Verwachtingen voor de mondiale zuivelmarkt

- Gevolgen voor Nederland

Mark Voorbergen Assosiate Director Beverage & Dairy

Rabobank International

Mark Voorbergen

>Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:

Sectie 5:

Een korte evaluatie van de laatste maanden

De middellange termijnconsumptie

De middellange termijnproductie

Melkproductie in Nederland

Implicaties voor de keten

Vraagontwikkeling tijdens de kredietcrisis • Een groot aantal negatieve krachten aan het werk:

− Dalende inkomens, teruglopend consumentenvertrouwen− Nog steeds hoge consumentenprijzen voor zuivel− Verminderde beschikbaarheid van handelskredieten− Melamine crisis

• Zuivelvraag sterk beinvloed:− Retail: dalende omzet, ook in markten waar zuivel een vaste waarde is in het dieet− Food service: verminderd gebruik van zuivel− Substitutie in ingrediëntmarkten− Kopers teren in op hun voorraden

Groei van de wereldzuivelvraag

Prijsdaling kwam tot stilstand

door interventieaankopen …

.. en sterke importvraag uit China

New Zealand WMP export naar China, 2008 en 2009

Source: USDA

Dairy commodity export prices (f.o.b Western Europe) In USD/tonne

Marktherstel kwam snel en overwacht

Korte termijn conclusies voor de EU markt

• Recente prijsstijgingen grotendeels gedreven door koperssentiment

• EU melk(vet) tekort is het resultaat van:– Doorschieten van interventieaankopen– Beperkte beschikbaarheid op de wereldmarkt– “De herinnering aan 2007”

• Lage melkprijzen hadden zeer beperkte invloed op de EU melkproductie in 2009, …

• … maar een vertraagde reactie zou het EU piekseizoen kunnen beïnvloeden

Sectie 1:

>Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:

Sectie 5:

Een korte evaluatie van de laatste maanden

De middellange termijnconsumptie

De middellange termijnproductie

Melkproductie in Nederland

Implicaties voor de keten

Wereldwijde vraaggroei komt weer op gang

• 2009 was beter dan 2008, en de groei in 2010 ligt alweer op een “normaal” niveau• Maar we blijven een jaar achter op schema

Groei moet komen van minder welvarende landen

China, India en Pakistan nemen 60% van de totale volumegroei voor hun rekening

Absolute groei tussen 2008 en 2013

Sectie 1:

Sectie 2:

> Sectie 3:

Sectie 4:

Sectie 5:

Een korte evaluatie van de laatste maanden

De middellange termijnconsumptie

De middellange termijnproductie

Melkproductie in Nederland

Implicaties voor de keten

Meeste groei kan lokaal bediend worden• China en India blijven grotendeels zelfvoorzienend• Maar netto import regio’s bieden nog steeds 1.8% groei p/jaar (ca 2 mrd kg

p/jaar)• Wie gaat dat leveren?

Export aanbod sterk geconcentreerd

Markt heeft ook melk uit hogere kosten regio’s nodig

• Groeimogelijkheden in de lage kostenlanden zijn beperkt (Nieuw Zeeland, Australië, Argentinië, Brazilië)

• Door hun grote volumes kunnen kleine wijzigingen in de groei in de EU en de VS voldoende zijn om de importbehoefte aan te vullen

• Met name het groeipotentieel in de VS is fors

• Maar de markt zal een melkprijs moeten genereren die het de efficiënte melkveehouders in deze regio’s mogelijk maakt in groei te investeren

Wat is de richtprijs voor de komende jaren?

• USD 5,000/t is niet realistisch− Te veel melkveehouders in te veel plaatsen in de wereld maken winst− Veel vraaguitval

• USD 2,000/T is niet realisitisch− Vrijwel nergens wordt geld verdiend in de melkveehouderij − Additionele vraag bij deze prijs is verwaarloosbaar

Bij de huidige wisselkoers komt de prijs voor vol melkpoeder ergens tussen de USD 2000/t en USD 5000/t uit

Hoeveel kost het om melk te produceren?

• In 2008 lagen de productiekosten van een kg melk in de VS en de efficiënte gebieden in Europa op US$ 0,42-0,45

Wat betekent dat voor de middellange termijn “wereldmelkprijs”?

• Rabobank verwacht een trading range voor WMP van USD3,300-3,700/T • Gebaseerd op de veronderstelling dat dit een melkopbrengst is waartegen

melkveehouders in de efficiënte regio’s van de VS en de EU rendabel kunnen produceren

Regional differences)

Melkproductiekosten zijn €0.35 of hoger

<= 1 ton/ha1 – 3 ton/ha

3 - 5 ton/ha

5 – 7 ton/ha

7 – 9 ton/ha

> 9 ton/ha

Non-agricultural area (nature, wood)Peri-urban area’s

Urban conglomeratesBoundary

Melkproductiekosten zijn € 0,35 of hoger

Melkproductiekosten liggen tussen €0,25 en €0,30, en in Polen zelfs significant lager

EU melkaanbod zal na 2015 herverdeeld worden op basis van verschillen in productiekosten

Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

> Sectie 4:

Sectie 5:

Een korte evaluatie van de laatste maanden

De middellange termijnconsumptie

De middellange termijnproductie

Melkproductie in Nederland

Implicaties voor de keten

Groei van de Nederlandse melkproductie -Rabobank visie

Aannames

• 14 mln t in 2020 onder voorwaarde van:

• Verlaging van vaste kosten – Beschikbaarheid van grond

(derogatie)– Ambitie en ondernemerszin– Beschikbaarheid van

kapitaal– Verwerkers die de

additionele melk een renderende bestemming kunnen geven

Voorwaarden

• Duurzaamheid - Milieu (mineralen, ammoniak en methaan)

- Diervriendelijke productie - “License to produce” (koeien

buiten, zichtbaarheid, transparantie)

• Winstgevendheid– Specialisatie/samenwerking – Verdere optimalisatie– Verbeterde liquiditeitsplanning

Nederlandse melkveehouderij staat er goed voor maar achterover leunen is er niet bij

Source: LEI, Rabobank

• Verdere verbeteringen zijn vereist:– Kosten van quotumaankoop zijn hoog– Optimalisering van arbeid, grond en gebouwen kan verder verbeterd– Produktiviteit kan verder verbeterd worden

• Een combinatie van een sterke verwerker, agressieve banken en risicozoekende melkveehouders kan gevaarlijk zijn (bijv Denemarken)

Recente prestaties in de Nederlandse melkveehouderij

0

5

10

15

20

25

30

35

2005-2007 2008 2009 2010 (F)

Saldo

Bruto overschot

Reserveringscapaciteit

Verschillen in prestatie kwamen sterk naar boven tijdens de neergang van de markt

Ongeveer 30% van de melkveehouders hadden ondersteuning nodig van hun bank

Slechts een beperkt aantal heeft structerele continuiteits problemen

Prestatie van de Nederlandse melkveehouderij

Sectie 1:

Sectie 2:

Sectie 3:

Sectie 4:

> Sectie 5:

Een korte evaluatie van de laatste maanden

De middellange termijnconsumptie

De middellange termijnproductie

Melkproductie in Nederland

Implicaties voor de keten

Conclusies met betreking tot de markt

Prijzen zijn fors verbeterd, maar er ligt nog steeds een eiwitoverschot

Rabobank verwacht dat de wereldwijde melkopbrengsten gemiddeld hoger zullen bewegen

Na de crisis gaat de vraag weer terug naar groeipercentages boven de 2%

Er zijn beperkingen aan de groei van de melkproductie in lage kosten regio’s

De wereldmarkt kan niet zonder additioneel aanbod uit de VS en de EU

Implicaties voor verwerkers

Volatiliteit vereist een beter begrip van de fundamentele “market drivers”, kortere reactietijd en grotere

flexibiliteit in allocatie van overschotmelk

Vaker margedruk vanwege uiteenlopende trends in productprijzen en grondstofkosten

Verwerkers zoeken strategische structuren die meer stabiliteit geven in volatiele tijden

EU co-operaties in gebieden met melkproductiegroei moeten evenwicht creëeren tussen volumegroeiopties en

waardegroeiopties

Generieke implicaties voor verwerkers

Conclusies en implicaties voor melkveehouders

• Nederlandse melkproductie lijkt ongevoelig voor melkprijsprikkels

• Prestatie van de keten zou verbeterd kunnen worden door een beter remmend en accelererend vermogen in de melkveehouderij

• Het hoge aandeel van de vaste kosten helpt daar niet bij

• Toch kan de NL melkproductie omhoog dankzij: – Een redelijk efficiënte kostenniveau in de melkveehouderij– Een sterke prestatie in de rest van de keten

• Duurzaamheid en maatschappelijke acceptatie blijven cruciale randvoorwaarden

The World’s Leading Specialist Food and Agribusiness Bank