Download - A votre service

Magazine

I don‘t understand

A votre service!Vertaaldiensten getest

Mailen met uw Nederlandse collega een paar meter verderop of met uw Britse partner in Londen maakt in

snelheid en gemak geen verschil, maar de taal kan soms voor problemen zor-

gen. Goede vertaalsoftware lost dit op, maar niet elke dienst is even betrouw-baar. Geen nood, wij wijzen u de weg naar (bijna) feilloos Engels en meer!

Wanneer u een mail in vreemde taal schrijft, het buiten-landse nieuws leest of kijkt, loopt u ge-

heid tegen een aantal woorden aan waar u niet opkomt of die u niet be-grijpt. Logisch, Engels of Frans is nu eenmaal niet uw moedertaal. Om u te helpen zijn er tal van vertaalhulp-jes op de markt, zowel gratis als te-gen betaling en zowel online als of-fline. Het is uiteraard verleidelijk om voor de kosteloze internetvariant te kiezen en dat is ook een prima keuze als het slechts om woorden gaat en u de vreemde taal reeds enigszins machtig bent. Echter, wanneer u de taal absoluut niet kent, volzinnen moet vertalen en dit stukje proza naar iemand anders dan uw vakan-tieliefde moet sturen, raden we u be-taalde diensten aan. Snel zal blijken waarom. In de tabel vindt u een prestatieoverzicht van de geteste diensten.

You not goodLaten we ervan uitgaan dat u wilt vertalen naar het Engels en Frans en vanuit deze talen weer naar het Ne-derlands. We kiezen voor deze vreemde talen om twee redenen. Ten eerste zijn we ze zelf machtig en kunnen zo controleren of de re-sultaten door de beugel kunnen. Daarbij aan-sluitend gebruikt de Ne-derlander deze talen waarschijnlijk het meest. Zoeken naar een ver-taalprogramma via het net, levert een aantal gratis oplossin-gen op. We pik-ken er een paar uit, zoals Systra-net, Google, Free-translation, Oddcast en Worldlingo, en voeren wille-keurige woorden en zinnen in. Met een simpele zin als ‘Ik ga even boodschappen doen’ is het meteen duidelijk dat

Systranet (www.systranet.com) een waardeloze vertaler is. In het Engels wordt het ‘I will do even messages’. Daarmee durf je niet bij je lerares Engels aan te komen. En het geeft weinig hoop op de vertaling van uit-drukkingen. Het Nederlandse ‘Ik ben het zat’ wordt in het Engels ‘I am it drunk’ en in het Frans ‘Je suis lui

ivre’. Wie eveneens met een zeer ma-chinale vertaalmotor werkt is Free-translation (www.freetranslation.com). De letterlijk vertalingen zijn absoluut niet bruikbaar. Wanneer u ‘Ik heb geen zin om vandaag te gaan hardlopen’ vertaalt als ‘I have to go race no sense today’ zal de Engels-man u erg raar aankijken. De dienst is zich hiervan bewust en geeft daar-om ook aan dat de resultaten slechts goed zijn om de essentie te vatten. Misschien bruikbaar om naar je moedertaal te vertalen, maar meer niet. En aangezien er alternatieven zijn, zouden we het zelfs daarvoor niet gebruiken. Yahoo’s vertaaldienst Babelfish (nl.babelfish.yahoo.com) mag u ook negeren. ‘Ik ben hier vo-rige week ook al geweest’ in het Frans vertalen naar ‘Je suis ici la se-maine passée même si’ is een ronduit belabberde uitkomst. Oftewel, verre van feilloos en zeker geen betrouw-bare vertaler.

42 www.computeridee.nl n 21 l 2009

21 Vertaaloplossingen2.indd 42 11-09-2009 17:13:52

www.computeridee.nl n 21 l 2009 43

BeterIn de categorie gratis, maar wél ac-ceptabel vallen Google Translate, Vertalen.nu, Oddcast, Worldlingo en Elanlanguages. De zin ‘Ik ga even boodschappen doen’ vertaalt Google (www.translate.google.com) in het Engels naar ‘I go shopping’. Dit is correct, maar vergeet het ‘even’ waar-door de lading niet volledig gedekt is. Hetzelfde geldt voor het Engelse ‘just’ dat geïnterpreteerd wordt als ‘enkel’, terwijl we ‘net’ bedoelen. Langere zinnen omzetten levert al helemaal geen stijlbloempjes op. Een fragment als ‘Ik ga even bood-schappen doen. Ik ben zo terug. Daarna kunnen we de tafel dekken en alvast een wijntje drinken voordat onze gasten aankomen’ wordt in het Engels ‘I go shopping. I’m back. Then we can cover the table and at least one wine drink before our guests ar-rive’. Hier kom je niet mee door je examen! Geen grammaticaal hoog-standje in elk geval. Daarom is Goo-gle prima om snel een woord op te zoeken wanneer u niet zeker bent van de juiste vertaling. Als dan het kwartje valt, zal het vast goed zijn. Zo niet, vertrouw er niet op. Zeker niet als het om volzinnen gaat. Elanlanguages (www.elanlangua ges.com) en Worldlingo (www.world lingo.com) leveren dezelfde resulta-

ten op als de zoekgigant – dit ziet u duidelijk terug in de tabel – met als grote verschil dat de laatstgenoemde site bol staat van hinderlijke adver-tenties. Bij elke klik krijgt u lelijk schreeuwende commerciële bood-schappen gepresenteerd. Voor ons reden om deze site niet te bezoeken, ook al valt op de vertalingen weinig af te dingen.Ook Oddcast (www.oddcast.com/home/demos/tts/tts_tran_examp

le.php) geeft dezelfde soort resulta-ten als Google, maar wel met een leuke toevoeging. U luistert namelijk naar hoe de vertaling wordt uitge-sproken, waarbij u de keuze hebt uit een man of vrouw en diverse accen-ten. Zo is het in het Frans ook het Ca-nadese accent te beluisteren en laten de Vlamingen horen wat zij onder Nederlands verstaan. Foutloos is het echter niet, omdat de text-to-speech vertaler niet weet of er een vrouwe-

lijke of mannelijke gebruiker achter de computer zit en daardoor vervoe-gingen niet altijd correct weergeeft. Vertalen.nu (www.vertalen.nu) en Woordvertaling (www.woordverta-ling.nu) zijn goede kosteloze verta-lers voor woorden. De eerste dienst kan ook zinnen in een vreemde taal weergeven, maar daarvoor moet u betalen: minimaal tien euro en tien eurocent per woord. Woordvertaling is prima als u op zoek bent naar een Franse, Engelse of Duitse vertaling en u niet al te moeilijke of lange woorden opzoekt zoals ‘vrijgezellen-feest’. U hebt immers slechts de keuze uit een vaste woordenlijst. Beperkt, maar wel correct. Met Woordenboek.eu (www.woordenboek.eu) vertaalt u een woord vanuit een bepaalde taal naar verschillende andere talen tegelijk. Handig voor wanneer u in een meertalig land op vakantie bent. Zustersite Zinnenboek.eu biedt een enorme databank aan zinnen in di-verse categorieën in meerdere talen. Zo boekt u eenvoudig een hotelka-mer in Spanje en maakt u een zake-lijke afspraak in het Duits.

Kwaliteit = betalenWilt u er zeker van zijn dat de verta-ling correct is en wat nuttige extra’s erbij, dan moet u betalen. De boven-genoemde oplossingen zijn machi-nevertalingen, terwijl Van Dale en Babylon de context betrekken om woorden en zinnen om te zetten. Van Dale biedt een online woorden-boek en een fysiek exemplaar in de vorm van een zakcomputertje. On-line (www.vandale.nl) abonneert u

Wat zegt de professional?Wouter van den Berg, directeur van Ver-taalbureau.nl: “Online woordenboeken, die niet pretenderen zelf te kunnen verta-len, zijn een geweldig hulpmiddel voor wie een taal al enigszins kent. Een online vertaler als Google Translate is ook goed bruikbaar, maar voorzichtigheid is gebo-den. Online vertalers kunnen erg nuttig zijn voor eigen gebruik, om een indruk te krijgen van wat er staat. Maar wilt u iets laten vertalen naar een andere taal dan uw moedertaal, kunnen ze gevaarlijk zijn. U kunt uw lezers ermee in de war brengen, en als ze moeten lachen had u het ook beter kunnen laten. Zelfs professionele, trainbare vertaalsoftware, die in de vertaalwereld in beperkte mate voor specialistische toepassingen wordt gebruikt, maakt nog altijd meer en vreemdere fouten dan menselijke vertalers. Wilt u dus een e-mail naar een vriend of zakenrelatie laten vertalen door een online vertaler, kijk de vertaling dan goed na. Gebruik eventueel een online woordenboek. Beheerst u de vreemde taal onvoldoende, schrijf dan uw mail in correct Nederlands of Engels. De ontvan-ger kan altijd zelf Google Translate erbij pakken. Dat is beter voor de vriendschap of de zaken.”

N Woordenboek.eu vertaalt in meer-dere talen tegelijk.

N De site van Wordlingo staat bol van reclame.

MWoordvertaling werkt met een vaste woordenlijst.


Magazine

44 www.computeridee.nl n 21 l 2009

zich op één of meerdere vreemde talen vanaf twee euro per maand. Een pakket Engels, Frans en Duits kost zes euro per maand of het dub-bele voor de professionele versie met meer zoekmogelijkheden en vertalingen. De resultaten geven vol-doende zinnen weer, ook in popu-laire taal. Wanneer u ‘raar’ vertaalt, krijgt u de zin ‘zeg, wat ben je raar’ wat in het Frans ‘ça va pas la tête?’ en in het Engels ‘what are you nuts or something?’ wordt. Dit zijn leuke en nuttige toevoegingen. Helaas is het niet geschikt voor zinnen, al geeft de dienst veel voorbeeldzinnen weer.Van Dale’s taalmachine bestaat uit een drietalig woordenboek Engels, Frans en Nederlands met vier talen-combinaties. Tussen Engels en Frans vertalen is niet mogelijk. De zak-computer opent u als een netbook met aan de ene kant het scherm en aan de andere het toetsenbord. Dit apparaat gebruikt u om woorden te vertalen en om spelenderwijs uw ta-len bij te houden. De resultaten be-vatten enorm veel informatie, zoals het geslacht en allerlei voorbeeldzin-nen in uiteenlopende contexten. Het

is mogelijk om zelf woordenlijsten samen te stellen, woorden te vervoe-gen en de grammaticagids te raad-plegen met uitleg over de tijden, hulpwerkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, voorzetsels enzo-voort. Met spelletjes test u uw woor-den- en grammatica-kennis. Lan-gere woorden, zoals ‘luisterboek’ vindt de computer helaas niet en het is gek dat sommige Nederlandse uit-drukkingen wel in de ene taal ver-taalt worden, maar niet in de andere. Wanneer u op ‘beest’ zoekt, treft u bij

is mogelijk om zelf woordenlijsten samen te stellen, woorden te vervoe-gen en de grammaticagids te raad-

het Franse resultaat de vertaling van de uitdrukking ‘de beest uithangen’, maar in het Engels niet. Desondanks is het een goed hulpmiddel, het werkt goed en het is gemakkelijk om mee te nemen op vakantie. Voor 140 euro is het van u. Tot slot is er nog Babylon 8 (www.babylon.com). Een simpele, degelijke online dienst die op het eerste zicht ook nog eens kosteloos lijkt. Dit blijkt echter te mooi om waar te zijn. Na een paar dagen moet u een abon-nement afsluiten van vier euro per maand. Nadat u de software hebt ge-download, plakt u er lappen tekst in en vertaalt deze naar zowat alle talen. Ook kunt u één woord selecteren met de Ctrl-toets en rechtermuis-knop en dit met Babylon vertalen. Er volgt een uitgebreide en foutloze de-fi nitie en vertaling. Helaas gaat tekst vertalen niet foutloos. Zo vertaalt de software ‘zij heeft voorgesteld’ naar ‘it has proposed’. Neem het dus niet klakkeloos over. Ondanks deze fou-ten is dit de beste, betaalbare oplos-sing om zinnen te vertalen. Wilt u het perfect? Dan moet u een profes-sionele vertaler in de arm nemen. n

Vertaaldienst

Het vertalen van deze tekst heeft totaal geen zin.

Ik wil graag drie biertjes, twee fl uitjes Heineken en één Amstel Light in een tulpglas.

Bart zuigt alle verhalen uit zijn duim.

Gezellig

I don’t feel like going out tonight.

Babelfi sh (Yahoo)

Translating this text has totally no sense.

I want gladly three bier-tjes, two whistles Hei-neken and one Amstel Light in a tu-lip glass.

Bart suck all tales from its inch.

sociable

Ik voel niet als vanavond het uitgaan.

Babylon 8

The translation of the text has completely pointless

I would like to make three biertjes, Heineken and on or two Amstel Light in a tulpglas.

Bart will suck all stories are from an inch.

Bijwoord: sociably, in a friendly manner; festively, merrily; comfortably, cozily Adjectief: sociable, friendly; merry, festive; homy, comfortable, cozy

Ik zou niet willen gaan vanavond.

Elan-languages

The trans-lation of this text has no meaning.

I have three beers, two whistles Hei-neken and Amstel Light in a tulip glass.

Bart suck all the stories from his thumb.

cozy

I Don't Feel Like Going out vanavond.

Freetrans-lation

The trans-lating of this text has total-ly no sense.

I want gladly three beers, two fl utes Hei-neken and one Amstel Light in a tulip glass.

Sucks bears all stories out its thumb.

pleasant

Ik voel zoals gaan uit van-avond niet.

Google Vertaal

The transla-tion of this text has no me-aning.

I have three beers, two whistles Hei-neken and Amstel Light in a tulip glass.

Bart sucks all the stories from his thumb.

cozy (+ allerlei bijvoegelijke naamwoorden)

I Don’t Feel Like Going out vanavond.

Oddcast

The translation of this text has no meaning.

I have three beers, two whistles Heine-ken and Amstel Light in a tulip glass.

Bart sucks all the stories from his thumb.

cozy

I Don’t Feel Like Going out vanavond.

Double Dutch


www.computeridee.nl n 21 l 2009 45

Systranet


I want gladly three biertjes, two whistles Heineken and one Amstel Light in a tulip glass.


sociable


Van Dale Drieta-lig woordenboek

nvt

nvt duim > iets uit zijn duim zuigen > dream something up

enjoyable, pleasant, socia-ble, entertaining, convivial, companionable

nvt

Van Dale online

nvt

nvt idioom (figuurlijk) iets uit zijn duim zuigen: dream/make something up, fabricate/manufacture/invent so-mething, spin a yarn, tell a tall tale

enjoyable, pleasant, sociable, entertaining, convivial, companionable

nvt

Vertalen .nu

nvt

nvt nvt

homy, close, intimate, inmost, innermost, personal

nvt

Woorden- boek

nvt

nvt nvt

homy

nvt

Woord- vertaling

nvt

nvt nvt

homy

nvt

Worldlingo


I want gladly three bier-tjes, two fluitjes Hei-neken and one Amstel Light in a tulpglas.


sociable


Vertaalbureau

There is absolu-tely no point in translating this piece of text.

Three beers, please: two Heinekens in flute glasses and one Amstel Light in a tulip glass.

Bart is al- ways telling tall tales.

Well, this is nice. (vertaling van de uitroep, niet het woord)

Ik heb geen zin om vanavond uit te gaan.
