Download - Omgevingsanalyse def

DANSPUNT

2011i n

DANSPUNT

vrijdag 24 juni 2011

DANSPUNT

Aantal leden2011

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

11.130 13.908 16.445 20.300 25.050 28.126 30.176 30.990 32.039

DANSPUNT


DANSPUNT

Aantal groepen2011

DANSPUNT

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

286 300 299 340 341 355 379 368 343


DANSPUNT

Genres2011

DANSPUNT

2004 2006 2007 2008 2009 2010 2011Ballet 1.281 1.400 3.436 4.046 4.228 5.197 6.166

Stijldansen 2.943 3.358 3.245 2.952 3.024 3.413 2.550

Pers. met beperking 71 118 114 31 53 110 119

Vlaamse Dans 5.278 5.042 4.879 4.484 4.335 4.012 3.716

Moderne & Hedend 2.677 5.109 9.228 11.092 12.700 12.315 13.519

Werelddans 1.658 3.541 3.979 5.170 5.836 5.758 5.809


DANSPUNT

Genres2011

DANSPUNT

aantal ledenaantal leden aantal groepenaantal groepen

Ballet 6.166 19,34% 19 5,54%

Dans met Beperking 119 0,37% 3 0,87%

Modern & hedend 13.519 42,41% 93 27,11%

Stijldans 2.550 8,00% 66 19,24%

Vl.volksd. 3.716 11,66% 72 20,99%

Werelddans 5.809 18,22% 90 26,24%


DANSPUNT

2010

DANSPUNT

<25 62 %(58,8%)

man 6%<25 62 %

(58,8%) vrouw 56%

26 ... 50 21%(23,97%)

man 4%26 ... 50 21%

(23,97%) vrouw 17%

>50 17 %(17,23%)

man 4%>50 17 %

(17,23%) vrouw 13%

Leeftijden


Omgevingsanalyseamateurkunstensector en blik op de toekomst


1. Een veranderende omgeving ! Beleidsmatige evoluties ! Economische evoluties ! Maatschappelijke evoluties ! Duurzaamheid ! Technologische evoluties! Communicatie

2. Participatie en doelgroepen ! Participatie ! Jongeren ! Ouderen ! Randvoorwaarden en drempels (mobiliteit, infrastructuur) ! Diversiteit en interculturaliteit

3. Vorming, opleiding en educatie 4. Samenwerking met verwante sectoren

! Erfgoed ! Professionele kunsten

Sociaal-cultureel werk


! 2012 : nieuwe beleidsperiode >> beleidsplannen binnen vóór 31-12-2011

! Gebaseerd op literatuur en onderzoeksresultaten

! Bijdragen van: Hugo De Vos, voormalig dir. Van FOV (SCVW) Rik Pinxten, prof. vergelijkende cultuurwetenschappen Stefan Perceval, theatermaker


Knal erop!" Participatiesurvey 2009: 34,5% is

amateurkunstenaar. t.o.v. 2003 toename met maar liefst 5,8%

(enkel erfgoed vergelijkbare stijging: 8%)

" Stijging bij alle leeftijdsgroepen. Meest opmerkelijk:

14-tot 17-jarigen (56,6% < 70,6%) 65- tot 74-jarigen (17,4% < 27,3%).


1. Een veranderende omgeving

" Beleidsmatig" Economisch" Maatschappelijk " Technologisch" Duurzaamheid " Communicatie


Beleidsmatige evolutiesLOKALE CONTEXT Uit lokale trajectbegeleiding: nog niet alle lokale

culturele actoren zijn even vertrouwd met de werking van de AK’s => KANS Meerwaarde uit wisselwerking kan groeien (ontdekken amateurkunstenaars, opwaarderen niet gebruikte ruimtes, )


VLAAMSE CONTEXT

" Vlaamse overheid ondergaat een efficiëntie- en effectiviteitskuur (BBB-Beter Bestuurlijk Beleid)" ViA (Vlaanderen in Actie)

! In 2010 lanceerde minister Schauvliege Cultuurforum 2020. Samen met cultuursector wordt toekomstvisie op cultuurbeleid uitgewerkt. Vlaanderen moet in 2020 behoren tot de Europese top.

! www.vlaandereninactie.be.

Beleidsmatige evoluties


http://www.vlaandereninactie.be/

http://www.vlaandereninactie.be/

Interessante en relevante aanknopingspunten uit Pact 2020. In 2020 is Vlaaderen:! solidaire open verdraagzame samenleving! Innovatie en duurzaamheid! Lerende samenleving met een

competentiebeleid! Levenskwaliteit! maatschappelijke actoren zijn bij het beleid

betrokken

VLAAMS


" Strategische prioriteiten van minister Joke Schauvliege:! duurzaam beleid! participatie en diversiteit ! e-cultuur en digitalisering! competentieverwerving en –waardering! aandacht voor cultuurmanagement en

culturele economie! internationaal cultuurbeleid ! eco-cultuur

VLAAMS


" Interne staatshervorming Rol van de provinciesPlanlastdecreet (> geïntegreerd meerjarenplan)

"Evaluatie amateurkunstendecreet in 2011 beperkt, doch belangrijk i.v.m. 20% regel (groei/krimping van een steunpunt wordt : “sector”, met mogelijk grotere interne scchommelingen)

VLAAMS


FEDERALE CONTEXT

Regering van lopende zaken….controverse Vlaamse >< Waalse politici

staatsstructuren en budgettaire problemen bemoeilijken niet alleen regeringsvorming.

Ook besluitvorming qua~> auteursrecht en vrijwilligerswetgeving: zijn

nationale materie!



EUROPESE CONTEXT

Rol Europa neemt toe

AK sluit aan bij EU stokpaardjes: educatie, sociale inclusie, vrijwilligerswerk, participatie, creativiteit en ondernemerschap

KANS: allianties sluiten over landsgrenzen heen en beroep doen op Europese steunmaatregelen



" Mondialisering en globalisering > sterke verwevenheid van financiële markten

" Financieel-economische crisis > besparing voor AK twee maal (2010 en 2011) inlevering van 2,3% + tijdelijk verlies projectmiddelen kwaliteitsbevorderende projecten

" Onduidelijkheid middelen nieuwe beleidsperiode

" Ook impact op lokaal verenigingsleven

" Theorie van Kondratieff over depressiecyclussen > prognose is depressie tot 2020.

" Recessie houdt massale ontplooiing nieuwe technologie tegen, omwille van de rem op kapitaalinvesteringen

Economische evoluties


" Belgen minder geneigd tot impulsaankopen, toch uitgaven voor ‘goed gevoel’ " Uit participatiesurvey 2009 blijkt: motivatiedrempels groter dan kostprijsdrempels. Én ook omgekeerd effect: hoe minder geld men heeft hoe groter de

kans dat men amateurkunstenaar is

" Opletten met de bijna-gratis cultuur. Kan AK-sector zelf meer geld genereren?

" Minister Schauvliege zoekt ruimte voor experiment en vernieuwing, bv. gemengde vormen van financiering (privaat-publiek). Streven tegen 2020 naar een culturele sector met meer openheid voor management en ondernemerschap, maar ook binnen het bedrijfsleven meer aandacht voor cultuur, creativiteit en innovatie

" > op zoek naar extra inkomstenbronnen

Economische evoluties


DEMOGRAFISCHE VERSCHUIVINGEN" Vergrijzing

" Spanning tussen de generaties

" Uitvlakken van de levensloop

" Vooruitzichten: 65-plussers evolueren van 18% vandaag naar 28% tegen 2050. Aandeel 80-plussers verdubbelt tot 11% tegen 2050.

" Vlaanderen haalt uit de uitwisseling van inwoners met de andere gewesten en met het buitenland een positief demografisch effect.

MAATSCHAPPELIJKE EVOLUTIES


GEMEENSCHAPSVORMING

" Naast globalisering ook lokalisering: mensen zoeken elkaar meer op in groepsverband: meer verenigingen?

" Bij AK: deelname gaat in stijgende lijn, ook in a-typische verenigingsvormen

" > meer vraag gestuurd vrijetijdsaanbod

" Uit medioren-onderzoek: creatieve ateliers bereiken nu meestal vrouwen, in toekomst meer vraag naar handvaardigheden die mannen aanspreken, bv. in open ateliers die niet gebonden zijn aan vaste dagen en uren.


GEOGRAFISCHE INBEDDING

" Wie in een groot(!)stedelijk centrum woont, heeft 1,5 keer meer kans om frequent amateurkunstenaar te zijn.

" Voor incidentele beoefenaars is er weinig verschil

" Op het platteland: verenigingsleven iets sterker

" In de stad: groter aanbod voor individuele beoefenaars

" Vlaanderen ± meest verkavelde regio van Europa -> versterkt drang naar authenticiteit; Amateurkunsten zijn gemeenschapsvormend! AK = ontspanning, gezellig samenzijn, nieuwe

mensen ontmoeten


FAMILIALE CONTEXT

" Rol van de ouders op vlak van actieve of receptieve cultuurparticipatie erg bepalend.

" Het culturele zelfbewustzijn wordt sterk gestuurd door de gezinscontext. > ouders en grootouders sensibiliseren

" Op dit ogenblik: in 60% van de huishoudens beoefent minstens één persoon kunst


TIJDSBESTEDING

" De doorsneebevolking anno 2011 ! is hoger opgeleid !heeft meer vrije tijd over de volledige

levenscyclus # Dus meer kans op kunstbeoefening# maar gezinsagenda wordt voller en

complexer.

" Meer actieve mensen met meer vrije tijd. > een toename van de potentiële doelgroep


" Stijging beoefenaars met 5%

! Beeldexpressie neemt voorsprong, vnl door hoog aandeel beoefenaars van film/multimediakunst (11%).

! Dansen stijgt van 5% naar 7%

! Er zijn iets minder incidentele muzikanten dan zes jaar geleden. (let wel: elektronische muziek niet meegerekend)

! Bij andere disciplines blijft aandeel beoefenaars vrij stabiel over een periode van zes jaar.

! Gemiddelde tijdsbesteding = 7,6u

TIJDSBESTEDING


Duurzaamheid" Prioriteit eco-cultuur

" Culturele organisaties hebben eenvoorbeeldfunctie! duurzaam beleid: op vlak van programmering, organisatie,

omkadering, personeelsbeleid, infrastructuur, productie, mobiliteit, …

! Duurzaamheid is ook een sociale rechtvaardigheid

" Benutten van mobiliserende kracht van de culturele sector (betrokkenheid van de mensen).

" Durven keuzes maken voor vandaag én morgen

" Aandacht voor people-planet-profit en dit ook op langere termijn. Meer durven inspelen op verstedelijking en diversiteit.

" Hoe duurzaam is de werking die we opzetten?


Technologische evoluties

" Hugo De Vos: “…ICT-fenomeen is nog in volle en steeds snellere ontwikkeling... Evoluties en repercussies zijn onvoorspelbaar”

" Meer informatie, software, communicatie en community’s zorgen voor een zekere emancipatie of empowerment van de kunstbeoefenaar.

" Internet is geëveolueert van massamedium naar een interactief medium.

" Individuele gebruikers zijn niet langer alleen maar afnemers, maar ook participanten of (co)producenten.


" Rik Pinxten: “… met de komst van een volgende generatie jongeren en pas gepensioneerden zal het gebruik een sprongsgewijze ontwikkeling kennen… via de moderne communicatiekanalen moeten we ons richten op de achterban…”

" Opletten met uitsluitingsmechanismen (in het bijzonder kansarmen - digitale generatiekloof

" Oppikken van nieuwe digitale kunstvormen!

" crossmedialisering


Communicatie

" Samenleving fragmenteert en diversifieert => completere communicatiestrategie is nodig; tegelijkertijd ook een meer gepersonaliseerde communicatiestrategie

" Ook digitale kanalen kunnen dragers van kunst worden

(Perceval)

" Media en hun one-minute-of-fame; En daarna? gGebrek aan nazorg

" Communicatiekanalen blijvend actualiseren

" Onbekend is onbemind > blijvend werken aan zichtbaarheid

" Hugo De Vos: “Het enthousiasme dat zo kenmerkend is voor de amateurkunsten en een grote drijfveer is, moet worden overgebracht, zowel in de grootschalige als in de kleinschalige (communicatie)initiatieven”


2. Participatie en doelgroepen

o Jongeren o Ouderen o Randvoorwaarden en drempelso Diversiteit en interculturaliteit


Participatie" Amateurkunsten als meest democratische

cultuurparticipatie.

" Positieve effecten van participatie aan kunst en cultuur op individu, gemeenschap en de bredere samenleving.

" ‘empowerend effect’.

" Gemeenschapsvormende functie

" Gevarieerd karakter AK is een troef

" Alert blijven voor verschuivingen in het ‘klassieke verenigingsleven’


" Democratiserende tendens zet zich verder. Lichte toename onder de laagst opgeleiden.

" Hogere deelname als receptieve cultuurparticipant

" Amateurkunst is meer dan wat het niet is (de niet-beroepsmatige beoefening van creatieve activiteiten). Het is een vaak gekozen manier van cultuurparticipatie die niet losstaat van andere vormen van participatie, met positieve correlaten zowel voor het individu als de samenleving.

" Vrijetijdspas (proefproject in Aalst voor moeilijker te bereiken groepen)


Jongeren

" 71% van de 14- tot 17-jarigen beoefent kunst

" Het aantal jonge amateurkunstenaars is er t.a.v. 2003 sterk op vooruit gegaan: van 57% in 2003 naar circa 70% in 2009.

" Gert Nulens: de jongeren scoren hoog op bioscoopbezoek, maar laag op het luisteren naar klassieke muziek. 74% van de jongeren is actief in verenigingen, dit zijn dan vooral sport- en jeugdverenigingen.

" Het is aangewezen om meer en meer aansluiting te zoeken bij het jeugdbeleid (afstemming visie en aanbod, subsidielijnen...)


" Minister Smet: beleidsprioriteit jeugdcultuur

" Goede zaak want investeren in creatief kapitaal tijdens de kindertijd heeft voordelen in het latere leven: economisch, sociaal en cultureel.

" Volgende beleidsperiode: aansturing visie zowel uit cultuur als jeugdbeleid. AK-sector heeft hier baat bij!

" Let op eigenheden van jeugd:! Shopgedrag! Gebruik mobiele apparatuur (gsm/smartphone,

mp 3, enz.) voor cultuurbeleving én creatie van content.

! -> meer aansluiten bij jeugdbeleid!


" Meer mensen op vitale leeftijd met pensioen = verhoogde aanwezigheid in AK kenmerken: geschoold, gezond, bemiddeld, mobiel, nieuwe media

" Mobiliteitsproblemen versus digitalisering en internet

" senioren willen graag actief participeren! Tijdstip: liefst overdag ! georganiseerd vanuit club of vereniging! begeleiding en omkadering

" Merk op: breekpunt voor cultuurparticipatie = 60 jaar ! Voor amateurkunsten: 70 jaar

-> Aangepast beleid

Ouderen


Randvoorwaarden en drempels

MOBILITEIT" Toegenomen virtuele mobiliteit" Reële mobiliteit 30 km" Kwaliteit versus het zuiver sociale INFRASTRUCTUUR" Nood aan gemeenschappelijke actieterreinen" Weinig ruimte -> doordacht infrastructuurbeleid

nodig" Brede School, CC’s en GC’s en ruimtes DKO" Logica van gedeeld zalengebruik


Diversiteit en interculturaliteit


" 5,8% bevolking: andere nationaliteit" Vooral in steden" Nood aan meer openheid, alertheid, bewustzijn en

erkenning van andere culturen. " Rijkdom van andere culturen is een kans" Sector dient nog extra inspanningen te leveren

! bekendmaking en toeleiding naar aanbod! drempelverlagende initiatieven (ledenkortingen en

gerichte communicatie )! projectmatige aanpak i.s.m. socio-culturele actoren

(buurtwerk, basiseducatie, sociaal-artistieke projecten)

" Rik Pinxten: De vraag is dan ook of de cultureel andere groepen en gemeenschappen uit eigen initiatief van de circuits van de amateurkunstensector zullen gebruik maken?


" Verarming Cfr. recht op cultuur voor iedereen

" ‘doelgroepenwerking’ ->een strategie ‘actieve terughoudendheid’ de drempel bewust laag samenwerking met de socio-culturele sector. niet unserved audience potentierijke burgers

" sectorstempel van ‘meest democratische vorm van cultuurparticipatie’ behouden

= nadenken over hoe we een tandje bij kunnen steken


3. Vorming, opleiding en educatie


LEERPLICHTONDERWIJS" Hugo De Vos: “Naast vrienden en ouders is het onderwijs van

cruciaal belang als voedingsbodem en desem voor de amateurkunsten.”

" Onderwijs is een eenduidige ingangspoort ~ zo goed als alle kinderen en jongeren worden er bereikt

" samenwerking tussen Smet en Schauvliege

" Hervorming secundair onderwijs: culturele competentie als sleutelcompetentie

" Actieplan cultuur in het onderwijs (minister Smet) ! Kunst- en cultuureducatie! Erkenning culturele competenties! Toptalenten! Cultuurmanagement! Brede school


DEELTIJDS KUNSTONDERWIJS

" Conceptnota hervorming deeltijds kunstonderwijs! nieuwe richtingen! crossovers! 4 graden! EVC’s! verlaging instapleeftijd voor MWD! samenwerking met dagonderwijs,…

" Expliciete ‘uitstroom naar amateurkunsten’


KUNSTEDUCATIE

" Veldonderzoek cultuureducatie

" verschuivende voorkeuren minder formele kunsteducatie

" voorkeuren voor lossere omgangsvormen en organisatievormen.


LEVENSLANG LEREN

" Vlaamse Kwalificatiestructuur

" Competentiedenken

" HVC en EVC

" bewustwordingsproces over het feit dat men ook competenties kan verwerven in de vrije tijd

" Oscar


4. Samenwerking met verwante sectoren


(SAMEN)WERKING

" What’s in a name? Amateurkunstensector = vendiagram

" Door verdere professionalisering verhoogt sectoroverschrijdend denken

" Wisselwerking met andere domeinen van het maatschappelijk leven

= over muurtjes kijken


VERWANTE SECTOREN

" ERFGOED Aandacht voor ‘immaterieel cultureel erfgoed’ Expertisecentra en expertisekernen Erfgoednotie opwekken

" PROFESSIONELE KUNSTEN Amateurkunsten zijn voedingsbodem en afzetdomein Interesse professionele sector groeit

" SOCIAAL-CULTUREEL WERK 6 op 10 Vlamingen lid van vereniging lichte toename van verenigingsleven 3 op 10 actief bestuurslid. Hugo De Vos: parallellen in de werking.


Werk aan de winkel
