Download - Academisch denken III

Transcript
Page 1: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 1

Academisch denken IIIeen introductie tot filosofie

deel III, verhouding tussen de

wetenschappen

Alfred Driessen,[email protected]

Page 2: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 2

wat is wetenschap?

Aristoteles: 384 - 322

wetenschap is zekere kennis door

oorzaken(Anal. Post., I 2, 71 b9)

kennis waarover?:

object van de wetenschap

het object van de wetenschap

materieel en formeel

vaak hebben verschillende weten-

schappen hetzelfde materiele object:

bv mens bestudeert door:

natuurkunde, biologie, psychologie,

geneeskunde

verschil: formeel object

Aristoteles peinzend bij een

borstbeeld van Homerus

Page 3: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 3

object van de wetenschappen I

materiele object

het deel van de realiteit die bestudeerd wordt

formele object

het bijzondere aspect waaronder men het deel van de realiteit

bestudeert.

wiskunde bestudeert kwantitatieve aspecten van de dingen

natuurkunde bestudeert materiele dingen inhoever zij materieel

zijn

biologie bestudeert materiele wezens in hoeverre zij levend zijn

niveau van

metafysica bestudeert dingen inhoever zij zijnde zijn

Page 4: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 4

object van de wetenschappen II

wetenschap materieel object formeel object

theologie alles, hele schepping, God,

engelen,

God zelf en Zijn daden

(schepping, verheffing en

verlossing) inzover deze

geopenbaard zijn

metafysica materiele en immateriele

zijnden

in hoever zijnden zijn

geneeskunde mens qua lichamelijk en geestelijk

functioneren

kunst-

geschiedenis

handelen van mens en zijn

producten

inhoever esthetische en

expressieve aspecten betrokken

zijn

natuurweten-

schappen

materiele dingen en

wezens (zijnden)

in hoever materieel zijn

rechten menselijk handelen in hoever rechtvaardigheid

betrokken is

Page 5: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 5

case I: evolutie

wetenschap materieel object formeel object

metafysica materiele en immateriele

zijnden

in hoever zijnden zijn

natuurweten-

schappen

materiele dingen en

wezens (zijnden)

in hoever materieel zijn

Is er ontwerp of design?

uitspraken over mogelijke ontwerper:

binnen materiele wereld:

hoort tot object van biologie

buiten materiele wereld:

hoort niet tot object van biologie

noch het bevestigen

noch het ontkennen

Page 6: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 6

case I: evolutie en toeval

Kan een bioloog toeval in een

evolutieproces aantonen?

wat hij wel kan zeggen:

Er zijn geen natuurwetten die het

evolutieproces sturen!

wat hij niet kan concluderen:

Er is absoluut niemand die het

stuurt, het is dus toeval!

Want bioloog kan met zijn weten-

schap niet bepalen of realiteit tot het

materiele beperkt is.

Dit is het bereik van de filosofie

(metafysica).

Page 7: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 7

case II: huwelijk en taal

wat is een kilo?

voor Jan-met-de-pet: 2 pond

voor natuurkundige: 1 kilo is 1000 ????

kent alleen kW, kJ, kg, kN, kPa, kA.....

Page 8: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 8

case II: huwelijk en taal

wat is een kilo?

Een leraar natuurkunde zal tijdens

het proefwerk een punt aftrekken

voor het ontbreken van de juiste

eenheden, zoals kilo i.p.v.

kilogram.

De precisie van de vaktaal zou op

de Albert Cuyp pedanterie zijn.

Page 9: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 9

case II: huwelijk en taal

wat is een huwelijk?

voor Jan-met-de-pet:

(van Dale 1999)

de wettelijk geregelde, formeel

bekrachtigde levensgemeenschap

tussen en man en een vrouw, naar de

zin van de instelling voor het leven

aangegaan.

Page 10: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 10

case II: huwelijk en taal

wat is een huwelijk?

voor de juridische specialist na 2001 in

Nederland

(van Dale 2005)

de wettelijk geregelde, formeel

bekrachtigde levensgemeenschap tussen

twee personen, naar de zin van de

instelling voor het leven aangegaan (in

Nederland sinds 2001 en in Belgie sinds

2003 niet meer alleen tussen man en

vrouw, maar ook tussen personen van

hetzelfde geslacht)

Page 11: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 11

case II: huwelijk en taal

wat is een huwelijk?

(van Dale 2005)

de wettelijk geregelde, formeel bekrachtigde levensgemeenschap

tussen twee personen, naar de zin van de instelling voor het leven

aangegaan (in Nederland sinds 2001 en in Belgie sinds 2003 niet

meer alleen tussen man en vrouw, maar ook tussen personen van

hetzelfde geslacht)

om duidelijk te maken dat dat de gewone

betekenis van Jan-met-de-pet blijft bestaan

citeert van Dale 2005 Arthur Japin:

"wat doet het huwelijk meer dan van

getalenteerde mannen echtgenoten maken en

van hun briljante vrouwen hun slavinnen?"

Dit aforisme van Japin gaat ervan uit dat het

huwelijk een levensgemeenschap van een man

met een vrouw is.

Page 12: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 12

case II: huwelijk en taal

bevoegdheid van de kamer:

het regelen van de juridische aspecten van

de samenleving;

de kamer kan dus aan een

levensgemeenschap tussen personen van

hetzelfde geslacht de gelijke rechten en

plichten geven als aan een tussen man en

vrouw

De taal van Jan-met-de-pet wordt niet door

juridische uitspraken en wetten geregeld.

Page 13: Academisch denken III

CSR: Culture, Science and Religion Academisch denken III Leidenhoven 17 november 2010 pagina 13

case II: huwelijk en taal

Linguistiek, de emotionele waarde van

het woord, huwelijksymbolen,

associaties bij het woord, gebruik in

literatuur etc. kunnen en mogen niet

door juridische wetten worden geregeld.

Zou het moeten verbazen dat voor Jan-

met-de-pet een huwelijk tussen man en

vrouw niet hetzelfde is als een

levensgemeenschap tussen personen

van hetzelfde geslacht?

Hij zal wel ermee rekening moeten

houden dat er - wat de juridische

aspecten betreft (en in de juridische

vaktaal) - in Nederland geen

onderscheid wordt gemaakt.

beperktheid van een juridische regeling