginiamycine• 2006: verbod op monensin, salinomycine,

avilamycine and flavophospholipol


Gebruik antibiotica in veehouderij


Aantal dagdoseringen per vleeskuiken per jaar


Gebruik op 26 vleeskuikenbedrijven



VRE: Vancomycin Resistant EnterococMRSA: Methicillin Resistant

Staphylococcus Aureus• Normaliter niet schadelijk• Menselijke stammen verschillen van

dierlijke stammen

ESBL: Extended Spectrum Bèta-Lactamase



ESBL-bacteriën zijn in staat de antibiotica cefalosporine, penicilline, amoxicilline en ampicilline (de β-lactam antibiotica)te hydrolyseren, waardoor deze onwerkzaam worden.

Penicillin

β-lactam ring


ESBL-bacteriën

Komt veel voor op pluimveebedrijven en pluimveevlees

Veelal niet pathogeenE. coli and Klebsiella pneumoniaToename ook bij mensen1 op de 5 ESBL-isolaten uit mensen is

genetisch gerelateerd aan ESBL’s uit pluimvee


Percentage ESBL-positieve monsters per vleeskuikenbedrijf


Werking antibiotica

Werkingsmechanisme van antibiotica, die als additief in diervoeders gebruikt zijn:• Remt groei van niet pathogene Gram-

positieve bacteriën, zoals Lactobacillen (mee-eters, prikkelen immuunsysteem, verlagen vetvertering)

• Sommige antibiotica werken ook ontstekingsremmend => verbetering opname en groei


Kansen voor voerindustrie

Zoek en gebruik niet antibiotische alternatieven met zelfde werking zonder kans op resistentie. PDV-AVO-onderzoek

Verminder gebruik antibiotica in de veehouderij vooral bij veelverbruikers

Laat voer uw medicijn zijnLever maatwerk


Milieu: C

Fossiele reserves zijn beperkt

Food, Feed or Fuel? Energie winnen uit voer- en voedselgewassen is niet duurzaam: energetisch inefficiënt, niet ethisch en duur

Hoge prijs zorgt voor zuinig gebruik


Milieu: N

Hoeveelheid op aarde: 1015 ton, waarvan 99% in de lucht.

Vlinderbloemigen, zoals soja en erwten, binden N2 uit lucht m.b.v. bacteriën en

maken aminozuren en eiwit

Dieren zetten plantaardig eiwit om in dierlijk eiwit met een hogere biologische waarde

Hoeveelheid in diervoeder: maatwerk


Milieu: P

Winbare hoeveelheid op aarde: 15.000 miljoen ton, waarvan 100% in de bodem.

Bij huidige verbruik voldoende voor 90 jaar

Uitdaging: verbruik in diervoeders verlagen. Maatwerk

Diermeel herintroduceren (N en P)


Milieu: Cu en Zn

Essentiële elementen in de voeding

Daarnaast ook gebruikt als groeiremmer van bacteriën

Gebruik in de diervoeding is al sterk teruggedrongen


Milieu: Cu en Zn

Nederlandse overheid wil gebruik in diervoeding verlagen om uitstoot naar water en bodem te verlagen.

Edoch, geen gegevens beschikbaar over ontwikkeling Cu- en Zn-gehaltes in landbouwgrond???

Schoon water is dood water


Kansen voor voerindustrie

P-gebruik verlagen in diervoeding verlagen door:• Behoeftes goed in kaart te brengen• Maximaal gebruik van goede fytase• Maatwerk te leveren

Tegenwicht bieden tegen overheid, die ongefundeerd gebruik Cu en Zn in diervoeding wil verlagen. Oneerlijke concurrentie in EU!

Milieu (bodem en grondwater) goed monitoren en alleen doelvoorschriften accepteren

Efficiënt gebruik is zeer vaak ook

economisch!


Dierenwelzijn

Beschouw het als een gegeven, is nodig voor maatschappelijke acceptatie

Economie en welzijn gaan vaak heel goed samen. Voorbeelden: • Welzijn dragende zeugen• Levensduur melkkoeien• Bezetting vleeskuikens• Gezondheid dieren


Kansen dierenwelzijn

Laten zien hoe we onze dieren houden in zichtstallen

Taak (EU) overheid: geef randvoorwaarden

Hongergevoel reproductiedieren verminderen => obesitas vermijden

MetenVoorbeeld: voeding drachtige zeugen


Correlatiecoëfficiënten nutriënten met ad lib NE-opname bij dragende zeugen (Van Oeckel, 2006)

Ruw vet 0.37 Zetmeel 0.90 NDF -0.76 NSP -0.89 VNSP -0.80 Bruto energie 0.46 Netto energie 0.65

NB: nutriëntgehalten zijn onderling gecorreleerd


Relatie ad lib NE-opname dragende zeugen met zetmeel in voer (Van Oeckel, 2006)

Da

ily N

E-i

nta

ke

(M

J)

Starch (%)


Wat bepaalt opname?

Smaakreceptoren voor:• Zoet (positief; koolhydraten)• Zout (positief; mineralen)• Bitter (negatief) • Zuur (negatief)• Umami (positief; glutamine/eiwit)• Linolzuur (positief; vet)

Smaakreceptoren niet alleen in mond, maar ook in de darm


Wat bepaalt opname?

Voorzien in behoefte, niet alleen van energie

Streven naar minimaal discomfort (Forbes, 2009)

Kip ontdekt binnen een uur, als één essentieel aminozuur in voer ontbreekt


Vegetarisme

Kwaliteit van melk, vlees en eieren benadrukken.Eiwit: onmisbaar. Hoge kwaliteit.

Leidt snel tot verzadiging.Vet: onmisbaar. Verteert langzaam

en remt opname. Melk en eieren bevatten bijzondere

vetten: omega-7-vetzuren.


Herkauwervetzuren beschermen tegen eczeem


Vegetarisme

Koolhydraten: Vezels uit groente en fruit gunstig. Suiker en zetmeel: misbaar. Opname geraffineerde koolhydraten

leidt niet snel tot verzadiging, dus tot overconsumptie aan energie en opslag van veel verzadigd vet in lichaam.


Glucostase

H = hoog fermenteerbare NSP; laag zetmeel

L = laag fermenteerbare NSP; hoog zetmeel

Pijlen geven voertijden aan

(De Leeuw, 2004)


Samenvatting kansen

Gezondheid: • Laat voeding uw medicijn zijn (Hippocrates)• Met voeding gezondheid dieren verbeteren

en zo antibioticumgebruik verminderen en aantal resistente bacteriën in dieren en op vlees verlagen

• Melk en eieren gezonder makenMilieu: • Geen energie winnen uit voer of voedsel• P-uitstoot beperken• Goed monitoren• Alleen doelvoorschriften accepteren


Samenvatting kansen

Dierenwelzijn: • Laten zien hoe we dieren houden (PR,

zichtstallen)• Economie en welzijn gaan vaak goed samen• Ook met voeding dierenwelzijn verbeteren

Vegetarisme:• Gezondheidsaspecten melk, vlees en eieren

benadrukken en verbeteren. Samenwerken.• Extra consumptie van eiwit en vet verlagen

kans op obesitas