Download - 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Transcript
Page 1: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

1

Page 2: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

1. Aanleiding en doelstelling verkeersonderzoek A15

1.1 Aanleiding: Hoge filedruk, BO MIRT, Goederencorridor Oost

1.2 Doel: onderbouwing knelpunten en oplossingsrichtingen

2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen

2.1 Processtappen

2.2 Vastgesteld afwegingskader

2.3 Vastgestelde 9 prioritaire knelpunten

3. Kansrijke oplossingsrichtingen

3.1 Korte termijn maatregelen

3.2 Lange termijn maatregelen

Bijlage 1: Kansrijke corridorbrede oplossingsrichtingen

2

Page 3: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

1.1 Aanleiding: hoge filedruk op de A15

Aanleiding van het verkeersonderzoek naar de A15 is onder andere de hoge filedruk die

op de A15 wordt ervaren. De A15 komt geregeld voor in de fileberichten en de file top 50

lijstjes, waaronder die van Rijkswaterstaat en de Economische Wegwijzer van TNO/TLN.

File top 50

Rijkswaterstaat publiceert halfjaarlijks een lijst met de zwaarste files op het hoofdwegennet

van Nederland. Deze lijst wordt samengesteld op basis van de filezwaarte: de filelengte in

kilometers maal het aantal minuten dat de file er staat. De A15 komt in de meest recente

top 50 (o.b.v. gegevens van mei 2016 t/m april 2017) 3 keer voor met drie knelpuntlocaties

op het traject tussen Sliedrecht-West en Gorinchem.

Economische schade goederenvervoer

Ook wordt jaarlijks een lijst gepubliceerd door TLN/TNO met de duurste files van

Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt

Ridderkerk en knooppunt Gorinchem staat op de 2e plaats in deze lijst met een

schadepost van € 13,2 mln. voor vrachtverkeer.

3

Figuur 1.1: Top 50 file knelpunten tussen mei 2016

en april 2017 (bron: Rijkswaterstaat)

Figuur 1.2: Jaarlijkse rapportage over de economische

schade van files voor vrachtverkeer (bron: TNO/TLN)

Page 4: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

NMCA: toenemende filedruk op de A15

Rijkswaterstaat / Ministerie van I&W voert elke 4 jaar een analyse uit naar de

mobiliteitsontwikkeling op de lange termijn. Daarmee worden potentiële

bereikbaarheidsknelpunten inzichtelijk gemaakt. Uit deze analyse blijkt dat het verkeer op

de A15 dusdanig toeneemt dat er nieuwe capaciteitsknelpunten ontstaan.

Het verkeer op de A15 neemt toe doordat ruimtelijke ontwikkelingen, zoals woningbouw en

de ontwikkeling bedrijvigheid, langs de A15-corridor verkeer aantrekken en genereren.

Ruimtelijke keuzes hebben impact op de A15-problematiek.

In de NMCA 2017 wordt een top 50 gepubliceerd met trajecten waar de grootste

economische verlieskosten optreden. De economische verlieskosten zijn bepaald op basis

van de voertuigverliesuren en de motief specifieke reistijdwaardering. In deze top-50

komen een aantal trajecten van de A15 voor:

Sliedrecht-West – knooppunt Gorinchem (re): € 14,6 mln. schade door vertraging1

Arkel – Sliedrecht-West (li): € 12,1 mln. schade door vertraging1

Knooppunt Deil – Ochten/Dodewaard (re): € 11,5 mln. schade door vertraging1

Op andere trajecten van de A15 spelen mogelijk ook capaciteitstekorten in de toekomst,

maar vallen buiten de NMCA top 50.

1Economische schade door vertraging in NMCA scenario 2030-Hoog

4

Figuur 1.3: Top 50 trajecten met hoogste verlieskosten in scenario 2030-Laag

(bron: NMCA 2017)

Figuur 1.4: Top 50 trajecten met hoogste verlieskosten in scenario 2030-Hoog

(bron: NMCA 2017)

Page 5: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

MIRT Goederenvervoercorridors

In 2017 is het MIRT onderzoek naar goederencorridors Oost en Zuidoost afgerond. In dit

onderzoek is een brede inventarisatie van mogelijke acties in beeld gebracht met

betrekking tot kansen en belemmeringen voor het optimaliseren van de goederencorridors

Oost en Zuidoost. Een van deze acties betreft een verdiepend verkeersonderzoek naar de

A15 om knelpunten te onderbouwen en te komen tot passende maatregelen.

5

Figuur 1.6: Beschrijving ‘Verkeersonderzoek A15’ in MIRT GoederencorridorsFiguur 1.5: MIRT onderzoek Goederencorridors

Page 6: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Bestuurlijke afspraken: BO MIRT 2017

In het najaar van 2017 zijn in het BO MIRT afspraken gemaakt over het aanpakken van de

file-problematiek op de A15. Deze afspraken luiden als volgt:

Bijdrage van het Rijk wordt verhoogd met € 100 mln. op de reeds beschikbare € 200

mln. Prov. Zuid-Holland draagt € 30 mln. bij.

Start MIRT-verkenning A15 voor zomer 2018 (met in ieder geval NMCA-knelpunt

Gorinchem – Papendrecht)

Scope van MIRT-verkenning wordt bepaald door ‘Verkeersonderzoek A15’

Ook kijken naar korte termijn oplossingen die bijdragen aan doorstroming, veiligheid

en doelstellingen Corridor Oost

Daarnaast zijn de volgende twee moties aangenomen:

Motie 2e kamer (Dijkstra)

Breed kijken naar oplossingen voor knelpunten op gehele corridor

Zoeken naar oplossingen waarvoor geen procedures nodig zijn

Motie 2e kamer (Hoogland & Visser)

Neem A15 Ridderkerk - Gorinchem met prioriteit mee

6

Figuur 1.7: Motie van Remco Dijkstra over de verkenning A15

Page 7: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

1.2 Doel: onderbouwing knelpunten en oplossingsrichtingen

Het doel van verkeersonderzoek A15 is de knelpunten op de A15-corridor te onderbouwen

en te komen tot passende oplossingsrichtingen. Het verkeersonderzoek wordt tevens

gebruikt om de scope van de MIRT Verkenning naar de A15 te bepalen.

De scope van het verkeersonderzoek betreft de A15-corridor vanaf Maasvlakte tot aan de

Duitse grens. De A15 loopt niet helemaal door tot aan de Duitse grens. Rond Arnhem sluit

de A15 aan op de Duitse grens via:

de A50 en A12;

of via de A325, N325 en A12.

In de toekomst wordt de A15 vanaf knooppunt Ressen doorgetrokken naar de A12. Naar

verwachting starten in 2019 hiervan de werkzaamheden en wordt tussen 2021-2023 dit

nieuwe stuk snelweg geopend. Daarmee ontstaat een directere verbinding met de Duitse

grens.

Goudappel Coffeng heeft het verkeersonderzoek A15 uitgevoerd. Dit onderzoek bestaat uit

twee fases:

Fase 1: onderbouwing van knelpunten

Fase 2: passende oplossingsrichtingen

Het voorliggende document beschrijft de methode en resultaten van fase 1.

7

Figuur 1.8: scope van verkeersonderzoek A15: van Maasvlakte tot de Duitse grens

Page 8: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

1.3 Raakvlakken

Verkeersonderzoek A15 raakt aan eerder uitgevoerde of nog lopende onderzoeken /

programma’s. De inhoud van deze onderzoeken / programma’s is meegenomen in de

uitwerking van verkeersonderzoek A15, zowel in de probleemanalyse als in het opstellen

en beoordelen van oplossingsrichtingen. De volgende onderzoeken / programma’s zijn

hiervoor meegenomen:

MIRT Goederenvervoercorridors Oost en Zuidoost

MIRT Metropoolregio Rotterdam-Den Haag

Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse 2017 (NMCA)

Studie A15 Innovatieve Drechtsteden (RebelGroup en Goudappel Coffeng, 2017)

Netwerkstudie Voorne-Putten / Haven Rotterdam (Goudappel Coffeng, 2016)

Verkeersveiligheidsonderzoek Deil – Ressen (Grontmij, 2014)

Rapportage verkenning knoop 38 (gemeente Overbetuwe & Nijmegen, 2017)

8

Page 9: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

2.1 Processtappen

Data-analyse

In december 2017 is verkeersonderzoek gestart met een grondige data-analyse om inzicht

te krijgen in de knelpunten op de A15-corridor. Verschillende databronnen (historische

verkeersgegevens, ongevallengegevens en verkeersprognoses) zijn gebruikt om de

huidige en toekomstige knelpunten te onderbouwen. Het resultaat van deze eerste stap is

een eerste aanzet van de knelpunten en een voorzet voor het afwegingskader om de

knelpunten te prioriteren.

1e brede bijeenkomst met stakeholders

In een eerste brede bijeenkomst op 23 januari 2018 is de aanzet voor de knelpunten en

het afwegingskader voorgelegd aan stakeholders. Op deze bijeenkomst waren

vertegenwoordigers aanwezig van Rijkswaterstaat, Ministerie I&W, Provincie Gelderland,

Provincie Zuid-Holland, de verschillende regio’s langs de A15-corridor en enkele

gemeenten. De knelpunten werden herkend, enkel de verkeersveiligheidsanalyse is licht

bijgesteld. Ten aanzien van de prioritering van de knelpunten zijn de NMCA-knelpunten het

belangrijkste bevonden, aangevuld met de grootste huidige verkeersveiligheid- en

betrouwbaarheidsknelpunten.

Directeurenoverleg

Op 6 februari 2018 zijn 9 prioritaire knelpunten, die volgden uit het afwegingskader,

voorgelegd aan de directeuren. De directeuren hebben het afwegingskader en de 9

knelpunten vastgesteld.

9

Figuur 2.1: tijdsplanning van het proces

Page 10: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

10

Figuur 2.2: Verschillende indicatoren meegenomen in het afwegingskader

2e brede bijeenkomst met stakeholders

Na een interne uitwerking van mogelijke oplossingsrichtingen voor de knelpunten, is op 15

maart 2018 een 2e brede bijeenkomst georganiseerd voor stakeholders. Op deze

bijeenkomst zijn de mogelijke oplossingsrichtingen verder aangevuld en aangescherpt.

Hierbij is integraal en multimodaal naar oplossingen gekeken. Het resultaat is een groot en

breed pakket aan korte en lange termijn maatregelen die op het directeurenoverleg van 26

april 2018 worden voorgelegd.

2.2 Vastgesteld afwegingskader

Bij de prioritering ligt allereerst de focus op de NMCA top 50 knelpunten / toekomstige

knelpunten in 2030. Dit zijn de knelpunten op de A15 die resteren ná realisatie van een

aantal grote infrastructurele projecten zoals de Via15, Blankenburgtunnel en verbreding

van de A2. Hierbij is gebruik gemaakt van de hoofdwegenindicator, welke vertraging

uitdrukt in verlieskosten voor het verkeer. De huidige vertraging nemen we niet mee in de

prioritering van de knelpunten, omdat de toekomstige vertraging reeds wordt

meegenomen, en de doorstroming mogelijk veranderd door de grote infra projecten.

Naast doorstroming zijn ook verkeersveiligheid en betrouwbaarheid belangrijke

aandachtspunten, daarom zijn ook de volgende twee indicatoren gebruikt in de prioritering:

Maatschappelijke kosten door ongevallen (ongevallenanalyse over 2012 - 2016)

Kosten door onbetrouwbare reistijden (o.b.v. werkelijk opgetreden files dec’16 - nov’17)

Page 11: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Verdieping: kiemen-analyse

Ter illustratie voor een van de analyses is hiernaast een

afbeelding weergegeven van alle filekiemen die zijn opgetreden

tussen dec 2016 en nov 2017. Elke koplocatie van een file is

geprojecteerd op kaart, met daaraan gekoppeld het aantal

voertuigverliesuren die zijn opgetreden. De kaarten laten de

locaties zijn waardoor de meeste voertuigverliesuren zijn

ontstaan met verschillende oorzaken:

Bovenste kaart laat de totaal opgetreden voertuigverliesuren

zien per kiemlocatie;

Middelste kaart laat de locaties zien met de meeste

voertuigverliesuren door capaciteitstekort;

Onderste kaart laat de locaties zien met de meeste

voertuigverliesuren ten gevolge van ongevallen.

11

Figuur 2.3: Heatmaps van filekiemen op de A15-corridor in de richting Duitse grens

(o.b.v. voertuigverliesuren van files dec 16 – nov 17)

Page 12: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

12Figuur 2.4: De knelpunten op de A15-corridor

Verdieping: knelpunten per indicator

In de figuren hiernaast zijn alle knelpunten op

wegvakniveau weergegeven voor de

verschillende indicatoren. Op de kaart zijn de

volgende knelpunten opgenomen:

Toekomstige doorstromingsknelpunten die

meer dan € 2,5 mln aan verlieskosten

veroorzaken (rood en roze);

De huidige top 10 en 20

doorstromingsknelpunten (oranje en geel);

Trajecten met meer dan 200 ongevallen, meer

dan 10 ernstige ongevallen,

of meer dan 2 dodelijk ongevallen

over de periode 2012-2016 (paars);

Trajecten met een zeer onbetrouwbare

reistijden die leiden tot meer dan € 2 mln aan

verlieskosten voor het verkeer en de logistiek

(groentinten).

Page 13: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

2.2 Vastgestelde knelpunten

Het afwegingskader resulteert in 9 prioritaire knelpunten. Deze zijn in het

directeurenoverleg van 6 februari 2018 vastgesteld. De knelpunten zijn in figuur

2.5 weergegeven. De 9 prioritaire knelpunten zijn aflopend in de verlieskosten die

er jaarlijks worden opgelopen.

Knelpunt 1: A15 Ridderkerk-Zuid – kp. Gorinchem

Op dit traject worden zowel in de huidige situatie als in de toekomst de grootste

vertragingen ervaren. Dit traject staat in NMCA top 50, en mede door de hoge

filedruk vinden hier ook veel ongevallen plaats. Het wegbeeld is onrustig.

Knelpunt 2: A15 Leerdam – Sliedrecht-West

Dit traject betreft de andere rijrichting van knelpunt 1, en kent tevens hoge

verlieskosten ten gevolge van capaciteitstekorten en ongevallen.

Knelpunt 3: A15 Leerdam – Ochten

In de huidige situatie is nog geen sprake van structurele file op dit traject. Door

ruimtelijke ontwikkelingen neemt het verkeer echter dusdanig toe, waardoor dit

traject in de NMCA top 50 staat in 2030 en 2040. Het traject kent op enkele

locaties een suboptimaal alignement.

Knelpunt 4: A15 Dodewaard – kp. Deil

Ook de andere rijrichting van knelpunt 4 kent in de toekomst structurele

doorstromingsproblemen, waardoor dit traject voor hoge verlieskosten zorgt.

Knelpunt 5: A15 Ruit Rotterdam

De afgelopen jaren is de A15 tussen Maasvlakte en Vaanplein fors uitgebreid.

Echter door de hoge complexiteit van dit traject vinden hier relatief veel

ongevallen plaats, die voor veel vertraging zorgt vanwege het vele verkeer.

Knelpunt 6: A12 kp. Waterberg – kp. Grijsoord

Voor de korte termijn bestaat de A15-corridor ook uit de A12, A50 en A325. Alle

toeleidende rijbanen naar dit traject op de A12 zijn de afgelopen jaren verbreedt,

echter niet dit wegvak. Daardoor wordt hier nu regelmatig file ervaren. Ook na

realisatie van de Via15 blijft de verkeersdruk hier hoog.

Knelpunt 7: N325

Op de N325 staat in de huidige situatie regelmatig file, maar ook vinden hier

relatief veel ongevallen plaats.

Knelpunt 8: A50 kp. Valburg – kp. Grijsoord

Op dit traject zorgen ongevallen voor veel vertraging, hoge maatschappelijke

kosten en verlieskosten door onbetrouwbare reistijden.

Knelpunt 9: A15 Aansluiting Elst

Door ruimtelijke ontwikkelingen neemt het verkeer op deze aansluiting dusdanig

toe dat er in de toekomst fileterugslag is naar de hoofdrijbaan.

13

Page 14: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

14

Figuur 2.5: De 9 vastgestelde prioritaire knelpunten op de A15-corridor

Page 15: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Voor ieder knelpunt zijn oplossingsrichtingen uitgewerkt en beoordeeld, een

gedetailleerde uitwerking is te vinden in het bijlageboek fase 2. Iedere maatregel

is beoordeeld als kansrijke of niet-kansrijke maatregel. Alle mogelijk kansrijke

maatregelen zijn hierna benoemd, allereerst de knelpuntgerichte, daarna de

corridorbrede. Per knelpunt wordt aangegeven welke maatregelen mogelijk

kansrijk zijn op korte termijn (0-4 jaar) en lange termijn (>4 jaar). Indien mogelijk

zijn maatregelen uit het bijlageboek samengevoegd.

Voor de knelpunten op de A15 (nr. 1,2,3,4,5 en 9) wordt zowel naar de korte als

lange termijn gekeken. Voor de A50, A325 en A12 alleen naar de korte termijn.

Dit omdat deze knelpunten na realisatie van Via15 (gereed tussen 2021-2024)

niet meer op de A15 corridor liggen, en daarmee buiten de scope van het

onderzoek vallen.

A. Knelpunt 1&2: Ridderkerk- Gorinchem en v.v.

Kansrijke korte termijn maatregelen (18 in totaal)

Weginfrastructuur

A.1: Streep bij taperuitvoering knooppunt Gorinchem toevoegen

A.2: Wegbeeld rustiger maken door verplaatsen vangrail en aanpassen

belijning, o.a. tussen Alblasserdam en Sliedrecht Oost. Of andere locaties

kansrijk zijn wordt nader onderzocht.

Verkeersmanagement

A.3: Snelheid harmoniseren naar 100 km/h tussen Alblasserdam en Gorinchem

A.4: Prestatiegericht bergers tussen Ridderkerk en Gorinchem

A.5. (Proces-)optimalisatie incidentmanagement

A.6: Handhaven snelheidslimiet (tijdelijke controles of trajectcontrole)

A.7: On-trip rij-informatie en geleiding stromen (Netwerkbreed gecoördineerd

verkeersmanagement middels slimme verlichting en gebruik van VRI’s)

Mobiliteitsmanagement

A.8: Inzichtenfabriek ontwikkelen en gebruiken voor meer en completer inzicht

over reis- en rijgedrag op de A15.

A.9: Conversie- en Effectenfabriek Ridderkerk-Gorinchem. Weggebruikers

bevorderen op een andere manier of ander moment te reizen door een breed

pakket aan maatregelen/diensten aan te bieden zoals fietsstimulering,

werkgeversaanpak, bewonersaanpak, mobiliteitsdiensten

A.10: Mobiliteitshubs/mobiliteitsbeleid bij planontwikkeling. Lage

parkeernorm i.c.m. goede ruimtelijke ordening, en het realiseren van

mobiliteitshubs waar alternatieven vervoerwijzen worden aangeboden, en/of hubs

die als transferium dienen om vanuit de auto over te stappen op andere

modaliteiten.

15

Page 16: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Openbaar vervoer

A.11: Vervoer over water uitbreiden. Onderzoek naar kansrijke verbindingen

A.12: Station Hardinxveld-Giessendam aantrekkelijker maken

Voor- en natransport openbaar vervoer

A.13: Last-mile naar bedrijventerreinen in Dordrecht en Gorinchem verbeteren

(collectief bedrijfsvervoer, fietsverbindingen, OV)

A.14: Fietsverbindingen naar stations verbeteren

(Dordrecht, Dordrecht Stadspolders, Dordrecht Baanhoek)

Fiets

A.15: Parallelle fietsroutes A15 verbeteren. Analyse en maatregelpakket. O.a.

kansen bij Dordrecht-Sliedrecht, omgeving Dordrecht, Sliedrecht-Gorinchem.

Opwaarderen kwaliteit fietsroute en toepassen fietsstimuleringsmaatregelen

(groene golf, regensensor, reisinformatie, bewegwijzering, verlichting).

A.16: Deelfietsen op stations uitbreiden, start met onderzoek.

A.17: Brug Zwijndrecht fietsvriendelijker maken met elektrische fietsgoot

Kansrijke lange termijn maatregelen (14 in totaal)

Weginfrastructuur

A.18: Capaciteitsuitbreiding tussen Papendrecht en Gorinchem

A.19: Aanleg spitsstrook tussen Papendrecht en Gorinchem

A.20: Ruimtereservering bij vervanging van viaducten voor wegverbreding

A.21: Samenvoeging (trechter van 3->1 rijstroken) bij oprit Gorinchem oplossen

Openbaar vervoer

A.22: HOV bus tussen Sliedrecht en Rotterdam Kralingse Zoom

A.23: Overstap station Dordrecht tussen MerwedeLingelijn en trein naar

Rotterdam verbeteren

A.24: Partiële spoorverdubbeling MerwedeLingelijn

A.25: Doortrekken MerwedeLingelijn naar Rotterdam

A.26: Nieuw station Gorinchem-West

A.27: Concessiegrens anders vormgeven bij Dordrecht

A.28: Gehele spoorlijn tussen Dordrecht en Elst onder 1 vervoerder (nu 3)

om beter OV-product aan te kunnen bieden (betere aansluitingen)

A.29: Langere treinen of dubbeldekstreinen inzetten op MerwedeLingelijn

16

Page 17: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

B. Knelpunt 3&4: Deil – Ochten en v.v.

Kansrijke korte termijn maatregelen (12 in totaal)

Weginfrastructuur

B.1: Korte termijn aanpak wegbeeld viaducten: met relatief kleine

maatregelen kan wegbeeld rond smalle viaducten verbeterd worden. Start met

onderzoek.

B.2: Constructief onderzoek viaduct AR-kanaal voor gebruik huidige fundering

t.b.v. lokale capaciteitsuitbreiding Tiel – Echteld

B.3: Onderzoek verkeersafwikkeling en vormgeving aansluitingen

Gelderland. Nader inzoomen op de verkeersdoorstroming bij de op- en afritten

en gerichte maatregelen uitwerken.

Verkeersmanagement

B.4: Meer verkeersdata en inzichten inwinnen voor dit traject en daaraan

gekoppelde gerichte verkeersmanagementmaatregelen

B.5: Snelheid harmoniseren naar 100 km/h bij passage Tiel vanwege de

wegvernauwing en de vele ongevallen

B.6: File-/reistijdinformatie middels DRIPS rond Tiel

B.7: Belevingsonderzoek op dit traject met passende maatregelen: met als doel

alertheid van de bestuurder vergroten

Mobiliteitsmanagement

B.8: Conversie- en Effectenfabriek Deil - Ochten. Weggebruikers bevorderen

op een andere manier of ander moment te reizen door een breed pakket aan

maatregelen/diensten aan te bieden zoals fietsstimulering, werkgeversaanpak,

bewonersaanpak, mobiliteitsdiensten

Openbaar vervoer

B.9: Geldermalsen als OV-HUB, wat inhoudt: betere wachtvoorzieningen,

goede fietsverbindingen en stallingsvoorzieningen

B.10: Elst als OV-HUB

B.11: Promoten busverbinding tussen Kesteren en Rhenen (richting Utrecht)

Voor- en natransport openbaar vervoer

B.12: Fietsverbindingen naar station Tiel en Geldermalsen verbeteren,

analyse en maatregelenpakket

B.13: Last-mile naar bedrijventerreinen in Tiel verbeteren (collectief

bedrijfsvervoer, fietsverbindingen, OV)

Fiets

B.14: Parallelle fietsroutes A15 verbeteren. Analyse en maatregelpakket. O.a.

kansen in omgeving Tiel: fietsbrug AR-kanaal, fietsroute Tiel - Geldermalsen,

fietsroute Tiel – Kesteren - Rhenen.

17

Page 18: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Kansrijke lange termijn maatregelen (8 in totaal)

Weginfrastructuur

B.15: Capaciteitsuitbreiding tussen Deil en Ochten

B.16: Parallelstructuur langs A15 voor korte-afstand ritten tussen

Geldermalsen en Tiel

B.17: Verplaatsen van oprit Echteld om invoegen makkelijker te maken

Openbaar vervoer

B.18: Frequentieverhoging Geldermalsen-Elst van 2 naar 4x per uur

(Oostelijke Betuwelijn)

B.19: Overstap verbeteren op station Geldermalsen

B.20: Nieuw station Gorinchem-West aanleggen

B.21: Opheffen stations MerwedeLingelijn om reistijd te verkorten

Mobiliteitsmanagement

B.22: Netwerkbreed gecoördineerd verkeersmanagement (toeritdosering &

VRI’s OWN) tussen Deil en Echteld

C. Knelpunt 5: A15 Ruit Rotterdam

Kansrijke korte termijn maatregelen (4 in totaal)

Verkeersmanagement

C.1: Wayfinding verbeteren, analyse en maatregelen (bewegwijzering

aanpassen, richtingen op wegdek aanbrengen, kleurgebruik, beter afstemmen

van informatie op DRIPS met vaste borden, ook routering in navigatiesystemen

onderzoeken)

C.2: (Smart) Incidentmanagement uitbreiden middels controle op

bandentemperatuur, bandenspanning, controle op overbelading, optimaliseren

afwikkeling van ongevallen, en het indiceren van ongevallen met drones

C.3. (Proces-)optimalisatie incidentmanagement

C.4: Handhaving snelheid (tijdelijke controle, trajectcontrole)

Kansrijke lange termijn maatregelen (2 in totaal)

Weginfrastructuur

C.5: Capaciteitsverruiming aansluiting Spijkenisse (Hartelkruis)

C.6: Aanleg Welplaatverbinding als alternatief voor aansluiting Spijkenisse

18

Page 19: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

D. Knelpunt 6: A12 Waterberg - Grijsoord

Kansrijke korte termijn maatregelen (2 in totaal)

Weginfrastructuur

D.1: Aanpassen taperinvoegingen bij knooppunten Waterberg en Grijsoord in

samenvoegingen met rijstrookbeëindiging

Mobiliteitsmanagement

D.2: Conversie- en Effectenfabriek Waterberg - Grijsoord. Weggebruikers

bevorderen op een andere manier of ander moment te reizen door een breed

pakket aan maatregelen/diensten aan te bieden zoals fietsstimulering,

werkgeversaanpak, bewonersaanpak, mobiliteitsdiensten

E. Knelpunt 7: N325

Kansrijke korte termijn maatregelen (2 in totaal)

Weginfrastructuur

E.1: Kleine aanpassingen knooppunt Velperbroek, waaronder verlenging van in-

en uitvoegstroken en aanpassing van bewegwijzering

F. Knelpunt 8: A50 Valburg - Grijsoord

Kansrijke korte termijn maatregelen (1 in totaal)

Weginfrastructuur

F.1: Aanpassen taperinvoeging bij knooppunt Valburg in samenvoeging met

rijstrookbeëindiging

G. Knelpunt 9: A15 aansluiting Elst

Kansrijke korte termijn maatregelen (4 in totaal)

Weginfrastructuur

G.1: Viaductverbreding t.b.v. doorstroming bij de afrit, er liggen reeds

vergaande uitwerkingen, en kan daarom mogelijk meegenomen worden bij

aanbesteding Via15

Openbaar vervoer

G.2: Bereikbaarheid en uitbreidingen (fietsparkeer-)voorzieningen stations

Zetten-Andelst en Elst. Voor station Zetten-Andelst zijn hier reeds plannen voor.

G.3: Bekendheid P+R station Elst vergroten

Voor- en natransport openbaar vervoer

G.4: Last-mile naar bedrijventerreinen in Elst en Oosterhout/Nijmegen

verbeteren

Kansrijke lange termijn maatregelen (1 in totaal)

Mobiliteitsmanagement

G.5: Mobiliteitshubs / mobiliteitsbeleid bij nieuwe ruimtelijke

ontwikkelingen (lage parkeernormen, aansluiten op OV- en fietsnetwerken,

aanbieden mobiliteitsdiensten)

19

Page 20: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

H. Corridorbrede oplossingsrichtingen

Naast de maatregelen die gericht zijn op een specifiek knelpunt zijn er ook nog

corridorbrede / generiekere oplossingsrichtingen. Dit zijn maatregelen die voor de

gehele A15-corridor de verkeersafwikkeling en/of veiligheid kunnen verbeteren.

Deze maatregelen zijn ingedeeld in 3 categorieën:

Maatregelen om alternatieven voor personenvervoer te stimuleren

Maatregelen om alternatieven voor goederenvervoer te stimuleren / logistieke

maatregelen

Generieke maatregelen om de verkeersafwikkeling te optimaliseren

In het bijlagedocument van fase 2 zijn diverse van deze maatregelen uitgewerkt.

Waar mogelijk zijn deze maatregelen knelpuntspecifiek gemaakt. In dat geval zijn

ze in voorgaande paragrafen een plek gekregen.

Voor de overige corridorbrede maatregelen geldt dat ze de A15 ontstijgen. Zo

zorgen verschillende openbaar vervoer maatregelen naast een verlichting van de

A15 ook voor een betere bereikbaarheid met het openbaar vervoer. Maatregelen

als het verbeteren van de reisinformatie of het aanbieden van logistieke

ontkoppelpunten hebben een veel breder effect op de mobiliteit dan enkel de

A15. Deze maatregelen kunnen een plek krijgen in lopende programma’s, zoals:

Programma Goederenvervoercorridors (Ministerie I&W, Havenbedrijf en

Topsector Logistiek);

Initiatieven rond MaaS, Truck Platooning, Coöpertive ITS-corridor, zelfrijdende

voertuigen, in-car reisinformatie, rijtaakondersteunende systemen en de i-

Centrale;

Landelijke heroverweging inhaalverbod vrachtverkeer

OV-toekomstbeeld

In de bijlage is een lijst opgenomen met maatregelen die in dit traject zijn

opgehaald en mogelijk kansrijk zijn.

20

Page 21: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Kansrijke korte termijn maatregelen (10 in totaal)

Alternatieven personenvervoer stimuleren

-

Logistieke maatregelen / alternatieven goederenvervoer

H.1: Ontsluiten van betere verkeers- en logistieke informatie zodat logistieke bedrijven betere

kunnen inspelen op de actuele verkeerssituatie, door ritten uit te stellen of over andere routes te

leiden

H.2: Samenbrengen van partijen en data als opstap naar een efficiëntere logistiek door

samenwerking zoals slim combineren van vrachtritten via LOP’s (voorbeeld is de ontwikkeling van

Corridor Cloud door Havenbedrijf Rotterdam)

H.3: Uitbreiden van truckparkeerplaatsen om de zoektijd voor chauffeurs naar een parkeerplek te

verminderen en daarmee ook voertuigkilometers te besparen

H.4: 24/7 terminals mogelijk maken door regelgeving aan te passen

H.5: Real-time informatie over beschikbaarheid van truckparkeerplaatsen om zoektijd en daarmee

voertuigkilometers te besparen

Maatregelen om verkeersafwikkeling te optimaliseren

H.6: Onrustkaart voor de gehele A15 ontwikkelen om daarmee meer inzicht te krijgen in

verstoringen en mogelijke oorzaken, door gebruik van FCD. Dit betreft een verdieping op de

analyses die al zijn uitgevoerd in het kader van deze studie. De verkeersonderneming heeft dit

eerder gedaan voor de Ruit.

H.7: Een programma (Inzichten- en effectenfabriek) om meer inzicht te krijgen in herkomst-en-

bestemmingen van verkeer, om zo gerichte mobiliteitsmanagementmaatregelen te kunnen

nemen.

H.8: Onderzoek naar het gebruik van carpoolplaatsen, en analyse van effectiviteit om carpoolen

voor de A15-corridor te stimuleren

H.9: Uitbreiden van het aantal verzorgingsplaatsen langs de A15-corridor

H.10: Accurate pre-trip & on-trip reisinformatie aanbieden (via in-car diensten) die gebruik maken

van FDC en korte termijn voorspellers

Kansrijke lange termijn maatregelen (14 in totaal)

Alternatieven personenvervoer stimuleren

H.11: Anders betalen voor mobiliteit. Prijsmaatregelen gedifferentieerd naar tijd en locatie kunnen

zeer effectief zijn om files te verminderen. Ofwel reizigers stellen hun reis uit, ofwel gebruiken

andere vervoerwijzen, ofwel gaan minder of helemaal niet reizen.

H.12: Mobiliteitsbeleid bij ruimtelijke ontwikkelingen (lage parkeernorm, goed aansluiten op fiets-

en OV-netwerken (TOD), mobiliteitsdiensten)

H.13: MaaS pilots op/langs de A15-corridor

Logistieke maatregelen / alternatieven goederenvervoer

H.14: Slim combineren van vrachtritten via LOP’S (logistieke ontkoppelpunten)

H.15: Stimuleren / mogelijk maken van truck platooning op de A15 om de doorstroming te

verbeteren

H.16: Multimodale overslagpunten verbeteren of uitbreiden. Nader onderzoek is nodig op welke

aspecten deze overslagpunten verbeterd kunnen worden.

H.17: Last-mile verbindingen voor goedervervoer over spoor verbeteren

H.18: Sturen op vestiging van (nieuwe) logistieke bedrijven op locaties met goede spoor- en

binnenvaartverbindingen

H.19: Vergroten van robuustheid van vaarwegen

H.20: Langere goederentreinen faciliteren (van 600 naar 740 meter)

H.21: Extra kademuren aanleggen om de overslagcapaciteit naar binnenvaart te vergroten

H.22: Realiseren van een dekkend netwerk van alternatieve brandstoffen om binnenvaart te

verduurzamen, en daarmee aantrekkelijker te maken. Bedrijven als Heineken maken nu ook al

gebruik van binnenvaart vanwege duurzaamheid.

Maatregelen om verkeersafwikkeling te optimaliseren

H.23: Stimuleren van onderzoek, ontwikkeling en gebruik van C-ITS toepassingen,

rijtaakondersteunende systemen en overige in-car toepassingen die bijdragen aan de

verkeersveiligheid of doorstroming

H.24: Op de lange termijn kunnen dynamische wegmarkeringen of dynamische geleidelichten

mogelijk kansrijk zijn om verkeer te assisteren en te geleiden bij invoeg- en weefbewegingen

21

Page 22: 2. Proces: van data naar knelpunten naar oplossingsrichtingen€¦ · Nederland vanuit het oogpunt van vrachtverkeer. Het A15-traject tussen knooppunt Ridderkerk en knooppunt Gorinchem

Colofon

Opdrachtgever(s) Ministerie van I&W, Rijkswaterstaat, Provincie Zuid-Holland,

Provincie Gelderland en het Havenbedrijf Rotterdam

Titel rapport Verkeersonderzoek A15 – Rapportage

Kenmerk MI2024/Btm/18052018

Datum publicatie 18 mei 2018

Status Definitief

Projectleiders opdrachtgever(s) Brigitta Berken (Ministerie van I&W) en

Erik Rutten (Provincie Zuid-Holland).

Team Goudappel Coffeng Aart de Koning,

Marco de Baat,

Sander van der Drift,

Leon Rook,

Aafke den Hollander (RebelGroup).

Opgesteld door © Copyright Goudappel Coffeng

Niets uit deze rapportage mag worden overgenomen zonder bronvermelding. Aan de inhoud van de rapportage

kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele rechthebbenden op gebruikt beeldmateriaal dienen contact op te

nemen met de uitgever.22