Asbest in en om het huis

De meest gestelde vragen over asbest

VRO

M 6

204

/ m

ei 2

006

Asbest in en om het huis

De meest gestelde vragen over asbest

Inhoud

Inleiding 05

1. Asbest in en om het huis 07

1.1Toepassingenenrisico’svanasbest 07

1.2Herkenneneninventariserenvanasbest 09

1.3Verwijderenofafschermen:algemeen 11

1.4Verwijderenofafschermen:specifiekegevallen 14

2. Regels en adviezen voor het verwijderen van asbest 18

2.1Overzichtvanregels 18

2.2Sloopvergunning 20

2.3Mededelingondervoorschriften 20

2.4Geensloopvergunningengeenmededeling 21

3. Overzicht van de meest toegepaste asbesthoudende producten in en om het huis 22

4. Meer informatie 26

Inleiding

0�

Waarom deze brochure?Asbest.Watishet?Ishetgevaarlijk?Waarzithetin?Watkanikdoenalsikhetinhuistegenkom?Moetikhetverwijderen?Zijnerregels?Ditzijnvragendiebijveelmensenleven.Asbestiseenmateriaalmetrisico’s.Daaromstaanindezebrochureadviezenhoeuhetbestemetasbestkuntomgaan.Ookwordtuwegwijsgemaaktinderegelsdievoorugelden.

Asbestisinmiddelsverbodenennietmeertekoop.Maarasbestisinhetverledenveeltoegepast.Ukunthetdaaromnogtegenko­meninuwwoning(bijvoorbeeldinvloerbe­dekking),inhuishoudelijkeapparatenofincementgolfplatenopeenschuurtje.Indezebrochureisinformatietevindenoverasbestinenomhethuis.

Dezebrochurebevatinformatieenregelsvoorparticulieren.Voorbedrijveneninstel­lingengeldenandereregels.Dezestaanindebrochure‘Asbestinbedrijveneninstel­lingen’.

Hoe is deze brochure opgezet?

Inheteerstedeelvandezebrochurestaatinformatieovertoepassingenenrisico’svanasbestenhetherkennenvanmaterialenwaarinasbestisverwerkt.Ookwordtinge­gaanopdevraagwanneerasbestverwijderdmoetwordenenwiedekostendaarvanbetaalt.Indemeestegevallenkanasbestgewoonblijvenzitten.

Alshetasbesttochverwijderdwordt,isdeel2vandebrochurebelangrijk.Hierinstaanderegelsdiebijverwijderinggelden.Alsuasbestwilt(laten)verwijderenmoetudaarvoorindemeestegevallenschriftelijktoestemminghebbenvandegemeente.Inhettweededeelvandebrochureleestuhiermeerover.

Deel3geefteenoverzichtvandemeesttoe­gepasteasbesthoudendeproducteninenomhethuis.

Indeel4vandezebrochurestaatwaaruterechtkuntalsunogvragenheeftenwaarumeerinformatiekuntaanvragen.

0�

07

1.1 Toepassingen en risico’s van asbestWat is asbest?Asbestiseenverzamelnaamvooreenaantalmineralendatisopgebouwduitmicrosco­pischkleine,naaldachtigevezels.Asbestisvaakgebruiktomzijngoedeeigenschappen:hetissterk,slijtvast,bestandtegenlogen,zurenenhogetemperaturen,isolerendenbovendiengoedkoop.Hetmateriaalisinhetverledenveelgebruikt,bijvoorbeeldingebouwenenwoningen.Demeesttoege­pastesoortenzijnwitasbest(chrysotiel),blauwasbest(crocidoliet)enbruinasbest(amosiet).Laterwerdpasbekenddatasbestgroterisico’svoordegezondheidmetzichmeekanbrengen.

Wat zijn precies de risico’s van asbest?Demethetbloteoogonzichtbareasbest­vezeltjeskunnen,wanneerzewordeningeademd,diepindelongendoordringenenoptermijnbepaaldevormenvanlong­kankerveroorzaken.InNederlandstervennaarschattingjaarlijkszo’n700mensenaankankerdieisveroorzaaktdoor(vaakberoepsmatige)blootstellingaanasbest.Meestalzittenerjarentussenhetinademenvanasbestvezelsenhetmomentvanziekworden.Hetgevaarvanasbestschuiltdusinhetinademenvandevezels:asbestvezelsinwaterenvoedselleveren,voorzovernu

bekend,geengevaaropvoordegezondheid.Indegewonebuitenluchtbevindenzichzoweinigvezelsdathetgezondheidsri­sicodaarvanzeerkleinis.Ookwanneerdeasbestvezelszijngebondenaanstevigematerialenkunnenzenietwordeninge­ademdenzijnderisico’seveneenszeerklein.Anderswordthetalsasbestvezelswéluiteenmateriaalkunnenvrijkomen.

Hoe kunnen asbestvezels vrijkomen?Alsasbestnietofnauwelijksaaneendragermateriaalgebondenis,kunnenergemakkelijkvezelsvrijkomen.Waneermateriaalinslechtestaatverkeert,isditookmogelijk.Maarookalsasbesthoudendmateriaalopeenondeskundigemanierwordtgeslooptofbewerkt(denkbijvoorbeeldaanschuren,boren,zagenenbreken)kun­nenvelemiljoenenvezelsindeluchtkomen,daarlangblijvenzwevenenvervolgenswor­deningeademd.Omdattevoorkomenzijnstrengeregelsopgesteld.

Wat is het verschil tussen hechtgebonden en losgebonden asbest?‘Hechtgebonden’noemenwedeasbest­materialenwaarindevezelsstevigineendragermateriaalverankerdzitten.Alshetmateriaalingoedestaatverkeert,ennietwordtbewerktofgesloopt,komenernau­welijksvezelsvrij.Eengoedvoorbeeld

1. Asbest in en om het huis

08

vanhechtgebondenasbestvormenasbest­cementgolfplatenenvlakkeplatendieingoedestaatverkeren.‘Losgebonden’zijndeasbesthoudendematerialenwaarindevezelsnietofnauwe­lijksaaneendragermateriaalzijngebon­den,zoalsspuitasbest,niet­hechtgebondenbrandwerendboardenzwaarverweerdasbestcement.Devezelskunnendangemakkelijkvrijkomen.

Wat is spuitasbest?Spuitasbestiszeerlosgebondenasbesthou­dendmateriaal,datvoor1978regelmatigisgebruiktalsisolatiemateriaalenalsbrand­werendelaagopstaalconstructies,meestalingrotegebouwen.Omdatuitspuitasbestzeergemakkelijkvezelskunnenvrijkomen,moethetmateriaalwordenverwijderdofvolledigwordenafgeschermd.Meerinforma­tiehieroverstaatindebrochure‘Asbestinbedrijveneninstellingen’.

Waar kan ik asbest in en om het huis aantreffen?Totindejaren‘80isinenomveelhui­zenasbesttoegepast,vaakindevormvanasbesthoudendcement.Asbestcementplatenbevindenzichhetmeestingevels,hetdak­beschot,inenrondomschoorstenen,inofbijdecv­installatie,opgalerijenvanflatsenalsgolfplaatopschurenengarages.Niet­hecht­

gebondenbrandwerendboardisregelmatigtoegepastalsbrandwerendmateriaalinmetnamegaragesenrondomcv­ketels.Ookinsommigesoortenvinylzeil(geproduceerdtussen19�3en1980enverkochttotenmet1983)enineenbepaaldtypeoude,hardevinyltegelskomtasbestvoor.Bovendienkanasbestookvoorkomeninoudehuishoude­lijkeapparatendiewarmteuitstralenofaanwarmtewordenblootgesteld(zoalshaar­drogers,strijkijzersenwarmhoudplaatjes).Meestalkanalleeneenmateriaalanalyseuitsluitselgevenofeenmateriaalofproductasbestbevat.Eenoverzichtvandemeesttoegepasteasbesthoudendeproducteninenrondomwoningenvindtuvanafpagina22.

Hoe lang is asbest toegepast en sinds wanneer is het verboden?Asbestismetnamenadeoorlogveeltoe­gepast,zototaandejaren‘80.Losgebondenasbest,zoalsniet­hechtgebondenbrandwe­rendboard,isvanaf1983vrijwelnietmeertoegepast.Deberoepsmatigetoepassingenverkoopvanasbestzijnsinds1juli1993(nagenoeg)verboden.

09

1.2 Herkennen en inventarisatie van asbest

Hoe kan ik asbest herkennen?Alleenineenlaboratoriumkanmet100procentzekerheidwordenvastgesteldofeenmateriaalofproductasbestbevat.Welkuntuproductenofmaterialenherkennenwaarinmogelijkasbestzit.Hetoverzichtindeel3vandezebrochurehelptdaarbij.Ditover­zichtisnietvolledig.

Wie kunnen mij helpen om asbest te herkennen?Ukuntcontactopnemenmeteenlaborato­riumdaterkendisomasbestanalysesuittevoeren.Ookkaneendeskundigasbest­inventarisatiebedrijfnagaanofinuwwoningasbestaanwezigis.Voortelefoonnummersenadressenziepagina2�vandezebrochure.Somskanookdefabrikantofleveranciervanhetmateriaalofproductvertellenoferasbestinzit.Alshuurderkuntucontactopnemenmetuwverhuurder.Hijkanumogelijkvertellenoferasbestinuwwoningaanwezigis.

Hoe herken ik asbesthoudende vloer­bedekking?Totomstreeks198�warenvinylvloertegelstekoop,dieverstevigdzijnmetasbest.Meestalzijndezekunststoftegelsaltijdensdebouwgelegd.Vinylvloertegelszijnveeltoegepastinvochtigeruimten,zoalstoilet­tenenkeukens.Vinylvloertegelszijnhardeneenbeetjeglanzend,vaakmeteenwit‘gevlamde’decoratie.Eentypischkenmerkvandezehardevinylvloertegelsisdatzemetzwartekitopdevloerzijnaangebracht.Verderwaserindeperiodevan19�3totenmet1983vinylvloerbedekkingmetasbesttekoop.Dit‘zeil’isveelgebruiktinkeukensenoptrappen.Detoplaagisvanpvcenindeonderlaagzitasbest.Deviltachtigeonder­laaglijktopkartonenislichtgrijstotlicht­beige,somslichtgroen.Daarnaastiserooknogeenzeerbeperktaantalsoortentapijttegelswaarinzichasbestkanbevinden.

Asbestzitnooitindevolgendesoortenvloerbedekking:•ondertapijtvanvilt;•breekbaar,dunzeilmeteendoffe,zwarte

ofwijnrodeonderkant;•stijve,zeilachtigevloerbedekkingenmet

eenharde,ruweonderzijdemetdaarineengrofmazigjuteweefsel(zoalslino­leum);

10

•buigzaamzeilmeteendikke,bruine,hari­geonderzijde;

•soepelzeilmeteenonderkantvankunst­stof(plastic)offoam(schuim).

Hoe herken ik asbestcement?Vroegerisasbestcementveelgebruikt,bij­voorbeeldalsvlakkeisolatieplaatingevelsenalsgolfplaatopschurenengarages.Sindseenaantaljarenzijnerasbestvrijecementplatenopdemarkt.DeinNederlandgefabriceerdeasbestvrijecementplatenzijnteherkennenaandeopdruk‘NT’opdeplaat.

Waar moet ik op letten bij een asbest­inventarisatie door een deskundig asbestin­ventarisatiebedrijf?Hetkanzijndatuuwwoningdooreendeskundigasbestinventarisatiebedrijflaatinventariserenopdeaanwezigheidvanasbest.Leteropdaterverschillendesoortenasbest­inventarisatieszijnengeefopdrachtvoordejuistesoortasbestinventarisatie:•Volledigeasbestinventarisatie

Dezeinventarisatieisprimairgerichtophetopsporenvanasbestzodatditselectiefverwijderdkanwordenvoordatmethetslopenbegonnenwordt.

11

Dezeinventarisatiegaatinnagenoegallegevallenvoorafaangeheleofgedeelte­lijkesloopofverbouwingeniswettelijkverplichtgesteldbijdeaanvraagomeensloopvergunning.Deinventarisatievoorafgaandaansloopmoetvolgenswettelijkvoorschriftplaats­vindendooreeninventarisatiebedrijfdatinhetbezitisvaneencertificaatBRL�0�2(deskundigasbest­inventarisatiebedrijf).

•Risico­inventarisatieDezeinventarisatieisgerichtophetrisicodatasbestineengebouwkanveroorzakendoordatergeleidelijkvezelsvrijkomen.Metnamedeaanwezigheidvanniet­hechtgebondenasbestdatnietgoedisafgeschermdkanrisico’sveroorzaken.Ditasbestkanookineenniet­sloopsitu­atierisico’sveroorzaken.

•GlobaleasbestinventarisatieDezeinventarisatiegeeftglobaalaanofenwaarasbestineengebouwverwerktis.

Eenrisico­inventarisatieeneenglobaleinventarisatiezijnbeideongeschiktomvoor­afgaandaansloopofverbouwingtewordengebruikt.Eenvolledigeasbestinventarisatieeneenglobaleinventarisatiezijnonvoldoen­deomderisico’svandeaanwezigheidvanasbestineenniet­sloopsituatietebeoorde­len.

Hetisnatuurlijkwelmogelijkeenvolledigeasbestinventarisatieeneenrisico­inventari­satiegecombineerduittevoeren.Deskundigeasbestinventarisatiebedrijvenzijnverplichtduidelijkinhunrapportentevermeldenwelkesoort(en)asbestinventari­satiezijhebbenverricht.

1.3 Verwijderen of afschermen: algemeen Moeten asbesthoudende materialen in en om het huis worden verwijderd?Dathangtervanaf.Hechtgebondenasbest,zoalsbijvoorbeeldinasbestcement,levertgeengevaaropwanneerhetmateriaalingoedestaatverkeertennietwordtbewerkt.Hechtgebondenasbestkandaarommeestalbeterblijvenzitten.Bijlosgebondenasbestkunnenerasbestvezelsvrijkomenzonderdathetmateriaalwordtbewerkt.Ofmaat­regelennodigzijn,hangtafvanhetfeitofhetlosgebondenasbestaldannietisafgeschermd,enofhetasbestzichopeenplaatsbevindtwaarmensenkunnenkomen.Bedenkweldathetnietvolgensdevoor­schriftenverwijderenvaakeenstukgevaar­lijkerisdanhetlatenzittenvanasbest.Eenoverzichtvandevoorschriftenvindtuoppagina18vandezebrochure.Alszichinuwhuisasbestbevindtdatniet­hechtgebondenisofinzeerslechtestaat

verkeert,enhetmateriaalisnietofonvol­doendeafgeschermd,dankandegemeentedeeigenaarvanhetasbestdwingenommaatregelentenemen.Ditisvooralvanbelangalsuhuurderbent.DebetreffenderegelsstaanindeWoningwetenindeRegelingbouwbesluit.

Hoe bepaal ik of het asbesthoudende mate­riaal bij mij in huis moet worden verwijderd of afgeschermd?Bewonersvanhuurwoningenkunnencontactopnemenmetdeverhuurder.Overlegmethemofmaatregelennodigzijn.Wanneeruniettotovereenstemmingmetuwver­huurderkomt,kuntuadviesvragenaandegemeenteofdeGGD.Tegenbetalingkuntuookeendeskundigasbestinventarisatiebe­drijfoflaboratoriuminschakelen.Bewonersvankoopwoningenkunneninprin­cipezelfbepalenofzijasbestuithunwoning(laten)verwijderen.NeembijtwijfelcontactopmetgemeenteofdeGGD.Ukuntooktegenbetalingeendeskundigasbestinventa­risatiebedrijfoflaboratoriuminschakelen.

Kan ik asbesthoudende apparaten en producten blijven gebruiken?Insommigehuishoudelijkeapparatenenproductenzitasbest.Ditkanzowelhecht­gebondenalslosgebondenasbestzijn,maaromdathetdikwijlsisopgeslotenin

hetproductofapparaat,komenondernor­maleomstandighedengeenofnauwelijksasbestvezelsvrij.Ukuntdezeproductenenapparatenindemeestegevallengewoonblijvengebruiken.Wanneeruvermoedtdaterasbestineenhuishoudelijkproductofapparaatzitenutwijfeltofuhetkuntblijvengebruiken,kuntucontactopnemenmetuwgemeente.

Mag ik asbesthoudende materialen zelf ver­wijderen?Soms.Umoetdaarbijwelvoldoenaaneenreeksvoorschriften.Umoetuinelkgevalschriftelijktoestemminghebbenvandegemeente(eenzogenoemdemededelingondervoorschriften).Indezemededelingstaatdatutoestemmingheeftomzelfhetasbest(bijvoorbeeldhetgolfplatendakvaneenschuurtje)teverwijde­renenwelkevoorschriftenuhierbijinachtdienttenemen.Wanneeruasbestbevattendematerialenverwijdertzonderinhetbezittezijnvandemededelingondervoorschriftenbentustrafbaar.Inveelgevallenishetbeteromasbesttelatenverwijderendooreendeskundigasbestverwijderingsbedrijf.Vooreenaantalasbesthoudendematerialenisdatzelfsver­plicht.Eenoverzichtvindtuindeel2vandebrochure.

12

Waarom mag ik asbest niet altijd zelf verwijderen?Bijhetverwijderenvanasbestkomenasbest­vezelsvrij.Datkangevaarlijkzijnvooruwgezondheidendievananderen.Uitonder­zoekisgeblekendatbijdeenesloopklusveelmeerasbestvezelsvrijkomendanbijdeandere.Dehoeveelheidasbestvezelsdievrijkomtismetnameafhankelijkvandewijzewaarophetasbesthoudendemateriaalbevestigdis,devraagofhetmateriaalhechtgebondenoflosgebondenis,endematevanslijtagevanhetasbesthoudendemateriaal.Alseenvandezefactorengezondheidsrisico’sveroor­zaakt,maguhetasbestnietzelfverwijde­ren.Zieookdeel2vandezebrochure.

Mag ik asbesthoudende materialen opnieuw gebruiken? Nee.Hergebruikwasaltijdalonverstandig,zekeralsdaarbijwerdgeschuurd,gezaagd,geboordofgebroken.Maarsinds1septem­ber1998geldtvoorparticuliereneenvol­ledigverbodvoorhergebruikenvooranderetoepassingenvanasbestinbouwwerken.DitverbodisopgenomenindeRegelingbouw­besluit.

Mag ik asbesthoudend materiaal in huis onderhouden?Umagalsbewonerasbesthoudendemate­

rialenonderhouden,maarubentstrafbaaralsuanderendaarbijingevaarbrengt.Weesdaaromergvoorzichtig,zodatgeenasbestvezelsvrijkomen.Gebruikdaaromnooithulpmiddelenalseenhogedrukspuit,staalborstelofschuurpapier.Gaooknietinasbestzagenofboren.Vervenofbehangenvanhechtgebondenasbestmagwel,maarpasdaarbijgeenvoorbehandelingtoe,zoalsbijvoorbeeldschuren.

Wie betaalt het verwijderen van asbest?Deeigenaarvanhetasbestmoetinprin­cipedeverwijderingskostenbetalen.Dekostenvanverwijderingdooreendeskundigasbestverwijderingsbedrijfkunnenflinkoplopen,omdatdezebedrijvenspecialevoorzorgsmaatregelenmoetennemenomgezondheidsrisico’stevoorkomen.Deprijzenvoorhetverwijderenvanasbestkunnenperbedrijfverschillen.Vraagdaaromoffertesaanbijmeerderebedrijven.Derijksoverheidgeeftgeensubsidievoorhetverwijderenvanasbestuitgebouwenenwoningen.Wanneerueenuitkeringheeft,ishetwel­lichtinsommigegevallenmogelijkeenberoeptedoenopeengemeentelijkebijstandsregeling.Informatiehieroverkuntukrijgenbijuwgemeente.

13

14

Waarom dragen asbestverwijderaars van die maanpakken?Eendeskundigbedrijfdatasbestuiteengebouwverwijdert,zalzodanigemaatregelentreffendatzominmogelijkasbestvezelsindeomgevingterechtkomen.Omwonendenlopendaaromvrijwelgeenrisico.Omdatopdewerkplekzelfderisico’srelatiefhetgrootstzijnendewerknemersvrijweldage­lijksmetasbestinaanrakingkomen,dragenzijbeschermendekleding,dezogeheten‘maanpakken’.

Wat moet ik doen met asbesthoudend afval?Uwgemeentebeschiktovervoorschriftenvoorhetaanbiedenvanasbesthoudendafval.Datmoetinelkgevalsecuurwordenverpaktinspeciaalplasticenapartwordengehoudenvanhetoverigeafval.Bijdemeestegemeen­tenkuntukleinehoeveelhedenasbesthou­dendafvalapartinleveren.Neemcontactopmetdegemeenteoverdewijzewaaropuhetafvalmoetaanbieden.Onverpaktasbestwordtinelkgevalnietaangenomenbijdegemeentewerf.

1.4 Verwijderen of afschermen: specifieke gevallen

Wat doe ik met asbest in vloerbedekking?Insommigevinylvloertegelszithechtge­

bondenasbest.Hetasbestzitgoedvastindekunststof.Alsdetegelsnormaalwordengebruikt,komengeenasbestvezelsvrij.Hetisdannietnodigomdetegelsteverwijderen.Ukuntnieuwevloerbedekkinggewoonoverdeoudetegelsleggen.Daarmeesteltuhetverwijderenuit,bijvoorbeeldtotdatdewoningwordtgerenoveerdofgesloopt.Plakweleersteenstickeropdeoudetegelswaaropstaatdaterasbestinzit,omeenvolgendebewonerofslopertewijzenopdeaanwezig­heidvanasbest.Dezestickerisbijdemeestegemeentenverkrijgbaar.Lijmdenieuwevloerbedekkingalleenaanderandenvast,zodatdezeweermakkelijkvandevinylvloer­tegelsverwijderdkanworden.

1�

Vansommigesoortenvloerbedekkingisdeonderlaagvanlosgebondenasbest.Dezeonderlaagzitingeklemdtussendevloerendebovenlaagvandevloerbedekking.Normaalgesprokenkomengeenasbest­vezelsvrij.Ditkanechterwelgebeurenalsdebovenlaagversletenis.Debesteoplossingiseennieuwevloerbedekkingoverdeoudeheenteleggen.Plakeersteenstickeropdeoudevloerbedekkingwaaropstaatdaterasbestinzit.Lijmdenieuwevloerbedekkingalleenaanderandenvast,zodatdezeweermakkelijkvandeoudevloerbedekkingver­wijderdkanworden.Eenbeschrijvingvansoortenvloerbedekkingwaarinasbestkanvoorkomenvindtuindeel1vandezebrochureonder‘1.1Toepassingenenrisico’svanasbest’.

Moet asbest uit rookgaskanalen worden ver­wijderd?Dathangtervanaf.Inoudererookgaskanalenkanasbestvoorkomen.Bijhetvegenmoetendanbepaaldevoorschrifteninachtwordengenomenomtevoorkomendaterasbestvrijkomt.Zomoetdeschoorsteenvegereenasbestopleidinghebbengevolgd.Ukuntookkiezenvoorhetaanbrengenvaneenasbest­vrijedeklaagaandebinnenzijdevanhetrookgaskanaalofvoorhetlatenverwijderenvanasbestdooreendeskundigasbestverwij­deringsbedrijf.

Moet asbest rond cv­ketels en verwarmings­toestellen worden verwijderd?Inenrondoudereverwarmingstoestel­lenkanasbestzijnverwerkt.Indemeestegevallenishetnietnodigomditasbesttelatenverwijderen.Umaginelkgevalnooitzelfasbesthoudendematerialenuitofrondverwarmingstoestellenverwijderen.Welkanhetvoorkomendathetinstallatie­bedrijfdathetonderhouduitvoerthetver­warmingstoestel‘onderhoudstechnischasbestvrij’wilmaken,omhetvrijkomenvanasbestinuwwoningenblootstellingvandeinstallateurbijlatereonderhoudsbeurtentevoorkomen.Hetinstallatiebedrijfmagbovendieneenaantalroutinematigeverwij­deringswerkzaamhedenzelfuitvoeren,maarmoetzichdaarbijwelaanregelshouden.Eenoverzichtvandezeroutinematigewerkzaam­hedenenderegelsvindtuindeel2vandezebrochure.

Wat moet er gebeuren met het asbest dat op sommige landweggetjes voorkomt?InhetverledenzijnopenkeleplaatseninNederland(metnameronddevoormaligeasbestcementfabriekenindegemeentenHofvanTwenteenHarderwijk)landweggetjesenervenverhardmetasbestcementafval.Hetgebruikvandiewegenenervenkanrisi­co’smetzichmeebrengen.OpbasisvanhetbesluitAsbestwegenWMSmoeteneigenaren

1�

vanasbesthoudendewegenopuiterlijk1januari2000maatregelenhebbengetroffenomtevoorkomendatgebruikersvandezewegenaanasbestwordenblootgesteld.Dezemaatregelenkunnenbestaanuitdeverwijde­ringvanhetasbesthoudendemateriaaldooreendeskundigbedrijfofuithetafdekkenmetasfalt,betonofklinkers.Voormeerinforma­tieziedeel4vandezebrochure.DeVROM­Inspectiekaneigenarenvandergelijkewegenzonodigdwingenommaatregelentenemen.

Moet asbest bij een verhuizing worden verwijderd?Nee,nietperse.Maarbijverhuizingkanhetzijndatdevertrekkendebewonerasbestmoet(laten)weghalen,omdatdatmetdekopervanhethuisovereengekomenisofdeverhuurderdateistomdatdehuurderdeasbestbevattendematerialenzelfheeftaan­gebracht.Vooreigenaar­bewonersenhuur­dersliggendezakenverschillend.

Hoe moet ik handelen als ik als eigenaar­bewoner ga verhuizen?Hetaanwezigeasbestkanbijverhuizinghetbesteblijvenzitten.Maaralsdenieuweeige­naareistdatdeasbesthoudendematerialenwordenverwijderdenditinhetkoopcon­tractisovereengekomen,moetudewoningasbestvrijopleveren.Udoetergoedaandatvasttelatenleggen.Alsernamelijknaver­

huizingnogasbestaanwezigis,ofhetasbestisnietvolgensderegelsverwijderd,dankandenieuweeigenaardedaaruitvoortvloeiendeschade(zoalsreinigingskosten)opuverhalen.Alserasbestindewoningzit,wordtuaan­geradendittemeldenaandekoper.Doetudatniet,dankanhetasbestindewoningwordengezienalseenverborgengebrek,metdekansdatdeschadenadeverkoopopuwordtverhaald.Dezeadviezenzijngebaseerdopdehuidigejuridischeinzichten.Alseenzaakvoorderechterkomt,ishetmogelijkdatereenandereuitspraakvolgt.

Hoe moet ik handelen als ik als huurder ga verhuizen?Alsvuistregelgeldtdathetasbestbevattendemateriaaldatdoordehuurderisaange­brachtookweerdoorofinopdrachtvandehuurderverwijderdmoetwordenwanneerdeverhuurderditeist.Bijverhuizinguiteenhuurwoningkandeverhuurdereisendatualshuurderdewoningoplevertindestaatwaarinuhaardestijdshebtaanvaard.Indatgevalmoetutijdensuwbewoningsperiodeaangebrachteasbesthoudendevloerbedek­kingofandereasbesthoudendematerialen(laten)verwijderen.Deverhuurdermoetueerstdekansgevenhetasbestzelfwegte(laten)halen.Alsuditnietdoet,kandever­huurderhetasbestopuwkostenlatenver­

17

wijderen.Deverhuurdermagdannietmeerkosteninrekeningbrengendanhetbedragdatvoordeverwijderingdooreendeskundigasbestverwijderingsbedrijfgangbaaris.Ookalsdeverhuurdereenschriftelijkever­klaringheeftdatudevloerbedekkingvandevorigehuurderheeftovergenomen,kanhijubijverhuizingopdragendevloerbedekkingte(laten)verwijderen.Hetmaaktdaarbijnietuitofudestijdsvoordeovernamegeldaandevorigehuurderheeftbetaald.Maaralsdeverhuurderwistofhadbehorentewetendatdeovergenomenvloerbedekkingasbestbevatte,kaneenrechtertothetoordeelkomendatdeverhuurderverantwoordelijkisvoordeverwijderingenvoordekostendaarvan.Heeftdeverhuurdergeenbewijsdatudevloerbedekkingheeftovergenomenvandevorigehuurder,danisdeverhuurderverant­woordelijkvoordeverwijderingenvoordekostendaarvan.Eenverhuurdermagnieteisendatumate­rialenlaatanalyserenopdeaanwezigheidvanasbest.Ukuntdattrouwensooknietvandeverhuurdereisen.Eenverhuurdermagvaneenvertrekkendehuurdergeenschriftelijkeasbestvrijverkla­ringeisen.Deverhuurdermoetzelfcontrole­renhoeudewoningdestijdsheeftaanvaard.Wanneerudewoningnietgeheelasbestvrijoplevert,bijvoorbeelddoordathetasbest

nietvolgensderegelsisverwijderd,kandeverhuurderdereinigingskostenenmogelijkeandereschadeopuverhalen.Sommigeverhuurderszijnbereid(eendeelvan)deverwijderingskostenvandehuurdertebetalen.Neemhierovercontactopmetuwverhuurder.Dezeregelsenadviezenzijngebaseerdopdehuidigejuridischeinzichten.Alseenzaakvoorderechterkomt,ishetmogelijkdatereenandereuitspraakvolgt.Wanneeruvanplanbentasbestteverwij­derenoftelatenverwijderen,leesdaneerstdeel2vandezebrochure.

18

2. Regels en adviezen voor het verwijderen van asbest

2.1 Overzicht van regels Welke regels gelden voor het verwijderen van asbest?Asbestvezelskunnenmetnamevrijkomenalsasbestwordtbewerkt,gesloopt,opgesla­genenafgevoerd.DaaromheeftdeoverheidvoordezesituatiesvoorschriftenopgestelddiezijnafgeleidvanhetAsbestverwijderings­besluit200�.DevoorschrifteninhetAsbestverwijderings­besluit200�horenindegemeentelijkebouw­verordeningtezijnovergenomen,Alsditnietisgebeurd,werkenzerechtstreeks.Deregelsvoorparticulierengeldenalleenvoorhetverwijderenvangeschroefdeasbesthoudendeplatenwaarindevezelshechtgebondenzijnalsmedevoorhetverwij­derenvanasbesthoudendevloerbedekkinguiteenwoning,bijgebouwofvaartuigwaarbijhetoppervlaktemaximaal3�m2magbedra­gen.

Wat moet ik doen als ik besloten heb om asbest te (laten) verwijderen?Alsuvanplanbentasbestuiteenbouw­werkte(laten)verwijderen,moetudaarvoorindemeestegevallentoestemmingaanuwgemeentevragen.Daarbijmaakthetnietuithoeveelasbestuwiltverwijderen.Indebouw­verordeningvandegemeentestaatwanneerereensloopvergunningnodigis,wanneer

eenzogehetenmededelingondervoorschrif­tenenwanneergeenvanbeidenodigis.Alseensloopvergunningnodigis,moetuhetasbestlatenverwijderendooreendeskun­digasbestverwijderingsbedrijf.Eenmede­delingondervoorschriftenbetekentdatudesloopzelfmaguitvoeren,ondervoorwaardedatudevoorschriftennaleeftdieuvandegemeenteontvangt.Alsugeensloopvergunningengeenmede­delingondervoorschriftennodigheeft,magudewerkzaamhedennietzelfuitvoe­ren,maarmoetudieuitbestedenaaneenbedrijf.Dathoeftgeenzogehetendeskundigasbestverwijderingsbedrijftezijn,maarhetbedrijfmoetzichwelaanbepaaldevoor­schriftenhouden.Dezelaatstesituatiedoetzichbijvoorbeeldvoorbijhetverwijderenvanbepaaldesoortenasbestronduwcv­ketelofgashaard.

Wanneer krijg ik een mededeling onder voorschriften?Demeestegemeentengeveneenmede­delingondervoorschriftenafvoorhetverwijderenuiteenwoningvandevolgendematerialen:•hetverwijderenvanremenfrictie­

materialen;•hetverwijderenvangeschroefdeasbest­

houdendeplaten,nietzijndedakleienuiteenwoning,bijgebouwofvaartuigwaarbij

Allereerst:verwijderasbestnietalshetnietnodigis.Leesdaarvooreerstdeel1vandezebrochure.

19

hetoppervlaktevandeteverwijderenpla­tenmaximaal3�m2bedraagt;

•hetverwijderenvanasbesthoudendevloer­tegelsofniet­gelijmdeasbesthoudendevloerbedekkinguiteenwoning,bijgebouwofvaartuigwaarbijhetoppervlaktevandeteverwijderenplatenmaximaal3�m2bedraagt

In welke gevallen hoef ik de gemeente niet om toestemming te vragen?Erzijnenkelegevallenwaarvoorugeensloopvergunningengeenmededelingondervoorschriftennodigheeft.Hetbetreftdevolgendewerkzaamheden:•hetverrichtenvaneenaantalroutinema­

tigeasbestverwijderingswerkzaamhedenrondomuwcv­ketelofverwarmingstoestel(zieverderopbijdevraagonder2.�,‘Geensloopvergunningengeenmededeling’);

•hetverwijderenvanasbesthoudenderem­enfrictiematerialen.

Bijparticulierenzaldezelaatstetoepassingnauwelijksvoorkomenomdatasbesthou­dendefrictiematerialenvrijwelalleenvoor­komeninliftinstallaties.Umagdezewerkzaamhedennietzelfuit­voeren,maarumoetzeuitbestedenaaneenbedrijf.Dathoeftechtergeendeskundigasbestverwijderingsbedrijftezijn,omdathethiergaatomzogenoemderoutinematigewerkzaamhedenmeteenbeheersbaarrisico.

Wanneer krijg ik een sloopvergunning?Wanneeruasbestwiltverwijderenheeftuinbeginseleensloopvergunningnodigdieuaanmoetvragenbijdegemeente.Ukrijgteensloopvergunningalsergeensprakeisvaneensituatiewaarinueenmede­delingondervoorschriftenkrijgtenhetbovendiengeensituatiebetreftwaarinunocheensloopvergunning,nocheenmededelingondervoorschriftennodigheeft.Alsueensloopvergunningaanvraagt,zaldegemeenteuverzoekenaantegevenwaarhetasbestzichpreciesbevindt.Inderegelmoetuhiervooreenasbestinventarisatielatenuitvoerendooreendeskundigasbestonder­zoeksbedrijf.Menkanupreciesvertellenhoeueenverzoektotsloopmoetindienenenwelkegegevensumoetoverhan­digen.Degemeenteheefthiervoorspecialeformulieren.

Hoe lang duurt het voordat ik een sloop­vergunning of mededeling ontvang?Degemeentemoeteenmededelingondervoorschriftenbinnenachtdagennauwverzoekomtoestemmingtotsloopafge­ven.Geeftdegemeentedemededelingnietbinnenachtdagenaf,danmaguhetasbesthoudendemateriaalzelfverwijderen(umoetzichdaarbijnatuurlijkwelaandevoorschriftenhouden).Hetafgevenvaneensloopvergunningduurtechtervaaklanger

20

danachtdagen.Degemeentebeslistbinnen4wekennadedagwaaropdeaanvraagomeensloopvergunningisingediend.

2.2 Sloopvergunning

Wat moet ik doen als ik een sloopvergun­ning heb?Heeftueensloopvergunning,danmoetuzichaandevolgendeprocedurehouden:•Geefeendeskundigasbestverwijderings­

bedrijfopdrachtvoorhetverwijderenvanasbest.Eendeskundigasbestverwijde­ringsbedrijfisinhetbezitvanhetcertifi­caatBRL�0�0.

•Geefhetasbestverwijderingsbedrijfeenafschriftvandesloopvergunning.

•Geefhetasbestverwijderingsbedrijfeenafschriftvanhetasbestinventarisatie­rapportofandereschriftelijkeinformatiewaaruitblijktwaarhetasbestzichbevindt.

•Tenminste1weekvoorafgaandaandesloopwerkzaamhedendientdevergun­ninghouderdegemeenteschriftelijkopdehoogtetestellen.

•Binnen2wekennauitvoeringvandewerk­zaamhedendientdevergunninghouderderesultatenvandeeindbeoordelingaandegemeentetesturen.

(deinspectiedientdooreenerkendbedrijfwordenuitgevoerd)

Hetisbelangrijkdatuindeovereenkomstmethetasbestverwijderingsbedrijfopneemt,datditbedrijfzichmoethoudenaandevoorschriftenindegemeentelijkebouw­verordeningendevoorschriftendiebijdesloopvergunninghoren.Zovoorkomtudatuaansprakelijkwordtgesteldalshetbedrijfzichnietaandezeregelshoudt.

Hoe vind ik een deskundig asbestverwijde­ringsbedrijf?Eenoverzichtvandeskundigeasbestverwij­deringsbedrijven(bedrijvendievoldoenaaneenreeksvoorschriften)kuntuopvragenbijdeSCA.Hetinternetadresvindtuindeel4vandezebrochure.

2.3 Mededeling onder voorschriften

Wat moet ik doen als ik een mededeling onder voorschriften heb?Alsueenmededelingondervoorschriftenheeft,maguzelfasbesthoudendmateriaalverwijderenenhetafvalafvoeren.Umoetzichdaarbijwelaandevoorschriftenhou­den.Uontvangtdezevoorschriftenbijdemede­delingvandegemeente.Vraagdegemeentenaardevoorschriftenalsuzenietheeftontvangen.

21

Umagdeverwijderingookuitbestedenaaneendeskundigasbestverwijderingsbedrijf.Wanneerudatdoet,ishetvanbelangdatuindeovereenkomstmetditbedrijfopneemtdathetbedrijfzichmoethoudenaandevoor­schriftenindegemeentelijkebouwverorde­ningendevoorschriftenvoorhetafvoerenvanhetafval.Zovoorkomtudatuaanspra­kelijkwordtgesteldalshetbedrijfderegelsovertreedt.

2.4 Geen sloopvergunning en geen mede­deling

Wat zijn de regels voor het verwijderen van asbest rond cv­ketels en verwarmings­toestellen?Bijwerkzaamhedenaanenrondverwarmingstoestellenisinderegelgeentoestemmingvandegemeentenodig.Umaginelkgevalnooitzelfasbesthouden­dematerialenuitofrondverwarmingstoe­stellenverwijderen.Hetkanvoorkomendathetinstallatiebedrijfdathetonderhouduitvoerthetverwarmings­toestel‘onderhoudstechnischasbestvrij’wilmaken,omhetvrijkomenvanasbestinuwwoningenblootstellingvandeinstallateurbijlatereonderhoudsbeurtentevoorkomen.

Umagzondertoestemmingvandegemeen­tedevolgendewerkzaamhedendoorhetinstallatiebedrijflatenuitvoeren(dathoeftgeendeskundigasbestverwijderingsbedrijfindezinvanhetAsbestverwijderingsbesluittezijn,omdathethiergaatomzogenoemde‘routinematigewerkzaamhedenmeteenbeheersbaarrisico’):•alsééngeheelverwijderenvanasbest­

bevattendeverwarmingstoestellen;•alsééngeheelverwijderenvanasbest­

bevattendewarmteblokkenvanver­warmingstoestellen(waarvandeasbestvrijedelen,zoalsdebesturingskast,gasbranderslede,pompenrookgaskastzijnverwijderd);

•alsééngeheelverwijderenvanonderverwarmingstoestellengeklemdehecht­gebondenasbestbevattendeplaten;

•inhetkadervanonderhoudofreparatieverwijderenvanasbestbevattendepakkin­genuitverwarmingstoestellen.

Hetuitvoerendbedrijfmoetzichbijdezewerkzaamhedenwelaanregelshouden.Zomoetdemonteurdiehetasbestverwijderteenspecialeasbestcursushebbengevolgd.Neemindeovereenkomstmethetbedrijfopdathetzichmoethoudenaandezevoor­schriften.Zovoorkomtudatuaansprakelijkwordtgesteldalshetbedrijfderegelsover­treedt.

22

Asbestcement­producten en overige productenwaarin asbest in hechtgebonden vorm voorkomt Waar aan te treffen Mate waarin toegepast Uiterlijk

Asbestcement, vlakke plaat Gevels,dakbeschot,rondomschoorstenenVaak Grijzeplaatvan3tot8mmdik,metChrysotiel,soms vaak‘wafelstructuur’aanéénkantcrocidoliet

Asbestcement, vlakke gevelplaat Decoratievebuitengevels,galerijVrijalgemeeninflats Alsvlakkeplaat,aanéénkantgekleurdChrysotielmet coating geëmailleerdofgespotencoating

Asbestcement, schoorsteen of luchtkanaal Bijkachelofcv­installatie,ventilatiekanalenVaak Rondofvierkantkanaal,verderalsvlakkeChrysotiel plaat

Asbestcement, bloembak Zowelbuitenalsbinnen,balkonsVaak Indiversevormen,verderalsvlakkeplaat,Chrysotiel/crocidoliet meestaldunnerdanbetonnenbalk

Asbestcement, golfplaat DakenvanschurenengaragesVaak Alsgolfplaat,indiversediktesChrysotiel,soms crocidoliet

Asbestcement met cellulosevezels (asbestboard) Alleengeschiktvoorbinnentoepassingen,Soms Geelbruine,dunneplaat,lijktophardboardChrysotiel,soms aftimmeringen,inpandigekasten spoorcrocidolietAsbestcement dakleien Imitatieleien

3.Overzicht van de meest toegepaste asbesthoudende producten in en om het huis

Asbestcement­producten en overige producten waarin asbest in hechtgebonden* vorm voorkomt Waar aan te treffen Mate waarin toegepast Uiterlijk

Asbestcement, vlakke plaatGevels,dakbeschot,rondomschoorstenen

Vaak Grijzeplaatvan3tot8mmdik,metvaak‘wafelstructuur’aanéénkant

Chrysotiel,somscrocidoliet

Asbestcement, vlakke gevelplaat met coating Decoratievebuitengevels,galerij Vrijalgemeeninflats Alsvlakkeplaat,aanéénkantgekleurdgeëmailleerdof

gespotencoating Chrysotiel

Asbestcement, schoorsteen of luchtkanaalBijkachelofcv­installatie,ventilatiekanalen

Vaak Rondofvierkantkanaal,verderalsvlakkeplaat Chrysotiel

Asbestcement, bloembak Zowelbuitenalsbinnen,balkons Vaak Indiversevormen,verderalsvlakkeplaat,meestaldunner

danbetonnenbalk Chrysotiel/crocidoliet

Asbestcement, golfplaat Dakenvanschurenengarages Vaak Alsgolfplaat,indiversediktescrocidoliet Chrysotiel,soms

Asbestcement, dakgoot Dakgoot vaak Alshalfopenafvoerkanaal Chrysotiel

Asbestcement, afschermplaatje Regenpijpen vaak Vlakplaatje Chrysotiel

Asbestcement met cellulosevezels (asbestboard)

Alleengeschiktvoorbinnentoe­passingen,

Soms Geelbruine,dunneplaat,lijktophardboardaftimmeringen,inpandigekasten

Chrysotiel,somsspoorcrocidoliet

Asbestcement dakleien Imitatieleien InNederlandweinigtoegepast Vlakkeplaatjes,aanéénzijdegecoat Chrysotiel

Asbestcement, standleidingen Afvoertoilet Vaak Alsluchtkanaal,maardikker Chrysotiel

Asbestcement, imitatiemarmerVensterbankenenschoorsteen­mantels

Soms Alsmarmer,inbreuk­ofzaagvlakkenzijndunnewittevezelszichtbaar Chrysotiel

Harde asbesthoudende vinyltegels

*Deaanduiding‘hechtgebonden’geldtvoorhetnieuweproduct.Doorslijtagekandehechtgebondenheidvandezeproductenindeloopdertijdafnemen,zieookpagina11.

ToilettenKeukens

SomsMeestal

Hardetegel,meestalwitgevlamd Chrysotiel

23

Asbestcement­producten en overige producten waarin asbest in hechtgebonden* vorm voorkomt Waar aan te treffen Mate waarin toegepast Uiterlijk

Asbestcement, vlakke plaatGevels,dakbeschot,rondomschoorstenen

Vaak Grijzeplaatvan3tot8mmdik,metvaak‘wafelstructuur’aanéénkant

Chrysotiel,somscrocidoliet

Asbestcement, vlakke gevelplaat met coating Decoratievebuitengevels,galerij Vrijalgemeeninflats Alsvlakkeplaat,aanéénkantgekleurdgeëmailleerdof

gespotencoating Chrysotiel

Asbestcement, schoorsteen of luchtkanaalBijkachelofcv­installatie,ventilatiekanalen

Vaak Rondofvierkantkanaal,verderalsvlakkeplaat Chrysotiel

Asbestcement, bloembak Zowelbuitenalsbinnen,balkons Vaak Indiversevormen,verderalsvlakkeplaat,meestaldunner

danbetonnenbalk Chrysotiel/crocidoliet

Asbestcement, golfplaat Dakenvanschurenengarages Vaak Alsgolfplaat,indiversediktescrocidoliet Chrysotiel,soms

Asbestcement, dakgoot Dakgoot vaak Alshalfopenafvoerkanaal Chrysotiel

Asbestcement, afschermplaatje Regenpijpen vaak Vlakplaatje Chrysotiel

Asbestcement met cellulosevezels (asbestboard)

Alleengeschiktvoorbinnentoe­passingen,

Soms Geelbruine,dunneplaat,lijktophardboardaftimmeringen,inpandigekasten

Chrysotiel,somsspoorcrocidoliet

Asbestcement dakleien Imitatieleien InNederlandweinigtoegepast Vlakkeplaatjes,aanéénzijdegecoat Chrysotiel

Asbestcement, standleidingen Afvoertoilet Vaak Alsluchtkanaal,maardikker Chrysotiel

Asbestcement, imitatiemarmerVensterbankenenschoorsteen­mantels

Soms Alsmarmer,inbreuk­ofzaagvlakkenzijndunnewittevezelszichtbaar Chrysotiel

Harde asbesthoudende vinyltegels

*Deaanduiding‘hechtgebonden’geldtvoorhetnieuweproduct.Doorslijtagekandehechtgebondenheidvandezeproductenindeloopdertijdafnemen,zieookpagina11.

ToilettenKeukens

SomsMeestal

Hardetegel,meestalwitgevlamd Chrysotiel

Dezeproductenkunnendoormiddelvanvisueleinspectieals‘verdachtasbest­houdend’wordenherkend.Alleendooranalysekanmetzekerheidwordenvast­gesteldofhetproductinderdaadasbestbevatenwelkeasbestsoortenzijntoegepast.

24

Producten waarin asbest in een niet­hechtgebonden vorm voorkomt Waar aan te treffen Mate waarin toegepast Uiterlijk

Afdichtkoord

Afdichtingschoorstenen,kachelruitjes,en­deurtjes,incv­ketels,gashaardenenallesbranders

Regelmatig Wittotvuilgrijspluizigkoord Chrysotiel

Asbesthoudend stucwerk Op(vochtige)murenenplafonds Nauwelijks Vezeligekorrelstructuur Amosiet,crocidolietof

Chrysotiel

Brandwerend board

Ondercv­ketels,wandencv­kast,stoppenkast,plafonds,trapbeschot

Regelmatig,vooralinflatsengroterecomplexen

Lichtbruintotgeel,zachtboardachtig Amosiet

Asbestkarton Bekledingzoldering Weinig Lichtgrijs,kartonachtig Chrysotiel

‘Asbestplaatje’ Vlamverdeler Wordtsomsnoginkeukensaangetroffen Grijs,kartonachtiginmetalenframe Chrysotiel

‘Wonderplug’ Doe­het­zelfmateriaal Soms Mengselvanlosseasbestvezelsengips Chrysotiel

Hittebestendige elektrische isolatie Strijkijzersofbroodroosters Soms Grijs,kartonachtig Chrysotiel

Vinylzeil met asbesthoudende onderlaag

Keukens,trappenenz.,geproduceerdvoor1980enverkochttotenmet1983

Zeervaak Zeerdivers,alleenteherkennendooranalysevandeonderlaag Chrysotiel

2�

Producten waarin asbest in een niet­hechtgebonden vorm voorkomt Waar aan te treffen Mate waarin toegepast Uiterlijk

Afdichtkoord

Afdichtingschoorstenen,kachelruitjes,en­deurtjes,incv­ketels,gashaardenenallesbranders

Regelmatig Wittotvuilgrijspluizigkoord Chrysotiel

Asbesthoudend stucwerk Op(vochtige)murenenplafonds Nauwelijks Vezeligekorrelstructuur Amosiet,crocidolietof

Chrysotiel

Brandwerend board

Ondercv­ketels,wandencv­kast,stoppenkast,plafonds,trapbeschot

Regelmatig,vooralinflatsengroterecomplexen

Lichtbruintotgeel,zachtboardachtig Amosiet

Asbestkarton Bekledingzoldering Weinig Lichtgrijs,kartonachtig Chrysotiel

‘Asbestplaatje’ Vlamverdeler Wordtsomsnoginkeukensaangetroffen Grijs,kartonachtiginmetalenframe Chrysotiel

‘Wonderplug’ Doe­het­zelfmateriaal Soms Mengselvanlosseasbestvezelsengips Chrysotiel

Hittebestendige elektrische isolatie Strijkijzersofbroodroosters Soms Grijs,kartonachtig Chrysotiel

Vinylzeil met asbesthoudende onderlaag

Keukens,trappenenz.,geproduceerdvoor1980enverkochttotenmet1983

Zeervaak Zeerdivers,alleenteherkennendooranalysevandeonderlaag Chrysotiel

Dezeproductenkunnendoormiddelvanvisueleinspectieals‘verdachtasbest­houdend’wordenherkend.Alleendooranalysekanmetzekerheidwordenvast­gesteldofhetproductinderdaadasbestbevatenwelkeasbestsoortenzijntoegepast.

26

Waar kan ik terecht met extra vragen?

Meer informatie over asbest kunt u vinden in het dossier asbest, op www.vrom.nl/asbestHier vindt u onder andere veelgestelde vragen en antwoorden.

Landelijk Meldpunt AsbestBij dit meldpunt kunt u asbest in de bodem, wegen, gebouwen en overige melden. U kunt melding doen via het gratis telefoonnummer 0800 - 6353272 of 0800 MELDASBEST. Of vul het digitale formulier in op www.meldasbest.nlVoor meer informatie, kijk op www.meldasbest.nl

GezondheidNeem voor vragen over gezondheidsrisico’s van asbest contact op via de GGD, www.ggd.nl

Analyse en verwijdering Als u wilt weten of uw cv-ketel asbesthoudend is, kunt u contact opnemen met een VNI-instal-latiebedrijf in uw omgeving.

Voor adressen en laboratoria die erkend zijn voor het uitvoeren van asbestanalyses (geac-crediteerde laboratoria) kunt u contact opne-men met de Raad voor Accreditatie, telefoon (030) 239 45 00 of via www.rva.nl

Voor gegevens van deskundige asbestinventa-risatiebedrijven en deskundige asbestverwij-deringsbedrijven kunt u contact opnemen met Stichting Certificatie Asbest, via www.ascert.nl of info@ascert.nl

Met vragen over het indienen van een verzoek om toestemming tot slopen van asbest en over het afvoeren van asbesthoudend afval, kunt u contact opnemen met uw gemeente.

Waar vind ik meer informatiemateriaal?

Op www.vrom.nl/asbest kunt u informatie downloaden en aanvragen.Hier vindt u onder andere de brochures ‘Gezond en veilig wonen’ en ‘Asbest in bedrijven en instellingen’

4.Meer informatie

Dit is een publicatie van: Ministerie van VROM i.s.m. het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid> Rijnstraat 8 > 2515 XP Den Haag > www.vrom.nl

Ministerie van VROM >staat voor ruimte, wonen, milieu en rijksgebouwen. Beleid maken, uitvoeren en handhaven.Nederland is klein. Denk groot.

VRO

M 6

204

/ m

ei 2

006