Ha ! is da t t r t Spool:, dat u z o deed.fcirikkea ?

D E

GOUDEN BRUILOF T V A N

KLORIS E N ROOSJEN. B L IJ S P E L,

M E T Z A N G .

D O O R

C. B REN DER h BR AN DIS.

Atits heeft zijn' tijd.

T E A M S T E R D A M ,

Bij A. VA N DER K RO E e n A. C A P E L , op dd ) Dam .

M D C C X C I.

B E R I C H T . it Blij/pel heb ik in eenige uuren van uit'

/panning vervaardigd; het is veel meer dan ver-taaling, maar ook veel minder dan Origineel. Die Jubelhochzei t va n C . F . W E i s E , deedt mij aan een Goude n Bruilof t voor Kloris en Roosjen denken, en het werk beginnen. Van de Muzijk, door den beroemden H I L L ER tot dit Stuk gecomponeerd, heb ik geen gebruik ge-maakt : zij draagt te veel kenmerken van de kindschheid der Zang/pelen in Duitsch-land,toen dit Blij/pel het eerst vertoond werdt , Ik heb om die reden, als ook om de volgende, zodanige Muzijk gekozen , welke mij en liet al-gemeen beter bekend is: zelfs heb ik de vrijheid genomen,om'er eenige Volksliedjens,o/Vaudevil-les in te bezigen. In een Blij/pel voor onze Natie gefchikt, of hervormd, meende ik dat 'er dit door kon : intusfchen laat ik anderen de beoor-deeling, niet alleen over dit punt, maar over het geheele Stuk , vrij. Schoon ik niet wil ont-kennen , dat het mij aangenaam zal zijn , wan-neer het veele begunstigers vinde.

D

PER-

P E R S O O N E N . E ELHART, de Ambagtsheer.

K L O R I S , een oude aanzienlijke Boer.

B o o s j E N , Vrouw van Kloris.

TOM AS, een zijner Zoonen.

ELSJE, zijn tweede Vrouw.

N E E L T J E , Dochter van Tornar.

K R E L I S , Minnaar van Neeltje.

1ST J E , zijne Zuster.

T E E U W I S , een Molenaar.

Een Rei van Kinderen, Kindskinderen, enz. van JD* fix' en Roosjen.

Het Tooneel is in, tn bij een Dorp*

D E

GOUDEN BRUILOF T V A N

KLORIS E N ROOSJEN. £ L IJ S P E L.

E E R S T E B E D R I J F .

Het Tooneel verbeeld een Landfchap. In het ver-fchiet Jlaat een Moolen, van welke, aan de eens

zijde, een trap naar beneden gaat.

E E R S T E T O O N E E L .

HEELTJB, Zingt.

Wijze.' Wat is ens al vreugd gegteven.

't IMorgenrood, zo fchoon , zo tede r , Glimt tot ' s menfche n vreugde weder. 't Lagcbeu d geurig veldvcrfchiet , Vaagt de neevlen van 't verdriet .

* * * Aan zijn Philli s borst gezegen, Op faet milfche gra s gelegen ; ©roet de Herder,op zij n fluit, 't Morgenroo d met lief geluid.

A 't Duif -

2 D E C O U D E N B R U I L O F T .

' t Duifje n weet , door koekeroeren , 't Caaikc n aan zijn min te fnoeren . Kirrend wijk t het : loert en keert, Geeft zic h over , wij l ' t zic h ween .

* • * ' t Digt e bosch voed orgelkeelen Die op zijne takke n kweelen . 't Eerd e lich t wekt hunn e vreugd , Zingen , dartlen, zijn verheugd .

* * * Bijkens di e hun honig gaéren , Zuigen die uit duizend blaéren : Daar he n Roosjes en Jasmijn 't Klavervel d te r ruiling zijn .

* * * ' t Westenwindje n kuf t d e topjens Van bedaauwde bloemenknopjens . Die gewekt , ui t open blaên 't Vel d met geuren overlain.

't Morgenroo d zo fchoon, zo teder Brengt mi j min voor vreugde weder . Mogt het , zonder zor g en pijn, Mij ook eens ten wellust zijn .

Ja, hede n heef t mij n brav e Grootvader zijn lie-ve Roosjen vijftig j'aar, en nog bemind hij haar; en zij hem. • Vijftig jaar elkander lief te hebben 1 Een Moede r va n groot e n klein , van Vader s en Moeders, va n Kinderen en Kindskinderen t e zijn! — Zo moo i za l he t mi j niet gaan! — Ja, wa s mijn Kreli s weder gekomen ! ——Maarby di e al-lcrlieffte Teeuwi s — knies i k mi j dood, ee r ik

Moe-

E E R S T E B E D R I J F . 3 Moeder worde . (Huilende) E n hede n heden , heb i k beloof t — hem het jawoor d t e geeven ! —— Maar waaro m zoe k i k Krelis Zuster nie t op ?

Mijn grimmig e Stiefmoeder flaapt toch nog. . . Was di e drommelfch e Moole n maa r nie t z o nabij ! Want hoor t mijn Moeder van Teeuwis, da t i k mee Antje gefproken heb , dan za l 'e r wa t te doe n zijn . —— Doch — een oorvij g meerde r o f minder , om Krelis wil (Zij gaat ter regterzijde van het Toeneel, klopt tegen het vengfter van een Boerenhuis, inroept) Antje ! Antje !

T W E E D E T O O N E E L .

N K E L T J E , A N T J E , uit het vengjler leggende.

ANTJE. He! wa t wil t gi j da n z o vroeg ? —— goeden

morgen! NEELTJE.

Goeden morgen , Antje ! - Ik wild e u wa t vraagen.

ANTJE. Nu, ik ko m aanftond s bi j u .

N E E L T J E , alleen. Och! al s zij iets va n mijn Krelis gehoord had!... »

Maar be n i k gee n gekkin ? Zeder t gistere n Maar, i n ee n kwartie r uur s ka n me n vee l goed , en ook veel kwaad hooren /

A i ANX«

4 D B G O O D E N B R U I L O F T .

ABT JK komt op het Tooneel met een Hakmes voor groenten, in de hand.

Nu, wa t fcheel t 'e r aan ? Hoe zie t gij 'er zo bleek uit? — Arm meisjen ! heb t gij nog niet uitgeflapen? I k ken wel raaden wat u fcheelt .

Wijze .' Zal ik zo mijn Levensdagen. Meisjens di e i n Lentedage n Bleek va n mon d e n wangen zijn . Die i n eenzaamhei d fteeds klaagen , Over fmar t e n angf t e n pijn . Die va n hitt e n u eens gloeije n , Dan wee r beeve n va n d e kou , Zuchtende de n gron d befproeijen , Of de Meme l valle n zou .

* * * Die fchoo n haar gee n vlooije n plaage n , Of geen fpoo k haa r flaap verdoold : Steeds va n lang e nachte n klaage n Of va n grille n nooi t gehoord . Die z o vroe g va n ' t be d gerezen , Schoon haa r moeders (te m nie t jaagt : Wat toc b zo u haa r kwellin g wezen ? —— 't I s d e liefd e di e haa r plaagt .

Ja, ja ; de Liefde , Kreli s zo u u niet hebben Iaa-ten flaapen ? Niet waar ?

NEELTJB. Och 1 hebt gij niets va n hei n gehoord ?

ANTJB-Zedert gisteren, Neeltje ? — Indien gi j vraag -

de, o f ik van hem gedroomd had . KEELTJE.

Droomen? ól al s het o p droo m en aan -komt: da g en nach t droom i k van hem. — Maar

achi

E E R S T E B E D R I J F . 5

ach! Antje l wannee r gi j niet s va n he m weet , da n ben ik —— dan be n ik verlooren!

A NT JE . Hoe zo ?

N E E L T J E , Het i s hede n mij n Grootvader s goude n bruiloft :

en het zal ook d e mijne zijn . A N T J E .

De uwe? ho e is da t mogelijk ? N E E L T J E .

Ach! i k he b beloof t A N T J E ,

Krelis t e trouwen , al s hi j 'er nie t is? N E E L T J E .

Ja, al s het Krelis was. Ach ! ik moet he t u be-kennen. Neen , ik heb ee n ander

ANTJE. Ei? ee n fchoon e gra p voor mijne n broeder .

N E E L T J E . Hoor eens! Gi j weet, zeder t hi j het ongeluk ge-

had heeft , o m de n foidaate n i n d e hande n ie val-len ; zedert heef t mi j d e Molenaar Teeuwi s geduu -rig nageloopen .

A N T J E . Of het geheele Dorp da t nie t wist ?

N E E L T J E . Dit was mijn ftiefmoeder juist naa r haa r zin . Zi j

zou al lang mij gaern e kwij t gewees t zijn . D e Kae-lel heef t geld : en da t Hon d mij n Vade r oo k niet tegen. Wan t

Wijze: Laaftmaal toen ik la? en fliep. Zegt mij n Moede r maa r een s A , Dan zeg t Vader , ftraks da n n a

A 3 E . » .

IS D E G O O D E N B R U I L O F T .

B , B , altijd B Zij moet wille n — — hij moet ftilleo. B , B , altij d B , Anders fchreeow t zi j ac h I en we e I

* * * Gaerne hou d hi j baa r te vreê n En zeg t du s o p a l haa r reen : Ja, J a , altij d Ja t

Want weêrftreeven , doet haa r beeven : Ja, ja; altijd ja •• Vader B , en Moede r A .

ANTJE. 'cis jammer dat uw Moeder mijn overleeden KlaaS

niet tot een Man gehad heeft. Di e zei altijd X wan-neer ik A zei; en wanneer wij over een zouden Hem-men , dan moest ik eerst het geheele A. B. C. dóór.

NBELTJE. Maar hoor verder. — Mijn Moeder heeft volftrek t

willen hebben, da t ik met Teeuwis zoude trouwen. Die heef t mij n Vade r overgehaald , mij n Vade r den Grootvader, e n alle Zwagers,Neeven,Peeten en Peetemeuije n

ANTJE. Ei, ei! wel dan zal 'er niet vee l aan het ganfche

Dorp ontbreeken . NEELTJE.

Nu i s 'e r gee n Bruiloft , Kermi s of Doopmaa l geweest, op welken zij mij niet voor de gek gehou-den hebben ; e n dan hebbe n Vade r e n Moeder , Zwagers , Neeven e n Peetemeuije n , altijd ge -fchreeuwd: ha ! Meisjen , gi j moes t me t Teeuwis trouwen. Teeuwi s i s rijk , ry'ke r als Krelis ; e n uw vrijer is lang dood.

AffT-

E E K I T E B E D R I J F . 7

ANTJE. Nu?

NEELTJE. Op het laatft e Oogscmaa l bego n me n da t liedj e

van vooren af aan, en dus marteld e men mij zo lang, tot i k eindelij k zeide : wanneer i k op mij n Groot -vaders gouden Bruiloft no g niets vanKrelis gehoor d had ,* dan zou ik de partij toeflaan. E n hede n heden... (fchreijende') i s 't de dag!

ANTJE. Ei , ei , ei ! Maa r Neeltje, al s d e arme Kreli s nu

Jiog leefde! — Waarom heb t gi j zo iet s belooft ? NEELTJE.

Ja, dri e vierendeeljaar s i s , voorui t gezien , ee n langen tijd: en da n denk t men: de dagen zijn veele: maar hetgaat'e r mede , als met ee n ban d vol gierst: wanneer me n dezelv e ui t moes t tellen , zo u me n denken da t 'e r geen dóórkomen aan was; maar wan -neer z e uitgetel d zijn , da n i s ' t ee n klein , klei n hoopjen.

ANTJE. Dat is wel waar. Maa r terwij l hi j in twe e jaaren

niette ru g gekomen is , zo kon hi j immers oo k nog wel negen maanden wegblijven .

NEELTJE. Ja: maa r voorhee n fchree f hi j n u en dan, toe n

Wist ik nog hoe ik he t had . A N T J E ,

Maar al s hi j dood is , dan kan hi j u nte t fchrij" -ven.

N E E L T J E . Hemel! mij n goed e Kreli s i s dood? —

A 4 ANT -

8 D E G O U D E N B R U I L O F T ,

ANTJE< He, he! ik ze g juist niet dat hij dood is: maar het

is toc h mogelijk: en als men dood i s, dan fchrijf t men niet meer.

NEELTJB. Ach j dan is hij zeker dood, wan t hi j heef t niet

gefchreeven. ó Mijn lieve Krelisi mij n lieve Kre-lis! la g ik toch bij u in 't graf!

ANIJK. Stil toch ! wanneer d e doo d kwam , zou het a

mogelijk gaan , als zekere Bruid Wijze: Hoor Keet mijn Vrijer.

Piet, Aaltje s minnaar , Lag ftervende i n de n nood , En rij n verwinnaa r Wat maagr e Hei n d e dood . De droev e Brui d la g daar Te kermen , vol misbaar , En riep; 6 doodl kee r weder I „ Ach I zie mij n bitte r leed , , , Vel mi j oo k neder. "

Hein ha d di e rede n Nog naauwelijks gehoor d Of wen d zijn fchrcden , En zegt ; hier be n i k voord . „ Ik eindi g irrak s u w ibart ," Doch zi j doo r vree s benard . Zegt, met verbleekt e lippe n t „ Och 1 haal mijn buunnnn s wij f „ Laat haa r nie t flippen.

* * * „ Hoe 1 welke ftreeken ! " DuS vang t bi j lagenend ' aan,

„ Doet

E E R S T E B E D B . I J F. P

„ Doet n dus fpreeken ? „ Wat heeft di e vrouw misdaên? ,, Haar man (toept zij ) i s goed •• „ Wie weet wat hij mij doet •• „ ZIJD medelijdend harte „ Verdrijft wellig t mij n rouw, „ En angst e n fmartc."

NEELTJE. Foei Antje ! gi j maakt mi j no g bedroefder .

A N T J E , Nu, nu , Kreli s en Teeuwis woone n nie t ver van

elkander: e n is de eerfte doo d NEELTJE.

Ach I Maar als hij nu eens nie t doo d was , en te rug kwam, al s ik me t Teeuwi s getrouw d was ? — Ach! raa d mij , help mij , Antje !

ANTJE. Wel nu , da n zou zich Kreli s moete n trooften ;

en Neeltje zo u zic h moete n trooften . {Teeuwis komt uit de Moolen, doch haar beide zien-

4e, zo hlijft hij gver de Leuning leggen; enbe-luifterd haar.")

NEELTJE. Ja, u w broeder zo u zich zekerlij k bete r kunne n

trooften, da n ik: wan t wannee r me n een gehee l jaar lang niet s va n zich hooren of zien laat , d a n . . . . dan . . . . dan. . . maar ik ik arm meisjen ! met die loom e Teeuwi s t e moeten trouwen !

ANTJE. Zekerlijk i s hij ee n Gortentelder

NEELTJE. Een Zuipuit , di e alle morge n te n minften ee n

half pin t Jenever inflokt . A s AHT -

TO B Z G O U D E N B R U I L O F T .

ANTJE. En 's avonds ee n heele pint. I k zou hem niet be*

geeren, a l won hi j jaarlijk s zo veel fchepels geld , als hij meel fteelt.

BEELTJE. Ik zou zijn Ezel lieve r hebbe n dan hem.

AKTJK. Dat geloof ik, wan t daar kan men meê doen wat

men wil — — NEKLTJE.

En zul k ee n zo u ik trouwen? Ach l al s ik no g maar wis t o f Kreli s no g leefde , dan floot i k mi j zelve, z o lang mogelijk , op , en... en.- .

AKTJK. Daar fchiet mij iets te binnen. Gi j wee t da t d e

Waard H A G E L , in de Schenkkan , in Had, een zoo n heeft, di e Sergean t onde r he t Regimen t is , daa r mijn broeder onder is ? ——

NEELTJE. Ach! ja . Dezelfd e di e mij n goed e Krelis ,

op de Kermis, dronken hiel p maaken;z o da t hij in zijne onweetenheid diens t nam.

ANTJE.

Toen ik voor veertien dagen, eenige jonge Gan-zen in ftad ter mark t bragt, gin g ik uit nieuwsgie-righeid i n d e Schenkkan een s hooren , of hi j niets van mijn broede r gehoord had ? en hij zeide toen , dat het wel kon gebeuren, dat zijn zoon, naa de Exer citien, me t verlo f naa r hui s kwam . I k za l mij n JMelkmeisjen 'e r een s hee n zenden, om 'er naar te Jaaten vraagen: men weet zomtijds niet hoe de din-

gen

8 B R 8 T B B K D R I J F . II

gen zame n kunne n loopen . Zi j kan no g voor den middag t e rug zijn .

WBKLTJB. Ach! mij n liefde best e Antje! 6! Als gi j mij nog

tijding kost bezorgen , ik weet niet ANTJE.

Ja, ik weet zelfs niet, ho e veel genoege n het mi j Zoude zijn. I k heb mij n broede r lief, e n zou u zo gaerne to t zuste r hebben , als i k droog e Teeu -wis (Teeuwis begint te niezen: Neeltje en Antje fchrikkent

en roepen:,, Teeuwis! Teeuwis !" Zij willen weg-loopen, en Antje gelukt dit ook ; maar Neeltje

wordt van Teeuwis, die fpoedig de Trap wil af. loopen, daar door valt, doch ziek ras weder

opricht, op het Tooneel tegenhouden.)

D E R D E T O O N E E L

NEELTJE, TEEUWIS.

TEEUWIS.

Ha» wacht.... ! wacht ! Gi j zul t e n moe t hie r blijven, a l ha d gi j Zwaluwvleugel s e n Reêvoeten ,

NEELTJE. Nu, wat begeert gij toch ?

TEEUWIS. Zie "mij eens in ' t gezicht .

NEELTJE. En wat zo u ik daa r i n zien? Ee n Iumme di e mij

20 verfchrikt heeft , da t ik half dood bet . TEEUWIS.

En gi j wor d nie t eens rood? Wee t gi j niet , dat uw

14 D K G O U D E N B R U I L O F T

uw Moede r u verboden heefc , o m met Antje t e praaten?

NEELTJE. En gij ' zult mi j zeke r gebiede n o m dat geen t e

doen, da t mijn Moeder mij beveelt? TEEOWIS.

En wee t gi j niet , da t het Raavenkinderen zijn , die haare Ouders niet gehoorzamen?

NEELTJE. En wee t ji j nie t da t he t gekke vrijer s zijn, di e

hunne gewaand e lieffte , bij haa r Moede r aan -klaagen?

TEEUWIS. En da t he t affchuwelijk e meisje s zijn , die van

haar vrijers zo veel kwaad agter den rug fpreeken ? NEELTJE.

En da t het kwaade boeve n zijn , va n welke alles waar is, wa t men maar flegt van hen zeggen kan?

TEEUWIS. Wat, wa t is waar?

NEELTJE. Het geen ik gezegd heb, toen gij mij beluisterde?

TEEUWIS. Wat hebt gij gezegt?

N E E L T J E . Het geen gi j gehoord hebt; e n he t geen gi j nog

tienmaal zoud kunnen hooren, wanneer gij mij we-der wilde beluisteren.

TEEUWIS. Dat ik een Loomaart ben? He I

NEELT-

E E R S T E B E D B I J F . *3 NEELTJE.

Een Gortentelde r zegge n ander e lieden : e n ik Zeg — ja.

TEEÜWIS. Een Zuipuit ? Di e all e morge n te n minde n ee n

half pint Jenever drinkt? N E E L T j a .

En 's avonds een heele pint, zegge n ander e Lie -den , en ik zeg — ja.

TEEÜWIS. Dat gij mijn Ezel liever zoudt hebben, da n mij?

N E E L T J E , Zekerlijk, om da t men daar meé doe n kan wa t

men wil, zeggen andere lieden, en ik ze g nog eens, ja.

TEEÜWIS. Nu hoor eens: wanneer ik u nu beloofde, da t ik

zo bedaard al s mij n Ezel zoud e zijn , en alles met mij zou laaten doen , wat gij wilde ? zou ik da n uw man zijn ?

NEELTJE. Zo 1 ftroo vreeten; zakken in de Moolen draagen;

en u all e dage n ee n duizen d fchoppe n en trappe n laaten geeven.

TEEÜWIS. Foei, Neeltje l I k mee n Hecht s fchimpen , ee n

beetjen met met mij fchimpen z o als voorheen . NEELTJE.

En zoud gij dan waardig zijn mijn man te wezen, wanneer gij dat van mij verdroeg?

TEEÜWIS. Ja, wa t ik dan weer doe n zou : dat weet ik ze-

ker*

14 D E G O O D E N B R U I L O F T .

kerlijk nu niet. Maa r waardig of onwaardig , nee m gij mi j maar! Hoo r eens , i k wi l u da n ook beloo -ven, u w Moede r gee n woor d t e fpreeken , va n a l het geen gi j met Antje gepraa t hebt .

KEELT JE . En al s gi j he t haa r vertelde , wa t denk t gij dart

dat 'er ui t gebeure n zou ? T E E u w i s, haar op de wang flaande.

Dan zou d gi j zulk e krijgen. NEELTJE.

Wel nu , da n heb i k toc h iets , da t i k u bij gele-genheid , met ee n goe d har t wéé r t e rug kan geé-ven; want wannee r i k een s u w vrouw moe t wor -den

TEEOWIS. Dus wil t gi j toch mijn vrouw worden ?

NEELTJE. Moeten i s geen willen . E n ee r i k moet , za l 'e r

bog veel, zeer vee l moete n gefchieden . TEEUWIS.

Ja, i k wee t he t wel ; Ereli s fteektu inhe t hoofd . Maar ze g eens , waar i n Krelis mij de n loe f

afwint. I k be n zeke r ee n tienmaa l fchoone r kae -rel da n hij is ,

Wijze .• Je U Compare avec Louis. 6 l Kom t die Knaap maar eens t e rug , Gij zult hem zeker niet meer kennen: De vlam van 't krui d en de zon ontwennen, Die meisjesbekjes a l te vlug. Stijf als een I , met holle lenden Z*l hi j zich als een weerhaan wenden. Waar hij gaat; op de maat Groet hij zijn bekenden.

HEELT-

t E K S T E B E D R I J F . I J

NEELTJE. Jammer is het , da t gij al uw leven niet onde r de

foldaaten heb t doorgebragt : mogelijk zo u 'er da n nog iet s menschlijk s ui t u geworde n zijn . Durf t gij u nog met Krelis vergelijken ?

Wijze: Zonder Liefde zonder Wijn, Zulk ee n puistig , bleek gezich t .* Een neu s ganfe h ingeboogen . Een dikk e bek , die ' t belde r lich t Bedekt voo r twe e fcheel e oogen . Een Beer , die el k ftrak zoud e ontvliê n , Als hi j i n ' t bofc h dors t ftroopen .• Die niet s da n ko p e n bui k laa t zie n , En naau w ka n ftaan noch loopen .

TEEDWIS. Meisjel Meisje ! gi j wil t mij boos maaken . Maa r

wanneer i k da t alles aa n uw Moeder wilde zeggen, dan zou het geheele Berkenbosch va n onzen Dorp -heer nie t toereikende zijn. Maa r weet gij wel,da t Krelis niet s in d e waereld heeft ? e n ik :

Wijze .* Laatstmaal toen ik in 't Maijfai/oen. Zie deez e fchoon e Moole n aan ,

En hoe r ho e da g e n nacht , Zijn raêdre n lufti g omtnegaan ; Geef o p zij n Wieke n acht , Die Moolen , die i s mij n ; Men moe t zel f Moolnaa r zijn ,

Om 't tnaalloo n e n d e winf t t e zien . Dat i k daa r meê verdien .

NEELTJE. Mijn Kreli t heef t gee n Moolen , neen ,

Die mi j ' t gehoo r verdooft , Maar va n ee n tee r gevoe l e n rein ,

Was noei t zij n hu t berooft , Oogst

1(5 D B G O U D E N B R U I L O F T .

Oogft hi j me t moeit e e n zweet . De vlijt daa r aan befteCd ,

Baart dubbl e vrugte n al s men mint , Kn die ia eendrig t eet .

T E E U W I S . Dat cikcnbosch , en weelig land

Daar langs de Moole n heen , Met moe s en frui t z o vo l geplant ,

Hoort oo k aa n mi j alleen . Ëi vraag mijn buure n maa r Wat varken s ik in ' t jaar , Op ' t ruim e Zwijnfcho t meste n kan ; En te l d e wins t daa r van .

HEELTJE. Uw eike n — ó daa r krasfen ftaê g

Slechts raave n o p , als gij , £ij krasfe n daar , me t vollen vlaag ,

Uw bruiloftsliedje n vrij ; Maar ' t klein e haazlaa r woud , Waar liefd e zic h onthoud , Sluit lieve Lentezanger s in : Daar hoor i k Kreli s min.

TEEUWIS. Ziet gi j die gintfch e Polder s aan ,

Die hooren oo k aa n mij . 'k Hoo r Karper , Snoe k en Baarze n flaw,

Ei te l hun aantal vrij . Hoort gi j me t geen vermaak Het wild e Eend gekwaak . Ik fchiet he n ftraks , zo vee l ik wil , Die {lootjes zij n nooi t Uil.

NEELTJE. Schiet Eenden , visch, en jaag , en maal ,

Zo veel gij maaien kunt . 'k He b Krelis liefde e n tedr e taal

Mijn wedermi n gegund. Of

E E R S T E B E D R I J F . 17

Of kan men huis en woud , En vogel s , visch, en goud Ooit ruilen voor een kloppend hart Dat niets dan liefde ontvouwd ?

TEEUWIS. *k Heb Duiven niet een Pauwênkrop, in Ganzen ....... {Hier valt NEELTJE hem in de rede.~) Mijn Moeder heeft Ganzen.-Vijf graauwe Zes blaauwe Zijn da t geen Ganzen ¥

Teeuwis wil telkens weer van vooren af beginnen t maar Neeltje valt hem geduurig weer in de rede ;

tot haar Mosder tusfehen beiden komt.

V I E R D E T O O N E E L .

E L S J E , N E E L T J E , TEEUWIS .

ELSJE. Ha! ha ! vreugd e bove n vreugd e ! Dat i s lief .

Mijn lijfliedje n zing t gij aa n Teeuwis voor . Zing t het nog reis . He t i s altij d of i k da n no g o p mij n Bruiloft ben . Toen hebbe n wi j gedanft da t dè Zol-der kraakte . E n o p u w bruiloft , Teeuwi s (zij zingt) Mij n Moede r heef t Ganzen... .

T E E U W I S het hoofd krouwende. Ja, ik wenfchtewe l dat de Zolder oo k al kraaktel

ELSJE. Nu, da t zal wel komen . Z o ik mer k zij t gi j he t

beide reeds eens. Va n daag za l alle s i n ord e ko -men. N u Neeltje , zing .

N E E L T J E . Och Moeder ! gij weet da t i k Vader all e morgen,

B verfc h

18 D E G O U D E N B R U I L O F T .

verfch Putwate r moe t haaien; en da t he b i k deeze n morgen doodelij k vergeeten : fpoedig wi l i k hee a gaan

ELSJE. Uw Vader kan wagten. Than s moe t gij mi j nog

eens mijn Iijfliedje n zingen . T E E U W I S .

Hou toc h o p Moeder ! I k he b nie t kunne n mer -ken, da t het juift moo i klonk : d e oore n dreune n 'er mi j no g zo o van , da t i k tienmaa l lieve r mij n Moolen hoo r gonzen, o f mijn Eze l hoo r fchreeu -wen.

E L S JE . Foei Teeuwis! fchaain t gi j u niet, o m uw toeko-

mende Brui d z o iet s t e zeggen . Da t i s juif t nie t wellevend.

DEELTJE. Ja, zo o wellevend gaa t Teeuwi s altij d me t mi j

om: en even wel zou ik he m tot ee n ma n neemen t T E E U W I S .

Wellevend ? Wellevend ? ja Moeder , als gi j wift! ik be n zoo boos ....

N E E L T J E . Laat mi j maar gaan, liev e Moede r j wan t ander s

begint hi j weer va n voore n a f aan . E L S J E .

Nu, wa t za l da t beduiden, Teeuwis ? Alle s wa s hier z o vrolij k e n eensgezin d toe n i k hie r kwam . Maar dat gaat immer s t e ver , daa r zi j u te r eere , mijn lijfftukje n voorzong .

TEEUWIS. Mij te r eere ? mi j ter eere? Mi j tot fchande

N E E L T -

S E K S T E B E D R I J F . 19

NEELTJE. En z o dikwil s i k he m da t liedje n he b wille n

Voorzingen, heeft hi j telken s tusfche n beide n ge -fchreeuwt:

(Zij baawwt hem naar.) 'k He b Duiven met ee n Pauwenkrop En Ganze n . . . .

en i k was z o verge'noegt ! Laa t mij gaan, da t ik in vreed e wegkome .

TEEUWIS. Ja, ja , maa r uw e vreed e za l nie t lan g duuren .

Hoor eens , Moeder . NEELTJE.

Mag ik gaan ? ELSJ E .

Neen, blijf . T E E ü w 1 s.

Nu, hoo r dan! Heb t gi j Neeltje nie t verboden , dat zi j

N E E L T J E . Dat i k niet zien noc h hooren zou ? — Nu, e o

anders he b ik niet s gedaan. ELSJE.

Wel da t i s onnozel , Teeuwis ; dat ka n i k haa r immers nie t verbieden , z o lan g zij oogen e n 00• ten heeft .

TEEUWIS. Laat mi j toc h eerf t uitfpreeken . I k kwa m om -

trend voo r ee n hal f uur , uit mijn e Moolen, om te zien hoe d e wind was .. . .

NEELTJE. En d e wind was van daag ne t al s gifteren: en toen

B z za g

20 D E G O D D E N B R U I L O F T .

zag hi j mij ; e n toe n niesd e hij ; en toe n vie l hi j over zijn eige n beene n de trap af .

T EEÜWIS. En toen zag ik

NEELTJE. Geloof toc h niet, moeder , da t hij veel zien kon;

want hij vreef zic h de vaak , en de ftof van het meel nog ui t de oogen , die he m een vinge r di k o p zij n gezigt lag .

Ets J E . Houd uw mond, Neeltje ; laa t he m uitrpreeken !

TEEUWrS. En toen zag i k —— jammer wa s he t da t gi j 'er

niet bi j waart!— Ee n paar zuivere Vogeltjen s NEELTJE.

Ha! ha ! ha ! eve n o f hi j va n zij n leve n gee n Vogels gezie n had ? Jammer , da t het gee n paa r Raaven waren , di e he m d e ooge n konde n uitpik -ken.

TE EU WIS. Nu, daa r hoort gi j he t reeds ! Zeke r hadde n zi j

beide we l gewenfcht, da t ik nie t had kunne n zien : maar 'e r wa s ook genoeg te hooren.

NEELTJE. Wat a l gehoo r e n gezi e ! Zeg mi j toch , mij n

lieve Moeder ! ho e gi j di e kaere l no g kun t aan -hooren?

ELSJE. Nu, Snaverfnel! Moet gij uwen aanftaandenBrui -

gom, kaerel noeme n ? Om u te plaagen wil ik Teeuwis aanhooren, e n weeten wat 'e r gefchie d is , e n

(NeeU

I I l t T E B E D R I J F . 2 l

(Neeltje wilftil wegfluipen.) waa r wil t gij toch naar toe ? Blijf, ze g ik u.

NEELTJE. Wel nu , da n wi l i k he t u liever zelfs voor de

vuift vertellen . B E U R T Z A N G .

Wijze: Oui, noir nest pas fi Dieble. N E E L T J E .

Om 't Bruilofstfees t t e lieren , Wilde i k o m bloempjen s gaan .

ELSJE. U zel f de n too m t e viere n Eiedc u gewi s di t aan. . / .

TEE O WIS. 6 Ja, maar ' t bloemenbe d Weet Antj e vee l t e net .

ELSJE. Wat felleweelifch e (lukken ! Loopt gi j éiix bloeme n plukke n ?

NEELTJE. 6 't Mog t mi j juis t gelukken , Da: i k haa r tege n kwam .

ELSJE. Mc iil 1 Meid! Meid 1 Meid! wat maak t g e u w Moede r gram : /

* * * TEEUWIS.

Zij hadde n vee l t e praaten , Van Kreli s e n va n mij .

ELSJE. Hoe! kond gi j ' t no g nie t laate n , Jou lasterziek e Prij. . / .

N E E L T J E . Wij zage n he m we l ftaan, Hij luisterd e alle s aan . En luistraar s kunne n hooren , Wat m e ander s no g zo u fmooren :

B 3 BLS

ga D E G O U D E N B R U I L O F T .

ELSJE. Wat brag t gij dan t e vooren , Zeg Juffrou w Snaverfne l t

Spreek, fpreek, fpreek, fpreek ! ik ke n uw loopjen s wel.. / . * * *

T E E U W I S . Dat i k ee n Dief, ee n Loomaart , Een Zuipui t weze n zou . F en feldermentfch e Droomiiar t Die haar nooi t kree g to t Vrouw . • / .

ELSJE. Waart gi j da t ? — — Wat waa r ik ?

NEELTJB. A Op dat oogenblik , Verfchrikte mi j da t weze n ; En heef t zic h zelv ' geprezen , Of nieman t bete r waar' .

ELSJ E. Nog eens ! nog eens t zi e daa r d e (to k reed s klaar. . / .

* # * T E E U W I S .

Toen zon g zi j .• mijne Moede r Heeft Ganze n e n z o voord . En toe n kvvaam t gi j al s Moeder , En heb t he t me ê gehoord . • / .

ELSJE. Waar i s d e fiol: ? ei wagt .

NEELTJE. 'k Bedan k u voo r di e vragt . Zou ' k hie r om flaagen toeven ï

ELSJE. Gij moe t deez e oïi j proeven , Ei Teeuwi s hou d haa r vast .

TE EU WIS. Zagt! zagt! zagt 1 zagt! hoc ftrekt ge u zelf te n last.. / .

(Ter-

E E R S T E B E D R I J F . 23

(Terwijl Elsje een tak van een boom afdraait , loopt Teeuwis en Neeltje het Tooneel rond. Eindelijk weet %ij in het wenden haar been zodanig te zetten, dat hij om verre valt ;terwijl zij intusfchen wegloopt.)

V I J F D E T O O N E E L .

E L S J E , T E E U W I S .

T E E U W I S , na een tijd op den grond gelegen te hebben.

Ach! — Ach! — Achl Da t i s een drommelfrhe Meid! — Ik ben zoo op mijn bors t gevallen, dat mijn kee l net i s o f hi j toegewrongen wordt .

E L S J E . Gij zij t ook ee n regt e Sinterklaas, Teeuwis ! Da t

gij nie t eens ee n Meisjen kun t innaaien. T E E U W I S .

De Duive l haal ' haa r in . Zi j rol t eve n al s d e wind, ove r d e Koornfpitfe n heen , e n draai t zic h als ee n Moolenrad . Driemaa l ha d i k haa r i n d e hand,en zi j fluipt mi j telken s gelijk ee n Aa l doo r de Vingers .

E L S J E .

Hoor een s Teeuwi s ,• het i s mi j gee n vermaa k dat gij heden met haar gekeve n hebt .

TEEUWIS. Nu, nu j al s wi j Ma n e n Vrou w zijn , da n za l

het de eerHemaal nie t wezen . E L S J E .

Ja, waar t gi j da t maar . Doc h gi j maak t haa r zo B 4 kop-

2 4 D E G O D D E N B R U I L O F T .

koppig en afkeeri g va n u, da t 'er no g wel vrij wat te doen kon vallen; en heden ....

TEEUWIS. Wel nu ; heden ! Moest i k haa r da n nie t

beluisteren, daar i k z e me t Antj e voor mijn Moo-len zag ?

ELSJE. Ja, maa r zo lomp niet, da t zij u zien kon .

T EEUW IS. Mijn neu s was lomp, nie t ik , en niesd e mij voor

den mond ee r ik kon toefnappen . ELS js.

Nu, e n daa r na ! Moes t 'e r da n alle s uit , wa t gij gehoord e n gezie n had? gee n Meisjen laa t zich gaerne beluisteren .

Wijze: Schoont beemden, zalig veld. Meisjens hebbe n altoo s ie t , 't Zi j va n vreugd e o f va n verdriet . Haat o f liefde , of tcdr e fmarte , In ' t verborge n o p hu n hane .

Daarom i s ee n vlie t o f wou d Steeds haa r liefd e Daarom i s ee n vlie t o f wou d , Steeds d e plaats va n zamenkout .

* * * Ddar toc h klaag t me n ongeftoonl , Didr word t haare n wensc h gehoor d , Mits me n ftil i n ' t gra s gedookcn , Luistert wa t 'e r word t gefproken ; Maar z o flegts éé n ruifchen d bla d i U ontdekte . . . . Maar z o flechts ee n ruifchen d blad , U ontdekt ! kie s dar t vri j ' t pad .

Als

E E R S T E B E D R I J F 2 J

Als men luistere n wi l moet me n het geheim doen . Maar gij wist immer s wa t gij begeerde te weeten?

T E E ü W I S . Moeder! ik geloof da t gij gelijk hebt . Ee n an -

dermaal zal ik beter oppa s fen. ELSJE.

Ja, ee n andermaal zulle n zij bete r oppasfen , en zich nie t laaten beluifteren. Even z o onnozel was het van u, da t gij haar in haa r bijzijn , tege n mij verklaagde.

TEEUWIS.

Zo? — — Nu, goed; o p een andermaal za l ik niets onderzoeken; maa r nu wil ik u ook niet zeg-gen wat ik weet.

E L S J E . Zijt gi j nie t ge k Teeuwis, da t gij het Meisje n

niet weer goed wilt doe n worden ? Gi j zij t ander s fchelmachtig genoeg . Kof t gi j het mij dan niet al-les in het oor zegge n wa t gij will? Moef t zij 'e r juift bi j zijn ?

T E E Ü W I S .

Ja, zo ? Nu , dan kunne n wi j Krelis than s qen drommeifche pot s fpeelen .

E L S J E . Zoveel t e beter : wan t di t zeg i k u , da t indien,

zij hede n uw vrouw nie t wordt , zi j het dan nim-mer wordt .

T E E U W I S .

Nu, dan zal zij het worden, al ftond zij op haar hoofd.

B S ZLS-

2 5 D E G O U D E N B R U I L O F T .

ELSJE. Gij weet, wat zi j voor heden , op de gouden brui-

lofc van haar Grootvader , belooft heef t ? TEEUWIS.

Dat den k ik : e n daaro m wi l Antj e ook i n ftad, bij den Hospes in de Schenkkan, laten vraagen , o f zijn zoon niets va n Krelis gehoord heeft .

E L S J E . Zie da t eens aan . Maa r ik heb he t we l gedacht .

Wanneer Neeltj e bi j Antj e komt , da n worde n d e hekken altoo s verhangen . E n dat vrouwmensc h heeft zulk e ftreeken in ' t hoof d Nu , da n moe-ten wi j wat verzinnen .

TE E U WIS. Dat i s a l verzonnen ! Dat i s a l verzonnen . Gi j

weet, da t i k vee l bi j dien waard verkeer , wannee r ik i n ftad kom . Wi j hebbe n reed s ee n brie f va n Krelis door he m weggekaapt, e n nu zal hij 'eree n beitellen

E L S J E . Hoe! wat ? Gi j heb t dan een brief va n Krelis ?

T E E U W I S . Wel neen ik ; maa r ik wi l 'er een fchrijven , eve n

of de Zoon aa n zijn Vade r Hagel gefchreeven had ; en deez e za l hi j vertoonen , wannee r Antj e naa r Krelis laa t vraagen .

E L S J E . Ha! he b ik he t niet gezeid, dat gij fchelmachti g

genoeg zijt..... Maar wat zal 'e r da n ia die n brie f ftaan?

TEEUWIS. Wat anders , da n dat Krelis doo d is ?

ELS-

E E R S T E B E D R I J F

E L S J E . Maar wanneer di t rei s nie t waar is , e n het komt

uit? T E E U W I S .

Dan komt het uit. Al s Neeltj e mij n Vrou w is , dan moet zij het blijven ; e n fchel d zi j mi j da n d e ooren vol , da n zulle n all e d e Moolenwieke n z o klappen, dat ik niet s kan hooren .

ELSJE. Maar zal de waard dan oo k zwijge n ?

T E E U W I S Waarom niet ? He t kolt ee n za k meel . E n zo dra

ik iet s voo r zij n broe r d e Bakke r t e maaie n heb , dan peepe r i k hem mijne fchad e wee r in .

Wijze •• Lijtje jliep ia 't Bosch in 't Lommer, Ik do e gelij k d e groot c Hecrc n Een klei n Rcfchenkje n o p zij n tijd . Op da t be t dubbe l wéé r ma g keeren , Want di t verzoe t d e waard e e n vlijt . Men wee t al s groot e liê n wa t fchenken , Dan zitte n z e o p he t Vinkentouw . Ze fchenke n trouw ; ze fchenke n trouw ; Maar blijve n toc h geftadi g denke n .• Ik fchen k we l trouw ; ik fchen k we l t rouw ; Maar wig t een s tienmaa l mee r va n jou .

ELSJE. Ha! ha ! ha ! ha ! Schelm ! Nu , ho e wil t gi j dan

fchrijven? T E E U W I S .

Net al s me n fchrijft , als 'e r ieman d doo d is , „ Ik hoop dat gij welvaart, lieve Vader! anders zou „ het mi j lee d zijn . Kreli s i s dood . D e arm e „ drommel i s geftorven. Hi j i s oo k reed s begra -

» ven

28 D E G O D D E N B R U I L O F T .

„ ven. Ze g he t toc b aa n zij n beminde , Neeltj e „ Clorisfe: di e za l rech t bedroef t zijn . Zen d mij „ bij geleegenhei d wa t verfnaapering , en voora l „ Tabak. I k kan me t mijne leening nie t toe , e n „ groet mijn Moeder.

T O B I A S H i O E L .

ELSJE. Zou men da t kunnen geloove n va n u ! Maar gi j

zijt, z o als ik gezegt heb , eenvoudig en fchelmach -tig-

TEEUWIS. Ja, i k wil gee n Vrouw hebben , o m 'er kompli -

menten meé t e maaken, dat zo u mij hoofdbreeke n koften; maar de fchelmftukken kome n van zelfs bij mij op.

ELSJE. Nu, loo p fpoedig heen en fchrijf, o p dat het be-

richt in ftad is, Wannee r het Meisje n daar komt! TEEUWIS.

Wees maa r onbezorgt : mijn Moolenjonge n za l op d e kleine Vo s terfton d naar ftad rijden; en za l 'er dus veel ee r dan zij wezen. Wannee r ik zo iet s in 't hoofd heb , da n moet het 'er mede door.

E L S J E . Ha! . Daar kom t mij n Ma n Maa k u

voort.

Z E S -

E E R S T E B E O B I J F . 2J >

Z E S D E T O O N E E L .

TOMAS, N E E L T J E , E L S J E , wat ter Zxjdt op liet Tooneel.

N E E L T J E .

Ja, ja : wannee r Moede r wil , da n wil t gi j wag-ten; da t i s t e zeggen : zi j wil niet, e n dan wil t gi j ook niet .

TOMAS. Zij za l we l wille n , Neeltje, al s gi j he t haa r

maar een beetj e verftandi g voorrtek . NEELTJE.

Ach! liev e Vader! laa t zi j dan toe , da t men ver -ftandig me t haar fpreekt ?

ELSJE, naar hen toetredende, terwijl zij beiden verfchrikken.

Hal Slang ! hits t gi j u w Vade r op ? E n u w Va -der i s onverftandig genoe g o m u aan t e hoore n ?

TOMAS. Nu, n u Moeder ; he t wa s niet s ; geheel niets .

Zij zei Hechts. .. E L S J E .

Zij ze i flechts, da t haa r Moede r nie t toefton d dat me n verftandi g me t haa r fprak : al s o f alles , wat dat lieve Dochtertj e i n 't hoof d heeft , verftan -dig ware.

N E E L T J E . Het i s toc h z o gehee l onverftandig niet , da t ik

Krelis, aa n wie n i k verloof d ben , di e mij n vrij -er is , en dien ik bemin, mijn woord wi l houden?

T O -

3 0 D E G O O D E N B R U I L O F T .

TO MAS. Ja, zie t gij , mij n liev e vrouw ?

Wijze ; Waar of mijn Rozalijntje blijft t Een eerlij k ma n hou d fteeds zij n woor d Wanneer ' t lie m doenlij k is . En Krelis , die baa r har t bekoord , Had mij n belofieni s S Eat h i j , vereenigd doo r de n trou w Met Neehje n , ongeftoord In vreugd e e n rampe n deelc n zou . Ik ho u da n oo k mij n woord .

E LSJE . d! Di e eerlijk e Man ! E n wa t heb t gi j Teeuwi s

dan belooft ? Da t als Kreli s o p de Gouden Bruiloft , van u w oude n Vader, nie t wede r hie r was , dat zij Teeuwis dan zo u neemen ? Hebt gij dat niet belooft? he! Hebt gij het aan onz e goed e vriende n nie t ge-zegt? he! Wie heef t da n u w laatft e woord ? e n wien moe t gi j he t houden? ze g 1

TOM AS. Ja, Neeltie , da t i s mij daareven nie t ingevallen .

Het help t niet , gi j moet — N E E L T J E .

Maar het ftaat toc h aan u, mij aan mijne beloften over t e laaten . U , en nie t he m , heb i k he t be* loofd. Derhalve n verzoef t i k u lieve Vader .. . .

TOM AS . Dat i s oo k wee r waar , Vrouw . Zi j i s toch d e

gewigtigfte perfoo n i n di t geval ; en zi j heef t he t alleen aa n ons belooft; e n wi j hebbe n haa r Teeu -wis ook maar, onde r di e voorwaard e belooft , da t zij moest willen : derhalve n ftaat he t aan ons

E LR-

E E R S T E B E D R I J F . 3 !

E L S J E .

Om gek te zijn,en ee n dwaaz e Meid haar ' zi n t e volgen. Wi e moe t mee r verftan d hebben , Vade r en Moeder, of zi j ? — I s d e Molenaar Teeuwis niet een man , die voo r haa r e n voo r on s gefchik t i s ? En o m da t zul k ee n Nufjen , n u een s Kreli s i n ' t hoofd geze t heeft , n u zo u Vader e n Moeder haa r woord intrekken ; en zul k ee n fchoone gelegenhei d met den voe t fchoppen .

TO HAS . Ja, da t i s weer waar , Neeltje . Zul k ee n kluif -

jen vinde n d e Meisjens all e dag nie t voor de deu r liggen. Oo k zo u he t geheel e Dor p zeggen , dat Vader e n Moede r als dwaaze n handelden , wannee r zij de Kinderen liete n doe n wa t zi j wilden. Waar -om heef t zic h di e zwierbol laate n beleze n o m Sol-daat te worden . Derhalven ....

MF.KLTJE, Maar, lieve Vader, Kreli s was anders gee n zwier-

bol. Gi j weet welk ee n goe d bouwman , welk ee n vlijtig arbeide r hi j was : en heb t daaro m oo k dik -maals gezegt: Kreli s zal en moe t mij n Schoonzoo n worden. Da t hi j n u het ongelu k geha d heeft , o m op de Kermis i n Sta d wa t al t e diep i n het wijngla s te kijken: da t i s u zel v immers ook overgekomen ?

T O M A S .

Ja, da t i s waar , Vrouw . Hi j wa s ee n vlijtig kaerel, e n wannee r i k mij imme r een Schoonzoo » zoude gewensch t hebbe n , die on s goe d , naa mijn' doo d zo u aanvaarden , dan war e he t Kreli s geweest. Da t hi j i n zijn e onnozelhei d zo o iet s gedaan heeft : wel nu, ik be n zelv , nog ee n jon g

kae»

32 D E G O O D E N B R U I L O F T .

kaerel zijnde , o p Heilig e dagen , zelde n ui t d e Herberg gekomen , dat Zon , Maan e n Sterren , ja de geheel e waercl d nie t me t mi j ron d draaiden . Dus dacht ik . . . .

E L S J E ,

Het gee n i k lan g geweete n heb , da t gij , ben'è* -nevens u w liev e dochter ge k zijt. Denk t gi j dan , dat als Kreli s geen andere Vrijste r had , o f nie t ge-geheel doo d was ; dat hi j da n nie t ééns i n jaar e n dag zou gefchreven hebben . D e Brabantfche Gren-zen , daar hi j i n Quartie r zo u zijn , liggen immer s niet buite n d e waereld?

TOM AS. Dat i s waar , Neeltje ; daa r he b ik oo k nie t aa n

gedacht. Zekerlij k heef t hi j een e ander e Vrou w genomen, o f hi j i s dood; e n da n zoude n wi j mak -kelijk kunne n wagten , to t wi j alle i n ' t gra f lagen . Teeuwis i s bi j d e hand

H E E L T J E . Maar mij n liev e Vader , heef t hi j voo r nege n

maanden da n nie t no g gefchreven? I s he t nie t mo-gelijk da t e r brieve n verloore n geraak t zijn ? Da t hij ziek is , o f da t hi j o p command o verde r a f i s gezonden ? of zo iets ? Kunnen wij nie t regtftreek s aan zij n Regimen t fchrijven ?

T O M AS . Zekerlijk. Mij n liev e Vrouw , da t i s hee l mo -

gelijk; wi j zullen naa r zijn Regimen t fchrijven . E L S J E .

Ei, wa t drommel ! Schrij f aa n wien gi j wilt . Gi j zijt ee n oude n gek, en Iaa t u van die meid bi j den neus omleiden, waar zij u hebben wil .

BEURT-

E E R S T E B E D R I J F . 33

B E U R T Z A N G . Wijze: Laaljlmaal toen ik lag en piep -

ELSJE. Laatst beloofde n I k e n Gij ,

Kaai- aa n Teeuwi s ' c Hon d on s vrij . T o M A S.

Ja, ja , Neeltje ja ; gij moet hede n U befteeden .

Ja, ja , Neeltje, ja: Teeuwis wag t u w woor d we l ai i .

* * * TEEUWIS.

Krelis heef t mij n woor d allee n , Moet i k he m ontrou w zij n ï — Neen t

TO MAS. Neen : neen, Neeltje neen , gij heb t reden ,

Wees t e vreeden , TOMAS e n N E E L T J E .

Neen, neen, Neeltje, neen, I Neen , neen , Vader neen , Volg toc h nooi t ontrouwig - I Nimmer eisch t g e ontrouwig-

heén, | heen .

* * * ELSJE.

Maar wi e heef t on s woor d dan , zeg ï TOMAS.

Dat heef t Teeuwi s zeke r weg . NEELTJE.

Maar, maar , Vader I maar, wi e za l trouwen ? Wie aanfehouwen ?

TOMAS. Maar, maar , Neeltje , maar , Gij moe t trouwen , dat i s klaar .

* * * C SLS-

34 Z>£ G O U D E N B R U I t O F T .

BtSJE. Neem den Moolnaar tot u w man.

HEELTJB. Dien i k nie t beminne n kan?

T o M A s. Ja, ja , Neeltj e ja, da t geeft reden.

ELSJE. Schoone zeden l

Alle drie te gelijk.

ï j a , ja , Neeltje , ja , ' C Krelis koms t i s reed s t e fpae .

ELSTE ?J»»i« . Neeltje , ja , 1 ' i D e Moolnaa r wage uw woord wel dra.

'•' ii H E E L T T B , J». i» . Vader, ja , M EELTJB, < 1Staia m i n j k h<) e , t (K) k g |

Z E V E N D E T O O N E E L .

KLORIS, TOMAS , ELSJE , NEELTJE .

KLORIS. Nu, nu , mij n liev e Kinderen, wa t i s hier wee r

te doen? Ee n klein e twift ? da t zo u mi j lee d zijn, wan t i k zo u nie t gaarn e zien, da t dezen da g door eenige onruft geftoor d wierdt . I k zou u gaar -ne zo o gelukki g zien , al s i k than s ben. Hede n i s het vijfti g jaar , dat i k mijn goedeRoosjen heb . He-mel! waa r zij n die vijftig jaa r gevlogen! Onder ho e veel fmar t e n vreugd e zij n zi j verdweenen . Doc h aan vreugd e heb i k mee r 'deel da n aa n d e fmart e gehad, e n bo e gelukki g heef t mi j d e Hemel , d e

laat»

E E R S T E B E D R I J F , 35 taatften ook doen overwinnen! Hoe veel zegen genoot ik I Kinderen en Kindskindere n rondo m mij. All e wel bezorgt, geen enkle n kwaade onder hen. Nu , den Heme l zi j dank ! Hede n moe t he t ee n recht e Vreugdedag voor mij zijn.

Wijze: Geld is de ziel van alle zaaien. Dees blijde da g va n waa r genoege n Voert nieuw e krag t e n leve n aan , Alles mog t zic h naa r mijn e wenfche n voegen , Juichend herden k i k mij n Jcugd s beftaan . 't Hoofd , gcQerd me t bloemenkransen , Zal o p da t genoeglij k Feest , Telkens berdenken , onder ' t vrolij k dansle n , Wat i k than s be n e n be n geweest . • / .

Ja, heden wi l ik u, mijn e Kinderen , mijne Kinds-kinderen, e n Kindskinds-Kindere n all e o m mij en Roosje zaa m vergaderen , e n u zegenen . —- Ik kom o m u all e hartelij k t e verzoeken, en met ons voor lie f t e neemen , wa t d e Heme l on s gefchon-ken heeft.

TOMAS. Wij zulle n komen , liev e Vader: wi j zullen alle

komen. E L S J E .

En ons met u verheugen; liev e Vader! NEELTJ E , Kloris de lumd kusfehende.

En u van harten geluk wenfchen, e n den Hemel fmeeken, om u nog lang bij ons te laaten.

KLORIS. Maar, mijne lieve Kinderen, laat mi j toch rei s

vraagen, wa t was 'er te doen, toe n ik hier kwam? Ik hoorde wel da t gijlieden het met elkaêr niet vol. komen eens waart.

C 2 Td*

3$ D B G O D D E H B R U I L O F T .

T o M A s, [zij f preeken alle drie te gelijk] o Wa t zo u 'e r t e doe n zijn ? Wi j konde n nie t

overeenkomen wegens een Bruigom voor Neeltje.... ELSJK.

Die drommelfch e Mei d ftaat altoo s nog vaft op den weggeloopea Kreli s

H E E L T I E . Achl lieve Grootvader l than s wil mij mijne Stief-

moeder dwingen, dat ik met Teeuwis.... KLORIS.

Nu, n u Kinderen , gi j moe t nie t all e t e gelij k fpreeeken. Komt , eers t de een, e n dan de anderI Ik begrijp he t wel, he t i s over Neeltjes huwelijk , dat gi j zame n oneen s zijt . Toma s gi j zij t Vader; fpreek gi j eerlt .

T O U A I . Vrouw 1 vertel gi j het ; want i k wee t toch, dat

ik het nie t naar uw' zi n ka n doen. ELSJE.

Zo? Gi j zoud t he t nie t naa r mijn zi n kunne n doen? Gi j kun t u w Vader wa t wij s maaken ! Hi j eischt he t van ü, derhalve n kunt gij ook vertellen. Ten minde ik doe he t niet. . ..

TOMAS. Ik meen flechts dat gij kunt zeggen wat gi j wilt ;

dat ik mij alles zal laaten welgevallen . KLOK is .

Ja, da t is juist uw gebrek, Tomas . Gi j zij t een goed e n braaf man: maa r gij vergee t t e dikmaals , dat gij Vader van uw huisgezin zijt. Ui t liefde tot vreede, laa t gij u alles we l gevallen, wa t 'er voor*

valt;

S E K S T E B E D R I J F . 3? valt; e n uwentwegen zou i n uw huis , alle s ' t on « eerste bove n kunnen ftaan.

ELSJE. Gij heb t gelijk , Vader . Wannee r he t o p he m

aankwam, dan zou hij de hand aan den Ploeg flaan, en zorgen dat het Werkvol k o p gee n karsfenftee n zou treden. Hi j fpan t 's morgens d e Paarden zel -ve aan , o p da t d e Knecht s no g ee n kwartie r o p èèn oor liggen, en luiere n kunnen.

TOMAS. Och! di e arme lieden—

K L O R I S . Nu,nu moeder; he t een is toc h beter al s het an-

der. Gi j kakel t zo o veel t e meer. Nee m he t mi j niet kwalijk; gi j zijt ander s ee n brave , werkzam e en huishoudende vrouw; maar uw gebre k is, dat al -les naa r uw hoofd moet gaan.... Nu, i k za l unie t veranderen; e n mogelij k moes t mij n Toma s zul k een vrou w hebben , wannee r he t bi j u beide n z o goed zoude gaan, als het gaat . I n den grond hebt gij elkander toch beiden lief.

TOMAS. ó Ja , met al mijn hart.

ELSJE. Ja, al s hi j zich het hoofd maa r z o nie t draaije n

liet, va n Neeltje. NEELTJE.

Ik denk moeder , dat gij Vader s hoof d vri j wat meer draait als ik. ...

ELSJE. Wat zegt gij daar ?

C 3 KLO-

38 D E G O U D E N B R U I L O F T .

K L O R I S . Nu, nu , me t zagtheid moede r Elsje . I k kan u

zekerlijk nie t verdenke n , dat gi j Neeltj e nie t z o lief heb t als ik

ILSJt . Ik haar niet lief hebben?

TOMAS. Ja, ja Vader, zij heeft haa r lief. Wi s e n waar-

achtig I E L S J E .

Nu, daar hoort gij of ik ongelij k heb. Gi j wee t Vader, da t zi j beloof t heeft , o m de n Molenaa r Teeuwis t e zullen trouwen , wannee r Erelis op uw gouden Bruiloft nie t weer thuis was.

TOMAS.

Ja, dat heeft zij. HIELTJE.

Ik heb het gedaan: maar K L O R I S .

Nu, laa t Moeder uitfpreeken . I k beke n het , ik zou zelv' gaarne zien, dat gij ook nog bezorgt was, eer ikftierf. E n deeze dag was daar als toegefchikt . Dubbel zo u i k mij da n verheugen, e n mij aan de-zelve, al s aan de n gelukkigfte n da g mijne s leven s herinneren.

E L S J E .

Nu, dat dacht ik ook Vader, dat het u tot vreug-de zo u verftrekken . Gi j wilt het: wij wille n het 1 zij heeft het belooft, van Krelis heef t men, zederd negen maanden, noch taa l noc h teke n gezien : hij heeft haa r geen enkele n letter gefcbreven,en i s ze -ker dood.

STEELT-

E E R S T E B E D R I J F 39

NEELTJE, Even of 'e r niet no g meeroorzaaken kunnen zijn,

waarom bij niet fchrijft, e n nie t komt. TOMAS.

Ja, da t kan ook wel wezen . K L O R I S .

Verder, Moeder t ELSJE.

Wij alle kennen Teeuwis. Hi j is omtrend de rijk-fte in 't ganfche Dorp.

NEELTJE ter zijde. Maar ook de lompfte.

ELSJE. Hij i s geen Lichtmis

N E E L T J E ter zijde. Daar is bi j te lui toe.

ELSJE. Hij za l haar all e liefde e n weldaên bewijzen; en

evenwel wi l die Hex niets van hem zien noch hoo-ien. He b ik nu gelijk, Vader ? o f ongelijk ?

TOMAS. De Moeder heeft gelijk, Vader! zi j heef t gelijk .

K L O R I S .

Het kan zijn; maar als 'e r twist i s moet men bei-de partijen hooren. Derhalve n Neeltj e ?

NEELTJE. Ik beke n liev e Grootvader , da t i k kwalij k ge -

daanheb, da t i k u allen beloof d heb, o m Teeuwi s heden het jawoord te geeven.

ELSJE. Nu heb ik toc h rei s ééns gelijk .

C 4 H E E L T -

40 D E G O O D E N B R U I L O F T .

N E E L T J E . Maar voor eerst zo he b ik gezegt, wanneer Kre-

lis niet wéé r kwam: doch da t is immer s nog moge-lijk, z o lan g hi j nie t doo d is : i s he t hede n niet , het kan morgen zijn.

T O MAS . Ja, dat zou wel kunnen wezen .

ELSJE tegen haar' Man. Gij zijt gek.

{Kloris wijst met zijn finger tot zwijgen.) NEELTJE.

Ten tweeden, z o komt het alleen op u aan, mijn lieve Ouders ! om mij aan mijne belofte ove r te laa-ten,* geduld met mij te hebben. ...

TOM AS . ó Ja , mij n kind, va n harte gaarne.

ELSJE. Ik erger mij dood over dien....

KLORIS zijn hoofd fchuddenie. Hem!

NEELTJE. Eindelijk, zoud gij mij wel ongelukkig willen maa-

ken? E n dat zou i k zeke r zijn , wannee r ik heden mijn woord gaf , en Krelis kwam weder; als hij mij als voorheen beminde, en ik — ik ee n ande r toe-behoorde? Zo lan g ik derhalven niet weet, o f Krelis leven d of doo d is, ka n ik aan Teeuwi s niec denken.

Wijze: 't Moet met geduld tot morgen vagtea. Ik kan mijn hare niet nog ééns geeven. Ach I Krelis heeft dat hart alleen. Hij is mijn vreugd, mijn troost, mijn leven s P>t alles wil ik voor hem befteên.

Kooit

E E R S T E B E D R I J F . 4 1

Nooit kend e ik zo o de krag t de r liefd e Die tre k de r jeugd en tederhei d .* Die onz e borst welee r doorgriefde , En di e nog groei t e n nooi t misleid.*/ ,

* * * Als mij he t zwee t lang s ' t voorhoof d vloeid e , Veegd' hi j het af me t ' t koeld e blad . Wees mi j de fchaduw e e n vermocidde Zich aan mij n werk , door he m opgevat . Hij plantte , zaaidde e n fpitt e d e aarde , Bragt wate r aa n voo r ' t Joeijen d vee , En ' t eerft e La m dat zijn e kudd e baarde , Bragt zijn e gunf t mi j jaarlijksch meé . * /.

Mijn klei n lie f Tuintjen , agter mijn e weide n , Aan ' t Beekje n da t zij n han d mi j fchie p , Deedt bi j den frischten geu r verfpreiden , Dien hi j ui t bloeme n e n kruide n al s riep . Cints bouwde hi j ee n Zomerhuisjen , Plantte he t rondom me t Jasmijn .• En fpoedi g deed t hi j 't klein e kluisjca , Een brocikas t vo l purper druive n zijn . • / .

* * * Daar zwoer hi j mi j • en i k he m weder , Eeuwige liclU e e n vaste trouw , Gij zaag t o p on s vo l goedheid neder ; En wilde t da t i k he m minne n zou . Mag ik he m da n , daar zij n vertoeve n Hem mij voor eenige n tij d ontrukt , Door ongetrouwhei d ooi t bedroeven ? —~« Ik fterf veel lieve r dan da t di t gelukt . * / ,

T O M A S , zeer beangst. Neen, nee n Neeltj'e ! gi j moe t Tesuwi s nie t

trouwen.

C 5 ELS*

42 DB G O U D E N B R U I L O F T .

ELSJE. Met voeten zou men ze trappen!

H I E L T J E . Ach! lieve Grootvader 1 beflisch gij het. Gi j hebt

mij lief; gi j heb t ons allen lief. I k wil mij geheel onderwerpen aan uwen wil.

KLORIS. Goed. Wil t gij lieden dat ook doen? — Maar

van u Tomas, wee t ik dat reeds vooraf. TOMAS.

ó Ja Vader I gij verftaat he t beter dan wij alle. E L S J E .

Nu, Vader , gi j zult immers niet KLORIS.

Hoort naar mij! •- Neettje heeft geen ongelijk ELSJE.

Ja, da t heb i k we l gedacht : da t liev e troetel -kindjen

KLORIS. Nu, wee s ftil, goed e Moeder ! Ste l u maar ge-

rust. Gi j zul t mi j zelfs gelij k geeven , wannee r gij mij gehoord hebt . Va n rechtswegen ka n Neel-tje met Teeuwis nie t trouwen, om da t Krelis haa r woord heeft : hi j moe t he t haa r dus zelfs weer te rug geeven, of hi j moe t het nie t t e rug kunne n geeven; dat i s t e zeggen , dat hi j dood moet zijn. Een wederzijdfche toeÜemming , of de dood alleen, kan zul k een e belofteni s verbreeken . Z o lan g nu als zi j be t laatft e niet zeker weet , z o Haat het niet aan haar.

ELS-

H E K S T E B E D R I J F 43

E LSJR . Ja, n u zijn wij veel verbeterd, lieve Vader. Waa r

door weete n wi j dan of hi j dood is? Kunne n wij, zo doende , niet to t in Eeuwigheid wagten, en al-le eerst ten grave vaaren.

TOMAS. Ja, daa r heb ik niet eens aan gedacht.

KLORIS . Dat moete n wi j z o dr a mogelijk onderzoeken .

Wij hebbe n maa r ee n Bod e naa r zijn Regiment te zenden.

TOMAS. Heb ik he t niet gezegt ? — Naar zijn Regimen t

K L O R I S . En a l moes t he t mijn laatfteDucaton kosten,da n

heb ik dit voo r mijn Neeltje nog over. Of, ik , gaa bi j onzen braave n Ambagtsheer: hij heeft oo k een tijd lang gediend , en heeft veele kennisfen on-der d e Officieren ; mogelijk wee t hi j no g een an-deren weg. Ik wil hem bovendien verzoeken, om ons heden de eer aan te doen, om o p ons kleine Feest te gast te komen H e 1 daar komt hij juist aan.

A G T S T E T O O N E E L .

EELHAET, K L O R I S , T O M A S , R L S J I , N E E L T J E .

E E L H A R T . Goedemorgen, waard e best e Vader! goedemoi -

geu, mijn e Vrienden! I k wilde juist naar u toe.

I L o*

44 D E G O U D E N B R U I L O F T .

KLORIS. 6\ Mij n Heer , gi j zijt vee l tegoed . Waaró m

zoud gij naar mij toe gaan? Mijne oude voeten zij » zo ft ij f noch niet, da t i k nie t bij u zou kunnen ko-pen. E n ik was net van voorneemen

XELHART. Zo vee l i e beter , dat wi j elkande r ontmoeten.

Ik kom om u mijne hartelijke vreugde te betuigen , dat gi j den » voo r u z o gewigtige n dag , me t uw braave Vrouw beleef t hebt ; e n om uw verde r all e mogelijke zegen toe te wenfchen.

KLORIS. Ik bedank u , mij n Heer! Me t mond en hart dank

ik u . Ma g ik u echter o m eene gunst verzoeken? SELHART.

Om alles wat gij wilt, brav e Grijsaartl KLORI».

Mogelijk kun t gi j u onze n buurma n Kreli s nog herinneren, de eenige Zoon va n Jan Wagter.

EELH4JT, ó Ja ; gi j weet dat ik alle lieden, klein en groot,

in mijn Dorp ken. Hi j was ee n naarftig borst e n het doe t mi j leed dat hij foldaat geworden is.

KLORIS, Mijriiet, mij n Hee r

NEELTJE. Wat zegt gij, Grootvader ?

TOMAS. Nu, he t was waarlijk toc h gee n beste daad.

KLORIS. Wsaröm niet? Het is altij d goed , da t ee n jong

Kae-

E E R S T E B E D R I J F . 45 Kaerel ee n beetjen i n d e Waereld rond zwerft , en een tijd lang zijn Vaderlan d diend .

I E L H A 1 T . Aan deeze denkbeelden ke n i k den braave n Klo -

ris. E L S J E .

Maar he t i s toch niet mooij , dat men zij n Meis -jen laa t zitten .

NEELTJE. Of zic h zelve n ee n koge l voo r de n ko p laa t

fchieten? T o M A s.

En daarn a i n 't gehee l niet weder komt . K L O R I S .

Dat i s oo k gee n kwaad ; wan t me n fterft i n zij n beroep. Maa r kom t z o ieman d gelukki g wee r thuis, da n i s hi j een s zo veel waar d als een ander e Boer. Hij i s verftandiger , gefchikter , wee t me t de Lieden beter o m te gaan ; leert me t weinig geld huis houden , e n wee t een e menigt e dingen , va n welken een eenvoudi g Landman op zijn hoeve nooi t iets gehoord o f gezie n heeft .

TOHAS. Ja, da t i s waar : ha d i k dat ee r bedacht , da n

was ik zelv foldaat geworden . E E L H A R T .

Recht Kloris , gi j zij t he t best e voorbeel d daa r van.

NEELTJE. Dat den k i k ook . Kom t Kreli s te rug, dan zal

men zien, wel k een Kaerel hü geworden is .

EL<<

4<5 DI E G O U D E N B R U I L O F T .

ELSJE. Ja, e n breng t hi j ee n Stads meisje n mede , da t

hij zekerlijk za l doe n wannee r hi j nog leeft: maa r hij zal wel dood zijn.

NEELTJE. Zekerlijk u ten gevalle.

KLORIS, gebied ftilzwijgen. Nu, heb t eerbied voo r mijn Heer . —— Ja, o m

verder t e gaan ; deeze Kreli s wa s aa n mijn klein -dochter verlooft,

N E E L T J E . Hij meent mij, mij n Heer.

E E L H A R T. Ik meend e da t d e Molenaa r Teeuwi s naa r u w

verkeerde ? E L S J E .

ja , de Molenaar ; is dat gee n braaf mac ? N E E L T J E , ter zijde.

Braaf, wannee r hij zijn' Ezel gelijkt . KLORIS, ftilzwijgen gebiedende.

St! — Zij kan de n Molenaar niet ee r neemen, mijn Heer ! voo r da t zi j weet , o f Kreli s niet we-der komt; e n of hi j levend o f dood is.

NEELTJE. Och! hij leeft zeker nog.

TOMAS. Ik geloof het zelv' .

ELSJE. En i k ze g da t hi j dood is ; dood , z o dood als

een pier : wan t waaro m fchree f hi j in jaar en dag toiet?

TOMAS. Dat is ook waar; waaro m fchreef hij niet?

KL0-

S E K S T E B K D X I J F . 47 KLORIS.

St! Nu zouden wi j gaarne in 't zekere be-richt hebben . Kun t gi j ons daar toe geen middel aan de hand gee ven, mij n Heer . Hi j is onder het Regiment van d'Envie, aandeBrabantfch e grenzen .

EELHART. ó Me t de eerde post . I k ken hem . Hi j wa s

toenmaals Majo r bi j het Regiment, i n het welk ik eenige jaaren al s Luitenant gedien d heb . I k ver-liet den dienft, e n aanvaarde deeze Landgoederen , toen mijn oudlt e broeder ftierf. I k heb hem voor eenige jaaren t e Maajlrkht gefprooken; hi j heeft mij op de vriendelijkfte wijz e onthaald ; en ik ben verzekerd, da t hi j mi j daadlijk za l antwoorden, wanneer ik aan hem fchrijf .

KLORIS. Goed! goed l i k dach t we l dat gij raad zoud t

weeten. ELSJE, ter zijde.

Dat Ti de drommel haall — (overluid) He t ant * woord zal wel zijn, dat hij dood is.

N E E L T J I . Daar ziet men uit, ho e wel gij het meent.

KLORIS. St!

EELHART. Nog meer, waardeKloris; i k beloof u, wanneer

hij leef t e n 'er u iets aan gelegen legt, da t hij dan los komt, want ik wil

NEELTJE. 6 Gij zijt de weldaadigfte e n braaffte Heer l

KL©-

48 D E G O U D E N B R U I L O F T .

XL OR IS. d Da t i s uitmuntend ! — — Maar n u ko m i k

nog met een ander verzoek. E E L A A T T.

Spreek ronduit , waard e Grijsaart. KLORIS, lagchende.

Ik weet, da t gij mijne vrijpostigheid niet kwalijk neemt. I k zo u heden , op de n vijftigfte n verjaar -dag van mijn Huwelijk, aan mijne Maagen , di e gij weet dat tamelijk talrijk zijn , een,klei n Feest gee-ven. Naa r mijn e omftandigheden za l 'er niets aan ontbreeken, van het geen mij, aan d e vrolijke da-gen mijner jeug d ka n herinneren ; e n mijne oudlte kinderen, benevens d e thans levende jeugd, rond-om mij z o vee l genoege n t e doe n fmaaken als mij mogelijk is . Maa r wa t ka n ee n vol k to t meerder vreugde verf t rekken, da n da t he t deszelf s Heer -fchap, al s getuige n va n zijn e vermaaken , aanwe -zig ziet . Da n verheuge n zic h liede n va n uwe n rang eers t al s verftandig e menfchen ; e n di e de r minderen verheffe n zic h eeniger tnaate bove n hun-nen (land, o m dat edelen zich met hen gelijk {tellen : zij voelen het rech t der vriendfchap enderMensch -lijkheid. — Vergeef mijne beuzeltaal , mijn Heer! dit i s ee n gebre k de r ouden Ja , i k wilde u der-halven verzoeken , om on s met u w bijzijn t e ver -eeren

E E L B A E T ; JTem bij de hand vattende. Gij komt mi j voor, waard e Grijsaart. I k kwam

juift o m mi j daa r to e aa n t e bieden ; doch onde r geen ander e voorwaarde , da n da t gij uwgeheel e

Gou-

E E R S T E B B D & I J F 4 9

Gouden Bruiloft aan mijn beftuur overlaat. D e fchik -kingen zijn daar toe reed s gemaakt . I k heb met het krieken va n de n dag, mij n Hofmeefter en Bedien-den reed s ron d gezonden , om all e uw e vrienden en mage n t e verzoeken . Me t den Dorainé e n den Schoolmeefter, ha d i k reed s voo r lan g afgefpro -ken, e n het mi j zelve n als een plich t voorgeschre-ven, om deezen dag zo vrolijk doo r te brengen als mij maar mogelijk is . Ja , bi j mij , i n mij n Tuin, za l uw Feeft , indie n gi j he t goedvind , gevier d wor-den.

KLORIS, weent, en wil hem de hand kusfen; Eelhart omhelst hem.

Waar med e verdiend e i k deez e gunst ? Ach ! waar mede? I k ben reeds te oud , maa r mijn e kin -deren.. . . woorden ontbreeken mij.

E E L H A B T. Ik kan u de dankbaarheid, welke ik ufchuldig ben

op verre na niet voldoen . Be n ik umijn leven niet verfchuldigt?

KLORIS. Mij, mij n Heer! Gi j fpot 'er meê.

IBLHAKT. Toen gi j mijn Vade r he t leve n redde , fchonk t

gij mij het mijne toen niet? Gisteren he b ik het nog in een Memorieboek, dat mij n Vader geduurend e zijn Krijgsdienft hield , me t vermaak gelezen.

Wijze: ün Matin brusguement.

Toen een s by Malpbquet, Mijo Vade r een Corps mog e gebieden j

En vpl moed, onverlet 's Vijand s heir tl t e naauw dors t berieden ;

P To n

5<3 D E G O H D I N B R O I I . O F T .

Toen omringd e he m onverwagt s ee n dro m 's Vijand i Kuiter s vlooge n alom . Afgcfneden va n zij n vrinde n Kon hi j de n Vijïn d nie t mee r ontvlitn , Afgeftieden va n zij n vrinden , Was niet s da n d e kete n o f ' t gra f t e z i en ' / .

KLO RIS . Ja, ja , i k herinne r he t mi j nog zee r wel. He t

was ee n heet e dag . Onz e goede Majoor, u w Va-der, wa s een beetje t e vuurigllk wa s toen omtrend negentienjaaren oud.

I I L H A 1 T .

Den doo d koos hi j al s ee n man , Zijn moe d blee f ftandvastig i n ' t (bijden ,

Nii val t bi j o p he n an, Dan verweer t bi j zic h i n he t lijden . 'tGanfche vel d wa s me t ' s Vijind s bloe d bevlekt ,

Aller drifte n ware n gewekt : Ecnc han d grijp t zijn e haire n Een Zabe l zweef t he m ove r be t hoofd . Eene han d grijp t zijn e hairen ,

En de ande r ha d he m haas t he t hoof d gekloof d .1' KLORIS.

Ach! i k ij s 'e r no g van , wanneee r i k 'e r aan denk.

EELHART.

Eces han d zo dreigend ' e n draf , Viel ra s me t de n Zabe l te r neder ,

Een Zwaar d floeg die n ijling s af , En herfteld e mij n Vade r ftrak s weder .

Deeze bak t me t zij n Sabel de n rugwe g vrij , Een kloe k ruite r ftond he m bij.

's Vijand s dromme n vielen , vlooden , Eea Enge l ftreed naas t mij n Vader s zij .

'a Vï-

1 K 1 < T K B E D R I J ir . 5 1

't Vijïnd s drommen vielen, vlooden, Een Engel banteld hem —— en die n wam gij * /.

KLORIS. Neen, dat was onze lieven Heer, di e mij het ge-

vaar va n de n Majoor va n verr e deed c zien . He t is oo k ee n va n mij n besten, fchoo n nie t van mijn braaffte daade n geweest : wan t i k had nog vijf ka-meraaden bij mij.

XELHART. Gij waagdet toc h uw leven ?

K L O R I S . Wat wa s mijn leve n i n vergelijkin g me t he t le-

ven va n zul k ee n kloekmoedi g Heer ? Tienmaa l zou ik he t voo r hem gegeven hebben: en d e houw in den kop dien ik toenmaals van het flagveld bragt, heb i k altoo s al s he t grootfte eerteke n aangezien , dat ik ui t den Oorlog he b overgehouden.

BELHART.

Zeg da t niet , braav e Kloris . U w leve n ï s het Vaderland z o nutti g geweest , al s he t leve n va n mijn Vader, e n dat 'van andere aanzienlijke lieden . Hoe veel braave, nuttig e e n werkzam e lieden zo u het Vaderland than s misfen , indie n gi j u w leve a verlooren hadt.

KLORIS.

Zouden zi j z o braaf , nutti g en werkzaam zijn, wanneer zi j nie t altij d zul k ee n goede n Ambagts-heer gehad hadden , di e mi j en hen het voorbeeld van braafheid gegeeve n heeft ? Ho e dikmaal s heb t gij ons allen in het Dorp het leven behouden? Aa n wien hebben wij nog heden onzen welvaart te dan-

D a ken ?

f2 D E O O G D E N B K U I L O F T .

ken? Ach ! wi j behoeven allee n no g maa r aan het voorige jaar te denken.

TOMAS. Ja vel, hadde n wi j kunnen maai jen, indie n wij

niets te zaaijen gehad hadden > KLSJE.

Aan OM gelu k —— HEBLTJI .

En aan bet gebrek dat ons omringde. B E U R T Z A N G .

Wijze s Hen zing het Huvlfyk en it Min. C H O O R .

Zo Ing onze oogen open (hun, Roemt onze ton g uw brave daen. Zo lang onze oogenope n liaan. Heft 't dankbaar hart dees beurtzang aan.

KLOBIS.

Toen opgezwollen flroomen , Zich wierpen over 't veld,

Zijt g e ons te hulp gekomen, Hebt ben een perk gefield.

C H O O R . Zo lang onze oogen .. . . enz.

TOMAS.

Gij hebt het zaat behouwen Dat in de vooren diep.

Wij konden 't land bebouwen Tot dé Oogst wéér Vruchten Tchiep.

C H O O R . Zo lang onze oogen... . enz.

tLS-

1 E K S T E B B D R I j F . 5 3

SLSJB.

Toen wrange Veepest woedde , Bragt ge ons verligtnis aan.

Uw zorg die veel vergoedd e , Bevestigde on s beflaan.

C H O O R . Zo lan g onze oog e n. . . . enz.

NEELTJE. Uw guns t beeft on s behouwen,

In duurte en hongersnood. Elk mog t op u vertrouwen,

Cij gaaft den Armen brood. C H O O R .

Zo lang onze oogen.. . . enz . E EL HART .

Uwe dankbaarheid , mijne Vrienden, gaat vee l te ver. He t was mijn plicht dien i k deed; en we e hem! di e zijne n plich t nie t vervul d jegen s de a geenen die hem aanbevoolen zijn . Na , ik wag t tt op mijne Plaats.

{Hij vertrekt.') KLORIS.

Dat is geen Heer, maar ee n Vader over het Am-bagt zijn. Komt , laat on s alle zijne deugd tiachte a naar te volgen.

C H O O R . Zo lang onze oogen open Su n Erkent ons har t zijn brave daén. Zo lan g on<e oogen open ftaan, Frijze eik wat bi j ons heef t gedaan.

D 3 *LO-

5 4 D E e O D D I H B I D I L O H .

xLOits e n « i i L T j i . Celijk au frtefche Oroomen, Een boom in welftand bloeit t Moet zegen op hem konen, Die hem en ons beforoeit.

C H O O K . Zo lang onze oogen open (ban. Erkent ons htrt zijn braave dtên. Zo lang onze oogen open (bun, JPrijze elk wat hij ons heeft gedaan.

Einde vm het Etrfte Bedrijf,

TWEE-

T W E E D E B K D R T j F . J J

T W E E D E B E D R I J F .

Het Tooncel is in het Dorp, voor het Huis van Kloris.

E E R S T E T O O N E E L .

K R E L i s, net een doornfiok in de hand.

Wijze: Je fuis Lindor ma naisfance est commune.

1 hans ben ik weer alwaar ik ben geboren, Waar ik mijn Neeltj e i n dru k en traanen liet . Gints daagt mijn heil i n het aangenaam verfchiet , (ren . Waar zij baar klagt, misfehient e vee l reeds heeft doen too-

b Liev e plaats va n vreugd en vergenoegen, Daar zij zo vaa k mij haar blijde liedjens zong . Daar 't Rill e vel d mijn ruischpijps toontjen s von g ! En alles zich to t on s geluk fchee n zaa m te voegen .

Hoe dikmaals mogt mijn Item haar flaapjen ftooren, Als zij , vermoeid , gint s aan 't ruifchen d beekje n fliep. En ik, verheugd, haar bclpieddcn en ontlie p .-Om haar verwijt, met meerder vre ugil, in 't bosch te booten.

Getuig gij eerst, ö lommerijk e Linden ) Daar onze hand elks naam heef t i n gegrift . Laat mij die blijk van jeugdig minnefchrift , En Neeltje s naa m met haar e liefde wedervinden. (jïy gaat naar een bom , die op eenigen afftondjlut ,

en befchouwt deszelfs baft.)

I>4 ÓZij

j 6 D E G O D D I R B R U I L O F T .

ó Zi j (taan no g zo frisch, o f zi j gisteren eeri t gefaeden varen . Maar ho e za l he t bij Neel -tje (op zijn borst wijzende) hier uitzien . — Ik moet toch eers t eens bi j Antje gaan St ! Hoor ik haar daar nie t in het bosch? — [Antje loopt de door het Bosch heen en weder, even of zij iets zog».] Het i s nog altoos dezelfd e vrolijk e zingende Anc Ik moet een s hoore n wat zi j prevelt .

T W E E D E T O O N E E L .

A N T J E in't Bosch t c a KLIS.

AMTJE. Dat arme Vogeltjenl

Wijie.' Schoon dat ik onder het groen, Ach I ach | be t Beestje n i s dood t Zijn jonge n tjilpen , klagen . Staan bloo t voo r alle plaagen. Men tro f zo wreed als - (nood, Den zoeke r van hu n broo d , In he t midde n va n zij n kweelea , Met zijn e bofchgefpeela a .* In ' t zagt e minnelie d , Zag hi j den Jaage r niet. Wie za l zij n kroos t n u voede n f Wie ' t koestre n e n behoeden 1 Wie dekt he t al s weleer f Wie geeft he m ' t leve n wee t f

ó Al s mijn goede Kreli s KRELIS.

Aatje! -—!- Antje J - — (Hij verbergt zich een, weinig.)

AST'

T W E E D E B E D * I J F . $7

ANTJE. Wat hoor ik! Ik word geheel bevrees t

KR E LIS. Zuster Antje 1

iNTjB hem gewaar wordende. Hemel! zij t gi j het , o f i s het een Geest ? •

{Zij loopt ntar hem toe, en omhelst hem) 6 Mijn lie -ve Broeder 1 Naauwlijks ka n ik mijne oogen geloo -ven. Gi j komt waarlijk even o f gi j geroepen waarM Zijtgij gezond ? — Zijt gij vrij? Blijf t gi j bij ons?*

KRELIS. Dat alles waarde Zuster. I k heb zekerlijk koort -

fen gehad.. . ANTJE.

Nu; e n di e hebbe n u zekerlijk va n de n diens t geholpen.

K R E L I S . Het mogt wat ! Mij n geld . D e koors t heef t 'e r

mij eerder aan dan afgeholpen. ANTJE.

Hoe zo t K R E L I S .

Hoor, wij hadden een drommelfchenVeldfcheer , die mi j in mijne ziekte hielp,-e n deez a bewees mij, dat indien ik het waagde om op de koorts mijn ont -flag te vraagen, zulks to t mijn e gezondhei d zoud e (trekken. Da t de koorts mi j een paar dui m lange r zou doen worden; zo dat de Kapitei n mij voor geen 500 guldens ontdaan zou . Wan t hij wist dat i k nog eenige Landerijen hie r had: e n waar men de beurs kan knijpen, zij n de Kapiteins niet hee l makkelijk : tot het ontflag te beweegen.

D S ANT -

58 D B G O U D E N B R U I L O F T .

AST JE. Na.

XR KLIS . Neen, zeid e ik, a l zou i k nooi t ui t de n diens t

raaken, mij n Meisje n moe t gee n Bedelaa r aa n mij krijgen. Maa r als het eens 50 of 60 Guldens waren. Hi j fpitfte zijn e ooren, e n meende da t hij mij zo u kunne n helpen. I n ' t kort , wi j wierde n het zamen eens. Hi j maakt e de n Kapitei n wijs , dat i k d e vallend e ziekt e bad . Zo o dikmaal s deeze mi j zo u kome n bezoeken , moest i k ee n braakdrank inneemen , o p da t ik 'er zeer ellendi g uit zou zien, en brafieljenhou t kauwen , op da t ik bloed kost fpugen. D e Kapitei n hiel d mi j voor een dood man, en om evenwel iet s t e trekken , liet hi j mij mijn ontflag voo r 20 gulden aanbieden. Ik* greep toe: d e Kapitein kreeg derhalven 20, en d e Veld -fcheer 40 Gulden, voo r welk e i k een e handteke -ning moest geeven. —— Maar nu: Waar toe kom ik terug ? To t mij n gelu k , of to t mij n ongeluk ? Tot liefde, o f tot afkeer?

A UT JE . Tot alle beiden, z o gij wilt.

KR EL IS. Dus i s he t waar , het gee n d e Liede n va n he t

andere Dorp mij gezegt hebben ? — Ik keer dade-lijk te rug, e n nee m den Snaphaan wéér op Schou-der.

A S T J E . En wat hebben zi j u gezegt?

K RE L IS . Dat Neeltj e mi j niet mee r bemint. Da t zi j me t

den

T W E E D E B K D R I J F 5 $

den Molenaar zal trouwen; dat het heden d e Gou -den Bruilof t va n Klori s zoud e zij n , en da t haa r Bruiloft mogelij k we l me t ee n gehoude n zoud e worden.

A NT JE. Van dat alles i s iets waar, e n iet s nie t waar.

K B. E L I S. Derhalven i s he t waar , da t Neeltje mij niet mee r

bemint? ANTJE.

Dat is niet waar, wan t ik he b haa r hede n mor-gen no g gefproken .

ERELIS. Dus, Neeltje bemin t mij : Zij bemin t mi j ? Nu

geef ik niet om de rest. Wijze: Schoont beemden zalig velif.

Mint zi j mij , da n i s zi j mijn , En zi j za l he t eeuwi g zijn . J a , de n Moohaa r zi j ' t gezwooren . Neus e n ooge n tan d e n ooten , Hou ik a f en fla ze i n , Zo hi j immer .. . . Hou i k a f en fla ze i n Zo hi j naloop t di e ik min .

ANTJE. Hol ho l broeder ; he t ganfch e Dor p maa r in

brand geftooken, o f alle s tot warmoes gehakt. Het laat zich lig t zeggen: „ Neeltje i s en blijf t d e mij -ne." Maa r wanneer ze nu eens een Vade r en ee -ne Moeder; ee n Grootvade r e n Grootmoeder , e n een Schi p vo l Bloedverwante n had , di e haa r zo, lang aangezet hadden o m den Molenaar te neemen,

tot

6Q D B « O S » l H I 1 1 U O I T .

tot zij haar woord gegeeven htd? Wanneer zij eeni gelooft had , dat gi j Jang dood waart , wij l gi j in jaar en dag geen enkelen letter aan haar gefchreve n had?

1KB LIS. Hoe! Wat ? Ik gee n letter aan haar gefchreven?

Heb i k bi j den Sergean t gee n brie f ingefloten ? Heb ik 'e r mij n dubbeltjes voo, r t Frankeerm nie t voor betaald ; e n 'e r geen enkelen lette r to t ant -woord op bekomen?

ANTJI. Ha! da n is de Brie f denkelij k bi j d e dubbeltje s

gebleven. Mogelij k heeft de Sergeant die daadlij k voorTabak gebruikt, en uw brief tot een zakjen: want torten goed , zederdnege n maande n heeftNeeltj e niets van u gehoord noch gezien.

KR KL IS. En ik geen letter van haar. D e drommel zal den

Sergeant d e kaar s houden; wanneer hi j mi j zulk e parten gefpeelt heeft, e n mij immer legen komt.

AKTJE. De gevolgen kun t gij nu ligt raaden. All e haare

vrienden hebbe n haa r to t d e beloft e gedrongen , dat wannee r gij op haar Grootvader s goude n Brui -loft niet hier waart , o f da t zi j geenig berich t va n «had, da t zi j da n de n Molenaa r Teeuwl s zoud e seeraen: en dat is heden.

K R E L I S .

Drommels en Hagels! E n gij zegt: fleelrje bemind mi j nog? E n zij kan zo iets belooven. — Laat mij daadelij k vertrekken.

AHT*

I W I I B I t K D K IJ f. 61

ANTJE. Zagt, zagt , hee r Musquettier ! vree t on s toc h

niet op ! Wa t ka n he t arm e Neeltj e daa r tegen ? Weet zij dan dat gij gefchreven hebt, als de brieven niet aankome n ? of kon zi j vooronderftellen da t gif haar in gee n nege n maanden zoudt fchrijven, daa r gij het haar belooft had ? Moes t zi j niet gelooven, dat gij haa r vergeeten had, o f dat gij dood waart?

K R E L I S .

Nu, bren g mij dan daadelijk bij haar. I k zal haar alles verwijten, of.

AlTTJK. Of hier blijven , en gerust zijn. He t laatfte, Kra-

lis, i s wel het verftandigfte . K1ILIS .

En wagten tot he t geen tijd van wagten meet is ? Neen Zuster, he t moet buigen of barften.

ANTJE. Zekerlijk. Maa r

KRELI». Maar ik dacht dat zij mij no g beminde?

AWTJE. Dat geloof ik.

KR E L I S . En waarom gelooft gi j dat?

AMTJE. Om da t zi j het mij daar ftrak nog gezeg t heeft ;

om da t zi j Teeuwi s gefcholden heeft ; en o m da t zij allee n gedwonge n beloof t heeft , dat zi j he m trouwen zou.

JCRELIS. Kan zij da t alle s nie t voorgewen d hebben , o m

gee-

62 D l G O O D ï H 1 1 O I 1 O f T .

geene verwijtinge n va n a t e hooren ? ó Neeltje f Neeltje!

AHTJE. Weet gi j wat , (le l haa r o p d e proef . I k he b

haar beloofd , om i n Sta d bi j de n Waard HAGEL te laaten vraagen, of hij doo r zij n Zoo n gee n tij -ding van u bekomen hadt ?

KR KL IS. En wat verder?

AHTJE. Merkt gi j da t noch niet ?

B E U R T Z A N G . Wijze: Avtc let jeux imit U villag»,

AHTJK. Ik wi l bedroef t voo r baar verfchljne n ,

Een hangen d hoofd , een zwakk e fiem , Ceeven al s aa n de wreedft e pijne n ,

Aan mij n gewaand e klagte n klem . Ik za l me t traanend c ooge n fpreeken :

Zeggen „ waar i s ee n ram p zo o groot ! „ Het gee n on s dreigd e i s n u gebleken. *

„ 't I s a l t e waar , mij n Broe r i s dood.*/ ,

* * * K RELÏS.

Maar zo mij n Neeltj e mi j no g bemind e En i k liaa r buite n noo d bedroef ,

Kan i k da n we l vergeevin g vinde n Voor ee n bedro g da t i k nie t beuoef?

AHTJE.

Dan za l d e vreugd t e fterker wezen , Ja zi j za l tienmaal grootc r zijn .

MIK

T f f Ï I D S B E D R I J F . tP j

K R E L I S . Maar wat zo u i k va n haa r kwellin g nie t vxeeze i t

Ik fmaa k gee n vreug d i n baare pijn . • / . * * *

ANTJE.

Berst zi j da n ui t i n weenen , klagen, Slaat, zij haa r hoof d e n bors t aai t ftuk,

Wil zi j naa r eete n noc h drinke n vraagen . Valt zi j i n onmagt door die n dru k .•

Dan kun t g e 6 Krelis: u verblijde n , Want zi j bemin t u da n gewis ;

En wil t gi j haa r va n fmar t bevrijden » Zeg da t u w doe n Hecht s liefde is . • / .

• • * K R E L I S .

Maar z o zi j een s o p uw verbaale n Slechts me t 'drooge ooge n ween t e n klaagt .

En al s gi j haa r u w rouw wil t maaie n , De Schouder s optrek t e n u vraagt :

„ Waar i s u w broe r toc h aa n geftorven t. . . . „ Ik kan ' t nie t helpen . ' t i s gedaan f *

Dan zij t g e A Krelis 1 geheel bedorven , En kun t vri j naa r den dromme l gun .

* * * ANTJE.

Dit maak t d e zaa k noch niet s te Oimmer. KRELIS.

Het flimfte blijft altoo s voo r mi). ANTJE.

Kn echter hoop ik he t befte Immer . KRELIS

Ik vrees het flegtfte, den k d u vrij .

AVY»

C\ Dl G O U D E N l l O l L O F t .

AWTJI. De liefde sal mijn hoop vervallen:

K K K L I S . Als zij mijn vrees en rojg verjaagd.

i i i D i ir . Als beiden eens verdwijnen zullen,

Dan is 't dat trouwe liefde dmgc.. /* (Men hoort Van verre tenig geraas.")

ANTJB. Stilt — ik hoor iemandI — Spoedig i n huis:

ik zal u roepen als het tijd is . (MELIS loopt in 't huis van ANTJI.)

D E R D E T O O N E E L .

A1CTJE, H I E L T J E .

A B T J Ï ter gij de. Hal Neeltje t N u moet ik toc h mij n aan-

zicht i n ploolje n leggen , e n maake n dat mij n ge -zicht mij n mon d to t gee n leugenaa r maakt ! (Zij doet even alsof zij Neeltje niet zag, en begint te f nik-ten.)

x E E L T j E naar haar toekopende. Nu, Antje ; heb t gi j tijdin g ui t d e Stad ? Maar

waarom houdt gij uw Boezelaar voor uw e oogen — Ach 1 gij weent! I s 'er iemand dood? (Zeer ontfield.) Is mijn Krelis dood ?

A N T J E , /nikkende. Vraag mij niet. He t is veel bete r voo r u,

wanneer gi j niet s weet; e n niets begeer d t e wee -ten.

HIELT-

T W E E D E B E O R I J F . 65

N E E L T J B .

Ach! da n is hi j dood! da n is hi j zeker dood! — ANTJH.

Ik ze g niet —• dat hi j doo d is! — Maar • Maar....

N E E L T J E . Hij bemind mi j nie t meer ? Zeg he t maa r rech t

uit. I k moe t he t toc h een s weete n en leef t hij niet meer; dan hoo r i k he t toc h , het zi j nu , of over eenigen tijd . — De Ambagtshee r wi l aan Krelis Overften fchrijven .

A K T J E. Aan de n Overften ? J a he t ka n zekerlij k

niet verborgen blijven. Zekerlij k leef t hij.. . (haai-reden door /nikken afbreekende.)

NEELTJE. Hij leeft nog? Hi j leeft ?

ANTJE. Niet meer .

MEE L T j E . Wijze .• La danfe nu pasfet que falmc.

Wat fmirt I myn Krelis is geftorven, De dood ontroofden mij mijn fcfaat, Die dit, hem minnend, hart bezat:

Die aller achting had verworven: Hoe zal zijn afzijn mij (leeds fmertcn!

Nu heeft hem 't graf, die mij wel eer Vertroostte en vleidde keer op keer.

Mijn Krelis ach! Mijn Krelis ach ! Ik zie u nimmer weer. */.

* * * Hij is mij zeker trouw gebleven,

En noemde bij den laatsten fnik / Gewis mijn naam nog I Ach I wat fchrik I

E Steed s

66 D B G O O D E N B R U I L O F T .

Steeds zonder hem te moeten leven. Nooit zal ik hem ten M*n verkrijgen I

Neen, ' t graf heeft hem, die mij weleer, Vertroostte en vleidde, keer op keer.

Mijn Krelis ach I Mijn Kreüs acb! Ik zie u nimmer weer. ./*

Ach! — ach! — achl A NT JE.

Hebt gij hem dan zoo Hef gehad ? WEELTJB.

Wie zoiuKrelis nietlief kunne n hebben ? Zulk een goed Borst!

A N T J E . En wa t zo u hi j nie t no g gedaan hebben , om u

dienst te doen. HEELT JE .

Ach! da t zulk een jonge n bloe d derve n moest I Maar, waa r is hi j toch aan geftorven? >

Ik zo u durve n wedden, dat he t aa n rufis gewees t is; wan t onder de Soldaaten is altij d wat ; e n ho e goed hi j ook ware , zo wa s hi j toc h zomtijd s wa t driftig.

ANTJF. Ja, ja ; hi j heef t ook menigmaa l klappe n beloo-

pen toe n hi j no g hie r was . I k wee t niet , ho e hetmet hem zou afgeloopen hebben , toe n hi j den Schout, de n inktkoke r i n ' t aanzich t wierp ; wan -neer wi j zul k ee n goede n e n braave n Ambagts -heer niet gehad hadden. Deez e ftilde hecnog, z o dat 'er geen menfe h iets van gehoord heeft .

N E E L T J E . Wat was dat toch ? — Ik heb 'er noch nimme r

iets ran geboord. Verte l mi j da t een» . I k zo u gaer-

T W E B O E B E D K I J P . 67

gaernealles va n mijn Kreii s willen weeten . A N T J E.

Wijze : Vouz qui iT Amoureus-fe arenture* Uw Kreii s vond i een s aan de wegen

Een Grijsaar c i n d' uircrfte n nood . Door honge r te r nedergezegcn,

Bood nieman d hem bijftan d noc h brood . Maar Kreiis greep toe, droeg den Zieken Itraks naar zijn woo-

(ning Vcrfchafte he m Spijs en doorwarmde al zijn leen .

Door zo o veel guns t en hulp-betooning Kwam hij in 'c eind wéé r op de been. *//.

NEBLTJE. Ja, da t is Juis t een daa d va n mij n goede n Kre -

iis. He t brood uit zij n mond zou hij den Arme n ge-geeven hebben . Ho e dikmaals he b i k in den duu-ren tijd aan hem gedacht!

A NT JE. Ja, maa r gi j ha d de n goede n Grijsaar t moete n

zien, toen hij van hem afging . Ho e deeze hem om-helsde; he m drukte ; e n ho e hi j de s Hemel s ze -gen voor hem affmeekte !

N BELT JR. Nu, die zal hi j thans i n de Eeuwigheid genieten!

> Maar hoe ging het verder ? ANTJE.

Ras hoorde de Schout zijn e daade n , En daagd e hem voor het gericht.

Durft gij , fprak hij , wetten verfniaadrn , Voor Bedelaar s hier gefticht .

Maar Kreii s fpra k ftout,, geen e wet zal mij 't weldoen be-letten.

De Schout , ganfeh verftoord , riep zij n Dienaar s (Inks _ , . (voer den dag : En heette hen, hem vas t t e zetten ,

E a Waa r

(58 D S G O D D I N B R U I L O F T .

Wut hi j geen Zon noch Maan meer zag. *//• N EEL JE.

Die arm e Krelis I Een fchoon e dan k voor zijn me-delijden.

AHTJE. Toen raakte uw Krelis in woede

Hij fcbold onze n Schou t braaf uit. Doch deeze wou di t ras vergoeden

Door ftokflagen op de huid. Bij greep naar zijn (lok: maar Krelis was raster vin handen»

En vatte in den bust den inktkoker vliegend aan. En wierp den Schout die voor zijn tanden ,

En vloog verbaast daar voord van daan. •//• X KKLTJE.

Nu toe n ha d ik de Schout wel een s willen zien ! Ik heb gee n tre k to t lagchen , . . . . en echter. . . hi, h i , hi ,

ANTJE. Ja, onz e braav e Hee r lagcht e oo k nie t wei -

nig , fchoo n hi j Kreli s teven s braa f doorhaalde . Want d e Schou t wa s daadelijk , zo me t ink t als hi j was, gelij k ee n Bosduivel , ui t d e Rechtbank'naa r den Ambagtshee r geloopen .

NEELTJE. Hil hi! hi ! hi t (zij beit op haar lippen)Foei Ant -

j e , maa k mi j nfe t aa n ' t lagchen , daa r i k huile n moet (Zij dwingt zich zelven cm tefchreijen) Ach ! — ach! — ach! —-

ANTJE. Nu Neeltje , lagc h maa r ter deeg e uit . Gi j heb t

het voo r éé n geld; en Kreli s kom t toc h nie t weer -om. He t i s va n daa g ee n blijd e dag , e n he t zo u

heel

T W E E D E B E D R I J F . 6$

leel ma l ftaan , als gi j met ee n paa r rood e ooge n en een fcheeven mond , op uw Grootvaders goude n bruiloft kwaamt, Teeuwi s za l u wel weer op beu -ren.

N BELT JE. (wesenlijk fchreijende.') Achl ..a l . . a ! . . . ach! boosaarti g menfch ; n u

fcheurt gi j de wond eertt reg t open . — Waar za l ik troof t vinden ? e n evenwel — ach, i k zo u mij .. . . nog eerde r t e vreed e kunne n (lelle n . . . . als mij die verwenfcht e kaere l . . . . niet wierd t opg e drongen.

ANTJE. Is het da n waarlijk ernft , da t gij de n Molenaa r

niet gaerne trouwt ? N E E L T J E .

En gij kunt mij zoo kwellen, Antje? ó Myn Kre-lis 1 mijn brav e Krelis ! — Denk een s wi e Teeu-wis is, en wi e Krelis was. ' Hi j de knapfte Boere n kaerel in het ganfche Dorp, z o jong , z o vlug , z o aartig. Welk ee n paar oogen had hij in zijn hoofd? Als hi j iemand aankeek, da n ging het door de top-pen van de vingers heen.

A N T J E . Ja, daarom hielden d e Meisjen s oo k zoo veel van

hem. D e fchelm wif t we l wa t hi j met zij n ooge n doen kon. E n wat had hij fchoon bruin haair ?

N E E L T J E . Ach ja , he t vloo g altij d i n fchoon e Krullen om

zijn nek, eve n o f het opgekruld waar. A N T J E

Ik ha d he m no g gaern e gepoeijerd , me t ee n £ 3 Hoed

JQ D E G O O D E N B R U I L O F T .

Hoei me t Treffen , e n i n ziine Momeerin g willen zien. Maa r zijn roode Lippen, e n d e witt e Tan -den, di e hi j iu zij n mond had

N E E L T J E. Ach, hou d op , hou d op ! ö Krelis , z o lan g ik

leef zal mij niets over uw verlies kunnen trooften . A NT JE .

Nu, mogelijk verfcha f ik u zelv nog troctft. N E E L T JE .

Ach die leg t in he t graf.... . A NT J E .

Zekerlijk zo u hij als Bruidegom uw liever zijn.— Hoor, laat mij maar één oogenblik naar binnen gaan-Maar... kom t Teeuwi s daa r nie t aan ? — Wat drommel heeft hi j toch op zijn Hoe d hangen?

NEELTJE. Laat ons gaan! Ik mag den Kaerel niet zien.

A N T J E. Neen i k moet hoore n wa t hi j va n zic h afgeeft .

Ik geloof waarlijk , da t het een rouwban d is .

V I E R D E T O O N E E L .

NEELTJE, ANTJE , TEEUWI S (hebbende een lange Rovwband op-zijn Hoed, en een Handdoek, in plaatfe van een Neus'doek in de Hand, nut v/dït hij 3">:» traanen fchijnt ofte veegen. Hij be-gint te hullen zo dra hij NEELTJ E en ANTJE ge-Waar wordt.')

.ANTJE. Nu Teeuwis , wa t fchecic 'e r aan ? I s u w Ezel ,

of uw oude Kater geftor ven? TEEU-

T W I K D E B K D R 1 J F . 71

T E E o w i s (als weenende) Het fpotte n za l u wel vergaan, Antje. Wee t gi j

wel •.. dat. . . da t . . . dat uw Broeder.. . .. doo d is. A N T J E . (vol verwondering')

Mijn Broede r ? (ter zijde) wat zal da t zijn ï N E E L T J E .

Krelis? — Daar heb c gi j 't al , Antje . He t is reeds in 't ganfche Dor p bekend .

A N T J E . (ter zijde,fchijnende het oogmerk te vatten.)

Ha! ha! een afgefproke n werkjen ! — (tegen Teeuwis) En waar heb t gi j die tijding van daan ge-haald Teeuwis ?

T E E U W I S . Uit de Stad, daa r mijn Knecht het van den Waard

in de Schenkkan zelf s gehoor d heeft : e n die heeft mijden geheele n brief van zijn Zoon mede gezonden.

A N T J E . (terzijde.) Dat i s een Spitsboeven Herber g hee l e n al! (te-

gen Teeuwis klaagende.) He t is dan waar? — Ja! ach! ik heb het ook gehoord.

N E E L T J E . (Jchreijende.) Ach! mij n Krelis! mij n liev e Krelis !

A N T J E Maar zeg mij eens , Teeuwis ; waaro m huil t gij?

Mij dunk t gij moeft veelee r lagchen , daar Kreli s u altoos ee n doorn in uw oog geweef t is , en gij nu zeker zijt , dat hij nie t wede r komt ?

NEELTJE. Waarom zou hij ander s huilen , dan om met mij

den gek te fcheeren ? E 4 TEEU*

71 D E G O O D E N B R U I L O F T .

TEEÜWII. Ik hui l enke l o m Nccltje , u w Broo r wa s haar

Vriend. E n gelij k d e heel e luch t bi j een zwaar e regenvlaag droevig is, zo weent zij, en ik met haar: maar als d e Zo n wéé r helde r doorbreekt, da n zal zij ook me e mij weer lagchen .

NKKLTJ3. Ik wil met u noch lagchen noch huilen. Gi j doet

het enkel ui t fpotternij. TEIUWIS.

Wel nu , gi j moogt huilen of lagchen , gi j wordt toch mijn Vrouw.

HBBLTJK. Ten minden van daag vast niet.

AHÏJK. En morgen ook niet .

TEI0WIS. Misfchien da n eerst, wannee r Krelis ui t het graf

weer opftaac ? H E E L T J E .

Als di t mogelijk is , ja. A NT JE.

Draag we l zor g da t hi j niet wee r opilaat , uw bij de ooren krijgt, en u aan uw Rouwband ophangt.

TEEUWIS. Ha, ha , ha , ha , i k vree s de n Dromme l noc h

zijn Grootmoeder niet . Laa t hem maar komen, aan mijn molenroe zal i k hem binden, en

M E E L T J E.

En deez e —— deeze zo u de plaats... . va n mijn lieven Kreli s vervullen? Foei l

TEE.V'

T W E E D E B E D R I j r 73

TE EU WIS . Een fchoone dan k voor de Rouwband. Had ik lie-

ver ee n vla g van ee n Mole n o p mijn Hoed gedo-ken 1

AWTJE. Dank? ha , ha , ha . Di e zoud t gi j geha d heb -

ben, indie n gi j i n Kreli s plaat s geftorve n waart . Tien Rouwbanden zouden wij gaerne o m u hebben willen verfcheuren .

HIELTJE. En gij kunt mijn dan k no g verdienen , wannee r

gij mij nie t hebben wilt. T E E u w 1 s.

Neen, Neeltje , daa r heb ik u t e lief toe . Kre -lis is dood! Teeuwi s i s n u de Haan i n de Korf; en geen menfch zal 'er hem uit werpe n Ha , daar is uw Moeder.

NEE LTJE . Waren wij toch maar heen gegaan! G a heen Ant-

je, anders krijgt gi j 'e r wa t van . —— Nu za l d o kwelling eers t beginnen.

AMTJE. Neen, neen ; n u mij n Broede r dood is , za l i k

uwe Moeder vast wellekom zijn I k moet eens zien waa r dat op uit zal loopen.

E 5 VIJF-

74. D l G O O D E N B R U I L O F T .

V I J F D E T O O N E E L .

HIELTJE, A N T J E , TBIUWIS , TOMAS, ELSJE .

ELSJE. Zo, all e bi j elkander ? (tegen jintje) Het

doet mi j leed , Antje , da t wi j u zulk ee n kwaad e tijding brengen. (Neeltjefchreit.)

TOMAS. Van harten leed .

ANTJE. Ik weet boe vee l deel gij er in neemt .

TOMAS. Ja, het was een braaf Borst.

ELSJE. Dus wee t gij reeds da t hi j dood is?

ANTJE. Ik? o ia , ee n Boer uit he t naast e Dorp , wien s

Broeder med e Soldaa t is , heef t he t mi j verhaald; en ik had het ook a l gedacht . Zulk e voortekene n als ik daar van gehad heb , konden nie t misfen.

Wijze .• yavoit égare man fufcau. Toen i k ontan° s ' s avond s wa t laa t

Op mijn e Kame r wa s gezete n .• Toen tiki e lang s ' t fchot , i n d e daad ,

Een Uurwer k doo r all ' d e reeten .

ALLE.

Dat teke n wa s maa r a l t e klaar , Dat Kieli s reed s getlorve n waar . •/ / .

ANTJE.

Straks klopt e me n oo k aa n mij n deu r

T W B B D E B B D B 1 J P . J$

Ik riep : wie it Jaar ? tot driemaalen . Verbaast ftond i k o p , en gin g veu r ;

Zag niet s da n d e Maa n en haa r ftraalen.

A L L E .

Bat teke n wa s maa r al t e klaa r Dat Kreli s reed s geftorve n waar.*// .

A N T J E .

Toen lie t zic b ee n kleppen d gelui d Trap o p , tra p neer , vo l fiddring hoorent

Hoe beevende , keek i k toc h ui t , Doch von d z o mi n iet s al s t e vooren .

ALLE.

Dat teke n wa s maa r a l t e klaar , Dat Kreli s reed s geftorve n waar . */ •

AKTJE.

Toen deede n twe e ftemmen hun . Magt Al gillen d doo r mij n Huisje n klinken .

Wanneer ik , vol angs t i n de n nach t Twee Katte n i n ' t duiste r za g blinken *

ALLE.

Dat teke n wa s naa r a l t e klaar , Dat Kreli s reed s geftorve n waar . */.

AKTJE.

Eens hoord e i k ee n Ui l onverwagts ; Een Raa f in all e d e Ochtendwonden ,

En meesta l o m twaalve n ' s Nacht s Regost he t gehui l alle r Honden .

ALLE. Dat teke n wa s maa r a l t e klaar , Dat Kreli s reed s geftorve n waar.'/ »

ANTJE. Ook laats t he b i k gint s aa n di e Schuur ,

Wait

J6 D S G O D O t X B l ü ï L O F T .

Waar Krelii en Neeltje dikmaal) zaten, Een Doodshoofd met oogen als vuur,

Gezien en bedremmeld verluten. A L L E .

Dat teken «as maar al te klaar. Dat Krelis reeds geftorven waar. •//.

ELSJE. Dan is het geen wonder , wan t bij zulke voorte-

kenen moet iemand wel voord, a l ha d hij tie n hal-zen. . . . (zijjvord de Rouwband van Teeuwis gewaar.) Maar zeg eens Teeuwis, wat wilt gij met die Rouw-band uitvoeren?

H I E L T J E . Wat zou hij 'er anders meé doen dan mij befpotten 1

T I I U W I S Spreek mi j niet meer va n dat ding. — Ik wilde

Neeltje bewijze n ho e lief i k haa r bad , zo o da t i k zelfs over haar eerfte Vrijer. ...

E L S J E . Heb i k he t nie t gezegt l alle s verkeerd . Wage

toch tot dat het u geheten wordt . He t ftaat net of gij een ongel uks profeet zijt .

TOMAS. Ja ne t al s di e komee t voo r eenig e jaaren , me t

die groote ftaart agter zich . T E E U W I S

Wel n u dan za l ik hem weer afdoen . (Hij doet de Rouwband afyen fteekt hem in de zak.) Ik kan hem toch nog wel eens gebruiken, al s mijn Vrouw dood is.

ELSJE, (tegen htm terzijde.) Alles wee r verbruid!

HEELT-

T W E E D E B K D R J J P Jf

NEELTJE. Daar hoor t gi j het ! hi j wa s oo k va n zin s mi j

iets goeds t e profeteeren. — Achl mij n lieve Kre-Iis zo u vee l lieve r zel v geftorve n ——- als zo iets gedocht hebben.

ANTJE. Na Neeltje : hi j heeft da t zo boo s niet gemeend..

E L S J E . Gij zijt toch een braav e Vrouw, Antje. J a zeker-

lijk dacht hij iets goeds te zeggen. TOMAS.

Ja dat dacht hij ook, E r. s j E .

Gij zult hem wel anders maaken, wannee r hi j uw Man wordt.

ANTJE {tegen NEELTJ E die be-gint te fchreijtn.')

Zeer zeker! Hoo r Neeltje: i k he b mij n Broeder ook zeer lie f gehad. Maar wat kan het helpen? voor den dood is geen kruid gewasfchen.

TOMAS. Dit ka n nie t ander s zij n Neeltje . Wi j moeten

alle fierven, jonge n oud , klei n e n groot , rij k e n arm, Koninge n en onderdaanen . He t verfchi l be -(taat enkel in de oorzaak van ons fchreijen, want dat gefchied over d e kleine n dikmaals o m da t zi j fter-ven, en over d e grooten, o m dat zij niet fierven.

HLSJl . Ik zo u toc h gaern e weete n wa t he m gefcheel t

heeft. Zul k ee n jong, ' frifc h Kaerel , z o fpoedi g men ka n toc h hee l lig t iet s krijgen . Wee t

men niet hoe? TEIÜ-

? 8 D E C O D D B R B R I U Ï L O F T ,

TEEUWIS. Dat kan ik 'er u wel va n zeggen: Hij heeft i n d e

Herberg rufie me t de Dragonders gekreegen , e n die hebben he m den halven Ko p afgehouwen .

N E E L T J E . De halve Kop ? — Ach', d e arm e Krelis .

Nog ÏO O een fmertelijk e doo d bove n die n — Gij zege, Antj e

4 N T J E . Gij moet flegte berichten hebben , Teeuwis. Hein

Vos heef t mi j dat heel ander s verhaalt . E L S J E (ft'd tegen Teeuwis.')

Daar heb t gij u al weer verpraat . T E E U W I S .

Zo? T O M A S.

Wel nu . A N T J E .

Hij wild e met alle geweld wee r t e ru g naa r zij n Neeltje, e n verzogt o m zijn Paspoort: maar dat was te vergeeffch .

Wijze: Geld is ie Ziel van alle zaaken. Toen lie p d e Ga l he m doo r d e lede n ,

Joeg he m ee n heet e Koort s o p ' t Lijf . Zes weeke n moes t hi j aa n ' t .Ziekbe d belleden ,

Tot Peke l zonde va n zij n bedrijf . Dan lig t waa r hi j no g nie t geftorve n ;

Maar al s d e Ziek e vond t eenig e baat , Dan heef t d e Dofto r he t voor d wee r bedorven ,

Door Artzeni j e n goede n raad . •//.

TOMAS. Dus ftierf hij nie t aan een gekloofd Hoofd ?

TEEU-

T W E E D E B I O ft I] F, 7 9

T E B U W I S .

Zekerlijk aan een gekloofd Hoofd . A K T J E .

Neen, aa n de Koorts zeg ik u. T O M A S .

Nu, nu ; hij kan aan alle beide n we l geftorve n zijn.

T E E UW I S .

Hij mag geftorven zij n waa r aa n hij wilde, wel hem! en wel mij .'

K E E L T j E (tegen Teeuwis.') En wee mij! Dus ziet gi j dat hij mi j me t

zijn Rouwban d enke l wilde tergen. E L S J E .

Wattergen! Laa t Kreli s Kreli s blijven ; gun t hem d e rust. Hede n moe t he t me t Teeuwis ge-fchikt worden .

T E E U W I S (hij vrij ft zijne han-en fchudt van vreugd.')

Ja, me t mij Neeltje, me t mij — Zo heb ik het toch doorgezet .

N 2 E L T j E . Ach, toc h heden niet , lieve Vader! Anders wordt

de dag di e ons , wegens onzen lieve n Grootvade r zo aaDgenaa m is, voor mi j de droevigfte alle r da-gen.

T O M AS .

Wel nu, wi j kunnen al s *t nodig is, no g weleen paar dagen

E L S J E , (hem bij zijn arm vat' tende.)

Wat wilt gij zeggen ? TO-

go D B C O ü D E B R U I L O F T .

TOMAS. Ik Ik .. . . ik wo u zeggen, dat - — het thans

heel wel zou gaan. Grootvader s Gouden Bruiloft , en uw Bruiloft... . (Neeltje begint te fchreijen: To-mas gaat naar haar toe, en droogt haar de oogen af.) Nu Neeltje! wees gehoorzaam, mogelij k laat Moe-der zich nog bepraaten.

E L S J E .

Wat zou Moeder ? TOMAS. (tegenNeeltje")

Dat. . . . dat da t gi j u bepraate n laat , Teeu -wis

TEEUWIS. Mij, mij , mi j te neemen.

ELSJE. (Spottende.') Ja, wi j zulle n haa r zien t e bepraaten . — Gij

moet, Meisjen l e n daar meê i s 't liedjen uit.' NEELTJE.

Maar Vader TOMAi.

Maar mijn lieve Kind wat zullen wij doen? E L S J E

Uw Vader ophitzen, niet waar? A NT JE.

Uw Moede r heef t gelijk , Neeltje , gi j moet . MijnBroederis dood; e n gij hebt belooft omTeeu-wis te neemen, wannee r Krelis niet weèröm kwam. Teeuwis i s immers ook een man : hij zal u vertroo-ften (tegen haar ter zijde) wanneer 'er geen be-ter troofter komt.

NEELTJE Dit ontbrak *e r nog aan, da t gij

TBKÜ-

T W E E D E B E D R I J F . 8l 2

TEEUWIS. Ik, ik ; hoo r eens Neelcje! ben i k nie t troofter s

genoeg? NE EL T JE. (terzijde.')

Slegt genoeg ELSJE.

Nu het is u reeds genoeg gezegt. ' — Kom, fpoe-dig naar huis , en maak uwe dinge n klaar. — Ik wil naa r Grootvade r gaan , o m he m tijdin g va n Krelis t e brengen . Teeuwis , gi j kun t we l me S gaan. (zij vertrekt.)

T E E U W I S . Nu Neeltje, klee d u wat net! i k za l mi j ook al s

een Bruidego m opfchikken. (Hij vertrekt.) NEELTJE.

Schik u op z o gi j wilt : gi j ziet 'er toch al s eer t gek uit.

A N T j E. (roept Item naa.) Vergeet u w Rouwban d e n u w Handdoe k niet »

Gij mogt ze eens noodig hebben. TOMAS.

Neeltje! Neeltje! he t i s uw geluk , da t uw Moe-der niet hier is.

ANTJR. Dag, Vader Tomas! Neeltje! (zij gaat

naar haar toe, om haar iets in 't oor te fluisteren.) NEELTJE. (eenigzins boos.)

Ja, he t is hee l wel l — — Gij zijt me ê de regtef ik zal aa n u denke u (tegen Tomas, die heen •wil gaan.) Wagt een oogenblik, Vaderl

F A » X -

fi D C O a U D E N I I D I L » ! T

A NT JE. (leid Nèeltje ter zijden.) Wees gerust , Neeltje ; ze g maa r o p alle s ja ,

wat ze van u begeer en. Teeuwi s za l u nie t krij -gen > al ging hij op zijn Kop (laan.

D t E L T f L

Ja daar komt ook niet s van

Z E S D E T O O N E E I *

T O M A S , N E E L T J E .

TOMAS. Wat zeidAntje ?

N E E L T J E . Wat? . . . . ze ze i . . . . dat gij mi j we l va n Teeu -

wis af konde helpen, wanneer gij wilde. TOMAS.

Van harten gaerne. I k wi l . . . . zo dra uw Moe * der maar wil.

NEELTJE. Ja, da t is he t zelfde . Maa r zi j wi l mi j gaern e

het hui s ui t hebben , o p da t zij , e n haa r liev e Pleunrje, allee n zouregeeren: en dat wilt gij ook !

TOMAS. Maar hoe zal ik het toch maaken?

N E E L T J E . Gij moet doen zo o al s zij, ftaan op u w ftuk, e n

zeggen : ik begee r de n Molenaa r nie t to t mij n Dochters Man te hebben... .

TOKAS. Maar, al s zi j 'e r evenwe l o p blijf t liaan ; mi j n a

uitfcheld, en dan wéér vleit? HEELT.

t W ï t D K B I D R IJ F. 8)

S E E L T J E . Laat haar dan begaan en lagen 'er om.

TOMAS. Maar als zij 'er dan ziek van wierdt. 6 Dan had

ik geen rust! HKELTJE.

Van 't Kijven is nog nooit een Vrouw geftorven* TOMAS.

Zij heeft 'er mij toch dikmaals meê gedreigt. NE ELTJE .

Daar is geen Man meê bedorven. TOM AS.

Ik niet bedorven, als zij dood was? Neen, neen » dat gaat niet.

NEELTJE. Na, da n helpemij die helpen kan.

Z E V E N D E T O O N E E L

TOMAS, NEELTJB , KLORIS .

KLORIS. *tl» goed dat ik u hier vind , mii n lieve Neeltjé.

Ik hoor van uw Moeder, da t uw goede Erelis dood is* BEELTJE. (fchreijende.)

Ja, och ja . . . . en ... en . . . . KLORIS.

Het doet mij leed om hem, en om u. Maa r ons leven ftaat niet in onze handen . Wannee r he t de Hemel van ons vordert , da n moeten wij het ge-willig overgeeven ; en die daa r fmert van hebben, moeten zich daar mede trooften, da t zij ook den

F i zelf *

«4 D E C f f C T D l K U O I L O F T .

zelfden we g zullen gaan, di e andere n gegaan zijn: en dat , ho e lan g deez e on s oo k voorkomt , wan-neer wij he m voorui t zien ; dezelv e toc h naauwe -lijks ee n kort reisjen va n éé n Da g fchijnt , wan-neer hij afgelegt is . —— Ziet eens, ik ben n u tag-tig Jaar! Tagtig Jaar ? Z o het gemis mij-ner kragten , e n he t jaarta l mi j zulk s nie t zeiden, dan zo u i k tagti g Maanden , Weeken , o f Dage n zeggen. — Maar i k wee t da t di t gefprek u be-droeft. — Heden wi l ik denken da t ik tagti g Jaar ben, e n deeze n da g gehee l aa n d e vreugde , en aan d e herdenkin g mijne r jeug d wijden . — Gij Neeltje, gi j kunt veel tot mijn genoegen toebrengen.

NEELTJE. Ik, liev e Grootvader? Hoe zo?

KLORIS. Gij wee t wa t gi j ons alle n belooft hebt ; z o dra

wij zekere tijding van Krelis zouden hebbent deez e is 'er nu.

TOMAS. Ziet gij wel, dochter; Vader za l ne t denke n Z J

als ik l NEELTJE.

Ach, liev e Grootvader, al s Teeuwis maar niet KLORIS.

Ik weet wat gi j zegge n wilt . Gi j hebt een tegen-zin tegens hem... .

NEELTJE. Maar zeg mij toch, gijzij t zoo'n verftandigMan,

de verftandigft e i n d e heel e ftreek. I s Teeuwi s wel een Man die mij mijn Krelis kan vergoeden?

XLO»

T W E E D E B E D R IJ ir . 85

KLORIS. Ieder Menfch heeft zijn gebrek, mij n lieve Kind.

Teeuwis heef t d e zijne ; e n Kreli s had c de zijne . Zekerlijk bedekte uwe liefde die van den Iaaften,o f verkleindde dezelve; maar in Teeuwis fcbijne n z e u ook al te groot toe.

TO MAS. Ja da t zeg ik oo k altijd : all e Menfchen hebbe n

hunne gebreken. Teeuwi s heeft de zijne, e n Kre-lis hadt de zijne.

NEELTJE. Maar welke gebreken hadt Krelis dan?

KLORIS. Van de dooden moe t men niets da n goe d fpree -

ken. Gi j zijt verftandig genoeg dat gij ze zelfs wel weet, wannee r g 7 ee n beetje n nadenkt . De gebreken van Teeuwis fpruite n mogelij k he t meef t uit zijn handwerk voord . Da t ka n ook vee l doen . Maar tracht al s Vrouw zijn e liefd e t e verwerven ; gij zult he m dan zeke r va n all e zijn e misflage n t e rug brengen.

N E E L T J E . Ach! dat is onmogelijk !

KLORIS. Ik wee t doo r ondervindin g da t he t mogelij k is .

Ik was i n mijn e jeug d vri j wild , ligtvaardig e n minnenijdig: uw goede Grootmoede r zo u alles van mij hebben kunne n maaken , wa t zij wilde ; allee n om dat i k haa r lie f had . D e verbeeldin g da t ik haar door dit o f dat zoud e bedroeven , maakte dat ik, i n den beginne mij zelven gewel d aandeed, o m

F 3 her

15 D l G O O D E N H D I l O T T .

het na te laate n :eindelijk wer d het eenegewoonte; en o p t laatst deed ik het met vermaak.

TOMAS. Ziet gij wel, mijn kind, da t men, om zijne Vrouw

te bevallen , alles moet doen. KLORIS.

Dat i s t e zegge n , Toma», wannee r d e Vrou w redelijke dinge n va n de n Ma n vordert , (ttgen Meltje.) D e Molenaar Teeuwis heeft ook zeker zij-ne deugden. Hi j is geen Zuiper, geen Speeler ; hi j is een gefchikt Man voor zijn Huishouden.

N B S L T J C . Ja, o m da t hi j d e tegenoverftaand e gebreke n

heeft. KLORIS.

Die moet gij hem leeren verbeteren . I k heb op gemerkt dat hij zich lig t Iaa t leiden ; e n daa r door heb i k hem , o p mijn e aanfpraak , i n de n laatfte n duuren tijd, verfcheiden goed e daaden zien verrich-ten , daar hi j zelfs nie t aa n gedach t had. E n wa t voor goed zou een Vrouw da n bij hem kunne n uiCt werken!

TOMAS. Ja Neeltje! overleg dat eens!

N E B L T j E (tegtn Kloris.) Achl al s ik u hoor, da n geloo f i k alle s wa t g8

aegr,. KLORIS.

Boven die n Neeltje , heb t gi j he t oo k alle n be looft. I k heb we l opgemerk t dat gij het voo r on-mogelijk hield , da t Kreli s zo jong kond e fterven; maar die mogelijkheid hadt gij toch ook vooraf kun-

nen

T W X B P B B E D R I J » . «7

sen weeten ; e n derhalvqn o p geenerhande wijz e moeten belooven, he t geen gij niet dacht te houden.

TOMAS. Ja we l :

-<£elooven en houden, Voegt Jongen en Ouden.

NEELTJE. o Lieve Grootvader 1 Dat ik het maar nooit ba-

looft hadl KLORIS.

Eindelijk, den k een s mijn liev e kind, ho e veel vermaak gi j ons allen, e n mij in't bijzonder, daar mede doen zoud

NEELTJE. Ach ho u op, liev e Grootvader ! hou op; an*

ders K L O R I S .

Wat anders ? — Laat mi j flechts uitfpreken . Ik zal u daarna oo k gaerne hooren . I k durf we l zeggen, dat ik u onde r all e mijn e Kindskindere n zeer lief heb. Gi j hebt u altijd hupfc h gedragen : en zijt tor heden een huishoudelijk goed en gehoor-zaam Meisjen geweest.

TOMAS. Ja dat moet ik haar oo k ter eere nazeggen : een

goed en gehoorzaam Meisjen . K L O R I S .

Nu zo u ik u ook nog gaerne, bi j mij n leven , verzorgt zien . D e Molenaar i s zekerlijk ee n van de befte partijen in het geheele Dorp.

TOMAS. Hij kan wel duizend Kinderen de kolt gee ven.

F 4 KLO-

88 D S C O TJ D I N B R O I J E O F T

KLORIS. Denk eens , welk een vreugd e het voor mij zou-

de zijn, wannee r i k hede n o p mij n Feef t oo k he t uwe mogt vieren . Mogelij k zou de Hemel mi j dan nog z o lang i n 'c leven iaaten , da t ik ee n Neeltj e van u op mijn fchooc mogt zien.

TOM AS. Ja, enkel om de naam van Neeltje! — Gij weet,

dat ik ook heel veel va n dat Meisjen houde. NEELTJE.

Waar toe zoud t gi j mi j nie t kunne n bepraaten , lieve Grootvader ! Maar , den k reis : — op de n dag da t ik tijding krijg, dat mijn liev e Krelis dood is

TOM AS. Och I gij moe t daa r niet mee r aan denken ! Wie

dood is word niet weer levend . KLORIS.

Gij hebt gelijk, Neeltj e 1 en ik zi e hier u w goed hart in. We l nu het za l hede n enke l beloft e va n Trouwen me t Teeawis zijn . D e Bruilof t zal nog een tijd lang uitgefteid worden, e n gij zult dus vrij-heid hebben , o m uw ouden Vrijer te betreuren. — 2ijt gij daar mede te vreeden ?

«BELTJK (hem de hand kus-Jende..")

•6 Ja, liefde Grootvader . Gi j zijt a l t e goed. — Alles wa t gij wilt i s zeke r voor mij he t belle !

TOMAS. Nu da t i s braa f mijn e dochter ! Het fpreeke a

helpt toch. XL O-

T W Ï Ï D E B R D R I J F . if.

KLORIS. ó Da t wift i k wel , dat mij n Neeltj e ee n braav e

Meid is . — Ha! daa r komt mijn liev e oude Huis Moeder.

A G T S T E T O O N E E L .

*o os JE. (op een Stok leunende, achter zich eene menigte Zoonen en Docht eren, zo Kinde-ren als Kindskinderen) D E v o o r n a E .

KLORIS. Welkom, liev e Roosje ! Welkom , liev e Kinde -

ren. (Zij geeven de een naa den anderen Klori s de Hand t en wenfchen hem goeden morgen.) ó Gi j heb t zekerlijk vermaa k geha d , om onz e Kindere n e n Kindskinderen zelfs i n het Dor p zamen t e roepen ?

R O O S J E .

Ja lieve Vader! Ho e zijn wi j van de n Heme l ge -zegend! I k he b bijn a gee n hui s vqorbi j kunne n gaan, of ik heb met mijn (lo k aan ' t vengfter moete n kloppen, e n ee n va n onz e kudde n hie r naa r to e brengen. Zi j volgden mij , gelijk fchaapjenshunne n belhamel. ó welk e vreugde ! deeze n da g t e belee -ven 1

K L O R I S .

Ja wel vreugde! AUe de dagen di e ik geleef d heb , waren vrolijk e dagen : maar deez e da g kroon t he n allen. Hij is de fom van hun alle n e n laat mi j ineen s qverzien, hoevee l geluk , ho e vee l ze"ge n ik aa n u, naas t den Hemel t e danke n heb .

F 5 s o o s -

9 » DX G O U D E N I I B I t , O r T .

SOOftJE. En ik aa n u , liev e Man. Heb i k imme r ee n

wenfch kunne n doen, di e nie t reeds vervuld was, eer ik hem deedc. O f heb ik vreugde genooten die mij eerde r (maakt e dan gij 'er deel aan ha d F Heeft mij immer een ongeluk getroffen, da t uw troost mij niet verlig t heeft ?

XLOKIS. Ik gaf u enkel wéér wat ik bij u vond . Gi j maak-

te altijd dat ik van buiten e n va n binnen gerust kon-de zijn. Wannee r d e Zon door geen e Wolken be-dekt wordt, da n is alle s helder ; alle s lagch t on s dan toe. Uw e zorge , uwe handigheid ; de liefd e die gij voo r mij had, en die gij onze Kindere n ook inboezemde; u w deugd, u w voorbeeld.

ROOSJE. ó Zwij g (lil , beste Man . D e Vade r moet he t

Huis bouwen ; d e Moede r ma g doe n wa t zij wil , het is anders niet dan bijwerk. Maa r zekerlijk, wan-neer zi j te zame n arbeiden, dan kan 'er iets goeds van komen, e n d e zege n blijf t nie t we g Ha ! daar is onze Tomas , met zijn Neeltje . —— Welk een knap Meisjen is dat ook al 1

KLORIS. Ja, zi j ziet 'er uit als gij, toe n gi j i n haar e jaa-

ren waart, e n of zi j hede n d e Brui d zo u worden. E!k oogenbli k ka n ik mij u, i n haar te binnenbren-gen, toe n gij voor vijfti g jaa r aa n mij n groene zij-de zat.

»OOSJB. De Bruid ? d e Bruid ? ——. Heeft zi j dan

tijding van haar Krelis? JtLOQ-

KLORIS. Keen met Teeuwis.

TO MAS . Ja, me t Teeuwis de n Molenaar .

R O O S J E . (s # fchud ontevreit het Hoofd.)

Met Teeuwis ? — Nu, al s Grootvade r da t goed keurt, da n moe t he t we l goe d wezen . Di t i s ze -ker, da t een Meisjen nie t beter kan doen als fpoedig trouwen: Want he t beste da t zij doe n kan , is aan de Waerel d goed e Kinderen te geeven, en voor de-zelve een Moeder te zijn .

KLORIS. En u gelijk t e worden, Roosje.Dan ka n zij geluk-

kig zijn , e n alle n gelukki g maake n die haar omrin -gen. Haa r leven, hoop ik , zal da t zijn , wat he t pns is ; namenlijk een fchoone n oogstdag . De moei -jelijkheden de s levens, het zweet da t on s va n he t voorhoofd droo p , was zoet , o m dat wi j 'e r d e vruchten va n plukten . N u volg t ee n verkwikke -lijke avond, di e on s haas t tot d e rust za l geleiden .

ROOSJE. Kom Vader , d e Ambagtshee r heef t doo r zijn Ja-

ger laaten weeten.dat wij alle te zamen in zij n tuin moeten komen. Di e braav e Heer ! • Ik ka n naauwelijks wagte n to t wi j bi j elkande r zijn , o m den Hemel t e danken, voor d e weldaadcn die hij u en mij bewezen heeft .

T O M A S , met alle de O V E R I G E N . Wijze Trit/mp/iS.

Liefde e n deugd , ja liefd e e n deugd , Doen u be t reins t genoege n fuiaa»en !

Vee.

5)2 D l G O O D E N B X U I L O

Vereenigd pur ! u w liefd e e n deug d Zijn wur e fteunzels onze r vreugd .

T O M A S , (alleen.)

Onder ' t vrolij k dansfe n , Met d e Bloemenkransfen ,

Denke me n teven s aa n u w jeugd . Blijdfcbap klink ' doo r all e tranfe n Grijsheid word t getier d doo r deugd .

H E T CHOOE .

Liefde e n deugd , j a liefd e e n deugd , Doen u he t reint t genoege n fmnaken ,

Vereenigd paar i u w liefd e e n deugd , Zijn waar e fleunzels onze r vreugd .

Mindt van het tweede Bedrijf,

D E R D E B I D 1 Ij r . 95 D E R D E B E D R I J F .

Het Tooneel verbeeldt de Tuin van den Ambagtsheer.

E E R S T E T O O N E E L .

K E E L T J E . {gaande in gepein-zen over het Tooneel.')

Alles is rondsom mij verheugd: i k alleen ben het niet. A l mijn e Vriende n e n Buurmëisjen s koméa met Linte n e n Bloeme n gefierd , e n i k ach i mij (laat alles tegen. Maa r wa t heb i k ook aan zulke luchtige bont e Kleure n evenwe l jaag t mij n Moeder mij voord.

Wijze .* a Quel maux il me ttvre. Zon 'k mij met Bloemen fleren ,

Helaas! out Krelis dood te vieren i Zij die mijn har t verrukken ,

Die bloeijen o p zijn Graf . Ven' va n die af te plukken ,

Zal 'k haar met traanen drukken . En doe t me n mij Vreugd verwonen ,

Smart zal dit Hart bewoone n , Zij druk t mi j even ftraf.

* * * Om 't droevi g har t te treffen ,

Zal ik mijne onfchul d Reed s bezeilen. Mijn boeze m za l zich ftreelen ,

Met blanke Lelieblaên . Een Roosje n zo u verveelen,

*k Moet het met Teeuwis deelen . En ' t zou verwelkt blaedloos hangen»

Moet hij mijn Trou w ontvangen , Dan vangt mijn ram p eers t aan.

* * * Een

94 OK G o ü o B t * B i u i i d r t . Een Duizendfclioon vo l trainen.

Zal mij tot (lille n rouw veuaaocn. Tuis, Rosmarij n za l bloeijen,

Zo ven'* mijn oo g maar Ziet. 't Viooltje n za l lteeds groeijen .

Ik het met traarietf fproeije» . 'k Za l 't bitte r der Kamill' vereeren.

Maar boven die n waardeeren De Bloem Vergeet mij niet.

Maar wat ka n mij dat alle s toch baaten ? Is Krelis daar om minder dood ? zal i k de Vrou w va n Teeu -wis nie t moete n zijn ? — Maar, Antj e zei : i k moest maa r gerus t zijn , Teeuwis zo u mi j nie t kri j gen, a l ftond hi j o p zijn Hoofd. Wa t heef t ze daar dan me ê gemeen d ? — Wat ? •* » Niets! zij za l het allee n gezeg t hebbe n ommi j vooreenoogenbli k gerust te (lellen ; gelij k ee n Kusfentj e me t Kruide n voor d e Hoofdpijn, op dat dezelve than s zoud e op-houden, o m in een volgen d kwartie r zo vee l t e he -viger wee r t e komen . Wan t al s Kreli s doo d is , en dat hi j doo d i s , zeg t zi j zelfs,en all e menfche n met haa» , da n is TeeuWls...«achI Teeuwis. . . . ,

T W E E D E T O O N E E L .

NEELTJE, TEEUWIS . (opgefchikt.')

T E E u W i s. (waanende dat zij hem geroepen heeft.}

Hier be n i k — Hebt gi j mi j al lan g geroepen ? HEELTTE. (vol verdriet.)

Ik? — ü ? TEEUWIS.

N u , heb t gij nie t Teeuwi s geroepen? — Ikhiet immers Teeuwis ?

HEELT-

D I R D E B E D R I J F . fij

B E E L T J E . Nu,7a; i k he b u genoemd » — genoemd —

dat gij mij alleen zoudt laaten . TEEUWIS.

Zo, du s heet men iemand , di e 'e r no g nie t is, dat hij ons alleen zal laaten.

8 E Ï L T J K . ó Ja; en o p da t gij zie n moog t dat he t ernst is ,

zo zal ik u alleen laaten. Tï lBWis. (haar tegenhoudende)

Neen, blijf. I k wil S K E L T J K

En i k niet I k wil toch rei s zien wi e mij ' dwin-gen zal?

TE EU WIS. Ik, ik , rk . I k wi l nie t t e vergeefc h gekome n

zijn; uw Moeder moet mij niet te vergeefschhierge -ftuurd hebbe n (zij wil zich losfcjteuren,dach hij houdt haar va/£. ) Nie t van deeze plaats 1 Jak en Rok zullen eer in mijn hand blijven..... .

N E E L T J E . Een vriendelijk e wijz e o m zij n liefst e tege n t e

houden! TEEÜWIS.

Als d e Moolen nie t maaien moet, da n zet me n hem vaft.

B E E L T J E . Laat mij los, zeg ik u.

TEEUWIS. Blijf hier, ze g ik .

NEELTJfc Nu, wa t begeert gi j dan?

TEEÜ»

$6 D E G O U D E N B R U I L O F T .

TEEO.WrS-Dat zult gij hooren, zeg eerst of gg blijven wilt.

MEELTJE. Als ik moet.

TEEÜWIS. Als gij moet? ? Dus ben ik genoodzaakt u

geduurig vas t te houden. Gi j moet willen. NJSELTJE.

Nu, dan wil ik, als het niet anders kan zijn-TEEUWIS.

Top! een.. . . . . NEELTJE.

Er gee n boete op te zetten, anders. ..» TEEUWIS.

Nu, to p dan! N E E L T J E (onwillig.)

Top! TTEEUWIS.

Maar < N E E L T J E .

Laat mij toch los, ik zal blijven . T E E U W I S (zijne armen vitgeftrekt

houdende, op dat zij hem niet zal ontloopen.)

Zeg eens, waaró m loop t gij weg? N E E L T J E .

Mij dunkt dat gij dat makkelijk kun t weeten. Om dat ik niet gaerne ben waar gij zijt; en bij elke voet-ftap die ik nader tot u kom, geduurig wenfch , da t bij mij hondert meile n van u mogt verwijderen .

T E E U W I S . Ha, ha , ha, ha! Wij zullen elkander we l nader

komen. Wag t maar ! H E E L T '

D E R D E B E D R I J F . gf

N E E L T J E . Zoo veel te flimmer.

T E E U W I S Men weet wel, wat de Meisjens daar meê zeggen

willen, als zij roepen: wilt gij wel heengaan.... (hij zingt) „ Ik ben zo lang nie t bi j u geweest . Ko m hier, ko m hier, ko m hier.

N E E L T J E . Daar zullen wij da n d e proe f va n nee m en. (Zij

vil hem anthopen doch hij houdt kaar tegen.) Teeuwis! gij fcheurt mij mijn rok van het lijf,

TEEUWIS. Gij doet moeite te vergeefsch. Me n laat den Vo-

gel niet vliegen , di e men in zijne hand heeft . Maar ik merk het nu eerst..., de Meisjen s móeten een beetjen befchaamd zijn, als zij d e Bruid zulle n worden.

N E E L T J E . Alk fchaam mij Hechts voor mij zelve, da t ik uw

Bruid zal tnoecen worden. TEEUWIS.

Ha! ha ! ha! ha ! —— Als een Meisjen de Bruid wordt dan i s zi j altij d befchaamd . Da n moe t zi j haar bakkesje n i n ploo i houden , e n nie t hoore n noch zien van he t geen een ande r fpreek t o f doet . En wanneermen haar iets van het huwelijk verteld, dan moet zij, in plaats van lagchen.haarvoorfchoot voor haar e ooge n houden . Zi j moet da n geheel niets weeten, zelfs niet eens da t de Meisjens vein-zen kunnen; maar dat weet zij , da t de Ojevaa r d e Kinderen brengt.

G HEELT -

£8 D E G O O D E » B R U I L O F T .

WEELTJE. Ik weet niets , e n mag e c wi l ook niets weeten :

en we l het minde van u . TEEüVTIS.

En het geen gij niet weete n wilt,da t moet gij wee-ten, ja van mij weeten. Maar laa t dat zo zijn. Het zal u gaan . . . gelijk d e Kreeft . Alle s ziet thans zwar t aan u: gi j kruip t telken s agte r uit ; maa r het help t niet. I n den Ketel moet gij ; ó hoe fchoo n za l het roode Bruidsrokjen u daarn a (taan!

N E E L T J E . Ach! het za l mi j heete r bi j u worden , als de

Kreeft i n kooken d Water : maar dat ze g i k u , dat ik u zo lang zal knijpen, al s ik kan, tot gi j mij zult laaten loopen .

TKEUWIS. Nu, gee n gekheid, meisjen ! Daar , zie ; eenhee -

le mand vol Bloemen, om u eens netjens o p te fchik-ken : zie eens wel k ee n menigte ! — Een O s zou 'er zich zat aan kunnen eeten , al moest bij op onze Bruiloft geflag t worden .

NEELTJE. Nu, dan zouden ze toereikend zijn voo r uw hoofd,

indien gij luft had t o m u op te fchikken . TEED wis .

Niet te fpotten! (Hij houdt haar de Mand met Bios' men voor.) Wil t gij Bloemen, of niet?

N E E L T J E . Ik wi l ze niet .

tr-EEüwiït Waarom niet Meisjen ?

«BILT-

D E R D E B E D R I J / . 99 KEELT JE .

Om dat ik ze nie t ter Markt wil brengen, TEEUWIS

Neem 'e r d e best e uit, en fchik 'er u mede op. NEELTJE.

Voor wie ? TEEUWIS.

Voor mij. HEELT JE.

Voor u. Da n had gij brandneetels moete n bren-gen.

T E E U W I S . Om mij de vingers te verbranden ? • Maar

laat eens zien hoe zij u zullen ftaan. (Hij hopt haar met de mand met bloemen naar, en Wil een bloem op haar borst Jieeken.)

NEELTJE, Wik gij 't wel Iaaten?

T E E U W I 9 . Een mooi ruikertjen op uw borst.

HfiELTjE, (zij keert zich om en neemt hem de mand af.)

Geef hier dan. (zij werpt de mand met bloemen naar zijn hoofd.)En neem z e weder ! (zij'wil wegloopen, doch haar Moeder ontmoet haar aan het eind van het Tooneel.)

D E R D E T O O N E E L .

ELSJE. H E E L T J E . TEEUWIS ,

TEEUWIS. Houtegen, Moeder t houtegen .

100 D E C O D D E N B R U I L O F T * .

ELSJE. Hoe! wat is *ér te doen? — Waar naar toe Nest-

je? — Waar naar toe? NEELTJE.

Gij hebt mij belaft, mi j een weinig op te fchikken. TEEUWIS.

En mij, da t i k haa r daa r d e Bloeme n voo r zpu brengen. Daa r liggen zij . . .

ELSJE. Op den grond ?

TEEUWIS. Ja, eerf t naa r mijn hoofd... . e n toe n o p den

grond. Z o aangenaam zijn mijne gefchenken. ELSJE.

Hoe! wat is dat? Neeltje . NEELTJE.

Wat? Wat ? Da t hij met mij den gek fcheer t ELSJE

Hoe zo? TEEUWIS.

Dat ik baaree n geheele mand met Bloemen breng;. NEELTJE.

Ja, Bloemen, zo als men ze va n het weilan d af-maaid — Klaver en Boterbloemen, en Gras,... .

TEEUWIS, Zijn 'e r gee n Zonnebloeme n me ê onder ? d e

fchoonfte Bloente n uit mijn Tuin. N E E L T J E .

Ja, o m dat zij de grootft e zijn , e n gij alles naar uw hoof d afmeet . — Waar zou i k di e Bloemen toch fteeken, dat zij mij het halve lijf niet bedekken-?

ELS-

O E 1 D I B 1 S 1 1 J F . IO I

ELSJE. Niet zo vinnig. Kun t gij de befte nie t voo r u uit-

zoeken? TEEUWIS.

Dat zeg ik ook. NEELTJE,

Dan had ik lang moeten zoeken : liever g a i k e n haal 'er ee n paar uit mijnTuintjen, dat mij n overle-den Kreli s no g beplan t beeft . I k wa s reed s o p weg, toen die Kaere l

ELSJE. Wilt gij wel zwijgen? — Gij zul t mij van Krelis

niet mee r fpreeken , ander s (Krelis fluipt achter over het Tooneel, en verbergt zich in een Bosch-jen.)

NEELTJE. Wel nu, ma g ik niet van he m fpreeken, da n wi l

ik toch aan hem denken. TEEUWIS.

Denk aan hem zo veel al s gi j wilt : daar gi j mi j toch neem en moet , z o i s he t mi j be t zelfde , o f 'e r een Spinnekop over uw deken, o f Krelis naam door uw herfenen loopt .

ELSJE. En gij zult noch van he m fpreeken, noch aan hem

denken. Teeuwis , — Teeuwis ze g i k u , i s n u uw Bruidegom.

NtELTJB. Ja, o m dat hi j mij de n Huwelijkenftaa t z o lieflij k

voorfteld. Noc h maa r ee n klein e poo s geleden » heeft hi j mi j ee n Kreef t genoemd . — (Elsje ziet Teeuwis eenigiins fcherp aan. ) Ja , ja , ee n Kreef t

G 3 die

102 D B C O Ü D S N B R Ü Ï J t O F T

die zwar t was, en i n kookend wate r moeft gewor-pen worden, o p dat hi j rood zou worden. Du s wil hij mij martelen, gelij k ee n arme Kreeft, (zij weent.)

TEEÜWI8. En heb t gij nie t gezegt , da t gi j mij , gelij k een

Kreeft zoudt knijpen ? NEELTJE.

Wel nu , wannee r ik een Kreeft moet wezen, dan wil i k ook als een Kreeft doen.

ELSJE. Wees toch niet z o dwaa s Neeltje . Gi j zie t wel

dat Teeuwis daa r meê fpotte; e n fpotterni j moeten de Meisjens leere n verftaan . Kom , wees ee n ge-hoorzaam Kind, e n raapt de Bloemen weer op.

NEELTJE. Mij dunkt dat Teeuwis dat beter zou ftaan, als mij'.

TEEUWIS. Ik heb ze toc h niet op den grond geworpen,

EL s j E. Neeltje heef t gelij k Teeuwis . Wee s nie t zo ö

jtijf: raa p ze opl TEEUWIS.

Om ze mij weer naa r 't hoofd t e laaten gooijen? {Hij raapt de Bloemen op.)

ELSJE, (ter zijde tegen Neeltje.) NuNeeJtfe, draa g uverftandig. U w goede Groot-

vader verheug t zic h z o zeer ; wi j all e verheuge n ons, e n gi j moet onz e vreugde niet bederven . Al -les zal vergeeven en vergeeten zijn

N E E L T J E .

ja , deed t Grootvader niet z o . . . . . EIS*

S t l D I « I D K I J f , Jo g

ELSJE. Nu, begint de oude wildzang nie t wéér .

T E E U w i s (.Steunende.") ó Mij n rug! Niet s val t mi j z o moeilij k al s he t

bakken. ELSJE.

Kom bie r Teeuwis ; gee f Neeltj e d e hand ; e n wees goede vrienden. (Neeltje treed agterwaards.)

T E E U W I S . Zie, daa r hebje d e Kreeft a l weer .

ELSJE. Nu, uw band hier, Neeltj e (zij vat Neeltje bij de

'hand.') TEEUWIS.

ó Wi e kan zulke gekheden maaken - Al s zij mij de hand niet geeven wil , da n neem ik dezelve, e a de Ko p 'er bij . (Hij loopt naar haar toe om haar te kusjen. Krelis die intusfehen agter haar genaderd is, geeft Teeuwis in kaareplaats de hand , ontvangt de kus die zij ontwijkt, op zijn wang, en geeft Teeuwis daar een oorvijg voor.)

V I E R D E T O O N E E L .

KRELIS (Hij heeft een zwarte Plaejier op zijn ge-zicht , die hij 'er echter afneemt, zo dra hij Elsje en Teeuwisweggejaagt heeft.) DE VOORIGE .

E L S J E , N E E L T J E , T E E U W I S , tegelijk. Een Geest! Een Geest ! ( T E E U W I S loopt het Toonesl rond , en eindelijk

dsor een der uitgangen 'er af. ELSJ E loopt naar huis.. G 4 HEELT-

I04 D E C O D O I S B R U I K O F T .

V E E L T J E valt in onmagt op eene graszode, die aan een der zijden van het Tooneel is. KRELI S loopt na haar toe, knielt nevens haar, neemt haai e hand, v/aait haar met zijn' hoed, en wendt alles aan om haar nfeder tot zich zelven te brengen.)

K R E L I S .

Neeltje!... Neoltje.... ' liev e Neeltje! — ó Ziet eens.... ik.. . ben.. . Kreli s nie t de geest van Krelis! I k lee f nog..- , i k boosaarti g menfcb ! dat ik u zo o he b doe n fchrikkenl... . (Zij haalt die} adem.) Ach ! mij n Neeltje ademt! — Zij leeft. — Nu, hoor t gij Neeltje?... ik. . Ik , u w Kreli s ben hier... ik be n het zelfs. ...

NEELTJE. Ach.'.... Krelis I . . . . Zij gij nie t dood ? . . . . Zjjt

gij geen geest? KRELIS.

Neen; i k leef» i k ben gezond e n frifcb, e n be-min u meer dan ooit. Wil t gij uwe oogen niet ge-1 ooven, z o geloo f uw gevoel. {Hij kuft haar.)

NEELTJE. o I k begin weer te leven; zo mij — de vreugde

niet doodt . (Zij omhelst hem.) Krelis ! liev e Kre-lis ! mijn vreugde. ' mijn geluk ! Gi j leeft nog ? En zijthier?... . Ach, ho e is da t moogelijk ! Zjjt gij hier ? en blijf t gi j hier 1

K R E L I S , Zo lang ik leve.

NEELTJE. ó Vreugde bove n vreugde! welk een verdriet hebt

gij mij niet veroorzaakt! Eers t onde r d e Soldaate n dienst t a neemen ; daarnaa gee n enke l woor d ta-

fchrij-

D E R D E B E D R IJ F . 10$

fchrijvenl 6 Krelist al s ik daar aan denk, dan kan ik nauwelijk s gelooven, dat gij mij waarlijk ooit hebt liefgehad.

K R E L I S .

Pijnig mi j niet , Neeltje . I k heb mijn e dwaas -heid duur genoeg betaald. Al s gij alles wist

N E E L T J E .

Nu, i k wi l alles , i k moe t alle s va n u weeten . Tot op dat oogenblik heb ik no g niet rech t kunnen hooren, waarom gij onder de Soldaaten hebt dienst genoomen, daa r ons Huwelij k zo nabi j was . Qi j fchreeft zekerlijk , i n den beginne, dat gij onder dp Wervers vervallen waart, maar...

K R E L I S .

Ik Zal het u alles vertellen : Gij weet. Wijze: Nous Plturons tout Vetritte etats.

De aanftaand e Kermi s i s 't drie jaar Dat ik , in Stad , eens vrolij k waar . Men moe t èèn s vrolij k wezen.'/ , 'k Za g daa r d e Kraamc n , Spullen (taan , En wa s bezwee t e n mo t va n ' t gaan . Dat kom t va n ' t vrolij k wezen.'/ *

* * • Gebeel vermoei d va n a l ' t pleizler Nam ' k i n d e Bo k ee n glaasje n bier : Die dors t heef t ma g we l drinken.*/ . Daar voegd e zic h verheug d e n bli j Een Hee r i n ' t groe n naas t mijn e z.i j t Die dors t heef t ma g we l drinken.'/ ,

MEELT JE. o Al s da t eens een verkleedd e Soldaa t wa s ge-

weest I G s Kiu «

$06 O S D O D O K N H Ü I l O n .

XRELIS. Zekerlijk was het zulk een Menfchen jager: doc h

ik hield hem enkel voor een Haazen jager: Hij fpnk vt n honger en van dorst Schonk mij Augurken, Wijn en Worst t Ik t t en dronk met vreugde.*/. Straks voegd e zich, ook even blij , Nog een paar Heeren nevens mij . Dit gaf ons nog mee r vreugde.-/•

NEELTJI. Ja, ja ; alle goede dingen beftaan in drieën. Eé n

fchelm wa s t e weinig . Mij n arm e Erelis , mij n hoofd begint 'er reeds van te gloeijen.

KRELIS. Straks dronk men Bier met Brandewijn, Om nu eens reg t verheugd t e zijn. 't Hoezé klonk doo r de Kamer.*/. Het gla s was naauwlijks ui t de band. Elk dronk ; het heil van 't PaderUnil 't Hoezee klonk doo r de Kamer.*/.

NBELTJE. En merkte gij het verraad noch niet ? — ó Kr«-

lis! Erelis ! XRELIS.

Wat zou ik merke n ? Ik wierd hee l warm, en vol van moed, Men ac en dronk voo r niet , en goed. Mijn dors t kwam telken s weder.*/ . Ik fchreeuwd e me ê tot 'k niets mee r Z*t, Viel van de bank met eene flag: Toen kwa m mijn dors t nie t weder.*'/ .

NEELTJE. 6 Die Schelme n hadde n zekerlij k iet s i n he t

Bier

D l K D I I I È l l j r , 107

Bier gedaan, da t u naa r het hoof d liep ; wan t an -ders he b i k u nooi t dronke n gezien . Maa r ho e ging het verder ?

ss E L is. 'k Ontwaakte , dwaalde n e n bevon d Mij zel f berooi d o p vreemde n grond . Mijn hoof d dee d m e alle s vreezen. -/. 'k Ontmoett e nu-mij n Officier , Die fchon k m e ee n blaauw e Rok , voo r Bief j Zei , da t ' k Soldaa t moes t wezen.'/ .

N E E L T J E . Ach! ik word 'er koud van.

K R E L I S . Ik zwoe r e n vloekt e kris e n krat. Dat zulk s ganfc h tege n rede n was . De ftok werd t opgeheven.*/ . Men klopt e e n fchopt e mi j vri j lank, Bond m e o p d e Brit s — een hard e bank » Om du s bewij s t e geeven.'/ .

NEELTJE. 6 Ik bee f 'e r van. He t i s o f ik voel , ho e zeef

liet u deedt. KRKLIS.

Hier la g ik , neigend e va n dorst , Kreeg wate r e n har d brood , voor worst . 'kWierd moedloo s e n vo l vreezen.'/ , 'kVerfoeide nu de n Brandewijn , En wa t mi j eers t to t lus t ko n zijn . 'kNam diens t o m vri j t e wezen.'/ .

N E E L T J E . Ach! al s ik da t alle s geweete n had , zou ik van ,

angst geftorven zijn . D e Heme l zi j dan k da t gi j weer hier zijtï Maa r zulle n z e u niet wee r kome n haaien?

rca E-

JOS D E G O U D E N B & 0 I L O F T

K R B L I S (Juut *ijn mflagbriff gewende, in welke zij iets brtmt , als of zij kest.)

Daar Lees! HEELTJE.

6 Daar ftaat: „ -wegens ziekte en onvermogen bui-„ ten floot om te dienen" «— Zijtgij niet wéé r ge-heet en a l gezond?

KRELIS. En, al s ik he t niet ware, zoud gi j mi j da n nje t

willen hebben? HEELTJE.

ó Ja, mij n waarde Krelis! krom en lam zoudt gij mij nog lieve r zijn da n Teeuwis . Maar,.. . wan-neer zij hooren, da t gij weer gezond zijt f

KEEL is . Wees gerust. D e drank is betaald.

HEELTJE. Zo veel t e beter. Maa r welk ee n affchawelijk e

plaester had: gij over uw gezicht, toe n gi j on s z o verfchrikte?

K R E L I S .

Ik had van Antje gehoord, da t Teeuwis mij den Kop door ee n Dragonder midde n doo r had laate n houwen: en du s begeerde i k d e eerft e maa l juist zo voor hein te verfchijnen , al s hi j mij gefchilderd hadt.

KEELTJE.

Van Antje, zeg t gij? Wist Antfe dat gij nog leef-de ? en dat gij hier waart?

SEE-

D E R D E B E D R I J F . 1 0 0

K R E L I S Zekerlijk.

H E E L T ] ! . Dat booz e Vrouwsperfoon ! Das heef t zi j doo r

het valfc h berich t va n u w dood , mi j z o vee l finer-te veroorzaakt ; daa r zi j mi j z o vee l vergenoegd e oogenblikken had kunne n verfchaffen? Di t vergee t ik va n mijn leven niet .

KRELIS. Neen, Neeltje , Antj e heef t he t zee r we l me t u

gemeend' Zi j wilde uw e vreugde , doo r mijn e on -verwagte terugkoms t vergrooten ; e n i k wild e mi j liever overtuigen,da t Ereli s u meerder waard was » dan Teeuwis met all e zijn e goederen .

NEELTJE. Dus heb t gi j ooi t ee n mistrouwe n kunne n heb -

ben , dat ik u nie t mee r beminde ? KRELIS.

Konde ik wel anders , daa r ik i n he t naafte Dor p hoorde, da t gij heden met Teeuwi s d e Brui d zou d worden. Doc h di t alle s i s n u voorbij .

B E U R T Z A N G . Wijze: On tie peut elever rEnyancet

Ik lee f no g en bemin u teder , Jt zelf s teedie r da n voorheen, Al mijn leed i s nu reeds geleen ; Neeltje bemin t mij , en ik haa r weder.

Gij kunt mij n rampen nooit bezetten. Gij weet aist bo e de Vreeze moet treffen ,

Schoon zij de Hoop geleidt , In uwe afwezenbeid .

tie vrees vervul d be t harte ., Wekt minnenijd e n fmarte.'/ . " I D E , W * Dan worde d e vreugd baar plaats onueidu*/ .

BEI-

11Q D E G O U D E N B I D l b O F T .

B I I D I N . Ik lee f nog «n bemin u teder . Ja zelfs teedrer dan voorheen. Al mijn leed i s n u reeds geieén, N e e l t i e l bemin t mij en ik S J™ J weder. Krelis i i he m J

NEELTJE. Nooit he b ik u voor ontrouw verfleeten , 'k Hield u voor dood — n i et voo r verteetent Gij leeft , i k ben gerust, Mijn kwellin g i s gezust . De nevelen verdwijnen . De zo n za l [Ira k weer fchijnen.

KRELIS. De nevele n verdwijnen , De zon za l ftrak wéé r fchijnen.

BEIDEN. Gelede kwelling baar t nieuwen lust»

* * * Ik lee f no g en bemin o teder , Ja zelf s teedre r dan voorheen. Al mijn leed i s n u reeds geleén,

J 2 ' 1 bemint m i j . e a i k J J - J w e d e r .

V I J F D E T O O N E E L .

KRELIS, KEELTJE , ASTJE ,

A NT JE. Ha! ha l Lusti g duifjens, lustig! — Nu Neelt-

je, he b ik mijn woord gehouden? JTEïLT-

D E R D E B E D R I J F . J U

KEELTJE. Zoo gehouden , dat i k gee n Zuste r mee r zo u

kuanen beminne n al s u — maar ook z o gemarteld — dat 'er geen kwaader Schepfel bijn a t e vinden is. -—— Zijn Broeder dood te flaan

K K E L I S . Ja, en hem z o lan g in 't Gra f t e Iaate n onwen-

telen. A NT J E .

Ik zou u a l eerder opgewekt hebben , indie n i k niet gemerkt had, dat andere Lieden zo o flim als ik geweest waren. Gi j waar t dood , eer i k d e han d aan u floeg. Teeuwi s e n Elsj e hadde n hu n flag reeds geflagen , en deez e moes t i k toc h eenigen r tijd die vreugd Iaaten genieten,om haa r naderhand zo veel te meer te ftraffen.

NEELTJE. Ik vergeef het u , o m dat het zo we l is afgeloo »

pen. K B E L I S .

Ja, di t moes t voorafgegaa n zijn , Maa r hedeO weet ik dat Neekje mi j bemind.

A N T J E . ó Di e denkt reed s aan haar Huwelijk!

H E E L T J E (Aatje op de mbni Jlaande.)

Wilt gi j we l zwijge n ? (tegen Krelis) No , zijt gij 'er niet mede te vreeden?

KEELIS. Beter t e vreeden dan een Koning. — Maar, za l

het wel zonder Oorlog afloopen? I k zou de gouden Brui»

112 D B O O D D I 8 B t O I t O F T .

Bruiloft van onzen ouden Kloris , nie t graag willen ftooren. Wan t dat is ee n braaf Ma n (TEEU -WIS gaat over het Toneel en verbergt sich.)

ANTJE. Nu, g a dan maa r wéér t e rug , e n maa k plaats

voor Teeuwis . X K E L11.

Dat doet geen braaf Soldaat. Wannee r Teeuwi s zijn Neus en Ooren niet verliezen wil, dan. . •• ,•••

BEELTJI. Wees gerust. He t zal we l vreed e worden , eer

het zo o ve r komt . Teeuwi s za l opftuiven ; mijn Moeder kijve n e n grommen ; mijn Vade r za l niet weeten, of hi j lagchen o f huilen moet ; maa r mij n Jieve Grootvader za l alle s i n ord e brengen . Hi j bemint mij, u , e n de Gerechtigheid; e n wij bemin-nen hem alle.

ANTJ i . (tegen Krelis.") Ik zou u gaerne nog eenigen tijd, al s een Geest,

in het Dorp hebbe n zie n ron d loopen , o m Teeu-wis , en Neeltjes Aioeder , fchrik aa n te jaagen:

Wijze: VAmour est un Enfant trompeur. Komt maa r d e dromme l nie t i n ' t fpcl , Dan boud e i k vee l va n geerten . Maar Geefte n di e me t vlecsc b e n ve l , Tot vreug d zij n va n d e meesten. Die on s befeberme n i n ' t verdriet , I n al s be t waa r genoege n vlied t Ons da g e n nach t verzelten , En mee r vermaa k voorfpellen. '

Ja, als zulk een fpoo k bad gij nog wel wa t rond mogen wandelen , o m di e geene n t e kwellen , die ons gekweld hebben. Maa r de Koppelarij nie t den Molenaar was mij te digt op de hielen. ZES -

D 1 1 D I B E D R I J F . II 3

Z E S D E T O O N E E L .

T E E o w 1 s, (die uit een Bosckjen kom} DE VOORIGE.

TEEUWIS. Ja, e n hij i s nog nader bij u, da n gij wel meent;

en bij zal zich niet laaten kwellen. — Dusfchslml zijt gij niet dood? en gij wilt mi j mijne liefst e on t neemen? — (21) ' beginnen alle telagcken.) Lagch t maar, ja , lagch t maar ; he t za l u duu r genoe g t e liaan komen.

K a E L 1 s. Hoor eens , kaerel ! zeder t wannee r be n i k da n

dood geweest? A NT JE.

Zedert Teeuwis a heeft doo d geflagen; en zedert zijn Jongen, ui t d e Schenkkan i n ftad, d e tijdin g heeft me ê gebragt

N EELT JE. En Teeuwi s zij n lang e Rouwban d aangedaa n

en een handdoek vo l traane n o m u gehuild heeft . KRELIS.

Weet gij wel fchelm ! da t i k die n di e mi j doo d maakt, wede r kan dood tnaaken?

T E E U W I S . Kan ik 'er tegen, da t andere Lieden he t zeggen?

Heeft Antje het ook niet gehoord ? A N T J B .

Ja zekerlijk; Kreli s heeft mij zelfs kooie n zeggen dat hij dood was.

H TEEU -

114 D E a O U D E N B R 0 I I . O F T .

TBEUWIS. Wel nu , al s he t 'e r da n o p aa n komt, da n zijtgi j

maar oe n verkleedd e Krelis , o f ee n geef t vanKre -lis, e n da n i s d e regt e KTeli s dood .

A NT JE . Ziet eens, welk e ftreeken die kaerel heeft ?

N E U T J E . &! Laat mi j daar maar voo r zorgen .

B E U R T Z A N G .

Wijze: Coeurs ScnjibUs, Coeurs fidelet. Mijn har t zeg t mij : dit 's d e regte > Al Hon d Krelis.hie r duizendvoud . Mijne keuz ' zo u dit beflechten , .Zij ts 't waa r nfij n hoo p o p bouwt . Deeze Kreli s bemi n i k teder : I.agch o f huil vri j naa r u w zin . Duizend Moolnaar s gee f i k weder , Voor d e liefste di e ik bemin .

T E E u w i s. (haar op een befpot' tende wijzt naarbootzende.)

Mijn hart zeg t •• ik. ben de rechte, Al f t o nd Kreli s hie r duizendvoud , deeltjes han d za l dit beflechten , Eerlang be n ik met haitr gerrouwd . Zij moe t Tecuwi s de n Moolnaa r huwen , Lagch o f huil vri j naa r uw zin! Ja , a l blijf t zi j me altoo s fchuwen , Mijn har t zegt , dat ik haa r min ,

ANT J E .

Mijn har t zeg t • vriend gaa t u w wegen , Wanneer Neeltj e voo r u vliedt . Hebt g e ee n blaauwe fchee n verkreege n , Krelis trouw t liwtr , en gi j krijg t haa r nier . Wie ee n Meisjens bin d wi l dwingen ,

O I I D I I I D 1 I ) ? . 115

Als haar har t hem wedetftreeft : haar be t jawoord zoekt t e «wrangen , Is een Ge k zo ve r bi j leeft .

IRELIS . Mijn hart zeg t da t ik no g leeve , Dat if c Krelis de waar e ben, Dat ik Neeltj e nie t zo u geeven, Voor duizen d Meisjen s di e i k ken. En wie * c waagt mi j te wederfpreeken , Ziet voo r zic h ee n ope n graf. 'k Za l he m hal s en beenen brcekco , *k Houw Hem neus e n ooien af .

(Hij trekt zijn Pallas: TEÜÜWIS wil wegloopen, maar KLORIS , T H U I S en EL«J B komen op het Too-ruei, agter welke hij zich verbergt.)

Z E V E N D E T O O N E E L

KLORIS, TOHAI , ELSJE , de VOORIQE .

KLORIS. Ha! is dat het Spook, dat a zoo deédt fchrikken?

Welkom Kreli s 1 Welkom! KRELIS {loopt naar he» toe, m

valt hem om den hals.) ó Mij n oude, waarde Vader Kloris, hoe verheugd

ben ik, dat ik uw weder zie, en zo ik hoore, op zulk een gelukkige n da g wede r aio . — Wees gegroe t Buurman Tomas .

TOMAS. Welkom ! welkom! araave Krelis ! — Weder

Van den doo d mrezen ? H a HESLT »

H 5 D E G O D D E N B R U I J . O F T .

HEELT JE. 6 Welk een vreugde! Kreli s leeft , e n bemint mij

Dog als vooren. K R E L I S (tegen Elsje.)

En gij, waarde Moeder (wan t zeker word t gij nog mijn fchoonmoeder !) Waarom....

E L S J E , (zij Jioot kern van zich af.) Waarom! Daarom ! Waaro m komt gif, als gij nog

leeft; e n doet ons zo ijs fel ijk fchrikken ? KR E L I S.

Kan ik 'er tegen , dat ik no g leef; daar gi j alle mij Jradt dood geflagen ?

T E E Ü W I S . ó D e fchrik wa s het minst : maar de oorvijgen..... .

A N T J E . Ik denk , da t gij daar lig t ove r hee n zou d (lap -

pen, indie n Broeder Krelis maar z o goe d war e ge-weest, o m weder te verdwijnen; zo als het eeoge-woone gees t voegt .

TEEUWIS. 6 Hij kan verdwijnen o f hie r blijven , dat i s mi j

het zelfde : als Neeltje maa r met mij trouwd, TOMAS.

Ja, da t zal nu de vraag zijn? I k mag z e nie t be-antwoorden.

K E E L T J E . Dan za l ik het doen , Vader.

E L S J E . Zie die fnapfter eens l — Wel ja, gi j moet Kr e--

lis hebben — niet waar ? — NEELTJE.

Ja zeker, wi e anders da n Krelis? ELI"

D I 1 D Ï B E D R I J F . I I ?

ELSJE. Ik dach t da t Vader , Moede r e n Grootvade r oo k

«en woordjen daa r i n t e zeggen hadden . TOMAS.

Dat dach t i k ook. K R E L I S .

Lieve oud e Kloris! — goede Tomasl — waar-de Moeder !... .

K L O B I S . Nu Kinderen , ik heb enke l toegeluisterd . Maa r

ik meend e da t d e vraa g zic h zelve n reed s beant -woordde. Wi e het eerft e woor d heeft , heef t oo k het eerft e recht . Neeltj e i s Teeuwi s enke l onde r die voorwaarde belooft , wannee r Kreli s niet wee r te rug kwam ; wannee r hij ' dood wa s . . . . Maar hi j is R U niet dood; derhalven

TOMAS. Becht, liev e Vader ! ~ Daa r i s mij n hand ,

Krelis (terwijl hij de hand [naar Kreli s uit-Jleekt, geeft Elsj e hem een Jioot, dat hij achter uit raakt.)

E L S J E . Maar Tomas , zeg mi j eens. ...

TOMAS Ik heb niet s gezegd , Moeder . I k heb niets ge -

zegd. Maa r Grootvade r zeg t . . . . N E E L T J E .

Hij zegt , het geen mij n har t zegt : dat i k Kreli s bemin, en eeuwi g zal beminnen .

KLORIS. Dat ze g ik ook . Bemin t elkander , miine Kin -

deren H 3 TO -

116 D E O O D D 1 H B R U I l O F T .

TOM S . Nu, vrouw ! wa t aal tfc dan zeggen?

E L S J E . Zeg, wa t gij wilt. Mijneathalven , wannee r wii

de Meid kwijt raaken , i s he t mij het zelfde , Kre -lis of Teeuwis....

TEEUWIS. Zo? Maa r denkt gij dan ... .

KLORIS. Nu, Teeuwis , wee s te vrede : {i j zjj t ee n vee l

te verftandig Ma n TEEUWIS.

Hoe? Wat ? i k vee l t e verftandig ? E n i k zo u mij mijn Bruid, di e gij alle mij beloofd hebt , voo r den Neu s laate n wegneemen ? Neen , z o waa r ik Teeuwis ben , het za l nie t gebeuren; ik za l Proce -deeren, Protesteeren en Appelleeren; e n al verloor ik 'e r mijn geheel e Moole n bij , zal Neeltj e d e mijne zijn .

A G T S T E T O O N E E L . E E L H A R T , R O O S J E N , D E Y O O R I O E .

E E L H A R T, (Roosjen aan de hand leidende.)

Zie daar, waard e Kloris, zi e daar uw Bruid!... Maar.... i s da t Krelï s niet ? (Hij geeft Krelis de tomdï)

RoosjBH (/WJ * naar Krel is toe.) Ha! Krelis ! goed e Kreli s zij t gi j weer hie r

• nu... dat i s een vreugde aan welke ik i n mijn droom niet gedacht heb. De Hemel icbikt alles téa

bes-

O E l I I £ B E D R I j I 119

besten om dcezen dag , z o vrolij k al s mogelij k is , te maaken.

E E LH ART. Nu, blijf t gi j weer bi j ons , Krelis ?

KRELIS. Ja, mij n Heer ! I k be n va n de n diens t af ; e n

kom o p het gelukkigs t uu r mijn s leven s t e rug . Wees mi j verder zul k ee n goe d Ambagtsheer , al s ik u een getrouw ingezeten wi l zijn .

EELHART. Gij kunt *er (laat o p maaken, mij n vrien d 1

K L O R I S . Maar mijn Heer , wij hebbe n no g éé n verfchi l

af t e doen. Gi j zul t u nog wel t e binne n kunne n brengen, wat wij van den Morgen, u, wegens Kre-lis, Teeuwi s e n Neeitj e verhaal d hebben ?

T BEU WIS. Ja, zi j willen mij mij n Bruid ontneemen , e n da t

wil i k niet toeftaan . K L O R I S .

Het i s u # Brui d noc h niet , Teeuwis ; maa r zi j zou het eers t geworden zijn .

ROOS JEN . Krelis word t mijn Schoonzoon, da t is uitgemaakt.

TOMAS. Ja, dat wordt hij.

E E L H A R T . Wel waa r hapei t he t da n aan ? wi l Neeitj e Kre -

lis niet hebben? NE ELTJE .

ó I k zo u hem nie t miden willen , al zou he t mij ' mijn leve n kosten .

H 4 EE L

I IO D S G O U D E N B R U I L O F T .

EELHAKT. Goed, da n is de zaak beflischt . Da n kunnen wij

heden op Grootvaders Goude n Bruilof t het Huw e lijk van het Jonge paar bepaal en.

K L O R I S .

Ja, e n over veertien dagen de Bruiloft vieren. ROOSJE.

Nog eer, al s het mogelij k is . TOMAS.

Ja, binne n veertien dagen. HEELTJE.

ó Mij n Heer ! JKRELIS.

Hoe gelukkig maakt gij ons. TEEÜWIS.

Neen, neen : i k Protesteer en Appelleer. EELHAXT.

Zijt gij dwaas, Teeuwis ? Wijze: Annette oud vijftien Jaar omtrent»

Dwingt gi j doo r middlen vee l t e ftraf Een Maag d haa r item tot Trouwe n af : Zij geef t d e han d maa r nie t haa r hart .

Zij za l zic h wreeken , Haar mi n za l fpreeken , Maar to t u w fmart .

Wilt gi j derhalve n de n beste n ftaat o p Aarde , niet to t ee n ftaat va n ellend e doe n worden , z o weest bedaard , e n verftoor t de n gelukkige n da g eener vijftigjaarige n Ech t niet. Nee m deel aan het vermaak dat ik u allen heb toegedacht. Klori s heeft

on-

D E R D E B E D R I J * . j a t

onder zijne Kindskindere n no g z o reël e Nichten , mogelijk

T E E U W I S .

Ja, waarlijk , da t kon i k ook doen ! wa t mi j be -treft ee n Vrouw moet ik toch hebben. ~ Ant -je . . . . indien gi j hede n z o nie t o p mi j gefcholde n hadt?

ANTTE. En heb t gi j da n nie t begreepen , Teeuwis , dat

dit uit enkel liefd e gefchiedde ? TEEUWIS.

Hoe! wat ! ui t liefde ? ANTJE.

Zekerlijk ui t liefde , o m dat ik uNeeltjeniet gun -de, e n dacht , Teeuwi s wa s een goe d beetjenvoo r mij. I k he b ten minste n no g nie t verzeg d o m t e trouwen, e n

KLORIS. Wel nu Teeuwis , da t was zo kwaad niet. Antj e

is een brav e e n fterke jong e Weduwe . Zi j werk t naarftig; en men kan he t aan haar ftukjen Land niet merken, da t haar Ma n doo d is .

HEELTJK. Ja, Teeuwis , di t zou d e fchoonste troe f zijn die

gij imme r fpeelde . I k wor d va n zel v reed s wee r goed op u. E n het i s immers hetzelfde , of gi j mij tot Zuster o f to t Vrou w verkrijgt .

TOM&S.

Ja, da t i s hetzelfde . H S TEEÜ -

I»» D B fiOODIN i ï V I t O Ï T .

TBEUWIS. Ei ! Maar d e oorvijge n van mijn Heer Zwa.

ger KRILIS.

Gek, heb t gij mij niet hee l en al dood geflagen ï De overige fchelmftukken wi l i k nie t een s onder -zoeken: want met mijne brieven aan Neeltje i s het zeker niet regt zuiver toegegaan.

TEBOWIS. Wagt eens i laa t da t daar ! Ee n Vrou w i s ee n

Vrouw; he t zij zij Grietje, ürfeltje , ofAntjeheet . (Tegen bintje, haar de hand toeftikende.) Wilt gü mij? fla da n toe.

AHTJB. Daar!

BB LH A I T. Voortreflijkl z o zie ik het gaerne, dat de liefde,

of een vertrouwelijk glaasj'en, de twistende partijen vereenigd. Dri e Bruiden op èèn Dag! Dat doet het Dorp goedl E n wie wee t wat de overige jonge lie-den hede n doe n zullen . Nu , waard e Kloris , u w Kinderen e n Kindskindere n wagte n u ginte r on -der die dikke Lindeboom. (Men hoort de Muzijk van verre") Ha ! daa r hoor ik de Muzijkanten reeds.

(Benige Muzikanten worden gevolgd van Boeren en Boerinnen, Zoonen, Dochterenen Kleinkinderen van Kloris en Roosjen. Een paar Kinderen fhengelen ten paar kranfen van, hoe langer hoe liever, en altoos groen.)

NIBtT-

p B K D E B E D S I J * . j f j

H E a L T j i. (zich bij den reij der Boeren enz. voegende.")

Komt, Vriendene n Vriendinnen , Iaa t onsnuge -heel verheugd , de«en gouden Bruiloft vieren. (7er-urijl zij en het Choor zingt, Jirooijen eenige Kinderen het oude paar met bloemen; en hangen hen de gemaakte. Krans/en om. De overige Perfonaadjen worden Bloemen aangeboden, die zij op de Borst fteeken.)

N E E L Tj E en het CHOO R beurtelings.

Wijze; Waar fmaakt men meerder Prcvgi. NEELTJE.

Decs dsg bekroont ee n Echt , CHOOR.

Dees dag bekroont een Echt,

NEB LTJE . Van vijftig dierbaar e Jaaren .

ALLE. Dees dag bekroont ee n Echt, Van vijfti g dierbaar e jaaren.

NEELTJE. De Hoop ba d reeds dit heil voorzegt.

CHOOR. De Hoop had reeds dit heil voorzegt .

NEELTJE. Maar deugd en Liefde ,

CHOOR. Maar deugd en Liefde,

NEELTJE. Had eers t de o gron d geTegt.

CHOOR

I£4 D E G O U D K N B R D I L O F T .

CHOOR. Had eerst de n grond gelegt.

K L O R I S .

Mijn vaarde Bruid! ROOSJfN.

Mijn Bruidegom ! EEL H ABT.

Wat heilrijk paaren t TOMAS, ELSJE , T E E U W I S , A N T J E .

Welk ee n heilrijk e Ecb t t NEELTJE e n ' t CHOOR .

Maar deugd en liefd e ha d eerst de n grond gelegt. ALLE.

Dees dag bekroont ee n Echt , Van vijfti g dierbaar e jaaren ! De Hoo p had reeds di t hei l voorzegt , Maar deugd en liefde ha d eerst den grond gelegt.

KLORIS. Ja, en i k bemin mijnRoosjen no g even zo (lerk ,

als op de n eerfte n Da g mijne r liefde . D e begeer -ten zijn koeler , maa r d e Vriendfcha p i s fterker ge-worden. Mijn e liefd e ka n allee n met mij n leve n eindigen.

ROOSTEN.

En de mijn e zal no g aa n d e overzijd e va a he t graf voordduuren. —

K L O R I S . HetPad de s levens , da t anderen zo moeilij k maa-

ken, i s voo r mij ' altoos vla k e n even geweest . ROOS'

D E R D E B E D R I J F . S2 5

R O O S J E N.

Om dat gij de Doornen telken s wegruimde , Kloris. K L O R I S .

En gij dat Pa d telken s me t Bloeme n beftrooide , Roosjen.

K R E L1 s. (tegen Neeltje.") Welke voorbeelde n voo r ons , e n onze Kinderen,

Neeltje: di e wi j dezelve zullen voorhouden ! NEELTJE.

Wie ha d kunne n denken , da t di t Fees t z o we l voor mi j zoude afloopen !

A NT JE . (neemt Teeuwis bij de hand.)

En da t gi j mij , als u aanftaande Bruid , ter Brui -loft zoud e leiden , Teeuwis! Anders ha d gi j u w Rouwband moete n gebruiken. '

TEEUWIS. Gij heb t vee l bi j mi j goe d t e maaken , Antje .

Maar wannee r gi j zulk een goed e Vrou w voo r mij" zijt, al s gi j ee n brave Zuste r voo r Krelis , e n ee n waarde Vriendin va n Neeltje waart , da n behoef i k mij de ruiling niet t e beklaagen .

I E L H A E T . Gij kunt, mijn e Vrienden , nu veili g alle d e ge-

noegens fmaaken , di e deez e fchoon e Da g u aan -biedt. Waard e Kloris , i k verzoe k u tot voorgan -ger onze r vreugde . IeJe r zal zic h naa r u w voor -beeld fchikken .

KLORIS. 6 Mijn Heer ! i k wor d jon g o p nieuw . Gaern o

voldoe i k aa n u w bevel ; e n wi l mij n oud e ftem nog wel doen hooren : mid s mijne hier zijnde Vrien-

den

U * O B G O O D E N B R U I L O F T .

den en Vriendinnen , dezelfde dan s nog eens dans-fen, di e ik op mijn Bruilofcsdag voor Vijfti g Jaaren reeds gedanst beb. Veel e va n hen, herhaalénhe m jaarlijks tot mijn genoegen, op deezen dag.

E E L H A R T.

Dat zal gefchieden i ALLS.

Ja, ja,da t zal gefchieden.

S L O T Z A N G . Wijze.- Wat is hetfchoon het Miaschdom te verplichten,

K L o a r s . Waar heerfcht H e vreugd da n bij vereende harten? Waar maak t d e Liefde de n arbeid ligt ? Waar ka n men ramp en tegenfpoeden tanen ? Dan waa r de deugd elks treden richt . Daar grijsheid denk t aan 't hei l der jeugd, De jongheid aan der Oudren vreugd .

CHOO*. Daar grijsheid denkt , enz.

N E E L T J s e n AWTJE . Zo Züstertni n d e Trouw kond e evenaaren , Dan deed t zi j 't i n ons Huwlijk ligt . Geheel vernoegd , zie ik den dag van paarefl, l B { Teeüwis l l 8 g c h e n d Mn 8«icht. De Grijshei d dach t aan 't hei l der jeugd, De Jongheid aan den Oudren vreugd .

CIIOOE. De Grijshei d dacht , enz.

TEEUWIS. Jdijn Moole n zal voor Broer s en Zusters maaien .

D E K D S 1 S D 1 I ] F. 1» 7

KRELIS.

D*ei Pallas ben ta n dienft e ftaan.

BEIDE. Cij zul t M n mij , uw ? . , , , „ , . . t levensloo p verhaalen . Ik za l u i u , mijn i Vriendfchtp e n vreugd e lagch t on s aan . De Grijshei d dacht , enz .

CHOOK. De Grijshei d dacht , enz .

ALLE. Waar heerfcht d e vreug d da n bi j vereend e harte n 1 Waar maak t d e liefd e de n arbei d lig t ? Waar ka n me n ram p e n tegenfpoede n tarte n ? Dan waa r d e deug d haa r Zete l fticht. Daar grijshei d denk t aa n ' t hei l der jeugd , De Jonghei d aa n de n Oudre n deugd .

(Hier op volgt een Ballet, in den zelfden trant gefchikk m nut dezelfde dansfen voorzien , alt 4e Bruilof t

van Kloris en Roosjen.)

E I N D E .

WIJ Z E N , welke n ui t d e volgeod e Opera's ontleen d zijn.

BI. 14. f s Ie Comparettvee, enz . nit Let Trols Fermiett. — 21. Ouinoir ,maispas ,enz. — La nouvelle Ami tic a FE-

preuye. — 0.7. Lii'sfe jliep, enz. — Julie. — 40. 'A Moet met giduld,enz.— De drie Landbouwers. — 49. Un Matm èrusquement ,— Felix, ou F Enfant trouyt. — 52 . Men zing het Huwelijk,

enz. — De drie Landbouwers. — 55 . Je fuis Lindor, enz . — Le Barbier de Seville. — 65 . La danfe nis , enz. — Richard Coeur de Lion. — Cs-j.Vous qui de Amoureux,

enz. — Renaud d" Ast. — 74 . jfarois egaré mon fu~

f eau, — Le Deferteur. — gi.TrluMpe', — La belle Ar f ene. — 92.aQiielmauxilmetivre.— FAmitie a FEpreuve. — 109 . On nepeut ellrver,enz. — FAmoureux de Quinze Aas. — 114 . Coeurs Seafibles, enz. — le Marioge de Figaro. — 120 . Annette oud vijftien

jaar, enz. —• Annette en Lubin. — \%i.Waar fmaakt me»

meerder, enz . — Lucile. — \i6.Wat ishetfcho0n,enz.— De Koopman van Smlrna.

De overige n zij n ui t d e Bruiloft van Kloris en Roosjen, of naar bekend e Romancen e n Volksliedjens van welken de Muzij k mees t al gedrukt is.

*