TNO Bouw
1
Integratie van zonnecellen in
de gebouwschil.
Nieuwe Kansen voor Zonne-energie
-Status normen voor zonne-energie
-Resultaten onderzoek
-Toekomstige ontwikkelingen
Wouter Borsboom
31 maart 2005 BOOOSTING 2
Status normen voor zonne-energie
NVN 7250:
Bouwintegratie Zonne-energiecomponenten
• Belang
• Status
• Lacunes
• Conclusies
31 maart 2005 BOOOSTING 3
Het belang van NVN 7250
• Behoefte aan duidelijke prestatie-
eisen voor bouwintegratie van ZE
systemen
• Opdrachtgevers, ontwerpers,
leveranciers, toetsende instanties….
• Zowel PV-systemen als thermische
zonne-energie systemen • op/in/aan daken en gevels
• platte en hellende daken
• woning- en utiliteitsbouw
• Eisen en bepalingsmethoden
31 maart 2005 BOOOSTING 4
Inhoud van de norm
Welke bouwaspecten bevat de NVN?
• Constructie
• Brandveiligheid
• Geluid
• Vochtwerendheid
• Thermische isolatie
• Toegepaste materialen bevestiging
31 maart 2005 BOOOSTING 5
Wat ontbreekt?
• Bepaling Windbelasting
• Bepalingsmethode temperatuur- bestandheid
• Bepalingsmethode voor regendichtheid voor
hellende daken
• Toetsen van de corrosieweerstand
31 maart 2005 BOOOSTING 6
Wrijvingscoefficient
• Weerstand tegen wegwaaien
• Forfaitaire waarde in NVN 7250
• Bepalingsmethode opgesteld • Onder droge en natte omstandigheden
• Afhankelijk van dakbedekking en materiaal van platdakopstelling.
Uitgevoerd m.m.v.:
SenterNovem
31 maart 2005 BOOOSTING 7
Windbelasting
plat dak systemen
• NVN 7250
• Aanvullend onderzoek
31 maart 2005 BOOOSTING 8
Resultaten onderzoek: Windbelasting plat daksystemen
• Invulling NVN 7250
• Effecten dakrand
• Open en gesloten onderconstructies
• Windsafschermende werking op elkaar
• Implementatie medio 2005
Uitgevoerd m.m.v.:
SenterNovem, Lafarge, Ecofys,
Stroomwerk, Techneco,
ZEN Solar, Oskomera
31 maart 2005 BOOOSTING 9
Praktische toepassing
• Bepaling benodigde ballast om kantelen en uplift
tegen te gaan
• Vaststellen bijkomende belasting op platte daken
Plat dak systeem Stroomwerk
31 maart 2005 BOOOSTING 10
Resultaten onderzoek: Regendichtheid
• Thans geen uniforme beoordelingsmethode
• Onderzoek naar:
• Ontbrekende kennis
• Te stellen eisen
• Beoordelingsmethode
• Implementie op Europa
• EN voorschriften
• Europees onderzoeksprogramma
• Implementatie Nederland
• Projectplan NEN 2778
Deelnemende partijen;
Lafarge, Stroomwerk, SenterNovem
31 maart 2005 BOOOSTING 11
Resultaten Onderzoek Ontwikkeling
van nieuw PV-dak concept
tbv ISO++ woning
Uitgangspunten:
- meerkosten < 4,5 Euro per Wattpiek
- toepassen universeel profielsysteem
- scheiding waterkering en PV-systeem
- geen bouwkundige twijfels
31 maart 2005 BOOOSTING 12
Opbouw PV dak
• PV panelen
(merkonafhankelijk!)
• Clipsysteem
• Profielensysteem
• EPDM laag
• Dakdoosconstructie
(oppassen voor
vochtproblemen!)
31 maart 2005 BOOOSTING 13
Begeleiding bouwfase van groot belang
Verwerkingsvoorschriften
Aandachtspunten:
1. Voorkom ingebouwd vocht
2. Luchtdichte afdichting
3. Voorkom beschadiging
Deelnemende partijen:
VPO, Vuren Hawa, Axys,
Phoenix, Sain Gobain, Witteveen,
Patina, Alcoa, Solarned, TNO
En Novem (subsidieverstrekker)
31 maart 2005 BOOOSTING 14
Het Resultaat
• Totaal 30 m2 PV met
jaaropbrengst: 3400 kWh • (verwacht ca. 3000 kWh)
• Gasverbruik voor
verwarming: ca. 350 m3
(inclusief WW: 750m3)
Monitoring elektraopbrengst 40 BP 585S-panelen
bij het voldaksysteem met totaal 3400 WP.
Project: 'De Tuinen' plan Vroonermeer te Alkmaar.
0
25
50
75
100
125
150
175
200
225
250
275
300
325
350
375
400
425
450
475
500
jan-03 feb-03 mrt-03 apr-03 mei-03 jun-03 jul-03 aug-03 sep-03 okt-03 nov-03 dec-03Maand + jaar
kW
h
0
25
50
75
100
125
150
175
200
225
250
275
Zo
nn
esch
ijn
(u
ren
)
Verwacht BP [2977 kWh] Kenmerk 1 Opbrengst [3463 kWh]
Normaal zonneschijn uren (de Bilt) Werkelijk zonneschijn uren (de Bilt)
31 maart 2005 BOOOSTING 15
Wat hebben we geleerd?
• Teamwork: Kennis delen en met ‘open karakter’ samenwerken (
baanbrekende resultaten)
• Verantwoordelijkheden bouwpartijen duidelijk scheiden. De
projectontwikkelaar speelt hierbij een cruciale rol
• Efficiënte aanpak: laagenergiewoningen icm gasnet
• Verkoopargumenten: Duurzaamheid in combinatie met verhoogd
comfort (incl. koeling in de zomer!)
• Bewonersgedrag is onvoorspelbaar: afstemming/instructie!
• Doorzettingvermogen en gedrevenheid zijn onontbeerlijk
31 maart 2005 BOOOSTING 16
Toekomstig onderzoek: Actieve daken
31 maart 2005 BOOOSTING 17
• Nieuwe Europese
concepten
• Prestatie criteria
• Prestatie beoordeling
• Europese oplossingen voor
veiligheid en onderhoud
• Training op een Europese
schaal van dakdekker
EURACTIVE-ROOFer
Wat wordt er ontwikkeld ?
31 maart 2005 BOOOSTING 18
Naar actieve daken
A
• Nieuwe concepten • Verschillende dakvormen
• Zonne-energie oplossingen
• Oplossingen voor verwarming en
koeling
• Prototypes
• Inpassing in het bouwproces
31 maart 2005 BOOOSTING 19
Naar Actieve daken
B
• Wind en aardbeving
effecten • Volle schaal experimenten
• Wind tunnel data
• Computer simulatie
• Laboratorium testen
• Aardbevingen
• Windbelasting
31 maart 2005 BOOOSTING 20
Naar actieve daken
C
• Regendichtheid • Ontwikkeling van testmethodes
• Computer simulatie
• Volle schaal experimenten
• Prestatie beoordeling
• Criteria
• Methodes
31 maart 2005 BOOOSTING 21
Naar Actieve daken
D
• Condensatie • Diagnose methodes
• Levensduur studies
• Beoordelingsmethodes
• Basis voor standaards.
31 maart 2005 BOOOSTING 22
Beoogde resultaten
• Nieuwe oplossingen voor
actieve daken
• Upgraden van het dak en
de dakdekker
• Geharmoniseerde
oplossingen voor Europa
• Pan-Europese training
31 maart 2005 BOOOSTING 23
De toekomst Voorbeelden van DE-innovaties
• Innovatie op wijkniveau
• Combinaties van systemen
• Naar een comfortabele woning met EPC 0,0
• Prijsverwachting zonnestroom
31 maart 2005 BOOOSTING 24
Prijsverwachting zonnestroom
Nodig: opschaling en onderzoek!
Source: RWE Energie AG and RSS GmbH
Photovoltaics
Utility peak power
Bulk power
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1990 2000 2010 2020 2030 2040
€/kWh
900 h/a:
0,60 €/kWh
1800 h/a:
0,30 €/kWh
Top Related