College 5Experimenteleen
Quasi- ExperimenteleProefopzetten
Jolien PasECO 2012-2013
- Leary Hoofdstuk 9, 10, 13 en 14
- Aanvullende tekst 5
Het Experiment
Doel: Causaal verband vastellen door te laten zien dat veranderingin de onafhankelijke variabele direct verantwoordelijk is voorveranderingen in afhankelijke variabele
Kenmerken van het experiment:
- Manipulatie van onafhankelijke variabele(n)
- (Random) toewijzing van proefpersonen aan condities
- Experimentele controle van externe factoren (extraneous factors)
2
Soorten(experimenteel) onderzoek
Experimental Research– Echt experiment: voldoet aan alle kenmerken
– Blokdesign: mengvorm echt experiment + subject variabelen
Quasi-Experimental Research– Pre-experiment: geen (random) toewijzing, geen/gebrekkige controle
– Quasi-experiment: geen random toewijzing
– Time series design
– Niet-experimentele designs: geen manipulatie
Single-Case Research– Single-Case Experiment
– Case studies3
Ontwerpen in experimenteel onderzoek: Terminologie
Eenweg ontwerpen:1 onafhankelijke variabele
Meerweg (factoriële) ontwerpen:> 1 onafhankelijke variabelen
- compleet gerandomiseerd: allemaal echte onafhankelijke variabelen
- blokontwerp (expericorr): aanwezigheid van niet experimentele ‘onafhankelijke’ variabelen
Conclusie over samenhang X-Y/effect trekken:
Pretest posttest design: Vergelijking van voor- en nameting.
Posttest only design:Vergelijking van experimentele en controlegroep.
4
Experimentele Ontwerpen
Posttest-Only Design I R X --- O1
Gevaar: selectie bij ongelukkige randomisatie II R O1
Pretest-Posttest Control Group Design I R O0 --- X --- O1
Gevaar: local history, sensitizatie II R O0 --------- O1
Solomon 4 Group Design I R O0 --- X --- O1
Grootte van history, maturation, testing en II R O0 ---------- O1
sensitizatie effect kan worden geschat III R X --- O1
IV R O1
X = Treatment, O0 = voormeting, O1 = nameting, R = Randomisatie, NR = Niet Random
5
Solomon 4 Group DesignI R O0(6) --- X --- O1(23)
II R O0(7) ---------- O1(15)
II R X --- O1(19)
IV R O1(11)
X = treatment
HM = history/maturation
T = Testing
S = Sensitisatie
O1(I) – O0(I) = 23 – 6 = 17→ HM + T + X + S (1)O1(II) – O0(II) = 15 – 7 = 8 → HM + T (2)Dus (1) - (2) = 17 – 8 = 9 → X + S (3)O1(III) – O1(IV)= 19 – 11= 8 → X (4)Dus (3) - (4) = 9 – 8 = 1 →→→→ S (5)O1(II)-O1(IV)= 15 – 11 = 4 → T (6)Dus (2) – (6) = 8 – 4 = 4 → HM (7)
6
Solomon 4 Group DesignI R O0(6) --- X --- O1(23)
II R O0(7) ---------- O1(15)
II R X --- O1(19)
IV R O1(11)
X = treatment
HM = history/maturation
T = Testing
S = Sensitisatie
O1(I) – O0(I) = 23 – 6 = 17→ HM + T + X + S (1)O1(II) – O0(II) = 15 – 7 = 8 → HM + T (2)Dus (1) - (2) = 17 – 8 = 9 → X + S (3)O1(III) – O1(IV)= 19 – 11= 8 → X (4)Dus (3) - (4) = 9 – 8 = 1 →→→→ S (5)
Neemaan: O0(III) = O0(IV) = [O0(I)+O0(II)] / 2 = 6.5
O1(IV)-O0(IV) = 11 – 6.5= 4.5 → ≈ HM (6)Dus (2) – (9) = 8 – 4.5 = 3.5 → ≈ T (7)
7
Meerweg(factoriële) designs
Meer dan 1 onafhankelijke variabelen
Aantal niveaus: 2 x 3 factorieel ontwerp
X1: 2 categorieën
X2: 3 categorieën
Compleet gerandomiseerd: allemaal onafhankelijke variabelen
Blokontwerp (expericorr): aanwezigheid van niet experimentele
‘onafhankelijke’ variabelen
Inzicht in:
Hoofdeffecten, Interacties en Error
8
Voorbeeld: 2x3 FactoriëleDesignProefpersonen: 36 PABO-studenten gelijk verdeeld over 6 condities
Uitkomst: Aantal juist gemaakte rekenopgaven (max 30)
Onafhankelijke variabelen:
1) Verstrekte informatie (juist-onjuist)
2) Moeilijkheidsgraad opgaven (makkelijk-gemiddeld-moeilijk)
1215
6.5
13.5
20.5
Juiste info Onjuiste info
Makkelijk 22 19
Gemiddeld 15 12
Moeilijk 8 5
9
Effectenin beeld
10
Effectenin beeld
11
FactoriëleDesigns: voorbeeld
1515
8
15
22
Juiste info Onjuiste info
Makkelijk 20 24
Gemiddeld 15 15
Moeilijk 10 6
Ruwe data:28, 26, 22, 19, 25, 24
12
Hoofd- en Interactie-effecten
Blokontwerpen(Leary: “expericorr”)Combinatie onafhankelijke en subject variabelen.
Nut:- Samenhang subject variabele met condities- Generalisatie naar speciale groepen (bijv. M/V-verschil)- Grotere power
Blokvariabelecategorisch: geen probleemBlokvariabelenumeriek: median split of extreme groepen
Interpretatie proefpersoonvariabele?- Geen oorzaak volgens Leary (nl. correlationeel)- Moderator variabele bij interactie
Alternatief voor blokontwerp: covariantie-analyse14
Soorten(experimenteel) onderzoek
Experimental Research– Echt experiment: voldoet aan alle kenmerken
– Blokdesign: mengvorm echt experiment + subject variabelen
Quasi-Experimental Research– Pre-experiment: geen (random) toewijzing, geen/gebrekkige controle
– Quasi-experiment: geen random toewijzing
– Time series design
– Niet-experimentele designs: geen manipulatie
Single-Case Research– Single-Case Experiment
– Case studies15
Pre-Experimentele Ontwerpen
One-shot Case Study X --- O1
One Group Pretest-Posttest Design O0 --- X --- O1 Gevaar: history, maturation, testing, sensitizatie,instrumentatie (regression to the mean)
Nonequivalent Groups I NR X --- O1
Posttest-Only Design II NR O1Gevaar: Selectie
X = Treatment, O0 = voormeting, O1 = nameting, NR = Niet Random
16
Quasi-Experimenteleontwerpen
O1(I) – O0(I) = X + S+ HM + T (1)O1(II) – O0(II) = HM + T (2)Dus (1) – (2) = X + S
O1(I) – O1(II) = X + S+ Selectie (3)O0(I) – O0(II) = Selectie (4)Dus (3) – (4) = X + S
17
Nonequivalent Groups I NR O0 --- X --- O1
Pretest-Posttest Design II NR O0 --------- O1Gevaar: local history, sensitizatie
Voorbeeld– Gedragscodein de klas
Nonequivalent Groups I NR O0 --- X --- O
Pretest-Posttest Design II NR O0 ---------- O1
- 2000 leerlingen (±30 scholen)
- Programma in klas A, niet in klas B
- Doel: gedragscode opstellen
18
Time Series DesignsInterrupted Time Series Design(R) O1 O2 O3 O4 X O5 O6 O7 O8
Gevaar: contemporary history
~ with reversal(R) O1 O2 O3 O4 X O5 O6 O7 O8 -X O9 O10 O11 O12
Control Group Interupted Time Series DesignNR O1 O2 O3 O4 X O5 O6 O7 O8
NR O1 O2 O3 O4 -- O5 O6 O7 O8
~ with multiple replications(R) O1 O2 O3 X O4 O5 O6 -X O7 O8 O9 X O10 O11 -X O12
19
Time Series Design - output1
23
45
67
8
A B
1 2 3 4 5 6 7 8 9
12
34
56
78
C
1 2 3 4 5 6 7 8 9
D
20
Longitudinaleontwerpen
O1 O2 O3 O4 O5 O6 O7 O8
Ook welPanel designsQuasi-independent variabele is tijd zelf , niet een ingreep, dus geen (quasi)-experiment!
Alternatieven- cross-sectioneel ontwerp- successive independent samples
21
Longitudinaal vs. Successiefvs. Cross-Sectioneel
1909 1929 1949 1969
20 - 30 Cohort 44.8%
Cohort 513.9%
Cohort 617.4%
Cohort 723.9%
40 - 50 Cohort 33.1%
Cohort 411.9%
Cohort 517.2%
Cohort 622.0%
60 - 70 Cohort 21.9%
Cohort 36.7%
Cohort 411.9%
Cohort 519.4%
80 - Cohort 11.2%
Cohort 23.8%
Cohort 36.6%
Cohort 412.2%
Tabel 1 Percentage vrouwen in Nederland dat niettot een bepaalde religiebehoort, per leeftijdsgroep en per tijdsperiode.
22
Soorten(experimenteel) onderzoek
Experimental Research– Echt experiment: voldoet aan alle kenmerken
– Blokdesign: mengvorm echt experiment + subject variabelen
Quasi-Experimental Research– Pre-experiment: geen (random) toewijzing, geen/gebrekkige controle
– Quasi-experiment: geen random toewijzing
– Time series design
– Niet-experimentele designs: geen manipulatie
Single-Case Research– Single-Case Experiment
– Case studies23
Single Case ResearchFocus op individuen i.p.v. groep als geheel.NB. Single case experiment is niet hetzelfde alsCase Study
Achter een gemiddelde kan van alles schuil gaan:
- iedereen verandert (meer of minder)
- een deel verandert, een ander deel niet
- verschillende delen veranderen verschillend
Is dit wel causaliteit?
24
Single Case Designs
ABA Designs
Multiple-I designs (bijv. ABC)
- Afwisselen met baseline: ABACA
- Combinatie van treatments: A-B-BC-A-BC
Multiple Baseline
25
Single Case Designs
26
Voorbeeld- Teacher Attention
Effects of Teacher Attention on Study BehaviorVance Hall, Lund & Jackson (1968)
Cases: 6 kinderen die verstorend gedrag vertonen in klas
Doel: minder storen, meer sudiegedrag
Methode: reinforcement gewenst gedrag
+ negeren ongewenst gedrag
5 periodes:Baseline → Reinforce 1 → Reversal → Reinforce 2 → post-cheks
Ondersteuning docent door observator
27
Case Robbie
28
Case StudiesGedetailleerde studie van individu, groep of gebeurtenis.
Informatie: uit verschillende bronnenResultaat: verhalende beschrijving
Toepassing:1) Inzichten en ideeën2) Zeldzame fenomenen3) Psychobiografie4) Illustratieve anecdote
Beperkingen1) Geen controle externe variabelen2) Observer bias
29
Case Study - voorbeeld
• Patiënte ‘Anna O’
• Hysterie met veelheid aan klachten
• Behandeling door Jozef Breuer
(m.b.v. hypnose)
• Inspiratie psychoanalyse van Freud
30
Volgendeweek
Eenweg variantie-analyse
- Leary: Hoofdstuk 11, 12 (t/mp. 255)
- MM&C: Hoofdstuk 12 (t/mp. 617), p. 623 t/mp. 626
- Aanvullende tekst 6, 7 en 8
31
Top Related