Download - Naar een (bijzonder) Vlaams Bestuursrechtcollege (BRC) ? Martine Van Sande, afdelingshoofd, afdeling Regelgeving, Departement Bestuurszaken.

Naar een (bijzonder) Vlaams Bestuursrechtcollege

(BRC) ?

Martine Van Sande, afdelingshoofd, afdeling Regelgeving, Departement Bestuurszaken

VJV - Brussel, 7 december 2012 2

1. Stand van zaken1. Huidige situatie in België2. Doel van de hervorming

2. VBRC wordt DBRC1. Organisatiemodel2. Juridische of wettelijke aspecten

3. Basisprincipes van het administratief recht1. Stand van zaken2. Codificatie mogelijk?3. Principes van BRC in het administratief recht

4. Debat

Inhoudstafel

1. Stand van zaken

1.1. Huidige situatie in België•Verschillende administratieve niveaus (federaal,regio’s, provincies, lokale besturen) maken regelgeving→ conflicten tussen overheid en burger

•GEEN “monisme” = de gewone rechtbanken met een administratieve kamer

•MAAR een duaal systeem = gewone rechtbanken en administratieve rechtbanken


• De Vlaamse Regering is “bevoegd” om een bijzonder administratief rechtscollege op te richten volgens de bevoegdheden toegekend aan de gewesten en gemeenschappen (theorie van de impliciete bevoegdheden)bv. Milieuhandhavingscollege Raad voor Vergunningsbetwistingen Raad voor Verkiezingsbetwistingen …


• Resultaat: verschillende administratieve rechtscolleges met

– gebrek aan algemene visie van rechtsbescherming voor een individu ofschoon vaak gemeenschappelijk: schorsing en vernietiging als oplossing voor een probleem

– verschillende procedureregels


1.2. Doel van de hervorming

was en is

•creëren van een bijzonder BRC om meer efficiëntie en (kosten)effectiviteit in de procedures te verkrijgen

•een set van basisprincipes in (Vlaams) administratief recht opstellen * * *MAAR: Vlaanderen kan geen algemene Vlaamse rechtbank oprichten


2. Het BRC: elementen van efficiëntie en effectiviteit

2.1. Organisatie – model

•administratief rechtscollege met gespecialiseerde kamers bevoegd in een juridische materie van een huidige administratieve rechtbankWORDT: → behoud bestaande BRC’s met kamers

•elke kamer is bevoegd om recht te spreken in beroepde Raad van State blijft de cassatierechter

•“modulair”: een gespecialiseerde kamer per nieuwe juridische materieWORDT: → inpassen of uitbreiden


• garantie op onafhankelijkheid en onpartijdigheid

= de Regering kan niet bepalen hoe de BRC kamers moeten rechtspreken

• alle kamers zijn gelijk qua organisatie, samenstelling en werking

• de administratieve ondersteuning gebeurt centraal= DBRC beschikt over eigen personeel (ondersteund door centrale diensten)bv. burelen, bureeluitrusting, documentatie, archief, organisatieontwikkeling, …



Voorzitter VBRC DBRC

Beheerder HoofdgriffierKamer-

voorzitter 1Kamer-

voorzitter 2…

Kamer-voorzitter 10

Kamer-voorzitter 11

(meerv.kamer)

Kamer-voorzitter 12

(meerv.kamer)

Administratief medewerker

Hoofdgriffieren

Griffiers

Administratief medewerker van

de griffie

MHHC RvVb RvV

ReferendarisGriffie pool

Referendaris pool

• Organisatie DBRC

– voorzitter: algemeen en dagelijks bestuur opstellen en opvolgen van het beleidsplan

– kamers met 1 of meerdere administratieve rechters (=enkelvoudig of meervoudig)

– referendarissen: pool

– griffie: ook een “pool” (spreiding van de werklast)

– “beheerder”: . voorziet administratieve en logistieke ondersteuning (ICT, financiën, …)


• uitwisseling (en samenwerking) tussen de administratieve rechter en de referendaris

– administratieve rechter • jurist met deskundigheid (kennis en ervaring) in een of meerdere

rechtsgebieden en grondige kennis van rechtsprocedures en rechtsbescherming

• kan ingeschakeld worden in andere materie

polyvalente administratieve rechter

– referendaris• grote technische deskundigheid in een of meer materies (juristen,

wetenschappers, technici, …)• kan ingeschakeld worden in alle kamers• werkt in een pool om werklast te spreiden


2.2. Juridische aspecten

•Actieve rechter(met een breed beoordelings- en inspraakvermogen)

VOORAFGAAND AAN HET INITIEEL ONDERZOEK EN RECHTSZITTING

-vereenvoudigde procedure kort onderzoek openbaart wat het oordeel zal zijn bv. beroep is zinloos

is duidelijk (on)gegrond kortere proceduretijd BRC behandelt het beroep onmiddellijk (zonder bijkomende zitting)


TIJDENS DE BESLUITVORMING

-interim oordeel

schorsen van de aangevochten beslissing

bestuurlijke lus = laat de administratie toe om een rechtsgebrek recht te zetten= alleen onwettelijkheden die kunnen rechtgezet worden= voorkomt “ping-pong arresten” (het geschil kan opgelost worden en komt niet meer voor het BRC)

- bemiddeling

vrijwillig en vertrouwelijk proces partijen doen beroep op een neutrale derde partij = de bemiddelaar→ oplossing van het geschil zonder vernietiging


OP HET EINDE VAN DE PROCEDURE

- rechtsgevolgen identificeren die overeind blijven (zet tekortkomingen inzake vorm en inhoud in perspectief)

-omschrijven hoe de administratie herstel kan of moet aanbieden

-het vonnis de plaats laten innemen van de administratie zodat deze geen beslissing hoeft te nemen (vervanging)

→ alleen in zaken waar de administratie beperkte discretionaire bevoegdheid tot nemen van beslissingen heeft

→ NIET: “regering van rechters”

- een boete opleggen voor een opzettelijk onredelijk beroep (!)


3. Algemene beginselen van bestuursrecht

3.1. Stand van zaken

Vlaams bestuursrecht

•afzonderlijke regels in de wetgeving

•verdeling van het bestuursrecht overeenkomstig het administratieve niveau

•invloed van het Belgisch en Europees niveau

→ bestuursrecht is gefragmenteerd


3.2. Codificatie mogelijk?

•Doelstellingen

– bereiken van eenheid in bestuursrechtEN/OF

– bewaren van de rechtszekerheid

– vereenvoudigen van het bestuursrecht

– maximale rechtsbescherming waarborgen

– codificeren van ontwikkelingen in rechtspleging

– bijdragen tot kenbaarheid van bestuursprocesrecht en de algemene principes van deugdelijk bestuur

– …VJV - Brussel, 7 december 2012 16

• Mogelijke inhoudvooraf: respecteer principes van goede regelgeving

– administratief recht:

• georganiseerd administratief beroep

• bezwaar en beroep

– algemene regels over administratieve handelingen:

• openbaarheid

• motivering van bestuurlijke handelingen


– algemene principes van deugdelijk bestuur

• informatieplicht

• hoorrecht

• verbod op vooringenomenheid

• verplichting van beroepsgeheim

• belangenvermenging

• non-discriminatie

– handhaving

– administratief toezicht


3.3.Principes van het BRC in bestuursprocesrecht

•actieve rol van de rechter:– een breder evenwicht tussen algemeen en particulier belang

overwegen– zorgen voor een ruimere beoordelingsbevoegdheid en mogelijkheid

tot tussenkomst– zorgen voor bemiddeling

•oplossingsgerichte rechtspraak- een discussie definitief oplossen- zo ver mogelijk bijdragen tot het herstel


4. Vragen

ZIN EN ONZIN ALGEMEEN DECREET BESTUURSRECHT (OVER DE NIVEAUS HEEN)

1. Is een algemene codificatie van bestuursrecht (of aantal principes voor goed bestuur) mogelijk of leidt dit ons enkel naar meer uitzonderingen op de algemene regel?

Voor- en nadelen?


2. Waarom kiezen voor een bestuurs- rechtscollege i.p.v. voor een georganiseerd administratief beroep ?

Quid effect op Raad van State?


3. Efficiënte en effectieve rechtsbedeling: alleen zaak van juristen?
