Download - Marktwerking en privatisering Martin van Lijf MYOP Consultancy

Zwolle, 5 oktober 2010 RGF Groot-IJsselland

Marktwerking en privatisering

Martin van LijfMYOP Consultancy


Wat je ziet is afhankelijk van hoe je kijkt


Een ander gezichtspunt…


Fysiotherapie 2004-2010

• 2004: Uit de basisverzekering• 2005: Experiment vrije tarieven (eerste lijn)• 2006 Nieuw zorgstelsel (meer marktwerking)• 2009 Vrije tarieven eerstelijns deel van de

polikliniek in instellingen

• Gevolg voor eisen aan ondernemerskwaliteiten zoals management, strategisch beleid en marketing.

Het veranderde paradigma

• Van een stelsel dat uitging van het aanbod van zorg (aanbodgestuurd) naar een stelsel waar de vraag van de burger veel meer telt. (vraaggestuurd).


Voorwaarden voor marktwerking (algemeen)

VRAAG AANBOD

• De markt is transparant (beide partijen beschikken over alle informatie)

• Bestaan van een directe betaalrelatie

• Vrije toetreding en uittreding is mogelijk

• Verhandeling van een homogeen product

• Voldoende aanbod voor het maken van keuzen (concurrentie!)


• Bestaan van machts- en kennisasymmetrie.

• Informatie vergelijken is ondoenlijk voor een leek.

• Betreden van de zorgverleningmarkt is veelal onvrijwillig.

• Betaalrelatie is indirect en complex.

• Heterogeniteit van zorgdiensten.

• Beperkte keuzevrijheid - Schaarste zorgaanbod.

Belemmeringen voor marktwerking in de zorg


Wie hebben invloed op uw markt?

• Met welke belanghebbenden/partijen heeft u te maken (stakeholders)?

• Welke invloed hebben deze partijen op uw markt/bedrijfsvoering?


A(Minimale

inspanning)

B(Geïnformeerd

houden)

C(Tevreden houden)

D(‘Sleutelspelers’)

KLEINKLEIN

GROOTGROOT

GROOTGROOT

MACHTMACHT

BELANGBELANG


(Minimale inspanning) (Geïnformeerd houden)

(Tevreden houden) (‘Sleutelspelers’)

KLEINKLEIN

GROOTGROOT

GROOTGROOT

MACHTMACHT

BELANGBELANG

Leveranciers van middelenLeveranciers van middelen

Interne diensten als TD, ICTInterne diensten als TD, ICT

ZorgverzekeraarsZorgverzekeraars

PatiëntenPatiënten

Raad van BestuurRaad van Bestuur Medewerkers afdeling fysiotherapie

Medewerkers afdeling fysiotherapie

Verwijzers/ Medisch specialistenVerwijzers/ Medisch specialisten

VerplegingVerpleging

AfdelingshoofdenAfdelingshoofden

OverheidOverheid

Collega’s externCollega’s extern

Zwolle, 5 oktober 2010RGF Groot-IJsselland


Reflectie op nieuwe situatie op alle niveaus in de organisatie.

• Wat is de visie die we hebben op de toekomst van onze organisatie en/of onze afdeling?

• Wat zijn de kernactiviteiten en wat zijn de kernkwaliteiten?

• Waar ligt de kracht en waar ligt de kwetsbaarheid, onze kansen en wat zijn bedreigingen (SWOT analyse)?

• Welke conclusies trekken we en welke (strategische) keuzes maken we?


Enkele voorbeelden van ontwikkelingen in de markt

• Denken in markt en marktaandeel.• Samenwerken en schaalvergroting.• Differentiatie en specialisatie.• Slotervaart ziekenhuis/IJsselmeerziekenhuizen in

private handen.• Privéklinieken. (Dermatologie,Oogziekten etc.)• Fysiotherapie Medisch Centrum Zaanstad

geprivatiseerd.

Overheidsinvloed: patiëntvolgende financiering

• DBC financiering: A en B segment.• Zorgzwaarte bekostiging (ZZP) AWBZ• Functionele (integrale) bekostiging (chronisch

zieken) – Weghalen van schotten in financiering.– Programmatische aanpak: Diabetes, COPD,

Cardiovasculair risicomanagement, zorg bij hartfalen en patiënten met multiple pathologie.


Invloed van zorgverzekeraars

• Prijsdifferentiatie. • Belonen van kwaliteit.• Selectieve zorginkoop.



Raden van Bestuur denken na over:

• Hoe te functioneren op een concurrerende markt?

• Vanaf 2012 (?) : winst maken toegestaan. • Rechtsvorm? • Aantrekken van extern kapitaal?• Welke strategische keuzes?

Mogelijke gevolgen?

• Focus op de corebusiness.• Flexibiliteit in de organisatie moet toenemen.• Vergroten van kans op winstgevendheid!• Mean and lean organisatie!!• Outsourcen of privatiseren van diensten.



Huidige situatie: werken bij instelling• In loondienst• Arbeidsovereenkomst• CAO• Salaris + periodieken.• Pensioenfonds Z&W (voorheen PGGM)• IZZ zorgverzekering• Deel kosten pensioen en sociale premies

(AO,WIA) en bijdrage IZZ voor rekening werkgever

• Geen risicodragend kapitaal werknemers.

Privatiseren?

• Bij dringende of dwingende noodzaak!• Rol OR/Bonden?• Reorganisatieplan/Sociaalplan ?• Proactief of reactief?• Mentaal en fysiek voorbereiden.


Vormen!



Maatschap

Toekomst: Personen Vennootschap (PV)


Maatschap

• Maatschapsleden zijn eigenaren en werken voor eigen rekening en risico.

• Stichting pensioenfonds fysiotherapie (SPF).• Zelf zorgen voor verzekeringen.• Geen werkgeversbijdragen voor sociale premies,

maar alles uit tarief.• Ondernemers voordelen: startersaftrek,

zelfstandigen aftrek, investeringsaftrek.• In- en uittreden veelal op basis van goodwill.


Maatschap

• Mogelijkheid: Fysio’s in loondienst bij de maatschap

• De maatschap is nieuwe werkgever:• Arbeidsovereenkomst!• Oude rechten?• Wet overname van onderneming!• Samenwerking met ziekenhuis op basis van

SLA’s en contracten.

Voorbeelden/eigen ervaring

• Historisch bestaande situaties van maatschappen die (delen van)zorg in het ziekenhuis aanbieden:

• Woerden, Amstelveen, Dirksland, Beverwijk (alleen polikliniek).

• Nieuwe maatschap: Zaandam.• Aandachtspunten: Pensioen, huur van ruimten,

investeringen,contacten, SLA’s, omzeilen wet overname onderneming door volledige maatschap. Vangnet. Geen goodwill.



Besloten vennootschap (BV)


BV

• Eigenaren/aandeelhouder(s): Meerdere mogelijkheden: alle fysio’s, enkele fysio’s, combinaties met derden of alleen derden

• Werkt wel/niet met uitvoerend manager (= keuze van aandeelhouders).

• Gaat overeenkomsten aan met o.a. het verpleeghuis, zorgverzekeraars en derden.


BV• Fysiotherapeuten (wel en niet eigenaren) in

loondienst bij de BV• De BV is nieuwe werkgever:• Arbeidsovereenkomst!• Oude rechten?!• CAO-Z volgend?• IZZ?• Pensioen? (kan bij PFZW blijven eventueel)• (Deel) Kosten pensioen en sociale premies (AO,WIA)

en bijdrage IZZ (?)voor BV • Wet overname van onderneming!

Voorbeelden/eigen ervaring• Derde partij uit fitnessbrache. BV waar

ziekenhuis aandeelhouder is. Geen goodwill. – Vraag is nog hoe gaan werknemers over? Nieuwe

werkgever > WOO, maar hoe met pensioen ed?

• Ziekenhuis/verpleeghuis vanuit BV ?



Stichting

Rechtspersoon zonder winstoogmerk.


Stichting

• Fysiotherapeuten in loondienst bij de stichting• De stichting is nieuwe werkgever:• Arbeidsovereenkomst!• Oude rechten?• CAO-Z volgend?• IZZ?• Pensioen?• (Deel) Kosten pensioen en sociale premies

(AO,WIA) en bijdrage IZZ (?)voor: Stichting


Enkele conclusies

• Er is altijd wel een structuur te vinden die een (passende) oplossing kan bieden.

• Geen enkele oplossing kent alleen maar voordelen.

• De uiteindelijke keuze zal het resultaat zijn van een afweging van voor- en nadelen.

• Er spelen veel factoren en veel partijen een rol.


Samenvatting en conclusies

• Hoe beter een groep weet wat ze wil, hoe groter de kans van slagen

• Zonder eenheid in de groep zullen anderen meer gaan bepalen wat er uiteindelijk gebeurt.

• Het gaat over een individuele afweging en een gezamenlijke afweging.


Externe begeleiding kan nodig zijn bij:

• Het proces van idee naar besluitvorming• Het maken van berekeningen en

opstellen van een businessplan.• Het afsluiten van verzekeringen.• Het verkrijgen van financiering. • De fiscale beoordeling.• Onderhandelingen met verzekeraars.• Het opstellen van contracten.

Leven met onzekerheden

• In de Rijksbegroting voor 2011 ontbreken opmerkingen over de toekomst van de AWBZ. Eind maart deden topambtenaren vier voorstellen:

1. Alle AWBZ-zorg als persoonsgebonden budget aanbieden

2. Gemeenten gaan AWBZ uitvoeren

3. Zorgverzekeraars gaan AWBZ uitvoeren

4. De AWBZ wordt versoberd.

Kennelijk heeft de regering nog niet gekozen. Zwolle, 5 oktober 2010 RGF Groot-IJsselland


Hoe werkt het vaak.

• Stephan Covey:

“Wil je dingen veranderen dan moet je eerst zelf veranderen, te beginnen met jouw kijk op de wereld”.

• Johan Cruijff:

“Er moet eerst iets gebeuren, voordat er iets gebeurt”.


veiligtijdig

vertrouwdtoegankelijkkwaliteit

patiëntgerichtdoeltreffenddoelmatig

deskundigheid

richtlijnen

indicatoren

transparant

best evidence/practice

De kern blijft het vak


Denk naast het vak nu ook aan:

• Positioneren en profileren.• Gezamenlijke visie en beleid.• (Intern) Contracteren (SLA/DVO). • Registreren (met zijn allen).• Benutten van de mogelijkheden van ICT/EPD.• Projectmatig werken.


Tot slot

Gandhi:• “Zorg goed voor het proces, dan zorgen de

problemen wel voor zichzelf”.