Download - Het nieuwe werken: juridische aspecten

Transcript
Page 1: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Het nieuwe werken: juridische aspecten

Jan Hofkens – Lydian

Kluwer – 11 december 2012

Page 2: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Inleiding

Wat?

Plaats- en tijdsonafhankelijk werken

Resultaatsgericht

Quid gezagsrelatie?

Juridisch kader

Titel VI Wet 3 juli 1978 (art. 119.1 t/m 119.12 – W. 6.12.1996)

- De AO voor de tewerkstelling van huisarbeiders

CAO nr. 85 van 9 november 2005

- Betreffende het telewerk

2

Page 3: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Begrip

huisarbeider Tegen loon arbeid verrichten onder gezag werkgever, in hun woonplaats of

elke andere door hen gekozen plaats, zonder dat zij onder toezicht of de rechtstreekse controle van de werkgever staan

Art. 119.3 tot 119.12: niet indien telewerk conform CAO 85

Zie art. 119.4 2 4 (kosten) + art. 119.6 (sanctie 10 % loon of meer) !

Telewerker (Cao 85) Een vorm van organisatie en/of uitvoering van het werk waarin, met

gebruikmaking van informaticatechnologie, in het kader van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden die ook op de bedrijfslocatie van de werkgever zou kunnen uitgevoerd worden, op regelmatige basis en niet incidenteel buiten de bedrijfslocatie worden uitgevoerd

Niet:

- mobiele telewerker (mobiliteit noodzakelijk deel van wijze uitvoeren AO, Vb. handelsvertegenwoordiger, technisch personeel, thuisverpleging, …

- Incidenteel: maar vb 1 dag per week = telewerker

- Satelietkantoor

3

Page 4: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Invoering van telewerk Informatie en overleg met overlegorganen

Algemeen: OR (art. 15 a) Bedrijfsorganisatiewet + art. 10 CAO 9), CPBW of VA

Specifiek: CAO nr. 39 13 december 1983 inzake nieuwe technologie (NT) - Onderneming + 50 WNs

- Investering NT met collectieve gevolgen: 50 % of 10 WNs beroepscategorie betrokken

- Informatie OR / CPBW / VA uiterlijk 3 maanden voor invoering

- aard NT - Economische, financiële en technische factoren die invoering rechtvaardigen - Sociale gevolgen - Termijn waarbinnen NT operationeel zal zijn - Schriftelijk, tenzij nadeel aan belangen onderneming

- Raadpleging OR / CPBW / VA

- Vooruitzichten werkgelegenheid - Werkorganisatie en arbeidsvoorwaarden - Gezondheid en veiligheid werknemers - Vakbekwaamheid en maatregelen inzake opleiding en omscholing

- Ontslagbescherming

- Vanaf moment dat informatie moest verstrekt worden tot 3 maanden na in werking treding

- Ontslag niets te maken met NT (bewijs werkgever) - Sanctie: 3 maanden loon

4

Page 5: Het nieuwe werken: juridische aspecten

De AO van de telewerker

Vrijwilligheid voor zowel WG als WN (art. 5)

Tijdstip Schriftelijke overeenkomst uiterlijk bij aanvang telewerk (bijlage)

Verplichte vermeldingen in AO of bijlage Frequentie – eventueel dagen/uren waarop – keuze WN

Bereikbaarheid telewerker (uren)

Ogenblikken waarop technische bijstand mogelijk is

Nadere afspraken inzake kosten telewerk

Regels en voorwaarden voor terugkeer naar bedrijfslocatie, notificatie termijnen, duur en wijze van verlenging

Plaats(en) gekozen door werknemer voor telewerk

Sanctie: keuze op ieder tijdstip terugkeer naar bedrijfslocatie

Opmerking: vermeldingen huisarbeid (art. 119.4 WAO) verschillend

5

Page 6: Het nieuwe werken: juridische aspecten

De AO van de telewerker (2)

Bijkomende informatie

Arbeidsvoorwaarden

- Dezelfde rechten als vergelijkbare werknemer die geen telewerk doet

Uit te voeren werk

Afdeling waaraan WN verbonden blijft

Identiteit van directe meerdere of personen voor vragen

Regels inzake rapportering

Moet niet in AO of bijlage

- e-mail, interne mededeling, …

Sanctie: relevant bij beoordeling sancties

6

Page 7: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Kosten telewerk

Werkgever moet instaan voor (art. 9): Apparatuur ter beschikking stellen

Installeren software

Kosten verbindingen en communicatie professioneel gebruik

Technische bijstand

Onderhoud apparatuur

WG kan kosten telewerk als volgt vergoeden: Kosten verbonden aan telewerk thuis (huisarbeid) (*)

Geen wettelijke verplichting in CAO 85 / wel regelen in contract (vermelding)

Kosten verbonden aan (informatica-)technologie - Indien eigen apparatuur: WG moet kosten installatie software, onderhoud en

afschrijving dragen

- Afspraak WG – WN (**)

- Apparatuur gratis ter beschikking stellen (! VAA) - Forfaitaire kostenvergoeding - Vergoeding op basis van facturen (verdeelsleutel overeenkomen) Zie hierna

7

Page 8: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Kosten tele-huisarbeid

Wat?

Meerkost door kosten verbonden aan huisarbeid: gebruik van woonruimte t.b.v. beroepsbezigheid (verwarming, elektriciteit, telefoon)

Arbeidsrechtelijk:

Geen wettelijke verplichting, wel verplichte vermelding in AO

Bij huisarbeid (niet telewerk): sanctie 10 % tenzij WN hogere kosten bewijst

Sociale zekerheidsrechtelijk

Terugbetaling werkelijke kosten o.b.v. stukken aanvaard (ongeacht bedrag)

Terugbetaling forfait aanvaard indien bedrag <= 10 % van loon m.b.t. huisarbeid / telewerk (dus pro rata verminderd indien deeltijds huisarbeid/telewerk)

Let op: Onderrichtingen RSZ: bedrag van 114,97 EUR /maand voor WN die regelmatig en structureel thuis werken -> keuze mogelijk?

Fiscaal:

Terugbetaling werkelijke kosten o.b.v. stukken aanvaard (ongeacht bedrag)

Terugbetaling forfait aanvaard indien bedrag <= 10 % van loon m.b.t. huisarbeid / telewerk (al dan niet vermeld in AO)

KEW indien vergoeding in AO vermeld en bedrag > 10 %, indien ernstige normen

8

Page 9: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Kosten informaticatechnologie : Apparatuur WG

- VAA WG stelt mobiele telefoon / PC / aansluiting op zijn kosten ter beschikking

Privé gebruik mobiele telefoon

WG 100 % factuur – verbod privé gebruik: geen VAA

WG 100 % factuur – privé gebruik toegelaten:

WN betaalt 12,5 euro: geen VAA

WN betaalt niet: 12,5 euro

Smart phone = gsm of PC?

Privé gebruik PC en internet aansluiting

PC: 180 euro/jaar (15 euro / maand)

Internet connectie: 60 euro / jaar (5 euro / maand) (x 2 indien PC + tablet)

Per toestel gebruikt door WN

Naar analogie ook voor tablets (ipad)

9

Page 10: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Kosten informaticatechnologie - BYOD

Werknemer gebruikt eigen toestel (PC / aansluiting)

PC Privé Wat? Apparatuur, connectie, toebehoren / WN = eigenaar

780 euro (1x per 3 jaar) belastingvrij

WN max. 30.540 euro per jaar

Bijlage AO modaliteiten (eenmalige betaling, geen verworven recht, geen IT ondersteuning, etc.)

Forfait - Kost eigen aan werkgever Werkelijke kost als gevolg van uitvoering AO (oorzakelijk verband)

Ernstige normen – geen dubbel gebruik

10

Page 11: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Kosten informaticatechnologie – BYOD (2)

11

Terugbetaling tablet WN

PC privé Zonder PC privé

Max. 780 euro

Kost WG (per hyp. 699 euro)

699 2.334,61

RSZ WG (35 %) 0 605,27

Bruto loon 0 1.729,34

RSZ WN (13,07 %) 0 226,02

Belastbaar 0 1.503,32

BV (53,5 %) 0 804,27

Netto 0 699

Winst WN 699 699

Netto/kost 100 % 29,94 %

Besparing WG 1.638,61 euro

Page 12: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Forfaitaire kostenvergoedingen (indicatief – in EUR)

Kosten informaticatechnologie – BYOD (3)

12

Top level Manager Associate Senior Business Analyst

Business Analyst

Home office

100 90 80 70 60

Communication 40 30 20 20 20

Representation 100 90 70 60 50

Total 240 210 170 150 130

Page 13: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Scholing

Specifieke scholing

Bediening technische apparatuur

Scholing, loopbaanontwikkeling en beoordelingen

gelijke behandeling

13

Page 14: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Aansprakelijkheid

Aansprakelijkheid

Art. 20, 1 WG moet nodige hulp en hulpmiddelen ter

beschikking stellen

Art. 18: bedrog, zware schuld of eerder gewoonlijke dan

toevallige lichte schuld

Regels in IT policy (arbeidsreglement), bv.:

- Via apparatuur WG beperking op internet sites of bepaalde info

- Onmiddellijk WG op hoogte brengen van defect of diefstal

- Veilig bewaren

- Geen (illegale of onbekende) software downloaden

- Informeren WG technische panne – gewaarborgd loon

14

Page 15: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Bescherming gegevens

Bescherming van gegevens

Werkgever moet maatregelen nemen om bescherming van

gegevens die werknemer voor professionele doeleinden

verwerkt, te verzekeren

WN informeren over regels en maatregelen

WN informeren over beperkingen inzake gebruik + sancties (cfr.

arbeidsreglement)

15

Page 16: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Privacy

Werkgever bepaalt gebruik

Redelijke privacy verwachting als uitgangspunt Cass. 9 september 2008

Controle conform CAO 81 van 26 april 2002 Zie schema volgende slide

Regelen in IT policy

Nieuwe Aanbeveling Privacy commissie 08/2012

16

Page 17: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Privacy - Controle op on-line technologieën

(CAO 81)

17

Controle algemene gegevens

Voorafgaande voorlichtingsfase

Individueel onderhoud

Individualisering

Sanctie

Doelstellingen: Ongeoorloofd praktijken

Economische/financiële belangen Veiligheid en werking IT systeem

Rechtstreekse individualisering

Doelstelling: gedragsregels

Onrechtstreeks

Page 18: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Arbeidsduur

Telewerker organiseert zelf werk binnen de geldende

arbeidsduur

Niet as such onderworpen aan arbeidsduurwetgeving

Cfr. huisarbeid

Clausule AO: loon dekt alle (meer-)prestaties

18

Page 19: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Maatregelen tegen isolement

19

Page 20: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Schorsing van de uitvoering van de AO

Meldingsplicht

Defect apparatuur of overmacht (bv stroompanne)

Specifieke regels mogelijk op ondernemingsvlak inzake

vervangende taken, eventueel terugroepen naar

bedrijfslocatie

Arbeidsongeschiktheid

Bv melden vóór 10 uur ‘s morgens

Zelfde regels als interne WN

20

Page 21: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Arbeidsreglement

Verplichtingen Exemplaar overhandigen

Bewaren op plaatsen waar gewerkt wordt (clausule in AO)

Invoering telewerk vereist niet noodzakelijk wijziging arbeidsreglement

Inhoud – nuttige vermeldingen inzake telewerk Tijdstippen toegankelijkheid onderneming

Periodes waarin gewerkt wordt (maar: Arbeidswet geldt niet)

Rechten toezichthoudend personeel (IT policy)

Maatregelen inzake veiligheid en welzijn op de werkplek van de telewerker (toegang preventiedienst)

Regels en richtlijnen inzake telewerk (facultatief)

21

Page 22: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Welzijn

Welzijnswetgeving blijft van toepassing

Veiligheid en gezondheid

Voorlichting inzake beleid beeldschermapparatuur

(interne) Preventiedienst toegang tot werkplek telewerker

Indien bewoond: vooraf verwittiging + toestemming (grondwettelijke onschendbaarheid woonst)

Arbeidsongevallenwetgeving geldt

Bewijs tijdens de arbeid (praktische moeilijkheden - arbeidsreglement)

Wettelijk vermoeden

Specifieke dekkingsmogelijkheden (24u/24u)

22

Page 23: Het nieuwe werken: juridische aspecten

23

Page 24: Het nieuwe werken: juridische aspecten

Uw spreker

24

Jan Hofkens Advocaat T +32 2 787 90 37 (Brussel) T +32 3 304 90 04 (Antwerpen) M +32 475 53 04 13 [email protected] www.lydian.be