Download - De arts en agressie

Transcript
Page 1: De arts en agressie

De arts en agressie

Dr. Jan StroobantsDiensthoofd Spoedgevallen ZNA Middelheim

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Page 2: De arts en agressie

Feiten en cijfers

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Page 3: De arts en agressie

De arts en agressie

Een veralgemeend maatschappelijk fenomeen

Page 4: De arts en agressie

De arts en agressie

Ook de artsen worden niet gespaard

Page 5: De arts en agressie

De arts en agressie

Huidig cijfermateriaal is evolutief moeilijk wetenschappelijk te interpreteren:

verschillende definitiesvaak geen onderscheid van types van agressie

gevolgen van agressie

registratiebiasvrijblijvende registratie

slachtoffer of veroorzaker?waarde-oordeel door betrokkene

persistentie in de tijd – systematisch?

Page 6: De arts en agressie

De arts en agressie

Incidentie rapportering van agressie vs. gevolgen

Incidentie

Gevolgen

Page 7: De arts en agressie

Het fenomeen “agressie” in de medische praktijk

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Page 8: De arts en agressie

De arts en agressie

Vanuit het oogpunt van de patiënt

Page 9: De arts en agressie

De arts en agressie

Classificatie ifv. oorzaak

Classificatie

organisch psychisch mistevredenheid

crimineel gedrag

voorbeelden -frontale bloeding-Intoxicatie-hypoglycemie

Pre-consult

Post-consult

-wachttijden-gebrekkige communicatie-niet ingeloste verwachtingen

-wapendracht-diefstal

-psychosen

- slecht nieuws

actie -therapeutisch ingrijpen

-psychofarmaca-sociale dienst-doorverwijzing psychiatrie

-preventie-persoonlijk contact postfactum

-onmiddellijk politie

Page 10: De arts en agressie

De arts en agressie

Classificatie ifv. uiting

Page 11: De arts en agressie

De arts en agressie

Niet ingeloste verwachtingen: de foute relatie

de patiënt als “gezondheidsconsument” verstoort de arts-patiëntenrelatie

de klant is koning en eistde klant bepaalt wat hij wenst te gebruiken uit de “winkel”

de klant bepaalt de dringendheid waarmee de werkzaamheden dienen te worden aangevat, evenals de

snelheid waarmee ze moeten worden uitgevoerdde klant onderhandelt (2nd, 3th, 4th opinion)

inspanningsverbintenis versus resultaatsverbintenisniet tevreden, geld terug

Page 12: De arts en agressie

De arts en agressie

Niet ingeloste verwachtingen: de foute informatie

media, internetniet geschoold voor interpretatie

PERCEPTIE

Page 13: De arts en agressie

De arts en agressie

Wat bepaalt iemands perceptie ?

AgendaBehoeftenVerlangens

VreesVerwachtingen

VisieVooroordelenGewoontesWaarden

OvertuigingTaal

ErvaringenZelfbeeld

Wereldbeeld

Een grotere variabiliteit binnen deze parameters zorgt voor een grotere variabiliteit van de perceptie, en bijgevolg,

EEN COMPLEXERE VISIE OP DE REALITEIT.

Page 14: De arts en agressie

De arts en agressie

Vanuit het oogpunt van de arts

Page 15: De arts en agressie

De arts en agressie

a) de arts als slachtoffer

Page 16: De arts en agressie

De arts en agressie

Effectieve blootstelling aan agressie bij spoedartsen

Bron: Onderzoek Dr. F. Somwille

Page 17: De arts en agressie

De arts en agressie

Effectieve problemen bij spoedartsen

Bron: Onderzoek Dr. F. Somwille

Page 18: De arts en agressie

De arts en agressie

Inschatting van risico

Bron: Onderzoek Dr. F. Somwille

Page 19: De arts en agressie

De arts en agressie

Angst voor agressie bij spoedartsen

Bron: Onderzoek Dr. F. Somwille

Page 20: De arts en agressie

De arts en agressie

Agressie-ervaringen:a) Verbaal (categorie 1)

Page 21: De arts en agressie

De arts en agressie

Agressie-ervaringen:b) Non verbaal (categorie 1)

Page 22: De arts en agressie

De arts en agressie

Agressie-ervaringen:c) Serieus bedreigen (categorie 2)

Page 23: De arts en agressie

De arts en agressie

Agressie-ervaringen:d) Fysiek (categorie 3)

Page 24: De arts en agressie

De arts en agressie

GEVAAR: de arts bestraft…

De operationele en medische autoriteit van de zorgverlener stellen hem in staat om handelingen wel of niet te doen ten voordele van de patiënt… (maar ook ten nadeel van de patiënt, waardoor irritatie of agressie vanwege de patiënt door zijn

machteloosheid kan escaleren !)Aangehouden objectiviteit en professionele kalmte

zijn moeilijk wanneer de zorgverlener zelf het slachtoffer wordt van agressie

Page 25: De arts en agressie

De arts en agressie

Voorbeelden van ontoelaatbare “bestraffing” in de zorgsector

De patiënt onnodig laten wachtenDe behandelvolgorde aanpassen zonder medisch

gewettigde redenenNegatieve modificatie van werkonbekwaamheid

Laattijdig toedienen van pijnstillingAdministratieve afwikkeling uitstellen

Page 26: De arts en agressie

De arts en agressie

b) de ombudsdienst versus de arts als bemiddelaar in conflicten

propraktisch: uitfiltering van niet strikt medisch

gerelateerde klachtende betrokken partij is niet rechtstreeks in het vizier

de “onbevooroordeelde” derdecontra

de oplossing van conflicten rond medisch handelen krijgen vaak de allure van een rechtszaak

bemiddeling wordt zo stellingenoorlogde intermenselijke zalving tussen betrokken krijgt minder

kans

gebrek aan nuance bij patiënten bij indiening van klachten

Page 27: De arts en agressie

De arts en agressie

Agressie vanuit het oogpunt van derden: de scheidsrechterfunctie

Objectiviteit is moeilijk:

als getuigeonbevooroordeeld – alle elementen gekend?

sympathisant

de vrije mening van de maatschappijde perceptie (cfr. associaties )

sympathisant

Page 28: De arts en agressie

De protectie

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Page 29: De arts en agressie

De arts en agressie

De protectie van de patïent

De wet op de rechten van de patiëntDiverse instanties

Ombudsdiensten (van lokaal tot federaal)Hiërarchische verantwoordelijken (in ziekenhuizen)

De Orde der GeneesherenMutualiteitenHet Gerecht

Page 30: De arts en agressie

De arts en agressie

De protectie van de arts

In ziekenhuizenStewards

Collega zorgverleners

Voor huisartsWeinig protectie in de onmiddellijke omgeving voor

de “solo”-artsBeter georganiseerd in “wachtpostsetting”

Algemeen: zorgverleners in gevaar kunnen op snelle prioritaire hulp rekenen van politie!

Page 31: De arts en agressie

Welke aanpak?

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Page 32: De arts en agressie

De arts en agressie

Page 33: De arts en agressie

De arts en agressie

Persoonlijke aanbevelingen

Page 34: De arts en agressie

Besluit

Symposium Orde der Geneesheren

14 mei 2011

Page 35: De arts en agressie

De arts en agressie

Agressie: