Talen
Pages
Wettelijk
NT00067_2
Nadere Toegang op inv.nr 2
uit het archief van het
Stadsgerecht Wijk bij Duurstede,
1546-1811, (67)
H.J. Postema
September 2015
2
Inleiding
In dit document zijn regesten opgenomen van de criminele sententies van Wijk bij
Duurstede over de periode 1669-1729. In de loop van enkele decennia heeft het
volgende aantal zaken een plaats gekregen in dit register:
Periode Aantal
zaken
1669-1670 23
1671-1680 28
1681-1690 63
1691-1700 50
1701-1710 58
1711-1720 49
1721-1729 33
Totaal 304
3
Regesten
12-2-1669 Fredrick Pieters, geb. Leeuwarden, heeft zich gisteren hier en daar aan
de burgers huizen zeer insolent aangesteld en wordt uit de stad geleid.
26-4-1669 Peter Jurriaensz, geb. Wijk bij Duurstede, Teunisken Lodewijcks van
Os, Philips Gelegs, Margariet Clement, Janneke Greijs en Margariet Vis
bedelen en worden uit de stad geleid.
22-7-1669 Idem voor Jurrien Hes, geb. Lochem, Christiaen Wijs, geb. Elbingen,
Dominicque, geb. Chartre, Jean Eelbooff van Niwel, Michiel Loen van
Orleans en Gerrit van Winterswijck.
7-8-1669 Idem voor Thomas Joris, geb. Utrecht.
16-8-1669 Baltus Haen bekent dat hij in de boomgaard van Dirck van Vijfthienden
met twee andere jongens door de heining is gebroken en appels van de
boom heeft geschut en meegenomen. Wegens zijn jonge jaren krijgt hij
slechts 3 dagen water en brood.
20-10-1669 Jan van Cleeff, Antoni Tonisz van Dordrecht, Piere Sommiton, geb.
Bordeaux, Guiliam Reij van Lagiesse, Jean Yboer van Caen, Cecili van
Dalen, van Sedan, en Apolonia Cornelis, geb. ’s Gravenhage, bedelen
en worden uit de stad geleid.
4-11-1669 Idem voor Samuel Jansz, geb. Arnhem, Hans Lauwerensz van Tweent,
Anna Mari van Gendt, Willemken Materus van de Graeff, Sara Samuels
en Catharina Hansen.
10-11-1669 Idem voor Hendrick Dircksz, geb. Oost-Friesland.
29-11-1669 Idem voor Johan Capitelenski en Naderas Baros, geb. Hongarije.
2-12-1669 Idem voor Claude Crisse, geb. Parijs, Chartre Clop van Parijs, Jan van
den Bergh, geb. Kortrijk, Renaud Grirardt, Claude Bernier, Grietje
Pieters van Amsterdam en Anna Mari van Groningen.
1-2-1670 Arien Tonisz, won. aan de Noort, heeft bekend dat hij onlangs van
vrouw Van Zijl heeft gestolen en takken van de fruitbomen heeft gehakt
uit armoede. Straf: tweemaal 24 uren water en brood in de
gevangentoren bij het nieuwe poortje.
3-2-1670 Jan Hertman, Jan Meijnier, geb. Venlo, Hans Mijntes, Paulus
Lambertsz van Langedock en Jacob du Pré van Bastogne bedelen en
worden uit de stad gezet.
16-4-1670 Idem voor Jean Izacks uit Warscandt.
1-7-1670 Idem voor Laurens Scherni van Provence.
4
27-7-1670 Idem voor Jan Valck van Walendorp, Peter Jansz van Breda, Michiel
van de Bergh, Paul Jansz Wordijn van Antwerpen, Cous Arisz van der
Schuer van Boskoop, Jacques Goude van Bruggen, Catarijn Praes van
Groningen, Lijsbeth Jans van Enkhuizen, Hillegond Jans.
30-7-1670 Op het verzoekschrift in cas van submissie van Jan van Broeckhuijsen,
gevangene, over de recollatie van het bannissement, oordeelt het
gerecht dat hij de sententie van 15-2-1661 is te buiten gegaan en
condemneert hem tot 24 uren water en brood.
8-8-1670 Izak Hereni, W. Botensi, Hovore de Londar, Piere Plactan, Jean Larose,
en Izak Sereni bedelen en worden uit de stad gezet.
11-9-1670 Idem voor Anneke de Roij.
16-9-1670 Idem voor Gerrit Jansz, Piere Rosio, Bastiaen Roelofs, Dirck van
Judon, Jan Baptist Ofe, Guillaumw Buiseran, Marten Duip en Antoni
Andre.
19-10-1670 Idem voor Thomas Mourits en Jan Soliman, beiden geb. Ierland.
26-10-1670 Idem voor Tonis Jansz, Marten Goude.
5-12-1670 Idem voor Piere Vauchier, geb. Zwitserland.
1-12-1670 Idem voor Jean Majoers, geb. Kampen, en Glaude Bilot van Antwerpen.
22-2-1671 Idem voro Jan Couseu van Brussel, Piere Cousijn van Nivers, Tonis
Pijper van Minnen, Warbar Matijs en Marie le Blanche.
17-6-1671 Iden voor Anneke Erasmus van Amsterdam, Anna Margarita van Zwolle
en Merritje Jans van Amsterdam.
12-8-1671 Jacob Aelbertsz van Zwolle en Tonis Lulofsz van Kampen zijn uit de
gevangenis gebroken en Maria Gerritsz van Welpen en Francijntje
Jacobs bedelen en worden uit de stad geleid.
31-10-1671 Idem voor Bernt Jacobsz van Dorsten.
18-5-1672 Gezien het intendit van de schout tegen Paulus Luls en na advies van
rechtsgeleerden bant het gerecht hem wegens manslag op 7-12-1670
aan Gerrit Mode levenslang uit de stad en de vrijheid daarvan.
5-3-1672 Jan Snoenen, geb. Itsehoe, bedelt en wordt uit de stad geleid.
5-3-1672 Idem voor Margareet Retel.
5-10-1672 Hermen Laurensz x Elsken hebben bekend van een soldaat gekocht te
hebben een slaaplaken dat gestolen was uit het huis van Arnold Florisz,
slootmaker alhier, voor 18 stuivers.
7-8-1675 Dirck Killy en Jacob a Duijn bedelen en worden uit de stad geleid.
13-4-1676 Idem voor Geertruijt en Catarijn Booms.
5
25-6-1676 Idem voor Lavinge, geb. Rouan.
28-6-1676 Elsken Hendricks (27), geb. Amerongen, gehuwd met Jan, soldaat, is
gevangen alhier en heeft bekend dat zij 9 maanden gelegen zwanger is
geworden van ene Antonij Keijsers toen zij ging hooien en binden. Haar
eigen man is nog geen ¾ jaar bij haar geweest dan tussen Kerst en
Pasen. Op 8 mei kreeg zij barensnood. Daarop heeft zij de deuren en
ramen gesloten en is op bed gaan liggen. Vervolgens beviel zij van een
zoontje dat volgens haar tijdens de bevalling op zijn hoofd is gevallen.
Zij heeft het gekust, in het stro gelegd en met een kussen laten stikken.
Zij heeft er spijt van en smeekt om vergeving. Zij heeft het kind achter in
de tuin begraven. Uit de lijkschouw blijkt ook dat het gestikt is. Straf:
Doodstraf door wurging aan een paal met een kussen voor haar mond
en een pop boven haar hoofd en daarna een half uur ten toon gesteld.
13-6-1677 N.N., dochters van Gerrit Vijffharingh, won. Wijk bij Duurstede, zijn
aangeklaagd en gebleken op ’s heren wegen insolentie te plegen met
werpen van stenen en modder. Straf: 24 uren water en brood onder het
stadhuis.
30-7-1677 Dirck Jansz, geb. Mare in de meijerij van Den Bosch, moet scherp
worden bestraft niet meer met vagebonden te verkeren. Hij wordt
ontslagen uit detentie.
16-8-1677 Het gerecht heeft de stukken geëxamineerd tegen Willemtje Jans, won.
alhier, gevangene en ontslaat haar uit detentie.
31-12-1677 Cornelis Jansz van ’s Gravezande, Jan Claasz van Londen en Marie
Alberts van Antwerpen bedelen en worden uit de stad geleid.
21-5-1678 Gezien de criminele eis van de schout contra Georgius Bosch,
gedetineerde, met advies van rechtsgeleerden, condemneert hem
omdat hij op 30-4-1678 zich verstout heeft openlijk op straat en met
luider stem ten aanhoren van vele personen te zeggen dat de
magistraat schelmen en fielen zijn en met ongedekt hoofd te
verschijnen in de raadskamer tijdens een vergadering. Hij moet met
luider stem God almachtig en de heren van de magistraat om
vergiffenis bidden.
30-5-1678 Gezien de declaratie van kosten van de schout contra Georgius Bosch
heeft het gerecht die declaratie getaxeerd op 590-10.
31-7-1678 Georgius Bosch, gewezen procureur voor het Hof van Utrecht, heeft de
magistraat groffelijk miszegd en is uitgebroken uit zijn gevangenis in de
nacht van 28/29 juni. Hij wordt verbannen uit de stad.
24-1-1679 Pieter Arensz van Noorwegen, slotenmaker, bedelt en wordt uit de stad
geleid.
27-6-1679 Jan Jansz (16), geb. Enguis, heeft bekend na drie maanden bij Cornelis
Corsen te Driebergen gewoond te hebben, in plaats van hem trouw te
6
dienen op 24 juni heeft ingebroken en drie gouden ringen, zes dukaten,
een rijksdaalder een Agnus Dei en enige zilveren knopen heeft gestolen
en kleren met zilveren knopen. Hij is door de buren van Cornelis
achterhaald en heeft alles terug gegeven. Bij het veer in Wijk komende
is hij door de officier van justitie opgepakt. Straf: Aan een paal voor het
stadhuis ten toon gesteld 1 uur en levenslange verbanning uit de stad
en vrijheid.
27-6-1679 Jan Petersz van Culemborg, won. Rijswijk, heeft geen kennis gehad
aan de diefstal van Jan Jansz maar alleen de zilveren knopen bij de
lomberd gebracht. Hij is weer vrij gelaten.
26-1-1680 Izak, Eva, Sara, Rebekka, Rachel, Salomo met vijf kleine kinderen, geb.
Duitsland, bedelen en worden uit de stad geleid.
22-3-1680 Mattijs Haen, een Coerlander, geb. Creijsburgh, gewezen dragonder,
gevangene alhier, heeft bekend op 19-3 ten huize van Janneke Otten
een schuifla in de toonbank open getrokken te hebben en het geld
meegenomen. De vrouw betrapte hem en riep om hulp. Daarop trok hij
zijn degen. Straf: Op woensdag op het schavot voor het stadhuis met
twee roeden om de half van 11-12 uur en levenslang verbannen.
22-3-1680 Peter Bontemps heeft bekend dat hij zijn moeder buiten de deur heeft
gesloten, de ramen gegrendeld, de kelder toegespijkerd en de kas
opgeslagen. Straf: op blote knieën met gevouwen handen God en de
justitie en zijn moeder om vergiffenis bidden en in hechtenis op water
en brood gedurende 14 dagen.
23-3-1680 Het gerecht heeft de stukken geëxamineerd tegen Hartog Jacobz, jood,
en ontslaat hem uit detentie.
26-3-1680 Het gerecht ontslaat Hartog Jacobsz, jood, uit detentie.
31-3-1680 Caspar Zegel, geb Brunswijk, lijndraaier, hebbende onder de
compagnie van kapitein Moors, onder het commando van generaal-
luitenant Ravenhooft, en Peter Dam, geb. Champagne, soldaat
geweest onder de graaf van Holstein en de bisschop van Münster, een
wever, hebben gebedeld en worden uit de stad geleid.
7-9-1681 Gezien het intendit tegen Harmen Romkens en Anna Hermens, zijn
dochter, het gerecht versteekt de gedaagden van alle excepties en
bannen hen wegens exces en de feitelijkheden in het intendit gemeld
uit stad, steden en landen van Utrecht, voor eeuwig.
7-9-1681 Gezien het intendit tegen Jacobus Middelcoop, chirurgijnsknecht,
verbant het gerecht hem wegens manslag begaan aan Willem van
Enspick, molenaar buiten de Veldpoort van deze stad, levenslang uit
stad, steden en landen van Utrecht.
19-11-1681 Teunis Cornelisz van Velpen, soldaat onder de compagnie van kapitein
Otlendorp, heeft bekend op 16 november in de namiddag ten huize van
7
schepen Johan de Wijs te hebben zitten drinken en met een kan drank
over de markt te hebben gelopen en zijn degen getrokken. In de
gijzelkamer heeft hij de ramen ingegooid, zeggende dat hij dronken
was. Straf: 24 uur water en brood.
13-7-1682 Gezien het intendit tegen Johan van Ugelen verbant het gerecht hem
wegens manslag aan Cornelis Schagen voor 5 jaren uit stad en vrijheid.
20-3-1684 Gezien de criminele eis tegen Guillaume du Rieu, secretaris,
ordonneert hem te antwoorden binnen 8 dagen.
27-3-1684 Paul le Roe, geb. Caan, en Jean Forchée, geb. Lit omtrent Rinag,
bedelen en worden uit de stad geleid.
11-5-1684 Idem voor Jan Janbon en Surlemeer, beide geb. Artois.
5-7-1684 Idem voor Francois Sabadij (27), geb. Carragona in Spanje.
12-7-1684 Idem voor Pierre Pludo (23-24), geb. Champagne, en Anna Bourgion
(23-24).
13-8-1684 Joan le Grand, geb. Bordeaux, heeft onder pretext van te bedelen
verscheidene moedwil en grote insolentie gepleegd, o.a. op de Noord
de ramen ingegooid en grove feitelijkheden omtrent vrouwen begaan.
Gedreigd de huizen en bergen in brand te steken als men hem
gevangen zou nemen. Hij bekent 2 jaar geleden uit het Franse leger
gedeserteerd te zijn en vaak dronken te zijn. Straf: Op de markt op een
schavot gegeseld met de strop om de hals en daarna in het werk- of
tuchthuis te Utrecht voor 12 jaren opgesloten te worden en levenslang
verbannen.
12-8-1684 Margariet Hans, uit het land Hessen van de stad Maargburg, heeft
bekend dat zij op 11 augustus ten huize van de weduwe van Willem
Meertensz, won. in ’t Waal op Rietveld, met een breekijzer heeft
ingebroken en kleren gestolen. Straf: Op de markt op een schavot
gegeseld met een strop om de hals, gebrandmerkt en levenslang
verbannen uit stad, steden en landen van Utrecht.
12-8-1684 Catharina Jans, uit Luchten in Groningen, heeft bekend op 11-8 ten
huize van de weduwe van Willem Meertens, won. in ’t Waal op Rietveld,
met een breekijzer te hebben ingebroken en gestolen. Straf: Idem.
12-8-1684 Adam Bertouw, geb. Bergen-Henegouwen, en Sybilla van Lamberts
van Mechelen hebben gebedeld. Straf: op de markt op een schavot met
gerdens om de hals te pronk te staan en levenslang verbannen uit stad,
steden en landen van Utrecht.
28-8-1684 Catharijn la Pijne en Marij Huijge hebben bekend door de heg van de
boomgaard van Dirck van Dijck te zijn gegaan en enige appels te
hebben geraapt. Straf: driemaal 24 uren water en brood.
8
29-7-1684 Gezien de specificatie van kosten van de hoofdofficier in de zaak tegen
Steven Pietersz Sterckman over het gevangen nemen van hem, is
getaxeerd op 946-19-8.
9-9-1684 Gezien de stukken en het intendit tegen Peter Pool bant het gerecht
hem levenslang uit stad en vrijheid.
8-12-1684 Gezien de eis tegen Roelof Caspersz, smid, x Sara Lievens,
condemneert het gerecht hen wegens helen van de goederen die
Casper Hendricksz, soldaat, van het kasteel alhier gestolen heeft, om
God en de justitie met gebogen knieën en gevouwen handen om
vergeving te bidden en 6 weken op water en brood.
9-12-1684 Francois du Chemijn, geb. Parijs, Mari van Halten, geb. ’s Gravenhage,
vrouw van Francois, en Urbijn Profijt, geb. Anjou, hebben gebedeld en
worden uit de stad geleid.
15-12-1684 Jan Michielsz Dijck is 12 jaren geleden te Delft gegeseld en
gebrandmerkt en heeft enige tijd in het spinhuis in Den Haag gezeten
en daarna in het tuchthuis in Middelburg, en bedelt nu. Hij wordt uit
stad, steden en lande van Utrecht verbannen.
15-12-1684 Diana Bovijn van Moerbeke, vrouw van Jan Michielsz, en Dominicus
Lamberechts, geb. Brugge, hem voor lazarus uitgevende, bedelen en
worden uit de stad geleid.
2-1-1685 Gezien de eis tegen Casper Hendricksz, soldaat, considererende de
zware en lange detentie in deze strenge kou, wordt wegens poging tot
uitbreken en tegenstand bij gevangenname verbannen.
9-2-1685 Dirck Dircksz van Oort, van Utrecht, en Annetje Jans, geb. Hamburg,
zijn huisvrouw, dronken zijnde, hebben vele insolentie gepleegd en
bedelen. Zij worden uit de stad geleid.
13-3-1685 Hans Wijnandus, Pijckaert Willemsz, Anna Mergriet en Anna Marij en
Hans Hendrick en Anna Willems met negen kleine kinderen bedelen en
worden uit de stad geleid.
22-4-1685 Gosen Petersz van Cleeff, won. Buren, heeft driemaal zijn gelag niet
betaald. Straf: tweemaal 24 uren water en brood.
22-4-1685 Francois du Puis, geb. Piemont, bedelt en wordt uit de stad gezet.
1-6-1685 Jan la Vigne wordt wegens straatschending 8 dagen op water en brood
gezet.
26-6-1685 Petrus du Jumont, rooms priester en jezuïet, heeft zich alhier, nadat
pater Foppa is gedelogeerd, in zijn plaats in Wijk vertoond zonder
consent van verblijf te hebben verzocht of gekregen. Straf: boete van
600 gulden en uit de stad vertrekken binnen 24 uren.
9
21-7-1685 Jan Roelofsz, Carstiaan Christiaansz van Milhulder, beide uit het land
van Holstein, en Mathijs Thomasz van Thindelen bedelen en worden uit
de stad gezet.
31-7-1685 Gezien de eis tegen Jan Dircksz condemneert het gerecht hem wegens
begane gewelddadigheden ten huize van Arien Woutersz op 26 juli, in
de boete van 60 gulden en 3 dagen water en brood.
7-8-1685 Het gerecht herziet de sententie van 31-7 tegen Jan Dircksz en
converteert dezelve poene of boete in deze amende dat hij gevangene
aanstonds alhier zal worden geadduceerd en bidden God en de justitie
om vergiffenis en daarop zal worden ontslagen uit detentie.
10-11-1685 Anthoni Poellet, geb. Duinkerken, bedelt en wordt uit de stad gezet.
19-12-1685 Gezien de criminele eis tegen Jan van Diest bant het gerecht hem
levenslang wegens het delict in de eis gemeld uit stad en vrijheid
vandien.
19-12-1685 Gezien de criminele eis tegen Jacques Lubbers bant het gerecht hem
voor 10 jaren uit stad en vrijheid wegens het delict in de eis gemeld.
15-12-1685 Gezien de criminele eis tegen Gerrit van Rinckenraet geeft het gerecht
hem wegens exces bij hem begaan een boete van 250 gulden.
5-7-1686 Gezien de criminele eis tegen Thomas van der Straken, won.
Amsterdam, condemneeert hem wegens excessen en insolenties aan
het Wijkse veer tot 8 dagen water en brood en smeken om vergiffenis
en verbannen uit stad en jurisdictie.
2-8-1686 Gezien de criminele eis tegen Vincent Huijberts van Schaijck
condemneert het gerecht hem wegens exces op 10 mei begaan aan
Maximiliaen Jongbloet om God en justitie met gebogen knieën en
gevouwen handen om vergeving te bidden en 8 dagen water en brood.
18-12-1686 Gezien het verzoekschrift van Piere Laderacq de jonge, waarbij hij
verzoekt om in submissie ontvangen te worden wegens de faulte bij
hem op 10 mei begaan door een ton bier binnen te dragen waarover
geen belasting was betaald. Hij wordt ontslagen uit zijn zakdragers
functie.
29-12-1686 Gezien het verzoekschrift van de officier contra Jan Hendricksz van
Doorn, gewezen provenier in het gasthuis, die zichzelf met een koord of
touw in het gasthuis op de hooizolder heeft verhangen, oordeelt het
gerecht dat hij door de dienaar van justitie zal worden geworpen uit het
raam van de hooizolder op de vaalt en daar gelegd en gebonden op
een horde en vandaar achter uit het gasthuis gesleept ter plaatse waar
men gewoon is justitie te doen en daar begraven te worden.
5-1-1687 Jan Maertensz Mulder en Jan Joosten hebben geroofd in tuinen en
hout gestolen en meel gesmokkeld. Omdat ze nog jong zijn zullen ze
10
met het gestolen hout om de hals voor het stadhuis ten pronk worden
gezet en 3 dagen op water en brood.
25-4-1687 Marij van Dalen, geb. Rotterdam, won. ’s Gravenhage, heeft bekend in
deze stad zich met waarzegging te hebben bezig gehouden. Straf: Met
een glas met een ei er in, waarmee zij zich in de waarzeggerij beholpen
heeft, op de pui van het stadhuis ten pronk te staan en levenslang
verbannen.
13-6-1687 Cornelis Jansz heeft bekend enige stenen van de stadsmuur te hebben
gebroken en in de gracht gesmeten op aanraden van Willem van
Blanckesteijn. Straf: 3 dagen water en brood.
21-10-1687 Gezien de criminele eis tegen Mathijs Jansz, gezworen bierdrager,
bijgenaamd de Bontekraai, condemneert het gerecht hem wegens
geweld op 5-10 begaan tot driemaal 24 uren water en brood.
25-11-1687 Peter Francis heeft bekend zonder kousen te bedelen terwijl hij kousen
bij zich had. Hij heeft geprobeerd uit de gevangenis te ontsnappen.
Straf: Schavot gegeseld en gebrandmerkt en 10 jaar in het rasp- of
werkhuis en levenslang verbannen.
7-3-1688 Jacobus de la Rou bedelt ook voor de deur van diaken Jan de Bruijn en
heeft daar insolentie gepleegd. Hij wordt uit de stad gejaagd.
11-6-1688 Pieter Davids (45), geb. Leiden, bedelt en wordt uit de stad gezet.
3-9-1688 Gezien de criminele eis tegen Cornelis den Blijenbeecker,
converterende de civiele in een criminele eis, condemneert hem om
met het gesmokkelde tonnetje boven zijn hoofd voor het stadhuis te
worden gesteld en verbannen uit de stad en vrijheid.
15-5-1685 Francois Oijgie van Tours, Abram du Val, van Merlen, en Agnis
Spronck, geb Hannig, bedelen en worden uit de stad gezet.
8-5-1685 Gilles van Campen de jonge heeft bekend eieren te hebben gestolen.
Straf: drie dagen water en brood.
9-12-1685 Piere Martijn, geb. St. Omeers, gewezen soldaat, en Arnoud van Polt,
van St. Marie, deserteurs, bedelen en worden uit de stad gezet.
11-3-1686 Idem voor Dirck Jansz, die zich uitgeeft voor lazarus.
29-3-1687 Gezien de mondelinge eis tegen Orsel Baltus Haen dat zij onlangs het
zeeftie met vele bezweringen van enig gestolen goed uit te vinden heeft
gedraaid in presentie van vele burgers alhier. Straf: 24 uren water en
brood.
31-10-1687 Gezien het intendit tegen Teunis N.N., uit het land van Cleeff, in
daghuur gewoond hebbende bij Gijsbert Crepoel aan de Neerdijk, bant
het gereht hem wegens diefstal van boomvruchten voor 5 jaren uit de
stad en jurisdictie.
11
31-10-1687 Gezien het intendit tegen Jan van Gemert, linnenwever, gewoond
hebbende te Werkhoven, bant het gerecht hem wegens forcering en
verkrachting van een meisje van 11-12 jaren levenslang uit de stad en
jurisdictie.
15-5-1689 Gezien het intendit tegen Johannes Nagenius bant het gerecht hem
wegens het verfoeilijke fait op 1-11-1688 gepleegd levenslang uit stad,
steden en lande van Utrecht.
17-5-1689 Gezien het intendit tegen Erris Hendricksz, gewezen molenaar op de
binnenmolen alhier, bant het gerecht hem wegens begane fraude voor
3 jaren uit stad en vrijheid.
31-7-1689 Gezien het intendit tegen Jan Hendricksz, bijgenaamd Jan Emmen,
bant het gerecht hem wegens het delict begaan aan Jan Dircksz de
Cruijff op 23-7-1688 levenslang uit stad en vrijheid.
11-?-1689/90Gezien de conclusie tegen Jacob Coninck condemneert hem wegens
stelen van hout uit tuinen dat hij op het schavot met een bos tuinhout op
zijn schouders ten pronk zal worden gesteld en levenslang verbannen.
2-6-1690 Hendrickje Bontemps heeft met meel gefraudeerd. Straf: driemaal 24
uren water en brood.
2-6-1690 Magdalena Sulain heeft met brood gefraudeerd. Straf: driemaal 24 uren
water en brood.
2-6-1690 Anna Leijdeckers heeft met brood gefraudeerd. Straf: idem.
30-7-1690 Gezien het intendit tegen Jurrigen, bijgenaamd Broeder, bant het
gerecht hem voor 10 jaren uit stad en vrijheid wegens fraude.
10-11-1690 Gezien de schriftelijke eis tegen Maerten Jansz die met geweld uit de
gevangenis gebroken en ontvlucht is, bant het gerecht hem levenslang
uit stad en vrijheid.
10-11-1690 Barent Friest heeft ingebroken en gestolen. Hij wordt verbannen.
4-12-1690 Gezien de criminele eis tegen Cornelis Gerritsz Blijenbeker, die boven
zijn bannissement in vilipendie van de justitie toch in de stad is
gekomen en ook een tonnetje met voorloop hierin heeft gebracht. Hij
wordt voor 6 jaren verbannen in het werkhuis te Utrecht.
27-5-1691 Gelezen het verzoekschrift van mr. Cornelis Herssen van Juchem als
officier van deze stad tegen Marie Willemsz, bijgenaamd Lange Marij,
huisvrouw van Huijgh van Blanckesteijn, condemneert het gerecht haar
wegens vele vuile en lasterlijke woorden tegen de gereformeerde religie
dat zij 3 dagen op water en brood zal worden gezet en niet meer in de
stad en jurisdictie mag komen.
12
12-10-1691 Gezien het verzoekschrift van de hoofdofficier tegen Philips la Valet en
Anthoni Pierre condemneert de eerste in 4 dagen en de tweede in 2
dagen water en brood.
19-10-1691 Gezien het verzoekschrift van mr. Cornelis Herssen van Juchem als
hoofdofficier tegen Bartholomeus Verbosch bant het gerecht hem
wegens kwade feiten uit deze stad en vrijheid.
2-7-1692 Gezien de eis en conclusie tegen Belletje van Uijen en Aeltje Breeck
wegens het exces bij hen begaan door uit de gevangenis te breken,
gepleegd door Bartholomeus Verbosch, condemneert het gerecht hen
om op het stadhuis te komen en om vergiffenis te smeken.
18-10-1692 Gezien het intendit contra Jurrien Jansz bant het gerecht hem uit de
stad.
18-10-1692 Gezien het intendit contra Lijsbet Joosten, geb. Doesburg, bant het
gerecht haar levenslang uit de stad.
14-11-1692 Gezien de criminele eis contra Cornelis Gerritsz de Blijenbeker bant het
gerecht hem, gezien zijn hoge ouderdom, voor 8 dagen onder het
stadhuis op water en brood.
30-12-1692 Cornelis van der Horst, geb. Burgare (Maas en Waal), heeft bekend
enige jaren te hebben geholpen met frauderen. Op 14-12 is hij opnieuw
over de stadsmuur geklommen bij het Casteelse poortje, samen met
mede-gevangene Gijsbert Arissen van Doorn. In de nacht zijn zij weer
terug gekomen uit Cothen met een brood dat zij hebben gehaald bij
Willem Jansz de Cramer. Toen zij weer over de muur waren zagen ze
een man met een linnen zak. Die hebben zij gevolgd naar zijn huis.
Daarop hebben zij het gerecht gewaarschuwd voor diefstal. Er werd
niets gevonden. Diezelfde nacht zijn zij over een hoge muur
geklommen in een besloten erf van Geertruijt Bosch, laatst weduwe van
Peter Brus, om dat pak te zoeken. Zij hebben daar de dief gevonden. In
de zak vonden zij een geslacht schaap dat hij te Amerongen had
gestolen. Zij hebben dit samen gedeeld. Enige jaren geleden woonde
hij ten huize van schepen De Wijs. Toen heeft hij voor een bakker te
Wijk een schepel rogge te Cothen gebracht om te laten malen. Hiervan
heeft hij twee broden voor zichzelf gehouden. Dit deed hij samen met
ene Jurrien, bijgenaamd Broedesz. Straf: Op een verheven plaats ten
toon gesteld met een brood boven zijn hoofd en een brief op zijn borst
en verbannen uit de stad.
30-12-1692 Gijsbert Aertsen van Doorn, geb. Doorn, heeft bekend dat hij een jaar
geleden met vrouw en kinderen binnen Wijk is komen wonen, zijnde
gevangen geweest van de Fransen en in de slag van Fleurij dienst
genomen onder de Fransen door dwingelandij gevoerd naar Catalonië
de tijd van 11 jaren onder het regiment van generaal-majoor Wede
onder de compagnie van kapitein Dalbagh, doch hebbende geen
13
paspoort en dat die kapitein dood is, hij gekomen van Woudenberg
alhier metter woon. Hij heeft in die tijd verschillende keren brood
gesmokkeld uit Cothen. Laatst nog op 14-12-1692 met Cornelis van der
Horst. Straf: Op een verheven plaats aan een paal ten toon gesteld met
een brood boven zijn hoofd en levenslang verbannen uit de stad.
10-1-1693 Lijsbeth Joosten is bij sententie van 18-10-1692 verbannen en is toch
terug gekomen. Zij wordt levenslang verbannen.
18-2-1693 Gezien de criminele eis tegen Louwijs van Gangel en Ida Wouters bant
het gerecht hen voor 3 jaren uit de stad.
8-5-1693 Bij sententie van 31-11-1692 geobtineerd tegen Nicolaas la Violet man
en voogd van Adriana Pappelendam blijkt nu dat hij niet kan betalen.
Adriaantje krijgt 3 dagen water en brood.
21-6-1693 Gezien de criminele eis tegen Huijgh van Blanckesteijn ontslaat het
gerecht hem van zijn 14 dagen gevangenis uit zijn detentie. Hij zat daar
wegens veelvuldig liegen.
3-7-1693 Noijel Carré, geb. Hedanie (Artois), heeft bekend 5 jaren geleden te
Amsterdam in willige rashuis gezeten te hebben omdat hij als een stom
mens ging bedelen. Naderhand heeft hij bij de Fransen dienst gedaan.
Afgelopen zaterdag 1-7 heeft hij langs de Amerongerdijk gebedeld van
huis tot huis, en ook binnen de stad. Opnieuw als een stomme. Aan het
Wijkse veer is hij gevangen genomen. Straf: 3 jaren werkhuis in Utrecht
en levenslang verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
2-9-1693 Lambert van der Vinne, geb. Brussel, heeft bekend te bedelen. Hij heeft
een vrouw getrouwd gehad maar weet niet waar zij is. Tijdens zijn
verhoor heeft hij alles gelogen. Straf: 5 jaren werkhuis te Utrecht en
levenslang verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
2-9-1693 Aelbert Streijn, geb. Bremen, heeft gebedeld. Hij wordt uit de stad
gezet.
21-8-1693 Femmetje Claes heeft bekend te bedelen en in hoererij al 1,5 jaar met
Lambert van der Vinne te hebben geleefd die een vagebond en
landloper is. Zij heeft bij hem een kind geteeld. Straf: 5 dagen water en
brood en levenslang verbannen uit stad en jurisdictie.
14-11-1693 Piere Baseijck bedelt als wolkramer.
14-11-1693 Maria van Hemert bedelt en wordt uit de stad gezet.
20-11-1693 Lenselet Emmers mag niet meer in de stad komen.
12-1-1694 Piere du Quo, geb. Rijssel, heeft bekend te bedelen en wordt voor 3
maanden naar het werkhuis te Utrecht gebracht en verbannen uit stad,
steden en lande van Utrecht.
14
18-1-1694 Sijbrant Hendricksz van Arnhem (63), geboren, zo hij zegt, in de
belegering voor Den Bosch, heeft bekend dat hij enige jaren geleden
gevagebondeerd en gebedeld heeft in deze en de naburige provincies.
Hij liep tenslotte met een grote groep vagebonden en fielten. Zo heeft
hij hen verteld dat Otto Barendsz Cock, won. Amerongen, zilverwerk en
enige zakken met geld had. Met nog 16 man heeft hij in de nacht van
15-16 juni 1693 ingebroken en de bewoners gedwongen in de kelder te
gaan. Een predikant die daar logeerde heeft hij geschoten en gevaarlijk
verwond, en alles geroofd en meegenomen. Er worden nog meer
inbraken opgesomd. Straf: Doodstraf door wurging en het dode lichaam
op een rad ten toon gesteld.
22-1-1694 Gezien het intendit tegen Willem Huijgen van Blanckesteijn bant het
gerecht hem voor 6 jaren uit stad en jurisdictie.
12-2-1694 Het gerecht, gehoord de mondelinge conclusie tegen Jan Jansz, die
bedelt, ontzegt hem de stad en jurisdictie.
15-4-1694 Gezien de conclusie tegen Jan Pietersz Piracq alias Anthonie Jacobsz,
condemneert hem in het publiek werkhuis te Utrecht.
25-6-1694 Gezien de eis tegen Willem Huijgen van Blanckesteijn confineert het
gerecht hem 3 jaren in het werkhuis te Utrecht, boven zijn
bannissement.
10-2-1697 Gezien de eis en conclusie tegen Mathijs Lespine, gezien zijn
zwagerschap met Brant Crijnen van Haseldonck, condemneert hem
God en de justitie om vergiffenis te smeken en 6 dagen op water en
brood.
22-9-1697 Kees Janssen (20) heeft op 18-9 uit de boomgaarden peren en fluijten
gestolen. Straf: Wegens jonkheid op een verheven plaats voor het
stadhuis om met enige appels en peren om de hals een half uur ten
pronk te staan en een jaar in het werk-of tuchthuis te Utrecht.
16-7-1698 Willempje Schoecks, Lijsbet Carels, Maria Francois, Sandrina Willems,
Maria Anna, Jannigje Anna, Geertje Jans Mosis, Mosis Iack Jansz,
Jannetje Maria Anna, Jannetje Anna, Anna Christijn, Barbarijntje
Hermens, Sijmon Hermensz, Orsor Willemsz, Maria Willems, Dulfina
Willems, Anna Margareta en Adriaentje Peters marcheren
troepsgewijze als heidenen. Zij worden verbannen uit stad, steden en
lande van Utrecht.
26-10-1698 Nicolaes Pjersor, geb. Luxemburg, wolkammer, heeft bekend te
bedelen. Hij wordt gebannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
10-11-1698 Idem voor Hermken Jans, geb. Swuvaerden.
26-10-1698 Idem voor Jan Sjemater, geb. Perigot in Frankrijk. Hij is in juli uit de
Franse dienst gedeserteerd en heeft een grote hoeveelheid duiten van
de goede lieden af weten te bedelen.
15
26-10-1698 Idem voor Barbara Jans, geb. Nijkerk, gaande met een lazarusklep. Zij
is getrouwd met Hendrick Hendricksen.
24-12-1698 Idem voor Gijsbert Stoffelsz (20), geb. Vianen, Jan van Cortrijck (40),
geb. ’s Hertogenbosch, Maria van Putten (25), geb. Zwolle.
24-12-1698 Idem voor Hendrick Woutersz, geb. bij Maastricht, Grietje Jans, zijn
huisvrouw, geb. Amsterdam, en Geertruijt Bartels, geb. Amsterdam.
24-12-1698 Idem voor Jan Pietersz van den Abele, geb. St. Andries, en zijn vrouw
Elisabeth Boon, geb. Dixmuijden.
24-12-1698 Idem voor Maria Louis (22), geb. Voerden, Annetje Jans de Groot (33),
geb. Rotterdam, Geertruijt Jans (26), geb. in ’t Velt, en Claesje Jans
(47), geb. Utrecht.
4-1-1699 Idem voor Pieter Hajert (40), geb. Leiden, wolkammer.
1-2-1699 Aert Petersz, geb. Zoelmond, en nu enige jaren met zijn vrouw Cuijntje
Stevens en kinderen gewoond hebbende in deze jurisdictie, heeft
gestolen. Zij melken ’s nachts koeien uit en stelen wortels en smokkelt
met zakken meel. Aan de Wijkersloot heeft hij uit de oven van Gerrit
Cleuting zes broden gestolen en uit de oven van Jacob Hermensz
Vernoij vier huisbakken weggen of witte broden en uit het schaapschot
van de weduwe van Huijgh van Nes te Cothen twee schapen. En een
schaap achter Arien Gerritsz van Bemmel aan de Landscheiding tussen
deze jurisdictie van Overlangbroek. Straf: Op een schavot op de markt
met een strop om de hals gegeseld en gebrandmerkt en verbannen uit
stad, steden en lande van Utrecht.
1-2-1699 Kuijtje Stevens, geb. Vleuten, huisvrouw van Aert Petersen, heeft
gestolen en haar man geholpen. Straf: Op een schavot op de markt
gegeseld en verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
20-2-1699 Mattijs Pool uit Savoijen bedelt en wordt verbannen.
30-5-1699 Maria Louis Leva, Annetje Jans de Groot, Geertruijt Jans en Maria van
Putten bedelen en hebben zich aan de Wijkersloot begeven bij de
lijkmaaltijd van Maijgje Folckers. Zij waren al verbannen uit het
Utrechtse. Straf: Geselen en verbannen.
10-11-1699 In de zaak van de hoofdofficier contra Dirck Helbergh en zijn huisvrouw
Maria Gerrits, ontzegt het gerecht deze personen de stad en jurisdictie.
Zij moeten met hun kinderen binnen 14 dagen vertrekken.
17-2-1700 Gezien het intendit contra Aert van Rossum, gewezen schutter van dit
gerecht, vant het gerecht hem wegens exces en feitelijkheden
levenslang.
30-5-1699 Jenneke van Bockholt, Jan Mattijsz, Hendrick Mattijsz, Jenneke Mattijs,
Hendrick Evertsz de Reuver, Catharijn Jans van Utrecht, Maria Jacobs
16
van Utrecht, Helena Louis Leva, Cornelia Verkat, Helena Pieters van
Nuijtenborgh van Leiden, Aersmus Huijberts van Delft, Dirck Everts van
Utrecht bedelen en hebben zich aan de Wijkersloot begeven bij de
lijkmaaltijd van Maijgje Folckers. Zij worden een half uur ten toon
gesteld en verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
22-2-1700 Anthonij Haes (58), stoffiwerker, Jan Wijsar Suro, Fransman, gewezen
soldaat onder Falis, Pieter Colart van Rijssel, Jan Thomasz en
Adriaentje Davids bedelen. Zij worden ten toon gesteld en verbannen.
22-2-1700 Idem voor Jacob Joosten van Engum, gewezen sergeant onder het
regiment van Coehoorn.
16-9-1700 Jan Dircksen heeft gescholden op de magistraat. Straf: Reprimande.
16-9-1700 Jan Bouso bedelt en wordt uit de stad gezet.
23-4-1701 Cornelis van Bladel, burger en kleermaker te Wijk, zijnde een getrouwd
man heeft op 16 april bekend vrijwillig en naderhand daarbij
gepersisteerd zijn broers dochter Gijsbertje van Bladel, zijnde stom en
doof, meermalen vleselijk bekend. Hiervan is zij zwanger geraakt en
bevallen. Straf: Schavot gegeseld en levenslang verbannen uit stad en
vrijheid.
11-8-1702 Maria Teunis heeft op woensdag 9-8 uit een boomgaard vruchten
gestolen. Straf: Voor het schavot met een kroon van appels op haar
hoofd en een trans met appels om haar hals een half uur ten toon te
staan en levenslang verbannen uit stad en vrijheid.
17-2-1703 Gezien de criminele eis tegen Cors Jansz, geb. Soest, verbant het
gerecht hem 3 jaren in het tuchthuis of werkhuis te Utrecht.
10-3-1703 Aelbert Jansz, geb. Soest, Christina Smits en haar dochter Magdalena
Herberts, geb. Crusten, Jan Robbertsz van Dort en Hermen Adriaensz,
geb. Dordrecht, Isabella van Lienden, Grietje Herberts en Gouda
Hermans, weduwe van Jan van Soest, bedelen en worden uit de stad
gezet.
10-3-1703 Idem voor Godert Ruijsch, Adriaen Jansz Radet en Christina Schut,
geb. Deventer.
30-4-1703 Johannes Walewijn is beschonken geweest. Hij heeft injurieuze
woorden gesproken tegen de magistraat. Hij moet het gerecht om
vergiffenis bidden en 3 dagen op water en brood en een boete van 100
gulden.
1-6-1703 Gerrit Jansz, geb. Kampen, Geertruijt Jacobs, geb. Vernraij en Jannigje
van Asperen, geb. ’s Gravenhage, bedelen en worden uit de stad gezet.
17
2-8-1703 Anthonij Peter, gezworen bierdrager van deze stad, moet voor de
vierschaar verschijnen en met gevouwen handen en gebogen knieën
God en de justitie om vergeving bidden over het geperpreteerde.
6-5-1705 Hannes Cornelisz wordt voor een jaar in het tuchthuis gezet.
6-5-1705 Barber Hendricks, geb. Amersfoort, heeft bekend met Hannes Cornelis,
zijnde een getrouwd man, te bedelen en vagebonderen. Zij wordt
verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
15-5-1705 Dirckje Driessen bedelt en wordt een jaar in het tucht- of werkhuis te
Utrecht geplaatst.
2-6-1705 Stijntje Hendricks bedelt en wordt verbannen uit stad, steden en lande
van Utrecht.
6-10-1705 Cornelis Teunisz, geb. Schoonhoven, bedelt en wordt verbannen.
7-10-1705 Idem voor Erasmus van Eede, geb. Bergen op Zoom.
7-10-1705 Idem voor Merritje Jans (40), geb. Alkmaar, die samen met Cornelis
Teunisz bedelt.
7-10-1705 Idem voor Aeltje Jans van Cleeff.
7-10-1705 Ide voor Jean Hijver, alias Winter, geb. Normandië.
21-10-1705 Maria Gerrits (67), geb. Kamper-eiland, is op 12-10 gekomen in deze
stad ten huize van Martijn Slitsens om te logeren. Daar heeft zij al meer
gelogeerd. Zij had een pakje bij zich dat ze gestolen had te Redichem
ten huize van Gerrit Bol. Na een paar dagen heeft zij uit het huis van
Martijn ook gestolen. Straf: Schavot ten toon gesteld met garden om de
hals voor een uur en verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
16-12-1705 Gezien het intendit tegen Cornelis Leendertsz Vernoij wegens doodslag
begaan aan zijn eigen vrouw Joosje de With. Straf: Doodstraf met het
zwaard.
4-1-1706 Gezien de criminele procedure tegen Johannes Walewijn ontslaat het
gerecht hem bij provisie uit detentie.
27-1-1706 Hendrick van Selen de Haes (34), geb. Dordrecht, bedelt al zes jaren.
Hij wordt verbannen.
1-2-1706 Idem voor Philip Cosijn, geb. IJperen, Catharina Notten, zijn vrouw,
Ignatius Florijn de Verone, uit het land van Luik, Christina van Sweden,
zijn vrouw, Marritje Joris van Katwijk aan de Rijn (24) en Doortje Arents
van Lubeck.
8-2-1706 Idem voor Jacobus van Dijck, geb. Ravenstein.
18
24-2-1706 Gezien het intendit tegen Steven van Eijndoven wegens doodslag
begaan aan Cornelis Reijersz van Scherpenzeel veroordeelt hem met
doodstraf door het zwaard.
29-9-1706 Cornelis van Nieuwenhuijs, alias Kees van Jaarsveld (19-20), heeft
bekend al 8 jaren te vagebonderen, voornamelijk met Jan Swieren die
wegens inbraak is opgehangen. Op de voorleden Wijkse kermis heeft
hij aan de Overdijk uit een berg een paardenkleed gestolen waar Grietje
Dous zijn broek mee heeft gelapt. Straf: tuchthuis te Utrecht.
29-9-1706 Agnitje Jans bedelt met haar moeder Grietje Dous. Straf: Tuchthuis
voor 2 jaren.
29-9-1706 Grietje Dous bedelt met diverse landlopers. Was al verbannen. Straf:
Tuchthuis voor 2 jaren en levenslang verbannen uit stad, steden en
lande van Utrecht.
29-9-1706 Clara Jacobs, geb. Keulen, wordt een half uur ten toon gesteld en
verbannen.
7-9-1706 Hendrikje Jans van Steenwijck bedelt al 8-9 jaren. Zij wordt verbannen
uit stad, steden en lande van Utrecht.
25-1-1707 Idem voor Lijsbet Dircks Koman, geb. Leiden.
25-1-1707 Idem voor Sara Jans, geb. Haarlem.
7-5-1707 Idem voor Claes van Beeck, geb. Zwolle, en Lena Claes van der Plas,
geb. Zwolle. Zij is in ondertrouw met Claes van Beeck. En Johanna
Rossart (16) en Maria Rossaert (16).
12-6-1707 Wouter Hendricksz en Neeltje van Pappelendam worden vrijgelaten.
12-7-1707 Evert Hofman, geb. Osnabrück, bedelt. Straf: Half uur ten toon staan en
drie jaren tuchthuis of werkhuis te Utrecht en verbannen uit stad, steden
en lande van Utrecht.
14-8-1707 Jasper Tuiffhoop (34), geb. Emmerich, heeft bekend zijn huisvrouw
zonder reden te hebben verlaten en zich begeven te hebben tot
vagebonden, bedelend langs het land. Hij heeft een vals paspoort op
naam van Pieter Swiers. Straf: Geselen en verbannen.
14-2-1708 Gezien het intendit tegen Huijbert Claessen alias den Boer bant het
gerecht hem wegens excessen en feitelijkheden uit stad en jurisdictie,
levenslang.
24-1-1708 Op het verzoekschrift van Aert Dircksz van Ingen condemneert het
gerecht hem om 14 dagen te zitten op water en brood.
5-3-1708 Jacques le Compte (45), geb. Geneve, bedelt en steelt en wordt uit de
stad gezet.
19
5-3-1708 David Boeckholt (40), geb. Emmerick, loopt met een valse attestatie,
die hij heeft gekocht voor een ducaton van Borchard van Bremen, op
naam van ds. Johannes Bosch en diens zoon Peter Bosch,
schoolmeester van Bucklinge en Horst, die wegens de ruïne door de
Fransen en het afbranden van kerk en school geld collecteren. Straf:
Schavot met brief op zijn brost van ‘Arme bedrieger’, gegeseld en
levenslang verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
31-7-1708 Lammert Jansen, geb. Utrecht, bedelt en wordt uit de stad gezet.
5-8-1708 Johannes Wammes (24), geb. Culemborg, heeft bekend met zijn broer
Hermannus Wammes en nog drie anderen ’s nachts tussen 30 mei en 1
juni met een visaak naar Wijk gevaren en daar in een andere visaak
gegaan zijn waarin zatern Hendrick Willemsen, Gerrit Aertsz, Roelof
van Bladeren en Hermen Geurtsen. Zij willen die visaak stelen. Er is
gevochten. Straf: Verbannen uit stad en jurisdictie. En zijn broer idem.
29-1-1709 Anthonij Bastiaense van Mechelen en Marritje Koenen van Hamburgh
bedelen en worden uit de stad gezet.
6-3-1709 Arien Teunisz Bremaet wordt vrijgelaten.
21-3-1709 Gezien het intendit tegen Adolph van Barnevelt bant het gerecht hem
wegens zijn begane misdaad uit stad en jurisdictie.
21-5-1709 Helena Louis Leva, geb. Waerden, bedelt en wordt uit de stad gezet,
hoewel zij zwanger is.
21-5-1709 Aertje Jans, geb. Sliedrecht, en Annigje Jans, in de wandeling genaamd
Kleijne Anna, geb. Mechelen, bedelen en worden uit de stad gezet.
28-5-1709 Dirckje Aerts (40), geb. Maaswaal, loopt al jaren te bedelen en heeft
vier kinderen in onecht geteeld. Van haar eerste kind is zij bezwangerd
te Jutphaas door ene Thijs. Dit kind leeft nog. Met dit kind heeft zij 12
jaar gebedeld. Daarna heeft zij kennis gemaakt met Roelof Swaenwijk,
kleermaker. Bij hem heeft zij twee kinderen, waarvan er nog een in
leven is. Drie jaar geleden is zij halfzijdig verlamd geraakt. Daarna heeft
zij zich laten bezwangeren door Cornelis, won. Amerongen, van welk
kind zij enkele weken voor Pasen is bevallen op de hofstede waar
Willem Jansen woont. Dit kind heeft zij gegeven aan Kleijne Anna, een
bedelaarster, om daarmee te gaan bedelen. Straf: verbannen uit stad
en landen van Utrecht.
9-9-1709 Gerrigje Jans (in de 30), geb. Leersum, heeft Niesje Henriks de Haas
gepersuadeerd om met haar te gaan stelen. In de nacht van 29/30-7
hebben zij in de moeshof buiten de stad, gebruikt door Rijk Jansen van
Doorn, een partij roomse bonen en poelen gehaald. Straf: half uur ten
toon en levenslang verbannen uit stad en jurisdictie.
9-9-1709 Niesje Hendriks de Haas (23-24), geb. Buren, idem.
20
19-8-1709 Sjaak Cattje van Orleans en Sjan Sjaeck le Grau bedelen en worden uit
de stad gezet.
4-6-1710 Frans Nise, geb. Keulen, is 7 jaren geleden van zijn ouders weg
gelopen en heeft in deze provincie gewerkt als schoorsteenveger. Vier
weken geleden heeft hij in Cothen zijn slaapplaats in brand gestoken.
Straf: ten toon gesteld en verbannen uit stad, steden en landen van
Utrecht.
22-9-1710 Cornelis Jansz Westeneng (18), geb. Zoelmond, heeft bekend op
vrijdag 5-9 op de hoek van de Ravenswaaijse steeg bij het huis van
Aeltje Aelberts, wed. Pieter van Ceulet, onder Ravenswaaij, het huis
heeft open gebroken en diverse goederen gestolen. Daarna is hij naar
Rijswijk gegaan waar hij aan de Hogendijk hetzelfde heeft gedaan in
het huis van Steven Jansz van Offeruk. Straf: Op schavot gegeseld en
gebrandmerkt en voor 12 jaren in het werk- of tuchthuis opgesloten.
27-10-1710 Gouda Hermans, geb. Leiden, heeft lange jaren gebedeld. Op 10-3-
1703 is zij al door Wijk bij Duurstede gebannen uit stad, steden en
landen van Utrecht. Zij is toch weer terug gekomen. Zij wordt opnieuw
verbannen.
27-10-1710 Idem voor Gerrit Doucker.
25-11-1710 Gezien het intendit contra Anna Stelens bant het gerecht haar uit stad
en jurisdictie.
25-11-1710 Gezien het intendit contra Trijntje Stevens bant het gerecht haar
wegens haar begane misdaad uit stad en jurisdictie.
19-1-1711 Gezien de conclusie tegen Deliaantje van Santbrenck condemneert het
gerecht haar wegens haar begane misdaad op 3 dagen water en brood
en verbannen uit stad en jurisdictie.
2-2-1711 Jan Hasebroeck, geb. ’s Gravenhage, bedelt en wordt verbannen.
9-7-1711 Evert Jansz van Dreecht (33), geb. Montfoort, heeft bekend heeft enige
tijd met vrouw, Margariet Wernaerts, en kinderen gewoond in het
Rijnpoortstraatje. Hij is betrapt met een sleep om wachtels te vangen.
Hij is dezelfde nacht met vrouw en kinderen gevlucht. In 12-1705 is hij
in Utrecht gevangen gezet wegens diefstal. Hij is toen voor 12 jaren
verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht. Op 8-11-1710 is hij in
Utrecht geschavotteerd, gegeseld en levenslang verbannen wegens
diefstal. Hij is daarop gaan wonen in Rijswijk en heeft daarna
verscheidene diefstallen in de provincie Utrecht gepleegd. 3-4 weken
geleden heeft hij gestolen te Werkhoven op de hofstede van Willem
Cornelisz Pijsselman, gelegen voor het huis Beverweerd, en te
Jutphaas uit de schuur van Hermen Joosten Hesselman, en tussen De
Meern en Harmelen aan de Heldam uit het huis van Jan Loijen. En
diverse andere zaken. Straf: Schavot voor het stadhuis, gegeseld,
21
gebrandmerkt met een strop om de hals en driemaal 12 jaren
verbannen in het werk- of tuchthuis.
25-8-1711 Ene Jannes Woodson heeft op het platteland diverse insolentien
gepleegd met dreigementen en slaan en potten kapot te slaan. Hij is
niet bij zijn zinnen maar wordt toch in het tuchthuis te Utrecht
opgesloten.
16-9-1711 Niesje Hendricks de Haes (26-27) is op 9-9-1709 verbannen. Zij is
zwanger en zal daarom op een verstolen plaats met garden om de hals
enige tijd ten toon worden gesteld en levenslang verbannen uit stad en
jurisdictie.
6-7-1711 Gezien de conclusie tegen Ignatius Florijn Vroonen en Catharina van
Sweden zijn huisvrouw, condemneert het gerecht hen om ten toon
gesteld te worden en verbannen uit stad en jurisdictie.
7-3-1712 Gezien het intendit tegen Hendrick Dircksz Hollander bant het gerecht
hem wegens zijn misdaad uit stad en jurisdictie.
1712 Gerrigje Jans (in de 30), geb. Leersum, is op 9-9-1709 verbannen en
toch weer terug gekomen. Zij zal op een verscholen plaats ten toon
worden gesteld en levenslang verbannen uit stad en jurisdictie.
20-6-1712 Trijntje Stevens (20), geb. Doorn is op 25-11-1710 wegens begane
misdaden verbannen en toch weer terug gekomen. Zij leeft in onecht en
hoerdom en is zwanger. Straf: Ten toon gesteld een half uur en
verbannen uit stad en jurisdictie levenslang.
20-6-1712 IJda Hendricks (29), geb. Amsterdam, bedelt en loopt met name met
een man Kleijn Jantje van Nimmegen, alias Schijtebroeckje, en nu weer
met ene Pieter Laurensz en Elisabeth Jans de Splenger. Zij is zwanger.
Straf: Schavot ten toon gesteld en verbannen uit stad, steden en lande
van Utrecht. Elisabeth Jans de Sprenger (33), geb. Amsterdam, idem.
Pieter Laurensz (37), geb. Stockholm, idem.
28-11-1712 Gerrigje Jans (in de 30), geb. Leersum, is op 11-9-1709 verbannen en
in 5-1712 idem. Zij is toch weer terug gekomen. Straf: ten toon gesteld
en 2 jaren werkhuis in Utrecht en levenslang verbannen.
29-12-1712 Margariet Roepers, geb. Bergsland van het dorp Wour, bedelt en wordt
uit de stad gezet.
31-12-1712 Hendrickje Wilems wordt de toegang tot de stad ontzegd.
2-6-1713 Francois Goutier, geb. Amiens, bedelt en wordt uit de stad geet.
18-7-1713 Idem voor Guiljaum Verbessel (in de 40), geb. Hautum bij Vilvoorde in
Brabant. Hij heeft een vrouw ontvoerd uit het land van Kleef, genaamd
Helena Willems.
18-7-1713 Idem voor Helena Willems (22), geb. land van Kleef.
22
8-12-1713 Margaretha van Deijl (48), geb. Leiden, heeft op 27-4-1713 tot begeerte
van Geertje Wolters een open briefje geschreven, een houdende aan
Jan Otten, een aan Jacob Eijmertsz en een aan Aert Eijmerts. In de
briefjes worden deze personen bedreigd. Zij moeten geld leveren of
dingen maken. Straf: 15 jaren werkhuis en levenslang verbannen uit
stad en jurisdictie.
16-1-1714 In de zaak tegen Cornelis van Nellesteijn condemneert het gerecht hem
op 14 dagen water en brood.
16-3-1714 Daniel Stuart, geb. Schotland, bedelt en wordt uit de stad gezet.
31-1-1714 In de zaak tegen Geurt Reijndersz wordt hij ontslagen uit detentie.
19-5-1714 Peter van Harderwijck krijgt 14 dagen water en brood.
14-6-1714 Jan van Muijswinckel idem.
3-7-1714 Gezien het intendit tegen Cornelis van Nellesteijn bant het gerecht hem
wegens begane misdaad levenslang uit stad en jurisdictie.
20-2-1715 Annigje Leenders bedelt en wordt uit de stad gezet.
20-2-1715 Maria Somers (24) idem.
4-3-1715 Lijsbeth Jans Wielants (26), alias Lijs de Moffin, geb. Munsterland van
Bürick, heeft bekend 6 jaren te hebben gebedeld en 4 jaren geleden
door het Hof van Utrecht is verbannen uit stad, steden en lande van
Utrecht. Zij vagebondeert o.a. met Anna Cobus le Febre alias Jackertje.
Op 20-7-1713 is zij opnieuw door het Hof geconfineerd in het tuchthuis
voor 1 jaar en levenslang verbannen. Nu loopt zij weer met Jackertje,
Griet met de klompen, Truij Schoenlappersdochter en anderen. Straf:
Geselen en verbannen.
4-3-1715 Pieternel Jacobs de Ruijter (56), geb. Goijland, idem.
6-6-1715 Cornelis Huijbertsz van Werkhoven (in de 40), in de wandeling
genaamd Kees Loerick, heeft bekend op 12-3-1713 ten huize en
herberg van Dirck van Nijkerck, hospes in de herberg waar het Kasteel
Duurstede uithangt met een mes geaggresseerd en zwaar verwond te
hebben Jan van Muijswinkel, burger en inwoner van Wijk bij Duurstede.
Hiervoor heeft hij een boete gekregen van 300 gulden. Hij is niet bij
machte dit te betalen. Op 11-3-1714 heeft hij Cornelis de Wael, burger
van deze stad, met zijn mes geaggresseerd en twee zware wonden
toegebracht. Straf: Schavot en zes jaren werkhuis en levenslang
verbannen uit stad en jurisdictie.
28-6-1715 Wouter Hendricksz (30), geb. Buren, en zijn vrouw Neeltje van
Pappelendam hebben verscheidene landlopers en bedelaars bij zich
laten logeren, waaronder fameuze gauwdieven, waarvan enigen reeds
23
met de dood zijn gestraft. Zij worden verdacht van helen. Straf: Schavot
en levenslang verbannen.
28-6-1715 Neeltje van Pappelendam idem.
5-10-1715 Jan Kelenaer alias Jan Blindeman bedelt al jaren en wordt uit de stad
verbannen.
7-10-1715 Idem voor Jan van Dinteren (74), geb. Dinteren.
19-10-1715 Idem voor Elisabeth Pascal (26), geb. Valencienne.
19-11-1715 Idem voor Martinus Boucourt.
6-4-1716 Idem voor Margareta Barents, geb. Leeuwarden.
6-4-1716 Idem voor Geertje Stoffels, geb. Naarden.
6-4-1716 Neeltje van Pappelendam (40), geb. Wijk bij Duurstede, heeft bekend
bedelaars in huis te ontvangen, zowel mannen als vrouwen, waaronder
fameuze gauwdieven. Straf: schavot en verbannen levenslang.
5-11-1716 Merritje Pieters (54), geb. Amsterdam, bedelt en wordt verbannen.
5-11-1716 Idem voor IJda Aelberts (63), geb. Arnhem.
3-8-1717 Josua Nonswijck wordt verbannen wegens vechtboeten, levenslang uit
stad en vrijheid.
16-11-1717 Gezien het intendit tegen Anthonij van Scherpenzeel verbant het
gerecht hem levenslang wegens vechtboeten uit stad en vrijheid.
12-7-1718 Gezien de conclusie tegen Gerarda Koot wegens haar ongebonden en
roekeloos leven en op 11-10-1717 een oude vrouw, Willempje,
huisvrouw van Hendrick van Schouwenbergh, heeft geslagen en in het
gezicht zeer gekrast en mishandeld. Zij heeft hiervoor een boete
gekregen maar kan niet betalen. Zij heeft bovendien enige
burgerskinderen aan het huis van haar moeder opgehouden en daar
halve en hele nachten zoveel geweld gemaakt met dansen, zingen,
springen e.d. waardoor de buren in hun nachtrust zijn belet. Zij scheldt
haar buren uit voor hoeren en mishandelt haar moeder regelmatig.
Straf: Om over haar rechten de stads stenen tweemaal om de markt te
dragen en 3 weken water en brood.
5-9-1718 Jacobus van Westrik (21), geb. Wijk bij Duurstede, heeft bekend op 29-
8 vruchten te hebben gestolen uit de tuin van schepen Cornelis
Jongbloet. Straf: Een half uur ten toon gesteld met een keten appels om
zijn hals en 14 dagen water en brood.
11-3-1719 Jannetje Jans Verbeek (49), alias Jannigje van Haarlem, bedelt. Zij
heeft in het werkhuis gezeten wegens kwaad leven en diefstal. Zij is
gebrandmerkt en verbannen. Vorig jaar heeft zij uit huis en steenoven
van Jacobus Geurtsz omtrent het Leksveer kleren gestolen. Aan de
24
Stenenbrug heeft zij jenever geëist. Na weigering heeft zij de vrouw
driemaal in haar gezicht geslagen. Straf: geselen, brandmerken en 6
jaren in het werkhuis en levenslang verbannen.
11-7-1719 Het gerecht gezien de stukken contra Jan van Muijswinkel condemneert
hem tot 14 dagen water en brood.
23-1-1720 Jannigje Harmens heeft enig hout of spaan gestolen van Henrik van
Harpen, die haar heeft betrapt. Vele injurieuze woorden. Straf: 8 dagen
water en brood.
1-2-1720 Anthonie Lamare wordt ontslagen uit detentie.
3-4-1720 Hendrick Jacobsz (21), geb. St. Huijbertsland in het land van Luik, heeft
bekend als ketellapper te bedelen. Hij heeft een vrouw tegen haar wil
oneerbaar mishandeld. Vorig jaar heeft hij in Veenendaal, toen de
roomse kerk uit ging, een getrouwde vrouw nagelopen en haar rokken
opgevat en haar schaamte ontdekt. Doordat de vrouw om hulp riep,
moest hij haar loslaten. Dat heeft hij nog bij een vrouw gedaan in die
buurt. Op 19-3 zat hij aan het zandpad op de Wijkerweg tussen de
Landscheiding en de hofstede den Riebeek. Toen kwam er een vrouw
uit Doorn. Die liep hij na met een mes en dreigde haar vleselijk te
bekennen. Tijdens het worstelen heeft de vrouw het mes weg gegooid.
Op haar roepen kwamen eindelijk mensen, zodat hij haar verliet en weg
ging. Straf: Schavot, gegeseld en gebrandmerkt en 10 jaren werkhuis
en verbannen uit stad en jurisdictie.
9-6-1721 Gezien de conclusie tegen Godert van der Mienen die zijn vrouw
verscheidene malen heeft mishandeld en gedreigd te vermoorden en
gesmokkeld, condemneert het gerecht hem tot 14 dagen water en
brood.
11-2-1722 Ab: Prijs (53), geb. Maurik, hoefsmid te Wijk bij Duurstede, heeft op 16-
1 bij het sluiten van de poort fruit gestolen uit een boomgaard. En
diverse andere zaken. Straf: Schavot, gegeseld en verbannen uit stad
en jurisdictie.
12-1-1722 Hans Jurrien Crant, gewezen soldaat, geb. Frankfurt, bedelt en wordt
uit de stad gezet.
12-1-1722 Idem voor Michiel Muller, geb. Lotharingen, en Geertruijt Helt, zijn
huisvrouw, geb. Koblenz.
9-10-1722 Idem voor Lena Arents, geb. Wesel.
22-9-1722 Gezien het intendit tegen Jan Petersen van Harderwijck alias Jan
Mecke, bant het gerecht hem wegens diefstal uit stad en jurisdictie
levenslang.
25
11-11-1722 Gezien het intendit tegen Herman Petersen, won. Cothen, bant het
gerecht hem wegens geweldpleging onder de jurisdictie van de stad
levenslang uit stad en jurisdictie.
6-3-1723 Johannes Adam Koffer (40), geb. Effendorff in Zwitserland, bedelt en
wordt verbannen.
14-4-1723 Trijntje Stevens (31), geb. Doorn, heeft bekend een ongebonden leven
te leiden en verbannen te zijn. Zij is opnieuw zwanger en heeft een kind
gebaard. Straf: schavot, gegeseld en levenslang verbannen uit stad en
jurisdictie. Zij heeft drie kinderen in onecht verwekt, waarvan er een
dood is en nog twee leven. Zij bekent nu zwanger te zijn geworden voor
de prijs van een ducaton van een heer die zij niet kende.
14-4-1723 Cornelia Ancept, geb. Turnhout, bedelt en heeft in het tuchthuis
gezeten. Zij heeft bijna twee jaar in onecht geleefd met Gerrit Jansen
van Doesburg. En heeft geconverseerd met andere gauwdieven en
landlopers, zoals Maria Pierlala, Caat Jantje van Huijsen en anderen.
Straf: Schavot en verbannen uit stad, steden en lande van Utrecht.
14-4-1723 Gerrit Jansen van Doesburg bedelt al jaren en heeft een vrouw met
twee kinderen en loopt nu met een bijzit en hoer genaamd Cornelis
Ancept. Hij gaat ook wel om met de Brabantse Kaat, die hem ook met
een mes een wond heeft toegebracht die bijna dodelijk was, waarvan hij
te Ouderkerk is genezen. En met Kreupele Carel en Maria van Pierlala,
op de lijst der zwartmakers bekend. Hij heeft in het tuchthuis te Utrecht
gezeten. Straf: Schavot en verbannen uit stad, steden en lande van
Utrecht.
13-5-1723 Jacobus van Bearne heeft twee hoenders van zijn buren dood geslagen
en verborgen onder zijn bed. Straf: 8 dagen water en brood.
13-5-1723 Gerrit van Banckhem (18) bedelt van der jeugd aan. Straf: verbannen
levenslang uit stad en jurisdictie.
12-2-1724 Idem voor Anthonio Marmade, geb. Milaan, en Margareta Anthoni, zijn
huisvrouw, geb. Milaan.
28-3-1724 Idem voor Noël Charlius, geb. Lion.
21-6-1724 Leendert Cornelissen Vernoij (29), geb. en won. alhier, heeft bekend
ten plattenlande te bedelen. Hij steelt ook wel in de stad. Straf: Schavot,
gegeseld en 4 jaren in werkhuis te Utrecht en levenslang verbannen.
6-10-1724 Joris Rabijn en Bartholomeus Valé bedelen en worden uit de stad
verbannen.
23-6-1726 Idem voor Christiaan Mulder (69), geb. Wartsenleben in Saxen.
3-7-1725 Gezien het intendit tegen Peter Valck en Francois Porseck bant het
gerecht hen levenslang uit stad en jurisdictie.
26
13-7-1725 Matthijs van der Zwaan (40), geb. Maastricht, bedelt en wordt
verbannen.
12-3-1726 Idem voor Gerrit Ceessen, geb. Ham in Münsterland.
13-5-1726 Idem voor Anna Maria Elisabth, geb. Lipstad.
13-5-1726 Idem voor Maria Capell (23), geb. Oost-Indië.
30-7-1726 Idem voor Jelis Croes (60), geb. Hal, en Peter Lam (50), geb. Paltz.
23-7-1727 Idem voor Jean Garrois, geb. Bajong in Frankrijk.
14-1-1728 Idem voor Hendrina Schut, geb. Amsterdam.
14-1-1728 Idem voor Ferdinand Bontan (51).
5-5-1728 Idem voor Catrijn Elders, geb. Venlo. Zij heeft als dienstmaagd
gewoond bij Cornelis van Vogelpoel en heeft zich door diens knecht
laten bezwangeren zonder enige trouwbeloften en aldus als hoer laten
gebruiken. Toen zij zwanger was, zei ze betoverd te zijn. Zij heeft
eerlijke mensen hiervan beschuldigd. Zij heeft abortus willen opwekken
door veel te drinken en te braken. Zij liet iedere keer veren, haar, een
muis, kikker en stukken slang zien aan diverse mensen om, was het
mogelijk, de hele stad met overgelovigheid te vervullen. Zij heeft ook
gestolen en die goederen weer verkocht. Straf: verbannen uit stad en
jurisdictie.
11-2-1729 Elisabeth van der Pol bedelt en wordt verbannen.
26-2-1729 Idem voor Helena Jans Drjaer (25-26).
26-2-1729 Idem voor Jurrien Fredericks en Magteld Kaspers.
28-6-1729 Maria van Dregt (24), geb. en wonende Wijk bij Duurstede, is door de
armenbeurzen alhier door aanbesteding onderhouden en opgevoed en
zich toch nog zeer jong zijnde heeft begeven tot een onkuis en
ontuchtig leven en haar verlopen in hoererij, waarover zij in 1722 voor
14 dagen op water en brood is gezet. Zij is daarna opnieuw
bezwangerd en heeft een half jaar geleden een kind gebaard dat kort
daarna is gestorven en door de diaconie begraven. Zij heeft zich daarna
op de singel, wallen en andere plaatsen in het aanzien van jongens en
meisjes als een hoer laten gebruiken. Straf: een jaar tuchthuis.
3-10-1729 Catharina Stockman (30), geb. Meskede in Keuls Sauerland, heeft
bekend van de jeugd aan te bedelen en stelen en vier maanden
geleden in de stad Saust in het land van der Marck publiek is gegeseld
en verbannen. Daarna is zij weer gaan bedelen en stelen, ook in Wijk:
nl. uit het huis van Jacob Pater, het huis van schepen Antonij van
Soest, het huis van Jacob Kloot, het huis van Klaas van Elden buiten de
Veldpoort, het huis van de weduwe van Aart Westeneng aan de
27
Kromme Rijn. En te Culemborg aan het veerhuis. Straf: Schavot
gegeseld, en verbannen uit stad en jurisdictie.
Top Related