7 april 2010

ICT-Office: Digitale Veiligheid in Nederland

Nationale Infrastructuur tegen Cybercrime (NICC)

7 april 20108 januari 2009

QuickTime™ and aH.264 decompressor

are needed to see this picture.

7 april 2010

Filosofie bestrijding Cybercrime• Winst te halen uit voorkomen• Alleen mogelijk door samenwerking• Hierin zeer belangrijke rol voor private sector

• Echter ook taak weggelegd voor de overheid

• Sterke focus op de preventie

7 april 2010

InformatieknooppuntCybercrime

7 april 2010

Informatieknooppunt Cybercrime

Situatie • Nederlandse samenleving kwetsbaar voor Cybercrime• Geldt zeker ook voor de vitale infrastructuur

Complicaties • Sectoren zijn zelf verantwoordelijk, samenwerking op basis van vrijwilligheid• Weinig informatie-uitwisseling tussen de partijen• Weinig sprake van gestructureerde publiek-private samenwerking

Hoofdvraag • Hoe kan de weerbaarheid van de vitale sectoren tegen Cybercrime worden verhoogd?

Antwoord • Inrichting van een Informatieknooppunt Cybercrime conform het model van information exchanges van het CPNI (Engeland)• Per sector uitwisseling van (vertrouwelijke) informatie met duidelijke spelregels• Sector bepalend bij te behandelen onderwerpen (levert ook de voorzitter)

7 april 2010

Succesfactoren:

– Vertrouwen

– Waarde

Informatieknooppunt Cybercrime

7 april 2010

Informatieknooppunt Cybercrime• Hét permanente netwerk waar publieke en private professionals elkaar ontmoeten

• Hét platform voor kennis deling en informatie-uitwisseling

• Hét makel- en schakelpunt van de Nationale Infrastructuur tegen Cybercrime

7 april 2010

Belangrijke succesfactoren

7 april 2010

Informatieknooppunt Cybercrime

Start Sector

Nov 2006 ( vanaf 2003) FI-ISAC (Financial Institutions)

Apr 2007 Water-ISAC (drinkwater)

Sept 2007 Energy-ISAC (Gas en Electriciteit)

Nov 2007 Airport-ISAC (Schiphol)

Febr 2008 Multinationals-ISAC

Maart 2008 Spoor-ISAC

Mei 2008 PCS-ISAC (Process Control Systems)

Oktober 2008 Academische Ziekenhuizen

Januari 2009 Haven-ISAC (Rotterdam)

Januari 2009 Telecom-ISAC

7 april 2010

FI-ISAC

Gestart in 2006 (en voorganger zelfs al in 2003)Leden:

• ING, Rabobank, ABN AMRO, Fortis, SNS Reaal, Friesland Bank, Van Lanschot Bankiers, Currence, Equens, BNG, DNB, NVB

• GOVCERT.NL, KLPD, AIVD, NICC

Issues:• Internet banking security (Financial related crime)

• Skimming

• IT security in brede zin (waaronder Awareness)

7 april 2010

Energy-ISAC

Gestart in 2007

Leden:• Gasunie, TenneT, NAM/Shell, Nuon, Essent, Delta, E-on

Benelux, Electrabel, Enexis, Alliander, Stedin

• GOVCERT.NL, KLPD, AIVD, NICC

Issues:

• IT security in brede zin (waaronder Awareness)• Process Control Security

• Smart Meters (Advanced Metering Infrastructure) - 2010

7 april 2010

Multinationals-ISAC

Gestart in 2008

Leden:• Shell, Unilever, AkzoNobel, DSM, Philips, TNT Post,

Ahold, Heineken, Océ

• GOVCERT.NL, KLPD, AIVD, NICC

Issues:

• IT security in brede zin (waaronder Awareness)• Process Control Security

• Bedrijfsspionage

7 april 2010

Airport-ISAC

Gestart in 2008

Leden:• Schiphol Group, KLM-Air France, Schiphol Telematics,

logistieke bedrijven (vracht, brandstof)

• Douane/Belastingdienst, Marechaussee, GOVCERT.NL, KLPD, AIVD, NICC

Issues:

• Ketenafhankelijkheden = kwetsbaarheid

• Awareness campagnes

7 april 2010

Telecom-ISAC

Gestart in 2009 (Spin-off van NCO-T)

Leden:• KPN, Vodafone, T-Mobile, Ziggo, UPC, COLT, BbNed,

Tele2

• GOVCERT.NL, KLPD, AIVD, NICCC

Issues:• Resilience, Business Continuïteit

• Afhankelijkheid andere sectoren

• Financieel gerelateerde cybercrime

7 april 2010

Thematisch: SCADA/PCS

• Gezamenlijk thema door ISACs geïnitieerd

• Analyses en handreikingen• Benchmark 2007 SCADA informatiebeveiliging Drinkwatersector, in 2008 Energie

• SCADA Security Good Practices drinkwater (2007)

• Benchmark 2010 Process Control sectoren Energie, Drinkwater en Nucleair

7 april 2010

Thematisch: SCADA/PCS

• PCS Events‘Are you aware?’/ ‘Are you in control?’ / ‘Control IT!’ / ‘Manage IT!’

• Round Table met CIOs / DG Energie en Telecom

• PCS publicatie voor het management

• Roadmap to secure Process Control Systems (2010)

7 april 2010

Informatieknooppunt Cybercrime• Bepalende factoren:

–Vertrouwen

–Waarde

7 april 2010

Why would I tell you?

Bron: Sharing Culture Assessment Workbook CPNI

7 april 2010

Vertrouwen

– Ben ik de juiste persoon om informatie te delen?:

• I know how to get the information to the right people

• I know that my information is important• I know that I am empowered to share• I know I can control what happens with what I

share• I know that what I share will help others• I know others will reciprocate• I know others will act with my interests at heart• I know I am trustworthy

Bron: Sharing Culture Assessment Workbook CPNI

7 april 2010

Vertrouwen

– Bloeit in kleine groepen, met steeds dezelfde deelnemers. Is persoonlijk.

– Klein beginnen en groeien. Een groep inkrimpen is lastiger.

– Vertrouwen en waarde groeien gezamenlijk op, maar vergen blijvend investeren

– Groeit echter langzaam

– Bij beschamen vertrouwen vertraging en veel moeilijker om vertrouwen weer op te bouwen

7 april 2010

Uitwisseling van (vertrouwelijke) informatie met duidelijke spelregels• Spelregels zijn belangrijk om

vertrouwen op te bouwen en ook te houden

• Stoplichtenmodel

Vertrouwen opbouwen kost tijd!

7 april 2010

Waarde – Wat krijg je?

– Hoe hoger het vertrouwen, des te beter het delen (gevoelige incidenten, actuele kwetsbaarheden en opkomende kwetsbaarheden)

– Structuur om ‘peers’ te vinden (ook buiten de bijeenkomsten om)

– Horizon scanning en opkomende risico’s

– Hoe groter de toegevoegde waarde, hoe meer individuen zullen investeren. Moet je ook blijvend bewijzen

– Waarde groeit met investeren en vertrouwen!

7 april 2010

Waarde – Resultaten

- Publiek Privaat netwerk op het onderwerp Cyber Security in het domein van de Vitale Infrastructuur in NL (en daar buiten)

- De organisaties kunnen zelf betere Risico Analyses maken

- Onderzoek, bijv.:

- Benchmark PCS Security Drinkwater en Energie sector

- Good Practice Guide Process Control Security Drinkwater

- ICT kwetsbaarheden onderzoek Schiphol Airport and Rotterdamse Haven

- Information Threat Monitor (FI-ISAC)

7 april 2010

Waarde – Resultaten

- Gedragscode Notice-and-Take-Down

- Notice-and-Take-Down phishing sites van de banken (samen met GOVCERT.NL en de banken)

- Brochure Information Exchange (Samen tegen Cybercrime)

- ‘Information Exchange in a box’ (samen met CPNI en versie 2 met ENISA)

- Red Blue Team training Process Control Security bij INL (in samenwerking met DHS)

- Roadmap to secure process control systems (binnen de vitale infrastructuur) - IN PROGRESS

7 april 2010

Activiteiten 2010

- Informatieknooppunt Cybercrime- o.a. gezamenlijk overleg Water-ISAC en Energy-ISAC

- Internationaal- NEISAS, European FI-ISAC, EuroSCSIE, Meridian, MPCSIE

- Information Exchange in a box- ENISA-conferentie op 16-17 maart in Amsterdam

- Onderzoek Nationale Security Awareness Maand (als uitvloeisel Meridian)- CAET (Capaciteitsanalyse Elekriciteit en Telecom)

7 april 2010

Activiteiten 2010

- 1-meting benchmark PCS Energy-ISAC en Water-ISAC- 0-meting benchmark PCS Nucleair-ISAC- Generiek Oefendraaiboek Process Control Systemen Water-ISAC (betaald door VEWIN, uitgevoerd door de bedrijven zelf)

- Roadmap to secure Process Control Systems (met TNO)

- Activiteiten op thema’s als:• Outsourcing/Cloud computing• Smart meters/smart grid• ??

7 april 2010

Samenwerking loont als je hetzelfde doel voor

ogen hebt!

7 april 20108 januari 2009

QuickTime™ and a decompressor

are needed to see this picture.

7 april 2010

Nieuwe organisatie 2010

- 2 functies: Platform en CERT- Binnen platform verbreding van onderwerpen: Fysiek, Personeel, ICT

- Geleidelijke overgang- Nu bezig met verkenning samen met de vitale sectoren

7 april 2010

ICT in Informatieknooppunt- Nog niet bestaande overleggen:

• Managed Service Providers• Security Vendors (producten en diensten)• Security Consultants

- Samenwerking op thema’s:• Outsourcing / Cloud Computing• Smart grids / smart meters

7 april 2010

Annemarie ZielstraProgrammamanager NICC

M +31 6 18307879E annemarie.zielstra@ictu.nl

Auke HuistraProject manager Informatieknooppunt Cybercrime

M +31 6 21479272E auke.huistra@ictu.nl

Vragen?