Download - Dorst!

Transcript
Page 1: Dorst!

Dorst!

Hoe de woningmarkt een rol kan spelen in de verzorgingsstaat

dr. Janneke Toussaint, AFMProf. dr. ir. Marja Elsinga, TU Delft

Page 2: Dorst!

Geld in de woningmarktOplossing voor druk op pensioenen en zorg?

• Hoe het werkt in verschillende EU lidstaten• Discussie over beleidskeuzes op korte en

lange termijn

Page 3: Dorst!

Aflossen

Waarde-ontwikkeling

Lage woonlasten

Verkopen

Hypotheek

Financiële constructies non-profit aanbieders

Erfenis nalaten

Page 4: Dorst!

Duitsland ‘Hoe het werkt’

Overheid: vermogen opbouwen voor de oude dag

• ‘Riester rente’: eigenwoningbezit Individu: lage woonlasten (en appel voor de dorst)

• Particuliere huursector Individu: inkomen (en appel voor de dorst)

Page 5: Dorst!

Verenigd Koninkrijk‘Hoe het werkt’

Overheid: vermogen in de woning opbouwen voor de oude dag

• ‘Inclusiveness’Individu: aanvullend pensioeninkomen Intramurale zorg – maatschappelijk nut

Page 6: Dorst!

Nederland ‘Hoe het werkt’

Overheid: woonbeleid los van pensioen- en zorgbeleid

• Vermogen woning belangrijkste bezit Financiële zekerheid door stijgende huizenprijzen Zelfstandigen, zonder aanvullend pensioen en lage

inkomens

• Hypotheekschulden Lage woonlasten beperkt van betekenis

Page 7: Dorst!

Ongelijke verdeling inkomenskwartielen

Nederland ‘Hoe het werkt’

Page 8: Dorst!

Strategieën huishoudens ‘Hoe het werkt’

In volgorde belangrijkheid

1. Lage woonlasten

2.Vermogen in de woning te gelde makeni. Verhuizen koopwoningii. Verhuizen huurwoningiii. Financiële constructie overheid/ nonprofitiv. Opeethypotheek

3.Mantelzorg en erfenis

Page 9: Dorst!

Factoren - te gelde maken ‘Hoe het werkt’

Overwegingen huishoudens

• Appel voor de dorst óf bonus• Verhuisbereidheid• Huursector• Vertrouwen in verstrekkers• Aversie verlies, schulden en afhankelijkheid

Page 10: Dorst!

Factoren – te gelde maken‘Hoe het werkt’

Overwegingen instituties

• Hogere segment woningmarkt• Functioneren woningmarkt• Functioneren hypotheekmarkt• Huursector/ non-profits• Risico’s verstrekkers - kosten

Page 11: Dorst!

Keuzes korte termijnDiscussie

• Financiële planning oude dag eigenaar bewoners

• Verantwoorde producten ontwikkelen• Wie kunnen aanbieden?

Page 12: Dorst!

Keuzes lange termijnDiscussie

• ‘Inclusiveness’ - rol woningcorporaties?– Koop– Tussenvorm koop/ huur– Aandelen voor huurders

• Duurzaamheid• Rekening houden met

strategieën huishoudens?

Page 13: Dorst!

Individueel of maatschappelijk nut?Discussie

Wiens ‘Dorst’ gaan we lessen? – een gevoelige discussie!

Individu:• Eigenaar-bewoners en huurders dezelfde rechten

(zelfredzaamheid)

Maatschappij:• Eigenaar-bewoners betalen meer of krijgen

minder (lessen Verenigd Koninkrijk)

Page 14: Dorst!

Dank u wel!Vragen, opmerkingen & discussie

[email protected]@tudelft.nl