MANNEN door: Gharietje Choenni

EMANCIPATIE? Als we het hebben over emancipatie van de een of andere groep hinnen een samenleving, dan ligt hierin opgesloten dat zo'n groep onderdrukt en uitgebuit wordt. Ik zou een poging willen doen middels dit stuk, dat (grotendeels) over de emancipatie van de vrouw gaat, ook de man erop te attenderen dat hij evenals de vrouw onderdrukt en uitgebuit wordt. In onze maatschappij bestaan er tegenstellingen waarvan zowel man als vrouw het slachtoffer zijn. Wij zijn gauw geneigd te denken dat er een tegenstelling zou zijn tussen MAN en VROUW en dat de oorzaak van de uitbuiting van de vrouw gelegen zou zijn in het verschil tussen de sexen. Mannen zou-den sadistische monsters zijn die er plezier in zouden hebben vrou-wen te onderdrukken! Zo ligt het echter niet. De tegenstelling is niet een tussen VROUW en MAN of tussen VROUW en de MAATSCHAPPIJ, maar tussen alle uitgebuite mensen, zowel MANNEN als VROUWEN en de UIT-BUITENDE SOCIALE KLASSE. Wat die uitbuitende klasse be-treft: de vrouw uit deze kIasse helpt mee aan de uitbuiting en onderdrukking van de arbeidersvrouw. Zij is niet zozeer het slacht-offer vanonderdrukking, integendeel: ze heeft vaak immers dienst-meiden die het allemaal (het "vuile" werk) voor haar opknap-pen! Het kapitalisme vormt de tegenstelling met de man om in vijandigheid en zet hierdoor man en vrouw tegen elkaar op, waar-door deze niet in staat zijn zich samen TEGEN DE UITBUITER te keren (een verdeel-en-heers politiek dus). Velen zijn ook de mening toegedaan dat rolpatronen biologisch bepaald zijn, terwijI dit puur een culturele aangelegenheid is. Rolverdelingen vloeien voort uit de cultuur waar men in leeft. Menselijk gedrag wordt AANGELEERD daar de CULTUUR. Door iedere cultuur worden menselijke ervarin-gen op de een of andere wijze uitgewerkt en geordend. Neem maar een voorbeeld aan de onze, waarin zelden het creatieve initiatief van de vrouw in het maatschappelijk Leven geintegreerd wordt. Hoe vaak wordt de vrouw DAADWERKELIJK bij besluitvor-ming betrokken?

Rolverdelingen zijn cultureel bepaald. Een maatschappij die gebaseerd is op het prive-bezit van produktiemiddelen en op uitbuiting van mensen, schept een ideologie (het geheel van waar-den, normen, ideeen, op een bepaalde manier denken over zaken en het handelen ernaar in de praktische situ-aties) en een cultuur die haar waar-den hoog houdt en haar voortbestaan verzekert. De ECONOMISCHE UIT-BUITING van vrouwen, die nauwe-lijks rechten schijnen te hebben en ter beschikking staan van hun echtge-foot (en zijn familie), vereist een daarmee in overeenstemming gebrach-te ideologie en een cultuur, samen met een opvoedingssysteem dat deze waarden doorgeeft. Zo'n proces komt natuurlijk niet van de ene dag op de andere tot stand, maar neemt zeker honderden jaren in beslag om zich te

ontwikkelen en te "verfijnen". Hoe-wel vrouwen de grootste bevolkings-groep vormen, viert 't analfabetisme haast overal op de wereld hoogtij on-der de vrouwen. Hoe vaak wordt de vrouw niet BEWUST ontwetend ge-houden? Waarom mag zij slechts een absoluut noodzakelijk minimum aan onderwijs en opvoeding genieten? Hoeveel vrouwen Mogen een beroep kiezen, carriere maken en hoeveel topfuncties mogen door vrouwen be-kleed worden? Ook in onze maat-schappij maken vrouwen Been kans zolang er mannelijke concurrenten zijn die even geschikt blijken te zijn bij promoties (zelfs al blijkt de ge-schiktheid van de man minder te zijn). Wetenschap b.v. is altijd exclu-sief bezit van de man geweest, zowel in de ontwikkelde beschaving van vroeger als nu in de huidige (kapitalis tische) samenleving. Ach, als je vrouwen weghoudt van de wetenschap kunnen ze (gelukkig) niet ontdekken dat de maatschappij zo functioneert om bepaalde belangen te beschermen en dat het ook mogelijk is zo'n maatschappij te veranderen. Godsdiensten dragen eveneens 'een steentje bij om de minderwaarciigheid van de vrouw te verbreiden en uiter-aard oqk de ondergeschiktheid' aan de man te vergroten. Over de riteri, cere-monies en bijgelovigheden maar niet te spreken! Wat wordt er allemaal niet door middel van mythen, en bij- gelovigheden gepropageerd met het opzettelijk doel elk gevoel van eigen initiatief bij de vrouw te vernietigen en haar te reduceren tot passiviteit? En alsof dat allemaal niet volstaat, le-

9

te iV '‘.tiiteehtt - elite :, • '''..r .f••••*4edbit4 hiu,*[bil

enheitakbOkiiii drag

spe,-dtze Opyitilgt t:'-OCI RE.Q:Ondetvityrr7aa oy si-,•dt'.ex-

• Ree ort•n-a.. ge tartes-WOr Ytottweo, zijtv ok (icentertertiat,- •.) It -.--(tEre tZ err rieisje ce17..:*deTe..r01.!.tipgt40#get.-..-tfeidetS,,, ,,.toaae,roelp,pfieegie r geshr2g rd.,word het

daip de joageit-,'ett, ivOrdeii h aargev0e* : schappen, lens vartioindeOvaardigheict iitgeprefiL je attioidSltrachtens (onhetaaIde--I:,ar, 4" ' pertmien) oiaar •••,. /Wit 'thaniaep;.;' vergia, beidskrichten.WElf.huo xnalterCdit:er.'•OilflArlIcke+2'i.•-• • , - -

arf)sidrs'- dciett!c1C-.-: nitb*ende • yeitaogn komt zOnderWc0istaliik iCir 11ngeof plaatsvindem in Wordexi•;:, kiede aank:,clek teAtO4O44Citit,),- -sCharipii,•_ en dap wif ageoz

ooy Opiettelijk doni. bijgelovig ge oatitietr dedynainitlt-7v40-•-'014,101a4 • iielekk-mceteri• beiiistq phun psi- Hiziflostani's": la.4-4P:.-Et&Afat.da e- , tahitische naaatichaPpij -`•

*Aft ock hen Avordt eervhots g vary vergelekeo, eell4sraaf een, weisman: vrotny mot itr rtaar • enpassiviteit diensthiarheid

de' ultgOnite echtg0300t;-:'

teTt, proitil4k : ; dOeik:laiedt.Zt • is can'. becitt,van;...

dooiidealagieatte.dikieieditittaaL pasaffv dc met

togOk• stiat4Oiey*e,•arbeidsio_ , • . _ , .

tiii.•pr ace s: her.bovendierif .0*;9-,...v,!;lianrlegs g•!

taa:t4ittoi tsiii*IiifkattlleVdatilte4.0oge-: , pro!Agaz

toe- P

11.1410.**AtAl*ig: .4k.t*.!tia.t,Telt• '1)6.41)04-*: -Sebiagand„i vaii de ideolOgie 'Van: begint;i3ijiliW

leiOr,clerit - • 4

t al s

WO

tlk (e4x*ii4rolos..- Val*:

u

•

" itrY •

l en be ;'-'4.1-1 •

heart Zel de'AftBETPZR„:.0. het. sIsflitFeni , ya0Aiiil!ii)itifdit

"sting•pa: passiviteit.; , tieito fetutVegc e k zi

.varic04.•::*e, men -4,40-defel;4`;-: n0 '

'" • i1Wquet.4a.u-bnt','-`,

e;f.# 14044.# ri4az!tOebetteela ; f

• "'• ; : -, • .• , •-• -

Aj5

a?. "

• • - • • .., • •rk.fr.,•••.::•,,,,--psyy-

d(ir

•ALa rvAANMIN. ;•rs ertigit'ig":31aaa, wat.do;;ponseqqe0-••:

000 ,Otgan4.9atlq-V'•• orL ttAt,6

. • :‘•. •

• •

•

4 44'''',, N1774 14, 4 4 , 114 , 11

41.11P,S.' VAY:4 -̂.4 ,4144iVrSI: "4ir .j? i•crnet.

,Xta"

Odt v . . ipUW • ry v

'Irk t

tot stand komen en het feit dat vaak de man de vrouw niet als gelijke wil accepteren en behandelen. Worden de spanningen niet op de juiste manier opgelost en verziekte relaties niet op de juiste manier genezen, dan kunnen ze zizlke scherpe tegenstellingen wor-den, dat ze aanleiding geven tot ver-stoting en echtscheiding.

Wat is: emancipatie van de vrouw; hoe stimuleer je die? Er zijn allerlei verkeerde opvattingen over wat nou wel of geen emancipatie van de vrouw zou moeten zijn in om-loop. Er zijn mensen die de eman-cipatie zien als een mechanische ge-lijkheid tussen man en vrouw. Vrouwen en mannen zouden precies dezelfde taken moeten vervullen en de huishoudelijke plichten in tweeen delen (b.v. als ik vandaag in de keu-ken heb gestaan, doe jij morgen pre-cies hetzelfde en verder geen ge-zeur! ) Of als je rookt, drinkt, lange broeken en bikini's draagt, je over-geeft aan sexuele uitspattingen, wei-gert kinderen te krijgen en op te voeden, ben je geemancipeerd. An-deren denken aan het vergaren van di-ploma's, koste wat kost, en het be-reiken van een bepaald economisch, sociaal en cultureel peil. Boven-staande opvattingen raken de kern van de zaak bepaald niet. EMANCI-PATIE IS ACTIE OP VERSCHIL-LENDE. NIVEAUS. De vrouw moet volledig betrokken worden bij het nemen van beslis-singen. Ze moet geen genoegen meer nemen met het kleine beetje beslis-singsrecht (n.b. alleen aangaande het huishouden en interne zaken wat be-treft het gezin en de opvoeding). Ze moet het gevoel van minderwaardig-heid overwinnen en de maatschappe-lijke achterstand inhalen. Zowel MAN als VROUW moet zich inzetten om de traditionele rolpatronen te door-breken! De vrouw moet zelf haar re-laties_ kunnen kiezen, zonder door maatschappelijke gebruiken in een bepaalde richting gedreven te worden. Emancipatie is actie voeren tegen het idee dat de vrouw een halve mens is en alleen geschikt om eigendom te zijn van een ander en dat alleen het hebben van kinderen haar volwassen kan maken. Wettelijke en financiele onafhankelijkheid moet er komen voor elke vrouw, gelijke kansen en gelijk onderwijs voor zowel meisje als jongen, vrije creches voor kinderen van vrouwen die een baan buitenshuis willen en gelijk loon voor gelijk werk. Vrouwen moeten hi de gelegenheid gesteld worden na te denken over een geemancipeerde opvoeding van de vol-gende generatie. Deelname aan we-tenschappelijke en culturele vorming die haar in staat zal stellen om een juist begrip te krijgen van haar relatie met de natuur en de maatschappij, zodat mythen die haar psychologisch onderdrukken en elk initiatief ont-nemen tot het verleden zullen beho-ren. Betrokkenheid bij zaken als ge-zinsplanning, kunst, scholen, weten-

schap, kinder- en ziekenzorg. Kortom: ze moet daadwerkelijk par-ticiperen (op elk niveau) in de maat-schappij en kritisch de gang van za-ken kunnen volgen.

Geen emancipatie zonder man Mannen zijn evenals vrouwen ver-vreemd (zij het op een andere ma-nier), en daarom: wil de vrouw echte bevrijding dan kan de man hierbij niet uitgesloten worden.,Emancipatie van de vrouw moet zijn een over-winning op de tradities en de bedompte opvattingen die de vrouw dwingen tot passiviteit. EEN OVER-WINNING OP HAAR ACHTERGE-STELDE- EN ONDERDRUKTE PO-SITIE. Dit houdt in dat de strijd van de vrouw om zich te bevrijden geen EENZAME STRUD is van de vrouw alleen, maar van de gehele mensheid. 't Is zelfs een dwingende eis en voor-waarde voor haar succes! Want emancipatie van de vrouw is geen kwestie van liefdadigheid of medelij-den en onze humanitaire houding. Be-staat niet meer dan de helft van de uitgebuite en onderdrukte bevolking uit vrouwen? In de kapitalistische maatschappij wordt de vrouw het meest uitgebuit. Ze wordt ook uit-gebuit en vernederd door de MAN, die op zijn beurt UITGEBUIT en VER-PLETTERD wordt door HET KAPI-TALISME. Zowel bij de vrouw als bij de man zijn zelfbewustwordings-processen en mobilisatie een nood-zaak geworden (of moet de komende generatie een grotere speelbal worden van het kapitalisme? ). Argumenten als zouden vrouwen (nog) geen be-hoefte hebben aan emancipatie zijn uit den boze! Hoe zal ze anders in staat zijn creatieve initiatieven te ont-plooien en SAMEN MET DE MAN de kinderen een geemancipeerde opvoe-ding te geven? Er zijn een heleboel vrouwen die binnenskamers hetzelfde denken, ze voelen hun onderwerping, ze koesteren ook de wens om veran-dering aan te brengen in hun situatie. Maar de heerschappij die haar door de kapitalistische (mannen- maatschappij wordt opgelegd en die ieder initiatief van haar kant verstikt,

weerhoudt haar ervan haar gedachten onder woorden te brengen en over haar (nog te voeren) strijd na te den-ken. Ik begrijp dat er bij vele vrou-wen die bezig zijn zich los te maken uit het juk van de traditie, of bij haar die zich reeds bevrijd hebben, een groeiende wpede heerst en dat zij zich 't liefst terugtrekken en het zon-der de man verder proberen te doen. Doch een subcultuur kan niet alleen de maatschappij veranderen, volgens mij. Zelfbewustwoordingsprocessen moeten gevolgd worden door iets an-ders. We leven nu eenmaal met twee sexen op de wereld (en n.b. nog steeds in een mannenmaatschappij). Vooral in de huidige kapitalistische-en patriarchaal (de man/vader beslist) georganiseerde maatschappij is samen-werking met de man broodnodig. Voorlopig is de man niet weg te den-ken ook hij moet nog emanciperen, ook hij is producent en slachtoffer van de uitbuitende maatschappij die ons heeft gemaakt en gevormd. (lees: misvormd) MANNEN en VROUWEN zullen dus SAMEN tegen de maat-schappij (de uitbuitende sociale klas-se) moeten vechten voor een nieuwe maatschappij.

Tenslotte: Een beroep wil ik doen op de catego-ric vrouwen die door hun gewenning aan de afhankelijkheid, hun passiviteit en de tradities die zij uit de oude cul-turen opgegraven hebben een hinder-nis vormen voor de bevrijding van de vrouw. Ook zij moeten de noodzaak voelen om actief betrokken te raken bij veranderingen in de samenleving. Vrouwen: bezin je! MANNEN moeten begrip opbrengen voor de situatie van de vrouw die dubbel uitgebuit wordt, oude gebrui-ken helpen afschaffen en nieuwe vor-men hiervoor vinden en VOORAL 00K ZICHZELF BEVRIJDEN. leder-een die de emancipatie van de vrouw wil bevorderen, moet vooral in eigen omgeving beginnen met de nodige ideeen en levensvormen. Hoe je het ook draait of keert: EMANCIPATIE VAN DE VROUW IS EEN NATIO-NALE ZAAK EN IN DIT STADIUM IS SAMENWERKING MET DE MAN ONONTBEERLUK!

11