Download - Betekenisvol Communiceren

Transcript
Page 1: Betekenisvol Communiceren

Betekenisvol Communiceren

Peter van Waart, Hogeschool Rotterdam

CDM

18 januari 2010

Foto: Ork de [email protected]

Page 2: Betekenisvol Communiceren

Oefening 1 (a)

Je hebt iets meegebracht dat jou dierbaar is.

- Schrijf op waarom dat zo is

- Beschrijf wat je ziet aan de objecten van de anderen

- Lever het in

Page 3: Betekenisvol Communiceren

Betekenisvolle communicatie

– Betekenis, sociale interactie en cultuur

– Human values en betekenis

– Teken, vorm en betekenis

– Betekenisvolle communicatie

Page 4: Betekenisvol Communiceren
Page 5: Betekenisvol Communiceren
Page 6: Betekenisvol Communiceren

Betekenis, sociale

interactie en cultuur

Page 7: Betekenisvol Communiceren

• Mensen gaan om met dingen op basis van de betekenis die dezevoor hen hebben

• Deze betekenissen komen voort uit de sociale interactie in desamenleving

• Deze betekenissen veranderen door een proces van interpretatie,die iedereen uitoefent wanneer hij met een ding omgaat

George H. Mead. Mind, Self and Society (1934).The Philosophy of the Act (1938).

‘Meaning is in the mind of the beholder’

Page 8: Betekenisvol Communiceren

Symbolische communicatie

• Mensen maken tekens of communicatieve codes door taal: symbolosichecommunicatie

• De tekens en symbolen die de taal vormen, maken het mogelijk eengemeenschappelijk symbolisch en conceptueel begrippenkader te vormen,om met elkaar betekenissen uit te wisselen

’Symbolische communicatie' staat dus centraal bij de manier waarop webetekenis verlenen

The reflexive self (Ritzer 2000)

Page 9: Betekenisvol Communiceren

Leren door sociale interactie: schemata

Door sociale interactie leer je betekenissen en symbolen waarmee je kuntdenken: schemata

The reflexive self (Ritzer 2000) Graph: http://www.sil.org

Page 10: Betekenisvol Communiceren

Cultuur: web van waarden

“De mens leeft in een universum van betekenissen (‘web van waarden’), die op

specifieke wijzen zijn gestructureerd. Woorden, beelden en tekens dragen

gevoelens en betekenissen met zich mee, afkomstig uit eerder in het leven

opgedane ervaringen (Lampert, 1997).“

Graph: http://www.schmuhl.org

Page 11: Betekenisvol Communiceren

Cultuur: taal

De grondlegger van het structuralisme, de linguïst Ferdinand de Saussure,

richtte zijn aandacht op de structuur van de taal (De Saussure, 1974). Met de

taal wordt de wereld gestructureerd; een woord of teken heeft slechts

betekenis binnen het systeem van woorden en tekens waarmee het zich

onderscheidt (Berman, 1988).

Page 12: Betekenisvol Communiceren

Cultuur: structuur van sociale verschijnselen

De antropoloog Lévi Strauss benadrukte het structuurkarakter van alle sociale

verschijnselen. Structuur bestaat volgens hem als ‘sociale logica’, die onder de

oppervlakte ligt van en betekenis geeft aan het empirisch geobserveerde. Lévi

Strauss gebruikte de structuralistische theorie in zijn etnografische onderzoek

naar cultuurpatronen.

Bron: http://inton.over-blog.com/Bron: http://anthropology.blogs.lib.lsu.edu

Page 13: Betekenisvol Communiceren

Cultuur: socialisatie in systemen

Door de Franse socioloog Pierre Bourdieu is de structuralistische theorie

toegepast in zowel kwalitatief als kwantitatief onderzoek naar leefstijlen en

waardenoriëntaties (human values) (Bourdieu, 1984). Van onze familie en de

gemeenschappen waarin we ons begeven leren we in het socialisatieproces

systemen van spreken, stijlen en waarden. Deze systemen organiseren het

gedrag van het individu en bieden een interpretatiekader.

<<MATT>>@flickr.com

Page 14: Betekenisvol Communiceren

Human values

[email protected]

Page 15: Betekenisvol Communiceren

Human values bepalen gedrag

Lifestyles

– Spelen een belangrijke rol inhet dagelijks leven vanmensen

– Mensen tonen zichzelf insociale interacties doorconsumptie van specifiekeproducten (mode, muziek,meubels, etc.

– Leden van dezelfdeleefstijlgroep delen voorkeuren,normen en waarden

Bourdieu, Distinction, 1984.

Page 16: Betekenisvol Communiceren

Mentality® Motivaction

Waarden-gebaseerde segmentatie in communicatie

Page 17: Betekenisvol Communiceren

Human values: instrumentele en eindwaarden

Eindwaarden

• A comfortable life

• An exciting life

• A sense of

accomplishment

• A world at peace

• Equality

• Family security

• Freedom

• Happiness

• Inner harmony

• Mature love

• National security

• Pleasure

• Salvation

• Self-respect

• Social recognition

• True friendship

• Wisdom

Instrumentele waarden

• Ambitious

• Broad-minded

• Capable

• Cheerful

• Clean

• Courageous

• Forgiving

• Helpful

• Honest

• Imaginative

• Independent

• Intellectual

• Logical

• Loving

• Obedient

• Polite

• Responsible

• Self-controlled

Rokeach, M. (1973).

The Nature of Human Values.

New York: The Free Press.

Page 18: Betekenisvol Communiceren

Waarden bij mensen ontdekken: laddering

Thomas J. Reynolds and Jonathan Gutman

Journal of Advertising Research Feb/March, 1988

Page 19: Betekenisvol Communiceren

Teken, vorm en betekenis

Page 20: Betekenisvol Communiceren

Oefening 2

Je ziet een aantal afbeeldingen. Noteer wat je ziet.

Page 21: Betekenisvol Communiceren

Het begrip ‘teken’, en de betekenis ervan

• ‘Teken’ is een centraal begrip in de

structuralistische taalkunde van Ferdinand

de Saussure en de semiotiek

• symbolische aspecten van taal beeld en

tekst

Page 22: Betekenisvol Communiceren

3 kenmerken van het teken

1. Het teken heeft een vorm

2. Het teken refereert aan iets anders

dan zichzelf: het heeft altijd iets anders

nodig waaraan het refereert

3. Het wordt over het algemeen herkent

door de meeste mensen binnen de

cultuur waar het vandaan komt, om het

zelfde ding aan te duiden

[email protected]

Page 23: Betekenisvol Communiceren

Semiotiek

• de vorm van het teken (fysiek aanwezig)

• het concept van het teken, de betekeniszoals die wordt bedoeld (fysiek afwezig)

• de interpretatie van het teken: debetekenis zoals die wordt beleefd

VORM

CONCEPT

connotatiedenotatie

beleving INTERPRETATIE

Page 24: Betekenisvol Communiceren

Semiotiek

VORM INTERPRETATIE

CONCEPT

connotatiedenotatie

beleving

katheid

Kitty: knuffelen!

katten zijn schattigdit organisme is een

exemplaar van katheid katten zijn smerig

Jakkes!

Page 25: Betekenisvol Communiceren

Taal en gedeelde betekenis

• Taal werkt omdat we een gedeelde set aan concepten hebben en

een gedeeld begrip

• Sommige objecten die hetzelfde lijken te zijn, hebben verschillende

betekenissen en we begrijpen hun symbolische waarde omdat zij

deel uitmaken van een system van rijke symbolen

Page 26: Betekenisvol Communiceren

The Meaning of Objects• Vergelijkbare objecten kunnen

verschillende betekenissen hebben

• Context en gebruik veranderen de

betekenis

• De betekenis van symbolen ligt niet

vast en verandert door de tijd

Swastika on buiding in seoul

photo by Svdmolen@Wikipedia

Page 27: Betekenisvol Communiceren

Betekenisgeving en identiteit

• Gebruik van het lichaam in betekenisgeving

• Tattoos, peircing, kleding, voedsel

• Geeft aan wie we zijn en hoe we gezien willen

worden

• Anderen uit dezelfde cultuur kunnen deze

tekens ‘lezen’

ocus2capture@fl

i k

Daniel [email protected]

Page 28: Betekenisvol Communiceren

Problemen met betekenisgeving

• Geen soepel probleemloos proces

• Regelmatig misverstanden

• Cross-culturele verschillen in betekenis

• Objecten en handelingen kunnen veel verschillende betekenissen hebben

• Kans op mis-interpretatie

• Echter, we leunen zwaar op betekenisgeving om zin te geven aan de wereld

[email protected]

Page 29: Betekenisvol Communiceren

Individuele participatie geeft betekenis

Pine & Gilmore, 1999

invulling vanuit individu

inv

ull

ing

do

or

aa

nb

ied

er

staging

co-creatie

zelfsturing

0%

100%

100%

weinig betrokkenheid

Veel betrokkenheid

Page 30: Betekenisvol Communiceren

Oefening 1 (b)

Bekijk wat je zelf en van elkaar hebt opgeschreven

over de dingen die je dierbaar zijn.

Wat valt je op?

Page 31: Betekenisvol Communiceren

Van betekenis als het voor human values is

P. Desmet. Model of product emotions. 2002. TU Delft.

Needs

Doelen

Motieven

Human values

Producten

Agents (organisaties,groepen, brands)

Events

beoordeling:

non-intellectueel, automatische evaluatie van deetekenis van een stimulus voor het persoonlijkwelbevinden

meaningful‘de gevoelde neiging om iets dat goed (nuttig) voelt teomarmen en iets dat slecht (schadelijk) voelt af te wijzen’vertaald uit: Arnold, 1960, in: Desmet, 2002

Page 32: Betekenisvol Communiceren

Betekenisvolle

communicatie

Collected by Martien Heijmink

Page 33: Betekenisvol Communiceren

buy adds

sell moreproducts

make profit

TV industrial complex

Advertising in the era of TV

distributeproducts

S. Godin. Purple Cow. 2005.

persuasive

advertising

Page 34: Betekenisvol Communiceren

Advertising in the era of Experience Economy

meaningful

advertising

human

values communicatiemiddel

betekenis

Page 35: Betekenisvol Communiceren

Betekenisvolle communicatie

Those pervasive systems and applications that enhance social capital

as collective goods involving shared goals and values and social

norms of reciprocity, are most usable to be of meaning over timeCarroll, J.M. & Mentis, in: Schifferstein et al., 2008

Page 36: Betekenisvol Communiceren

Orchestreren van touchpoint interacties

Krachtige media bewerkstelligen

betekensivolle ervaringen door

bij mensen het volgende te

adresseren:

• intellect

• emoties

• fysieke ervaring

Highland & Yu. Communicating Inner Experience with Video Game Technology. 2008.Illustration: Sylvia Delissen. How to plug the gap between promise and proof. Graduation project, 2009.

Page 37: Betekenisvol Communiceren

Betekenisvolle media

Highland & Yu. Communicating Inner Experience with Video Game Technology. 2008.

Page 38: Betekenisvol Communiceren

Voorbeeld: intellectuele interactie

Beginselmanifest PvdA

Page 39: Betekenisvol Communiceren

Voorbeeld : emotionele interactie

Page 40: Betekenisvol Communiceren

Voorbeeld : fysieke interactieGestural interfaces empowering brand experienceLemmy-Boy Hoogendoorn, graduation project at IN10, 2009

Page 41: Betekenisvol Communiceren

• Zorg dat je iets vertelt wat echt iets voor

mensen betekent

• Orchestreer touchpoints voor

interactie met en tussen mensen

• Richt je op het intellectuele, emotionele en

physieke niveau

Betekenisvol communiceren

Page 42: Betekenisvol Communiceren

Betekenisvolle communicatie

– Betekenis, sociale interactie en cultuur

– Human values en betekenis

– Teken, vorm en betekenis

– Betekenisvolle communicatie