NOORD-ZUID IN JE GEMEENTE:

Laat je inspireren

PRAKTIJKBUNDEL MET 26 LOKALE NOORD-ZUIDINITIATIEVEN

1

NOORD-ZUID IN JE GEMEENTE:

Laat je inspireren

PRAKTIJKBUNDEL MET 26 LOKALE NOORD-ZUIDINITIATIEVEN

Bieke Deleye, Ann Martens, Lieve Missotten

Colofon Noord-Zuid in je gemeente: Laat je inspirerenSeptember 2011

RedactieTeam GROS-ondersteuners (Lokaal Noord-Zuidbeleid): Bieke Deleye, Ann Martens, Lieve Missotten.

EindredactieJan De Mets Jan.de.mets@fulladsl.be

OntwerpStudiospoor - Peter Brabandt09/236 26 37 peter@studiospoor.be

Druk Drukkerij Sintjoris

Werkten mee aan deze uitgave: We danken ieder die heeft bijgedragen aan deze bundel!In het bijzonder: Bart Tindemans, Luc Vigoureux, Jelle van Stappen, Charlotte Logghe, Madeleine Bens, Veroniek De Leenheer, Krista Molders, Sonja Van Bockstaele, Rita Kestier, Leen Janssen, Gerda Suply, Annick Vandamme, Stefan Lannoo, Hilt Rigouts, Luc Ectors, Ward Saever, Rik Van Woensel, Ruth Schelfhout, Kristof Cleymans, Catherine Dupont, Wim Dewever, Els Michiels, Sophie De Brouwer, Jan Glorieux, Isabel De Deckker, Katia Bogaert, Koen De Baets, Kristof Lantin, Kristof Borremans, Boudewijn Goos, Anja Dewachter, Peter Vanslambrouck, Greta Van Boven, Bob Pieters, Inge Priem en Joris Derave.

Verantwoordelijke uitgeverBogdan Vanden Berghe, Vlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel

2

Contact en Info

Cel Vrijwilligerswerking 11.11.11Ploeg Lokaal Noord-Zuidbeleid (Team GROS-ondersteuners)www.11.be/gemeenteAlgemeen: gros@11.be

Bieke Deleye Ann Martens Lieve MissottenRegio’s: West-Vlaanderen, Regio: Oost-Vlaanderen Regio’s: Limburg, Antwerpen Antwerpen en Vlaams-Brabant en Vlaams-BrabantGsm: 0491/71 25 73 Tel: 09/233 02 03 Gsm: 0491/ 71 25 76Bieke.deleye@11.be Ann.martens@11.be Lieve.missotten@11.be

Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw (VVSG) Team Internationaal Tel. 02/211 56 15christophe.ramont@vvsg.be ilse.renard@vvsg.be www.vvsg.be/internationaal

Provinciale diensten Noord-Zuidsamenwerking

Antwerpen Dienst Noord-ZuidbeleidBoomgaardstraat 22 - 2600 AntwerpenTel. 03/240 56 85 dnz@provant.bewww.provant.be/bestuur/internationaal/noord-zuidbeleid

LimburgDienst Noord ZuidUniversiteitslaan 1 - 3500 HasseltTel. 011/23 72 96lgaethofs@limburg.be www.limburg.be/ontwikkelingssamenwerking

3

Oost-Vlaanderen Sector OntwikkelingssamenwerkingW. Wilsonplein 2 - 9000 Gent noord-zuid@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/ontwikkelingssamenwerking

Vlaams-BrabantDienst diversiteit en gelijke kansenProvincieplein 1 - 3010 Leuventel. 016/26 73 53 en 016/26 73 49leni.cellini@vlaamsbrabant.be en sabrina.claes@vlaamsbrabant.bewww.vlaamsbrabant.be/welzijn-gezondheid/minderheden/ontwikkelingssamenwerking

West-VlaanderenProvinciaal Noord -Zuid Centrum (PNZC)Hugo Verrieststraat 22 - 8800 Roeselaretel. 051/26 50 50pnzc@west-vlaanderen.bewww.west-vlaanderen.be/pnzc

De Noord-Zuidkaartwww.noordzuidkaart.be is een website die het ontwikkelingsbeleid van de Vlaamse en Brusselse gemeentes in kaart brengt. Je vindt er een overzicht per gemeente en je kan opzoeken wie er plaatselijk actief is en wat de stand van zaken is van het gemeentelijk noord-zuidbeleid in elke gemeente. Dit is een initiatief van 11.11.11, VVSG en de Vlaamse provincies.www.noordzuidkaart.be

Het 4de pijlersteunpuntHet steunpunt biedt de 4de pijlerinitiatieven een eigen forum en helpdesk aan. Dit is een initiatief van 11.11.11 en VAIS.02/536 11 56info@4depijler.bewww.4depijler.be

VAIS – Vlaamse overheidVlaams Agentschap voor Internationale Samenwerkingwww.vlaanderen.be/ontwikkelingssamenwerking

Deze publicatie werd mede gerealiseerd met extra steun van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen.

4

Voorwoord Think global, act local. Het begint wat achterhaald te lijken en toch is het anno 2011 nog zo relevant. Ontwikkeling is een recht voor iedereen en internationale solidariteit is een morele plicht voor elk beleidsniveau. Het lokale niveau staat het dichtst bij de bevolking en is dan ook uitermate geschikt om politiek en burgers samen te brengen om te werken aan een rechtvaardige wereld.Solidariteit met het Zuiden kan enkel tot stand komen indien de bevolking zich bewust is van de oorzaken van de onrechtvaardige kloof tussen Noord en Zuid, van de impact van het eigen gedrag op het Zuiden en de structurele veranderingen die nodig zijn. Informatie verstrekken en inwoners sensibiliseren rond de Noord-Zuidproblematiek is een kerntaak van het lokaal niveau. Deze communicatie, sensibilisering en educatie krijgen vorm door de acties, de activiteiten, de initiatieven, de gezamenlijke projecten van de gemeente en zijn middenveld. Het lokale bestuur en het middenveld, al dan niet in de vorm van een Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROS), vormen de ideale tandem voor een gedragen lokaal Noord-Zuidbeleid.Deze praktijkbundel zal je zelfs duidelijk maken dat de GROS en de gemeente samen vaak een creatief broeinest vormen waaruit originele en krachtige Noord-Zuidiniatieven ontstaan.

De praktijkbundel is een verzameling van 26 lokale initiatieven die gemeenten en hun middenveld op het getouw zetten om het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in eigen gemeente te verbreden en te versterken. We willen jullie met deze bundel inspireren om Noord-Zuid ook verder uit te bouwen in de eigen gemeente. We beseffen dat er naast deze modellen nog tal van mooie en knappe voorbeelden van acties bestaan. Breng ons gerust op de hoogte van jouw initiatief en dan willen we dit zeker verder verspreiden.Deze praktijkbundel of inspiratiegids is een realisatie van het nieuwe team GROS-werking van 11.11.11. Dit team wil lokale besturen en actoren op een kwalitatieve manier begeleiden bij de (verdere) uitbouw van eenlokaal Noord-Zuidbeleid. Dit gebeurt in de vorm van advies, begeleiding en vorming.De provincie Oost-Vlaanderen investeert in de versterking van het lokale Noord-Zuidbeleid en heeft met 11.11.11 een samenwerkingsovereenkomst afgesloten om in Oost-Vlaanderen dit beleid te ondersteunen. Deze tandem (11.11.11 – Provincie Oost-Vlaanderen) wil zo veel mogelijk gemeenten actief betrekken. Er is een vrijgestelde om dit proces te ondersteunen. Ook bij andere provincies en VVSG kunnen besturen terecht voor steun bij hun mondiaal beleid.

Goede voorbeelden kunnen inspirerend zijn en daarom hebben we deze gids opgesteld. We willen graag iedereen bedanken die heeft meegewerkt aan de realisatie ervan: de verschillende GROS-sen, Noord-Zuiddiensten en -ambtenaren, integratiediensten, werkgroepen, vrijwilligers en andere. Zonder jullie input was deze bundel nooit zo uitgebreid en inspirerend geweest! Ten slotte willen we ook nog de VVSG en de Noord-Zuiddiensten van de Vlaamse provincies bedanken voor de input en het advies.

Laat je inspireren!Namens het team GROS-werkingLieve, Bieke en Ann

5

INHOUD

Kunstig en cultureel1. GROS-ART in Beveren: Het Zuiden bekoort met

kunst2. CinéMar: Oostendse bioscoop toont films uit en

over het Zuiden 3. Trein naar de toekomst: poëzie- en tekenwedstrijd

voor alle scholen van Tessenderlo4. Kookhamers in Zele: 20 inwoners van allerlei

nationaliteiten onthullen hun keukengeheimen

Jeugdig5. Poppenspelers en vertellers in Sint-Gillis-Waas:

Mondiaal theater voor leerlingen laatste graad lagere scholen

6. 'Place Global' in Wetteren: een Wereld-doe-plein over kids van overal

7. Wereldburgerdag in Waregem: gezamenlijke scholendag

8. Verhalen onder de Overpeltse bomen: speelstraten gericht op het Zuiden

Meer dan sportief9. Wereldbollen in het Pajottenland: Gezellige

fietstochtjes in het kader van 11.11.1110. 'Scoren voor 2015' in Brugge: Noord-Zuidacties in

de schaduw van de Wereldbeker Voetbal11. Ecocyclo in de Hoogstraatste regio: een 'grens'-

overstijgend initiatief

Wereldfeest(ig) 12. Wereldfeesten van alle maten en gewichten13. ONDERsteBOVEN in Neerpelt: gratis en breed

gedragen wereldfeest14. Kokopelli in Gullegem: Wereldmuziekfestival met

grote toegankelijkheid

NOORD-ZUID IN JE GEMEENTE: LAAT JE INSPIRERENPraktji kbundel met 26 lokale Noord-Zuidinitiatieven

7

10

15

22

25

28

32

35

38

42

51

57

60

63

70

73

78

81

86

89

92

75

54

45

19

66

Leergierig15. 'Verhalen uit de rugzak van…': Diepenbekenaars

vertellen over hun reiservaringen 16. 'Heeft de hulp hulp nodig?': Vormingsvoormiddag in

Kuurne

Gebundeld17. Zuidergekte in Geel: 1000 en één activiteiten rond

Noord-Zuid18. Belmundo in Gent: Noord-Zuid een maand lang in

de kijker 19. Leopoldsburg doe’t: een maand vol duurzame

ontwikkeling en ecologie

Eerlijk en schoon20. Vink je voetafdruk naar beneden: Affichecampagne

voor een duurzaam Anzegem21. Fair Trade Boom't!: Fairtrade-kalender met

“bekende Bomenaars”22. Diepenbeek en zijn superschone baby's: een Schone

Kleren T-shirt voor elke boorling

Partner en project in beeld 23. Een stedenband als middel voor sensibilisering :

enkele voorbeelden24. Filmproject 'El viaje de Tover' (de reis van Tover):

Berlare stelt zich voor aan Rio Verde, Ecuador25. Oostkamp stelt zijn vrijwilligers voor: tentoon-

stelling over projecten waar Oostkampenaars zich voor engageren

Noord-Zuid zichtbaar26. Noord-Zuid zichtbaar in de gemeente: enkele

ideeën en voorbeelden

6

GROS-ART in BeverenHet Zuiden bekoort met kunst

Rubriek: Kunstig en cultureel

Wat?Een tentoonstelling met kunstwerken van inwoners van allochtone origine uit Beveren en het Waasland. De tentoonstelling vond plaats van 18 februari tot en met 6 maart 2011 in OC Boerenpoort te Melsele. De GROS was organisator en werd daarbij ondersteund door de gemeente.

UitwerkingMet deze tentoonstelling plaatste de GROS mensen uit het Zuiden op een positieve manier in de kijker: creatief, scheppend en denkend. Zo bood de raad een forum aan kunstenaars zowel van allochtone afkomst als uit het Zuiden. De deelnemende kunstenaars hadden banden met de leden van de GROS. De kunstwerken kwamen uit verschillende werelddelen: Papoea-Nieuw-Guinea, China, Bolivia, Cuba, Mongolië, Senegal, Burkina Faso, Niger, Mozambique, Oeganda, Kazachstan, Iran, Irak en Roemenië. Op de tentoonstelling kon men vooral schilderkunst bewonderen, maar ook bronzen kunstwerken, zelfgemaakt speelgoed en kalligrafie.Met de tentoonstelling wil de GROS ook haar werking en die van de lidorganisaties breder bekend maken. Een 100-tal folders vonden hun weg naar het aanwezige publiek.

De tentoonstelling werd officieel geopend door de schepen van Ontwikkelingssamenwerking en de GROS-voorzitter. Ook de ambassadeur van Papoea-Nieuw-Guinea was aanwezig. De finissage gebeurde in aanwezigheid van de kunstenaars, medewerkers en een Chileense muziekgroep. Bij de werken wasinfo te lezen over het werk en de kunstenaar. Een 20-tal werken werden ook verkocht. De opkomst was erg bemoedigend: een 400-tal bezoekers, mede dankzij grote weerklank in diverse media.

7

PartnersInitiatiefnemerDe GROS richtte de werkgroep ‘naambekendheid’ op. Doel was om een alternatieve activiteit te vinden voor het Boombal, waarmee de GROS naar buiten kon treden. Zo ontstond het idee van een expositie. DoelgroepAlle geïnteresseerden uit Beveren en omstrekenDe persLeerkrachten OndersteuningDe tentoonstelling kreeg een sterke ondersteuning van de gemeente en de Noord-Zuidambtenaar. Ook de inspanningen van diverse diensten werden erg gewaardeerd: infodienst, grafische dienst, receptiedienst, …

TaakverdelingDe praktische organisatie en voorbereiding was in handen van de GROS-werkgroep ‘naambekendheid’ in tandem met de Noord-Zuidambtenaar. De lidorganisaties zorgden voor het aanleveren van kunstenaars en de kunstwerken. De permanentie werd waargenomen door lidorganisaties en medewerkers van de GROS. De Piet Staut-kring, een lokale kunstvereniging met de nodige ervaring in het organiseren van tentoonstellingen, leidde de opstelling.De grafische dienst van de gemeente verzorgde de opmaak en de druk van flyers en affiches.

VoorbereidingstijdDe totale voorbereidingstijd bedroeg een 5-tal maanden.

KostprijsDe kosten zoals kilometervergoeding, optredens, drank wereldwinkel, receptie, drukken voorstellingsbrochures, huur vitrinekasten werd gedragen door de werkingsmiddelen van de GROS. Totaal: 1.476,22 euro.De gemeente Beveren droeg de kosten van:- huur OC Boerenpoort,- ontwerp + druk voor affiches en flyers,- organisatie openingsreceptie,- promotie (onder meer op website en infokrant).Lidorganisaties konden hun kosten inbrengen via hun subsidiedossier.

8

Publieksbereik Op de opening waren er 110 mensen aanwezig.In totaal waren er 400 bezoekers.

Dynamiek

Het enthousiasme binnen de GROS was vrij groot. Iedereen werkte mee en de permanentielijst raakte heel vlot ingevuld.Er was een grote weerklank in lokale/regionale pers.Indien men dit initiatief zou herhalen, lijkt om de drie jaar een haalbare kaart. De doelstellingen (betrokkenheid lidorganisaties, bereiken grote publiek, forum bieden aan kunstenaars van/in het Zuiden) werden bereikt.

AandachtspuntenTijdig beginnen met de voorbereiding.

Meer infoGROS en Noord-Zuidambtenaar Luc Vigoureux: gros@beveren.be

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips

Het is niet altijd evident om kunstenaars te vinden. Ga zeker ook op zoek in andere gemeenten van je regio.

Zorg voor een sprekende locatie, denk eraan dat je die vaak ruime tijd op voorhand moet vastleggen. Je kan ook een info-hoek rond het land van de kunstenaar opzetten of beeldmateriaal en/of

voorwerpkoffers van GROS-leden als inkleding gebruiken. De foto’s uit de jaarlijkse wereldkalender van 11.11.11 kunnen zeker ook van pas komen. Deze kun je opvragen in het Wereldcentrum.

Probeer met de tentoonstelling de GROS onder de aandacht te brengen: verspreiding van een GROS-folder, centrale focus in berichten naar de pers, logo van GROS op de kunstenaarsfolder, openingsspeech van de GROS-voorzitter, ...

Begin tijdig met de promotie voor de tentoonstelling: op de website, gemeentelijke infokrant, in het cultureel centrum, UIT-kalender, via de kunstenaars, e.a.

9

CINEMAROostendse bioscoop toont films uit en over het Zuiden

Rubriek: Kunstig en cultureel

Wat?CinéMar brengt de wereld in acht films. Tijdens de 11.11.11-week, van 11 tot 18 november 2010, gaf bioscoop Rialto aandacht aan films uit alle windstreken. CinéMar hoopt dit elk jaar te kunnen herhalen. Er worden films geprogrammeerd die de ogen van de kijkers letterlijk en figuurlijk openen voor moeilijke topics. Problemen en situaties die de media niet of nauwelijks uitdiepen.

UitwerkingFilm is een krachtig medium dat kan informeren, ontroeren en shockeren. De combinatie van woord, beeld en muziek kan op indringende wijze een boodschap duidelijk maken. CinéMar toont films uit alle uithoeken van de wereld en legt een sterke focus op het Afrikaanse continent. Congo, Zuid-Afrika, Somalië, Liberia en Niger, maar ook Iran en Peru komen aan bod. Elke film raakt een sociaal-maatschappelijk probleem aan en diept het op een persoonlijke, vaak intieme en realistische manier verder uit. De selectie van CinéMar confronteert het publiek met wereldproblemen als armoede, onder-drukking, tirannie en oorlog. De films gaan in op thema's als uithuwe-lijken, vluchtelingen en kindsoldaten. Elke film toont op zijn manier hoe mensen in de wereld vechten voor vrijheid en onafhankelijkheid. Het programma richt zich tijdens de eerste vier avonden tot het grote publiek. De vier volgende avonden zijn bestemd voor de leerlingen van de Oostendse secundaire scholen (2de en 3de graad). De programmatie van 2010 vind je op www.rialtooostende.be/CINEMAR.html.

SchoolprogrammaCinéMar heeft een aanbod voor zowel lager onderwijs als secundair onderwijs, zowel voor het algemeen onderwijs als het buitengewoon onderwijs. De confrontatie met een film uit het Zuiden biedt de jongeren de kans om zich bewust te worden van bepaalde wereldproblemen en deze op een realistische, genuanceerde manier te bekijken. Bij het merendeel van de films uit het schoolprogramma biedt CinéMar uitgebreide lesmappen aan die een nabespreking met de leerlingen in de klas vergemakkelijken.

10

PartnersInitiatiefnemerDienst Cultuur en dienst Samenleving, de Stedelijke Raad voor Ontwikkelingssamwerking SROS, Ciné Rialto en de Oostendse 11.11.11-werkgroep.DoelgroepHet brede publiek. Specifiek: leerlingen.OndersteuningCinéMar wordt gefinancierd met werkingsmiddelen SROS, sensibiliseringssubsidie stad Oostende, werkingsmiddelen Convenant. Lay-out en drukwerk worden gefinancierd door dienst Cultuur.

Taakverdeling- SROS: financiële steun (subsidiëring scholenprogramma), goedkeuring programma;- Ondersteuning gemeente: financiële + logistieke steun;- Werkgroepen binnen de SROS: voorzitter SROS en voorzitter 11.11.11 maken deel uit van de CinéMar-

werkgroep;- Medewerkers van buiten de SROS: medewerker Filmclub 62, 2 medewerkers dienst Cultuur, diensthoofd

Samenleven, Noord-Zuidambtenaar, 2 vrijwilligers; - 11.11.11 staat in voor de samenstelling van het programma en praktische verloop CinéMar, promotie en

communicatie.

VoorbereidingstijdIn maart komt de CinéMar-werkgroep voor een eerste overleg samen en bespreekt het programma van de komende wereldfilmfestivals (Cinema Novo, Open Doek, Docville, Afrikafilmfestival) om inspiratie op te doen. Een aantal films komt in aanmerking voor prospectie. Voorwaarden zijn onder meer: films moeten door een Belgische producent aangekocht worden en in het Nederlands ondertiteld zijn.Midden mei is er een tweede overleg en wordt het programma vastgelegd.Verder:

Mei: info wordt doorgegeven aan lay-outers en drukker, moet tegen eind mei klaar zijn.Juni: Verspreiding brochure CinéMar in de scholen.Oktober: midden oktober deadline inschrijvingen scholen, verspreiden brochure publieksfilms.November: praktische voorbereiding CinéMar, versturen uitnodigingen openingsavond, afspraken traiteur.

11

KostprijsOpeningsavond:

Kosten: 1.356 euro Betaald door werkingsmiddelen SROSBevat: huur film, gebruik beamer, openingsreceptie, aanmaak tickets, muziekensembleInkomsten tickets openingsfilm: (41x 6,50=) 266,50 euro

Avondvertoningen: kosten: 1.278,50 euroBetaald door 11.11.11-werkgroep uit sensibiliseringsubsidiesInkomstgelden van 12, 13 en 14/11 gaan naar 11.11.11: 851,50 euro

Schoolvertoningen: kosten: 1.578 euroBudget voorzien uit het convenant gemeentelijke ontwikkelingssamenwerkingInkomstgelden van 15, 16, 17 en 18/11 gaan naar 11.11.11: 558 euro

Betaald door dienst cultuurLay-out: 1.331 euroDrukwerk: Brochures (10.000 exemplaren): 1.516,86 euro Affiches (500 exemplaren): 159 euro

Opbrengsten CinéMar voor 11.11.11: 1.250,11 euro

PublieksbereikOpkomstTotaal aantal bezoekers avondvertoningen: 257Totaal aantal bezoekers schoolvertoningen: 252TOTAAL: 509

12

Dynamiek Nieuwe doelgroepen worden aangesproken op een laagdrempelige manier. Nadruk ligt op bewustmakingsproces en niet zozeer op het financiële/ fundraisende aspect

Meer infoNoord-Zuiddienst Oostende: Charlotte Logghe, 059/ 80 55 00, Charlotte.logghe@oostende.be.Ciné Rialto: Katrien Vanhakendover, 059/70 61 58, katrien@rialto.telenet.be

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Heb je geen bioscoop in je gemeente, spreek dan je cultuurcentrum aan om films uit en over het Zuiden te programmeren. Maak als gemeente en GROS promo voor de filmcyclus en koppel dit aan een campagne of actie van de GROS of een project voor GROS-leden.

Laat je film inleiden of nabespreken door een gekende spreker of journalist uit de gemeente. In Laarne doet men beroep op filmrecensenten. Daar laat men Jan Temmerman van De Morgen of Nic Balthazar van Canvas een informatieve of sensibiliserende inleiding te geven.

ü Tips voor films:Ÿ www.bevrijdingsfilms.beŸ www.opendoek.beŸ www.wereldmediatheek.beŸ www.cineart.beŸ www.jekino.be

ü Naar filmprogrammatie toe: de filmkeuze moet gericht zijn naar een breed publiek, dus programmeer niet enkel voor de cinéfiel.

Medewerkers van bevrijdingsfilms kunnen je tevens info verstrekken omtrent auteursrechten en SABAM.

Bied na de film een Zuiders hapje en een drankje van de wereldwinkel aan.

13

Twee grote filmfestivals met Zuiderse inslag

CINEMA NOVO- Ooit ontstaan uit de derdewereldraad van Brugge (1983). - Nu films uit de drie Zuiderse continenten, gespreid over tien dagen en meer dan 20.000 toeschouwers. - Doel: films uit andere continenten bekendmaken om ze op de Belgische markt te brengen. - Telkens één focus: Brazilië (2011), India (2012). Soms een themadag: MDG's (2010), ontbossing en

ontwikkeling (2011). - Randanimatie: panelgesprekken, debat, optredens, ...- Meer info: www.cinemanovo.be

OPEN DOEK - Turnhout- Ontstaan in 1992, toen vier avonden met 500 bezoekers, onder de naam "focus op het Zuiden". - Nu: 10 dagen, 50.000 bezoekers, schoolvoorstellingen, jeugdbewegingen, … - Open Doek kiest voor films uit de hele wereld, gaat actief op zoek naar regisseurs die kwaliteit combineren

met maatschappelijk engagement. De films zijn maatschappijkritisch en toch breed toegankelijk. - Het hele jaar door programmatie op dinsdagavond in Utopolis, Turnhout. - Open Doek staat open voor samenwerkingen met buurten of wijken, bibliotheken, organisaties of projecten

in openlucht. - Meer info: www.opendoek.be

14

TREIN naar de toekomstPoëzie- en tekenwedstrji d voor alle scholen van Tessenderlo

Rubriek: Kunstig en cultureel

Wat?Wat gebeurt er morgen? Hoe ziet Tessenderlo en de wereld eruit in 2015? Wat ben je zelf van plan? Met deze vragen vertrok de “Trein naar de Toekomst”… Met dit project vroegen het gemeentebestuur, de Cultuurraad en de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking Tessenderlo (GROT) de jongeren om advies.

UitwerkingDe GROT had het idee om een poëzieproject op te zetten voor de derde graad van het lager en de eerste graad van het middelbaar onderwijs. Alle scholen in Tessenderlo schreven zich in (ongeveer 850 deelnemers). Het initiatief bestond uit een aantal trajecten en haltes:

1. Er werd contact genomen met de kunsteducatieve vereniging Jeugd en Poëzie voor een poëzieproject in de scholen, met name een atelier van twee lesuren waarin de leerlingen op een fijne manier konden kennis maken met poëzie. De leerlingen lieten hun fantasie de vrije loop, stopten al hun ideeën in een toekomstgedicht en schreven het op een daarvoor ontworpen postkaartje. Een selectiecomité, met als voorzitter dorpsdichter Cyriel Gladines, maakte uit alle gedichtjes een weloverwogen keuze. Djapo vzw zorgde in de lagere scholen voor een extra omkadering over het (toekomst)beeld in het Zuiden. De toekomst is immers breder dan Tessenderlo.

2. De tweede halte van de 'Trein naar de Toekomst' was een publieksmoment in het cultuurcentrum het LOO waar de beste gedichten werden voorgedragen. De mooiste toekomstgedichten ontvingen een leuke literaire prijs en een verrassingsgeschenk van de wereldwinkel. Ook Cyriel Gladines bracht zijn toekomstgedicht.

15

3. Op de volgende halte lieten de leerlingen alle toekomstgedichten aan ballonnen de lucht in. Zo gaven ze hun toekomstdroom cadeau aan een Looienaar of een andere aardbewoner. Een groot aantal ballonnen keerden terug: liefst 185 van de meer dan 850 gedichten.

4. De vierde halte was tijdens het kinderkunstenfestival "SuperVlieg - Bloem & Co". De Looienaars kregen de mooiste toekomstdromen te zien én te horen (via kleine mp3-tjes). De drie toekomstgedichten wiens ballon het verste vloog, kregen nog een spectaculaire vliegende verrassing: een helicoptervlucht! Die middag werden de drie winnaars bekend gemaakt. De Tekenacademie Heusden-Zolder - met een afdeling in Tessenderlo - stelde de toekomst voor in beeld. Dit leverde een bijzonder boeket van woord en beeld. De gedichtenbundel met de prachtige toekomstillustraties van de leerlingen van de tekenacademie was ook te koop.

5. Een eindhalte is er niet. De toekomstgedichten en –tekeningen worden voor altijd bewaard in de gedrukte poëziebundels en de archieven van het gemeentehuis.

PartnersInitiatiefnemer De Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking Tessenderlo nam samen met de cultuurdienst en de Cultuurraad het initiatief om dit poëzieproject op te zetten.DoelgroepDe passagiers van de poëzietrein waren de leerlingen van de derde graad LO en eerste graad SO. Alle scholen in Tessenderlo schreven in voor het initiatief.OndersteuningHet gemeentebestuur, het cultuurcentrum het LOO, Kleur Bekennen.

Taakverdeling- GROT (verschillende werkgroepen), diende ook het subsidiedossier bij Kleur Bekennen in;- Djapo begeleidde de workshops;- De gemeente ondersteunde het geheel;- Medewerkers buiten GROT (Cultuurraad, bibliotheek, ...).

VoorbereidingstijdOngeveer een jaar (voorbereiding + uitvoering zelf).

16

KostprijsDe helft van de kosten wordt door de GROT gedragen, de andere helft door de cultuurraad.Uitgaven GROT:

- aankoop 3 mp3-spelers: 95,94 euro- Interactieve omkadering van 'Culturen in Beweging': 258 euro- Gedichtenbundel: 720 euro- Fairtradereceptie: 200 euro- Geschenken winnaars + jury: 140,65 euro- Geschenk voor alle deelnemers: 128,26 euro- Jeugd en Poëzie: 3210,78 euro- Djapo: 1.677 euro

Inkomsten GROT:- subsidie Kleur Bekennen: 1.300 euro- verkoop gedichtenbundel: 100 euro

Publieksbereik Kinderen van de lagere school via de workshops;Ouders, familie, leerkrachten en directies van de deelnemende scholen en symphatisanten;Bevolking algemeen: via artikel gemeentelijk informatieblad.

Dynamiek Op de ‘slotdag SuperVlieg’ was er een info-stand van de GROT en een spandoek. De gedichtenbundel werd ook daar te koop aangeboden.

Aandachtspunten! Zorg ervoor dat de verwachting ten aanzien van het gedicht, het toekomstbeeld van kinderen hier en

in het Zuiden duidelijk aangegeven wordt.! Bereid het traject goed voor met alle betrokken organisaties, zodat iedereen de doelstelling goed

bewaakt.! Zet de taakverdeling en financiële afspraken op papier. Duid aan wie voor welk onderdeel van het

traject de eindverantwoordelijkheid draagt.

17

Meer infoNoord-Zuidambtenaar Madeleine Bens, madeleine.bens@tessenderlo.be, 013/35 33 69

(*) SuperVlieg is een reeks kinderkunstenfestivals in Vlaanderen voor iedereen vanaf 4 jaar. SuperVlieg is theater, circus, muziek, dans en beeldende kunst om zelf mee te experimenteren voor volwassenen én kinderen samen. Bloem & Co is een initiatief van de dienst Promotie van Tessenderlo en de middenstand. Er worden bloemen, planten en tweedehandsboeken aangeboden.

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips…

Maak tijdig afspraken met de directies van de basisscholen over het totaalproject. Plan een vergadering met een vertegenwoordiging van alle meewerkende organisaties en maak

duidelijke afspraken inzake verantwoordelijkheden. Stel een begroting op. Zorg dat de deelnemende klassen voldoende tijd krijgen om aan hun gedicht te werken. Stel een jury samen om de gedichten te beoordelen. Geef de juryleden voldoende informatie over de

workshop van Djapo, zodat ze de inhoud van de gedichten kunnen beoordelen. Maak van de geselecteerde gedichten een mooie bundel. De GROS kan ze verkopen of gebruiken als

relatiegeschenk. Zorg tijdig voor een goede locatie voor de gedichtennamiddag. Maak een draaiboek van de activiteit

en stel een taakverdeling voor de dag zelf op. Je kan ook een info-hoek rond het thema, de (leden van de) GROS voorzien op de open activiteit.

Probeer de gedichtennamiddag, de tentoonstelling, de GROS onder de aandacht te brengen: verspreiding van een GROS-folder, in het gemeentelijk infoblad, enz.

Maak promotie via de schoolkranten, de gemeentelijke website, de bib, gemeentelijke infokrant, in het cultureel centrum, ...

18

“KOOKHAMERS” in Zele20 inwoners van allerlei nationaliteiten onthullen hun keukengeheimen

Rubriek: Kunstig en cultureel

Wat?"Kookhamers" (*) is de titel van een kookboekje waarin bewoners van heel diverse pluimage en achtergrond hun voorkeursrecepten presenteren. Dit initiatief ontstond bij de gemeentelijke integratiedienst in het kader van de Week van de Smaak. Het is een fijne en smakelijke manier om de allochtone medemensen van de wijk of de gemeente te leren kennen. De Noord-Zuidinsteek gaat hier hand in hand met diversiteit.

UitwerkingIn het boekje vind je enkele recepten, telkens met een foto van de kok of kokkin. Speciale ingrediënten uit het recept krijgen extra aandacht. Handig is ook het lijstje met winkels waar je bepaalde producten kunt vinden.Het kookboekje werd aan 5 euro te koop aangeboden en gelanceerd tijdens de Week van de Smaak. De contacten gaven ook aanleiding tot diverse kookworkshops. Samen koken zorgt immers voor een gezellige sfeer en een meer persoonlijke band met de koks (en hun familie). Het idee is dus vrij simpel, al vraagt het wel wat voorbereiding. Je stelt het kookboekje samen op basis van wat inwoners van diverse origine, leeftijd, geloof, sociale klasse, … willen doorgeven en vertellen. Je gaat op huisbezoek bij mogelijke deelnemers en motiveert hen om hun beste recepten te delen, eventueel door middel van een kooksessie. Ze geven wat extra informatie over specifieke ingrediënten (of je zoekt dit zelf op). Ten slotte vraag je hen of je een stukje van hun levensverhaal bij het recept kunnen toevoegen. Zo'n kookboekje maken is interessant wanneer je het initiatief in een groter kader onderbrengt. Je kunt vanuit de GROS acties bedenken om het boekje extra in de verf te zetten: kookworkshops, een quiz, een speciaal feest met aangepaste muziek, cocktails en buffet. Je kunt het ook aanbieden in het gemeentelijk welkomstpakket voor nieuwkomers, als geschenk bij huwelijken of als nieuwjaarscadeautje.

19

VoorbereidingstijdJe voorziet voldoende tijd, je moet immers:

- persoonlijke contacten opbouwen,- huisbezoeken afleggen, - recepten doorlezen (soms zelf uitschrijven), - de kooksessies meemaken,- tijdens de kooksessie de recepten aanvullen en

verduidelijken,- foto’s maken,- de mensen de kans geven alles na te lezen,- het geheel goed opvolgen.

KostprijsDrukwerk voor het kookboekje;Ingrediënten; Misschien moet je een beperkt budget voorzien om de kandidaat-kok(kin) te overhalen.

Publieksbereik Individuele personen;In Zele toonden verenigingen interesse in het boek; Ze contacteerden enkele koks voor een kookworkshop in eigen kring.

DynamiekDe kookworkshops werden nadien ook aangevraagd door allerlei verenigingen.

20

AandachtspuntenZorg voor voldoende omkadering van de recepten: doorprik het uitzonderlijke. Focus vooral op de brede identiteit van mensen: maak hun talenten en competenties zichtbaar om de herkenbaarheid te vergroten.Vraag om de recepten vooraf mee te delen (schriftelijk). Tijdens de kooksessie kun je deze eventueel verduidelijken en aanvullen. In het boekje kun je bepaalde handelingen illustreren aan de hand van foto’s (bijv. vouwen van loempia’s).Hou er rekening mee dat niet alle kandidaat-koks of -kokkinnen over een keuken beschikken die ze willen ‘tonen’. Denk na over een alternatieve keuken.

Meer infoVeroniek De Leenheer, Cultuurdienst Zele,052/45 98 24 - veroniek.deleenheer@zele.be of cultuurdienst@zele.be

(*) De naam 'Kookhamers' is een woordspeling op 'Bookhamers'. Op het wapenschild van Zele staan twee bookhamers die verwijzen naar de vlasbewerking in vroeger tijden. Een bookhamer is een zware getande houten blok, voorzien van een gebogen steel van ongeveer 1 meter. Hiermee werd het vlas bewerkt.

21

Poppenspelers en vertellers in Sint-Gillis-WaasMondiaal theater voor leerlingen laatste graad lagere scholen

Rubriek: Jeugdig

Wat?Jaarlijks organiseert de GROS van Sint-Gillis-Waas een mondiaal theater voor alle leerlingen van het 5de en 6de leerjaar. In totaal bereikt de raad zo’n 330 leerlingen met deze laagdrempelige sensibiliserende activiteit waarbij het Zuiden een centrale plaats krijgt.

UitwerkingElk jaar wil de GROS voor deze leeftijdsgroep een aanbod rond duurzaamheid en Noord-Zuid lanceren in de vorm van een poppen- of verteltheater. Met deze theatervormen wil de GROS begrippen als eerlijke handel en solidariteit voor kinderen toegankelijk maken. Alle scholen op het grondgebied van Sint-Gillis-Waas doen mee aan dit project. In 2009 was dit 'Sproetenkop', over pesten en Noord-Zuid, in 2010 'Wie weet wanneer waardig werk weer waarheid wordt' van Wannes' verteltheater. Leerlingen betalen 1 euro voor het bijwonen van het stuk. De overige kosten worden door de GROS gedragen. Het theaterstuk wordt op 1 dag geprogrammeerd in het cultureel centrum: een voormiddag- en namiddagvoorstelling.

De centrale doelstelling van dit initiatief is om de jongeren te sensibiliseren rond de Noord-Zuidproblematiek. Tegelijkertijd is het ook één van de kanalen om de werking van de GROS ruimer bekend te maken.

22

PartnersInitiatiefnemerDe GROS beslist over de programmatie en organiseert het theaterstuk. De raad mobiliseert de scholen en de leerlingen. De gemeente zorgt voor de praktische uitwerking.Doelgroep In de eerste plaats is dit initiatief bedoeld voor alle leerlingen van het 5de en 6de leerjaar van de lagere scholen uit Sint-Gillis-Waas.

Taakverdeling- GROS: bepaalt theaterstuk en datum,- Ondersteuning gemeente: het contact met de scholen en de theatermakers, de praktische uitwerking

(vastleggen zaal, aanwezigheid tijdens de voorstelling).

VoorbereidingstijdReeds op de GROS-vergadering van maart/april wordt beslist welk theaterstuk zal gevraagd worden. De voorstelling zelf vindt plaats in oktober of november.

KostprijsElke leerling betaalt 1 euro. De overige kosten worden betaald uit de middelen van de GROS-werking.

Dynamiek

De GROS en het lokaal bestuur slagen erin om via een aanbod naar scholen Noord-Zuid op een laagdrempelige manier aan te bieden. Mondiale vorming en het werken aan een correcte beeldvorming is immers een fundamentele taak van het lokale niveau en des te meer van bestuur en GROS in tandem.

AandachtspuntenZorg voor overleg met andere raden inzake de programmatie in het cultuurcentrum.Betrek leerkrachten zodat er ook een voor- en nabespreking in de klas wordt verzorgd.

Meer infoAfdelingshoofd welzijn en jeugd Sint-Gillis-Waas, Krista Molders, krista.molders@sint-gillis-waas.be, 03/727.17.36

23

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips:

Neem contact met de promotor van Kleur Bekennen uit jouw provincie en vraag na wat de mogelijkheden zijn voor subsidiëring. Als de school het theaterstuk kadert in een ruimer traject kan de school hier financiële ondersteuning voor krijgen. www.kleurbekennen.be

Interessante theatervoorstellingen voor kinderen en jongeren:! 'Sproetenkop' van poppentheater Hutsepot: www.theaterhutsepot.be! Wannes' verteltheater: www.wannesverteltheater.be! Djapo en het Gloob-poppentheater voor kleuters www.djapo.be/kleuters.html! Verteltheater 'de Wereldreiziger van Kadapalabra': www.kadapalabra.be ! Theaterstuk 'Getikt' van gezelschap Fabularasa:

web.me.com/eddysmits/Wereldburgerschap/getikt.html Daarnaast kan er een teken- of een poëziewedstrijd aan het theatherstuk gekoppeld worden, over het

stuk en het thema, om zo de sensibiliserende impact van het initiatief te versterken en een extra dynamiek te bewerkstelligen.

Neem ook contact met de Cultuurraad om dit eventueel samen te organiseren. Op die manier vermijd je een mogelijke overlapping met haar programmatie.

24

‘ PLACE GLOBAL ’ in WetterenEen Wereld-doe-plein over kids van overal

Rubriek: Jeugdig

Wat?Om het 30-jarig bestaan van de wereldwinkel in Wetteren te vieren, werd een "werelddorp" opgezet waar van alles te beleven viel voor kinderen en jongeren tussen 5 en 14. Je kon er Afrikaans dansen, muziekinstrumenten knutselen en spelletjes spelen. Daarnaast waren er nog tal van kleine doe-dingen te ontdekken. Voor de kleinere kleuters was een speelhoekje voorzien. Mama’s en papa’s konden ondertussen gezellig aan de bar een babbeltje slaan.

UitwerkingDe rode draad van het Wereld-doe-plein was de manier waarop kinderen overal ter wereld op straat leven, spelen, zich gedragen, zich kleden en zichzelf zijn. Het plein werd verder bevolkt met diverse werkwinkels over wereldburgerschap en duurzame ontwikkeling.De centrale doelstelling was om kinderen, jongeren en gezinnen in een niet-schoolse context op een prettige, positieve manier samen te brengen rond wereldburgerschap. 'Place Global' liet kinderen en jongeren van hier beleven en ontdekken hoe kinderen elders in de wereld spelen, wonen, leven en een identiteit verwerven. Zo leren kinderen stilstaan bij diversiteit, de eigen cultuur, beeldvorming, levensstijl en consumtiepatronen.Het plein werd ingericht met tentjes waarin workshops plaatsvonden rond spelen, leven, verkleden, knutselen, make-up, …

25

PartnersHet initiatief ‘Place Global' is vanuit de vzw Kassoemai gegroeid en werd ondersteund door de provincie Oost-Vlaanderen. Voor deze Place Global zat Kassoemai samen met de Wetterse wereldwinkel om een aantal workshops te programmeren, in samenwerking met andere aanbieders en organisaties. De gemeente zorgde voor de tenten, nadars, tafels en stoelen en vrijwilligers om te helpen opstellen en afbreken. Het programma was gericht naar kinderen maar het hele gezin werd uitgenodigd.

VoorbereidingstijdEnkele maanden vooraf was er een eerste samenkomst met de gemeente en de GROS om het concept toe te lichten. In functie van de verwachte opkomst en het beschikbare budget selecteerden de organisatoren de workshops. Daarna bekeek men de promotie en de praktische organisatie (indeling, locatie, inkleding).

KostprijsDit hangt samen met het aantal gekozen workshops. In dit geval schommelde de kostprijs rond de 850 à 950 euro. Dit bedrag was vooral bestemd voor de workshopbegeleiders en hun materiaal.De gemeente betaalde de kosten voor drukwerk en promo.

PublieksbereikDe doelgroep van 'Place Global' is de leeftijdsgroep tussen 6 en 12 jaar.In Wetteren namen ook de jeugdbewegingen deel. Zo’n 100 kinderen volgden de workshops. Hun ouders waren ook aanwezig. Zij konden een kijkje nemen en de workshops van op afstand meevolgen.

Dynamiek Het model 'Place Global' van Kassoemai slaagt erin om het mondiaal vormingsaanbod toegankelijk en bereikbaar te maken voor het lokale bestuur. Men vraagt expliciet naar lokale inbreng om de dynamiek en samenwerking in de gemeente te stimuleren rond het Noord-Zuidthema.Door de contactmomenten met vzw Kassoemai wou men ook dynamiek brengen in de werking van de GROS. Daarnaast was het een mooie gelegenheid voor lokale verenigingen en lidorganisaties van de GROS om hun werking in de kijker te zetten. Leuk aan het concept was dat er tijdens de workshop ‘klederdracht’ ook foto’s van de kinderen werden genomen. Die kon men nadien bekijkenop de website: www.placeglobal.be/afbeeldingen/foto’s%20Lukas%20Wetteren/index.htm

26

AandachtspuntenBegin tijdig!Wil je 'Place Global' boeken als GROS of gemeente, dan moet je zeker tijdig Kassoemai contacteren. Deze organisatie heeft een vrij drukke agenda.Zorg dat je met de GROS en/of de gemeente ook een lokaal luik invult. 'Place Global' is zeker geschikt om te koppelen aan een bestaand concept, zoals een wereldfeest of zelfs een kermis.

Meer info- www.placeglobal.be- Sonja Van Bockstaele, vzw Kassoemai, 0483/35 59 06, kassoemai@hotmail.com- Noord-Zuidambtenaar Arzu Ceran, 09/369 34 15

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Zorg voor een eigen ‘touch’ en leg linken met je eigen Noord-Zuidbeleid! Op 'Place Global' kan je als GROS of gemeente ook zelf een aantal workshops toevoegen aan het programma. Heb je een stedenband of werk je rond een bepaald thema op je wereldfeest? Dan is het zeker ideaal om dit hierin te integreren. 'Place Global' kan je ook organiseren binnen de school, bijvoorbeeld op een woensdagnamiddag. Hierbij zijn dan subsidies mogelijk via Kleur Bekennen.

In Zele gaat men een 'Place Global' organiseren tijdens de kermis en in Geraardsbergen deed men dit tijdens de Kaaifeesten.

Voor info omtrent mogelijke workshops:! Sommige gemeenten en provincies hebben een eigen databank van workshops uit eigen regio

opgesteld. ! Check ook zeker volgende websites:

? www.kleurbekennen.be? www.wereldcentrum.be ? www.detijdloopt.be? www.11.be

27

WERELDBURGERDAG in WaregemEen gezamenlji ke scholendag

Rubriek: Jeugdig

Wat?Dit is een netoverschrijdende sensibilisatie-actie met 5 middelbare scholen rond wereldburgerschap en Noord-Zuid. In de voormiddag namen de 1600 leerlingen deel aan één van de 134 workshops (2 x 67). Over de middag was er een infobeurs met interactieve stands van diverse ngo’s, gecombineerd met een picknick, optredens van scholierenbandjes en een spelhoek met wereldspelen. In de namiddag was er een persmoment waarbij alle leerlingen in een lettermozaïek 'WBD' (Wereldburgerdag) uitbeeldden. De dag werd afgesloten met een optreden van een Ghanese band.

UitwerkingIn 2010 organiseerden de dienst Internationale Samenwerking, een trekkersgroep van de scholen en de leerlingen een gezamenlijke dag rond wereldburgerschap. In de voormiddag waren er op verschillende locaties in totaal 67 workshops over thema's die de hele wereld aanbelangen: ecologie, milieu, het klimaat en andere culturen. Elke jongere volgde 2 workshops in een gemengde groep (ASO, TSO en BSO). Om de interesse te wekken werd telkens een doe-workshop (actieve activiteit zoals dansen, muziek, toneel) gekoppeld aan een denk-workshop (meer inhoudelijk uitgebouwd rond een ontwikkelingsthema met discussies, quizzen,…). Voor de jongeren die minder gemotiveerd waren om actief deel te nemen aan de workshops was er een alternatief in de vorm van een film ‘Les barons’. Daarna begeleidden de leerkrachten samen met enkele Marokkaanse inwoners van Waregem de nabespreking.

28

Na de middag trokken de jongeren eerst voor een infobeurs naar Waregem Expo. De infobeurs bestond uit interactieve stands bemand door leerlingen, 12 ngo’s, 4 jongerenbands, een stand van de gemeentelijke diensten, ...Daarna maakten ze zich op voor het bijzonderste moment van de dag: de uitdaging van een recordpoging, met name het uitbeelden van de letters WBD op een van de voetbalterreinen achteraan de expohal.

DoelstellingenVooreerst wil de Wereldraad (GROS Waregem) met dit initiatief de betrokkenheid van de scholieren en de leerkrachten vergroten inzake wereldburgerschap en het thema (internationale) solidariteit. 135 leerkrachten hebben de groepen begeleid en vergaderingen opgevolgd. De trekkersgroep telde 16 vaste leden uit de verschillende scholen. Er was een achterban van 28 leerlingen op de 5 scholen met het project bezig. Op de dag zelf waren nog eens 35 leerlingen actief als medewerker. De Wereldraad wil zo het draagvlak voor interculturaliteit en ontwikkelingssamenwerking verbreden. De raad probeert op die manier ook een verjonging in de eigen rangen te realiseren.

PartnersInitiatiefnemerDe dienst Internationale Samenwerking, deelnemende scholen en de WereldraadDoelgroepDe 1.600 leerlingen van de laatste graad van alle Waregemse middelbare scholen.Ondersteuning Stad Waregem, dienst Internationale Samenwerking, de jeugddienst en de scholen.

Taakverdeling- Trekkersploeg leerkrachten (2 per school) + dienst Internationale Samenwerking + Wereldraad + schepen:

! Maandelijkse vergaderingen! Vastleggen workshops! Verdeling scholieren in workshops ( mix scholen en richtingen!)! Motiveren 135 begeleidende leerkrachten! Aanvraag subsidies Dynamo en Kleur Bekennen! Pers- en media-aandacht (persconferentie - kranten - VTM K-zoom)

29

- Trekkersploeg leerlingen (2 tot 4 per school) + dienst Internationale Samenwerking + Wereldraad + schepen:! Tweemaandelijks vergaderen! Klankbord achterban in de school! Voorbereiding infobeurs en animatie-programma in de namiddag! Organisatie publiciteit op school (teasers wekken de nieuwsgierigheid rond WBD en worden geleidelijk

uitgebouwd)! Organisatie recordpoging en afsluitend optreden! Klaarzetten en opkuisen zaal

VoorbereidingstijdAnderhalf jaar werd er aan deze dag gewerkt.Het eerste jaar werd er tweemaandelijks vergaderd; het laatste half jaar maandelijks; de laatste maand wekelijks.

KostprijsUitgaven:

67 workshops – huur zaal infobeurs en namiddagprogramma – concert Afrikaanse groep – huur geluidsinstallaties,…: 40.000 euro

Inkomsten: - Eigen bijdrage leerlingen (5 euro/leerling);- Elke school kreeg via Wereldraad een toelage van 450 euro voor ‘educatieproject in het Noorden’;- Subsidies Kleur Bekennen en Dynamo (1.950 euro, gebaseerd op het aantal deelnemers per school); - Extra (eenmalig) budget van stad Waregem.

DynamiekDe organisatie van de wereldburgerdag heeft een sterke meerwaarde opgeleverd:

- Toenadering en samenwerking tussen de verschillende scholen (zowel leerlingen als leerkrachten leren elkaar kennen en appreciëren);

- Dienst Internationale Samenwerking is beter gekend door scholen en jongeren;- Enkele nieuwe geïnteresseerden voor de Noord-Zuidwerking in de scholen en stad;- Goede samenwerking tussen cultuurcentrum, academies en jeugdhuizen, wat zou kunnen uitmonden

in nieuwe gezamelijke initiatieven.

30

Aandachtspunten- Waak erover dat je het concept op voorhand goed uittekent. Gaat het om een project of traject? Van

belang voor subsidies.- Maak gebruik van individuele interesses en capaciteiten van trekkers (leerlingen en leerkrachten).- Zorg voor een breed draagvlak in de school en bij de stadsdiensten.- Denk aan een goede financiële onderbouw: stadsmiddelen (extra budget), subsidies voor scholen, ...- Denk na over het mogelijke effect bij de jongeren. Enthousiast meewerken aan één activiteit verschilt van

een langdurig engagement. Jongeren zijn meer voorstander van een korte inzet rond een welbepaald project. Daarom is het belangrijk hen te betrekken bij de keuze van toekomstige projecten.

- Werk ook met jongere klassen dan de 6de-jaars om zo een zekere continuïteit op te bouwen. - Verwacht geen onmiddellijke instroom van jongeren in de GROS. Wat wel zou kunnen is hen betrekken in

een werkgroep van de GROS, waar ze hun 'eigen ding' kunnen doen, bijv. een wereldfestival, fair trade, uitwisselingsprojecten tussen scholen in Noord en Zuid, ...

Meer infoDienst Internationale Samenwerking, Rita Kestier, 050/62 13 83, internationalesamenwerking@waregem.be

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Leg het idee voor aan de scholen op het netoverstijgend scholenoverleg in je gemeente (bestaat niet overal). Voor workshops kan je terecht op de database van Kleur Bekennen (www.kleurbekennen.be) of bij de

Noord-Zuiddienst van je provincie. In Oost-Vlaanderen beheert het Wereldcentrum een databank (www.wereldcentrum.be).

Contacteer ook de provincie voor subsidies inzake laagdrempelige initiatieven (in Oost-Vlaanderen is dit het geval).

Meer info over Dynamo (financiële impuls voor projecten in scholen via het ministerie van onderwijs) vind je op volgende websites: www.canoncultuurcel.be/subsidie/dynamo of www.dynamo3.canoncultuurcel.be

Interessant is ook om (begeleide) spelen aan te bieden als workshop. Het Centrum Informatieve Spelen biedt educatieve spelen aan rond thema’s zoals democratie, diversiteit, Noord-Zuidverhoudingen,… De spelen kan je huren of aankopen: www.spelinfo.be.

En wat dacht je van een educatief theater programmeren als slotmoment? Meer info vind je terug bij het mondiaal Theater (Sint-Gillis-Waas) op pagina 22.

Inspiratie voor optredens tijdens de scholendag kun je vinden bij www.decentrale.be, www.muziekcentrum.be, www.poppunt.be.

31

Verhalen onder de Overpeltse bomenSpeelstraten gericht op het Zuiden

Rubriek: Jeugdig

Wat?Leden van de Derdewereldraad (GROS Overpelt) en van de educatieve werkgroep 'Think Global Act Local' (TGAL) vertellen verhalen uit het Zuiden aan kinderen, liefst buiten onder een grote boom.De naverwerking heeft een link met het verhaal: een spel zoals het Wereldbingospel, knutselen, koken met fairtradeproducten, korteketen-producten, ...

Uitwerking! De jeugdconsulent geeft de namen en coördinaten van de aanvragers van de speelstraten door (dit zijn

straten die in de vakantieperiode tussen 10u en 16u autovrij zijn). Deze worden telefonisch gecontacteerd. Ook de kinderopvang of de speelpleinwerking krijgen jaarlijks het project aangeboden, en dit tijdens de week die het best aansluit bij het aanbod van de vrijwilligers.

! De verhalenvertellers gaan actief op zoek naar een goed verhaal met een link naar het Zuiden. Dit is te vinden in de bibliotheek of in het documentatiecentrum van Kleur Bekennen.

! De naverwerking staat in functie van het thema of land waar het verhaal zich afspeelt.! Zo konden de kinderen na het

vertellen van een Chinees verhaaltje lampionnen knutselen met afval-materiaal. ’s Avonds hielden de kinderen en hun ouders met de lampionnen een buurtwandeling.

! Bij een Afrikaans verhaal maakte men zelfs een Afrikaans gezelschapsspel met geverfde eierdozen en een knikkerspel.

! Een verhaal opgebouwd rond een steenkapper werd aangegrepen om Ytong-blokken zelf te bewerken tot een kunstwerkje.

32

PartnersInitiatiefnemerHet initiatief komt van de educatieve werkgroep binnen de erdewereldraad . De werkgroep gaat samenwerkingsverbanden aan met speelpleinwerking, speelstraten, buurtfeesten, kinderopvang. Voor de verhalennamiddag tijdens de zomervakantie werkt de groep samen met de bibliotheek.DoelgroepKinderen vanaf 3 jaar.

TaakverdelingTGAL organiseert allerlei sensibiliserende activiteiten. Het vertellen van verhalen is daar één van. Er is in de begroting van de raad een budget voorzien voor deze werking. Er is ook de administratieve ondersteuning van de ambtenaar van Ontwikkelingssamenwerking.

VoorbereidingstijdDit hangt onder meer af van het al dan niet inhuren van professionele mensen. Als de werkgroep het zelf uitwerkt, vraagt dit een 10-tal uren voor de organisatie van de activiteit, het verhaal uitzoeken, de naverwerking opstellen, het materiaal aankopen, contacten leggen, evalueren.

KostprijsDit is een low-budgetactiviteit. Boekjes worden gratis ontleend in de bibliotheek. Men doet in Overpelt meestal geen beroep op professionelen. Voor de knutselactiviteiten wordt er vooral gewerkt met waardeloos materiaal. De werkgroep beschikt wel over een basispakket kleurpotloden, verf, lijm, scharen, enz. De Derde-wereldraad betaalt de extra onkosten uit het budget voorzien voor 'educatieve activiteiten in het Noorden'.

Publieksbereik Een 150-tal kinderen tijdens de zomermaanden.

DynamiekVerhalen vertellen onder de boom is een vrij laagdrempelige activiteit. Ook de randactiviteiten zijn dat. Je bereikt ook de ouders van de kinderen met een aangeleerd lied, een tentoonstelling van de knutselactiviteiten in de kinderopvang, een slothappening op het einde van de zomervakantie, enz.

TGAL D

33

AandachtspuntenHet is belangrijk om goede afspraken te maken met de organisaties waarmee je samenwerkt en de wederzijdse verwachtingen op elkaar af te stemmen.

Meer infoThink Global Act Local OverpeltLode Vanhelden - ambtenaar Noord-Zuid, 011/80 94 42, lode.vanhelden@overpelt.be Leen Janssen, 011/ 64 97 71, leen_sus@hotmail.com

Iets voor jouw gemeenten? Enkele nuttige tips ...

Neem contact met de lokale bibliotheek en inventariseer welk aanbod van verhalen er aanwezig is. Kondig de activiteit aan via het gemeentelijk infoblad en verwijs naar het boek als 'te verkrijgen in de

bib'. In veel gemeentes wordt gewerkt met het concept van de speelstraten. Vraag na in de eigen gemeente

hoe de reglementering hieromtrent is. Misschien kan de bibliotheek tijdelijk het Noord-Zuidaanbod extra in de kijker zetten.

34

‘WERELDBOLLEN’ in het PajottenlandGezellige fietstochtjes in het kader van 11.11.11

Rubriek: Meer dan sportief

Wat?'Wereldbollen' is een gezinsfietstocht doorheen 4 à 5 gemeenten van het Pajottenland en staat in het teken van de 11.11.11-campagne.

UitwerkingIn elke deelnemende gemeente - Gooik, Herne, Pepingen, Roosdaal en Tollembeek - is een stop/ vertrekplaats voorzien met een centraal punt, waar alle routes doorkomen. Deelnemers krijgen bij inschrijving de nodige documentatie: een overzichtskaart met de verschillende fietsroutes, informatie over stopplaatsen, wandelroutes en het campagnethema, een 'wereldbollen'-fietsvlaggetje of ander item (dit varieert jaarlijks).

'Wereldbollen' valt steeds samen met de Open Stratendag in Vlaanderen. Elke stopplaats voorziet animatie-activiteiten zoals muziekoptredens, drank- en eetstanden, spelen. Op de meeste stopplaatsen vertrekt ook een wandeling ingericht door de lokale natuurvereniging. Inkleding en interactieve informatiestands zorgen voor duiding bij het 11.11.11-campagnethema. De stopplaatsen zijn door meerdere fietslussen met elkaar verbonden. Elke lus bedraagt 20 à 30 km. De fietsroutes zijn met bordjes bewegwijzerd.

35

PartnersDe gemeentebesturen van Gooik, Herne, Pepingen, Roosdaal, Tollembeek. Ook dit kan jaarlijks variëren.

Taakverdeling- GROS: verspreiding affiches, promotie- Gemeente: logistieke ondersteuning- Medewerkers van buiten de GROS: enkele 11.11.11-vrijwilligers uit elke gemeente (8 à 10 in totaal) voor

de voorbereiding. Tijdens de activiteit: 30 à 40 (3 tot 10 per stopplaats).

In het samenwerkingsverband tussen de gemeenten neemt iedereen zijn verantwoordelijkheid op voor de organisatie en praktische invulling van de lokale animatie-activiteiten. Hiervoor wordt telkens teruggekoppeld met de betreffende 11.groep en eventueel met de gemeente. Het samenwerkingsverband neemt de gemeenschappelijke taken op zich: uitstippelen fietsroute, drukwerk (affiche en folder), persbericht, …

VoorbereidingstijdAcht maanden

KostprijsInkomsten: inschrijvingsgeld (2 euro/persoon; <16 jaar: 1 euro; gezinnen en jeugdgroepen: 5 euro), inkomsten uit drank en eten, logistieke en organisatorische bijdragen van de gemeenten.Uitgaven: drukwerk, animatie, vlaggetjes voor deelnemers, wegwijzers.

Jaarlijks schommelt het budget tussen de 1.000 en 1.500 euro. Een positief saldo op de rekening na enkele jaren maakt extra investeringen zoals t-shirts voor medewerkers mogelijk.

Publieksbereik Publiek: 450 Bereikte doelgroepen: jonge gezinnen met kinderen

DynamiekDe mensen komen op een andere manier in contact met de organisatie. De activiteit zorgt voor een imagoverbreding van 11.11.11.

36

AandachtspuntenZorg voor een duidelijke bewegwijzering van de fietsroute. Vergeet niet de politie te verwittigen (politiegoed-keuring) en SABAM aan te schrijven. Je wijst de mensen best op hun eigen burgerlijke aansprakelijkheid. Vermeld dat duidelijk in de folder. Stel een mobiele pechdienst ter beschikking. Hoop op droog weer … alles valt of staat met het weer. Na de 8e editie is de formule voor de vrijwilligers wat uitgehold en gaat men op zoek naar een andere manier om dit evenement in te vullen (wandelingen, mountainbiketocht, …). Het is zeker een aanrader voor groepen die iets nieuws en sportiefs willen proberen!

Meer infoProvinciaal Secretariaat 11.11.11 Vlaams-BrabantVlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel, 02/536.11.53, brabant@11.be, http://wereldbollen.blogspot.com/

37

‘Scoren voor 2015’ in BruggeNoord-Zuid-acties in de schaduw van de Wereldbeker Voetbal

Rubriek: Meer dan sportief

Wat?In 2010 wou de Vlaamse Noord-Zuidbeweging een tussenbalans opmaken van de campagne ‘2015 - DE TIJD LOOPT’ en de politici herinneren aan de beloftes over armoedebestrijding en betere en meer ontwikkelingssamenwerking.Ook Brugge zette haar schouders onder deze gezamenlijke campagne. Vanaf januari 2010 lanceerde het stadsbestuur van Brugge samen met het provinciebestuur van West-Vlaanderen de campagne ‘Scoren voor 2015’. De Noord-Zuiddienst van Brugge zag in het WK Voetbal, dat in 2010 voor het eerst in Afrika plaatsvond, een uitgelezen kans om de Millenniumdoelstellingen meer bekendheid te geven. Via diverse laagdrempelige sport- en culturele activiteiten konden tal van verenigingen (jeugd, sport, buurt), sport- en cultuurliefhebbers en kansengroepen kennismaken met de Millenniumdoelstellingen (MDG's).

Uitwerking‘Scoren voor 2015’ ging nieuwe samenwerkingsverbanden aan met diverse gemeentelijke diensten en sport- en culturele verenigingen, in een poging om op een laagdrempelige manier een nieuw publiek te informeren over de Millenniumdoelstellingen.Vanuit de overtuiging dat cultuur een belangrijke hefboomfunctie heeft in de ontwikkeling van een samenleving (zowel in Noord als in Zuid), sloegen een aantal partners in de Brugse culturele sector de handen in elkaar om de VN-Millenniumdoelen en de culturele rijkdom van Zuid-Afrika (gastland WK Voetbal) onder de aandacht te brengen.

38

BENADERING?

? Samen sterk: verschillende partners werken vanuit hun eigen invalshoeken voorstellen uit? Resulterend in een sportief, educatief en cultureel programma? Coördinatie van het project bij de Noord-Zuiddienst met gedeelde verantwoordelijkheid

PROMOMATERIAAL Een productiehuis ontwikkelde een algemeen campagnebeeld, slogan en logo voor het project (herkenbaarheid).Daarnaast werd er ook een website, videoclip en een actiemodel ontwikkeld. De millenniumvoetbal fungeerde als relatiegeschenk en “uithangbord” van de campagne.

GEVARIEERD PROGRAMMAEr werd zowel een sportief, cultureel als een educatief programma uitgewerkt. Een greep uit het aanbod:

? Millenniumvrouwenvoetbal op de Internationale Vrouwendag (diversiteitsdienst)? Postkaartenactie match Club en Cercle Brugge (sportdienst)? Millenniumplein op 'Feest in ‘t Park' met pannavoetbal, workshops, Millenniumkermis en

tentoonstellingen (Noord-Zuidraad, 11.11.11-comité, sportdienst, provincie) ? Millennium actiemodel: spelmethodiek rond MDG’s te gebruiken tijdens buurtfeesten, sportdagen,

evenementen, … (buurtraad, dienst stedenbeleid, provincie,…)? MO*debat: ‘MDG’s: gescoord of gemist?’ (MO* en Vormingplus)? Film en debat (Cinema Novo)? Debat ‘Aids gestrikt’ (BFOS en Noord-Zuidraad)? FREEZE-moment op de Markt in het kader van Wereldwaterdag (Leefmilieu – Protos – MoS)? Gastspreker Jan Vandemoortele voor 3de graad SO? Millennium-actiemodel met bijhorende educatieve quiz

Fata MorganaOm de inwoners van jouw gemeente of stad (nog meer) te activeren, kan je een Millennium Fata Morgana lanceren. Per millenniumdoel wordt een uitdaging vooropgesteld, telkens voor een andere doelgroep. In Brugge werden er als onderdeel van het programma een 8-tal uitdagingen geformuleerd naar verschillende doelgroepen. Aan elke millenniumdoelstelling werd dus een uitdaging gekoppeld.

Focus op voetbal = interesseveld van een groot publiek

39

Enkele voorbeelden:- Uitdaging 1: loop armoede de wereld uit.

Deelnemers aan de stadsloop Dwars door Brugge (9 mei) worden uitgedaagd om symbolisch de armoede de wereld uit te lopen. Hiervoor ontvangen de deelnemers bij hun borstnummer een sticker die zichtbaar op de shirt moet worden gekleefd. Wie met de sticker de finish haalt, maakt kans om een sportpakket in ontvangst te nemen.

- Uitdaging 2: organiseer met je basisschool een themadag rond onderwijs voor iedereen.- …

PartnersInitiatiefnemerNoord-Zuiddienst Brugge (algemene coördinatie), i.s.m. tal van partners, afkomstig uit de sport- en cultuursector.DoelgroepAlle Bruggelingen. Onder impuls van de provincie West-Vlaanderen kon dit worden verruimd naar alle West-Vlamingen.

Taakverdeling- Algemene coördinatie en projectoproep: Noord-Zuiddienst Brugge- GROS: deelactiviteiten organiseren (bv. Feest in ’t Park)- Medewerkers van buiten de GROS: tal van andere organisaties en verenigingen

VoorbereidingstijdStart voorbereiding: september 2008 (eerste infovergadering, betrekken verschillende partners)Projectperiode: 11 januari 2010 – 11 juli 2010

KostprijsVoor de voorbereiding en de uitvoering van het project beschikte de Noord-Zuiddienst over 25.000 euro. Ook andere financieringsbronnen werden gezocht. De provincie West-Vlaanderen ondersteunde het project met 25.000 euro.

Publieksbereik 'Scoren voor 2015' heeft meer dan een derde van de Brugse bevolking bereikt. In totaal werden 44.542 mensen bereikt, via activiteiten van de partners, via de uitdagingen van de Fata Morgana en de communicatie- en actiemodellen.

40

Dynamiek Sport en cultuur zijn als invalshoeken minder gebruikelijk, maar wel krachtig. Zo werd het een gevarieerd programma, met veel partners en meewerkende organisaties. Dit soort minder evidente samenwerking tussen verschillende partners loont dus. De lokale pers werd goed bereikt. De lokale kranten gingen er gretig op in.

AandachtspuntenHet was een grootschalig project waardoor het soms moeilijk was om het overzicht te blijven bewaren. Directe opvolging van de partners was niet altijd haalbaar, deze misten feedback. Er was ook te weinig expertise op vlak van professionele communicatie.

Meer info www.scorenvoor2015.be

Noord-Zuiddienst Stad Bruggetel 050/44 82 44noordzuiddienst@brugge.bewww.brugge.be/noord-zuiddienst

Provinciaal Noord-Zuid Centrumtel 051/26 50 50pnzc@west-vlaanderen.bewww.west-vlaanderen.be/pnzc

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Start tijdig! Samenwerken met verschillende partners vergt meer afstemming en overleg. Hou de gezamenlijke campagnes van de ngo-sector in de gaten en de campagnethema’s die in de

pijplijn zitten. Wie weet kan je jouw acties er wel aan koppelen. Jouw project zal sneller weerklank krijgen als dit ondersteund wordt met nationale reclame of communicatie.

Hou een eerste brainstorm met mogelijke potentiële partners (gemeentelijke diensten, voorzitters andere adviesraden, socio-culturele verenigingen).

Denk na over de algemene interesses van de inwoners van jouw gemeente en vind een aanknopingspunt.

41

Ecocyclo in de Hoogstraatse regioEen ‘grens’-overstji gend initiatief

Rubriek: Meer dan sportief

Wat?"Ecocyclo" is een uitgestippelde tocht met 5 fietslussen doorheen Hoogstraten en grensstreken rond de thema's fair trade en duurzame landbouw hier en in het Zuiden. Zo kunnen de fietsers genieten van het landschap en zich vragen stellen bij wat ze zien, met de hele wereld in het achterhoofd.

UitwerkingDe trekkersgroep van FairTradeGemeente nam het initiatief om samen met de mondiale raad, de landbouwadviesraad, de milieuraad en de VVV (toeristische dienst Hoogstraten) een fietstocht uit te werken rond fair trade en duurzame landbouw hier en in het Zuiden. Deze recreatieve actie wil tegelijk de dialoog op gang brengen tussen consumenten en producenten en verschillende maatschappelijke groepen. De tocht is het eindresultaat én het begin van een proces. De initiatiefnemers verzamelden en verwerkten de relevante informatie en stelden ze beschikbaar aan de fietsbegeleiders, fietsers, de bedrijven, verenigingen en hun achterban. Je kan de tocht fietsen op basis van de brochure of je kan met een groep kiezen voor een begeleide fietstocht met een aantal bezoeken. Er zijn ook twee begeleide fietstochten naar aanleiding van de bioweek, de dag van de landbouw en de Week van de Fair Trade.Jaarlijks komen alle betrokkenen samen op een informatieavond waarin ieder actuele zaken en nieuwe initiatieven in de kijker stelt. Een hapje en een drankje ontbreken niet.

42

PartnersInitiatiefnemerDe mondiale raad, de trekkersgroep FairTradeGemeente en de gemeente HoogstratenDoelgroepConsumenten, Noord-Zuidverenigingen, land- en tuinbouwers, milieuverenigingen, toeristische gidsen, ...OndersteuningToerisme Antwerpen en Vormingplus KempenVlaamse regering in het kader van het convenant Ontwikkelingssamenwerking en een milieuproject

Taakverdeling- Een werkgroep met een vertegenwoordiger van de landbouwadviesraad, de milieuraad, de mondiale raad, de

VVV, de schepen voor Landbouw en de dienst Ontwikkelingssamenwerking werkte de tocht uit.- De ambtelijke werkgroep met de duurzaamheidsambtenaar, de deskundigen inzake landbouw en

ontwikkelingssamenwerking en de dienst Toerisme, werkte de informatiemap en de vorming voor de fietsbegeleiders uit en verzorgt de inhoudelijke en praktische opvolging.

VoorbereidingstijdTwee jaar, vanaf de toelichting van het concept op de verschillende adviesraden en het werven van vertegenwoordigers tot het presenteren van de brochure.

Kostprijs- Afhankelijk van oplage en vormgeving.- De gedrukte brochure wordt gratis aangeboden dankzij subsidies.- De brochure is downloadbaar (pdf): www.toerisme.hoogstraten.be/Ecocyclo-Hoogstraten.html.

43

Publieksbereik - Bij het infomoment waren er het eerste jaar 100 en het tweede jaar 70 deelnemers.- Eén van de twee geplande fietstochten moest worden afgelast, de andere trok 60 deelnemers.- Vorige zomer gingen er 5 begeleide fietstochten door.- Er werden 1500 brochures verdeeld.

Dynamiek

- De dwarsverbanden tussen toerisme, landbouw-, milieu- en Noord-Zuidverenigingen leiden tot nieuwe inzichten en samenwerkingsmogelijkheden. Voorbeelden zijn de Biegilde en de tuinders (appelsap, fairtrade-confituur in onderzoek).

- Dit geldt ook voor de samenwerking met andere gemeentelijke diensten.

Aandachtspunten- De informatie blijft vaak hangen bij de vertegenwoordigers van een bepaalde groep en wordt niet altijd

nauwkeurig teruggekoppeld naar de achterban.- Je vermijdt ook best dat één groep de overhand krijgt in de samenwerking.

Meer infoReservatie: dienst Toerisme 03/340 19 56, toerisme@hoogstraten.be Info: dienst Ontwikkelingssamenwerking, 03/340 19 54, hilt.rigouts@hoogstraten.be www.toerisme.hoogstraten.be/Ecocyclo-Hoogstraten.html

44

Wereldfeesten van alle maten en gewichten

Rubriek: Wereldfeest(ig)

Als je de Noord-Zuidkaart (www.noordzuidkaart.be) bekijkt of 'wereldfeest' in een zoekmachine intikt, merk je dat wereldfeesten steeds populairder worden in Vlaanderen. Een wereldfeest is en blijft een leuke manier om het Zuiden nog meer zichtbaar en tastbaar te maken in de gemeente. Een wereldfeest is een ideaal concept om zowel de samenwerking binnen de GROS te versterken als met andere raden, verenigingen en organisaties. Vaak wordt er samengewerkt met een OCMW of de jeugdraad. De schaal van je wereldfeest bepaal je zelf, rekening houdend met de draagkracht van de trekkersgroep, de ondersteuning van de gemeente, de verwachte opkomst, de voorbereidingstijd, e.a.

Hieronder vind je een overzicht van enkele wereldfeesten in diverse Vlaamse gemeenten en in Brussel, gebaseerd op een specifiek aspect van het feest: doelgroep, initiatiefnemers, thema, tijdstip, verkregen medewerking, enz. Meer info over een specifiek festival en de contactpersoon kun je bij het GROS-team (gros@11.be) verkrijgen.

'Umunsi Mukuru' in Kruibeke Het OCMW organiseert jaarlijks het multicultureel feest 'Umunsi Mukuru'. Na 11 jaar wordt dit in Kruibeke stilaan een vast begrip. In 2010 kwamen er 800 mensen naar het park van het kasteel Altene om te genieten van muziek, hapjes, workshops en een goede sfeer. Men tracht jaarlijks om 'oude en nieuwe’ Kruibekenaren bij elkaar te brengen om kennis te maken met de talrijke nationaliteiten en culturen in de gemeente. Het OCMW is initiatiefnemer. Het gemeentebestuur, de Broeders van Liefde en de GROS ondersteunen het initiatief.www.umunsimukuru.be

Bekijk het promo-filmpje voor leuke impressies: www.umunsimukuru.be/Default5.aspx

45

'Grosso Mundo' in DeinzeDe GROS en Het Rode Kruis Opvangcentrum organiseren dit feest in november, in het jeugdcentrum Brieljant. Dit is één van de weinige wereldfeesten die in het najaar doorgaan, met name kort voor de 11.11.11-campagne. Het programma bestaat uit een aantal interactieve workshops voor kinderen, een (h)eerlijke wereldmaaltijd, optredens en als afsluiter een spetterende fuif. Men kan doorlopend kennismaken met de GROS-leden en de Noord-Zuidinitiatieven in Deinze.

'Casa del mundo' in AalstDe dienst Internationale Samenwerking (ISW) van de stad en de Raad voor Internationale Samenwerking (RIS) organiseren dit festival tijdens het eerste weekend van september. Vroeger ging het feest door in de tuinen van het kasteel Terlinden, maar in 2009 verhuisde men naar de Oude Vismarkt in het centrum van de stad. Vorig jaar waren er zo’n 1.750 bezoekers. 125 vrijwilligers werkten samen om er een mooie dag van te maken.De ambtenaar van ISW en vrijwilligers uit de RIS vormen samen de trekkersgroep. Die werkt jaarlijks rond een centraal thema en probeert een mix van amusement en inhoud te programmeren. In 2010 was 'water als basisrecht voor iedereen' het thema: geef de wereld een waterkans. Dit werd symbolisch uitgebeeld door een Waterdans die men vooraf via een promofilmpje kon aanleren. Op de voorafgaande persconferentie werd deze dans voor het eerst getoond, wat leuke foto’s in de pers opleverde. De ‘waterdans’ kan je nog bekijken op: www.youtube.com/watch?v=ZF2yA0d3DGkIn 2011 staat de vrijwilliger centraal en luidt de bijhorende slogan “Vrijwilligers maken het verschil”. Indien een vereniging van de stad subsidies krijgt voor een Zuidproject, kan dit bedrag verhogen indien zij (of personen verbonden aan het project) meewerk(en)t aan 'Casa del mundo', aldus het subsidiereglement.www.casadelmundo.be

46

‘Wereldfeest’ ZemstJaarlijks vindt het Wereldfeest in de Schranshoeve in Eppegem (deelgemeente Zemst) plaats. Dit gratis mondiaal feest is een kleurrijk en multicultureel evenement. De bezoekers kunnen genieten van de heerlijke mix van muziekoptredens, workshops en animatie, expo, de exotische fairtrade-cocktailbar en een wereldkeuken. Dit wereldfeest is een initiatief van de GROZ (GROS Zemst) en de dienst Ontwikkelingssamenwerking van Zemst www.zemst.be/ecache/DEF/10/547.html

'Simmerdown' PuursIn het eerste weekend van de zomervakantie organiseren Oxfam Wereldwinkels, 11.11.11, het Lokaal Opvanginitiatief (LOI) Puurs en Vredesnieuws.be het wereldfestival Simmerdown. 180 enthousiaste vrijwilligers zetten er hun schouders onder en krijgen logistieke ondersteuning van de gemeente. Zelf omschrijven ze het evenement als “een gezellig familie-wereldfeest met een positieve boodschap”. De organisatie beoogt een opkomst van 1500 bezoekers.Op het menu staat: een werelds kinderdorp, live muziek, animatie en workshops, een (h)eerlijk wereldbuffet, wereldmarkt met infostands en een cocktailbar! Simmerdown kiest waar mogelijk voor fairetradeproducten en duurzame handel: wereldwinkelproducten voor het buffet en de cocktailbar en biologische producten zoals bij de verkoop van VELT's ecosmossen (*). De mensen van het LOI maken gerechten van hun land van origine als bijgerechten bij het wereldbuffet.

Elk jaar staat één specifiek project in de kijker waarnaar ook de opbrengst gaat. De voorbije jaren was dit bijvoorbeeld ‘waardig werk’ van 11.11.11, en werd ook de Damiaanactie al eens in de kijker gezet. In 2011 kiest Simmerdown voor een waterproject van de ngo Bevrijde Wereld. Per consumptie drinkbaar water gaat één euro naar het project, wat de bezoekers kunnen volgen op een (water)teller. De aanpak is niet betuttelend en creatief (vb. prijzen uitgedrukt in daglonen, fairtrade-label op consumptielijsten, berichten in de toiletten,…). Ook de kinderen worden in het kinderdorp op een speelse manier in contact gebracht met het thema en het Zuiden, met zowel de positieve als de negatieve kanten van de samenleving. www.simmerdown.be

* Een ecosmos bestaat uit een biologisch broodje, vegetarisch-biologisch broodbeleg, seizoensgroenten en eventueel een mayonaise of dressing.

47

'Feest in ’t park' in Brugge'Feest in ’t park' is uitgegroeid tot een groot wereldfeest met jaarlijks een 10.000 bezoekers. De organisatoren streven naar een sterke affiche met diverse optredens en animatie-activiteiten. Er is een sterke koppeling met de Millenniumdoelstellingen. Een leuk idee is het 'sappentrappen', aanwezig bij de fairtrade-stand (check www.sappentrapper.be). Met deze mobiele sappenbar trap je op enkele minuten je eigen smoothie bij elkaar. Ook hier is er een link met het subsidiereglement. Een kleinschalig project in het Zuiden kan steun krijgen van het “Brugs Fonds” mits de organisatie een terugkoppeling realiseert in Brugge. Er zijn drie opties:

- voorstelling van het project op 'Feest in 't park', - deelname aan één van de activiteiten in het kader van

‘Scoren voor 2015', (zie pagina 38)- zelf een actie opzetten.

Op het aanvraagformulier voor het Zuidproject moet de organisatie concreet aangeven welke optie ze kiest. Daarnaast krijgt de organisatie voor de lokale werking extra punten (voor de werkingsmiddelen) als zij meewerkt op de dag zelf, en nog eens extra punten als zij zich engageert in de werkgroep ‘Feest in ’t park’.www.feestinpark.be

Kortrijk - 'Krac' op de Sinksenfeesten'KortRijk Aan Culturen' (Krac) is het multiculturele gedeelte van de Sinksenfeesten in Kortrijk.Krac poogt om een interculturele ontmoeting te stimuleren en een samenwerking te bekomen tussen tientallen vrijwilligers van verschillende origine en enkele beroepskrachten. Dat gebeurt via diverse werkgroepen ter voorbereiding van het weekend. Samen met talrijke zelforganisaties en mensen van allochtone afkomst wordt er op een pleintje voor animatie gezorgd. Er is een wereldmarktje met diverse eetstanden, een programma vol wereldmuziek op het podium en de invulling van een thema. Dit jaar was dat "Kinderen stralen cultuur uit".

Vroeger was de Noord-Zuidraad de initiatiefnemer, maar toen was het programma beperkt tot wat wereldmuziek. Geleidelijk aan is het initiatief groter geworden en zijn de allochtone medemensen meer betrokken geraakt, waardoor de integratiedienst verder aan de kar trok.Nu werkt de Noord-Zuidraad nog mee in de vorm van sponsoring en medewerking tijdens het weekend zelf. Tijdens één van de dagen wordt er een ruimte voorzien om een luikje Noord-Zuid aan het initiatief te koppelen. In 2011 was dat de Millenniumkermis. Jaarlijks worden er een 2.000-tal bezoekers bereikt. www.kortrijk.be/vrije-tijd/uit-in-kortrijk/evenementen/sinksen/houtmarkt

48

'Festo de Koloroj' in MenenMenen organiseert zowel een winter- als een zomereditie van 'Festo de Koloroj', vooral op initiatief van het Cultuurcentrum. Voor de organisatie van het winterse mondiale feest is er steeds een intense samenwerking met een werkgroep vrijwilligers en een staflid van het Rode Kruis-opvangcentrum. Dit zorgt ervoor dat ook een aantal vluchtelingen makkelijk naar het feest komen of eraan meewerken. Zo maken zij bijvoorbeeld hapjes uit hun thuisland klaar. De zomerse editie van 'Festo de Koloroj' is het multiculturele luik van het straattheaterfestival Zomer. De Stedelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking heeft hier een specifieke inbreng, zorgt voor een verwelkoming door een geëngageerde allochtone persoon en voor een lichtvoetig sensibiliserend luik (bv. rond kinderarbeid, de Millenniumdoelstellingen, een duurzame wereld, …).’S Winters komen er een 350 à 400-tal mensen op af (een 60-tal vrijwilligers inbegrepen). ‘s Zomers komen 3.000 tot 4.000 mensen langs in het park waar het feest plaatsvindt.

‘Wereldfeest’ EvergemIn 2010 organiseerde een werkgroep van de GRIS van Evergem voor het eerst een wereldfeest. Doelstelling was om een initiatief op het getouw te zetten met en voor alle solidariteitsinitiatieven van Evergem. De werkgroep wist een vrij grote groep mensen te mobiliseren die intensief aan het feest hebben meegewerkt. Zo kon men vrijwilligers een forum geven zodat zij hun solidariteit met het Zuiden aan een breed publiek konden tonen. De vrijwilligers hebben het hele wereldfeest inhoudelijk gestuurd, terwijl de gemeente (Noord-Zuidambtenaar) de financiële, promotionele en logistieke organisatie op zich nam.

49

Tweejaarlijks Herks wereldfeestIn Herk-de-Stad organiseert men een tweejaarlijks wereldfeest. In 2010 vond dit plaats in het centrum van Herk. Op het programma stond een mix van workshops, optredens, proefgerechtjes en een wereldmarkt. De werkgroep ‘Wereldfeest’ besliste om de opbrengst van het wereldfeest 2010 aan noodhulp te besteden en te schenken aan de actie 'Pakistan 12-12', aan de slachtoffers van de overstromingen in het noordwesten van Pakistan.

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Allerlei educatieve materialen (workshops, koffers, tentoonstellingen) voor alle leeftijden vind je op www.detijdloopt.be, www.kleurbekennen.be en www.wereldcentrum.be

Meer info en handleiding over het duurzaam organiseren van een evenement: www.poddo.be/NL/eu_voorzitterschap/instrumenten/handleiding

Muziekgroepen en -bureaus:www.poppunt.bewww.muziekcentrum.bewww.decentrale.bewww.tropicalidad.be

50

ONDERsteBOVEN in NeerpeltGratis en breed gedragen wereldfeest

Rubriek: Wereldfeest(ig)

Wat?Het wereldfeest ONDERsteBOVEN brengt de culturele aspecten uit het Zuiden op een positieve manier in beeld. Een groeiend aantal bezoekers kan actief participeren in workshops, muziek, koken, dansen, kinderanimatie en informatie uit het Zuiden. Het 11.11.11-campagnemateriaal wordt op het hele terrein verspreid (affiches, kubussen, vlaggen).

Uitwerking'ONDERsteBOVEN' is een feitelijke vereniging die een forum biedt aan alle Noord-Limburgse verenigingen actief inzake ontwikkelingssamenwerking, multicureel samenleven, duurzame ontwikkeling en internationale solidariteit. Het evenement wil op een ludieke manier de publieke opinie sensibiliseren voor een groter mondiaal verantwoordelijkheidsbesef, verdraagzaamheid en openheid naar andere culturen.De negende editie van het Wereldfeest ONDERsteBOVEN had plaats op 4 en 5 september 2010. Zestien Noord-Zuid- en natuurverenigingen uit Neerpelt en omstreken toonden hun engagement in de info-standjes. Kinderen en volwassenen maakten in elf verschillende workshops op een creatieve manier kennis met het Zuiden. Vijf wereldmuziekoptredens en een verteltheater in het Dommelhof en de tuin van Oud Dommelhof zorgden voor de nodige feeststemming. Voor het eerst was er ook een wintereditie, op 29 en 30 januari 2011. De 10de editie vindt plaats op 3 en 4 september 2011. Met meer dan 2000 bezoekers en meer dan 100 vrijwilligers valt dit feest niet meer weg te denken uit de jaarplanning van vele Neerpeltenaren. Het Wereldfeest is een ontmoetingsplaats geworden, zeker ook voor wie zich inzet voor het Zuiden.

Voor de programmatie zie www.wereldfeestondersteboven.eu.

51

PartnersInitiatiefnemerOndersteBoven, opgericht door de 11. groep Neerpelt en de Turkse vrouwengroep Dostlar.DoelgroepInwoners van Neerpelt en omliggende gemeenten.Ondersteuning van de gemeente Neerpelt, de provincie Limburg en een 80-tal sponsors.

Taakverdeling- De GROS bestaat in Neerpelt slechts 2 jaar en heeft een info-stand op het wereldfeest. De vereniging

ONDERsteBOVEN was de voornaamste initiatiefnemer voor de oprichting van de GROS.- De werkgroepen situeren zich binnen de organisatie van ONDERsteBOVEN. 100 vrijwilligers helpen op

het tweedaagse evenement of tijdens opbouw en afbraak. Het bestuur van Ondersteboven bestaat momenteel uit twaalf mensen, waarbij sinds dit jaar 4 jongeren zijn aangesloten.

VoorbereidingstijdOngeveer 6 maanden. Maandelijkse vergaderingen van het bestuur en regelmatige vergaderingen van aparte werkgroepen: animatie, workshops, wereldmuziekoptredens, inhoud, tentoonstelling uit het Zuiden, bar en catering, sponsoring en subsidies, vrijwilligers, financiële zaken, contacten met Noord-Zuidverenigingen, ...

KostprijsWereldfeest 2010:

- Inkomsten (bonnenverkoop van drank, sponsoring en subsidies): 14.750 euro

- Uitgaven (logistiek, workshops, optredens, reclame en drukwerk, drank): 11.757 euro

52

Publieksbereik 2000 bezoekers uit Neerpelt en omliggende gemeenten. Gedurende de eerste jaren kwamen de bezoekers vooral uit de Noord-Zuidverenigingen en sympathisanten. Dit is verbreed naar een ruime groep uit alle geledingen van de samenleving, mede doordat de toegang gratis is. Ook de deelname aan workshops is gratis.

DynamiekEen groep jongeren is tot het bestuur toegetreden en dat zorgt voor nieuwe en frisse ideeën.

AandachtspuntenDe organisatie wordt vooral gedragen door een te klein aantal enthousiaste medewerkers.

Meer infoLuc Ectors, Tel 0485171488, luc.ectors@telenet.bePierre Agten, Tel 011 64 55 63, pierreagten@hotmail.com

53

Kokopelli in GullegemWereldmuziekfestival met grote toegankelji kheid

Rubriek: Wereldfeest(ig)

Wat?Kokopelli (*) is een driedaags muziekfestival dat 'vreemde' culturen meer toegankelijk wil maken. In de weken vóór Kokopelli kan men ook een fietstocht maken.

UitwerkingHet festival vindt plaats in en rond de dwarsschuur ‘Goet te Winckele’, in het hart van Gullegem. Op verschillende manieren maken de festivalgangers kennis met andere culturen: van multiculturele workshops tot allerlei kraampjes met gerechten uit de wereldkeuken. Enkele organisaties sensibiliseren de bezoekers over duurzame thema’s als fair trade, waterschaarste en huisvestingsproblemen. Het Kokopelli-festival wenst een boodschap van verdraagzaamheid uit te dragen naar zijn bezoekers, medewerkers en sympathisanten. Kokopelli houdt de drempel zo laag mogelijk voor zoveel mogelijk mensen:

- De ticketprijs is laag, met een korting voor inwoners van Wevelgem (met steun van gemeentebestuur) en voor mensen met een laag inkomen (m.m.v. OCMW Wevelgem);

- Gratis aanbod, zoals foto- en filmvoorstellingen (zie verder);- Kind- en gezinsvriendelijk: gratis ingang tot 14 jaar, gratis kinderanimatie;

Aandacht voor mensen met een functie-beperking, fysieke drempels worden zo veel als mogelijk weggewerkt: hellende vlakken, rolstoelpodium, ringleiding (voor mensen met een auditieve beperking), assistentie door begeleiders.Kokopelli is milieubewust, de ecologische voetafdruk wordt zo klein mogelijk gehouden, o.a. door speciale afval-eilanden en herbruikbaar en afbreekbaar materiaal.

54

In de weken vóór Kokopelli kan men ook een fietstocht maken die de fietsers langs enkele minder bekende plekjes in de gemeente brengt. De tocht eindigt in een natuurdomein. Ze kan individueel of in groep worden afgelegd.De route voor de Kokopelli-fietstocht is aangeduid met pijltjes (of in de wereldwinkel af te halen). Er staan infoborden langs de weg met goede Noord-Zuid-praktijkvoorbeelden: hoe beperkt een bedrijf haar ecologische voetafdruk, wat is schaduwkoffie, ... Op één welbepaalde zondag krijgt de fietser bij die borden een geanimeerde uitleg. Zo vertelt een natuurgids over de relatie tussen ontbossing in Noord en Zuid, wordt een vierdepijlerproject voorgesteld, enz.

PartnersInitiatiefnemerKokopelli vzw werd door enkele enthousiastelingen opgericht. Het gemeentebestuur stond van meet af aan achter de doelstellingen en de uitwerking. DoelgroepHeel divers: kinderen, jongeren, ouderen, gezinnen, scholen uit Vlaanderen, Wallonië en Noord-Frankrijk, ... OndersteuningHet provinciebestuur West-Vlaanderen en het Noord-Zuid Centrum West-Vlaanderen, gemeentebestuur Wevelgem, OCMW Wevelgem, Jeugdhuis Pro Mille, Jeugdbewegingen (KSA Arbeid Adelt, KSA Grietjes, Chiro en Scouts), vzw Intro (voor toegankelijke festivals) en de Gezinsbond. Een 100-tal vrijwilligers werkt mee tijdens het festivalweekend.De GROS geeft een eenmalige financiële steun voor de fototentoonstelling en de fietstocht. Daarnaast reikt de raad zowel eigen als vierdepijlerprojecten aan waarover info te lezen valt tijdens de fietstocht, in de vorm van informatieborden.

Voorbereidingstijd8 à 10 maanden per jaar: tweewekelijkse voorbereiding door een kerngroep, en maandelijkse overleg in verschillende werkgroepen.Dit wordt intensiever enkele weken voor het festival. En er is uiteraard de dagelijkse inzet tijdens het festivalweekend zelf.

KostprijsMiddelen van de vzw: inkomgelden, drankgelden, standgeld, sponsoring en subsidies. De gemeente geeft jaarlijks een vaste bijdrage en een kortingsbon voor elke inwoner. De gemeente neemt ook een deel van de promotie op zich (via gemeentelijke kanalen).Sponsoring: Kokopelli kiest voor financiële sponsors die de aandacht voor mens, milieu en maatschappij hoog in het vaandel dragen, zoals Alpro, Desiere Printing, …

55

Publieksbereik Ongeveer 3.000 bezoekers op 3 dagen.99 % van de bezoekers is 0 tot 65 jaar, waarvan driekwart tussen 20-35 jaar (schattingen).

DynamiekHet team kiest elk jaar een thema waarrond men verschillende acties opbouwt, zoals water, ontbossing, huisvesting, …Het gaat niet enkel om het festival en de optredens maar om een ruim aanbod dat diverse doelgroepen kan aanspreken: - Fietstocht;

- Fototentoonstelling die een ondernemende persoon uit het Zuiden centraal stelt;- Filmvertoning voor schoolkinderen met bijhorend lespakket;- Workshops fotografie/theater met voorstelling tijdens het festival.

Kokopelli heeft een sterke reputatie opgebouwd inzake laagdrempeligheid:- Lage toegangsprijzen: gratis voor kinderen tot 14 jaar, kortingen voor alle inwoners van de gemeente, bon

verspreid in maandelijks infokrantje (i.s.m. gemeentebestuur), kortingskaarten voor OCMW-cliënten;- Lage consumptieprijzen;- Franstalig promotiemateriaal (website, flyers) wegens nabijheid van Wallonië en Frankrijk;- Toegankelijkheid voor personen met een handicap (i.s.m. vzw Intro, www.festivalsvooriedereen.be):

voorbehouden parkeerplaatsen op 50m van ingang, podium in de zaal voor rolstoelgebruikers, rolstoelvriendelijk toilet in de aangrenzende sporthal, ringleiding aanwezig in de zaal voor slechthoren-den, vlottere toegang d.m.v. hellende vlakken, assistenten begeleiden waar nodig en gewenst.

Aandachtspunten"Bigger is better", het gevaar dat je steeds meer mensen wilt bereiken waarbij de kwaliteit ten koste gaat van kwantiteit. Daarom is het aangewezen om te verruimen en te professionaliseren:

- professionaliseren om alles nog vlotter te laten verlopen: acties bijsturen, evalueren, 'trial and error', budgetteren, ...,

- verruimen om andere doelgroepen te bereiken.

Meer info

www.kokopelli.be, info@kokopellifestival.be Voor meer inspiratie voor wereldfeesten in allerlei vormen, maten en gewichten: zie ook fiche 14 – wereldfeesten. (pagina 45)

(*) Voor de inheemse volkeren langs de westkust van Noord- en Zuid-Amerika is Kokopelli de god van muziek, vreugde en vruchtbaarheid.

56

‘Verhalen uit de rugzak van... ’Diepenbekenaars vertellen over hun reiservaringen

Rubriek: Leergierig

Wat?Een reeks informatie-avonden voor en door Diepenbekenaren. Op dit forum getuigen zij over de ervaringen tijdens inleefreizen, vredesmissies, stages, vrijwilligerswerk in het Zuiden.

UitwerkingWie op reis gaat vertrekt meestal met een rugzak vol kleren, en komt terug met een rugzak vol ervaringen en verhalen. Zeker als de reiziger voor een niet zo voor de hand liggende bestemming kiest en kritisch de wereld intrekt. De GROS van Diepenbeek is geïnteresseerd in dergelijke ongewone reisverhalen en daarom organiseert de werkgroep Noord-Zuid de reeks 'Verhalen uit de rugzak van...'

De sprekers kiezen zelf de insteek van hun presentatie en hoe en waar ze het willen brengen. De gemeente stelt enkele zalen en lokalen ter beschikking. Naast de gangbare promotiekanalen zorgt de spreker zelf ook voor een persoonlijke promotiecampagne bij de eigen kennissenkring. Het resultaat is een gevarieerd publiek.

PartnersInitiatiefnemer- Mensen of organisaties die bijvoorbeeld projectsubsidies van de gemeente ontvingen, kunnen betrokken of

gevraagd worden voor een presentatie.- Het initiatief komt van de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (werkgroep Noord-Zuid

Diepenbeek).Ondersteuning- Het gemeentebestuur steunt dit initiatief. Zo krijgt de GROS de zaal gratis ter beschikking, de gemeentelijke

diensten drukken en verspreiden het promotiemateriaal,…

57

Taakverdeling- GROS: organisatie en uitwerking- Ondersteuning gemeente: logistiek, de zaal en het promotiemateriaal- Medewerkers van buiten de GROS: sprekers

VoorbereidingstijdDat valt best mee. De spreker zal zelf het meeste tijd steken in de voorbereiding van de presentatie.

KostprijsHet gemeentebestuur zorgt voor het print- en drukwerk en voor de zalen.

Publieksbereik - 45 à 90 personen- divers publiek: de eigen ‘achterban’ van de vertellers + andere geïnteresseerden.De GROS probeert steeds een ander doelpubliek te bereiken d.m.v. de getuigenissen. Bijvoorbeeld:

! Een jongere die op inleefstage was brengt zijn verhaal in het jeugdhuis;

! Een getuigenis over een vredesmissie naar Palestina werd verteld in de parochie van de deelnemers aan de missie;

! Het bouwkampverhaal van de leerlingen van de secundaire school werd georganiseerd tijdens de open-deurdag van school.

58

DynamiekHet heel diverse en steeds wisselende publiek zorgt voor de leuke dynamiek. Dit komt doordat de vertellers zelf ook intensief promotie voeren. Hierdoor wordt steeds een ander publiek bereikt.

AandachtpuntenHet succes van de avond is vooral afhankelijk van enthousiaste en gezellige vertellers.

Meer infoGemeentelijke dienst ontwikkelingssamenwerking Kristof LantinDorpsstraat 14 – 3590 Diepenbeek011 35 02 68 lantin.kristof@diepenbeek.be

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Laat de avond inleiden met wat beeldmateriaal en/of door een bekend persoon uit de gemeente of regio die iets met het land te maken heeft. Of vraag iemand die professioneel met de regio of het land bezig is. Om een ngo te vinden die in deze regio actief is, zoek je op www.11.be.

Koppel een tentoonstelling met zelfgemaakt beeldmateriaal aan de info-avond. Inkledingsmateriaal kan een extra 'touch' geven: doeken, hapjes, voorwerpen. Bij Studio Globo zijn

voorwerpenkoffers te huur. www.studioglobo.be Contacteer aanwezige gemeenschappen van het land, zelforganisaties, integratiecentra in eigen

gemeente of verenigingen,...

59

“Heeft de hulp hulp nodig?”Vormingsvoormiddag in Kuurne

Rubriek: Leergierig

Wat?Vormingsvoormiddag over zinvol informeren, sensibiliseren en engageren voor ontwikkelingssamenwerking in de lokale gemeenschap.

UitwerkingDe inhoudelijke vorming is gekoppeld aan praktische voorbeelden uit verschillende gemeenten en vanuit diverse invalshoeken. Dit werd gepland op een zaterdagvoormiddag, omdat er dan meer ruimte en tijd beschikbaar is.

Programma- Verwelkoming door de schepen voor Ontwikkelingssamenwerking - Inleiding door de gedeputeerde voor

Welzijn en Huisvesting, provincie West-Vlaanderen- Actueel beeld van de ontwikkelingsproblematiek door André Watteyne (Praktijklector KU Leuven –

campus Kortrijk)- Interactieve workshops: de rol van de gemeenten, lokale Noord-Zuidorganisaties, het verenigingsleven en

het onderwijs.

Keuze uit 2 keer 3 workshops:Sessie 1

? Menen: actief sensibiliseren? Waregem: samenwerking met scholen? Brugge: aandacht voor grote campagnes

Sessie 2? Roeselare: convenant met de Vlaamse overheid? Wevelgem: uitgebouwd projectenbeleid? Middelkerke: nadruk op fair trade

- Voorstelling van het Postgraduaat Noord-Zuid door André Desmet (Katho Kortrijk)

- Receptie

60

PartnersInitiatiefnemerGemeentebestuur Kuurne en de Kuurnse Noordzuidraad. Ondersteuning van provinciebestuur West-Vlaanderen.DoelgroepAlle geïnteresseerden: bevolking van Kuurne, met uitbreiding naar de provincie West-Vlaanderen.

TaakverdelingPraktische taken werden uitgevoerd door de Noord-Zuidambtenaar van Kuurne. Dit alles in samenwerking met de Noord-Zuidraad en de provincie West-Vlaanderen.

Voorbereidingstijd- 6 maanden;- De laatste twee weken zijn vrij intensief.

Kostprijs- 400 euro: vooral om de sprekers te bedanken, zij kwamen gratis.

PublieksbereikIn totaal waren er een zestigtal aanwezigen, waaronder:- leden van Noord-Zuidraden West-Vlaanderen,- lokale geïnteresseerden,- lokale politici,- Noord-Zuidambtenaren uit West-Vlaanderen,- mensen van diverse ngo’s.

61

Dynamiek- Goede samenwerking gemeente/provincie/Noord-Zuidraad- Heel laagdrempelig en veel mogelijkheid tot uitwisseling- Voordelen van een zaterdagvoormiddag: minder 'haastig' dan een weekavond, het programma kan iets

uitgebreider zijn.

AandachtspuntenHet programma bleek iets te overladen. Probeer dus niet te veel in één voormiddag of avond te proppen. Voorzie voldoende tijd en ruimte om te kunnen inpikken op vragen en discussies.

Meer infoNoord Zuidambtenaar Kuurne, Wim Dewever, wim.dewever@kuurne.be, 056 73 71 46.

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Bekijk in de GROS welke vragen er lokaal leven en welke expertise er aanwezig is in de gemeente. Leg contacten met buurgemeenten, het provinciebestuur, Vormingsplus,… voor inhoudelijke en/of financiële ondersteuning.

Vormingen rond bepaalde thema’s kunnen in tandem met andere gemeentelijke diensten georganiseerd worden. Zo organiseert men in Rumst samen met de milieuraad een info-avond over fair trade en plant men in de toekomst een info-avond met Peter Tom Jones over transitie en toekomstvisies (thema duurzame ontwikkeling).

62

Zuidergekte in Geel1000 en één activiteiten rond Noord-Zuid

Rubriek: Gebundeld

Wat?Zuidergekte is een activiteitenfestival rond solidariteit met het Zuiden. Elke lokale vereniging, school, instelling, … organiseert er minstens één activiteit voor. Het project kadert binnen de Noord-Zuidwerking en wil de bevolking sensibiliseren voor verdraagzaamheid en solidariteit tussen alle mensen. De organisatoren vinden het belangrijk om de overeenkomsten, verschillen en tegenstellingen tussen het arme Zuiden en het rijke Noorden te tonen.

UitwerkingZuidergekte is een initiatief van de Derdewereldraad in samenwerking met het stadsbestuur. Zuidergekte heeft een dubbele opzet. Enerzijds wil men de bevolking van Geel en omstreken laten kennismaken met de leefwereld van mensen in het Zuiden, anderzijds wil men ontmoeting tussen vluchtelingen, migranten en Gelenaren bevorderen. De organisatie werkt dit uit in twee sporen: de evenementen en activiteiten in de eigen regio, en de activiteiten van lokale verenigingen, organisaties en scholen.

In 2003 konden de inwoners van Geel voor het eerst kennis maken met Zuidergekte en dat ging niet onopgemerkt voorbij. Binnen het tijdsbestek van de actieperiode zetten 42 organisatoren én de feitelijke vereniging diverse activiteiten op. Een wereldmarkt en een toneelopvoering waren daarbij de meest opvallende activiteiten. Bij de evaluatie van deze Zuidergekte kwam men snel tot het besluit om dit initiatief om de vijf jaar te hernemen. Na 2008 wordt in 2011 de editie Zuidergekte 2013 in de steigers gezet!

63

De editie Zuidergekte 2008 ging door van 19 september tot 12 december. De inzet van deze evenementen-periode werd opgebouwd rond de wereldmarkt met infostands van ieder lid van de Derdewereldraad en andere organisaties, samen met de autoluwe zondag. Als afsluiter was een multicultureel concert gepland.Tal van verenigingen en scholen planden eigen initiatieven. Zuidergekte zelf organiseerde onder meer de tentoonstelling ‘Allemaal Gelenaars, allemaal Kempenaars: foto’s met een verhaal’. Deze fotoreeks van Geelse amateur-fotografen toont vluchtelingen met en zonder papieren. De lokale Derdewereldraad presenteerde een reeks interessante mondiale films. Het project werd afgesloten met lokaal en internationaal talent. In 2008 stond de Cubaanse bigband Contrabando en het Geels Vokaal Ensemble op het programma.

PartnersInitiatiefnemerDe Derdewereldraad en het gemeentebestuurDoelgroepAlle inwoners van Geel en omstrekenOndersteuningDe sport-, cultuur-, jeugd-, seniorenraad en alle lokale verenigingen en scholen, de leden van de Derdewereldraad en de Noord-Zuiddienst.

TaakverdelingDe Derdewereldraad, Noord-Zuiddienst en stuurgroep Zuidergekte dragen dit project. Zowel het schepencollege als tal van gemeentelijke diensten ondersteunen dit logisiek en financieel.Verder zijn er diverse werkgroepen binnen de Derdewereldraad. Ook medewerkers van buiten de GROS zijn bij diverse thematische werkgroepen betrokken.Zuidergekte stelde aan iedere potentiële deelnemer een ideeënlijst ter beschikking. Deze lijst bevat een ruime waaier aan suggesties: voordrachten, dia- en filmavonden, quizzen, optredens, allerhande workshops, …

VoorbereidingstijdEen jaar voor het evenement worden de eerste krijtlijnen getrokken op de Derdewereldraad, later bevestigd in het schepencollege.Van januari tot september staat alles in het teken van de voorbereiding, de info en planning van de activiteiten. De werkgroep Zuidergekte komt maandelijks samen. Er is ook een dagelijks bestuur die wekelijks de afspraken opvolgt.Op de Noord-Zuiddienst stelt men tijdelijk een extra ambtenaar aan, voorzien op de Noord-Zuiddienst via detachering van de projectdienst Geel (3/5 of 60 % equivalent).

64

Kostprijs De organisatoren van de diverse activiteiten kunnen indien gewenst een beroep doen op de materiële onder-steuning van de stadsdiensten. Mits zij aan enkele voorwaarden voldoen, kunnen zij rekenen op een financiële tegemoetkoming, met name 25 % van de reële onkosten, met een maximum van 250 euro per initiatief.Ook jeugdorganisaties kunnen op die 250 euro rekenen op voorwaarde dat ze hun jaarlijkse bivak een Zuidergektethema geven en dit ook zo uitwerken.In 2008 reserveerde het stadsbestuur hiervoor 37.000 euro aan werkmiddelen op haar stadsbegroting. Daarvan werd er effectief 25.240 euro uitgegeven. Het beheer hiervan gebeurt via budgethouderschap door de ambtenaar Noord-Zuid.

PublieksbereikEr vonden ongeveer 90 activiteiten plaats, waarvan 70 door lokale organisaties of scholen georganiseerd. Een overzicht van het eindrapport, de verschillende activiteiten en deelnemers vind je op de website www.geel.be/zoek.aspx?keyword=zuidergekte%202008.

Dynamiek De fototentoonstelling werd een voltreffer. Samen met de twee andere foto-expo’s in de Hallen zorgde die voor een recordopkomst.Heel wat organisaties hebben in hun jaarprogramma een activiteit in het teken van Noord-Zuid uitgewerkt. Enkele hebben dit spontaan herhaald in 2009 en 2010. Het samenwerkingsverband tussen de verschillende gemeentelijke raden en diensten is zeker een meerwaarde.

Aandachtspunten- Niet elke organisatie werkt met een jaarkalender. Dit bemoeilijkt soms ‘het inpassen’ van een activiteit in

Zuidergekte. Misschien is het beter om de actieperiode naar het voorjaar te verschuiven. - Het blijft een probleem om jeugdverenigingen voor deelname te sensibiliseren. De optie om een bivak met een Zuidergektethema financieel te ondersteunen, oogstte geen succes.

- Organisaties en scholen doen vaak een beroep op een kant-en-klaar-aanbod. Tijd voor een oplijsting van ‘een vernieuwend of actueel aanbod van activiteiten’ ontbreekt. Misschien kan dit als opdracht voor een stagiaire ingepland worden.

Meer infoNoord-Zuiddienst - Kollegestraat 22 - 2440 Geeltel. 014 56 68 35, Noordzuiddienst@geel.be

65

Belmundo in GentNoord-Zuid een maand lang in de kji ker

Rubriek: Gebundeld

Wat?Onder de naam Belmundo willen de initiatiefnemers alle Noord-Zuidactiviteiten in Gent een maand lang extra in de kijker stellen. De Gentenaar wordt met allerlei campagnemateriaal en een aantrekkelijk programmaboekje warm gemaakt om deel te nemen aan één van de uitgewerkte activiteiten.Belmundo vindt telkens plaats tussen 15 oktober en 15 november en wordt afgesloten met het uitreiken van de Gentse Noord-Zuidprijs. Op basis van de in het wedstrijdreglement beschreven criteria wordt een winnaar geselecteerd en in de bloemetjes gezet. De beste activiteit uit het Belmundo-programma wint 2.500 euro voor een Noord-Zuidproject dat de organisatoren van die activiteit zelf kiezen.

UitwerkingBelmundo wil zoveel mogelijk mensen laten kennismaken met Gent als solidaire stad. Doelstellingen zijn:! Gentse inwoners sensibiliseren over eerlijke handel, duurzame ontwikkeling en mondiale vraagstukken;! De inspanningen van Gentse verengingen m.b.t. internationale solidariteit extra aandacht en appreciatie

geven;! Verenigingen en groepen uit

allerlei sectoren stimuleren om een activiteit op te zetten waarbij het Noord-Zuidvraagstuk aan bod komt;

! Noord-Zuidorganisaties stimuleren om nieuwe initiatieven te ontwikkelen rond internationale solidariteit.

© Sofie Dewulf

66

In principe kan iedereen als organisator deelnemen aan Belmundo: grote instellingen, organisaties en bedrijven, kleinere verenigingen, KMO's, zelfstandigen, stedelijke diensten en individuen, zowel de profit- als de non-profitsector. Ook initiatieven van bewonersgroepen zijn welkom.

Belmundo biedt zowel kleine, lokale activiteiten als grotere 'evenementen' aan. Alle acties komt in het Belmundo-programmaboekje wanneer ze aan volgende voorwaarden voldoen:! Er is een inhoudelijke link met het thema internationale solidariteit of de Noord-Zuidproblematiek;! De activiteit is voor elke Gentenaar toegankelijk;! De activiteit vindt plaats op Gents grondgebied;! De activiteit vindt plaats in de periode 15 oktober t.e.m. 15 november.

Om een boeiende en originele Belmundo-activiteit te organiseren, hoeven organisatoren niet zelf het warm water uit te vinden. Een bestaande activiteit kan een Zuiders tintje krijgen of activiteiten van anderen kunnen een bron van inspiratie zijn. Een informatiebrochure voor deelnemers biedt ideeën en tips en is beschikbaar bij de start van de campagne. Uiteraard worden verrassende, nieuwe en innovatieve acties toegejuicht!

PartnersBelmundo is een samenwerkingsverband tussen de stad Gent en een aantal partners actief op het vlak van Noord-Zuidsamenwerking. De coördinatie gebeurt door de Stad Gent. Een stuurgroep staat in voor de inhoudelijke en praktische uitwerking van Belmundo. Leden van de stuurgroep zijn: 11.11.11, Wereldcentrum, Intercultureel Netwerk Gent, Oxfam Wereldwinkels Gent-Centrum, Viva - SVV, Broederlijk Delen, Vrienden van Cuba vzw, Stad Gent - Dienst Noord-Zuidsamenwerking.

Taakverdeling- De uitwerking gebeurt vooral door de Noord-Zuidambtenaar,

met terugkoppeling naar de stuurgroep. - Er volgt een oproep binnen GONZ (Gentse GROS) om een

activiteit te organiseren en mee promotie te voeren (verder geen deeltaken door GROS).

67

Voorbereidingstijd- Mei – juni: lanceren van een digitale oproep, communiceren via overlegfora en nieuwsbrieven/websites,

actief aanspreken van potentiële deelnemers;- Augustus: verwerken van de aanvragen en aanmaken van promotiemateriaal (samenstellen

programmabrochure, affiches, advertenties);- September: verspreiden van promotiemateriaal via vrijwilligers, organiseren van infostands;- 15 oktober – 15 november: bezoeken van de genomineerde activiteiten door de jury, up-to-date houden

van de website;- Eind november: organiseren van Belmundo-slotfeest.

Tijdsinvestering: halftijds personeelslid

Kostprijs10.000 euro (lay-out, drukwerk, website, communicatie campagne)

Publieksbereik Zeer divers, afhankelijk van het aanbod

! Achterban en leden Gents Noord-Zuidmiddenveld;

! Achterban en leden deelnemende organisaties (dienstencentra, jeugdorganisaties, sociaal artistieke projecten, musea,…);

! Geïnteresseerde Gentenaars;! Studenten.

Dynamiek ! Dit is een poging om "uit te breken" naar niet-klassieke partners.! Het is een 'neutraal' concept dat niet door overheid of ngo’s wordt geclaimd.! De organisatoren melden dat er op alle activiteiten nieuwe mensen opdagen.

68

Aandachtspunten!

verschillende deelnemende organisaties moeten zelf ook promotie-inspanningen leveren.! De coördinerende organisatie is deels afhankelijk van de creativiteit en de planning van de

deelnemers. Bijsturen inzake een gevarieerd aanbod en een goede spreiding over de hele periode is niet evident. Toch moet je proberen vermijden dat het programma te veel dezelfde soort activiteiten aanbiedt.

Meer infoDienst Noord-Zuidsamenwerking – Stad GentSint-Magrietstraat 9, 9000 Gent. Tel. 09 223 29 53 Belmundo@gent.bewww.belmundo.org

Iets voor jouw gemeente? Enkele tips ...

Bekijk het programma en aanbod op www.belmundo.org. Daar vind je ook de tricks voor organisatoren”.

In Antwerpen organiseert men in de verschillende districten een gelijkaardige campagne: Vila Cabral, www.vilacabral.com.

Probeer ook de minder traditioneel Noord-Zuidgerichte verenigingen aan te spreken om deel te nemen zoals sociale restaurants, vormingscentra, theatergezelschappen, e.a.

Voor een voldoende grote opkomst is promotie en opname in het programmaboekje onvoldoende. De

handleiding “tips en

69

Leopoldsburg DOE’tEen maand vol duurzame ontwikkeling en ecologie

Rubriek: Gebundeld

Wat?De DOE-maand (oktober) in Leopoldsburg staat boordevol activiteiten rond Duuzame Ontwikkeling en Ecologie. Het is een mooie doorsnede van de thema's milieu, integratie, cultuur en Noord-Zuid. De DOE-beurs sluit in het laatste weekend de maand af.

UitwerkingDe eerste DOE-maand vond plaats in oktober 2009. In 2011 vindt dus de derde editie plaats, gecoördineerd vanuit een werkgroep met medewerkers van de GROS, de wereldwinkel en 11.11.11.

In 2010 stonden volgende activiteiten en initiatieven op het programma:

- Infoavond “Limburg isoleert”;- Opleiding compostmeester;- Filmvoorstelling “Workingman’s Death”, met achteraf een

wereldwinkeldrankje;- Tentoonstelling voor scholen (3e graad SO) “Waardig Werk”,

met begeleide workshop “Werk op het Spel”;- FSC-boswandeling met de boswachter;- DOE-beurs in het cultureel centrum met als thema Senegal.

VIBE organiseerde enkele infosessies en het geheel was in een Afrikaanse sfeer ingekleed;

- Aansluitend: optreden van de Senegalese muzikant Malick Pathé Sow;

- Startvergadering voor deelnemers aan Klimaatwijken.

70

PartnersInitiatiefnemerDe duurzaamheidsambtenaar, GROS en MilieuraadDoelgroep bevolking van LeopoldsburgOndersteuning

- De gemeentelijke communicatieverantwoordelijke werkte een overkoepelend logo uit;- De cultuurbeleidscoördinator en het cultureel centrum gaven advies bij de programmatie. Zo heeft het

centrum op het initiatief ingespeeld met een fotoreportage en een voorstelling/optreden.- Diverse organisaties waren op de beurs aanwezig met info-stands: Ovam, Natuurpunt, Oxfam

Wereldwinkels, Kringwinkel, De Maretak, VIBE, VELT, Limburg.net, GROS, Integratiedienst/-raad, …

TaakverdelingDe activiteiten werden gecoördineerd en uitgewerkt door de duurzaamheidsambtenaar, de cultuurbeleidscoördinator en de ambtenaar ontwikkelingssamenwerking.Voor de uitwerking van de DOE-maand en DOE-beurs was er een samenwerking met de milieuraad, de cultuurbeleidscoördinator, GROS, de integratieambtenaar en –raad.

VoorbereidingstijdDe milieuraad en de duurzaamheidsambtenaar zetten het hele jaar door acties op het getouw, zoals de Klimaatwijken, de "Dikke Truiendag", de zwerfvuilopruimactie, de autoluwe werk- en schooldag, ...Deze permanente werking bereikt in oktober dus een hoogtepunt. Dan worden de activiteiten van de milieuraad, GROS, de milieudienst en de Noord-Zuiddienst gebundeld. De gezamenlijke DOE beurs - met telkens een centraal themaland - sluit de maand af.

KostprijsDit project staat ingeschreven onder het duurzaamheidsconvenant.

Publieksbereik ! Bevolking van Leopoldsburg;! De leerlingen van het 5de en 6de jaar via de aangeboden

workshops van Djapo en 11.11.11.

71

Dynamiek Wie deelneemt aan de DOE-maand, krijgt 500 punten in de "e-portemonnee". Dit is een spaar- en beloningssysteem waarmee de gemeente duurzaam en milieuvriendelijk gedrag beloont. Bij dit initiatief van de milieudienst bepaal je zelf welke acties je doet, hoeveel punten je hiermee verdient en wat je met deze punten ‘koopt’. Punten kan je verdienen met volgende acties: een condensatieketel plaatsen, de trein nemen, je stookolietank laten reinigen, groene stroom gebruiken, goederen naar de Kringwinkel brengen, een laag water- of stroomverbruik, ... Je verdiende punten kan je inruilen voor een compostvat, NMBS-waardebons, een spaardouchekop, spaar- en LED-lampen, radiatorfolie, ...

AandachtspuntenHet project is groots opgezet. Daarom is het niet haalbaar om dit elk jaar op dezelfde schaal te organiseren. In 2010 werd het traject kleinschaliger. Op dit moment wordt er overleg gepleegd over het organiseren van een totaalpakket in 2011 of 2012.

Meer infomilieudienst@leopoldsburg.be of tel 011 34 92 38 of 011 34 92 39Kristof.borremans@leopoldsburg.be of 011/349 218

72

Vink je voetafdruk naar beneden Affichecampagne voor een duurzaam Anzegem

Rubriek: Eerlijk en schoon

Wat?In Anzegem organiseerde de Wereldraad een affichecampagne, gekoppeld aan de Low Impact Man Show (Steven Vromman). De affiche roept de mensen op om die acties aan te vinken waar ze zich voor willen engageren.

UitwerkingZowel de leden van diverse raden als de scholen van de gemeente Anzegem kregen van de Wereldraad een affiche in de bus. Op die affiche staan allerlei acties die het gezin/de school kan nemen om de ecologische voetafdruk te verkleinen. De vraag was aan te duiden welke initiatieven ze wilden realiseren en dan de affiche aangevinkt uit te hangen. Hieronder een voorbeeld van hoe zo'n affiche eruit zag:

Duurzaam sportief! ! Ik ga met belgerinkel naar de winkel ! Voor korte afstanden zweer ik bij mijn voeten – of: wij

rijden samen ! Geen boodschappen zonder mand (er zijn al genoeg

zakken in de wereld) ! Ik neem kraantjeswater mee voor de dorst

(flessenwater is duur en heeft kilometers in een vrachtwagen verslonden)

! Ik doe zoveel trappen als mogelijk, en geniet ervan ! Ik fiets naar m'n werk (te dichtbij? nou, ik maak wel

een omweg)! Ik hang m'n wasgoed op een droogrek (m'n

spierballen varen er wel bij terwijl droogkasten energievreters zijn)

! ...

73

PartnersInitiatiefnemerDe Wereldraad, met de steun van de Minaraad AnzegemDoelgroepAnzegemse bevolkingOndersteuning Dienst Sociaal Welzijn, via het krantje. TaakverdelingDe Wereldraad zorgde voor de organisatie en de promotie, de Minaraad ondersteunde het initiatief met een financiële bijdrage en zorgde voor extra publiciteit. De sociale dienst gaf een promotioneel duwtje in de rug.

VoorbereidingstijdEen tweetal maanden / Ontwerpen affiche, drukwerk en verspreiding: ongeveer een maand / De Low Impact Man Show vond plaats op 27 mei 2010.

Kostprijs- ontwerp affiches en drukwerk affiches, 800 euro- vergoeding spreker.

PublieksbereikElk Anzegems gezin via mailing huis aan huis;Extra publiciteit via krantje Sociale Dienst;De leden van de Anzegemse raden.

DynamiekDe Wereldraad wou de Noord-Zuidthematiek verbreden naar de thema's duurzame ontwikkeling, ecologische voetafdruk, levensstijl aanpassen, ... Op die manier probeerde de raad Noord-Zuid uit haar 'hokje' te halen. Het biedt de scholen, verenigingen en inwoners de kans om hun gedrag aan te passen en het initiatief te integreren in het dagelijkse leven.

AandachtspuntenEen goede promotie is cruciaal.

Meer infoJan Glorieux, voorzitter Wereldraad (jan.glorieux@skynet.be)

74

fair Trade Boom’t Fairtrade-kalender met “bekende Bomenaar”s

Rubriek: Eerlijk en schoon

Wat?Opmaak en verspreiding van een verjaardagskalender, met iedere maand een ludieke foto van een bekende Bomenaar met fairtrade-producten en bijpassende spreuk. Gepubliceerd in het kader van de Week van de Fair Trade.

Uitwerking- De Gemeentelijke Adviesraad Noord-Zuid (GANZ) baseerde zich op de foto’s met bekende Belgen, gemaakt

door Lieve Blancquaert voor Oxfam Wereldwinkels. De Noord-Zuidraad stelde de vraag aan 'bekende Bomenaars' en deze hebben zich allemaal voluit achter het project gezet.

- De modellen hadden erg gevarieerde achtergronden. Het was een uitdrukkelijke keuze om uit heel verschillende maatschappelijke sectoren te rekruteren: uit de horeca, een schooljuf, een bekende sporter, een journalist, enz. Zo zou elke Bomenaar zichzelf in een model kunnen terugvinden.

- De bekende Bomenaars (alleen of in duo) kwamen tijdens een gezellige open-deurdag in de wereldwinkel zijn/haar product kiezen. Tegelijkertijd kon het model een afspraak maken met één van de twee ingehuurde fotografen. Zo konden ze samen hun foto voorbereiden.

- Ter promotie vooraf werd als affiche een “halve” foto gebruikt om mensen nieuwsgierig te maken naar het resultaat.

- De kalender werd officieel voorgesteld tijdens het jaarmarktweekend, met veel toeters en bellen in een volle tent. Elk model onthulde zijn/haar foto doorheen de avond. Verder waren er proevertjes, een quiz en vooral muziek.

75

PartnersHet initiatief is gegroeid vanuit de GANZ, in het kader van de Week van de Fair Trade. De GANZ en het gemeentebestuur kiezen bewust voor lokale sensibilisering omtrent ontwikkelingssamenwerking en duurzaamheid.Verder deden 'bekende Bomenaars' mee en zijn twee lokale fotografen aangesproken voor de fotoshots.

TaakverdelingEen werkgroep binnen de Noord-Zuidraad werkte dit project uit. Deze werkgroep heeft het hele proces voorbereid en uitgevoerd.

VoorbereidingstijdEens de keuze voor de modellen vastlag, is het snel gegaan. Na 2 maanden rolde de kalender van de persen.

KostprijsOplage kalenders: 750.Realisatie, druk, en voorstellingsmoment: 4.500 euro. Er kwam steun van de Belgisch Technische Coöperatie (BTC - 3.000 euro). BTC koos het project in het kader van de Week van de Fair Trade. De andere kosten werden door het gemeentebestuur gedragen.

PublieksbereikDe kalender kon door de modellen een breed publiek aanspreken. De voorstelling tijdens het jaarmarktweekend was een goede strategische keuze. Zo is een heel divers publiek bereikt. Er waren zowel jongeren als ouderen en ook mensen die de raad nog nooit in het kader van andere activiteiten had gezien.

76

DynamiekEen verjaardagskalender kent geen “vervaldatum”. Bovendien is een heel nieuw publiek aangesproken. Dat heeft bij de Noord-Zuidraad gezorgd voor een “frisse wind”. De GANZ-medewerkers hebben er écht een boost van gekregen. Fair trade staat weer met stip op de Boomse kalender.Via deze actie kon de GANZ ook wat intensiever “reclame” maken voor een voorstel van subsidiereglement inzake het gebruik van eerlijke producten.

AandachtspuntenHou het budget in het oog.Bij de realisatie van een fotoshoot komen veel praktische zaken kijken. Kies dus voor een professionele aanpak.

Meer infoAmbtenaar Boom: Isabel De Deckker, isabel.de.deckker@boom.be, 03/880.18.81Voorzitter GANZ, Boudewijn Goos, boudewijn.goos@telenet.be .

Iets voor jouw gemeente? Enkele nuttige tips ...

Zorg voor een rode draad doorheen de kalender en voor interessante en gevarieerde foto’s. Engageer een plaatselijke fotograaf of studenten van de lokale fotografie-opleiding. Schrijf eventueel een wedstrijd uit voor de “coverpagina”.

Maak van de lancering of onthulling een publieksmoment zoals in Boom. Integreer het in het jaarlijks wereldfeest of grijp deze kans om in de kijker te staan. Maak er gebruik van om te werken aan de bekendheid van de GROS in de gemeente.

Vergeet niet de lokale pers in te lichten. Een alternatief is om een kalender te maken van de GROS met de leden (lokale werking en projecten)

die hun werking of project voorstellen.

77

Diepenbeek en zji n superschone baby ’s Een Schone Kleren T-shirt voor elke boorling

Rubriek: Eerlijk en schoon

Wat?Diepenbeek maakt werk van de Schone Kleren Campagne en geeft alle pasgeboren Diepenbekenaren een ‘Schone-Kleren-baby-T-shirt’ cadeau! Op de T-shirts staat de tekst ‘Ik ben een superschone baby’ gedrukt.

UitwerkingDe gemeente geeft ouders die de geboorte van hun kindje komen aangeven een baby T-shirtje mee. De baby-T-shirtjes werden geproduceerd onder correcte omstandigheden en daarom zijn ze ‘schoon’. Ze werden niet geproduceerd door kinderen, onder dwang of in een ongezonde omgeving. Daarom de opdruk: ‘ik ben een superschone baby’.Met deze actie laat Diepenbeek aan zijn burgers weten dat de gemeente oog heeft voor eerlijke arbeidsomstandigheden en milieuaspecten. Ongeveer 180 borelingen van Diepenbeek, en in de toekomst waarschijnlijk ook in andere gemeenten, krijgen schone-baby-T-shirts. Met deze geste maakt de gemeente duidelijk dat het ze het goed meent met de toekomst van hun nieuwe inwoners en van andere kinderen in de wereld!

De gemeente gaf deze boodschap ook mee aan de ouders, in de vorm van onderstaand tekstje:

‘Beste ouders,Van harte proficiat met de geboorte van jullie kindje!Onze gemeente draagt zorg voor mensen, zowel jong als oud, zowel hier als elders in de wereld. Dit doen we op verschillende manieren. In het kader van eerlijke handel en de Schone Kleren Campagne geven we graag mee dat we rekening houden met de arbeidsomstandigheden waarin de kleding voor het gemeentepersoneel geproduceerd wordt. Zo kan jullie baby groot worden in een mooie solidaire gemeente (en wereld).’

78

PartnersJonge oudersHet gemeentebestuurOndersteuning van ACW – Schone Kleren CampagneLeverancier van ‘Schone Kleren’ (ACP voor Diepenbeek)

Taakverdeling- De GROS gaf advies aan het gemeentebestuur inzake het ondertekenen van de resolutie van de Schone

Kleren Campagne. Zij adviseerde het bestuur de campagne te vertalen en kenbaar te maken aan jonge ouders en gezinnen.

- Het gemeentebestuur tekende de resolutie op de gemeenteraad.- De medewerkers van de dienst bevolking overhandigen het T-shirtje aan de ouders bij het inschrijven

van hun baby in het bevolkingsregister.

VoorbereidingstijdErg beperkt: offertes vragen, de bestelling plaatsen en overleg met het gemeentebestuur en de dienst Bevolking.

KostprijsOngeveer 7,5 euro per T-shirt

PublieksbereikDe ouders van de pasgeboren kindjes (afhankelijk van het aantal geboorten);Iedereen die de baby in de T-shirt ziet;Ambtenaren van de dienst Bevolking en het gemeentebestuur.

79

Dynamiek- Je bereikt een nieuwe doelgroep, met name de jonge ouders die ook informatie krijgen over allerlei duurzaamheidstips (bijv. duurzame luiers).- De werking omtrent duurzame handel wordt verbreed, met medewerking van de dienst Bevolking. De ambtenaren geven de boodschap achter het T-shirt door aan de ouders.- Het zorgt voor een positief imago van de Schone Kleren Campagne.

Diepenbeek was de eerste gemeente die dit initiatief nam. Later volgden Genk, Torhout, Turnhout, Dendermonde, …

AandachtspuntenDe impact is moeilijk te meten. Is er met dit positieve gebaar ook een gedragsverandering bij de ontvangers te merken? Staan zij in de toekomst nog open voor fairtradekledij?

Meer infoGemeente Diepenbeek, Kristof Lantin 011/350 268, kristof.lantin@diepenbeek.be

‘Schone kleren’ in de gemeente

De Schone Kleren Campagne van Wereldsolidariteit ijvert voor een verbetering van de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie. Wereldsolidariteit vraagt aan gemeenten om bij elke aankoop voor het gemeente-personeel rekening te houden met de arbeidsomstandigheden waarin de werkkledij gemaakt wordt. Heel wat diensten gebruiken dagelijks werkkledij of uniformen: brandweer, groendienst, reinigingsdienst, sportdienst, ...Aan het gemeentebestuur vraagt Wereldsolidariteit 2 stappen te nemen:

aannemen van een raadsbesluit om bij aankoop rekening te houden met arbeidsnormen, het integreren van arbeidsnormen in de bestekken van de volgende aankopen.

Ook van de leveranciers verwacht de Campagne 2 stappen: ondertekenen van een verklaring op eer en zich verbinden om de arbeidsnormen na te leven, meewerken aan een onafhankelijke controle.

Meer info: www.schonekleren.be

80

Een stedenband als middel voor sensibilisering

Rubriek: Partner/project in beeld

Een stedenband is een rechtstreekse samenwerking tussen een Vlaamse gemeente en een lokaal bestuur in het Zuiden. Centraal staan de wederzijdse opbouw van bestuurlijke capaciteit en de versterking van plaatselijke democratiseringsprocessen. Vlaamse lokale besturen werken met hun Zuiderse partner rond beleidsdomeinen zoals jeugd, lokale economie, milieu, onderwijs en participatie.

Een stedenband kan bijdragen tot het grote verhaal van rechtvaardiger wereldverhoudingen. Het is geen doel op zich maar een model dat toelaat om zowel besturen als inwoners en verenigingen in een gemeente een specifieke rol te geven.

Een partnerschap met een gemeente in het Zuiden kan ook sensibilisering concreet maken. Het Zuiden krijgt een gezicht voor de eigen bevolking.

Hieronder zoomen we in op enkele partnerschappen van gemeenten met ook een duidelijk sensibiliseringsluik, informatieverstrekking, sprekende acties en activiteiten. Op die manier maakt men de partner/zustergemeente zichtbaar in de eigen gemeente. We geven ook enkele voorbeelden van methodieken en projecten die de partner- of zustergemeente in de kijker plaatsen en in beeld brengen.

Evergem CO2-coolEvergem heeft een stedenband met de Ecuadoriaanse stad Guaranda. Het samenwerkingsakkoord focust op duurzame ontwikkeling, kennisoverdracht en sensibilisering voor het Noord-Zuidthema. Evergem wisselde met Guaranda kennis uit op verschillende vlakken. Afvalbeheer vormt het speerpunt van de kennisuitwisseling. Met ‘Evergem, CO2-coole gemeente' wil de gemeente tonen dat het ook anders kan. Dit programma laat trendsetters aan het woord en spoort inwoners aan om energie te besparen. Het wil hen warm maken voor bijvoorbeeld autodelen of budgetvriendelijke, trendy en klimaatvriendelijke consumptie.

81

Guaranda werd bij dit programma betrokken. De stedenband kreeg een centrale plaats in het thema van de klimaatopwarming:

- In de bibliotheek van Evergem werd een tentoonstelling opgezet over klimaatwijziging in de partnergemeente (smelten ijskappen, wijzigingen in neerslag, drinkwaterproblemen,…) gekoppeld aan CO2-uitstoot door verkeer, met focus op alternatieve vervoersmiddelen. Bij de lokale en Gentse middenstanders leende men hiervoor bakfietsen, ligfietsen, fietskarren, een velomobiel, … De tentoonstelling werd bezocht door een tiental schoolgroepen en een groep Minaraad- en GRIS-vrijwilligers (GRIS staat voor Gemeentelijke Raad voor Internationale Solidariteit).

- Tegelijk was de actie een samenwerking tussen GRIS en Minaraad. Het was een ideale gelegenheid om elkaar te leren kennen.

- Hieraan gekoppeld is promotie gevoerd rond autodelen. En er is alvast een resultaat: één autodeelgroep in de deelgemeente Kluizen.

Jongerenuitwisselingen in Sint-NiklaasSint-Niklaas focust in de stedenband met het Senegalese Tambacounda op twee centrale thema’s: afval en burgerlijke stand. Om dit bekend te maken bij de eigen inwoners werden twee filmpjes gemaakt die frequent worden getoond. Je kan deze filmpjes bekijken op: http://vimeo.com/22475582 en http://vimeo.com/22475901. Ook op de website van de stad is er een pagina over de stedenband: www.sint-niklaas.be.

Sint-Niklaas wil vooral via jongerenuitwisselingen de stedenband in de kijker stellen. Hiervoor werkt men nauw samen met Dwagulu Dekkente. Deze vzw organiseert inleefreizen en tegenbezoeken voor jongeren uit het vijfde en zesde jaar SO die in Sint-Niklaas school lopen.

- In 2010 heeft een groep jongeren op inleefreis in Senegal een filmpje gemaakt over kinderen in Senegal. Daaruit werd een fragment getoond op het slotmoment voor scholen waarop alle deelnemende leerlingen, leerkrachten van het vierde leerjaar en hun (groot)ouders waren uitgenodigd. Ook in de leerkrachtenhandleiding van dit traject werd een stukje aan de stedenband gewijd.

- Via een soort cluedospel kregen de deelnemende jongeren die naar Senegal op inleefreis vertrokken (waarvan 1 week in Tambacounda) een voorstelling van de stedenband.

En verder heeft de stad een aparte folder uitgegeven met info over de stedenband.

82

Yebo-Yes: fototentoonstelling in GentGent heeft een stedenband met het Zuid-Afrikaanse Mangaung. In de fototentoonstelling die liep van september tot december 2010, kon de Gentenaar kennismaken met verrassende verschillen en gelijkenissen tussen de twee steden. Twee jonge fotografen, uit elke stad één, wisselden in 2009 een maand van woonplek. Het resultaat is een portret van beide steden door de verwonderde ogen van een buitenstaander.De beelden zijn eveneens terug te vinden in het Yebo/Yes-fotoboek. Voor de leerkrachten van het 4de, 5de en 6de leerjaar is er een educatieve map over het leven in Mangaung op basis van het fotomateriaal.Dit project is een samenwerking tussen Noord-Zuidsamenwerking stad Gent, Circa, Narafi, Planet Pixl en KASK.

Waar is Pipo? Kleuterproject in de Kortijkse klassen'Waar is Pipo?' is een mondiaal kleuterproject over de Filippijnen. De stedenband tussen Kortrijk en Cebu City (gelegen in het hartje van de Filippijnen) vormde de aanleiding voor dit unieke educatieve project. Met dit pakket maken de kleuters kennis met het dagelijkse leven in de Filippijnen. Hun nieuwsgierigheid naar het onbekende wordt op een positieve manier geprikkeld. Het pakket bestaat uit vijf lesmomenten. Elke les start met een korte inleefactiviteit. Daarna komt een verhaalfragment. Elk fragment behandelt een thema: wonen, kledij, eten, water en feest. Voor de omkadering wordt er een Filippijnse fiets in de school geplaatst.

83

Edegem: stedenband in de spotlight op publieke momentenJaarlijks wil Edegem haar stedenband met het Peruaanse San Jéronimo visueel voorstellen. Zo trokken in 2007 echte lama's uit de Andes de aandacht naar de infostand. De volwassenen bekeken aandachtig de info- en fotopanelen, de kleintjes konden aan de slag met de 'neplama' die ze met kleurige wol mochten aankleden en dikker maken.

In 2006 stond er een electrospel op het programma, speciaal ontworpen in het kader van de stedenband: een reuzengroot exemplaar van 2m hoog en 1m breed. Op 2 panelen stonden 10 vragen met telkens 3 antwoordmogelijkheden. Net als bij het originele spel lichtte alleen het juiste antwoord op. Naast algemene vragen over Peru waren er ook specifieke vragen over de stedenband met San Jéronimo. De organisatoren pasten de vragen aan verschillende leeftijdscategorieën aan en werkten ook met foto's.

In 2007 werkte Edegem opnieuw een vernieuwend en creatief idee uit: op een bakfiets werd een poppenkast gemonteerd, geïnspireerd op de Japanse vertelkastjes of 'Kamishibai'. In zo'n kastje kan men losse, uitvergrote platen uit prentenboeken bekijken. Met deze bakfiets brachten verhalenvertellers sprookjes uit Peru. Er werden folders aan het publiek uitgedeeld met info over de stedenband.

Jaarlijks in november kan men authentieke Peruaanse gerechten proeven: een brunch met lekkere specialiteiten op de tonen van livemuziek uit de Andes. Twee Peruaanse vrouwen bereiden de heerlijke gerechten, samen met vrijwilligers van de werkgroep ontwikkelingssamenwerking. Een kleurrijke tentoonstelling geeft een beeld van de samenwerking tussen Edegem en San Jéronimo op het vlak van onderwijs, gezondheid, bestuursversterking, brandweer, lokale economie en afvalpreventie.

84

Gambiance in Oostende In het kader van de Stedenband Oostende-Banjul stelt men Banjul en Gambia in de kijker met een feest waarbij de bezoekers worden ondergedompeld in Gambiaanse sferen. 'Gambiance' wil de Oostendenaars laten kennismaken met het dagelijkse leven van Gambianen. Daarvoor sluit men aan bij de bekende Paulusfeesten. Terwijl men geniet van West-Afrikaanse muziek en animatie kan men alles vernemen over de diverse projecten van de stedenband. Er zijn workshops percussie, dans en gezelschappsspelletjes.In 2009 was Gambiance aanwezig op de Paulusfeesten in de vorm van een container waarin Dembé een week lang woonde. Dembé werkt op de Gambiaanse ambassade. Dit was één van de meest opmerkelijke projecten tijdens deze zeven dagen durende feesten. De container bootste een woonkamer na zoals ze in Banjul in Gambia te zien is. In 2010 werd Gambiance voor de 6de maal georganiseerd met nog meer workshops, animatie en optredens op de zeedijk (los van de Paulusfeesten dit keer).

Parkfeest in Hasselt en Marokkaanse partnerstedenMilieu is een centraal thema bij de samenwerking tussen Hasselt en de Marokkaanse gemeenten Missour en Outat. Duurzame groenaanleg is immers voor ieder van belang. In de Marokkaanse partnersteden worden parken aangelegd in het kader van de stedenband. Hasselt werkt hier al zeven jaar aan mee. Parken zijn erg belangrijk in Marokko omdat mensen er geen eigen tuin hebben. Bovendien dienen ze als ontmoetingsplaatsen. Voor het bestuur zijn het goede uitvalspunten om de inwoners te ontmoeten, te informeren en sensibiliseren rond allerlei thema’s. Het groen haalt ook het stof uit de lucht en houdt de woestijn tegen. Het is een goede speelplaats voor de kinderen en er kan gesport worden.

Gelijktijdig met het parkfeest in Hasselt gaan in de Marokkaanse parken ook feesten door. Bedoeling is dat de parkfeesten in de drie partnersteden met elkaar in contact staan via een internetconferentie en dat de burgemeesters een praatje maken met de lokale bevolking ginds en hier. Op de ‘Dag van het Park’ in Hasselt komen de bezoekers op allerlei manieren in contact met de stedenband. Er is naast de internetconferentie en een fototentoonstelling ook allerhande leuks en lekkers op zijn Marokkaans te beleven zijn: hennatekenen, kalligrafie, verkleden voor de kids, theeceremonie, … Dit vindt plaats in sfeervolle Marokkaanse tenten. Topact bij een vorige editie was de populaire komiek Youssef El-Mousaoui. Hij kent als geen ander de cultuurverschillen tussen Vlamingen en Marokkanen en weet die op een hilarische manier te brengen.

85

filmproject ‘El viaje de Tover’ (de reis van Tover) Berlare stelt zich voor aan Rio Verde, Ecuador

Rubriek: Partner/project in beeld

Wat?Kortfilm die Berlare voorstelt aan Rio Verde, een gemeente in Ecuador waarmee Berlare een waterschap (*) heeft. Ook in Berlare zelf wordt de film voorgesteld om de inwoners van Berlare te informeren over het partnerschap met Rio Verde.

Waarom?Berlare is al enkele jaren partner in een waterschap voor Rio Verde in Ecuador. De Oost-Vlaamse gemeente heeft de voorbije jaren mee geïnvesteerd in een drinkwaterinstallatie voor Chumunde, een gehucht van Rio Verde. Het is de ambitie van beide gemeenten om de band sterker aan te halen. ‘El viaje de Tover’ past in een eerste verkenningsronde en is vooral bedoeld om Berlare aan Rio voor te stellen.De verhaallijn is eenvoudig. De film volgt enkele dagen een meisje van tien op school en in haar vrije tijd. Centraal staan de nauwe band met haar opa en een schoolproject over Ecuador, de 'fiesta latina'.

Berlare engageerde een professionele filmregisseur. Met de input van de inwoners van Rio Verde (wat willen zij in eerste instantie over Berlare weten?), een brainstormsessie in Berlare en het Noord-Zuidproject dat tijdens de opnameperiode in de Berlaarse scholen liep, maakte de regisseur een eenvoudig maar poëtisch scenario.

Doelstellingen:- Een eerste aanzet geven aan een partnerschap

(mini-stedenband) tussen Berlare en Rio Verde. Daarom wordt de film in het Spaans vertaald.

- De film wordt ook ingezet voor Noord-Zuidsensibilisering in het algemeen en specifiek rond het waterschap voor de inwoners van Berlare.

86

PartnersInitiatiefnemerGemeente Berlare en GROSDoelgroepInwoners van Rio Verde en BerlareLagere scholenOndersteuning Een professionele regisseur, de provincie Oost-Vlaanderen, de gemeenteadministratie en veel vrijwilligers voor en achter de camera.

Taakverdeling- GROS: trekkende en enthousiasmerende rol, leverancier van vele vrijwilligers;- Ondersteuning gemeente: financiële en logistieke steun + productieleiding op communicatiedienst;- Medewerkers van buiten de GROS

! Professionele regisseur (Brecht Vanmeirhaeghe): scenario, regie, camerawerk en montage,! Provincie Oost-Vlaanderen: subsidie,! Vele vrijwilligers (ca. 60): acteurs, figuranten, medewerkers van Brecht,! Het lokaal Woonzorgcentrum: locatie en figuranten,! De Fietspoetsdienst van het lokaal dagcentrum: locatie en figuranten,! vzw Djapo: workshops in scholen en coördinatie Fiesta Latina,! …

VoorbereidingstijdEén maand voor alles. Dit lijkt krap maar een goeie, realistische planning is erg belangrijk.

Kostprijs4.500 euro, inclusief catering en bedanking voor alle medewerkers (dvd) en uitvergrote fotocanvas voor twee hoofdrolspelers en regisseur.

PublieksbereikDe film ging op 12 juni 2011 in première. Daarna werd hij naar Rio Verde verstuurd. Er volgen nog vertoningen in alle lagere scholen van Berlare en in het woon- en zorgcentrum Ter Meere. De fim ligt ook in de bib en is te zien op www.berlare.be.In het gemeentelijk infoblad 'Infogem' verscheen een viermaandelijkse vorderingsstaat 'waterschap', een reportage over één van de Noord-Zuidworkshops in de lagere scholen en een reportage over een draaidag van de film.

87

DynamiekDe inspraak van de inwoners van Rio Verde over de inhoud van de film werkte enthousiasmerend. De GROS wou héél veel van Berlare laten zien, maar 12 minuten is erg kort. Met de accenten van Rio Verde en het inzicht van de regisseur is er gesnoeid in de ambitie. De film evolueerde naar een licht poëtische evocatie. Een beschouwing van een GROS-medewerker: "Het woord ‘film’ blijft een magisch woord. Ongelooflijk welke deuren dat opent voor gratis medewerking en middelen en op hoeveel medewerking je kan rekenen."

Aandachtspunten- Prop niet te veel info in een kortfilm. - Werk niet zonder professional(s). Alle medewerkers waren vrijwilligers of gemeentepersoneel, maar de

GROS koos bewust voor een professionele regisseur. Die heeft de knowhow, het artistiek en planmatig inzicht, en heeft het mandaat om keuzes te maken.

- Werk niet met een te kleine ploeg. Maak je ploeg zo ruim mogelijk, dan verhoog je exponentieel het draagvlak. De GROS werkte met alle scholen, een rusthuis, leden van verschillende gemeentelijke adviesraden, een inclusieproject, …

Meer info- Info over het filmproject en de waterschapsband tussen Berlare en Rio Verde: Greta van Boven,

voorzitster van de GROS, gretavanboven@skynet.be.- Info over waterschapsbanden in het algemeen: PROTOS vzw, www.protos.be.- Info over het schoolproject Fiesta Latina: Djapo vzw, www.djapo.be.- Info over het filmproject: Bob Pieters, communicatieambtenaar, 052/43 23 30,

communicatie@berlare.be

(*) Een waterschap is een partnerschap dat een gemeente aangaat met een gemeente in het Zuiden ter ondersteuning van projecten rond sanitatie en water. Dit zijn projecten die door de ngo PROTOS worden opgevolgd. Meer info: http://www.protos.be/protosh2o/jouw-inbreng/als-lokale-overheid

88

Oostkamp stelt zji n vrji willigers voor Tentoonstelling over projecten waar Oostkampenaars zich voor engageren

Rubriek: Partner/project in beeld

Wat?De Noord-Zuidraad en de gemeente Oostkamp organiseren een tentoonstelling waarbij projecten van mensen uit Oostkamp zelf aan het brede publiek worden voorgesteld (van 3 tot 30 oktober).

Uitwerking Het doel van de tentoonstelling is om de door Oostkamp gefinancierde projecten in het Zuiden aan de gemeente voor te stellen. Jaarlijks kunnen vrijwilligers een project in het Zuiden indienen waarvoor zij een toelage vragen. De vrijwilliger moet actief zijn in de organisatie in het Noorden die het project ondersteunt. Het project moet opgevolgd worden door een organisatie in het Zuiden waarmee de organisatie in het Noorden samenwerkt.In de periode dat de tentoonstelling te bezichtigen is, worden nog andere initiatieven genomen. Zo maken vrijwilligers die zich in Oostkamp, Beernem en Zedelgem voor projecten inzetten, kennis met het Vlaamse Steunpunt voor de 4de pijler. Het steunpunt biedt er ook vorming aan. Dit is een samenwerking tussen de Noord-Zuidraden van Oostkamp, Zedelgem en Beernem. Een beurs maakt de initiatieven bekend en trekt daardoor nieuwe vrijwilligers aan. Zij ontmoeten elkaar, vertellen over hun kennis en ervaringen en kunnen andere vrijwilligers nuttige info geven.

De laatste dagen van de Week van de Fair Trade overlappen met het begin van de tentoonstellingsperiode en dus worden enkele acties erin geïntegreerd. Men stelt fairetradeproducten per werelddeel tentoon en tijdens de opening krijgt het publiek fairtradehapjes aangeboden.

89

De tentoonstelling zelf ziet er als volgt uit:! Portretten van de vrijwilligers: op verschillende locaties hangen affiches op met het portret van de vrijwilliger

en de vermelding van zijn of haar project. Dit is tegelijk ook de publiciteit voor de tentoonstelling. De affiches hangen op plaatsen waar de vrijwilliger vaak komt (school, winkel, …).

! Fototentoonstelling: 3 verschillende drukbezochte locaties per werelddeel, in gemeentehuis, bibliotheek en sport- en cultuurcentrum.

PartnersInitiatiefnemerGemeentebestuur en Noord-ZuidraadDoelgroep4de pijlerinitiatieven en geïnteresseerden in de Noord-ZuidwerkingOndersteuning

Vrijwilligers van lokale 4de pijlerinitiatieven die een toelage voor een project in het Zuiden ontvangen

Taakverdeling- Ondersteuning gemeente: coördineren van de bijeenkomsten, opmaak en drukken affiches en folders, bewerken

en afdruk foto’s tentoonstelling, coördineren verspreiden promomateriaal, coördineren van opstellen en afbreken tentoonstelling.

- Leden Fairtrade-trekkersgroep: hapjes en bediening tijdens de opening, tentoonstellen fairtradeproducten, promotie.- Vrijwilligers van de Noord-Zuidprojecten: opstellen en afbreken tentoonstelling, uitleg bij hun project tijdens de

opening, promotie.- Sympathisant: maken van foto’s van de vrijwilligers.- Noord-Zuidraad en leden van de lokale Noord-Zuidwerkgroepen: hulp bij bediening tijdens opening, promotie.

VoorbereidingstijdEen zestal maanden.Maart: de projecten worden onder voorbehoud verwittigd van het initiatief en voor een bijeenkomst uitgenodigd.Maart - april: voorstel naar College van Burgemeester en Schepenen en Noord-Zuidraad.Mei: bijeenkomst met de projecten uit Oostkamp en verdere uitwerking. De Noord-Zuidraden Beernem en Zedelgem worden uitgenodigd om mee te werken aan de avond over de 4de pijler.September: uitnodigingen avond 4de pijler, brochure samenstellen en afdrukken, website. Affiches portretten afdrukken en ophangen, afdrukken foto’s. Uitnodigingen tentoonstelling.1 en 2 oktober: opbouw tentoonstelling - 3 oktober: opening tentoonstelling.11 oktober: ontmoeting tussen vrijwilligers en het Steunpunt 4de pijler - 30 oktober: afbraak tentoonstelling.

90

Kostprijs1.550 euro

Publieksbereik Opening tentoonstelling: weinig nieuw volk, vooral eigen mensen.Fototentoonstelling in openbare gebouwen: veel interesse.Vorming: veel deelnemende 4de pijlerinitiatieven. Beursvloer: weinig interesse van nieuwe geïnteresseerden.

Dynamiek- De Noord-Zuidambtenaar, de vrijwilligers van de projecten en andere medewerkers leren elkaar kennen via

het voorbereidend werk en de beursvloer/vorming.- Daardoor kunnen de projecten bij een volgende aanvraag beter geëvalueerd worden.- De projecten worden herkend door het lokale verenigingsleven en het brede publiek.- De vrijwilligers van de projecten mochten de foto’s houden. Ze kunnen deze gebruiken bij hun infostand.

Aandachtspunten- Coördinaten van het contactpunt van het project

worden bij de tentoonstelling best vermeld.- Het is niet altijd makkelijk om vanuit een losse

brainstorm in groep tot duidelijke afspraken voor elk individu te komen.

- Flexibiliteit bij de activiteiten zelf: omdat weinig nieuw volk kwam opdagen op de beursvloer, hebben alle projecten zich om de beurt voorgesteld. Dit gaf een interessante wending aan het gebeuren.

- Dit vraagt veel ondersteuning van de gemeentelijke medewerker.

Meer infoNoord-Zuidambtenaar Inge Prieminge.priem@oostkamp.be, 050 83 31 74

91

Zowel voor de GROS, de Noord-Zuiddienst, de lokale Noord-Zuidactoren als de diverse Noord-Zuidacties en -activiteiten is het belangrijk om zichtbaar aanwezig te zijn in de gemeente. Je kunt zichtbaar zijn in het straatbeeld, in de lokale media, in de nieuwe digitale platforms, ... Duidelijk aanwezig zijn in de eigen gemeente versterkt het draagvlak voor Noord-Zuidthema's en verhoogt de interesse voor de werking van de GROS en de Noord-Zuiddienst. Hieronder vind je een leuk lijstje.

Symbolische actie aan het stadhuis van Oudenaarde

Op maandag 28 april 2010 voerde de Noord-Zuidbeweging van Oudenaarde een kleurrijke ‘wachtzaal’-actie aan het stadhuis. Aanleiding was de bespreking op de gemeenteraad van de motie ‘De tijd dringt’ van de campagne Wacht Mee. De ‘wachtende’ vrijwilligers van 11.11.11, Wereldsolidariteit, ACV, Trias, Broederlijk Delen en Oxfam Wereldwinkels konden tevreden hun wachtactie afsluiten want de motie werd goedgekeurd. De wachters van dienst zaten gelaten op een stoel in een wachtrij. Het wachten duurde lang. De maskers stonden symbool voor de 'onzichtbare armen'. Arme mensen maken zich vaak onzichtbaar maar we weten dat ze er zijn.Deze actie was een initiatief van de verschillende leden van 't Rond Vierkant, de GROS van Oudenaarde. Ook de bevoegde schepen vond het belangrijk om met deze actie een signaal te geven naar de bevolking en naar hogere overheden.Met deze actie kwam 't Rond Vierkant ook op een ludieke manier in de kijker.

Rubriek: Noord-Zuid Zichtbaar

Noord-Zuid zichtbaar in de gemeente enkele ideeën en voorbeelden

92

Een eigen huisstijl

Heel wat GROS-sen maken werk van een eigen huisstijl om zich naar buiten te profileren. Een logo bevordert alvast de herkenbaarheid van de GROS. Een aanrader is om de Noord-Zuidinformatie in een vaste rubriek of katern van de gemeentelijke infokrant met de eigen GROS-huisstijl in te kleuren. Enkele voorbeelden van logo’s:

Wedstrijd voor een GROS-logo

In Sint-truiden heeft de Noord-Zuidraad een wedstrijd uitgeschreven voor een nieuw logo .

De banners van de Izegemse Noord-Zuidraad

De Raad voor Integratie en Diversiteit (RID) valt naast de Fairtrade-trekkersgroep onder de Noord-Zuidraad. Deze raad liet twee banners aanmaken die men tijdens de 11.11.11-campagne en de dag van verdraagzaamheid aan de invalswegen van Izegem ophangt.

93

De folder van de derdewereldraad van Dendermonde

Deze raad stelde met steun van de jeugddienst een folder samen. De folder stelt de werking van de raad en zijn leden voor aan het ruime publiek en wordt vooral verspreid tijdens hun activiteiten. Vooral de vacature op de achterzijde is inspirerend: "Gezocht voor adviesraad in Dendermonde: M/V die actief wil meewerken aan een betere wereld".

Website van GROS Kuurne: www.noordzuidraadkuurne.be

De Noord-Zuidraad van Kuurne heeft een eigen website met alle relevante info: campagnes, lokale en regionale activiteiten, acties, publicaties, subsidie-mogelijkheden, voorstelling van projecten, actuele thema’s, vragen over beleid en ondersteuning van de gemeente, statuten, structuur, leden Noord-Zuidraad, e.a. De bezoeker kan zich laten registeren en zelf ook berichten plaatsen. De website wordt beheerd door de voorzitter van de Noord-Zuidraad.

Digitale Nieuwsbrief van Halle

Een andere digitale optie is de nieuwsbrief. GROS-leden en inwoners die zich inschrijven, blijven op de hoogte van campagnes en acties in de gemeente. De STROS van Halle heeft ook een facebook-pagina!

94

Noord-Zuidnet: papieren nieuwsbrief voor de Maaseiker Noord-Zuidbeweging

De onderlegger van Anzegem

Dit is een eenvoudige manier om mensen tijdens etentjes info mee te geven over de GROS en acties in eigen gemeente.

95

Muismat in Hasselt

Hasselt heeft zowel naar het gemeentepersoneel als naar de inwoners imagoversterkend en sensibiliserend materiaal aangemaakt. Om het eigen stadspersoneel op de hoogte te brengen van de acties van de SWOS (GROS van Hasselt), vond men een muismat met afscheurblaadjes uit. Dit kan uiteraard ruimer verspreid worden om de SWOS meer kenbaarheid te geven. Dit hoeft niet binnen de muren van het stadhuis te blijven.

Beersel: Uitnodiging voor een open startvergadering

Enkele vrijwilligers uit de lokale werkingen - waaronder 11.11.11 - en de bevoegde schepen dachten aan de oprichting van een GROS. Daarvoor wilde men alle betrokkenen en geïnteresseerden uit de gemeente samenbrengen om te peilen wie in dit plan wou meestappen. Ziehier het resultaat.

96