Download - deOndernemer mei 2010

Transcript

15 mei 2010 | 8e jaargang | nr. 05de Ondernemer is een uitgave van

Zoeken naar een baanZoeken naar een baan

WEST-BRABANT BOZ/RDAAL

Deze maand in de stoel:Balth Roessingh,

promotorvan Zeeland

Subthema:Aandacht

voor dearbeidsmarkt

Thema:Bedrijvig

Bergen op Zoom

De barometer:Zuidwest Nederland

scoort: 6,3

Foto: Kees BennemaPelikaan Groepsreizen& IncentivesT. 0168 - 332 290www.groepsreisopmaat.nl

Avontuurlijkecollega's?

Ga samen survivallen!

Beleefhet

samen!

www.newtargetvision.com

Kredietcrisis? Overlevingsplan of

doorstarten!

Onlangs was er bij ons op dezaak een bijeenkomst voor ge-pensioneerden. Omdat ik eenwerkplek heb met riant uit-zicht op de aankomsthal wasdie middag een feest van her-kenning. Ik heb een half uurstaan kletsen met al die oud-collega’s, die al jaren genie-ten van hun pensioen.’Moet jij nog niet’, vroegenze. Nee, ik moet nog niet. Ge-lukkig niet want ik zou nietweten wat ik moet doen metal die vrije tijd. Dat probleembleken de oudjes niet te heb-ben. Ga net als ik lekker klus-sen, zei er een.En toen moest ik wel evenheel hard lachen. Ik heb nietalleen twee linkerhanden, diekrijgen spastische trekjes al-leen al bij de gedachte aaneen spijker en hamer. Ik hebeen schuur vol gereedschap.Dat heb ik allemaal één keergebruikt. Daarna zei mijnvrouw: doe maar niet meer.Zo’n vijftien jaar geleden hebik vloerbedekking gelegd inde schuur. Dat ging perfect.Tot het moment dat ik hetlaatste stukje moest afsnij-den. Ik schoot uit met mijnstanleymes en sneed mijn dij-been open. Een litteken vantien centimeter is de trots vanmijn onderlichaam.Schilderij ophangen? De laat-ste keer dat ik dat deed, bleefde boor in de muur zitten.Met geen mogelijkheid kreegik die er uit. Heb ik daar hetschilderij maar aan opgehan-gen, niemand ziet het. Schil-deren? Ik heb altijd meer verfop mijn lichaam zitten dan opde muur. Als ik ergens eenspijker in wil slaan, resulteertdat in vijf gaten. Moet ik eenlamp indraaien, dan valt of delamp op de grond of ik vande trap. Als ik de buren laatweten dat ik van plan ben ietsin huis te doen, staat de gangvol met toeschouwers: Datwillen ze weleens zien.Nee, klussen is niks voor mij.Wij besteden alles uit. Iederzijn vak, denk ik dan maar. Enals het aan mij ligt oefen ikhet mijne uit zolang ik kan.

Ron Gregoor

Reacties kunt u sturen naar:[email protected]

Bedrijf: Tijhaar TuinenOndernemer: Niek TijhaarSinds: Maart 2010Meevaller: De veelzijdigheid vanhet runnen van een bedrijfTegenvaller: Als startende onder-nemer heb je geen collega’s. Dat isjammer, omdat ik graag in teamver-band werk

Perfecte tuin maken

door Patricia Akkermans

Niek Tijhaar: “Een heleboel hove-niers zijn gespecialiseerd in de aanleg

van tuinen. Ook aan hen bied ik mijnontwerpdiensten aan.” Niek Tijhaaris gediplomeerd tuinontwerper en ho-venier en heeft daarnaast een hbo-op-

leiding Evenementenmanagement af-gerond. Hij werkte als projectleiderbij een interieurbouwbedrijf in deevenementenbranche en heeft tuinen

ontworpen en tuinschetsdagen georga-niseerd voor Tuincentrum Groenrijk.Deze combinatie heeft er voor ge-zorgd dat hij met Tijhaar Tuinen be-gon. Tijhaar weet waar hij over praatals hij het over tuinontwerp en -aan-leg heeft. “Klanten kunnen bij mij te-recht voor alles in en om de tuin.”Met een uitgebreid inventarisatiege-sprek kijkt hij allereerst naar wat vooridee ze voor ogen hebben met denieuw aan te leggen tuin. Tijhaar:“Daarna maak ik een ontwerpschetsdie ik met behulp van een 3D-per-spectief aan mijn klanten presenteer.Eventuele wijzigingen verwerk ik inhet definitieve plan waarna er een of-ferte volgt voor de realisatie van detuin. Het is voor mij de uitdaging omaan de verwachtingen van de klant tebeantwoorden en ze te verrassen meteen passend creatief ontwerp en derealisatie van de perfecte tuin.”

OndernemenNiek Tijhaar besloot voor zichzelf tebeginnen, omdat hij dit altijd al wil-de. “Alle elementen van het onderne-merschap spreken me aan. Het is heelveelzijdig, zo ben je met marketing,klantencontact, financiën of de realisa-tie van een tuin bezig. Daarnaastspreekt de vrijheid die je hebt om zelfsturing te geven aan de realisatie vaneen project en de invulling van mijnbedrijf enorm aan.” Toch is het on-dernemerschap niet helemaal roos-kleurig. Tijhaar: “Ik ben iemand diegraag samenwerkt, maar in de opstart-fase werk ik veel alleen. In de toe-komst wil ik de samenwerkingsmoge-lijkheden nog verder uitbreiden omoptimaal aan de vragen van mijn klan-ten te kunnen voldoen. Het is eenenorme uitdaging om het bedrijf te la-ten slagen.”Meer informatie: www.tijhaartuinen.nl

De Column

<< pas begonnen

door Ron Gregoor

BREDA - Dat zegt Peter Swinkels,voorzitter van de Brabants-ZeeuwseWerkgeversvereniging BZW. Hij ziethet recente vertrek van de productie-afdelingen van het Amerikaanse FEICompany en het Finse Wärtsilä uitrespectievelijk Eindhoven en Drunen

als een ernstige waarschuwing aan deNederlandse overheid.Volgens Swinkels zullen meer buiten-landse ondernemingen hun deuren inons land sluiten als de overheid nietmaximaal inzet op de verbetering vanNederlands internationale concurren-tiepositie. “De laatste vijf jaar zijn lan-delijk 40.000 banen verloren gegaan

door bedrijven die hun activiteitenuit Nederland hebben teruggetrok-ken. Daar zijn maar 15.000 banendoor nieuwe vestigingen voor terug-gekomen. Per saldo een verlies van25.000 arbeidsplaatsen.Je kunt dat aantal makkelijk verdubbe-len als je de effecten op aanpalendesectoren meerekent”, aldus deBZW-voorzitter.Volgens Swinkels heeft de Nederland-se overheid te weinig zicht op de con-currentiepositie van Nederland en on-derschat ze het probleem: “In maartliet een onderzoek zien dat 65% vande bedrijven in Nederland geen plan-

nen heeft om activiteiten naar het bui-tenland te verplaatsen. Minister Vander Hoeven reageerde daar positiefop.Dat verbaast ons zeer, want het bete-kent dat 35% van de bedrijven welplannen heeft om uit Nederland tevertrekken. Een verontrustend getal”,aldus Swinkels.Hij ziet het vertrek van FEI enWärtsilä dan ook als voorbode vanmeer buitenlandse bedrijven die eenvertrek uit Nederland overwegen:“Vooral Brabantse werknemers gaandit merken omdat hier veel buiten-landse maakindustrie zit.”

Concurrentiepositie moet beterWerkgevers in Zuid-Nederland maken zich grote zorgen over

het vertrek van buitenlandse bedrijven uit Nederland. VooralBrabant, waar veel buitenlandse maakindustrie zit, zal worden getrof-fen als multinationals hun Nederlandse vestigingen naar andere landenverplaatsen. Nederland moet zijn internationale concurrentiepositiesnel verbeteren, anders is de leegloop niet meer te stoppen.

Niek Tijhaar: ontwerper voor hoveniers. Foto: Kees Bennema

Ondernemen, tuinen en mensen vormen de passie van Niek Tijhaar (28 jaar). Tijhaar is tuinontwerperen hovenier en heeft in maart het bedrijf Tijhaar Tuinen in Breda opgericht. Hij ontwerpt en reali-

seert tuinen voor bedrijven en particulieren. Daarnaast bundelt hij zijn krachten met andere hoveniers enwerkt hij samen met diverse specialisten zoals architecten om het interieur en exterieur goed op elkaar telaten aansluiten.

Klussen

02

Zinnen op Tafellinnen

door Dorien van Dijk

ETTEN- LEUR - Op het eerste tafel-kleed dat Joosten ontwierp voor haarafstuderen aan de Academie St. Joostvan Avans Hogeschool in Breda, vindje alles over de huismus. Alle wetens-waardigheden staan in een brede balkdie loopt over het midden van hetkleed. Iedereen aan tafel kan meele-zen, want de tekst staat twee kantenop. De kleuren waarin de tekst op hettafellaken zijn gedrukt, komen over-een met het verenkleed van de mus.Ergens op het kleed staat een ‘kleuren-legenda’, zodat je precies kunt zienwelke kleuren bij het mannetje enwelke bij het vrouwtje horen. Onderde borden kruipen kleine kriebelbeest-jes, die op de menukaart van de klei-ne vogel staan. Op de bijbehorendeservetten staan subtiele silhouettenvan mussen op de waslijn. Aan weers-zijden worden ze geflankeerd doorhun eigen naam, of bijnaam in einde-loos veel talen en dialecten.Nadat Joosten trots, maar ook enigs-zins verrast tussen veel jongere gra-fisch ontwerpers als één van de tiengenomineerden op het podium hadgestaan bij de uitreiking van de St.Joost-penning, groeide door de veleenthousiaste reacties het idee vooreen eigen ontwerpbedrijf voor tafellin-nen. Dat de ontwerpster pas anderhalfjaar later met haar product op demarkt komt, heeft alles te maken methaar perfectionisme en gedrevenheidom een zo mooi en goed mogelijkontwerp te realiseren. “Ik heb eerstnog een prototype laten maken. Jekunt natuurlijk wel precies uitmetenwaar op tafel de borden komen testaan en hoe je de tekst moet vormge-ven, zodat iedereen aan tafel de zin-nen kan lezen, zonder zijn nek te ver-draaien of zijn bord te hoeven ver-plaatsen. Maar veel details vallen pasop als het kleed eenmaal op tafel ligt.Je moet bijvoorbeeld rekening hou-den met de zoom, en wanneer detekst zich herhaalt, moet je goed kij-

ken waar.”

Lange eettafelDe luxe tafellakens van AngéliqueJoosten liggen niet bij de Bijenkorfen dat is heel bewust. “Ik wil hetklein houden”, legt de ontwerpsteruit. De exclusieve tafellakens zijn spe-ciaal bedoeld voor mensen met eenlange eettafel, een markt waar in dewinkels - zo is de persoonlijke erva-ring van Joosten - nauwelijks op inge-speeld wordt. “Mijn lakens zijn 3.20meter lang. Ik spreek met mijn pro-duct heel bewust mensen aan voorwie gezellig samenzijn aan tafel heelbelangrijk is. Graag had ik mijn tafella-kens ook nog een stuk breder ge-maakt dan ze nu zijn, maar door debeperking van de breedte van de stofzijn ze ‘slechts’ 1.34 meter breed.”Toen ‘de huismus’ in productie ging,schreef Joosten een brief aan de Vogel-bescherming. Ze wilde haar productlaten zien, maar ook haar enthousias-me voor deze bedreigde vogel over-brengen. Op het hoofdkantoor inZeist werd haar brief goed ontvan-gen. Binnenkort ligt er een prototypevan haar tafellaken in hun winkel.Ook op de website en in het tijd-schrift ‘Vogel’ van de Vogelbescher-ming wordt Joosten in de schijnwer-pers geplaatst. Dat is niet zomaar,want wanneer iemand 449 euro neer-telt voor het exclusieve tafelkleed (in-clusief servetten) uit de collectie, gaateen deel van de opbrengst naar de Vo-

gelbescherming. Joosten: “Ik wil metmijn ontwerpen niet alleen geld ver-dienen, maar ook maatschappelijk be-zig zijn, een goed doel steunen eneen heel persoonlijk product afleve-ren.” Voor haar nieuwste ontwerp uitde collectie, een tafellaken met zin-nen over tafelmanieren, is de ont-werpster weer in gesprek met een an-der goed doel.

In opdrachtJoosten wil niet alleen haar eigen fasci-natie in tafellinnen en zinnen verwer-ken, maar werkt ook in opdrachtvoor particulieren en bedrijven. Zeheeft inmiddels al twee tafellakens opmaat afgeleverd voor een vijftigjarigeen tachtigjarige verjaardag, waarbij fa-milieleden en vrienden teksten heb-ben aangeleverd. “Deze heb ik danop mijn beurt weer verwerkt in de la-kens, nadat ik uitgebreid heb over-legd over de kleuren en de sfeer diehet laken moet uitstralen. Zo’n tafella-ken is puur emotie. Eén van de la-kens haalde ik persoonlijk op bij PrintUnlimited in Horst, waar ze wordengedrukt, omdat er nogal haast bij zat.Iemand zei mij toen: je zal toch zo’ncadeau krijgen, zo mooi! Van zo’nreactie word ik echt blij!”De producten worden van A tot Z inNederland gemaakt. Voor de verzen-ding heeft Joosten zelf verpakkingspa-pier ontworpen. “Wanneer de lakensklaar zijn, strijk ik ze zelf en dan wor-den ze mooi opgevouwen en ver-stuurd.” Inmiddels is de ontwerpster,die naast ‘Zinnen op tafellinnen’ nogeen grafisch ontwerpbureau heeft,druk aan het netwerken om ook dezakelijke markt voor haar productente interesseren. “Mijn lakens staan nuook op de website van restaurant DeZwaan in Etten-Leur. Zij willen bijbijvoorbeeld een huwelijk graag de ta-fel indekken met door mij ontwor-pen tafellinnen.” Ook na de verkoopvan haar product houdt Joosten oogvoor detail: “Vergeet na het eten niethet laken buiten uit te kloppen, zodatde huismus zich tegoed kan doen aande broodkruimels!”

starter >> column

Waar de fascinatie voor dehuismus al niet toe kan lei-

den. Angélique Joosten uit Et-ten-Leur liet zich inspireren doorde kleine, dappere vogel, die eenszo talrijk was, maar inmiddelsmet uitsterven wordt bedreigd.Ze ontwierp een prachtig tafel-kleed, met oog voor het kleinstedetail, compleet met acht servet-ten en tafelhangers. Haar ont-werp werd genomineerd voor deSt. Joost-penning. Die kreeg zeniet, wel de motivatie om eennieuw bedrijf te beginnen: Zin-nen op Tafellinnen.

03

Angélique Joosten aan het werk. Foto: Aad Meijer

������ ���������� ��

������������������������� !�"��

#���$�%���&���'()��!�*+,�++!-�.$��

���$�++!-�.$��

��.#/0��#.12

34� 5++!-�.6��4�.�*���#�����7���8��!�9

DRV Accountants en Belastingadviseurs is met een team van 475 medewerkers en 11 vestigingen in Zuid-Holland, Zeeland enWest-Brabant een inspiratiebron voor nuchtere ondernemers.

DE LANGE ARM

VAN DE BELASTINGDIENST

Nadat een aanslag is opgelegd, is de Belastingdienst nog niet klaar met u. Alsbij een controle binnen vijf jaar een nieuw feit, een tikfout, of zelfs 'kwadertrouw' wordt ontdekt, dan krijgt u een fikse navordering opgelegd. Bijverzwegen inkomen of vermogen dat u in het buitenland heeft gestald, is determijn zelfs 12 jaar.

Bijna iedere ondernemer komt wel een keer aan de beurt voor een controledoor de Belastingdienst. Daarbij kan de inspecteur onjuistheden constateren ineen jaar, waarover al een aanslag is opgelegd. Hij zal dan met een navorde-ring de te weinig betaalde belasting alsnog proberen te innen en brengt daar-bij rente in rekening. Als de aanslag door een fout van de belastingplichtigeniet klopt, kan ook nog een boete opgelegd worden. Navordering wordt zoeen kostbare aangelegenheid die u beter kunt voorkomen.

Om een navorderingsaanslag op te mogen leggen, moet de Belastingdienstbeschikken over een nieuw feit of kunnen aantonen dat de belastingplichtigete kwader trouw is geweest. Ook kan de inspecteur navorderen bij kenbareschrijf- of tikfouten.

Nieuw FeitEen inspecteur kan een navorderingsaanslag opleggen als hij over een nieuwfeit beschikt. Een nieuw feit is een feit dat de inspecteur niet bekend was ofredelijkerwijs niet bekend had kunnen zijn.

Kwader trouwOok kan de inspecteur navorderen bij kwader trouw. Daarvan is sprake als ermet opzet te weinig belasting is afgedragen. De inspecteur moet die opzet be-wijzen. Er kan ook sprake zijn van voorwaardelijke opzet: de belastingplichtigeis zodanig onachtzaam, dat hij bewust het risico neemt dat hij te weinig belas-ting betaalt. Een gewone onachtzaamheid kwalificeert niet als kwader trouwmaar als grove schuld. Voor grove schuld is navordering niet mogelijk.

Kenbare schrijf- of tikfoutenDe inspecteur kan tevens met een navorderingsaanslag een fout herstellen dievoor de belastingplichtige (of zijn adviseur) duidelijk moet zijn geweest. In depraktijk gaat het dan vaak om schrijf- of tikfouten.

BelastingadviseurAls een belastingadviseur fouten heeft gemaakt, dan worden die niet automa-tisch aan de belastingplichtige toegerekend, zo heeft de Hoge Raad beslist.De belastingplichtige dient wel zorgvuldig te handelen bij de keuze van zijnadviseur en bij de samenwerking met deze adviseur.

TermijnDe inspecteur moet in beginsel binnen vijf jaar na het tijdstip waarop de belas-tingschuld is ontstaan een navorderingsaanslag opleggen. Voor buitenlandseinkomens- en vermogensbestanddelen geldt een navorderingstermijn vantwaalf jaar, mits de Belastingdienst voortvarend te werk is gegaan bij het op-leggen van de navorderingsaanslag. Deze twaalf jaarstermijn raakt onder an-dere degenen die gebruik hebben gemaakt van de 'spijtoptantenregeling' enhun gelden in het buitenland hebben gemeld aan de Belastingdienst. Een an-dere belangrijke termijn is de bewaartermijn: als ondernemer heeft u de plichtom boeken, bescheiden en andere gegevensdragers in beginsel zeven jaren tebewaren.

De arm van de Belastingdienst reikt dus ver. En de consequenties van onzorg-vuldigheid zijn niet mals. Zorg dus dat u uw zaakjes op orde heeft; die uit hetheden én uit het verleden!

mr. Stan Gielen FB is fiscalist en als partner verbonden aan DRV Accountants

en Belastingadviseurs, vestiging DRV Breda,

[email protected]

’Chemie tussen demuzikanten vastleggen’

<< studio

door Dorien van Dijk

RIJEN - In de wandelgangen wordtSandlane Recording Facilities vergele-ken met de ICP Studio in Brussel.“Ja, dat ben ik, maar dan in het klein.Ook deze studio is echt gebouwdvoor muzikanten, alle ruimtes staannet als hier met elkaar in verbinding.En geen muur loopt recht. Er zit zelfseen knik in het dak. Dat is essentieelvoor de akoestiek”, zo legt De Peij-per uit. Als geluidstechnicus waakt hijervoor dat alle elektronische appara-tuur perfect op elkaar afgestemd zijn.Dat laatste was geen sinecure. Op 21juni 2009 was het openingsfeest vande studio. Alles stond er en was inge-richt. Het leek wel een groot, sfeer-vol ingericht woonhuis, volledig geï-soleerd en voorzien van allerhande in-strumenten en apparatuur. Alleen hetaansluiten en op elkaar afstemmenvan alle techniek vergde na de ope-ning nog wel enige tijd. De Peijper:“Ik ben een perfectionist, helemaal alshet op geluid aankomt. Dat blijft na-tuurlijk mijn vak.”Het pand aan het Looiersveld inRijen deed vroeger dienst als aanne-mersbedrijf en stond al enige tijd tekoop toen De Peijper er ging kijken.Voor mij was het perfect. Er is altijdin de ruimte getimmerd en gezaagden daarmee was tijdens de bouw al re-kening gehouden. Er stonden dusgeen palen in of andere obstakels inde weg. Voor het verkrijgen van denodige vergunningen zit ik met destudio een categorie lager dan een aan-nemersbedrijf, dus dat vormde ookgeen probleem. Ik heb direct de ge-meente bij de verbouwing betrok-ken, want ik wilde later niet voor ver-

rassingen komen te staan. Zij steldenals enige voorwaarde dat er geen ge-luid naar buiten mocht komen. Nuwilde ik zeker ook geen geluid vanbuiten de studio naar binnen, dus datzat wel goed. Verder heb ik er eenextra dakraam in laten zetten voorwat meer licht.”

LoungeruimteHet pand is ruim 22 bij 12 meter envijf meter hoog en vertoond sinds deverbouwing veel gelijkenissen meteen woonhuis. Er zit een volledig in-gerichte keuken in, er is een douche-cabine en op de eerste verdieping iseen complete loungeruimte ingericht.De Peijper: “Ik wil voor muzikantende randvoorwaarden creëren, waar-door ze lekker in hun vel zitten enniets hun creativiteit in de weg zit.Dat was het uitgangspunt bij de ver-bouwing.”Ruim tien jaar verzorgde Maarten dePeijper het geluid bij live-optredensvan bands. Hij volgde de media-aca-demie in Hilversum en gaf les aan deinternationale opleiding SAE in Rot-terdam tot geluidstechnicus. Wan-neer er iets te vieren viel, wisten allestudentenverenigingen hem te vin-den. Zijn enthousiasme werkte zoaanstekelijk dat hij een baan aangebo-den kreeg bij een bedrijf dat geluid enlicht verkocht en verhuurde. Onder-tussen bleef het verlangen naar een ei-gen studio groeien. Zeker toen hij in1999 samen met zijn middelbareschoolvrienden van de Rosemary’sSons een plaat opnam in het huis vanzijn moeder in Rijsbergen. “We had-den het hele huis verbouwd. Zo gaaf.Mijn moeder logeerde een maand ineen vakantiehuisje. Toen werd ook

duidelijk wat de sfeer doet met zo’ngroep muzikanten. Dat is zo belang-rijk. Nadat mijn moeder weer terugwas, nam ik mijn intrek in de garage,dat meer het karakter had van een‘hobbyhok’ en ondertussen bleef ikdromen. In 2008 zat ik tussen tweebanen in en kwam het studio-idee op-nieuw boven drijven. Ik heb een gro-te cirkel rond Breda getrokken enben gaan zoeken. Ik ben hier opge-groeid en voor mij stond vast dat ikme niet te ver van Breda wilde vesti-gen.”

AfwisselingDe Peijper ziet zich vooral als facili-tair manager van de studio. Als de mu-zikanten het maar naar hun zin heb-ben. “En dat hoeven heus niet alle-maal topbands te zijn. Juist door alleruimte hier, kan ik ook grotere mu-ziekensembles ontvangen. Ik vind hetvooral leuk om de chemie tussen mu-zikanten te beleven, de klanken diedan ontstaan en die dan vastleggen.Of het nu een top veertig liedje, eengeluidsopname voor een radiorecla-me of een koor is, maakt me eigenlijkniet zoveel uit. Juist de afwisselingspreekt me aan. In de toekomst zouik graag ook zelf in de huid van pro-ducer kruipen. Al klinkt het een beet-je dubbel, want in mijn studio doe ikjuist alle moeite om niet ‘te geprodu-ceerd’ te werken. Als alles lekkerloopt, kan ik gerust achter die mengta-fel weg om iets te koken. Dan speelik even gastheer. Maar ook diverserestaurantjes en het station liggen opeen steenworp afstand. Dat vind ikheerlijk aan deze locatie. Door de stu-dio ben ik op een hoger niveau metmuziek bezig dan ik zelf ooit zou kun-nen bereiken. Ik kan een beetje drum-men, een paar noten op de saxofoonen klarinet, drie akkoorden op de gi-taar en dat was het wel. Nu draag ikmet de studio en mijn vakkennis alsgeluidstechnicus bij aan een goedemuzikale productie en zit ik op deeerste rij, wanneer creatieve ideeënworden geboren. Mooier kan hettoch niet?”

Eigenlijk is het een uit de hand gelopen hobby, de muziekstudio‘Sandlane Recording Facilities’ in Rijen. Het moest iets groter

worden dan de hobbystudio in de omgebouwde garage bij moedersthuis. Maar ja, als je dan eenmaal bezig bent en heel je ziel en zalig-heid erin legt, heb je voor je het weet een prachtige plek gecreëerdwaar muzikanten zich thuis voelen en alles binnen handbereik hebbenom hun creatieve proces ruim baan te geven. De Heideroosjes warener als één van de eersten bij om de faciliteiten in de studio van geluids-technicus Maarten de Peijper uit te testen.

Maarten de Peijper in zijn studio. Foto: Kees Bennema

Het restaurant en landhuis van Landgoed Wolfslaar vieren dit jaar huntienjarig bestaan. Het restaurant is ondergebracht in het koetshuis, en in hetlandhuis bevinden zich onder meer negen salons voor feestelijke en zakelijkebijeenkomsten. Het bijna vijfhonderd jaar oude landgoed en zijn gebouwenzijn eigendom van de gemeente Breda. Ton Pinxten, meester-kok,wijnmeester en meestergastheer, exploiteert Landgoed Wolfslaar sinds april2000. In deze column vertelt hij elke maand over wat er zoal bij het runnenvan een landgoed als Wolfslaar komt kijken. Deze week vertelt hij hoe je rijkkunt worden van water en lucht.

'Authentiek gastheerschap is een groot goed. Je komt het gelukkig regelmatigtegen: vriendelijke gastheer, pure keuken en normale prijzen. Maar het kan ookanders, helaas. Een van de praktijken waar ik me vreselijk aan erger is het”gesjoemel” met water. Er zijn duizenden cafés of andere gelegenheden waargewoon leidingwater wordt verkocht als Spa blauw of Spa rood. Deze bedrijvenhebben in de kelder, of waar dan ook, een koelaggregaat waar twee soortenwater worden gekoeld. De ene soort plat en de andere bruisend, dat wil zeggenwater waar met behulp van een apparaatje koolzuur aan is toegevoegd.Hoewel dit water in werkelijkheid nog geen cent kost, wordt het aan ugeserveerd voor een belachelijke prijs tussen de twee en drie euro. Tip: vraag ofhet door u bestelde water bij u aan tafel kan worden geopend.'

Geld verdienen als water'Het kan overigens nog gekker. Er zijn namelijk ook bedrijven die zelf gebotteldwater verkopen. Dit water wordt geserveerd in fraaie flessen met hun eigenlogo. Eerlijk is eerlijk, het ziet er heel aantrekkelijk uit. Ik werd ook ooit door eenbedrijf benaderd om dit concept in Wolfslaar te introduceren. Het sprak mij ergaan. Totdat ik hoorde hoe het in zijn werk ging. Je koopt een apparaat waarinonder andere koolstoffilters zitten die het leidingwater filteren. Nadat alles uithet water is gefilterd, voeg je er naar smaak mineralen en andere zaken aan toe,totdat je je eigen mineraalwatertje hebt gemaakt. Je vult de van een prachtigetiket voorziene flessen, zet ze in de koeling, en voilà, je eigen water, klaar voorde verkoop. Zonder blikken of blozen worden deze flessen verkocht voorprijzen die liggen tussen de vier en zes euro. De lege flessen moeten, voordat zeopnieuw worden gevuld, natuurlijk wel goed worden gereinigd engedesinfecteerd. Of dit laatste overal goed gebeurt, betwijfel ik ten zeerste,want het is behoorlijk arbeidsintensief. Wel begrijp ik nu eindelijk waar deuitdrukking "geld verdienen als water" vandaan komt.'

Vooral geen gebakken lucht'En zo zijn er nog talloze voorbeelden van dit soort ”gesjoemel” te noemen.Ribeye die duur verkocht wordt als entrecôte bijvoorbeeld, of Hollandslamsvlees dat voor lamsvlees uit Nieuw-Zeeland, veel kostbaarder, moetdoorgaan. Of wat dacht u van het woord "biologisch", dat te pas en te onpaswordt gebruikt? Allemaal met in het achterhoofd de gedachte dat de klant hettoch niet in de gaten heeft. Zeer verfoeilijk! Laatst vroeg een gast, die bij ons wilde reserveren, of ze voor het leidingwatermoest betalen. 'Nee mevrouw, natuurlijk niet. Wij zijn Wolfslaar', zei ik. Ze wastevreden, en wij zijn dat ook. Voor onze vergadergasten geldt hetzelfde, opverzoek plaatsen wij graag kosteloos karaffen ijswater op de vergadertafels.Hoe meer bedrijven geld vragen voor dit soort fakezaken, hoe liever het mijnatuurlijk is. Want ons beleid is hier niet aan mee te doen en hiermee heeftWolfslaar een sterk punt. Nu de crisis zijn diepe sporen heeft nagelaten in allesegmenten van de samenleving zijn juist de consumenten, onze gasten dus ook,kritischer dan ooit. Zij willen graag weten aan wie en aan wat zij hun gelduitgeven. Ze maken bewuste keuzes en gaan het liefst in zee met integereondernemers, die een goede prijs-kwaliteitverhouding garanderen, hun gastenserieus nemen en vooral geen gebakken lucht verkopen.'

Reactie op deze column? [email protected]

Wolfslaardreef 100-102 4834 SP Breda T. 076 – 560 80 00E. [email protected] W. www.wolfslaar.com

TIEN JAAR LANDGOED WOLFSLAAR

ÉÉN GROOT AVONTUUR

04

[Advertorial]

Waarom deze norm en een keurmerk?René Boot, directeur en oprichter van Vertaalbureau Boot licht toe: “Om meer sturing te geven aan een positieve en uniforme ontwikkeling van de vertaalbranche in Europa heeft het Europese Comité voor Normalisatie een Europese Norm

voor Vertaaldiensten in het leven geroepen, EN-15038. Deze norm beschrijft aan welke eisen een aanbieder van ver-taaldiensten moet voldoen met betrekking tot de inzet van mensen en middelen, projectbeheer, procedures en natuur-lijk kwaliteitsborging. Nu voldeden wij al heel lang aan de

gestelde eisen, maar er was tot vorig jaar nog geen echt keurmerk dat opdracht-gevers de mogelijkheid gaf om het kaf in de markt van het koren te scheiden. Dat is gelukkig nu wel het geval. Het behalen van dit Europese Keurmerk (Kiwa-certifi -cering) mag terecht beschouwd worden als een kroon op ons werk.”

25-jarig jubileum – er is veel veranderd“Sinds ik mij ruim 25 jaar geleden bij de Kamer van Koophandel liet inschrijven als zelfstandig en beëdigd vertaler is er veel veranderd. Zo hebben de razendsnelle opkomst van internet en e-mail het laat-ste decennium gezorgd voor een enorme ontwikkeling van de vertaalbranche en dus ook van ons bureau. Niet onbelang-rijk daarbij was de aanscherping van de EU-richtlijnen voor internationale handel en industrie. Verder kregen bedrijven

[email protected]

www.boot-translations.nl

Europees keurmerk een zegen voor de marktHet heeft lang geduurd maar sinds het bestaan van een Europees Keurmerk gerelateerd aan Euronorm EN-15038 is er

eindelijk meer duidelijkheid gekomen in de vertaalmarkt. Dit keurmerk kan zonder meer beschouwd worden als de beste

kwaliteitsgarantie in de branche. Vertaalbureau Boot is houder van het felbegeerde keurmerk.

gaandeweg meer aandacht voor hun uitstraling en presenta-tie en lieten ze steeds vaker hun vertalingen uitvoeren door externe professionals zoals wij. Een negatief gevolg van deze snel toenemende vraag naar vertaalwerk echter was dat ook veel zogenaamde vertalers hun diensten in de markt gingen aanbieden. Dat kon probleemloos omdat het beroep van vertaler niet beschermd is. Zo werden opdrachtgevers maar al te vaak teleurgesteld in de kwaliteit van hun vertalingen. Het was dus geen luxe maar pure noodzaak voor de branche om een gedegen regulering aan te brengen. Gelukkig heeft de Europese Unie dit probleem op enig moment opgepikt met het bovengenoemde keurmerk als resultaat.

Verdere succesfactorenNaast onze permanente aandacht voor kwaliteit, service en klantgericht denken heeft ook de uitbreiding van ons dien-stenpakket een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van ons bureau. Zo maken we vertalingen desgewenst op in Adobe InDesign, en dat in alle talen. Ook de oprichting van zusterbedrijf Tekstbureau Boot (www.tekstbureauboot.nl) was een belangrijke stap in onze ontwikkeling als totaal-partner voor tekst en taal. Maar de voornaamste succesfac-tor is echter ons in-huis team. Ik ben apetrots op mijn vak-kundige en hoogopgeleide medewerkers die het bureau de laatste jaren naar een hoger niveau hebben getild. We zijn een bekende speler geworden met een groot aantal klanten, van kleinbedrijf tot multinational. Onze opdrachten variëren van eenvoudig vertaalwerk tot grote meertalige projecten.” Wat de toekomst betreft is René Boot vol vertrouwen: “De organisatie staat beter dan ooit en we zijn klaar voor verdere groei. Het Europese Keurmerk zal daarbij een nog belangrij-kere rol gaan spelen.

Management vlnr: Drs. Boudewijn Goossens, Drs. Lisette Coolen,Iris Pfrommer MA, directeur René Boot.

VERTAALBUREAU BOOT

Postbus 1034

5140 CA Waalwijk

Tel. 0416 - 650320

workshops

www.bndestem.nlwww.ed.nlwww.brabantsdagblad.nl

De Ondernemer is een uitgave van onder andere:Deze workshop wordt mede mogelijk gemaakt door:

www.flandersinvestmentandtrade.comwww.exact.com www.bdo.nl www.rabobank.nl

Studiedag: Zaken doen in België. België biedt volop kansen dicht bij huis.België biedt tal van groeikansen vlakbij voor MKB’s met exportplannen. Het succes wordt nog vergroot bij een goede voorbereiding en voorlichting. Als Nederlands bedrijf krijg je nl te maken met een andere mentaliteit, cultuur, regelgeving en voorschriften. Deze studiedag biedt u inzicht in de diverse groeimogelijkheden en aandachtspunten. Gerenommeerde specialisten helpen u op weg gedegen deze markt te betreden.

Kom naar de studiedag:

Zaken doen in BelgiëDeze studiedag wordt georganiseerd door De Ondernemer in samenwerking met NKVK (Nederlandse kamer van koophandel voor België & Luxemburg).

Datum en locatie:20 mei 2010, Eindhoven,PSV stadion, 13.00 – 18.00

Dagvoorzitter:Anita de Haas, Chef Economie Redactie Brabants Dagblad

Programma 20 mei:13.00 - Ontvangst13.15 - Introductie door Anita de Haas13.30 - Verschillen in Zaken doen Dick Dresselhuis Algemeen Directeur NKVK14.00 - Fiscale en juridische aspecten bij zaken doen in België

Cees Nijman en Dirk van Wal, BDO14.45 - Bancaire aandachtspunten bij zaken doen in België

Hendri Damen, Manager International Services Rabobank15.15 - Pauze15.45 - Subsidiemogelijkheden en groeikansen voor ondernemers in Vlaanderen-

Katharina Desmet en Corinne Vanbusselen, Vlaams Economisch Vertegen-woordiger te Den Haag bij de Ambassade van België uit opdracht vanFlanders Investment and Trade (FIT) en Project Manager Europe (FIT)

16.30 - Praktijk case Verschillen in marketing communicatieGunther Walravens Marketing Manager Exact

17.00 - Sluiting studiedag Luc Carbonez, Ambassadeur van België 17.15 - Gelegenheid tot netwerken

• Deze studiedag is bedoeld voor alle ondernemers uit het MKB die meer willenweten over exportmogelijkheden naar België en eventueel vestigen in België

• De prijs per deelnemer bedraagt e 150,-• Abonnees/adverteerders van Brabants Dagblad/ Eindhovens Dagblad

en BN/DeStem en leden van NKVK betalen e 125,-• De studiedag gaat door bij 40 aanmeldingen.

Voor aanmelding gaat u vóór 17 mei 16.00 uur naar:www.bndestem.nl/workshops of stuur een mail [email protected].

Over NKVKDe NKVK (Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg C.V.B.A.) is het platform voor het uitwisselen van informatie en knowhow. Met haar bijna 100 jaar ervaring is zij de expert op het vlak van zakendoen met België en Luxemburg. Daarnaast biedt NKVK de basis voor unieke relaties met officiële instellingen, de distributiemarkt en collega bedrijven. Tevens biedt ze diverse gerichte opleidingen aan.

www.nkvk.be

door Peter de Jong

BREDA - Het aantal niet werkendewerkzoekenden bedroeg in West-Bra-bant eind februari 18.538. Ten op-zichte van een jaar daarvoor is dewerkloosheid met 24 procent geste-gen. “Maar ten opzichte van eenmaand geleden was de toename met1,4 procent een stuk minder”, verteltIversen. “De werkloosheid is in eenjaar enorm gestegen en er is ook nogsteeds wel sprake van een stijging.Maar we hadden een grotere toena-me verwacht. De stijging is niet meerzo schrikbarend als eerder. Dat zie ikheel voorzichtig als een positief te-ken. Bovendien is er in sommige ge-meenten sprake van een kleine afna-me van de werkloosheid.”De grootste stijging was terug te vin-den in de gemeenten Drimmelen (+41 %), Geertruidenberg ( +36 %) enOosterhout (+34 %). Breda, Zunderten Moerdijk lagen rond het gemiddel-de West-Brabantse percentage. Rucp-hen (+16%), Roosendaal (+13%),Alphen-Chaam (+13%), Bergen opZoom (+13%) en Etten-Leur (+12%)staken daar gunstig bij af.De werkloosheid is met 7,5 procentvan de beroepsbevolking het hoogstin de grootste stad, Breda. Daarna vol-gen Bergen op Zoom, Roosendaal enOosterhout met werkloosheidspercen-

tages van 7,4%, 6,3% en 6,1%. InMoerdijk ligt het percentage op 4,9%terwijl het landelijk gemiddelde 6,9%is.

OuderenIn de regio West-Brabant concen-treert de werkloosheid zich met nameop ouderen: 9.135 personen oftewel49% van de werklozen. Van de nietwerkende werklozen zijn 8.872 perso-nen laag opgeleid. Dat is 48%. De in-stroom van nieuwe werklozen ligthet hoogst onder jongeren en perso-nen van 27 tot 45 jaar, mannen enmiddelbaar en hoger opgeleiden.

Kijkend naar sectoren ziet Iverseneen fikse toename van niet werkendewerkzoekenden in de bouwsector.“Daar zijn veel faillissementen ge-weest met als gevolg collectieve ont-slagen. Het is ook een sector waar jeweinig nieuwe mensen naartoe krijgt.We proberen mensen te behoudenvoor de bouw om te voorkomen datwe over een paar jaar te weinig men-sen hebben. Verwachting is immersdat we dan te maken krijgen met eengrote hoeveelheid werknemers diestopt vanwege de leeftijd. De vijfti-gers van nu gaan dan met pensioen.

We proberen dus nu mensen voor de-ze branche te behouden via ondermeer stages of andere regelingen.”Van de niet werkende werkzoeken-den zoekt 33 % werk in de technischeen industrieberoepen. Zo’n 25 %zoekt in de economische en admini-stratieve beroepen en 19 % in de ver-zorgende en dienstverlenende sector.

VacaturesOndanks de afnemende stijging vande werkloosheid, ziet Iversen nog wei-nig tekenen van herstel. Toch zag hijin West-Brabant een toename vanhet aantal vacatures in een aantal sec-

toren. “In de maand februari 2010 isin vergelijking met de voorafgaandemaand sprake van een toename vanhet aantal openstaande vacatures bijUWV WERKbedrijf met 419 tot2.120. Dat is 25 % meer. De vraagnaar personeel is groot in de verzor-gende en dienstverlenende beroepen(276) alsmede de economisch-admini-stratieve functies (184 vacatures). Inde transportberoepen staan 136 vaca-tures open.”De toename was vooral merkbaar inde agrarische functies. “Per 1 maart2010 staan bij de Werkpleinen in deregio West-Brabant 900 vacaturesopen voor agrarisch seizoenskracht.Seizoenstekorten zien we jaarlijks ont-staan in gebieden als Tholen, Steen-bergen en Etten-Leur”, stelt Iversen.

Oplossing”We zoeken nu samen met de werk-gevers naar een oplossing. Wellichtkunnen we mensen in de bijstand mo-tiveren een opleiding te volgen zodatze in staat zijn om dat werk te doen.In Zeeuws-Vlaanderen is daar eenproject voor gestart dat we nauwlet-tend volgen. ROC Westerschelde enhet Groen College Goes leiden men-sen op in een speciale opleidingskasvoor een baan in de commerciële glas-tuinbouw. De opleidingen richtenzich op iedereen die aan de slag wil inhet glastuinbouwgebied bij Terneu-zen. Vooropleiding, kennis en erva-ring zijn daarbij minder belangrijk.Het gaat vooral om gemotiveerdemensen die de handen uit de mou-wen willen steken. Dit kunnen werk-zoekenden zijn, huisvrouwen dieaan de slag willen of mensen die opzoek zijn naar een ander soort werk.”In nauw overleg met de werkgeversworden de eisen bekeken en kandi-daat en opleiding op maat aan elkaargekoppeld, legt Iversen uit. “Het iseen collectief project van diverse in-stanties en het bedrijfsleven. Dit suc-ces willen we natuurlijk graag kopië-

ren in West-Brabant. Het is juist nubelangrijk dat we elkaar weten te vin-den. Als het snel en goedkoop moetvoor het bedrijfsleven dan moeten we

daar als overheid in meedenken. Wemoeten elkaar willen begrijpen. Datis een voorwaarde om succes te boe-ken.”

UWV WERKbedrijf voorzichtig positief

<< arbeidsmarkt

De werkloosheid inWest-Brabant stijgt nog

steeds. Maar de toename van dewerkloosheid is niet meer zogroot als enkele maanden gele-den, toen de economische crisisflink toesloeg. “De groei is nietmeer zo schrikbarend”, zegtNiek Iversen, vestigingsmanagervan UWV WERKbedrijf in Bre-da. Iversen is dan ook ‘voorzich-tig positief’ over de West-Bra-bantse arbeidsmarkt.

Niek Iversen: ‘ De groei is niet meer zo schrikbarend’. Foto: Aad Meijer

Zoeken naar een vacature op de ‘ beursvloer’ . Foto: Aad Meijer

06

WANBETALERS

Omzet op peil weten te houden. De kosten onder controle. Toch failliet!Je prestaties geleverd, maar de betaling bleef uit. Daar ga je!

Zeker als het om overleven gaat, is het zaak je debiteuren snel en krachtigtot betaling aan te sporen.

Als je beslag wil leggen heb je toestemming nodig van de rechtbank. Alleeneen advocaat kan die toestemming vragen, en snel ook.

Alleen een advocaat kan een faillissementsaanvraag indienen. En dat is inveel gevallen een goede betalingsprikkel.

In andere gevallen is een incasso kort geding bijzonder effectief. Alleen eenadvocaat kan een dergelijk geding bij de voorzieningenrechter aanhangigmaken.

Het is net als in de medische wereld. Als de aandoening vervelend, ernstigen bedreigend is, ben je gebaat bij een rechtstreeks contact met een dokterdie, als het nodig is, ook meteen zelf kan snijden. Wacht niet te lang als er klachten zijn.

Mr. M.R.E. Gelok (Machiel)Advocaat en partner

Haans AdvocatenRoosendaal

ROOSENDAAL EN BERGEN OP ZOOMWWW.HAANSADVOCATEN.NL

door Peter de Jong

BREDA - Er is een breed scala aan sti-muleringsregelingen in het leven ge-roepen. Zo is er een scholingsbonusvoor nieuwe medewerkers of voorwerknemers die het gevaar lopenwerkloos te worden omdat ze nietpassend geschoold zijn. De bonus ismaximaal 2500 euro.”Deeltijd-WW is een mogelijkheidom werknemers tijdelijk minder te la-ten werken, scholing te laten volgenof tijdelijk te detacheren bij een ande-re werkgever”, legt Iversen uit. “Daar-naast heeft de overheid de Wet Ver-mindering Afdracht onderwijs(WVA) uitgebreid om de kosten voorscholing van groepen in mindering tebrengen op belasting- en premieaf-dracht. Ook is er het Ervaringsprofielen het Ervaringscertificaat voor werk-nemers die op zoek moeten naar eenandere baan. Met zo’n profiel of certi-ficaat wordt in kaart gebracht welkekwaliteiten een werknemer heeft.Werkgevers kunnen een vergoedingkrijgen in de kosten van UWVWERKbedrijf. Ook is er een premie-korting voor werkgevers die iemandvan vijftig jaar of ouder met een uitke-ring in dienst nemen”, somt vesti-gingsmanager Iversen op.

SamenwerkingMaar al die maatregelen zijn nog nietgenoeg. Samenwerking is het devies,zo blijkt uit diverse projecten dieUWV WERKbedrijf samen met an-dere partijen in West-Brabant uit-voert. Een voorbeeld is de zorgsector.Iversen: “De zorgsector vormt op ditmoment een gunstige uitzonderingop de arbeidsmarkt. Er zijn de nodigevacatures. In dit geval heeft dat veelte maken met het niveau van de oplei-dingen. Het aanbod van niet werken-de werkzoekenden bestaat uit men-sen met opleidingen van niveau 1.

Maar er is vooral vraag naar medewer-kers met niveau 3. Vraag en aanbodzijn moeilijk te matchen omdat hetniet eenvoudig is mensen metmbo-min op te schalen naarmbo-plus.” Dit probleem was medeaanleiding om in West-Brabant eenServicepunt Zorg & Welzijn op te

zetten. “We zijn op 16 maart begon-nen in Breda en in Roosendaal”, ver-telt Iversen. “Het is een centraal loketwaar vacatures, opleidingen, beroe-pen en stageplaatsen in de zorg- enwelzijnssector in de regio te vindenzijn. UWV WERKbedrijf werkt sa-men met werkgevers en gemeenten.Samen zetten de partners projectenop om mensen snel op te leiden. Erwordt gekeken naar zowel behoeftenvan werkgevers als van werkzoeken-den.”Het Servicepunt beschikt over werk-coaches, die werkzoekenden kunnenbegeleiden. “Zij zijn daarin gespeciali-seerd. Ze weten wat er nodig is omeen bepaald beroep te kunnen uitoefe-nen en weten ook wat de kansen zijnvan een werkzoekende. Zij kunnencontact leggen met opleidingen enmet werkgevers. Ze kunnen andereninschakelen voor competentietestenen voor bijscholing op onderdelen.Ze zijn op de hoogte van alle moge-

lijkheden en regelingen. Zo is er bij-voorbeeld een leerbonus voor eennieuwe werkgever die iemand aan-neemt die nog een scholing moet vol-gen”, legt Iversen uit.

WajongIn januari heeft UWV WERKbedrijf

ook de verantwoordelijkheid gekre-gen van de overheid voor de uitvoe-ring van de Wajong, de Wet werk enarbeidsondersteuning jonggehandicap-ten. “Landelijk zijn er 190.000 men-sen die onder die wet vallen. Daarvanzouden volgens schattingen 30.000jongeren via een bepaalde constructieaan de slag kunnen op de arbeids-markt. Werkgeversservicepunt DeBrug in Breda is daar volop mee be-zig. Onze adviseurs en werkcoachesbeschikken over uitgebreide netwer-ken. Zij kunnen inschatten wat dekansen zijn van deze jongeren om aanwerk te komen. Ze zoeken samenwer-king met werkgevers en ook met spe-ciaal onderwijs. Zij kijken goed naarwaar de mogelijkheden van de jonge-ren liggen en wat ze kunnen doenvoor hun werkgever. Het is een leu-ke doelgroep en als werkgever kun jeveel plezier hebben van deze jonge-ren. Zelf hebben we in de vestigingBreda ook een ‘Wajonger’ aangeno-men en dat loopt uitstekend. De voor-zieningen en regelingen zijn er. Ikkan iedere werkgever aanraden om ergebruik van te maken.”Daarom raadt Iversen ondernemersuit heel West-Brabant dan ook aanom op 26 mei een kijkje te nemen opde Wajong-werkmarkt op WerkpleinDe Brug in Breda. “Werkgevers moe-ten ook de verantwoordelijkheid pak-ken om deze mensen aan werk te hel-pen. Het is immers ook een vormvan maatschappelijk verantwoord on-dernemen.”

Baan BonusUWV WERKbedrijf is ook een vande deelnemers in het ServicepuntJeugdwerkloosheid West-Brabant.Werkgevers die een werkloze jongeretot 27 jaar een arbeidscontract aanbie-den komen in aanmerking voor deBaan Bonus. Bij een halfjaarcontractis dat 2500 euro en bij een jaarcon-tract 5000. Iversen: “Met het oog opde vergrijzing en het grote aantal vijf-tigers van nu dat over tien jaar stoptmet werken is het belangrijk om jon-

geren aan werk te helpen. Zo zijn erdiverse tegemoetkomingen mogelijkom de loonkosten te drukken. Dedienstverlening van UWV WERKbe-drijf is gratis. We zijn geen uitzendbu-reau. Het belangrijkste is dat vacatu-

res worden ingevuld.”www.uwv.nlwww.werk.nl (banner: mobiliteit)www.financien.lerenenwerken.nlwww.lerenenwerken.nlwww.westbrabantwerktdoor.nl

arbeidsmarkt >>

Premies om personeel aan te nemenDe economische crisis is noglang niet voorbij. Daarom

probeert UWV WERKbedrijf metmaatwerk en een pakket van rege-lingen en subsidies en premiesvoor werkgevers de arbeidsmarktin West-Brabant en Zeeland weergezonder te krijgen. “Het maaktniet hoe mensen weer aan werkkomen. Het gaat erom dát zeweer aan het werk komen”, zegtNiek Iversen, vestigingsmanagerUWV WERKbedrijf in Breda.

07

Een medewerkster van het UWV interviewt mensen op zoek naar een baan.. Foto: Aad Meijer

Reclame voor solliciteren bij gebouw De Brug. Foto: Aad Meijer

SPECIALE VERZEKERINGEN

VOOR ZZP ERS VOORKOMEN

VEEL ELLENDE

ZZP ers en kleinere MKB bedrijven hebben met elkaar gemeen dat ze het over hetalgemeen zeer druk hebben. En dus weinig tijd hebben om naar hetverzekeringspakket te kijken.Een klein incidentje kan echter al snel grote gevolgen hebben voor dezeondernemers. Denk aan de administrateur die een foutje maakt in de BTW aangiftevan een MKB klant. De belastingdienst ziet bij een controle de fout, corrigeert hemen legt de MKB klant een boete op. De klant stelt natuurlijk de administrateuraansprakelijk voor deze boete. Valt dat onder deberoepsaansprakelijkheidsverzekering? Jazeker, maar dan moet deze wel zijnafgesloten!Nog een voorbeeld. Een winkelier wordt overvallen als hij zijn weekomzet bij debankkluis wil afstorten. Indien hij een geldverzekering heeft afgesloten zal deze deschade vergoeden, maar heeft hij dat? En wat gebeurt er als hij als gevolg van hettrauma een tijdlang niet of minder functioneert? Een goedearbeidsongeschiktheidsverzekering kan uitkomst bieden.Veel tijd hoeft de ZZP er / MKB er niet in het verzekeringspakket te stoppen. Het iseigenlijk een kwestie van één van onze adviseurs inschakelen, die dan vervolgenssnel voor u de risico’s en oplossingen in beeld brengt. U kiest wat u wel en wat uniet wil verzekeren en Duine regelt de rest, zonder dat u er omkijken naar heeft.In sommige gevallen kunnen we dat met een aantal vooraf samengesteldepakketten doen die zijn toegesneden op de behoeften van specifieke doelgroepen.

Er zijn op dit moment onder andere speciale ZZP pakketten voor mensen die in deuiterlijke verzorging werkzaam zijn, zoalsschoonheidsspecialistes, etc. Ook voor mensen met eenadviserend beroep (coaches, accountants, bedrijfsadviseurs,automatiseringsadviseurs, etc) zijn er specifieke pakkettenontwikkeld, evenals voor mensen die werken metgereedschap, detaillisten en horecaondernemers.

Dimitri DuineDuine Adviesburo BV te Bergen op Zoom

Register Master in Financial Planning,Register adviseur in Assurantiën,

Register Pensioenadviseur enErkend Hypotheek Adviseur

DSI Financieel Adviseur

4-daagse

netwerkreis

€ 1270,-

5-daagse

netwerkreis

€ 1786,-

3-daagsenetwerkreis€ 599,-

Golfreis Malaga 14 t/m 17 oktober 2010

Actieve netwerkreis Lapland 16 t/m 19 december 2010

Netwerk Citytrip Londen 19 t/m 21 november 2010

La Cala Golf & Spa Resort

Rantasipi Hotel Pohjanhove

St. Gilles London Hotel

Een 4-daagse vliegreis met verblijf in het 4-sterren La Cala Golf & Spa Resort, op basis van volpension. Na aankomst op 1e dag een welkomstdiner. Op de 2e

dag wordt een golftoernooi georganiseerd door de Ondernemer. Aansluitend prijsuitreiking onder het genot van een hapje en een drankje. De dag sluiten we af met een gezamenlijk diner. De 3e dag kunt u vrij golfen. ‘s Avonds een netwerkdiner met een spreker. Deze avond wordt een advertentie-pagina enreischeque verloot. Op de 4e dag heeft u een vrije ochtend, ‘s middags vertrekken we naar de luchthaven en hebben we voordat we opstijgen nog een afscheidsdiner. Tevens ontvangt u advertentieruimte ter waarde van 50% van uw netwerkreissom per persoon.

Een 5-daagse vliegreis met verblijf in het 4-sterren Rantasipi Hotel Pohjanhove, op basis van volpension. Tijdens uw verblijf ontvangt u een winteruitrus-ting Bij aankomst in hotel is er na het inchecken een gezamenlijk welkomstdiner. Op de 2e dag is er een sneeuwscootersafari met ijsvissen. ‘s Middags brengt u een bezoek aan een Huskyfarm met hondensledetocht. ‘s Avonds is er wederom een gezamenlijk diner. Op de 3e dag gaat u per sneeuwscooternaar de magische poolcirkel en bezoekt u daarna een rendierenfarm waar u ook kunt leren slederijden. ‘s Avonds is er een netwerkdiner met een spreker. Tevens worden er deze avond een advertentiepagina en reischeque verloot. Op dag 4 brengt u een bezoek aan Santa Claus Village en sluiten we de dag af met een diner. Op de 5e dag vertrekken we weer richting huis. Tijdens het verblijf kunt onbeperkt gebruik maken van de sauna’s van het hotel. Tevens ontvangt u advertentieruimte ter waarde van 50% van uw netwerkreissom per persoon.

Een 3-daagse touringcarreis met verblijf in het 3-sterren St. Gilles London Hotel, op basis van volpension. Op de 1e dag ontvangt u in de bus een luxe lunchpakket. Via Calais en Dover komen we in Londen waar we bij aankomst een rondrit langs enkele bezienswaardigheden hebben. Na aankomst in hethotel is er een gezamenlijk welkomstdiner. Op de 2e dag is er ‘s ochtends een vervolg van de rondrit door Londen en brengen we ‘s middags een bezoek aan een voetbalwedstrijd uit de Premier League. Degenen die niet naar de voetbalwedstrijd willen, ontvangen een waardebon van Harrods. ‘s Avonds is er een netwerkdiner met spreker. Ook worden er deze avond een advertentiepagina en een reischeque verloot. Op zondagochtend is er een fietstocht door Londen. ‘s Middags vertrekken we weer richting Nederland en hebben onderweg een gezamenlijk afscheidsdiner. Tevens ontvangt u advertentieruimte ter waarde van 50% van uw netwerkreissom per persoon.

Jubileum SpecialU ontvangt een advertentie-cheque t.w.v. € 635

Voor meer informatie en boekingen kijk op www.groepsreisopmaat.nl/deondernemerof neem contact op met uw accountmanager van de Ondernemer. Reserveren kan tot en met 15 juni en alleen met vermelding van k.v.k.-nummer

Netwerken doe je met de Ondernemer!De ondernemer bestaat 10 jaar en biedt u deze exclusieve netwerkreizen aan!

Jubileum Special

U ontvangt een advertentie-

cheque t.w.v. € 300

Jubileum SpecialU ontvangt een advertentie-cheque t.w.v. € 893

Wat is er zo bijzonder aandeze stoel?Het netwerk van journalisten tot enmet diverse ambassadeurs in het bui-tenland met alles wat daar tussen zit.

Op welke stoelen heeft uhiervoor gezeten?Bij diverse (provinciale) VVV’s (vanmarketingmanager tot directie), hetNederlands Bureau voor Toerismeen Congressen in London en mana-gers bij verschillende hotels.

Hoe bent u bij dit bedrijfterecht gekomen?Junction Communications heb ikzelf opgericht.ZeeYou, Congresbureau Zeeland,heb ik opgericht met een compag-non, Chris den Dekker.

Wat betekent het bedrijf voor u?Junction Communication: het reali-seren van de communicatiedoelstel-lingen van de opdrachtgever.ZeeYou, Congresbureau Zeeland:gezamenlijk met alle partijen de con-currentieslag aangaan om Zeelandals de zakelijke bestemming op dekaart te krijgen.

Wat betekent u voor het bedrijf?Junction Communication:know-how en netwerk.ZeeYou, Congresbureau Zeeland:know-how en network.

Lijdt u onder de recessie?Junction Communication: nee,want zelfs bij recessie moet je zoe-ken naar nieuwe kansen, verbindin-gen en innovaties.ZeeYou Congresbureau Zeeland:vergaderingen en congressen nemenlandelijk af. De kracht van Zeelandis - naast de ontelbare USP’s dieZeeland kent - gemiddeld 38%goedkoper in vergelijking met deRandstad.

Merkt u dat uw klanten lijdenonder de recessie?Junction Communication: is eenkwestie van prioriteiten stellen. Juistin tijde van recessie is het o zo be-langrijk om je te laten zien wie jebent en wat je doet.ZeeYou Congresbureau Zeeland:er vinden verschuivingen plaats.Een bedrijf dat gewend is om eenmeeting in Dubai te plannen, zalhet in deze tijden dichter bij huiszoeken wat weer een kans is voorZeeland.

Wanneer komen we uitdeze crisis?Mijn inziens na 2012.

Hoe staat het met hetproduct Zeeland?Aan het ‘product’ Zeeland is nietsop aan te merken. Wel aansamenwerkingsverbanden/verbindi

ngen leggen. Nog teveel wordt erlangs elkaar heen gewerkt en wor-den er geen goede keuzes gemaakt.

Zeeland is niet alleen mooi in dezomer omdat . . .?Zeeland alle ingrediënten heeft omook buiten de zomer Zeeland te be-zoeken. Denk daarbij alleen al aande culinaire- en zakelijke mogelijk-heden die Zeeland te bieden heeft.

Het Congresbureau Zeelandbestaat een jaar. Wat zijn devorderingen?Veel publiciteit in de vakpers, deel-name aan beurzen/workshops, reali-satie van het sportcongres, 8 studie-reizen naar Zeeland voor organisatie-bureaus op het gebied van vergade-ringen, congressen ad. En een 10-talzakelijke evenementen in Zeelandweggezet.

Komt de boodschapvan ZeeYou goed over?Nog te weinig, het ontbreektZeeYou van voldoende financielemiddelen om het missiewerk goedte kunnen verrichten.

In vergelijking met andere congres-bureaus in den lande ligt de verhou-ding van de financiële bijdrage 2/3overheid en 1/3 bedrijfsleven. Voor2009 was dit voor ZeeYou 1/3overheid en 2/3 bedrijfsleven.

Bij hoeveel evenementen inZeeland zijn jullie (als bedrijfJunction Communication)betrokken?14 Waaronder de openingen vanhet Oosterscheldekreeftenseizoen,oesterseizoen, mosselseizoen (mos-seltrendevent), Zeeuwse calamaris,culinaire persreizen, ZeeYou, Con-gresbureau Zeeland, Wings &Wheels, etc.

Kan Zeeland de concurrentiemet andere toeristische gebie-den in ons land aan?Absoluut, de mooiste stranden metachterland (blauwe vlaggen), demeeste authentieke streekproduc-ten, de meeste sterrenrestaurants perhoofd van de bevolking, de meestezonuren, gunstig ingeklemd tussende Randstad en België

Buiten het hoogseizoen geenfiles/kortere reistijden, uitgestrektwatersportgebied, etc.

Wanneer bent u het meest in uwelement?Als de ‘klus’positief is geklaard enhet doel is bereikt.

Neem de opening van het kreeften-seizoen; zowel de gasten als de me-dia waren zeer enthousiast en hetevenement heeft weer veel publici-teit voor Zeeland opgeleverd!

Wat is uw ambitie?Om Zeeland nog meer gezamenlijk- niet alle betrokken partijen - zo-wel culinair als zakelijk eenduidigop de kaart te krijgen.

Waar krijgen ze u deze stoelvoor uit?Mijn werk (dus daarvoor blijf ikgraag lekker zitten). Hobby’s: mijngezin (met twee dochters), fotografe-ren en lekker eten.

Nog iets vergeten?Het zou mooi zijn dat de Zeeuwseoverheidsinstanties meer het belanginzien van een gezamenlijke eendui-dige promotie van onze ProvincieZeeland met betrekking tot de zake-lijk markt, de watersport en het (cu-linaire) toerisme en dit financieel enstructureel zonder versnippering on-dersteunen, zoals in Friesland enLimburg.

de stoel >>

de stoel

Foto: Marijke FolkertsmaTekst: Ron Gregoor

09

Naam: Balthasar Roessingh 55 jaar.Functie: initiatiefnemer en partner, taak: marketing en PRBedrijf: ZeeYou, Congresbureau Zeeland. ZeeYou houdt zich be-zig met het bevorderen van Zeeland als een zakelijke bestemming.Daarnaast heeft Roessingh een eigen bedrijf, Junction Communica-tion.Bijzonderheden: Het is ZeeYou te doen om de promotie vanZeeland als zakelijke bestemming met als doel extra bezoekers naarZeeland te halen in het schouder- en laag (toeristisch)seizoen, 55 le-den uit heel Zeeland die op een of andere manier iets met het zake-lijk toerisme te maken hebben, zijn aangesloten.

Experts: even tikkie terug

Paul Nijskens: 6,5Tweede Brabantse leeuwNederland pas op, er ligt een tweedeBrabantse leeuw op de loer, zo ver-woorde commissaris van de koninginWim van de Donk de huidige econo-mische situatie in West-Brabant inzijn speech bij de opening van Dina-log, het nieuwe topinstituut voor deLogistiek. Een tweede leeuw, wantnaast Brainport Eindhoven ontwikke-len in West Brabant Maintenance, Lo-gistiek en nu ook Duurzame Energie& grondstoffen, zich in een razend-snel tempo. Zelfs in deze economi-sche moeilijke tijd. Het geheim? Aleen hele tijd geleden heeft de regiogekozen voor het bundelen van haarkrachten op deze drie terreinen. Endat werpt zijn vruchten af. Want devoorwaarde bij het stempel leeuw istoch wel een kritische massa aan be-drijven die onderling en met de ken-nisinstellingen samenwerken. En datgebeurt al enkele jaren volop inWest-Brabant. En dan ontstaan ernieuwe fysieke toplocaties zoals deSupply Chain Campus in Breda, Avio-landa Woensdrecht en Agro FoodCluster Nieuw Prinsenland in Steen-bergen. West-Brabant is volop bezigmet haar economische toekomst.

Boelo Tigchelaar: 6,2Langzaamaan beterEr wordt over het algemeen gesteld

dat de autobranche een goede graad-meter is van de economie. Als hetminder gaat, besparen bedrijven vaakals eerste op de autokosten; als het be-ter gaat worden de uitgestelde investe-ringen weer opgepakt. Ook bij parti-culieren merk je dat. Als er mindervertrouwen is worden die investerin-gen in eerste instantie uitgesteld, laterbij aanhoudend laag consumentenver-trouwen wordt er gezocht naar alter-natieven (kleinere of goedkopere au-to’s). Wij merken dat de particuliereautoverkopen weer aantrekken. Datis ook terug te zien in de stijgende au-toverkopen t.o.v. 2009. Vorig jaarzijn er ‘slechts’ 385.000 auto’s ver-kocht; voor dit jaar zijn de verwach-tingen bijgesteld naar 420.000 auto’s(ter vergelijking: er werden in dehoogconjunctuurdagen van 1999ruim 600.000 auto’s verkocht in Ne-derland). De consument heeft blijk-baar weer vertrouwen in de econo-mie en daarmee in de maatregelen diezijn genomen door onze overheid endie van de Europese Unie. Het be-drijfsleven echter is nog heel erg af-wachtend in het bestellen van auto’s.Dit jaar is de verkoop van bestelwa-gens weer lager dan vorig jaar en zoook de afname door leasemaatschap-pijen. Nog steeds hangt er een drei-ging in de lucht die niet is vast te pak-ken, maar zich uit in een weifeling bijhet doen van grotere (vervangings-)in-vesteringen. Het moment komt ech-ter dichterbij dat de uitgestelde inves-teringen toch moeten plaatsvinden

omdat uitstellen meer gaat kosten danvervangen (grote reparatiekostendoor slijtage en geen aftrek meer vanafschrijvingen). Het kan best zijn datdat moment bepalend is voor de eco-nomische eindsprint in de volgendekwartalen en dat dit het zetje is dat deeconomie nodig heeft om te herstel-len.

Lilianne van der Ha: 6Geen lastenverzwaringMeimaand, fietsmaand. Veel consu-menten trekken erop uit! Verschillen-de agrarische bedrijven heten u vanharte welkom, om de contacten teversterken, de herkomst van produc-ten te laten zien, maar ook om te la-ten zien hoe we duurzaam produce-ren! Sommige ondernemers hebbendiploma’s van 25 jaar eerste klas melk.Zij hebben koeien die meer dan100.000 kg melk hebben gegeven!Voor de meeste agrarische onderne-mers is het zaaien en poten gedaan,het is naar tevredenheid verlopen. Numaar hopen dat de prijzen in de stij-gende lift komen! Lastenverzwaring istaboe! Das niet goed voor de econo-mie! Dit houden we in ons achter-hoofd als we volgende maand in hetstemhokje staan en moeten bepalenop welke politieke partij we moetenstemmen.

Dré de Jong: 6,5Veelbelovende zomerDe economie vertoont lichte herstelen dat is ook direct merkbaar in onzeaanvragen.Een van de redenen is het (helaas)wegvallen van collega bedrijven, waar-door de vraag over minder bedrijvenwordt verdeeld. Lijn van herstel ver-toont wel een “W” vorm dat wil zeg-gen dat wanneer er enige opleving is,we nog niet zeker zijn dat dit blijft.Veel ondernemers uit West Brabantzijn toch pessimistischer dan enkelemaanden geleden. Zij verwachten dathet herstel pas in 2011 komt. Ik zelfdeel deze verwachting niet en ver-trouw op de komende zomer die veelbelovend zal zijn.

Guust Verpaalen: 5We zitten in een vacuümDe economische ontwikkeling is in-ternationaal weer langzaam op gangaan het komen en wij in Nederlandprofiteren hier weer van mee. Echterandersom is ook waar. Politiek bevin-den we ons letterlijk in een vacuüm.Nationaal is het afwachten wat de ver-kiezingen in juni gaan brengen. Ikdenk dat de kiezer aanstuurt op eenlinks/rechts evenwicht waarbij ‘men’eigenlijk te kennen geeft dat ‘men’niemand de macht gunt. Ik voorspeldrie/vier partijen met bijna evenveel

zetels. Dan maar kijken wat hetwordt. Regionaal zitten we ook ineen vacuüm. Lokaal zijn de collegesgevormd maar voordat de broodnodi-ge samenwerking op gang is geko-men; dat duurt nog even! Een jaar ge-leden werd er een oproep gedaanvoor een regionaal, West Brabants, sti-muleringsfonds. Nu blijken enkel nogeen paar gemeentes bereid zo’n fondsinhoud te geven (Breda, Bergen opZoom en misschien Roosendaal). Derest haakt af of niet? Vandaar mijn on-voldoende. Heeft het dan nog zin omeen strategische agenda te makenvoor West Brabant? Is het misschienniet veel doelmatiger om eens eengoede nieuwe herindeling te maken,met minder lokale stamhoofden?Ach, nog even wachten. Eerst natio-nale verkiezingen dan provinciale endan de discussie maar eens aanzwenge-len. In de tussentijd gaat alles gewoondoor. Er komen steeds meer initiatie-ven die niet zullen wachten of de Ovan Overheid aanhaakt of niet.

Jan Pollemans: 6Consument koopt bewusterDe aanhoudende aangekondigde be-zuinigingen van de overheid en ge-meentes geven de consument een on-zeker gevoel. Hierdoor ontstaat eenonbewuste rem op het bestedingspa-troon. De consument koopt bewus-ter, is minder impulsief in haar aan-koop. Het arbeidsmoraal bij het perso-neel is daar tegenover weer erg posi-tief waardoor er een beter kosten be-heersing in de bedrijfsvoering plaats-vindt. Het laat op gang komen vanhet mooie weer brengt ook later pasde voordelen hiervan teweeg in deomzet. Een mooie trend is dat steedsmeer consumenten thuis kokkerellenen dat koken een echte hobby wordt.Thuis met het gezin eten, brengt eenpositieve omzet plus in het bestedings-patroon mee. De zondagopeninggeeft de consument meer mogelijkhe-den om zijn inkopen te doen wan-neer hij dat wil. Al met al positieveontwikkelingen voor onze foodb-ranche in deze moeilijke economi-sche tijd.

Rob Franken: 8Plaatsvervangende schaamteIk ben weer terug op niveau, dus nogsteeds positief gestemd over de uitein-delijke ‘winst’ van deze crisis. De eer-ste serieuze tekenen van herstel die-nen zich nu echt aan. Natuurlijk ijlental van bedrijfstakken na en zal hetmet de werkgelegenheid bijvoorbeeldnog wel een poos niet meevallen,maar herstel is onafwendbaar. En tege-lijkertijd zien we iets van een funda-mentele wijziging in denken. Veelmeer aandacht bijvoorbeeld voorduurzaamheid, veel meer aandachtvoor (het gevaar van) “luchtbel-den-ken”: 1 keer prikken en lek. Overi-gens, in mijn vorige bijdrage fulmi-neerde ik tegen onze politici die hetlef hadden om dit land in een econo-mische crisis plat te leggen door eenKabinetscrisis waar de oplossing toenvoor het oprapen lag. Maar de damesen heren gingen liever op campagnedan de mouwen opstropen. En watlijkt nu te gebeuren? Ja, ja, overwo-gen wordt een (kleine!) trainingsmis-sie in Afghanistan om “onze positie inde wereld te versterken”. Waar haalje de moed vandaan? Ik lijd aan plaats-vervangende schaamte.

<< barometer

Onze experts, die iederemaand de barometer sa-

menstellen, maken even een pasop de plaats. In afwachting vanwat er komen gaat. Verkiezin-gen, een nieuwe regering, plaatse-lijk colleges die zich nog aan hetinwerken zijn en even afwachtenwat de beurscrisis in de ‘knoflook-landen’ doet: 6,3

Boelo TigchelaarAutobedrijf

‘Weer vertrouwen.’

CIJFERS 02-’10 03-’10 04-’10 05-’10

Rob Franken Voorzitter ROC West- Brabant 7,5 4,0 7,5 8,0

Willem Jonkmans Directeur DTZ Zadelhoff 6,5 6,5 6,5 6,5

Chris Rutten Voorzitter Kamer van Koophandel 6,5 6,5 6,5 6,5

Guust Verpaalen Directeur Phidelity Consultancy 6,0 6,0 6,0 5,0

Boelo Tigchelaar Directeur Tigchelaar 5,5 5,8 5,8 6,2

Chris van Loon Bestuurder De Unie 5,5 6,0 6,0 6,5

Paul Nijskens Directeur Rewin West-Brabant 6,5 6,5 6,5 6,5

Lilianne van der Ha Agrarisch ondernemer 6,0 6,0 6,0 6,0

David Luteijn Voorzitter BZW Zeeland 6,0 6,0 6,0 6,0

Henk van Koeveringe Directeur Roompot Groep 6,5 6,5 7,0 6,9

Jan Pollemans Supermarktdeskundige 6,0 6,5 6,5 6,0

Geert van der Horst Directeur Rabobank Roosendaal 5,8 5,8 5,8 5,8

Joris Jansen Eigenaar restaurant Auberge des Moules 5,0 6,5 7,0 7,0

Dre de Jong Smaak-catering 6,0 6,0 6,5 6,5

10

Bedrijvig Bergen op ZoomBedrijvig Bergen op Zoom

door Ron Gegoor

BERGEN OP ZOOM - Nu kan Ber-gen nog zo’n mooie binnenstad heb-ben, Linssen maakt zich zorgen overde detailhandel. De oude, leuke, klei-ne, aparte winkeltjes in de binnen-stad, die het overal in heel Nederlanden dus ook in Bergen, moeten afleg-gen tegen de franchisewinkels van degrote ketenbedrijven. “Voor die leu-ke winkeltjes komen de mensen naarde binnenstad, die zijn onderschei-dend, die voegen iets toe. Bovendienzijn die ondernemers altijd heel actiefin het binnenstadsleven. Als er iets ge-organiseerd moet worden, staan zijvooraan. Dat kun je niet zeggen vande mensen die in de winkels van degrote ketens werken. Die krijgen lan-delijk instructies. Grote bedrijven be-talen vaak niet mee aan gezamenlijkebinnenstadsinitiatieven. Dat is dood-zonde. Daar proberen we iets aan tedoen. Want juist die grote zaken pro-fiteren van de activiteiten in de bin-nenstad. Solidariteit is verschrikkelijkbelangrijk in een winkelcentrum.”Het gaat de oud ondernemer Linssenallemaal bijzonder aan het hart. Daar-om heeft hij ook al jaren geleden hetondernemersspreekuur ingevoerd.“Ik heb een zwak voor onderne-mers.” In 2006 wilde Linssen actief in-

grijpen in de binnenstad, die had drin-gend een opknapbeurt nodig. Maarom dat te bereiken had hij de mede-werking van de ondernemers nodig.“Ik merkte dat er wat wantrouwenwas. Ik heb toen gezegd: ‘laat me

maar even mijn gang gaan, dan mo-gen jullie me daar straks op afreke-nen.’ Het vertrouwen is volledig her-steld. Dat komt onder meer ook doorde ‘ton van Ton. We hebben gezegd,als jullie iets willen organiseren, krij-gen jullie voor iedere euro die jullieuitgeven van ons ook een euro. Dat ís

de basis geweest voor een goede sa-menwerking.”

SpreekuurEn dan is daar het ondernemersspreek-uur. De laatste dinsdag van de maandneemt Linssen in principe anderhalfuur de tijd voor ‘zijn’ ondernemers.Dat loopt overigens eerder uit dan dathij na een half uur weer buiten staat.“Dat gaat over allerlei soorten zaken.Ze kunnen met allerlei problemen bijmij terecht. We zijn als gemeente re-delijk flexibel. Door ons beleid kun-nen we de ondernemer snel helpen.Een voorbeeld: We hebben vergun-ningen op de plank liggen. Dat wilzeggen dat als er een café verdwijnt,we de drankvergunning bewaren inhet stadhuis. Wil iemand op een ande-re plaats dan een zaak beginnen, dankan hij gebruik maken van die ver-gunning. Het is een voorbeeld van demanier waarop wij werken. Uitgangs-punt is dat we die ondernemer zosnel en zo goed mogelijk willen hel-pen.” Bergen op Zoom was overi-gens de eerste stad in Nederland meteen ondernemersspreekuur, het kreegdaardoor landelijke bekendheid.Triest wordt Linssen als hij over deweekmarkt loopt. “Ik heb een zwakvoor marktkooplui. Er zijn in onsland niet zo heel veel goede marktenmeer, en dat wordt steeds erger.Steeds meer witte plekken. Je ziet te-genwoordig maar heel weinig jongemensen op de markt staan, de markt-kooplui is een uitstervend ras. Doorde vergrijzing dreigt het vak te ver-dwijnen. Ouderen gaan met pensioenen hun kinderen willen de zaak nietmeer overnemen. Dat vind ik heel

jammer, want wat is er nu mooier alsje boodschappen op de markt tedoen. Iedere stad heeft een goedeweekmarkt nodig. Dat trekt veel men-sen aan, dat is leuk, dat schept sfeer.Helaas, ik weet ook niet hoe je jongemensen warm krijgt voor dit vak.Om een impuls te geven aan onzeweekmarkt, staat die vanaf volgendjaar op het Pastoor Joorenplein, mid-den in de stad.”

BinnenstadDe binnenstad is nog volop in ontwik-keling. Linssen, die als bestuurder ver-antwoordelijk is voor die nieuwe bin-nenstad, is er eigenlijk heel tevredenmee. “We hebben nu in de binnen-stad een looproute in twee lussen, eenacht. De ene lus van de acht wordt ge-vormd door de Parade met vooral fili-aalbedrijven en franchisenemers, deandere door de speciaalzaken in hetVierkantje. De bezoeker loopt, als hijde binnenstad helemaal wil aandoen,nooit tweemaal door dezelfde straat.Het mooie is dat het nieuwe deel zois gebouwd dat je niet het gevoelhebt dat je door een nieuw winkel-centrum loopt. Het lijkt alsof het alhonderd jaar oud is. Er is veel in geïn-vesteerd, door ons, maar ook door dewinkeliers zelf. Dat werpt zijn vruch-ten af: we trekken veel meer bezoe-kers dan een paar jaar geleden.” Delaatste puntjes moeten nog wel op dei gezet worden, het plan tot herinrich-ting van de binnenstad moet worden

afgerond. De oude binnenstad wordtgerevitaliseerd. Zo zal V&D veel in-vesteren in het opknappen van hunzaak. Elders in dit nummer wordt uit-gebreid ingegaan op de ontwikkelin-gen in de binnenstad. (pagina.)

PleinenplanDrie pleinen in de Bergse binnenstadstaan centraal in het PleinenPlan Stads-kern Noord-Oost. Het gebied wordtbegrensd door de Noordsingel, deVan der Rijtstraat, de Wijngaard-straat, het Sint Catharinaplein, de En-gelsestraat, de Kettingstraat en het Ko-renbeursplein. De drie pleinen zijnhet Sint Catharinaplein, de Koren-markt en het Korenbeursplein. Ditdeel van de binnenstad is achtergeble-ven bij de opwaardering, die de afge-lopen decennia heeft plaatsgevondenin de andere delen van de oude stads-kern.De gemeente heeft besloten tot eenopwaardering van deze buurt te ko-men, waarbij wordt uitgegaan vaneen integrale aanpak. De pleinen moe-ten de parels van de binnenstad wor-den. Het Sint Catharinaplein wordteen levendig, stedelijk plein. De nattehoreca, de café’s en bars, worden alsdat kan verwijderd. Daarvoor in deplaats komen restaurants en grand ca-fé’s, die alleen overdag open zijn.De Korenmarkt wordt een buurt-plein. Het Korenbeursplein wordteen kleinschalig woon- marktpleintjemet een mediterraan karakter.

Ruim baan voor de eigen ondernemers

<< interview

Ton Linssen moet toch een beetje trots zijn op zijn binnenstad.Twee jaar lang (2008 en 2009) was Bergen op Zoom de Beste Bin-

nenstad van het land in de categorie middelgrote steden. En dat opeen moment dat de ontwikkeling van de Bergse binnenstad nog langniet klaar was. Enorm trots is hij, maar ook ongerust. Want hoe houdtBergen de eigen winkelier, de unieke ondernemer die niet past in degrote winkelketens, in zijn centrum. En in het verlengde daarvan: hoezorgt de gemeente dat er een goede, drukbezochte weekmarkt blijft.

Ton Linssen. Foto: Aad Meijer

Gezellige terrassen zijn van levensbelang voor een goede binnenstad. Foto: Thom van Amsterdam

12

door Ron Gregoor

BERGEN OP ZOOM - Laten wemaar eens beginnen met de economi-sche samenwerking tussen de West-Brabantse gemeenten. Want natuur-lijk heeft Ton Linssen daar een uitge-sproken mening over. Hoewel heteen stuk beter gaat dan ooit in de sa-menwerking tussen de West- Brabant-se gemeenten, is hij nog niet helemaaltevreden. “Eerlijk is eerlijk, het gaatbeter dan ooit. Maar we zijn er noglang niet. Let eens op persberichtenover nieuwe vestigingen van grote be-drijven in deze regio. Verreweg demeeste en de grootste bedrijven vesti-gen zich in of rond Breda. Is dat nutoeval? Wij hebben graag meege-werkt aan de komst van een Logistiekcentrum in Breda. Ik gun Breda haargrote projecten. Maar ik merk datdaar maar erg weinig tegenover staat.Als wij als één regio West- Brabantnaar buiten willen treden, moet erook aandacht zijn voor de rest van deregio. Ik noem maar eens een voor-beeld. De Kamers van Koophandel inZeeland en West- Brabant gingen fu-seren. Wat was dan de meest logischeplek om het nieuwe hoofdkantoor te

vestigen? Tussenin, in Bergen opZoom of desnoods Roosendaal. Dat-zelfde verhaal geldt voor de rechtban-ken. Ook daar fusies, waarom zou jede rechtbank van Breda niet kunnenverplaatsen naar Bergen? Ik heb nuhet idee dat er nog teveel naar Bredavloeit. Voor het economisch even-wicht is het belangrijk dat ook wijwat krijgen. Nu is het zo dat Bredade stad is met de werkgelegenheidvoor de hoger opgeleiden. Wij heb-ben hier industrie, alleen werk voorlager opgeleiden. Dat is niet goed. Ermoet een goed evenwicht zijn: meerwerk voor lager opgeleiden in Bredaen meer werk voor hoger opgeleidenin deze regio.” We hebben het steedsover een West- Brabantse samenwer-king. Maar, daar is Linssen al jaren

van overtuigd, we moeten het verderzoeken. Linssen is zeer gecharmeerdvan Zeeland. “Het zou eigenlijk hele-maal niet zo gek zijn als we de samen-werking van West- Brabant met Zee-land intensiveren en in een brede re-gio samenwerken”

EurregioNog beter zou je moeten werken ineen Eurregio. Het Deltagebied, vanafpakweg Rotterdam via de as A4,A16, naar Antwerpen. “Een groot ge-bied dat heel nauw met elkaar samen-werkt. De tijd van grenzen is voorbij.Zoals ook de tijd van concurrentievoorbij moet zijn. Het Deltagebied iseen van de economisch krachtigste re-gio’s van Europa. Twee wereldhaven-steden met daartussenin een prachtiggebied. Daar moeten we het belangvan inzien. Wat mij betreft mogen zede provincies zo snel mogelijk ophef-fen. Die hebben hun tijd gehad. Ikvond het een mooi initiatief van dedrie noordelijke provincies om op tegaan in één regio. Het is triest dat depolitiek dwars ligt. Ik zie veel meer insamenwerking in brede regio’s dan invastomlijnde provincies. Economischgezien moeten wij het hebben vanhet Deltagebied. Daar ligt onze toe-komst. Ik ben er trouwens van over-tuigd dat het niet zo heel lang duurtvoordat deze regio een internationaalerkend samenwerkingsverband is, datin plaats komt van de provincies.”

HerindelingHet kan bestuurlijk allemaal eenstuk effectiever. Om door de bui-tenwereld voor vol te worden aan-gezien, zouden ook gemeentenmeer body moeten hebben. “Ge-meenten zouden beter bestuur-baar zijn naarmate ze groterzijn”, stelt hij voor. “Ideaal zijngemeenten met gemiddeld100.000 inwoners. Achttien ge-meenten in West- Brabant is ei-genlijk te veel om een goede sa-menwerking te waarborgen. Je

zou dat in West- Brabant eigen-lijk moeten beperken tot vier, vijfgemeenten. Zo zouden Steenber-gen en Woensdrecht bij een vol-gende herindeling bij Bergenmoeten komen, Halderberge zou

moeten toevallen aan Roosendaalen misschien moet Rucphen welsamen met Etten-Leur. Dan sta jeals gebied sterk, dan beteken jewat. Dan ben je een sterke partijin alle onderhandelingen.”

RegieHoe je het bestuurlijk ook regelt, hetis van belang dat West- Brabant de re-gie in eigen hand houdt. Ten kostevan alles moet je voorkomen dat dezeregio de overloop wordt van deRandstad.. “Opstelten, de burgemees-ter van Rotterdam, zei het al eens:‘West- Brabant moet de regie in ei-gen hand houden. Doet het dat niet,dan doen wij het. Dan wordt West-Brabant een overloopgebied van deRandstad, van de Rotterdamse ha-ven. Dan wordt dat het afvoerputje

van Rotterdam.’ Niet lang daarnakwam er een brief van minister Vander Hoeven met de vraag hoe West-Brabant een rol zou kunnen spelen inde uitbreiding van de Hoekse Waard.De wethouders van Bergen opZoom, Roosendaal, Breda, Et-ten-Leur en Oosterhout hebben toeneen gesprek gehad met de directeurgeneraal van economische zaken.Daaruit kwam dat West- Brabant zelfeen beleidsvisie zou ontwikkelenvoor het gebied. We zijn daar meteenaan begonnen. Die visie moet in2014 klaar zijn.”Hoe staat het met die beleidsvisie?”Daar is al behoorlijk aan gewerkt.We hebben onder andere een onder-zoek gedaan naar de functie van deA4 als die straks klaar is.”Maar, helaas, ook hier moet Linssenconstateren dat de regie toch weereen beetje te veel in handen is van degemeente Breda. “Als je dan beziethoe de ontwikkeling van dit gebied isen kijkt naar de bedrijfsruimte, zie jedat we hier wel erg veel ‘logistieke do-zen’ op de bedrijfsterreinen hebbenstaan. Nogmaals, er moet evenwichtkomen. Ook wij hier hebben behoef-te aan kennisindustrie, aan hoogwaar-dige bedrijven. Die hebben we nogsteeds te weinig. In het verlengdedaarvan geldt dat ook voor het onder-wijs. We hebben hier in West- Bra-bant, buiten Breda, geen enkele uni-versitaire of hbo opleiding. De Main-tenance Hogeschool zit nu in Rotter-dam, logischer zou zijn als die in Ber-gen op Zoom komt met de ontwikke-lingen in Woensdrecht in het vooruit-zicht. Die A4 is voor het Deltagebiednet zo belangrijk als de A16. Het magniet zo zijn dat de A4 alleen maar be-reden wordt door vrachtwagens endat het luxe verkeer over de A16rijdt.

interview >>

Niet alleen vrachtwagens over de A4Bergen op Zoom zit in de

lift. In 2008 en 2009 washaar binnenstad de mooiste vanalle middelgrote steden in onsland. Aan diezelfde binnenstadblijven ze werken om daar uitein-delijk een ‘Bourgondisch hoog-standje’ van te maken. Het is pret-tig wonen en werken in de staden economisch gezien gaat het re-delijk goed. Maar natuurlijk kanhet beter. Bijvoorbeeld in de sa-menwerking tussen de gemeen-ten en regio’s onderling. Bergenop Zoom zou graag wat meerhoogwaardige economische acti-viteit willen. Een interview metwethouder Ton Linssen van on-der andere Economische Zaken.

Wie is Ton Linssen- Ton Linssen is een ouwe rot inhet vak. Hij beleeft nu zijn derde pe-riode als wethouder in Bergen opZoom. Hij is politiek actief sinds1990 met zijn lokale, naar hem ge-noemde partij. Hij was wethouderin de periodes 1997- 1998, 2006-2010 en is ook nu weer wethoudervan onder meer economische za-ken. Linssen is lijsttrekker van degrootste partij in Bergen.- Ton Linssen is geboren en opge-groeid in Den Haag. Hij was eigen-lijk ondernemer. Noem het op enhij heeft het gedaan. Hij was eentijdje marktkoopman. Hij organi-seerde beurzen en evenementen,was een tijd exploitant van Leijs-dream en de Zuid West Hallen inRoosendaal. Sinds 2006 is zijn be-roep politicus. Want als wethouderin een stad als Bergen op Zoom hebje een fulltime dagtaak.- Hoe zou je Linssen als wethoudertyperen? “Zakelijk met een sociaaltrekje. Als het gaat om puur econo-mische zaken, dan ben ik vrij rechts.

Als het gaat om de zachte sector benik erg links.Daarom zijn onze ideeën met geenenkele landelijke partij te vergelij-ken. De filosofie van onze groepe-ring is gebaseerd op mijn eigen le-venservaring.Ik heb 2,5 jaar op de straat ge-woond, dat typeert misschien mijnsterke sociale karakter. Aan de ande-re kant vind ik ook dat je als er geldverdiend moet worden of er moe-ten besluiten genomen worden, jeniet te veel moet zeuren en knopenmoet doorhakken.”- Linssen is wethouder van Econo-mische Zaken, grondzaken, vast-goed, sociale veiligheid, grote pro-jecten en de binnenstad en sindskort ook van stedelijke ontwikke-ling.- Linssen is als politicus om diverseredenen vrij uniek. Het gebeurt nietvaak dat een lokale partij, die danbovendien de naam van de lijsttrek-ker en oprichter draagt, zo lang zoveel succes heeft. Al drie raadsperio-den is de Lijst Linssen de grootstepartij in de Bergse gemeenteraad.

13

Evenwichtige verkeersstroom betekent sterk economisch achterland. Foto: archief BN De Stem

Ton Linssen. Foto: Aad Meijer

Op deze locatie zijn recent twee bedrijfs-verzamelgebouwen met in totaal 24 be-drijfsunits gebouwd. Een derde daarvan bestaat uit enkel bedrijfsruimte, de overi-ge units beschikken over een ingebouwd kantoor (met of zonder entresolvloer).De bedrijfsvloeren - met een vloerbelasting van 1500 kg/m² - zijn voorzien van een monolith aangebrachte slijtlaag. Elke unit beschikt over een overheaddeur. In de ge-velpuien zijn ter plaatse van de kantoren aluminium kozijnen geplaatst met dub-bele beglazing. Per unit zijn verder twee tot vier parkeerplaatsen beschikbaar.

UITSTEKENDE LOCATIE

Het bedrijvenpark aan de Ringersweg is gelegen op bedrijventerrein Theodorus-

haven (nabij hoek Lelyweg) en is boven-dien op een uitstekende locatie geves-tigd en kenmerkt zich door een directe aansluiting op de Randweg West naar de A4/A58/E312.

ZAKELIJK EN PARTICULIER GEBRUIK

Dit onlangs opgeleverde complex omvat een gevarieerd aanbod van multifunc-tionele bedrijfsruimtes, die voor zowel zakelijk als particulier gebruik bijzon-der geschikt zijn waaronder assemblage,groothandel, showroom, opslag/distri-butie, hobbyruimte en caravanstalling.

VERKOOP

Van Opstal BedrijfsobjectenWestersingel 44611 HV Bergen op Zoomtel. 0164-240457contactpersoon: makelaar C. Franken

Baas MakelaarsDorpsstraat 574661 HM Halsterentel. 0164-683842contactpersoon: makelaar P. Baas

Het aanbod van nieuwe mul-tifunctionele bedrijfsruim-

ten met een oppervlakte variërend van 108 tot 209m² is dun gezaaid in Bergen op Zoom (en nabije om-geving). Niettemin zijn er aan de Ringersweg nog enkele units direct beschikbaar.

Multifunctionele bedrijfs-ruimten in Bergen op Zoom

• ondernemer Peter Veld

“En dat is inmiddels een schot in de roos gebleken,” vervolgt Peter Veld (directeur/eigenaar van Somers & Van Broekhoven

Schilders) enthousiast. Dit erkende schil-ders- en onderhoudsbedrijf timmert al heel wat jaren met veel succes aan de weg. De enorme breedte in dienstverlening zal daar ongetwijfeld een bijdrage aan leveren. So-mers staat namelijk voor totaalonderhoud!

UIT ONS JASJE

“Om zo dicht mogelijk bij onze opdracht-gevers te zitten, worden werkzaamheden vanuit twee vestigingen aangestuurd,” ver-volgt Veld. “Tilburg is al sinds jaar en dag een thuisbasis. Hier in West-Brabant heb-ben we nogal eens wisselende panden be-

trokken. Op de laatste locatie (Halsteren) groeiden we letterlijk uit ons jasje. Opti-maal was het daar op voorhand eigenlijk al niet want kantoor en werkplaats bevonden zich ook nog eens niet op hetzelfde adres.”

GELIKT

“Dat is nu wel anders. Afgelopen januari gingen de deuren van onze bedrijfsunit aan de Ringersweg open. Ruim 200m² en het ziet er ‘gelikt’ uit. Niets staat ons nu nog in de weg onze vleugels nog verder uit te slaan en hier de komende jaren een flinke groei te realiseren!

Al geruime tijd waren we op zoek naar bedrijfsruimte in Bergen

op Zoom. Lang zonder succes! Units van ruim 1.000m² waren dan nog wel sporadisch te vinden, maar voor ons veel te groot en daardoor onpraktisch. Toen deze kans zich voordeed, hebben we die dan ook met beide handen aangegrepen. »

«

Niets staat een groei nu nog in de weg!

OOK INTERESSE?KOM KIJKENOp 20 mei tussen 16.00 - 18.00 uur

zijn wij op de Ringersweg aanwezig

om u te ontvangen.

Eigenaar/directeur Jack Schrauwen schiet voortvarend uit de startblokken. Met een gezonde dosis lef en een sterke onderne-mersgeest besloot hij in 1993 zijn ‘woor-den’ in ‘daden’ om te zetten en een eigen bedrijf op te richten. Zoals het doorgaans iedere starter vergaat, kenmerkt zo’n eerste periode zich door vallen en opstaan. Niet-temin lieten de eerste successen niet lang op zich wachten en schoot de naamsbe-kendheid met rasse schreden vooruit. “En ik kan niet ontkennen dat het me toch wel met trots vervult als ik zie waar we vandaag de dag staan!”

ALLROUND STAAL- EN

CONSTRUCTIEBEDRIJF

De core business van Schrauwen reikt inmiddels heel wat verder dan de toevoe-ging in de bedrijfsnaam doet vermoeden.Schrauwen Piping & Construction is na-melijk een allround staal- en constructie-bedrijf in de breedste zin van het woord.Naast de vanzelfsprekende hoofdwerk-

zaamheden piping en construction ver-richt zij eveneens industrieel onderhoud aan machines en installaties, worden on-derhoudsstops verzorgd en is zij voorzien van een eigen technische reparatie- en keuringsdienst.

24/7 BESCHIKBAAR

Met kennis en ervaring op al deze terrei-nen is Schrauwen Piping & Construction inzetbaar voor inspectie, revisie, repara-tie en modificatie. Maar ook voor sloop en demontage bent u hier aan het juiste adres.“En op ieder gebied onderscheiden wij ons door het hanteren van zeer snelle levertijden,” vervolgt Schrauwen. “Dat is overigens nodig ook in de huidige maat-schappij; zeker in die markten waarin onze klanten zich bewegen (onder meer industrie, offshore, voeding, gas en olie).Voor al deze vaste klanten zijn wij boven-dien ook nog eens 24/7 beschikbaar.”

ERKEND LEERMEESTERBEDRIJF

“Om dit alles in goede banen te lei-den, hebben we hier op industrieterrein Noordland een pand – inclusief goed geoutilleerde werkplaats – staan dat van alle gemakken is voorzien en nog ruimte biedt voor een eventuele uitbreiding. Zo’n 50 enthousiaste krachten lopen hier rond waaronder enkele studenten. Als erkend leermeesterbedrijf maken wij ons name-lijk hard kwaliteit niet verloren te laten gaan. Er verdwijnt tegenwoordig al zoveel vakmanschap naar het buitenland en dat is

eigenlijk doodzonde.Want ‘kwaliteit’ is nu eenmaal wat een bedrijf succesvol maakt.Vandaar ook dat wij alweer enige tijd geleden intensieve samenwerkingsproces-sen zijn aangegaan met collega-bedrijven om zo te kunnen profiteren van elkaars expertise en klanten een nog betere ser-vice te bieden.Wat dat betreft zien wij de toekomst zonnig tegemoet; ook in deze veranderende economie! Mede overigens door de gunstige ligging van Bergen op Zoom – tussen de twee wereldhavens Rotterdam en Antwerpen – en het feit dat

de Gemeente hier zeer bedrijfsvriendelijk is met het verlenen van vergunningen en (in goede samenwerking met Bedrijven-

vereniging TNP en de lokale bedrijven) het bekijken van eventuele uitbreidingen en/of innovatiemogelijkheden.”

SCHRAUWEN PIPING & CONSTRUCTIONCONRADWEG 2, 4612 PD BERGEN OP ZOOM

TEL. 0164-620012, FAX [email protected], WWW.SCHRAUWENLASBEDRIJF.NL

De vraag ‘Wat doen we niet?’zal vermoedelijk een korter

antwoord opleveren. We zijn hiernamelijk in heel wat takken vansport actief. Het is diversiteit troefbij Schrauwen Piping & Construc-tion. Dat is waarschijnlijk ook eenvan de belangrijkste redenen waar-om onze orderportefeuille welhaastaltijd flink gevuld is. »

»

Schrauwen Piping & ConstructionVan alle markten thuis

door Ron Gregoor

BERGEN OP ZOOM - De Logistie-ke Top 50 werd afgelopen maand ge-presenteerd in het bijzijn van de logis-tieke top 100 bedrijven. Meer dan 50procent van de deelnemers aan deTop geeft aan de mogelijkheden totoperationele kostenbesparingen te be-kijken. Tevens speelde samenwerkingin 2009 een grote rol, met onder an-dere als doel het verminderen van hetaantal lege kilometers.

De recessie heeft uiteraard zijn in-

vloed gehad op de gemiddelde omzetvan dienstverleners, die in Nederlandnaar schatting met 10 tot 20 procentis gedaald, zo blijkt uit de enquête dieis uitgevoerd door TNO. Ook het vo-lume van warehouse activiteiten is ge-daald bij meer dan de helft van de res-pondenten, maar bij bijna een kwartis het juist gestegen.Vooral in de food- sector is het volu-me van de activiteiten tegen de trendin gestegen. In 2009 ligt de focusmeer op diensten dan op transport,waaruit blijkt dat de positie van Ne-derland op het gebied van value Ad-

ded Logistics sterk gebleven is. Op-merkelijk is dat duurzaamheid betrek-kelijk hoog op de agenda van de logis-tieke dienstverleners staat. Dat komtmede doordat klanten meer duur-zaamheid als maatstaf nemen in hettenderings- en managingsproces.DHL Exel Supply Chain blijft ookvoor 2010 koploper van de top alsgrootste dienstverlener. CEVA Logis-tics behoudt de tweede plaats en ookdit jaar staat UPS SCS op de derdeplaats. Kuehne en Nagel neemt devierde positie in, gevolgd door DSVop nummer 5.

De uitgewerkte resultaten van de en-quête onder logistieke dienstverlenerszijn beschikbaar via:www.logistiek.nl, www.tno.nl/logistiek,www.tln.nl en www.ndl.nl

door Annelies Wijnen

BERGEN OP ZOOM - Met slechtsenkele heel grote bedrijven als PhilipMorris en SABIC IP is de lokale eco-nomie van deze West-Brabantse pro-vinciestad kwetsbaar. Het merendeelvan de mensen is werkzaam in hetmkb en dat moet worden gekoesterd,vindt het gemeentebestuur. Volgensonderzoek telt de stad 4.800 onderne-mers, waarvan de overgrote meerder-heid valt onder het mkb. Als Meeu-wisse in februari 2009 aan de slag gaatmet het opstellen van de Nota(door)startersbeleid ontdekt ze algauw dat dat niet zo eenvoudig is.“Als je een beeld wilt krijgen over deproblematiek van de starter dan merkje dat de vraagstukken waar zij tegen-aan lopen niet voor iedereen dezelfdezijn”, aldus de beleidsadviseur bedrij-vigheid. “Die hangen af van de fasewaarin de starter verkeert, van debranche waarin hij opereert of hij wilgroeien in de toekomst en hoe. Alsnel kwam ik tot de conclusie dat déstarter niet bestaat.”

Vier doelgroepenDoor verschillende kenmerken tegroeperen, bleek dat er grofweg vierdoelgroepen zijn. Binnen die doel-groepen kunnen overlappingen be-staan en zijn er starters die van de enedoelgroep doorschuiven naar de ande-re:1. Kleine zelfstandige met of zonderpersoneel;2. (Door)startende ondernemingen

vanuit het Werkplein;3. (Door)startende ondernemingenin een specifieke wijk;4. Snelgroeiende (door)startende on-dernemingen.Per doelgroep zijn er diverse behoef-ten en knelpunten op uiteenlopendeonderwerpen te benoemen. Denkhierbij aan personeel, huisvesting, fi-nanciering, begeleiding en netwerk-mogelijkheden.

Afstemming”Het is van belang de benadering afte stemmen op de verschillende doel-groepen. De doorgroeiende starter zal

geen vragen hebben over het schrij-ven van een businessplan, maar hijwil wel te maken hebben met één ac-countmanager bij de gemeente. Wijbetrekken ook andere instanties, zoalsRewin, Kamer van Koophandel enBrabants Zeeuwse Werkgeversvereni-ging bij ons activiteitenplan.” Een an-der belangrijk onderdeel voor startersis de financiering. “Voor starters be-staat bijvoorbeeld de mogelijkheidom in aanmerking te komen voor mi-crofinanciering. Centraal bij alles staatde vraag van de ondernemer, wantdie wil gewoon ondernemen en wijwillen hem zo goed mogelijk facilite-

ren. Dat hoeft niet alleen lokaal tezijn, mag ook regionaal zijn of zelfsprovinciaal”, zegt Meeuwisse.

OntwerpateliersOm een goed inzicht te krijgen voorhet schrijven van het beleidsplan zijnonlangs twee werkateliers georgani-seerd, een voor ondernemers uit deverschillende doelgroepen en eenvoor aanbieders op de (door)starters-markt. Aan de laatste workshop na-men partijen deel, zoals Rewin en Ka-mer van Koophandel, maar ookPort4Growth StrootmanGroup, Sur-plus, Kennis en Innovatie ClusterZorgeconomie (KICZ), WonenWest-Brabant en het Zoomvliet Col-lege.Uit de ateliers zijn de volgende speer-punten naar voren gekomen, die hetgemeentebestuur de komende vijfjaar integraal gaat oppakken:1. En starterscentrum Bergen opZoom2. Wijkgerichte aanpak voor onder-nemers, te beginnen in Gagel-donk-West;3. Inspelen op (regionale) ontwikke-lingen, zoals” Techniek met als voorbeeld de ont-wikkeling van de techniekboulevard”“Zorg afstemmen van vraag en aan-bod in zorgeconomie”“Cultuur met ontwikkeling van eenevenementenbeleid, poppodium.

Dit alles is een uitwerking van de toe-komstvisie Bergen op Zoom 2025

PilotDoor de uitvoerige aanpak van dezeproblematiek hebben andere stedenin de regio ook belangstelling ge-toond voor de pilot. Die kan een be-langrijke rol gaan spelen in de strategi-sche agenda West-Brabant en anderesamenwerkingsverbanden in de regio.Het project wordt ook vanuit de pro-vincie met belangstelling gevolgd. Erwordt efficiënt samengewerkt op di-verse beleidsterreinen, zoals Task-force Jeugdwerkloosheid, het Werk-geversservicepunt, Wijkaanpak Gagel-donk-West. De ontwikkelingen opde arbeidsmarkt en innovatie in dezorg en techniek worden op de voetgevolgd. Door de integrale aanpakkunnen bestaande subsidiestromenworden gebruikt.De gemeente vervult de rol van kata-lysator voor het bedrijfsleven. Het ac-tiviteitenplan moet nog dit jaar klaarzijn. “Uiteindelijk moet dat leiden toteen betere afstemming van vraag enaanbod, het behouden en uitbreidenvan het aantal arbeidsplaatsen en hetoptimaal faciliteren van het mkb”, al-dus Meeuwisse. “De ondernemermoet kunnen ondernemen in Bergenop Zoom.”Meer informatie:www.ondernemeninbergenopzoom.nl

beleidsplan >>

Optimale begeleiding van de starter

Kosten hoofdthema logistiek

Het aantal starters op de ar-beidsmarkt stijgt door de

economische crisis harder dan ge-bruikelijk. Steeds meer mensenwagen een kans om hun droomte verwezenlijken. De gemeenteBergen op Zoom ontwikkelt be-leid voor deze bedrijfjes door henoptimale dienstverlening aan tebieden en hen zoveel mogelijk tefaciliteren. “Wij stellen een activi-teitenplan op voor de komendevijf jaar, zodat wij alle doelgroe-pen maximaal kunnen advise-ren”, aldus Sylvia Meeuwisse, be-leidsadviseur bedrijvigheid bij degemeente Bergen op Zoom.

K osten en personeel waren in 2009 de hoofdthema’s voor Neder-landse logistieke dienstverleners. Dat blijkt uit de jaarlijkse Logis-

tieke Top 50, die wordt samengesteld door het vakblad Logistiek,TNO Business Unit Mobiliteit en Logistiek, Transport en Logistiek Ne-derland (TLN) en Nederland Distributieland.

15

Er komen steeds meer starters, de gemeente wil die optimaal begeleiden. Foto: het fotoburo

door Peter de Jong

BERGEN OP ZOOM - Bergen opZoom heeft al jaren de wens om aande Zuiderstrekdam een containerter-minal aan te leggen. Als voorschot opdie definitieve voorziening is de ge-meentelijke laad- en loswal in deTheodorushaven twee jaar geledenverstevigd om tijdelijk dienst te doenals Markiezaat Container Terminal(MCT). “Vorig jaar stemde de ge-meenteraad in met de Strategische Vi-sie Theodorushaven”, blikt projectma-nager Rob Scheffer terug. “Daarinwerden actielijnen voor de komende

jaren bepaald, waaronder de realisatievan een definitieve terminal buiten deBurgemeester Peterssluis. Om die vi-sie handen en voeten te geven, is ereen haalbaarheidsstudie uitgevoerd.”

RendabelDe tijdelijke terminal op de hoek vande Kade en de Vierlinghweg was in2008 een initiatief van bedrijven alsMepavex Logistics, Sabic (toen nogGE Plastics) en Nijpels Meubelen.“De terminal loopt erg goed. Bedoe-ling was om op termijn 15.000 TEU(1 TEU is een 20 voet lange contai-ner) over te slaan. Dan zou de voor-

ziening rendabel zijn. Daar zit MCTnu al op en het aantal stijgt nogsteeds. Het is dus zeker de moeitewaard om een definitieve terminalaan te leggen”, stelt Scheffer.Financieel leek het dus zeker de moei-te waard om een definitieve voorzie-ning aan te leggen. “De haalbaarheids-studie moest ook uitwijzen of een ter-minal procedureel financieel en tech-nisch haalbaar was. De grond is al ineigendom.Het onderzoek wees uit dat de aanlegvolgens het bestemmingsplan moge-lijk is. Daar hoeven we geen langduri-ge procedures voor te volgen. Ikschat dat de terminal er over een jaarof drie al kan liggen. Dan kunnen wede bedrijven die hier aan het water lig-gen ook deze faciliteit bieden. Er lig-gen nu enorme kansen voor het ver-voer over water. Je ziet tegenwoordig

steeds meer dat containers bulkver-voer en stukgoed vervangen. Het mo-ment is ernaar”, zegt Scheffer enthou-siast.

CO2”De deelnemende bedrijven hoevenhun containers niet meer per vracht-wagen van en naar de havens van Rot-terdam en Antwerpen te vervoeren”,vult havenmeester Jos Breker aan.“Ze kunnen zo per schip naar hetSchelde-Rijnkanaal. Dat is maar 1500meter. Je kunt dus stellen dat we metdie 15.000 containers over water7.500 vrachtwagens van de weg heb-ben gehaald. Dat scheelt een enormehoeveelheid CO2-uitstoot en fijn-stof.” De ligging van Bergen opZoom is in dat opzicht ideaal. “Wezitten naast het Schelde-Rijnkanaal,dat is zo ongeveer hetzelfde als derijksweg A2 in het kwadraat. De sche-pen varen hier af en aan, zo’n driehon-derd per dag”, schat Breker. “En danheb je het over grote jongens van 135meter lang en 17,4 meter breed. Dienemen zo maar 500 TEU mee. Deschepen die naar de tijdelijke terminalgaan, mogen niet breder zijn dantwaalf meter.Dat heeft te maken met de breedtevan de Burgemeester Peterssluis, dieblijft dienen als waterkering bij hoogwater.” In de toekomst wordt de vaar-route nog belangrijker, vult Schefferaan.“Nu is het kanaal van groot belangdoordat het de havens van Antwer-pen en Rotterdam met elkaar ver-bindt. Maar er komt ook een water-verbinding tussen de havens van Ant-werpen en Parijs door verbreding van

de kanalen. Dat biedt nog veel meermogelijkheden.”

SpuikanaalHavenmeester Breker ziet nog meermogelijkheden om de verbinding vanBergen op Zoom met de vaarwegente optimaliseren. “Het zou helemaalmooi zijn als de schepen van hieruitdoor het Spuikanaal zouden mogenen dan rechtstreeks de Westerscheldeop bij het nauw van Bath. Nu moe-ten ze eerst naar Antwerpen en kun-nen ze niet direct naar ‘buiten’. Bo-vendien brengt die verbinding incombinatie met een betere vaarroutenaar Parijs ook Frankrijk een stuk‘dichterbij’. Er is al een studie ver-richt om te zien of het Spuikanaal ge-schikt is te maken voor binnenvaart.Als de plannen voor de Westerschel-de Container Terminal in Vlissingenin de toekomst doorgaan, zou Bergenop Zoom daar mooi bij kunnen aan-sluiten. Dan krijgen we hier weer eenzeehaven, zoals het vroeger ook altijdwas.” De economische belangen zijngroot, zo wees de haalbaarheidsstudieook uit volgens Scheffer. “Je praatover een regionaal functionerendecontainerterminal, die een gebiedmet een straal van zo’n 25 kilometerbedient. Dan heb je het over Zee-land, Antwerpen, Steenbergen enRoosendaal. Met die gemeente is inhet verleden een afspraak gemaakt datRoosendaal zich richt op de combina-tie van vervoer over weg en spoor enBergen op Zoom op weg en water.””Daarbij komt dat je naar alle waar-schijnlijkheid ook nieuwe bedrijvennaar Bergen op Zoom trekt. De aan-wezigheid van een containerterminalkan voor een bedrijf de doorslag ge-ven om te kiezen voor een vestigingin onze gemeente. Dat biedt nieuwemogelijkheden. Op bedrijventerreinNoordland is nu nog zo’n 20 hectareuitgeefbaar voor ondernemingen dieeen binding hebben met de container-terminal. Daarnaast brengen we eerstin kaart wat er op de bestaande bedrij-venterreinen nog beschikbaar is aangrond. We willen die ruimte opti-maal gebruiken.” Volgens Breker kanhet vervoer over water een flinke im-puls krijgen. “Op de Maasvlakte gaatnu zo’n 45 procent van het transportover water. Het is goedkoper en scho-ner. Bergen op Zoom zit nu op 10procent. Maar dat kan volgens onsstraks zeker naar 25 procent. MCTlaat zien dat dit een gat in de markt is.MCT mikt erop om straks een be-perkte hoeveelheid containers op eenschip te zetten. Als dat hier ligt, is hetin drie of vier minuten op het Schel-de-Rijnkanaal. Je zit hier gewoon aande snelweg over water want er vliegthier om de paar minuten wel zo’ngrote jongen voorbij.” Technischhoeft er niet heel veel te gebeurenbuiten de aanleg van de kade, zegtScheffer. “Er zitten hier wel heel veeltransportleidingen in de grond. Diehebben we in kaart gebracht en zul-len we moeten omleiden. Maar ver-der hoeven we alleen maar een kadeaan te leggen en een stukje uit te bag-geren. Die grond is niet vervuild.Wat ons betreft, kan de terminal erover drie jaar liggen. Maar het is nuaan de politiek om hierover besluitente nemen.”

Kansen door komst terminal

<< haven

Een nieuwe, definitieve containerterminal biedt veel nieuwe kan-sen aan Bergen op Zoom. Dat blijkt uit het onderzoek van de ge-

meente naar de haalbaarheid van een buitenhaven op de kop van in-dustrieterrein Noordland. Conclusie is dat de haven net buiten de Bur-gemeester Peterssluis al binnen enkele jaren operationeel kan zijn.

Rob Scheffer (rechts) en havenmeester Jos Breker. Foto: Aad Meijer

16

Werkzaamheden in de haven. Foto: gemeente Bergen op Zoom

door Peter de Jong

BERGEN OP ZOOM - Bergen opZoom telt drie grote bedrijventerrei-nen: Oude Molen (75 ondernemin-gen), Theodorushaven / Noordland /De Poort (105) en Lage Meren / Mei-lust (120 ondernemingen. “We behan-delen ze als wijken en stellen budget-ten beschikbaar om deze terreinenaantrekkelijk en veilig te houden alsvestigingsplaats voor bestaande en toe-komstige bedrijven”, vertelt gemeen-telijk adviseur bedrijvigheid Robertvan Splunter. “Op basis van jaarplan-nen van de ondernemersverenigingenstelt de gemeente subsidie beschik-baar. Daarmee kan de aantrekkelijk-heid van het terrein worden vergrootvoor bestaande bedrijven en voor po-tentiële nieuwkomers.”In 2007 besloten de ondernemersvere-nigingen, gemeente, politie en brand-weer de overkoepelende StichtingParkmanagement op te richten. “Destichting is in februari officieel opge-richt en houdt zich bezig met belan-genbehartiging en projecten die de be-drijventerreinen overstijgen”, zegtVan Splunter. “Het is vooral een over-legorgaan. Er zijn werkgroepen voorbijvoorbeeld veiligheid, kwaliteit vande openbare ruimte en verkeer. Debedrijvenverenigingen doen hetwerk. Zij leveren de ideeën aan. Daargebeurt het.”

BewegwijzeringEén van de meest in het oog springen-

de activiteiten van het parkmanage-ment is de numerieke bewegwijze-ring: hierdoor zijn bedrijventerreinenen bedrijven in de gemeente Bergenop Zoom voortaan eenvoudig te vin-den. De bewegwijzering begint al opde hoofdwegenstructuur en eindigtaan de voordeur van het bedrijf. Allebedrijventerreinen hebben een unie-

ke nummerreeks, ieder bedrijf een ei-gen nummer. Op de bedrijventerrei-nen zelf staan borden, die met bedrijfs-namen en nummers verwijzen naarstraten, straatgedeelten en bedrijven.”De stichting is belangrijk omdat jedaarmee voor heel Bergen op Zoomzaken kunt regelen”, vertelt Leen Pol-derman, voorzitter van de bedrijven-

vereniging Theodorushaven / Noord-land / De Poort. “De gemeente heeftde bewegwijzering aangelegd tot aande bedrijventerreinen. De verenigin-gen zelf zijn verantwoordelijk voorde aanleg op het bedrijventerrein zelf.Dat is een mooi voorbeeld van eengoede samenwerking. Daar heeft ie-dereen veel energie in gestoken. Zokunnen we samen knelpunten aanpak-ken.”Alle bedrijventerreinen bezitten hetKeurmerk Veilig Ondernemen. “Wezijn de derde gemeente in Brabantdie dat heeft bereikt”, zegt Van Splun-ter niet zonder trots. “Er is eerst eennulmeting uitgevoerd van zaken alshet aantal inbraken, de risico’s, hetbrandgevaar. Daarna is er een planvan aanpak opgesteld met daarin dedoelstellingen en maatregelen. Weblijven samen alle ontwikkelingen vol-gen. We kunnen nu tot op straatni-veau aangeven waar de knelpuntenliggen en waar problemen zijn.”Ook het groenonderhoud is onder-werp van overleg. De gemeente heefteen contract met de WVS-groepvoor de openbare wegen. De bedrij-venverenigingen hebben een mantel-contract afgesloten met dezelfde on-derneming om hetzelfde kwaliteitsni-veau te kunnen garanderen. “Datkomt de uitstraling van de omgevingbinnen en buiten de poorten van de

bedrijven ten goede”, zegt Polder-man.

Bollards”Ook de verkeersveiligheid hoort bijhet parkmanagement”, stelt LeoLuijks, voorzitter van bedrijvenvereni-ging Oude Molen. “Dat is immersook een vorm van veiligheid. Wehouden ons ook bezig met inbraakpre-ventie. In Oude Molen hebben wetwee toegangswegen, die we kunnenafsluiten bij bijvoorbeeld inbraken.Bedrijven die meedoen, krijgen eenembleem op de gevel. Als er eenalarm afgaat bij een van die panden,komen de bollards oftewel palen uitde grond. Auto’s kunnen dan nietmeer wegrijden, terwijl hulpdienstenzoals politie en brandweer wel toe-gang hebben. Op 17 mei wordt hetbeveiligingssysteem operationeel. Ditsysteem hebben we als bedrijvenvere-niging opgezet.”Zijn collega-voorzitter Polderman ismet het oog op veiligheid met een an-der systeem bezig. “Ons bedrijventer-rein is een gatenkaas met allerlei toe-gangswegen. Wij zijn bezig met virtu-eel parkmanagement met behulp vancamera’s. Momenteel zitten we nogin de ontwikkelingsfase en is nog nietbekend of we de financiën rond krij-gen. We werken nauw samen met degemeente omdat het hier veelal open-bare wegen betreft. Straks kan deoverheid meekijken met onze came-ra’s. De samenwerking met de ge-meente is heel goed. Zo is eigenlijk ie-dereen vol lof over de werkwijzerond het parkmanagement.”

GemeenteraadDe voorzitters houden hun leden opde hoogte van alle activiteiten doormiddel van nieuwsbrieven en inter-net. Ook houden ze regelmatig bij-eenkomsten met de leden om de on-derlinge contacten te verbeteren en teonderhouden. Ook met de plaatselij-ke politiek houden de ondernemerscontact.De verkiezingen hebben gezorgdvoor een andere samenstelling van degemeenteraad. Van Splunter: “Maarliefst 22 van de 33 raadsleden zijn he-lemaal nieuw. We willen hen natuur-lijk snel en goed op de hoogte breng-en van de resultaten van het parkma-nagement en van wat we nog willendoen. Daar zullen we een aparte ex-cursie voor organiseren.”Polderman: “We zien gelukkig eenpositieve kentering in de houding vande politiek. De gemeenteraad zietook in dat bedrijven essentieel zijnvoor de Bergse economie. Er was al-tijd vooral aandacht voor toerisme ende binnenstad. Dat is prachtig, maardaar kan lang niet iedereen een boter-ham van eten. Alle ondernemingen sa-men verdienen die boterhammen..We willen ook de nieuwe raadsledenwijzen op het belang van een goedparkmanagement. In het coalitiepro-gramma is in ieder geval een flink aan-tal pagina’s ingeruimd voor de econo-mie. Dat is positief!”

door Ron Gregoor

BERGEN OP ZOOM - Dat blijktuit het kwartaalbericht Industrie vanING. Uitvoer en voorraadvormingzorgen voor aantrekkende groei in deeerste helft van dit jaar. Onder in-vloed van een sterk groeiende buiten-landse vraag nemen de orderontvang-sten sinds mei 2009 weer toe. De be-tere vooruitzichten hebben ervoor ge-zorgd dat bedrijven in het laatstekwartaal van 2009 minder op hunvoorraden zijn gaan interen. Vanwe-ge de verbeterde vooruitzichten gaansteeds meer industriebedrijven in deeerste helft van dit jaar over tot voor-raadopbouw. Dat vertaalt zich in een

tijdelijk hogere productiegroei. Devraag naar Nederlandse goederen van-uit landen buiten de eurozone wordtgestimuleerd door de zwakkere euro.Niettemin is de explosieve groei vande uitvoer naar China in een paarmaanden tijd vrijwel stilgevallen. Hetgoede nieuws is dat de Nederlandseuitvoer naar West- Europa nog altijddriekwart van de buitenlandse vraag,tegelijkertijd fors is toegenomen. Hetpositieve effect van stimuleringspak-ketten op de wereldeconomie zal ditjaar aan kracht inboeten, waardoor debuitenlandse vraag naar Nederlandseproducten geleidelijk minder sterk zalgroeien. Voor het eerst sinds het be-gin van de recessie weten industriële

ondernemers hun afzet dit jaar weerstructureel op te voeren. Met eengroei van 4 procent komt de produc-tie eind 2010 op een niveau uit datnog altijd 6 procent onder het hoog-ste niveau van voor de recessie ligt.Voor een duurzaam herstel moetende consumentenbestedingen en be-drijfsinvesteringen aanhaken bij degroeiende export. De consumentenbe-stedingen zullen op zijn vroegst in detweede helft van dit jaar voorzichtiggroeien, de bedrijfsinvesteringen pasin 2011. Door de verbeterde afzetmo-gelijkheden en lagere voorraden ziethet merendeel van de industriële on-dernemers kans zijn afzetprijzen teverhogen. Dat is ook nodig om desterk stijgende grondstofprijzen tekunnen doorberekenen. Na drie jaaronafgebroken stijging blijven de loon-kosten per eenheid product begin ditjaar vlak. Voor een structurele verbe-tering van de marges is echter een stij-ging van de bezettingsgraad vereist.

bedrijven >>

Veel lof voor Bergs parkmanagementDe gemeente Bergen op

Zoom hanteert een geheeleigen wijze voor het parkmanage-ment van de drie bedrijventerrei-nen. In de overkoepelende Stich-ting Parkmanagement zijn allepartijen vertegenwoordigd: de on-dernemersverenigingen van debedrijventerreinen, gemeente, po-litie en brandweer. Samen wakenzij over het duurzame beheer vande industriegebieden.

Herstel van de industrie zet doorOnder impulsen van een toenemende vraag uit het buitenland en

hernieuwde voorraadvorming groeit de industriële activiteit inNederland. Over geheel 2010 groeit de productie naar verwachtingmet 4 procent. Door een traag herstel van bedrijfsinvesteringen en on-zekerheid rond bestedingen van overheden en consumenten is er voor-lopig echter nog geen sprake van een duurzaam vraagherstel.

17

Robert van Splunter (rechts), Leen Polderman (links) en Leo Luijks. Foto: Aad Meijer

Prijzen zijn in euro’s excl. BTW/BPM en excl. kosten rijklaarmaken. Wijzigingen voorbehouden. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van standaardspecificaties. Ford Business Partner leaseprijzen gebaseerd op 20.000 km/48 mnd en op full operational excl. BTW, brandstof en vervangend vervoer.Genoemde prijzen en prijsvoordelen bij Ford Transit gelden met inachtneming van 400,- subsidie van Senter Novem. *Cool & Sound Pack niet op de Ford Transit Connect.

���� ��� �������

Harde werkers als u proberen te overleven. Door nog

harder te werken en zuinig te doen. Zeg maar back to

basics. Ford helpt u met duizenden euro’s voordeel op de

Transit of Transit Connect in Economy Edition uitvoering.

Met alles erop en eraan om de crisis beter door te

komen. En het blijven wel Ford bedrijfsauto’s. Dus door

en door betrouwbaar. Ook lage kosten per kilometer en

groot laadvolume zijn natuurlijk standaard. Dus zo basic

is de Economy Edition nou ook weer niet. Ga snel naar de

Ford dealer, want de voorraad is beperkt. Op = op!

Bespaar duizenden euro’s met de Economy Edition!

’n Slimme ondernemer weetwanneer-ie toe moet slaan.

FordTransit Connect Economy Edition

nu 10.195,-Lease vanaf 299,- p.mnd. met FordBusinessPartner.

FordTransit Economy Edition nu14.295,-Lease vanaf 379,- p.mnd. met FordBusinessPartner.

Cool&Sound Pack*

• Airco • Easy Sound System 6000 radio/

CD-speler bediening aan stuurkolom

• MP3-speler aansluiting • Roetfilter

Normaal 1.700,- Nu 500,-

sla

3.855,-2.155,-

Autobedrijf IriksSteenbergen: 0167 - 56 66 62.

Automobielbedrijf KesselOudenbosch: 0165 - 31 38 58.

Bergen op Zoom: 0164 - 25 02 00.Oostburg: 0117 - 38 32 30.Roosendaal: 0165 - 54 81 61.

Van de Reewww.fordvanderee.nl

Waar vindt u een kwaliteitsinjectie voor uw bedrijf?

Waarom Nederlanders naar Vlaanderen komen?Voor dat Bourgondische trekje, alom gewaardeerd, gekenmerkt door hoge kwaliteit,

verfijnde afwerking en excellente dienstverlening. Met volop ruimte voor creativiteit,

innovatie en ontwikkeling, weerspiegeld in een bruisend bedrijfsleven.

Ook daarvan geniet u mee in Vlaanderen. Die welvarende regio, waar alle goede dingen

van Europa samenkomen, geeft uw onderneming een stevige kwaliteitsimpuls.

Flanders Investment & Trade | Belgische ambassade

Koninginnegracht 86 | NL - 2514 AJ ‘s Gravenhage | Nederland

T +31 70 416 81 06 | F +31 70 416 81 09 | [email protected] | www.flandersinvestmentandtrade.com

Zakendoen in Vlaanderen? Dat doet u via Flanders Investment & Trade.

Op verzoek van EPZ, COVRA en Delta ontwikkelen deze onderwijsinstellin-gen leerstof die studenten introduceert in en voorbereidt op werken in de nu-cleaire sector. Deze ‘branche’ is als van-zelfsprekend veel breder dan werken in een kerncentrale of bij een organisatie die gespecialiseerd is in radioactief afval.Naast kernenergiecentrales produceren ook ziekenhuizen, onderzoeksinstellin-gen, chemische bedrijven en de offshore radioactief afval. Bij het Zeeuws Radio Therapeutisch Instituut (ZRTI) en diver-se bedrijven in de procesindustrie en de offshore wordt met nucleaire technologie gewerkt. Bovendien moeten uiteraard

(met name in Zeeland) ook veiligheids-diensten gespecialiseerd zijn in dit specia-lisme en de regelgeving kennen, interpre-teren en handhaven. Het Technocentrum Zeeland heeft partijen als EPZ, COVRA,Delta, NV Economische Impuls, ROC Westerschelde, ROC Zeeland en Hoge-school Zeeland bij elkaar gebracht om blijvend te kunnen beantwoorden aan op de vraag van de nucleaire sector af-gestemde kwalitatieve werkgelegenheid.De onafhankelijke intermediair Techno-centrum Zeeland richt zich op het oplos-sen van regionale knelpunten die bestaan tussen het technisch (beroeps) onderwijs en de arbeidsmarkt. Jongeren interesse-ren voor hoogwaardige werkgelegenheid in de nucleaire technologie is van groot belang voor de Zeeuwse economie. Het Technocentrum verbindt partijen, facili-teert en is als subsidieaanvrager voor de minor Nucleaire Technologie eindver-antwoordelijk voor het hele project. ,,We hadden al contact met het Technocen-trum Zeeland in verband met de Tech-niekbus. Dankzij deze organisatie kun-nen scholieren ook (gratis) een bezoek

brengen aan bedrijven die werken met nucleaire technologie. Het Technocen-trum heeft het initiatief genomen bedrij-ven in deze sector bij elkaar te brengen.Via een regio analyse worden knelpunten van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt in kaart gebracht, ook knelpunten in de nucleaire sector”, aldus Ewoud Verhoef,plaatsvervangend directeur van de Cen-trale Organisatie voor Radioactief Afval (COVRA). Deze organisatie heeft (als enig bedrijf in Nederland) tot taak om radioactief afval op professionele wijze te verzamelen, te verwerken en op te slaan.Om de zorgtaak voor het radioactieve af-val te kunnen uitvoeren heeft COVRA een opslag- en verwerkingsfaciliteit gere-aliseerd in Vlissingen Oost. Op het twin-tig hectare bestrijkende COVRA terrein kan het radioactief afval in de komende 100 jaar ruimschoots worden opgeslagen.Peter van der Heide, projectcoördinator nucleaire technologie van de Hogeschool Zeeland: ,,Wij beogen jongeren te inte-resseren voor (hoogwaardige) werkgele-genheid in de nucleaire technologie. De minor kan worden gevolgd door studen-

ten van de HBO opleidingen Algemene Operationele Technologie, Elektrotech-niek, Werktuigbouwkunde, Maritiem Officier en Chemie plus daarnaast door iedere HBO student met een bèta ach-tergrond. De banen in de nucleaire sec-tor hebben veelal een grote praktijk- en creativiteit component, waardoor men maximaal wordt uitgedaagd.” De minor

start in september 2010 en duurt een half jaar. De studenten zullen tijdens de lessen veel contacten hebben met bedrijven uit de nucleaire sector.Binnen het samenwerkingsproject tussen bedrijfsleven en onderwijs zijn ook de beide ROC's op MBO-niveau een minor 'nucelaire technologie' aan het ontwik-kelen.

De nucleaire sector in Zeeland voorziet in hoogwaardige werk-

gelegenheid. Het is voor onze pro-vincie essentieel om de infrastruc-tuur in dit specialisme te bieden die continuïteit garandeert. De nucleaire minor op de Hogeschool Zeeland,ROC Westerschelde en ROC Zee-land speelt hier prima op in.

• Ewoud Verhoef (links, plaatsvervangend directeur COVRA) en Peter van der Heide (projectcoördinator HZ).

EDISONWEG 53B VLISSINGEN

TEL: 0118-48 68 10, FAX: 0118-48 68 11EMAIL: [email protected]

WWW.TECHNOCENTRUMZEELAND.NL WWW.BEDRIJFPLUSSCHOOL.NL

Technocentrum Zeeland brengt partijen bij elkaar Nucleaire specialisatie in Zeeuws onderwijs

door Ad van Bladel

BERGEN OP ZOOM - De vraagdie ook in Bergen op Zoom centraalstaat is op welke manier overheid, on-dernemers en onderwijs tot elkaarkunnen komen om elkaar richting ar-beidsmarktproblematiek te versterkenen eventuele problemen het hoofd tebieden. Daarin besloten ligt dus hetgezamenlijk belang van deze eenhe-den. De bijeengekomen vertegen-woordigers zijn het eens over het feitdat er zeker een gezamenlijk belangis. Astrid Verbraak neemt de aftrapmet de stelling dat een gezonde ar-beidsmarkt moet worden gecreëerdwaarin alle partijen zich zo goed mo-gelijk kunnen vinden. Verbraak:‘Vraag en aanbod moeten uiteraardzo goed mogelijk op elkaar worden af-gestemd. Heel belangrijk daarin wasde oprichting van de Adviesraad vanhet WSP, het werkgevers service-punt, waarin alle hier aanwezige par-tijen zitting hebben. Het doel ervan isgeweest korte lijnen tussen de drie o’ste bewerkstelligen; het creëren vaneen platform om gezamenlijke even-tuele problemen op de arbeidsmarkthet hoofd te bieden. De oprichting er-van geschiedde hier in 2007 maar ge-zegd moet worden dat de kredietcrisiswel voor enige vertraging heeft ge-zorgd. Eenvoudigweg omdat werkge-vers de afgelopen tijd moeite genoeghadden om het hoofd boven water tehouden. Daardoor was het moeilijker

hen te enthousiasmeren. De inzetmoet duidelijk van alle drie de par-tijen komen. Alleen dan kan deze sa-menwerking zo zinvol én succesvolzijn zoals ze ooit is bedoeld.’ Miekevan der Zon valt haar bij met de op-merking: ‘We zijn nu bezig met eensoort van doorstart om dit belangrijkeplatform van een nieuw elan te voor-zien. In 2009 was het belangrijk ennodig voor het onderling uitwisselenvan informatie met betrekking tot derecessie en hoe deze aan te pakken.Naar de (nabije) toekomst toe willenwe meer projectmatig gaan werken.We moeten en zullen samen optrek-ken om zo een win-win situatie tecreëren.’ Astrid Verbraak: ‘Ik vindhet wel belangrijk om te melden dateen en ander tot stand is gekomen naonderzoek onder werkgevers overhun wensen.’

OnderwijsFred Zacht breekt binnen het geheeleen lans om in dit kader niet alleennaar de huidige tijd en de nabije toe-komst te kijken, maar zeker ook naarde toekomst die nog wat verder wegligt. ‘We moeten de lange termijnniet vergeten omdat we weliswaar nueen arbeidsoverschot hebben, maardit zal op termijn omslaan in een te-kort aan mensen op de arbeidsmarkt.Kijkend naar het onderwijs blijken op-leidingen op maat steeds belangrijkerte worden. Niet iedereen heeft altijdeen opleiding van A tot Z nodig. Eer-

der verworven competenties hoevenniet meer te worden aangeleerd enblijken binnen het onderwijssysteemdaarom zeer belangrijk. Dat gegevenvereist opleidingen op maat en dieverzorgt het ROC ook al in ruimemate. Natuurlijk moet er daarbij wor-den gekeken naar wat de markt, lees:werkgevers, vraagt, maar ik wil tochook sterk pleiten voor opleidingendie heel specifiek zijn en zeer aanslui-ten bij iemands belangstellingswereld.Een voorbeeld: wij bieden een gri-meuropleiding aan waarvan bekend isdat de vraag niet heel groot is. Tóchvind ik het belangrijk dat er een der-gelijke opleiding is. Immers, zo’n vijf-tig procent van alle afgestudeerdenkomt uiteindelijk ook niet in het vakterecht waarvan de studie is afge-rond.’

ZapserviceLiesbeth van Kerkhof-van der Togt:‘Laat ik beginnen met te zeggen datondernemers behoefte hebben aan ta-lenten die voor en met hen kunnenwerken. Echter, mijns inziens bestaater nog steeds een verschil tussen demensen die wij nodig hebben en deopleidingen die ze krijgen. Die gege-vens zijn niet altijd congruent aan el-kaar en vereisen, Fred zei het net al,maatwerk in opleidingen. Verderdenk ik toch dat er in de zin van ar-beidsethos (bij instappers op de ar-beidsmarkt) nog wel iets zou mogenverbeteren. Het is misschien eenopen deur maar het ethos van - bij-voorbeeld - Oost Europeanen is heelwat hoger dan dat van een aantal Ne-derlanders op dit moment. Dat vindik lastig. Ook is de arbeidsmarkt geenzapservice waarbij je al naar gelang jeeigen pet staat, van de een naar de an-der kunt switchen. Ik heb de indruk

dat dit op dit moment helaas nog weleens wordt vergeten.’

Generatie YJacqueline van de Werfhorst luistertaandachtig voor ze haar antwoordhierop formuleert: ‘Je ziet inderdaadwel dat het arbeidsethos in Nederlandaan het veranderen is. Er ontstaat eennieuw soort werknemer die ook ánde-re dingen uit zijn leven wil halen enwerk daarbij als een deel van het ge-heel ziet. Dit zie je voornamelijk bijmensen vanaf pak ‘em beet 1985. Wijnoemen dat wel de generatie Y, men-sen die niet meer alleen gaan vooreen dikke portemonnee of een snelleleasebak, maar zij richten zich ook envooral op duurzaamheid. Misschienwel logisch ook, ze horen weinig an-ders op dit moment. Daarentegen blij-ven ouderen ook van zeer groot be-lang voor de arbeidsmarkt. Recent on-derzoek geeft aan dat binnen nu entien jaar maar liefst zeventig procentvan alle werknemers binnen over-heid, onderwijs en zorg zal uitstro-men.Dat is een zorgwekkende ontwikke-ling omdat het daarbij gaat om300.000 mensen die uit- of doorstro-men. We kunnen het ons eenvoudig-weg niet veroorloven om de ouderenzomaar van die arbeidsmarkt te latenvertrekken. Ook werkgevers zullendus doordrongen moeten wordenvan de meerwaarde die ouderen bin-nen organisaties hebben. Er moét eenmix ontstaan van jongere, maar zekerook van oudere werknemers. Zijbrengen een kennis en houding mee

die bij jongeren niet in die mate aan-wezig is. Bindend vermogen, conti-nuïteit en het op een goede manieroverbrengen van vaardigheden zijn za-ken die je in het bijzonder bij oude-ren terugvindt. Dat zijn zaken die je,ook in de toekomst, niet mag en kuntlaten lopen.’ Mieke van der Zon:‘Nu, maar ook zeker naar de toe-komst toe, is het van belang te erken-nen dat de drie o’s niet zonder elkaarkunnen. Er staan ons nog veel uitda-gingen te wachten die we alleen ineen samenwerkingsverband met el-kaar het hoofd kunnen bieden.’

drie O’s >>

’We kunnen niet zonder elkaar…’

Binnen het krachtenveld van arbeidsparticipatie voor iedereen spe-len ‘de drie o’s - onderwijs, overheid en ondernemers - een grote

rol. In een steeds complexer wordend geheel is een efficiënte samen-werking tussen deze afzonderlijke entiteiten van steeds groter belang.Voor de Ondernemer kwamen alle partijen (zie kader elders op dezepagina) bijeen om te praten over eventuele problemen en mogelijkeoplossingen.

19

DeelnemersAan het gesprek tussen vertegen-woordigers van de drie o’s in Ber-gen op Zoom namen de volgendepersonen deel.Mieke van der Zon: teammanagerparticipatie en inkomen, sociale za-ken gemeente Bergen op Zoom.Fred Zacht: algemeen directeurKellebeek college Bergen opZoom.Astrid Verbraak: vestigingsmana-ger UWV WERKbedrijf.Liesbeth van Kerkhof: directeurEBC Taleninstituut en bestuurslidBZW (Brabantse en ZeeuwseWerkgevers) Bergen op Zoom enlid Adviesraad WSP (wergeversser-vicepunt).Jacqueline van de Werfhorst: be-leidsadviseur sociale zaken ge-meente Bergen op Zoom.

De deelnemers aan het gesprek poseren voor de fotograaf Foto: gemeente Bergen op Zoom

door Dorien van Dijk

BERGEN OP ZOOM - De gemeen-te en ondernemersvereniging Sterckhebben de handen ineen geslagen omde binnenstad verder te verbeteren enschoon, heel en veilig te houden. Hetcentrum als kern van wonen, winke-len en ontspanning. Robert vanSplunter, binnenstadmanager van degemeente, vertelt waar de focus ligt.Er wordt verder gewerkt aan de be-reikbaarheid van het centrum. De bus-remise wordt aangepast, zodat hetniet langer als een ‘obstakel’ wordt ge-zien door het winkelend publiek.Hierdoor wordt de stationsbuurt ookmeer betrokken bij het winkelhart.“Ons beleid is erop gericht de consu-ment in onze stad te brengen”, aldusVan Splunter.Daarnaast staan veiligheid en leefbaar-heid hoog op de agenda. Er werkenzo’n drieduizend mensen in de bin-nenstad en er wonen er een kleinevierduizend. “Iedereen moet zich vei-lig voelen, het centrum moet ook nade winkelsluitingstijd leefbaar blijven.Daarom hangen overal in de stad ca-mera’s en zitten wij regelmatig aan ta-fel met vertegenwoordigers van dewijk, politie en andere belanghebben-den uit het centrum.”

Nieuwe visieOok de winkeliers beseften dat de ro-zet van ‘Beste Binnenstad’ op de Pe-perbus niet eeuwig zou meegaan enhebben een nieuwe visie ontwikkeld,die zich richt op de beleving van deconsument. Denk hierbij aan de kwa-liteit van de openbare ruimte, evene-menten en cultuur. Ook een goede‘routing’ in de compacte stad is vanbelang. Zo is er een looproute in devorm van het cijfer acht, waarvan deene lus wordt gevormd door de Para-de met de filiaalbedrijven en franchise-nemers en andere lus door de speciaal-zaken in het Vierkantje.Lunchrooms en koffietentjes moetenmeer integreren in de winkelstraten.De ‘harde’ horeca, restaurants en ca-fés, concentreert zich op de pleinen.Van Splunter: “De gemeente steltzich pro-actief op; aarzelt niet ompanden aan te werven indien nodig.Dit kan gebeuren bij bijvoorbeeldlangdurige beschikbaarheid van com-merciële ruimte. Wij betrekken daneveneens de betreffende projectont-wikkelaar erbij. Die heeft ook een ver-antwoordelijkheid. Op deze manierhebben we de commerciële ruimtenaan de Korte Meestraat aangekocht,opgesplitst en verhuurd. We stellenals voorwaarde dat de winkeliers diede ruimtes huren, er voor een bepaal-de tijd blijven zitten.”Bever Zwerfsport was ook al enigetijd op zoek naar een pand in Bergen

op Zoom. De gemeente kon dankzijhaar contacten de winkelketen tippenover een pand dat vrijkwam in de Pa-rade. Lukt het niet om een leegstandpand direct weer verhuurd of ver-kocht te krijgen, dan wordt de etalagegevuld met kunst. Dit om de uitstra-ling van de straat te bewaren. VanSplunter: “En mocht er een pandeige-naar tussen zitten die zijn eigendomniet goed verzorgt, dan spreken wijdie daar gerust op aan.”

OndernemersspreekuurOok wanneer een winkelier proble-men heeft kan hij bij de gemeenteaankloppen. “Er was een al twee keer

een bevoorradingsvrachtwagen tegeneen pand gereden. In samenspraakmet de eigenaar van het pand, de win-kelier en de gemeente, is er strate-gisch een bloembak geplaatst. Hier-door is het onmogelijk geworden datpasserend verkeer het pand nog zal be-schadigen”, vertelt de binnenstadma-nager, die veel van deze en andereproblemen aanhoort op het onderne-mersspreekuur, elke laatste dinsdagvan de maand. “Van half acht tot ne-gen kunnen ondernemers onaange-kondigd bij wethouder Ton Linssenbinnenlopen. Samen proberen wedan op korte termijn een oplossing tevinden voor een probleem.”

Ondertussen gaat de gemeente Ber-gen op Zoom verder met het verbete-ren van de drie veelbesproken plei-nen: het Korenbeursplein, Catharinap-lein (‘Vismarkt’) en de Korenmarkt.Na de stopzetting van het gedoogbe-leid en de uitvoering van het fietsen-plan, moeten de pleinen meer geïnte-greerd worden in het stadshart. “Hetmooiste zou zijn dat er hier een soort‘zwerfmilieu’ ontstaat met aparte win-keltjes, die uitnodigen tot ontdekken.Dit stuk grenst namelijk weer aan‘het Vierkantje’, waar verschillendespeciaalzaken zijn gevestigd”, verdui-delijkt Van Splunter. “We willen na-tuurlijk graag internationale winkelsnaar onze binnenstad halen, zoals eenZara die nog op onze verlanglijststaat. Ook winkelformules alsOil&Vinegar, Vögele, Lifestyle zienwe graag in Bergen op Zoom.”

ConcurrentiepositieDe gemeente zet zich in om doormiddel van strategische aanwervingvan panden en de verstrekking van‘microkredieten’ op de huur, de drem-pel voor (startende) winkeliers te ver-lagen en het straatbeeld aantrekkelij-ker te maken. Tegelijkertijd heeft on-dernemersvereniging Sterck de taakop zich genomen om meer bezoekersnaar het centrum van Bergen opZoom te trekken en de concurrentie-positie van het winkelhart te verbete-ren. Deze dynamische samenwerkingtussen de gemeente en Sterck is in2008 vastgelegd in een convenant,met als doel meer bezoekers naar Ber-gen op Zoom te krijgen, de omzetvoor de winkeliers te vergroten en de

concurrentiepositie van de binnenstadte verbeteren.De ondernemersvereniging en de ge-meente organiseren samen evenemen-ten en maken geld vrij voor sfeerver-lichting, een jaarmarkt en thema’s tij-dens de koopzondagen. Iedere eurodie Sterck hiervoor ophaalt bij de zelf-standig ondernemers, wordt door degemeente verdubbeld tot een bedragvan 100.000 euro. Zo hopen de par-tijen de dynamiek in de detailhandelte bevorderen en de potentie van debinnenstad optimaal te benutten. VanSplunter: “We richten ons voorname-lijk op de kleine zelfstandige onderne-mers. Dit om tegenwicht te bieden te-gen de schaalvergroting. We onder-zoeken momenteel of het mogelijk iseen stimuleringsfonds voor de klein-schalige detailhandel op te richten.Meer variatie in winkels geeft meerbeleving. We willen natuurlijk graaginternationale winkels naar onze bin-nenstad halen, maar we proberen ookde kleine ondernemers echt te hel-pen. Komt er een aanvraag binnenvoor een bepaalde locatie en komt de-ze niet helemaal overeen met het be-stemmingsplan, dan kijken wij als ge-meente daar met open vizier naar.Wij spelen graag in op de veranderen-de markt. Dit ten behoeve van de ont-wikkeling en het onderscheidend ver-mogen van het winkelgebied én debewaking van de identiteit en het ima-go van onze mooie binnenstad. Meteen nieuw beeldmerk in de vorm vaneen uitroepteken roept de gemeenteiedereen op het unieke van Bergenop Zoom als ambassadeur uit te dra-gen.”

Bergen streeft naar structuur in de stad

<< binnenstad

J e wordt in 2007 ‘Beste Binnen-stad’ in de categorie middel-

grote steden. Inwoners zijn trots,10% meer bezoekers in de binnen-stad en meer Belgische gasten.De tweejaarlijkse titel heeft Ber-gen op Zoom veel gebracht, er isgezaaid en geoogst, maar de blikblijft naar voren gericht. Er ge-beurt veel in het stadscentrumvan Bergen op Zoom.

Drukte in de winkelstraten. Foto: archief BN De Stem

20

Trekpleister Media Markt. Foto: gemeente Bergen op Zoom

In vogelvlucht- Bergen op Zoom heeft iets meerdan 65.000 inwoners

- Belangrijke evenementen: Bourgon-dische Krabbenfoor, Maria Omme-gang, De Zoomerspelen, Jazzweek-end, Poptocht, Zomerfestival, HortusMusicus Religiosus, Festival of Less-ons & Carols, ProefMei en carnaval.

- De beste binnenstad van Nederlandvan 2007 tot 2009 bestaat uit twee lus-sen:het Paradegebied en het Vierkant-je. De verbinding met deze gebiedenis het plein Grote Markt, waar veelterrassen en horecagelegenheden zijn.

- Sinds eind 2006 heeft Bergen opZoom een nieuw winkelgebied: deParade, dat op het voormalige Tha-liaplein en het St. Josephplein ligt.

- Markt is er elke donderdag van09.00 tot 15.30 uur op de Kaai.

- Bekende Bergenaren: DesideriusErasmus (filosoof, 1466- 1536), AMde Jong (schrijver 1888- 1943), An-ton van Duinkerken (schrijver, 1903-1968), Rinus Bennaars (voetballer,1931), Ed Nijpels (politicus, 1950),Rob de Nijs (zanger, 1942), CornaldMaas (schrijver en presentator, 1962),Erik Breukink (wielrenner, ploeglei-der, 1964).

- De naam Bergen op Zoom is op deArc de Triomphe in Parijs te vindenals een van de veroverde steden vanhet Franse Rijk.

- Tot de Franse overwinning van1747 stond Bergen op Zoom bekendals La Pucelle (de maagd), omdat de-ze nog nooit veroverd was door eenvijandelijke mogendheid.

- Bergen op Zoom wordt wel de ker-misstad van Nederland genoemd om-dat veel exploitanten hier hun origi-ne hebben. De draaiorgels van Perléwerden in Bergen gebouwd. In hetMarkiezenhof is een permanente ten-toonstelling gewijd aan de kermis.

- Bergen op Zoom is tevens eenklein plaatsje in Suriname.

bergen op zoom in beeld >>

De mooie plekjes van Bergen op Zoom

21

door Ron Gregoor

VLISSINGEN - Je moet ergens be-ginnen, zegt Joop van Bel. “Richt jevoorlopig helemaal op de leisure, hettoerisme. We hebben daar alles voorin huis. We liggen aan zee, hebbeneen prachtig strand. We hebben, vindik, een van de mooiste boulevardsvan Europa. Daar zouden wat mij be-treft wat meer strandgerichte activitei-ten moeten plaatsvinden. Om eenseen voorbeeld te noemen: er zijn ge-noeg terrassen, café’s en restaurants,maar die zijn allemaal gericht op debezoeker die geen zand aan zijn voe-ten heeft. Terrassen, café’s, maar ookwinkels zouden zich wat meer moe-ten richten op de strandgast. Een paarloungebars op het strand bijvoor-beeld. Winkeltjes, dat hoeven er maartwee te zijn, die strandspullen verko-pen, strandstoelen en windschermenverhuren. Souvenirwinkeltjes. En alser straks een grote jachthaven komtin Vlissingen, dan zouden er aan wa-tersport gerelateerde winkels moetenkomen. Dat trekt extra toeristenaan.”

Een Brabander die in Vlissingen hetbed moet opschudden. Dat is niet zovreemd als het lijkt. Joop van Bel staatlandelijk bekend als een geslaagd city-manager. Niet voor niets verlengenze zijn contract in Gorinchem. Vlissin-gen zocht ‘een buitenstaander, meteen frisse blik op de stad.’ En VanBel? “Ik hoefde er niet over na te den-ken. Ik kom al meer dan vijftig jaarmet grote regelmaat in Zoutelande enheb altijd al eens gedacht: in deze re-gio zou ik nog wel eens willen wer-ken. Nu is het dan zover.”Twee dagen in de week werkt VanBel in Vlissingen, de andere drie is hijbezig in Gorinchem. “En de dagenzijn hier meer dan gevuld. Ik hebmijn agenda vol en verveel me hiergeen moment.”

LeegstandEr staat hem wel wat te doen. De re-cessie treft ook de Vlissingse binnen-stad. Het centrum is de laatste decen-nia geweldig opgeknapt, de boule-vard is een juweeltje geworden, hetwinkelcentrum is gemoderniseerd enuitgebreid. Maar toch. Er staan nogalwat winkelpanden leeg, met name inde Walstraat. “Hoe dat komt? Hetgaat nu eenmaal slechter met de eco-nomie, ook hier. Je moet ook nietvergeten dat er hier maar een kleinachterland is. In heel Walcheren wo-nen maar amper 115.000 mensen.Met name in de winter is er aanzien-lijk minder traffic in het centrum.Daarbij komt dat Vlissingen op eensteenworp afstand ligt van Middel-burg. Er zijn Vlissingers die dichterbij Middelburg wonen dan bij hetcentrum van Vlissingen. Dat merk jeaan het winkelbezoek. En als er ineen straat enkele winkels noodge-dwongen sluiten heeft dat ook effect

op het bezoek van de consument aande achtergebleven collega’s. Vervol-gens is het dan weer moeilijker omondernemers te zoeken voor die pan-den.”

Wat kan een centrummanager doenaan leegstand ?Van Bel: “Daar kan je zeker momen-teel weinig succes in behalen. Bij suc-cesvolle ondernemers kun je het cen-trum met haar positieve elementenonder de aandacht brengen. Meerkan nauwelijks. Je moet geluk heb-ben om op het juiste moment bij zo’nondernemer binnen te stappen of sig-nalen in die richting opgevangen heb-ben. Voor het grootwinkel- en filiaal-bedrijf geldt dit nog sterker. Dit soortbedrijven doet constant onderzoeknaar mogelijkheden voor uitbreidingen zijn uitstekend op de hoogte vande mogelijkheden die de Nederlandsesteden hebben. Je kunt ook moeilijknaar een winkelier, die nog een con-tract van een jaar of langer met zijnverhuurder heeft, stappen en hem hetaanbod doen zich in de binnenstad tegaan vestigen. Dat werkt niet. Wel alsiemand toch weg wil, dan kun jehem op alle mogelijkheden wijzen.”Het valt hem trouwens wel op datVlissingen in verhouding weinig win-kels van landelijke ketens heeft. Omsamen met de eigenaren van commer-cieel vast goed en makelaars, de schou-ders onder de aanpak van de leeg-stand te zetten heeft de manager daar-voor een werkgroep opgericht. Diewerkgroep onderzoekt alle mogelijk-heden. Zij bekijkt wat een stad als

Vlissingen eigenlijk nodig heeft omtot een evenwichtig branche aanbodte komen en benadert kandidatenvoor vestiging in het centrum. Van

Bel heeft trouwens meer werkgroe-pen in het leven geroepen. Zo is ereen denktank die zich moet buigenover de ontwikkelingsmogelijkheden

van de binnenstad, een werkgroepmasterplan en een werkgroep Keur-merk Veilig Ondernemen. “Zo’n 30,40 actieve ondernemers zijn constantbetrokken bij dat overleg”, zegt hij.“Overleg en samenwerking is een eer-ste vereiste om tot een succesvolle bin-nenstad te komen. Want in dit gevalis 1 plus 1 niet 2, maar 4. In onderlingoverleg kan zoveel.”

Geen MiddelburgVlissingen moet zich, vindt Van Bel,in ieder geval niet vergelijken metMiddelburg. Daar moet de stad zichniet aan willen meten. “Vlissingen enMiddelburg zijn twee heel verschillen-de steden. Vlissingen zou, om te be-ginnen, een winkelbestand moetenhebben dat geënt is op de eigen bevol-king. De inspanningen moeten erthans op gericht zijn alle Vlissingers tebewegen in eigen stad te winkelen.Vlissingen moet zich in eerste instan-tie richten op het toerisme. Daar ligtop Walcheren haar sterkte. Als dietoeristen in groten getale komen, zoe-ken ze vanzelf wel een weg naar hetwinkelgebied. Logisch is het dan datals gevolg hiervan nieuwe bedrijvenzich in de binnenstad vestigen. Wantwie wil er nu niet zitten in een bin-nenstad die in de zomermaanden tien-duizenden bezoekers krijgt.”Ruim baan voor het toerisme dus, ishet devies van Van Bel. Een deel vande boulevard, het eerste “stranddeel”,zal zich nog meer moeten richten ophet strandtoerisme. “Een loungebar ala Bloemendaal. Met aan de anderekant horeca die zich weer op een an-dere doelgroep richt. Horeca watmeer gericht op de strandgast.” Ookwat detailhandel gericht op strandbele-ving moet daar een plaats krijgen. Enook activiteiten die onder andere ge-richt zijn op “zien en gezien wor-den”.Vlissingen gaat dit najaar het Bel-lamypark aanpakken. “Dat wordt eenprachtig gebied”. De komende tijdwil het centrummanagement met dedaar gevestigde ondernemers pratenover de winterterrassen. Het heeft depotentie nog meer uit te groeien toteen geweldige plaats om te recreë-ren.”Wat Van Bel ook heeft bereikt: de ge-meente, eigenaren van panden en on-dernemers gaan met elkaar aan tafelzitten om de Sint Jacobspassage op teknappen. Hij heeft er wel vertrou-wen in, het wordt mooi daar.En natuurlijk doet ook de invullingvan het Scheldekwartier het centrumgoed. De nieuwe wijk grenst aan debinnenstad. Meer mensen, eenmooier uitzicht vanuit de binnenstad,meer activiteiten.Van Bel verwacht dat het uiteindelijkallemaal wel goed komt. Hij consta-teert al heel voorzichtig een kente-ring. “De laatste twee, drie wekenben ik al naar vijf openingen van be-drijven geweest. Dat mag toeval zijnmaar toch is het een goed teken.”Waar hij samen met gemeente en on-dernemers nog wel aan moet werken,is het verbeteren van het imago vanVlissingen. “Dat is geen eenvoudigkarwei. Dordrecht zet alle zeilen bijom haar imago te verbeteren en nogboekt men daarin weinig resultaat.Terwijl wanneer steden als Breda enMaastricht zouden aanmodderen, hettoch altijd wel ‘de mooie steden’ zul-len blijven. We moeten iedereen dui-delijk maken hoe mooi Vlissingen is.Wat hier allemaal te doen is. En dat isveel. Daar moeten we met zijn allenheel hard aan werken.”

Joop van Bel schudtbed op in Vlissingen

<< citymanager

Bredanaar Joop van Bel wasjarenlang citymanager in

zijn geboortestad. Dat bezorgdehem een goede naam in het land.Gorinchem vroeg hem eens te be-kijken hoe de binnenstad nieuwleven ingeblazen kon worden enin augustus vorig jaar stond de ge-meente Vlissingen bij hem op destoel. Hij is daar nu bijna een jaarcentrummanager en heeft het alle-maal duidelijk voor ogen: toeris-me is voor de stad van levensbe-lang.

Van beroep: citymanager- Joop van Bel, 63, is geboren en getogen Bredanaar. Hij is ongeveer vijf-tien jaar actief als citymanager. “Citymanagement is over komen waaien uitEngeland. In de tijd dat ik begon was daar geen studie voor, er was wel lite-ratuur over, maar alleen Engelstalig. Je bent dus automatisch een autodi-dact. Volgens mij was ik bij de eerste groep centrummanagers in Nederlandmaar momenteel zeker een van de langst zittende.”- Van Bel werkte na zijn studie jaren bij Meeus makelaardij en onroerendgoed in Breda. Min of meer bij toeval werd hij centrummanager. “Ik was alvrij actief betrokken bij de binnenstadsvereniging in Breda. Op een bepaaldmoment vroegen ze me of ik me professioneel wilde bezighouden met debinnenstad van Breda. Daaruit is daar het centrummanagement gegroeid.”- Joop van Bel was ongeveer acht jaar citymanager van Breda, de stad dieonlangs de titel ‘Beste Binnenstad van Nederland’ kreeg toebedeeld. Hijhield zich ook bezig met een project in Burgh Haamstede en hij was tussen-door 1 jaar interim manager op een horecalyceum. Zes jaar al is hij nu cen-trummanager van Gorinchem, waar hij drie dagen in de week mee bezig is.Sinds vorig jaar is Van Bel citymanager van Vlissingen. Hij heeft nog eencontract tot augustus 2011. In Gorinchem heeft hij onlangs voor drie jaarbijgetekend. “Dat is dan mijn laatste kunstje, dan stop ik ermee. Dan ben ikook 67.”- Wat is een citymanager?Van Bel: “Een city- of centrummanager brengt alle betrokken partijen ineen binnenstad bij elkaar met de bedoeling daar een betere binnenstad vante maken. De betrokken partijen in Vlissingen zijn gemeente, detailhandel,horeca, Kamer van Koophandel, Vlissingen promotie en de Rabobank. Be-woners worden daar waar nodig geconsulteerd. Vlissingen moet een bin-nenstad krijgen waar mensen graag komen. Zowel op de boulevard, aan hetstrand, op de terrassen, in het winkelcentrum en bij attracties als musea, hetArsenaal en Iguana. Hierdoor krijgt de binnenstadeconomie een boost. Datbegint allemaal met een goede communicatie. Dingen kunnen pas gereali-seerd worden als partijen elkaar verstaan.”

Joop van Bel voelt zich thuis in Vlissingen. Foto: duofoto

22

door Loes van der Hoeven

GOES - Afgelopen maand maaktemoederbedrijf Libéma bekend dat bijde Zeelandhallen zeven arbeidsplaat-sen vervallen. Een van de mensen diestraks niet meer terugkeren, is JeanetMenheere, jarenlang de dragendekracht van Contacta. “Heel verve-lend, ik heb dat ook niet aan zien ko-men”, zegt Frank de Bot, BusinessUnit Manager Exhibitions van Libé-ma.De reorganisatie bij de Zeelandhallenen het vertrek van Menheere hebbengeen gevolgen voor Contacta. DeBot zal zich zelf met de organisatievan het evenement bezig houden.“We gaan met heel veel enthousias-me en professionalisme de organisatievan de beurs aanpakken”, zegt hij. Dekwaliteit van de beurs blijft gewaar-borgd, vooral ook omdat de organisa-tie gebruik kan maken van de experti-se van moederbedrijf Libéma.

Sinds de herpositionering van Zee-landhallen Goes eerder dit jaar, profi-leert de beursorganisator zich als dévaste new business leverancier voorhet bedrijfsleven in het Deltagebied(Zeeland, Zuid-Holland, West-Bra-bant en Vlaanderen). Het leggen en sa-menbrengen van duurzame contactenzijn onderdeel van de pro-actieve net-werkorganisatie die ZeelandhallenGoes gaat vormgeven als het ONZ:Ondernemers Netwerk Zeelandhal-len.Die bundeling van expertise en inte-resse zal ongetwijfeld uitmonden inverrassende, gezamenlijke beurspre-sentaties.Projectleider Contacta.nl 2010 Frankde Bot stimuleert zijn doelgroepen

voortdurend tot het leggen van dezenieuwe verbindingen.Frank de Bot: “Met onze partners be-spreken wij graag de talloze mogelijk-heden, waarop zij zich gezamenlijkmet anderen effectief kunnen profile-ren.Daarbij denken wij bijvoorbeeld aaneen sportvereniging die met de ledenvan haar businessclub een plein zoukunnen vormen.Een congresbureau dat zijn relaties dégelegenheid biedt, zich met hem indrie dagen tijd te presenteren aanruim 12.000 bezoekers uit alle wind-streken, maar ook een totale keten uitbijvoorbeeld de bouw of onderne-mers uit een bepaalde branche.Zeeuwse gemeenten hebben al jaren-lang pleinen op Contacta.nl. Onswerkgebied strekt zich echter uit totver over de provinciegrenzen, een no-viteit zou dan ook zijn een Brabant,Zuid-Holland of een Vlaams Plein.Vanzelfsprekend kunnen eveneens demogelijkheden van onze partners inhet Zeelandhallen Leisure Centerworden benut. De organisatie vanContacta.nl bemiddelt bijvoorbeeldin het organiseren van productpresen-taties en workshops in de Merral Bio-scoop.Gezamenlijk exposeren levert voordeelnemers een win-winsituatie op.Het verstevigt de onderlinge samen-werking en drukt de kosten, maarbiedt ook starters en kleinere organisa-ties de mogelijkheid, zich professio-neel te presenteren op het grootste za-kelijke event van Zuidwest-Neder-land.”De belangstelling voor Contacta.nl2010 is groot. De Bot: “Veel organisa-ties worden zich steeds meer bewustvan het feit dat zij zich moeten laten

zien om gezien te worden. Inmiddelshebben wij diverse pleinen mogenboeken. Hoewel de inschrijving voorde gezamenlijke presentaties sluit op1 juni 2010, zullen wij alle reeds aan-gemelde individuele deelnames opvolgorde van binnenkomst behande-len en na bovengenoemde datum,qua ruimte zo effectief mogelijk pro-beren in te passen op de beursvloeren te voldoen aan de wensen van deexposanten.”

MinisymposiumHet thematiseren van Contacta.nl isde afgelopen jaren succesvol geble-ken. De organisatie prolongeert daten heeft ‘Duurzaam Ondernemen inTechniek’ als overkoepelend beursthe-ma gekozen.

In 2010 staan vooral centraal:- Bouwtechniek- Installatietechniek- Elektrotechniek- Industriële techniekHet beursthema krijgt, evenals dedeelnemers veel aandacht in de com-municatie rondom Contacta.nl.Exposanten die affiniteit hebben metDuurzaam Ondernemen in Techniekkunnen kiezen voor een stand in deDuurzaam Ondernemen Hal en des-gewenst bijdragen aan de presentatiesop het daarin aanwezige Thema Po-dium. Ook techniek rondom Energieen Klimaat, Afval, Milieumanage-ment en Advies krijgen ruimschootsde aandacht.

Inmiddels wordt gewerkt aan een pro-gramma voor het Thema Podium,dat zorgt voor diepgang, interactie endat een extra kwaliteitsimpuls geeftaan Contacta.nl.Tevens heeft Contacta diverse part-ners benaderd om gezamenlijk een mi-nisymposium rondom het beursthe-ma mogelijk te maken. Daar zullengastsprekers zowel standhouders als

bezoekers informeren over het huidi-ge en toekomstige ondernemerskli-maat, alsmede over hun visie op

Duurzaam Ondernemen in Tech-niek.www.contacta.nl, www.zeelandhallen.nl

contacta >>

Krachtige tool van Contacta.nl

Alweer jarenlang vormen de gezamenlijke presentaties in de vormvan een stand, plein of paviljoen een van de krachtige tools van

Contacta.nl. Ook de 2010 editie zal zich kenmerken door bundelingvan de expertise van allerlei organisaties en branches.

23

Altijd een gezellige drukte op Contacta. Foto: duofoto

door Annelies Wijnen

Het kantoor oogt licht en ruimtelijk,doordat de muren zijn weggehaald ende overgebleven wanden zijn voor-zien van zonnige kleuren. Het pandbevindt zich recht tegenover het voor-malig gemeentehuis van Rijsbergen.Medewerkster Nicole en freelancerRenske zijn druk aan de slag met tele-foon en computer. Vanaf 1 april isJobVille versterkt met vaste mede-werkster Liesbeth, afkomstig uitVlaanderen. Zij heeft vooral ervaringen contacten in België, het gebiedwaar ook de eigenaar zijn eerste werk-ervaringen heeft opgedaan. “We heb-ben de eerste kandidaten geplaatst bijverschillende opdrachtgevers”, zegtPeemen gedreven. “Het eerste kwar-taal zit erop en ik ben zeker niet onte-vreden.” Toch een verrassend geluidin tijden van recessie.

Bedrijfsplan en missieHij heeft een jaar geleden het besluitgenomen om voor zichzelf te begin-nen. Naast zijn baan heeft hij in die af-gelopen periode vooral gewerkt aaneen goed bedrijfsplan en de formule-ring van een missie. De eerstkomendetijd richt hij zich vooral op functies inde sales en marketing en eventueel hu-man resources. Dat laatste heeft te ma-ken met zijn eigen achtergrond. Nazijn studie Personeelswetenschappenaan de Universiteit van Tilburg ginghij aan de slag bij een bedrijf in Ant-werpen. “Ik heb in die tijd veel zaken

gedaan met bureaus voor het aantrek-ken van het juiste personeel”, aldusPeemen. “Ik had te maken met degrote kantoren in Amsterdam en Brus-sel. Ik wilde het werk zelf doen, zelfvoor opdrachtgevers aan de slag, zelfmensen bemiddelen naar goede func-ties.”

Eigen businessmodelHij werkt hard aan een eigen business-model om het verschil te maken metandere bureaus. “Ik probeer een goe-de band op te bouwen met het bedrijfdoor onder andere spreiding van risi-

co en kosten voor de opdrachtgever.Het gaat mij niet alleen om de juistepersoon op de juiste plaats en vervol-gens een percentage voor de plaatsingte ontvangen. Bij mij gaat de garantieverder dan de voordeur.” Op dezewijze hoopt hij de opdrachtgever aanzich te binden zodat vervolgopdrach-ten niet langer uitblijven. Meer de-tails over zijn businessmodel kan hijop dit moment niet geven. “De con-current leest ook”, zegt hij lachend.”Bedrijven helpen bij het vinden vanhet juiste personeel is steeds meer eenspecialisatie”, zegt hij. “Natuurlijk is

de concurrentie groot en vissen velenin dezelfde vijvers. Toch blijvenmond tot mond reclame en je eigennetwerk belangrijk. Mensen willeneen goed persoonlijk contact.” Nietvoor niets is zijn mailbox elke weekgevuld met cv’s van mensen, die opzoek zijn naar een nieuwe uitdaging.Hij werkt op basis van no cure nopay en gelooft niet in exclusiviteit.“Bedrijven willen flexibel opererenen niet vastzitten aan een contract ofleverancier. Je kunt je droomkandi-daat immers ook bij de bakker om dehoek tegenkomen.” Ook na plaatsingvan een kandidaat houdt hij contactmet de opdrachtgever en met de ge-plaatste kandidaat. “Ik wil voor heneen loopbaanpartner zijn en hen onaf-hankelijk adviseren op het gebied vanloopbaanmanagement.” Daarnaastheeft hij plannen om in 2011 te star-ten met een eigen tak training en ad-vies.

BeneluxbedrijvenDe keuze voor Beneluxbedrijven ligtvoor de hand. “Ik heb de afgelopen ja-ren een netwerk opgebouwd in Ne-derland en België.” De keuze voorvestiging in de directe omgeving vanBreda is een logische. “Deze regioligt heel centraal ten opzichte van desteden Antwerpen en Brussel aan deene kant en Amsterdam en Rotter-dam aan de andere kant. Hier liggengenoeg kansen voor bedrijven de ko-mende jaren.” Amerikaanse en Aziati-sche bedrijven zoeken juist in deze re-gio een locatie voor een Beneluxvesti-ging met Europa als achterland. Mo-menteel heeft hij klanten van Brusseltot Rotterdam en variërend van be-drijfjes met vijf man personeel enflink groeipotentieel tot corperate be-

drijven met vijfduizend medewer-kers. Om het internationale karaktervan het bedrijf te benadrukken is dewebsite volledig in de Engelse taal op-gesteld. De fotografie doet denkenaan een metropool elders op de we-reld. “Wij werken voor internationa-le bedrijven en soms met internationa-le kandidaten. Dan is Engels de voer-taal.” Human Resources is een lifecir-cle volgens Peemen. “Je start met re-cruitment van een kandidaat voor deopdrachtgever en vervolgens blijf jede kandidaat begeleiden en de op-drachtgever adviseren. De kansen lig-gen voor het oprapen als je ze maarwilt zien.”

door Ron Gregoor

BREDA - Willemsen- van der Knaapen Smit vormen sinds februari samenhet bureau BARED, dat staat voorBARbara en EDwin. Beiden komenuit de evenementenwereld, ze organi-seerden samen beurzen en begeleid-den grote projecten.BARED besloot tot het organiserenvan een netwerkbeurs vooral vanwe-ge het wegvallen van de Regio Busi-ness Dagen in Breda. Zij zagen eengat in de markt. BARED constateer-de dat ondernemend Breda duidelijkbehoefte heeft aan een dergelijke busi-ness-to-business beurs. Zij zocht eenattractieve locatie, laagdrempelig, ookqua kosten voor de deelnemende be-

drijven. Het Rat Verlegh Stadion isdie ‘bijna perfecte locatie’ met ruimeparkeergelegenheid, horecavoorzie-ningen in huis. BARED rekent vooreen basis business unit, compleet aan-gekleed, 600 euro.

NetwerkenBusiness Point Breda is een netwerk-beurs. Voorafgaand aan de beurs is ereen kick off, waarbij bedrijven de ge-legenheid krijgen zich te presenteren.Daarnaast wordt ruime aandacht gege-ven aan het nieuwe digitale netwer-ken, LinkedIn en Twitter. Tijdens debeurs is op een groot scherm de Twit-ter communicatie te volgen. „Wij on-derscheiden ons van andere netwerk-evenementen doordat we een duidelij-

ke meerwaarde creëren voor de deel-nemers”, zeggen Willemsen- van derKnaap en Smit.Business Point Breda wordt dus ge-houden op woensdag 2 en donderdag3 juni. Op beide dagen is de beurs ge-opend van 14.00 tot 21.00 uur. Deel-nemers ontvangen 50 uitnodigings-kaarten voor hun relaties. Op de bega-ne grond en de eerste verdiepingstaan 90 standhouders. Standhouderskunnen kiezen voor kant-en-klarestandbouw, maar ze kunnen hem ookzelf inrichten. De beurs is geschiktvoor grote en kleine bedrijven, maarook voor starters. Alle deelnemerszijn uitgenodigd voor de BAREDborrel op de openingsdag.Er zijn nog enkele plaatsen beschik-baar. Aanmelding kan via de websitewww.bared.nl. Aspirant- deelnemerskunnen ook contact opnemen metBarbara Willemsen- van der Knaap(06- 18870268) of Edwin MariouwSmit (06- 56051530).

’Garantie gaat verder dan de voordeur’

<< arbeidsmarkt

Het getuigt zeker van moeden durf om in een tijd van

grote werkloosheid een eigen be-drijfje in werving en selectie op testarten. Toch is hij niet ontevre-den over het resultaat tot nu toe.“Met een start in deze moeilijketijd kan het alleen maar makkelij-ker worden”, aldus RijsbergenaarLeroy Peemen (26). Hij is sinds 1januari 2010 de trotse en ambiti-euze eigenaar van JobVille. Hetbedrijf ligt even ten zuiden vanBreda met de voornaamste focusop Beneluxbedrijven.

Nieuw evenement: Business Point BredaBreda heeft een nieuw netwerkevenement: Business Point Breda.

The place to meet people hebben de organisatoren Barbara Wil-lemsen- van der Knaap en Edwin Mariouw Smit het evenement als on-dertitel gegeven. Noteer in uw agenda: woensdag 2 en donderdag 3juni van 14.00 tot 21.00 uur in het Rat Verlegh Stadion in Breda.

Waar moet een opdrachtgevervolgens Jobville op letten?- Niet te lange aannameprocedu-res, ondanks recessie.- Maximaal drie kandidaten zienna selectie.- Gevoel van wederzijds vertrou-wen geven.- Duidelijke procedure van maxi-maal drie rondes, inclusief arbeids-voorwaarden- Het schaap met vijf poten ont-wikkel je als opdrachtgever zelf.

Waar moet dekandidaat/sollicitant volgensJobville op letten?- Keuze voor sollicitatie op per-soonlijke wijze motiveren.- Solliciteren vanwege bepalenmarktwaarde is niet handig.- Blijf niet hangen in een negatie-ve spiraal als je zonder werk komt.

Meer informatie: www.jobville.eu

Leroy Peemen met op de achtergrond zijn personeel. Foto: Aad Meijer

24

door Annelies Wijnen

BREDA - De tweede ronde dezeochtend wordt geopend dooroud-staatssecretaris Sociale Zaken enWerkgelegenheid, Jetta Klijnsma.Het rumoer in de hal met de velestands is groot. Ze komt nauwelijksboven de jeugdige menigte uit. Ieder-een is op zoek naar zijn of haar‘match’, de afspraak met een werkge-ver. Voor elke ‘match’ krijg je eengroene sticker opgeplakt. Bij de infor-matiestand van de kraamzorg loopthet storm. “We hebben dertig plek-ken voor een stagedag en in de eersteronde zijn al dertig plaatsen verge-ven”, zegt ‘matchmaker’ Dorette deGoeij. “We vragen nu aan de belang-stellenden of het hun eerste keus is.Deze opzet is voor ons een groot suc-ces.” Tijdens de stagedag eind april ge-ven mensen, die in de kraamzorgwerkzaam zijn, een gastles op het Vita-lis College. Damy van Gageldonk(15) en Lars van de Corput (13) zittenop Prinsentuin en zij hebben zich netopgegeven voor een stagedag in de

bouw. “Ik wil misschien wel timme-ren of metselen later”, aldus Damy.“Na zo’n dag heb ik een beetje eenidee wat het inhoudt.” Lars wil ooknog even rondkijken voor dierenarts-assistent, want dat lijkt hem ook welwat. Samen banen ze zich een wegdoor de menigte op weg naar een vol-gende ‘match’. Kelly Jane (14) en Mi-ne Keles (15) zitten in de tweede klas

van de Rotonde. Zij zijn vooral geïn-teresseerd in de gehandicaptenzorg enhebben net een ‘match’ gemaakt.“Wij willen kinderen graag helpen”,klinkt het resoluut. ‘Matchmaker’Maaike Luijten begeleidt gehandicap-

ten op NSWAC, Noutenhof en ge-niet dagelijks van haar werk. “Plezierin je werk is het belangrijkste en datwil ik hier graag overbrengen op dejongeren.” Organisator Frank Schuur-man, directeur Stichting O3+, be-

waakt de klok voor ‘matchmaking’op strenge wijze en roept na driekwartier dat alle gesprekken moetenworden afgerond. Een volgende ron-de scholieren staat te dringen, opzoek naar de baan van hun dromen.

jongeren >>

Jong kennismaken met arbeidsmarkt

Op de vraag aan pubers, watwil je later worden, hebben

ze niet onmiddellijk het ant-woord. Daarom is dit jaar in Bre-da voor de eerste maal het initia-tief genomen om scholieren opde middelbare school in contactte brengen met het bedrijfsleven.Op 15 april kwamen drie groepenvan elk 280 mbo-leerlingen naarhet NAC stadion om kennis temaken met ruim tweehonderdondernemers uit Breda en directeomgeving. De scholieren moch-ten met twee, zelfgekozen onder-nemers een ‘match’ maken vooreen stagedag.

25

Dansvoorstelling trekt veel publiek. Foto’s: Kees Bennema

Jetta Klijnsma spreekt de jongeren toe. Foto’s: Kees Bennema

Voor alle beroepen was er veel belangstelling.

door Ad van Bladel

BREDA - In het kader van het pro-gramma West-Brabant werkt door -bestaande uit acht doelstellingen - isten behoeve van bovengenoemdedoelstelling 1 (integrale dienstverle-ning, AvB) is het UWV WERKbe-drijf samen met ondernemers drukdoende zogenoemde brancheservice-punten binnen de Werkpleinen op tezetten. Carlo Bergmans (45) is als re-gionaal bedrijfsadviseur van hetUWV WERKbedrijf verantwoorde-lijk voor de oprichting van deze servi-cepunten.

Carlo Bergmans: ‘Het uiteindelijkedoel van de samenwerking tussen dedrie ‘o’s (overheid, ondernemers enonderwijs) is natuurlijk het aan deslag helpen of houden van werkzoe-kenden. Binnen het UWV WERKbe-drijf worden krachten daartoe gebun-deld op de Werkpleinen die in de vijfplaatsen (Breda, Etten-leur, Ooster-hout, Roosendaal en Bergen opZoom) waar een kantoor gevestigd isbestaan. Dáár vindt de dienstverle-ning plaats en worden adviezen op ge-bieden als scholing en werk gebun-deld. Door de economische crisiswaarin we onszelf nu bevinden is ereen groeiende behoefte ontstaan aansamenwerking op velerlei gebied.Door samenwerking komen creatieveprocessen op gang wat uiteindelijkleidt tot synergie op velerlei gebied.’

Ondernemers’Nu kun je eigenlijk zeggen dat dewerkgever in dit hele proces de spinis binnen het web van de arbeids-markt. Immers, een werkgever be-paalt wie uiteindelijk wordt aangeno-men of - in sommige gevallen -zijn/haar baan behoudt. Binnen hetgeheel aan samenwerkingsstructurenis die ondernemer - ook in deze regio- een voorname stakeholder. Binnende werkgroep West-Brabant werktdoor bestaat al zeker een aardige sa-menwerkingsstructuur maar diewordt momenteel uitgebreid met diebelangrijke O, van ondernemers. Erwordt heel branchegericht gewerkt;logisch omdat je in wezen niet iets al-gemeens kunt definiëren. Je werkt al-tijd in een bepaalde branche of takvan dienst. In het recente verleden ishier daarom al het servicepunt Detail-handel opgericht. Op 16 maart vandit jaar kwam daar het servicepuntZorg en Welzijn nog eens bij. Binnendie servicepunten wordt heel onder-nemergestuurd gewerkt. Onderne-mers hebben daadwerkelijk invloedop het meebepalen van de richting enzij worden betrokken bij voorkomen-de zaken. Partijen binnen de branche

Zorg en Welzijn hebben zich in hetverleden al unaniem uitgesprokenover de inrichting van een service-punt binnen Werkplein van hetUWV WERKbedrijf. Dat draait in-middels en loopt boven verwachtinggoed. Je zou als het ware kunnen zeg-gen dat het Werkplein de voordeur isen dat een servicepunt van een bepaal-de branche tot het interieur behoortof gaat behoren want er worden nogwel wat servicepunten geopend in de(nabije) toekomst. Hoeveel dat erexact gaan worden is afhankelijk vande vraag en behoefte van onderne-mers binnen een bepaalde sector.’

Out of the boxCarlo Bergmans: ‘Een van de grotevoordelen van de servicepunten is hetfeit dat de dienstverlening hier verdergaat dan binnen het UWV WERKbe-drijf alleen. De medewerkers die eenservicepunt bemensen zijn deels af-komstig van de gemeente en deelsvan het UWV WERKbedrijf. Zij vor-men de schakel tussen het UWVWERKbedrijf en de gemeente ener-zijds en de werkzoekende en werkge-ver anderzijds. Door de gekozen for-mule is het wel zo dat het UWVWERKbedrijf een sterk faciliterenderol heeft binnen het geheel. Immers,een en ander vindt fysiek plaats bin-nen de Werkpleinen van het UWVWERKbedrijf. Het spreekt voor zich-zelf dat de medewerkers van een der-gelijk servicepunt vrijelijk in contactstaan met ondernemers enerzijds enwerkzoekenden en andere partijendie belangrijk zijn in het geheel ander-zijds. Bij die andere partijen kun jedenken aan een schil van partijen diete maken hebben met het leren enwerken in de sector. Een voorbeeld:een regio als Breda heeft binnen de

detailhandelsector zo’n 2200 inge-schreven bedrijven. Het is voor demedewerkers van een servicepunt dusonmogelijk die allemaal persoonlijkte bezoeken. Daarom wordt aan on-dernemers binnen de sector gevraagdde richting mee te bepalen. Zij bepa-len ook heel direct de behoefte vande dienstverlening en vergaderen pe-riodiek onder meer met de medewer-kers van de servicepunten en de schilvan belanghebbenden die ook te ma-ken hebben met leren en werken inde regio. Het effect is dat op deze ma-nier creatiever - meer out of the box- wordt gedacht. Ik kan een voor-beeld geven. Een aantal ondernemersvan de Bredase Haagdijk opperde hetplan om de etalages van leegstaande

winkels daar creatief te benutten omzo de straat aantrekkelijker te makenvoor het winkelende publiek. Dat ditook daadwerkelijk geëffectueerdwordt is mede te danken aan dit outof the box-denken dat via het service-punt detailhandel tot stand kwam.’

VoordeurHet wezenlijke en het belang voor on-dernemers is natuurlijk dat de service-punten die worden ingesteld als hetware de voordeur zijn van het hele ap-paraat dat er achter schuilgaat. Berg-mans: ‘De essentie van de servicepun-ten is dat het één voordeur is waar deondernemer met zijn vragen terechtkan op het gebied van (bijvoorbeeld)personeelsvoorziening. Het moet als

het ware een grote paraplu zijn waar-onder verscheidene organisaties sa-menwerken om op die manier en indie sector tot een verbeterde synergiete komen. Deelnemende partijen kun-nen op deze manier elkaars verhaalaanhoren en meenemen wat tot voor-delen leidt.Bovendien is het zo dat ondernemersdoor deze manier van werken nu veeldirectere lijnen ondervinden als hetom bovengenoemde zaken gaat. Omeen voorbeeld te noemen: ze wordennu bij wijze van spreken niet driemaar nog maar een keer bezocht alshet hier over gaat. Dat ervaren demeeste ondernemers wel als winstwant ze hebben het druk zat. Methun bedrijf.’

door Ron Gregoor

BREDA/MIDDELBURG - Op jaar-basis staat de index nog 22 procent la-ger dan in maart vorig jaar, ook dit iseen lichte verbetering.”De laatste berichten over het vacatu-reaanbod impliceren dat we het diep-tepunt achter ons hebben gelaten.Desondanks zal het nog een tijd du-ren voordat we in de buurt komenvan het niveau van 2008”, zegt War-ren Hammond, managing directorvan Monsterboard.nl. “Gedurende de

eerste maanden van dit jaar zetten sec-toren als horeca en toerisme een voor-zichtig groeiende trend in die hope-lijk snel gevolgd wordt door anderesectoren.” Ook in maart laten demeeste sectoren een vacaturegroeizien. Landbouw en visserij is hetmeest toegenomen, de index steeghier met 8 punten. De publieke sec-tor en de sales volgen met respectieve-lijk 7 en 5 punten. Andere sectoren,waarbij het online vacatureaanbodeen positieve ontwikkeling laat zien,zijn onder meer marketing, PR en

media (3), onderwijs en training (3),horeca en toerisme (3), Bouw (3) enIT (2).Het aantal vacatures daalde in maarthet sterkst binnen de juridische sec-tor, het aanbod nam er met 14 pun-ten af. Het vacatureaanbod binnen desectoren HR (-2), administratie (-2),R&D (-2) en accounting (-1) daaldelicht. Het vacatureaanbod is in bijnaalle provincies gestegen. Aangevoerddoor Limburg, daar steeg de indexmet 6 punten. Op jaarbasis laat Lim-burg met 20 procent een milde dalingzien. Alleen in Zeeland was de dalingkleiner, -19 procent.Ook in de provincies Groningen (4),Friesland (3), Noord- Brabant, Zee-land, Zuid- Holland (2) en Noord-Holland en Flevoland (1) steeg de in-dex.

RpA: ’Het blijft toch mensenwerk’I n West-Brabant werken over-

heid, ondernemers en onder-wijs in het Regionaal Platform Ar-beidsmarktbeleid (rpA) samenaan een goed functionerende ar-beidsmarkt. Daarbij wordt dooralle partijen ingezet op visie, sa-menwerking en daadkracht. Deregionale ambitie voor de perio-de 2008-2011 geeft als eerste puntaan de ‘Integrale dienstverleningin bedrijfsverzamelgebouwenmet werkgeversservicepunten enleerwerkloketten in 2011.’

<< arbeidsmarkt

Stijging vacatureaanbod zet door

Carlo Bergmans: ‘Doel van samenwerking is mensen aan de slag te krijgen.’ . Foto: rpA

De lichte stijging van het vacatureaanbod zet voorlopig door, zoblijkt uit het Monster Employment Index- de maandelijkse onaf-

hankelijke barometer van de online arbeidsmarkt. Het vacatureaan-bod steeg in maart met 3 punten naar een niveau van 88. Het aantalvacatures in de sector landbouw en visserij en de publieke sector namhet meest toe.

26

door Ron Gregoor

BREDA - Ilsie van Opstal en Mirjamvan Diemen hebben ieder hun eigenorganisatie-, advies- en coachingsbu-reau. Ze komen beiden uit Breda,hebben veel ervaring op het gebiedvan human resource en werken regel-matig samen. Allebei begonnen ze on-geveer twee jaar geleden met een ei-gen bedrijf en sinds kort hebben ze el-kaar gevonden. In een aantal projec-ten werken ze samen, vullen elkaaraan. Ze worden ingeschakeld door be-drijven, met name de grotere, die pro-blemen hebben met hun organisatie.“Dat kan van alles zijn”, legt Ilsie vanOpstal uit. “Teams, die niet functio-neren, managers die niet het optimaleuit hun mensen halen, processen dieom een of andere reden niet goed lo-pen, reorganisaties.” Ze gaan dan aande slag als coach, trainer en eventueelinterim manager.Hoe doen ze dat?Door middel van een-op-eencoaching, workshops, begeleidingvan teams en desnoods interim mana-gement.Hoe werkt dat in de praktijk?”We doen nu samen een opdrachtvoor een woningcorporatie om cul-tuurverandering te stimuleren, het be-drijf wil alleen maar gaan werken metflexplekken. Dat behelst veel meerdan alleen maar de werkplekken, hetkomt er in het kort op neer dat ie-mand werkt op de tijd en op de plaatsdie hem het beste uit komt. Dat bete-kent meteen ook een andere maniervan leidinggeven. Dat is een hele cul-tuurverandering. Ons is gevraagd omdie te stimuleren. Hoe dat werkt? Wemaken eerst een programma. Wat wilhet bedrijfWe doen dat in ieder gevalmiddels gesprekken met leiding enpersoneel. Wat vinden zij ervan. Wehouden workshops om duidelijk temaken hoe die cultuurverandering be-reikt kan worden. Het is geweldigom te zien hoeveel kracht en ideeener aanwezig zijn bij mensen als jeover de veranderingen met elkaar ingesprek gaat. Omdat het gaat om eenandere manier van leidinggeven, diehet nodige vergt van zowel leidingge-vende als personeel, kan de verande-ring een ingrijpend en soms langdurigproces zijn.”Het project bij de woningcorporatieis een van de vele die Van Opstal enVan Diemen onder handen hebben.Apart of samen. “We hebben iedereen goed lopend eigen bedrijf. Maarwe werken in voorkomende gevallenwel samen. Met elkaar, maar ook metanderen. We vullen elkaar dan aan”,legt Ilsie van Opstal uit.

Wat is nu het meest voorkomende pro-bleem bij bedrijven?”De samenwerking. Heel vaak wordter in teams gewerkt. De problemenzijn er niet zozeer in de teams zelf,daar worden wel goede afspraken ge-maakt omdat ze iedere dag met elkaarsamenwerken. Maar in de communi-catie tussen de teams onderling ont-breekt het nogal eens.Daar zoekenwe samen een oplossing voor. Mid-dels workshops en veel praten met demensen. In dat kader doen we ookveel aan teambuildingsprojecten.”Praten over hun werkzaamhedenbrengt ons al gauw op de vraag: wat isnu de perfecte manier van leidingge-ven, hoe zouden werknemers daaropmoeten reageren en wat is dan het uit-eindelijk resultaat.

Andere wegVoor Van Opstal en Van Diemen iséén ding duidelijk: het directief lei-dinggeven heeft zijn langste tijd ge-had. Wat is directief leidinggeven? Jebaas geeft je commando’s en wil nietmet je in gesprek over zijn opdrach-ten is, kort door de bocht, de defini-tie. “Het is een manier van leidingge-ven waarbij alleen de directie de doel-stellingen bepaalt. De targets moetengehaald worden, lukt dat niet datheeft de werknemer een probleem.Hij maakt zich druk dat hij die targetsniet haalt, die kunnen niet naar bene-den, dat is onbespreekbaar. Hij gaatmet tegenzin aan het werk, waardoorzijn prestaties er niet op vooruit gaan.Hij krijgt klachten, meldt zich ziek enis nog verder van huis. Maar zijn baas

ook, want die haalt die target dusnooit meer.” Een dergelijke maniervan werken slurpt energie bij beidepartijen in plaats van dat het energiegeeft. Het behouden en stimulerenvan energie is juist wat je wenst in jeorganisatie.Volgens Ilsie van Opstal en Mirjamvan Diemen is een totaal andere ma-nier van leidinggeven gewenst in de-ze tijd. Een manier van leidinggevenop basis van wederzijds vertrouwen,flexibiliteit en een zekere vorm vangelijkheid.”Een baas gaat met zijn werknemeraan tafel zitten en spreekt dingen methem af. Hoe lang werk je, doe je datthuis of op de zaak en wat zijn je doel-stellingen. Je spreekt af wat je targetis, samen. En je spreekt ook af hoe jedat denkt te bereiken. De werknemerzal zich in deze afspraken beter kun-nen vinden dan als zijn directeur hemeen target oplegt. En de directeur kande werknemer er op aanspreken alshij die afgesproken targets niet haalt.Het resultaat: de werknemer is tevre-den omdat hij zelf zijn targets heeftbepaald en kan werken zoals hij zelfheeft aangegeven te willen. En de di-recteur is tevreden omdat hij een be-vlogen werknemer heeft, die minderziek is en langer kan werken. De di-recteur wordt een ‘leider op afstand’en komt pas weer in actie aan heteind van de afgesproken termijn.Haalt de werknemer zijn target, danis er geen probleem. Doet hij datniet, dan heeft hij een extra probleemwant dan heeft hij zijn eigen afspra-ken geschonden. En dan mag de ma-

nager hem daar op aanspreken.” Wenoemen dit ook wel leidinggeven vol-gens “het nieuwe werken”.Het is een manier van leidinggevendie in Nederland nog lang niet overalis ingevoerd. Daar waar Ilsie en Mir-jam worden ingeschakeld, proberenzij deze cultuurverandering te bewerk-stelligen.

Uit experimenten is gebleken dat be-drijven die keuzevrijheid van mede-werkers stimuleren vier keer zo hard

groeiden dan de controle gerichte be-drijven.Van Opstal en Van Diemen komengraag in contact met bedrijven in de-ze regio die een soortgelijk experi-ment aandurven!Deze bedrijven kunnen mogelijk inaanmerking komen voor de Bedrijfs-gerichte regeling Sociale Innovatie(BSI) waardoor 50% van eventuele ad-vieskosten worden vergoed. De BSIzal waarschijnlijk dit voorjaar op-nieuw worden opengesteld.

managen >>

Leiding geven: samen afspraken makenLeiding geven op basis van ge-

lijkheid en vertrouwen geeftmeer rendement dan directief lei-dinggeven. De boodschap: zorgdat mensen met plezier hun werkdoen. “Mensen die lachend naarhun werk gaan, houden het lan-ger vol, hebben minder gezond-heidsklachten en zullen betere re-sultaten behalen”, is de visie vanIlsie van Opstal en Mirjam vanDiemen. Belangrijk, zeker nu wetwee jaar langer, tot ons 67-ste,moet werken.Van Opstal en VanDiemen, van beroep coach, trai-ner en interim manager.

ErvaringIlsie van Opstal is arbeids- en organi-satiepsycholoog. Ze werkte na haarstudie zo’n vijftien jaar in diverse hu-man resources functies binnen de in-ternationale werkomgeving van on-der andere Philips en NXP. “Daarleerde ik het belang van het opko-men voor je eigen inbreng en idee-ën. Doen wat je leuk vindt en watbij je past bleek erg belangrijk”, zegtze. Sinds de zomer van 2007 werktVan Opstal als zelfstandig onderne-mer en werkt ze voor diverse bedrij-ven en opdrachtgevers in de profit(Philips, NXP) en non- profit (wo-ningcorporaties en gemeenten).Haar werkzaamheden bestonden uitinterim human resources activitei-ten, veranderingsprojecten en indivi-duele loopbaanbegeleiding. www.il-sievanopstal.nl. Mirjam van Diemenstudeerde Technische Bedrijfskunde

en vulde haar opleiding aan metvaardigheidstrainingen voorcoaching, mediation, project- pro-ces- en veranderingsmanagement,trainingsvaardigheden en gedragsstij-len.Ze volgde als managementtraineede praktijkopleiding tot financieeladviseur. In 1999 kwam ze terechtbij de afdeling Onderzoek en Ad-vies van PRC, een adviesbureau inBodegraven. Ze begon er als junioradviseur en eindigde als afdelings-hoofd.Ook Mirjam van Diemen starttehaar eigen bedrijf ROODZuid in2007 om het gevoel weer terug naarhet bedrijfsleven te brengen. Ze ver-zorgt coaching, proces- en teambe-geleiding, workshops en project- eninterim-management. Samen methaar broer ontwikkelde zij de inter-actieve theatervoorstelling Oer-kracht over de kracht en energie engedachten. www.ROODzuid.nl

27

Ilsie van Opstal (links) en Mirjam van Diemen. Foto: Kees Bennema

“Ondernemen is veranderen, continu wakker zijn en voorop willen lopen. Niet met een eenmalige truc maar met alles wat je doet.” Voor Atex-directeur Louis de Wit is innoveren dagelijkse kost. Het is dan ook niet vreemd dat zijn bedrijf begin dit jaar de prijs voor creatief ondernemerschap kreeg van Kamer van Koophandel Zuid-West Nederland.

AtexLicht gaat over lichtarchitectuur. Met licht­ontwerp de functie van een ruimte versterken. Daarbij draait het altijd weer om de balans tussen functionaliteit en creativiteit. Welke plannen er achterlicht kunnen zitten, is in het Atex­gebouw letterlijk tezien. Het gebouw is een staalkaart van lichtgebruik.En overal zit een visie achter. Over de lichtbakkenboven de bureaus zegt Louis de Wit: “De mens is nietgemaakt om continu in hetzelfde licht te werken.Dat is vermoeiend. In de natuur zit daar een verloopin. Dat hebben wij vertaald in een lichtsysteem.”

ToevalOp de LTS haalde hij zijn metaaldiploma. Dat Louis de Wit uiteindelijk in de licht­business terecht kwam, is toeval.

“Het had net zo goed ook graszaden kunnen zijn; dat maakt niet uit. Mij gaat het om de manier van ondernemen. Niet afwachten maar meegaan met de veranderingen.” De Wit is een Brabander pur sang. Een levens­genieter én een harde werker. Ondernemer én teamspeler. Altijd in de weer met anderen, liefst ook met wat gezelligheid er om heen. Succes is mooi en dat mag ook gevierd worden. “Brabantse ondernemers zijn open”, zegt hij. Als voorbeeld neemt hij zijn eigen bedrijf. “Als AtexLicht hebben we te maken met twee werelden: architecten en installateurs. Dat is heel verschillend volk. Voor de architecten hebben we een mooie, moderne entree. Voor de installateurs een ‘achterom’. Dat vind ik typisch Brabants: een achterom waar je zo naar binnen kunt lopen en een bakje koffie kunt pakken. Brabant staat voor gastvrijheid, openheid. Dat is belangrijk voor klanten, leveranciers en ook voor je eigen mensen. Dat is een kracht. Brabantse bedrijven hebben iets extra’s . Waarom zou je dat niet laten zien? Dat doet Merk Brabant. Daar hebben we allemaal profijt van. Wij doen er graag aan mee want dat is goed voor de business.”

“Vernieuwen is dagelijkse kost”Directeur Louis de Wit van AtexLicht:

Dan denk je aan Brabant

Meedoen als Brabants bedrijfHerkent u zich in het gedachtegoed van Merk Brabant, meldt u zich dan aan als merkdrager. Bedrijven kunnen zo op hun beurt profiteren van de meerwaarde van het merk. Dat maakt de wisselwerking compleet. U kunt bijvoorbeeld het beeldmerk gebruiken voor uw eigen communicatiemiddelen of inzetten bij activiteiten en evenementen. Wilt u zich aanmelden of er meer over weten, mail dan naar [email protected] of kijk op www.dandenkjeaanbrabant.nl voor meer informatie.

High touch en high techHet succes van Brabantse bedrijven wortelt in het samengaan van ʻhigh touchʼ en ʻhigh techʼ. Daarbij staat high touch voor gastvrijheid, gezelligheid en gemoedelijkheid en ook de traditie van Brabant. Terwijl high tech staat voor innovatie, technische kwaliteiten en succes. In Brabant gaan levenskunst en entrepreneurship hand in hand. Dat is waar Merk Brabant voor staat. Het geeft het Brabantse succes een gezicht.

workshops

De Ondernemer is een uitgave van onder andere:Deze workshop wordt mede mogelijk gemaakt door:

www.bndestem.nlwww.ed.nlwww.brabantsdagblad.nlwww.ggn.nlwww.pflex.nlwww.mkb.nl

Studiedag: Verbeter effectiviteit reclame- en media-inspanningen

Hoe kan ik mijn reclame-euro’s het meest effectief inzetten? Dat is een vraag waar veel ondernemers mee worstelen. Deze workshop geeft inzicht in alle media-/com-municatie kanalen en de mogelijkheden voor ondernemers daarmee. Bereikt u uw doelgroep het beste met televisie of krantenadvertenties of is alleen internet vol-doende? Is het interessant om te gaan sponsoren? Google is toch voldoende voor mij? De wirwar aan mogelijkheden maakt het voor ondernemers steeds moeilijker om de juiste keuzes te bepalen. Daarnaast is van belang dat u op de juiste manier met uw doelgroep communiceert. Hoe spreekt u als ondernemer deze het beste aan. Top-reclamemakers geven u inzicht in alle mediatypen en handvaten om uw reclame-euro’s effectief in te zetten.

Kom naar de studiedag:

Verbeter effectiviteit reclame- en media-inspanningenDatum en locatie:25 mei 2010, Tilburg, Willem II stadion, 14.30 – 18.00.

Dagvoorzitter:Anita de Haas, Chef Economie Redactie Brabants Dagblad

Programma:14.30 - Ontvangst 15.00 - Introductie door Anita de Haas15.10 - “Hoe spreek in mijn doelgroep het beste aan?” Stefan van Hulten,

Scheepens Reclame Adviseurs

16.00 - MKB-case 16.35 - Pauze17.00 - “Wat is de optimale media-mix?” John Broekx, Mediavalue 17.45 - Sluiting en gelegenheid tot netwerken

• Deze studiedag is bedoeld voor ondernemers uit het MKB die meer resultaatwillen halen uit hun reclamecampagnes.

• De prijs per deelnemer bedraagt e 125,- (excl btw)• Abonnees/adverteerders van Brabants Dagblad/ Eindhovens Dagblad en

BN/DeStem en ook leden van MKB Brabant betalen e 94.- (excl BTW)• De studiedag gaat door bij 40 aanmeldingen.

Voor aanmelding gaat u vóór 19 mei naar:www.bndestem.nl/workshops of stuurt u een mail naar [email protected].

Over MKB Brabant• MKB-Brabant is een belangenorganisatie met een groot netwerk van verenigingen

en brancheorganisaties, waarin ondernemers hun belangen bundelen en elkaarontmoeten. MKB-Brabant wil een spilfunctie vervullen in de Brabantse economie om een zo goed mogelijk ondernemersklimaat te scheppen.

• MKB-Brabant overlegt, onderhandelt en werkt daarbij samen met relevanteregionale en landelijke organisaties, zoals de kamers van koophandel, deBrabantse OntwikkelingsMaatschappij NV, Syntens en kennisinstellingen.Daarnaast zoekt MKB-Brabant waar mogelijk de samenwerking met deProvincie Noord-Brabant en de Brabantse gemeenten.

• MKB-Brabant (23.000 ondernemers) vertegenwoordigt MKB-Nederland in deprovincie Noord-Brabant. Bij MKB-Nederland zijn in totaal ruim 186.000ondernemers aangesloten via 135 brancheorganisaties en zo’n 250 lokaleorganisaties van MKB-Nederland.

door Ron Gregoor

BREDA - De zakenpartnertest.nl iseen reactie op de huidige situatie inondernemend Nederland. De zaken-partnertest.nl heeft exact dezelfde in-deling als het standaard ondernemers-plan, zoals bijvoorbeeld de Kamervan Koophandel die hanteert. De testis compact, concreet, direct toepas-baar en actueel. De vijf thema’s waar-

uit de test is opgebouwd, zijn: de on-dernemer, de onderneming, demarkt, de organisatie en de financiën.Een originele mix van vijftig stellin-gen en vijf bijbehorende businesscasesmet meer dan twintig daaraan gekop-pelde vragen rondom de eerder ge-noemde vijf thema’s maken er een uit-gebalanceerd geheel van. Kracht vande zakenpartnertest.nl is dat zowelaanstaande alsook gevestigde zaken-

partners compleet los van elkaar detest kunnen invullen om daarna viaeen digitale rapportage een helderbeeld te krijgen van niet alleen hun ei-gen, maar juist ook elkaars visie, moti-vatie ene handelen. De rapportagebiedt ook meer dan twintig tips omniet in welbekende valkuilen terechtte komen.Daarnaast biedt de rapportage een ste-vige basis voor een uitgebreide dia-loog over vijftig persoonlijke kwes-ties. De zakenpartnertest is een initia-tief van Oriste Oriste biedt startendeen gevestigde zakenpartners advies bijde start, groei en afronding van de sa-menwerking.

geld >>

BREDA - Uit onderzoek onder ruim2000 MKB-ondernemers blijkt dathet MKB op drie soorten manierenreageert: offensief (innoveren, nieu-we producten en markten aanboren),defensief (inzetten op efficiencyverbe-tering en beter debiteurenbeheer) enneutraal (uitputtend benutten van fi-nancieringsmogelijkheden en het ver-beteren van de bancaire relaties).Wat opvalt, is dat de vaakst genoem-de maatregelen te maken hebben metefficiencyverbetering, aanpak van de-biteuren, stimuleren van kredietmoge-lijkheden en andere maatregelen dierechtstreeks te maken hebben met fi-nanciering. Juist in economisch moei-lijke tijden is het voor ondernemersdus extra belangrijk om hun financiëngoed te organiseren. Maar hoe doe jedat? En wat zijn de mogelijkheden?Wij zetten het voor u op een rijtje:11 tips om de crisis te overleven.

Het ideeDe eerste tip heeft betrekking op uwidee. Om op te vallen bij financiers,zult u in tijden van economische cri-sis extra uw best moeten doen. Zorgdus voor een voorsprong op de con-currentie en wees onderscheidend ophet gebied van uw product of uw ves-tigingsplaats bijvoorbeeld. Of be-scherm uw idee via een octrooi ofeen patent.

Het ondernemerschap90% van de innovatieve, technischeof creatieve ondernemers heeft geenpassend antwoord op de vraag waarze met hun bedrijf willen staan overvijf jaar. Financiers willen dit echterwel weten, omdat ze een bepaalde ze-kerheid willen inbouwen. Zorg dusvoor een visie op je eigen toekomstals ondernemer. Gekoppeld hieraantip 3: zorg dat je zoveel mogelijkweet wat er te weten valt over jouwsector, branche, product, dienst enconcurrentie. Een gedegen voorberei-ding vergroot je kans op financiering.Tip 4: leg je ideeën en visie vast ineen ondernemingsplan. Neem hierinop wat de potentiële financier wil we-ten: wie ben je, wat is je achtergrond,waar wil je naar toe, wat ga je doen,hoe, met wie en met welke midde-len. Maar ook: hoe ga je je plannen fi-nancieren en hoe ga je de investerin-gen terug verdienen? Voor een goed

plan is altijd geld, ook in crisistijd!

Het benaderen van financiersElke ondernemer heeft zijn eigen be-hoeften en wensen als het gaat om‘geld van buitenaf’. Hetzelfde geldvoor een potentiële financier. Tip 5luidt dan ook: zoek een financier diepast bij jouw plan. Qua bedrag, hetsoort bedrijf, de sector waarin je ac-tief bent en voor wat betreft de fasevan je onderneming. Tip 6 hangt hiernauw mee samen: ga pas praten als jeje huiswerk hebt gedaan! Om dit tekunnen bewerkstelligen, kan het no-dig zijn om bijvoorbeeld een markt-onderzoek uit te voeren. Of een tech-nische haalbaarheid. Of referenties.Lukt dit je niet op eigen kracht, zorgdan voor externe onderzoeken (tip7). De verschillende fasen van het be-drijf: Elke bedrijfsfase vraagt om zijneigen soort financiering. Onderne-mers zijn zich daarvan niet altijd be-wust. Daarom de volgende tips. Voorstarters geldt dat ze vooral moeten in-steken op een dekkende financiering.Zet niet te laag in, want dan bestaatde kans dat je al na enige tijd terugmoet om meer geld te vragen. Houddaarbij ook rekening met tegenslagenen bouw buffers in. Het kost altijdmeer moeite, tijd en geld dan je eerstdacht! Voor ondernemers in de groei-fase geldt dat zij niet te snel naar een

financier moeten gaan. Benut eerst al-le mogelijkheden om werkkapitaal teverlagen. Denk hierbij o.a. aan betervoorraadbeheer, betalingsafsprakenmet toeleveranciers en afnemers.

Weet waar je aan kunt kloppenDe tiende tip omvat eigenlijk veletips in één. In het bos van potentiëlefinanciers kun je als ondernemer een-voudig verdwalen. Je kunt - traditio-neel misschien - terecht bij banken.Maar ook bij informal investors. Of jekunt gebruik maken van een van devele subsidiemogelijkheden die erzijn, bijvoorbeeld via Starterslift, viaeen Staatsgarantie of via de Kamervan Koophandel als het om een ex-portfinanciering gaat. Om er zekervan te zijn dat je de juiste vraag steltaan de juiste financier kun je (gratis)ondersteuning vragen. Bij REWINbijvoorbeeld. REWIN bemiddelt tus-sen ondernemers en financiers. Delaatste tip is misschien wel de belang-rijkste: zorg dat je als ondernemerniet verdwaalt in je zoektocht naar dejuiste financier en wees niet terughou-dend bij het invliegen van ondersteu-ning.

Meer informatie:Michael Bakker, NV REWINWest-Brabant 076 - 5646784 /[email protected]

Elf financieringstipsin moeilijke tijden

De huidige economische cri-sis treft elke sector zwaar.

Hoewel er voorzichtige tekenenzijn dat de economie wat aan-trekt, blijft het echte herstel uit.De grote vraag is natuurlijk hoe ureageert op de crisis.

Z akenpartners in Nederland kunnen beter gefundeerd met elkaarsamenwerken. Met de lancering van de zakenpartnertest.nl is sa-

menwerken voor startende en gevestigde vennoten, maten en compag-nons een kwestie van ‘click and go’. Of ‘no go’ als uit de rapportageblijkt dat er teveel verschillen in opvattingen zitten.

column 29

De zakenpartnertest als primeur

Een kleine schatkist is nooit weg. Foto: archief BN De Stem

RABOBANKZET GRAAG EEN STAP EXTRA

" Bij de start van een bedrijf ga je uiteraard niet over één nacht ijs. Je laattoch bepaalde zekerheden varen en weet niet wat de toekomst brengt. Eengrondige voorbereiding was dan ook noodzakelijk. De Rabobank heeft in dattraject een voorname rol gespeeld. Toen zij groen licht gaf, hebben we desprong gewaagd. "

En dat heeft bijzonder goed uitgepakt! Afgelopen januari opende Huijzersgrootkeuken techniek (in Steenbergen) haar deuren. Als deze eerste maandeneen voorbode zijn voor de lange termijn, dan staat ons alvast een succesvolletoekomst te wachten. Bedrijven weten ons nu al feilloos te vinden en demond-tot-mondreclame loopt als die spreekwoordelijke trein.

Van alle markten thuisVan cafetaria tot ziekenhuis, van sterrenrestaurant tot sportkantine en vanverpleeghuis tot bedrijfsrestaurant; Huijzers grootkeuken techniek is van allemarkten thuis. Wij bieden het totale pakket dat klanten van een grootkeukenleverancier mogen verwachten. We zijn gespecialiseerd in het oplossen vanstoringen, het verrichten van preventief onderhoud en het plaatsen van allesoorten grootkeuken apparatuur. Daarnaast mogen we eveneens NEN 3140keuringen uitvoeren.

Vertrouwd gezichtMet de expertise op al deze terreinen zit het overigens wel goed. Het bedrijf isdan weliswaar nog jong, maar de praktijkervaring grenst inmiddels al aan detwintig jaar. De slogan 'Een nieuw bedrijf met een vertrouwd gezicht!' doenwe dus alle eer aan. Dit vergemakkelijkte de uiteindelijke keuze voor zelfstan-dig ondernemerschap ook wel enigszins. We kennen wat dat betreft de klap-pen van de zweep. Niettemin moest er nog heel wat geregeld worden. In deRabobank vonden we een partner die ons met raad en daad heeft bijgestaan.

KlankbordEn dat betrof zeker niet alleen de financiële invulling. Ook als 'klankbord'heeft de Rabobank haar functie met verve vervuld. Al brainstormend met on-ze Accountmanager Bedrijven kwamen wij erachter een duidelijke meerwaar-de in handen te hebben. Het werd duidelijk dat het wegzetten van een pandniet nodig was, een busje volstond en personeel hadden we evenmin aanboord. Daarmee wisten wij de overheadkosten alvast tot een minimum te be-perken en een gunstig uurtarief op tafel te leggen wat zeker in deze tijden vaneconomische malaise zijn vruchten af zou kunnen werpen. Hiermee was weereen belangrijke hindernis genomen.

Gids in OndernemerslandMet het schrijven van het bedrijfsplan konden we eveneens op alle mogelijkehulp van de Rabobank rekenen. En toen dat ook nog eens gehonoreerd werd,stond eigenlijk niets ons meer in de weg. Niettemin heb je zeker in die eerstemaanden nog tal van vragen en obstakels waar je tegenaan loopt. Een tele-foontje of mailtje naar je Accountmanager Bedrijven volstaat dan en binnenno-time heb je antwoord. Tel daar een pro-actieve houding, prima advies,persoonlijke service en de voordelen die het starterspakket biedt bij op en hetmag duidelijk zijn waarom wij juist voor de Rabobank hebben gekozen als'Onze gids in Ondernemersland'. Waar het feitelijk op neerkomt, is dat de Ra-bobank graag een stap extra voor haar klanten zet. Een 'waarde' waar je jezichtbaar mee kunt onderscheiden in de markt, zo ondervinden ook wij iederedag weer opnieuw!

Kristel en Anton Huijzers runnen 'Huijzers grootkeuken techniek' en zijn klant bij Rabobank

Namens de gezamenlijkeRabobanken van West-Brabant

kijk voor meer informatie

of vacatures op

www.elisabethbreda.nl

Stichting Elisabeth 076 - 527 61 00clië[email protected]

Stichting Elisabeth is een organisatie op het gebied van wonen, welzijn en

zorg met speciale aandacht voor senioren. Met een luisterend oor voor

onze cliënten én voor onze medewerkers. Want bij Elisabeth willen we dat

iedereen zich goed voelt. Vanuit verschillende locaties in en rondom Breda

zetten we ons met meer dan duizend enthousiaste medewerkers elke dag

weer in om onze cliënten die zorg te geven die zij nodig hebben. Daarom

hechten we veel waarde aan kwalitatief goede zorg en ondersteuning op

maat. Zodat we zoveel mogelijk mensen een zo goed mogelijk bestaan

kunnen geven. Want wie zich goed voelt, straalt dat ook uit op anderen.

En dat is een positieve stimulans voor iedereen die aan de zorg van

Stichting Elisabeth is toevertrouwd.

Zorg met een goed gevoel!

Wat maakt Elisabeth zo bijzonder?

Bij ons staat de mens centraal.

Dat ziet u terug in het inlevings-

vermogen, de betrokkenheid en

liefde voor het vak van onze mede-

werkers. Maar ook in onze specifieke

aandacht. Via Elisabeth Zorg Thuis

bij u thuis in de eigen omgeving of

voor een intensievere verzorging op

een van onze gezellige locaties. Maar

eveneens door het aanbieden van

allerlei leuke activiteiten en welzijns-

en gemaksdiensten die het leven

een stukje prettiger maken. Binnen

de locaties van Elisabeth én in de

wijken waarin we gevestigd zijn.

Gericht op de toekomst

Stichting Elisabeth is bovenal een

kenniscentrum op het gebied van

verpleging en verzorging. Dit houdt

in dat we tendensen in de zorg-

verlening nauwlettend volgen. En

daarop anticiperen. Door ambitieuze

programma’s te ontwikkelen

afgestemd op de behoeften in en

rondom onze woon- en zorgcentra.

En door steeds te zoeken naar nieuwe

combinaties tussen wonen, welzijn

en zorg die aansluiten bij de verande-

rende vraag van onze cliënten.

Werken bij Elisabeth

Medewerkers zijn een van de

belangrijkste succesfactoren van

Stichting Elisabeth. Daarom

luisteren we goed naar de vragen

en wensen van onze mensen. En

doen wij er alles aan om hun

talenten en mogelijkheden zoveel

mogelijk te helpen ontwikkelen en

ontplooien. Zowel als persoon als

op de werkvloer. Dat doen we op

allerlei gebieden. Door in- en

externe praktijkgerichte cursus-

sen, beroeps- en bedrijfsopleidin-

gen en bijvoorbeeld bij- en

nascholing aan te bieden. Maar

ook voor stagiaires hebben we

diverse mogelijkheden. Want

uiteindelijk streven wij ernaar om

iedereen zolang mogelijk vitaal,

gemotiveerd en inzetbaar te

houden.

CONTACTA.NL is dé business-to-business beurs voor de regio Zuid-West Nederland.Het thema van dit jaar in

‘Duurzaam Ondernemen in Techniek’, een hot issue voor 2010. Ontmoet u graag potentiële klanten en blijft u

graag op de hoogte van trends en internationaal zaken doen? Meld u dan aan als exposant.

Schrijf uw bedrijf of organisatie nu in via contacta.nl

Duurzaam Ondernemen in Techniek

2 t/m 4 november 2010Dé netwerkbeurs van Zuid-West Nederland

Zeelandhallen Goes is onderdeel van

door Dorien van Dijk

BREDA - De voorspelling is dat hettekort aan verzorgenden zal oplopentot twaalf procent. En dat is nogalwat. Dat betekent concreet dat cliën-ten langer zullen moeten wachten,voordat ze aangekleed en gewassenzullen zijn. Christiaens kwam negenjaar geleden als personeelsverantwoor-delijke naar Stichting Elisabeth en wil-de niet geduldig afwachten tot dezeprognoses werkelijkheid zouden wor-den. “De zorg werd niet geassocieerdmet chique, flitsend en modern, tochviel er van het beroep verzorgendeveel meer te maken dan tot dan toewas gedaan. Wij zijn begonnen metde verzorgende niet alleen de verant-woordelijkheid te geven over decliënt, maar ook over de communica-tie met de familie en de mantelzorger.Ook wordt de verzorgende betrok-ken bij het overleg met de cliënt. Enin de nieuwe situatie straks aan deLeuvenaarstraat komt daar het aspectvoeding bij. Samen boodschappendoen en kleinschalig koken is daareen bijvoorbeeld van. Zo krijgt hetberoep van verzorgende meer dimen-sies dan - botweg gezegd - enkelouderen uit bed halen en naar de huis-

kamer rijden”, schetst Christiaens.

Interne opleidingVorig jaar september begon stichtingElisabeth als eerste in Nederland meteen eigen, interne opleiding tot ver-zorgende, compleet met alle rechtsgel-dige diploma’s en certificering. Ditinitiatief is heel goed ontvangen en erblijkt binnen de stichting veel interes-se onder de werknemers om deze op-leiding te volgen. “Wij geven op de-

ze manier de medewerker een stuk re-gie over zijn eigen loopbaan. Het tra-ditionele functioneringsgesprek heb-ben we vervangen door een ontwik-kelingsgesprek. Hier kan de werkne-mer vooral zelf aangeven hoe hij zijnwerk ziet, wat hij wil en hoe hij ditwil bereiken”, aldus de personeelsma-nager. “Wij willen dat onze medewer-kers zichzelf zien als verantwoordelij-ke in hun eigen gebied van de zorg,niet als iemand ‘die mensen wast’.”Ook met de gemeente is onderhan-deld. Stichting Elisabeth mag als eer-ste in de bestanden kijken als het gaatom het scouten van kansarme jonge-ren, voor wie een baan of opleidingin de zorg misschien zou passen. Ener stroomden elf mensen die er eenpoosje tussenuit waren geweest - om-dat ze gebonden zijn aan schooltijdenvanwege de kinderen of om een ande-re reden moeilijk weer aan het werkkwamen - in via een gemeenteprojectop de opleiding binnen Elisabeth.“Zeven van hen zijn nu aan het werkals helpende. Belangrijk is dat je nietbang moet zijn iemand op te leidenvoor een ander”, aldus Christiaens.

’De tien geboden’Binnen de opleiding op Elisabeth leer

je niet alleen verzorgende te zijn,maar je ook een beetje als gastvrouwop te stellen en ondernemend te han-delen. Natuurlijk moet de vakkennisin orde zijn, maar ook de voorberei-ding op en begeleiding in de praktijkis heel belangrijk. Christiaens ziet ditregelmatig misgaan bij stagiaires dievan buitenaf komen meedraaien. Diezijn vaak ‘slecht’ voorbereid op dewerkelijkheid. Dit is slechts één vande redenen dat Elisabeth een eigen op-

leiding is gestart; niet omdat er onvol-doende opleidingsmogelijkhedenzijn. Maar het is volgens Christiaensinderdaad de vraag of ze allemaal vol-doen aan de verwachtingen die depraktijk heeft. “Het voordeel van eeneigen opleiding is bovendien dat je deleerlingen bijna allemaal binnenshuishoudt en dat je ze op kunt leiden metde waarden en normen van Elisabeth.Dit betekent ook dat we niet ieder-een binnenhalen. Iedere medewerkerkrijgt een lijst met ‘de tien geboden’,gedragsregels die de stichting belang-rijk vindt. Die zijn er niet omdat wijbeter willen zijn dan anderen, maarom een eenduidig normen- en waar-denstelsel binnen onze organisatie tewaarborgen. Dat werkt in het voor-deel van zowel werkgever als werkne-mer.” Elisabeth heeft duizend men-sen in dienst, waarvan bijna de helftverzorgende of verpleegkundige is.Daarnaast werken er zo’n 350 vrijwil-ligers. Dat er zoveel vraag is naar ver-zorgenden komt door de ‘grijze golf’die eraan komt. “Door de werkne-mers als ambassadeurs van je bedrijf te

zien, kun je het verloop binnen deperken houden en de instroom active-ren”, weet Christiaens. Een flitsendeactie op de Bredase stadsbussen lever-de Elisabeth zo’n 28 nieuwe verzor-genden op. Daarnaast ziet iederewerknemer, die een goede nieuwe ar-beidskracht aanlevert, dit op zijn bank-rekening terug dankzij de ‘tip vooreen tip’-regeling. Ook de systeemvan personeelsontwikkeling is vooruit-strevend te noemen voor een zorgin-stelling.Nu nog krijgt iedere werknemer er ie-der jaar automatisch - en voor zoverdit past binnen de functieschaal - ereen periodiek bij, niet gekoppeld aanenige prikkel. Per 1 januari 2011 gaatElisabeth uitstekend functionerendewerknemers extra belonen. Daar staattegenover dat diegenen die erg veelsteken hebben laten vallen, er nietmeer als vanzelfsprekend een perio-diek bij krijgen.

VerzuimEen interne opleiding die niet gesubsi-dieerd wordt, extra beloningen voor

werknemers; de vraag rijst of Stich-ting Elisabeth een goudmijn op haarterreinen heeft aangeboord. Christiae-ns: “Wij moeten ook geld opzij zet-ten om zaken voor elkaar te krijgen,maar één van de belangrijkste dingenwaar wij geld mee besparen is het per-soneelsverloop en het ziekteverzuim.Kun je het verzuim één procent latendalen, dan scheelt dat bijna 400.000euro op jaarbasis. In 2009 lag het ver-zuim binnen ons bedrijf op 6,7%, ter-wijl het landelijk gemiddelde rond de9% ligt. En meldt iemand zich ziek,dan houden we veel contact. Daarbijkomt dat we nauwelijks personeelsad-vertenties plaatsen, wat ook een grotekostenpost is. De meeste nieuwe men-sen komen via andere kanalen bij onsbinnen. En bij aanstelling kunnen ver-zorgenden zicht laten screenen doorons eigen ‘skills lab’. Soms zijn werk-nemers er een tijdje tussenuit geweesten hier kunnen ze wat begeleidingkrijgen bij het uitvoeren van bepaaldehandelingen, zodat ze zelfzekerderworden en vol enthousiasme aan deslag kunnen gaan.”

zorg >>

’Werknemers blijven onze ambassadeurs’De zorg kampt al jaren met een imagoprobleem en dat is hard

knokken, zo is de ervaring van Jan Christiaens, HRM-managerbij Stichting Elisabeth. Met name voor het beroep van verzorgendezijn al jaren weinig mensen enthousiast te maken. De Bredase zorgin-stelling heeft het heft in eigen handen genomen om ervoor te zorgendat er voldoende handen beschikbaar blijven.

31

Het beroep van verzorgende krijgt meer dimensies. Foto: Kees Bennema

Jan Christiaens. Foto: Kees Bennema

inspectie

keuringen

veiligheid

beheer

Elektrische installaties, gereedschappen en machines moeten tegenwoordig periodiek gekeurd worden. Heijnen E-Technologie beschikt over de apparatuur én opgeleide inspecteurs daarvoor.Volgens de wettelijke normen zoals NEN 3140 , ARBO en NEN 1010, noem maar op.

U hebt last van netspanningspieken? Apparatuur die steeds uitvalt? Of u wilt weten of er nóg een machine aangesloten kan worden op een verdeelinrichting, en wil graag een week-rapportage van het stroomverbruik? Of u wilt een thermografische rapportage?

De afdeling “Inspectie & Beheer”van Heijnen E-Technologie geeft u uitsluitsel. Mail naar [email protected] en wij komen vrijblijvend langsvoor bespreking van uw probleem.

Wij komenvrijblijvend bij u

langs.

En wie zorgt ervoor datde Brandweer veilig werkt?

De Brandweer waakt over uw veiligheid.

Prins Reinierstraat 18, 4651 RZ Steenbergen

T: (0167) 544 744. F: (0167) 544 747.

www.heijnen.nl

AUTO INDUMIJ FLEXIBILITEIT IN MOBILITEITEcustraat 5, Etten-Leur, tel. (076) 503 93 00

GRANDE OPENINGRENAULT PRO+ CENTER ETTEN-LEUR

AANMELDENWilt u de Grande Opening van het Renault PRO+ Center en de introductie van de drienieuwe Renault bedrijfswagens bijwonen? Meld u dan nu aan en stuur een e-mail [email protected] met uw naam, bedrijfsgegevens en het aantal personen waarmee unaar de opening komt.

PROGRAMMAVanaf 16.00 uur is er een informele borrel met collega onder nemers. Vervolgens vindtom 17.00 uur de officiële opening plaats en zal de avond rond 19.00 uur wordenafgesloten met een spectaculair optreden!

INTRODUCTIE RENAULT BEDRIJ FSWAGENSNIEUWE KANGOO EXPRESS MAXI NIEUWE TRAFIC NIEUWE MASTER

EFFICIËNT, COMFORTABEL EN ZUINIG

U BENT VAN HARTE WELKOM!19.00 uur worden

DONDERDAG27 MEI 201016.00-19.00 UUR

SSWE MASTER

www.indumij.nl

Bevestig snel via: [email protected]

vol=vol

WORKSHOP SOCIAL MEDIA ÉN VOETBAL KIJKEN!Doe maandag 14 juni a.s. mee met De Buurjongens, wordt wijzer over Social Media en zie hoe Nederland Denemarken inmaakt! Bas van de Haterd, expert in Social Media, doet haarfijn uit de doeken hoe ook ú maximaal rendement kunt halen uit platforms op internet waar uw klanten komen. En daarna zitten we klaar voor de WK-match Nederland-Denemarken (optioneel). Dat belooft dus een fantastische middag te worden.

De deelnamekosten, de lunch en de drankjes tijdens het zakelijke gedeelte komen voor rekening van De Buurjongens. Bovendien is er alle tijd om even te netwerken. Zin, tijd en interesse?

Bevestig dan uw komst per e-mail via: [email protected]

LOCATIE: Asian Fusion Restaurant Merlina Hambroeklaan 1 4822 ZZ BREDA(Naast HQ Koninklijke Luchtmacht)

BEDRIJVIGBREDAcorporate mobile messaging

MIS HETNIET!GRATIS EVENT

HET NIEUWSTE B2B PLATFORM VOOR DE REGIO BREDA: WWW.DE-BUURJONGENS.NL

door Dennis Rijsbergen

BERGEN OP ZOOM - China isniet alleen bezig uit te groeien tot déeconomische macht van de wereld,het land ondergaat ook een transitiewaar Nederlandse bedrijven flink baatbij kunnen hebben. „Er zijn gebiedenin China die in plaats van produce-rende regio veranderen in consume-rende regio”, legt Jack Zagers, voor-zitter van de China Business Associa-tion (CBA) uit. „ De welvaart in Chi-na is de afgelopen dertig jaar explosiefgegroeid. Groeide de welvaart in Ne-derland sinds de Industriële Revolutiemet meer dan honderd procent, inChina is die in dertig jaar toegeno-men met tienduizend procent. Er zijndaar 600.000.000 Chinezen met eengemiddeld jaarinkomen van meer dan20.000 dollar. Die willen nu gaan con-sumeren.”In China is dus een enorme marktontstaan waar West- Brabantse bedrij-ven hun producten of diensten kun-nen afzetten. Daarnaast is China nogsteeds een aantrekkelijk land om erproducten te laten maken.

HandelsmissieZeeland en West- Brabant hebben de-ze ontwikkelingen goed opgepakt,vindt Zagers. Zo vertrekt dit najaarde vierde handelsmissie van onderne-mers, mensen uit het onderwijs en be-stuurders naar Sjanghai en omstreken.Hoewel volgens Zagers moeilijkmeetbaar, lijken de handelsmissies nuhun vruchten af te werpen. „ Wil jezaken doen met Chinezen, dan moetje eerst hun vertrouwen winnen”,stelt hij. „Je moet veel tijd investerenin de contacten. Je moet eerst vrien-den worden, cadeautjes geven, samendronken worden en als dat vertrou-wen er dan is, gaan alle deuren open.In China doe je geen zaken op Wall-street, maar op mainstreet.”En dus zijn de handelsmissies naarChina erg belangrijk om vriendschap-pelijke en dus zakelijke contacten teleggen. „Zonder die missies blijvenZeeland en West- Brabant onzicht-baar voor de Chinezen. Voor het gro-te China zijn wij zo onbeduidendklein. Dus moeten wij ze vertellenwat de voordelen van onze regiozijn.”

Wat maakt Zeeland en West- Brabantdan zo aantrekkelijk voor Chinese bedrij-ven?„De grote misvatting in China is datwanneer ze op de Duitse markt actiefwillen zijn, ze zich in Duitsland wil-len vestigen”, zegt Zagers. „Ze heb-ben er geen idee van dat de afstanden

in Europa zo klein zijn. Dat de contai-ners in Rotterdam binnenkomen.Dat Zuidwest- Nederland met Rotter-dam, de Zeeuwse havens, Moerdijken Antwerpen de poort van Europais. En dus moeten wij ze vertellen datals ze strategisch willen zitten, ze naardeze regio moeten komen.”

Gouden tijdenOok in tijden van wereldwijde malai-se wist de Chinese economie met ne-gen procent te groeien. Dat is een cij-fer waar een land als Nederland alleenmaar van kan dromen. En China isnog lang niet klaar met groeien. „Vande 1,4 miljard Chinezen lenen800.000.000 nog steeds in armoede.Als die ook welvaart gaan krijgen, ligtdaar ook een enorme markt open. Dekomende twintig jaar zitten we nogzeker in de eeuw van China”, denktZagers. Het loont dus voor Zeeland

en West- Brabant om zich te blijvenprofileren in China.De ontwikkelingsmaatschappijen Re-win en Economische Impuls Zeelanden overheden als de gemeente Bredaen de provincie Zeeland proberen deChinezen dan ook steeds warm te ma-ken om hun bedrijven in Zuidwest-Nederland te vestigen.Hier in Nederland wordt het zakendoen met China ook flink gepro-moot. Wie het kantoor van de Kamervan Koophandel in Breda bezoekt,kan de China Business Office (China-desk) eigenlijk niet ontgaan.„Ondernemers kunnen hier met hunvragen terecht. Bijvoorbeeld: Hoe im-porteer ik goederen vanuit China? Enmet welke zaken moet ik rekeninghouden?”, vertelt Annelies Koomans.„We kunnen ook helpen met markt-onderzoek in China. We hebben alsKamer van koophandel een samen-

werkingsovereenkomst met onze col-lega’s daar. We kunnen ondernemersop weg helpen.”

NetwerkgroepDaarnaast heeft de Kamer van Koop-handel de CBA opgericht, een net-werkgroep van ondernemers die in ofmet China zaken doen. Koomans:„Het is dus niet zo dat we alleen maareen individuele voorlichting doen envervolgens zeggen: ‘ veel succes’. Wewillen ondernemers in de regio daad-werkelijk ondersteunen bij het zakendoen met China. De Kamer werkthierin samen met andere partijen inde regio en heeft een uitgebreid net-werk dat hiervoor wordt ingezet.Want ondernemers die in China za-ken doen, zijn ook weer ambassa-deurs voor onze regio.” De CBAkomt zo’n vijf keer per jaar bijeen.Die bijeenkomsten zijn niet alleen

aangenaam, maar ook nuttig, steltvoorzitter Zagers. „Leden en niet-le-den krijgen niet alleen informatieover de markt in China, maar ookover de cultuurverschillen. Wij Euro-peanen zijn bijvoorbeeld gewend ommet meerjarenplannen te werken.Chinezen leven van dag tot dag. EenChinees kijkt bovendien naar de om-zet, niet naar de winst.”„En waar wij altijd proberen netjesop tijd te komen”, vult Koomans aan,„kan een Chinees op het allerlaatstemoment afbellen omdat er een belang-rijker iemand bij hem langskomt.Ook als er een handelsmissie vanuitChina naar onze regio komt, is het al-tijd maar afwachten wie er komt. Meteen beetje geluk hoor je vier dagenvan tevoren of er überhaupt iemandkomt.”Zagers lacht: „Ja, in China is elk uureen avontuur.”

door Ron Gregoor

BREDA - Het project Design.Bra-bant loopt in 2010 en 2011. Brabantheeft een sterke infrastructuur op hetgebied van design door een combina-tie van kennisinstellingen, grote op-drachtgevers en een groeiende designbranche. Onderzoek heeft uitgewe-zen dat ondernemers die investeren indesign winstgevender en innovatiever

zijn. Daarbij groeien deze onderne-mingen sneller. Toch zijn er nog teweinig bedrijven zich van de voorde-len van design bewust. “Wij zien inons dagelijkse werk dat innovaties suc-cesvoller in de markt gezet wordenwanneer ondernemers samenwerkenmet designers. In het project willenwe enerzijds bedrijven bewustmakenvan de voordelen van design, maar an-derzijds ook de ondernemers daadwer-

kelijk aan de slag laten gaan met deontwerpers”, zegt projectleider CeesHogendoorn van Syntens.Ondernemers kunnen op verschillen-de momenten instappen in het pro-ject. Zo informeert de Kamer vanKoophandel ondernemers over detoegevoegde waarde die design kan

hebben voor hun bedrijf. Daarnaastvormen ook het Design Café, die De-sign Connection Brainport per actie-lijn organiseert, een concrete stap inhet project. Het Design café in Bredavindt plaats op 31 mei. Tijdens dezeDesign café’s vinden de eerste koppe-lingen plaats.

china >>

Zaken doen met China is een avontuurDe regio Zuidwest- Neder-

land is in trek bij Chinesebedrijven. Zo vestigde zich on-langs in Bergen op Zoom een be-drijf dat milieuvriendelijkere ver-pakkingen maakt en een fabri-kant van led- lampen streek neerin Breda. Vorige maand kwameen Chinese handelsdelegatie de-ze kant uit. „In die delegatie za-ten stuk voor stuk belangstellen-den voor een vestiging hier´ , ver-telt Annelies Koomans, be-drijfsadviseur internationale han-del van de Kamer van Koophan-del Zuidwest- Nederland.

33

Bedrijven meer bewust maken van de voordelen van design endaadwerkelijk nieuwe producten en samenwerkingen realiseren.

Dat is het doel van het project MKB Design.Brabant. Dat is een samen-werking tussen provincie, BOM, Kamers van Koophandel en DesignConnection Brainport.

Stationsstraat 41 - 5000 AT Tilburg - 013-5838200www.mannaertsappels.nl

Nieuw project MKB Design in Brabant

Annelies Koomans en Jack Zagers:’Vertrouwen winnen’. Foto: Denvon Media

BREDA - Om die reden heeft Flan-derijn inmiddels honderden medewer-kers in de autobranche getraind in ‘di-rect-betalen-gesprekken’.Het landelijke opererende Flanderijnheeft diverse grote dealerketens alsklant. Volgens directielid TeunisNieuwpoort is er sprake van een logi-sche en positieve trend. “Logisch, om-dat in deze branche harde klappen val-len als gevolg van de economische cri-sis. Dan past het om extra goed te let-ten op je cashflow. Maar we zien hetook als een positieve trend: wij advise-ren onze klanten namelijk al jaren omkleine bedragen zoveel mogelijk con-tant af te doen. Op basis van de onsbekende cijfers schatten wij in dat erzeker op zo’n 40% minder op reke-ning wordt geleverd”.Begeleiding debiteurenadministratieFlanderijn geldt ook als specialist op

het gebied van kleinere vorderingen(de hoogte verschilt per branche) enhet kostenefficiënt innen daarvanvoor opdrachtgevers. Zo hebben zijinmiddels diverse voorzieningen ge-creëerd waarmee crediteuren snel engemakkelijk een vordering in behan-deling kunnen geven.Flanderijn beschouwt de afname vanvorderingen bij garagebedrijven nietals problematisch voor de eigen om-zet. Nieuwpoort: “Debiteurenbeheeris meer dan alleen incasseren. Wij be-geleiden onze opdrachtgevers ook bijhet inrichten van hun debiteurenad-ministratie en het aanmaningstraject.We hebben inmiddels honderden me-dewerkers uit de autobranche ge-traind hoe ze het best hun geld kun-nen binnenkrijgen.” Flanderijn be-schouwt de afname van vorderingenniet als problematisch.

OOSTERHOUT - De Tavola is eenvan de belangrijkste prijzen in de Be-nelux voor Doodservice producten.Al bijna 30 jaar is Van den Berg BVactief met de import en distributievan mediterrane specialiteiten.Omdat Van den Berg haar activitei-ten ook wil uitbreiden op de Bel-gische markt, presenteerden Paul vanden Berg en zijn team zich op de Ta-vola, een in de Benelux en Noord-Frankrijk bekende vakbeurs in Kor-trijk.

NieuwkomerAls nieuwkomer op deze beurs wist

hij gelijk een belangrijke innovatie-prijs te winnen met ‘pane per tramez-zini’, ofwel sandwichbrood zonderkorstjes ion een extra groot formaat,dat ongekoeld relatief lang houdbaaris.Het totaal assortiment van Van deBerg bestaat uit zo’n 800 verschillen-de mediterrane specialiteiten. Vanden berg BV is sinds 1981 actief.Naast import en distributie van Medi-nerane specialiteiten is Van den berglogistieke dienstverlener voor foodproducten. Het bedrijf telt 35 mede-werkers en is gevestigd aan de Koop-vaardijweg.

Zaken doen vanuit de autokoffer

<< berichten

West- Brabant is een golf-baan rijker. De negen ho-

les par-3 baan van Akkermansleisure&golf is vorige maand offi-cieel in gebruik genomen. Deopeningsronde werd gespeelddoor golfprofessionals ThomasWhite en Robbert Akkermans.En burgemeester Jan Hoogen-doorn van Steenbergen kwam debaan officieel openen.

Reizen met de Ondernemer

door Ron Gregoor

BREDA - De showroom van AudiCentrum Breda, beter bekend als VanTilburg- Bastianen Groep aan de Ko-nijnenberg in Breda, was de plaatswaar het allemaal plaatsvond.De deelnemers aan de beurs kondendit keer geen stand huren, maar moes-ten hun koopwaar stallen in de koffer-bak van een luxe Audi. Nogal wat on-

dernemers hadden daar gebruik vangemaakt.MKB Oosterhout had om de beurseen behoorlijk programma georgani-seerd. In het avondprogramma warenworkshops, lezingen, bedrijfspresenta-ties en productpresentaties gepland.En natuurlijk was daar de netwerkbor-rel na afloop van de beurs.De kofferbakbeurs kun je scharen on-der de geslaagde events van MKB

Oosterhout, een zeer actieve clubvan ondernemers. Zo haalt MKBOosterhout eens per jaar een beken-de ondernemer naar de stad om zijnervaringen te delen met de plaatselij-ke ondernemers. In het jaar dat Mar-lies Dekkers zakenvrouw van het jaarwerd, kwam zij naar GolfcomplexLandgoed Bergvliet om zich uitge-breid te laten interviewen. Na Dek-kers volgden nog tal van prominen-ten, die Oosterhout aandeden vooreen bezoek.Naast de jaarlijkse bijeenkomsten mettopsprekers houdt MKB Oosterhoutregelmatig bedrijfsbezoeken en net-werkbijeenkomsten.

door Ron Gregoor

BREDA - Samen met Pelikaan Rei-zen uit Zevenbergen organiseert deOndernemer de netwerkreizen naarde mooiste uithoeken van Europa.Ondernemers uit Zeeland en West-Brabant kunnen die reizen met eenaantal voordelen meemaken. Het gaatin alle gevallen om geheel verzorgdereizen. De deelnemers krijgen dehelft van de reissom als tegoedbonvoor een advertentie in de Onderne-mer. Een voorbeeld: iemand die eenreis boekt naar Malaga ter waarde van1270 euro, mag voor 635 euro aan ad-vertenties besteden in de Onderne-mer.De eerste reis is een golf- netwerkreisnaar Malaga. Op donderdag 14 okto-ber vertrekt het gezelschap vanaf hetgebouw van BN De Stem per luxetouringcar naar Schiphol. In Malaga

verblijft men in het viersterrenhotelLa Calla Golf & Spa Resort. Dat ho-tel ligt even buiten de stad en be-schikt over drie 18- holes golfbanen.De vierdaagse reis staat dus in het te-ken van golf en netwerken. Uiteraardhebben de deelnemers genoeg vrijetijd om de omgeving ‘op eigen hout-je’ te verkennen. Het spreekt voorzich dat het handig is als deelnemerseen GVB, golfvaardigheidsbewijs,hebben. De tweede reis staat geplandin november. Drie dagen netwerkenen genieten in Londen. De stad be-gint dan langzaam al in kerstsfeer tekomen. Op vrijdag 19 november gaathet gezelschap per boot vanaf Calaisnaar Dover. “Als je naar Londen gaat,moet je dat op de ouderwetse en ro-mantische manier doen, per boot”,vindt John Goverde van Pelikaan Rei-zen. Op het programma staan rondrit-ten door de stad, de voetballiefheb-

bers bezoeken een wedstrijd in dePremier League en de dames mogenshoppen. Uniek is de netwerkreis van15 tot en met 19 december naar La-pland. Op bezoek bij de Kerstman,zou je kunnen zeggen, want de deel-nemers bezoeken Santa Claus Village.En als je toch in de buurt van de pool-cirkel bent, moet je daar over lopen.Dat gebeurt dan ook.Op alle drie reizen zijn gastsprekersuitgenodigd.Voor de netwerkreizen van de Onder-nemer en Pelikaan Reizen geldt: wiehet eerst komt, die het eerst maalt.Informatie is in te winnen op de site:www.groepsreisopmaat.nl/deondernemerMensen die meewillen, kunnen ookcontact opnemen met een van de ac-countmanagers van de Ondernemer.Uiterlijk tot 15 juni kan men zichvoor de reizen opgeven. Bij hun in-schrijving moeten de deelnemers hetnummer van hun inschrijving bij deKamer van Koophandel vermelden.Alle reizen hebben zowel een mini-mum als een maximum aantal deelne-mers. Bij te weinig inschrijvingen,gaat de reis niet door.

Het Oosterhouts bedrijf Van den Berg BV heeft onlangs de twee-de prijs gewonnen op de gerenommeerde Belgische culinaire

vakbeurs Tavola in Kortrijk. De Gouden Tavola ging maar net aan deneus van Van den Berg voorbij. „Maar omdat we voor het eerst op debeurs staan en ook voor de eerste keer meedoen, zijn wij heel blij metde Zilveren Tavol”, zegt directeur- eigenaar Paul van den Berg.

S teeds meer garagebedrijven gaan over op contante betaling. Datblijkt uit cijfers incasso- en gerechtsdeurwaardersorganisatie Flan-

derijn. Nog geen twee jaar geleden behoorden ze tot de top 5 van be-drijven met veel kleine onbetaalde vorderingen. Dat aantal neemt nusterk af, aangezien de garagebedrijven (waaronder autodealers) repara-tie tegen contante betaling steeds vaker van klanten eisen en betalingop rekening niet meer vanzelfsprekend is.

MKB Oosterhout had half april weer eens iets bijzonders: de kof-ferbakbeurs. Zaken doen vanuit de koffer van een auto in een

garage. Gelardeerd met een programma vol met workshops en be-drijfspresentatie. Gek genoeg werd de beurs niet in Oosterhout, maarin Breda gehouden.

D e eerste ondernemers hebben zich al aangemeld voor de net-werkreizen naar Malaga, Londen en Lapland. De Ondernemer

organiseert deze reizen samen met Pelikaan Reizen om het tienjarigbestaan te vieren. Uiterlijk tot 15 juni kunnen belangstellenden zichdaarvoor inschrijven.

GolfbaanDe Heengeopend

34

door Ron Gregoor

DE HEEN - Zo’n tweehonderd ge-nodigden kwamen bijeen in de Heen-se Polder. Het idee om daar een golf-baan aan te leggen ontstond in 2004.Aanvankelijk zou Nederlands bestevrouwelijke golfer, Marjet van derGraaff, de openingsronde voor haarrekening nemen. Maar vanwege hetplatgelegde vliegverkeer was zij diedag al vroeg met de auto naar Spanjevertrokken om een toernooi te spe-len. Na de officiële opening vond erin het kader van de Nationale Open

Golfdag een open dag plaats, waarmen deel kon nemen aan een gratisproefles. Op 16, 23 en 30 mei zijn erook weer open dagen in De Heen.Van 12.00 tot 17.00 uur zijn er danweer gratis proeflessen.Naast een uitdagende 9 holes par-3baan bestaat het golfcentrum uit eendriving range, diverse oefengreens eneen sfeervol grand café. De facilitei-ten zijn ideaal voor beginnende gol-fers die graag een keer kennis willenmaken met het golfspel. Elke eerstedinsdag van de maand is er een men-torenavond. Met iedere flight loopteen ‘mentor’ mee die aanwijzingengeeft.

Garage wil boter bij de vis

Oosterhouter wint prijs

Zaken doen vanuit de kofferbak, weer eens iets anders. Foto: Kees Bennema

door Ad van Bladel

BREDA - Het knappe van de DS3 isnu juist dat de auto op geen enkelevoorganger van Citroen terug grijpt,maar van zichzelf al een te gekke autois met verrassend originele lijnen.Met recht is de DS3 een koppen-draaier van jewelste.Neen, terug grijpen naar het verledenkan Citroen op dit vlak niet, omdatniet eerder een dergelijk nieuw enstrak sturend model werd geïntrodu-ceerd. Natuurlijk zijn er in het verle-den snelle varianten geweest waarvande wegligging behoorlijk strak enhard was, maar het waren altijd typesdie gebaseerd waren op productiemo-dellen. Variaties op een thema. Metde DS-lijn, de 3 is de eerste van eenhele serie, wil Citroen die kopers be-vredigen die behoefte hebben aan eensterk persoonlijke toets voor hun au-

to. Individualisering op allerlei ge-bied. Zo kun je voor deze nieuwe karkiezen uit maar liefst 38 carrosseriekleurcombinaties. En ook binneninzijn talloze variaties mogelijk, quakleur en uitvoering. Maar bovenal ishet Citroen gelukt een auto te ont-werpen die hebberig maakt. Met zijnnieuwe carrosserielijnen doet-ie ei-genlijk aan geen andere auto denken.En dat is knap in een tijd waarin veelfabrikanten toch een beetje kiezenvoor de eenheidsworst van het op sa-fe spelen. Je zult zien dat Citroen met

deze DS3 een successtory in handenheeft want ik ben geen mens tegenge-komen die het niet een waanzinnigleuke auto vond.De DS3 oogt gedrongen, breed enagressief. Hij is verkrijgbaar met eendrietal motoren, alle benzinevarian-ten. De minst vermogende levert 95pk, de 1.6 VTI 120 en het (voorlopi-ge) topmodel 1.6 THP 150. Nog ditjaar komt daar een versie bij met eenblok van 200 paardenkrachten wathem helemaal op het schild zal heffenvoor diegenen die uit zijn op veel ver-

mogen. De versie met 150 pk komt -geloof me - in het dagelijkse verkeerhelemaal niks tekort. Integendeel, jekunt er ontzaglijk rustig mee toeren,maar trap je het pedaal tot de bodemin, dan spuit hij er met enig aplombvandoor. De wegligging van dezeDS3 is fantastisch. Hij stuurt snaar-strak maar niet oncomfortabel; daarinheeft het Franse huis een prachtigemix gevonden.Ook qua prestaties kom je - zekermet de THP-variant - helemaal nikstekort. Een topsnelheid van 214

km/h en een accelaratievermogenvan stilstand naar 100 km/h in acht se-conden zijn prachtige waarden. En detopsnelheid zul je waarschijnlijknooit, of hoogst zelden, ergens rijden.Al met al heeft Citroen een hartstikkeleuke nieuweling in de markt gezet.Hij is op talloze manieren aan je ei-gen smaak aan te passen en dat zal on-getwijfeld in de smaak vallen bij hetjonge publiek waarop Citroen onmis-kenbaar doelt. Reken op een vanaf-prijs van 16.890 euro, inclusief belas-tingen.

onderweg >>

door Ad van Bladel

BREDA - De nieuwe 5 Gran Turis-mo is in wezen een soort mengvormtussen de nieuwe BMW 5-serie en deaanzienlijk grotere 7-serie. Wie de au-to in zijn volle glorie ziet staan of rij-den zal geïmponeerd raken door zijnvolume. Mooi of minder mooi, de 5GT straalt onmiskenbaar kracht en ka-rakter uit en het is dapper van BMWdat ze een dergelijke mengvorm vantypen durft te proberen. Het eerstedat opvalt als je de auto ‘in het wild’ziet is zijn hoogte. Er zijn in het verle-den meer grote hatchbacks geweestmaar geen van allen hadden ze dehoogte van een MPV. De 5 GT wel.Door zijn aflopende carrosserievormziet de auto er enerzijds sportief uit,zijn hoge (en dus gemakkelijke) in-stap zal de oudere BMW-kopers wel-licht voor zich winnen. Hoe dan ook,er stáát wel een auto.Van binnen ademt de 5 GT een en alluxe en comfort. Is de nieuwe 5-serieal geen stakker, met de Gran Turismoheeft BMW er voor gekozen een ech-te reiswagen te construeren waarmee

met zeer hoge snelheden enorme af-standen kunnen worden afgelegd. Inuiterste rust welteverstaan. Ook hierspeelt de wagenhoogte van 1.56 me-ter een rol omdat hierdoor uiteraardook de zithoogte omhoog kwam enje dus een beter overzicht over deweg hebt wat hem onmiskenbaarcomfortabeler maakt. Tijdens het rij-den verlang je geen moment naar denog grotere en duurdere 7-serie ofhet moet om prestige draaien. Zakenals uitstekende, op veel manieren ver-stelbare, stoelen, (ook achterin zijn

slechts twee stoelen beschikbaar meteen brede tussenconsole) een head-updisplay dat allerlei nuttige informatiein de voorruit projecteert, en eengroot bedieningsgemak doordat veelzaken elektrisch worden aangedrevenmaken deze auto tot een hebbedingeersteklas. BMW is aan zijn stand ver-plicht om een keur aan fantastischemotoren te leveren. Met de 30d, hetmoderne dieselblok met een cilinde-rinhoud van drie liter, is dat in iedergeval uitstekend gelukt. Rijdend benje jezelf eigenlijk geen moment meer

bewust dat je in met een auto met die-selmotor op pad bent. De 5 GT is ra-zendsnel en superstil, een combinatiewaar veel verwende automobilisten(terecht) erg van houden. Een topsnel-heid van 240 km/h en een acceleratie-vermogen van stilstand naar 100km/h binnen 7 seconden doet geenzinnig mens naar méér verlangen. Dewegligging van deze mastodont meteen gewicht van meer dan 2000 kilois - BMW-eigen - boven elke twijfelverheven.Wie kiest voor deze BMW 5 GT

kiest ervoor een statement te maken.De auto is hypermodern, snel, com-fortabel en de instap is gemakkelijk.Bovendien kreeg de auto in ons landeen groen label mee vanwege zijn Ef-ficiënt Dynamics start/stop systeem.Allemaal zaken die voor automobilis-ten van belang zijn.

De prijs bleef bij zijn introductie eenhalf jaar geleden, net onder 70.000 eu-ro, weinig meer dan de stationcarver-sie die BMW van de 5-serie ondertus-sen ook in de markt heeft gezet.

35

Citroën DS3: Lammetje met een gifklier

BMW 5 30d Gran Turismo: Een rijdend statement

Citroen heeft zijn lef weer te-rug! En dat gegeven kan au-

toliefhebbers eigenlijk alleenmaar enthousiast maken. Im-mers, de historie leert dat vooralCitroen voor prachtige iconenheeft gezorgd. Met de recente in-troductie van de kekke DS3, lijkter weer zo’n icoon bijgekomen.Natuurlijk heeft Citroën sterknaar zijn buurland Duitsland ge-keken, of Groot Brittannië, het ismaar waar je de oorsprong ziet,waar BMW met heel veel succesde Mini nieuw leven in blies.

BMW is typisch een merk datelk gat in de markt opzoekt

en het opvult met een prachtigeauto. En zo er geen gat in demarkt bestaat, dan creëert dezeDuitse topfabrikant het zelf wel.Zo ontstond zeer recent de 5 GT,een wagen waar niemand op zatte wachten. Althans, dat dachtenwe, tot we er in gingen rijden.

door Ad van Bladel

BREDA - Ook dit aantal is de laatstejaren behoorlijk in aantal toegeno-men. Een van de bureaus die al langerbezig is binnen het vakgebied van per-soneelszaken is TBK ADVIES in Bre-da. Het bureau is gespecialiseerd inhet geven van cursussen, workshopsen coaching op het gebied van opera-tioneel personeelswerk op maat. Cle-mens ten Brink is directeur/eigenaaren leende als zodanig de voorlettersvan zijn achternaam aan de firma.Zijn partner en medefirmant MarianKruis zorgde voor de K in de firma-naam. Ook zij heeft - als HBO perso-neelsfunctionaris - een enorme erva-ring opgebouwd op het gebied vanpersoneelswerk. Met hun bedrijf lie-pen ze als het ware al voor de muziekuit, want het Bredase bureau bestaatal tien jaar. Clemens ten Brink: ‘Als jehet over personeelswerk hebt in ope-rationele zin, kom je al snel uit bij hetfeit dat de Nederlandse overheidsteeds meer regels stelt aan het voerenvan een eigen bedrijf, zeker als er ooknog werknemers aan te pas komen.De regelgeving wordt dus zwaarderen voor sommige bedrijven komt ereen tijd waarop beslissers binnen klei-ne ondernemingen, vaak de eigena-ren, niet meer alles snappen wat ervan hen, op dit gebeid, wordt geëist.Zo lang het goed gaat is er niets aande hand, maar veel bedrijven krijgenop enig moment te maken met zakenwaarmee ze - professioneel - nietmeer mee uit de voeten kunnen. De-ze tak van dienst omvat nogal wat ta-ken waarin je geschoold moet zijnom adequaat te reageren op de com-plexe zaken die op je af komen.’

Op maat’Of het nu gaat om werving en selec-tie of screening van nieuwe medewer-

kers, om het inrichten van een deug-delijke bedrijfsadministratie, het voe-ren van goede beoordelingen en/offunctioneringsgesprekken, het zijn al-lemaal zaken die een behoorlijk in-zicht verlangen in het vakgebied. Alsik naar ons eigen bureau kijk dan staathet advies op maat voor ons centraal.Dat is belangrijk omdat elke onderne-ming met steeds weer andere variabe-len en problemen kampt en daarvooreen oplossing op maat nodig is. Wijzien het liefste dat we aan het beginvan het ondernemerstraject al wordeningeschakeld. Op die manier kun jede ondernemer als het ware al vanafhet begin aan de hand nemen omhem te leiden waar het eventueel no-dig zou zijn. Zo weten heel veel eige-naren van bedrijven niet dat ze vanoverheidswege verplicht zijn een risi-

co-inventarisatie te maken en hebbenderhalve dus ook geen idee hoe zoietsin elkaar zit. Het zijn juist de bedrij-ven die (nog) niet veel ervaring heb-ben in dit soort zaken die wij op aller-hande vlakken kunnen ondersteunen.Het gebied waarop wordt geopereerdis heel erg ruim en dat maakt hetwerk voor ons zelf natuurlijk ook zoleuk. Bovendien: wij werken vanuitons huis in Breda, waarbij een trai-nings- annex scholingsruimte is ge-bouwd zodat we over onze eigen faci-liteiten kunnen beschikken die wedenken nodig te hebben voor onzeklanten om hen zeven dagen perweek 24 uur per dag van dienst tekunnen zijn.’

SchoenmakerHet soort adviesbureaus als TBK AD-

VIES richt zich voornamelijk op be-drijven binnen het MKB. Ze zijnvaak te klein voor de aanstelling vaneen echte personeelsfunctionaris ter-wijl ze de zaken bedrijfsmatig tochprofessioneel willen aanpakken. Eenloffelijk streven dat Ten Brink volle-dig onderschrijft. ‘Wij hebben profijtvan het gegeven dat wij al wat langerin de markt bestaan. Bedrijven die alvanaf het begin klant zijn bij ons bu-reau zijn vaak gegroeid en wij groei-den met hen mee. Het is natuurlijktóch een enorme vertrouwensbanddie je samen opbouwt. De eigenarenvan de bedrijven voor wie wij wer-ken zijn heel goed op hun eigen vak-gebied maar wij zeggen altijd: schoen-maker blijf bij je leest. Jullie weten al-les op jullie gebied, wij op het onzeen dat werpt vruchten af. Je kúnt als

ondernemer gewoon niet meer allesweten dus als je verstandig bent koopje datgene in waarin je (nog) nietsterk bent.Misschien kom je na verloop van tijdwel tot de conclusie dat je zoveelhebt geleerd dat je het wel zelfstandigaan kunt. Al blijven de snel verande-rende regels op het gebied van perso-neelswerk altijd een struikelblok.’

De economisch moeilijke tijd waarwe mee te maken hebben ging, aldusClemens ten Brink, ook niet hele-maal aan de branche voorbij. ‘In eco-nomisch moeilijke tijden wordt tóchwat bezuinigd op zaken als advies,coaching en opleidingen. We hebbener wel iéts van gemerkt maar merkenook dat de zaken weer goed op derails staan.’

Lichtvormgevers richt zich op deopenbare ruimte en bedrijfs- en pu-blieke gebouwen waarvoor een maat-werk lichtadvies gewenst is. Het be-drijf, met tien medewerkers, kandoor dit maatwerk in lichtbeleving deidentiteit van de opdrachtgever ver-

sterken, het imago ondersteunen ende attentiewaarde van een product ofdienst verhogen. Directeur Filip vander Heijden heeft vanaf het beginhoog ingezet. ,,Wij geven geen vrij-blijvende adviezen, er volgt gewooneen factuur wat vrij uitzonderlijk is inonze branche’’, vertelt hij. ,,Daarnagaan we desgewenst opnieuw rondde tafel gaan zitten om over de uitvoe-ring te praten.’’ De afgelopen vier jaarheeft Lichtvormgevers stevig doorge-pakt in de strategische ontwikkeling

van advies naar realisatie. En met suc-ces, het bedrijf doorstaat de crisisgoed. Zo goed dat het onlangs KarmaDesign met vijf medewerkers (voor-heen Breda, nu in Dongen) heeftovergenomen. ,,Wij ervaren dat de re-gie van de verschillende producentenbij de uitvoering van onze adviezenvaak knap lastig is. Onze strategischedoelstelling voor 2010 was daaromeen eerste aanzet te doen naar de ei-gen productie van maatwerk armatu-ren. Met de overname van Karma De-

sign, een gerenommeerd bedrijf in detechnische uitvoering van maatwerklichtarmaturen, hebben we in eenklap die doelstelling gehaald.’’De overname bracht nieuwe vraag-stukken met zich mee, zoals de inter-gratie van werkprocessen en bedrijfs-culturen, maar ook de benaderingvan de markt. Van der Heijden: ,,Ikwil het beste uit beide bedrijven ha-len en overlap voorkomen. Dat isvoor ons een fors proces, waarvoor ikexterne ondersteuning zocht.’’ Via de

Dag van de Ondernemer in Eindho-ven kwam hij in contact met Syntens.Innovatieadviseur Ton van Schade-wijk bezocht Lichtvormgevers.,,De kracht van dit bedrijf is de maat-werk lichtbeleving per functie en loca-tie. Dat imago moet de markt herken-nen en samen met Filip heb ik een ex-tern bureau ingeschakeld om de juisteidentiteit en imago in de markt te zet-ten. ’’ Intern zijn inmiddels twee afde-lingen gedefinieerd: de studio waarhet maatwerk ontworpen wordt, enhet atelier waar het uitvoerende werkwordt gedaan.www.lichtvormgevers.comwww.syntens.nl

Personeelsadviesbureaus in de lift

<< arbeidsmarkt

S teeds meer werknemers inNederland kiezen er - om

welke reden dan ook - voor omhun dienstverband te beëindigenen zich met een sierlijk spronge-tje in het grote bad van onderne-mers te wagen. De voorbereidin-gen hiervoor zijn van bedrijf totbedrijf verschillend. Sommigenbereiden zich tot in den treurenvoor, anderen nemen het watmakkelijker en kopen nadien za-ken in waar ze zelf minder ver-stand van hebben. Dat is korenop de molen van het aantal advies-bureaus op het gebied van hu-man resources.

Clemens ten Brink: ‘Overheid stelt steeds meer regels.’ Foto: Jan van Duivenvoorde

Dongens maatwerk in lichtbelevingHet is goed om een strate-gisch beleid uit te stippelen

om zo de continuïteit in de be-drijfsontwikkeling te behouden.Maar het kan gebeuren dat je ver-volgens ingehaald wordt door derealiteit. Dat overkwam in positie-ve zin Filip van der Heijden vanLichtvormgevers uit Dongen.

36

bedrijfs onroerend goed >>

door Peter de Jong

RAAMSDONKSVEER - Het pandaan de Zalmweg 32-36 meet maarliefst zo’n 12.500 vierkante meter be-drijfsruimte en 2.300 vierkante meter

kantoren. Het geniet in de regio nogbekendheid omdat daarin de bouw-groothandel De Boo/Bouwgros wasgevestigd. “De Boo is na een manage-ment buy-out in 2006 verder gegaan

als Bouwgros”, vertelt bedrijfsmake-laar Marc Gijtenbeek van Verbrugge.“Via een sale & leaseback-constructieis het in handen gekomen van Hans-teen, een van oorsprong Engelsebeursgenoteerde vastgoedspecialist in

verhuur en verkoopvan industrieel vast-goed in Duitsland,Nederland, Belgiëen Frankrijk.”In de zomer van2009 ging Bouwgrosechter failliet als ge-volg van de invloedvan de economischecrisis op de bouwsec-tor. Marco Verbrug-ge, eigenaar van Ver-brugge Makelaardijen Assurantiën: “Decurator heeft ons ge-vraagd te adviserenwat ze met het pandzouden kunnendoen. Uiteindelijkheeft Hansteen bijde afwikkeling vanhet faillissement be-sloten dat een drietalmakelaars zou wor-den ingeschakeldvoor de verhuur ofverkoop van dit gro-te bedrijfsobject. Datzijn Verbrugge,DTZ Zadelhoff enJones Lang LaSalle.

Dat betekent een stukje gezonde on-derlinge competitie, maar nog belang-rijker: je hebt ook de mogelijkheid el-kaar te versterken.”Deze gang van zaken is bij dergelijke

grote bedrijfsobjecten niet ongebrui-kelijk, vertelt bedrijfsmakelaar Patri-cia Miltenburg van DTZ Zadelhoff.“Je hebt als makelaar natuurlijk alle-maal je eigen netwerk. Voor Verbrug-ge is dat vooral lokaal en regionaal,voor DTZ Zadelhoff en Rik Son-neveld namens Jones Lang LaSalle ismet name hun expertise op logistiekvlak van belang om potentiële par-tijen te bereiken. Ieder van ons heeftdaarbij zijn toegevoegde waarde.”

Huur of koopVoor opdrachtgever Hansteen is zo-wel huur als koop mogelijk. “Devoorkeur gaat natuurlijk uit naar eenhuurder of koper voor het geheel.Maar momenteel zien we langzaamde logistieke markt weer in bewegingkomen waardoor de vraag naar opslag-ruimte toeneemt. Afname van het ge-heel is nu nog niet aan de orde maarwel zien we al partijen wel bereidvoor een groot gedeelte van het ob-ject”, zegt Miltenburg.

Momenteel is een flink deel van deopslaghal tijdelijk verhuurd aan hetVeerse bedrijf Adriaanse Transport.Verbrugge: “Adriaanse is eengroeiend logistiek dienstverlener ge-specialiseerd in distributie in Neder-land en was op zoek naar extra opslag-ruimte. Henk Adriaanse heeft volopvertrouwen in de toekomst en zietbinnen zijn onderneming een toene-mende vraag naar betrouwbare logis-tieke partners. Daarom heeft hij dezeopmerkelijke stap voorwaarts gezet inde huidige economische tijd.”Volgens het gemeentelijk bestem-mingsplan Dombosch is het mogelijk

het pand in delen te verhuren, zegtVerbrugge. “Technisch zou dat ookkunnen. We hebben de vraag neerge-legd bij de gemeente of we bijvoor-beeld een businesscenter zouden mo-gen onderbrengen door het kantoren-gedeelte in meerdere ruimten te ver-delen.” Op deze wijze kan het objectvoor diverse marktpartijen in aanmer-king komen.

Uitstekende locatieTransporteur Adriaanse bevindt zichin Dombosch in goed gezelschap. Gij-tenbeek: “We hebben hier op het in-dustrieterrein ook logistieke bedrij-ven als Kuehne en Nagel, Tibbett &Britten en het distributiecentrum vanLeen Bakker. De locatie is wat dat be-treft natuurlijk uitstekend. De Zalm-weg is de breedste straat van heelDombosch. Binnen vijf minuten zitje op de A27 en ook de A59 en deA16 liggen in de buurt. Rotterdamen Antwerpen zijn in drie kwartier tebereiken.”Naast de goede ligging biedt het ob-ject ook nog voordelen door het zeerruime perceel waarop het is gelegen.“Ook is er de mogelijkheid tot buiten-opslag en zijn er elf loading docksvoor het laden en lossen van vracht-wagens. De loodsen hebben met ne-gen en elf meter de hoogte van mo-derne logistieke panden. En het ob-ject is voorzien van een sprinklerinstal-latie”, vertelt Gijtenbeek.

FaceliftDe eigenaar start binnenkort met eenfacelift van de kantoren. Verbrugge:“Een dezer dagen begint die operatie,zodat het pand er weer helemaal upto date uitziet. In Dombosch heeftook een aantal andere panden al eenfacelift ondergaan, zoals Dopharmaen Holmatro.Bedrijvenvereniging Verenigde On-dernemers Geertruidenberg (VOG) is

heel actief met onder meer de revitali-satie van Dombosch. Zo zijn er nieu-we lantaarnpalen geplaatst metLED-lampen waarmee het Veerse be-drijf ATEX de Innovatieprijs van deKamer van Koophandel heeft gewon-nen. En de camerabewaking zorgt er-voor dat Dombosch het best bewaak-te bedrijventerrein van Brabant is. Envoor geïnteresseerde bedrijven diewoonruimte zoeken voor hun perso-neel: het is bijzonder prettig wonenin de gemeente Geertruidenberg,waar in het plan Dongeburgh dui-zend nieuwe woningen worden gerea-liseerd.” In Raamsdonksveer is Hans-teen ook eigenaar van het pand Lissen-veld 49, voegt Miltenburg toe. “Daar-in was vroeger Decosol gevestigd opeen prominente zichtlocatie aan deA27.Het is buitengewoon geschikt voorde productie en opslag van consumen-tengoederen. Ook is er eenshowroom en kantoorruimte. De be-drijfsruimte meet bijna 6.000 vierkan-te meter en de kantoren tellen 1200vierkante meter. Eigenaar Hansteen isbereid mee te denken aan aanpassin-gen naar wens van de gebruiker.”Ondanks de beschikbaarheid van de-ze panden telt Dombosch erg weinigleegstand, stelt Marco Verbrugge. “Erzijn nog wel wat lapjes grond waarniets gebeurt, maar dat zijn strategi-sche posities van ondernemers die demogelijkheid willen behouden om inde toekomst te kunnen uitbreiden.We hebben hier weinig kantoren,een sector die meer met leegstandkampt. Er zitten hier vooral bedrijvenwaar met de handen wordt gewerkten logistieke ondernemingen. De lo-catie is uitstekend. En omdat we hetpand tegen een concurrerende huur-prijs en koopprijs mogen aanbieden,is het zeer aantrekkelijk voor onderne-mingen die een pand met een derge-lijk metrage zoeken.”

Bedrijfsmakelaars slaan handen ineen

37

Drie makelaars zijn in de weer om een koper of huurder te vinden voor een groot bedrijfspand aan deZalmweg op industrieterrein Dombosch in Raamsdonksveer. De makelaars slaan de handen bijeen

waarbij Makelaardij Verbrugge lokale en regionale klanten zoekt, en DTZ Zadelhoff en Jones Lang LaSalledaarnaast hun landelijke en internationale netwerk gebruikt. Dat zegt veel over de uitstraling en mogelijk-heden van het pand én van deze regio.

De nog lege bedrijfshal aan de Zalmweg. Foto: Verbrugge

Marco Verbrugge. Foto: Verbrugge

AANKOOP n BEHEER n BELEGGING n DUE DILIGENCE n FINANCIERING n HAALBAARHEIDSSTUDIE n HERONTWIKKELING n HUISVESTINGSADVIES KANTOREN/RETAIL/DISTRIBUTIE- EN PRODUCTIEBEDRIJVEN/

HORECA n HUURCONTRACT n INTERNATIONAAL n MARKTANALYSE n PORTEFEUILLE n TAXATIE n PROGRAMMA VAN EISEN n RESEARCH n VERHUUR n VERKOOP n WERKPLEKINNOVATIE n WOZ-TAXATIE

Voor meer informatie: 076 5 209 209 of www.dtz.nl

DTZ Zadelhoff komt u overal tegen. Op de belangrijkste Nederlandse en

buitenlandse kantoorlocaties, maar ook in winkelstraten, op industrie-

terreinen, in boardrooms én natuurlijk in BN/De Stem, de Ondernemer.

De reden hiervoor is simpel: bij DTZ zetten we ons keihard in voor onze

klanten en kennen we de markt als geen ander. Daar kunt u van pro�teren!

U zoekt...

Wij hebben.

Alle

prijz

en z

ijn t

e v

erm

eerd

ere

n m

et

BT

W.

Cosunpark 1-5, BredaMarkant kantoorobject van architect Quist. Het object ligt langs de Ettensebaan op steenworp afstand van de snelweg A16 en de openbaar vervoersverbindingen. Het gebouw ligt in een parkachtige setting met een representatief karakter.• totaal ca. 5.000 m2, per etage ca. 900 m2

beschikbaar

• 88 parkeerplaatsen op eigen terrein

• beschikbaar eind 2010/begin 2011

BredaHoeksteen 11 te huur modern en representatief bedrijfscomplex met kantoor, totaal ca.1.010 m2

Minervum 7101 te huur vrijstaand bedrijfsobject met kantoorruimte met compleet opleveringsniveau ca.1.520 m2

Takkebijsters 8 te huur gedeelte van een bedrijfscomplex met kantoorruimte, totaal ca.1.360 m2

Etten-LeurGouden Rijder 6 te huur /te koop kleinschalig vrijstaand bedrijfsobject, totaal ca. 855 m2

Handelsweg 7 te huur goed geprijsde bedrijfsruimte met kantoor, totaal ca.1.035 m2

Parallelweg ong. te huur/te koop drie nieuw gerealiseerde bedrijfsunits met kantoorruimte, vanaf ca. 410 m2

HalsterenCanadaweg 42 te koop representatief en hoogwaardig bedrijfspand met kantoorruimte, totaal ca.3.430 m2

Ook herontwikkelingstaxaties voor gemeenten!

Collegiaal met Van der Sande Bedrijfshuisvesting B.V.

Collegiaal met Van der Sande Bedrijfshuisvesting B.V.

Stadionstraat 13/4, BredaKantoorverzamelgebouw ‘NAC’Onder de oosttribune van het NAC stadion zijn verschillende kleine kantoorunits beschikbaar. Deze units liggen op de 2e verdieping.• kantoorunits beschikbaar v.a. ca. 16 m2 tot ca. 40 m2

• hoogwaardig opleveringsniveau

• functionele vergaderruimte

• voldoende parkeergelegenheid

Collegiaal met Soro Gebouwen Beheer o.z.

Borchwerf 4, RoosendaalTweetal kantoorverdiepingen in ‘Business Center I’ gelegen aan het RBC-stadion. Beide ruimten zijn voorzien van een uitgebreid opleveringsniveau en derhalve instapklaar.• 2e verdieping ca. 275 m2 en 5e verdieping ca. 230 m2

• uitgebreid voorzieningenniveau

• in overleg is individuele reclame aan de gevel mogelijk

• onbetaalde parkeergelegenheid voor de deur ca. 570

parkeerplaatsen

Collegiaal met Charles Suijkerbuijk Bedrijfsmakelaardij o.z.

Te huur RoosendaalTurn-key kantoorruimte

Te huur / te koop SteenbergenBedrijfsruimte met royaal buitenterrein

Provinciënbaan 13-15, RijenRecent gerealiseerd modern bedrijfsobject op be-drijventerrein ‘Haansberg’. Het object ligt op een zeer gunstige hoeklocatie en heeft een moderne uitstraling.• ca. 710 m2 bedrijfsruimte en ca. 300 m2 kantoor in

2 bouwlagen

• bedrijfsruimte geschikt voor kraanbaan

• o.a. v.v. 2 elektrische overheaddeuren, heater, pantry

• parkeergelegenheid op eigen terrein mogelijk

Mosquitostraat 14, SteenbergenEen uniek object dat bestaat uit een bedrijfspand van ca. 1.120 m2 gelegen op een verhard perceel van bijna 10.000 m2.• ca. 1.000 m2 bedrijfsruimte, ca. 120 m2 kantoor en

ca. 2.000 m2 overkapt buitenterrein

• mogelijkheid tot aanbouw of uitbreiding van het

object

• 16 parkeerplaatsen aan de voorzijde van het pand

Bergen op ZoomJacob Obrechtlaan 3 te huur luxe kantoorruimte in centrum tegenover parkeerterrein vanaf ca. 350 m2, totaal ca.1.700 m2

Stationsstraat 19 te koop monumentaal kantoorpand tegenover station, totaal ca. 560 m2

Zuid-Oostsingel 24A te huur representatieve kantoorruimte in energiezuinig pand vanaf ca. 160 m2, totaal ca. 580 m2

BredaBijster 9-23 te huur op begane grond en 3e verdieping in vrijstaand kantoorgebouw, totaal ca.1.130 m2

Emmastraat 2-6 te huur kantoorunits in een gerenoveerd kantoorgebouw, vanaf ca. 270 m2, totaal ca.1.135 m2

Heerbaan 248A te huur op de 1e verdieping van een ‘Business House®’ ca. 204 m2

Oude Vest 3 te huur kantoorruimte in het centrum met goed parkeren, vanaf ca. 600 m2

Tramsingel 11 te huur op 2e verdieping in markant kantoorgebouw ca. 160 m2

RoosendaalLaan van Brabant 70-86 te huur no-nonses kantoorpand gelegen in het centrum vanaf ca. 230 m2, totaal ca. 460 m2

Nieuwe Markt 65-69 te huur kleinschalige units gelegen in centrum op een uitstekende locatie, vanaf ca. 70 m2

Stationsplein 13-14 te huur gerenoveerde kantoorruimte tegenover station vanaf ca. 60 m2, totaal ca. 415 m2

BedrijfsruimteTe huur | te koop

KantoorruimteTe huur | te koop

Markendaalseweg 50, BredaCommerciële ruimte gelegen in de binnenstad van Breda. Begane grond kan worden gebruikt voor detailhandel en/of kantoor met baliefunctie. De 1e

verdieping is kantoorruimte.• totaal ca. 740 m2, verdeeld over de begane grond

ca. 240 m2 en 1e verdieping ca. 500 m2

• ruimten kunnen separaat worden gehuurd

• parkeergarage gelegen onder het complex en in de

nabije omgeving zijn uitstekende parkeervoorzieningen

Collegiaal met Meeùs Bedrijfshuisvesting B.V.

Te huur / te koop RijenNieuwbouw op ‘Haansberg’

Te huur OosterhoutKantoorruimte langs de A27

Esdoornlaan 45, OosterhoutLuxe kantoorgebouw waar momenteel de 2e verdieping voor verhuur wordt aangeboden. Het pand is zichtbaar vanaf de A27 en voorzien van hedendaagse luxe voorzieningen.• ca. 450 m2 beschikbaar, deelverhuur bespreekbaar

• o.a. v.v. luxe scheidingswanden, deels airco,

alarm- en toegangscontrolesysteem

• parkeergelegenheid op eigen terrein

Te huur BredaTurn-key kleine kantoorunits

Te huur BredaBedrijfsruimte met kantoor in Breda Oost

Minervum 7316, BredaDit representatieve bedrijfspand is gelegen opbedrijventerrein ‘Hoogeind II’. Naast kantoor-en bedrijfsruimte beschikt het object over eenroyaal opslagterrein van circa 1.400 m2

• ca. 270 m2 kantoorruimte en ca. 310 m2

bedrijfsruimte

• compleet opleveringsniveau

• voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein

• buitenterrein van ca. 1.440 m2

Kloosterplein 11-25, Vlaszak 61-75, BredaDit kantoorobject ligt in het centrum van Breda en is met de auto goed te bereiken. Winkels, horeca, theater en casino in de directe omgeving. • totaal ca. 2.500 m2, diverse units vanaf ca. 300 m2

beschikbaar

• o.a. v.v. systeemplafonds, verlichting, toiletten,

aansluiting pantry

• bushaltes en station op loopafstand

• parkeren onder het gebouw en op het naastgelegen

parkeerterrein mogelijk

Te huur BredaCentrumlocatie met parkeerplaatsen

Te huur BredaRepresentatief bedrijfsobject

Hazeldonk 6521, BredaBedrijfsruimte met kantoor gelegen op bedrijventerrein ‘Hazeldonk’ nabij de afslag A16. • totaal ca. 275 m2, waarvan ca. 115 m2 bedrijfsruimte

• o.a. v.v. overheaddeuren, lichtstraten, verlichtings-

armaturen, beveiligingsinstallatie

• vrije hoogte ca. 6 meter, maximale vloerbelasting

ca. 1.500 kg/m2

• zeer goed bereikbaar via de A16

• voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein

Te huur BredaCommerciële ruimte op centrumlocatie

Te huur BredaGebruiksklare kantoor- bedrijfsruimte

Te huur BredaKantoorruimte in markant gebouw

Te huur BredaZelfstandige kantoorunit Breda Noord

Weidehek 8, 8A en 8C, BredaDit bedrijfscomplex ligt aan de entree van bedrijven-terrein ‘Achter Emer’ op een zichtlocatie langs de Emerparklaan. In het complex kunnen wij 3 ruimten aanbieden met de navolgende speci�caties.• no 8: ca. 840 m2 magazijn en ca. 780 m2 kantoor

no 8A: ca. 290 m2 magazijn en ca. 110 m2 kantoor

no 8C: ca. 320 m2 kantoor

• volledig opleveringsniveau in overleg te bepalen

• vraag om een aantrekkelijk voorstel

Collegiaal met Van der Sande Bedrijfsmakelaars B.V.

Voorerf 29, BredaKantoorruimte gelegen op de begane grond van een kleinschalig kantoorgebouw met zichtlocatie langs de Emerparklaan. Bent u op zoek naar een zelfstan-dige kantoorunit die nagenoeg gebruiksklaar is, dan biedt deze ruimte een interessante mogelijkheid.• ca. 280 m2 beschikbaar

• ruimte beschikt over een eigen entree en is v.v. vloer-

bedekking, scheidingswanden, zonwering, pantry en

toiletten

• 6 parkeerplaatsen op eigen terrein

Borchwerf 35, RoosendaalDit grootschalige distributiecomplex bestaat uit meerdere

halsecties c.q. compartimenten. De kantoorruimte is een mix van

kantoortuinen, spreekkamers en opslagruimten/archief.

• ca. 3.460 m2 kantoor, ca. 23.440 m2 bedrijfsruimten en ca.1.940 m2

entresol• te huur vanaf ca. 10.000 m2 in huidige staat• flexibele verhuurtermijnen• vrije hoogte varieert tussen 3 en 10 meter• expeditieruimte en 18 loading docks• per auto: zeer goed bereikbaar via de A58 en A17. Door de centrale

ligging zijn zowel de Randstad als de Vlaamse ruit optimaal te bereiken• aanvaarding per direct

EUR 19,- per m2 per jaar

Voor meer informatie: Van Opstal Bedrijfsobjekten: 076 5 220 600 of www.vanopstalgroep.nl

DTZ Zadelhoff: 076 5 209 209 of www.dtz.nl

Slechts EUR19,- per m 2

Te huurAlle

prijze

nzijn

teve

rmee

rderen

met

BTW

.

Roosendaal Grootschalig distributiecomplex

Te huur: Ca. 1.114 m² kantoorruimte in een monumentalekerk met parkeerruimte. Deelverhuur vanaf ca. 1112 m². Dekantoorruimte is zo ontworpen dat de glas-in-lood decoraties enprachtige ruimte overal beeleefd kunnen worden, terwijl het voor-zieningsniveau is aangepast aan de eisen die van een luxe kann-toorruimte verwacht mag worden, zoals vloerverw., topkoeling,meervoudig ventilatiesyst., sprinklerrinstal. en een lift. Collegiaalmet Van Opstal Bedrijfsobjekten.

Breda, ANNAstedeTe koop: Op kleinschalig en jong bedrijventerrein, aan de randvan nieuwbouwwijk de Waterdonken geleggen vrijstaande villa(inhoud 525m³) met vrijstaand bedrijfspand bestaande uit kan-toorruimte (ca. 2200m²) en bedrijfsruimte (ca. 350m² met100m² entresol).Het object is in 1998 gerealiseerd, op diveerse punten in 2007gemoderniseerd en verkeerd in een uitstekende staat van onder-houd en afwerking..

Breda, Charles Petitweg 17Woonhuis: begane grond: entree/hal met meterkast, toiletruim-te, woonkamer, keuken, kantoor en trapoopgang. 1eVerdieping: overloop, 3 slaapkamers, wasruimte en badkamer.2e Verdieping: via een vlizotrapp te bereiken bergzolder.Bedrijfsruimte: begane grond: entree/hal met meterkast, 2 kan-toorruimten,, kantine, archiefruimte en een was/kleedruimte.1e Verdieping: hal, kantoor, pantry en toiletruimte.. Entresol: inde bedrijfsruimte, vanuit de bedrijfsruimte bereikbaar.

Breda, Charles Petitweg 17Te koop: Aan de rand van een woonwijk op kleinschalig bedrij-venterrein gelegen vrijstaand bedrijfsoobject met vrijstaande villa.Het object omvat ca. 90 m² kantoorruimte op de begane grond,ca. 60 m² bedrijfsruimte op de begane grond en ca. 150 m²kantoorruimte op de 1e verdieping. Inhoud woonhuis cca. 650m³. Het bedrijfsobject bestaat uit diverse kantoren, trainings-ruimten, kantine, opslagruimtte en sanitaire voorzieningen.

Geertruidenberg, Rivierkade 2C

Te huur: Winkelruimte gelegen in het hart van het centrum vanOosterhout, tegenover de entree van hett overdekte winkelcen-trum Arendshof. Het object omvat ca. 35 m² winkelruimte op debegane grond (innclusief toilet en pantry) en ca. 27 m² kantoor-c.q. opslagruimte op de verdieping. Voorzieningen: ttegelvloer(begane grond), glad afgewerkte wanden, balken plafonds,elektrische installatie, pantry, gevelkachels en een toilet.

Oosterhout, Binnenhofje 2Te huur: Drie kantoorunits gelegen op goed bereikbare locatiegesitueerd nabij het centrum van Oosterhoutt. De unit op debegane grond bedraagt ca. 150 m² en de units op de verdie-pingen bedragen ca. 190 m²². De units beschikken o.a. over:systeemplafonds met verlichting, vloerbedekking, tussenwan-den, centrrale verwarming, pantry, toiletten. De algemeneruimten zijn voorzien van nieuwe vloerbedekking en geschill-derd.

Oosterhout, Schapendries 206- 208Te koop/te huur: Nieuwe bedrijfsunits gelegen op het jongebedrijventerrein Everdenberg, dat direct ggelegen is aan de afritvan de A27 (Utrecht-Breda). De 2e fase omvat twee modernebedrijfsverzamelgeboouwen van totaal 28 bedrijfsunits met kan-toorruimte. Oppervlakten van ca. 160 m² tot ca. 255 m².Parkeerplaatsen op eigen terrein. Het omheinde terrein is afsluit-baar middels een hekwerk. Coll. mett Verbrugge Makelaardij.Koopsommen vanaf c 142.500,- v.o.n. excl. BTW.

Oosterhout, Wilhelminapark fase 2Te huur: Kantoorruimte van ca. 290 m² gelegen in de karakte-ristieke kantoorvilla ’T Huis Steeland, oop een absolute zichtloca-tie bij de entree van Zevenbergen, direct aan de rand van hetcentrum. Voorrzieningen: tapijt in de kantoren (eenmalig en inhuidige staat), glad afgewerkte wanden, systeemplafoonds metgeïntegreerde verlichtingsarmaturen, elektrische installatie, pan-try, c.v., toiletten en eenn alarm.

Zevenbergen, Zuidhaven 9-11

TE HUUR (LANGE MEETEN 8 TE HOEVEN)

BEEKSESTRAAT 24A / 4841 GC PRINSENBEEK • T: 076 544 63 25 / F: 076 544 63 29

WWW.HORNMANMAKELAARS.NL / [email protected]

Vrijstaand kantoor met 16 parkeerpl. en tuin. Het object is onderscheidend en inspirerend.Vloeropp. ca. 225 m² BVO.Gunstig to.v. A58 Rotterdam, Breda en Roosendaal.

Ind. O.a. diverse kantoorkamers, kan-toortuin, keuken met app. en archief.

Huurprijs: € 28.000,-- per jaar te vermeerderen met BTW

Repr. vrijstaand bedrijfsgeb. met twee loodsen, kantoorruimte, ruime par-keergel. en buitenterr., geleg. op bedrij-venp. “Nijverhei”. Milieucat: t/m 3. Loods 1: 640 m² BVO met kraanbaan, overheaddeur en lichtstraat.Loods 2: ca. 240 m² BVO Kantoor: ca 120 m² BVO met diverse kantoren.ideaal t.o.v. Roosendaal, Antwerpen, Breda en R’dam.

Huurprijs: op aanvraag

Op bedrijvenpark “Hoogeind” gelegen met een directe aansluiting op de A27diverse bedrijfsunits met een oppervl. van 150-200 m² BVO.

De units zijn voorzien van een kantoor met pantry, 2-3 parkeerplaatsen en een loods met overheaddeur (vrije hoogte ca. 5 meter).

Huurprijzen vanaf € 11.000,-- per jaar te vermeerderen met BTW

TE HUUR (RUCPHENSEBAAN 54A TE SPRUNDEL) TE HUUR (MINERVUM TE BREDA)

Volgende maand in uw Ondernemer:

Aandacht voor de bouwsectorAdverteren of meer informatie?T 076 - 531 22 77E [email protected]

B BREDA 076 522 06 [email protected]

BZ BERGEN OP ZOOM 0164 24 04 [email protected]

B

B

BREDA NAMUR HOUSEKANTOORETAGES

Te huur in het Namur House aanTakkebijsters 13 de 3e en 4e verdie-ping, beide 290 m2. Elke verdiepingheeft zijn eigen entree, via de centralehoofdentree bereikbaar met lift,en beschikt over eigen voorzieningen.Op eigen terrein 6 parkeerplaatsenper verdieping. Klimaatbeheersing.Eventueel turn-key oplevering. Koopvoor eigen gebruik bespreekbaar.

BZ

BREDA BEDRIJFSRUIMTEMET KANTOOR

Te huur aan Kapittelweg 18 in com-merciëel complex één van 4 gescha-kelde bedrijfsruimten met kantoor.Oppervlakte van de bedrijfsruimte415 m2, kantoor 196 m2 op beganegrond (inclusief kantine en werk-plaats-kantoor) en 198 m2 op de ver-dieping. Totaal zijn voor dit gedeelte8 parkeerplaatsen beschikbaar.

Collegiaal met DTZ Zadelhoff Breda

B B

BREDAKANTOORUNITS

Te huur in kantorenverzamelgebouwaan Takkebijsters 61-73 enkele kan-toorunits gelegen op begane grond,1e en 2e verdieping. De units hebbeneen oppervlakte van ca. 108 en 165m2. De units zijn zelfstandig, beschik-ken over eigen toilet en pantryruimteen hebben flexibele indelingsmogelijk-heden. Parkeerplaatsen zijn beschik-baar op eigen terrein.

ROOSENDAAL KANTOOR+ BEDRIJFSRUIMTE

Te huur op uitstekende zichtlocatieaan Ettenseweg 22-28 een bedrijfs-object bestaande uit ca. 955 m2kantoor + ca. 520 m2 semi kantoor enbedrijfsruimte ca. 770 m2.Royale parkeermogelijkheid.Totale perceelsoppervlakte 3.530 m2.

Koop behoort tot de mogelijkheden.

B

B

BREDAWINKELRUIMTE

Te huur aan Nieuwe Ginnekenstraat39 winkelruimte circa 275 m2,bestaande uit entree-verkoopruimte/showroom en diverse secundaire ruim-ten waaronder dagverblijf, magazijn-faciliteit en sanitaire groep. Zeer aan-trekkelijke frontbreedte van circa 9m.Hoge passantenfrequentie. Opleveringgeheel gebruiksgereed. Eventueel aan-passing pui in overleg.

B

ETTEN-LEURHAL MET KANTOOR

Te huur diverse bedrijfshallen in recentgerealiseerd, representatief en multi-functioneel bedrijfscomplex aanTussendonk 10 tot 20 op het nieuwontwikkelde bedrijventerrein Vosdonk-West. Metrages per unit ca. 1.225 m2.Mogelijk te splitsen in twee zelfstandi-ge units. Er is één unit beschikbaar vanca. 830 m2 met kantooretage ca. 195m2. Buitenterrein geheel omheind.

BREDAHAL MET KANTOOR

Te huur op A1-locatie aan Brugsteen5 op bedrijventerrein Steenakker eenvrijstaand bedrijfspand van recentbouwjaar, bestaande uit een hal vanca. 400 m2 met kantoor in twee lagentotaal ca. 295 m2. Parkeren o.a. opeigen terrein, voorzien van nieuwhekwerk met poort. Grote overkapteentree-expeditieruimte ca. 70 m2.Bedrijfspand is volledig afgewerkt.Vrije hoogte van de hal 6.00 m.

B BB

BREDAHAL MET KANTOOR

Te huur aan Goeseelsstraat 6-21 in hetGoeseelspark bedrijfsunits met op bega-ne grond bedrijfshal ca. 120 m2 (waar-van 12 m2 entree met toilet en pantry)en kantoorverdieping ca. 60 m2. Eigenenergiemeter. Twee parkeerplaatsen.TIJDELIJK 2 925 PER MAAND

Collegiaal met De Boer, Storimans &Partners

BREDAGARAGECOMPLEX

Te huur/te koop vrijstaand bedrijfs-/autoshowroomcomplex gelegen ophoek Biesdonkweg/Nieuwe Kadijk.Totaal vloeroppervlak van 4.695 m2.De perceelsgrootte bedraagt 16.315m2. Het buitenterrein is grotendeelsverhard. Verhuur van deelruimten metflexibele huurtermijn is bespreekbaar.

BREDA KANTOORBRUXELLES HOUSE

Te huur in representatief kantoorpandaan Takkebijsters 15-17 kantoorruimteop de begane grond en de 2e verdie-ping van resp. 346 en 356 m2.De oplevering geschiedt zeer volledigincl. huidige wandindeling en vloerbe-dekking, systeemplafonds metverlichting. Eigen cv en elektrameter.

TAXATIE VAN BEDRIJFSPANDENIN WEST-BRABANT

Of het nu gaat om de bepaling van de huur- of verkoopwaarde,de beleggingswaarde of financierings- of fiscale waarde,vanopstal bedrijfsobjekten heeft de expertise in huis.

www.vanopstalgroep.nl

BREDA SHOWROOM-VERKOOPRUIMTE

Te huur in representatief complex aanVossenberg 4 een zelfstandige show-room-verkoopruimte ca. 1.276 m2.Frontzijde voorzien van nieuwe pui.Frontbreedte ca. 28 m. Strook eigenterrein t.b.v. parkeerplaatsen.Gevestigd zijn hier o.a. Telerex, Over-toom, Paardekooper en Livingstone.

MOERDIJKKANTOORRUIMTE

Te huur in vrijstaande kantoorvilla inhet moderne kantorencomplex CleynMoerdijck aan Plaza 8A de 1e en 2everdieping, resp. 200 en 160 m2.Cleyn Moerdijck is gelegen aan dehoofdontsluiting van Service Pointdirect aan de A17.

Collegiaal met Verbrugge makelaardj

BB

BREDA BEDRIJFS-OPSLAGRUIMTE

Te huur aan Eikdonk 8 op bedrijven-terrein De Krogten nabij Makro enOffice Center twee bedrijfshallen, éénvan ca. 450 m2 met o.a. eenvoudiginbouwkantoor, en een groterebedrijfshal van ca. 2.100 m2.Opsplitsing van deze grotere hal is inoverleg bespreekbaar.

B

BB

BREDAKANTOORVERDIEPING

Te huur in recent gerealiseerd hoog-waardig kantoorgebouw aan Grens-steen 27 de verdieping, groot ca. 375m2. Luxueus afwerkings- en inrich-tingsniveau. Uitgerust met klimaat-systeem met koeling. Op afsluitbaarbuitenterrein zijn 10 parkeerplaatsenbeschikbaar. Eventueel in combinatiete huur met een bedrijfsruimte van ca.665 m2 met entresolvloer ca. 180 m2.

BBB

ETTEN-LEUR KANTOOR+ BEDRIJFSRUIMTE

Te huur aan Ecustraat 9 kantoor-showroom met bedrijfsruimte.Vloeroppervlak kantoor-showroombegane grond 745 m2, op verdieping1.311 m2. Vloeroppervlak bedrijfs-ruimte 460 m2 met entresolvloer293 m2. Op eigen terrein 50 parkeer-plaatsen. Voorzien van o.a. airco, top-koeling, zonwering, lift, alarm.Deelhuur bespreekbaar.

B

BREDAHERENHUISKANTOOR

Te huur zelfstandige kantoorruimte inmonumentaal (hoek)pand gelegenop een uitstekende centrumlocatie aanCatharinastraat 21 naast de entreevan park Valkenberg en op loopaf-stand van het station.De kantoorruimte bevindt zich op debegane grond en heeft een oppervlak-te van ca. 195 m2. Beschikbaar zijntwee eigen parkeerplaatsen.

B

TE HUUR AAN PRINSENKADE 3 BREDAZEER REPRESENTATIEF MONUMENTAALKANTOORPAND TOTAAL CA. 710 M2

Monumentaal herenhuiskantoor met klassieke uitstraling en een hoge mate vaneigen identiteit aan het water van de Nieuwe Mark aan Prinsenkade 3 op eengoed bereikbare A1 centrumlocatie. Het omstreeks 1900 gebouwde pand isgeheel verbouwd waarbij het interieur een moderne, transparante indeling kreegen technisch geavanceerde installatievoorzieningen werden aangebracht.

Het kantoorpand bestaat uit drie kantoorlagen (280-210-170m2) en een kelder-archiefruimte (50m2) en verkeert in uitstekende staat van onderhoud.Herindeling is in principe mogelijk. Tevens is aanhuur mogelijk eventueel exclusiefde tweede verdieping. Parkeren is geen enkel probleem.Op eigen terrein bevindt zich een royaal afsluitbaar eigen parkeerterrein met14 parkeerplaatsen welke in de huur zijn inbegrepen. Het parkeerterrein is zowelaan de voorzijde vanaf de Prinsenkade als via de achterzijde toegankelijk.Bovendien zijn er drie parkeergarages in de directe omgeving binnen een straalvan circa 150 meter.

HAAGDIJK

MARKENDAALSEWEG

TOLBRUGSTRAAT

TRAMSINGEL

NS STATION

PRINSENKADE

NIEUWEPRINSENKADE

MARKT

B