Welkom bij …Welkom bij …Van zorgpad naar business Van zorgpad naar business case of hoe verzilver ik een case of hoe verzilver ik een zorgpad?zorgpad?

Congres Zorgpaden - Hoe u uw zorgprocessen stroomlijnt

Machteld Ploeg, CBO Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg

29 januari 2010

Sturen met zorgpaden, DBC´s en financiële marge: een compleet nieuw spel!

Even voorstellen………….

• Machteld Ploeg, manager zorginformatie & business development; m.ploeg@cbo.nl- Lerend Netwerk Business Cases in de Zorg- Rendementsverbetering zorgportfolio’s

• Per 1 maart 2010 machteld.ploeg@gelre.nl

• Voor beide onderwerpen kunt u dan terecht bij Ingrid Janssen, manager logistiek & integrale zorg; i.janssen@cbo.nl

Kennismakingsronde

• Naam

• Organisatie/functie

• Verwachting

• Wat roept businesscase bij je op?

• Uw zorgpadproject en ervaringen met BC

Doel van de workshop

• Snuffelen aan mogelijkheden

- Kennis opdoen wat & hoe businesscase

- Hoe business case in te zetten bij zorgpaden

- Ideeën voor werkwijzen

Wat is een businesscase?

• De businesscase biedt de zakelijke rechtvaardiging van het project

• Beschrijving van een voorstel/idee, een eerste initiatief tot het starten van een project

• Essentie: beschrijving van de effecten op de organisatie

• …geeft een reëel beeld van de te verwachten kosten en baten van een project

Status businesscase

• Transparante keuze kunnen maken m.b.t. (med.)innovaties

• Relatie leggen tussen kwaliteit en kosten/baten

• Instrument om te objectiveren

• Investeringen verantwoorden en evt. terugverdienen (return on investment)

Strategie en businesscase

• We verliezen marktaandeel: we starten een buitenpoli in verzorgingsgebied X

• Wij zijn binnen … jaar een STZ ziekenhuis

• Wij gaan de markt in regio Y veroveren

• Wij zijn/worden het ziekenhuis met de beste reputatie bijv. op het gebied van:

- bewegingsgerelateerde aandoeningen- hart vaatziekten- complexe operaties, zoals darmchirurgie

Niveau van de business case in de organisatie

Sneek, 18 januari 2010

9

O

T

SZorgportfolio instelling

DBC portfolio per specialisme

DBC / zorgprofiel

Karakter van de business case bij zorgpaden

Sneek, 18 januari 2010

10

O

T

SBC: Transmurale zorgpaden

BC: # zorgpaden - DBC portfolio

BC: Zorgpad per DBC profiel

Verschillende invalshoeken

1. De patiënt

2. Het ziekenhuis

3. De medisch specialist

4. De verpleegkundige/medewerker

5. De zorgverzekeraar

Sneek, 18 januari 2010

12

12

klinisch

operationeel/proces

service

financieel

patiëntziekenhuismedewerkermedisch specialistzorgverzekeraar

De BC gaat over impact en dus meer dan alleen financiën!!

Dat komt gelukkig best overeen …

KlinischeIndicatoren

FinanciëleIndicatoren

ServiceIndicatoren

Proces Indicatoren

TeamIndicatoren

CZV-KULeuven, 2000

NKPNetwerk Klinische Paden

Resultaten a.d.h.v. KP kompas(Vanhaecht & Sermeus, 2003)

Opstellen businesscase: wanneer?

• Voor de start van een project

- Wanneer er zicht is op winstgebieden

• De businesscase is niet statisch

- Kan (en moet soms) tussentijds bijgesteld worden

Business case bij zorgpad: minimaal 2 momenten

Fase 1: Screening: Nagaan of zorgpad geschikte tool is

Fase 2: Projectmanagement fase (voorbereidingsfase)

Fase 3: Diagnosestelling & objectivering (“as-is”)

Fase 4: Ontwikkeling van het zorgpad

Fase 5: Implementatie van het zorgpad

Fase 6: Evaluatie van het zorgpad

Fase 7: Continue opvolging

Vanhaecht & Sermeus, CZV-KULeuven, 2009

Verkenningsfase businesscase

• Toets deze aan de strategische doelen van de organisatie (rendement, relatie en reputatie)

• Maak een bc op hoofdlijnen: verlies en winstgebieden, draagvlak voor verandering, risico’s, marktanalyse.

medisch

administratievediensten

verpleegkundig

paramedisch ondersteunende diensten

opname-afdeling

operatie-afdeling

dag-opname

medisch-techn.voorz.

apotheek

Pa1

Pa2

Pa3

Pa4

Pa1

Pa2

Pa3

Pa4

Wat zijn financiële efecten van een zorgpad?

• Kosten • Baten

Financiële effecten: incidenteel

Kosten:• Projectkosten

- Fte- Materialen

• Investeringen- Bouw- Apparatuur

• Opleiding

Baten:• Evt innovatiesubsidie of LPT

gelden

• …..

Financiële effecten: structureel

Kosten:• Meer kosten door …..

- ….

- ….

• Minder omzet door …- Derving inkomsten

verpleegdagen

- …..

- …..

Baten:• Minder kosten en verlaging

kostprijs door- …….

• Meer omzet door- meer Epb’s, opnames,

volume aan DBC’s- …..

Financiële baten:

1. Direct verzilverbaar: variabele kosten bijv. minder IV. Antibiotica

2. Verzilverbaar na aanvullende actie:semi-vaste kosten bijv. personeel

3. Niet verzilverbaar: vaste kosten bijv. afschrijving apparatuur

Verzilverbaar na aanvullende acties:

Voorbeelden:- ligduurreductie, herhaalfactor, onnodig onderzoek, taakverschuiving, OK-productiviteit

Aanvullende acties:

• Besparingen incasseren

• Extra productie daadwerkelijk draaien

Dit vereist monitoring en afspraken

Hiervoor is een verzilveringsplan nodig!

Verzilveringsplan

• Taakstelling in managementcontract/ jaargesprek

• Hoe worden berekende winsten daadwerkelijk geïnd?

• Wanneer? (tijdsplan)

• Legt verantwoordelijkheden vast

• Benoemd prestatie-indicatoren

• Legt vast wat er met de winsten

(of verliezen) gebeurt

Winstverdeling

• Alle winst gaat naar het ziekenhuis

• Alle winst vloeit terug naar de afdeling

• Verdeelsleutel ziekenhuis/afdeling

• Incentive- Financieel- Apparaat- Zorgvernieuwing

Let wel: ook bij ‘verlies’ afspraken maken over hoe dit gedragen wordt

De dilemma’s PHI Colorectale tumoren

Het project Procesherinrichting colorectale tumoren richt zich op het kritisch analyseren van het zorgproces op deze afdeling en hierin een herstructureringsslag in te maken.

Een aantal doelen…

Aan het eind van 2009 is:

• het aantal bezoeken aan de MDL specialist tot de start van de behandeling maximaal 3 door toepassing van one-stop-shop en de inzet van een gespecialiseerd verpleegkundige

• door toepassing van het ERAS protocol de mediane ligduur tot 8 dagen gedaald

• is het aantal onnodige recto- en sigmoïdoscopiën 0%

Hoe te rekenen

• Berekenen besparingen

• Berekenen extra productie

• Berekenen gewijzigde kostprijs DBC

Besparingen berekenen

• 3 consulten op de polikliniek

• 5 ligdagen op de verpleegafdeling

• 40% verlaging onnodige rectoscopieën & 20% verlaging onnodige sigmoïdoscopieën

• 200 patiënten per jaar

Uitwerking besparing

KostenVP €40.000

Derving inkomsten ligdagen (5x200x€49) €49.000

+ _______

€ 89.000

BatenBesparing ligduur

(5x200x€300) €300.000

Rectoscopie

(40%x200x€200) €16.000

Sigmoïdoscopie

(20%x200x€180) €7.200

+_______

€ 323.200

Potentiële besparing €234.200

Let op: direct verzilverbaar? Vaste en variabele besparingen?

Extra productie op de verpleegafdeling

• Reductie: 5 ligdagen per patiënt

5x200= 1.000 ligdagen per jaar

Bedbezetting: 96%

1.000 x 96%= 960 ligdagen

960 / 8 ligdagen = 120 opnames

Extra productie op de poli

• Reductie: 3 consulten3x200= 600 consulten per jaarAannames:

- 5 EPB : 1 opname- # consulten per EPB : 2- 10 consulten : 1 opname

- Per jaar kun je 300 extra EPB’s doen- Met 600 consulten kun je dan maar 60 opnames

extra produceren. Op je polikliniek wordt je extra productie dus ‘beperkt’.

Uitwerking extra productie - FB

KostenVP €40.000

Derving inkomsten ligdagen (60x8x€49)€23.520

Kosten extra productie

- Personeel € 10.000

- Materieel € 5.000

+ _______

€ 78.520

BatenExtra EPB

(300x€121) €36.300

Extra opnames

(60x€960) €57.600

Rectoscopie(40%x200x€200) €16.000

Sigmoidscopie(20%x200x€180) €7.200

+_______

€ 117.100

Potentiële besparing €38.580

Berekenen gewijzigde kostprijs DBC

Profiel nulmeting Gewenst proces

Verrichting Frequentie Prijs/eenheid Kosten Frequentie Kosten

EPB interne/MDL 1,00 25,00€ 25,00€ 1,00 25,00€ HP interne/MDL 6,00 40,00€ 240,00€ 3,00 120,00€ Colonscopie 0,25 180,00€ 45,00€ 0,25 45,00€ Sigmoidscopie 0,35 180,00€ 63,00€ 0,28 50,40€ Rectoscopie 0,60 200,00€ 120,00€ 0,36 72,00€ Biopt (PA) 1,40 60,00€ 84,00€ 1,40 84,00€ X-colon 0,30 30,00€ 9,00€ 0,30 9,00€ X-thorax 0,70 30,00€ 21,00€ 0,70 21,00€ MRI abdomen 0,54 140,00€ 75,60€ 0,54 75,60€ Echo buikorganen 0,20 85,00€ 17,00€ 0,20 17,00€ Colonresectie 0,55 1.500,00€ 825,00€ 0,55 825,00€ Anterior resectie 0,40 2.300,00€ 920,00€ 0,40 920,00€ Totale colectomie 0,05 2.860,00€ 143,00€ 0,05 143,00€ Opname 1,00 -€ 1,00 -€ Verpleegdagen 13,00 250,00€ 3.250,00€ 8,00 2.000,00€

Totaal 5.837,60€ 4.407,00€

Verschil in kostprijs € 1430,60

Beslismoment 1:

Gaan we een uitgebreide businesscase maken?

Dilemma’s

• Kruimels (tijd, materialen, etc.)

• Inzet apparatuur

• Ligduurreductie

• Oormerken extra productie

• Financieringsmechanisme

Risico’s

Benoem de risico’s en tegenmaatregelen

Het denken in scenario’s:

• Aannames doen en deze bijstellen

• Pessimistisch, reëel en optimistisch

• Werken met % doelbereiking

Effecten van de business case

• Afdelingsoverstijgende blik

• Inbedding in de lijn: borging

• Medisch specialisten doen mee

• Verzilveren van de doelmatigheidswinst- Wat doen reductie toegangstijd; minder heroperaties;

angst – en pijnreductie etc. etc. in €uros

Concluderend

• Inzicht in kwaliteit en de kosten hiervan leidt tot weloverwogen besluitvorming en zicht op consequenties hiervan

• Rekenen met businesscases is lastig, niet ondoenlijk en vergt huiswerk!

• Een businesscase zonder verzilveringsplan heeft geen waarde

En dan nog graag verankeren

• Verzilveringsmonitor

• P&C cyclus

• Clinical Dashboard

Vragen…