Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Gevolgen scheiden van wonen en zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025

Inleiding

Als we nu al weten hoeveel ouderen in 2025 in een verzorgingshuis wonen, is het mogelijk om hierop te anticiperen. Voor beleidsmakers zou het heel handig zijn om eens een kijkje in de toekomst te kunnen nemen. Dit behoort helaas niet tot de mogelijkheden. Wat wel mo-gelijk is, is op basis van de huidige gegevens een indicatie van de vraag naar wonen met zorg in 2025 en tussenliggende jaren te maken. De basis voor het berekenen van de cijfers is het Ramingsmodel wonen met zorg (Ramingsmodel) van het Tympaan Instituut. Hierdoor kan een indicatie worden gegeven van wat de gevolgen van scheiden van wonen en zorg zijn voor de vraag naar verschillende woonvormen, zorg en ondersteuning.

Uitgangspunten in Ramingsmodel

De raming in deze factsheet is gebaseerd op: de huidige vraag (CIZ-gegevens over zorggebruik 2013 en WoonOnderzoek Nederland

2012); de bevolkingsontwikkeling (ABF Primos-prognoses); voorgestelde beleidsveranderingen: minder mensen komen in aanmerking voor verblijf

in een instelling (Ministerie VWS 2013).

Deze drie indicatoren veranderen ieder jaar, soms weinig, soms iets meer. Het Ramings-model Wonen met Zorg wordt daarom regelmatig door het Tympaan Instituut bijgesteld. Hierdoor wijken huidige verwachtingen wellicht af van de ramingen uit oudere publicaties. Het is ook belangrijk te realiseren dat de indicatoren afgeleid zijn van de gegevens van heel Zuid-Holland. Als de lokale situatie veel afwijkt van het gemiddelde van de provincie, kun-nen de ramingen te hoog of te laag uitvallen. In deze factsheet wordt hier ook aandacht aan besteed.

De gegevens uit deze factsheet kunt u gebruiken bij het opstellen of bijstellen van beleid rond wonen met zorg en de Wmo. Mocht u behoefte hebben aan precieze uitleg over de berekeningen van het ramingsmodel, kunt u die vinden in de publicatie Toelichting bereke-ning kengetallen Ramingsmodel Wonen met Zorg. In het Regionaal Informatiesysteem Samenleving (RIS) vindt u gegevens op gemeenteni-veau van een aantal gegevens uit deze factsheet.

2

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Demografische ontwikkelingen

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000

2013 2015 2020 2025

Figuur 1 Bevolkingsontwikkeling stadsregio Rotterdam2013-2025

65+ 0-17 18-64

bron: CBS 2013, ABF Research 2013

De bevolkingssamenstelling van de stadsregio verandert, met name doordat het aantal 65-plussers toeneemt en de andere leeftijdsgroepen gelijk blijven. In de overige regio’s van Zuid-Holland neemt het aantal kinderen harder af dan in de stadsregio Rotterdam. De af-zonderlijke gemeenten laten een wisselend patroon zien. In de meeste gemeenten neemt de totale bevolking toe. Dit geldt echter niet voor gemeenten op Voorne-Putten (tabel 1).

Tabel 1 Prognose van de bevolkingsontwikkeling in de afzonderlijke gemeenten in stadsregio Rotterdam 2010-2025, in percentages

totale bevolking 0-17 jaar 18-64 jaar 65+

albrandswaard 4 -8 -7 79

barendrecht 0 -21 -5 69

bernisse -5 -29 -15 62

brielle 1 -23 -9 71

capelle aan den ijssel 0 -7 -12 61

hellevoetsluis -2 -18 -14 80

krimpen aan den ijssel 3 -6 -7 42

lansingerland 17 5 12 73

maassluis 1 -8 -10 50

ridderkerk 4 4 -7 37

rotterdam 8 8 4 28

schiedam 2 -4 -4 37

spijkenisse -1 -12 -12 69

vlaardingen 4 3 -2 25

westvoorne -8 -34 -21 55

bron: CBS 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

3

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Bevolkingsprognoses bepalen voor een belangrijk deel de ramingen van de vraag naar wo-nen met zorg. Ouderen hebben de grootste vraag naar zorg. Kaart 1 geeft een prognose van het aantal ouderen per kern of wijk in 2025. De kaart vertekent iets, omdat de mate waarin gemeenten in wijken zijn opgedeeld door het CBS nogal verschilt.

Niet in alle wijken van de stadsregio Rotterdam neemt het aantal ouderen binnen de bevol-king toe tussen 2013 en 2025 (kaarten 2 en 3). Met name rond het centrum van Rotterdam liggen wijken die weinig vergrijzen. In 2012 zijn er al twee wijken in Vlaardingen waar het aandeel 65-plussers boven de 30% is: Vettenoordse Polder, Holy-Noord en een wijk in Hellevoetsluis: centrum.

Kaart 1 Prognose aantal 65-plussers per wijk in stadsregio Rotterdam in 2025

Lansingerland: Bergschenhoek (11), De Ackers (12), Boterdorp (13), naamloos (14), Oosteindsche Polder (15), Berke (21), Noordpolder (22), Meerpolder (23), Noordeinde (24), Zuidpolder (25), De Wadden (26), Westpolder (27), Rodenrijs (28), Bleis-wijk (31), Hoekeindse Zoom (32), Bleiswijk Buiten (33). Rotterdam: Rotterdam Centrum (1), Delfshaven (3), Overschie (4), Noord (5), Hillegersberg-Schiebroek (6), Kralingen-Crooswijk (8), Feijenoord (10), IJsselmonde (12), Pernis (13), Prins Alexander (14), Charlois (15), Hoogvliet (16), Hoek van Hol-land (17), Spaanse Polder (18), Nieuw Mathenesse (19), Waalhaven (21), Vondelingenplaat (22), Botlek (23), 2 bedrijvenpark Noord-West (24), Rivium (25), bedrijventerrein Schieveen (26), Rozenburg (27). Schiedam: Centrum (0), Oost (1)Tussen Havens en Grachten (2), West (3), Zuid (4), Nieuw Mathenesse (5), Nieuwland (6), Groenoord en Kethel (7), industriegebied ten noorden van Rijksweg (8), Woudhoek/Spaland/Sveaparken (9). Vlaardingen: Centrum (1), Westwijk (2), Vettenoordse Polder (3), Oostwijk (4), Vlaardinger Ambacht (5), Holy-Zuid (6), Holy-Noord (7), Broekpolder (8). Albrandswaard: Rhoon (0), Poortugaal (2), Portland (6). Barendrecht: Centrum (1), Noord (2), Binnenland (3), Oranjewijk (4), Buitenoord (5), Ter Leede (6), Paddewei (7), Molenvliet (8), Nieuweland (9), Dorpzicht (10), Bijdorp (11), Smitshoek (12), Voordijk (13), Meerwede (14), Waterkant (15), Havenkwar-tier (16), Gaatkensoog (17), Riederhoek (18), Vrijheidsakker (19), Vrijenburg (20), Buitengebied Noord (30), Buitengebied Zuid (31), bedrijventerreinen (50). Capelle aan den IJssel: Capelle-West en ’s-Gravenland (1), Middelwatering-West (2), Middelwatering-Oost (3), Oostgaarde-Zuid (4), Oostgaarde-Noord (5), Schenkel (6), Schollevaar-Zuid (7), Schollevaar-Noord en Hoofdweg (08), Rivium en Fascinatio (9). Bernisse: Abbenbroek (0), Heenvliet (1), Geervliet (2), Zuidland (3), Oudenhoorn (4). Brielle: Brielle (0), Vierpolders (1), Zwartewaal (2), recreatiestrook Brielse Maas (3). Hellevoetsluis: Hellevoet (0), Nieuw-Helvoet (1), Nieuwenhoorn (2), De Struyten (3), De Kooistee (4), Den Bonsen Hoek (5), Ravense Hoek (6), centrumgebied (7), Kickers Bloem (8), wijk Buitengebied (9). Spijkenisse: Centrum (1), Schiekamp (2), Hoogwerf (3), Vierambachten (4), De Hoek (5), Gildenwijk (6), Groenewoud (7), Ster-renkwartier (8), Schenkel (9), De Elementen (10), Vogelenzang (11), De Akkers (12), Vriesland (13), Waterland (14), Maaswijk (15), Halfweg (16), Buitengebied (17), Hekelingen (50). Westvoorne: Rockanje (0), Oostvoorne (1).

4

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Kaart 2 Aandeel ouderen in de wijk in 2012 Kaart 3 Aandeel ouderen in de wijk in 2025

bron: ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013 bron: ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

Vraag naar wonen met zorg

Wonen met zorg voor ouderen

Wonen met zorg kan worden uitgesplitst in drie verschillende vormen. Beschermd wonen is wonen in een verzorgings- of verpleeghuis of een andere instelling waar 24 uurszorg gege-ven wordt, verzorgd wonen is wonen in een zelfstandige woning met geplande zorg aan huis en geschikt wonen zijn woningen die geschikt zijn voor ouderen met beperkingen.

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

2013 2015 2020 2025

Figuur 2 Raming van de vraag naar beschermd en verzorgdwonen van 65-plussers in stadsregio Rotterdam

beschermd verzorgd

bron: CIZ 2013, BZK/CBS, WoON 2012, DANS, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

Figuur 2 laat zien dat de vraag naar verzorgd wonen toeneemt tot 2025 in de stadsregio Rotterdam. De vraag naar beschermd wonen neemt door de beperktere toegang tot 2020 af en neemt daarna weer licht toe door de bevolkingstoename. De toename van verzorgd wonen is een combinatie van de bevolkingsgroei en het feit dat de toegang tot het verzor-gingshuis voor ouderen met weinig beperkingen (nu geïndiceerd in ZZP 1-3) wordt beperkt in het huidige beleid.

5

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

0

500

1.000

1.500

2.000

2.50020

13

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

2013

2025

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Figuur 3a Verhouding beschermd en verzorgd wonen in stadsregio Rotterdam (exclusief Rotterdam) in2013 en 2025

beschermd verzorgd

1 Albrandswaard, 2 Barendrecht, 3 Bernisse, 4 Brielle, 5 Capelle aan den Ijssel, 6 Hellevoetsluis, 7 Krimpen aan den IJssel, 8 Lansingerland, 9 Maassluis, 10 Ridderkerk, 11 Schiedam, 12 Spijkenisse, 13 Vlaardingen, 14 Westvoorne

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

2013 2025

rotterdam

Figuur 3b Verhouding beschermd en verzorgd wonen inRotterdam in 2013 en 2025

beschermd verzorgd

bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

Figuren 3a en 3b laten de situatie in 2013 zien op basis van de gemeentelijke CIZ-gegevens en de geraamde situatie in 2025. Er is in 2025 meer vraag naar verzorgd wonen. In de meeste gemeenten neemt ook de vraag naar beschermd wonen toe of blijft gelijk. Dit geldt niet voor Rotterdam, Ridderkerk, Vlaardingen en Schiedam. In deze gemeenten wonen op dit moment meer ouderen beschermd dan gemiddeld in de regio en Zuid-Holland. Zeer waarschijnlijk zijn er in deze gemeenten voorzieningen waarvan inwoners van omliggende gemeenten gebruikmaken.

6

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Wonen met zorg voor mensen met een verstandelijke beperking

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

2013 2015 2020 2025

Figuur 4 Raming van de vraag naar wonen met zorg voor mensen met een verstandelijke beperking in stadsregio Rotterdam

beschermd begeleid zelfstandig

bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

Het totaal aantal volwassenen dat hulp nodig heeft vanwege een verstandelijke beperking neemt toe in de stadsregio Rotterdam (figuur 4). De verhouding tussen de mensen die hulp krijgen in een beschermde woonvorm en die begeleid zelfstandig in de buurt wonen, zal veranderen. Dit komt door het beleid om mensen pas bij ernstige beperkingen te laten in-stromen in een beschermde woonvorm. De vraag naar beschermde woonvormen neemt hierdoor naar verwachting met 14% af. De grootste daling vindt plaats tussen 2015 en 2020.

Op dit moment is de vraag naar begeleid zelfstandig wonen rond het gemiddelde van Zuid-Holland. Het betreft in 2013 ongeveer 0,2% van de bevolking in deze gemeenten. Verhou-dingsgewijs wonen de meesten in Rotterdam en Spijkenisse. In veel regio’s is zichtbaar dat veel van de mensen met een verstandelijke beperking niet in de plattelandsgemeenten wo-nen maar in de centrumgemeenten. Uit eerder onderzoek kwam naar voren dat mensen met een verstandelijke beperking vaker wonen in kwalitatief slechtere woningen en in ach-terstandswijken (Kwekkeboom, Van Weert 2008).

Beschermd wonen komt relatief weinig voor in de stadsregio Rotterdam. Dit geldt zowel voor mensen met ernstige als mensen met matige beperkingen die niet langer in aanmer-king komen voor een indicatie.

7

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Wonen met zorg voor mensen met psychiatrische problematiek

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

2013 2015 2020 2025

Figuur 5 Raming van de vraag naar wonen met zorg voorGGZ-cliënten in stadsregio Rotterdam

beschermd begeleid zelfstandig

bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

De groep mensen met psychiatrische problematiek is in absolute aantallen iets groter dan het aantal mensen met een verstandelijke beperking en anders verdeeld over de woon-vormen beschermd wonen en begeleid zelfstandig. Het aandeel cliënten beschermd wonen is in de GGZ namelijk veel kleiner dan in de verstandelijk gehandicaptenzorg.

Door de beleidsvoornemens zal een kleinere groep aanspraak kunnen maken op een be-schermde woonvorm. Dit is ook te zien in figuur 5. De daling vindt plaats vanaf 2015. De vraag naar beschermd wonen neemt in deze raming met 45% af. De groep mensen met psychiatrische problematiek die ondersteuning nodig heeft, stijgt licht.

Meer dan de helft van de GGZ-cliënten in een beschermde woonvorm woont in Rotterdam. Van de mensen die niet langer in aanmerking komen voor een beschermde woonvorm is dit twee derde. Relatief gezien wonen veel mensen met een ernstige beperking in Albrands-waard. Dit komt door de aanwezigheid van het Delta Psychiatrisch Centrum in deze ge-meente. Begeleid zelfstandig wonen komt voor in de hele regio en in veel gemeenten rela-tief vaker dan gemiddeld in Zuid-Holland. Uitzonderingen zijn Lansingerland, Barendrecht, Brielle, Krimpen aan de IJssel, Albrandswaard en Westvoorne. Uit eerder onderzoek is be-kend dat het GGZ-gebruik hoger is in stedelijke gemeenten. Met name in achterstandswij-ken is er een hogere vraag (Peen 2009). Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbu-reau (SCP) bleek ook dat veel mensen met een psychiatrische beperking vaker in achter-standswijken wonen (Kwekkeboom, Van Weert 2008).

Vraag naar zorg en ondersteuning

Naast de veranderingen rond scheiden van wonen en zorg is er een aantal andere beleids-ontwikkelingen. Een daarvan is de decentralisatie van de AWBZ en de herinrichting van de Wmo. Onder meer begeleiding en een klein gedeelte van de persoonlijke verzorging gaan over naar gemeenten. Het gaat dan om mensen die om cognitieve redenen hulp nodig hebben. Voor de doelgroepen die te maken gaan krijgen met scheiden van wonen en zorg hebben we ook geraamd in hoeverre behoefte is aan persoonlijke verzorging (pv), individu-ele begeleiding (bgi) en groepsbegeleiding (bgg). Dit is gedaan op basis van de inhoud van de huidige zorgzwaartepakketten.

8

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg

2013 2015 2020 2025

Figuur 6 Raming van vraag naar pv, bgi en bgg in stadsregio Rotterdam voor ouderen metlichamelijke beperkingen of dementie

huidige vraag extra vraag door extramuralisatie

bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

Figuur 6 laat zien dat de vraag naar extramurale zorg en ondersteuning zal toenemen in de stadsregio Rotterdam. Met name na 2015 zal de vraag naar persoonlijke verzorging1 en in-dividuele begeleiding in gemeenten toenemen, doordat ouderen met matige beperkingen (ZZP 3) niet langer in aanmerking komen voor een beschermde woonvorm. Op basis van het huidige pakket dat wordt versterkt in instellingen, valt op te maken dat ze aan deze vormen van ondersteuning behoefte hebben. Er komen dan ook vaker ouderen die deze twee vor-men van ondersteuning combineren in de thuissituatie.

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg

2013 2015 2020 2025

Figuur 7 Raming van de vraag naar persoonlijke verzorging, begeleiding en dagbesteding voor GGZ-cliënten in stadsregio Rotterdam

huidige vraag extra vraag door extramuralisatie

bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

1 Het valt op basis van de huidige informatie niet te bepalen welk gedeelte van de persoonlijke verzorging voor rekening komt

van gemeenten en welk gedeelte voor de Zorgverzekeringswet.

9

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Bij de GGZ-cliënten neemt met name de vraag naar individuele begeleiding en persoonlijke verzorging toe na 2015. De vraag naar groepsbegeleiding lijkt slechts licht toe te nemen. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat dit geraamd is op basis van cliënten die nu een aparte indicatie hiervoor hadden binnen hun intramurale indicatieverblijf. Doordat de vaste dagstructurering in een beschermde woonvorm wegvalt als mensen begeleid zelfstandig gaan wonen, is de vraag naar groepsbegeleiding zoals dagbesteding wellicht groter. Nu is dat in veel gevallen een integraal onderdeel van het pakket.

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg

2013 2015 2020 2025

Figuur 8 Raming van de vraag naar persoonlijke verzorging, individuele begeleiding en groepsbegeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking in stadsregio Rotterdam

huidige vraag extra vraag door extramuralisatie

bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

De huidige groep zelfstandig wonende personen met een verstandelijke beperking heeft bijna uitsluitend een begeleidingsvraag. Door de extramuralisatie komt er na 2015 een groep cliënten bij die ook behoefte heeft aan persoonlijke verzorging. Ten opzichte van de andere doelgroepen zorgt de extramuralisering van mensen met een matige verstandelijke beperking tot een sterkere groei van de vraag naar zorg en ondersteuning dan bij de andere twee doelgroepen. Wel is het in absolute aantallen de kleinste groep.

Omdat niet bekend is wat de leeftijdsverdeling is van GGZ-cliënten en mensen met een ver-standelijke beperking, is de raming gemaakt op alle inwoners van 18 jaar en ouder. Dit zorgt ervoor dat de groei van de vraag wellicht is overschat. De bevolkingsgroei zit met name bij de 65-plussers. Van mensen met een verstandelijke beperking is bekend dat zij een lagere leeftijdsverwachting hebben dan gemiddeld, hoewel deze wel toeneemt (Ras et al 2010).

Geschikt wonen

Vraag naar geschikte woningen

De vraag naar geschikt wonen kan op twee manieren worden geraamd: op basis van de zorgbehoefte en op basis van persoonlijke voorkeuren. De eerste methode gaat ervan uit dat alle zelfstandig wonende inwoners met matige of ernstige lichamelijke beperkingen be-hoefte hebben aan een geschikte woning. Bij de tweede methode wordt, uitgesplitst naar huur- en koopwoningen, op basis van het WoonOnderzoek Nederland bepaald hoeveel 55-

10

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

plussers2 nu geschikt wonen en wat hun eventuele verhuisbehoefte is en hoeveel 55-plussers die ongeschikt wonen willen verhuizen naar een geschikte woning, ongeacht hun beperkingen.

Tabel 2 Raming van het aantal personen met behoefte aan een geschikte woning in stadsregio Rotterdam

2015 2020 2025

zorgbehoefte (65-plussers) 55.615 65.561 72.817

zorgbehoefte (18-64-jarigen) 37.117 37.050 36.719

persoonlijke voorkeur (huur) 55-plussers 74.246 80.936 87.093

persoonlijke voorkeur (koop) 55-plussers 41.343 45.069 48.497

bron: BZK/CBS, WoON 2012, CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013

Op basis van zorgbehoefte kan worden geraamd dat ongeveer 27% van de 65-plussers en 5% van de 18-64-jarigen behoefte heeft aan een geschikte woning (inclusief de mensen die behoefte hebben aan een verzorgde woonvorm). Op basis van de tweede manier van ra-men heeft 12% van de 55-plussers behoefte aan een geschikte koopwoning en 26% behoef-te aan een geschikte huurwoning (bron: BZK/CBS, WoON 2012). Op dit moment woont naar schatting 12% van de 55-plussers in een geschikte koopwoning en 21% in een geschikte huurwoning.

Voor ouderen die in een ongeschikte woning wonen, kan de gemeente een belangrijke rol spelen bij het opplussen van deze woningen. Het Kenniscentrum Wonen-Zorg (KCWZ) heeft hier goede tips en praktische handvatten voor.

Woningvoorraad

Er zijn geen gegevens beschikbaar over het aantal geschikte woningen. Aedes heeft op basis van gegevens van het Centraal Fonds Volkshuisvesting per woningmarktregio cijfers be-schikbaar over corporatiewoningen. Er zijn in de woningmarktregio Rijmond zo’n 73.700 geschikte corporatiewoningen. Wat opvalt is dat de woningvoorraad tussen de gemeenten nogal uiteenloopt (figuur 9 en tabel 3). Appartementen zijn zeer waarschijnlijk eerder ge-schikt (te maken) dan eengezinswoningen, omdat ze vaker volledig gelijkvloers zijn. Van de appartementen is een meerderheid in veel gemeenten bestemd voor de sociale huur (tabel 3).

2 Hoewel er veel respondenten in het WoON zitten, is het aantal respondenten te klein om deze raming te maken voor de

Drechtsteden voor de leeftijdscategorie 65-plussers.

11

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

0

20

40

60

80

100

Figuur 9 Woningvoorraad naar type in stadsregio Rotterdamin 2010

particuliere huurwoningen sociale huurwoningen koopwoningen

bron: Cijferwijzer bevolking en wonen, http://www.ris-zh.nl: Koopwoningen (aantal en % van de woningvoorraad) in Zuid-Holland in 2006-2010, Particuliere huurwoningen (aantal en % van de woningvoorraad) in Zuid-Holland in 2006-2010, Sociale huurwoningen (aantal en % van de woningvoorraad) in Zuid-Holland in 2006-2010

Tabel 3 Verdeling appartementen over huur en koop in 2010 in stadsregio Rotterdam,

in aantallen en percentages

gemeenten totaal aantal appartementen

als deel woon-voorraad

sociale huur-woningen

particuliere huurwoningen

koopwoningen

albrandswaard 2047 21 54 7 39

barendrecht 4.014 22 38 10 52

bernisse 119 2 57 16 27

brielle 626 9 51 14 36

capelle aan den ijssel

15.885 53 57 12 31

hellevoetsluis 4.100 24 56 5 40

krimpen aan den ijssel

3.134 26 63 3 34

lansingerland 2.234 11 46 10 44

maassluis 7.198 51 63 10 27

ridderkerk 8.467 42 56 7 38

rotterdam 209.134 71 53 19 28

schiedam 22.367 63 49 15 36

spijkenisse 10.283 32 66 6 28

vlaardingen 22.231 65 64 7 29

westvoorne 568 9 58 16 26

zuid-holland 1.460.664 47 50 17 33

bron: Cijferwijzer bevolking en wonen

12

Gevolgen scheiden van wonen met zorg stadsregio Rotterdam 2013-2025 - Tympaan Instituut - info@tympaan.nl

Conclusie

De mate van vergrijzing loopt tussen de wijken in de stadsregio Rotterdam nogal uiteen. In de meeste wijken neemt het aantal 65-plussers toe. Er zijn nu in Vlaardingen en Hellevoet-sluis al wijken waar het aandeel 65-plussers hoger dan 30% is.

De vraag naar beschermd wonen voor ouderen neemt tot 2020 af en zal na 2025 weer toenemen als gevolg van de toename van 65-plussers in de bevolking.

Op dit moment wonen al veel GGZ-cliënten begeleid zelfstandig. Deze groep neemt toe. Ruim de helft van de cliënten woont in Rotterdam. De vraag naar beschermd wonen neemt met bijna 50% af.

Relatief veel mensen met een verstandelijke beperking wonen beschermd. Deze groep zal wel afnemen. De meeste mensen met een verstandelijke beperking die zelfstandig wonen of extramuraliseren, wonen in Rotterdam.

De zorg- en hulpbehoefte van de groepen die extramuraliseren verschilt van de huidige cliënten die verzorgd of begeleid zelfstandig wonen. Bij ouderen is er bijvoorbeeld een toename van de vraag naar begeleiding. Bij GGZ-cliënten en, in beperkte mate, mensen met een verstandelijke beperking neemt de behoefte naar persoonlijke verzorging toe. Deze vormen van ondersteuning zullen daarom vaker gecombineerd worden in de thuis-situatie.

Er is een risico dat mensen die ondersteuning nodig hebben, geconcentreerd bij elkaar komen te wonen in de slechtere wijken van de grotere steden.

Het is niet bekend hoe groot de voorraad geschikte woningen is in stadsregio Rotterdam, waardoor het moeilijk is te bepalen in hoeverre vraag en aanbod op elkaar zijn afgestemd.

Literatuur

Schriftelijke documentatie Kwekkeboom MH, Weert CMC van. Meedoen en gelukkig zijn. Een verkennend onderzoek naar de participatie van mensen met een verstandelijke beperking of chronisch psychiatrische problemen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2008.

Ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Brief aan de Tweede Kamer: Hervorming langdurige zorg. Den Haag: Ministerie van VWS, 2013.

Peen J. Mental health and urbanization. An investigation of urban-rural and inner-city differences in psychiatric morbidity. Amsterdam: Vrije Universiteit, 2009.

Ras M, Woittiez I, Kempen H van, Sadiraj K. Steeds meer verstandelijk gehandicapten? Ontwikkelingen in vraag en gebruik van zorg voor verstandelijk gehandicapten 1998-2008. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2010.

Colofon

januari 2014 - A.M. van Essen, M.G.A. Ligtvoet-Janssen © Tympaan Instituut

Dit is een gratis uitgave van het Tympaan Instituut en is onder vermelding van 0604 te bestellen bij het Tympaan Instituut.