Actuele Tafel IV “Politieke radicalisering”
Met inleidingen van prof. dr. Bob de Graaff en burgemeester dr. Ruud Vreeman
Politieke radicalisering
Bob de Graaff, Den Haag 2007
Wat is radicalisering?
NCTb: “Een proces van groeiende bereidheid om niet-democratische middelen te gebruiken om politieke of godsdienstige opvattingen aan anderen op te leggen”.
M.a.w.:– Democratie is de norm– Geweld niet noodzakelijk overheid als
ideeënpolitie?
Onderscheid politieke en religieuze radicalisering?
‘Jihad isn’t about religion; if you cut out the Koranic quotes from jihadists’ writing their views sound remarkably like political revolutionaries who have come before them’ (Tom Quiggin, 2007)
Wat is erger: politieke of religieuze radicalisering?
Politiek terrorisme– Nationalisme/onafhankelijkheid afscheiding
(algemeen)– Maatschappijhervorming/gelijkere verdeling van
rijkdommen (links)– Machtsovername + veroorzaken van chaos
(rechts)
Politiek terrorisme:
Nationalisme/onafhankelijkheid afscheiding (algemeen)– Gericht op uiteindelijke onderhandelingen
Maatschappijhervorming/gelijkere verdeling van rijkdommen (links)
– Vereist in beginsel behoudt van sympathie van groot deel van de bevolking (praktijk vaak anders)
Machtsovername + veroorzaken van chaos (rechts)– In laatste instantie coup-karakter, daaraan voorafgaand
creëren van chaos en confrontaties tegenstanders (straatterreur)
Religieus terrorisme
Toename v.a. jaren tachtig:– 1968: geen religieuze terr. groeperingen– 1994: 1/3 van 49 terr. organisaties religieuze
achtergrond
Meer doden:– 1995: ¼ aanslagen is religieus geïnspireerd, maar
verantwoordelijk voor 60% aantal slachtoffers
Wat is erger: links- of rechts-extremisme?
Links:– Vereist behoud sympathie deel van bevolking,
gericht op afzonderlijke individuen
Rechts:– Coup-karakter, maar wel straatterreur. Gericht
tegen grotere groepen, zonder aanzien des persoons, ‘soft spots’.
Hoe groot is actuele dreiging?
Volgorde van ernst:– Jihadistisch terorisme– Rechts-extremisme– Dierenrechtenactivisme– Links activisme
Wapenbezit Effect Wilders? Isolement Interferentie verschillende types radicalisering
Wat is de ideologie van rechts-radicalisme?
Autoritair & atavistisch Oriëntatie op eigene/xenofobie
– Anti-semitisch
Geweld tegen politieke tegenstanders Front stage/backstage
Extreemrechtse verschijningsvormen:
Politieke partijen:– Nationale Alliantie, Nederlandse Volksbeweging, Nieuw Rechts
Organisaties:– Blood & Honour, Racial Volunteer Front, Jeugdstorm Nederland,
Aktiefront Nederland Strijdgroepen: Blood & Honour Subculturen: (Lonsdale, gabber) lastige kwestie Digitale Clustering Concerten, herdenkingen etc. Vandalisme, graffitti
Bronnen van radicalisering 1: ‘political opportunities’ op macro-niveau
Bronnen van radicalisering 2: ‘ondernemers van geweld’ op meso-niveau
Bronnen van radicalisering 3:ontwikkeling van een radicale identiteit op micro-niveau
Waarom stopt het proces niet?
Investering (sociaal, financieel, psychologisch) Angst voor eenzaamheid/niet te kunnen terugkeren in
burgerlijke maatschappij Solidariteit met/gijzeling door ‘peers’ Levensstijl ‘just cause’ blijft bestaan/cyclus van wraak en vergelding Inbedding in familietradities (IRA, ETA) Inspiratie door ‘voorbeelden ‘state sponsoring’ Zwakke of profiterende overheid
Waarom stopt het proces wel?
De 3 W’s Leeftijd Familie Teleurstelling Conflicten Arrestatie Afschrikking (dood mede-terroristen) Exit-mogelijkheiden (pentiti) Counterintelligence door overheid: verstoren,
conflicten bevorderen
Wat kan overheid doen?
Juridische mogelijkheden zijn beperkt. Maar: kroongetuige/pentiti-regelingen zijn idee
Registratie Binding vergroten Stimuleren van participatie Weerstandsvermogen betrokken groepen vergroten Emancipatie van vrouwen Counterintelligence activiteiten/bestuurlijke maatregelen Criminaliteit tegengaan Integrale aanpak Individuele begeleiding/exit-programma’s Risico: overmonitoring
Speciale rol voor lokaal bestuur
Veranderde relatie met rijksoverheid Uitwisseling ervaringen cruciaal: niet 443x wiel
uitvinden Opslaan ervaringen: best & bad practices ‘scholen’ van lokaal personeel Reflectie op beleidsfilosofie:
– Karakter rechtsstaat, ethiek beleidsinterventies, scheiding kerk en staat, reikwijdte vrijheid van godsdienst & meningsuiting
– Wat is (prijs van) veiligheid?
Top Related