Download - IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Transcript
Page 1: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

INFORMATIEVEILIGHEID

OMDAT HET KAN …

Page 2: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

• Informatie heeft waarde

• Waardevolle informatie moet we veilig stellen

• Informatie heeft vaak een bepaalde gevoeligheid

• Daarnaast moeten we ook de privacy beschermen

• We hebben dus een aanpak nodig om informatie te beschermen

Kernvragen:

Waarom hebben we informatiebeveiliging nodig?

Wat is de waarde van informatie?• Geldelijke waarde

• Aantrekkelijk voor anderen (insiders of outsiders – met goede en kwade bedoelingen)

• Nut voor u en nuttig voor anderen

• Kwaliteit & tijdigheid zijn vaak van groot belang

• Tenslotte is er ook de (potentiële) schade als gevolg van verkeerd gebruik of

compromitteren van informatie

Page 3: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Basisstelling:

Informatiebeveiliging is ‘in essentie’ balans

• Er is een relatie tussen

gebruiksgemak en beveiliging

• Als de beveiliging toeneemt,

neemt het gebruiksgemak af

Page 4: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Informatieveiligheid – organisatorisch kader

‘Richtsnoeren’ informatiebeveiliging van persoonsgegevens v 3.0

(oorsprong: oprichting KSZ met als toezichthouder POD-MI)

Vandaag van toepassing bij verwerking vertrouwelijke persoonsgegevens binnen:

1- sociale context (OCMW) als

2- niet-sociale context (Gemeente)

Toepassingsgebied?

• Steden en gemeenten

• Binnen instellingen die deel uitmaken van het netwerk dat

beheerd wordt door de kruispuntbank van de sociale zekerheid

• Uiteraard ook bij integratie van gemeente en OCMW (inkanteling)

‘De Richtsnoeren’ vormen een leidraad voor het implementeren van de

ISMS-beheerscyclus (Information Security Management System) die de

kwaliteit van het informatieveiligheidsproces op langere termijn beoogt

te borgen en te verbeteren.

Page 5: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

GEMEENTE - OCMW

INFORMATIEVEILIGHEID

In één bad? …

Page 6: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Minimale veiligheidsmaatregelen

gelden voor gemeente en OCMW?

• De OCMW behoren tot het netwerk van de

sociale zekerheid en moeten voldoen aan

de minimale veiligheidsmaatregelen die zijn

opgelegd door de Kruispuntbank van de Sociale

Zekerheid (KSZ). Daarnaast zijn door de

KSZ richtlijnen opgesteld met door iedere

instelling na te streven

veiligheidsdoeleindenm.b.t. alle domeinen van

de informatieveiligheid.

Page 7: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Minimale veiligheidsmaatregelen

gelden voor gemeente en OCMW?

• De gemeenten behoren niet tot het netwerk van de

sociale zekerheid.

• Omdat de samenwerking tussen gemeente en OCMW

steeds nauwer wordt, is het de bedoeling om het

veiligheidsniveau van de gemeente op te tillen naar het

niveau van het OCMW.

• Dergelijk proces vraagt tijd en inspanning.

• Eenvormige richtsnoeren informatieveiligheid die gelden

voor zowel OCMW als gemeente in Vlaanderen,

gebaseerd op de minimale veiligheidsnormen van de

KSZ.

Page 8: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Gemeente en OCMW als één entiteit

‘het lokaal bestuur’?

• Gemeente en OCMW zijn afzonderlijke entiteiten

en hebben elk hun specifieke finaliteiten.

Daardoor worden zij door de wet van 8

december 1992 tot bescherming van de

persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de

verwerking van persoonsgegevens, beschouwd

als verschillende verantwoordelijken voor de

verwerking.

Page 9: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Gebruik en de machtigingen

Privacy Wetgeving & ISO 2700X

Kruispuntbank

Sociale ZekerheidRijksregister

Minimale Normen

KSZ

Richtsnoeren Informatieveiligheid

POD-MI VTC

OCMW Gemeente

MachtigingMachtiging

Consulent

Cel

Consulent

Cel

Page 10: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Wie moet een

informatieveiligheidsconsulent aanstellen?

• De verplichting tot het aanstellen ve

veiligheidsconsulent wordt in artikel 9 van het

decreet van 18 juli 2008 betreffende het

elektronische bestuurlijke gegevensverkeer (e-

Gov decreet), vastgelegd voor elke instantie die:

- persoonsgegevens verwerkt,

- authentieke gegevensbron beheert,

- tussenkomt bij mededeling v persoonsgegevens,

- ondersteunt bij gebruikers- en toegangsbeheer.

Page 11: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Welke zijn de opdrachten en de rol

van een veiligheidsconsulent?

• Over het algemeen heeft de dienst belast met de

informatieveiligheid een adviserende, stimulerende,

documenterende en controlerende opdracht inzake

informatieveiligheid.

• De veiligheidsconsulent adviseert de verantwoordelijke

voor het dagelijks bestuur van zijn instelling, op diens

verzoek of op eigen initiatief, omtrent alle aspecten van

de informatieveiligheid.

• Het advies wordt schriftelijk en gemotiveerd uitgebracht,

tenzij de risico's niet voldoende ernstig zijn.

Page 12: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Gemeente en OCMW

één gemeenschappelijke netwerk?

• Gemeente en OCMW zijn 2 aparte entiteiten met elk hun specifieke

finaliteiten. Dit betekent dat zowel de gemeente als het OCMW elk

verantwoordelijk zijn voor hun eigen verwerkingen. Toch kunnen zij

een gemeenschappelijk netwerk delen, maar er moeten voldoende

veiligheidsmaatregelen genomen worden:

1. toegang d.m.v. paswoord;

2. een lijst van gemachtigden van de gemeente en een lijst van

gemachtigden van OCMW;

3. toegang voor de gemachtigden van de gemeente moet beperkt

worden tot de finaliteiten van de gemeente, toegang voor de

gemachtigde van het OCMW moet beperkt worden tot de finaliteiten

van het OCMW;

4. bijhouden van loggings.

• Als gemeente en OCMW ook een gemeenschappelijk ICT-beleid

willen uitbouwen, is een samenwerkingsakkoord tussen beiden

vereist.

Page 13: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Gemeente en OCMW

persoonsgegevens uitwisselen?

• Zij zijn dus elk verantwoordelijke voor de

verwerking van persoonsgegevens.

• Als zij onderling persoonsgegevens willen

uitwisselen, moet voor de elektronische

uitwisseling vooraf een machtiging worden

gevraagd.

Page 14: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Gemeente en OCMW eenzelfde

informatieveiligheidsconsulent?

• Ja. Deze persoon zal wel 2 verschillende

veiligheidsplannen moeten opmaken, een voor

de gemeente en een voor het OCMW.

• Meer informatie omtrent het optreden van een

veiligheidsconsulent voor gemeente en OCMW

vindt u op de website van de Kruispuntbank van

de Sociale Zekerheid (KSZ).

• Bijkomende informatie vindt u in de rubriek ‘FAQ

veiligheid en privacy’ op de website van de KSZ.

Page 15: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Managementsamenvatting

1. Wettelijke basis richtsnoeren• Bescherming persoonsgegevens, sociale en medische gegevens

• Privacy (uniek identificeerbaar)

– Verplichting informatieveiligheidsconsulent

• Meldingsplicht VTC / KSZ

– Collectieve informatieveiligheidsconsulent

• Ja dit kan maar …

2. De richtsnoeren (website VTC)

3. Veiligheidscel

– Minimale samenstelling

– Gewenst (zie dashboard)

4. Veiligheidsplan

– Risico analyse

– Actieplan / uitvoering

Page 16: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

ISO 27002 – 2013 norm / Richtsnoeren v3

1. Risicobeoordeling

2. Algemeen beveiligingsbeleid (security policy)

3. Organisatie van informatieveiligheid

4. Personeelsbeleid

5. Beheer van bedrijfsmiddelen

6. Toegang tot Persoonsgegevens

7. Cryptografie

8. Fysieke beveiliging (beveiliging omgeving)

9. Operationele beveiliging (beveiliging bedrijfsactiviteiten)

10. Communicatie beveiliging (netwerk en informatietransport)

11. Beheer van informatiesystemen (verwerving, ontwikkeling, onderhoud)

12. Beheer van leveranciersrelaties

13. Informatiebeveiligingsincidenten (incident management)

14. Bedrijfscontinuïteit (calamiteiten)

15. Naleving (compliance)

Tool

https://www.privacycommission.be/sites/privacycommission/files/documents/Steden%20en%20gemeenten_v%203.0_0.pdf

v3 = 15 domeinen (controls)

Page 17: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Organisatie

Ingrediënten

informatie-

veiligheid

Machtigingen

Sociale

Gegevens

Wetgeving

Dagelijks

beleid

Persoons-

gegevens

Veiligheids-

consulent

Veiligheids-

plan

Interne

Veiligheids-

cel of Team

Page 18: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Informatie-

veiligheidscel

Verantw.

Toegangen

Informatie

Veiligheids-

consulent

Interne

Veiligheids-

cel of Team

Preventie-

adviseur

Dagelijks

Bestuur

ICT Verantwoordelijke

HRM Verantwoordelijke

Planning

Opvolging en controle

Page 19: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Veiligheidsplan

• Informatieveiligheidsplan

• Risico assessment

• Acties tav de richtsnoeren (meerjarenplanning)

• Jaarlijks verslag

• Externe audit (3 jaren)

Page 20: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Behoefte Aanbod

Regelgeving

(kader)Dreiging

Omgevingsanalyse …

Page 21: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Omgevingsanalyse …

Behoefte Aanbod

Dreiging

Regelgeving

Page 22: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Gemeente-

personeel

Page 23: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

ISO 27002 – 2013 norm / Richtsnoeren v3

Strategisch

• Risicobeoordeling

• Beveiligingsbeleid

• Organisatie

Operationeel

• Personeel

• Bedrijfsmiddelen

• Persoonsgegevens

• Cryptografie

• Fysieke

• Operationeel

• Communicatie

• Informatiesystemen

• Leveranciersrelaties

Tactisch

• Incidenten

• Bedrijfscontinuïteit

• Naleving

Page 24: IMPAKT: Richtsnoeren Vlaamse Overheid

Eddy Van der Stock | V-ICT-OR

www.v-ict-or.be | [email protected]

?