Eindhovens Dagblad 07/03/2015

Copyright (c)2015 Eindhovens Dagblad 07/03/2015 Maart 9, 2015 7:26 am / Powered by TECNAVIA

Copy Reduced to %d%% from original to fit letter page

Docente Wilma Paulij, omringd door vwo-leerlingen. Foto René Manders

Als je goede cijfers haalt, dan ligt de wereld voor je open. Maar hoge verwachtingen hebben een keerzijde, het zetjongeren onder grote druk. Dr. Wilma Paulij, docent en bètacoördinator op het Augustinianum, pleit voor meer evenwicht.

Door: Emmanuel Naaijkens

Het Augustinianum in Eindhoven telt een kleine duizend leerlingen op havo, atheneum en gymnasium. Het is zo’n middelbare schoolwaarvan de buitenwereld denkt: die leerlingen halen met tweevingers in hun neus een diploma, op weg naar een succesvolle car-rière. Die later op leidinggevende posities komen. Maar dat imagoheeft ook een keerzijde. De verwachtingen zijn (te) hooggespan-nen, soms ook van ouders. Het legt een grote druk op schouders van leerlingen.

Wilma Paulij, die leerlingen begeleidt op het Augustinianum, maakt zich daar zorgen over. “Van vwo-leerlingen wordt niet alleen ver-wacht dat ze hard werken en succesvol zijn maar ook dat zij direct een juiste keuze maken voor hun vervolgonderwijs. Daarnaastwordt er vanuit gegaan dat een vwo-diploma betekent dat leerlin-

gen optimaal zijn voorbereid op hun toekomst.” Paulij pleit ervoorom minder blind te staren op het halen van hoge cijfers. Want hogecijfers zijn op zich geen garantie voor een glanzende loopbaan.Wilma Paulij promoveerde ooit aan de Katholieke Universiteit Nij-megen en werkte achttien jaar als onderzoeker op universiteitenen in het bedrijfsleven. Vijf jaar geleden maakte ze de overstap naarhet voortgezet onderwijs. “Het beeld van vwo’ers – en dat geldt niet alleen voor onze school – is toch: die zijn gezegend met eenhoog IQ, die kunnen een hoge opleiding aan en dat betekent een hoge slaagkans in de maatschappij. In allerlei opzichten.” Maar datis helemaal niet zo vanzelfsprekend.

Met name in de bovenbouw van het vwo worden hoge eisen ge-steld. “Dan gaat het ineens om interpreteren en toepassen. Het wordt zwaar en de druk neemt toe. Daarnaast bereikt een leerling dan de leeftijd waarop hij zichzelf vragen gaat stellen zoals: zit ik wel op de goede plek, ben ik goed bezig?” Ook krijgen leerlingen in debovenbouw te maken met de puberteit en worstelen ze soms met perioden van demotivatie en emotionele gebeurtenissen, zoals het verlies van een dierbare of een eerste liefde.Op het Augustinianum is daarom niet alleen aandacht voor het cog-nitieve leren, maar ook voor het ontwikkelen van vaardigheden en

competenties. Want, weet Paulij uit haar tijd in het bedrijfsleven,met alleen kennis kom je er niet meer. Van medewerkers wordt verwacht dat ze bijvoorbeeld goed kunnen communiceren, samen-werken, creatief en fl exibel zijn, sociaal vaardig zijn, verantwoorde-lijkheid nemen. “We laten leerlingen ontdekken waar hun talentenzitten, waar hun kracht ligt. En hoe ze hun eventuele zwakke com-petenties kunnen versterken. We hebben bijvoorbeeld leerlingen die heel erg goed kunnen leren, maar die soms tekortschieten alshet om sociale vaardigheden gaat. Er is een risico dat die later vast-lopen in het vervolgonderwijs of in hun loopbaan. En dat willen wenatuurlijk voorkomen.”

Door aandacht te besteden aan talenten en vaardigheden zijn leer-lingen op het Augustinianum ook beter voorbereid als ze een keuze moeten maken voor het vervolgonderwijs. Ogenschijnlijk heeft dehuidige generatie een luxe positie, de studiekeus is oneindig. Maardat is meteen ook de valkuil, zegt Paulij. “Leerlingen zien door debomen het bos niet meer. In mijn tijd was het aanbod nog overzich-telijk. Je koos heel breed voor biologie, scheikunde of natuurkunde. Nu zijn die opleidingen opgesplitst en versmald en soms ook weergecombineerd. Dat maakt het voor leerlingen wel erg lastig om zicheen goed beeld te vormen van een studie.”

Bij alle nadruk die er tegenwoordig ligt op internationale ranglijsten, uiteenlopende toetsen en, meer algemeen, de harde resultaten, zouden we bijna vergeten dat onderwijs meer is dan een wedstrijdje hordelopen.

Door: Emmanuel Naaijkens

Onderwijs gaat ook over vorming (Bildung), over burgerschap, over de leerling en studentals mens van vlees en bloed. Het lijkt erop datdie twee zaken weer wat meer in balans ko-men, constateerde onderwijshoogleraar Doretde Ruyter onlangs tevreden.

Dat is niet in de laatste plaats te danken aan descholen die langzaam maar zeker hun blik meernaar buiten richten. Lang waren het, gechar-geerd gezegd, burchten die de buitenwereldliefst zoveel mogelijk op afstand hielden. Ex-cursies, schoolkampen, een derde wereldactie,dat was al heel wat. De realiteit van alledagmoest indirect, via lesmethodes, zijn weg naarde leerlingen vinden.

Maar er lijkt sprake van een kanteling, de luikengaan verder open. Daar zijn verschillendeverklaringen voor te geven zoals de maatschap-pelijke stage c.q. burgerschapsvorming, en een

andere kijk op hoe je onderwijs geeft. Om met de maatschappelijke stage te begin-nen. Toen die in 2011 verplicht werd, was ereen aarzelend enthousiasme. Drie jaar later isde verplichting weer geschrapt (bezuiniging!).Van de ruim negentig middelbare scholen/lo-caties in Midden- en Oost-Brabant, zijn er meerdan vijftig die er desondanks mee doorgaan.Andere scholen scharen het onder de noemerburgerschapsvorming.

En dan die andere kijk op onderwijs. De opvat-ting dat leren vooral effectief is als theorie enpraktijk aan elkaar gekoppeld worden wintveld. In deze bijlage staan enkele sprekendevoorbeelden. Ja, ook op het niveau van athe-neum en gymnasium.

In vaktaal heet het dat je op die manier het le-ren voor leerlingen en studenten betekenisvol maakt.Dat zie je zelfs in het beroepsonderwijs, waarer van oudsher via de stages al een oriëntatieop de omringende wereld was. Er wordt naargestreefd om aan die praktijkervaring nogmeer inhoud te geven. Ook is het mooi omte zien dat scholen over hun eigen schuttingkijken, en verbindingen aangaan met andere onderwijssectoren. Vanuit het idee dat je overen weer van elkaars ervaringen kunt leren.

Het BesteIdee!Een van de projecten die het Augustinianum ontwik-kelde om vwo-leerlingen er achter te laten komenwaar hun talenten liggen, is Het Beste Idee. In datproject ontwikkelen leerlingen in kleine teams eentastbaar product voor een maatschappelijke op-drachtgever zoals de Brandwondenstichting of deHartstichting. Naast een fl inke dosis wetenschap-pelijke inhoud krijgen ze te maken met o.a. team-work, maatschappelijke problematiek, technischeuitdaging, tijdsdruk, creatief denken, presenteren enmedia-aandacht. Leerlingen haalden het landelijke nieuws met de uitvinding van een lichtgevende insu-linepen voor het Diabetes Fonds. Niet alleen huidige vwo-leerlingen vinden het project ‘cool’ en leerzaam,maar ook reeds afgestudeerde leerlingen laten Paulijweten dat zij door deelname aan Het Beste Idee eenvoorsprong hebben gehad in hun studie aan de uni-versiteit. Het project was dit jaar genomineerd voorde Onderwijsprijs Noord-Brabant.

Onderwijs richt blik naar buiten

Het gaat om meer dangoede cijfers

COLOFONDe Onderwijsbijlage is een uitgave van Wegener Media BV, Postbus 90,5680 AB Best

BezoekadresTormentil 1, 5684 PK BestDe Onderwijsbijlage verschijnt bijBrabants Dagblad en het EindhovensDagblad

UitgeverErik van Gruijthuijsen De Onderwijsbijlage is geproduceerd onder verantwoordelijkheid van Marketing

ProjectleidingLizzy Koeton

ProductieNaaijkens Journalistiek (EmmanuelNaaijkens) Ester van Zundert

Fotografi eDolph Cantrijn, Marc Bolsius,Fotopersburo Van de Meulenhof

AdvertentiesDirect Sales 088-0139997

Lezersservice088-0139997

DrukWegener Nieuwsdruk BV, Apeldoorn

CopyrightAlle auteursrechten en databank-rechten ten aanzien van (de inhoud) van deze uitgave wordt uitdrukkelijk voorbehouden. De rechten berusten bij Wegener Media.

3