Economisch Bureau Nederland
Casper Burgering
Senior sector econoom
Å 020 – 383 26 93
@CasperBurgering
IndustrieTrends, Ontwikkelingen, Cijfers & Prognoses
februari 2014
Onrust in opkomende economieën
Over de Amerikaanse economiekwamen afgelopen weken goede cijfers. Ten opzichte van Q3 is het BBP in Q4 met 3,2% gegroeid. De particuliere consumptie nam toe, net als de investeringen in bedrijfsmiddelen (bedrijven inves-teren meer in materieel). Data over orders duurzame goederen en het aantal aanvragen van werklozen waren minder goed.
De Chinese economie is relatief zwak. De hervormingen van de economie, waarin consumptie centraal moet komen te staan, brengt risico’s met zich mee. De belangrijkste exportmarkten (VS en EU) herstellen zich en dit zal positief uitwerken op de export volumes. De PMI voor de industrie staat in januari op 49,5, wat duidt op krimp in activiteit.
De EU-economie wint aan vaart. De stemmingsbarometer van de Europese Commissie is licht gestegen, van 100,5 punten in december naar 100,9 in januari. De Ifo-index van het Duitse ondernemersvertrouwen stijgt sinds eind 2012, zij het met af en toe een terugslag. De EU PMI (industrie) steeg met 1,2 pnt naar 54,5 (hoogste punt sinds mei ‘11).
De wereldhandel doet het goed bij de aantrekkende mondiale economie. In november steeg de index van het CPB met 3,8% j-o-j ten opzichte van 4,0% j-o-j in oktober. De groei zich nog onder het LT-gemiddelde. Ook de onrust in opkomende markten brengt risico’s met zich mee, maar veel indicatoren suggereren de handel zal verstevigen.
De Manufacturing PMI voor de mondiale industriële activiteit zwakte zeer licht af in januari. De index verloor slechts 0,05 punt, terwijl in december de index ook al minimale beweging toonde (van +0,1 punt). Voor het eerst in 8 maanden daalt de index dus weer. Regionale cijfers duiden erop dat juist in opkomende landen de index afzwakt.
Economisch BureauBron: ABN AMRO Economisch Bureau, CPB, Markit Economics
Australia
BrazilCanada
China
France
GermanyGreece
India
Indonesia
Italy
Japan
Mexico
Netherlands
Norway
Portugal
Poland, Russia
South Africa
South Korea
Spain Sweden
Switzerland
Turkey
UAE
UK
US
Vietnam
Ireland
Belgium
EUROZONE
EMERGINGASIA
EMERGING EUROPE
LATIN AMERICA
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
-1% 0% 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8%
GD
P %
gro
wth
(yo
y) 2
01
5
GDP % growth (yoy) 2014
World GDP % growth2014: 3,7%
World GDP % growth 2015:
3,8%
40
50
60
01-10 01-11 01-12 01-13 01-14
Global Man. PMI
neutral0%
10%
20%
01-10 01-11 01-12 01-13
j-o-j % groei
Wereldhandel
2
3
Krachtig herstel industriële productie eurozone
Economisch Bureau Bron: Thomson Reuters Datastream, CBS
Vooral herstel in industriële productie in Europa; productie VS en Azië groeit door
In eurozone herstelt industriële productie zich krachtig, terwijl LatAm achter blijft
De mondiale PMI voor nieuwe orders neemt in januari af, maar ver boven 50
Mo
nd
iale
pro
du
cti
e
Wereldhandel houdt vast aan groeipad. ABN AMRO: 6% groei in 2014 en 2015
Glo
bal P
MI
Ook PMI voor de output neemt af in januari, door seizoensinvloeden
Werkgelegenheid ijlt nog na en onzeker-heid weerhoudt sterk herstel
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Industriele productie wereld
Industriële productie wereld (% joj)
-25%
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Wereld handel
% groei (joj)
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
2011 2012 2013 2014
VS Lat Am Eurozone Azie
Industriële productie (% joj)
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
2012 2013 2014
Nieuwe orders - PMI index mondiaal
neutraal
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
2012 2013 2014
Productie - PMI index mondiaal
neutraal
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
2012 2013 2014
Werkgelegenheid - PMI index mondiaal
neutraal
4
Meer tekenen van herstel in NL economie
Economisch BureauBron: ABN AMRO Economisch Bureau
- Geleidelijk beginnen meer economische indicatoren groen te kleuren. Vooral de ‘barometers’ laten een verbetering zien, terwijl de
‘harde’ economische cijfers het nog minder goed doen.
- Het verdere herstel van de economie zal vooral moeten komen van de uitvoer en - in lichte mate - van de investeringen. Wat
verder helpt, is dat de consumptie minder zal afnemen dan in 2013.Ook voor de investeringen verwachten we positieve cijfers,
maar dat geldt nog niet voor de particuliere consumptie
- Al met al kan de economie dit jaar met ongeveer een ½% groeien, waarbij we denken dat de kans op een hoger cijfer groter is dan
op een lager cijfer.
(zie voor meer achtergrond en analyse de ‘Nederlandse Economie in Zicht’ van 4 februari van Nico Klene op ABN AMRO Insights)
5
EU industriële activiteit in expansie, maar risico’s blijven
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit EconomicsEconomisch Bureau
Cijfers gecorrigeerd voor seizoensinvloeden
De Nederlandse industrie doet het nog steeds goed t.o.v. andere landen, ondanks de daling van de index in januari. Nederland zit met de PMI (zowel totaal als voor nieuwe orders) boven het Europees gemiddelde. De bedrijfsactiviteit in landen als Duitsland, Japan en het Verenigd Koninkrijk zit ruim in expansie. Zorgen zijn er rondom Rusland, China, India en Frankrijk. In Frankrijk zijn de zorgen nog aanzienlijk, met name door aanhoudende onzekerheid, maar de Franse index verstevigde flink in januari (+4,9% m-o-m).
54.8
40424446485052545658
PMI - Industrie (totaal) neutraal
PMI - industrie (totaal, januari)
57.1
40
45
50
55
60
65
PMI - nieuwe orders neutraal
PMI - nieuwe orders industrie (januari)
6
PMI daalt in januari, door daling nieuwe orders
Bron: NEVI, Thomson Reuters Datastream, ABN AMROEconomisch Bureau
De Purchasing Managers’ Index® (PMI®) is een verzamelingsindex gebaseerd op 5 individuele indexen met de volgende zwaarte verdeling: nieuwe orders (0,3), productie (0,25), werkgelegenheid (0,2), levertijden (0,15), voorraad ingekocht materiaal (0,1), met de levertijden index omgekeerd zodat de cijfers zich in een vergelijkbare richting bewegen.
De Manufacturing PMI in Nederland daalt van 57,0 in december naar 54,8 in januari. De PMI is niet alleen een goede graadmeter voor de mate van bedrijfsactiviteit in de industrie, ook loopt de index parallel met de conjuncturele ontwikkeling. De daling van de PMI index voor de totale industrie werd vooral veroorzaakt door een scherpe daling van de index m.b.t. de nieuwe orders. Deze daalt met 4,7 indexpunten. Ook de overige deelindicatoren, die mede de stand van de totale index bepalen, droegen allen negatief bij. Hiervan had de deelindicator op werkgelegenheid de grootste impact.
42
44
46
48
50
52
54
56
58
-03
-02
-01
00
01
02
03
2012 2013 2014
PMI - voorraad ingekocht materiaal PMI - levertijden
PMI - productie PMI - nieuwe orders
PMI - werkgelegenheid PMI - Industrie (r.as)
bijd
rage
in in
dex
pn
tnva
n o
nd
erd
elen
PM
I aan
d
e w
ijzig
ing
van
PM
I to
taal
PM
I -in
du
stri
e (t
ota
al)
57
.1
3.1 1.0 -0.2-1.5 1.1 1.1 1.7 2.6 -0.8-0.4-2.0 1.6 -4.7 2.7 2.0 3.1 1.1
-16,000
-14,000
-12,000
-10,000
-8,000
-6,000
-4,000
-2,000
0
0
10
20
30
40
50
60
70
PMI - nieuwe orders (jan.) neutraal
Verschil indexpntn (jan vs dec)
Orders grote invloed op PMI (totaal) Sterke daling nieuwe orders in NL
7
Omstandigheden bij handelspartners verbeteren
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, CBSEconomisch Bureau
Omstandigheden zijn in Duitsland erg gunstig, vooral de externe markt trekt aan
Bij de groothandel zijn voorraden iets lager en trekt de vraag aan
Het economisch sentiment in België is langzaam aan het verbeteren
Du
itsla
nd
Vooral veel nieuwe orders bij kapitaal-goederen
Belg
ië
Vertrouwen in industrie straalt nog pessimisme uit
Sentiment exportorders is verbeterd, over binnenlandse orders licht positivisme
35
40
45
50
55
60
65
2012 2013 2014nieuwe orders export
neutraal
PMI - nieuwe orders en export Duitse industrie
index: > 50 = expansie en < 50 = krimp
-20
-10
0
10
20
30
40
2012 2013 2014
ondernemingsklimaat
voorraadniveau
order ontwikkeling komende 3 mndn
order ontwikkeling komende 6 mndn
Groothandel machines & onderdelen
saldo (%) ondernemers positief/negatief90
95
100
105
110
115
120
2012 2013 2014totaal
kapitaal goederen
consumptie goederen
intermediaire goederen
Nieuwe orders industrie
index (2010 = 100)
75
80
85
90
95
100
105
2012 2013 2014
Economisch sentiment neutraal
Economisch sentiment
index : 100 = neutraal-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
2012 2013 2014
Industrie (totaal)
Investerings goederen
Intermediaire goederen
Vertrouwens indicator
saldo (%) ondernemers positief/negatief
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
2012 2013 2014
Export orders
Binnenlandse orders
Sentiment order positie industrie
saldo (%) ondernemers positief/negatief
8
Goed 4e kwartaal voor NL industriële productie
Bron: CBS, NEVI, ABN AMRO Economisch BureauEconomisch Bureau
Het ondernemingsklimaat is gunstig in de Nederlandse industrie. De industriële productie groeide in december 2013 verder met 1,8% j-o-j. Daarmee heeft de industrie in het laatste kwartaal van 2013 een goede reeks neergezet, met drie maanden op rij groei van de productie. In het vierde kwartaal werd een productiegroei gerealiseerd van 1,5% j-o-j, een goed herstel na drie kwartalen van krimp. Toegegeven, in historisch perspectief is dit nog relatief laag, maar gegeven de uitdagende economische omstandigheden is dit eenknappe prestatie. De gemiddelde productie groei over 2013 kwam uit op -1,1% j-o-j, waarbij de meeste branches een krimp registreerde. In 2013 zagen vier branches hun productie toenemen. Bij zowel de basismetaalindustrie als de textielindustrie nam de productie toe met bijna 2% j-o-j. In de machine- en rubber/kunststofindustrie nam de productie mondjesmaat toe. In de overige branches daalde de productie op jaarbasis. Parallel aan de krimp van de productie in 2013, daalde de omzet met 0,4% j-o-j.
Ned
erl
an
d
Bezettingsgraad PMI Sentiment
55.9
79.6
72
74
76
78
80
40
45
50
55
60
2013 2014
Bezettingsgraad PMI (l.as, index)
Bezettingsgraad CBS (r.as, %)
LT gem. = 82,4%
6870727476788082848688 Langetermijn gem. Bezetting % Q1 2014
54.8
42
44
46
48
50
52
54
56
58
1-1
-20
12
1-3
-20
12
1-5
-20
12
1-7
-20
12
1-9
-20
12
1-1
1-2
012
1-1
-20
13
1-3
-20
13
1-5
-20
13
1-7
-20
13
1-9
-20
13
1-1
1-2
013
1-1
-20
14
PMI Neutraal
LT gem. = 51,5
00
10
20
30
40
50
60
70 Langetermijn gem. Niveau januari
-60
-40
-20
0
20
1-1
-20
11
1-4
-20
11
1-7
-20
11
1-1
0-2
011
1-1
-20
12
1-4
-20
12
1-7
-20
12
1-1
0-2
012
1-1
-20
13
1-4
-20
13
1-7
-20
13
1-1
0-2
013
1-1
-20
14
ConsumentenvertrouwenProducentenvertrouwenKoopmoment duurzame goederen
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
december
januari
Oordeel economisch klimaat
9
Bezettingsgraad in Duitsland wint aan kracht
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics
Bezettingsgraden (PMI) in januari Historie bezettingsgraden (PMI)
− Bezettingsgraad in Nederland (PMI deelindicator) blijft in expansie (ruim boven 50 punten).
− De PMI bezettingsgraad zwakte in januari af ten opzichte van zijn stand in december 2013 en loopt daarmee parallel aan de afzwakking van het aantal nieuwe orders in januari
− Naast de sterke expansie in bezettingsgraden van de Duitse industrie, neemt de bezettingsgraad in Griekenland ook scherp toe
− Onrust in opkomende landen ook terug te lezen in de stand van bezettingsgraden: China en Rusland in krimpfase
Sterke toename in bezettingsgraad in Duitsland
Economisch Bureau
40
44
48
52
56Rusland
Ierland
Italie
Japan
Nederland
VK
Europese Unie
OostenrijkChina
Tsjechie
Frankrijk
Duitsland
Griekenland
Polen
Spanje
december januari neutraal
PMI deelindicator (> 50 = expansie, < 50 = krimp)
30
35
40
45
50
55
60
65
70
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Duitsland Nederland Europese unie
Frankrijk VK neutraal
PM
I bez
etti
ngs
graa
d (
ind
ex)
10
Sterk effect geopolitieke en economische onrust op prijzen
Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch BureauEconomisch Bureau
6,500
7,000
7,500
8,000
8,500
9,000
Koper (USD/t)
1,600
1,700
1,800
1,900
2,000
2,100
2,200
2,300
2,400
Aluminium (USD/t)
Overproductie blijft en dit dempt de olieprijs gedurende 2014. Prijs wordt sterk beïnvloed door onrust in M-O.
In Europa is de sector aan de beterende hand, in China blijven de problemen aanhouden (overcapaciteit)
De LME-voorraden dalen hard en dat houdt het prijsniveau in stand, de vitaliteit van de Chinese economie is van belang
PS: dalende volumes, instabiele prijzenPET: verbruik neemt toe, overcapaciteitPVC: overcapaciteit en afh. bouwsector
De vraag naar gas is vooralsnog mild door de zachte winter. In 2014 worden stabiele tot licht lagere prijzen verwacht.
Premies voor directe levering hoog; over-aanbod chronisch, voorraden zijn hoog; de vraag blijft echter goed
500
520
540
560
580
600
620
640
660
680
700
Global steel (HRC, USD/t)
90
95
100
105
110
115
120
125
130Olie (brent, USD/bbl)
600
800
1,000
1,200
1,400
1,600
1,800
2,000 Kunststof (USD/Mt)
Polystyrene PVC PET
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
EU/NL aardgasprijs (TTF, Euro/KwH)
11
Bedrijfsdemografie toont groei aantal MKB-bedrijven
Bron: CBS
Bedrijven naar grootte sinds 1993 Faillissementen naar branche
− Aantal kleine bedrijven industrie (1-5 werkn.) groeit en bij > 20 werkn. daalt het aantal bedrijven sinds 1993
− Over 2013 is het totaal aantal faillissementen in industrie gedaald met 2,6% ten opzichte van 2012.
− Het aantal faillissementen in de textiel- en kleding-industrie nam het sterkst toe in 2013 (+47,6%), terwijl het aantal in de transportmiddelenindustrie het scherpst afnam (-31,7%)
− In januari nam het aantal faillissementen op maandbasis toe met 3,4%; de elektrotechnische- en machine-industrie had het grootste aandeel hierin (19,7%), de basismetaalindustrie volgt kort daarop met 18,0%
In 2013 heeft de industrie een aandeel van 9% in totale faillissementen NL
Economisch Bureau
60
80
100
120
140
160
199
3
199
4
199
5
199
6
199
7
199
8
199
9
200
0
200
1
200
2
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
201
0
201
1
201
2
201
3
1 tot 5 werknemers 5 tot 10 werknemers
10 tot 20 werknemers 20 tot 50 werknemers
50 tot 100 werknemers 100 werkzame personen of meer
index (1993=100) 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
1-1-2012 1-1-2013 1-1-2014
Voedings-, genotmiddelenindustrie Textiel-, kleding-, lederindustrie
Hout- en bouwmaterialenindustrie Papier- en grafische industrie
Raffinaderijen en chemie Basismetaal, metaalprod.-industrie
Elektrotechn. en machineindustrie Transportmiddelenindustrie
Meubelindustrie
+3,4%
12
Overige informatie & disclaimer
Casper BurgeringSenior sector econoom
Industrie & industriële metalen
ABN AMRO Economisch Bureau
tel: 020 383 26 93
e-mail: [email protected]
ABN AMRO Economisch Bureau op internet
www.abnamro.nl/economischbureau
Voor meer informatie over deze sector, neem contact op met:
Disclaimer:Copyright 2014 ABN AMRO and affiliated companies (“ABN AMRO”), Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam / PO Box 283, 1000 EA Amsterdam, The Netherlands. All right reserved.
This material is provided to you for information purposes only. Before investing in any product of ABN AMRO Bank NV, you should inform yourself about various consequences that you may encounter under the laws of your country. ABN AMRO Bank NV has taken all reasonable care to ensure that the information contained in this document is correct but does not accept liability for any misprints. ABN AMRO Bank NV reserves the right to make amendments to this material.
This material which is subject to change without notice is provided for informational purposes and should not be construed as a solicitation or offer to buy or sell any securities or related
financial instruments. While ABN AMRO makes reasonable efforts to obtain information from sources, which it believes to be reliable, ABN AMRO makes no representation or warranty of any kind, either express or implied as to the accuracy, reliability, up-to-dateness or completeness of the information contained herein. Nothing herein constitutes an investment, legal, tax or other advice nor is it to be relied on in any investment or decision. Certain services and products are subject to legal restrictions and therefore may not be available for residents of certain countries.
You should obtain relevant and specific professional advice before making any investment decision. The past performance is not necessarily a guide to the future result of an investment. The value of investments may go up or down due to various factors including but not limited to changes in rates of foreign exchange and investors may not get back the amount invested. ABN AMRO disclaims any responsibility and liability whatsoever in this respect.
Economisch Bureau
http://nl.linkedin.com/in/casperburgering
https://twitter.com/CasperBurgering
Top Related