E-boekenVoorbij de geur van papier

Rune Buerman – Stichting Lezen

PERSPECTIEF• 4% van de verkoop in Vl & NL samen.

•Vlaanderen: vermoedelijk 2%• Verkoop Engelstalige boeken in VL: 4%• Vaststelling: verkoop e-readers stijgt enorm, e-books

volgen niet.• Conclusie?

Piraterij? Probleem met het aanbod?

Papieren Boek

Papieren BoekRetroniem

Een retroniem is nieuw woord voor een bestaand begrip. Het retroniem neemt de oorspronkelijke betekenis van het begrip over omdat het “oude woord” die betekenis niet langer éénduidig draagt.

Andere voorbeelden: thuisbevalling, biologische landbouw.

FILMPJE

E-BOEKEN - CONTRA & PRO• Emotionele band ontbreekt: de geur, het gevoel• Je hebt geen mooie en kleurrijke gevulde boekenkast meer• Je moet de batterij opladen• Privacy niet gegarandeerd• Gesloten systeem (Amazon, Apple) geeft je geen keuze om bij

andere winkels te gaan shoppen• Copyrightbeveiliging maakt het omslachtig• Je bezit geen boeken meer maar ‘gebruikt’ ze• Wat met de levensduur? Van toestel? Nieuwe formaten die niet

compatibel zijn• Nederlandstalig aanbod is mager• Je kan een e-book niet doorverkopen/uitlenen aan vrienden

E-BOEKEN - CONTRA & PRO• Weegt nauwelijks iets, kan overal mee naartoe• Je verliest geen plaats meer met logge boekenkasten• De batterij gaat langer dan een maand mee• Je kan lettertype en grootte instellen• Je kan woorden in een woordenboek opzoeken• Mogelijkheden tot multimedia & interactie • Duizenden boeken slechts een muisklik verwijderd• ook anderstalig aanbod• Het is goedkoper• Er moeten geen bomen sneuvelen

DE E-BOEK LEZERDigitaal Lezen – Wie doen het al ?(Niels Bakker, Stichting Lezen)

•30% ooit al een e-boek gelezen, voorbij early adopter fase•Jongeren + volwassenen tussen 30 & 49•Hoger opgeleid•50plussers & vrouwen: vooral e-readers•Mannen en jongeren: tablets & smartphones

•Allen: lezen meer dan gemiddeld en geven aan dat ze sinds digitaal lezen, meer lezen dan vroeger•Allen: van plan om in de toekomst meer digitaal te lezen•Veellezers: liefst papier en elektronisch naast elkaar

LEESBELEVING

Conclusie: •tablets & smartphones bieden kansen om aarzelende lezers over de streep te trekken (kwantiteit). •Zij lezen niet omdat ze lezer zijn maar omdat ze technologische voorloper zijn.•Bedreiging voor kwaliteit van de leesbeleving (kwaliteit).

LEESBELEVING

1.Gebruiksvriendelijkheidtoegang, aanbod, bediening, ergonomie…

2.Leesprocesvan begin tot eind (lineair) of met ‘uitstapjes’

3.Leeservaringconcentratie, onderdompeling

LEESBELEVINGE-reader benadert of overtreft de leesbeleving van papieren boek. Tablet en smartphones scoren minder op leesproces en leeservaring wanneer je het vergelijkt met een papieren boek.

Vraag:Moet je de leeservaring op tablet/smartphone vergelijken met die van een boek?

Kan leesplezier en ontspanning enkel bereikt worden via lineair leesproces en onderdompeling en concentratie?

Zolang e-boek ontwikkelaars de leesbeleving van papieren boeken willen kopiëren naar e-boek wellicht wel.

FILMPJE 2

LEESBELEVING• Apps zijn interessante ontwikkeling.

Experimenteren met alternatieve leesbeleving.• Kinderboeken

Wat draagt bij tot het verhaal?

Wat is louter gimmick?• Nieuwe uitdagingen voor recensenten, leesbevorderaars en

bibliotheekmedewerkers: gidsfunctieEerder focus op techniek dan op “literaire” criteria.

LEESTIP

MEER LEZEN• Ebooks can’t burn - Tim Parks

http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2012/feb/15/ebooks-cant-burn/

• How Publishers will beat Amazon – Christopher Mimshttp://www.technologyreview.com/view/427613/how-publishers-will-beat-amazon/?nlid=nlweb&nld=2012-04-18

• Analog designs in a digital world – Clive Thompsonhttp://www.wired.com/magazine/2012/01/st_thompson_analog/

• E-boeks in Nederland, wat is er aan de hand? – Timo Boezemanhttp://boekeman.blogspot.be/2013/08/e-books-in-nederland-wat-is-er-aan-de.html

E-boekenVoorbij de geur van papier

Rune Buerman – Stichting Lezen