Download - Ecologie bs 3

Transcript
Page 1: Ecologie bs 3

Populatie

po·pu·la·tie (de; v; meervoud: populaties) 1voor statistische doeleinden geselecteerde of bijeengebrachte groep individuen of zaken

Page 2: Ecologie bs 3

Habitat

• In een ecosysteem heeft iedere soort zijn eigen habitat (‘leefplek’), waar het microklimaat gunstig is.

Eekhoorn in boomEverzwijn in

bosrand

Vlinder op kruidlaagVerschillende

organismenzitten elkaar

niet in de weg

Page 3: Ecologie bs 3

Niche• Soorten hebben niet alleen een eigen leefplek

maar ook een eigen rol in een ecosysteem.

Eekhoorn verspreidt

notenEverwijn woelt de grond om

Vlinder is een bestuiverVerschillende

organismenvullen elkaar

aan.

Page 4: Ecologie bs 3

Niche

• Opdracht:Teken een optimumkromme voor de menselijke temperatuur. Orgaanfunctie in % op de y-as en de temperatuur in C° op de x-as.

27 °C Dodelijk32 °C Kritiek (organen uitval)37 °C Optimum39 °C Lage koorts42 °C Hoge koorts>44 °C Afsterven van cellen

• De werking van een eigen niche is het best te zien in een optimumkromme.

Page 5: Ecologie bs 3

Niche

• Opdracht:Teken een optimumkromme voor de menselijke voedselinname. Orgaanfunctie in % op de y-as en de hoeveelheid voeding in kcal op de x-as.

Optimum Over-gewicht

Morbide Obesitas

Onder-gewicht

Malnutritie

Let op gegevens niet voor volledige waarheid aannemen

Page 6: Ecologie bs 3

Niche

500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

20

40

60

80

100

120

Optimumkromme voedselinname van de mens

Series1

Inname Kcal

Pres

tatie

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500

20

40

60

80

100

120

Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens

Series1

Temperatuur in °C

Enzy

mac

tivite

it %

Minimum

tolerantiegrens

Maxim

um

tolerantiegrens

Stress

Optimum

Page 7: Ecologie bs 3

Niche0% -- normal heat regulation and performance1% -- thirst is stimulated, heat regulation during exercise is altered, performance begins to decline2% -- further decrease in heat regulation, increased thirst, worsening performance3% -- more of the same4% -- exercise performance cut by 20 - 30%5% -- headache, irritability, "spaced-out" feeling, fatigue6% -- weakness, severe loss of thermoregulation7% -- collapse is likely unless exercise is stopped

Bron: Nutrition for Cyclists, Grandjean&Ruud, Clinics in Sports Med. Vol 13(1);235-246. Jan 1994

Page 8: Ecologie bs 3

Niche

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500

20

40

60

80

100

120

Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens

Series1

Temperatuur in °C

Enzy

mac

tivite

it %

500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

20

40

60

80

100

120

Optimumkromme voedselinname van de mens

Series1

Inname Kcal

Pres

tatie

Page 9: Ecologie bs 3

Niche

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 500

20

40

60

80

100

120

Optimumkromme Lichaamstemperatuur van de mens

Series1

Temperatuur in °C

Enzy

mac

tivite

it %

500 1000 1500 2000 2500 3000 35000

20

40

60

80

100

120

Optimumkromme voedselinname van de mens

Series1

Inname Kcal

Pres

tatie

Temperatuur

K

cal

Dehyd

ratie

Page 10: Ecologie bs 3

Niche

Wederzijdse uitsluiting: Twee soorten kunnen niet dezelfde niche in een gebied bezettenFundamentele Niche: de niche die een organisme zou kunnen hebbenGerealiseerde Niche: de niche die een organisme daadwerkelijk heeft ingenomen

Page 11: Ecologie bs 3

Het verspreidingsgebied van de ijsvogel: ██ Zomerverblijf trekvogels██ Verblijf standvogels██ Overwinteringsgebied trekvogels

Populatiedichtheid

• Populatiedichtheid: aantal organismen per oppervlakte eenheid

• Is niet hetzelfde als verspreidingspatroon

Page 12: Ecologie bs 3

Populatiedichtheid

• Waardoor vindt verandering plaats in Populatiedichtheid?

Page 13: Ecologie bs 3

• Wereldwijd worden haaiensoorten bedreigd door (onnodige) overvisserij.

Populatiedichtheid

Page 14: Ecologie bs 3

Super- & Mesopredatie

Page 15: Ecologie bs 3

Eerder…

• Basisstof 1 – Organisatieniveaus– (a)biotische factoren– Experiment van het ecosysteem op een steen

• Basisstof 2– Optimumkromme, tolerantiegrenzen en

verspreidingsgebied– De invloed van Abiotische factoren op individuen

• Basisstof 3– Invloeden op populatie van factoren

Page 16: Ecologie bs 3

Vandaag

• Hoe beïnvloeden factoren populaties?– Populatiedichtheid / Groei– Biologisch evenwicht en Draagkracht

Page 17: Ecologie bs 3

Draagkracht

Page 18: Ecologie bs 3

Andere invloeden populatiedichtheid• Geboorte- & Sterftecijfer • Immigratie & Emigratie

• Populatiegroei– Bij onbeperkte hulpbronnen (overschot voedsel):• populatie groeit exponentieel (J-vormige groeicurve)

– Bij beperkte hulpbronnen:• evenwicht wordt bereikt --> stabiele populatie (S-

vormige groeicurve)

Page 19: Ecologie bs 3

Biologisch evenwicht

• Hoe kan het dat de populatiedichtheid schommelt als alle populaties altijd naar een evenwicht neigen?

Page 20: Ecologie bs 3

Populatiedichtheid Berekenen

• Kwadrant methode• Lijn-transect• Merken en terugvangen

Page 21: Ecologie bs 3

Verspreidingspatronen

• Gegroepeerd, regelmatig of verspreid.