Download - Arts&Auto November 2011

Transcript
Page 1: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 1/86

 

MAANDELIJKS MAGAZINE VAN V V AA JAARGANG 77 NOVEMBER 2011

WWW.ARTSENAUTO.NL

110ud-SP-fractieleider Agnes Kant terug in

medische wetenschap

Nieuwe regels makenafsluiten hypotheek

een stuk lastiger

 VvAA trendonderzoek: wakker liggen van

medische fouten

 Verliefd op deonweerstaanbare

sfeer in Suriname

 wonen & werken in de Bourgogne

 

Partner gezocht

Page 2: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 2/86

 

advertentie

Page 3: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 3/86

 

11 - 2011 3

Inhoud Redactie

18

18 Interview Agnes Kant is terug van weggeweest.

Ze werkt nu bij het Nederlands Bij-

werkingen Centrum Lareb. “Heerlijk,

wij werken geheel onafhankelijk.”

22 Partner gezochtDoor het zware opleidingstraject en de

hoge werkdruk stellen vooral artsen het

aangaan van een relatie uit. Aan hulp

van datingsites en bureaus geen gebrek,

maar daar kleven ook nadelen aan.

28 Medische missersHet derde VvAA trendonderzoek stond

in het teken van medische fouten in het

algemeen en de beleving van profes-

sionals rond dat thema in het bijzonder.

Een verslag in cijfers.

30 Hypotheken op de schopOproer onder huizenkopers. De nieuwe

Gedragscode Financiering betekent

slecht nieuws voor de huizenkoper.

Maar ook huizenbezitters ontkomen niet

aan veranderingen.

60 SurinameVoor driekwart bedekt met ongerept

Amazonewoud, de geschiedenis voor

het oprapen, en bewoners die altijd

in zijn voor een praatje. In het Neder-

lands. Redenen genoeg om Suriname

te bezoeken.

30

22

60

I

n tijden van breed in de media uitgemeten

medische fouten, lekenbeoordelingen op

internet en zwarte lijsten, zou de argelozezorgconsument zomaar kunnen denken dat

medisch professionals het niet zo nauw nemen

met hun verantwoordelijkheid. Niets is echter

minder waar. Zelf wisten we dat al natuurlijk,

maar het blijkt nu ook uit onderzoek dat VvAA

onlangs deed onder de leden (zie pagina 28).

Professionals liggen wel degelijk wakker van

hun fouten, sterker nog; ze liggen zelfs wakker

van fouten die ze (nog) niet hebben gemaakt.

Medisch beroepsbeoefenaren, die aan be-

roepscodes gebonden zijn en veelal een belof-

te tot geheimhouding hebben afgelegd, kunnen

zich in de openbare ruimte niet of nauwelijksverdedigen. En juist die openbare ruimte wordt

door gefrustreerde, angstige of gedupeerde pa-

tiënten gebruikt om beroepsbeoefenaren ‘aan

te vallen’. Soms volledig terecht, maar vaak

ook volstrekt gespeend van elke deskundige

nuance. En de beroepsbeoefenaar kan daar-

tegen weinig doen. Deze heeft immers beloofd

alles wat hem in de beroepsuitoefening ter ore

is gekomen, geheim te houden.

Maar beroepsbeoefenaren zijn niet alleen

gebonden aan de geheimhoudingsplicht. Ze

hebben ook in verschillende varianten beloofd

‘aan de patiënt geen schade te doen’. Eenbelofte die niet altijd waar te maken is. Omdat

medisch professionals verdacht veel op ge-

wone mensen lijken en daarom dus fouten

maken. Alle goede bedoelingen, deskundigheid

en integriteit ten spijt.

Toen ik nog als psychiatrisch verpleegkun-

dige werkte, heb ik eens een inschattingsfout

gemaakt met ernstige gevolgen. Het ging om

een situatie waarin een aan mijn zorg toever-

trouwde patiënt ontsnapte aan mijn toezicht,

waarna hij een suïcidepoging ondernam. Hij

overleefde die, maar hield er een dwarslaesie

aan over. Patiënt voor het leven getekend, fami-

lie woedend en kliniek

in rep en roer. Ik kan u

vertellen dat ik daarvan

wakker heb gelegen.

Meer dan één nacht.

Marjan Enzlin,

hoofdredacteur 

[email protected]

030 247 40 23

 Wakker liggen

28

De redactie komt voor een serie artikelen over de gevolgen van

medische fouten voor de professional graag in contact met lezers

die daarover – desgewenst anoniem – met ons willen praten. U kunt 

ons bereiken via bovenstaande gegevens.

Page 4: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 4/86

 

advertentie

Page 5: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 5/86

 

11 - 2011 5

RubriekenMedewerkers

Kar Rs (1978) is reelance journalist en

tekstschrijver met een voorliede voor reizen.

Ze schrijt liestylereportages voor diverse

bladen en reisverhalen voor De Telegraaf , Esta 

en Villa d’Arte.

Karin is veel onderweg, maar blijt ook graag 

voor langere tijd op één plek. Zo woonde ze

een aantal maanden in Colombia, Mexico en

tot twee keer toe in Suriname. “Het grootstevoordeel van reelancen is wat mij betre t de

vrijheid. Mijn laptop is mijn kantoor, dat ik

overal ter wereld kan uitklappen. Soms is dat 

op driehoog achter, soms op een palmen-

strand. En als een land mijn hart steelt, kan

ik er een tijdje gaan wonen en daarvandaan

werken. Ik vind het heerlijk om me op die ma-

nier in een bestemming onder te dompelen.”

Voor dit nummer schree Karin over haar 

avoriete land Suriname, zie pagina 60.

Moqe va Helde-Dhal (1969) werkt 

als redactie-assistent bij Arts & Auto. Met 

haar secretariële achtergrond heet ze ruime

werkervaring in het bank- en verzekeringswe-zen en op juridisch gebied. Monique is moeder 

van twee zonen. Samen met hen collecteert zij

 jaarlijks voor de Nierstichting en de Brand-

wondenstichting.

Haar grote passie is de Bhangra Dhol: een

Noord-Indiase trommel, die gewoonlijk alleen

door mannen bespeeld wordt. “In 2007 kocht 

ik mijn dhol van een Indiase artiest tijdens een

Meet & Greet-sessie in de Utrechtse Stads-

schouwburg. Ik had niet gedacht ooit zel 

optredens hiermee te zullen verzorgen!”

Inmiddels is Monique Nederlands enige

vrouwelijke dholi (= dholspeler) en geniet 

ze bekendheid als Dutch Dholi. Ze is ‘op te

trommelen’ voor zowel zakelijke als privéaan-

gelegenheden.

Focs8 Onder de aandacht 

11 App

13 Mijlpaal

15 Over de grens

16 In beeld27 Frank van Wijck

Maaemet34 Portret : Doreth van den Heuvel

35 Recensies

35 Raadger/Ramler over loondienst 

 Wet & recht36 Lezersvragen

36 Annemarie Smilde over voorstel WCZ

Fscaal39 Lezersvragen

39 Peter van Bakel

over buitenlandse werknemers

Persoal face40 Lijrentes

40 Ferdinand Wit over fitskrediet 

41 Lezersvragen

41 Joan Versluijs

over echtscheidingsprocedures

Stdet42 Prikbord

44 Update: studententandarts

45 Mijn geld: Vera Derks

Dtaal46 Bram Vermeer over politiek

46 Lezersvragen

47 Gadgets

 Ato48 Portret : Hyundai i40

50 Bart van den Acker 

over dagrijverlichting 

50 Nieuws

51 Trendsetter: Renault Fluence Z.E.

Ete & drke52 Maandmenu van Merijn Tol

54 Han Sjakes over rare druiven

 Woe55 Gespot 

56 Binnenkijken bij de amilie Visser 

Leze & kjke58 Boeken

59 Dvd’s

59 Filman

Reze60 Suriname

67 Joris van Drooge over wellness

67 Reisnieuws

68 Barcelona

72 VvAA reizen

 VvAA 21 Bestuur 

37 Praktijkadvies

76 Welkom bij VvAA

78 VvAA nieuws

80 VvAA opleidingen

81 Academie voor Medisch Specialisten

83 Ledenvoordeel: VvAA cultuurdag 

op landgoed Mariënwaerdt;

bezoek aan het Nationaal Archie 

Ledemaatjes84 Advertenties van leden voor leden

E verder 3 Van de redactie

6 Coloon

6 MuziekKliniek

82 Puzzel

 Achter97 De Spiegel: Cécile Narinx 98 Chantal Schrover-Sampson

(1977 - 2011)COVERFOTO: HAnS OOSTRuM FOTOgRAFiE

LOCATiE: DE bOTERWAAg, DEn HAAg

   F   O   T   O   :   A   S   H   V   I   N   G   H   I   S   y   A   W   A   N

Page 6: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 6/86

Page 7: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 7/86

 

is voor het feit dat marktwerking meer voordelen biedt en dat het gevaar van

hoge volumes en dus toename van kosten

dreigt. Amerika is hier een goed voor-

 beeld van. De twijfel over marktwerking

in de zorg is recentelijk wel weer in een

aantal goede studies besproken.

Zijn vergelijking tussen de medische

sector en de bankensector slaat vervol-

gens nergens op. Banken leveren on-

doorzichtige producten (niet gebaseerd

op evidence) om een maximaal verdien-

model te creëren voor hun aandeelhou-

ders. Hierbij is de verdiencapaciteit dusleidend. Dokters werken daarentegen op

 basis van evidence, zijn tuchtrechterlijk

aansprakelijk en hebben geen onbeperkt

 verdienmodel en aandeelhouders. Wat

hij over de bankensector zegt slaat meer

op de verzekeraars en de private zieken-

huizen.

Enfin, veel stof om over na te denken.

 M. Merhai

anesthesioloog 

 Rijswijk

Onder controle,maar van wie?In het omslagverhaal van Arts & Auto 10

stond de verslaafde arts centraal. Artsen-

organisatie KNMG is begonnen met een

programma om verslaving onder medici aan

 te pakken. Eenmaal hun verslaving de baas

kunnen ze in principe weer gewoon aan de

slag, maar stuiten ze op hun werk vaak op

onbegrip en wantrouwen.

Het is goed dat Arts & Auto aandacht

schenkt aan verslavingsproblematiek

onder medici. Alleen is het de vraag of 

de teneur van het artikel in het nummer

 van oktober 2011 goed aansluit bij de

realiteit. In het artikel wordt gerefereerdaan het zogenaamde Professionals Health

Program, dat is gebaseerd op ABS artsen

(een hulpprogramma voor verslaafde

artsen waarbij abstinentie vooropstaat).

Uit mijn praktijk weet ik dat de meeste

mensen willen streven naar gecontro-

leerd gebruik van alcohol. Dit is over

het algemeen ook een realistisch doel,

 waarbij een opname en controles door

de werkgever en IGZ te ver gaan. Het is

logischer en goedkoper om binnen de or-

ganisatie een open werksfeer te creëren

 waarin teamgenoten elkaar aan sprekenop een alcoholfoetor.

Daarnaast is het zaak om mensen af te

rekenen op hun functioneren en niet op

het feit of hij wel of niet ‘verslaafd’ is (“Je

 bent pas verslaafd als je meer drinkt dan

 je huisarts!”) .

De verregaande controle, zoals voorge-

steld door de ABS artsen, waarbij IGZ zich

in de begintijd terughoudend belooft op

te stellen, doet vrezen voor de toekomst.

 Als het gaat om het krijgen van de con-

trole, dan is dat in eerste instantie een

 verantwoordelijkheid van de betrokkenezelf. Mocht dat echt niet lukken, dan

kan er door de werkgever altijd nog een

systeem met maandelijkse bloed- of urine

controles worden opgezet. Een prudente

aanpak van mogelijke verslavingsproble-

matiek is geboden, zeker waar het gaat

om de medische beroepsgroep.

 

Gust de Wit 

verpleegkundige en verslavingstherapeut 

 Amsterdam

(Para)mediciIn de bespreking van de film Eastern Promises  

in de dvd-rubriek van Arts & Auto 10 wordt

een van de hoofdkarakters, een verloskun-

dige, aangeduid als paramedicus.

Dat ik vind dat het beroep van de ver-

loskundigen danig wordt onderbelicht

(bijna genegeerd) in het blad Arts & Auto 

is een mening en geen feit, en wellicht

is deze opmerking dan voor u ook niet

interessant. Maar dat u het presteert

om een verloskundige een paramedicus

te noemen, bewijst wel dat u van deze

 beroepsgroep dan ook werkelijk niets af 

 weet. Al meer dan 100 jaar zijn de verlos-

kundigen medici, en ben ik van meningdat een tijdschrift van VvAA deze fout

niet mag maken.

 Marijke Hoogendijk

verloskundige

 Driebergen-Rijsenburg 

Naschrift

 De redactie is het met u eens dat verloskundi- 

 gen in Arts & Auto te weinig aan bod komen.

We brengen daar momenteel verandering in

aan. Verloskunde is inderdaad een medisch be- 

roep en de titel verloskundige is een bescherm- de titel (net als de titel verpleegkundige), maar 

dat maakt verloskundigen niet tot medici.

Tot de invoering van de Wet BIG voldeed de

verloskundige onder de oude wet wel aan de

definitie van ‘medicus’, omdat deze zelfstandig 

diagnoses stelt, zelfstandig behandelingen

begint en zelfstandig mag insturen naar een

specialist.

 Na het van kracht worden van de Wet BIG,

is aan acht medische beroepsgroepen een be- 

schermde titel toebedeeld: artsen, tandartsen,

apothekers, gezondheidspsychologen, psycho- 

therapeuten, fysiotherapeuten, verloskundigenen verpleegkundigen. Allen behoren zij tot de

medische beroepsgroepen, maar zijn daarmee

nog geen medici. Medicus is geen beschermde

titel, daar waar ‘arts’ en ‘verloskundige’ dat 

wel zijn.

 Eigenlijk hebben de termen medicus en

 paramedicus sinds de Wet BIG geen officiële

status meer en daarom zouden wij ze beter 

vermijden.

11 - 2011 7

Reacties op artikelen in Arts &

 Auto zijn welkom. De redactie

behoudt zich het recht voor brieven

 te weigeren of brieven langer dan

150 woorden in te korten. U kunt

uw brieven sturen naar:

Redactie Arts & Auto 

Postbus 8153

3503 RD Utrecht

E-mail: [email protected]

Stigma van verslavingbemoeilijkt terugkeer in zorgpraktijk

hagro,waarzemevertrouwen.Toenik

eenkeereenterugvalhad,hebbenze

meookheelgoedgeholpen.Daarben ik

zedankbaarvoor.”

Rehabilitatie

KarelVerhage–eenbeschouwendspe-

cialist–herkentzichin hetverhaalvan

Smit.Ookhijraaktein deproblemen

dooralcoholgebruik.Deterugkeerop

zijnafdelingkosttehemveelenergie,ver-

telthij.Erwerdenafsprakengemaakt

overzijnterugkomst.Verhagemerkte

datzijnmatenbangwarendathijop

hetwerkzoudrinken.Deafspraak isdat

hijeenbloedtestlaatdoenzodrazijncol-

lega’salcoholruiken.Zijncollega’svon-

dendieafspraakechternietvergenoeg

gaan.Zewildendathij zichbijdemin-

steverdenkingookopanderemiddelen

zoulatentesten.Pastoen Verhagestelde

datzedanookzijninternetgebruik

enbankrekeningenzoudenmoeten

controlerenvanwegeeeneventuelein-

ternet-engokverslaving,kwamenzetot

inkeer.Hetluktehemdediscussieweer

richtingdeaanvankelijkeverdenkingte

Onder controle

W WillemSmit,halverwegedevijftig,is

eenhuisartsinhetmiddenvanhetland.

Sindshijzijnalcoholverslavingoverwon,

ishijdankbaarlidvan eennieuwehuis-

artsengroep(hagro).Nognieteenszo

heellanggeledendreigdehijalleskwijt

teraken.Smit–nietzijnechtenaam; om

privacyredenenzijndenamenvande

 betrokkeneninditartikelgefingeerd–

iseenalcoholist.

Hoewelhijalzevenjaarnietmeer

drinkt,kamptSmitdooronbegripen

 wantrouwennogsteedsmethetstigma

rondverslaving.Daarinishijnietde

enige,blijktuitgesprekkenmetnog

tweeandereartsen.Zijwillenalleenon-

herkenbaarwordenopgevoerd.Vermoe-

delijkhebbentandartsen,apothekers

endierenartsentemakenmetdezelfde

problemen,maarindieberoepsgroepen

 vond Arts &Auto geenmensendiehun

 verhaalwillenvertellen.

Smitdronkalenkelejarenstevig

 wodkatoenzijnvrouwhemduidelijk

maaktedathetzonietlangerging.Dat

 wasachtjaargeleden.Thuisfunctioneer-

dehijtotaalnietmeer.Zijnwerkkon hij

oproutinenogweldoen,vondhij.“Maar

zemoetenhetallemaalgewetenhebben”,

denktSmit.Vanafhetmomentdathij

gingafkicken,wistsowieso iedereenvan

zijnalcoholverslaving.“Mijnverhaalis

indeheleregiobekend.Omte herstellen

 benikook eentijdjeopgenomengeweest

ineenkliniek.In dietijdzatereenhidha

–huisartsindienstvaneenhuisarts–in

mijnpraktijk.”

Ookzijnpatiëntenwistenhet.Die

schrevenhembrievenindekliniek.Ze

schrevendatzewistendathijziekwas,

datzewistenwateraande handwasen

datzehemeengoededoktervonden.Die

 brievenmaaktendatSmitzicheennieuw

doelstelde:“Indekliniekzeiik tegen

mezelf:ikgamijnwoonplaatsenmijn

patiëntennietviadeachterdeurverlaten.

 Alsikermeestop,danvertrekik viade

 voordeuralsikmetpensioenga.”

Steun

Smitnoemthetopmerkelijkdathijin

dietijdmeersteunkreegvanpatiënten

danvanzijncollega’s.“Achterafbegrijp

ikookwel datikcollega’safstoottemet

mijngedrag,maarhetislastigdathet

mezoblijftachtervolgenterwijlikiets

 bereikthebwaarik trotsopben:ik ben

mijnalcoholverslavingdebaas.”

 Alsjealshuisartseenb eenbreektof 

diabeteskrijgt,danstaandecollega’s

metbloemenvoordedeur,zosteltSmit.

“Danwetenzehoezeprofessioneelmet

 jeommoetengaan.Bijverslavingisdat

anders,wantrondverslavinghangtook

onderzorgprofessionalseenstigma.

Gisteravondhadikbijvoorbeelddienst

opde huisartsenpost.Eenaantalcol-

lega’sgaatheelgoedmetmeom,maar

erzijnerookdie menietzien.Dieme

letterlijknietaankijkenalszemeinde

gangvoorbijlopenmetdeidee‘eenseen

dief,altijdeendief’.Hetnegeren door

collega’sdoetveelpijn.Hetisdeergste

 vormvanpesten.”

Nietallecollega’skeerdenzichvan

hemaf.Zowas ereenouderecollegadie

hemnogeensgecomplimenteerdheeft

overzijnopenheid.Inzijnnieuwehagro

 wetenzevanzijnverleden.“Ikhebhun

 bijdekennismakingheelopenhartig

mijnverhaalverteld.Hetiseenprettige

DeartsenorganisatieKNMGisbegonnenmeteen programmaom verslavingondermediciaante pakken.Datisook hardnodig,wantuit

onderzoekblijktdat9tot 12procentvande medischprofessionals

metaddictieproblemenkampt.Eenmaalhunverslavingdebaas kun-

nenzein principeweergewoonaandeslag, maarstuitenzeop hun werkvaakop onbegripenwantrouwen.

 TEKST DAANMARSELIS ILLUSTRATIESHETWONDERLAB

Sindsmaartvandit jaarbestaatereenhulpprogrammavoorverslaafde medici:ABS-

artsen(waarbijABSstaatvoorabstinentie,maar ookvoorhetabs-systeemin deauto).Het

iseensoorttoegangspoorttotde verslavingszorgwaarartsenmeteenprobleemzichkun-

nenmelden.Eennoodzakelijkestap,aangezien9 tot12procentvan demedischprofes-

sionalsmetverslavingsproblemenkampt.Bovendienblijkenartsenrelatiefveel moeitete

hebbenomzelfomhulp tevragen.Hetstigmadat verslavingmetzichmeebrengt,draagt

daaraanbij,want‘alsarts zoudenzetochbetermoetenweten’.Datartsen eencollegaom

hulpmoetenvragen,werktnogextradrempelverhogend.

ArtsenfederatieKNMGondersteunthetinitiatief.DeKNMGwilzo deprofessionals

(methundureopleiding)voorhet vakbehoudenendepatiëntveiligheidwaarborgen.Het

programmaisgeïnspireerdophetProfessionalsHealthProgramvan deOntarioMedical

Association(OMA,www.phpoma.org).ABS-artsenvoorzietnetalsdeCanadeseevenkniein

eendiagnostischtrajectdoormiddelvaneenassessmenten nazorg.Defeitelijkebehande-

lingvindtplaatsinde reguliereverslavingszorg.Indeeerstepaarmaandenhebbenzichal

tienartsenaangemeld.

ABS-artsenisnogingesprekmet deInspectievoordeGezondheidszorg(IGZ)overde

 juridischeafbakening.Deorganisatiedoetinprincipegeenmeldingenbijde IGZ,tenzijer

eenacuutgevaarbestaatvoordepatiëntveiligheid.Zekerindebegintijdzal ABS-artsenzich

daarinterughoudendopstellen,omdatdeorganisatieeersthetvertrouwenvandedoel-

groepmoetwinnen.DeIGZlaat wetendatABS-artsendieruimtekrijgt. MaardeInspectie

wijstdeartsendie hunverslaafdecollega’sbehandelenookopeenmogelijk ‘conflictvan

plichten’.Zemoetennamelijkóókrekeninghoudenmet debelangenvandepatiënten

waarmeedeverslaafdeartseenbehandelrelatieheeft.De behandelaarszijnverplichtom

overeenverslaafdeartste meldenalszehetonverantwoordvindendatde betreffende

artszijnwerkzaamhedenuitvoert.

ABS-artsen 

>

Page 8: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 8/86

 

Focus Onder de aandacht 

8 11 - 2011

Uw kerst(nachtdienst)verhaal

Voor het kerstnummer van Arts & Auto is de redactie op zoek

naar bijzondere, aangrijpende of gewoon grappige verhalenvan lezers over belevenissen tijdens een dienst met kerst of 

oudejaarsavond. Stuur uw verhaal (minimaal 300 en maximaal

500 woorden) vóór 13 november naar [email protected],

o.v.v. uw naam, leeftijd, beroep en contactgegevens. Uit de

inzendingen selecteert de redactie een aantal verhalen die wor-

den gepubliceerd in Arts & Auto 1 (verschijnt 24 december). Zie

ook www.artsenauto.nl. De auteurs van de geplaatste verhalen

ontvangen een VvAA reiscadeaubon t.w.v. € 100,-.

Symposium Fysiotherapeut 2.0

‘Medische’ sieraden

Ter gelegenheid van het Leidse

Kunst- en Wetenschapsfestival van

28 tot 30 oktober, biedt Museum

Boerhaave beeldend kunstenaar

Katja Prins gelegenheid om in der-

tien zalen van het museum haar

op techniek en medische weten-

schap geïnspireerde colliers,

broches en ringen te exposeren.

Connexus; de wetenschap in het

kunst-sieraad is t/m 8 januari 2012

te zien in Museum Boerhaave.

www.museumboerhaave.nl

In 2003 begon het als een bescheiden

toerrit voor chronisch zieke kinderen op

initiatief van een groepje studievrienden.

Anno 2011 is de ‘Vet Cool Man’-dag uit-

gegroeid tot een jaarlijks evenement. Za-

terdag 17 september vond de 9de editie

plaats, met in totaal ruim 180 Porsches

die vanaf vijf ziekenhuizen in Nederland

naar het testcircuit van de RDW in Lely-

stad reden. ‘Aan boord’ chronisch zieke

kinderen die werden getrakteerd op een

dagje meerijden en tal van activiteiten

op het circuitterrein.

Inmiddels maken de organisatoren

van de Stichting Geluk en Vrijheid –

waarvan de harde kern bestaat uit

apothekers en farmaciestudenten –

alweer plannen voor de volgende editie.

Grootse plannen, want in juni 2012

wordt het tweede lustrum gevierd. De

organisatie hoopt op een recordaantal

deelnemers.

Zorgprofessionals die kandidaatjes

weten (chronisch zieke kinderen in de

leeftijd van 4 t/m 15 jaar) kunnen deze

in contact brengen met de stichting. Ook

zorgprofessionals met Porsches zijn van

harte welkom als vrijwilliger en vriend

van de stichting. Voor aanmeldingen of 

meer info: www.gelukenvrijheid.nl.

Patiëntjes en Porsches

 A r t s &  A u t o  v e r h a l e n -

 w e d s t r i j d

Op 1 december vindt in Rosmalen het symposium Fysiotherapeut

2.0 plaats, over online behandelen. Op diverse terreinen in de

eerste en tweede lijn heeft online communiceren met patiënten

zijn intrede gedaan. Ook behandelen via internet wordt al regel -

matig toegepast. Online fysiotherapie lijkt daarentegen nog niet

helemaal van de grond te komen, zo melden de organisatoren van

het symposium op de website Fysiotherapeut20.nl.

Mede-initiatiefnemer is Fysio Online, een platform

waarbij 35 fysiotherapiepraktijken zijn aangesloten.

Page 9: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 9/86

 

De ontdekking van de mensNog t/m 15 januari 2012 is bij

de Bijzondere Collecties van de

Universiteit van Amsterdam aan

de Oude Turfmarkt 129 (Rokin)

een tentoonstelling te zien over

de geschiedenis van de ontleed-

kunde: De ontdekking van de mens.

 Anatomie verbeeld. Hierin wordt,aan de hand van boeken, prenten,

preparaten en modellen uit de

medische collecties van de UvA,

de zoektocht verbeeld die de mens

door de eeuwen heen heeft afge-

legd om de werking van het lichaam

te leren kennen en begrijpen.

Voor meer info en openingstijden,

www.bijzonderecollecties.uva.nl.

 Aanvankelijk dacht de redactie

aan een technisch probleem, maar

inmiddels is gebleken dat de uitslag

is beïnvloed door initiatieven van be-

langhebbenden van alternatieve zijde.

Zij brachten via e-mail een lobby onder

cliënten van alternatieve zorgaanbie-

ders op gang. De stempercentages dieer – ironisch genoeg – twee weken

lang op wezen dat steeds meer regu-

liere zorgprofessionals geneigd zijn

alternatieve geneeswijzen serieus te

nemen, werden daardoor onbruikbaar

 voor de redactie omdat ze niet langer

representatief waren.

Inmiddels is contact geweest met de

initiatiefnemers van de lobby. Zij be-

treuren het dat de ‘uit enthousiasme

gestarte actie’ heeft geleid tot boven-

 beschreven resultaat. Overigens heeft

de redactie zelf ook een fout gemaakt

door in de formulering van de stelling,

niet volstrekt eenduidig te maken dat

het niet de bedoeling was dat patiën-

ten of cliënten zouden stemmen.

Op de stelling Het wordt tijd dat zorg- 

 professionals alternatieve geneeswijzen

serieus nemen, konden bezoekers van

de website met ‘ja’ of ‘nee’ reageren.

Lang lagen de percentages rond 50

procent voor beide opties. Na de e-mail-

lobby veranderde dat beeld plotseling:

99 procent stemde voor ‘ja’.

Marktplaats voor de Zorg

Sinds kort huren de Amsterdamse zorginstellingen AMC, VUmc en GGZ inGeest

tijdelijke krachten in via de gezamenlijke website Marktplaatsvoordezorg.nl.

Bemiddelingsbedrijven en zzp’ers kunnen zich op de site inschrijven. De markt-

plaats is bedoeld voor een groot aantal verschillende beroepen waaronder ver-

pleegkundigen, ICT’ers en adviseurs. Volgens de initiatiefnemers biedt de site

niet alleen meer kansen voor kleinere aanbieders, maar verschaft het ook meer

helderheid in de aanbestedingsprocedure.

10 - 2011 9

Met VvAA app bent u snel weer op wegDownload nu de gratis VvAA onderweg app voor

iPhone. Door de handige ‘hier ben ik nu functie’

weet de Artsen Alarm Service direct waar u staat.

Wij ontvangen ook meteen uw polisnummer enkenteken waardoor we u nog sneller kunnen helpen.

Pech onderweg?

vvaa.nl/mobile

 

Berichten in de media waarin staat dat uit een peiling van Arts & Auto is

gebleken dat vrijwel alle medisch professionals alternatieve geneeswijzenserieus nemen, zijn niet betrouwbaar. De betreffende peiling is door de

redactie voortijdig van de website verwijderd toen na twee weken van

constant stemgedrag, plotseling een zeer onevenwichtig en statistisch

onverantwoord stembeeld ontstond.

✓Redactie verwijdert peiling

Page 10: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 10/86

 

advertentie

Page 11: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 11/86

 

Wat?

Papers is te vergelijken met iTunes, alleen dan niet voor muziek maar voor

 wetenschappelijke literatuur. Met deze app heb je altijd al je documenten

 bij de hand. Je kunt ze voorzien van trefwoorden, waardoor ze makkelijk

terug te vinden zijn. Voor het markeren van interessante passages in eendocument is er een ‘gele stift’ en met ‘geeltjes’ kun je commentaar kwijt. De

app synchroniseert de documentenbibliotheek, inclusief al je aantekenin-

gen, tussen je iPhone, iPad en de desktopapplicatie Papers op de Mac.

Voor wie?

 Voor iedereen die veel met documenten werkt, in het bijzonder onder-

zoekers.

Plus- en minpunten

Papers werkt met alle soorten documenten, of het nu Word-documenten,

pdf’s, spreadsheets, presentaties of posters zijn. Wetenschappelijke artikelen

zijn rechtstreeks naar Papers te downloaden. De app is ook heel handig bij

het reviewen van publicaties van anderen. Tijdens het gebruik van Papers iseen internetverbinding niet nodig, uiteraard is dat voor synchroniseren wel

 vereist. Het enige minpunt van Papers is dat het alleen beschikbaar is voor

 Apple-platforms.

Reacties

 Toen Papers in 2007 uitkwam, won deze door twee Nederlandse microbiolo-

gen geschreven app een Apple design award. In de Apple Store iTunes wordt

Papers gewaardeerd met 4,5 sterren (van 5) . Op medicalpills.blogspot.com

schrijft een medisch student over Papers2, de opvolger van Papers die dit

 voorjaar beschikbaar kwam: ‘As Papers1, the new application from Meken-

tosj runs smoothly and offers clear and immediate tools to organize articles

and other media.’ Papers2 is echter nog niet probleemloos te gebruiken: de

recensent op Arstechnica.com spreekt van ‘teething trou-

 ble’. De Kennisbank van Artsennet (www.artsennet.nl)

 vermeldt dat ontwikkelaar Mekentosj acht zoekmachi-

nes in Papers heeft geïntegreerd: ACM, NASA-ADS,

arXiv, Google Scholar, IEEE Xplore, JSTOR, Pubmed

en Web of Science.

Focus App

Papers

 Apps voor smartphones zijn ongekend populair. In deze rubriek belichten

 we elke maand een bijzondere app, met commentaar van een gebruiker.

Bruikbaar op iPhone, iPod Touch, iPad

Prijs € 11,99

Ontwikkeld door Mekentosj

Meer informatie www.mekentosj.com/papers

Naam Jaap Jan Boelens (41) 

Beroep kinderarts/oncoloog

Werkplek Wilhelmina Kinderzieken-

huis (Utrecht) en Erasmus MC-Sophia

(Rotterdam)

“Ik gebruik Papers al sinds 2008 als

mijn ‘archiefkast’, toen het nog alleen

een programma op de Mac was.

Tijdens mijn werk is Papers verre-

weg mijn meest gebruikte app. Het is

een ontzettend handig hulpmiddel om

artikelen van mijn PhD-studenten te

reviewen. Zij krijgen hun documenten

via Papers van mij terug, voorzien van

commentaar en aantekeningen.

Ook voor het bijhouden van medi-

sche literatuur gebruik ik Papers, zowel

op mijn iPhone, iPad als MacBook.

Vroeger drukte ik artikelen altijd af 

en bewaarde ze in hangmapjes. Maar

als je dan iets wilde opzoeken, was op-

nieuw downloaden en printen meestal

sneller dan in die mapjes bladeren. Nu

hoeft dat niet meer.

Tijdens besprekingen heb je met

Papers alles bij de hand. Bij discussies

over bijvoorbeeld oncologieprotocollen

kun je direct het juiste document te-

voorschijn halen. Ook op de poli kan ik

snel opzoeken of ik bij een bepaalde

bloedwaarde met een behandeling

moet doorgaan of niet.”

“Je hebt allesbij de hand tijdens

besprekingen”

Praktische informatieover Papers

 TEKST DAPHNE RIKSEN 

   F   O   T   O   :   D   E   B   E   E   L   D   R   E   D   A   K   T   I   E   /   E   R   I   K   V   A   N   ’   T   W   O   U   D

Page 12: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 12/86

 

advertentie

Page 13: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 13/86

 

Focus Mijlpaal

 Johan Heemskerk (57), hoogleraar Celbiochemie

 van trombose en hemostase aan de Universiteit

Maastricht, ontwikkelde een techniek om risico-

 factoren voor infarcten en bloedingen op te

sporen waarbij minder proefdieren nodig zijn.

De Stichting Stimuleringsfonds Alternatieven

 voor Proefdieren beloonde hem met de Willy van

Heumenprijs.

Het gebruik van proefdieren is sinds de

 jaren zeventig met meer dan de helft

gedaald. Strengere wetgeving en betere

opleiding van onderzoekers hebben intussen hun

maximale effect bereikt. Verdere daling van het

aantal proefdieren moet komen van innovatieve

technieken. De door Johan Heemskerk en zijn

onderzoeksgroep ontwikkelde owkamertest is

een mooi voorbeeld. “Van oudsher wordt gezegd dat bij het onderzoek naar arteriële trombose levende

proefdieren onmisbaar zijn”, legt de prijswinnaar

uit. “Maar bij onze techniek zijn langdurige expe

rimenten niet meer nodig. We hoeven alleen nog

maar wat bloed af te nemen, wat dieren nogal wat

lijden bespaart.”

Flowkamertests – Heemskerk gebruikt hiervoor

perspexblokjes waarin een klein kanaaltje gefreesd

is met daarop vaatwandmateriaal – bootsen de

 werking van bloedvaten zo goed na dat belastend

onderzoek met proefdieren kan worden vervangen

door testen met een kleine hoeveelheid bloed. “Een

mooie stap van genetisch gemodiceerde muis naarmens en naar patiënt.” Dieren ziet Heemskerk het

liefst in de vrije natuur.

 Johan heeft een intrinsieke motivatie om com

plexe biologische systemen te ontrafelen. Door

zijn grote kennis over bloedplaatjes, trombose en

hemostase lukt hem dat ook”, zegt universitair

docent Judith Cosemans, die nauw betrokken is

 bij de ontwikkeling van de owkamertest. De ver

mindering van het aantal proefdieren vormt voor

 beiden een van de drijfveren.

“Een echte bonus”, noemt Cosemans de Willy van

Heumenprijs. De naam van de prijs verwijst naar

de woonplaats van de oprichter van de Stichting

Stimuleringsfonds Alternatieven voor Proefdieren.

De naamgever, die anoniem wilde blijven, woonde

tot haar dood in Heumen en bestemde een deel van

haar erfenis voor het terugdringen van het gebruik

 van proefdieren en de verbetering van hun lot.

Bert van Zutphen, emeritus hoogleraar Proefdier

kunde aan de Universiteit Utrecht en voorzitter van

de adviesraad van de Stichting, reikte in Montreal

de prijs uit aan Heemskerk. Dat gebeurde in een

toepasselijke ambiance: het achtste World Congress

on Alternatives and Animal Use in the Life Sciences.

Proefdieren zijn nog steeds onmisbaar, zegt Van

Zutphen. Maar om ethische én wetenschappelijke

redenen is het belangrijk om het proefdiergebruik

terug te dringen. “De verschillen tussen mens en

dier zijn vaak te groot voor het succesvol extrapo

leren van de resultaten.”

E r is nog een praktische reden om het proefdie

rengebruik te reduceren, stelt Hugo ten Cate,

hoogleraar interne geneeskunde in Maastricht en

‘buurman’ van Heemskerk binnen de vakgroep

Biochemie/Interne Geneeskunde. “Proefdieron

derzoek is terecht aan strenge normen gebonden.

Daardoor gaat er veel tijd zitten in het aanvragen

en wachten op toestemming van commissies. Dat

maakt het duur.”

Heemskerk gaat de 25.000 euro van de prijs ge

 bruiken voor het verkleinen van de owkamertest,

zodat er nog minder bloed nodig is. “Onze droom

is om deze techniek van het laboratorium naar het

ziekenhuis en uiteindelijk in de huisartsenpraktijk

te krijgen, zodat de huisarts heel snel kan bekijken

of een patiënt aanleg voor trombose heeft.”

Dieren ziet Heemskerkhet liefst in de vrije natuur

 TEKST Els van ThiEl FOTOGRAFIE BERT JanssEn

<

 Jo heemkerk: “Bj

oze tecek zj g-

durge expermete met

proefdere et meer 

odg.”

 Van muis

naar mens

11 - 2011 13

Page 14: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 14/86

 

advertentie

Page 15: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 15/86

 

‘Fraud capital’Een zakenman uit Miami – ‘the health

care raud capital o the United States’

– is veroordeeld tot 50 jaar celstra. De

49-jarige Lawrence Duran is de eigenaar

van American Therapeutic Corp, een van

Amerika’s grootste ketens van lokale kli-nieken voor geestelijke gezondheidszorg.

Duran werd beschuldigd van de grootste

zwendel ooit ten koste van Medicare, de

overheidsgerunde ziektekostenverzekering

voor ouderen en invaliden. Zijn bedrij zou

205 miljoen dollar hebben geactureerd

voor behandelingen die o onnodig waren,

o nooit plaatsvonden.

 Te veel tandartsenJordanië heet een overschot aan tand-

artsen. Van de 7200 geregistreerde

leden van de lokale beroepsverenigingis meer dan de helt werkloos. Elk jaar

komen er 350 agestudeerden bij. Het

land telt momenteel één tandarts per 700

inwoners (in Nederland is dat één tandarts

per 2384 inwoners). Daarom wordt er

nu aangedrongen op inperking van de in-

stroom, en op de omvorming van een van

de algemene tandheelkundige opleidingen

tot een opleiding voor tandheelkundige

specialismen. Daar liggen betere arbeids-

marktkansen.

 Te weinig dierenartsenIndonesië telt zo’n 6000 dierenartsen,

maar dat zouden er eigenlijk 60.000

moeten zijn, meent het ministerie van

Landbouw. Idealiter is er op elk van de

vele Indonesische eilanden minimaal één

dierenarts, maar op veel van de meer

agelegen eilanden is dit niet het geval.

Bovendien unctioneren veel van de 272

dierenklinieken in het land niet goed, mede

doordat ze in de steek worden gelaten door

dierenartsen die liever centraler werken.

Dit is vooral een probleem vanwege het

gevaar van verspreiding van dierziekten.

WanbetalersEen aantal Griekse ziekenhuizen krijgt tot

nader order geen geneesmiddelen meer

van armabedrij Roche. Eind juni was

van alle rekeningen uit de voorgaande

18 maanden maar 37 procent voldaan.

Eerder dit jaar stopte een Deense pro-

ducent al met het leveren van bepaalde

merken insuline. Roche dreigt hetzelde

te gaan doen in Spanje en Portugal – dit

allemaal, aldus Roche, vanwege ‘de ge-

woonte van non-proft ziekenhuizen om

de arma-industrie niet te betalen’.

Focus Over de grens

De veroordeling eind september inBahrein van twintig artsen en verpleeg-

kundigen tot gevangenisstraffen tot 15

 jaar, kreeg internationaal veel aandacht

en kritiek. Het door Saoedi-Arabië

gesteunde regime van koning Hamad

 beschuldigt hen van actieve deelname

aan de politieke protesten van afgelopen

 voorjaar. Bij die protesten vielen door re-

geringsingrijpen tientallen doden en vele

gewonden. De beschuldigden zelf zeggen

niets anders te hebben gedaan dan hun

professionele plicht: het helpen van soms

zwaar gewonde demonstranten.Ook in Syrië vindt al maandenlang

 verzet plaats, tegen een extreem repres-

sief regime, waarbij al zo’n 3000 doden

zouden zijn gevallen. Maar omdat in Syrië

geen buitenlandse media worden toege-

laten, zijn over het precieze verloop van

deze opstand minder details bekend.

Opmerkelijk was daarom een uitgebreid

 verslag in het gerenommeerde Duitse

 weekblad Die Zeit. Een ‘undercover’ opere-

rende waarnemer bezocht in de opstan-

dige stad Homs (2 miljoen inwoners) onder

meer een ziekenhuis. Dit bleek een soort‘bevrijde enclave’, bewaakt door mannen

met Kalasjnikovs, waar vaak gruwelijk ver-

 wonde opstandelingen werden behandeld.

Ook hier lopen de betrokken artsen een

groot persoonlijk risico en is de situatie

 voor patiënten evenmin echt veilig.

Elders kreeg de Zeit -journalist al te

horen, van een niet-regeringsgezinde

arts: “Je komt binnen met een kogel in

 je been, en je komt er uit met een kogel

in je hoofd.” Agenten van de veiligheids-diensten doen ’s nachts de ronde langs de

 bedden en voeren liquidaties uit.

 Vandaar dat artsen in heel Syrië, aldus

 Die Zeit , een ondergronds netwerk hebben

opgebouwd van clandestiene klinieken

in privé-appartementen en geheime

apotheken. De regering op haar beurt

heeft de verspreiding van geneesmiddelen

en bloedplasma onder scherp toezicht

geplaatst, om zo verdachte activiteiten op

het spoor te komen. Vandaar dat nu vanuit

het buitenland bijvoorbeeld plastic bloed-

zakken Syrië binnen worden gesmokkeld.Maar in Syrië zijn er ook artsen die aan

de andere kant staan. Er gaan geruchten

dat door het regime vermoorde gevange-

nen pas worden begraven nadat organen

zoals nieren en lever zijn verwijderd,

om die lucratief te verhandelen in met

name Libanon en Egypte. En Amnesty

International heeft in een rapport alarm

geslagen over mishandeling dóór medisch

personeel van opposanten van het regime.

Eén ooggetuige zag in een ziekenhuis hoe

een arts een gewonde patiënt sloeg, en zie-

kenhuispersoneel weigert soms medische bijstand te verlenen aan demonstrerende

‘verraders’.

 Wrang is ook dat de allerhoogste man

 van het Syrische regime, president Bashar

al-Assad, wiens loopbaan pas een politieke

 wending nam nadat een oudere broer bij

een verkeersongeluk om het leven was

gekomen, eerst een complete opleiding

tot oogarts volgde, in Damascus en in

Londen.

Zorgprofessionals in het nauw 

11 - 2011 15

Page 16: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 16/86

 

Focus In beeld

Page 17: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 17/86

 

Uit de hand gelopen hobby 

Dierenartsen Leo en Marieke van Merwijk,

die praktijk houden in Haaften en Ophemert

(Gelderland), v ingen drie jaar geleden

twee zieke alpaca’s op en raakten zo aan

de diersoort verslingerd dat er inmiddels

ongeveer tachtig alpaca’s op hun land

rondlopen. “We noemen het nog steeds een

hobby”, vertelt Marieke. “Maar wel eentje

die behoorlijk uit de hand begint te lopen.

 Volgend jaar verwachten we bijvoorbeeld

ruim dertig veulens.” De alpaca is een

relatief onbekend familielid van de lama

en is verwant aan de kameelachtigen. Ze

 worden onder meer gehouden voor de wol

die van hoge kwaliteit is en bovendien (nog)

hypoallergeen.

FOTO: RAPHAEL DRENT 

Page 18: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 18/86

 

 Agnes Kant (oud-partijleider van de SP) is terug van weggeweest. Begin 2010

zei ze de politiek vaarwel en nu werkt ze als hoofd vaccins & TIS bij het Nederlands

Bijwerkingen Centrum Lareb. “Heerlijk, wij werken geheel onafhankelijk.”

INTERVIEW IngrId Lutke SchIphoLt  FOTOGRAFIE nout Steenkamp/fmax 

Epidemioloog Agnes Kant (44)

kreeg landelijke bekendheid als

 Tweede Kamerlid voor de Socia-

listische Partij. Eerst was ze prominent

aanwezig als woordvoerder gezond-

heidszorg, later leerde het publiek haar

kennen als vurig partijleider. Begin 2010

trad ze af als gevolg van tegenvallende

resultaten bij de gemeenteraadsverkie-

zingen. Een lastige beslissing, die ze naar

eigen zeggen op rationele gronden heeft

genomen. “Na een grondige analyse van

de situatie vond ik dat ik moest opstap-pen”, zegt ze in een vergaderruimte

 van haar huidige werkgever Lareb in

Den Bosch.

Met enige tegenzin blikt ze terug op

haar Kamerperiode. Kant stelt dat de druk

 van de media destijds geen rol speelde bij

haar afweging om af te treden. Die heeft

ze puur op basis van redelijke argumen-

ten gemaakt. “Dat klinkt misschien raar,

maar ik dacht: als ik nu stop dan is er nog

tijd voor een opvolger om zich te manifes-

teren. Ik heb nergens spijt van. De politiek

heeft leuke kanten en minder leuke

kanten. Dat is met alles zo.”

 Voorafgaand aan het interview zei ze

het niet over de politiek te willen heb-

 ben, want dat vindt ze niet netjes. ”Die

periode ligt achter mij. Ik werk nu ergens

anders en daar doet mijn politieke voor-

keur niet ter zake. Ik wil onafhankelijk

 werken en niet achtervolgd worden door

het verleden. Bovendien wil ik niemand

 van mijn partij voor de voeten lopen.”

Een jaar lang bleef Kant uit de publieke

 wereld. De tussenliggende periode

gebruikte ze om bij te komen. De turbu-

lente tijd van haar Kamerlidmaatschap

kostte haar veel energie. Ze kreeg geen

depressie of burn-out, zoals wel werd

gesuggereerd, maar wel was ze ‘heel

erg moe’. Ze nam de tijd om die dingen

te doen waar ze daarvoor onvoldoende

aan toe kwam: ze schilderde haar huis

en bracht veel tijd door met haar gezin.

Kant is getrouwd en heeft twee doch-

ters. Beide dochters studeren: de één

geneeskunde, de ander verpleegkunde.

 Verder zag ze veel vrienden en familie.

Ook ging ze vaker hardlopen (‘met

 blessures als gevolg’) en dacht ze na

over wat ze zou gaan doen. “Dat is me

aardig gelukt. Ik had echt tijd nodig

om zeker te weten dat ik dit wilde gaan

doen. Al snel na mijn aftreden wist ik

dat deze functie er was; ik ben toen heel

 vrijblijvend gepolst.”

Onwennig antwoordt ze op de vraag of 

ze zich anders voelt, nu ze de constante

druk van camera’s en andere media niet

meer zo sterk op zich gericht weet. In

haar politiek actieve periode werd haar

nog weleens verweten dat ze verbeten

overkomt. “Ben ik nu een ander mens?

Niet echt”, zegt ze bedachtzaam. “Ja, de

omstandigheden maakten me anders

dan ik in werkelijkheid ben. Ik stond

onder enorme druk. En nu heb ik het

leuk druk; druk in de zin van werken

in een dynamische omgeving zonder

de publicitaire pressie erbij. Dit is veel

relaxter.”

Ze wil duidelijk niet te lang stilstaan

 bij het verleden. De vraag of het als

 vrouw moeilijk is om in de Haagse

politiek te werken, wil ze niet beant-

 woorden. “Het zal allemaal wel”, zegt

ze schouderophalend.

Kant vertelt hoe blij ze is met haar

huidige baan. “De gezondheidszorg

heeft mijn interesse en ik ken het ter-

rein goed. Bovendien wilde ik iets doen

 waar ik de maatschappij mee dien. Ik

Oud-Kamerlid Agnes Kantterug in medische wetenschap

18  11 - 2011

Dit is veelrelaxter

“”

Interview

Page 19: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 19/86

 

11 - 2011 19

 vind fundamenteel onderzoek heel

leuk, maar ik ben zo lang met de sa-

menleving bezig geweest dat ik graag

iets doe met directe maatschappelijke

relevantie. Daarnaast zocht ik iets dy-

namisch, waar ontwikkeling in zit.” Endat heeft ze nu gevonden. Ook omdat

ze twee afdelingen – voor bijwerkingen

 van vaccinaties en Teratologie Informa-

tie Service (TIS) – die eerst onder het

RIVM vielen in deze organisatie gaat

integreren.

Moest ze eerst overal een mening

over hebben, nu speelt dat veel minder.

“Van tevoren wierpen mensen me voor

de voeten dat ik me op een smal terrein

zou gaan bewegen. Maar dat is niet zo:

geneesmiddelenveiligheid gaat alle

mensen aan. In de Tweede Kamer moest

ik meningen hebben over Afghanistan,

onderwijs, politie, enzovoort. Dat is nu

 wel anders. Ik vind het heerlijk om me

over de volle breedte van een speciek

terrein te mogen bezighouden.”

Haar afdeling telt een club van elf 

mensen. Daarnaast houdt ze zich bezig

met wetenschappelijk inhoudelijk

 werk. Ze vertelt er ontspannen over. Een vergelijking tussen haar huidige werk

en haar fractievoorzitterschap wil ze

desgevraagd wel maken. “In de frac-

tie managede ik een club van 25 heel

eigenwijze mensen. Dat heb ik gaan-

deweg geleerd, maar ik ben de laatste

om te zeggen dat ik ben uitgeleerd. Een

 belangrijke les is geweest dat er nu een-

maal zaken zijn waar je niets aan kunt

doen. Je moet je daar vooral niet over

opwinden. De dingen die je wel kunt op-

lossen, moet je oplossen. Dat klinkt een-

 voudiger dan het is. Een beetje positieve

inslag heb je wel nodig. Je moet mensen

stimuleren in plaats van bekritiseren.

Zo probeer ik het te doen.”

Kant en de medische wetenschap kun-

nen niet zonder elkaar. Ze promoveerde

al jong als epidemioloog met een disser-

tatie over de effectiviteit van baarmoe-

derhalskankerscreening. Niet zo verwon-

derlijk dus dat ze na haar vertrek uit de

landelijke politiek vroeg of laat weer in

de medische wetenschap opdook.

Gepassioneerd vertelt Kant over haar

 werk voor Lareb. Ze is verantwoordelijk

 voor de meldingen van bijwerkingen van

 vaccins die onder meer in het Rijksvacci-

natieprogramma (RVP) zijn opgenomen.

“De overheid is verantwoordelijk voor

het RVP. Wij hebben geen invloed op de

keuze van vaccins, maar wij waken over

de veiligheid. Het is goed dat dit geschei-

den is.”

Iedereen in Nederland kan bij Lareb

melding doen van bijwerkingen, of 

het nu om complementaire middeltjes

gaat of echte medicatie op voorschrift.

“Ik ben zo lang met de samenleving bezig geweest dat ik graag iets doe met maatschappelijke relevantie”

>

Page 20: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 20/86

 

Onlangs is een campagne gestart om het

aantal meldingen omhoog te krijgen.

Lareb krijgt jaarlijks zo’n 4000 meldin-

gen van artsen en apothekers. Patiënten

melden ongeveer 1500 keer.

De afdeling TIS richt zich op voor-

lichting en advisering van geneesmid-

delengebruik tijdens de zwangerschap. Achterliggende reden is dat artsen naar

medicatie zoeken die zwangeren kun-

nen gebruiken in plaats van medicatie

te onthouden vanwege mogelijke bij-

 werkingen. “Het is bekend dat sommige

groepen geneesmiddelen schadelijk

zijn voor de ongeboren vrucht, van een

aantal is bekend dat het helemaal veilig

is en van een heel grote groep weten we

het gewoon niet. Juist daarom is het van

 belang dat er een dienst is waar alle ken-

nis over bijwerkingen wordt verzameld.

 We signaleren en kunnen resultaten snel bekendmaken.”

Het bekendste voorbeeld van een

schadelijke bijwerking van een medi-

cijn is natuurlijk Softenon, een middel

tegen misselijkheid dat in de jaren zestig

door zwangere vrouwen werd gebruikt.

Hun baby’s kwamen met aangeboren

afwijkingen ter wereld. “Als toen tijdig

 bekend was gemaakt dat het middel bij-

 werkingen had, dus als er een instantie

 was geweest om het te melden, had dat

 veel leed kunnen voorkomen.”

Kant vindt het niet vreemd dat er na zo

 veel onderzoek door de fabrikant toch

nog onverwachte bijwerkingen van

medicijnen kunnen zijn. “Er zijn altijd

 bijwerkingen die je niet weet of niet kunt

 weten. Dat komt bijvoorbeeld doordat

de groep mensen die een medicijn in

de praktijk gebruikt veel groter is dan

de testgroep. Ook zitten er in de trials

 vaak andere groepen mensen dan in de

praktijk, bijvoorbeeld met een andereleeftijd. Bovendien worden medicijnen

in de praktijk langduriger gebruikt dan

door een testgroep, zoals door chronisch

zieken. Zwangeren worden vaak al bij

 voorbaat uitgesloten. Verder speelt het

feit dat je in een trial een gecontroleerde

situatie hebt; je kunt niet alle mogelijke

combinaties van geneesmiddelen testen.

Iedereen weet dat als je tien verschil-

lende middelen gebruikt – zoals patiën-

ten in werkelijkheid wel doen – er een

enorme hoeveelheid aan combinaties

 van interactie mogelijk is.”

Zowel zorgprofessionals als patiënten

kunnen terecht bij Lareb. Artsen en

apothekers melden al geregeld. Kant wil

de bekendheid van Lareb vergroten. Ze

 wil dat men zich bewust is van het belang

en dat de bereidheid om daadwerkelijk te

melden toeneemt. “We weten dat er on-

derrapportage is. Het gaat ons vooral om

meldingen van onbekende bijwerkingen.”

Ook patiënten worden aangespoord

om bijwerkingen te melden. Volgens

Kant kun je niet stellen dat profes-

sionals beter melden dan leken. “De

 verschillende groepen melden anders.

Patiëntenmeldingen geven een breder

 beeld. Het één is niet beter dan het

ander, maar aanvullend. Meldingen zijnaltijd verschillend van kwaliteit. Wij

proberen ze zo goed mogelijk in kaart te

 brengen.” Ze vertelt dat alle meldingen

door artsen en apothekers worden ge-

screend. “Zij geven een oordeel over de

mogelijke relatie. Wanneer een patiënt

een melding doet, vragen we soms de

 voorschrijver om extra informatie. We

hebben wetenschappelijk onderzocht

 wat het belang is van patiëntmeldingen.

Hoewel ze anders zijn, dragen ze wel bij

aan het totaalplaatje van bijwerkingen.

Larebonderzoeker Florence van Hunselpromoveert binnenkort zelfs op dit

onderwerp.”

De middelen waarover gebruikers en

 voorschrijvers kunnen melden, zijn

zeer gevarieerd. In principe kunnen

reacties en interacties van alle midde-

len worden gemeld, van uitsluitend op

recept verkrijgbare geneesmiddelen tot

drogisterijmiddelen. De informatie die

Lareb genereert, wordt teruggekoppeld

aan de melders, zowel individueel als via

publicaties en de website.

Kant: “De voorschrijver – meestal de

arts – maakt samen met de patiënt een

afweging. En daarbij is de kennis van

 bijwerkingen van belang. Wij willen niet

dat de patiënt zelfstandig beslist om te

stoppen of door te gaan met medicatie.

Ik vind wel dat we de informatie die wij

hebben over bijwerkingen, moeten publi-

ceren. Patiënten vinden toch van alles op

internet. Dan denk ik: laten wij de beste

informatie geven en daarbij vermelden

dat ze de afweging samen met hun arts

moeten maken. En aan die inhoudelijke

afweging moeten wij bijdragen. Daarom

is ons werk van groot maatschappelijk

 belang.”

“Ik ben de laatste om te zeggendat ik ben uitgeleerd”

20  11 - 2011

Interview

>

<

Page 21: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 21/86

 

StrafkortingenHuisartsen denken met hun extra inspanningen een goede bijdrage te leveren aan

een beperking van de zorgkosten, maar krijgen door de kortingen op hun budget

nu het gevoel daarvoor gestraft te worden.Fred Dijkers is huisarts en

bestuurslid van de Vereniging 

 VvAA.

VvAA Bestuur 

Bestuur Vereniging VvAA 

 Voorzitter

•  Gerlach Cerfontaine, arts, Utrecht

 Vice-voorzitter

•  Fred Dijkers*, huisarts, Maasdam

Secretaris

•  Erik Gostelie*, dierenarts, Haaften

Penningmeester

•  Henk Donker*, tandarts, Hengelo (Gld)

Leden

•  Will Bonneveld, fysiotherapeut,

manueel therapeut, Bunschoten

•  Yvonne van Kasteren, gynaecoloog, Alkmaar •  Geraline Leusink, arts MBA, Breda

•  Arjan van Nistelrooij, apotheker, Ubbergen

*tevens commissaris van VvAA groep bv

11 - 2011 21

In de Troonrede van 2011 staan zorgelijke passages over de toename van de zorgkosten.

In dat verband wil de regering afspraken maken met ziekenhuizen, specialisten en

zorgverzekeraars om hun onderhandelingsruimte te vergroten. In de ziekenhuizen

gaat veel geld om en kennelijk is er op dit moment nog onvoldoende ‘marktwerking’. Dekosten in de tweede lijn zijn echter maar een deel van het probleem. Wanneer je zorg kunt

 verplaatsen van het ziekenhuis naar de eerste lijn ga je pas echt besparen. Dankzij techno-

logische ontwikkelingen kan daar prima zorg worden verleend tegen lagere kosten. Daar is

het beleid enkele jaren geleden dan ook op ingezet.

Een voorbeeld is de zorg voor type 2 diabetespatiënten. In eerstelijns zorggroepen wordt

een goede kwaliteit van zorg gerealiseerd, geprotocolleerd en gedocumenteerd. Het inrichten

 van deze zorggroepen heeft met name de huisartsen veel tijd en energie gekost, maar het

resultaat mag er dan ook zijn. En het beperkt zich niet tot diabeteszorg. Er zijn soortgelijke

programma’s voor andere patiënten, zoals die met COPD.

Deze extra taken in de eerste lijn kostten niet alleen tijd en energie, ook de praktijk-

kosten namen toe door de inzet van meer hulppersoneel. Naar verwachting zou dit

de stijging van de kosten in de tweede lijn echter kunnen beperken. Maar die toename inpraktijkkosten is kennelijk niet in die mate voorzien, en de besparingen in de tweede lijn

 vallen tot nu toe tegen. Dus besloot het kabinet een korting toe te passen op het budget voor

de huisartsen. Logisch dat dit leidt tot onbegrip: huisartsen denken met hun extra inspan-

ningen een goede bijdrage te leveren aan een beperking van de zorgkosten – ze leveren

aantoonbaar goede kwaliteit – maar krijgen nu het gevoel daarvoor gestraft te worden.

In de Troonrede is ook aandacht voor ouderen, al gaat het daarbij om een beperkte groep: de

ouderen in zorginstellingen. De kwaliteit van zorg zou beter moeten worden door een betere

regeling van hun rechten. De kwaliteit van zorg voor ouderen die thuis wonen is echter veel

 belangrijker. Wanneer het lukt om ouderen zo lang mogelijk uit zorginstellingen te houden,

 wordt pas echt kwaliteit geleverd.

En juist ook op het gebied van de zorg voor ouderen gebeurt veel in de huisartspraktijk.

 Vele huisartsen volgen aanvullende scholing om zich beter te bekwamen op het gebied van

de ouderenzorg. Daarbij is uitgebreid aandacht voor de manier waarop die zorg het best kan worden ingericht. Een proactief beleid kan veel ellende voorkomen. Maar ook die organisatie

kost tijd en energie. En of die inspanning dan direct leidt tot een vermindering van het aantal

zorginstellingen voor ouderen is niet te voorspellen.

Het kan niet de bedoeling zijn dat initiatieven van huisartsen die leiden tot een reduc-

tie in de zorgkosten worden afgeremd. Er is organisatorisch nog veel mogelijk. Denk

aan doelmatig voorschrijven in samenwerking met de apothekers en aan een inrichting

 van de zorg die speciek gericht is op patiëntveiligheid. Deze verbeteringen kosten echter

ook weer tijd. Tijd die als regel niet wordt vergoed. Maar wanneer die inspanningen daaren-

tegen blijken te leiden tot kortingen op het budget, dan komt de bereidheid van huisartsen

om te innoveren wel gemakkelijk onder druk te staan. Dat zou jammer zijn.

Reageren? [email protected] Door bezuinigingen komt de bereidheidom te innoveren onder druk te staan

Page 22: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 22/86

 

“B

“Blonde, spontane, bourgondisch inge

stelde, reislustige, ambitieuze dierenarts

met brede interesse (v, 30 jaar, 1,84 m)

zoekt een leuke man om een boeiende

uitdagende relatie mee op te bouwen.”Zo begon het Ledemaatje dat Alexandra

in het maartnummer van Arts & Auto 

plaatste. Zes mannen reageerden, met

drie sprak ze af en met één had ze een

kortstondige relatie.

 Toch zat de ware er niet tussen. “Ik

 ben op zoek naar iemand die écht goed

 bij me past. Een man van hetzelfde op

leidingsniveau, zodat ik goed met hem

kan praten. Iemand die net als ik graag

nieuwe dingen uitprobeert – reizen en

leren golfen bijvoorbeeld. En het moet

een man zijn die helemaal voor me gaat.

Mijn vriendinnen zeggen dat ik een te

lange eisenlijst heb. Zo haak ik bijvoor

 beeld meteen af wanneer ik op een

datingsite een man met zijn motor op de

foto zie staan: daar heb ik gewoon niets

mee. Ik wil samen met mijn partner vol

overgave in een relatie stappen. Dat kan

alleen als ik hem vanaf het begin echt

helemaal leuk vind.”

Nederland telt ongeveer  2,5 miljoen

singles, en een groot deel daarvan is

actief op zoek naar een partner. Steeds

22  11 - 2011

 TEKST MENSJE MELCHIOR IlluSTraTIESCaROLyN RIdSdaLE

Medisch professionals liggen goed in de relatiemarkt, blijkt steeds

opnieuw. Dat is mooi, want ze blijken ook relatief vaak alleen. Door het

zware opleidingstraject en de hoge werkdruk, stellen vooral artsen

het aangaan van een duurzame relatie soms langer uit dan ze hadden

 gewild. Ook scheidingen komen relatief vaak voor. Aan hulp van dating-sites en bureaus geen gebrek, maar daar kleven ook nadelen aan.

Partner

gezocht

Eerste hulp bij vinden van relatie

Mensen die in dezorg werken hebbeneen goed imago

Page 23: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 23/86

 

11 - 2011 23

>

 vaker wachten ze niet af tot ze een

leuke man of vrouw tegenkomen op een

feestje of op de sportclub, maar melden

ze zich aan bij een relatiebemiddelings

 bureau, doen ze aan internetdaten of 

 beproeven ze hun geluk met een Lede

maatje. De zorgprofessionals onder deze

daters liggen meestal goed in de markt.

Datingcoach Irma Ellens Maat bege

leidt singles die aan de man of vrouw

proberen te komen. “Mensen die in dezorg werken hebben een goed imago,”

merkt zij. “Ze worden gezien als zorg

zaam, betrouwbaar en intelligent.”

Dat de alleenstaande arts goed in de

markt ligt, blijkt ook uit een kleine in

 ventarisatie van de reacties die de Lede

maatjes opleveren. “Chirurgen krijgen

 veruit de meeste reacties, veel meer

dan bijvoorbeeld fysiotherapeuten.

 Vooral als ze man zijn”, vertelt

Martine de Paauw. Zij is verant

 woordelijk voor de Ledemaatjes.

Er is een groot verschil tussende hoeveelheid reacties die

mannen en vrouwen binnen

krijgen. Kunnen mannen al snel

kiezen uit tientallen gegadig

den, vrouwen krijgen vaak – net

als Alexandra – slechts enkele

reacties. Dat is extra opvallend,

omdat het op datingsites meestal

andersom is. Maar, zoals Alexandra

zegt: “Die paar reacties die ik kreeg,

 waren tenminste wel serieus bedoeld.

Dat moet je op een datingsite altijd nog

maar afwachten.”

Goed in de markt of niet: de alleen

staande zorgprofessional heeft het niet

altijd makkelijk. Zo lopen ze het risico

dat potentiële partners vooral op hun

status afkomen. Irma Ellens Maat: “Het

is heel vervelend als je merkt dat iemand

 jou vooral interessant vindt omdat je een

goede baan en een aardig inkomen hebt.

Daarom adviseer ik mannen en vrouwen

met een baan met aanzien – artsen,

advocaten, directeuren – altijd om hun

 beroep niet in hun proel te zetten. Zij

kunnen beter informatie geven over hun

hobby’s, persoonlijkheid en wat ze van

een relatie verwachten.”

 Vrouwen hebben dit statusprobleem

 veel minder, merkt Ellens Maat. Hun

hoge status en dito inkomen kan man

nen juist weer afschrikken. “Het is heel

ouderwets, maar mannen hebben toch

nog altijd liever een relatie met een

 vrouw die even hoog of lager opgeleid is

dan zij. Een vrouw met een belangwek

kender titel of hogere inkomen, dat vin

den ze nog steeds bedreigend. Het gevolg:

 vrouwen met een academische opleiding

en goede baan hebben het veel minder

 voor het uitkiezen dan hun mannelijke

evenknieën. Ook zij kunnen in hun pro el dus beter de nadruk leggen op andere

dingen. Tenslotte ben je altijd nog veel

meer dan je genoten studie en je baan.”

Een andere oplossing is zo veel moge

lijk gelijkgezinden opzoeken tijdens het

daten. e Matching.nl is bijvoorbeeld een

site speciaal bedoeld voor hoger opgelei

den. Medeoprichter Jasper Jan de Konink:

“Hoger opgeleiden zoeken elkaar op

tijdens het daten, omdat ze toch het

liefste een relatie hebben met iemand

met wie ze op niveau kunnen praten.”Ongeveer 10 procent van de mensen die

 via e Matching date, werkt in de zorg, zo

 blijkt uit een steekproef die De Konink

speciaal voor Arts & Auto deed. “Mijn gut 

 feeling zegt dat zij meestal erg goed in de

markt liggen. Vooral de arts heeft een

hoog aanzien, en daar komen mensen

 vast veel op af. Toch zetten velen hun

precieze beroep er niet bij: een kwart

geeft alleen de branche aan. Zij willen

daar niet op worden beoordeeld.”

Datingsites hebben één groot nadeel:

tot je iemand ontmoet, weet je nooit pre

cies wie je voor je hebt. Op de proelen

doen de meesten zich net even anders

 voor dan ze zijn. En personen die vooral

uit zijn op seks doen vaak toch of ze een

‘maatje voor het leven’ zoeken. Hoe lter

 je als single op zoek naar een serieuze

relatie dan toch die ene, bijzondere

persoon eruit?

“Ga vooral op je gevoel af: klopt dit

 verhaal?”, zegt Irma Ellens Maat. “En

 blijf niet te lang mailen, maar maak

snel een afspraak. Als je eerst weken

lang mailt, zijn de verwachtingen veel

te hoog gespannen. En iemand kan op

papier heel anders overkomen dan in

het echt. Let ook op dat je het eerste af

spraakje niet meteen de beroemde ‘klik’

 verwacht. Een relatie laten ontluiken

heeft tijd nodig.”

Op internet doen de

meesten zich net evenanders voor dan ze zijn

Page 24: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 24/86

 

>

24  11 - 2011

Iemand kan op papierheel anders overkomendan in het echt

Natalie (30) is een van de weinigen

die haar oordeel niet al meteen bij het

eerste afspraakje klaar heeft. De aios

chirurgie is sinds twee jaar vrijgezel en

merkt dat daten in deze leeftijdsfase

niet zo makkelijk is. “Mijn collega’s en

 vrienden hebben een serieuze relatie en

 vaak al kinderen. Daar komt bij dat ik

hard werk. Ik heb natuurlijk nog wel een

sociaal leven, maar ontmoet wel veel

minder nieuwe mensen dan toen ik nog

studeerde.”

Natalie is naar eigen zeggen ‘geen foto model’, maar heeft wel stralende ogen,

een goed guur en een leuke uitstraling.

Ze is ‘eerlijk, trouw en lief’. De man van

haar dromen is sportief, stoer én lief,

close met zijn familie en zet haar op de

eerste plaats. “Met minder neem ik geen

genoegen.” Het liefst ontmoet Natalie

een partner die niet in het ziekenhuis

 werkt. “Ik vind het jn om thuis niet

over mijn werk te praten, en dat zal toch

makkelijker lukken met een IT manager

dan met een collega arts.”

Nogal een eisenlijstje dus, maar ze

geeft de mannen wel alle kans om zich

zelf te laten zien. “Als we niet meteen

een klik hebben, stel ik altijd voor om

nog een paar keer af te spreken. Zoiets

heeft soms gewoon tijd nodig.” Zelfs

toen een van de mannen met wie ze een

afspraak had zich door een combinatie

 van een borrel te veel en de zenuwen

nogal vreemd gedroeg (“hij begon

meteen aan me te plukken, en vroeg die

eerste ontmoeting al of ik wilde blijven

slapen”), wees ze hem niet meteen af.

“Misschien is hij in tweede instantie wel

een leuke man.”

Drukbezette alleenstaande profes

sionals die graag een relatie willen,

kunnen de voorselectie ook voor zich

laten doen. Bijvoorbeeld door een relatie

 bemiddelingsbureau. Anderhalf jaar ge

leden lanceerde relatiebureau Finishing

 Touch – dat zich heeft gespecialiseerd in

discrete bemiddeling van hoogopgeleide

personen met een openbaar beroep –

samen met het tijdschrift  Mednet een

initiatief voor medisch professionals:

Medmatch. Nina Bouw en Suzanne Bis

schop, eigenaren van Finishing Touch,

merkten dat onder medisch professio

nals, maar ook juristen en bijvoorbeeld

politici, behoefte was aan serieuze

discrete relatiebemiddeling. Zij hebben

 volgens Bouw – in tegenstelling tot wat

e Matchings Jasper Jan de Konink merkt

– veel behoefte aan privacy. “Artsen

 willen bijvoorbeeld voorkomen dat

patiënten tegen hun proel op internet

aanlopen.”

Behalve vanwege de discretie kloppen

zorgprofessionals bij Finishing Touch

aan omdat ze weinig tijd hebben om zelf 

naar een partner te zoeken. “Aanvan

kelijk dachten we dat we vooral zouden

 bemiddelen voor mensen tussen de

40 en 60 jaar”, zegt Bouw. “Maar juist

onder de zorgprofessionals bevinden

zich jonge mensen, van tussen de 32 en

40 jaar. Hun opleidingstraject is lang

en zwaar en daarna willen ze vaak nog

promoveren. Het lukt dan soms niet om

een duurzame relatie op te bouwen of 

gaande te houden. Daar komt nog bij dat

Page 25: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 25/86

 

<

11 - 2011 25

een werkweek van 70 uur nou niet echt

uitnodigt om daarnaast nog het web af 

te speuren naar de mogelijke liefde van

hun leven.”

Finishing Touch bekijkt aan de hand

 van uitgebreide proelen (die niet op in

ternet staan en alleen bij het bureau en

de klant zelf bekend zijn) wie goed bij

elkaar passen. Het is niet zo dat medisch

professionals alleen aan mensen uit de

zorg worden gekoppeld. “Het kan juistzijn dat iemand met een creatief beroep

goed bij een arts past. Wij brengen zorg

 vuldig in kaart wat voor een persoon

iemand is. Uit wat voor gezin komt hij?

Hoe ziet haar huis eruit? Welke keuzes

heeft hij of zij tot nu toe gemaakt? Aan

de hand van die gegevens matchen we”,

 vertelt Bouw.

 Voor hun cliënten verzorgt Medmatch

ten minste drie afspraken met personen

die naar verwachting van Bisschop en

Bouw zouden moeten passen als het

om interesses en verwachtingen gaat.“Daarvoor kunnen wij zorgen”, zegt

Bouw. “Maar de liefde laat zich niet

dwingen, die moet er zijn of groeien.

Garantie op liefde geven wij niet. Wij

 bieden wel garantie op een ontmoeting

met iemand die op hetzelfde niveau

leeft en spreekt en die serieus op zoek

is naar een relatie. Als onze klanten

na zo’n ontmoeting zeggen: ‘Ik snap

 waarom jullie hem of haar voor me

hebben uitgezocht’, dan hebben wij ons

 werk goed gedaan.”

Naast de individuele ontmoetingen –

die desgewenst geheel verzorgd zijn, wat

handig is voor de drukbezette profes

sional – organiseert Finishing Touch

ook evenementen voor personen die

zijn ingeschreven bij het bureau. Op die

manier kunnen cliënten elkaar op onge

dwongen wijze ontmoeten tijdens een

golfclinic, zeilevenement of wijnproeve

rij bijvoorbeeld.

 Voor het hele bemiddelingstraject

 betalen cliënten 1500 euro. Daardoor en

doordat Finishing Touch niet iedereen

inschrijft en dus selecteert, blijven

alleen personen over die goed bemid

delbaar zijn en bovendien serieus op

zoek naar een relatie. “Wij hebben en

 willen geen enorm bestand”, legt Bouw

uit. “Wij richten ons op een kwalitatief 

goed bestand. Wie liever nog even wat

rondkijkt en uitprobeert op de relatie

markt, verwijzen wij naar datingsites op

internet. Daarover zijn we – overigens

zonder oordeel – heel duidelijk.”

“Niks voor mij”, vindt Paul (60,

medisch specialist). Hij date juist voor

de gezelligheid en is niet op zoek naar

een partner voor de rest van zijn leven.Paul heeft een proel op een website en

plaatste onlangs een Ledemaatje in Arts

& Auto. Daarin gaf hij aan dat hij een

intelligente, hoogopgeleide vrouw van

 boven de 50 jaar zocht om te genieten van de mooie dingen van het leven.

Hij ontving maar liefst 170 reacties.

“Dat is lastig selecteren hoor, als je er

zo veel krijgt.” En dus bestudeert hij

het uiterlijk op de bijgeleverde foto’s en

kijkt hij vooral naar het opleidingsni

 veau van de dame in kwestie. “Ik ben 25

 jaar getrouwd geweest. Mijn ex vrouw

heeft een lagere opleiding genoten

dan ik en was huisvrouw. Er kwam een

moment waarop we niet veel meer met

elkaar konden delen. Ook niet in fysiek

opzicht. Nu we gescheiden zijn, wil ik

 weer genieten van het leven. Op niveau

praten met dames. Samen gezellig

 weekendjes weg, leuke dingen doen en

lichamelijke passie ervaren.”

De meeste alleenstaanden hebben

het echter niet voor het uitkiezen, zeker

niet als ze een serieuze relatie zoeken.

Christa (56, verloskundige) moet aan

zienlijk meer moeite doen dan Paul

om reacties te krijgen op haar proel

op e Matching.nl. Twintig jaar geleden

 werd ze weduwe en sindsdien heeft ze

geen serieuze relatie meer gehad. “Eerst

zorgde ik voor mijn zoon en toen die

 volwassen was voor mijn zieke moeder.

Nu is het zorgen voorbij en kan ik meer

aan mezelf gaan denken.”

Maar helaas zijn de mannen op de

datingsite niet zo happig. Het is een

 veelgehoorde klacht van vrouwen van

50 plus: zij worden onzichtbaar op de

relatiemarkt. Irma Ellens Maat: “Man

nen in dezelfde leeftijdsgroep kijken

 vooral naar jongere vrouwen, omdat ze

zichzelf nog zo jong en vitaal voelen. Ze

 vergeten dat de vrouwen van hun leef

tijd er minstens zo goed uitzien en netzo energiek zijn. Het gevolg: vrouwen

 van Christa’s leeftijd worden alleen

maar benaderd door mannen die mini

maal tien jaar ouder zijn. Christa: “Die

mannen zijn al met pensioen en willen

het liefste met een camper Europa

doortrekken, terwijl ik nog volop in het

 werkende leven sta.”

Dus reageert ze zelf zo actief moge

lijk, op mannen van haar eigen leeftijd.

“Ik ga stug door, want ik wil niet op

mijn sterfbed concluderen dat ik te wei

nig gedaan heb om een nieuwe liefde te vinden.”

 De namen van de geïnterviewde alleenstaan- 

den zijn om privacyredenen  gefingeerd.

Mannen kijken vooralnaar jongere vrouwen

Links www.artsenauto.nl/ledemaatjes

 www.datingcoach.info

(Irma Ellens Maat)

 www.e-matching.nl

 www.finishing-touch.nl

 www.med-match.nl

Page 26: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 26/86

 

advertentie

Page 27: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 27/86

 

De markt Frank van Wijck

Het jaar van de apotheker

Frank van Wijck is medisch journalist en vaste medewerker van Arts & Auto.

Elke maand schrijft hij op deze pagina over ontwikkelingen in de markt. Op

 www.artsenauto.nl houdt hij daarover dagelijks een weblog bij.

De apothekers kruipen uit het dal. Toen ik

twee jaar geleden KNMP-voorzitter Jan

Smits interviewde, had hij weinig concrete

antwoorden op de vraag hoe het nu verder moest met

de openbare farmacie. In gesprekken met individueleopenbare apothekers trof ik dezelfde teneur, ze waren

lamgeslagen door het preferentiebeleid.

Sinds een jaar is een duidelijke kentering waar-

neembaar, die begon met publicaties over de KNMP-

richtlijnen voor de openbare farmacie. Deze vormen

de basis voor het leveren van transparante kwaliteit

en geven apothekers het lef om te zeggen: kijk, hierop

 willen we worden afgerekend. De patiëntenorganisa-

ties die ik spreek, zien voldoende mogelijkheden voor

de openbare apothekers om een rol te spelen voor hun

(chronische) patiënten die het afrekenen waard is. Nu

de zorgverzekeraars en de huisartsen nog.

KNMP-directeur Leon Tinke zegt in Pharmaceutisch

Weekbladdat de richtlijnen leidend worden in de

contractering van de apotheken door de zorgverze-

keraars, in het kader van de vrije prijzen die vanaf 

1 januari aanstaande voor de openbare farmacie

gelden. Die vrije prijzen brengen geen verruiming van

de nanciële middelen met zich mee. De ontwikke-

ling die de openbare farmacie wil doormaken, zal dus

 binnen de bestaande middelen moeten plaatsvinden.

De beste weg hiervoor is het slimmer organiseren

 van de logistiek, zodat meer ruimte ontstaat voor

andere vormen van dienstverlening. Hierin is een

 belangrijke rol weggelegd voor chronische patiënten.

Hun aantal zal de komende jaren enorm toenemen

en dit maakt het interessant om na te denken over

een abonnementstarief. De apotheek kan hierbij de

geneesmiddelen tegen gereduceerd tarief, of zelfs

kosteloos verstrekken en zijn verdienmodel vinden in

de begeleiding van deze patiënten.

Die begeleiding kan naast medicatiebewaking ook

 bestaan uit zaken als leefstijladvies en preventie. De

apotheker moet hiervoor dan wel een vaste plaats

hebben in de eerstelijns zorgketen, want alleen dan

kan hij invloed uitoefenen op de voorschrijvers, zoals

de huisarts. Zonder die invloed zou het risico van het

meenemen van geneesmiddelen in het abonnement

te hoog kunnen worden.

De zorgverzekeraars zullen eisen dat aan die

ketenzorg behandeldoelstellingen worden gekoppeld.En juist op dat punt kunnen apothekers hun waarde

 bewijzen. Behandeldoelen halen gaat nooit lukken als

de patiënt de verkeerde, of te veel of te weinig, genees-

middelen voorgeschreven krijgt. Dit geeft de apothe-

ker een belangrijke plaats in de keten, als bewaker

 van optimaal medicatiebeleid en daarmee dus ook

 van medicatieveiligheid.

 Van die plaats moet de apotheker alleen nog leren

zich bewust te zijn. Hij moet marketing bedrijven

naar drie doelgroepen: de zorgverzekeraar, de overige

zorgverleners in de keten en de patiënt. Bij de patiënt

heeft de apotheker een goede uitgangspositie: die ziet

hem nu al als de meest betrouwbare zorgverlener.

In de marketing naar de andere zorgaanbieders is de

huisarts de spil. En de apotheker heeft een goed argu-

ment om hem te overtuigen van zijn eigen belang in

die keten. De huisarts staat immers onder druk van

de enorme hoeveelheid werk die op hem afkomt en

de apotheker kan die druk voor een deel wegnemen.

En als de patiënt én de huisarts ‘om’ zijn, volgt de

zorgverzekeraar vanzelf.

Reageren? [email protected]

De invoering van vrije prijzen voor de openbare

 farmacie per 1 januari biedt nieuwe kansen voor

apothekers. Bijvoorbeeld het opzetten van genees-

middelenabonnementen voor chronische patiënten.

<

Patiënten zien de apotheker alsmeest betrouwbare zorgverlener

11 - 2011 27

Page 28: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 28/86

 

MMedisch professionals lijken verdacht

 veel op gewone mensen. Niettemin

 worden van hen doorgaans buitengewone

prestaties verwacht. Niet onbegrijpelijk in

dit deel van de wereld, waar gezondheid

(bijna) als recht wordt beschouwd. En mis-

schien zelfs niet onterecht, wanneer we de

enorme invloed die gezondheid heeft op

ons welbevinden in ogenschouw nemen.

Dat neemt niet weg dat ook medisch pro-

fessionals fouten maken en dat die fouten

gevolgen kunnen hebben. Doorgaans ver-

 waarloosbare gevolgen, maar soms ook

ernstige gevolgen. Gevolgen waar liever

niemand mee geconfronteerd wordt.

Wakker liggen

Het derde VvAA trendonderzoek stond

in het teken van medische fouten in het

algemeen en de beleving van profes-

sionals rond dat thema in het bijzonder.

Bijna drieduizend eerste- en tweedelijns-

professionals werden uitgenodigd een vragenlijst in te vullen en 32 procent van

hen deed dat ook. Uit de eerste lijn waren

dat er 547 (huisartsen, fysiotherapeuten,

tandartsen, apothekers en verloskundi-

gen) en uit de tweede lijn waren het er

354 (allen medisch specialist).

De resultaten uit het onderzoek geven

niet alleen een beeld van datgene wat

zakelijk of privé speelt bij medisch pro-

fessionals als het gaat om het maken van

fouten. De resultaten geven de profes-

sionals, die zich in veel gevallen vanwege

het beroepsgeheim niet in het openbaar

kunnen verdedigen, ook een stem in de

openbare ruimte. Belangrijk, want de

argeloze mediaconsument zou zomaar

28  11 - 2011

 TEKST MARjAN ENZLIN FoTograFiEBERt SMIth

Bijna de helft van de zorgprofessionals in de tweede lijn ligt weleens wakker

 van een gemaakte medische fout. Datzelfde geldt voor ruim een kwart van de

collega’s in de eerste lijn. Goed om bij stil te staan. Zeker in tijden van online

lekenbeoordelingen, zwarte lijsten en breed in de media uitgemeten fouten.

‘Ik zal de patiëntgeen schade doen’

 VvAA trendonderzoek naar beleving medische fouten

Page 29: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 29/86

 

het onterechte idee kunnen krijgen dat

artsen, apothekers, verloskundigen en

andere beroepsbeoefenaren zich niet

 veel aantrekken van maatregelen van

tuchtcolleges of klachten van de patiënt.

Dat dat – op een enkele uitzondering

na – niet waar is, blijkt uit de resultaten

 van het onderzoek.

Zo komt naar voren dat 46 procent

 van de medisch specialisten in de

tweede lijn weleens wakker ligt van een

gemaakte fout. In de eerste lijn gaat hetom ruim een kwart van de professionals

(29 procent). Een kwart (24 procent) van

de tweedelijnsprofessionals is tijdens

het arbeidzaam leven erg bang om een

medische fout te maken en dat geldt ook

 voor 20 procent van de collega’s uit de

eerste lijn. Van laatstgenoemde groep

geven vooral huisartsen aan bang te zijn

 voor het persoonlijk en zakelijk risico

dat ze lopen met betrekking tot het

maken van fouten. Apothekers zijn het

minst bang, maar zij maken dan ook de

minste fouten en voorkomen het vaakstfouten van anderen, hetgeen inherent is

aan het vakgebied.

Fouten verzwijgen

De angst om fouten te maken is terecht,

 blijkt uit de cijfers. De helft van de

respondenten uit de eerste lijn geeft toe

 weleens een fout gemaakt te hebben en

driekwart van de collega’s uit de tweede

lijn zegt hetzelfde. Uitgesplitst over de

 beroepsgroepen blijkt het huisartsen-

 beroep het meest foutgevoelig. Bijna alle

huisartsen (92 procent) maken weleens

een fout. Fysiotherapeuten lijken het

minst fouten te maken (25 procent).

Over de ernst van de fouten kan op

grond van de onderzoeksresultaten

 weinig gezegd worden. Wel is duidelijk

dat de gevolgen voor de patiënt in de

 beleving van de professional meestal

‘gelukkig verwaarloosbaar klein zijn’.

Ondanks het feit dat ruim 60 procent

 van de professionals aangeeft in de

 werkomgeving open te kunnen zijn

over fouten, blijkt uit het onderzoek

ook dat eigen fouten of die van collega’s

geregeld worden verzwegen. Opvallend

is dat fouten van collega’s vaker worden

 verzwegen dan eigen fouten. In de eerste

lijn geeft 34 procent toe een fout van een

collega te hebben verzwegen, tegen 21

procent die weleens een eigen fout heeft

 verzwegen. In de tweede lijn verzwijgt

45 procent weleens een fout van een col-

lega en 23 procent een fout van zichzelf.

De meest genoemde redenen voor het

 verzwijgen van een fout van een collega

zijn: het uitblijven van noemenswaar-

dige gevolgen voor de patiënt, de angst

 voor de gevolgen voor de collega en de

angst voor gevolgen voor de samenwer-king met de collega. Angst voor gevolgen

 voor de professional zelf wordt slechts

door een enkeling genoemd als argu-

ment om een fout te verzwijgen.

Impact op privéleven

Klinisch verloskundige Alice van Es (60)

herkent de cijfers. Vanuit haar jaren-

lange ervaring in eerste en tweede lijn,

maar ook vanuit haar ervaring als lid

 van het Regionaal Medisch Tuchtcollege

in Zwolle. “Laten we eerlijk zijn”, zegt

ze. “De uitspraak dat iedereen die langin de gezondheidszorg werkt, zijn eigen

kerkhof heeft, klopt. Iedereen maakt

fouten. Wie dat ontkent, heeft boter op

z’n hoofd. De vraag is of de fout ontstaan

is uit slordigheid of gemakzucht. Als

dat niet zo is en als je alles binnen je

kunnen en deskundigheid hebt gedaan,

kan er nog steeds sprake zijn van een

fout en dan kun je er nog steeds wakker

 van liggen, maar dan moet je jezelf ook

 vergeven.”

Ooit moest Van Es zelf voor een tucht-

college verschijnen. Ze wist vanaf het

 begin dat haar niets te verwijten viel

en toch had de zaak, die anderhalf jaar

sleepte, een enorme impact op haar

zakelijk en privéleven. “Die zaak heeft

me destijds versleten”, vertelt ze. “Ik

heb er verschrikkelijk onder geleden.

En dan ging het hier nog om een klacht

die niet bij mij, maar bij de huisarts

thuishoorde. Ik begrijp dus heel goed

dat professionals aangeven wakker te

liggen van een gemaakte fout of zelfs

alleen maar van het risico dat ze lopen

om zo’n fout te maken. Ook als de fout

geen gevolgen heeft of als de uitkomst

 van een handeling niet anders was

geweest als je het anders had gedaan.

Dat heb ik ook meegemaakt. Ooit moest

ik in een thuissituatie een pasgeborenkind reanimeren. Achteraf bleek dat het

een ernstige hartafwijking had en dat er

niets te reanimeren viel, maar de reani-

matie verliep onhandig. Ik nam mezelf 

kwalijk dat ik had staan klungelen. Daar

had ik last van, ook al maakte het voor

de uitkomst niet uit. Het kind zou het

nooit gered hebben, maar dat ontsloeg

mij niet van de plicht deskundig te

handelen.”

Dat professionals geregeld een fout

 van zichzelf of een collega verzwijgen,

 verbaast Van Es niet. “In de eerste lijn isde relatie met de patiënt vaak intensief,

 bovendien bestaat er een direct verband

met het inkomen”, zegt ze. “In een

ziekenhuis ga je als professional meer op

in het grotere geheel, maar daar heeft

een fout weer z’n weerslag op de maat-

schap. Ik begrijp dus wel dat men fouten

 verzwijgt. Zeker als die geen gevolgen

hebben voor de patiënt. Niettemin pleit

ik voor meer openheid. Het is essentieel

dat we erkennen dat we fouten maken.

En zolang we met z’n allen vreselijk ons

 best doen en naar beste kunnen func-

tioneren, moeten we onszelf die fouten

ook vergeven. Ik kan dat. Na al die jaren

 werk ik nog elke dag met plezier. Ook al

lig ik weleens wakker.”

11 - 2011 29

<

Kijk voor een rapportage van het onderzoek 

 vanaf 1 november op www.vvaa.nl en stem

maandagavond 31 oktober om 21.00 uur 

af op BNR Newsradio voor het live zorgdebat

dat VvAA in samenwerking met BNR over 

dit onderwerp organiseert.

“Iedereen maakt fouten. Wie dat

ontkent, heeft boterop zijn hoofd”

Page 30: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 30/86

 

Hypotheek afsluiten?Cijfers graag!

Na de kredietcrisis kijken banken over het

algemeen kritischer naar hoeveel hypotheek

zij bereid zijn te verstrekken aan huizen-

kopers. Neem bijvoorbeeld een huisarts

in opleiding die gaat waarnemen. Deze

zal worden gevraagd om zijn inkomen vande afgelopen drie jaar te overleggen. Is de

huisarts hiertoe niet in staat? Dan verlangt

de bank een begroting op maat. Er wordt

ook minder dan voorheen gekeken naar wat

een arts in opleiding in de toekomst gaat

verdienen. Voor de gemiddelde huisarts zal

het een lastige kluif worden om via deze

constructie op eigen houtje een hypotheek

te verkrijgen. De bank vraagt hiervoor te

gedetailleerde informatie.

VvAAVvAA biedt hulp door prognoses op te stellen

die de toekomstige inkomensontwikkeling

verduidelijken. Met deze prognoses kan aan

de bank worden aangetoond dat bijvoor-

beeld een startend huisarts in de toekomst

meer zal verdienen dan nu. Samen met een

aantal banken heeft VvAA speciale arran-

gementen ontwikkeld die rekening houden

met deze verwachte toekomstige inkomens-

ontwikkeling. Hierdoor kan in sommige

gevallen worden afgeweken van de regel dat

niet meer dan 4,5 maal het inkomen mag

worden geleend.

VvAA heeft specifieke kennis van de

zorgmarkt en staat u bij in de onderhande-

ling met de bank. Of helpt u bij het selecte-

ren van de juiste hypotheek. Zodat u betere

voorwaarden uit het vuur sleept dan wan-

neer u op eigen houtje naar de bank stapt.

Dit artikel is mede gebaseerd op informatie

van VvAA financieel-economisch adviesbu-

reau. Voor een persoonlijk hypotheekadvies

op maat kunt u bellen met VvAA leden-

service, 030 247 47 89.

Page 31: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 31/86

 

I

11- 2011 31

Gedragscode maakt lenen lastiger en verplicht tot afossing

Iedereen kent ze nog wel, de sterke

 verhalen aan de borreltafel over de hoge

hypotheken. De een kreeg nog meer dan

de ander: zes, zeven, nee wel acht keer

het salaris mocht men lenen van de bank

 voor de aankoop van het eigen huis! Tot

in 2008 de kredietcrisis uitbrak, later

gevolgd door een economische recessieen uitmondend in een schuldencrisis. Nu

 banken nieuwe regels van de overheid

 voor de kiezen krijgen over de hoogte

 van de te verstrekken hypotheek, lijken

de tijden van extreem hoge hypotheek

leningen voorgoed voorbij.

Het Nationaal Instituut voor Budget

 voorlichting (Nibud) becijfert dat huizen

kopers gemiddeld 4,5 keer hun inkomen

kunnen lenen, afhankelijk van de exacte

hoogte van het inkomen en de stand van

de rente. Afwijken van deze norm blijkt

nauwelijks mogelijk. Bovendien is de 100

procent volledig aossingsvrije hypo

theek denitief passé en kunnen huizen

kopers per 1 januari 2012 een rente met

Nationale Hypotheek Garantie alleen nog

krijgen voor huizen tot 265.000 euro (nu

nog 350.000 euro). En alsof het nog niet

genoeg is, loopt in 2011 van veel huizen

 bezitters de rentevaste periode af. Want

in 2006 zetten zij massaal hun handteke

ning onder een contract met een extreem

lage rente met een looptijd van vijf jaar.

Het duizelt de huizenbezitter. Wat is er

allemaal aan de hand?

Maximale hypotheek aan banden

Laten we bij het begin beginnen. Wie

 van plan is een huis te kopen, wordt sinds

1 augustus opnieuw geconfronteerd

met nieuwe regels over de hoogte van de

hypotheek. Op die datum introduceerden

de Nederlandse Vereniging van Banken

(NVB) en het Verbond van Verzekeraars

de aangepaste Gedragscode Hypothecaire

Financiering. De Gedragscode brengt

een plafond aan in de hoogte van het te

 verstrekken hypotheekbedrag. Voorheen

had een huizenkoper de mogelijkheid

om 125 procent van de executiewaarde te

lenen bij de bank. Dit hield in dat wie een

huis kocht van twee ton met een execu

tiewaarde van 180.000 euro, een hypo

theek van 225.000 euro kon krijgen: niet

alleen voldoende om de kosten koper mee

te nancieren, maar ook om een fraaie verbouwing mee te bekostigen.

In de nieuwe werkelijkheid na 1 augus

tus mag een bank nog maar 104 procent

 van de marktwaarde – feitelijk de aan

koopprijs – uitlenen, plus de eventueel

 verschuldigde overdrachtsbelasting. Aan

gezien deze overdrachtsbelasting tot 1

 juli 2012 is verlaagd van 6 naar 2 procent

 bedraagt de maximale nanciering nu

dus 106 procent. De fysiotherapeut die

 voor zijn aangekochte woning van twee

ton voorheen 225.000 euro kon lenen,

ziet zijn hypotheek nu gemaximeerd op

212.000 euro. Aangezien een koper van

een bestaande woning van twee ton niet

alleen 4000 euro overdrachtsbelasting,

maar ook notariskosten, kadasterkosten

en taxatiekosten moet afrekenen, ziet hij

zijn beoogde verbouwingsbudget aanzien

lijk slinken. Waardoor verbouwingen

in plaats van door de bank steeds meer

uit de eigen portemonnee genancierd

moeten worden.

Maar de nieuwe Gedragscode Finan

ciering heeft voor de portemonnee van

de huizenkoper nog meer slecht nieuws

in petto. Niet alleen is de hoogte van

de maximale hypotheek begrensd, ook

 verplicht de Gedragscode kopers om

Oproer onder huizenkopers. Sinds 1 augustus leidt aangescherpte regelgeving

 tot een verlaging van de maximaal te verkrijgen hypotheek en worden huizen-

kopers verplicht minimaal de helt van hypotheek a te lossen. Bovendien zien

 veel huizenbezitters met angst en beven het afopen van de rentevaste periode

 tegemoet. Zij staan voor de keuze de rente al dan niet voor langere tijd vast te

zetten. Wat is wijsheid?

 TEKST ROEL NOTTEN ILLUSTRATIESCAROLyN RIDSDALE

>

Ik wil een Help!hypotheek...

Page 32: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 32/86

 

32  11 - 2011

minimaal de helft van de hypotheek af 

te lossen. De vanwege de lage maandlas

ten ooit zo populaire volledig aossings  vrije hypotheek heeft daarmee denitief 

het loodje gelegd. Voor de fysiotherapeut

 betekent dit op een maximale hypotheek

 van 212.000 euro een verplichte aossing

 van minimaal 106.000 euro. Dat tikt

 behoorlijk aan in de maandlasten.

Wat gaat de hypotheekrente doen?

Een verbouwing uit eigen zak betalen en

de helft van de hypotheek verplicht moe

ten aossen, het verandert vooral voor

starters de perspectieven op de woning

markt. Maar er komt een nieuw probleem bij: hoe lang moet een huizenkoper of 

oversluiter de hypotheekrente vastzet

ten? Wie het liefste zo laag mogelijke

lasten wil, mikt in eerste instantie op een

 variabele rente. Die bedraagt momenteel

ongeveer 4 procent. Over een lening van

212.000 euro betaalt de fysiotherapeut

dan 8480 euro rente per jaar ofwel 706

euro bruto per maand. Dat klinkt goed.

Maar dan spreekt hij enkele vrienden, die

allen als bankier werken. ‘Variabele ren

te? Niet doen! De rente gaat de komende

 jaren gegarandeerd omhoog.’ ‘De rente

heeft in tijden niet zo laag gestaan, ik zou

’m zeker voor een langere tijd vastzetten’,

meent de ander. Een derde vriend confron teert hem met de gevolgen als de variabele

rente tussentijds stijgt. ‘Als de variabele

rente volgend jaar 5 procent is – wat ik

eigenlijk ook verwacht – dan betaal jij

niet langer 706 , maar 883 euro bruto per

maand.’ De fysiotherapeut trekt lijkwit

 weg. Hij leek zo zeker van zijn zaak, maar

de adviezen van zijn vrienden hebben

hem sterk aan het twijfelen gebracht.

 Wat is wijsheid? Allereerst: hoe de hypo

theekrente zich op lange termijn ontwik

kelt, weet geen mens. Neem nu de varia

 bele hypotheekrente. Deze is gekoppeldaan de zogenaamde euriborrente. Dit is

de rente die Europese banken onderling

rekenen voor een kortlopende lening. Wie

 wil weten hoe de variabele hypotheek

rente zich zal ontwikkelen, houdt de

3 maands euribor, de rente die de banken

onderling rekenen, in de gaten.

Dan de vaste hypotheekrente. Deze

staat in tegenstelling tot de variabele

rente niet in contact met de euriborrente,

maar met de kapitaalmarktrente. Dit is de

rente die wordt betaald op staatsleningen.

De afgelopen periode is de kapitaalmarkt

rente fors gedaald, een tamelijk gebrui

kelijk fenomeen in economisch onzekere

tijden als deze. Door de huidige onzeker heid over de economische ontwikkeling

zou verwacht mogen worden dat op de

korte termijn de kapitaalmarktrente – en

dus ook de vaste hypotheekrente – de

komende periode niet sterk zal stijgen.

Maar verder dan een jaar vooruitkijken,

 blijft speculeren.

 Wie de geschiedenis induikt, ziet dat de

kapitaalmarktrente de afgelopen 33 jaar

structureel is gedaald (zie graek 1). Dit

lijkt de stelling te rechtvaardigen dat de

huidige 10 jaars hypotheekrente de afge

lopen decennia nooit zo laag stond als nu.Historisch gezien lijkt dit dus een gunstig

moment om een 10 jaars hypotheekrente

af te sluiten.

 Veel huizenbezitters moeten bin

nenkort een keuze maken voor welke

rentevariant zij kiezen. In 2006 sloten

 velen namelijk een hypotheek af voor vijf 

tot zeven jaar. De rente van deze loop

tijd was destijds zeer laag, maar op dit

moment loopt de rentevaste periode af 

en moet een nieuwe rentevaste periode

 worden vastgelegd. Voor veel huishou

dens betekent dit een inke stijging van

>

De 28-jarige Leon van Kasteren 

is dolblij. Als huisarts in opleiding 

gaat hij binnenkort waarnemen en

samen met zijn vriendin heeft hij

een mooi appartement gespot in

de Amsterdamse Stadionbuurt. Het 

appartement kost 200.000 euro,

maar Leon wil er graag een nieuwe

keuken en badkamer in plaatsen.

Omdat Leon niet zomaar 20.000

euro op de plank heeft liggen, wil hij

deze verbouwing meefinancieren.

Vol enthousiasme stapt hij naar 

de bank, waar hij een teleurstel-

ling krijgt te verwerken: Leon kan

maximaal 106 procent van de

waarde van zijn woning lenen, ofwel

212.000 euro. Uitgangspunt hierbij

is dat de waarde van de woning na

verbouwing, vast te stellen door 

een taxateur, bepalend is. Ligt de

waarde van de woning na verbou-

wing hoger, dan kan Leon dus meer 

lenen. Maar Leon zal minimaal

de helft van zijn hypotheekschuld

verplicht moeten aflossen. Dit 

betekent dat zijn maandlasten hoger 

uitpakken dan gedacht. Leon ziet 

zijn verbouwde appartement in rook

opgaan. Toch is er een escape: wan-

neer rekening wordt gehouden met 

zijn toekomstige inkomensontwik-

keling, komt Leon mogelijk toch aan

een hogere hypotheek (zie kader 

VvAA op pagina 30).

Karin Oosterdam, een 40-jarige

zelfstandig gevestigde fysiothera-

peut, kocht samen met haar echt-

genoot in 2002 voor 300.000 euro

een tussenwoning in Maassluis.

Met de geboorte van haar kinderen

Max (6) en Sofie (4) is het huis

voor haar gezin te klein geworden

en na een lange zoektocht valt 

haar oog op een jaren-30 twee-

onder-een-kap in Mijnsheerenland,

een klein dorp onder de rook van

Rotterdam. Het huis heeft een

prijskaartje van vier ton. Karin is

zo verliefd op het huis dat ze direct 

wil overgaan tot aankoop. Toch kan

ze hier beter mee wachten. Waar 

huizenkopers voorheen gemak-

kelijk een overbruggingshypotheek

konden afsluiten om zo de tijdelijk

dubbele lasten van de oude en

nieuwe woning te kunnen dragen,

zijn banken door de crisis op de

woningmarkt minder scheutig 

geworden met het verstrekken

van overbruggingshypotheken.

De meeste banken willen dat bij

het afsluiten van een nieuwe hypo-

De gevolgen van de nieuwe hypotheekregels voor

Page 33: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 33/86

 

11 - 2011 33

de te betalen rente (zie graek 2). Wie een

hypotheek heeft van 300.000 euro en in

2006 een 5 jaars rente afsloot tegen drieprocent, betaalde aan rentelasten 9000

euro bruto per jaar ofwel 750 euro per

maand. Maar wie nu zijn rente wederom

 voor vijf jaar wil vastzetten, betaalt

hiervoor gemiddeld zo’n 4,5 procent

rente, dus 13.500 euro per jaar ofwel 1125

euro bruto per maand. Een bruto verschil

 van maar liefst 375 euro per maand.

 Wie kiest voor meer zekerheid en een

10 jaars rente afsluit, is nog duurder uit.

De rente bedraagt in dat geval gemiddeld

zo’n 5 procent, waarmee de totale bruto

rentelasten oplopen tot zo’n 15.000 europer jaar ofwel 1250 euro per maand. In dit

laatste voorbeeld liggen de brutolasten

dus 500 euro per maand hoger dan in de

huidige situatie.

In de praktijk kiezen veel mensen voor

een rentevaste periode tussen de vijf en

tien jaar, bijvoorbeeld een 7 jaars rente

met een rentebedenktijd, zodat eventuele

stijgingen vroegtijdig kunnen worden

opgevangen.

Hoe dan ook, de sterke verhalen aan de

 borreltafel over hoge hypotheken lijken

 voorlopig voorbij.

theek de oude woning al verkocht 

is. In uitzonderlijke gevallen kan

er bij een nieuwe hypotheek een

constructie worden gecreëerd

waarbij een deel makkelijk weer 

kan worden ingelost als de oude

woning is verkocht; een verkapte

overbruggingshypotheek. (zie

kader VvAA op pagina 30). De

dubbele lasten zullen met spaar-

geld betaald moeten worden als

er niet voldoende inkomen is. In

dat geval moeten Karin en haar 

man dus over voldoende financiële

reserve beschikken. Gelet op de

financiële risico’s die aan deze

constructie kleven, komt ook hier 

de adviseur weer om de hoek kij-

ken om de specifieke situatie van

Karin breed te inventariseren en te

analyseren.

De 60-jarige Kees Prinsen,

gynaecoloog in Twente, wil minder 

gaan werken en meer gaan genieten

van het stadsleven in Enschede.

Hij besluit daarom zijn vrijstaande

villa in Ubbergen te verruilen voor 

een appartement in de binnenstad

van Enschede. Prinsen heeft in

1995 een volledig aflossingsvrije

hypotheek met een looptijd van

30 jaar afgesloten. Hij wil voor zijn

nieuwe appartement een nieuwe

aflossingsvrije hypotheek afsluiten,

omdat de rente in vergelijking met 

1995 fors is gedaald. Hier loopt hij

tegen een probleem aan. Ook bij het 

oversluiten van een hypotheek geldt 

de regel dat minimaal de helft van

de nieuwe hypotheek moet worden

afgelost, wat inhoudt dat Prinsen

hogere maandlasten voor zijn kiezen

krijgt. Waar de heer Prinsen bij het 

afsluiten van een nieuwe hypotheek

sowieso rekening mee moet houden,

is dat zijn inkomen na pensionering 

naar alle waarschijnlijkheid daalt.

Als gevolg hiervan daalt ook zijn

leencapaciteit, waardoor de bank

terughoudender zal zijn om hem

een hypotheek te verstrekken.

Bovendien eindigt voor Prinsen

en alle andere woningbezitters na

30 jaar het recht op aftrek van de

betaalde hypotheekrente. Hierdoor 

krijgt hij te zijner tijd flink hogere

netto rentelasten voor de kiezen.

Daar staat tegenover dat huizen-

bezitters uit de leeftijdscategorie

van de heer Prinsen in veel gevallen

overwaarde hebben opgebouwd. Hij

doet er verstandig aan zijn huidige

én toekomstige financiële situatie

goed te laten doorlichten. Bij een

geringe overwaarde zal Prinsen

waarschijnlijk meer moeten aflossen

in de nieuwe hypotheek. Daarnaast 

houdt de bank rekening met een

stabiel inkomen. Als het pensioen

deels is opgebouwd met lijfrentes,

dan moeten deze een bestendig ka-

rakter hebben, wat wil zeggen dat ze

minimaal 10 jaar moeten uitkeren.

1%

 € 3.000

 € 6.000

 € 9.000

 € 12.000

 € 15.000

2% 3% 4% 5%

16

14

12

10

8

6

4

2

0

1978

variabel 5 jaar vast 10 jaar vastHypotheekrente

2010

[Grafiek 2] Extra jaarlijkse bruto rentelasten bij 

 procentuele stijging van de hypotheekrente, bij een

hypotheek van€ 300.000,-.

de verschillende woonfasen

[Grafiek 1] Ontwikkeling variabele,

5-jaars en 10-jaars hypotheekrente 1978 - 2011

<

   B   R   O   N   :   V   E   R   E   N   I   G   I   N   G    E

   I   G   E   N    H

   U   I   S

Page 34: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 34/86

 

Management Portret 

34  11 - 2011

U bent al vijf tien jaar praktijkmanager. Wat is uw geheim?

 Toen ik hier begon, zat alle kennis en kunde weliswaar in de

hoofden van de assistenten, maar er stond niets op papier. Samen

hebben we een handboek gemaakt dat werkelijk alle afdelings-

processen beschrijft, van het opbergen van de patiëntkaart tot

 welke instrumenten voor welke behandeling moeten klaarlig-

gen. Het resultaat is dat de kwaliteit van de dienstverlening

ontzettend is verhoogd en we servicegerichter zijn gaan werken.

Waarom bent u eigenlijk nodig als manager?

Ik denk dat als ik er niet was geweest het productieniveau op

onze afdeling lager zou zijn, want de efciency is toegenomen.

En bij de aanbouw van nieuwe poliklinieken heb ik gestreden

 voor voldoende vierkante meters voor onze afdeling.

Welke eigenschap waarderen medewerkers in u?

Dat ik doe wat ik zeg. Dankzij feedback van mijn medewerkers

heb ik geleerd dat dit een kracht is die ik nog meer kan ver-

sterken. Daarnaast ben ik heel extravert; als ik iets niks vind,

dan kun je dat direct van mijn gezicht aezen, je moet mij niet

laten pokeren.

Wat was uw grootste succes?

Het hele proces rondom de nieuwbouw van de polikliniek kaak-

chirurgie. Onze afdeling kaakchirurgie kent een buitengewoon

efciënte afhandeling, maar om vuil en schoon optimaal van

elkaar te kunnen scheiden, heb je wel ruimte nodig. Dat is

gelukt en het resultaat is prachtig, iedereen is trots.

In welke valkuil bent u ooit gelopen?

Ik heb op momenten geprobeerd iemand anders te zijn dan

ik was. Maar dat werkt niet, dat wordt een trucje. Het is heel

 belangrijk om zo dicht mogelijk bij jezelf te blijven. Soms denk

 je over een ander: kon ik dat ook maar!, maar stiekem weet je

dat jij toch echt iemand anders bent met andere kwaliteiten.

 Verlangt u soms terug naar de werkvloer?

Nee, ik ben inmiddels al veertien jaar fysiotherapeut af en mis

mijn oude beroep geen moment. Ik weet nog dat ik op mijn

33ste met collega’s in de kroeg zat en aan de praat raakte met

iemand die rechten had gestudeerd. Ik wist direct: dat wil ik

ook. Vanaf dat moment was ik overdag fysiotherapeut, en zat

ik ’s avonds weer in de collegebanken. Als ik die studie niet had

gedaan, zou mijn leven heel anders zijn gelopen.

Wat is uw sterkste managementskill?

Ik ben gewoon heel betrokken en gepassioneerd, als ik ergens

 voor kies, ga ik er ook echt voor. En dan hoop je dat je iedereen

meekrijgt. Zo simpel is het. Ook zal ik mijn medewerkers naar

anderen toe altijd verdedigen en nooit afvallen.

Waar heeft u een hekel aan?

Liegen. Al die kantoorspelletjes zijn aan mij niet besteed; what

 you see is what you get.

‘Ik doe wat ik zeg’Doreth van den Heuvel (50) doorloopt een wonderlijke

carrière. De voormalig fysiotherapeut ontwikkelde zich

 via een rechtenstudie in de avonduren tot manager en

bestuurder. Vijftien jaar inmiddels is ze praktijkmanager

in het Ruwaard van Putten ziekenhuis in Spijkenisse. Haar

kern bleef onveranderd: “What you see is what you get.”

 TEKST Roel NotteN FOTOGRAFIE De BeelDReDAKtIe/GUIDo BeNSCHoP

Professioneel

2011 – heden zzp-er bestuur,

beleid en juridisch advies in de

gezondheidszorg 

1996 – heden praktijkmanager 

Ruwaard van Putten ziekenhuis

Spijkenisse

2007 – 2011 directeur NederlandseVereniging van Diëtisten 

1983 – 1997 fysiotherapeut 

Nevenfuncties

2011 – heden lid RvT Nederlands

Paramedisch Instituut 

2011 – heden lid RvT Mee Utrecht 

Gooi & Vechtstreek

2010 – heden vicevoorzitter klach-

tencommissie Openbare Apotheek

2010 – heden aspirant bestuurslid

Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten

2006 – heden lid RvT revalidatie-

centrum Reade

Managementcursussen

2008 Leergang oordelen en

beslissen bij Jaap van Rijswijk BV2007 Toezicht op Financiën (NVTZ)

2004 Management by coaching 

bij De Baak

Privé

Doreth van den Heuvel woont 

samen in Utrecht met Frithjof Kroon,

die als kaakchirurg op dezelfde

afdeling werkt in het Ruwaard van

Putten ziekenhuis.

Drh van dn Huv

<

Page 35: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 35/86

 

11 - 2011 35

De voortdurende veranderingen in de zorg, de

administratieve druk en het toenemend aantal

neventaken doet menig maat verlangen naar een loon-dienstbetrekking. Sommige van uw collega’s laten het

niet bij dat verlangen en maken daadwerkelijk de over-

stap naar een dienstbetrekking in een gezondheidscen-

trum of treden toe tot een vakgroep. Hun belangrijkste

argument is dat ze zich dan eindelijk weer kunnen

richten op datgene waar het ze oorspronkelijk allemaal

om te doen was: de patiëntenzorg. De gedachte daarbij

is dat al het gedoe (door ons ook wel het ‘tweede vak’

genoemd) kan worden overgelaten aan het manage-

ment. Dat lijkt één van de aantrekkelijke kanten van het

loondienstverband, naast een vast inkomen en aanvul-

lende arbeids- en verzekeringsvoorwaarden waar je als

ondernemer geen aanspraak op kunt doen.Toch is werken in loondienst in de praktijk niet altijd

zo rooskleurig als vaak wordt gedacht. Ook als mede-

werker krijgt u te maken met administratieve taken en

wordt u geacht aanwezig te zijn op vergaderingen en

mee te denken over het beleid. Bovendien kan het gaan

wringen wanneer het management een koers vaart waar

u het niet mee eens bent en u tot de ontdekking komt

dat u daar niet over mee kunt beslissen. Ook blijken vak-

groepen in de praktijk eigenlijk net zo te functioneren als

maatschappen – ook wat het aantal neventaken betreft.

Inmiddels kennen we verschillende gedesillusioneerde

loondiensters die weer terug zijn binnen een maatschap

en de nadelen daarvan op de koop toenemen.

Kortom: zowel een betrekking in loondienst als toe-

treding tot een maatschap bieden voor- en nadelen.

Bedenk dat het beide slechts (juridische) vormen zijn

waarvoor de uiteindelijke keuze geheel afhankelijk is

van uw ambities en wensen. Wees daarom vooral eer-

lijk tegen uzelf, denk niet te snel dat het gras groener is

aan de overkant en voorkom dat u een dergelijke keuze,

al dan niet uit frustratie, te snel maakt.

 

Reageren? [email protected]

Zorgprofessionals zien zich meer dan eens voor morele dilemma’s

 geplaatst. Hoe hiermee om te gaan? Het boek Professionele ethiek  

 geeft antwoorden vanuit een bijzonder perspectief.

Wout Raadgers en

Pieter Ramler zijn

 trainer/coach bij VvAA

opleidingen & teamcoa-

ching en auteurs van het

boek Samenwerken vergt 

onderhoud .

Raadgers/Ramler Recensie

Rembrandt en de zorgprofessional

 Te vaak krijgen medewerkers te horen welke dingen zij niet goed doen: ze moeten beter 

luisteren of klantvriendelijker opereren. Dat kan allemaal wel waar zijn, maar veel belang-

rijker dan kritiek leveren, stelt Marcus Buckingham, is om mensen

te leren uitgaan van hun sterke eigenschappen. Het mes van

deze benadering snijdt aan twee kanten: niet alleen genieten

mensen meer van hun werk wanneer 

zij worden bevestigd in hun talenten,

ook leveren zij een grotere bijdrage aan

het organisatiebelang. Ontdek je sterke

 punten biedt tips en oefeningen om

de eigen kernkwaliteiten naar boven te

halen. [Roel Notten] 

Het gras aan de overkant is niet altijd groener

loondienst?Als geen andere sector draait het in de zorg 

vaak om het nemen van ethische beslis-

singen: kan een patiënt worden geholpen

of niet? In hoeverre is euthanasie gerecht-

vaardigd? Maar ook: hoe verhouden de

menselijke aandacht en de wetten van debedrijfseconomie zich tot elkaar? Deze

onderwerpen en meer komen aan de orde

in het rijk geïllustreerde boek Professionele

ethiek van organisatieadviseur Rob van Es,

die professionals hiermee een handvat wil

bieden om stap voor stap morele vraagstuk-

ken te kunnen beantwoorden.

 Talloze schilderijen en illustraties pas-

seren de revue. Zo is te zien hoe Rembrandt 

van Rijn in zijn zelfportret De schilder in zijn

atelier naar zijn doek staart, zijn penseel

los in de hand. Volgens Van Es staat deze

pose symbool voor de professional die eendusdanig hoog niveau van bewustzijn heeft 

ontwikkeld dat hij in staat is om letterlijk

en figuurlijk afstand te nemen van zijn vak

en er tegelijk volop mee bezig te zijn. Deze

combinatie van betrokkenheid en distantie

ineen helpt om evenwichtige beslissingen

te nemen.

Zo kan een zorgprofessional met zichzelf 

in conflict komen over de vraag welke

waarden voor hem het zwaarste wegen.

Bijvoorbeeld: heeft hij er alles aan gedaan

om zijn patiënt te helpen? Of kan juist het 

niet langer willen helpen worden opgevat als

eerlijkheid geven over de uitzichtloosheid

van een situatie? Dit klassieke dilemma

komt terug bij Odysseus, die een keuze moet 

maken tussen het zeskoppige zeemonster 

Scylla en de draaikolk Charybdis. Beide

moeten worden overwonnen, maar de tweezitten zo dicht op elkaar, dat als Odysseus

probeert het ene monster te ontwijken, het 

bijna onmogelijk is om niet ten prooi te val-

len aan het andere.

Deze en vele andere metaforen maken

dit boek tot veel meer dan zomaar een

managementboek. Het is een reis door de

geschiedenis van de kunst om te illustreren

dat professionals een keuze hebben in hoe

zij willen omgaan met morele dilemma’s.

Een inspiratiebron waar u vele zondagmid-

dagen rustig op de bank doorheen kunt 

bladeren. De prijs is stevig, maar u komt er zonder moeite de lange wintermaanden mee

door. [Roel Notten] 

Marcus Buckingham,

Ontdek je sterke

 punten, Spectrum,

€ 11,99.

Rob van Es,

Professionele

ethiek , Kluwer

Uitgeverij,€ 54,-.

 

Gesignaeerd

Page 36: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 36/86

 

36  11 - 2011

 Annemarie Smilde is senior 

 jurist en teammanager 

 van de sectie tuchtrecht

en beroepsrechtsbijstand

 van VvAA rechtsbijstand.

Annemarie Smilde

Onder redactie van mr. Diederik Leusink en mr. Annemarie Smilde, senior juristen en

 teammanagers bij VvAA rechtsbijstand. Wilt u reageren of heeft u een vraag op juridisch

gebied, mail dan naar [email protected] o.v.v. uw lidmaatschapsnummer.

LezersvragenWet & recht

Selecteren op leeftijd

Mag een maatschap een sollicitant

niet uitnodigen met de mededelingdat men op zoek is naar een jonge

assistent?

Nee. Dit werd onlangs weer bevestigd in

een uitspraak van de Commissie Gelijke

Behandeling (CGB) in een zaak waarin een

 praktijk een assistent eerder op tijdelijke

basis in dienst had en dit dienstverband 

niet verlengde, omdat men niet tevreden

over haar was. Enige tijd later was er op-

nieuw een vacature, waarop zij vroeg o het 

 zin had om te solliciteren. Daarop mailde

de praktijk dat men op zoek was naar een

 jongere assistent. De werkgever betoogde

bij de CGB dat hij de werkelijke reden (het 

disunctioneren) niet hoede te noemen en

een andere reden mocht aanvoeren, na-

melijk dat de praktijk op zoek is naar een

 jonger iemand. De Commissie stelde dat 

de werkgever onvoldoende kon bewijzen

dat disunctioneren de werkelijke reden

was en oordeelde dat de praktijk verboden

onderscheid naar leetijd had gemaakt.

VakantiedagenIk heb begrepen dat er volgend jaar

nieuwe regels gaan gelden omtrent

 vakantiedagen. Wat gaat dit voor

mij betekenen?

 

Vana 1 januari 2012 wijzigt de vakantie-

wetgeving. De belangrijkste wijzigingen

betreen de opbouw en opname van

vakantiedagen door zieke werknemers

en het verval van vakantiedagen. In 2012

bouwen zieke werknemers evenveel 

vakantiedagen op als gezonde medewer-

kers. Ten aanzien van bovenwettelijke

vakantiedagen mogen andere asprakenworden gemaakt. Zieke werknemers die

nog gedeeltelijk werken, zullen hun vakan-

tiedagen voor de gehele arbeidsduur (en

niet alleen voor de daadwerkelijk gewerkte

uren) moeten opnemen.

Om te voorkomen dat werknemers hun

vakantiedagen te lang opsparen, komt er 

een vervaltermijn. De minimumvakantie-

dagen moeten voortaan binnen een hal 

 jaar na het kalenderjaar waarin ze zijn

opgebouwd worden opgenomen. Hierna

vervallen ze. De vervaltermijn geldt niet 

voor bovenwettelijke vakantiedagen envoor werknemers die vanwege bijzondere

omstandigheden hun vakantiedagen niet 

hebben kunnen opnemen. Daarnaast mag 

de werkgever met de werknemer een lan-

 gere vervaltermijn aspreken. De nieuwe

vervaltermijn is van toepassing op vakan-

tiedagen die na 1 januari 2012 worden

opgebouwd. Voor oude vakantiedagen blijt 

de termijn van vij jaar gelden.

Studiekosten

Mogen werkgever en werknemerafspreken dat studiekosten aan de

 werkgever worden terugbetaald?

Het studiekostenbeding is niet wettelijk 

 geregeld. De Hoge Raad heet bepaald dat 

de wet zich niet verzet tegen een rege-

ling waarbij de werknemer zich verplicht 

 studiekosten terug te betalen indien hij 

tijdens o kort na afoop van de studie bij 

 zijn werkgever vertrekt. Wel zijn er enkele

voorwaarden waar een studiekostenbeding 

aan dient te voldoen: er moet een periode

 zijn vastgesteld gedurende welke de

werkgever geacht wordt baat te hebben bij 

de door de werknemer verworven kennis

en vaardigheden; er moet in staan dat de

werknemer, indien de dienstbetrekking 

tijdens o onmiddellijk na afoop van de

 studie eindigt, de studiekosten over de stu-

dieperiode aan de werkgever terugbetaalt;

deze terugbetalingsverplichting vermindert 

naar evenredigheid van het voortduren van

de dienstbetrekking gedurende de voora 

vastgestelde periode.

   I   L   L   u   S   t   r   A   t   I   e   :

   L   e   o   n

   m   u   S   S   c   h   e

Onbegrijpelijk

In het algemeen is het geen eenvoudige opgaaf 

om wetgeving aan zorgprofessionals uit te leggen.

De Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ) is in dit opzichteen extra grote uitdaging, vanwege de vele kritiek- en

knelpunten. De WCZ, die nog in behandeling is in

de Tweede Kamer, beoogt de positie van de patiënt

(in de wet: cliënt) te versterken, onder meer door

patiëntenrechten en verplichtingen van zorgverleners

te bundelen en te harmoniseren.

Op een groot aantal onderdelen is deze wet niet te

begrijpen, laat staan uit te leggen. Zo vervalt voor de

zorgaanbieder de verplichting om klachten te laten

behandelen door een onafhankelijke klachtencom-

missie. Hiervoor in de plaats komt een klachtafhande-

ling die vormvrij is, behalve dat binnen 6 weken een

gemotiveerd oordeel moet volgen. De kans is grootdat een klager – bij het ontbreken van een onafhan-

kelijke klachtencommissie – kiest voor een gang naar

het Tuchtcollege in plaats van klachtafhandeling door

de zorgaanbieder.

De klachtenfunctionaris, die volgens de WCZ moet

worden aangesteld voor het geven van advies, infor-

matie en bemiddeling, is geen alternatief voor een

klachtencommissie. Hetzelfde geldt voor de onafhan-

kelijke geschillencommissie, waarbij zorgaanbieders

zich op grond van de WCZ moeten aansluiten. Deze

commissie doet bindende uitspraken over klachten in

hoger beroep over schadeclaims tot € 25.000,-.

Als een klager na een eventueel bemiddelingstraject

genoegdoening wil, dan is niet het Tuchtcollege de

aangewezen instantie. Dat heeft immers de bewaking

en bevordering van de kwaliteit van de zorgverlening

als taak.

Moet u nu actie ondernemen? Nee, de klachten-

behandeling door een onafhankelijke klachtencom-

missie kunt u ook bij invoering van de WCZ handha-

ven. Overigens moeten we eerst maar afwachten of 

de WCZ de behandeling in het parlement overleeft.

Reageren? [email protected]

 Voorstel Wet CliëntenrechtenZorg nauwelijks uit te leggen

Page 37: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 37/86

 

Praktijkadvies Rutger van der Velden

Zwalkend beleid 

In 2002 werd het wetsvoorstel Personen

 vennootschappen ingediend, ter moder

nisering van oude regelgeving die terug

gaat tot 1838. De maatschap en de vennoot

schap onder rma zouden versmelten tot één

nieuwe rechtsvorm: de ‘vennootschap’ met

nieuwe regels. Het voorstel werd in 2005 met

algemene stemmen aangenomen door de

 Tweede Kamer. Vervolgens liet de overheid

herhaaldelijk weten dat invoering op korte

termijn te verwachten was, per 1 januari of 

1 juli aanstaande.Maar omdat de Eerste Kamer en de onder

nemersorganisaties nogal kritisch waren,

 besloot minister Opstelten van Veiligheid en

 Justitie begin september het wetsvoorstel ra

dicaal in te trekken. Vlak voor de eindstreep,

met veel ophef tot gevolg. Je vraagt je af hoe

het toch mogelijk is dat zo’n wetvoorstel zo

 ver komt, zonder voldoende draagvlak. Zijn we

dan uitgepolderd in dit land?

Resultaat: een enorme kapitaalvernietiging

aan cursussen, studiedagen en juridische

advieskosten voor het bedrijfsleven sinds 2005.

 Terwijl die verouderde wet vroeg of laat tochecht moet worden gemoderniseerd. Kortom:

geen goede beurt voor onze overheid.

 Afgelopen voorjaar ging het ook al mis door

een vergelijkbare radicale ommezwaai van

het landsbestuur. Die kreeg minder aandacht,

maar was eigenlijk nog veel gênanter omdat

het geen wetsvoorstel betrof, maar dwingende

regelgeving die al volop werd toegepast. Op

16 mei 2011 werd plotseling ofcieel besloten

dat de ‘stille’ maatschappen voor de inschrij

 ving in het Handelsregister gelijk werden

gesteld aan ‘openbare’ maatschappen.

Het voormalige onderscheid tussen beide

soorten maatschap was ingevoerd bij de

 wetswijziging per 1 juli 2008 die regelde dat

 voortaan alle vrijeberoepsbeoefenaren zich

moesten inschrijven. Werkten die samen in

een maatschap die ‘openbaar’ was, dan moest

de maatschap zich inschrijven in het Handels

register. Maar werd de praktijk uitgeoefend

in een ‘stille’ maatschap, dan moesten de

maatschapsleden zich destijds ieder apart

inschrijven – alsof zij eenmanszaak waren –

en dus juist niet de maatschap.

En sinds mei 2011 moeten dus alle stille

maatschappen met een praktijk zich alsnog

inschrijven in het Handelsregister (voor zovernog niet gebeurd) en dienen al hun indivi

duele maatschapsleden hun eventuele in

schrijving als ‘eenmanszaak’ weer ongedaan

te maken door uitschrijving.

Mijn advies is dat toch maar te regelen,

ondanks uw mogelijke tegenzin. De mutatie

formulieren staan op de site van de Kamer

 van Koophandel (Kvk.nl). Let wel, zo’n in en

uitschrijving kan betekenen dat de scus

‘automatisch’ verkeerde conclusies trekt van

 wege de bestandskoppelingen. Het is dus aan

te raden gelijktijdig aan de Belastingdienst te

(laten) melden dat er voor de maatschap en de

maatschapsleden scaal niets wijzigt.

Positief nieuws in dit verband is de aankondi

ging van minister Verhagen van Economische

Zaken dat de contributie voor het Handels

register in 2013 helemaal zal vervallen. Een

goede zaak voor alle ondernemers, al was het

maar omdat het zo’n 2,2 miljoen acceptgiro’s

per jaar bespaart. En nu maar hopen dat dit

ook echt doorgaat. Liever geen zwalkende

overheid meer.

Reageren? [email protected]

Een basistaak van de overheid is te zorgen voor duidelijke wetgeving die niet om de

haverklap verandert. Zeker voor ondernemers. Uitgerekend bij de maatschap, de

samenwerkingsvorm bij uitstek in de zorg, ging het dit jaar twee keer mis.

<

Bart Doornbusch is adviseur bij VvAA consultants in de gezondheidszorg.

Rutger van der Veldenis belastingadviseur bij VvAA.

Jacqueline van Eekelen is adviseur bij VvAA consultants in de gezondheidszorg.

Edwin Brugman is directeur kennis-management en netwerken bij VvAA.

11 - 2011 37

Geen goede beurt voor onze overheid

Page 38: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 38/86

 

advertentie

Page 39: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 39/86

 

Aftrek levensonderhoud kind

Mijn dochter van 25 jaar heeft sinds

afgelopen zomer geen recht meer

op studienanciering. Ik betaal

sindsdien al haar kosten. Betaalt de

scus mee?

 Ja, in 2011 heet u voor een o twee kwar-

talen recht op atrek voor het levenson-

derhoud van uw dochter. We noemen de

belangrijkste voorwaarden die telkens per 

kwartaal worden bekeken: uw dochter 

is aan het begin van het kwartaal jonger 

dan 30; ze kan in het kwartaal niet zel in

haar levensonderhoud voorzien; niemand 

in uw huishouden heet recht op kinder-

bijslag voor haar; ze heet geen recht op

 studiefnanciering, tegemoetkoming in de

 studiekosten o vergelijkbare regeling; uw 

bijdragen voor het levensonderhoud zijnin het kwartaal minimaal € 408,-.

De regering wil de leetijdsgrens voor 

deze atrekpost per 1 januari aanstaande

terugbrengen van 30 naar 21 jaar. Als

die wetswijziging doorgaat, dan vervalt 

de atrek voor levensonderhoud van uw 

 studerende dochter volledig.

Gezamenlijke wachtkamer

Ons gezondheidscentrum, dat uit

drie aparte praktijken bestaat, heeft

 voor€ 90.000,- de gezamenlijke wachtkamer verbouwd. Voor onze

huisvesting hebben we een kosten-

maatschap waarin we ieder voor een

derde deelnemen. Heeft deze scaal

 voordeel van de verbouwing?

De verbouwing is een gezamenlijke inves-

tering van de drie praktijken. De meeste

 soorten investeringen worden fscaal 

 gestimuleerd met de ‘kleinschaligheids-

investeringsatrek’. Dat is een eenmalige

extra atrekpost voor de inkomstenbelas-

ting, boven op de jaarlijkse aschrijving 

van de investering. Uw kostenmaatschap

betaalt zel geen inkomstenbelasting en

heet dus geen investeringsatrek. Die

komt toe aan de eigenaren van de drie

 praktijken, ieder voor een derde deel,naar rato van ieders aandeel in het resul-

taat van de kostenmaatschap.

De kleinschaligheidsinvesterings-

atrek is gericht op ‘kleine’ investeringen.

Investeert een ondernemer een ‘te groot’ 

totaalbedrag in een jaar, dan geldt deze

atrek niet o in mindere mate. Bij samen-

werkingsverbanden, zoals maatschappen,

telt het totale investeringsbedrag van de

maatschap mee, en niet ieders aandeel 

daarin, de zogenaamde samentelbe-

 paling. Deze bepaling geldt gelukkig 

niet voor uw kostenmaatschap, omdat daarin – naar wij begrijpen – slechts

kosten worden geadministreerd en er 

 geen onderneming in fscale zin in wordt 

uitgeoeend.

Renteaftrek leegstaande woning

Mijn vorige woning staat al sinds

augustus 2009 te koop. Hoelang

mag ik de hypotheekrente daarvan

nog blijven aftrekken? Die woning

staat leeg sinds november 2009 toen

ik ben verhuisd naar mijn huidige woning. De verhuizing is pas in

 januari 2010 doorgegeven aan de

gemeente.

Naar de huidige stand van zaken heet u

nog maximaal tot 31 december 2012

recht op hypotheekrenteatrek op uw 

vorige woning, behalve over de perioden

dat u de woning zou verhuren. U moet 

dan wel aannemelijk kunnen maken dat 

de woning doorlopend te koop is blijven

 staan. In uw situatie profteert u van

de tijdelijke verlenging van de termijn

met een jaar. Die maatregel is genomen

vanwege de crisis op de woningmarkt.

 Zonder die tijdelijke maatregel was uw 

renteatrek al eind 2011 gestopt.

Het is mogelijk dat de tijdelijke

maatregel in de toekomst nog wordt 

verlengd, maar daarover is nu nog niets

bekend. Bij verhuur van de woning heet 

u geen hypotheekrenteatrek, maar 

vormen de huurinkomsten geen fscaal 

inkomen.

 Topmensen

Goed opgeleide werknemers liggen niet altijd

voor het oprapen. Als ze op de Nederlandse

arbeidsmarkt niet te vinden zijn, kunt u altijd werven in

het buitenland. In dat geval krijgt u te maken met de30-procentregeling voor vanuit het buitenland aange-

worven werknemers. U mag dan onder voorwaarden

maximaal 30 procent van het totale loon als onbelaste

vergoeding uitkeren.

Achterliggende gedachte is dat deze vergoeding de

zogenaamde extraterritoriale kosten moet compense-

ren: extra kosten die een werknemer maakt in verband

met het tijdelijke verblijf buiten het thuisland (dubbele

huisvestingskosten, kosten voor visa/rijbewijzen).

Omdat deze kosten in feite lager zijn dan 30 procent,

ontstaat er per saldo een voordeel voor de werknemer.

Belangrijkste voorwaarde is dat de uit het buitenland

aangeworven werknemer over specifieke deskundig-heid beschikt die ‘schaars’ is op de Nederlandse ar-

beidsmarkt. Of dat zo is, bepaalt de Belastingdienst. U

moet samen met de werknemer een verzoek indienen

bij de fiscus (kantoor Buitenland).

Na goedkeuring legt u dit vast in het arbeidscontract.

De werknemer gaat akkoord met een lager brutosala-

ris. Dit heeft overigens wel gevolgen voor hem: minder

pensioenopbouw en minder recht op sociale voorzie-

ningen. Informeer uw werknemer hierover!

De maximale looptijd van deze regeling is 10 jaar.

Na 5 jaar kan de belastinginspecteur de regeling tus-

sentijds toetsen. Als die vaststelt dat de schaarste is

verdwenen, mag u de regeling niet meer toepassen.

Afgelopen voorjaar heeft de fiscus nog gesteld dat

tandartsen niet meer ‘schaars’ zijn op de Nederlandse

arbeidsmarkt. De fiscus verwees naar een brief van

de NMT (beroepsvereniging van tandartsen), die zich

baseert op een rapport van de Stichting Capaciteits-

orgaan voor Medische en Tandheelkundige Vervolg-

opleidingen, waarin is opgenomen dat er de komende

 jaren geen capaciteitstekorten van tandartsen in

Nederland meer worden verwacht.

Reageren? [email protected]

 Peter van Bakel is

cliëntadviseur bij VvAA 

belastingadviseurs en

consultants bv. Maande-

lijks schrijft hij over een

fiscaal onderwerp.

Onder redactie van VvAA belastingadviseurs & consultants bv; deze keer zijn de antwoorden

 verzorgd door Pieter Sanders en Inge Sikma. Heet u een vraag op belastinggebied, mail dan

naar [email protected] o.v.v. uw lidmaatschapsnummer.

LezersvragenFiscaal Peter van Bakel

   I   L   L   u   s   t   r   a   t   I   e   :   L   e   o   n

   m   u   s   s   c   h   e

Buitenlandse werknemers

kunnen netto meer verdienen

11 - 2011 39

Page 40: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 40/86

 

geïndexeerd). De laatste mag op elk mo-

ment ingaan, maar de einddatum moet

gelijk zijn aan de ingangsdatum van het

 beroepspensioen of de 65-jarige leeftijd.

Bij iedere vorm kan een nabestaanden-

lijfrente worden bedongen, zodat bij

overlijden van één der verzekerden de

uitkering doorgaat; voor het risico van

overlijden van beide verzekerden kan een

dalende overlijdensverzekering wordengesloten (contraverzekering). Bij een ban-

caire lijfrente wordt een soort spaarbank-

 boekje geopend met één rekeninghouder.

Bij een bank kunnen alleen oudedags-

lijfrentes afgesloten worden. Daarbij

heeft de levenslange lijfrente bij een bank

niet als einddatum het overlijden, maar

minimaal een duur van 20 jaar gerekend

 vanaf de 65-jarige leeftijd (als u jonger

 bent dan 65 wordt voor ieder jaar dat u

 jonger bent een jaar bij die 20 jaar opge-teld). Het grote voordeel hiervan is dat

de uitkering bij overlijden automatisch

overgaat op de nabestaanden; als er geen

partner meer is ook naar de kinderen

of andere erfgenamen. Een contraver-

zekering is daarom niet nodig. Ook valt

een bancaire lijfrente onder de garantie-

regeling van een bank (tot maximaal

€ 100.000,- per rekeninghouder).

U bent vrij om de uitkering te bedingen

 bij een andere bank of verzekeringsmaat-

schappij dan waar de polis nu van kracht

is; uitstellen van een polis is ook mogelijk bij een bank. Ga ook na hoe hoog de te

ontvangen lijfrente per jaar is; hier kun-

nen behoorlijke verschillen ontstaan,

omdat kosten en rentepercentages bij de

 verschillende aanbieders verschillen. Het

is daarom verstandig zowel bij een bank

als een verzekeringsmaatschappij een

offerte aan te vragen.

 Voor vragen over dit onderwerp kunt u mailen

naar [email protected] of bellen met 030 247 48 78.

Het jaar loopt weer ten einde en dan komen er meestal veel lijfrentepolissen totuitkering. Waar moet u op letten?

Lijfrentes

Ferdinand Wit is

manager Beleggingen

& Treasury bij

 VvAA en schrijft

maandelijks over 

sparen of beleggen.

FlitskredietHet zal je maar gebeuren, dat de maand langer

duurt dan je inkomsten. In vakantieperiodes zullen

meer mensen dat meemaken, maar dat zie je aan-

komen. Met geleend geld vakantie vieren is onver-

standig, dus zet je voor die extra uitgaven liest eerst

wat opzij. Er is echter een industrie die gewiekst en

winstgevend inspeelt op acuut geldgebrek door heel

laagdrempelig relatie kleine bedragen – denk aan

een paar honderd euro – voor korte periodes uit te

lenen aan mensen in geldnood. Het is de wereld van

het itskrediet.

Flitskredieten zijn heel gemakkelijk via internet

o sms a te sluiten en kunnen onbehoorlijk duur

uitpakken voor de consument die in anonimiteit

zijn tijdelijke geldgebrek wil oplossen. Er is wel

regelgeving om de kosten van geld lenen binnen de

perken te houden, maar die biedt in de praktijk nog

onvoldoende bescherming tegen de vindingrijkheid

van de aanbieders van itskredieten.

Het goede nieuws is dat sinds 1 juni 2011 ook

de meeste aanbieders van korte leningen op basis

van de Richtlijn Consumentenkrediet over een

vergunning van de Autoriteit Financiële Markten

(AFM) moeten beschikken. Voor itskredieten geldt

nu dat op jaarbasis maximaal 16% rente gerekend

mag worden, net als voor bijvoorbeeld creditcards

en doorlopende kredieten. Dat maximum bestaat

uit de wettelijke rente van nu 4% plus een opslag

van maximaal 12%. Met allerlei trucs proberen de

aanbieders van ‘snel geld’ dit maximum te omzeilen.

Wat te denken van ‘kosten spoedbetaling’ van

€ 25,- (terwijl veel banken daar minder dan€ 5,-

voor rekenen) o ‘boete te late betaling’ van omge-

rekend ruim 1000% op jaarbasis o veel meer als je

maar één dag te laat terugbetaalt.

Via bewustwordingscampagnes hebben de AFM

en het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting

(Nibud) consumenten eerder dit jaar gewaarschuwd

voor dure itskredieten. Rood staan o een krediet

asluiten bij de eigen bank dan wel geld lenen van

vrienden o amilie mist de anonimiteit van itskre-

diet, maar behoedt je wel voor relatie hoge leenkos-

ten. Toegegeven, het voelt als student niet fjn om

bijvoorbeeld je ouders te vragen om je even uit de

brand te helpen. Maar van onschatbare waarde is

het bijbehorende ongevraagde advies om je fnan-

ciën in de toekomst beter op orde te brengen en de

uitgestoken hand om je daarbij te helpen.

Disclaimer: deze informatie is niet bedoeld als aanbeveling tot het verrichten

van bepaalde transacties. Laat u bij sparen en beleggen altijd goed adviseren.

Reacties en/of suggesties? Mail dan naar 

[email protected]. Op www.vvaa.nl vindt

u via ‘Bankieren’ informatie over Sparen/

Beleggen. Voor persoonlijk advies neemt

u contact op met uw praktijkadviseur 

of met VvAA Bancair Advies, telefoon

030 247 40 60.

40  11 - 2011

Personal fnance

Sinds 1 januari 2008 is het toegestaan om

uitkerende (en ook uitgestelde) lijfrenten

onder te brengen bij een bank. Daarbij is

het allereerst belangrijk te weten of uw

polis onder het oude of nieuwe scale re-

gime valt. Bij een oud regime polis (in het

algemeen polissen waarop tot 15 oktober

1990 premie is betaald) heeft u een grote

 vrijheid in de besteding van het kapitaal,

 waar wij hier verder niet op ingaan.Bij de nieuwe regime lijfrenten on-

derscheidt de scus drie varianten: de

levenslange oudedagslijfrente (uiterste in-

gangsdatum het jaar waarin u 70 wordt);

de tijdelijke oudedagslijfrente (vanaf 

65-jarige leeftijd met een maximum van

€ 20.602,- per jaar (geïndexeerd), met als

uiterste ingangsdatum het jaar waarin u

70 wordt); en de overbruggingslijfrente

 van maximaal€ 63.288,- per jaar (niet

Page 41: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 41/86

 

11 - 2011 41

In het land der blinden

Onder redactie van Gertjan Portman FFP CFP RFEA, specialist financiële planning/echt-

scheidingsadviseur bij VvAA. Wilt u reageren of heeft u een vraag op het gebied van personal

finance, mail dan naar [email protected] o.v.v. uw lidmaatschapsnummer.

 Joan Versluijs is financieel

planner en financieel echt-

scheidingsadviseur bij VvAA.

 Joan VersluijsLezersvragen

O ik zeker wist dat ik mijn eigen lenzen in had,

vroeg de opticien doodleuk. De beste man

had me deze ondingen nota bene een paar weken

daarvoor eigenhandig aangemeten. En me daarmee

letterlijk vlagen van blinde paniek bezorgd. Het rijdt

niet fjn auto met je ogen dicht.Eenzelde gevoel van aan de goden overgeleverd te

zijn, overkomt vaak mensen die hun relatie verbreken.

Zeker als er een onderneming in het spel is. Heel be-

grijpelijk: wanneer we bij VvAA een scheidingstraject

begeleiden, toetsen we regelmatig elders gevoerde

procedures en de uitkomsten daarvan zijn ronduit

bizar. Huwelijkse voorwaarden die koude uitsluiting

inhouden – ieders vermogen is en blijt privévermogen

– maar door de advocaat worden aangezien voor een

periodiek verrekenbeding. Dat uiteraard niet is nage-

leed – het was er immers niet – met als gevolg dat

geïnsinueerd wordt dat al het aanwezige vermogen

door twee gedeeld moet worden. Een alimentatiereke-naar die het inkomen van de ondernemer meeneemt

op dezelde wijze als het inkomen van de partner die

in loondienst werkt. Goodwill die wordt verdeeld bij

helte. Het maatschapsaandeel dat, zonder het te

verminderen met praktijkkosten, zoals de pensioen-

premies, wordt betiteld als inkomen.

En let wel: het gaat hier steeds om gezamenlijk

geraadpleegde ‘deskundigen’, niet om bijvoorbeeld

de advocaat van de tegenpartij die bezig is met een

spelletje blupoker.

Laat één ding duidelijk zijn: zoals een patiënt een

medisch proessional nodig heet die jaren studeert,

zich specialiseert en geregeld congressen volgt, heet

ook iemand die in scheiding ligt een specifek op dit

terrein geschoolde deskundige nodig. Dat is niet de

gewone advocaat, mediator, accountant, o fnancieel

planner. Nee, dat is een specialist, die juridisch, fs-

caal, fnancieel en bedrijseconomisch is onderlegd,

weet heet van alimentatierekenen en oog heet voor

de menselijke aspecten. Met alleen één oog in het

land der blinden redt u het niet.

Reageren? [email protected]

Vrijkomend lijfrentekapitaalBinnenkort komt mijn lijfrente vrij.

Het is inmiddels een flink kapitaal

geworden. Het gekke is: ik zou niet

 weten wat ik er zelf mee moet. Ik

 woon alleen, mijn hypotheek is

 bijna afgelost en ik ben niet van plan

grote aankopen te doen of verre

reizen te maken. Kan ik het vrijko-

mende kapitaal niet schenken aan

mijn dochter? Zij begint namelijk

aan een tweede studie.

 Jazeker kan dat. Omdat u uw polis heeft afgesloten vóór 16 oktober 1990, kunt u

fiscaal aantrekkelijk schenken. Mooier kan

het niet. U kunt een bedrag ineens schen-

ken, maar ook een lijfrente aankopen waar 

uw dochter begunstigde op is. Omdat over de

 periodieke uitkeringen inkomstenbelasting 

verschuldigd is, treedt het schenkingsrecht 

terug.

Uitkering lijfrente

voor 65 jarige leeftijd

 Van 1993 tot 2006 heb ik jaarlijkspremies voldaan voor een lijfrente.

Deze premies heb ik ook scaal

afgetrokken van mijn inkomen.

 Vanaf 2006 kon ik de premies

niet langer betalen en ben ermee

gestopt. Ik ben nu 61 en vraag mij af 

of ik de lijfrentetermijnen nu al kan

laten ingaan.

 Ja, dat is mogelijk. Gezien de periode waar-

over u premie heeft betaald, kan dit lijfrente-

kapitaal worden gebruikt voor een zogehetenoverbruggingslijfrente. In de periode van

61 tot 65 jaar kunt u zo het opgebouwde

lijfrentekapitaal laten uitkeren. Dit moet wel 

bij een verzekeringsmaatschappij, want bij 

een bank is een overbruggingslijfrente niet 

mogelijk.

Afkoop klein lijfrentekapitaal

Ik krijg in 2011 een lijfrentepolis

uitgekeerd (in 2005 gesloten door

een eenmalige koopsom) die door

tegenvallende beleggingen slechtsongeveer€ 3000,- oplevert. Kan ik

dit ineens laten uitkeren in plaats

 van een lijfrente ervoor kopen?

 Ja dat kan. Als de lijfrenteuitkering lager is

dan€ 4171,- kan uitkering ineens plaatsvin-

den. Er wordt wel direct 52% door de verze-

keraar aan belasting ingehouden. Als dit te

veel blijkt te zijn, kunt u dat terugkrijgen via

uw aangifte inkomstenbelasting.

Verlengen van de looptijdvan de polis

Mag ik een polis die expireert op

65-jarige leeftijd verlengen tot

 bijvoorbeeld 66 en daarna weer tot

67 en zo verder?

 Ja, dat kan mits de lijfrente, wanneer deze

nieuw regime is, uiterlijk op de 70-jarige

leeftijd van de verzekeringnemer/rekening-

houder omgezet wordt in een oudedagslijf-

rente. Deze beperking is niet van toepassing 

op een oud regime lijfrente. Een oud regime

lijfrente mag dus verlengd blijven worden.

Aankoop uitkerende lijfrente

Moet ik het vrijkomende kapitaal

ook bij dezelfde maatschappij aan-

 wenden voor een lijfrente?

Nee, u bent vrij om het vrijkomende kapitaal 

te bedingen bij een andere maatschappij/ 

bank dan de maatschappij/bank waar het 

kapitaal beschikbaar is gekomen.

   I   L   L   U   S   T   R   A   T   I   E   :   L   E   O   N

   M   U   S   S   C   H   E

De uitkomsten van slecht gevoerde echtscheidings-

procedures zijn ronduit bizar

Page 42: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 42/86

 

42  11 - 2011

PrikbordStudent Tips en suggesties zijn welkom op [email protected].

Ouderenzorg in de banEr is een groeiend tekort aan specialisten

ouderengeneeskunde, zo blijkt uit cijfers

 van het Capaciteitsorgaan. En dat terwijl

 verwacht wordt dat de vraag naar hen – als

gevolg van de vergrijzing – in de komende 10

 jaar met maar liefst 24 procent zal toenemen.“De belangrijkste reden voor het tekort is

het achterblijven van de instroom van aios

in de opleiding,” zegt Victor Slenter, arts

Maatschappij en gezondheid en directeur

 van het Capaciteitsorgaan. Een bron van zorg.

Daarom is er vanuit KNMG, ACtiz en Verenso

in het afgelopen jaar een actieplan opgesteld

om het tij te keren. Slenter: “Maar of dat

 werkt, is natuurlijk afwachten.”

In het nieuws 

✔ In het kader van MEDICA 2011 in

Düsseldorf en de parallel georganiseerde

34ste Duitse Ziekenhuisdag, vindt op 18

november de première van de European

Hospital Conference plaats. Thema’s zijn:

de actuele aspecten van de Europese

ziekenhuispolitiek en de uitwerking van

de Europese patiëntenrichtlijnen op de

klinieken binnen de EU.

✔De kunstcommissie van het Erasmus

MC heeft studenten betrokken bij de

creatie van een metershoog kunstwerk

dat in het hart van het nieuwe onder-

 wijsgebouw moet verschijnen. Studen-

ten kunnen via sinonline.nl en e-mail

reageren op de ontwerpschetsen van de

Spaanse kunstenaar Fernando Sanchez

Castillo. Democratie ten top.

✔Op 5 november 2011 vindt voor de

19de maal de landelijke aiosdag plaats.

Hier ben je in één dag op de hoogte van

alles wat je moet weten als aankomend

medisch specialist: welke werkvormen

 voor jou het meest geschikt zijn (dienst-

 verband of in vrij beroep), en hoe het zit

met de verschillende cao’s, goodwill, de

 AMS en de maatschapovereenkomst. Zie

College goes digitalZullen papieren studieboeken binnen vijf jaar volledig vervangen zijn door tabletversies?

 Tweederde van de studenten die werden ondervraagd door The Pearson Foundation, een

onderwijsorganisatie in de VS, denkt van wel. In Nederland lijkt het ook die richting op te

gaan: geneeskundefaculteiten maken vrijwel allemaal al volop gebruik van podcasts en

 weblectures. Zo deelde het UMC Utrecht in juli nog iPads met medische apps uit aan

artsen en onderzoekers en wordt in het Deventer Ziekenhuis met behulp van de iPad visite

gelopen.

Honderd jaar geleden, op 1 september 1911, vond

in Nederland de start van het vakgebied genees-

kunde van gezelschapsdieren plaats. Dat viertde Utrechtse faculteit Diergeneeskunde met de

uitgave van het boek Een eeuw geneeskunde van

 gezelschapsdieren in Nederland. Het boek gaat over

onderwijs, onderzoek en de veranderingen in de

patiëntenzorg, maar behandelt ook de maatschap-

pelijke context waarin de gezelschapsdierenarts

zich moet bewegen. Het boek kost€ 25,- en kan

worden besteld via [email protected],

o.v.v. jubileumboek, naam en postadres.

Een eeuw geneeskundevan gezelschapsdieren

Welke disciplines zijn er allemaal binnen

de gezondheidszorg? En wat houden

die dan precies in? Je leert het tijdens

de Medische Carrière Dag in Gronin-

gen op 19 november. Er zijn plenaire

sessies, waaronder één van VvAA over

persoonlijke presentatie. Verder zijn er

workshops die gegeven zullen worden

door medisch specialisten van het Uni-

versitair Medisch Centrum Groningen.

Inschrijven kan via www.panacea.nl.

[ Binnenkort in... ]Groningen

Page 43: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 43/86

 

Jodine SmitsDe Utrechtse geneeskundestudent Jodine Smits(23) is een van de 22 jonge academici die sinds

 juli de Nationale DenkTank vormen. Verdeeldover vier teams proberen de studenten – metallemaal een totaal verschillende studieachter-grond – een antwoord te vinden op de vraag hoeNederland op arbeidsgebied vernieuwd zou kun-nen worden. “Mijn team houdt zich bezig met het duurzaam inzetten van de werknemers,” vertelt Jodine. “We zitten nu in de analysefase: we interviewen experts, bezoeken congressen en nemen enquêtes af bij werkgevers en werknemers. Hierna gaan we aan de slag met concreteoplossingen.” De denktankperiode is op 11 november afgelopen. Op 15december wordt het eindrapport aangeboden aan vertegenwoordigers van de overheid, politiek, bedrijfsleven en wetenschap.

Air Medic Sky 1De biofeedback game Air Medic Sky 1

 van het UMC Utrecht is in september flink in de prijzen gevallen tijdens deSerious Play Conference in Washing-ton. Het spel dat jonge, startendeartsen traint om het hoofd koel te

houden in stressvolle situaties, werd uitgeroepen tot ‘best serious game van 2011’. In het spel gaan artsen op virtuele missie naar rampgebieden.Daar krijgen ze in rap tempo te maken met patiënten met uiteenlopendeklachten. Tegelijkertijd meten drie sensoren constant de hartslag en dezweetproductie van de speler, waaruit het stressniveau kan worden afge-leid. Doel van de game is jonge artsen weerbaar te maken in situaties waarin ze er alleen voor staan. Ook maakt het hun duidelijk in hoeverrehun prestaties kunnen verslechteren onder invloed van stress.

AmsterdamOp 19 november vindt in het AMC in Amster-dam de Tropenartsen Carrière Dag (TCD)plaats. De dag wordt voor de vierde keer georganiseerd door TROIE, de werkgroep vantropenartsen in opleiding van de Nederlandse Vereniging voor Tropische Geneeskunde(NVTG). Er is een banenmarkt voor tropen-artsen met diverse grotere en kleinere uit-zendende organisaties zoals Artsen zonder Grenzen, Voluntary ServicesOverseas en Africa Health Placements. Daarnaast zijn er presentatiesaan de hand van een jaarlijks wisselend thema. Dit jaar is dat ‘Ontwikke-

lingswerk van alle kanten’. Door voordrachten van diverse sprekers wordtgeprobeerd een discussie te creëren over de zin en onzin van ontwikke-lingswerk anno 2011. Inschrijven kan via www.tropenopleiding.nl enkost 15,-, inclusief lunch en borrel na afloop.

11 - 2011 43

 

Wie  

http://dejongeorde.artsennet.nl voor meer

informatie.

✔ Burn-out komt vaak voor onder artsen in

opleiding tot specialist. Aiossen die burn-

outsymptomen vertonen, hebben daarnaast

 vaak minder vakinhoudelijke kennis en een

horgere studieschuld, zo blijkt uit een onder-

zoek onder meer dan 16.000 Amerikaanse

aiossen.

Wat 

Waar 

Remake FlatlinersGeneeskundestudenten die elkaar in coma

brengen om te achterhalen wat er na de dood

gebeurt. Gaat er al een belletje rinkelen? Het

is het uitgangspunt van de thriller Flatliners

uit 1990. Hoofdrolspelers waren de – toen

nog relatief onbekende – Julia Roberts, Kiefer

Sutherland, Kevin Bacon, William Baldwin en

Oliver Platt. Filmstudio Columbia Pictures is

bezig met een remake. De casting start bin-

nenkort, nog onbekend is wanneer de film in

productie gaat.

Long-appvoor gezonde levensstijlIn Nederland lijden

een miljoen mensen

aan astma of COPD.Voor al die patiënten

is er nu een handige

app: de Longpas App.

Hiermee kunnen zij

hun gezondheidstoe-

stand bijhouden,

medicijngebruik regis-

teren en deze informa-

tie via de app of e-mail

makkelijk delen met zorgverleners.

Ook kunnen er gerichte doelen voor een

gezonde leefstijl gesteld worden, zoals trap-

lopen, wandelen, sporten en ontspannen.Via Facebook of e-mail kun je laten weten of 

 je die voornemens ook echt hebt uitgevoerd.

Je vindt het gratis programma in de Apple

appstore en op facebook.nl/longpas.

Page 44: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 44/86

 

student Updte

Best leuk, zo’n sentimental jour-

ney naar je geboortedorp om je

gebit te laten onderhouden, maar

ook een tijdrovende kwestie. Tijdens

de studie blijken tandartsbezoekjes er

nog weleens bij in te schieten. Je hebt al

genoeg aan je hoofd. Dat bracht tand-

arts en ondernemer Michiel Allessie

(36) op het idee om Studentist.nl op te

zetten: een tandartspraktijk die zich

speciaal richt op studenten. Inmiddels

heeft hij vestigingen in Amsterdam enGroningen. Die lopen zo goed, dat er nu

in Utrecht nog een derde praktijk wordt

gebouwd en die in Amsterdam volledig

 wordt vernieuwd.

Studentist.nl zit midden in de stad,

 waardoor het makkelijk is om tussen

de colleges door langs te gaan. Je hoeft

 weinig te regelen om over te stappen,

 want je oude tandartsdossier wordt door

Studentist.nl opgevraagd. Een afspraak

kun je online maken. Zo zit je niet vast

aan kantooruren.

Het mes snijdt aan twee kanten, want ook voor jonge, net afgestudeerde

tandartsen is Studentist.nl een uitkomst.

 Tandartsen zonder ervaring hebben

meestal meer moeite om een baan te vin-

den bij goede praktijken. De studenten-

praktijk biedt hun de mogelijkheid om

een half jaar betaald werkervaring op

te doen. Bovendien krijgen ze de tijd om

hun werk te doen. “Studenten zitten er

niet mee als het langer duurt en vinden

het jn om extra aandacht te krijgen”,

 vertelt Allessie.

 Aandacht hoort bij het concept van

Studentist.nl. Van alle studenten heeft

3 tot 5 procent gebitsproblemen, de rest

kampt vooral met kleine gaatjes. Daaruit

 blijkt dat die aandacht hard nodig is.

 Vooral jongens hebben een slecht gebit.

Zij wonen vaak al drie jaar op kamers

 voordat ze hun eerste afspraak maken.

“Als we dan foto’s nemen, hebben ze

 vrijwel altijd gaatjes.” Bij meisjes heeft

een op de drie gaatjes. Verder komen

problemen met de verstandskiezen veel

 voor in deze leeftijdsgroep.

Meteen reultaat

De tandartsen van Studentist.nl nemen

 veel tijd om uit te leggen hoe je je gebit

goed verzorgt. Flossen en stoken doen

studenten maar zelden. De adviezen wor-

den volgens Allessie ook echt opgevolgd.

“Dat is het leuke eraan: je ziet meteen

resultaat.”

De studentenpraktijk werkt met

reviews op de website. Die kun je alleen

achterlaten als je je volledige naam ver-

meldt. Zo wordt voorkomen dat mensen

anoniem van alles roepen. De jonge

tandartsen kunnen aan de hand van

een negatief commentaar zien wat ze

kunnen verbeteren.

Leroy Pouw (23) liet ook een review

achter. Hij is vaste klant bij Studentist.nl:

“Ze nemen de tijd voor je en leggen alles

uitgebreid uit. Over de kosten wordt heel

transparant gedaan. En het is erg jn dat je

mail en sms’jes krijgt als je na een half jaar weer een nieuwe afspraak moet maken.”

44  11 - 2011

<

 TEKST MARLOES DE MOOR illUSTraTiEcAROLyn RiDSDALE

 Achterstallig onderhoud Studentist.nl is een tandartspraktijk die zich richt op studenten.

 Veel studenten zijn, sinds ze op kamers wonen, gemiddeld twee tot

drie jaar niet bij de tandarts geweest. Studentist.nl wil daar veran-

dering in brengen. Bovendien biedt de praktijk jonge tandartsen de

mogelijkheid om werkervaring op te doen.

De voordelen

·  Je krjgt de dag voor de afspraak

ee herergs-sms.

·  Je kut ole ee afspraak make.

· Op de webste ku je ee verzekergs-

hek doe om te kjke wat je vergoed

krjgt.

·  Vestgge va Studetst.l lgge

etraal e zj goed berekbaar.

· De tadartse hebbe veel tjd e

aadaht voor je.

Page 45: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 45/86

 

“Ik kom elke maand maar net of bijna uit

met mijn geld. Sparen lukt dan ook echt

niet. Aan boodschappen en leuke dingen

geef ik het meeste geld uit. Concerten

en festivals vind ik erg leuk en die zijn

meestal redelijk duur.

In plaats van een bijbaantje bekleed ik

dit jaar een bestuursfunctie als asses-

sor bij studievereniging Favervuta. Ik ben

gevraagd en het leek me interessant om

naast mijn studie te doen. Bovendien heb

ik er al heel veel van geleerd: activiteiten

regelen, feestjes en workshops organi-

seren, en gesprekken voeren met spon-

soren. Het zijn vaardigheden die je later

ook weer goed kunt gebruiken.

In mijn vrije tijd voetbal ik bij Buitenvel-

dert. Dat deed ik eerder bij Achilles’29

in Groesbeek toen ik nog thuis woonde,

maar sinds kort speel ik als linksvoor in

Amsterdam. Verder hou ik weinig tijd over

voor hobby’s, want mijn studie vergt veel

tijd. Speciaal voor tandheelkunde heb ik

me laten omscholen. Op het Luzac heb

ik alle exacte vakken gevolgd, want die

ontbraken in mijn pakket op het gymna-

sium. Vervolgens ben ik na de tweede

keer ingeloot. Ik heb dus eerst nog een

andere studie gedaan. Gelukkig kon ik

alsnog aan tandheelkunde beginnen.

Het bevalt me erg goed. De combinatie

van theorie en praktijk is leuk en afwis-

selend. En het beroep spreekt me aan,

omdat ik graag mensen help en ze beter

en mooier wil maken.”

Meedoen? [email protected]

I n  Bi  j d r a  g e  ou d e r s   € 7 6 7  ,2 0 

S t u d i e  fi n a n c i e r i n  g   € 2  9 4 ,-

Be s t u u r s  f u n c t i e   €  1  5 0  ,-

Z   or  g t oe s l a  g   €  6  9  ,-

T ot a a l  i n k om s t e n   € 1 28 0  ,20 

U i t  C ol l e  g e  g e l d   €  1 6 7  ,2 0  

Z   i e k t e k os t e n   € 1 0 0  ,-

H u u r  i n c l u s i e  f   g a s / w a t e r / e l e k t r a   €  5 0 0  ,-

T e l e  f oon   €  6 0  ,-

Bood s c h a  p  p e n   €  1  5 0  ,-

I n t e r n e t  e n  t v  €  1  5  ,- 

U i t  g a a n   €  1  5 0  ,- 

K l e d i n  g   € 1 0 0  ,-

S  p or t s c h ool   €  40  ,-

T r e i n k a a r t  j e s   €   5 0  ,-

T ot a a l  u i t  g a v e n   € 1 332  ,2 0 

T e k or t   €   5 2  ,-

Vera Derks (23) 

   I   N   T   E   R   V   I   E   W   :   M   A   R   L   O   E

   S   D   E   M   O   O   R   /   F   O   T   O   :   S   E   B   A   S   T   I   A   A   N   T   E   R   B   U   R   G

Mijn geld

“In plaats van een bijbaantje bekleed ik dit jaar een bestuursfunctie” 

Derdejaars tandheelkunde aan het AcademischCentrum Tandheelkunde Amsterdam

Page 46: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 46/86

 

Het beste van twee werelden

Ik wil een Mac kopen, maar mijn

 boekhoudprogramma is er niet voor

de Mac. Hoe kan ik dat toch blijvengebruiken?

 Apple heeft daarvoor het programma Boot 

Camp, dat de computer als het ware in

tweeën deelt: een deel waarop je Windows

kunt installeren en een deel met OS X. Bij 

het opstarten bepaal je naar welke helft je

wilt gaan. Handiger vind ik het programma

Virtualbox (www.virtualbox.org, voor privé-

 gebruik gratis). Daarmee kun je Windows

en OS X tegelijk laten draaien. Dat maakt 

dat je makkelijk kunt switchen van het 

 Apple mailprogramma naar de Windowsboekhouding. Alternatieven zijn: Parallels

Desktop (www.parallels.com) en VMware

Fusion (http://www.vmware.com). Voor al 

deze oplossingen is wel een Windows-cd 

(en bijbehorende licentie) nodig. Ook moet 

 je alle voorzorgen nemen tegen virussen

die nodig zijn voor een Windows pc. Als het 

om maar één programma gaat, kan Wine

(http://www.winehq.org/) ook uitkomst 

bieden. Daarmee kun je op een Mac een

Windowsprogramma draaien zonder dat 

 je het besturingssysteem zelf nodig hebt.

Maar het werkt niet altijd. Alternatief: er 

 zijn ook goede boekhoudprogramma’s te

koop voor de Mac.

Vlekken

De luchten van mijn vakantiefoto’s

zitten vol vlekken. Wat kan ik daar-

tegen doen?

Dat is een euvel van camera’s met afneem-

bare lens. Op den duur komen er kleine

vuiltjes op de sensor in het inwendige

van de camera. De sensor maakt zichzelf 

 geregeld schoon door het stof van zich af 

te trillen, maar dat helpt niet voor alles.

Schoonmaken dus! Ik ben zelf niet zo han-dig met precisiewerk, dus laat ik dat over 

aan mijn leverancier. Maar oogchirurgen

en tandartsen zouden het zelf moeten kun-

nen. Er zijn speciale setjes te koop, met 

vochtige doekjes die precies op de sensor 

 passen. Laat de speciale blaasbalgen

en microstofzuigertjes in de winkel. Die

verspreiden het stof alleen maar, of 

 ze zuigen zich aan de sensor vast. De

vlekkige foto’s kun je eenvoudig redden.

In beeldbewerkingsprogramma’s zoals

Light Room en Photoshop is er een optie

waarmee je een vlek de kleur kunt gevenvan de omgeving. Weg!

Reserve-Outlook

Graag wil ik de inhoud van mijn

Outlook Express bewaren en ver-

 versen op mijn externe harde schijf.

Na een crash, met verlies van veel

foto’s, ben ik voorzichtig geworden.

In Outlook Express zijn veel belangrijke

 gegevens geconcentreerd: contacten,

berichten, en mailadressen. Het is dusessentieel om dat goed te back-uppen. In

Outlook is die mogelijkheid ingebouwd.

Kies in het menu Extra / Opties / Onder-

houd / Archiefmap. Daar staat: ‘Uw per-

 soonlijke berichten worden in de volgende

map opgeslagen’. Kopieer de naam van

die locatie. Ga vervolgens in de Verkenner 

naar die locatie, en kopieer die map naar 

de externe harde schijf. Daarmee is de

mail gekopieerd. Ga voor het adresboek 

naar Bestand / Exporteren / Adresboek / 

Tekstbestand (met door komma’s geschei-

den waarden). Exporteer het bestand naar 

de externe harde schijf. Wil je de gegevens

van de reservekopie weer laden, ga dan

naar Bestand / Importeren en kies voor 

‘Berichten’ of ‘Ander adresboek’.

Handiger is om dat te automatiseren.

Dat kan bijvoorbeeld met Outlook Express

Backup Wizard (http://www.outlook-

express-backup.com). Ikzelf gebruik back-

upsoftware die kopieën maakt van alle

bestanden op de harde schijf. Dan is niet 

alleen de mail veilig, maar ook de foto’s en

de teksten.

Besturen via Twitter 

De fractievergadering van de Berlijnse Pira-

tenpartei ziet eruit als een wedstrijd met

computergames: overal verlengsnoeren, laptops enwebcams. Meer dan de helft van de afgevaardigden

heeft een achtergrond in de IT. De vergadering is live

te volgen via internet en de achterban spreekt mee

via Twitter en mail.

De internetgeneratie is dit najaar de Duitse poli-

tiek ingetrokken, met een flinke vertegenwoordiging

in de deelstaat Berlijn en hoge scores in de lande-

lijke peilingen. Commentatoren duiden de opkomst

van deze partij als onvrede met de regerende elite.

Maar het is geen anti-euro-, antirijken- of antivreem-

delingenpartij, zoals elders in Europa de onvrede

vorm krijgt. De partij strijdt voor vrijheid van informa-

tie en open bestuur waaraan iedereen kan meedoen.

Over Afghanistan, eurocrisis en sociale politiek heeft

men nog geen mening. “Daarover zijn we via internet

aan het nadenken met veel betrokkenen”, aldus een

van de woordvoerders. Het partijprogramma komt

momenteel tot stand op dezelfde manier als waarop

Wikipedia wordt gemaakt. Iedereen kan meeschrij-

ven, auteurs kunnen elkaar corrigeren, en bij verschil

van inzicht volgt er een onlinediscussie.

De Amerikaanse politicoloog Cass Sunstein,

adviseur van Obama, heeft in kaart gebracht hoe

internet onze politieke houding beïnvloedt. Sommige

mensen zoeken alleen gelijkgezinden op. In een

eensgezinde groep treedt al gauw radicalisering op,

zo observeert hij. De retorische kracht van simpele

argumenten sleept iedereen mee. Zonder serieus

tegenspel versterkt dat zichzelf.

Maar internet biedt ook een andere mogelijk-

heid. Sommige websurfers zoeken de confrontatie

met afwijkende meningen. De ideeënrijkdom die zij

dagelijks onder ogen krijgen, is groter dan vroeger

mogelijk was in een heel mensenleven. Voor deze

groep werkt internet blikverruimend, standpunten

worden op den duur milder. Het is hoopvol dat die

groep nu de politiek intrekt.

46  11 - 2011

Bram Vermeer, wetenschaps-

 journalist, is gespecialiseerd

in innovatie.

Wilt u reageren of heeft u een vraag aan Bram Vermeer, mail dan naar 

[email protected]. Zie ook www.artsenauto.nl/digitaal.

De internetgeneratie is deDuitse politiek ingetrokken

Bram Vermeer  Digitaal Lezersvragen

   I   L   L   U   S   T   R

   A   T   I   E   :   L   E   O   N

   M   U   S   S   C   H   E

Page 47: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 47/86

 

11- 2011 47

Gadgets

Hete luchtMet de Air Multiplier bracht het

innovatieve technologiebedrij 

Dyson een revolutionaire ventilator

op de markt: een lege ring zonder

roterende bladen. Dit concept is

nu vertaald naar een systeem voorde winter. De Dyson Hot blaast

niet alleen lucht, maar verwarmt

deze ook. Door het ingenieuze

systeem zou een kamer sneller

en gelijkmatiger verwarmd worden

dan door andere straalkachels. Dat

mag ook wel bij die prijs, want hij

kost€ 349,-. Verkrijgbaar in wit/

zilver en blauw/grijs. www.dyson.nl

Draadloze dvd-branderVoor wie geen dvd-brander meer in zijn ultralight

laptop heet, o die oto’s van smartphone o tablet

voor alle zekerheid ook op een dvd zou willen zet-ten, ontwikkelde Samsung de SE-208BW Smart

Media Hub. Hiermee kun je draadloos via wif be-

standen branden en lezen. Koppel je hem aan een

externe harde schij, dan doet hij bovendien dienst

als een privéserver. De SE-208BW wordt begin

2012 op de markt verwacht. Een prijs is

nog niet bekend. www.samsung.nl.

Kort• Google blijkt continu zo’n260 miljoen watt stroom te

gebruiken, wat jaarlijks neer-

komt op een stroomverbruik

vergelijkbaar met dat van de

stad Utrecht.

• Uit Amerikaans onderzoek

blijkt dat (voor het achtste

 jaar op rij) Mac-gebruikers

met een score van 87 op de

100 punten verreweg het

meest te spreken zijn over

hun computer. Tweede is HP,

met 78 punten, gevolgd door

Dell met 77 Punten.

RitsoortjesIrritatie nummer één onder ervente iPodgebruikers: de snoertjes

van de oorteleoontjes. Die zitten altijd in de knoop als je ze uit je

zak o tas haalt. Zo niet bij de oortjes van Zipbuds, daarvan vormen

de snoertjes een rits. Na gebruik blijt nog maar één snoer over dat

bovendien stevig en kort genoeg is om niet op zichzel in de knoop te

raken. Verkrijgbaar via internet voor ca. € 30,-.www.zipbuds.com

Muis in het nauwMet de komst van geavanceerde touchpads op

laptops en de aanraakschermen op tablets ensmartphones, lijkt het er steeds meer op dat

de dagen van de muis geteld zijn. Waar Apple

vorig jaar al de losse Magic Trackpad voor de

Mac op de markt bracht, komt muizengigant

Logitec nu met de Wireless Touchpad voor Win-

dows. Geoptimaliseerd voor Windows 7 en met

multitouchunctionaliteit. Het aanraakvlak is 5

inch groot en hij werkt op twee AA-batterijen.

Prijs ca. € 50,-. www.logitech.nl

Page 48: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 48/86

 

 Voor dezelfde prijs biedt de i40nét even meer luxe en uitrusting

48  11 - 2011

Page 49: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 49/86

 

11 - 2011 49

Bij de ontwikkeling van de i40

heeft Hyundai zich goed verdiept

in wat Europese consumenten in

deze klasse verwachten. Het gevolg is dat

de i40 zich in veel eigenschappen direct

kan meten met zijn concurrenten. Dat

geldt bijvoorbeeld voor de ruimte op de

achterbank en de enorme (553 liter) baga-

geruimte. Maar ook voor de prestaties van

de versie met 1,6 liter met 99 kW/135 pk

 benzinemotor. Die motor draagt net als

de 1,7 liter basisdiesel een energielabel

 A – wat op zich niet veel zegt – en komtin aanmerking voor 20 procent bijtelling

 bij privégebruik en zakelijke inzet. In de

huidige markt voor zakenauto’s is dat ge-

 woon onmisbaar en dus hebben alle grote

concurrenten van de Hyundai i40 dat

ook. Die 1.6, aangeduid als GDI en ‘Blue’,

maakt de hooggespannen verwachtingen

rond brandstofverbruik (en CO2-uitstoot)

helemaal waar. Ik reed met gemak 1 op

15 en dat is voor een auto van dit formaat

 bijzonder netjes.

De i40 is in Europa ontworpen en oogst

 veel bewondering met zijn moderne enstrakke uiterlijk. Het interieur heeft

dezelfde designkwaliteit. Er zijn wel wat

details die sterk doen denken aan andere

merken, maar is dat erg? Het uiterlijk is

 belangrijk; voor zakelijke rijders is de

auto een belangrijk visitekaartje.

In rijeigenschappen kan de i40 zich

eveneens prima meten met de concur-

rentie. Kleine oneffenheden zou hij nog

iets mooier kunnen verwerken, maar

in het algemeen rijdt de i40 heerlijk

comfortabel. De besturing vraagt wel

gewenning. Die wordt directer naarmate

de snelheid toeneemt. Bij lage snelheid

(parkeren e.d.) is de besturing zó lichtdat het nogal aan gevoel ontbreekt. Maar

na een paar dagen ben je daar wel aan

gewend. De bediening is erg lichtvoetig;

de zes-versnellingsbak kun je met twee

 vingers schakelen. De parkeerrem wordt

elektrisch bediend, maar werkt gelukkig

niet automatisch. Irritant is dat de stop-

startschakeling de ene keer veel trager

reageert dan de andere.

Uitgebreide garantie

 Als de i40 op veel vlakken uitwisselbaar

is met zijn naaste concurrenten, waarom

zou je dan de Hyundai kiezen? De tijd dat

een Hyundai duidelijk goedkoper was

dan andere merken, ligt immers achter

ons. Maar de i40 biedt voor dezelfde prijs

(en bijtelling!) nét even meer luxe en uit-

rusting. En Hyundai heeft een zeer goede

naam als het gaat om kwaliteit. Dat wordt

nog eens onderstreept door liefst vijf jaar

uitgebreide garantie, zonder kilometer-

limiet. Dat zijn argumenten die juist bij

zakelijke rijders en beslissers doorslag-

gevend kunnen zijn.

Conclusie

 Hyundai lijkt met de i40 een uitstekend wapen

in handen te hebben om de aanval te openen

op de zakelijke markt in het zogenaamde

 D-segment. De i40 is ruim, comfortabel, zuinig 

en snel genoeg, maar hij overtuigt pas echt 

door de goede tegenwaarde voor zijn prijs.

Met deze i40 opent Hyundai de aanval op de grote middenklasse, waarin de meeste

auto’s zakelijk worden gekocht of geleased. Het Koreaanse merk weet waar het in

deze klasse om draait. Is dat genoeg om de i40 tot een succes te maken?

Positief• sterk aanbod

• geslaagd uiterlijk

• brandstofverbruik 1.6 GDI

• vijf jaar garantie

Negatief• besturing vraagt gewenning

• onoverzichtelijk

• ‘nieuwkomer’ in deze klasse

Hyundai

 TEKST bart van den acker FOTOGRAFIElouis blom

<

Auto Portret 

Vanafprijzen€ 24.995,- incl. btw/bpm

€ 20.686,- excl. btw

Energielabel: A

VvAA lease: vanaf € 579,95 p/m*

Geteste versie€ 29.495,- incl. btw

Energielabel: A

i40 1.6 GDI i-Vision

Op www.artsenauto.nl/auto

laat Bart van den Acker 

zien hoe de i40 zich op

de weg gedraagt.

*... 60 20.000 p j.

 W w, j p www../

.

 vaa zg

g. v f, z:

 www../zg.

Page 50: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 50/86

 

Bart van den Acker  Auto Nieuws

50  11 - 2011

Verkeersminister Melanie Schultz van Haegen heeft onlangs in hartje Rotter-

dam het Elektrisch Vervoer Centrum geopend. In het merkonafhankelijke EVC

kunnen zowel bedrijven als particulieren terecht voor voorlichting over elek-trisch rijden en andere vormen van groen vervoer (auto, bestelauto, scooter).

Wie dat wil, kan een proefrit maken. www.elektrisch-vervoer-centrum.nl 

Sinds kort biedt VvAA haar leden de mogelijkheid om tegen een scherp

tarief een auto te leasen via ALD Automotive. Tarieven die onder meer tot

stand zijn gekomen dankzij directe prijsafspraken tussen VvAA en importeursvan automerken als Volkswagen, Audi, Volvo, Peugeot, Citroën en Opel. “De

importeurs zien medici graag als hun klanten en waren bereid om iets extra’s

te doen voor onze leden”, aldus VvAA consultant Peter Boot. Vooral zorgprofes-

sionals met een eigen praktijk en waarnemers doen er volgens hem verstandig

aan eens uit te (laten) rekenen of ze niet voordeliger uit zijn met een leaseauto.

“Het omslagpunt kan al bij 10 à 15 duizend km per jaar liggen. Ga maar eens

na wat een privéauto maandelijks kost aan rente, afschrijving, wegenbelasting,

onderhoud en brandstof.”

Elektrisch Vervoer Centrum geopend

Scherp leasetarief 

Er is echt jaren over gediscussieerd: autoverlichting

aan overdag. Overheden wilden er maar niet aan,

hoewel de Europese Commissie al lang geledenheeft berekend dat ook overdag gevoerde verlichting

12 procent aan verkeersslachtoffers scheelt. En nu

is dagverlichting ineens realiteit.

Zelf rij ik al jaren consequent met verlichting aan;

de verkeersveiligheid vind ik een voldoende sterk

argument. Ik verbaas me nog steeds over automobi-

listen die zelfs bij regenachtig of donker weer zónder

verlichting rijden. Die zijn volgens mij niet bewust

met autorijden bezig.

Ja, de tegenargumenten ken ik ook. Licht kost

energie en dus brandstof, ook al is vrijwel niet uit te

rekenen hoeveel. Een ander argument geldt de zicht-

baarheid van fietsers en voetgangers, die tussen aldie autolampen minder goed zouden opvallen. Die

gedachte snap ik, maar ik heb in de praktijk nooit

gezien dat een fietser hierdoor in het nauw kwam.

Dan vind ik die 12 procent toch prevaleren.

De auto-industrie had dagrijverlichting al een tijdje

klaar, maar eerst moest de wet worden aangepast.

Andere verlichting dan dimlicht (zoals ‘stadslicht’)

was overdag niet toegestaan. Sinds begin 2011

moet elke nieuw op de markt in de EU te verschij-

nen auto zijn voorzien van de wettelijk omschreven

dagrijverlichting. Voor bestaande modellen is dat

vanaf medio komend jaar verplicht.

De meeste merken kiezen bij de realisatie van

dagverlichting voor een rijtje ledlampjes die in

strakke strepen of sierlijke slingers in het front

zijn aangebracht. Die ledlampen verbruiken vrijwel

geen energie, dus dat argument is verdwenen. De

levensduur van leds is zo’n 25.000 maal langer

dan van een gewone lamp. Dat is belangrijk, omdat

dagrijverlichting direct gaat branden zodra je de auto

start, en pas uitgaat als je de dimlichten inschakelt.

Wat ik dan weer niet begrijp: waarom zit dagrijver-

lichting alleen aan de voorkant?

 Wat vindt u? Reageer op www.artsenauto.nl/auto.

 Voor toepassing moest de wet worden aangepast 

Dagrijverlichting 

Bart van den Acker 

is autojournalist.

Veilig onderweg Kinderen lopen relatief veel risico

op weg naar en rond sportclubs.

Niet alleen op hun fiets, maar ook

als passagier bij ouders die te veel

kinderen tegelijk vervoeren, zonder

gebruik van gordels.

Veilig Verkeer Ne-

derland is daarom,

in samenwerking

met Toyota, een

langlopende actie

begonnen: Veilig

Uit & Thuis. www.

veiliguitenthuis.nl 

Kort

• Het aantal Opeldealers 

dat de Ampera verkoopt, is

verhoogd tot 29, waarmee een

landelijke dekking is ontstaan.

• Met ingang van 2012 kun-

nen kopers van een Chevrolet

Corvette ZR1 of Z06 in de

fabriek in Michigan, onder

begeleiding, de motor van

hun eigen auto bouwen. Er

komt zelfs een plaatje met de

naam van de koper/bouwer

op de motor. Kosten € 4792,-.

Chevrolet regelt de reis.

Page 51: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 51/86

 

11 - 2011 51

Renault Fluence Z.E.De alliantie Renault/Nissan startte jaren geleden met de ontwikkeling van volledig

elektrisch aangedreven auto’s. Dat heeft geleid tot de Renault Fluence Z.E., die nu

 te koop is.

l x x h474 x 181 x 148 cm

ijl gwich

1543 kg 

moo 

volledig elektrische aandrijving,

70 kW/95 pk, volledig traploze

automatische transmissie

gmil ui

n.v.t 

CO2-uisoo

0 g/km

gill

Apijs

vanaf € 25.990,-

Auto  Trendsetter 

 TEKST bart van den aCker

Z.E., Zero Emission, geldt uiteraard voor de om-

geving van de auto zelf. Daarop volgt direct devraag hoeveel de elektriciteitscentrale uitstoot.

Renault is een samenwerking met Essent 

aangegaan, dat claimt dat alle via deze samen-

werking in Nederland geleverde oplaadstations

uitsluitend worden voorzien van elektriciteit

afkomstig van Nederlandse windmolens. Daar-

mee is de emissie echt ‘zero’.

De Fluence is een bestaand Renaultmodel dat

normaal geen deel uitmaakt van het Renault-

programma dat in ons land voorhanden is. Wij

krijgen ’m hier uitsluitend met elektrischeaandrijving. De Fluence Z.E. is een ruime en

representatieve vierdeurs sedan met een rijke

uitrusting, die vooral zakelijke rijders aan-

spreekt. Het interieur biedt volop ruimte voor

vier volwassenen en de bagageruimte heet een

inhoud van 317 liter. Dat is wel weer wat minder

dan wat in deze klasse gebruikelijk is

De Fluence Z.E. heet links en rechts, direct

achter het voorwiel, aansluitingen voor het op-

laadsnoer. Een lege accu volledig laden kost via

een standaardaansluiting zes tot acht uur. Met

een snellaadsysteem is dit minder dan de helt.

De ocieel vastgestelde actieradius bedraagt

185 km, in de praktijk zal dit eerder 150 tot

160 km zijn. Renault is bezig met de ontwikke-

ling van een ‘Quickdrop’ batterij-omruilsysteem ,

waarbij op locatie direct een nieuwe, volle accu

voorhanden is

In de motorruimte bevindt zich de elektromotor.

Die lijkt met 70 kW/95 pk niet zo sterk voor de

ruim 1500 kilo wegende Fluence, maar de maxi-

male trekkracht van 226 Nm is in dit verband

veel belangrijker. Zoals bij elke elektromotor is

die trekkracht vana ‘nul’ beschikbaar, wat ver-

klaart waarom de Fluence opvallend vlot vanuit

stilstand accelereert. Desgewenst bereikt de

Fluence Z.E. een topsnelheid van 135 km/uur.Een transmissie is niet aanwezig, alleen het

toerental van de elektromotor varieert, dus hij

‘schakelt’ niet. Hij heet wel een pook, vergelijk-

baar met die van een automaat, voor parkeren,

achteruit, neutraal en vooruit. De Fluence Z.E.

is daarmee bijzonder gemakkelijk te bedienen.

Onderweg is de Fluence Z.E. fuisterstil, wat een

extra bijdrage levert aan het hoge comortniveau.

Achter de achterruit is de carrosserie t.o.v. de

normale Fluence met 12 cm verlengd. Daarmee

is ruimte geschapen voor het Lithium-Ion-accu -pakket, dat zich verticaal achter de achterbank

bevindt. Dat is zo mooi geïntegreerd dat het

beslist niet opvalt

De Z.E. is bijzondermakkelijk te bedienenen fuisterstil

Er is bewust voor gekozen dat de

batterij van de Fluence Z.E. niet in

de prijs van de auto is inbegrepen.

Deze wordt apart geleased, vanaf 

€ 82,- per maand (incl. btw) bij een

gebruik van 10.000 km per jaar.

Page 52: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 52/86

 

52  11 - 2011

Wilde rijstsalade

met hazelnoot, feta en selderij

Kook 1 pakje wilde rijst of notenrijst gaar

volgens de verpakking. Laat de rijst vervolgens

afkoelen en goed uitlekken. Rooster 100 ghazelnoten goudbruin in een hete oven, laat

ze afkoelen en hak ze grof. Snij een 1/2

bos bleekselderij in dunne plakjes en snij

het groen fijn. Verkruimel 200 g echte feta.

Snij 1 bosje basilicum fijn. Meng de rijst met

alle ingrediënten, behalve de hazelnoten en

basilicum. Pers 1 sinaasappel uit en meng het

sap door de salade, breng verder op smaak

met een scheutje frisgroene olijfolie, peper en

zout en eventueel een scheutje citroensap.

Meng vlak voor het serveren de basilicum en

de hazelnoot door de salade.

Bereidingstijd: 20 minuten.

Basmatirijstevla

met echte vanillesuiker

Normaal maak je rijstevla met paprijst die

veel zetmeel bevat. Basmatirijst heeft dit

niet en wordt eerder plakkerig, maar tochkun je er een lekkere rijstevla van maken als

 je genoeg vocht toevoegt: de aromatische

basmatirijstsmaak is heerlijk!

Kook 75 g basmatirijst gaar in ruim water,

kook de rijst zo gaar dat hij uit elkaar valt,

in ca. 20 minuten. Blijf steeds roeren op

laag vuur en voeg eventueel wat meer water

toe, de rijst moet een romige vochtige dikke

rijstepap worden, maar wel lopend. Snij

1 vanillestokje open en schraap de vanille-

zaadjes eruit, meng ze goed met 4 el fijne

suiker. Roer nu de vanillesuiker naar smaak

door de rijstevla en voeg een flinke scheut

room naar smaak toe. Roer goed, zorg dat

de rijstevla vochtig genoeg blijft. Eet de

rijstevla warm of koud.

Bereidingstijd: ca. 20 minuten. 

 WereldvoedselRijst is het meest gegeten en

misschien wel meest bespro-

ken voedingsmiddel ter wereld.

Het is zo veelzijdig dat je er ook

tal van heerlijke smaakmakers

aan kunt meegeven. Die kook

 je direct mee, zodat alle smaak

erin trekt; op dezelfde manier

als een risotto, die je ook al

dente kookt in een bouillon of 

saus. Het is een makkelijke enlekkere manier om snel een

rijstgerecht te maken, want het

is snel gaar! Ideaal ook voor

restjes rijst, kip en groente:

 je tovert ze razendsnel om in

een lekkere rijstsalade of pilaf,

die je ruimschoots op smaak

brengt met specerijen en

verse kruiden. Stamp in een

vijzel 1 bosje koriander fijn met

knoflook, verse rode peper

en wat gember en je hebt een

heerlijke pasta om als basisvoor een rijstpilaf te gebruiken.

Voeg eventueel wat vissaus,

kokosmelk en kip of vis toe. Zo

kun je naar hartelust variëren.

Ook heerlijk is een rijst-

salade met wilde rijst; de

notige smaak en lekkere bite

maken hem ideaal. Voeg veel

kruiden, fijngesneden venkel,

komkommer, tomaat of andere

restjes groente toe, plus wat

geroosterde gehakte noten en

een geiten- of fetakaas, en je

hebt in een handomdraai een

heerlijk lunchgerecht.

 Voor- of lunchgerecht (4 - 6 personen) Nagerecht (4 - 6 personen)

MaandmenuEten & drinken

   F   O   T   O   G   R   A   F   I   E   :   S   V   E   N

   B   E   N   J   A   M   I   N   S

   S   T   Y   L   I   N   G   :   G   O   N   N   I   E   C   O   N   S   T   A   N   S   I   A   (   B   E   S   T   E   K   :   Z   A   R   A   H   O   M   E   )

Page 53: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 53/86

 

Snij 2 zoete uien en 6 tomaten fijn. Verhit

een flinke scheut olijfolie in een wijde

pan en bak uien en tomaten op laag vuur.

Meng 2 el komijnpoeder, 2 tl koriander-

poeder, 2 tl gemberpoeder en 2 tl kaneel.

Voeg de helft van dit specerijenmengsel

toe aan het ui-tomatenmengsel en voeg

vervolgens 400 g rijst en wat zout toe.

Roer goed om, en voeg nu steeds wat

water toe, net zoals je risotto maakt,

zodat de rijst niet droogkookt. Voeg ook

de geraspte schil van 1 sinaasappel toe.

Kook de rijst op deze wijze gaar in ca.

10 minuten: hij mag een beetje vochtig

blijven. Meng de andere helft van de spe-

cerijen met 2 uitgeperste teentjes knof-

look, wat zout en een scheutje olijfolie.

Wrijf hiermee 8 lamskoteletjes in. Verhit

een grillpan en bak de lamskoteletjes aan

beide zijden in ca. 6 minuten rosé. Is de

rijst gaar, roer er dan nog 1 fijngesneden

bos peterselie doorheen en eventueel

een scheutje olijfolie. Serveer de pilaf met

de lamskoteletjes.

Bereidingstijd: ca. 25 minuten.

Rijst is geweldig als basis voor kruidige pilafs of zelfs salades. Het is weer wat anders dan een kommetje witte rijst bij een Aziatisch gerecht.

Hoofdgerecht (4 personen)

Kruidige pilaf

met lamskoteletjes

M e r i  j n T ol  i s  c ul i nai r   j our nal i s t .Meer met rijst 

Page 54: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 54/86

 

54  11 - 2011

Er zijn honderden, zo niet duizenden druiven-

rassen. Het exacte aantal is niet bekend. Er zijn

namelijk nogal wat druivenplanten die in ver-

schillende wijnstreken onder een andere naam

door het leven gaan, maar die na DNA-onderzoektot hetzelfde druivenras blijken te behoren. An-

derzijds komt het voor dat druiven ten onrechte

dezelfde naam dragen. Een bekend voorbeeld is

de Chileense merlot, die na onderzoek in 1994

geen merlot maar carmenère bleek te zijn.

Druivenrassen verschillen van elkaar in een

groot aantal kenmerken. In geur en smaak na-

tuurlijk, maar ook in zuurgraad, suikergehalte,

hoeveelheid tannine, gevoeligheid voor oxidatie,

geschiktheid voor houtrijping, en nog veel meer.

 Vanzelfsprekend bepalen deze verschillen het

karakter van de wijn die ervan wordt gemaakt.

Maar druiven verschillen ook in talent. Nietelk druivenras heeft evenveel potentie. Som-

mige spelen alleen een bescheiden rol in een

assemblage door de hoofdrolspeler te helpen

aan een beetje extra kleur of een betere zuur-

graad. Andere geven op hun best een mooie wijn

in de middenklasse. Van kadarka, aramon of 

trincadeira – om lukraak drie minder bekende

 blauwe druiven te noemen – kan interessante

of lekkere wijn worden gemaakt, maar die zal

nooit de verjning en complexiteit bereiken van

een topkwaliteit Bordeaux, Barolo of Bourgogne.

Om die reden worden respectievelijk cabernet

sauvignon, nebbiolo en pinot noir tot de ‘edele’

of ‘klassieke’ druivenrassen gerekend.

De edele druiven hebben hun bestaansrecht

 bewezen dankzij de kwaliteit van de wijnen die

ze hebben voortgebracht. Riesling, sauvignon

 blanc, chardonnay, gewürztraminer, chenin

 blanc, viognier en sémillon zijn de bekendste

 witte druiven met een respectabele reputatie. De

lijst klassieke blauwe druiven kan worden aan-

gevuld met onder meer sangiovese, tempranillo,

syrah of shiraz, grenache, mourvèdre en merlot.

 Toch staan deze elitedruiven niet garant voor

goede wijn. Hun talent komt alleen onder de

 beste omstandigheden tot ontplooiing. Wat dat

 betreft is de naam van de druif op het etiket wel-

iswaar handig omdat je dan weet welk type wijn

 je kunt verwachten, maar het zegt niets over de

kwaliteit. Je beleeft meer plezier aan een goede

kadarka van een gedreven wijnboer dan aan eenmatige chardonnay van een massaproducent.

De rangorde staat bovendien niet voor altijd

 vast. Methoden en technieken veranderen. ‘Ver-

geten’ druivenrassen worden herontdekt. Onbe-

kende druivenrassen kunnen promoveren naar

de eredivisie wanneer zij met meer aandacht en

zorg worden behandeld. Talent moet immers ook

 worden herkend en gestimuleerd.

Spanje behoort – samen met Italië en Portu-

gal – tot de wijnlanden met de meeste

inheemse druivenrassen. Af en toe

ontworstelt zich er een uit de anoni-

miteit. In de provincie Galicië is datal meerdere keren gebeurd. Albariño

 bouwde tien jaar geleden al wereldwijd

een reputatie op, godello – ook een witte

druif – is hard onderweg, en de nieuw-

ste ontdekking heet mencía. Mencía is

de beste blauwe druif van de wijnre-

gio Bierzo. Ik ben er aardig verliefd

op geworden. Probeer Altos de

Losada (via Kwastwijnkopers.nl),

Gaba do Xil (via Chabrolwines.

com) of Pittacum (zie wijntip).

Rare druivenDe ‘edele druivenrassen’ mogen de beste

reputatie hebben, het zijn vaak onbekende,

inheemse druiven die verrassen.

Han Sjakes is freelance

 journalist en vinoloog.

GaliciëTwee korte bezoeken aan

Galicië maakt me geen spe-

cialist van Spanjes groenste

provincie, maar ik wil toch

een paar bijzonder mooie

adresjes met u delen:

Bodega Viña Meín heeft

een vakantieappartement

midden tussen zijn wijngaar-

den in het dorpje Leiro in

de wijnregio Ribeiro. De

witte wijn van het huis is

een bonte mix van zes

druivenrassen: albariño,

treixadura, godello, torron-

tés, loureira, lado en albilla, 

Vinamein.com.

Adega do Emilio in Ouren-

se is een erg mooie, enorm

grote en drukbezochte zaak

met verrukkelijke tapas,

Adegadoemilio.com.

Restaurante Bitadorna 

aan de boulevard van het

pittoreske kustplaatsje

A Guarda is een topadres

voor mosselen, inktvis,

gamba’s, krab, oesters en

kreeft, Bitadorna.com.

Onbekende druivenrassenkunnen promoveren

naar de eredivisie

<

Eten & drinken Wijn

 WijntipEen harmonieus geheel van

zoete kersen en pruimen,

kruidigheid, paddestoelen,

zwoele houtaroma’s en ris-

se zuren. Zacht in de mond,

verfjnd en elegant, ondanks

een alcoholpercentage

van 14,5%, en een lange,

chocoladeachtige adronk.

Pittacum Barricas 2006.

Voor verkoopadressen zie

Goudenton.nl, € 14,95. Ook

verkrijgbaar bij de Makro.

 

Page 55: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 55/86

 

11 - 2011 55

Gespot Wonen

Culinaire bijbelEen prachtcadeau – met het oog op

de feestdagen – voor enthousiaste

hobbykoks: de beroemde Larousse

Gastronomique, maar dan in een be-

taalbare paperbackeditie die luxe oogt

dankzij de mooie cassette waarin de

drie delen huizen. Deze klassieker uit

1938 is weer helemaal up-to-date, met

bijna 3000 pagina’s info over produc-

ten en technieken, én met heel veel

recepten van beroemde koks. Uitgege-

ven door Kosmos, prijs € 49,95.

Hangende tulbandVooral boven een eettafel of kookeiland

komt de dimbare pendellamp Soufflé tot

zijn recht. In wit of zwart, binnenin helder

wit en met een opvallende kabel in rood of 

zwart/wit. Vanaf € 773,-. www.modular.nl

Back to natureVoor een rustieke, back-to-nature-look in huis: het nieuwe ‘boom-

stammenbehang’ van Graham &

Brown. Niet alleen geschikt om

van een saai muurtje een eyecat-

cher te maken, maar ook leuk als

bekleding van bijvoorbeeld een

achterwand in een vitrinekast.

Afmeting: 10 m x 53 cm. Advies-

prijs: € 29,95. Te koop bij Gamma

en via www.grahambrown.nl.

Uit DuitslandHij heeft wel iets weg van een dikke reep chocola, en

dus is-ie ook zo gedoopt: de nieuwe bank Chocolat

van het Duitse Bretz. In meerdere afmetingen en

uitvoeringen, vanaf ca. € 4400,-. Voor verkoopadres-

sen in Nederland, zie www.bretz.de.

Stil & sterkHet is een krachtpatser, maar wel een stille, deze nieuwe

blender van Magimix. Met een zeer krachtige motor

(1200 watt) voor het malen, hakken en mixen van ijs-

klontjes, noten, vlees, enzovoort. Hij heeft vier instelbare

snelheden – van razendsnel tot heel langzaam – en een

minikom voor kleinere hoeveelheden. Inhoud: 1,8 liter.

Prijzen: € 199,- (in zwart, exclusief minikom) en € 249,-

(rvs-uitvoering, inclusief minikom).

Page 56: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 56/86

 

Híj heeft gouden handjes, zíj is creatief. En dat is de ultieme combi

als je, als starters op de woningmarkt, voor de uitdaging staat om

 van een bijna dertig jaar oud rijtjeshuis in Gorinchem je eerste

eigen thuis te maken.

‘Hij’ en ‘zij’ zijn Hendrik en Janneke Visser. Ze vertellen dat ze geen van

 beiden eigenlijk iets hadden met dit vestingstadje aan de Boven-Merwede;

Hendrik groeide op in Werkendam, Janneke in Leerdam. “De keuze voor

Gorinchem was vooral een praktische. Het lig mooi in het midden en heeft

een station.”

 Via Funda.nl vinden ze al snel iets dat ze aanspreekt: een ruime tussenwo-

ning met een plantsoentje voor de deur, in een autovrije straat in een groene

 wijk, met scholen en winkels om de hoek.

 Vanaf april 2007 klussen ze zeven maanden lang elk vrij uurtje in het huis.Ze leggen zichzelf een keiharde deadline op: 1 november 2007 móet alles af 

zijn, want op die datum gaan ze trouwen. Zowel Janneke als Hendrik woont

nog thuis, en ze zijn vastbesloten om de huwelijksnacht in hun nieuwe huis

door te brengen.

 Tijdens het opknappen van de woning kiezen ze niet altijd de makkelijkste

 weg. Zo besluiten ze – op advies van Jannekes moeder, die binnenhuisarchitectis en het stel deze maanden geregeld met raad en daad terzijde staat – om de

muren tussen woonkamer, hal en keuken deels weg te breken en te verplaatsen.

Ze plukken de vruchten van ideeën die Hendrik tijdens zijn werk opdoet in

de interieurs van vaak zeer luxe ingerichte binnenschepen. Dankzij de hulp

 van familie en vrienden wordt de deadline gehaald: op 1 november is het pa-

leisje van het kersverse echtpaar Visser klaar. Een optrekje waarin zelfs – onder

het schuine dak op zolder – ruimte blijkt voor de eigen praktijk waar Janneke

al zo lang van droomt.

Het is fotograaf Ed die zich realiseert dat er nergens een tv staat. Even

denken we nog dat die listig is weggewerkt in één van de door Hendrik zelf 

gemaakte kasten. Maar dat blijkt niet het geval. Janneke legt uit dat ze, áls ze

iets willen zien, dit op de pc doen. “We hebben daar heel bewust voor gekozen.

 We willen niet zo’n stel worden dat ’s avonds na het werk alleen nog maar op

de bank zit te zappen.”

Meer zien? Kijk op www.artsenauto.nl/huis. Ook meedoen? [email protected]

Wie Janneke Visser-Kievit (25, beeldend therapeut bij Yulius in Dordrecht,

instelling voor kinder- en jeugdpsychiatrie, met tevens praktijk aan huis –

www.therapie-feel.nl) en Hendrik Visser (28, meewerkend voorman in de

scheepsbetimmering)

Huis tussenwoning in Gorinchem

Bouwjaar rond 1979

Wonen hier sinds november 2007

Doorzonpaleisje

 Vastbesloten om de huwelijksnacht in hun nieuwe huis door te brengen

56  11 - 2011

 TEKST monique bowman  FOTOGRAFIE ed van rijswijk 

Mijn huisWonen

<

Page 57: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 57/86

 

11 - 2011 57

Page 58: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 58/86

 

58  11 - 2011

 Voor zorgprofessionals met een open geest Integrative Medicine is een nieuwe

benadering van gezondheid en zorg,

die in de VS is ingeburgerd in onder-

wijs, onderzoek en zorgpraktijk van

topinstituten als Harvard en Yale. In

Nederland heeft het – hier in 2003

geïntroduceerd door kinderarts Inès

von Rosenstiel van het Slotervaart

Ziekenhuis – nog weinig aanhang.

Karlien Bongers (chirurg) en Astrid

van Koppen (sociaal en organisatie-

psycholoog) willen dit veranderen en

schreven het eerste Nederlandse

boek over dit onderwerp. Ze schetsen

hoe Integrative Medicine de Neder-

landse gezondheidszorg beter kan

laten aansluiten bij de behoeften

van patiënten. De huidige zorg werkt

nog te veel vanuit een in hun ogen

achterhaalde scheiding van lichaam

en geest. Deze zorgvisie schiet met

name tekort om de vele chronische

zieken te kunnen helpen.

De vier pijlers van Integrative Me-

dicine zijn: een gelijkwaardige relatie

tussen arts en patiënt; veel aandacht

voor preventie en leefstijlinterventies;

frequente inzet van complementaire

behandelingen; en een ‘helende’,

aangename fysieke omgeving.

Voor zorgprofessionals met een

open geest een inspirerend boek.

[Frank van Kolfschooten]

Jaap Koot (Groesbeek, 1953) is direc-

teur van het Nationaal Instituut voor

Gezondheidsbevordering en Ziektepre-

ventie. Zijn favoriete pil: De keizer aller 

 ziektes. Een biografie van kanker vande Amerikaanse oncoloog en schrijver

Siddharta Mukherjee.

Karlien Bongers en Astrid van

Koppen, Integrative Medicine,

Uitgeverij De Arbeiderspers,

€ 29,95.

Lezen & kijken Boeken

“Dit is een boek dat je op alle

mogelijke manieren aan het

denken zet”, zegt Jaap Koot,

directeur van het Nationaal Instituut voor

Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie

(NIGZ). “ De keizer aller ziektes van SiddhartaMukherjee geeft een fantastisch overzicht

 van de eeuwenlange zoektocht naar de

oorzaken en behandelingsmogelijkheden

 van kanker. Dat is tegenwoordig de belang-

rijkste ziekte in Nederland; alle artsen krij-

gen ermee te maken, in welk specialisme

ze ook werken. Indrukwekkend vind ik

hoe Mukherjee het failliet van ons lineaire

medische denken aantoont: het denken in

één ziekte met één oorzaak en één behande-

ling. Hij laat zien dat kanker geen ziekte met

één oorzaak is. Er moet altijd een samenspel

zijn van genetische, toxische, omgevings- en

leefstijlfactoren, die allemaal bijdragen aan

kleine mutaties die bij elkaar opgeteld een

ontsporing in de celdeling veroorzaken. Pas

dan wordt het kanker.”

 Volgens Koot is het een realistisch maargeen pessimistisch boek. “Ik vind het mooi

dat hij de weg voorwaarts laat zien. We

moeten heel anders over behandelingen

gaan denken. De tijd is rijp voor personali-

zed medicine, waarbij je iemands genoom

legt naast zijn leefstijl en de toxische facto-

ren waarmee hij te maken heeft. Als je al

die factoren optelt, kun je een risicoprofiel

maken voor kanker en een adequate behan-

deling geven. Maar we zullen kanker nooit

helemaal kunnen uitroeien, omdat het voor

een belangrijk deel ook een ouderdoms-

ziekte is. Als het lichaam op zeker moment

op is, hoort ontspoorde celdeling daarbij.”

Prachtig vindt Koot ook hoe Mukherjee

laat zien welke rol belangenverstrengeling

kan spelen in de geneeskunde. “We beschou-

 wen ons vak als ethisch en hoogstaand,

maar het is ontluisterend om te lezen hoe

chirurgen en farmaceutisch oncologen

lange tijd met elkaar hebben gestreden

over hun behandelingen. Als arts in de pu-

 blieke gezondheid ben ik geïntrigeerd doorMukherjees verhaal over de perfide manier

 waarop de tabaksindustrie zijn belangen

 verdedigt en politici, maar ook medici voor

zijn karretje weet te spannen. Ook in Neder-

land. Wij hebben politici die streng tegen

harddrugs willen optreden, maar zodra

iemand één vinger uitsteekt naar tabak, een

 veel grotere bedreiging voor de volksge-

zondheid, beginnen ze over betutteling en

 vrije keuze van de burger. Alle politici die

zich bezighouden met gezondheidszorg

zouden dit boek moeten lezen.”

Jaap Koot, directeur NIGZ

 TEKST FRANK VAN KOLFSCHOOTEN FOTOGRAFIE DE BEELDREDAKTIE/ERIK VAN ’T WOUD

“De tijd is rijp voor personalized medicine”

Page 59: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 59/86

 

11 - 2011 59

Dvd’s Filmfan

De 27-jarige dierenarts RoselindeGoselink houdt van lms in uiteen-lopende genres maar lang niet allesmaakt indruk of beklijft. Een posi-tieve uitzondering vormt Inception  (Christopher Nolan, 2010), die haar

nog helder voor de geest staat.

“Een duidelijke filmsmaak heb ik

niet. Actie of romantische komedie,

ik vind veel leuk, zo na het werk op een

regenachtige avond. Maar in veel gevallen

denk ik later bij het horen van een titel

‘waar ging dit ook alweer over?’ Inception 

intrigeert echter, nog steeds.

Ik weet nog dat ik de eerste keer, toen ik

de film in de bioscoop zag, op het puntje

 van mijn stoel zat en goed ben gaan oplet-

ten om het verhaal te kunnen volgen. Hetthema, de droomwereld, lijkt een beetje

op dat van The Matrix, maar ik vind Incep- 

tion sterker omdat het voor mijn gevoel

dichter bij de werkelijkheid blijft. Naast

hoofdpersoon Leonardo DiCaprio als

dromendief Dom Cobb, spreekt de rol van

Ellen Page aan. Als Ariadne, een student

die droomwerelden ontwerpt, helpt ze de

kijker zich een weg door het doolhof te

 banen.

 Je valt midden in het verhaal en wordt

meteen meegevoerd, zonder dat iets wordt

uitgelegd. En voordat je er erg in hebt, ben je tweeënhalf uur verder en is de film

 voorbij. Het einde is bevreemdend en die

eerste keer bleef ik met vragen achter.

Normaal hou ik daar niet van bij een film,

hier past het wel bij.”

Ook meedoen? [email protected]

Duivelse pil

Het verhaal is eeuwenoud maar boeit steedsopnieuw. Een man (nooit een vrouw) is op

zoek naar bovenmenselijke krachten, en sluit

een pact met de duivel. Die zorgt voor het

gevraagde, maar wel tegen een prijs. Goethes

dokter Faustus deed dit al in de 15de eeuw;

net als, wil de legende, bluesgitarist Robert

Johnson in de jaren dertig van de vorige eeuw.

En nu dus Eddie Morra: schrijver met een

writer’s block – totdat hij, bij toeval, de hand

legt op een nieuw, clandestien product van

een roekeloze farmaproducent, dat van hem

een supermens maakt. Of beter: van zijn

hersenen súperhersenen. Zodat die lang uit-gestelde debuutroman ineens in no time af 

is, én briljant. En Eddie al gauw het schrijver-

schap inruilt voor een flitsende sprint naar de

top van New Yorks financiële wereld, ieder-

een voorbijsnellend met superieure inzichten

die met lichtsnelheid tot hem komen...

U snapt het al: problemen blijven niet uit.

Zeker niet als Eddie te maken krijgt met een

gewetenloze zakentycoon (De Niro). Maar

een voorspelbare afloop heeft Limitless níet.

[Flip Vuijsje]

 The horror…

Ook deze film uit 2002 draait om een uit de

hand gelopen medisch experiment. Boven-

dien is hij van Danny Boyle, die nooit een

slechte film maakte, en soms zelfs uitge-

sproken meesterwerken, zoals Trainspotting  

uit 1996 en Slumdog Millionaire uit 2008.

28 Days Later begint met de bevrijding uit

een Engels laboratorium van apen waarmee

onderzoek wordt gedaan naar een extreem

gevaarlijk virus. Het gevolg is een ongerem-

de epidemie onder de Engelse bevolking,

die ten prooi valt aan een soort dodelijke

mensdolheid.

De film vertelt het verhaal van een

handvol overlevers die (nog) niet besmet

zijn. Indringend soms, en angstaanjagend.

Maar naar het einde toe ook steeds meer

een klassieke horrorfilm, met de nodige

dosis absurdisme en zelfs (heel speciale)

humor. Maar daar moet je natuurlijk wel van

houden. [Flip Vuijsje]

Nieuw op dvd

Moderne klassieker

28 Days LaterVerenigd Koninkrijk, 2002Cast Cillian Murphy, Naomie Harris,

Brendan Gleeson, Christopher Eccleston

Regie Danny Boyle

Speelduur 113 minuten

   I   N   T   E   R   V   I   E   W   :   B   R   A   M   V

   A   N   S   C   H   A   I   K   /   F   O   T   O   :   D   E   B   E   E   L   D   R   E   D   A   K   T   I   E   /   F   R   E   D   D   Y   S   C   H   I   N   K   E   L

 

LimitlessVS, 2011

Cast Bradley Cooper, Anna Friel, Robert De Niro,

Abie Cornish, Andrew Howard

Regie Neil Burger 

Speelduur 105 minuten

Page 60: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 60/86

 

00  1 - 2011

Hoewel Macedonië buiten het Balkangeweld wist te blijven, lieten

Nederlandse toeristen de meest zuidelijke republiek van het voor-

malige Joegoslavië lange tijd links liggen. Maar het kleine staatje is

sinds kort weer terug op de kaart. Wie een ongerepte, eigenzinnige

en zonnige plek zoekt, moet er nú naartoe, aldus journalist/historicusDirk-Jan van Baar. ‘Want straks zijn al die Nederlanders er weer.’.

 teKst DIRK-JAN VAN BAAR

 

Suriname

 Voor driekwart bedekt met ongerept Amazonewoud,de geschiedenis voor het oprapen, en bewoners die

altijd in zijn voor een praatje. In het Nederlands.

Redenen genoeg om Suriname te bezoeken. En dan is

er nog dat gevoel. Iets diepers dat deze bestemming

onweerstaanbaar maakt.

 teKst KARIN RUS

Nederlands in de tropen

Page 61: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 61/86

 

>

 

   F   o   t   o   :   c   a   t   h   e   r   i   n   e   K   a   r   n   o   W

   /   c   o   r   b   i   s

Page 62: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 62/86

 

Suriname, ik kan jou niet loslaten! 

Suhu-ri-name, jij bent mijn liefde! 

Het liedje schalt uit de speakers

 van Uncle Ré, een klein eetstal-

letje in Paramaribo. Het nummer zet me

aan het denken. Kun je verliefd zijn op

een land? Het heeft er alle schijn van.

Ik kom steeds terug, wil altijd langer

 blijven en stap steevast met pijn in mijn

hart het vliegtuig in. Ook nu wil ik na

één dag al niet meer weg, bedenk ik als

ik aan de Waterkant zit, dé ontmoetings-

plek van de stad. Hier wordt in de scha-duw van grote bomen bami gegeten, bier

gedronken en vooral veel gekletst.

Ruim de helft van de bevolking van

Suriname woont in Paramaribo, in

totaal zo’n 290.000 mensen. Via via

kent bijna iedereen elkaar wel en er zijn

nauwe connecties met Surinamers in

Nederland. Het doet allemaal erg dorps

aan; de mensen zijn open, vrolijk en

geïnteresseerd.

Behalve in de oude binnenstad met

zijn houten herenhuizen is Paramaribo

niet mooi. Het is ook geen bruisendemetropool. Wel is het een gezellige,

Caribische chaos waar je nooit om

een praatje verlegen zit en je je geen

moment hoeft te vervelen. Daarbij is het

een uitstekende uitvalsbasis voor een

tripje langs de kuststrook of reizen het

 binnenland in.

Stukje fetsen

 Wandelend langs de Waterkant – een

soort boulevard aan de rivier – kom je

diverse bezienswaardigheden tegen:

het imposante Fort Zeelandia, ofciers-

huizen, en een groot beeld van koningin

 Wilhelmina, dat uitkijkt over de Suri-

namerivier. De overdekte Centrale Markt

– rommelig, warm en druk – is ook een bezoekje waard. Creoolse vrouwen uit

het binnenland prijzen er hun waar aan:

“Vers uit het bos!” Olie tegen muggen,

 boombast tegen koorts en kruiden voor

elke mogelijke kwaal.

 Veel rustiger is het aan ‘de overkant’,

de oostkant van de Surinamerivier. Een

klein bootje brengt mij met m’n ets in

tien minuten naar een vlak groen land-

62  11 - 2011

Suriname heet een tropisch

klimaat met het hele jaar

door temperaturen tussen de

25 en 35 graden. De beste

reistijd is tijdens de droge

periodes, tussen ebruari en

eind april en hal augustus en

eind november. Het prijspeil 

ligt een stuk lager dan in Ne-

derland, vooral eten en drank-

 jes zijn goedkoop. Excursies 

zijn vaak wel weer aan de prijs

vanwege de hoge transport- en

brandstoprijzen. Het binnen-

land bezoeken gebeurt eigenlijk

altijd georganiseerd, want er

gaan geen regelmatige

vluchten – touroperators

charteren een toestel bij vol-

doende animo – en ook boten

hebben geen dienstregeling.

Overnachten kan in lodges –

hier is sanitair en een gene-

rator voor stroom – o op een

kampeerplek in een hangmat.

Activiteiten in de jungle kun-

nen bestaan uit wandelingen

met uitleg over fora en auna,

korjaaltochten, kajakken,

zwemmen en vissen, en een

kennismaking met de lokale

cultuur tijdens dorpsbezoeken.

Info & tips

   ©    y

   d   e   b   o

   u   m   a

     <

   F   o   t   o   :   t   h   i   j   s   h   e   s   l   e   n   F   e   l   d

 Vorige pagina’s: zicht op de Surinamerivier.

Foto’s vanaf linksboven met de klok mee: laat17e-eeuwse Hollandse huizen in Paramaribo;

 verkoopster van knippa op de Centrale Markt;

zicht op Paramaribo met Fort Zeelandia op de

 voorgrond; meisje met een gevangen hagedis.

Page 63: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 63/86

 

Natuur & vogels

Delen van de Surinaamse jungle zijn beschermd gebied.

Zo is er het Brownsberg Na-

tuurreservaat iets ten zuiden

van Paramaribo, het Centraal

Suriname Natuurreservaat in

het midden en het Sipaliwini

Natuurreservaat bij de grens

met Brazilië. In het noordwes-

ten ligt het Bigi Pan natuurge-

bied, de grootste lagune van

het land en een paradijs voor

vogelliefhebbers. Water wordt

er afgewisseld door gras, riet

en moerasbossen waar lokale

vogelsoorten broeden en vogels

uit Noord-Amerika en Canada

overwinteren. Diverse lokale

touroperators organiseren spe-

ciale tours voor vogelaars.

Autorijden voor gevorderden

Autorijden in Suriname is een

uitdaging. Er wordt links gere-

den, verkeersborden zijn vaak

ver te zoeken, en de wegen zijn

soms ronduit spannend. Wie

de omgeving van Paramaribo

zelf per auto wil verkennen,

kan terecht bij internationale

autoverhuurders of bij één van

de kleinere lokale bedrijfjes.

Deze laatste optie is een stuk

goedkoper, maar qua verzeke-

ring gelden er andere regels

dan bij de grote jongens. Hou

er verder rekening mee dat met

alle kuilen, gaten en onverharde

wegen panne onderweg eerder

regel dan uitzondering is.

Vluchten, visa en veiligheid

KLM vliegt vijf keer per week

op Paramaribo. Bij een bezoek

aan Suriname worden diverse

inentingen aangeraden, zie

www.lcr.nl. Een visum à€ 40,-

is verplicht en verkrijgbaar bij

het Surinaamse consulaat.

Suriname is zeker geen gevaar-

lijk land, maar in Paramaribo

komen regelmatig

berovingen

voor. Het is

daarom aan

te raden na

zonsondergang

in de stad

alleen

per auto

of taxi te

reizen.

   F   o   t   o   :   F   r   a   n   s   l   e   m   m   e   n   s   /   h   h

   F   o   t   o

   :   a   d   a   m   W   o   o   l   F   i   t   t   /   c   o   r   b   i   s

   F   o   t   o   :   t   h   i   j   s   h   e   s   l   e   n   F   e   l   d

Page 64: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 64/86

 

64  11 - 2011

   F   o   t   o   :   t   h   i   j   s

   h   e   s   l   e   n

   F   e   l   d

   F   o   t   o   :   t   h   i   j   s

   h   e   s   l   e   n

   F   e   l   d

   F   o   t   o   :   p   a   t   r   i   c   i   a

   F   o   g   d   e   n   /   c   o   r   b   i   s

   F   o   t   o   :   t   h   i   j   s

   h   e   s   l   e   n   F   e   l   d

Page 65: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 65/86

 

11 - 2011 65

VvAA ledenreizen

     < schap vol koloniale geschiedenis.

Ik rij via een hobbelig paadje de

natuur in. ‘Weg naar Peperpot’

staat er op een bordje. Peperpot is

een oude kofeplantage die een

paar jaar geleden nog volledig

overwoekerd was. Inmiddels is de

renovatie begonnen, met behulp

 van subsidie vanuit Nederland.

De geschiedenis wordt onder de

 bladeren vandaan gehaald om van

Peperpot, zoals eerder gebeurdemet plantage Frederiksdorp, een

toeristische trekpleister te maken.

 Wie hier etst – hét vervoer-

middel voor een verkenning van

Paramaribo’s overkant – komt

langs plantages met namen als

 Voorburg en Mariënburg. Als ik

 bij Fort Nieuw Amsterdam een

stop inlas, zegt een voorbijganger

dat ik me hier vast thuis voel. Ik

kijk hem vragend aan en hij wijst

naar het fort: “Gebouwd van Hol-

landse bakstenen!” Ik vertel hemdat ik me hier zeker thuis voel,

maar dat dat meer met de sfeer

dan met de bakstenen te maken

heeft. Hij wil weten wat ik van

de president vind. Die president

is Desi Bouterse en het blijft een

 vreemde gewaarwording dat die

nu aan de macht is. De vorige keer

dat ik hier een aantal maanden

 woonde, was Venetiaan president.

Sommigen klagen over grote

prijsstijgingen en toenemende

corruptie, anderen dragen hun

nieuwe president op handen. Mijn

gesprekspartner hoort duidelijk

 bij de laatste groep.

Het bos in

Behalve in Paramaribo is het ner-

gens in Suriname druk. Zo heeft

Nieuw Nickerie, de tweede stad

 van het land, nog geen tiendui-

zend inwoners. In de kuststrook

leven mensen in slaperige dorpjes

die vaak niet groter zijn dan wat

er langs de weg te zien is. Verder

 bestaat dit gebied uit uitgestrekte

rijstvelden, een soort polder-

landschap dat heel Nederlands

aandoet. En dan zijn er nog de

plaatsnamen. Groningen is een

pittoresk dorp aan de Saramac-

carivier; Wageningen ligt rustiek

tussen de rijstvelden. Strandenzijn er niet, wel moerassen en

mangrovebossen vol reigers, rode

ibissen en regenwulpen – en niet

te vergeten kaaimannen.

 Van een geheel andere orde is

het Amazonewoud dat de rest van

het land bedekt. Dit ongerepte re-

genwoud (hier ‘het bos’ genoemd)

is grotendeels ondoordringbaar;

de enige manier om ergens te

komen is per vliegtuigje of boot.

Dat je hier ver van de bewoonde

 wereld zit, merk ik als ik een tripmaak naar het Boven Suriname-

gebied, diep in de zuidelijke

 jungle bij de bovenloop van de

Surinamerivier. Deze rivier is

 vanaf het plaatsje Atjoni de

enige weg dieper de jungle in.

Dit gedeelte van het binnenland

 wordt bewoond door marrons,

afstammelingen van gevluchte

slaven. Het is alsof de tijd hier

eeuwen heeft stilgestaan: wassen

en douchen gebeurt in de rivier,

er is geen elektriciteitsnet nocheen supermarkt.

Het Anaula Nature Resort, waar

ik overnacht, is een van de tiental-

len junglelodges in Suriname.

Gids Bernard, een marron die in

het gebied woont, neemt gasten

mee het regenwoud in. Een wereld

 vol torenhoge bomen, stekelige

struiken en lianen, die Bernard

duidelijk op zijn duimpje kent,

maar waar de gemiddelde wester-

ling hopeloos zou verdwalen. Hij

 wijst ons een oranje rotshaantje,

toekans en apen – ik zie ze pas als

ik zijn uitgestoken vinger volg.

 We praten juist over het feit dat

ik al voor de vijfde keer zijn land

 bezoek, als zijn mobiel gaat. Sinds

kort is dát hier wonderlijk genoeg

 wel: mobiele telefoonverbinding.

 Al bellend wijst Bernard op een

paar knalblauwe gifkikkers

die onder een boom verscholen

zitten. Als hij heeft opgehangen,

 wil hij weten waarom ik zo vaak

in Suriname ben. Is het soms de

liefde? Ja, maar niet zoals Bernard

 bedoelt: ik kan dit land gewoon

niet loslaten.  > 

Foto’s vanaf boven met de klok mee: uitzicht

over de rivier vanuit het indianendorpje

Palumeu; drie meisjes in het binnenland;

aankomst-en vertrekhal van vliegveld Kajana;

kleurrijke korjalen; blauwe gifkikker.

Suriname Experience(11- of 15-daagse rondreis)

In samenwerking met Travel Trend biedt VvAA reisbureau

een rondreis door Suriname in internationaal gezelschap. Tijdens deze reis maakt u kennis met Paramaribo en om-

 geving, het landbouwdistrict Nickerie, en de traditionele

leefwijzen in het binnenland.

ProgrammaDag 1: Aankomst in Paramaribo.

Dag 2 & 3: Tijdens uw verblijven in de hoodstad

maakt u o.a. een historische stadswandeling, een

boottocht over de Commewijnerivier en een fetstocht

naar de voormalige plantage Peperpot.

Dag 4: Naar een resort in Overbridge, een gelied

vakantieoord aan de Surinamerivier.

Dag 5: Terug naar Paramaribo.Dag 6: Dag in Paramaribo.

Dag 7: Via Groningen naar het district Nickerie, met

o.a. een boottocht naar de Bigi Pan lagune, een

belangrijk ourageergebied voor watervogels, en een

bezoek aan polders en rijstvelden.

Dag 8: Nieuw Nickerie.

Dag 9: Nieuw Nickerie - Paramaribo.

Dag 10: Per korjaal zakt u de Surinamerivier a naar

Anaula.

Dag 11 & 12: Korjaaltochten en wandelingen door

het regenwoud.

Dag 13: Anaula - Paramaribo.

Dag 14: Paramaribo.Dag 15: Einde van de reis.

Prijs p.p.

11 dagen/10 nachten: vana € 896,-

15 dagen/14 nachten: vana € 1282,-

Inclusief

Rondreis volgens programma inclusie transers,

excursies en entrees, overnachtingen in (naar keuze)

eersteklasse/middenklasse hotels o middenklasse

hotels, 10 x ontbijt, 3 x lunch, 1 x diner (11 dagen)

o 14 x ontbijt, 7 x lunch, 4 x diner (15 dagen), non-

alcoholische drankjes in het Anaula Nature Resort,

diensten van Nederlandssprekende gidsen tijdens

excursies.

Bijzonderheden

Geldig van 1 november 2011 t/m 31 maart 2012.

Wekelijks vertrek. Bij de 11-daagse rondreis worden

alleen dag 1 t/m 9 en dag 14 t/m 15 uitgevoerd. Uw

(internationale) reisgezelschap kan per onderdeel

wijzigen. Niet inbegrepen zijn de vliegreis, eventueel

acultatieve excursies, overige maaltijden, drankjes

en ooien.

Reserveringen

Voor meer ino en boekingen: www.vvaareisbureau.nl

o 030 247 48 97.

Page 66: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 66/86

 

advertentie

Page 67: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 67/86

 

 Joris van Drooge Reizen Vrije tijd

 Joris van Drooge

is reisjournalist.

Reisfotograaf Thijs Heslenfeld maakte een

reis van drie maanden door Suriname. Dat

maakte zo’n indruk dat hij er een fotoboek

aan heeft gewijd. De titel Au – Er tikt een

tijdbom in het Surinaamse oerwoud is een

verwijzing naar de gelukszoekers die diep in

het Surinaamse binnenland naar goud graven;

een bedreiging voor natuur en bewoners. Vanaf 

2 november te koop via boekhandel, Bol.com en

www.thijsheslenfeld.com. Prijs:€34,50.

Wie kent dat niet: op bezoek in een buiten-

landse stad, maar waar zitten nu al die leuke

eetadresjes? Voor Romegangers is er nu Desmaak van Rome, een stadsgids met 150

gouden adresjes voor koffie, ijs, lunch, aperitief 

of diner. Bezitters van een iPhone kunnen de

adressen ook in de App Store kopen voor € 3,99.

Eenmaal gedownload heb je alle adressen, weet

 je hoe je moet lopen en zijn er geen extra kosten

voor gebruik van internet in het buitenland.

Fotoboek Suriname

Gouden Romekompas

Ski-binnenschoen

• November is Kunst-

maand Ameland.

Zeventig kunstenaars

uit binnen- en buiten-

land gebruiken het

landschap als decor

voor hun schilderijen,

beelden en keramiek.

 

• M.i.v. komend voorjaar

gaat ArkeFly vliegen op

Sitia, waardoor het

minder drukbezochte

zuidoosten van Kreta 

beter bereikbaar wordt

voor de Griekenland-

liefhebber.

Kort

Het Frankrijk Huis introduceert

deze winter samen met skiverhuur-

der SkiSet de ski-binnenschoen,

een oplossing voor skiërs die

gebruikmaken van huurmateriaal

maar die qua hygiëne eigen schoe-

nen prefereren. De binnenschoen

is geschikt voor alle merken ski-

schoenen, gaat jaren mee en

is voor € 79,- te koop in de Ski-

Setwinkels in de Franse Alpen.

www.frankrijkhuis.nl

Slechtweervakantie 

Afgaand op de waterval aan persberichten en

brochures die ik ontvang, zou je bijna denken dat

mensen tegenwoordig niets liever doen dan op

wellnessvakantie gaan. Zo ver is het waarschijnlijknog niet, maar feit is dat ‘wellnessen’ flink in de lift

zit. Van Madeira tot Manhattan en van Oost-Vlieland

tot de Okavango Delta: als hotel tel je niet meer mee

 

 

zonder sauna’s en massagetafels. De Duitstalige

Alpenstreken lopen voorop. Daar heeft inmiddels elk

zichzelf respecterend Gasthof minimaal een half do-

zijn zweethutjes in de kelder. En in veel Oostenrijkse

gehuchten kun je net zo makkelijk een ayurvedische

massage krijgen als een portie Kaiserschmarren.

Je moet er wel het type voor zijn. Zo heeft niet

iedereen het vereiste geduld voor het langdurige

gepluk, gesmeer en gekneed – steevast begeleid

door zo’n zweverig ‘walvismuziekje’ en het aromavan etherische olie. Ikzelf word op een massage-

tafel vaak extreem onrustig. Omdat juist dan me te

binnen schiet dat ik nog de belastingaangifte moet

indienen, bijvoorbeeld. Vervolgens hoor je dan:

“Deze crème moet drie kwartier intrekken. Doodstil

blijven liggen alstublieft.”

Het grootste voordeel van wellnessvakanties

ontdekte ik tijdens een novemberweek in een Zuid-

Tiroler bergdal. De eerste dagen was het fraai weer

en wandelden we door zonnige Alpenweiden en

dampige herfstbossen. De rest van de week regende

het. Niet erg in zo’n kuurhotel. Uitslapen onder

donszachte dekbedden, wegzakken met een boek

in de ultraknusse lounge, afgewisseld met rondjes

langs sauna, zwembad en stoombad. De liefhebbers

in het gezelschap gaven zich over aan hooibaden,

honingmassages en chocoladepakkingen – die be-

handelingen bestaan echt. Om half twee het eerste

glas Gewürztraminer, en dan tevreden constateren

dat het nog stééds regent. In feite de ultieme slecht-

weervakantie: kán niet mislukken.

Nu op www.artsenauto.nl/reizen

 Tien tips voor een geslaagde wellnessvakantie.

Tevreden constaterendat het nog stééds regent 

11 - 2011 67

Page 68: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 68/86

 

68  11 - 2011

Totaal gehersenspoeld door een

 vriendin die jaren in Madrid

 woonde, was ik nooit zo van

de Catalaanse hoofdstad. Niet Spaans

genoeg, veel te internationaal. En die

stugge, arrogante Catalanen, daar had

ik ook weinig mee. Maar na een jaar in

Barcelona te hebben gewoond, ben ikom. Een heerlijke stad, juist mede door

die internationale allure. En die Catala-

nen bleken zo gek nog niet en, tegen alle

 verwachting in, reuze behulpzaam als je

een paar woordjes Spaans spreekt.

Ik had hier daarom graag geschreven

hoezeer ‘mijn’ stad ook een geweldige

 winterbestemming is. Lekker nippen

aan een goed glas Verdejo en genieten

 van het goede leven, terwijl Nederland

 wegkwijnt onder een koude, natte

deken. Maar helaas: Barcelona is in de

 winter gewoon heel erg... winters. Ik

 ben in januari verhuisd met visioenen

 van sandaaltjes en zomersproeten. In

plaats daarvan zat ik de eerste maand

te blauwbekken in een appartement

zonder isolatie en cv en waren de

normaal toch vrij vrolijke Catalanen

 veranderd in non-stop over het weer

klagende chagrijnen.

Kortom: niet doen. Wanneer dan wel?

De zomer doet het altijd goed natuurlijk,

maar in augustus zijn alle lokale be-

 woners de hele maand vertrokken en

nemen toeristen de stad over. Dus wie

het échte Barcelona wil meemaken,

komt in het (vroege) voor- of (late)

najaar. Met een beetje geluk is het eind

februari al bijzonder goed toeven op de

terrassen, en het slipperseizoen duurt

meestal voort tot en met november. Bij

 bezienswaardigheden waar je normaal

een halve dag voor moet uittrekken, kun

 je met een beetje geluk zo doorlopen.

Ook leuk is dat je in deze periodes des

te beter ervaart dat de hokjesgeest hier

nog niet overheerst. In hippe bars komen

niet alleen twintigers en dertigers,

maar ook opa en oma uit de buurt voor

hun dagelijkse neutje. Een fenomeen

 waar ik altijd erg van heb genoten. En

natuurlijk van de uitgebreide lunchesonder werktijd met grote glazen wijn

– de Catalanen mogen dan ‘tacaños’,

‘gierigaards’ zijn, maar niet met drank

– waardoor de productiviteit omgekeerd

correleert met de gezelligheid. Funest

 voor de economie natuurlijk, maar dat is

een ander verhaal.

Aan het water

De centrumwijken Raval, Gótico

en El Born zijn het hele jaar door

relatief toeristisch. Erg leuk om in

rond te struinen, maar ik verkies

een strandwandeling. Te beginnen

aan het eind van de Ramblas bij de

 voormalige visserswijk Barceloneta.

Zie je normaal door de getatoeëerde

lichamen het strand niet meer, in

het voor- en naseizoen ligt er geen

hond. De boulevard vervolgens in

drie kwartier aopen is absoluut de

moeite waard. De kustlijn wordt steeds

moderner en eindigt in Poblenou,

een oude textielindustriewijk waar

arbeiderswoningen langzaamaan

plaatsmaken voor moderne gebouwen.

Niet iedereen is ervan gecharmeerd,

maar veel creatieven, yuppen en de

gayscene weten de wijk te vinden. En

Barcelona

Oké, het is er dan wat minder zonnig, maar daar krijg je een hoop voor terug.

Rustiger terrasjes, kortere of zelfs geen rijen voor musea, alsnog dat gezonde

kleurtje en vooral: een meer lokale Barcelona-ervaring. Marleen Vos, ex-Bar-

celonees, doet een boekje open over het laagseizoen in ‘haar’ stad.

 tekst MARLEEN VOS

>

Nazomeren tussen de locals

Page 69: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 69/86

 

11 - 2011 69

Info & tipsEr gaan dagelijks meerdere vluchten

vanuit Nederland naar Barcelona (o.a.

Transavia, Iberia/Vueling en KLM). A-

stand luchthaven - stad ca. 15 km. Prijs-

peil: redelijk gelijk aan Nederland, maar

op culinair gebied gunstiger. Vervoer: 

prima en betaalbaar metronetwerk en

taxi’s, al kan ook veel te voet. Veiligheid: de zakkenrollers zijn hondsbrutaal en

sneller dan het licht (negeer te allen tijde:

“Er zit poep op uw jasje, zal ik u helpen

schoonmaken?”).

Vroege voorjaars- en late najaarstips:

• In de zomer kun je er je kont niet keren,

nu zijn het Picasso-museum in de wijk El

Born, het kleurrijke Miró-museum op de

Montjuïc en de Gaudímeesterwerken als

de Sagrada Família, Casa Milà (Eixample)

en Parc Güell (Gràcia) prima te doen.

•  Concert meemaken: bijzondere op-

tredens in het schitterende Palau de la

Musica Catalana in Gòtico o de Santa

Maria del Mar-kerk in de wijk El Born.

• Het lokale gevoel van volkswijken er-

vaar je perect in de caés en restaurants

rondom de pleinen in Gràcia en rondom

Carrer Blai in Poble Sec.

•  Batterij opladen in de spa: aanraders

zijn Aire de Barcelona, een fjn Arabisch

badhuis in El Born, de spa in Hotel Ma-

 jestic in Eixample en Six Senses Spas 

op de 42ste en 43ste verdieping van

Hotel Arts in Port Olimpic.

• Rondleiding in FC Barcelona’s stadion

Camp Nou is zeker een aanrader, net als

het bijbehorende clubmuseum en winkel.

www.fcbarcelona.com.

 Vanaf links boven met de klok mee: Plaça Reial

in de wijk Gótico; detail van Casa Milà; straatje

in Gótico; strand van Barceloneta; vitrine vol

lekkere tapas. Volgende pagina: Mercado de la

Boqueria; detail in Parc Güell.

   F   o   t   o   :   s   Y   L   v   a   I   n    s

   o   n   n   e   t   /   C   o   r   b   I   s

   F   o   t   o   :   a   n   p

 

   F   o   t   o   :   s   Y   L   v   a   I   n    s

   o   n   n   e   t   /   C   o   r   b   I   s

   F   o   t   o   :   s   Y   L   v   a   I   n    s

   o   n   n   e   t   /   C   o   r   b   I   s

Page 70: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 70/86

 

VvAA Ledenreis

Barcelona(3-daagse vliegreis)

Geen lange rijen voor bezienswaardigheden, sfeer proeven

in de smalle straatjes van de gotische wijk zónder drom-

men toeristen, en als het een beetje meezit zelfs nog een

 terrasje pikken: een bezoek aan Barcelona in het latenajaar of vroege voorjaar heeft zo z’n charmes. Samen

met stedenspecialist Sunair stelde VvAA reisbureau een

stedentrip samen met een paar leuke extraatjes.

Hotel

U verblijt in Grupotel Gravina, een driesterrenhotel in

een mooi gebouw dat dateert uit de 19de eeuw. Het

hotel ligt heel centraal, vlak bij de Plaza Catalunya,

het belangrijkste plein van Barcelona, op 15 minuten

lopen van Gaudís Casa Milà en Casa Batlló. Het me-

trostation Catalunya, dat verbindingen biedt naar de

rest van de stad, bevindt zich op 100 meter astand.

Het hotel heet een bar, een mediterraan restauranten kamers met gratis wif en satelliet-tv. In de straten

rondom het hotel bevinden zich veel restaurants.

Prijs p.p. (o.b.v. 2-psk)

1 november t/m 29 december 2011 € 225,-

2 januari t/m 29 ebruari 2012 € 225,-

1 t/m 31 maart 2012 € 239,-

1 april t/m 30 juni 2012 € 265,-*

* in deze periode geldt een weekendtoeslag van€ 8,- p.p.p.n. voor de

vrijdag- en zaterdagnacht.

Inbegrepen

Retourvlucht Amsterdam - Barcelona met KLM o.b.v. de

voordeligste klasse, luchthavenbelastingen en brand-stotoeslag zoals bekend per 1 september, 2 overnach-

tingen o.b.v. logies en ontbijtbuet, voucher voor 4 uur

gratis gebruik van een fets, voucher voor 1-daags ticket

voor BusTuristic, een hop-on hop-o bustour met meer-

talige gids en een 100% Barcelona stadsgidsje.

Bijzonderheden

Deze aanbieding is geldig van 1 november 2011 t/m 30

 juni 2012 o.b.v. beschikbaarheid. De vanaprijs is geba-

seerd op 2 personen in een 2-pers.kamer. Wanneer de

basisklasse van KLM volzit, gelden er toeslagen.

Reserveringen

Voor inormatie en boekingen: www.vvaareisbureau.nl

o 030 247 48 97.

dat zie je op de stranden; op een mooie dag kijk je hier je ogen uit.

Mar Bella doet haar naam eer aan en is wat mij betreft het mooiste

strand van de stad. Alleen, let wel: het eerste stuk is een naaktstrand.

Ook het Parc Central del Poblenou is een oase pal aan de kust, eenredelijk unicum in een stad waar groene rust- en schaduwplekken

ondergeschoven kindjes zijn.

Uit de hoogte

Een andere mooie manier om de stad tussen de locals te ervaren, is

een goede klim op de zondagmiddag – in de zomer is het daar te warm

 voor. De meeste winkels zijn dan toch gesloten en voor Catalanen

is zondag familiedag. Dit merk je in de restaurants, en op de twee

heuvels die de stad aan weerszijden ankeren: Tibidabo en Montjuïc.

 Voor beide geldt dat de klim leuker is dan de eindbestemming. Het

fort op Montjuïc is weliswaar mooi, maar doe mij maar een picknick

onderweg, tussen de Catalaanse gezinnen. En de top van Tibidabo

 wordt gedomineerd door een jaren zestig-achtige kermis, ver na degloriedagen. Doe het dus onder het motto ‘der Weg ist das Ziel’ en

geniet van het uitzicht!

Heb je de pech een nét iets te fris weekend te treffen, dan zijn de

 vele skybar- en dakterrassen een alternatief om letterlijk en guurlijk

op niveau te borrelen, dineren en genieten van de veelzijdige wereld-

stad waaraan ik mijn hart heb verpand. Inmiddels woon ik weer in

Nederland – althans nóg wel, de verhuisdozen staan alweer klaar voor

Kaapstad – maar ik ga nog maar wat graag terug. En inderdaad, bij

 voorkeur in het voor- en najaar.

70  11 - 2011

<

>

   F   o   t   o   :   s   p   a   a   n   s

   v   e   r   k   e   e   r   b   u   r   e   a   u

Page 71: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 71/86

 

advertentie

Page 72: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 72/86

 

72 11 - 2011

Dat uit de combinatie ‘reizen en cultuur’ mooie arrangementen ontstaan, toont VvAA 

reisbureau u op deze pagina’s. Een goed voorbeeld is de reis langs eeuwenoude

Oezbeekse steden aan de Zijderoute. Maar ook een rondreis door Spanje of Portugal

krijgt een bijzonder cachet met verblijf in historische pousadas of paradores.

 Wilt u alvast in de stemming komen, kijkt u dan vooral ook even op pagina 83. Daar 

 vindt u meer bijzonderheden over een inspirerend evenement in eigen land: de eerste

 VvAA cultuurdag op landgoed Mariënwaerdt.

VvAA Reizen

Onderwegnaa 

 

 r cultuur 

Samen met Spanjespecialist Mundicolor stelde VvAA reisbureau een

9-daagse fly-drive samen door de binnenlanden van Spanje, met over-

nachtingen in viersterren paradores. De route voert vanuit het zuiden,

dwars door de provincie Extremadura, langs onder meer Merida (vaak

het Spaanse Rome genoemd vanwege de vele Romeinse overblijfselen),

Cáceres (sinds 1985 op de Unesco Werelderfgoedlijst) en het bergdorp

Guadalupe, naar de tot nationaal monument uitgeroepen stad Toledo.

Prijs vanaf € 1089,- p.p. (bij 2 pers). Inclusief o.a. de vliegreis met

Iberia, 8 nachten logies/ontbijt in paradores en 8 etmalen autohuur.

Een Portugese variant op deze culturele autorondreis is er ook: de

8-daagse tour ‘Rondom Lissabon’ is speciaal voor leden van VvAA

samengesteld en voert, na een verblijf van twee nachten in Lissabon,

langs pousada’s in enkele van de mooiste en oudste stadjes van het

zuidelijk deel van Portugal.

Prijs vanaf € 789,- p.p. (bij 2 pers). Inclusief o.a. de vliegreis, 7 nach-

ten logies/ontbijt in pousada’s en 5 etmalen autohuur.

Voor beide autorondreizen geldt dat vertrek dagelijks kan plaatsvinden in

de periode t/m 15 december 2011 en van 7 januari t/m 30 juni 2012.

Paradores-en pousadatours

Schiphol Excellence Parking

In samenwerking met Schiphol Parking biedt

VvAA haar leden een aantrekkelijke korting van

30% op Schiphol Excellence Parking, dé parkeerfa-

ciliteit voor de reiziger die gesteld

is op snelheid, comfort en exclusiviteit. Deze over-

dekte garage, die via een corridor direct

verbonden is met de terminal – dichterbij parkeren

kan niet, biedt zeer ruime parkeervakken (bijna 3

meter breed). Ook is er een comfortabele wacht-

ruimte met diverse faciliteiten, zoals gratis wifi,

gratis koffie en thee, en sanitaire voorzieningen.

Ga naar www.vvaareisbureau.nl/parkeren voor

de exacte voorwaarden (o.a. geldig tot

16 april 2012) en om direct te reserveren met 30%

korting.

 

3 0 %  k o r t i n g 

Page 73: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 73/86

 

 Voor meer informatie en boekingen, zie www.vvaareisbureau.nl of bel (030)

 

11 - 2011 73

Kerst in Berlijn

Tijdens de kerstperiode is Berlijn

één zee van lichtjes. Het dak van het

Sony-Center wordt omgetoverd tot

een fonkelende sterrenhemel, op de

boulevard Unter den Linden glinsteren

verlichte bomen, en op veel plekken inde stad worden kerstmarkten gehou-

den. U kunt daarbij zijn, met dit aantrek-

kelijke vierdaagse kerstarrangement in

het Steigenberger Berlin, een van veel

faciliteiten en comfort voorzien vijfster-

renhotel dat centraal gelegen is, vlak bij

de Kurfürstendamm.

Prijs vanaf € 259,- p.p. (bij 2 pers.

en o.b.v. eigen vervoer). Inclusief 3

overnachtingen met uitgebreid ontbijt-

buffet, een ‘Heilige Abend’ dinerbuffet

op 24 december en een kerstdinerbuf-

fet op 25 december (beide buffetteninclusief diverse drankjes). Vertrek is

mogelijk op 23 en 24 december. Ver-

lengingsprijzen, prijzen voor een 3-psk

en evt. treintoeslag op aanvraag.

Ze worden vaak in één adem genoemd,maar zijn heel verschillend: Moskou en

Sint-Petersburg. Moskou biedt vooral een

wonderlijke combinatie van oud en nieuw.

Maar de stad is moderner dan ooit en

ontwikkelt zich in een razendsnel tempo.

Voormalig NOS-correspondent Peter

d’Hamecourt neemt u, tijdens de 7-daagse

groepsreis Moskou & Sint-Petersburg, al

wandelend mee door ‘zijn’ Moskou. In Sint-

Petersburg, een stad die de flair van een

Noord-Europese haven met de grandeurvan Versailles verenigt, bezoekt u natuur-

lijk de wereldberoemde Hermitage. Ook

hoort u er meer over de unieke verweven-

heid van de Nederlandse en de Russische

geschiedenis.

Prijs vanaf € 995,- p.p. Vertrekdata27

en 28 april, 15 juni, 3 augustus, 7, 14 en

21 september, 12 en 19 oktober 2012.

Uitgebreide programma-informatie vindt u

op www.vvaareisbureau.nl.

Met Peter d’Hamecourt door Moskou

Vanuit de lucht gezien heeft Oezbekistan,

tot 1991 onderdeel van de Sovjet-Unie,

wel iets weg van een tapijt, met zijn diep-

blauwe rivieren, groene oasen en witte

katoenvelden tegen een achtergrond van

berglandschappen en zandduinen. In dit

in Centraal-Azië gelegen land bevond zich

ooit een knooppunt van de Zijderoute.

U kunt kennismaken met deze exoti-

sche bestemming tijdens een 12-daagse

groepsreis, die wordt georganiseerd in

samenwerking met Voyage & Culture. De

rondreis begint in de ruim twee miljoen

inwoners tellende, verrassend moderne

hoofdstad Tasjkent. In groot contrast

met deze kosmopolitische stad staat de

volgende stop, Samarkand. Veel van de

historische gebouwen hier dateren uit de

14de eeuw, toen de beruchte Turks-Mon-

goolse krijgsheer Timoer Lenk deze plaats

tot de hoofdstad van zijn rijk uitriep.

De Zijderoute verder volgend bereikt u

Buchara, een indrukwekkende stad met

een eeuwenoud centrum vol bazaars,

moskeeën en badhuizen. Kleiner maar

eveneens zeer de moeite waard is Chiva,

een stad met een ommuurd, verbazing-

wekkend goed intact gebleven middel-

eeuws hart dat in 1990 door de Unesco

tot werelderfgoed werd uitgeroepen. De

reis wordt besloten met een laatste nacht

in Tasjkent, waarna u via Istanbul of Mos-

kou weer terugvliegt naar Amsterdam.

Prijs vanaf € 1745,- p.p. Vertrekdata 

6 april, 1 mei, 7 september, 12 oktober

2012. Het uitgebreide programma vindt

u op www.vvaareisbureau.nl.

Kennismaking met Oezbekistan

 VvAA top-5

Cultuurtrip

1. Moskou & Sint-Petersburg

2. Spaanse steden

3. 'Historische cruises'

4. Sicilië

5. Egypte

Page 74: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 74/86

 

74 11 - 2011

[Gids uitgelicht] Senior Vakantie Plan

De winterbrochure van Senior Vakantie

Plan, specialist in groepsreizen voor

ouderen, biedt naast diverse arrangemen-

ten rond Kerst en Oud en Nieuw in Neder-

land en Duitsland ook (rivier)cruises en

arrangementen in Spanje of Portugal.

Met ruim 40 jaar ervaring biedt Se-

nior Vakantie Plan vakanties waarbij de

programma’s en dagindeling zorgvuldig

worden afgestemd op de mogelijkheden

en interesses van de reizigers. De bege-

leiding beschikt over een medische ach-

tergrond (uitsluitend uit voorzorg). U kunthet programma van Senior Vakantie Plan

kosteloos opvragen bij VvAA reisbureau:

030 247 48 97.

Voor alle reizen op deze pagina’s gelden bemiddelingskosten en boekingsvoorwaarden.

Zie voor meer informatie www.vvaareisbureau.nl of bel 030 247 48 97.

VvAA Reizen

architectuurboeken uit Rubens’ biblio-

theek en schilderijen van de meester

zelf. In samenwerking met Holland Inter-

national is een VvAA Rubens-arrangementsamengesteld, met verblijf in het nieuwe,

trendy Sir Plantin hotel in het centrum, ca.

700 meter van het Centraal Station, in de

Art Nouveau-wijk Zurenborg.

Prijs € 99,- p.p. Inclusief o.a. 2 over-

nachtingen in een 2-psk, 2 x ontbijtbuf-

fet, een fles wijn in een giftpack t.w.v.

€ 27,75, gratis minibar (water, frisdrank

en bier), entree voor het Rubenshuis,

inclusief de expositie. Verder ontvangt

u per boeking een designer shopping bag

van ontwerper Tim van Steenbergen. Ver-

lengingsprijzen, prijzen voor een 3-pers.

kamer en evt. treintoeslag op aanvraag.

‘Historisch cruisen’ met Fik Meijer

Voor liefhebbers van mediterrane geschiedenis is hij geen onbekende: Fik Meijer,

auteur van tal van boeken over de Klassieke Oudheid. Tijdens een cruise door het

oostelijke Middellandse Zeegebied zal hij verschillende lezingen houden. Leden

van VvAA kunnen zich nu al inschrijven voor deze cruise, die plaatsvindt van

29 augustus t/m 12 september 2012. De reis voert langs de kusten van Zuid-

west-Turkije en Griekenland (o.a. de Cycladen, Peloponnessos, Chios en Symi).

U verblijft tijdens deze cruise, die begint in Athene en eindigt in Istanbul, aan boordvan het ms. Minerva, een kleinschalig cruiseschip. Tijdens de trajecten op zee biedt

Meijer boeiende inzichten in geschiedenis, gewoonten en

gebruiken van de Romeinen en Grieken.

Prijs € 3185,- p.p. Exclusief  

excursiepakket. Kijk voor

uitgebreide informatie en

reservering van deze cruise

– waarvoor een beperkt aantal

plaatsen beschikbaar is – op

www.vvaareisbureau.nl of 

neem contact op met Thecla

Amoureus, 030 247 45 52.

Antwerpen bevat alle ingrediënten voor een ontspannen

weekendje weg: oude én nieuwe architectuur, een keur aan

restaurants, een breed winkelaanbod en een gezellig uit-

gaansleven. Een extra reden om binnenkort naar Antwerpenaf te reizen is de tentoonstelling Palazzo Rubens. De mees- 

ter als architect, die nog t/m 11 december te zien is in het

Rubenshuis. Naast werken van Michelangelo, Giulio Romano,

Van Dyck en Jordaens presenteert het museum kostbare

Rubens in Antwerpen

Onderweg

Page 75: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 75/86

 

 Voor meer informatie en boekingen, zie www.vvaareisbureau.nl of bel

 

11 - 2011 75

Mijn favorietEen van mijn grote passies is wielren-

nen; ik breng ongeveer 6000 km per jaardoor op mijn racezadel. De afgelopen  jaren heb ik deelgenomen aan tal van cyclosportieven en toertochten in Europa en heb de meest bekende cols in Europa wel bedwongen. Daaronder veel indrukwekkende,maar de mooiste col die ik ooit ben opgefietst is deStelvio, met zijn hoogte van 2758 meter een van dehoogste passen in Europa. Vanuit Prad am Stelvio fiets 

 je via maar liefst 48 haarspeldbochten naar de top,onderweg genietend van het fenomenale uitzicht op hetOrtlermassief. Goed nieuws voor wielrenliefhebbers: 

ook in 2012 organiseert VvAA reisbureau een reis naarde Dreilandergiro waarin de Stelvio is opgenomen!Mijn eigen grote wielerwens is om mee te doen aan deCape Argus Pick’n Pay Tour in Kaapstad. Deze mooistewielertocht ter wereld biedt VvAA reisbureau in maart2012 voor het eerst aan. Zien we elkaar daar?

Martin de Ruiter,VvAA reisbureau 

Verrassend Boedapest

Er zijn steden die zeer de moeite waard zijn

maar die – bij het kiezen van een bestem-

ming voor een stedentrip – vaak over het

hoofd worden gezien. De Hongaarse hoofd-

stad is een voorbeeld van zo’n ‘vergeten

stad’. Karakteristiek voor Boedapest zijn

de stadsdelen Boeda en Pest, van elkaargescheiden door de Donau. Boeda is heu-

velachtig en groen, met villawijken en di-

verse bezienswaardigheden waaronder de

vermaarde Burcht; Pest is het stadsdeel

van de historische gebouwen, boulevards,

winkelstraten, koffiehuizen en niet te ver-

geten de vermaarde badhuizen. Voor een

aantrekkelijke prijs boekt u deze winter een

stedentrip naar Boedapest, met verblijf in

het viersterren Continental Hotel Zara.

Prijs vanaf € 315,- p.p. (van 1 november

t/m 31 december). Inclusief drie over-

nachtingen met ontbijt en transfer. Vertrek is dagelijks mogelijk.

USA/Canada informatieavond

Benieuwd naar de vakantiemogelijkheden in deze uitgestrekte landen?

Op zoek naar praktische informatie over het rondreizen per huurauto of 

camper, over het reserveren van campings, of over specifieke routes?

Kom dan woensdagavond 16 november naar het hoofdkantoor van VvAA

in Utrecht voor de USA/Canada informatieavond van VvAA reisbureau.

Er zijn presentaties over West- en Oost-Canada, West-USA en Florida,

treinreizen, individuele en groepsreizen, reizen per camper (er staan 2

exemplaren voor de deur), en een Alaska cruise (Holland America Line).

Uiteraard kunt u ook informatie inwinnen over de rondreis die u van plan

bent te gaan maken. De informatieavond begint om 18.00 uur. Aanmel-

den kan tot 9 november via www.vvaareisbureau.nl/USACanada. Hier

vindt u ook meer details over de avond. Deelname is gratis.

Page 76: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 76/86

 

76  11 - 2011

Welkom bij VvAA Samen met meer dan 100.000 collega’s bent u lid van de Vereniging VvAA. Op haar beurt is

de Vereniging enig aandeelhouder van VvAA groep bv. Samen vormen wij ‘VvAA’: een leden-

organisatie die kennis, zekerheid en service biedt aan (para)medici, studenten en zorginstel-

lingen. Elke maand belichten wij een belangrijk aspect van onze dienstverlening. Deze keer

 vertelt Onno Walch, senior jurist bij VvAA, over rechtsbijstand aan de leden.

Onno Walch adviseert leden die een

rechtsbijstandverzekering bij VvAA heb-

ben agesloten omtrent hun juridische

positie, o staat hen bij als er juridische

geschillen ontstaan. Walch: “Mijn ocus

ligt op rechtsbijstand voor zaken die de

beroepsuitoeening van de leden aan-

gaan. Te denken valt aan juridische kwes-

ties op het gebied van het arbeidsrecht,

tuchtrecht, huurrecht, maatschapsrechten sociaal verzekeringsrecht.”

Walch: “Hoe zorgvuldig je ook probeert

te zijn, vroeg o laat kun je te maken

krijgen met een juridisch probleem. Pa-

tiënten zijn vandaag de dag bijvoorbeeld

eerder geneigd een klacht in te dienen

bij een tuchtcollege o klachtencommis-

sie. Daarnaast zijn veel leden behalve

arts ook werkgever, o huurder van een

praktijkpand. Wat doe je dan als er een

conict met de assistent ontstaat, o de

huur van de praktijkruimte wordt opge-

zegd?”

Maar ook als particulier kun je op pro-

blemen stuiten: een aanrijding, problemen

met je buren vanwege overhangende

takken, een verbouwing die volledig uit de

hand loopt, een vlucht naar een tropische

bestemming die wordt geannuleerd.

Voorbeelden genoeg voor zaken waarbij

behoete aan rechtsbijstand bestaat.”

Enorme impact

In al deze gevallen kan het noodzakelijk

zijn en is het vaak ook verstandig om

te worden bijgestaan door een juridisch

deskundige. Het is fjn wanneer de zor-

gen zo veel mogelijk uit handen worden

genomen. Walch: “Een juridisch probleem

heet een enorme impact. Een klant die

ik eens bijstond in het kader van een ar-

beidsconict op de werkvloer vertelde mij

dat het hem zo veel energie kostte en zo

veel slapeloze nachten opleverde, dat hij

overwoog zijn praktijk te beëindigen. Het

was voor de klant een enorme opluchting

dat ik het juridisch probleem van hem

overnam en hem met mijn ervaring kon

begeleiden en uiteindelijk het probleem

voor hem wist op te lossen.”

Het is in de huidige tijd verstandig een

rechtsbijstandverzekering te hebben.

Walch: “Eigenlijk mag een rechtsbijstand-

verzekering niet ontbreken in het pakket

van een zorgproessional. Maar ook een

gezin kan eigenlijk niet zonder. Belangrijk

is dat iemand daarmee tegen een relatie 

klein bedrag snel en gemakkelijk toegang

heet tot adviezen, waarmee grotere

problemen, advocaatkosten en kopzorgen

voorkomen kunnen worden.”

Een groot voordeel van de juristen

van VvAA rechtsbijstand is dat zij goed

ingevoerd zijn in de werkwijze van de be-

roepsbeoeenaars in de gezondheidszorgen op de hoogte zijn van wat er binnen de

gezondheidszorg o specifeke beroeps-

groepen speelt. Dat geet vertrouwen. Het

spreekt voor zich dat de juristen ook met

betrekking tot particuliere kwesties hun

mannetje staan.

Praktische insteek

De adeling Rechtsbijstand heet een

praktische insteek en een efciënte

werkwijze. Walch: “Wij vragen ons altijd

a waar iemand nú mee geholpen is. Een

dik dossier hoet de klant niet verder

te helpen. Met een teleoontje sla je

vaak veel stappen over. Er zijn meerdere

wegen dan de conventionele methoden

om tot een oplossing te komen, denk

bijvoorbeeld ook aan mediation. Maak

vroegtijdig gebruik van de polis. Het

advies van één teleoontje kan vaak een

hoop gedoe voorkomen. Preventie voor-

komt escalatie.”

Meer informatie over de dienstverlening van

VvAA rechtsbijstand vindt u op www.vvaa.nl.

U kunt ook rechtstreeks contact opnemen

via 030 247 49 99.

Over… de noodzaak van een

(beroeps)rechtsbijstandverzekering

   F   o   t   o   :   b   e   r   t   s   m   i   t   h

Page 77: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 77/86

 

11 - 2011 77

per telefoon 030 247 47 89

per e-mail [email protected]

per post Postbus 8153, 3503 RD Utrecht

bezoekadres Orteliuslaan 750, 3528 BB Utrecht

route bus 29 brengt u vanaf Utrecht CS in tien minuten

naar ons kantoor; de route per auto vindt u op

 www.vvaa.nl/contact.

meer informatie  www.vvaa.nl

Zo bereikt u ons Als u wilt reageren

het is vr ns belangrijk te weten wat 

u van nze dienstverlening vindt. Wij zijn

dan k geïnteresseerd in uw reactie,

psitief en negatief. Uw cntactpersn is

et eerste aanspreekpunt vr uw reactie

f uw klact. mct dat cntact in uw bele-

ving niet leiden tt een afdende antwrd

f een plssing, dan kunt u scriftelijk

een klact indienen bij de fddirectie

van VvAA grep. Dat kan per pst – et 

adres vindt u iernaast – f via een ail

naar [email protected]. onze klac-

tenfunctinaris zrgt vr een zrgvuldige

en tijdige beandeling van uw klact.

Als lid kunt u k een klact f een

vraag vrleggen aan et bestuur van

de Vereniging VvAA. het ailadres is

[email protected]. ok kunt u zic wenden

tt reguliere klacteninstituten f, als u er 

in verleg et ns niet uitkt, de gang 

naar de recter aken.

Wachtkamerpakket:‘kies zelf uw

medisch team’ 

medi nveber zijn alle nieuwe tarieven vr de

zrgverzekeringen beschikbaar en kan iedereen

pnieuw bepalen welke zrgverzekering het 

beste bij he f haar past. VvAA weet hezeer 

zrgprfessinals eraan hechten hun eigen be-

handelaars te kunnen kiezen. Daar start VvAA

haar zrgcapagne et de slgan ‘kies zelf uw

edisch tea’.

oNVZ, de uitveren-

de partij van de VvAA

zrgverzekering, biedt deze verzekering et 

ruie keuzevrijheid

k aan haar verige

verzekerden aan. o

dit te prten, is

er nu een speciaal

wachtkaerpak-

ket ntwikkeld dat 

bestaat uit een pster en een

standaard et brchures nder de neer: ‘De

belangrijkste keuzes in het leven aak ik liever 

zelf.’

VvAA leden die het belang van een vrije keuzein zrgverlening in hun wachtkaer aan hun

patiënten willen verbrengen, kunnen het pakket 

nline aanvragen. Daarbij aakt u kans p een

webadvies van een gereneerd webdesign-

bureau, want gekzen wrden als zrgverlener 

vraagt gede bereikbaarheid, k nline. De

winnaar ntvangt een advies ver het design van

de site en het ptialiseren van de nline vind-

baarheid. Aanvragen van het wachtkaerpakket 

det u via www.vvaa.nl/zrgverzekering.

VvAA online:platform wonen VvAA biedt nu alle dienstverlening voor

een compleet en persoonlijk woonadvies

op één online platform aan. Via www.

 vvaa.nl/wonen vindt u nu gemakkelijk

alle informatie en advies over zowel

de financiële, juridische en fiscale kan-

ten van wonen, als over persoonlijke

 woonwensen rond zaken als styling en

‘hoe wil ik wonen’. Het platform kende

al een hypotheekcheck, waarmee VvAA 

leden een gratis oriënterend hypotheek-

gesprek van een uur met een van onze

adviseurs kunnen aanvragen. Daar zijn

nu vier nieuwe services aan toegevoegd.

Om te beginnen kunt u hier nu de

 Argumentenkaart ‘hoe wil ik wonen’

downloaden, die aan de hand van een

aantal vragen rond de thema’s werken,

 wonen, geld en leven inzicht geeft in uw

 woonwensen en (financiële) mogelijk-

heden.

Met de nieuw toegevoegde hypotheek-

calculator berekent u op basis vaninkomsten en uitgaven de maximaal

mogelijke hypotheek.

Omdat VvAA belang hecht aan onaf-

hankelijke aanbeveling van haar dienst-

 verlening rondom wonen, wordt via

dit platform nu ook de onafhankelijke

  vergelijkingssite www.independer.nl

ontsloten. Hier kunt u uw ervaringen

delen met andere VvAA leden.

 Tot slot zullen de Ledemaatjes uit

de rubriek Onroerend goed uit Arts &

 Auto gratis een maand worden door-

geplaatst op het platform. Zo bereiktu met uw Ledemaatje een nog groter

publiek.

 Ter gelegenheid van de start van

het nieuwe platform, kunt u tot en

met 31 december meedingen naar een

exclusief stylingadvies van het ontwerp-

team van Piet Boon. U maakt kans op

dit stylingadvies door via de site uw

 woonwens voor ons te beschrijven. Ont-

dek de nieuwe mogelijkheden van het

platform op www.vvaa.nl/wonen.

Page 78: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 78/86

 

 Vvaavooru.nl voor een optimaal

pensioenadviesIn het verleden hebben velen een fnan

ciële voorziening getroen om er zeker

van te zijn dat zij er na hun pensionering

goed verzorgd bij zitten. Maar de agelo

pen jaren is er veel gebeurd en veranderd

op de fnanciële markten. VvAA wil u met

beleggingsverzekeringen van betere alter

natieven voorzien, zodat de gekozen op

lossingen blijven renderen zoals gepland

was. Als eerste partij biedt VvAA daarom

ook producten aan van andere aanbie ders, indien dit gunstiger voor u uitpakt.

Dit doen we vanuit het motto: ‘Het belang

van onze leden staat altijd voorop, ook

bij pensioenadvies. Zels als wij in eigen

vlees moeten snijden.’

Heet u een VvAA lijrenteverzekering

o kapitaalverzekering (op basis van

beleggingen), dan ontvangt u binnenkort

een brie waarin u kunt kiezen voor een

kosteloze indicatieve berekening die een

mogelijk hogere eindopbrengst toont dan

bij de huidige situatie. In alle gevallen –

met o zonder overstapvoordeel – staan

wij u bij met advies op maat voor het ma

ken van de juiste keuzen die passen bij

de ontwikkelingen in werk en leven. Wij

bieden daarvoor vier servicepakketten

voor pensioenadvisering die in service

niveau variëren van zelredzaamheid tot

proessionele begeleiding.

Wilt u weten wat VvAA voor uw pensioen

kan betekenen, kijk dan op www.vvaa.nl/

pensioen o op www.vvaavooru.nl.

78 11 2011

Vvaa NieuwsSamenstelling: VvAA groep

Vrije prijsvorming, en nu?Per 1 januari 2012 zijn er in de mondzorg

geen wettelijke maximumtarieven meer

en worden verdergaande eisen gesteld

aan transparantie van prijs, kwaliteit en

prestatie. Dit kan gevolgen hebben voor

de bedrijfsvoering, strategie en concur-

rentiepositie van tandartsen. Daarom

organiseert VvAA op 11 november het

symposium ‘Vrije prijsvorming, en nu?’,

 waar ondernemende tandartsen concrete

tips krijgen om deze ontwikkelingen op

een gestructureerde manier in goede

 banen te leiden. Menno Tusschenbroek,directeur van Associatie Nederlandse

 Tandartsen (ANT) houdt een presentatie

rond zaken als bedrijfsvoering, nan-

ciën, concurrentie en de veranderende

relatie tussen tandarts en patiënt. Pieter

Ramler, directeur VvAA opleidingen &

teamcoaching, verkent samen met de

deelnemers de visie op het vak en de

praktijk van tandartsen. Wat gaat goed

en waar liggen verbeterpunten? Welke

acties moet u in gang zetten?

Deelnemers kunnen vervolgens

deelnemen aan twee actieve workshops,

 waarbij u onder meer kunt kiezen uit:

Strategie en marketing (waar moet u op

letten bij het inzetten van marketing-

middelen), Samenwerking en mededin-

gingsrecht (welke (prijs)afspraken mag u

maken, wat is de rol van de NMa) en Be-

reken uw kostprijs (aan de hand van een

speciaal door VvAA ontwikkeld rekenmo-

del inzicht krijgen in uw kostprijzen) .

Datum 11 november.

Tijd 13:30 19:00 uur (inclusief buffet).

Locatie VvAA hoofdkantoor, Orteliuslaan

750, Utrecht.

Voor meer informatie en inschrijven 

vvaa.nl/vrijeprijsvorming. Deelname is

gratis voor VvAA leden.

 Symposium voor tandartsen op 11 november

2400 nieuwestudentledenHet nieuwe studiejaar is begonnen en de introductiedagen 2011 zijn weer achter de

rug. Voor het eerst konden (para)medische studenten met een speciale QR-code via

hun smartphone ter plekke lid worden. Aandachtstrekkers in de VvAA stand waren

de smartactie (‘word lid en maak kans op een weekendje gratis smart, inclusief 

 VvAA hotelbon’) en de Arts & Auto studentenspecial. VvAA heet alle 2400 studenten

die zich tijdens deze dagen inschreven van harte welkom en wenst hen veel succes

met de studie. Kijk op www.vvaa.nl/introductie voor de foto’s.

Page 79: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 79/86

 

11 2011 79

Op maandagavond 31 oktober van

21.00 - 22.00 uur vindt live vanuit het

hoofdkantoor van VvAA in Utrecht

het derde BNR-zorgdebat plaats.

Centraal staat het thema ‘Mag een

medicus fouten maken?’ Tijdens

dit debat gaat Harmke Pijpers

 van BNR Nieuwsradio in gesprek

met onder anderen Klaas Mol-lema van het Centraal Tuchtcol-

lege voor de Gezondheidszorg,

Matthijs Buikema (auteur van

Onder zeil, reconstructie van een

medische fout ) advocaat Ivo Sindram

(die zowel patiënten als artsen bijstaat

 bij medische fouten), vertegenwoordi-

gers in rechtsbijstand en ziekenhuis-

 bestuurders. Ook zijn de resultaten

uit VvAA’s derde trendonderzoek

‘medische fouten’ onderdeel van

het debat. (zie ook pagina 28)

Het BNR-zorgdebat en VvAA’s

trendonderzoek maken deel

uit van de serie: ‘Wat geld(t)

in de zorg?’ www.vvaa.nl/

 watgeldtindezorg. Aanmelden voor het bijwo-

nen van het debat kan nog

tot maandag 31 oktober

15.00 uur via www.bnr.nl/

evenement/maandagavond-

debat. Toegang is gratis. Ontvangst is

 vanaf 19.30 uur op het hoofdkantoor

 van VvAA, Orteliuslaan 750 te Utrecht.

Derde BNR-zorgdebat: 

Mag een medicusfouten maken?

1ste plaats voor team AMREF Flying Doctors

Dam tot DamloopAgelopen 18 september fnishten onder zeer regenachtige omstandigheden Nederlands

recordhouder Kamiel Maase en de Keniaanse toploper Emmanuel Biwott gebroederlijk

als de nummers 1 en 2 in het individuele klassement van de goededoelenteams tijdens

de Dam tot Damloop. Dit team stelde de 1ste plaats veilig voor AMREF in de teamuitslag

van de totaal 355 deelnemende teams. Vanuit VvAA deden 40 lopers mee (een mix van

VvAA leden, medewerkers van VvAA en AMREF en van VvAA’s samenwerkingspartners

ONVZ, ABS Autoherstel en DEKRA Claims and Expert Services). Naast het sportieve

element staan de lopers garant voor een sponsorbedrag van 10.000 euro dat ten goede

komt aan het werk van AMREF. VvAA verdubbelt dat bedrag.

Ledeninformatie

 Totaal aantal leden: 107.642

waarvan 20.387 studentleden

Overleden

E.M. Bol, Barendrecht, huisarts

G.J. Bremer, Haren GR, arts

 J.L. van Deursen, Zutphen, huisarts

A.P. Djajadiningrat, Capelle aan den IJssel,

dermatoloog 

L. van Duijn, Beetsterzwaag, fysiotherapeut 

P.S. Edixhoven, Ossendrecht, apotheekhou-

dend huisarts

P.C. van Espelo, Waarder, tandarts

G.H. Fey-Be, Tilburg, tandarts

 J. Groen, Apeldoorn, dermatoloog 

H. Groeneveld, Rotterdam, arts

R. de Heer, Papendrecht, fysiotherapeut H.C. van Hesteren, Amsterdam, bedrijfsarts

Dr. J.M.G. Hollanders, Gulpen, gynaecoloog 

 J.H. ten Hoopen, Veldhoven, dierenarts

 J.E. James, Zoetermeer, arts

A.M.P. Janssen de Limpens, Den Haag,

plastisch chirurg 

E.H. Kampelmacher, Bilthoven, dierenarts

A.J. Kleijn, Huis ter Heide UT, tandarts

C. Kloosterboer, Son, huisarts

M.K. Kwee-Taams, Bentveld, gezondheids-

psycholoog 

 J.A.M. Maijs, Maastricht, fysiotherapeut 

H.Th.Ch. Nederveen, Almere, huisartsH. Pot, Kampen, arts

G. van Putten, Soest, fysiotherapeut 

C.M.C.M. Schoofs, Eindhoven, tandarts

C.N. Schrover-Sampson, Nijmegen, aios

anaesthesiologie

H. Timmers, Amsterdam, internist 

E.B.W.M. Treu, Den Haag, radiodiagnost 

 J. Veenstra, Winschoten, specialist ouderen-

geneeskunde

A. de Vries, Vlaardingen, tandarts

Zijn uw gegevens nog

actueel?

VvAA wil haar leden zo goed mogelijk van dienst 

zijn. Om onze dienstverlening beter te laten

aansluiten op uw wensen en uw persoonlijke

situatie is het belangrijk dat uw gegevens in onze

database correct zijn. Bent u onlangs verhuisd,

heeft u een nieuw e-mailadres of een gewijzigde

werksituatie, of zijn er andere gegevens gewijzigd?

Neem dan contact op met onze ledenservice via

[email protected] of bel 030 247 47 89.

Page 80: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 80/86

 

VvAA Opleidingen & teamcoaching 

80  11 - 2011

 

“Ik heb al zo’n twintig jaar werknemers in

dienst en natuurlijk verloopt dat niet altijd

vlekkeloos. Het kan dus geen kwaad je licht 

nog eens op te steken. De cursus, die één

lange middag duurde, was buitengewoon leerzaam. Maar eigenlijk

dekt de titel niet de lading, het ging vooral om het voorkómen van

‘ongelukken’.

Wat mij opviel was dat alle medecursisten die om de tael zaten,

bezeten zijn van hun vak en verwachten dat hun werknemers dezeldedrive hebben. En dáár gaat het out, want de plicht van de werknemer en

de verwachting van de werkgever overlappen elkaar niet altijd. Dit kwam

uitgebreid aan de orde.

Het belangrijkste om narigheid te voorkomen, is dat er vooragaand

aan een aanstelling een waterdicht contract ligt en dat je daarna regel-

matig unctioneringsgesprekken voert. Verder kwam ter sprake dat een

werknemer ‘ernstig’ veel rechten heet . Personeel aannemen moet je

dus niet zomaar doen.”

 

Max Borg heeft een praktijk voor

 fysio- en manuele therapie in Utrecht.

 VvAA wil een belangrijke

bijdrage leveren aan de

niet-medisch-inhoudelijke

bij- en nascholing van zorg-

professionals en doet ditdoor praktisch ingestoken

opleidingen en cursussen

aan te bieden, speciaal

 toegesneden op (para)-

medici en aansluitend

op ontwikkelingen in de

gezondheidszorg.

Ook biedt VvAA begeleiding 

bij fusietrajecten, beleids-

 vorming en het verbeteren

 van de praktijkorganisatie,

maar ook bij het onder-houden en bespreken van

samenwerkingen.

Inschrijven: www.vvaa.nl/

opleidingen. Voor vragen

kunt u bellen met 030

247 43 28 of mailen

naar [email protected].

Het hoort bij het werk van de

zorgproessional: overleggen en

besluitvorming. Maar doordat 

samenwerkingsverbanden zowel

groter als intensiever worden,

krijgen zorgproessionals steeds

meer te maken met tijdrovende

en inefciënte besluitvormings-

processen. Opvallend is tege-

lijkertijd de geringe aandacht 

voor mogelijke verbeteringen in

de besluitvorming. Er zijn andere

manieren om tot glasheldere

besluiten te komen zonder de

geijkte vergadering. O om deze

efciënter te laten verlopen.

In deze pragmatische training 

wordt op interactieve wijze

ingegaan op de achtergrond

van stroperige besluitvorming.

Daarnaast ontvangt u tal van

tips en adviezen die een ef-

ciënte besluitvorming kunnen

bespoedigen, zoals:

• alternatieven voor vergaderen;

• besluitvorming als onderhande-

lingsproces;

• omgaan met veelpraters, niets-

zeggers, machtswellustelingen en

eromheenpraters;

• collega’s alert en betrokken

houden;

• omgaan met verantwoordelijk-

heid-vermijdend gedrag;

• de kunst van het maken en

nakomen van aspraken.

Donderdag 1 december

 Tijdbesparend vergaderenPlaats Utrecht. Prijs € 395,-

(niet-leden:€ 450,-).

Duur 1 dag. Geaccrediteerd.

 Tijdbesparend vergaderen

“Buitengewoonleerzaam”

  Agenda

4 november, 13 maart, 12 april (startdata)

Management in degezondheidszorg 

Speciaal voor zorgproessionals diezich bezighouden met management 

van vakgroep o maatschap. Kernbe-

grippen: pragmatisch, interactie, met 

en van elkaar leren. De onderwerpen

zijn: strategie en beleid, nancieel

management, marketing/pr, com-

municatie, leidinggeven, praktijk-

organisatie, timemanagement en

onderhandelen.

Plaats Utrecht.Prijs € 3250,- (niet-leden:

€ 3595,-).Duur 1 dag. Geaccrediteerd.

26 januari 2012 Visieontwikkeling:de juiste koers bepalenDe ontwikkelingen in de zorg gaan

snel. Ze plaatsen de zorgproessional

in (para)medische maatschappen

en vakgroepen voor tal van vragen.

Een heldere visie biedt houvast, geet 

richting en voorkomt ad-hocbeleid.

In deze training leert u een visie te

ontwikkelen en, daarvan ageleid,

heldere beleidskeuzes te maken.

Plaats Utrecht.Prijs € 395,- (niet-leden:

€ 450,-).Duur 1 dag. Geaccrediteerd.

9 & 10 februari & 12 april 2012

Persoonlijke effectiviteit inde zorg Dé kans om te refecteren op uw

eigen unctioneren: wat vind ik

écht belangrijk in mijn leven en

loopbaan? Waar ga ik mij concreet 

op richten en hoe doe ik dat met 

mínder moeite en méér resultaat?

Plaats omgeving Utrecht. Prijs € 1750,-

(niet-leden:€ 1995,-).Duur 3 dagen.

Geaccrediteerd.

6 juni 2012

Eerste hulp bij personeelEen praktische workshop over al uw

arbeidsrechtelijke vraagstukken ten

aanzien van uw personeel. Aan de

orde komen: arbeidsovereenkomst,

cao’s, proetijd, concurrentiebeding,

opzegtermijnen en de beëindiging 

van de arbeidsovereenkomst. Ook

wordt aandacht besteed aan de

toepassingsmogelijkheden van

mediation.

Plaats Utrecht.Prijs € 225,- (niet-leden:

€ 275,-).Duur 1 middag. Geaccrediteerd.

Eerste hulp bij personeel

Page 81: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 81/86

 

11 - 2011 81

Academie voor Medisch Specialisten

“Zo’n drie jaar geleden zijn we in ons

ziekenhuis een IFMS-traject gestar t.

Als medisch specialist kreeg je nooit 

gestructureerde eedback op je unctioneren. En eigenlijk is dat heel

raar, want als er nooit enig moment van refectie is, kunnen er in de

loop der jaren ongewenste gewoontes insluipen.

 Tijdens de cursus, tweemaal een middag en een avond, kwamen

nut en noodzaak van intercollegiale toetsing uitstekend aan bod. Heel

belangrijk vond ik dat we hebben geleerd dat deze gesprekken anders

verlopen dan die met een patiënt. Je moet niet meteen analyseren en

een diagnose stellen, maar de ander enkel een spiegel voorhouden.

Vervolgens hebben we zelevaluatie beoeend in rollenspellen. Dan

blijkt ook het voordeel van een incompanytraining; collega’s vinden

het leuk elkaar op deze manier beter te leren kennen. Aan het eind van

de training was iedereen enthousiast. Het schept een band om zo met 

elkaar op te trekken.”

De Academie voor Medisch

Specialisten biedt discipline-

overstijgende scholing aan

medisch specialisten, overige

leden van medische staven

en aios.

Naast cursussen waarop

individueel ingeschreven

kan worden, verzorgt de

 Academie ook scholing in

opdracht. Daarnaast biedt

de Academie coaching en

intervisie. Alle cursussen,

ook incompany, worden

geaccrediteerd door ABAN.

Inschrijven: www.academie-

medischspecialisten.nl.

Daar vindt u ook het volledige

aanbod. Voor vragen kunt u

bellen met 030 247 41 97 of 

mailen naar info@academie-

medischspecialisten.nl.

In verband met de grote belangstel-

ling voor de uitgebreide cursus Zie-

kenhuisfnanciën, die in september van start ging, heet de Academie

besloten om in januari 2012 een

nieuwe cursus aan te bieden.

Naar aanleiding van de kabinets-

besluiten inzake de fnanciering van

de medisch-specialistische zorg 

presenteerde de Orde van Medisch

Specialisten in juni het Witte Boek 

deel IV . Hierin staat een overzicht 

van de veranderingen in de fnancie-

ring van de medisch-specialistische

zorg, die vana 1 januari 2012 van

kracht zullen worden, en handvattenom hiermee om te gaan. Ook na

het verschijnen van het Witte Boek  

zullen er nog vele vragen blijven.

Grondige kennis van de ziekenhuis-

fnanciën is onontbeerlijk. Scholing 

kan daarbij behulpzaam zijn.

In de cursus Ziekenhuisfnanciën

worden de nieuwste ontwikkelingen

uitgebreid besproken, evenals de

wijze waarop ziekenhuizen en medi-

sche staven hier het beste mee om

kunnen gaan. Hooddocent is JaapDoets, senior-adviseur van VvAA.

Daarnaast treedt een aantal gast-

docenten op van onder meer VvAA,

de OMS en een zorgverzekeraar.

De volgende onderwerpen

worden behandeld: inrichting 

van het zorgstelsel, fnanciering 

van de ziekenhuiszorg, balans en

 jaarrekening, exploitatierekening,

investeringen, planning en control,

intern toezicht, kostprijsberekening 

en onderhandelen met verzekeraars,

beheer van het honorariumbudget,organisatievormen, juridische as-

pecten en fscaliteit. De cursus is

bedoeld voor elke medisch specialist 

die zich grondig wil verdiepen in de

ziekenhuisfnanciën, maar ook een

must voor besturen van coöperaties,

koepelmaatschappen, penning-

meesters van maatschappen, RVE-

voorzitters en adelingshooden.

De cursus kan incompany worden

gevolgd. De Academie organiseert 

ook korte cursussen Ziekenhuis-

fnanciën van twee dagen (zie de

Agenda hiernaast).

De cursus omvat 6 hele dagen (een

ochtend en een middag), verspreid 

over een half jaar. Cursusdata 

20 januari, 17 februari, 16 maart,

13 april, 11 mei en 8 juni 2012.

Plaats Utrecht. Prijs leden VvAA

én OMS, of VvAA én NVZA € 2995,-

(niet-leden: € 3695,-). Accredita-

tie 36 punten.

Nieuwe uitgebreide cursus Ziekenhuisfnanciën  Agenda

7 november

 Time- en stressmanagementDruk, druk, druk. Gebrek aan tijd

bepaalt de kwaliteit van werk en wel-bevinden. U leert sturen met de tijd,

in plaats van dat u door de tijd wordt 

gestuurd. Er wordt ruim geoeend en

in de middag wordt een proessio-

nele trainingsacteur ingezet.

Plaats Utrecht. Prijs leden VvAA€ 450,-

(niet-leden: € 525,-). Duur 1 dag.

10 & 24 november

Ziekenhuisfnanciën(beknopt)Na afoop van deze cursus hebben

de deelnemers een overzicht van devoornaamste vraagstukken die van

belang zijn bij de nanciering van

de medisch-specialistische zorg en

bedrijsvoering van zorgadelingen

c.q. ondernemingen.

Plaats Utrecht. Prijs leden VvAA én OMS/ 

NVZA€ 1195,- (niet-leden:€ 1395,-).

Duur 2 dagen.

10 november 2011, 13 februari 2012

OnderhandelenOnderhandelen is balanceren. Bent 

u te zacht, dan geeft u te veel weg;bent u te hard, dan komt de relatie

onder druk te staan en bereikt u

waarschijnlijk ook niets. Tijdens deze

pragmatische training wordt volop

geoeend met lastige onderhande-

lingssituaties waarmee u te maken

kunt krijgen.

Plaats Utrecht. Prijs leden VvAA€ 395,-

(niet-leden: € 450,-). Duur 1 dag.

22 november

Uw jaarrekening leren lezen

De jaarrekening stelt u in staat om

conclusies te trekken omtrent rende-

ment en omvang van uw praktijk en

uw vermogen. Bij een goede analyse

kunt u tijdig de juiste maatregelen

treen om het rendement van

uw praktijk te continueren o te

verbeteren.

Plaats Utrecht. Prijs leden VvAA€ 225,-

(niet-leden: € 275,-). Duur 1 middag.

Incompany-basistraining IFMS 

Evert Theunissen is algemeen chirurg en

 verbonden aan het St. Antoniuszieken-

huis in Nieuwegein.

“Het schept een band”

Page 82: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 82/86

 

De 10 schepen zoals afgebeeld rechts van

het diagram, liggen ergens in het diagram

verstopt. Waar precies? Sommige delen

zijn al gegeven. Een vakje met lijntjes

betekent dat daar alleen maar water is,en dus geen schepen. De getallen buiten

het diagram geven aan hoeveel delen van

schepen er in die rij of kolom liggen. De

schepen liggen ofwel horizontaal ofwel

verticaal, en raken elkaar nergens, zelfs

niet diagonaal.

Tel na het oplossen hoeveel delen van

schepen aan de rand van het diagram

liggen. Dit aantal is de in te sturen

oplossing. Bij het voorbeeld hieronder is

het aantal 9.

Puzzel Zeeslagje

Meedoen?

Los de puzzel op en mail die vóór

1 december naar [email protected].

Per briefkaart kan ook: Redactie Arts &

 Auto, Postbus 8153, 3503 RD Utrecht.

Alleen leden of huisgenoten van leden

kunnen meedingen naar een prijs.

Onder de goede inzenders worden drie

VVV Cadeaubonnen t.w.v. € 25,- verloot.

De bon is te besteden bij ruim 37.000

acceptatiepunten in heel Nederland,

bijvoorbeeld bij winkels, attractieparken

en restaurants. De goede oplossing en

de namen van de prijswinnaars worden

twee nummers na het verschijnen van de

puzzel bekendgemaakt.

Deze prijswinnaars krijgen de VVV Cadeau-

bon zo spoedig mogelijk thuisgestuurd:

• Mw. Van Velze-Bouman uit Middelstum

• Mw. L.T.F. Lie uit Son

• Dhr. R.C. Elenbaas uit Lexmond

Oplossing  Arts & Auto 9 

6 8 1 4 3 2 5 9 7

82  11 - 2011

Page 83: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 83/86

 

Meer ledenvoordeel vindt u op www.vvaa.nl/ledenvoordeel

Vvaa Ledenvoordeel

De lezingen zijn culturele reisverhalen 

over Spanje, Rusland, Engeland en het

Middellandse Zeegebied. Sprekers zijn

Peter Brusse, Fik Meijer , Alexander 

Münninghof en Rik Zaal. De eerste drie

sprekers zijn deels betrokken bij groeps-reizen in 2012, waarvoor u zich deze dag

kunt opgeven. De lezingen kunt u vanaf 

16.00 uur gratis bijwonen. Meld u snel

aan, want er is slechts een beperkt aantal

plaatsen. Na aoop kunt u napraten onder

het genot van een glas glühwein.

 Wandelarrangement Mariënwaerdt is

een eenvoudige natuurwandeling onder

 begeleiding van een gids. Inclusief panne-

koeken en landgoedsap in brasserie de

Stapelbakker, € 17,- p.p.

 Arrangement Huize Mariënwaerdt

 biedt een inwijding in de roemrijkegeschiedenis van het landgoed. Inclusief 

rondleiding door een deskundige gids,

pannekoeken en landgoedsap in brasserie

de Stapelbakker,€ 17,- p.p.

Nagenieten van de winterse sfeer van het

landgoed kan bij het winterkostbuffet 

dat na aoop van de lezingen wordt geser-

 veerd, € 25,95 p.p.

 Voor meer informatie en aanmelden kunt u

 terecht op www.vvaareisbureau.nl/cultuurdag.

Mariënwaerdt is goed te bereiken en er is

 voldoende parkeergelegenheid. Deelname

aan de lezingen is gratis, aan de overige

arrangementen zijn kosten verbonden zoals

hiernaast vermeld.

[Gratis lezingen]

VvAA cultuurdag

op landgoed Mariënwaerdt

[Exclusief]

 

Meer ledenvoordeel vindt u op www.vvaa.nl/ledenvoordeel

Nationaal Archief 

Rondleiding VOC- en WIC-archieven:

ontdek hier het roemruchte verleden

 van Nederland dat in de Gouden Eeuw

als handelsmacht de wereldzeeën be-heerste.

Rondleiding in het CABR: het Centraal

 Archief Bijzondere Rechtspleging (1944

- 2010) bevat gegevens over mensen die

na WOII verdacht werden van samenwer-

king met de Duitsers, lidmaatschap van

de NSB of verraad.

Rondleiding in De Verdieping van

Nederland: De Verdieping van Neder-

land, een gezamenlijk initiatief van de

Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal

 Archief, toont 1000 jaar Nederland aan

de hand van topstukken.

Rondleiding in het restauratieatelier: hier ziet u hoe zorg wordt gedragen voor

restauratie en beheer van de archieven.

 Workshop voorouders (genealogisch

onderzoek): ga uw familiegeschiedenis

na. In het Nationaal Archief vindt u de

 belangrijkste bronnen voor genealogie,

zoals de burgerlijke stand en veel van de

doop-, trouw- en begraafboeken.

 Workshop papierrestauratie: een

restaurator laat zien hoe een beschadigd

archiefstuk kan worden hersteld.

Datum 26 november.

Programma 10.30 - ca. 14.00 uur.

Prijs € 39,95. Inclusie kofe/thee en lunch.

Meer informatie en aanmelden www.vvaa.nl/

ledenvoordeel

Zaterdag 26 november organiseert het Nationaal Archief in Den Haag

speciaal voor VvAA leden een programma dat bestaat uit vier rondleidingen

en twee workshops.

Op zaterdag 7 januari 2012 organiseert VvAA reisbureau een cultuurevenement

op landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt in Beesd. Naast de gratis lezingen kunt

u er wandelen, een bezoek brengen aan het huis en winters dineren.

11 - 2011 83

Page 84: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 84/86

 

advertentie

Page 85: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 85/86

 

Een roze ei

In deze rubriek verhalen

schrijvers, journalisten

en publicisten over een

persoonlijke ervaring met

de gezondheidszorg en

houden (para)medici

hiermee een spiegel voor.

DDonderdagavond leek het onschuldig: “Mam, ik

heb pijn hier”, zei mijn twaalfjarige zoon, terwijlhij besmuikt naar zijn lies wees. Ik keek, maar

zag weinig onder zijn opgetilde Ajaxpyjama bij

het zwakke licht van zijn bedlamp. “Heb je mis-

schien iets geforceerd bij de voetbaltraining?”

 vroeg ik. Ja, zei hij gerustgesteld, dat was het vast.

Ik gaf een kus op zijn warme voorhoofd en stopte

hem in.

 Vrijdagochtend deed het nóg zeer, en keek ik

eens goed, bij daglicht. Wat doorgaans een schat-

tig rimpelig zakje met twee knikkers was, was

nu opgezwollen tot een roze ei. Vreemd, vond ik.

 We moesten er maar mee naar de dokter. Bij de

huisartsenpraktijk was er plek halverwege de mid-dag. De dienstdoende arts keek en voelde en nam

het serieus. “Het hoeft niks te betekenen, maar als

het een verdraaide teelbal is, dan is er haast bij.”

Hij krabbelde een verwijsbriefje. ‘Acuut scrotum’

stond erop. Ik moest daar hard om lachen.

In het ziekenhuis wachtten we lang. De eerste

uroloog wist niet wat hij ermee aan moest en

 vroeg een tweede erbij. Een bijbalontsteking,

luidde diens conclusie. Maar voor de zekerheid

moesten we een echo laten maken. Dat vond ik

toen ook grappig, een echo van een balzak.

Na anderhalf uur wachten met slechte tijd-

schriften konden we de echokamer in. Arts 1keek, haalde arts 2 erbij en toen een 3de. Ze

 wezen naar het scherm, overlegden en vroegen

om arts 4, maar die was al naar huis. Uroloog

2 besloot na nog een half uur wachten dat het

toch géén gevreesde verdraaide bal was, want:

“Kijk, ziet u mevrouw, er is nog sprake van enige

doorbloeding. En bovendien had hij in het geval

 van een verdraaide teelbal dubbel gelegen van de

pijn.”

Of we maar wat antibiotica wilden halen bij de

ziekenhuisapotheek, dan zou het na het weekend

 wel beter gaan.

 Thuis googelde ik bijbalontsteking, een aandoe-

ning die vooral voorkomt bij speedjunks en mannen

met veel wisselende seksuele contacten. Toch niet

helemáál het profiel van mijn brave twaalfjarige.

Zaterdag liep hij nog rond in huis. Zondag kon

hij het niet meer opbrengen om van de bank af tekomen. Hij had koorts en was hangerig.

Maandagmorgen moest ik naar mijn werk,

doodongerust. Ik vroeg mijn man linea recta met

onze zoon naar het ziekenhuis te gaan.

 Toen ik goed en wel op de redactie zat, ging de

telefoon. De bal, die vrijdagmiddag nog gered

had kunnen worden, was inmiddels compleet ver-

draaid en afgestorven. Zoonlief moest geopereerd,

en het balletje verwijderd.

Ik had natuurlijk een taxi moeten nemen, van

 Amsterdam naar Nieuwegein, maar ik ging per

trein en tram, vervloekte het openbaar vervoer

en mijn snelwegangst. Ik vervloekte vooral ook deuroloog. Ik kwam pas aan toen de operatie voorbij

 was. Zeker, er zijn veel ernstiger aandoeningen

en heftiger operaties, maar toch vond ik het hart-

 verscheurend mijn zoon in een operatiehemd te

zien, stoned van de verdoving. Toen hij bijkwam,

 biggelde er een traan over zijn wang.

 Toen het ziekenhuiseten kwam, at hij desal-

niettemin alle worteltjes op, met smaak.

Na het eten kwamen de praatjes, en vroeg hij of 

hij nog wel kinderen kon krijgen later.

 Tuurlijk, zei ik. “Met twee ballen kun je alle

meisjes ter wereld bezwangeren, met één bal

minstens alle lieve.”

“Waar is de bal nu?”, vroeg hij. Ik wist het niet.

 Toen kwamen opeens alle worteltjes terug.

’s Nachts sliepen man en zoon samen in het

ziekenhuis. Bij thuiskomst lag de krant op tafel,

 vol nieuws over de kabinetsformatie. ‘Bal ligt nu

 bij Wilders’ stond er in grote letters.

“Aha”, zei mijn zoon. “Daar is de bal dus!”

Mooi zo, dacht ik. Hij is iets heel kostbaars kwijt,

maar zijn gevoel voor humor heeft-ie goddank nog.

Cécile Narinx (1970) is hoofdredacteur van modetijdschrift

ELLE en schrijft ook voor de Volkskrant , deVARAgids,

Elsevier en Esquire. Daarnaast is ze als modedeskundige

regelmatig te gast op tv bij De Wereld Draait Door en

Blauw Bloed en op de radio bij BNN Today .

11 - 2011 97

“Kijk, ziet u mevrouw, er is nogsprake van enige doorbloeding”

De spiegel Cécile Narinx 

<

   F   O   T   O   :   C   A   R   I   N    V

   E   R   B   R   U   G   G   E   N

Page 86: Arts&Auto November 2011

5/11/2018 Arts&Auto November 2011 - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/artsauto-november-2011 86/86

 

Chantal Schrover-Sampson was bijna anesthesioloog,

het einde van haar opleiding in het UMC St Radboud in

Nijmegen was in zicht. Chantal ontwikkelde zich tot

een toegewijde, zelfverzekerde en praktische dokter. Hoogleraar

 Anesthesiologie Gert Jan Scheffer ziet haar nog binnenkomen

 voor haar sollicitatiegesprek. Het haar strak naar achteren, de

krullen keurig in een netje. “Chantal was ambitieus, slim, toenal redelijk zelfverzekerd, niet op haar mondje gevallen en ze had

een onmiskenbaar Zuid-Amerikaanse uitstraling.” Ze wist de

sollicitatiecommissie snel te overtuigen. “We waren het erover

eens: dit Antilliaanse talent kan de afdeling wat extra’s gaan

 brengen.”

 Al snel ontpopte Chantal zich tot een enthousiaste en onge-

dwongen collega met wie iedereen graag omging, zowel tijdens

als na het werk. Als ergens een merengue klonk, móést ze

dansen.

Sprankelend temperament

Chantal werd geboren in Willemstad. Als enige dochter in een

gezin van drie kinderen werd ze behoorlijk verwend; niet alleendoor haar ouders, maar ook door haar broers Eugène en Jean-

Pierre. Ze verliet Curaçao om in Nederland geneeskunde te stu-

deren. In het begin had ze wat last van heimwee – ze belde vaak

met haar ouders – maar al snel vond ze haar draai. Chantal was

een temperamentvolle Caribische die stevig met beide voeten

op Hollandse bodem stond. Sander, met wie ze in 2006 trouwde,

zegt het mooi: “Chantal was een kind van de zon en de aarde.

Haar weergaloze charme was een mix van sprankelend Antil-

liaans temperament en Nederlandse nuchterheid. Een stoere,

sterke vrouw die zelf de touwtjes in handen nam. Geen gezeur.

Handen uit de mouwen.”

Patricia Liem, directeur van de Nederlandse Vereniging voor

 Anesthesiologie (NVA), herkent dat beeld. Chantal was anderhalf 

 jaar voorzitter van de Commissie Assistent-Geneeskundigen

 Anesthesiologie en NVA-bestuurslid namens deze commissie. “Ze

kon de zaken goed in perspectief zien, liet zich niet intimideren

door oudere bestuursleden en wist duidelijk haar punt te maken.

Haar no-nonsense nuchterheid beteugelde haar levendige tempe-

rament.”

Vrolijk en sociaal

 Vriendinnen en collega’s kennen niemand die elke dag met zó

 veel plezier naar haar werk ging. “Ze was goed en lief voor patiën-ten, maar ook vol passie voor ons vak en onze afdeling. En dat is

 best bijzonder”, zegt Scheffer.

Chantal was een warme, vrolijke en sociale collega. Als er jonge

assistenten op de afdeling kwamen, leende ze haar eigen boeken

uit om hen door de eerste onzekerheden te helpen. Af en toe kon

ze weleens ontploffen, in het positieve of in het negatieve. Je wist

 wat je aan haar had.

Ondanks haar drukke leven was ze altijd attent en betrokken.

 Als er iets met je was, vergat Chantal nooit te bellen of een sms’je

te sturen. Want drúk had ze het met haar werk, haar gezin en

haar grote familie en vriendenkring. Maar ze wist haar priori-

teiten goed te stellen. Haar allergrootste geluk waren dochter

Liv die in 2008 werd geboren en zoon Moos die begin dit jaar ter

 wereld kwam. Urenlang kon ze met Liv en Moos knuffelen. Ze

 was een geweldige moeder.

Binnenkort zou de droomwens van Chantal in vervulling gaan:

ze ging een fellowship doen bij de sectie kinderanesthesiologie.

 Toen ze het net gehoord had, móést ze het delen: op de voicemail

 van vriendinnen en collega’s verschenen alom juichkreten. Ze

 was al aanwezig op vergaderingen van de kinderanesthesie, pre-

senteerde daar wetenschappelijk werk en zou dat binnenkort ook

op congressen in het buitenland gaan doen.

Een verkeersongeluk veranderde alles. Op 20 augustus overleed

Chantal Schrover-Sampson op 34-jarige leeftijd in Geldrop.

Afscheid

1977 – 2011

Chantal

Schrover-Sampson

Chantal Schrover-Sampson was bijna klaar met haar

opleiding tot anesthesioloog in het UMC St Radboud. Ze

zou daar ook een fellowship kinderanesthesie gaan doen.

 Al tijdens haar assistententijd was ze bestuurlijk actief in

de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie.

 TEKST els van thiel

<

“Een stoere, sterke vrouw diezelf de touwtjes in handen nam”