Ontleding en Ontleding en industrieindustrie
Hoofdstuk 5Hoofdstuk 5
Ontleding en industrieOntleding en industrie VerbrandingsreactieVerbrandingsreactie VormingsreactieVormingsreactie
NN22 +3 H +3 H22 2 NH 2 NH33
Oxidatiereactie Oxidatiereactie 2 Fe + O2 Fe + O22 2 FeO 2 FeO
Faseveranderingen Faseveranderingen HH22O (l) O (l) H H22O (g)O (g)
OntledingsreactieOntledingsreactie Een reactie waarbij uit 1 stof, 2 of meer verschillende Een reactie waarbij uit 1 stof, 2 of meer verschillende
reactieprodukten worden gevormdreactieprodukten worden gevormd Demo Demo ammoniumdichromaatammoniumdichromaat
Ammoniumdichromaat(s) Ammoniumdichromaat(s) chroomoxide(s) + chroomoxide(s) + stikstof(g) + water (l)stikstof(g) + water (l)
Ontleding en industrieOntleding en industrie EnergiediagramEnergiediagram
Exotherm, endothermExotherm, endotherm Uitgangsstoffen, reactieprodukten, Uitgangsstoffen, reactieprodukten,
overgangstoestand, overgangstoestand, E Eaa, , EE
Activeringsenergie= energiedrempelActiveringsenergie= energiedrempel Maken 1, 3-7Maken 1, 3-7
OntledingsreactieOntledingsreactie Een reactie waarbij uit 1 stof, 2 of meer verschillende Een reactie waarbij uit 1 stof, 2 of meer verschillende
reactieprodukten worden gevormdreactieprodukten worden gevormd Calciumcarbonaat (s) Calciumcarbonaat (s) Calciumoxide (s) (ongebluste kalk) en koolstofdioxide Calciumoxide (s) (ongebluste kalk) en koolstofdioxide
(g)(g) CaCOCaCO3 3 CaO + CO CaO + CO22
CaO + HCaO + H22O O Ca(OH) Ca(OH)22 (gebluste kalk) (gebluste kalk) Bespreken practicumBespreken practicum
Suiker Suiker water + koolstof + brandbaar gas water + koolstof + brandbaar gas Thermolyse= ontleding met behulp van verhittenThermolyse= ontleding met behulp van verhitten
Water Water waterstofgas en zuurstofgas waterstofgas en zuurstofgas electrolyse = ontleding met behulp van electriciteitelectrolyse = ontleding met behulp van electriciteit
Zilverchloride Zilverchloride zilver en chloorgas zilver en chloorgas fotolyse = ontleding met behulp van lichtfotolyse = ontleding met behulp van licht
Ontleding Ontleding dynamietdynamiet 4 C4 C33HH55(NO(NO33))33 (l)→ 12 CO (l)→ 12 CO2 2 (g) + 10 H(g) + 10 H22O (g) + 6 NO (g) + 6 N22 (g) + O (g) + O22
(g)(g) Maken 14-21. (17 niet)Maken 14-21. (17 niet)
Bespreken t/m 21Bespreken t/m 21 Thermolyse = ontledingsreactie onder Thermolyse = ontledingsreactie onder
invloed van temperatuurinvloed van temperatuur SuikerSuiker IJzerertsIJzererts
2 Fe2 Fe22OO33 (s) (s) 4 Fe (s) + 3 O 4 Fe (s) + 3 O22 (g) (g)T=3000°CT=3000°C
FeFe22OO33 (s) + 3 CO (g) (s) + 3 CO (g) 2 Fe (s) + 3 CO 2 Fe (s) + 3 CO22 (g) (g)T=2000°CT=2000°C
Fe is door C, nog bros. C verwijderen door OFe is door C, nog bros. C verwijderen door O22 over vloeibare ijzer te leiden. Er ontstaat COover vloeibare ijzer te leiden. Er ontstaat CO
Vergelijking?Vergelijking? ProductieProductie ijzerijzer Maken 22-26Maken 22-26
Bespreken t/m 26Bespreken t/m 26 Elektrolyse = ontledingsreactie Elektrolyse = ontledingsreactie
onder invloed van electriciteitonder invloed van electriciteit Water, toestel van HofmannWater, toestel van Hofmann 2 H2 H22O (l) O (l) 2H 2H2 2 (g) + O(g) + O22 (g) (g) Nadelen: explosief gas, opslag, weinig Nadelen: explosief gas, opslag, weinig
rendement brandstofcel, stroom nodig rendement brandstofcel, stroom nodig om Hom H22 te maken. te maken.
Voordeel: water is afval, HVoordeel: water is afval, H22 is te maken is te maken
IJslandIJsland BrandstofcelBrandstofcel
Aluminium productieAluminium productie BauxietBauxiet AlAl22OO33
2 Al2 Al22OO3 3 (s) (s) 4 Al (l) + 3O 4 Al (l) + 3O22 (g) (g) Mengen met koper Mengen met koper legering legering Veel energie. Waar? IJslandVeel energie. Waar? IJsland Huiswerk maken t/m 34, 29 nietHuiswerk maken t/m 34, 29 niet
Bespreken t/m 30Bespreken t/m 30 Lezen 5.6Lezen 5.6 Maken 36 t/m 38Maken 36 t/m 38 BesprekenBespreken
ElementElementenen
Kunnen niet ontleed worden !
Veel gebruikte indeling: metalen en niet-metalen
Zie blz 56 voor periodiek systeem
MetalenMetalen
Algemene kenmerken
• Glimmend oppervlak• Geleiden warmte en elektriciteit• Kunnen vervormd worden• Kunnen in gesmolten toestand gemengd worden met andere metalen
•Indeling metalen op basis van edelheid•Wat is corrosie?•Hoe edeler een metaal hoe minder
corrosiegevoelig
Edelheid van Edelheid van metalenmetalen
Het oppervlak van metalen is toch glimmend?
EdelheidEdelheid
• Edele metalen worden niet aangetast door water en lucht• Halfedele metalen worden niet aangetast door water en lucht maar wel door sommige zuren• Onedele metalen worden aangetast door water en lucht• Zeer onedele metalen reageren zelfs snel met vochtige lucht en water en moeten onder paraffineolie bewaard worden
Filmpje natrium in water
Lichte metalen hebben een lage dichtheidVoorbeelden: natrium, magnesium, aluminium, titaan
Andere indeling:Andere indeling:Lichte en zware metalenLichte en zware metalen
Zware metalen hebben een grote dichtheidVoorbeelden: lood, cadmium, kwik
Bij zware metalen denken we aan vergif
LegeringLegeringenen
•Een afgekoeld mengsel van samengesmolten metalen•Heef andere eigenschappen dan de afzonderlijke metalen•Bijv. Staal wordt roestvast (niet roestvrij!) gemaakt door legering met nikkel en chroom (Corus)
HuiswerkMaken 42 t/m 47, behalve 46
Let op! Opgave 47 a: bij antwoord 3 moet staan Calcium is een zeer onedel metaal.
Niet-Niet-metalenmetalen
Zie blz 56 voor periodiek systeem
Alle elementen die niet behoren tot de metalen zijn de niet-metalen
Groep: Groep: edelgassenedelgassen
• Helium, Neon, Argon, Krypton en Xenon• Helemaal rechts in periodiek systeem• Reageren haast niet = inerte gassen• Helium: b.v. ballonvulling• Neon: b.v. neonverlichting!• Argon: zit bijvoorbeeld in gloeilampen zodat de gloeidraad niet verbrand
Neonverlichting
Groep: Groep: halogenenhalogenen• tweede groep van rechts in periodiek systeem
• fluor, chloor, broom, jood• fluor is bij kamertemperatuur een geelgroen giftig gas• chloor is ook een giftig gas: gifgas in WO1, chloortreinen• broom is bij kamertemperatuur een agressieve bruine vloeistof• jood is een zwartgrijze vaste stof: in water en alcohol als ontsmettingsmiddel gebruikt
chloorgas in een fles
Element: Element: fosforfosfor
• twee kristalvormen• witte fosfor: P4 ,is zeer licht ontvlambaar => fosfor brandbommen• rode fosfor: P,minder goed ontvlambaar => hulpstof in lucifers
Element: Element: koolstofkoolstof• verschillende verschijningsvormen
• grafiet en diamant: kristallijn koolstof• roet, cokes en Norit: amorf koolstof• grafiet kan elektriciteit geleiden : elektrodemateriaal• grafiet ook in potloden en als smeermiddel• diamant is zeer hard: b.v. diamantboren
Element: Element: zwavelzwavel
• geel• komt veel voor in vulkanische streken• gebruikt bij vulkaniseren van rubber
Elementen: zuurstof en Elementen: zuurstof en stikstofstikstof
• hoofdcomponenten van lucht• zuurstof nodig voor verbranding• hoge temp. kunnen stikstof en zuurstof met elkaar reageren => NOx, zure regen
Element: Element: waterstofwaterstof
• kleinste dichtheid• erg brandbaar!• gebruikt voor maken ammoniak, kunstmest en margarine• energiebron van de toekomst?
Maken 48-53 voor volgende keer af
HuisweHuiswerkrk
Top Related