MEMBER OF:
Jaargang 30 - Jan/FEB/maa 2013
159magazineFEDELEC
Foto © FEDELEC - Afgiftekantoor Brussel X - BC9646 - Driemaandelijks tijdschrift Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement - Bld. des Canadiens 118 - B-7711 Dottignies
be
Naar een dubbele net- en transport capaciteit in Genk
Industriebouw op een ener-getisch verantwoorde manier
“Een goede installatie begint met een goed gesprek”
(1) Prijzen zbtw, verminderd met alle promoties, recyclagepremie van 800€ zbtw inbegrepen (2). De aanbiedingen (1) en (2) zijn onder voorwaarden, geldig in februari 2013 en voorbehouden aan professionals. Meer informatie op citroen.be of in de deelnemende Citroën verkooppunten.
citroen.be
CoolCoolCoolCoolCoolNIEUWE FRESH GPS SERIE MET STANDAARD AIRCO EN INGEBOUWDE GPS.
BLIJF TWEE KEER COOL.
Professionals besteden veel tijd in hun voertuig, zeker wanneer zij de weg niet kunnen vinden. Daarom biedt Citroën de GPS aan op haar speciale serie “Fresh GPS”. En om in alle omstandigheden het hoofd koel te houden, is de airco standaard.
Er is al een CITROËN BERLINGO bestelwagen 1.6 HDi 75 MAN euro5 kort Fresh GPS voor 11.270€ zbtw (1)
Y F Y
297x210_VU_FreshGPS_Fev2013_Berlingo_Fedelec.indd 2 22/01/13 11:08
voorwoorD
LID VAN DE UNIE VAN DE UITGEVERS
VAN DE PERIODIEKE PERS
Colofon
Fedelec Magazine. Vakblad voor de elek-triciteitsector. Gratis verstuurd naar elek-trotechnische ondernemers, architecten, studieburelen, groothandel elektriciteit en industriële bedrijven.
PERIODICITEITDriemaandelijks
REDACTIEFCOmediaT 056 771310 | F 056 [email protected]
RECLAME - ADVIESFCOmedia,Boulevard des Canadiens 118, 7711 DottigniesT 056 771310 | F 056 [email protected]
VORMGEVINGLien [email protected]
Version française: sur simple demande
VERANTWOORDELIJKE UITGEVERFilip CossementBoulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies
OFFICIEEL TIJDSCHRIFT VAN DE NATIONALE FEDERATIE VAN ELEKTROTECHNISCHE ONDERNEMERS
DIRECTEUR FEDELECWilly PauwelsJ. Chantraineplantsoen 1, 3070 KortenbergT 02 757 65 12 | F 02 757 65 41
Niets uit deze uitgave mag worden ver-veelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteerders aansprakelijk. De uitgever erkent geen enkel verplichting tot opname van aangeboden advertenties.
In mijn vorig voorwoord had ik het over een aantal maatregelen die de regering beslist
heeft om werk te maken van de bestrijding van sociale en fiscale fraude.
Een nieuwe maatregel die er komt is de verplichte elektronische aanwezigheidsregistratie
op de bouwplaats. Recent werd in het Belgisch Staatsblad de wet tot invoering van de
elektronische registratie van aanwezigheden op tijdelijke of mobiele bouwplaats gepu-
bliceerd.
Deze wet legt enkel de grote principes vast en tal van concrete toepassingsmodaliteiten
zullen nog in uitvoeringsbesluiten vastgelegd moeten worden.
Maar het zal in elk geval gaan over alle tijdelijke en mobiele bouwplaatsen met een opper-
vlakte van 1000 vierkante meter en meer of waar er een tussenkomst van minstens 2
aannemers zal zijn.
Een nieuwe bijkomende maatregel dus.
Kortom, reguliere bedrijven verliezen stilaan het noorden en stellen zich terecht de vraag
wat zij precies moeten doen om volledig in orde te zijn. De vrees is dan ook groot dat men
meermaals boetes zal moeten betalen omdat men iets vergeten zou zijn, daar waar het
bedrijf nooit de bedoeling heeft om sociale of fiscale fraude te plegen.
Samen met de lokale bouwconfederaties zal Fedelec in het voorjaar van 2013 de lidbedrij-
ven tijdens infosessies grondig informeren over de maatregelen die de regering ingevoerd
heeft en hoe men die in de praktijk best toepast. De leden zullen hiervoor een uitnodiging
ontvangen.
Intussen laten verschillende leden ons “aanbiedingen” geworden van bedrijven of instan-
ties die buitenlandse arbeidskrachten aan dumpingprijzen ter beschikking stellen.
Wordt daar dan niets aan gedaan? Toch wel, wanneer jullie zulke aanbieding binnen-
krijgen mag u ons die overmaken. Een dienst binnen de beroepsorganisatie onderzoekt
die en zorgt er voor dat klacht neergelegd wordt indien blijkt dat aan de wetgeving niet
voldaan wordt.
Antoine Van Lierop,
Voorzitter
INSIDE NEWS 05
TECNOLEC INFORMEERT
FEDELEC - INFO VAN DE FEDERATIE
Projecten
reportageS
product news
BeurS
inhoud
- De brandverzekering Multirisk Handel-KMO: Een veelzijdige dekking 07- NIEUW: Korte praktische basisopleidingen 08- Nieuwe leden 09- Nieuwe bedragen 10
- Netproblematiek bij warmtepompen 12
- Naar een dubbele net- en transport capaciteit in Genk 16- “Een goede installatie begint met een goed gesprek” 20- State of the art toegangscontrole voor telecom gebouwen 30- Industriebouw op een energetisch verantwoorde manier 36
- Techno Specials: Audio, Video en Broadcast bekabelingssystemen 23- Livingston: Test- en meetinstrumenten huren op maat 24- Socomec: Innovatieve en energie-efficiënte oplossingen voor de toekomst 26- Trump – Domintell: Domotica met de D van Design 28- Wever & Ducré bvba: Doorstart met innovatieve leds 34
39
41
20
30
36
16
Op zondag 16 december organiseer-
den Fedelec en ICS Oost Vlaanderen de
zoveelste editie van hun ledenactiviteit op
de Ijspiste te Gent.
Voor het tweede jaar al had WINTER-
DROOM plaats op het Sint Pietersplein te
Gent, waar de activiteit vroeger doorging
op het Emiel Braunplein in het stadscen-
trum.
Dit jaar mochten we meer dan 100 aan-
wezigen verwelkomen in de VIP tent waar
hen allemaal de nodige drank en een
combinatie van een smakelijke buffetmix
van Breydelspek en winters stoofpotje
werd aangeboden.
Tussendoor werd uiteraard de nodige
tijd gemaakt voor een gezellige babbel
of werden de schaatsen aangebonden,
voor elk wat wils dus.
FEDELEC OOST VLAANDEREN TRAkTEERT LEDEN Op WINTERDROOM GENT
FEDELEC bEzOEkT VERGOkAN
Op dinsdag 13 november bracht een
delegatie van FEDELEC Oost en West
Vlaanderen een bedrijfsbezoek aan
VERGOKAN te Oudenaarde.
VERGOKAN, de Belgische topprodu-
cent van metalen kabeldraagsystemen
en vloersystemen, en FEDELEC, hadden
een programma uitgewerkt dat startte
met onthaal door de heer Dirk Deruytere,
Commercial Director VERGOKAN, en
begeleidende bedrijfsfilm.
Vervolgens begaven de installateurs zich
naar de productiehal voor een bege-
leidde rondgang met als hoogtepunt
het bezoek aan de volledig vernieuwde
kabelladderlijn en de assemblagelijn voor
de productie van draadgoten, kabelgo-
ten en accessoires. Meerwaarde van de
rondleiding was het feit dat de productie-
lijnen op het moment van bezoek operati-
oneel waren. Echt de moeite waard!
Nadien was het terug verzamelen gebla-
zen in de vergaderzaal van VERGOKAN
voor een technische uiteenzetting door
de heer Rudy Van Den Bergh, Activity
Development Manager Vinçotte, die een
gewaardeerde presentatie bracht over
toepassingen in de kabeldraagsector en
de desbetreffende toepasselijke AREI
wetgeving.
Afsluitend was er de gebruikelijke net-
werking tijdens de receptie met hapjes
en drank aangeboden door VERGOKAN.
Fedelec magazine | 5
Onderneming voor elektrotechnische
gebouwinstallaties:
· informaticabekabeling en industriële elektriciteit
· configuratie en beheer van ICT-netwerken
· infrastructuurbeheer
· dienstverlening (consulting, audit, engineering,
ontwikkeling)
Wallonië, 20 personen, omzet +/- 1.300 K€
Algemene elektriciteitsonderneming
Actief in de bouwsector en de industrie
Aanverwante activiteit in de luchtbehandelings-
techniek (HVAC)
Zuid-Wallonië, 30 personen, omzet +/- 3.000 K€
OVER TE NEMEN BEDRIJVEN
1 2
081 41 29 23
6 | Fedelec magazine
inside news
ALIA SECuRITy DAy 28 NOVEMbER - HET EVENEMENT VAN 2012
320 deelnemers uit de sector ver-enigd tijdens nationaal congres over diefstal- en brandpreventie-ALIA Security, de Belgische vereniging
van de sector elektronische beveiliging,
organiseerde op 28 november 2012 haar
eerste ALIA Security Day in het congres-
centrum Lamot te Mechelen.
De talrijke opkomst van professioneel
betrokkenen uit de overheid, politie,
brandweer, verzekeringssector, studie-
bureaus, installateurs en industrie was
meteen het levende bewijs dat de sector
grote interesse heeft in een echte sensibi-
lisering rond preventie. “De maatschappij
en de sector sensibiliseren rond preven-
tie, dat is de ambitie van ALIA”, aldus Yves
Ryckaert, Algemene voorzitter van ALIA
Security. Alia Security vertegenwoordigt
de installateurs, de fabrikanten en de dis-
tributeurs inzake inbraakdetectie, brand-
detectie, toegangscontrole en camera-
bewaking.
Het voormiddaggedeelte van het con-
gres bestond uit 2 simultane program-
ma’s rond veiligheid van mensen en
goederen, het ene -diefstalpreventie -,
het andere - brandpreventie -. Diverse
experts verdiepten de materie op het vlak
van trends, mogelijke oplossingen, kwa-
liteitsnormeringen, wetgeving, nieuwe
technologieën. Tijdens de namiddag was
er de plenaire sessie met een visie door
de verzekeringssector en een beschou-
wing door de overheid.
ALIA organiseerde dit congres in part-
nership met ANPI, in samenwerking
met de Algemene Directie Veiligheid
en Preventie van de FOD Binnenlandse
Zaken en met de steun van de verzeke-
ringssector (ASSURALIA) en de onder-
nemingsorganisaties UCM en UNIZO.
ALIA Security werkt mee aan diverse
initiatieven inzake preventie die georga-
niseerd worden door de overheid (FOD
Binnenlandse zaken). ALIA Security
wenst eveneens de samenwerking met
de mensen op het terrein te versterken,
meer specifiek met de techno-preventie
adviseurs die burgers en bedrijven advi-
seren op het vlak van veiligheid. Daarom
onder meer deze nationale Security Day.
ALIA Security wenst nog een stap ver-
der te gaan. Zij nodigt haar partners uit
om alle inspanningen te bundelen, om
de verschillende initiatieven van diverse
instanties in preventiebeleid nog beter op
mekaar af te stemmen en te versterken,
zowel op nationaal, op regionaal als op
lokaal vlak. Yves Ryckaert van ALIA: “een
globale, geïntegreerde aanpak, een bun-
deling van de initiatieven van de publieke
en de private sector, dat moet de ultieme
doelstelling zijn”. “indien het Belgisch
Instituut voor de Verkeersveiligheid
(BIVV) de middelen heeft om publicitaire
spots op tv te financieren, waarom kan
onze sector niet hetzelfde doen betref-
fende veiligheid van mensen en goede-
ren”, stelt hij zich de vraag.
Alia Security zal haar gedachtegang blij-
ven promoten en nodigt de sector nu
alvast uit op de volgende nationale dag
van de preventie op 20 november 2013.
Om u te beschermen en u efficiënte
bijstand te garanderen bij een scha-
degeval, heeft Federale Verzekering
een dekking ontwikkeld die speciaal
afgestemd is op de kleine en middel-
grote ondernemingen: de verzeke-
ring Multirisk Handel-KMO. En dat
is niet alles… Federale Verzekering
deelt haar winst met haar klanten
onder de vorm van restorno’s.
Uw basiswaarborgen
De verzekering Multirisk Handel-KMO
van Federale Verzekering biedt u een
zeer complete dekking en beschermt u
tegen:
• Uiteraard het risico van brand;
• Waterschade: alle schade die aan uw
gebouw of inboedel wordt veroor-
zaakt door het breken van leidingen
of hydraulische toestellen of door het
binnendringen van water doorheen het
dak;
• Natuurfenomenen zoals storm, hagel
en druk van sneeuw of ijs: de schade
aan zonnetenten, zonweringen, uit-
hangborden en publicitaire totems als-
ook de schade aan afsluitingen (indien
verankerd in beton) is inbegrepen;
• glasbreuk: inclusief schade aan zonnecol-
lectoren en fotovoltaïsche zonnepanelen;
• ontploffing, bliksem, rook en roetuit-
stoot;
• de inwerking van elektriciteit (door
overspanning of onrechtstreekse blik-
seminslag) voor professionele toestel-
len: de vergoeding gebeurt in nieuw-
waarde tot 2 jaar;
• de schade door een inbraak of een
daad van vandalisme;
• natuurrampen (overstroming en aard-
beving);
• aanslagen en arbeidsconflicten;
• …
Uw facultatieve waarborgen
U kan uw bescherming nog verder opti-
maliseren, door uw basisdekking uit
te breiden met één of meer facultatieve
waarborgen:
• burgerlijke aansprakelijkheid: scha-
de toegebracht aan derden door het
gebouw of diens inhoud;
• diefstal;
• derving van beroepsinkomen: de ver-
nieling van uw gebouw kan uw com-
merciële activiteit volledig onder-
breken. Dit kan leiden tot een totale
inkomstenderving voor een zelfstandi-
ge die niet zo vooruitziend is geweest!
Federale Verzekering deelt haar
winst met haar klanten
Een gunstig tarief voor een dekking
Multirisk Handel-KMO die u een opti-
male bescherming biedt, dat is al heel
wat. Maar een deel van de winst van
Federale Verzekering krijgen in de vorm
van een restorno, dat is nog veel beter!
Aangezien onze groep bestaat uit onder-
linge en coöperatieve vennootschappen,
zijn er geen aandeelhouders die vergoed
moeten worden en kunnen wij onze winst
delen met onze verzekerden. Met u dus.
www.federale.be
e uitoefening van een commerciële activiteit kan gehinderd en zelfs in gevaar gebracht worden door uiteenlopende schadege-vallen, zoals een brand, een storm, waterschade, glasbreuk, een
elektriciteitsstoring, een botsing met een voertuig,…
”“D
De brandverzekering Multirisk Handel-KMOEen veelzijdige dekking
Gratis bijstand 24u op 24,
een enkel nummer: 02 773 61 56
Voor een schadegeval gedekt door
uw brandverzeker ing Multir isk
Handel-KMO kan u steeds rekenen op
Federale Verzekering. F-Bijstand staat
7 dagen op 7, 24 uur op 24 voor u klaar.
Fedelec magazine | 7
fedelec
8 | Fedelec magazine
NIEUW: Korte praktische basisopleidingenOm elektrische basiskennis en -vaardigheden bij te brengen
ormelek ontwikkelde 4 korte praktische opleidingen om de elementaire basiskennis voor elektrische hande-
lingen bij arbeiders bij te spijkeren. Het is immers een veel gehoorde verzuchting van werkgevers dat heel wat
minder ervaren arbeiders, maar ook jongeren die van de schoolbanken komen, praktijkkennis en -vaardighe-
den ontbreken. Met deze korte opleidingen die in een praktijklokaal gegeven worden, kan u hier op zeer korte
termijn aan werken.
“V ”
MATERIALENKENNIS (1 dag)
• Correct gebruik van de verschillende
tangen, messen en schroevendraaiers
• Werking en gebruik van meetgereed-
schappen
• Boren, slijpen en kappen
• Wanneer welke PBM’s gebruiken
• Plaatsen van dozen en kabels (inbouw
én opbouw)
• De meest voorkomende symbolen
• Lezen van een bouwplan
• Opstellen situatieschema
• Samenstelling van een eendraad-
schema
COMPONENTENKENNIS (1 dag)
• Impulsschakelaar
• Trappenhuisautomaat
• Verschil tussen relais en impulsrelais
• De doorgangsmeting
• Meten onder spanning
• Stroommeting
• Vervangen en plaatsen van een auto-
matische zekering
• Herstellen van TL-armaturen
MONTEREN VAN KANALISATIES
(halve dag)
• Types kabelgoten en kabelladders en
bewerking ervan
• Types wartels, opbouw en montage
ervan
• Multidichtingsringen
• ROXTEC
• Nieuwe technologieën
• Soorten krimpkous en toepassing
ervan
• Soorten klemmen, aftakklemmen en
schermaansluitklemmen
CONFECTIONEREN VAN KABELS
(halve dag)
• Correct toepassen en ontmantelen van
kabels (XVB, EXVB, FXVB, EXAVB)
• Soepele kabels klaarmaken en aan-
sluiten
• Een goede elektrische verbinding
maken (insteekklem, lasdop, luster-
klem, druk- en krimpverbindingen)
• Een goede soldering maken (voorbe-
reiden, vertinnen, bevestigen, solde-
ren)
• Toepassen van data-aansluitingen
• Monteren van connectoren
• Aansluitschema lezen
Bekijk de details en planning van alle Vormelek-opleidingen via www.vormelek-formelec.be/vormelek-opleidingen.Al deze opleidingen zijn volledig gratis voor arbeiders in de sector van de elektriciens (PSC 149.01). Door een arbeider in te schrijven, vraagt u meteen ook de opleidingspremie aan.
Meer info? Contacteer uw opleidingsadviseur.
info van de federatie
be
9960 ASSENEDE
3130 BEGIJNENDIJK
9910 KNESSELARE
8400 OOSTENDE
1742 TERNAT
3600 GENK
9300 AALST
2530 BOECHOUT
2018 ANTWERPEN
8531 HARELBEKE
3400 LANDEN
9170 SINT-GILLIS-WAAS
9850 NEVELE
2630 AARTSELAAR
2650 EDEGEM
3990 PEER
9880 AALTER
9140 TEMSE
8800 ROESELARE
2850 BOOM
1785 MERCHTEM
9120 BEVEREN
8550 ZWEVEGEM
9240 ZELE
2490 BALEN
9255 BUGGENHOUT
9820 MERELBEKE
9220 HAMME (VL)
7090 BRAINE-LE-COMTE
6042 CHARLEROI
6040 CHARLEROI
6031 CHARLEROI
4053 CHAUDFONTAINE
7012 JEMAPPES
7810 MAFFLE
7140 MORLANWELZ-MARIEMONT
1150 WOLUWE-SAINT-PIERRE
7301 HORNU
7331 SAINT-GHISLAIN
6060 CHARLEROI
1170 WATERMAEL-BOITSFORT
b.V.b.A. Agio power
b.V.b.A. b-Con Company
b.V.b.A. be Smart Energy
b.V.b.A. C2-I
De Hr Carion Joeri
b.V.b.A. Cdes
De Hr Clopterop björn
b.V.b.A. Cobost Services
De Hr Da Silva Nilo pedro
De Hr Deplancke Geert
G.C.V. E.G.T.
b.V.b.A. E-bus
C.V.b.A. Ecopuur
b.V.b.A. Electrical Solutions And
Facilities
b.V.b.A. Electro J&p Coppens
E.b.V.b.A. Elektriciteitswerken Feyen
b.V.b.A. E-Light
b.V.b.A. Evo
b.V.b.A. In-Tec
G.C.V. Jeti Solutions
De Hr Lauwers David Mathilde
De Hr Mertens Nico
De Hr Ovaere Franky
b.V.b.A. Security Design
De Hr Van baelen Senne
De Hr Van Den broeck Jan
b.V.b.A. Van Gysegem peter
b.V.b.A. Vda & Cº
S.p.R.L.u. Abp belux
S.p.R.L. biyik
S.p.R.L. brabant Electronics
M. Cosenza Cosimo
S.p.R.L. Dallemagne
M. De Troyer Jean
M. Desterbecq Andy
S.p.R.L.u. E C M V
S.C.S. Ecoboutic
S.A. Eco-Energy
S.p.R.L. Electricite Carrelage
Transformation batiment
S.A. Etablissements biuso
M. Gretzer Dominique
Nieuwe leden - 1e trimester 2013
M. Hainaux Xavier
S.p.R.L. Houmard Claude
S.p.R.L. Inter belgium Security
S.p.R.L. J.D.M. Electricite
S.p.R.L. Maison pierre Securité
S.p.R.L. N2m Electricity Solutions
M. paindavoine Franck
S.p.R.L. pelleleck
M. petrosino David
S.p.R.L.u. S.A.N.E.L.E.C.
S.p.R.L.u. S.T.E.C.S.
M. Schroeder Eric
S.p.R.L. Tv Antennes Electronique
M. Van kleef philippe
6800 LIBRAMONT-CHEVIGNY
4400 FLÉMALLE
1300 WAVRE
7012 JEMAPPES
6700 ARLON
5020 NAMUR
7130 BINCHE
6120 NALINNES
6180 COURCELLES
4845 SART-LEZ-SPA
6464 BAILEUX
6717 ATTERT
7500 TOURNAI
6460 CHIMAY
NEDERLANDSTALIGE
FRANSTALIGE
IDGSFlyinggroup BuildingLuchthavenlei 1b182100 DEURNET [email protected]
U installeert, wij ondersteunen u op maat.
Domotica voor iedere installateur
Totaal ontwerp: Wij ontwerpen en berekenen de installatie merk-onafhankelijk > U installeert.
Schema’s: Volledig Domotica As-Builtdossier: situatieschema, ééndraadschema verbruikers, sensoren- schema, actoren schema, materiaallijst. Volledig merk en systeem onafhankelijk.
Programmatie: Team based programmeurs gespeciali-seerd in het programmeren van domotica systemen.
Opleidingen: Verkoop & projectontwerp is een praktisch gerichte opleiding met handige ontweptools. Slaagkans verkoopsucces 100%
Domotica voor iedere installateur
Fedelec magazine | 9
fedelec
Nieuwe bedragen
» Stelsel van werkloosheid met
bedrijfstoeslag
Wanneer een werknemer geniet van het
stelsel van werkloosheid met bedrijfstoe-
slag, het vroegere brugpensioen, dan ont-
vangt hij na zijn ontslag een aanvullende
vergoeding. Die aanvullende vergoeding
is gelijk aan de helft van het verschil tus-
sen het laatste loon dat hij verdiende en
de werkloosheidsuitkering. Dat laatste
loon dat die werknemer verdiende mag de
werkgever beperken. Vanaf 1 januari 2013
is dit 3.780,69 euro. Verdiende de werk-
nemer een hoger loon, dan mag de werk-
gever voor de berekening van de aanvul-
lende vergoeding, toch rekening houden
met dit lagere bedrag.
» Grensbedragen voor arbeids-
overeenkomsten
Ook de arbeidsrechtelijke grensbedra-
gen zijn gewijzigd vanaf 1 januari 2013.
Heeft een bediende een jaarloon hoger
dan 32.254 euro dan:
• moet er een akkoord gesloten worden
over de duur van de opzeggingster-
mijnen voor zover de bediende voor
1 januari 2012 een arbeidsovereen-
komst had. Is de bediende in dienst
vanaf 1 januari 2012, dan zijn er
afwijkende opzeggingstermijnen in
kalenderdagen
• moet de bediende die een tegenop-
zegging betekent, een opzeggings-
termijn van 2 maanden respecteren.
Onder dit bedrag is de duur van de
tegenopzegging 1 maand
• is een scholingsbeding mogelijk. Een
scholingsbeding is een clausule waar-
bij de werknemer, die gedurende de
uitvoering van zijn arbeidsovereen-
komst een vorming volgt op kosten van
de werkgever, zich ertoe verbindt om
aan deze laatste een gedeelte van de
vormingskosten terug te betalen inge-
val hij de onderneming verlaat vóór het
einde van de overeengekomen periode
• is voor een handelsvertegenwoor-
diger met een jaarloon hoger dan
dit bedrag, een concurrentiebeding
mogelijk en ook voor functies uitdruk-
kelijk opgenomen in een CAO. Voor
een jaarloon lager dan dit bedrag is
geen concurrentiebeding mogelijk
• is een concurrentiebeding alleen
bestaande voor functies aangeduid in
een CAO.
Is het jaarloon vanaf 1 januari 2013 hoger
dan 38.665 euro, dan kan een proeftijd
tot 12 maanden in de arbeidsovereen-
komsten worden opgenomen.
Verdient de bediende vanaf 1 januari
2013 meer dan 64.508 euro, dan
• is een concurrentiebeding mogelijk
tenzij er een CAO bestaat die juist die
functie uitsluit
• is een scheidsrechterlijk beding
mogelijk. Een scheidsrechterli jk
beding is een clausule in een overeen-
komst waarbij de partijen zich er toe
verbinden een geschil aan scheids-
rechters voor te leggen in plaats van
naar de rechtbank te gaan
• kan een akkoord gesloten worden
over de duur van opzeggingstermijn
bij het sluiten van de arbeidsovereen-
komst
• kan van de bedienden die een tegen-
opzegging betekent, een termijn van 4
maanden gevraagd worden
• is een afwijkende opzeggingstermijn
mogelijk voor zover de bediende min-
stens 15 jaar anciënniteit heeft.
» Beslag en overdracht
Wanneer op het loon van de werknemer
een beslag of een overdracht wordt uit-
gevoerd, dan wordt in principe niet het
hele loon maar een deel ervan aan de
schuldeisers afgegeven. Dit deel wordt
vanaf 1 januari 2013 als volgt berekend:
Maandelijks loon na aftrek van RSZ-bijdragen en bedrijfs-voorheffing
Voor beslag vatbaar deel dat aan de schuldeiser wordt gegeven
Maximale inhouding
0 – 1.059 euro Niets 0
1.159 euro – 1.138 euro20 % van de sommen begrepen tussen deze 2 bedragen
15,80 euro
1.138 euro – 1.255 euro30 % van de sommen begrepen tussen 2 bedrage
35,10 euro
1.255 euro – 1.373 euro40 % van de sommen begrepen tussen 2 bedrage
47,20 euro
1.373 euro en meer onbeperkt Onbeperkt
et nieuwe jaar is doorgaans een gelegenheid om overzichten te geven en ook dit jaar is er wel wat stof tot
bespreking. In het recente verleden zijn er diverse grensbedragen gewijzigd naar aanleiding van nieuwe
maatregelen, indexering of omdat er op de eerste dag van het jaar verschillende bedragen verande-
ren. Wij zetten graag de voornaamste hiervan op een rijtje.
“H ”
10 | Fedelec magazine
info van de federatie
» Het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen
Voltijds tewerkgestelde werknemers van 21 jaar en ouder hebben recht op gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen. Dit
bedrag wordt regelmatig geïndexeerd en de laatste keer op 1 december 2012. Vanaf deze datum is het gewaarborgd gemiddeld mini-
mum maandinkomen vastgesteld op 1.501,82 euro.
Voor deeltijdse werknemers worden deze bedragen toegepast in verhouding tot hun tewerkstellingsbreuk.
» Leervergoedingen
Een industriële leerovereenkomst is een overeenkomst waarbij de patroon de verbintenis aangaat de leerling een opleiding te ver-
strekken of te laten verstrekken met het oog op het uitoefenen van het gekozen beroep en waarbij de leerling zich ertoe verbindt de
praktijk van het beroep onder het gezag van de patroon aan te leren en de nodige lessen volgt. De patroon zal aan de leerling een
maandelijkse leervergoeding betalen. Afhankelijk van de leeftijd van de leerling, is dit bedrag vanaf 1 december 2012
Leeftijd 15 16 17 18 19 20 <21
Bedrag 480,60 euro 525,70 euro 570,70 euro 615,80 euro 660,90 euro 705,90 euro 751,00 euro
» RSZ-vermindering naar aanleiding van het in dienst nemen van een eerst, tweede of derde werknemer
Een nieuwe werkgever die een eerste, tweede of derde werknemer in dienst neemt, krijgt voor deze werknemers tijdelijk verminderin-
gen op deze werkgeversbijdragen. Deze verminderingen worden beschreven in de zogenaamde plusplannen.
Vanaf 1 oktober worden deze verminderingen versterkt. De regering wil op deze manier de drempel voor KMO’s om eerste werkne-
mers aan te werven, verkleinen.
Vermindering voor In dienst voor 01/10/12 In dienst vanaf 01/10/12
Eerste werknemer
1.000 euro voor 5 kwartalen400 euro voor 8 kwartalen(in 20 kwartalen die volgen op indienstneming eerste werknemer)Tussenkomst in administratiekosten van erkend sociaal secretariaat
1.500 euro voor 5 kwartalen1.000 euro voor 4 kwartalen400 euro voor 4 kwartalen(in 20 kwartalen die volgen op indienstneming eerste werknemer)Tussenkomst in administratiekosten van erkend sociaal secretariaat
Tweede werknemer400 euro voor 13 kwartalen(in 20 kwartalen die volgen op indienstneming tweede werknemer)
1.000 euro voor 5 kwartalen400 euro voor 8 kwartalen(in 20 kwartalen die volgen op indienstneming tweede werknemer)
Derde werknemer400 euro voor 9 kwartalen(in 20 kwartalen die volgen op indienstneming derde werknemer)
1.000 euro voor 5 kwartalen400 euro voor 4 kwartalen(in 20 kwartalen die volgen op indienstneming derde werknemer)
Fedelec magazine | 11
12 | Fedelec magazine
Werking en terminologieNet zoals water stroomt van hoog naar laag, zal warmte stromen van een hoge temperatuur naar lage temperatuur. Om het omge-
keerde te bereiken heb je een pomp nodig. Bij water is er een waterpomp nodig en equivalent hieraan is er bij warmte dus een warmte-
pomp nodig. Met de warmtepomp zal je dus meestal omgevingswarmte met lage temperatuur oppompen naar een hogere, bruikbare
temperatuur. Om dit te kunnen verwezenlijken zijn er drie essentiële zaken nodig; een warmtebron, een opweksysteem (bestaande uit
een verdamper, een compressor, een condensor en een expansieventiel) en een warmteafgiftesysteem.
Hooguit een vierde van de geleverde warmte wordt door het opweksysteem geproduceerd met elektriciteit, dit om een compressor
aan te drijven. Drie vierde van de warmte komt uit de natuur en is dus gratis. Men spreekt dan van een Coëfficiënt Of Performance
(COP) van 4.
Omdat de COP afhankelijk is van het temperatuurverschil tussen warmtebron en warmte afgiftesysteem zal hij variëren in de loop van
het jaar. Daarom wordt de COP gemeten bij gestandaardiseerde temperaturen. Daarnaast kan een schatting gemaakt worden van
de gemiddelde COP van een concrete installatie over een heel jaar. Dit is de SPF (Seasonal Performance Factor).
Tecnolec informeert
Netproblematiek bij warmtepompen
Figuur 1: Algemeen principe van een (compressie)warmtepomp
1) Verdamper:
In de verdamper van de warmtepomp krijgt een koelmiddel de ruim-te om te verdampen. De energie die daarvoor nodig is wordt met een warmtewisselaar onttrokken aan de warmtebron (op lage tempera-tuur) van de warmtepomp.
2) Compressor:
Het koelmiddel in gasvorm gaat door een compressor. De compres-sor gebruikt elektrische energie om de druk van het koelmiddel te vergroten. De drukstijging van het koelmiddel resulteert in een tem-peratuurstijging ervan.
3) Condensor:
Het koelmiddel op hoge druk en hoge temperatuur zal in de conden-sor gaan condenseren. De warmte die hierbij vrij komt zal via een warmtewisselaar worden afgegeven aan een warmte afgiftesysteem zoals een CV installatie of installatie voor sanitair warm water.
4) Expansieventiel:
Het expansieventiel verlaagt de druk en regelt de toevoer van het koelmiddel naar de verdamper.
Warmteafgiftesysteem
Hoge drukHoge temperatuur
Lage drukLage temperatuur
Condensor
Compressor
Verdamper
Warmtebron
Expansie-ventiel
W
eer en meer wordt er rekening gehouden met het toepassen van hernieuwbare energiebronnen om op een
meer ecologische manier aan onze energiebehoefte te voldoen. Eén van de oplossingen hiervoor is gebruik
maken van een warmtepomp. De warmtepomp wordt voornamelijk gebruikt voor het produceren van warm
water voor zowel ruimteverwarming als sanitair warm water. Bij het aansluiten van een warmtepomp op het elektrici-
teitsnet kunnen er zich in sommige gevallen storingen voordoen in het distributienet. In dit artikel nemen we
deze problematiek onder de loep.
“M ”
© Atlantic
Fedelec magazine | 13
NetproblematiekDe compressor van de warmtepomp ver-
bruikt elektrische energie om de warmte
van lage temperatuur naar hoge tem-
peratuur te brengen. Een compressor
wordt aangedreven door een inductie-
motor en van inductiemotoren is gewe-
ten dat ze, wanneer er geen extra maat-
regelen genomen worden, bij het starten
een veelvoud van hun nominale stroom
uit het net trekken. Door de inwendige
impedantie van het net treedt er dan een
spanningsval op.
Omdat deze spanningsval hinderlijk
is voor andere verbruikers (bv. daling
van de lichtsterkte van lampen), moet
deze inschakelstroom beperkt worden.
Daarnaast bestaat ook de mogelijkheid
dat warmtepompen harmonische com-
ponenten veroorzaken.
Rond deze problematiek bestaan er nor-
men waaraan apparaten met een opge-
nomen stroomsterkte kleiner of gelijk aan
75A moeten voldoen;
1) NBN EN 61000-3-2: EMC limietwaar-
den voor de emissie van harmonische
stromen waarbij de ingangsstroom
van de toestellen kleiner of gelijk is
aan 16 A.
2) NBN EN 61000-3-12: gelijkaardig aan
1) maar voor ingangsstromen groter
dan 16 A maar kleiner dan of gelijk
aan 75 A.
3) NBN EN 61000-3-3: EMC limiet-
waarden voor spanningswisselingen,
spanningschommelingen en flikker in
laagspanningsdistributienetten voor
apparatuur met een ingangsstroom
kleiner of gelijk aan 16 A.
4) NBN EN 61000-3-11: gelijkaardig aan
3) maar voor ingangsstromen van
maximaal 75 A.
Startstromen
Naast normering dient men rekening te
houden met voorschriften die gelden
bij het aansluiten van gebruikers op het
laagspanningsdistributienet. Deze eisen
worden opgelegd door de distributie-
netbeheerder in het Synergrid voor-
schrift C1-107: Algemene technische
voorschriften voor de aansluiting van
een gebruiker op het laagspannings-
distributienet. De eisen in dit voorschrift
a) Maximaal toegelaten startstroom als de startfrequentie niet hoger ligt dan eenmaal
per uur.
Lengte van het LS distributienet tus-sen de aansluiting en de HS-cabine
Eenfasig
230V
Driefasig
230V
Driefasig
400V
Minder dan 150 m 50 A 58 A 100 A
Tussen 150 m en 300 m 25 A 29 A 50 A
Meer dan 300 m 20 A 20 A 33 A
Tabel 1
b) Maximaal toegelaten startstroom als de startfrequentie hoger ligt dan eenmaal per
uur, maar niet meer dan tienmaal per uur bedraagt.
Lengte van het LS distributienet tus-sen de aansluiting en de HS-cabine
Eenfasig
230V
Driefasig
230V
Driefasig
400V
Minder dan 150 m 38 A 44 A 76 A
Tussen 150 m en 300 m 19 A 22 A 38 A
Meer dan 300 m 16 A 16 A 25 A
Tabel 2
De limietwaarden in beide tabellen zijn van toepassing op de piekwaarden van de
stroomsterkte gedeeld door √2 (= effectief waarde) gedurende het ganse aanloop-
proces.
De aanloopstroomwaarden zijn deze die het gevolg zijn van het in gang zetten van de
totale installatie die door de motor en zijn eventuele aanloop- en regelingsapparatuur
wordt aangedreven.
Indien een gebruiker niet voldoet aan deze limieten zal hij moeten investeren in hetzij een
HS/LS transformatiepost, hetzij een rechtstreekse laagspanningsverbinding tussen de
HS/LS transformatiepost en zijn eigen installatie.
hebben tot doel de distributienetbeheer-
der toe te laten een spanning te leve-
ren conform de norm NBN EN 50160
“Spanningskarakteristieken in openbare
elektriciteitsnetten”.
Wat startstromen betreft vermeldt het
voorschrift dat voor een motor of een
geheel van motoren met gelijktijdige aan-
loop met een vermogen van meer dan
750VA de startstroom tot onderstaande
waarden dient beperkt te worden.
© Atlantic
GRATIS TEL. 0800 857 59fax 0800 857 60 • [email protected]
SHOWROOMATELIER
Sortimo CentrumSchaarbeeklei 2071800 Vilvoorde
Sortimo WestGentseweg 749 8793 Sint-Eloois-Vijve
Sortimo OostIndustrieweg 49/73980 Tessenderlo
7822 ATH
4520 WANZE
1300 WAVER
MONTAGE STATION
14 | Fedelec magazine
Tecnolec informeert
De distributienetbeheerder zal evenwel in bepaalde gevallen, na vooraf-
gaand onderzoek en tijdelijk, kunnen aanvaarden dat de uitvoering van
de HS/LS-transformatiepost of de rechtstreekse laagspanningsverbin-
ding wordt uitgesteld, op voorwaarde dat gebruik wordt gemaakt van
aanloopinstallaties die speciaal werden ontworpen om de aanloop- en
compensatiestromen te beperken, en dat er uit hoofde van de aansluiting
geen enkele storing wordt vastgesteld. Wanneer aan deze voorwaarden
niet meer gelijktijdig wordt voldaan, wordt de tijdelijke toelating om de
opgegeven waarden te overschrijden, niet meer verleend.
c) Toelichting bij de tabellen
De maximale startstromen waarvan sprake in de tabellen uit de C1-107
verhouden zich op een bepaalde manier tot elkaar. Dit kan worden ver-
klaard a.d.h.v. formules voor het berekenen van de spanningsval over een
leiding/kabel.
Ue = Ub – ΔU [V]
• met Ue = spanning aan het einde van de leiding/kabel [V]
• met Ub = spanning aan het begin van de leiding/kabel [V]
• met ΔU = de absolute spanningsval over de leiding/kabel [V]
ΔU kunnen we ook schrijven als: ΔU =
p x ΔUgeleider [V]
• met ΔUgeleider= Zℓ x ℓ x IB =
spanningsval over één geleider [V]
• met Zℓ = de impedantie van de leiding/kabel per
lengte-eenheid [Ω/m]
• met ℓ = de lengte van de leiding/kabel [m]
• met IB = de belastingsstroom [A]
• met p = waarde afhankelijk van de netsoort
» Eénfasig of tweefasig p = 2
» Driefasig
- fasespanningsval (lijn + nulgeleider) p = 1
- lijnspanningsval (twee lijnen) p = √3
In deze formule (namelijk de waarde p) veronder-
stelt men dat er gebruik wordt gemaakt van identie-
ke secties voor zowel fasegeleider(s) als nulgeleider
en dat de belasting symmetrisch is (geen stroom
door de nulgeleider in geval van een 230V/400V
net). Soms gebruikt men ook de procentuele
spanningsval volgens de formule (ΔU: Un) x 100 %,
waarin Un de nominale voedingsspanning voorstelt
(230V of 400V).
Uitgaande van eenzelfde toegelaten procentuele
spanningsval kan met behulp van de hierboven
vermelde p-waarden de verhouding tussen de
maximaal toegelaten startstromen van motoren,
die vermeld worden in de C1-107 voor de verschil-
lende netsoorten, verklaard worden. Nemen we
een driefasig net 400V waarbij de lengte tussen
de aansluiting en de HS-cabine minder dan 150m
bedraagt en een warmtepomp waarbij de start-
frequentie niet hoger ligt dan eenmaal per uur als
basis. (zie tabel 1)
100 A voor een symmetrisch belast driefasig
400V-net geen stroom door de nulgeleider,
enkel voor fasegeleider p = 1 voor de fasespanni
ngsval(lijn+nulgeleider). Verlichting, die zeer gevoe-
lig is voor spanningsdalingen, werkt op 230 V, van-
daar de fasespanningsval in rekening brengen.
50 A voor een éénfasig 230V-net stroom door
nulgeleider en door fasegeleider p = 2 voor de
spanningsval 100 A: 2 = 50 A voor eenzelfde pro-
centuele spanningsval.
58 A voor een driefasig 230V-net alleen de lijn-
spanningsval kan in dit driefasig net in rekening
gebracht worden p = √3 à 100 A: √3 = 58 A voor
eenzelfde procentuele spanningsval.
Fedelec magazine | 15
Daar ΔU recht evenredig is met de lengte van de leiding/kabel
halveert de toegelaten stroom bij een verdubbeling van de leng-
te met als ondergrens 20 A voor één start per uur (zie tabel 1) en
16 A voor maximaal 10 starten per uur (zie tabel 2).
Flikkering
Wanneer de in de C1-107 aangehaalde grenswaarden voor de
startstromen van motoren niet gerespecteerd worden dan leidt
dit tot klachten in de buurt van warmtepompen die te grote start-
stromen vragen. Bij metingen ter plaatse kan dan vastgesteld
worden dat de betrokken warmtepomp te grote startstromen
trekt. Figuur 2 toont het gedrag van een bepaalde warmtepomp
met betrekking tot startstromen. De groene curve stelt de piek-
stroom voor terwijl de rode curve de normale stroom weergeeft.
Het gevolg van deze piekstromen zijn spanningsdalingen die
zeer hinderend overkomen bij alle betrokkenen (ook de buren).
Het regelmatig opstarten en dus het optreden van frequente
spanningsdips heeft in de nabije omgeving flikkering als effect.
Deze flikkering wordt in figuur 3 zichtbaar gemaakt.
Een flikkerwaarde boven 1 wijst op zichtbare hinder voor de
betrokkenen, tussen de lijnen L1 en L2 gaat deze frequent tot
2,5! Deze warmtepomp veroorzaakt zowel overdag als ’s nachts
een permanente hinder door flikkering. Dergelijke fenomenen
zijn te vergelijken met zware werfkranen of direct startende elek-
trische motoren in de buurt. Door de juiste maatregelen (bvb
softstartmodule) te treffen kan men tot volgende situatie komen.
De startstromen zijn hier beperkt (< 30 A) (zie groene curve) in
vergelijking met de normale afname 12 tot 17 A (zie rode curve)
De meting van de flikkerwaarde ligt in dit geval dan ook ruim
onder 1 waardoor de betrokkenen (de buren) geen hinder zullen
ondervinden (zie figuur 5).
AanbevelingenOp de technische specificatie van een warmtepomp wordt meestal de startstroom vermeld. Op basis van voorschrift C1-107 en de
plaatselijke situatie kan men dus beoordelen of de stroom al dan niet onder deze limietwaarden ligt.
Wanneer blijkt dat de startstromen onder de limietwaarden liggen, dan zal er geen probleem zijn met betrekking tot spanningsdalin-
gen en flikkering. Bevindt men zich in de buurt van een limiet (net er boven) dan is het aan te bevelen om de distributienetbeheerder een
netstudie te laten uitvoeren om na te gaan of er zich problemen kunnen voordoen. Indien de limiet ruimschoots overschreden wordt
dan zullen bijkomende maatregelen moeten genomen worden zoals een softstartmodule.
BesluitOngetwijfeld zal de warmtepomp in de toekomst meer en meer opduiken in diverse installaties. Om er voor te zorgen dat er, na de
plaatsing van een warmtepomp, geen problemen op het net worden veroorzaakt dient men zich goed te informeren over de plaatse-
lijke situatie en de technische specificaties van de warmtepomp. Bij twijfel neemt men best contact op met de distributienetbeheerder
en/of fabrikant/groothandel van de warmtepomp.
www.vei.be
Figuur 2: nominale stroom en piekstroom veroorzaakt door een warmte-pomp, gemeten over een aantal dagen.
Figuur 3: Flikkerwaarde veroorzaakt door een warmtepomp gemeten over een aantal dagen.
Figuur 4: Normale stroom en piekstroom, gemeten bij een warmtepomp met beperkte startstromen, over een aantal dagen
Figuur 5: Flikkerwaarden, gemeten bij een warmtepomp met beperkte startstromen, over een aantal dagen
16 | Fedelec magazine
project
Net- en transportcapaciteit
verdubbelen
Volgens Elia is de verdubbeling van
de netcapaciteit in de Genkse regio
nodig om de transportcapaciteit van
en naar het buitenland te versterken nu
er steeds meer stroom wordt uitgewis-
seld. Daarnaast wil de uitbater van het
Belgische hoogspanningsnet ook anti-
ciperen op de geplande bouw van een
elektriciteitscentrale in Rotem (Dilsen-
Stokkem). Elia heeft de nodige bouw-
en milieuvergunningen op zak voor de
grootscheepse werkzaamheden, waarin
ook de ingrijpende aanpassing van het
transformatorstation van Langerlo in
Genk kadert.
Langerlo
Tot voor kort telde de Genkse verdeel-
centrale van Langerlo 2 transforma-
torstations, waar 30.000 V lijnen worden
omgezet naar middenspanning 10.000
V. De 10.000 V lijnen worden vanuit deze
centrale verder onderverdeeld naar dis-
tributiecabines, her en der in de Genkse
omgeving. Vanuit deze distributieposten
gebeurt de verdere omzetting naar 380V
– laagspanning. Het oudste transforma-
torstation op de centrale van Langerlo –
‘TS A’ - is inmiddels meer dan 40 jaar oud
en uitgerust met verouderd materiaal:
een 15-tal koperen cellen. Dit station zal
binnenkort buiten dienst worden gesteld
en afgebroken. Ernaast werd inmiddels
een nieuw transformatorstation – ‘TS C’
- gebouwd met capaciteit voor 25 com-
pacte cellen met wagentjes met elk een
capaciteit van 630 Ampère. Het andere,
bestaande transfostation - ‘TS B’ - blijft
operationeel.
Infrax neemt over van Elia
Walter Finotto, hoofdingenieur van Infrax
Limburg, schetst de grote lijnen van het
Langerlo-project: “In eerste instantie
zal de werking van het nieuwe transfor-
matorstation van Langerlo een kopie
van de huidige werking van het oude
onderstation zijn. Enkel is het zo dat de
nieuwe infrastructuur zal worden geëx-
ploiteerd door Infrax – en niet door Elia.
Ook de koppeling en de meting van de
railspanningen worden voortaan geëx-
ploiteerd door Infrax. De trunkverbinding
tussen het bestaande ‘TS B’ en het nieu-
we ‘TS C’ wordt schakelbaar gemaakt.
De bestaande verbinding tussen ‘TS
A’ en ‘TS B’ is een vaste verbinding.
Kenmerkend voor de nieuwe werking zijn
de borden met dubbele rail ABB-ZS4,
twee transformatorstations - met in totaal
3 transformatoren - en een schakelbare
koppeling in ‘TS C’.”
Uitbreidbaar met vierde transfo
Met het oog op de toekomstige plaatsing
van een vierde transformatorstation door
Elia worden de beide transformatorsta-
tions zo ontworpen dat een uitbating
als twee onafhankelijke transfostations
mogelijk is. Zolang de vierde transfor-
mator niet geplaatst is, zullen de ‘TS B’
en ‘TS C’ als één TS uitgebaat worden.
Bij deze wijziging komen de 3 nulpunt-
transformatoren eveneens in beheer
van Infrax. Een tweede netsturing wordt
enkel noodzakelijk wanneer de vierde
transformator door Elia geplaatst wordt.
Na de wijzigingen zullen de twee trans-
lia, de uitbater van het Belgische hoogspanningsnet, wil de capa-
citeit van het net tussen Genk en de grens in Kinrooi verdubbelen.
Hiervoor worden onder meer in het Genkse transformatorstation
van Langerlo grote aanpassingswerken uitgevoerd, waarbij de firma Tegro
uit Maaseik instaat voor het aanleggen van de ondergrondse
nutsleidingen.
“E ”
Naar een dubbele net- en transport-capaciteit in Genk
Fedelec magazine | 17
formatorstations uitgebaat worden met
gesloten trunkverbinding tussen de rails,
waarbij er in normale omstandigheden
een transfo per TS actief wordt gezet.
Dit betekent dat er twee transformatoren
parallel worden geëxploiteerd. De cen-
trale zal traditioneel worden uitgebaat
op een rail - met de tweede rail span-
ningsloos – en de koppeling tussen de
railstellen open. De installatie zelf heeft
onder meer volgende kenmerken: iso-
latieniveau 12 kV, stroomsterkte baren-
stel: 3150 A, stroomsterkte cellen: 3150
A /1250 A, weerstand tegen doorgaande
kortsluitstroom: 31.5 kA 3 s, weerstand
tegen de interne boog: 31.5 kA 1 s AFLR,
en hulpspanning: 110 V=. Het hoog-
spanningsmateriaal is van het type ZS4
van ABB. Ook de beveiligingsrelais van
het type Max I 543/541 zijn van dezelfde
fabrikant. De beveiligingsrelais lijn. diff.,
van het type 7SD6001, zijn van Siemens-
makelij.
Net impact controle
In een latere fase zullen dus - naast
het aantal toegewezen vertrekken – 4
reservevertrekken worden bijgebouwd.
Hiervan zullen er twee reservecellen met
TI 1000/5/1 voor decentrale productie-
eenheden met een maximaal toegela-
ten stroomsterkte van 1250 A zijn. In het
gebouw wordt er ruimte gelaten voor vier
- nog niet gemonteerde - extra reserve-
cellen voor toekomstige uitbreiding. De
definitieve trunkverbindingen op de bei-
de railstellen worden uitgerust met een
uitrijdbare vermogensschakelaar, zodat
in een toekomstige configuratie de beide
stations onafhankelijk kunnen uitgebaat
worden.
23 opeenvolgende stappen
Hoe gaat een complex aanpassingspro-
ject met een dergelijk hoge techniciteit in
zijn werk? Na een voorbereidende detail-
studie van het project volgen er niet min-
der dan 23 opeenvolgende stappen om
het transformatorstation van Langerlo
om te vormen en opnieuw operationeel
te maken. Bouwheer Infrax maakt een
ontwerp op, en ELIA, de uitbater van het
Belgische hoogspanningsnet, laat een
cabine bouwen. ELIA staat ook in voor de
bovengrondse bekabeling en het aan-
passen van de transfo’s. De firma Spie
staat in voor de zogenaamde ‘hulpdien-
stenbouw’: verlichting, alarminstallatie…
De ondergrondse bekabelingswerken
worden verricht door de firma Tegro uit
Maaseik – zie kaderstuk. Erik Thijs, zaak-
voerder van Tegro: “Eerst voeren we de
grondwerken uit. Op deze locatie werd
tot op een diepte van 1,5 meter grond
uitgegraven. Daarna worden er in de
gleuven 2 soorten PRC-kabels met dia-
meters van, respectievelijk, 240 en 400,
gelegd. Deze kabels worden afgedekt
met speciale ‘afdekplaatjes’ uit gerecy-
cleerd PMD en met zuiver zand. In een
laatste fase graven wij nog een sleuf van
om en bij de 50 meter uit, om bekabeling
- die niet langer functioneel is -, te kun-
nen verwijderen. Het doorverbinden van
de bestaande bekabeling met de nieuw
gelegde kabels gebeurt niet door Tegro,
maar door een andere, externe aanne-
mer - in opdracht van Infrax.”
De ene bundel is de andere niet
Bij het uitvoeren van bekabelingswerken
blijft het precies uitmeten en lokalise-
ren van leidingen een delicaat punt. Erik
Thijs: “Vaak liggen er 10 tot 12 bundels
met diverse soorten leidingen bij elkaar.
Er moet dus zeer omzichtig tewerk
gegaan worden. De beschikbare gege-
vens op de bestaande plannen vormen
uiteraard het uitgangspunt. Maar door
18 | Fedelec magazine
Tegro kortDe firma Tegro – afkorting voor ‘Thijs Erik Grondwerken’ - is gespecialiseerd in het leggen van ondergrondse nutsleidingen. Het bedrijf uit Maaseik werd opgericht in 1994 door Erik Thijs die eerst als werknemer actief was bij andere aannemers in deze branche. Tot de activiteiten behoren zowel grondwerken als het leggen van bekabeling voor middenspanning, laagspanning, openbare verlichting- inclusief het plaatsen van de verlichtingspalen -, gas en kabeltele-visie. Momenteel zijn er 11 werknemers met een vrij jonge gemiddelde leeftijd. Sinds de opstart in ’94 is het bedrijf lid van Fedelec. Sinds 2006 is Erik Thijs voorzitter van de Fedelec-afdeling Limburg die 116 leden telt. “Voor de admi-nistratieve opstart en verdere professionele begeleiding van bedrijven, die in de brede zin van het woord actief zijn in de elektro-installatiebranche, is Fede-lec de geknipte beroepsorganisatie. Ieder lid-bedrijf kan voluit voor zijn eigen keuze gaan: algemene elektriciteitswerken uitvoeren of eigen specialisaties uit-bouwen, zoals bv. het leggen van ondergrondse nutsleidingen, in ons geval.”
het uitvoeren van infrastructuurwerken in
de loop der jaren zijn deze niet altijd vol-
ledig up to date, bijvoorbeeld door het
verleggen van het traçé van autowegen
en fietspaden. Een andere, praktische,
tool is uiteraard het door middel van een
ampèretang proberen te detecteren
van signalen. Bij het uitvoeren van deze
werkzaamheden moet altijd een wel-
omlijnde procedure gevolgd worden:
om veiligheidsredenen mogen kabels
bijvoorbeeld enkel doorgeknipt worden
met een geaarde schaar.”
Ook een beetje wegenbouwer zijn
Erik Thijs weet waarover hij spreekt als hij
het aanleggen van ondergrondse nuts-
leidingen een specialisme noemt. Thijs:
“Het is zeker niet evident om geschikte
werknemers voor dit soort werkzaam-
heden te vinden. In onze niche moet een
arbeider niet enkel de juiste motivatie
hebben maar tevens heel breed onder-
legd zijn. De taakomschrijving van mijn
medewerkers omvat meer dan het uit-
voeren van graafwerken en het leggen
van bekabeling. De personen in kwestie
moet ook een beetje wegenbouwer zijn,
zij moeten bijvoorbeeld klinkers kunnen
leggen en asfalt gieten.”
Kleine KMO, grote flexibiliteit
De sterkte van Tegro is haar grote flexibili-
teit als kleine KMO. Het bedrijf uit Maaseik
werkt reeds 18 jaar in opdracht van
Infrax. “Op de werf Langerlo zullen we 2
werken actief geweest zijn. Maar waar -
ergens in de provincie Limburg - we bin-
nen 2 weken aan de slag zullen zijn voor
Infrax, weten we nu nog niet. Het gebeurt
zelden dat we - na het afronden van onze
werkzaamheden - moeten ‘terugkeren’,
maar volledig uitgesloten is dat nooit.
Een grondverzakking omwille van ‘te
nat geworden’ aarde kan zich altijd voor-
doen. Ook een eventuele beschadiging
van bestaande ondergrondse nutslei-
dingen is nooit 100 procent uitgesloten.
Om dit laatste risico volledig uit te slui-
ten werken bepaalde nutsbedrijven nu
met GPS-coördinatoren die heel precies
kunnen detecteren waar een bepaalde
leidingenbundel zich bevindt. Er zijn zelfs
toestellen op de markt die men op een
grondverzetmachine kan monteren en
waarmee het vrij eenvoudig en accuraat
werken is”, aldus nog Thijs.
www.tegro.be
project
Meer info: www.federale.be
Kies Federale Verzekering, de specialist van de bouwsectorFederale Verzekering, opgericht door bouwondernemers, beschermt al vele jaren alle vakmensen van de bouwsector tegen de risico’s van hun activiteiten. Ons eigen netwerk van adviseurs en kantoorhouders staat u rechtstreeks bij met raad en daad. Wij bieden u:
• kwalitatieve dekkingen: wij zijn de enige verzekeraar die specifieke garanties geeft in onze verzekeringen Burgerlijke Aansprakelijkheid Bouwwerken en Alle Risico’s Bouwplaats;
• een gratis preventiedienst;
• voordelige tarieven en exclusieve voorwaarden.
Wij hebben geen externe aandeelhouders en kunnen dus al onze tijd en middelen aan onze klanten voorbehouden. Bovendien delen wij onze winst met hen!
Passie voor vakmanschap,dat verzekeren wij.
De verzekeraar die alles met u deelt, zelfs zijn winst
Om de adviseur uituw streek te ontmoeten:
Electricien A4.indd 2 6/10/09 13:17
20 | Fedelec magazine
EBO Elektro uit Schoonaarde-Dendermonde is een buitenbeentje onder de elektro-installatiebe-
drijven. Met reeds meer dan 20 jaar ervaring op de teller heeft zaakvoerder Marc Van Boven een
eigen visie op het installateursberoep en een methodische manier van aanpakken van pro-
jecten ontwikkeld, zo blijkt uit een residentieel project dat hij realiseerde in Sint-Gillis-Waas.
“B ”
“Een goede installatie begint met een goed gesprek”
Methodisch
Marc Van Boven richtte zijn bedrijf BEBO
Elektro (zie kaderstuk) op in 1992: “Bij het
uitvoeren van mijn elektrotechnische en
verlichtingsprojecten ga ik op een zeer
methodische manier te werk. Ik werk
nauw samen met enkele architecten-
bureaus die mij polsen voor bepaalde,
meestal residentiële of tertiaire, pro-
jecten. Meestal sturen zij de bouwheer
in kwestie dan voor een verkennend
gesprek over het project naar mij door.
Aan de hand van een persoonlijk gesprek
probeer ik voeling te krijgen met wat de
mensen precies van hun toekomstige
elektrische en verlichtingsinstallatie ver-
wachten. Ik laat hen ook enkele voor-
beelden van reeds gerealiseerde projec-
ten zien. Wat zijn hun verwachtingen op
het vlak van verlichting van de woning?
Kan domotica in hun specifieke geval een
meerwaarde bieden?”
Gespecialiseerde partners
Voor de concrete uitwerking van zijn pro-
jecten werkt hij nauw samen met enke-
le gespecialiseerde partners.; voor het
luik verlichting is dat de firma Tekna. Dit
bedrijf uit Lokeren - met als zaakvoerder
Erik Huysmans – ontwerpt en produceert
de ‘Nautic’ en de’ FLAT Spots’, maar is
tevens gespecialiseerd in verlichtingsad-
vies. Marc Van Boven: “Ik stuur u eerst bij
iemand die u het ‘licht’ zal laten zien”, zeg
ik altijd bij wijze van grap tegen de bouw-
heer of -vrouw die ik over de vloer krijg.
De klant komt bij Tekna terecht in een
lichtstudio, met diverse lichtsettings. Hun
manier van werken biedt het voordeel dat
de klant de lichtkwaliteit van één bepaal-
de spot – waarnaar zijn voorkeur uitgaat
– kan bekijken, waarnemen en inschat-
ten, precies op dezelfde manier zoals
het licht tot zijn recht zou komen in zijn
eigen woning. Op basis van die bevindin-
gen wordt er een lichtplan op maat voor
de klant gemaakt. Pas dan weet ik wat
er van mij verwacht wordt en kan ik op
basis van de lichtstudie een offerte voor
de klant opmaken.”
Van lichtstudie tot volledig werkplan
“Vooraleer de werkzaamheden aan te
vatten bezorg ik de klant een lijst met alle
lichtpunten in de woning, en vraag ik hem
verder aan te duiden op welke plaatsen
ze bijvoorbeeld graag dimmers en bewe-
gings- of aanwezigheidsmelders geïnte-
greerd zien. Uiteraard geef ik hierbij het
nodige advies. Deze gegevens worden
dan mee geïntegreerd in de lichtstudie. In
de meeste gevallen gaan de bouwheren,
voor wat beeld en klank betreft, ook langs
bij de firma Heyman Reference in Temse.
Stel dat de klant niet enkel muziek wil in
het leefgedeelte, maar ook in pakweg het
bureel en de badkamer, dan moet dit ook
op de juiste manier worden ingepland.
Ook van deze partner krijg ik alle techni-
sche specificaties, die ik in mijn werkplan
kan integreren zodat ik over voldoende
informatie beschik en kan starten met het
leggen van de bekabeling”, aldus Marc
Van Boven.
Drie open ruimtes
Recent realiseerde BEBO Elektro een
residentieel project in Sint-Pauwels,
een deelgemeente van Sint-Gillis-Waas,
waar een moderne, witte villa - naar een
ontwerp van architect Luc Delouw van
het architectenburo ARCAD uit Sinaai
– werd gebouwd. Het betreft een ruime
eengezinswoning, voorzien van grote
glaspartijen en dus een maximale dag-
lichtinval. Op drie verschillende plaat-
sen in de woning zijn er open ruimtes die
project
Fedelec magazine | 21
doorlopen over het gelijkvloers en de
verdieping, met name in de inkomhal en
(twee) in de living. Er werd ook geïnves-
teerd in hernieuwbare energie met onder
meer de installatie van een warmtepomp
van Nibe.
Spots in spanplafonds
Opmerkelijk aan deze residentiële nieuw-
bouw is ook de afwerking van de pla-
fonds. Deze zijn meer dan betonnen welf-
sels die geplamuurd en overschilderd
werden. Er werd gebruik gemaakt van
speciale spanplafonds van de Kortrijkse
firma Estrikor. Deze zijn vervaardigd uit
een indrukbare en afwasbare kunststof
die strak als een ‘vel’ over de volledige
oppervlakte van het plafond gespannen
wordt. De volledige woning wordt verlicht
door middel van 3 soorten Flat spots van
Tekna. Er werden 45 ‘Flat 1’ spots, 16
‘Flat 2’ spots en 1 ‘Flat 3’ spot gebruikt.
Het leggen van de bekabeling en het aan-
brengen van de Flat spots – en geluids-
boxen - gebeurde in nauw overleg tussen
BEBO Elektro en Estrikor. De spots zijn
trimless en hebben dus geen opstaan-
de rand, een door Tekna gepatenteerd
concept. In het leefgedeelte werden Flat
spots van het type 1 geïnstalleerd, in de
badkamer werd een type 2 gebruikt en in
bepaalde andere ruimtes werd nog een
derde type Flat spot aangewend.
Speciale beugels voor trimless Flat
spots
Voor spots in spanplafonds ontwikkelde
Estrikor samen met voornoemde ver-
lichtingsspecialist een speciale beugel
die ervoor zorgt dat de trimless spots
probleemloos kunnen worden geïnte-
greerd. “Deze Flat spots zijn uiteraard
high end toepassingen. Opmerkelijk is
ook dat er niet gewerkt werd met centrale
transfo’s. De spots werden door ons nog
aangepast om een vlotte transfowissel te
garanderen. Ook bij het klassieke inwer-
ken van spots in een betonnen plafond,
gaan we zeer omzichtig te werk. We wer-
ken dan niet van boven naar onder – wat
de snelste en eenvoudigste manier is –
maar wel van onder naar boven. Deze
manier van werken is technisch een stuk
moeilijker, maar garandeert dat de spots
zich perfect op één rechte lijn zullen
bevinden”, aldus Marc Van Boven.
Beperkt gebruik van leds
In bijna alle ruimtes werd met klas-
sieke, lees IRC, verlichtingsoplossin-
gen gewerkt. De led-verlichting werd
beperkt tot twee plaatsen in de woning:
in de stoomdouche in de badkamer wer-
den inox waterdichte ledspots gebruikt.
Ook in de luifel aan de voordeur zitten
ledspots met een speciale inox-ring
verwerkt in het isolatiemateriaal, bezet
met crepi plafond. “Het doorgedreven
gebruik van led-technologie in een pand
is volgens mij enkel verantwoord indien
de klant daar voldoende effectief rende-
ment kan uithalen. Voor het verlichten
van winkel- en kantoorruimtes bijvoor-
beeld liggen leds momenteel goed in de
markt en kan dit een rendabele oplossing
zijn. De lichtkwaliteit is goed en de prijzen
gaan in dalende lijn. Onlangs zijn we erin
geslaagd een winkelruimte – inclusief de
uitstalramen – met led en cdm te verlich-
ten, waarbij het energieverbruik minder
dan 600 W bedraagt, dit omwille van het
feit dat de verlichting er quasi constant
brandt. In een dergelijke winkelomge-
ving kan een investering in led en CDM-
technologie op een periode van pakweg
vier jaar worden terugverdiend“, aldus
nog de zaakvoerder van BEBO Elektro.
Domotica: ja, maar…
Voor schakelmateriaal werkt Marc Van
Boven samen met de firma Gira: “Deze
partner heeft een zeer uitgebreid gam-
ma: eenvoudige schakelaars maar ook
high end domotica. De installatie in Sint-
Pauwels werd opgebouwd met elektroni-
sche multifunctionele relais en dimmers.
Dit maakt bijvoorbeeld ‘alles aan-uit’
22 | Fedelec magazine
schakelingen mogelijk maar biedt ook
een grote flexibiliteit naar uitbreiding”,
aldus Marc Van Boven. Aanpassingen
kunnen later zonder breek- of kapwerk
in de verdeelkast gerealiseerd worden. In
tegenstelling tot wat deze woning op het
eerste gezicht laat vermoeden werd er
geen domotica geïntegreerd. Marc Van
Boven: “Ik ga niet mee met de hype van
sommigen om klanten in de richting van
domotica te pushen. Ik probeer altijd zeer
flexibele installaties op maat te leveren.
Indien klanten mij uitdrukkelijk om domo-
tica-toepassingen in hun woning vragen,
pols ik naar hun specifieke drijfveren. Ik
zie nogal wat mensen problemen hebben
om op een touch screen het licht te doen
branden. De meeste domotica-systemen
zijn nog altijd vrij duur en niet altijd even
gebruiksvriendelijk. Maar de domotica-
Bebo Elektro kortMarc Van Boven, afkomstig uit Berlare, studeerde elektriciteit aan het VTI in Aalst, maar was eerst actief in niet met elektriciteit gerelateerde secto-ren. Hij was korte tijd schrijnwerker in de ruwbouw, en werkte van 1980 tot 1992 bij de NMBS, o.a. in de Antwerpse haven. In ’92 kwam de zelfstandi-ge microbe opzetten, en uit liefde voor het vak startte hij - samen met een familielid - de firma BEBO Elektro, gespecialiseerd in elektriciteitswerken en verlichting, op in Schoonaarde, een deelgemeente van Dendermonde. Tot de activiteiten behoren elektrische installaties in de ruime zin van het woord: nieuwbouw, uitbreiding, renovatie en herstellingen in woningen, winkels, openbare gebouwen en industriële panden, alsook het uitvoeren van verlichtingsstudies en het ontwerpen van armaturen in samenwerking met verschillende partners. Na 5 jaar nam hij de aandelen van zijn vennoot over en bouwde de zaak alleen verder uit. BEBO Elektro bvba is sinds 2004 lid van Fedelec.
systemen die Bebo Elektro reeds plaats-
te, zijn - om optimale flexibiliteit naar
merk, onderhoud en garantie voor de
toekomst te kunnen bieden -steeds uit-
gevoerd in KNX/EIB.” Voor bliksembevei-
liging werkt BEBO Elektro samen met de
Duitse fabrikant DEHN, in ons land ver-
deeld door Stagobel, voor alarminstal-
laties wordt samengewerkt met de firma
MVH security uit Sint-Niklaas.
‘Kleinschalig staat voor kwaliteit’
Marc Van Boven wil zijn installateurszaak
bewust kleinschalig houden, en heeft
daarom ook slechts één medewerker in
dienst, en dit sinds 14 jaar. “Een gemo-
tiveerde arbeidskracht die met een leer-
contract in dienst is gekomen en die ik
volledig zelf heb opgeleid. Inmiddels
‘denken en werken wij elektriciteit’ op
dezelfde manier. Op de werf volstaan
enkele woorden om elkaar te begrijpen.
In het verleden werkte ik vaak samen met
onderaannemers, wat toch dikwijls tot
problemen leidde. Vaak heb ik moeten
vaststellen dat de kwaliteit van het werk
omgekeerd evenredig is met het aantal
mensen dat op een werf aan het werk is.”
Marc Van Boven haalt zijn werklust en
enthousiasme vooral uit het creëren van
installaties: “Het doet me immens veel
plezier als ik voor mijn klanten een mooie
en complete installatie kan ontwerpen en
bouwen.”
www.bebo-elektro.be
project
Fedelec magazine | 23
reportage
et vooral gespecialiseerde connectiviteitsoplossingen heeft Techno Specials zich een stevige
plaats veroverd op de Belgische kabelmarkt. Tot het productaanbod van het Gentse bedrijf -
dat deel uitmaakt van de TKH-groep - behoren onder meer ook de bekabelingssyste-
men voor Audio, Video en Broadcast toepassingen.
“M ”
De Franse TKH-fabriek, CAE, ontwikkelt
en fabriceert bekabelingssystemen voor
zwakstroom. De aanzienlijke ervaring en
de sinds meer dan 25 jaar opgebouwde
knowhow maakt van deze fabriek een
globale marktspeler op het vlak van
zwakstroom. Inmiddels werd een inter-
nationale structuur uitgebouwd en werd
reeds een verkoopskantoor in Marokko
geopend. De groep telt 12.500 actieve
klanten, 10.000 verschillende kabelpro-
ducten en 4.500 referenties in de con-
nectiviteitswereld. Momenteel haalt de
Franse divisie van de TKH-groep een
omzetcijfer van 140 miljoen euro. Naast
een sterk uitgebouwde R&D-afdeling
beschikt de Franse fabriek over een pro-
ductie-netwerk, bestaande uit 12 pro-
ductiesites.
Solide groep
De TKH-groep, waarvan Techno
Specials deel uitmaakt, haalt een jaarlijks
omzetcijfer van ongeveer 1 miljard euro.
Voor Techno Specials is het brede pro-
ductaanbod van TKH één van de sterke
pijlers waarop het Gentse bedrijf kan
terugvallen. TKH is uitgegroeid tot een
innovatieve niche-speler met Industriële,
Building en Telecom oplossingen, geba-
seerd op technologisch geavanceer-
de systeemconcepten, producten en
dienstverlening. Samen met, en volgens
de specificaties van, de klant worden er
oplossingen ontwikkeld.
S2CEB: Audio, Video en Broadcast
Tot het productaanbod van Techno
Specials behoort ook het merk S2CEB.
S2CEB omvat onder meer diverse
kabels, snoeren, connectoren en acces-
soires voor audio-, video- en lichttoepas-
singen. S2CEB wil tegemoet komen aan
de noden van de professionele audio- en
videomarkt. Met dit gamma is Techno
Specials in staat te beantwoorden aan
90% van de marktbehoeften, mede
dankzij een productgamma dat beant-
woordt aan de laatste nieuwe technolo-
gieën. Verder werd een partnership afge-
sloten met de belangrijkste audio- en
videofabrikanten om deze kennis in de
nieuwste technologieën te verrijken.
AXCEB: Public address 100-Volt
Met het merk AXCEB, biedt Techno
Specials een globale oplossing voor
geluidssystemen over 100 Volt. Dit com-
plete gamma van 100-Volt oplossin-
gen maakt het mogelijk professionele
installaties te realiseren. Voor dergelijke
projecten kan de klant beroep doen op
Techno Specials om zich te laten bij-
staan in het uitwerken van zijn project. Dit
omvat onder meer calculatie, werfbezoe-
ken en opleidingen. Naast alle professio-
nele kabels, bevat het gamma ook allerlei
versterkers, tuners, CD/MP3-spelers,
luidsprekers en oproepsystemen waar-
door Techno Specials een complete
oplossing kan aanbieden. Ook kan er op
basis van een lastenboek of een plan een
installatie uitgewerkt worden.
www.technospecials.be
Techno Specials
Audio, Video en Broadcast bekabelingssystemen
24 | Fedelec magazine
De nieuwe technologische ontwik-
kelingen in de installatiewereld volgen
zich aan een snel tempo op. Terwijl de
ene technologie nog niet voor de vol-
le 100% in de praktijk operationeel is,
wordt er reeds een andere, aanverwante
technologie gelanceerd. Reinier Treur,
Marketing & Inventory Director Livingston
(zie kaderstuk): “Elke technologie vereist
tegenwoordig specifieke test- en meet-
apparatuur. Wie ten allen tijde over per-
formante en up to date test- en meetap-
paratuur wil beschikken, moet heel wat
investeren om deze apparatuur in huis
te halen. Bovendien zijn deze instru-
menten op technologisch vlak vaak na
enkele jaren reeds achterhaald. Vanuit
deze basisfilosofie biedt Livingston de
mogelijkheid om moderne test- en meet-
apparatuur te huren of te leasen. Eigen
test- en meetapparatuur die niet opera-
tioneel is, brengt voor de gebruiker enkel
kosten met zich mee, en is als dusdanig
niet rendabel. We zorgen ervoor dat de
huur- of lease periode perfect kan wor-
den afgestemd op de behoeften van de
gebruiker.”
Transparante kostenstructuur
Voor de meeste gespecialiseerde tech-
niekers – zoals bijvoorbeeld elektro-
installateurs – is het belangrijk dat ze de
juiste test- en meetapparatuur op de juis-
te plaats en het juiste moment beschik-
baar hebben. Treur: “Livingston heeft
binnen de 24 uur de modernste appara-
tuur – waar ook in Europa – ter beschik-
king. Dit neemt voor de klant een aantal
praktische kopzorgen weg, zoals het
opvragen van offertes en het nemen van
de juiste aankoopbeslissing. Onze lea-
singovereenkomsten daarentegen kun-
nen snel worden afgesloten en hebben
een volledig transparante kostenstruc-
tuur. Verrassingen zijn uitgesloten. Of
men een instrument nu huurt of least, in
beide gevallen blijft de investering voor
de gebruiker beperkt, wat op termijn
leidt tot een betere ROI voor zijn bedrijf.
Bepaalde bedrijven die bij ons test- en/
of meetapparatuur huren, zijn er in
geslaagd om hun kosten voor het gebruik
van meetapparatuur met 40 procent te
verminderen. Onze grote sterkte is dat
we de laatste technologische ontwikke-
lingen op het vlak van test- en meetap-
paratuur op de voet volgen en volledig
brandonafhankelijk werken.”
Huur-koop mogelijkheden
In een tijd waar cash schaars is en waar
banken en financiële instellingen terug-
houdend zijn met het verlenen van kre-
dieten biedt Livingston flexibele huur-
koop mogelijkheden. “Onze klanten
kunnen zelf in overleg met de test- en
meetfabrikant of distributeur de juiste
configuratie van een instrument samen-
stellen.
Vervolgens koopt Livingston deze confi-
guratie bij deze fabrikant of distributeur
aan en verhuurt deze voor, bijvoorbeeld,
12 maanden. Na deze 12 maanden kan
de klant besluiten om deze apparatuur
alsnog aan te kopen, uiteraard tegen een
veel lager bedrag. Maar het is ook moge-
lijk om de apparatuur nog langer te blijven
huren of om de apparatuur terug te zen-
den indien deze niet meer nodig is. Op
deze manier heeft onze klant maximale
flexibiliteit zonder dat hier extra kosten
aan verbonden zijn”, aldus Treur.
Voor het monitoren van netspanning of het registreren van de temperatuur heeft de elektro-installateur
tijdelijk specifieke meetapparatuur nodig. Belangrijk is dat hij de juiste test- en meetinstrumenten op de
juiste plaats en het juiste moment ter beschikking heeft. “Bij Livingston kan hij deze instrumenten – geijkt,
voorzien van de juiste accessoires en een duidelijke handleiding, en meestal uit voorraad leverbaar – à la carte
huren”, aldus Reinier Treur.
“M ”
reportage
LivingstonTest- en meetinstrumenten huren op maat
Fedelec magazine | 25
Onafhankelijk advies
Tot de uitgebreide service-activiteiten
van Livingston behoord ook het verstrek-
ken van advies met betrekking tot test-
en meetapparatuur. Treur: ”Veel van onze
klanten vertrouwen blindelings op de
verkoper van een bepaald merk, vraag
is echter hoe onafhankelijk het advies is
dat men krijgt? Livingston is niet gelinkt
aan welke leverancier of fabrikant dan
ook. Voor de klant betekent dit dat alle
informatie die wij geven, gebaseerd is
op onze eigen, onafhankelijke ervaring.
Industriële bedrijven hebben meestal
onvoldoende tijd om zich ook nog eens
met test- en meetapparatuur bezig te
houden. Of het nu gaat om eigen appa-
ratuur of om gehuurde apparatuur - of
een combinatie van beide – altijd kan de
beste mix gemaakt worden zodat de
inzet van de instrumenten gegarandeerd
is tegen zo laag mogelijke kosten”, aldus
Treur. Als Livingston advies geeft wordt
er niet alleen gekeken naar de aankoop-
prijs versus prestaties, maar ook naar
de bijkomende kosten zoals ijkings- en
reparatiekosten, kosten voor onderhoud,
prijzen voor accessoires, complexiteit
van het instrument en kosten voor soft-
ware updates. Treur: “Heel wat bedrijven
onderschatten deze kosten. Men staart
zich blind op de initiële aankoopprijs,
maar heeft weinig of geen inzicht in de
jaarlijkse vervolgkosten. Over een peri-
ode van 4 jaar bedragen deze gemiddeld
80% van de oorspronkelijke aankoop-
prijs. Bijvoorbeeld: een toestel dat oor-
spronkelijk 10.000 euro kost, heeft een
totale “cost-of-ownership” over 4 jaar van
18.000 euro. Let wel, dit zijn gemiddelde
kosten, er zijn altijd voorbeelden te vin-
den waar deze bedragen veel hoger of
lager uitvallen.”
Equipment-managementVanuit de optiek van Livingston dient
meetapparatuur maximaal gebruikt te
worden. Immers apparatuur die stil staat
kost alleen maar geld. Een heel belangrijk
aspect qua inzetbaarheid van meetap-
paratuur is: zichtbaarheid. Treur: “Bij heel
wat bedrijven wordt er apparatuur voor
een bepaalde afdeling ingekocht, ter-
wijl andere afdelingen hier niet van op de
hoogte zijn. Of nog erger, de ene afde-
ling koopt apparatuur terwijl hetzelf-
de instrument in een andere afdeling
ongebruikt staat. In een recent rapport
van Frost & Sullivan blijkt dat bijna 80%
van de recent aangekochte meetin-
strumenten minder dan 50% gebruikt
wordt. Veelal heeft dit te maken met
onwetendheid van de eigen test- en
meetinventaris. Livingston heeft daar-
om een web-based managementtool ter
beschikking waarbij klanten zowel hun
eigen apparatuur als eventueel gehuur-
de apparatuur kunnen opvolgen. Zo is
het voor alle gebruikers op elk gewenst
moment 100% transparant over welke
meetinstrumenten men beschikt, waar
deze zich bevinden en wat het gebruiks-
niveau is. Indien een klant besluit om
Livingston te contracteren voor het uit-
voeren van Equipment Management
Services krijgt deze niet alleen de
beschikking over deze management
tools, maar faciliteert Livingston ook
de logistiek en de eventuele financiële
afhandeling om een instrument van de
ene business unit naar de andere te ver-
plaatsen.”
www.livingston.be
Livingston volgt de marktOorspronkelijk was Livingston Labora-tories een verkoopagent voor bedrijven als Hewlett-Packard, Tektronix en Fluke. Toen genoemde Amerikaanse bedrijven één voor één eigen verkoopkantoren opzetten in het UK, maakte Livingston van verhuur haar kernactiviteit, en werd de naam ‘Livingston Hire’. Kantoren werden geopend in heel Europa, onder andere in Nederland, Frankrijk, Duits-land, België en Spanje. Dit leidde tot een uitbreiding van aanvullende dienstverle-ning, zoals bijvoorbeeld de verkoop van gebruikte apparatuur. Inmiddels behoort Livingston wereldwijd tot de grootste verhuurbedrijven van test- en meetap-paratuur voor vakgebieden zoals elek-tronica, telecommunicatie, defensie, luchtvaart/ruimtevaart, transport en IT. De dienstenportefeuille omvat verhuur, leasing, verkoop van apparatuur en diensten gericht op het optimale gebruik van apparatuur.
26 | Fedelec magazine
p zijn recente opendeurdag pakte Socomec België onder meer uit met de Green Power 2.0 UPS, ontwikkeld
als antwoord op de veranderende behoeften van de consument. Hiermee verstevigt de onafhankelijke Franse
fabrikant van UPS-systemen zijn positie als marktleider. “O ”
reportage
Socomec Innovatieve en energie-efficiënte oplossingen voor de toekomst
4 Business Applications
Met het oog op een optimale markt- en
klantenbenadering zijn de activiteiten
van Socomec in vier strategisch geori-
enteerde Business Applications opge-
splitst: Energy-efficiency, Solar Power,
Critical Power en Power, Control &
Safety.
Onder de eerste Business Application
ressorteren het Diris en Countis mate-
riaal en de bijbehorende software, als-
ook alles wat retrofit en energiebeheer
betreft.
‘Solar Power’ groepeert niet enkel alle
knowhow rond fotovoltaïsche toepas-
singen maar tevens de Combiner Box en
Sunsys oplossingen.
Onder ‘Critical Power’ ressorteren alle
UPS-systemen en ATyS-systemen +
by-pass.
Onder ‘Power, Control & Safety’ ten-
slotte groepeert Socomec de specifieke
toepassingen met het Sirco-materiaal.
Antwoord op recentste ontwikkelin-
gen in serverarchitectuur
De Green Power 2.0 UPS die Socomec
lanceert, speelt maximaal in op de veran-
derende behoeften van de consumenten.
Naarmate de hoeveelheid verzonden en
ontvangen gegevens toeneemt - doordat
er steeds meer gebruik wordt gemaakt
van het internet en door de ontwikkelin-
gen in cloud computing -, moeten orga-
nisaties en bedrijven ervoor zorgen dat
hun UPS-apparatuur volledig compati-
bel is met de recentste ontwikkelingen in
serverarchitectuur. Het nieuwe gamma
Green Power (GP) 2.0 UPS van Socomec -
beschikbaar van 10 kW tot 400 kW – biedt
een antwoord op de groeiende behoef-
ten van data centers en biedt tevens een
oplossing om belangrijke doelstellingen
- waaronder een hoog rendement, toe-
komstgericht ontwerp, gegarandeerde
ononderbroken werking, milieuvriendelij-
ke oplossingen en goede ondersteunen-
de services - aan te pakken.
Power factor 1
De GP 2.0 heeft een effectieve uitgangs-
vermogensfactor van 1 (PF = 1), biedt
gebruikers het volledige nominale ver-
mogen (kW = kVA), ondersteunt volle-
dige belastingen tot 35 °C, in overeen-
stemming met IEC 62040-3 - met 25%
meer vermogen in vergelijking met een
UPS met PF = 0,8 en 11% meer vermo-
gen in vergelijking met een UPS met PF
= 0,9. Bovendien biedt deze vermogens-
factor het voordeel dat de GP 2.0 meer
vermogen kan leveren vanuit een kast
met dezelfde afmetingen. De GP 2.0
biedt de hoogste vermogensdichtheid in
de sector - tot 358 kW/m2 - en is hiermee
efficiënt wat ruimte en energie betreft.
Dankzij de topologie op drie niveaus,
die Socomec voor het eerst op de markt
heeft gebracht in 2008, biedt Green
Power 2.0 een zeer hoge energie-effici-
ëntie - geverifieerd bij 96% in VFI-modus
door de onafhankelijke bureaus TÜV,
SÜD en Bureau Veritas. In dubbele con-
versiemodus of VFI-modus garandeert
de Green Power 2.0 een totale belas-
tingsbeveiliging voor kritische toepas-
singen, waarbij het risico wordt gemini-
maliseerd en de beschikbaarheid wordt
gemaximaliseerd. In VFD-modus kan tot
99% efficiëntie worden bereikt met de
nieuwe oplossing met Snelle EcoModus,
in staat om de belasting op de omvormer
over te dragen in minder dan 2 millise-
conden bij een stroomonderbreking op
het net.
TCO aanzienlijk beperkt
Met een vermogensfactor van 1 en de
hoogste totale efficiëntie op de markt,
kan tot 50% energie worden bespaard
in vergelijking met een oude UPS, waar-
door de Green Power 2.0 de Total Cost
of Ownership aanzienlijk beperkt. Met
een front-end IGBT-gelijkrichter optima-
liseert de Green Power 2.0 de infrastruc-
tuur stroomopwaarts, zonder de trans-
formatoren, generatoren en daaraan
gekoppelde distributie stroomopwaarts
te overbelasten.
Fedelec magazine | 27
Conform Europese Gedragscode
voor Datacenters
De Socomec Green Power 2.0 maakt
kritische stroomvoorziening klaar voor
de toekomst. Naarmate het ontwerp
van de huidige servers verbetert en een
vermogensfactor van 1 bereikt bij alle
belastingen, is het niet meer nodig om
de ondersteunende kritische stroom-
systemen te upgraden. Bovendien stemt
de GP 2.0 van Socomec reeds overeen
met de huidige en toekomstige Europese
Gedragscode voor Datacenters tot
2014. Verder kan de Green Power 2.0
innovatieve vermogensfactorbelastin-
gen ondersteunen, zoals Blade Servers
tot 0,9 zonder dat de stroomvoorzie-
ning onderbelast wordt. De diepgaande
kennis van de markt, de klanten en hun
specifieke behoeften, stelde Socomec
in staat een intuïtieve “wizard” te ontwik-
kelen, om de inbedrijfstelling van UPS-
systemen interactief te ondersteunen en
deze zo eenvoudig,veilig en betrouwbaar
mogelijk te maken.
‘Referentie op de markt van morgen
worden’
“Als Europees marktleider inzake pro-
ductie, met een grote capaciteit voor
onderzoek en ontwikkeling en een
wereldwijd netwerk van gespeciali-
seerde ingenieurs, biedt Socomec een
gamma totaaloplossingen op maat
voor de meest veeleisende kritische
stroomapplicaties”, aldus Renato Fratta,
Algemeen directeur van UPS Divisie.
“Het sterkste punt van Socomec is dat
we in staat zijn innovatie te integreren
in onze oplossingen, waardoor ze, net
als de technologieën voor datacenters,
voortdurend evolueren en de referentie
op de markt van morgen worden. Als
toonaangevende oplossing voor stati-
sche UPS-technologie, is Green Power
2.0 de recentste ontwikkeling in energie-
efficiënte kritische stroom, klaar voor de
toekomst.”
www.socomec.com
Socomec zet in op zes marktsegmentenOm zich van de concurrentie (vaak beursgenoteerde ondernemingen, nvdr.) te diffe-rentiëren start Socomec 2013 met een nieuwe bedrijfsstrategie en dito bedrijfsstruc-tuur. “Socomec zet volop in op differentiatie met eigen specialismen in bedrijfskri-tieke omgevingen. Die scherpe focus moet ons tegen 2020 een omzetverdubbeling opleveren,” aldus Hans Van Avermaet, Director van Socomec België. Een en ander vertaalt zich in een nieuwe profilering van het bedrijf via 4 activiteitenpijlers, met name Power Control & Safety, Critical Power, Energy Efficiency en Solar Power. De eerste twee divisies overkoepelen de bestaande activiteiten rond respectievelijk schakelap-paratuur en UPS-oplossingen. De twee laatste divisies, die thans ook in België wor-den opgestart, worden wereldwijd uitgerold. Bedoeling is vanuit de 4 business-appli-caties 6 marktsegmenten zeer actief te bewerken. Het betreft Hernieuwbare Energie, Gebouwen (vooral kantoorgebouwen), Industrie, OEM’s (die Socomec-apparatuur in hun toepassingen integreren), Kritieke Omgevingen (banken en verzekerings-maat-schappijen, datacenters) en Infrastructuur (transportwereld, luchthavens, spoorwe-gen, …). Binnen deze nieuwe constellatie mikt Socomec op een jaarlijkse groei van gemiddeld 12%, wat tegen 2020 een omzetverdubbeling moet opleveren. Voorts wil de onderneming ook in de toekomst een zelfstandig Europees bedrijf blijven. “Omdat we werken met kritieke apparatuur en producten wilden we onze productie niet naar China delokaliseren. De productie in China en India is enkel voor de lokale markten bestemd”, aldus Van Avermaet.
28 | Fedelec magazine
nmiddels is Domintell in 36 landen wereldwijd actief en in 23 talen beschikbaar. Dit belet domotica-specialist
Trump niet om verder te investeren in het versterken van haar marktpositie en in productinnovatie. Op Batibouw
pakt Trump uit met een nieuw assortiment design drukknoppen, ‘Italiaanse stijl’, luisterend naar de
namen Eco, Cube en Rainbow.
“I ”
Trump – DomintellDomotica met de D van Design
reportage
Investeren in ERP-systeem & website
De Nijvelse domotica-specialist inves-
teert in de verdere uitbouw van haar infra-
structuur en haar commerciële struc-
tuur. Niet enkel de infrastructuur en de
showroom-applicaties worden aange-
past en gemoderniseerd. Samen met de
Brusselse firma Avvisi werd ook de mar-
keting onder handen genomen. Er werd
geïnvesteerd in een nieuw ERP-systeem
en een nieuwe website. Binnenkort zullen
ook de klanten - groothandels en installa-
teurs - bestellingen on line kunnen plaat-
sen. Gezien de techniciteit van de acti-
viteiten gaat het niet om een ‘webshop’
zonder meer.
Er komt meer bij kijken: technische assis-
tentie, beschikbaarheid van de pro-
ducten…. Pluspunt is eveneens dat de
klant met dit systeem onmiddellijk on
line de totale kostprijs van het door hem
gevraagde productaanbod zal kunnen
raadplegen. Dit biedt meer transparan-
tie in de onderlinge communicatie met
de klant en biedt Trump-Domintell tevens
de mogelijkheid om de stock beter te
beheren. Yvon Hudsyn schetst de hui-
dige marktpositie van Domintell in domo-
tica-land: “Meer dan de helft van ons
omzetcijfer gaat naar exportactiviteiten.
De marktsituatie verschilt echter sterk
van land tot land. Sommige markten – ik
denk aan Spanje en Griekenland - maken
een zeer moeilijke periode door. Vooral
nieuwe groeimarkten zoals bijvoorbeeld
Oekraïne, Egypte en Kazachstan blij-
ven vrij regelmatige afnemers van onze
domotica-systemen.”
Drukknoppen met Italiaans design
Ook de Domintell-technologie en acces-
soires staan ondertussen niet stil. Zo
wordt het reeds ruime assortiment
aan drukknoppen verder uitgebreid
met een eigen design-lijn ‘Italiaanse
stijl’. Robert Michel, zaakvoerder van
Trump-Domintell: “Naast de Axolute en
Livinglight gamma’s van Bticino en de
interfaces van Niko commercialiseren we
nu ook de drukknoppen van deze laat-
ste fabrikant. Ook worden twee nieuwe
productlijnen straks voorgesteld op
Batibouw.
Er is de nieuwe drukknoppenlijn – enkel
in de witte kleur en met geïntegreerde,
gebruiksvriendelijke elektronica - die
onder de naam ‘Eco’ op de markt wordt
gebracht. Deze lijn zal niet op de klas-
sieke manier via de groothandel verdeeld
worden, maar enkel via Trump zelf ver-
krijgbaar zijn. ‘Eco’ gaat in première op
Batibouw. Een tweede, nieuwe product-
lijn is het - eveneens Italiaans geïnspi-
reerde - ‘Cube’ drukknoppen concept.
Daarnaast lanceert Trump ook nog de
‘Rainbow’ drukknoppen in glas met inge-
bouwde leds – enkel verkrijgbaar in witte
en zwarte kleur. Een en ander impliceert
dat Trump binnenkort niet minder dan 8
productlijnen met drukknoppen zal kun-
nen aanbieden.”
Schermen blijven het goed doen
“Merkwaardig is dat de toevloed aan
nieuwe communicatiemiddelen - denk
aan iPad, iPhone en tablet – geen noe-
menswaardige invloed heeft op de ver-
koop van onze schermen. Niet enkel
onze ethernet/internet communicatie-
modules met grafische software – model
DETH02 - doen het goed, ook onze
industriële schermen zoals het DTSC04-
LG kleurenaanraakscherm met video-
foon blijven goed in de markt liggen.
iPad, iPhone en tablet oplossingen lig-
gen momenteel goed in de markt. Door
het feit dat ze echter werken op basis van
batterijen is de levensduur ervan niet te
vergelijken met deze van onze industriële
schermen. De meeste van onze klanten
kiezen dan ook eerder voor duurzame
oplossingen dan voor tijdsgebonden
gadgets”, aldus Yvon Hudsyn.
Fedelec magazine | 29
Ethernet/internet communicatie-
modules
De ethernet/internet communicatiemo-
dules met grafische software – model
DETH02 van Domintell – liggen momen-
teel goed in de markt. Yvon Hudsyn
verduidelijkt: “De verbinding met de
Domintell-interface gebeurt dankzij het
wifi-netwerk van de woning, of via het
GPRS-netwerk, wanneer men buitens-
huis is. Wie over een oude Domintell-
installatie beschikt, kan de huidige versie
van de centrale eenheid van het systeem
gratis upgraden en de interface imple-
menteren in zijn configuratie. De afdeling
technische ondersteuning van Trump
staat ter beschikking voor eventuele
assistentie. Bijkomend pluspunt is dat de
Domintell faciliteiten flexibel en schaal-
baar zijn. De klant kan zijn installateur
contact laten opnemen met Domintell om
de DETH02 module te verkrijgen.”
Tal van functies en faciliteiten
Bijna alle nieuwe installaties van
Domintell zijn met deze module - die de
gebruiker heel wat faciliteiten biedt - uit-
gerust. Yvon Hudsyn: “Wie vaak op reis
is, kan dankzij de Domintell-toepassing
op zijn of haar iPhone – van op afstand
- kiezen of men het huis in modus “afwe-
zig” of modus “automatisch” wil zetten,
en ook checken of er geen ‘anomalieën’
zijn. Ook verstrooide types zijn ermee
geholpen. Wie het huis verlaat na een
lange avond, en gehaast is, vergeet
soms ergens een lamp uit te schakelen.
Dankzij de GPRS van de telefoon kan de
Domintell-gebruiker met één druk op
het scherm de elektrische circuits van
de stopcontacten en de lampen van zijn
woning of appartement uitschakelen.
Naast die zeer praktische functies is het
tevens mogelijk om bijvoorbeeld luiken
te openen of de muziekinstallatie in de
woonst via de iPhone aan te schakelen.”
Appartementen: biedt videofonie
oplossing?
In het betere appartementensegment is
het gebruik van domotica reeds gerui-
me tijd geïntegreerd. Opmerkelijk is dat
de markt van de klassieke appartemen-
ten - althans in ons land - achterblijft.
“In de Belgische doorsnee woning is
het gebruik van domotica duidelijk aan
een opmars bezig. In nogal wat ande-
re landen - zoals bijvoorbeeld Israël
en Kazachstan - is domotica ook in de
‘klassieke’ appartementsbouw reeds
gemeengoed. In ons land zijn de pro-
jectontwikkelaars op dat punt nog eer-
der terughoudend. Nochtans kan het
integreren van domotica in deze appar-
tementen zo mogelijk nog meer dien-
sten bewijzen dan in de woningbouw het
geval is. Misschien kan de videofonie hier
een uitweg bieden. Indien de bewoner
voortaan met één enkel scherm - zowel
in de functie van parlofoon als voor de
bediening van zijn volledige domotica-
installatie - zou kunnen werken, opent
dit perspectieven voor het integreren van
domotica in onze appartementen”, aldus
nog Hudsyn.
www.domintell.com
30 | Fedelec magazine
project
Enkele jaren geleden besliste Belgacom
om de toegangscontrole systemen in
een aantal van haar gebouwen ver-
spreid over het hele land te vernieuwen.
Het gaat hierbij zowel om kleine en gro-
te gebouwen, als metalen cabines. Een
deel van de opdracht werd toevertrouwd
aan security integrator Niscayah – inmid-
dels omgevormd tot Stanley Security
Solutions - uit Mechelen.
Stanley Security Solutions en Niscayah
hebben hun krachten gebundeld. Als
onderdeel van het Amerikaanse Stanley
Black & Decker voorziet de Belgische
afdeling, gelegen te Mechelen en te
Diegem, bedrijven van beveiligings-
oplossingen, afgestemd op de lokale
behoefte. De security integrator is
actief in 14 Europese landen.
Jan Celis, bij dit bedrijf eindverantwoor-
delijke voor de werfopvolging - van de
site visit tot en met de oplevering van al
hun voor Belgacom uitgevoerde projec-
ten - kon niet bij het gesprek aanwezig
zijn, maar collega Bert Loos, algemeen
project manager, was zo vriendelijk
zijn plaats te willen innemen. Voor de
Belgacom projecten in Vlaanderen en
Brussel werkt Stanley Security Solutions
samen met Vercoutere Jacques bvba
uit Zwevegem. Jacques Vercoutere,
zaakvoerder van de gelijknamige bvba:
“Wij voeren alle bekabelingswerkzaam-
heden uit en plaatsen alle toestellen in
onderaanneming voor Stanley Security
Solutions. Inmiddels werd in het kader
van de hen gegunde opdracht, de toe-
gangscontrole van 118 Belgacom
gebouwen volledig omgebouwd.
Volgens de vierjarenplanning zouden alle
werkzaamheden in principe kunnen vol-
tooid zijn in de loop van 2013. Het project
behelst in hoofdzaak installatiewerken
voor toegangscontrole, en op bepaal-
de locaties ook voor inbraakdetectie en
cctv.”
5 deelprojecten
Momenteel heeft Belgacom twee voor-
name toegangscontrole projecten lopen
in de Brusselse regio. Naast werkzaam-
heden in één van de Belgacom datacen-
ters in de Brusselse regio, zijn er wer-
ken in het Belgacom gebouw 02STR
in de Brusselse Lebeaustraat, een van
de grote technische centrales in onze
hoofdstad die het centrum van Brussel
voorziet van telefonie en data. In dit
gebouw werken een 1.000-tal personen.
De werkzaamheden werden daar aan-
gevat in februari 2012. Omwille van de
grote oppervlakte werd het project fysiek
opgedeeld in 5 blokken, deelprojecten
zeg maar.
Site visit
Voor de aanvang van elk deelpro-
ject wordt een gedetailleerd voorbe-
reidingstraject doorlopen. Marc Van
Steenbergen van studiebureau Scope
uit Opglabbeek dat de coördinatie van
de werkzaamheden in opdracht van
Belgacom opvolgt: “Een dergelijk pro-
ject start met een voorafgaand bezoek
door specialisten van Belgacom om na te
gaan op welke plaatsen er een kaartlezer
moet komen of blijven, en waar er even-
tueel één kan afgeschaft worden. Daarna
volgt de site visit zelf, waarbij Belgacom,
Stanley Security Solutions en Vercoutere
Jacques bvba aanwezig zijn. In deze fase
wordt onder meer nagegaan op welke
plaatsen al dan niet bekabeling kan wor-
den doorgetrokken en waar er badgele-
zers en magneetcontacten moeten wor-
den aangebracht. Dit alles wordt duidelijk
op een plan aangebracht. Na de site visit
worden samen met de elektro-instal-
lateur de uitvoeringsdetails planmatig
vastgelegd. In een volgende fase wordt
de offerte opgemaakt en door Belgacom
goedgekeurd.“
Secure migratie van systemen
Samen met Belgacom wordt beslist
welke kaartlezers er uit dienst mogen
worden gesteld en welke zullen worden
overgekoppeld naar het nieuwe toe-
omenteel voert de Zwevegemse firma Vercoutere Jacques - in onderaanneming voor securityspecialist
Stanley Security Solutions - een grootschalig project rond toegangscontrole uit in de Vlaamse en Brusselse
gebouwen van Belgacom. We gingen een kijkje nemen in gebouw 02STR in het centrum van
Brussel, waar de omschakeling naar het nieuwe toegangscontrole systeem volop aan de gang is.
“M ”
State of the art toegangscontrole voor telecom gebouwen
Fedelec magazine | 31
gangscontrolesysteem, waarna er wordt
gestart met het leggen van de nieuwe
bekabeling. Giovanni Depelchin, wer-
fleider voor bvba Vercoutere Jacques:
“Het spreekt voor zich dat een deur die
‘s morgens volgens het bestaande toe-
gangscontrolesysteem buiten dienst
werd gesteld, dezelfde avond opnieuw –
volgens het nieuwe systeem – in dienst
moet gesteld zijn. Niet alle deuren moe-
ten evenwel van een badgelezer voor-
zien worden. Bepaalde deuren worden
enkel met toegangscontrole uitgerust en
dus van een magneetcontact voorzien.
Per blok gaat het over een 50 à 60-tal
deuren.”
Systeem configureren en testen
Daarna komen de medewerkers van
Stanley Security Solutions in actie. Bert
Loos van Stanley Security Solutions:
“We installeren de kasten met de cen-
trale apparatuur voor toegangscontrole
en sluiten de diverse componenten en
kabels aan. Het configureren van het
systeem op elke deur gebeurt via een PC
die op deze controllers wordt aangeslo-
ten. Het uittesten van de nieuwe instal-
latie gebeurt per blok en neemt ongeveer
een volledige dag in beslag. Elke deur
wordt afzonderlijk uitgetest om te zien
of alle eventmeldingen correct doorko-
men en of de benaming van de deur in
deze meldingen klopt. Daarnaast zijn er
ook nog de centrale bewakingssyste-
men waar alle informatie wordt gemo-
nitord. Niet enkel wat toegangscontrole
betreft, in bepaalde gevallen betreft het
ook brandbeveiliging, CCTV en par-
lofonie. Voor de Belgacom gebouwen
in Vlaanderen gebeurt het testen van
de systemen in samenwerking met de
Belgacom Security diensten vanuit Gent,
voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
vanuit Brussel. Nadien neemt de centrale
dispatching - via een netwerkverbinding
- de controle van deze systemen over.
Indien ook deze procedure zonder pro-
blemen wordt doorlopen, wordt het deel-
project opgeleverd. Momenteel zijn bijna
vier blokken afgewerkt.”
Goede afspraken
Tot nu toe verliep de samenwerking tus-
sen de diverse betrokken partijen zeer
vlot. Marc Van Steenbergen: “Eventuele
kleine problemen kunnen softwarematig
en zeer snel worden opgelost, vaak nog
tijdens de oplevering zelf. Bijvoorbeeld
indien de centrale dispatching bij ont-
vangst van deurstatus meldingen een
verkeerde benaming van de betreffende
deur binnenkrijgt. Vooral de voorberei-
dingsfase dient zeer grondig te gebeu-
ren om een vlotte uitvoering van de
werkzaamheden te kunnen garanderen.
Loos: “In grote lijnen zijn er in dit gebouw
3 soorten ruimtes: kantoren, technische
ruimtes en gangen. Het uitvoeren van
werkzaamheden in de technische ruim-
tes geeft weinig praktische problemen.
Voor werken in kantoorruimtes moet
steeds vooraf worden nagegaan wan-
neer de werken best kunnen worden
uitgevoerd en hoe de werkplek het best
kan worden afgebakend. Dit om de vei-
ligheid in en rond de werkzone te kun-
nen garanderen en de eventuele over-
last ten gevolge van de werken voor de
kantoorbedienden steeds tot een mini-
mum te beperken. Iedere Belgacom-
medewerker binnen het gebouw wordt
vooraf per mail gewaarschuwd dat
bepaalde toegangen tijdelijk zullen afge-
sloten worden. Hetzelfde geldt trouwens
ook voor werkzaamheden buiten het
gebouw: afzetten van de parkeerruimte,
buiten dienst stellen van de buitenver-
lichting etc.” Aan de hoofdingang van het
gebouw werd de toegangscontrole van
de poort volledig vernieuwd en werd een
nieuwe kaartlezer toegekend. De kabels
werden volledig ingewerkt in de bestaan-
de granieten muur.
De ene deur is de andere niet
De strakke planning vraagt niettemin een
flexibele aanpak. Giovanni Depelchin:
“Soms is de installatie in een bepaal-
de zone sneller afgewerkt dan voor-
zien, soms kunnen de werkzaamhe-
den net iets meer tijd in beslag nemen.
Doorgaans kunnen per dag 4 à 5 (enkele)
deuren omgebouwd worden. Het aan-
passen van de toegangscontrole op dub-
bele deuren of schuifdeuren neemt meer
tijd in beslag. Bij bepaalde toegangs-
deuren – die in principe niet mogen open
blijven - moet tijdens het uitvoeren van
de werkzaamheden – permanent een
veiligheidsagent aanwezig zijn. Het aan-
passen van de toegangscontrole instal-
latie op houten deuren kan snel worden
afgewerkt, al hangt dit ook af van de door
de opdrachtgever gevraagde afwerking.
32 | Fedelec magazine
Nieuwe kabels kunnen dan - door mid-
del van een kabelgootje – de bestaande
bekabeling volgen. Nieuwe deuren bie-
den uiteraard perspectieven voor een
mooiere afwerking. Het toegangscon-
trole project in het 02STR gebouw betreft
niet enkel de installatie op binnen- en bui-
tendeuren, maar ook op enkele poorten
en schuifdeuren.”
Deurlussing
De planning van de werkzaamheden
wordt mede bepaald op basis van de
werking van de bestaande toegangs-
controlesystemen. Van Steenbergen legt
uit: “Indien er beslist wordt een bepaalde
interface voor een specifieke busbeka-
beling uit te trekken, zal dit voor gevolg
hebben dat er bijvoorbeeld 5 kaartle-
zers uitvallen, en er dus 5 deuren naar
het nieuwe systeem kunnen gemigreerd
worden. Maar het kan bijvoorbeeld ook
slechts over 3 kaartlezers - en dus deu-
ren - gaan, het zogenaamde deurlussing.
Ook zal het verleggen van de werkzaam-
heden van de ene naar de andere ver-
dieping binnen het gebouw meer tijd in
beslag nemen dan dat er doorgewerkt
kan worden op dezelfde verdieping. Vaak
kan een werknemer van de installateur,
bij wijze van spreken, de installatie van
een badgelezer aan één deur opstarten
terwijl zijn collega ondertussen de oude
badgelezer van een andere deur demon-
teert.”
Kabels voor toegangscontrole gela-
beld
Per blok bedraagt de totale bekabeling
ongeveer 5 km. Enkel de bekabeling van
de kaartlezers – doorgaans een 50-tal
per blok - neemt al een groot deel hiervan
in beslag. Met het oog op optimale bevei-
liging worden alle kabels voor toegangs-
controle binnen dit (en alle andere reeds
aangepaste Belgacom) gebouw(en) door
gesloten buizen of kabelgoten getrok-
ken. Om de zoveel meter zijn deze dui-
delijk gelabeld als deel uitmakend van
het nieuwe toegangscontrolesysteem.
Dit wordt zo uitgevoerd om te vermijden
dat ze bij nieuwe verbouwingswerken bij
vergissing zouden worden beschadigd.
Snelle interventie
“De flexibiliteit en ervaring van een KMO
zoals de firma Vercoutere Jacques maakt
het voor ons mogelijk om de vooropge-
stelde Belgacom-planning nauwgezet
op te volgen. In het kader van de bredere
opdracht kan de installateur zelf de volg-
orde van de uitvoering van de kleinere
projecten binnen een bepaalde zone en
tijdbestek bepalen. Momenteel wordt
de laatste hand gelegd aan de verdere
planning voor 2013. De opvolging van de
Belgacom-toegangscontroleprojecten
wordt geregeld door middel van een
onderhoudscontract”, aldus Bert Loos.
“Een eventueel technisch probleem
met de toegangscontrole installaties
in één van de Belgacom gebouwen in
Vlaanderen of Brussel wordt ons onmid-
dellijk gemeld. Het kan hierbij gaan om
een technisch probleem maar het kan
ook dat een gebruiker een verkeerde
handeling gesteld heeft. Afhankelijk van
de ernst van het probleem en de door
Belgacom gespecificeerde urgentieklas-
se komen we zo snel mogelijk ter plaatse
om het probleem op te lossen, dit binnen
de contractueel per categorie vastgeleg-
de maximale interventietijden. Meestal
gebeurt de herstelling nog de dag zelf.”
www.bvba-vercoutere.be
Vlnr Jean-Claude Soenens van bvba Vercoutere, Jan Van Holder van Belgacom, Marc Van Steenbergen van studiebureau Scope, Jacques
Vercoutere van de gelijknamige bvba, Bert Loos, algemeen project manager Stanley Security Solutions, Giovanni Depelchin, werfleider
bvba Vercoutere, en Coby Vanderbeken van bvba Vercoutere (foto PDC)
Vercoutere Jacques bvba: VCA-pionierVercoutere Jacques bvba werd opgericht in 1988 in Heestert bij Zwevegem. Vercou-tere studeerde metaal en ging aan de slag bij Bekaert Zwevegem, waar hij ploegbaas van de centrale installeerdienst (cid) werd. Hij volgde niet minder dan 13 jaar avond-school aan het PTI in Kortrijk: elektriciteit, industriële elektronica, bedrijfsbeheer... In bijberoep had hij inmiddels ook zijn eigen bedrijfje in elektriciteitswerken opgestart, vooral naar de particuliere markt. Door de sterke groei van de activiteiten bleek de combinatie niet langer haalbaar en koos hij volop voor de uitbouw van zijn eigen bedrijf. Inmiddels heeft Vercoutere Jacques bvba elektriciteitsprojecten lopen in alle Vlaamse provincies en in het Brusselse, zowel op de particuliere als op de industriële markt. Inmiddels maken databekabeling - en nu ook toegangscontrole - deel uit van de activiteiten. Vroeger werden grootschalige databekabelingsprojecten gerealiseerd voor o.m. Alcatel en Securex. Als eerste West-Vlaams aannemingsbedrijf behaalde Vercoutere Jacques bvba in ‘98 het VCA-certificaat. Sinds jaren maakt de zaakvoer-der deel uit van de examenjury voor de leerlingen van het laatste jaar elektriciteit in het KA Avelgem. De onderneming is sinds november 2001 lid van Fedelec en telt 13 medewerkers.
1210
0394
› Europa’s grootste verhuurder van
test- en meetapparatuur
› Meer dan 5.000 instrumenten uit
voorraad leverbaar
› Leverbaar binnen 24 uur
› Attractieve prijzen voor elke huurperiode
› Ready to use, voorzien van de juiste acces-
soires, handleiding en kalibratie-certificaat
Livingston.com
Livingston Belgium Grote Steenweg 48, B-2550 Kontich, Tel.: +32 (0) 15 286 281, Fax: +32 (0) 15 286 287
[email protected], www.livingston.be
Verhuur van meetapparatuur
InstallatIon testers
Dataloggers FIber InstallatIon tools
Cable testersPower QualIty analysers
InFrareD Camera’s
12100394 LIV ADV A5 Fedelec BE.indd 1 15-11-12 09:30
be.sdmo.comSDMO nv/sa - Wijnegembaan 2 / unit 34
B 2900 Schoten Tél.: 03/646 04 15 - Fax : 03/646 06 25
Energy Solutions Provider
Fabrikant van stroomaggregaten van 1 tot 3300 kVA
34 | Fedelec magazine
Wever & Ducré bvbaDoorstart met innovatieve leds
reportage
et opgemerkte deelnames aan Light+Building en Interieur staat
het vernieuwde Wever & Ducré op scherp. Binnenkort opent ook
de nieuwe look & feel showroom in Roeselare de deuren.“M ”
Complementair partnership
Vorig jaar nam de Oostenrijkse groep
XAL de eigendomsrechten voor de pro-
ductie van armaturen over van het vroe-
gere Wever & Ducré. Onder de vleugels
van XAL werkt het vernieuwde Wever
& Ducré verder aan nieuwe toestel-
len. De R&D-afdeling van XAL telt een
60-tal medewerkers in haar hightech
Competence Center. Dankzij state of the
art technologie is het mogelijk om zowel
led armaturen in corian als bijvoorbeeld
design tuinmeubilair te vervaardigen,
en dit alles met éénzelfde machinepark.
Nathalie Lagae, sales director van Wever
& Ducré bvba, dat een 15-tal medewer-
kers telt: “Al onze led armaturen worden
getest in Graz. Voorheen verdeelden
we reeds XAL. Het Oostenrijkse fami-
liebedrijf, opgericht in ’89 door Andreas
Hierzer, staat vooral bekend omwille van
zijn geavanceerde led verlichting. Door
dit partnership zijn we er in geslaagd op
L+B 400 nieuwe producten te tonen en
onze internationale aanwezigheid op de
markt te bestendigen. XAL - zeer sterk in
technische verlichting die ook architec-
turaal mag worden genoemd – is vooral
actief op de markt van retail, office pro-
jecten en publieke ruimtes. Wij genie-
ten mee van hun technische knowhow
maar zijn iets meer gestandaardiseerd
ten opzichte van hun maatwerkmoge-
lijkheden. Ons gamma residentiële ver-
lichting is dan weer zeer uitgebreid.”
Naast de eigen sales filialen in onder
meer Duitsland, Frankrijk en het Midden-
Oosten kan Wever & Ducré ook terugval-
len op het verkoopsnetwerk van XAL in
een 70-tal landen, waaronder Zuid-Afrika
en Rusland.
Fedelec magazine | 35
Kruisbestuiving
Nathalie Lagae geeft een voorbeeld van
de kruisbestuiving tussen XAL en Wever
& Ducré. “Voor de A111 halogeen lamp
– een model dat momenteel zeer goed
in de markt ligt - bleek het aanvankelijk
moeilijk om een led-equivalent te ont-
wikkelen. Nu is men er toch in geslaagd
om een led – met 38° bundel – en een
bijbehorende reflector te ontwikkelen.
Deze sorteert een identiek afgebakend
lichteffect als de halogeenversie. Deze
module - door XAL ontwikkeld - wordt
ook geïntegreerd in de Wever & Ducré-
armaturen“, aldus Lagae.
Nieuwe producten en ontwikkelingen
Op Interieur toonde Wever & Ducré zich
vooral aan (interieur)architecten, studie-
bureaus en verdelers. “Bij architecten
is ons inhaalmanoeuvre op het vlak van
led zeker niet onopgemerkt gebleven. Ik
denk dan o.m. aan de rendementen en
de lumen outputs van onze leds en de
lichtkwaliteit. Net als in Frankfurt stond
op onze stand de minimalistische – fijne,
strakke en afgeronde - vormgeving cen-
traal. Met de zwevende gigant armaturen
– waarbij leds ‘overvloeien’ van de ene in
de andere armatuur -, konden we reeds
winkel- en kantoorprojecten realiseren.”
In Kortrijk introduceerde Wever & Ducré
ook een eigen app, een handige tool die
architecten en installateurs gratis kun-
nen downloaden. Met deze software kan
een foto van de ruimte bij de klant worden
genomen waarop simulaties met diverse
armaturen – pendel, inbouw en opbouw
- en productmodellen kunnen wor-
den getoond. Kers op de Interieur-taart
waren de 3 site-events voor architecten
- met als thema ‘Party with a view’ - in de
Kortrijkse binnenstad.
Look & feel in nieuwe showroom
Recent werd de nieuwe Wever & Ducré-
cataloog, een compilatie van bestaande
bestsellers en L+B 2012 nieuwigheden,
gelanceerd. En momenteel wordt de
laatste hand gelegd aan een showroom,
aanpalend aan de kantoren langs de
E403 in Roeselare. Alle ingrediënten van
een moderne showroom zijn aanwezig:
een inkom met een profielenwand van
klein naar groot, een uitgekiend assorti-
ment buitenverlichting, themagebonden
boxen met centraal een lounge, en een
vergaderzaal/opleidingsruimte. Lagae:
“Bedoeling is architecten en bouwhe-
ren via look & feel kennis te laten maken
met de producten. Via een soort laden-
systeem kan men alle led spots inte-
graal bekijken. Alle installatietechnische
aspecten - type veren, trekontlasting…
- kunnen worden geverifieerd. Ook het
lichteffect van één bepaald toestel kan
perfect worden nagegaan.”
www.wever-ducre.com
36 | Fedelec magazine
project
Onlangs nam de firma Belgo Prism - een
producent van kunststof artikelen - uit
Ghislenghien, een deelgemeente van Ath,
een nieuw gebouw in gebruik in dezelfde
gemeente. Het nieuwe gebouw in Zoning
II heeft een grondoppervlakte van 4.500
m². Architect Jean Pierre Degeyne uit
Rekkem-Menen: “Met de verdiepingen
inbegrepen bedraagt de totale bebouw-
de oppervlakte zo’n 6.000 m². De bouw-
plannen werden enkele malen aangepast
omdat de bouwheer nog wijzigingen en
uitbreidingen aan het concept wilde aan-
brengen. De bodem van het bedrijfster-
rein was van minderwaardige kwaliteit,
waardoor niet minder dan 111 funderings-
palen - met een lengte van 11 meter - in
de bodem dienden geboord te worden.
De structuur van het gebouw zelf werd
geleverd door de firma Van Maercke uit
Oudenaarde, gespecialiseerd in indus-
triebouw. Op het gelijkvloers zijn - naast
de hoofdingang van het gebouw en de
burelen - 10 hallen voorzien. Op de eer-
ste verdieping worden - naast een verga-
derzaal en nog enkele burelen - ook twee
stockeerruimtes ingepland.”
Complexer, maar ook boeiender
Voor de uitvoering van de elektro-instal-
latiewerken werd beroep gedaan op
de firma Ingelec. Fred Labis is oprich-
ter en zaakvoerder van dit bedrijf uit
Moeskroen: “Onze sector telt vooral
kleinere installatiebedrijven met 1 tot 3
werknemers, enerzijds, en grotere bedrij-
ven met om en bij de 50 personeelsle-
den, anderzijds. Het middensegment als
dusdanig is zo goed als onbestaande.
Daarom ging ik bij het opstellen van mijn
businessplan uit van een bedrijf met een
zestal mensen - dat focuste op kleinere
projecten in de tertiaire sector, en in twee-
de instantie op KMO’s. Maar inmiddels
staan er reeds 12 medewerkers op de
loonlijst, ook al is er sinds 2008 de zware
economische crisis. Tot onze core busi-
ness behoren zowel industriële als terti-
aire projecten. Op jaarbasis realiseren we
een 100-tal projecten, het plaatsen van
fotovoltaïsche installaties niet inbegre-
pen. Een elektro-installatiebedrijf dat wil
meegaan met zijn tijd, is verplicht om te
investeren in nieuwe technologieën. Dat
maakt deel uit van de service naar onze
klanten. Om het even of het nu gaat om
leds, detectiesystemen, informatica-
netwerken, geïnformatiseerd beheer of
een doorgedreven domotica-systeem.
Alle mogelijke technieken moeten kun-
nen geïntegreerd worden, wat het wer-
ken in onze branche steeds complexer,
maar ook steeds boeiender maakt.” De
perimeter waarbinnen Ingelec actief is, is
vooral de driehoek Ieper – Ghislenghien
– Ghlin.
Totaalproject
Voor het project in Ghislenghien voerde
LABIS Ingelec de elektriciteitswerk-
zaamheden in de ruime zin van het woord
uit: industriële elektriciteit, verlichting,
het plaatsen van verdeelborden en het
integreren van domotica - om zoveel
mogelijk energiebesparing te genereren
in de ateliers en de burelen. Ook voor
het leggen van de databekabeling en
het informaticanetwerk – tot en met de
Onlangs nam een producent van kunststof artikelen uit
Ghislenghien een gloednieuw gebouw in gebruik. De firma LABIS
Ingelec uit Moeskroen stond er in voor de industriële elektrici-
teit, de verlichting, het plaatsen van verdeelborden en het integreren van
domotica. “We zijn het project gestart met grondig studiewerk rond het
elektriciteitsverbruik van de machines en de verlichting”, aldus
zaakvoerder Fred Labis.
“O
”
Industriebouw op een energetisch verantwoorde manier
Fedelec magazine | 37
certificering van de bekabeling – stond
het Moeskroense bedrijf in. Wat brand-
beveiliging en valbeveiliging betreft,
legde Ingelec enkel de bekabeling. “Het
opstellen van de planning voor een der-
gelijk totaalproject is niet evident, aldus
Fred Labis. “Bij de aanvang van de werk-
zaamheden waren hier slechts twee van
mijn medewerkers actief. Dat volstond
omdat er toen vooral werken op grote
hoogte moesten worden uitgevoerd en
de gehuurde hoogwerkers maximaal
moest renderen. Aanwezig zijn met een
complete ploeg heeft dan geen zin. We
doen er altijd alles aan om de voorop-
gestelde planning te respecteren en de
voorziene oplevering van het project niet
in het gedrang te brengen.”
Grondig studiewerk
Vooraleer de werkzaamheden aan te vat-
ten werden studies verricht rond het elek-
triciteitsverbruik van de machines en de
verlichting. Het uitgebreide machinepark
– dat zo’n 50-tal kleinere machines met
een vermogen variërend tussen 2 kW en
20 kW omvat – werd aan een grondige
studie onderworpen met het oog op een
zo prijsgunstig mogelijke installatiekost.
Fred Labis: “ Voor de berekening van het
elektriciteitsverbruik van de machines
werd gebruik gemaakt van de ECODIAL
software van Schneider Electric voor het
dimensioneren van de bekabeling en van
het vermogen. Op die manier konden
de kabelsecties en de door de machi-
nes vereiste vermogens precies worden
aangeduid, en voor de kortstroomcir-
cuits de gepaste stroomonderbreker
gekozen worden.” Ook aan de keuze van
de verlichting ging een grondige studie
vooraf. “Op basis daarvan konden we
de bouwheer overtuigen van het nut van
fluorescente verlichting in de hallen en
de stockeerruimtes. Aan de buitenzijde
van het gebouw werd er geopteerd voor
LED-verlichting. In onze service naar de
klant is ook de communicatie met ORES
inbegrepen. We stemmen de planning
van onze werkzaamheden optimaal met
hen af en onderhandelen met de diverse
energieleveranciers om tot de - voor de
klant kostenefficiëntste – oplossing te
komen”, aldus Labis.
Bewegings- en aanwezigheids-
melders
In de studie van de verlichtingsaspecten
was er uiteraard ook aandacht voor het
energetische aspect. “We konden de
bouwheer overtuigen om op bepaalde
plaatsen in het gebouw detectiesyste-
men te installeren. In bepaalde burelen,
doorgangshallen, het sanitaire blok en
de kleedkamers werden bewegings- of
aanwezigheidsmelders geïnstalleerd. Dit
zorgt niet enkel voor een energiebespa-
rend effect maar bijvoorbeeld ook voor
een betere hygiëne in het sanitaire blok”,
aldus Fred Labis.
Het project in cijfersIn het gebouw in zijn totaliteit werden zo’n
350 elektronische ballast systemen geïn-
stalleerd: T5 lampen voor de burelen en
T8 lampen voor de stockeerruimtes. De
bekabeling voor de elektriciteitsvoorzie-
ningen bedraagt ongeveer 25 kilometer,
dit vooral omwille van de grote opper-
vlakte van het gebouw – 6.000 m² - en de
vele productiemachines op de werkvloer.
De bekabeling voor het informatica-net-
38 | Fedelec magazine
werk bedraagt om en bij de 3 kilometer. Er
werd voor kwalitatieve, vaak Belgische,
materialen gekozen: schakelapparatuur
van Niko en Legrand, kabelgoten van
Vergokan, lampen van Sylvania, beka-
beling van Nexans, verdeelkasten van
Eldon… Voor de verlichting van de bure-
len op het gelijkvloers koos de bouwheer
voor een mix van verlichtingsoplossin-
gen: naast klassieke T5-wandlampen
zijn er LED-wandelementen en LED-
lichtlijnen. Het elektriciteitsverbruik voor
het volledige gebouw werd berekend op
slechts 100 kW.
Aanpak op industriële schaal
Eén van de eerste vragen die zich stelde
bij dit project, was hoeveel verdeelbor-
den er dienden te worden geïnstalleerd.
Labis: “Verschillende mogelijke oplossin-
gen werden tegen mekaar afgewogen.
Eén bord in elk van de 10 productiehallen
of één enkel verdeelbord voor het ganse
gebouw? Uiteindelijk werd geopteerd
voor twee verdeelborden: één - centraal
gelegen - algemeen verdeelbord, en
een tweede verdeelbord in de produc-
tiehal waar de machines zich bevinden.
De verdeelkasten voor de elektriciteit
werden volledig geprefabriceerd in onze
ateliers. De assemblage van één verdeel-
kast neemt ongeveer een 20-tal uren in
beslag.”
Audio-visueel distributiesysteem
Industriële automatisatie als dusdanig
werd er door Ingelec in dit project niet
toegepast, enkel de voeding van de
machines behoorde ook tot het taken-
pakket. In het nieuwe fabrieksgebouw
werd tevens een geautomatiseerd
domotica-video systeem geïnstalleerd.
Labis: “Dit systeem werkt via FTP-kabels
en patch panels en stuurt alle TV- en
computerschermen in het gebouw. Elk
scherm heeft in principe toegang tot
diverse informatiebronnen, bepaalde
schermen kunnen eventueel van deze
informatie afgesloten worden. Op die
manier werd er een audio-visueel distri-
butiesysteem voor afgewerkte produc-
ten opgezet. Dit laat bijvoorbeeld toe om
alle decoders op één bepaalde plaats te
centraliseren, en de schermen vervol-
gens als monitors te gebruiken.”
PV-installatie blijft rendabel
Ingelec heeft ook een afdeling fotovolta-
ische panelen die tot op heden vooral op
de residentiële en de industriële markt
actief is. “In het Waalse Gewest werden
de premies voor het plaatsen van fotovol-
taïsche installaties begin februari 2013
verlaagd. Maar het installeren van foto-
voltaïsche zonnepanelen zal – ook zon-
der subsidiëring vanwege de overheid –
een rendabele zaak blijven, zeker voor de
kleine en middelgrote ondernemingen”,
aldus nog Fred Labis.
wwww.ingelec.be
project
LABIS Ingelec & Fedelec Fred Labis studeerde af als ingenieur elektromechanica en deed ervaring op bij bedrijven, actief in industriële elektriciteitswerken. In 2008 richtte hij zijn eigen bedrijf ‘Ingelec’ op dat na een zestal maanden reeds vier medewerkers telde. Hij runt zijn bedrijf op een moderne manier en schakelt daarbij zoveel mogelijk de moderne communicatiemiddelen in. Bij ons ligt het accent op de kwaliteit van het uitgevoerde werk en op de inzet van de medewerkers.” LABIS Ingelec investeert in en verhuist straks naar een nieuw bedrijfsgebouw met een opper-vlakte van 1.000 m² in de Industriezone van Moeskroen. Sinds 2009 is LABIS Ingelec lid van Fedelec: “Uit contacten met collega’s-installateurs steek je altijd interessante zaken op”, aldus Labis die eerst bestuurder was van de Fedelec-afdeling Henegouwen-West. Sinds 2010 is hij voorzitter van deze afdeling die een 70-tal leden telt. Daarmee is hij niet aan zijn proefstuk toe want hij is tevens oud-voorzitter van de lokale Jeune Chambre de Commerce. Verder maakt hij ook deel uit van de examenjury voor de leerlingen van de richting Elektriciteit aan het Institut Saint-Henry in Moeskroen. Sommige jongeren krijgen de kans om als stagiair ervaring op te doen bij Ingelec. Ook een ingenieur in spe kon zijn eindverhandeling bij LABIS Ingelec maken.
Fedelec magazine | 39
Krijgt de Belg de vrije keuze en moet hij
geen rekening houden met financiële of
bouwkundige beperkingen, dan kiest
hij met absolute meerderheid resoluut
voor een vrijstaande woning. Maar deze
droom durft meer dan eens op de rea-
liteit te botsen. Gronden worden steeds
schaarser en duurder. Ondanks de his-
torisch lage rente zien de verwachtingen
voor nieuwbouw er op korte termijn niet
goed uit. Renovatie en hernieuwbouw
spannen de kroon, waardoor er ook een
einde komt aan de jarenlange stads-
vlucht.
De terugkeer naar de stad is het eer-
ste thema van Batibouw 2013. “Mensen
gaan letterlijk dichter bij elkaar wonen”,
vertelt Geert Maes, algemeen directeur
van beursorganisator FISA. “Open gaten
in de stad worden opgevuld. Industriële
sites worden heropgebouwd en omgeto-
verd tot volledig nieuwe wijken. Er wordt
bovendien steeds vaker aan cohousing
gedaan en hoogbouw mag opnieuw.
Maar ook buiten de woning worden
inspanningen geleverd, zoals met cre-
atieve of gedeelde stadstuintjes en het
succes van groendaken.”
Niet alleen de bouwgronden worden
steeds schaarser en dus ook duurder.
Aan energie hangt een steeds steviger
prijskaartje. Duurzame bouw moet is
ondertussen volledig ingeburgerd, zowel
bij de bouwer als de verbouwer maar ook
bij de politici. Hernieuwbare energie
(het tweede thema van Batibouw 2013)
speelt daarbij een cruciale rol. De toe-
komst ligt wellicht bij hybride toestellen,
waarbij fossiele brandstoffen worden
gecombineerd met hernieuwbare ener-
gie en die zowel voor warmte als koeling
kunnen zorgen. In Paleis 10 en het ver-
nieuwde en grotere Paleis 12 valt hierover
alles ontdekken.
Leven in de stad is niet alleen energiek en
bruisend, maar ook drukte en stress. Om
tot rust te komen moeten de omstandig-
heden binnenshuis worden gecreëerd.
Slaapkamer, dressing en badkamer
worden tot één grote ruimte omgevormd
waar rust heerst. Dit is het derde thema:
van stress naar zen.
www.batibouw.be
an donderdag 21 februari tot en met zondag 3 maart ’13 zijn het weer de jaarlijkse hoogdagen
voor de Belgische bouw-, interieur en renovatiewereld. Batibouw 2013 is opgebouwd rond drie
thema’s: de terugkeer naar de stad, hernieuwbare energie en van stress naar zen.“V ”
Batibouw 2013
Praktisch» Professionele dagen
Donderdag 21 februari ’13
van 10u tot 18u30
Vrijdag 22 februari ’13
van 10u tot 21u
» Dagen voor particulieren
Van zaterdag 23 februari tot en met
zondag 3 maart ’13
van 10u tot 18u30
Nocturne op donderdag 28 februari ’13
van 10u tot 23u
BEURS
40 | Fedelec magazine
“Het is niet altijd eenvoudig om bij een
renovatie de juiste keuze te maken om
tot maximale energiebesparingen te
komen”, vertelt beursorganisator Didier
Hermans. “Voorlichting en informatie zijn
hier zeer belangrijk. Daarom hadden we
op de beursvloer een Adviesruimte inge-
richt, een rustige plaats waar bezoekers
bij specialisten en auditeurs uit de ener-
giesector terecht konden. Dit leidde al
snel tot een ‘to do’-lijstje voor de verbou-
wer met onder meer prioritaire aanpas-
singswerken en integratie van energie-
zuinige technieken. Uiteraard vormden
de verschillende types warmtepompen,
ventilatie en thermische en fotovoltaïsche
zonnepanelen hier een vast onderwerp.”
Een belangrijke troef van Energie 2012
was dat alle spelers binnen de keten om
de energieprestaties van een woning te
verbeteren – technisch, administratief,
financieel – onder één dak stonden.
Opvallende aanwezige was het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest. Gedurende vele
jaren huppelde Brussel achterop om tot
energiebesparende maatregelen binnen
de bouw te komen. Maar daar is veran-
dering in gekomen. Meer nog, Brussel
trekt nu de kar (vandaag behoort Brussel
tot de top drie van passieve steden en
Energie 2012
regio’s in Europa) én maakt zich op om
vanaf 2015 voor iedere nieuwe con-
structie de passiefstandaard op te leg-
gen. “In 2010 is de passiefstandaard de
norm geworden voor alle nieuwe sociale
woningen van de Brusselse Gewestelijke
Huisvestingsmaatschappij en middel-
grote koopwoningen van de Gewestelijke
Ontwikkelingsmaatschappij voor het
Brussels Hoofdstedelijk gewest”, ver-
telt Evelyne Huytebroeck, Brussels
minister van Leefmilieu, Energie en
Stadsvernieuwing. “Vandaag telt het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest al
300.000 m2 verwezenlijkte of in aan-
bouw zijnde passieve gebouwen. Wat
voor de overheid kan, moet voor ieder-
een kunnen. Dus zal vanaf 1 januari
2015 voor iedere bouwvergunning voor
een woning, een kantoorgebouw of een
school de passiefstandaard gelden. Dus
zullen we ons beleid ter zake – opleiding,
bewustmaking, financiële stimulan-
sen, enz. – nog versterken. Zo heeft het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest onlangs
nog sommige energiepremies verhoogd,
sommige zelfs verdrievoudigd. Brussel
wordt een duurzame stad!”
an 19 tot 21 oktober ’12 vond in Tour & Taxis (Brussel) de beurs
Energie 2012 plaats. De eerste dag was voorbehouden aan de vak-
man om zijn licht op te steken over bestaande en nieuwe technie-
ken die het energieverbruik kunnen verlagen. Renovatie en mobiliteit
waren de twee centrale thema’s van de derde editie van dit event.
“V ”
BEURS
Fedelec magazine | 41
New Security: 24ste editieVan 23 tot en met 25 januari had in de Brabanthal te Leuven
de 24ste uitgave van de vakbeurs New Security plaats. Op
New Security 2013 konden de exposanten hun nieuwighe-
den voorstellen. Er waren onder meer primeurs inzake veilig-
heid bij inbraak, brand, toegangscontrole, videobewaking,
camerabewaking, domotica en IP technologie. De bezoekers
konden zich op de beursvloer informeren over alle moge-
lijke evoluties van de veiligheidsmarkt. Kwamen onder meer
aan bod: inbraak- en branddetectie, videobewaking, domo-
tica, bewaking op afstand, elektronische bewaking, inter-
venties, mechanische en elektronische toegangscontrole
en het beheer ervan, video en parlofonie, telecommunicatie-
systemen, datamanagement en gegevensbewaring, alarm-
verificatie, intelligente systemen, security management,
IP-toepassingen, video, toegangscontrole en management,
en tenslotte de normen en certificatiemethoden.
www.new-security.be
Nu ook witte en zwarte Niko HydroNiko produceert zijn spuitwaterdicht schakelmateriaal ‘Niko
Hydro’ nu ook in wit en zwart, en komt hiermee tegemoet aan
de trend van witte en zwarte gevels. Dankzij het sobere, subtiele
design integreren schakelaars en stopcontacten zich harmoni-
eus in hun omgeving. Door de toon-op-toon oplossing verdwijnt
de buiteninstallatie tegen de achtergrond en wordt de aandacht
afgeleid van de elektrische functie. De nieuwe kleuren creë-
ren ook rust en harmonie. Met het witte of zwarte inbouwka-
der kan deze reeks ook netjes ingewerkt worden in metselwerk
en panelen. De witte en zwarte varianten zijn - net als de grijze
Niko Hydro - veerkrachtig, zo goed als onbreekbaar, barsten
niet bij belasting en zijn geschikt voor vochtige omgevingen (IP-
55 waterdicht).
Niko brengt nu ook een USB-lader voor montage in een inbouw-
doos op de markt waarmee alle toestellen die via USB opladen,
snel en op hetzelfde oplaadpunt kunnen geladen worden. Ook
de installateur doet zijn voordeel: deze USB-lader laat zich even
gemakkelijk en snel installeren als een stopcontact en kan in
dezelfde kring worden aangesloten. De USB-lader wordt afge-
werkt met een afdekplaat uit de Niko Pure, Niko Intense en Niko
Original reeks, passend bij de rest van het schakelmateriaal.
www.niko.be
Fedelec magazine | 41
Vraag nu onze uitgebreide catalogus aan: [email protected]
S.A. Huppertz N.V.Rue Golden Hope Straat 35 B • 1620 Drogenbos
Tel. 02/334 34 34 • Fax 02/334 34 40
e-mail: [email protected]
Alle artikelen kunnen via deelektrische groothandel verkregen worden.
System-Container leeg of met inhoud
SysCon
Video
HAUPA SysCon
AS Solar Benelux wordt Grid Parity Concepts EuropeHoewel de PV-markt moeilijke tijden doormaakt, heeft GPC Europe - voorheen AS Solar Benelux - het vertrouwen in de toekomst.
Door een buy-out komt het bedrijf voor 100% in Belgische handen. Voor de partners verandert enkel de naam. Ignace Dumon,
medeoprichter en zaakvoerder: “De Benelux blijft onze thuismarkt. Ook onze internationale activiteiten zullen we verder uitbouwen.
Dit benadrukken we met de wijziging van de firmanaam naar Grid Parity Concepts Europe of kortweg GPC Europe.” Geert Maenhout,
managing director: “De buy-out betekent dat wij het volste vertrouwen hebben in de PV-markt en verder onze rol als sterke speler wil-
len vervullen, zowel op de binnenlandse als op de Europese markt. Onze sterke punten blijven service, een compleet productengam-
ma, korte leveringstermijnen, sterke logistiek en een gebruiksvriendelijke webshop.” Ignace Dumon besluit: “Nichebedrijven als het
onze zijn het aan zichzelf verplicht de kaart van hernieuwbare energie te trekken. De stijgende energiekost zal de consument verder in
de richting van zonnepanelen sturen. Grid Parity houdt in dat de opwekkosten van zonnestroom gelijk zijn aan de verkoopprijzen van
grijze stroom, waardoor investeren in zonne-energie kostenneutraal is. GPC Europe weerspiegelt dit idee en wil dan ook een rol als
voortrekker opnemen om Grid Parity spoedig mogelijk te maken en samen met onze partners een groene toekomst uit te bouwen.”
www.gpceurope.com
RECHTZETTING:
In Fedelecmagazine nr 158 op pagina 45 is bij het artikel
"Recupel ontvangt de Benelux Excellence Award" een
verkeerde foto gepubliceerd. Hierboven de correcte foto.
Marc Amblard (EFQM) & Raf Raymaekers (SVL)
Qbus lanceert de ViZiR Room Controller: Switch the Future ONMet de ViZiR Room Controller stuurt u eenvoudig en intuitief
een uitgang, een kamer, een verdiep een woning. Het OLED
scherm toont wat u bedient. De bediening zelf of het scrollen
naar andere uitgangen gebeurt via het capacitieve afdekkader
in wit of zwart Corian. De ViZiR
heeft een temperatuursensor
aan boord, wordt gevoed en
gestuurd via de bus en past in
een standaard inbouwdoos.
De innovatieve, gebruiksvrien-
delijke technologie van Qbus
nu gecombineerd met minima-
listische design geschikt voor
elk interieur.
www.qbus.be
Aleo solar: nieuwe high-efficiency panelenAleo solar introduceert panelen die
nog efficiënter gebruik maken van
het zonlicht met behulp van anti-
reflex glas, transparante folie voor de
inbedding en speciale celconnec-
toren. De monokristallijne panelen
S_19 en S_79 en de polykristallijne
panelen S_18 en S-24 van aleo val-
len daardoor in een hogere vermo-
gensklasse. Voor dakintegratie zijn de high-efficiency-panelen
ook met Solrif-frame verkrijgbaar. Bij de high-efficiency-pane-
len worden de aleo S_19 in vermogensklassen tot 265 watt, de
zwarte S_79 tot 260 watt, de S_18 tot 255 watt en de S_24 tot
205 watt aangeboden. De IEC-certificering is voltooid. Ook na
10 jaar vertonen zonnepanelen van aleo solar een minimaal ver-
lies aan vermogen als gevolg van ouderdom. In Bremen heeft
de onafhankelijke specialistische dienstverlener MBJ Services
een 5,44 kW installatie onderzocht die bijna 10 jaar in bedrijf is.
Met een flasher werd het vermogen van elke aleo-module afzon-
derlijk gemeten. De degradatie bedraagt gemiddeld 2,73%.
Gewoonlijk gaat men bij de planning van fotovoltaïsche instal-
laties uit van 0,5 procent verlies aan vermogen per jaar. Bij aleo-
modules is dit ongeveer de helft daarvan.
www.aleo-solar.be
42 | Fedelec magazine
Product News
In nieuwe woningen worden steeds meer domotica-
systemen geïnstalleerd. Klanten willen inderdaad hun
verschillende woningfuncties op afstand kunnen
bedienen – en op die manier heel wat energie
besparen – vanaf touchscreens in huis of vanaf
hun mobiele toestellen. Domintell, dat al vele
jaren lang een referentie is op dat gebied,
besteedt al zijn kennis en een belangrijk deel van
zijn middelen aan onderzoek en ontwikkeling om
producten te kunnen ontwikkelen die nog beter,
persoonlijker en toegankelijker zijn. Resultaat:
de markt van de domotica explodeert en de
behoefte aan gespecialiseerde installateurs groeit.
Waarom wordt u niet een van onze erkende partners-
installateurs? Een gratis opleiding van twee dagen
is voldoende om volop te profiteren van de groei
van deze nieuwe markt. Geïnteresseerd? Aarzel niet
ons te bellen voor een demonstratie. 067 88 82 50
[email protected] - www.domintell.com
1 NIEUWE WONING OP 5WORDT UITGERUST MET DOMOTICALAAT DIE KANS NIET VOORBIJGAAN:WORD DOMINTELL INSTALLATEUR w
ww
.avv
isi.c
omar
ch: F
ranç
ois
Mar
tens
Fedelec magazine | 43
44 | Fedelec magazine
• Hoogste lumen per watt
• DALI (bi-directionele aansturing)
• Verblindingsvrij (lage UGR)
• 5 jaar garantie
• Resistent tegen water én stof (IP66)
• Slagvast en schokbestendig (IK 10+)
• Zeer snel te installeren
• Bestand tegen zeer lage
temperaturen
• Bekabeling geïntegreerd
BB-Ledlightpipes, een nieuw ledverlichtingssysteem voor ondergrondse bouwwerken zoals parkeergarages, voetgangers- en verkeerstunnels, metro- en treinstations, ....
Deze onderhoudsvrije ledverlichting is uiterst zuinig in verbruik. BB-Ledlightpipes garanderen meer dan 100.000 branduren, is een bijzonder duurzame oplossing en cradle to cradle vervaardigd.www.technospecials.be
[email protected] tel: +32 (0)9 325 82 12
“Duurzame, energiezuinige en innovatieve ledverlichting”
Top Related