Afzendadres en verantwoordelijke uitgever: Jan Duden, Boniverlei 148/2, 2650 EdegemJaargang 17, nummer 2 (juni - juli - augustus 2015)Driemaandelijks tijdschrift van beweging.net, een netwerk van sociale en christelijke organisatieswww.antwerpen.beweging.net - antwerpen@beweging.net

zwartopwit

In zijn welkomswoord benadrukte beweging.net voorzitter Jan Duden dat jarenlang een receptie werd ge-houden in januari. Verleden jaar gingen stemmen op om niet ter gelegenheid van het nieuwe jaar, maar ter gelegenheid van Rerum Novarum een receptie voor onze bestuursleden en mandatarissen te geven.

van onderwerpen waaronder armoede, sociaal beleid, sociale zekerheid, de wel-vaartsstaat en gender.

Bea Cantillon wees er in haar boeiende uiteenzetting op dat het volgend jaar niet alleen 125 jaar geleden is dat de encycliek ‘Rerum Novarum’ verscheen. Het is dan ook 500 jaar geleden dat de grote huma-nist Thomas More zijn boek ‘Utopia’ uitgaf. Heel belangrijk voor Antwerpen, niet om-dat het hier geschreven is, maar omdat Thomas More hier de inspiratie opdeed voor dat werk en het eerste manuscript overhandigde aan de toenmalige stad-houder van Antwerpen, Pieter Gillis.

Bij het lezen van het middeleeuwse werk – na een toevallige vondst bij Fnac – stemde het Bea Cantillon tot nadenken.

Het bracht haar tot inzicht dat de kracht van de sociale beweging – niet alleen de christelijke, maar ook de socialistische – in de huidige welvaartsstaat tot stand kwam door de samenwerking tussen de solidari-teit en de vrijheid.

In Thomas More’s Utopia is het middel-eeuwse maatschappijmodel waarheid geworden. De mensen dragen dezelfde kleren en deden afstand van materiële welvaart. Kijk naar het Chinese model en waar dat toe geleid heeft. Utopia is ei-genlijk de communistische samenleving waarin iedereen gelijk is. Wat er gemist wordt in Utopia is de vrijheid, het midden-veld, het sociale weefsel ...

Vervolg op pagina 2

Mee bepalend is het feit dat het volgend jaar precies 125 jaar geleden is dat paus Leo XIII de encycliek ‘Rerum Novarum’ publiceerde. Dit gekoppeld aan de vast-stelling dat de armoede waartegen Leo XIII zich richtte, wereldwijd en zelfs in Vlaanderen, zoveel jaar later nog even actueel is als in de 19de eeuw.

Omdat ook nu de strijd tegen de armoede zo actueel is, werd één van de meest toon-aangevende experten inzake armoedebe-strijding uitgenodigd als gastspreker. Bea Cantillon is hoogleraar en directeur van het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck aan de Universiteit Antwerpen. Ze studeerde Politieke en Sociale Weten-schappen aan de Universiteit van Antwer-pen en Leuven. Ze publiceerde uitgebreid en internationaal over een brede waaier

Edegem viertRerum Novarum

2 ZWART OP WIT | JUNI 2015

De armoede van vandaag is van een heel andere orde dan die van 125 jaar geleden. De verschillen tussen arm en rijk zijn vele malen kleiner dan toen. Dat danken we aan de welvaartsstaat die de sociale bewegingen afdwongen. De vraag is waar we nu staan. We stellen vast dat de ongelijkheden eerder toenemen dan afnemen. Het afnemen van de ongelijkheden tot ongeveer de jaren zeventig is gestopt.

Nieuwe cijfers tonen dat de armoede in Vlaanderen weer toe-neemt. De armoedecijfers van de studiedienst van de Vlaamse regering zijn alarmerend. In 2012 moesten liefst 680.000 Vla-mingen, dat is ongeveer 1 op 5, overleven met minder dan 1000 euro voor een alleenstaande en 2100 euro voor gezinnen met twee kinderen – de zogenaamde armoederisicodrempel. Dat zijn er liefst 70.000 meer dan in 2008.

De meest kwetsbare groepen zijn 65-plussers, eenoudergezin-nen, laaggeschoolden en werklozen. Ook de kinderarmoede blijft stijgen: van 8 procent van de kinderen in 2008 naar 11 pro-cent in 2011. Kan armoede aangepakt worden door maaltijden van 1 euro, door afgedankt voedsel van de grootwarenhuizen te verdelen onder de armen? Eén van de stellingen van Bea Cantil-lon is dat de overheid, om de armoede te bestrijden, vooral moet inzetten op meer jobs voor laaggeschoolden.

Maar niet alleen de overheid wacht hier een taak, zoals reeds Leo XIII in zijn encycliek stelde. In de strijd tegen armoede is het soci-aal weefsel heel belangrijk. Het versterken van dat sociaal weef-sel is juist één van de hoofdopdrachten van onze beweging, van onze vakvereniging ACV, van onze verenigingen Femma, kwb en Okra, van Pasar, van CM en Ziekenzorg, én van onze politieke mandatarissen.

Feest voor Ziekenzorg CM

In 2015 bestaat Ziekenzorg CM 65 jaar. Voor deze feestelijke aangelegenheid organiseren plaatselijke Ziekenzorgafdelingen in heel Vlaanderen optredens en evenementen rond het thema ‘ziekte in beeld’. Ziekenzorg CM Antwerpen nodigt je van harte uit.

Mortsel - Theatervoorstelling ‘Helpende Handen’Vrijdag 25 september, 20 uur, Mark Liebrecht Schouwburg, Heilig Kruisstraat 16, Mortsel. Inkom: 5 euro.De ‘Malsche Poppe’ brengen de theatervoorstelling ‘Helpende Handen’ rond de vraag ‘Hoe egocentrisch is de moeder Teresa in onszelf?’. Malsche Poppe – Tania Poppe en Veerle Malschaert – toont u de tragedie in de komedie en de komedie in de tragedie.

Antwerpen - Theatervoorstelling ‘Afscheid’Woensdag 14 oktober, 20 uur, De Stroming, Nationalestraat 111, Antwerpen. Inkom: 5 euro.Gerd De Ley en Raymond De Bruyne spelen de theatervoorstelling ‘Afscheid’, naar een tekst van Eddy Van Ginkel. ‘Afscheid’ is komisch, pakkend, meeslepend, maar vooral zeer herkenbaar. Een pareltje, dat de toeschouwer niet onberoerd zal laten.

Naarmate je ouder wordt, hoort het woord ‘afscheid’ steeds meer bij het leven. Je neemt afscheid van je jeugd, omgeving, vrien-den, geliefden, enzovoort. En bij ieder afscheid ga je voor een nieuwe start. Zo vergaat het ook Roger (Gerd De Ley) en Fernand (Raymond De Bruyne). Ze ontmoeten mekaar toevallig op een bank. Ondanks hun verschillende achtergronden, hebben ze meer met mekaar gemeen dan ze vermoeden.

Tickets bestellen kan door het juiste bedrag (aantal tickets x 5 euro) over te schrijven op rekening BE73 7895 5202 1560 met vermelding van de gemeente, datum van het optreden en het gewenste aantal tickets. De plaatsen zijn niet genummerd. Wenst u samen te zitten tijdens de voorstelling? Op tijd komen volstaat.

Info: zz.antwerpen@cm.be - tel. 03 221 95 70 - www.ziekenzorg.be (bij ‘acties en evenementen’)

3ZWART OP WIT | JUNI 2015

Waar vond je Pasar Edegem?

6 FEBRUARI

28 FEBRUARI

29 MAART

Info-avond in De Schrans

Een veertigtal Pasar-leden kwam kijken en luis-teren naar onze diapresentaties en powerpoint. Een eerste diareeks keek terug op de activiteiten van vorig jaar. Daarna een echt gesmaakte po-werpoint over ons wandelweekend 2014 in de Eifel. Ten slotte een vooruitblik met dia’s over het programma 2015. Daarna de gelegenheid om na te praten of om meer info te vragen.

Bezoek Orchiflora

Met 39 geïnteresseerden luisterden we naar de uitleg van Jacky. Eerst schetste hij het ontstaan van de firma. Dan toonde hij de verschillende soorten orchideeën en ten-slotte een degelijke uitleg over de verzor-ging ervan. Daarna konden we rondneuzen in de serre en in het gedeelte wintertuin. Ook kooplustigen kwamen aan hun trekken.

Stadswandeling in Antwerpen

Ondanks het gure weer (koud-regen-storm-wind) waren we toch met twaalf moedigen. Onze gids leidde ons door de oude stad met bij-zondere aandacht voor alles wat met Plantijn te maken had. Afsluiten deden we met een eten-tje. Er sneuvelden wel enkele paraplu’s, maar toch hebben we genoten.

4 ZWART OP WIT | JUNI 2015

In tijden van Vlaamse en federale besparingen letten steeds meer Vlaamse huishoudens op hun energiegebruik om zo de factuur te verminderen. Naast elektriciteit is de waterfactuur een belangrijke kost voor veel Vlamin-gen. ‘Niet alleen op onze elektriciteitsfactuur maar ook op waterverbruik kunnen we besparen’, zegt Dirk de Kort, bewegingsmandataris en Vlaams parlementslid voor CD&V. Hier zijn sociale correcties van toepassing, iets dat maar weinig mensen weten.

www.vmm.be/waterloketwww.dirkdekort.be

“Besparen in financieel moeilijkere tijden kan door je waterverbruik te beperken”

bruiken, erop letten dat je water niet on-nodig lang laat lopen, bijvoorbeeld bij het wassen of tandenpoetsen en je kan beter douchen dan in bad gaan. Je kan ook ge-bruik maken van een slimme toiletspoe-ling, eengreepsmengkranen, een goede spaardouchekop, bruismondstukken, wa-terzuinige vaatwassers en wasmachines.’ Belangrijk is verder dat je lekkende kranen en stortbakken zo snel mogelijk herstelt, restwaterstromen verzamelt en je leiding zo optimaliseert dat de lengte minimaal is.

Dirk de Kort voegt daaraan toe: ‘Je kan ook vrijblijvend bij watermaatschappijen zo-als PIDPA een waterscan laten doen als je wilt besparen op je factuur of als je denkt dat je een lek hebt.’ Zo vermijd je onnodig waterverbruik. Dat is zowel goed voor het milieu als voor je eigen portefeuille.

hemelwater een goed alternatief zijn. Zo bespaar je al een groot stuk op je water-factuur.

Sociale vrijstellingenWat veel mensen niet weten is dat er so-ciale correcties zijn op delen van de wa-terfactuur. De watermaatschappijen zijn door de Vlaamse overheid verplicht om sociaal kwetsbare groepen vrij te stellen van de bovengemeentelijke bijdrage.

De meeste watermaatschappijen, waar-onder bijvoorbeeld PIDPA, kennen ook vrijstellingen en vergoedingen toe voor de gemeentelijke bijdrage voor deze doel-groep. Bij een vrijstelling van de gemeen-telijke en bovengemeentelijke bijdragen, moeten deze huishoudens alleen de prijs van hun drinkwater betalen. In 2013 zijn 165.841 sociale vrijstellingen toegekend en 63.586 sociale vergoedingen.

Waterfactuur laten dalenVoor de andere groepen, die niet in aan-merking komen voor sociale correcties, zijn er ook manieren om hun waterfactuur terug te dringen. Na een nulmeting kan je verder opvolgen hoe je factuur evolueert.

Dirk de Kort: ‘Om je factuur terug te drin-gen kan je hemelwater opvangen en ge-

In Vlaanderen verbruiken we allemaal samen – gezinnen, landbouw en indu-strie – ruim 786 miljard liter water per jaar of 2 miljard per dag, waarvan bijna 50% leidingwater. Jaarlijks is dat gelijk aan een olympisch zwembad van 628 km diepte. De natuur geeft duidelijk signalen dat het zo niet verder kan. Dus zullen we duurzaam moeten omgaan met water.

110 liter water per dagDit kan door minder te verbruiken, wa-ter van hoge kwaliteit te gebruiken voor toepassingen die dat echt nodig hebben en het water minder te vervuilen, aldus de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). De gemiddelde Vlaming verbruikt onge-veer 110 liter water per dag, waarvan het grootste deel leidingwater. Zo gebruikt een persoon gemiddeld 44 liter per dag om zich te wassen, 30 liter voor het toilet, 17 liter voor de was, 8 liter voor de afwas en 3 liter om te drinken en koken. Deze cij-fers gaan over het gebruikte leidingwater.

In sommige huishoudens wordt er al put- of hemelwater gebruikt. Leidingwater is kwalitatief zeer hoogstaand en uitermate geschikt als dorstlesser, om voedsel te be-reiden, voor je persoonlijke hygiëne en de afwas. Voor andere zaken zoals het toilet, de was, de schoonmaak of de tuin kan

Bewegingsmandataris Dirk de Kort

5ZWART OP WIT | JUNI 2015

Eifelwandelweekend in Biersdorf am See met PasarVrijdagmiddag: eerst met de bagage naar de kamers en dan genieten van een maaltijd. De eerste wandeling is een klim naar het Gipfel-kreuz en door het bos afdalen naar de Stau-see voor een heerlijk terrasje. Na de warme maaltijd gezellig kennis maken met de nieu-we deelnemers en verder een goeie babbel.

Zaterdagvoormiddag: korte wandeling naar Wiersdorf en een bezoek aan de kerk van Wiersdorf. In de namiddag naar het kasteel van Hamm en een wandeling door het Ham-merbusch. Samen 16 km. Als afsluiter een plezante bingo-avond.

Zondag: nog een wandeling rond de Stausee en een laatste terrasje. Vol goede moed naar huis en volgend jaar een jubileumweekend!

Wat komt er nog in 2015?Kijk op de website www.pasar.be/edegem naar hetjaarprogramma.Voor meer info kijk je naar ‘activiteiten’. Vergeet de fotoboeken niet!

Infojef.leyssens@telenet.betel. 03 457 14 48

Vrije namiddag aan het Gipfelkreuz

Zaterdagnamiddag aan het kasteel van Hamm

Op het terras aan ons hotel

6 ZWART OP WIT | JUNI 2015

Het gaat om ons allemaalJong of oud, vrouw of man iedereen wordt ooit geconfronteerd met het vraagstuk rond het einde van de loopbaan. Ook al lijkt het misschien voor velen die nog jong of iets minder jong zijn iets dat nog heel ver weg is, tijdig nadenken over je ‘oude dag’ is geen overbodige luxe.

Citroenmaatregelen van laatste regeringen We moeten langer werken voor minder pensioen. De pensioenbonus (179,4 euro bruto per maand) en de gelijkgestelde pe-riodes (tot 125 euro bruto per maand) zijn afgeschaft. Ambtenaren krijgen al snel 298,4 euro netto per maand minder. Om een overlevingspensioen te krijgen, moet men 55 in plaats van 45 jaar oud zijn. Het recht op vervroegd brugpensioen voor zware beroepen gaat van 33 naar 40 ge-werkte jaren. Bij ondernemingen in moei-lijkheden en herstructureringen wordt de brugpensioenleeftijd (SWT) tegen 2020 verhoogd van 50 naar 60 jaar. Bruggepen-sioneerden (SWT-ers )zijn eigenlijk werk-lozen die beschikbaar moeten zijn voor de arbeidsmarkt m.a.w. ze moeten werk zoeken tot aan de pensioenleeftijd.

Is minder lang werken wel betaalbaar? In 2013 gaven we 10,16% van het BBP uit aan pensioenen. In 2019 zou dit 11,2% en in 2040 14,9% worden. Verschillende Eu-ropese landen zitten nu al rond de 15%. Door de invoering van tal van contracten en loonvormen dalen de inkomsten waar-mee de pensioenen betaald worden. De werkgever betaalde in 1980 gemiddeld 15,6% aan onze pensioenen (ongeveer de helft als werknemersbijdrage en de ande-re helft als werkgeversbijdrage). In 2000

is dit 11,2%. De werkgevers betalen niet meer maar in totaal 4,4% minder.

Is er een alternatief?Progressieve belasting op grote vermo-gens, een betere aanpak van de fiscale fraude, wegwerken van onnodige fiscale cadeaus. Kunnen we de belastingen eer-lijker verdelen? Wat met de notionele in-trestaftrek? Alternatieven genoeg. Alter-natieven die ervoor zorgen dat de sociale zekerheid voldoende middelen krijgt en dat we op tijd kunnen genieten van een pensioen dat boven de armoedegrens ligt. De regeringen mogen geen beslissingen nemen zonder flankerende maatrege-lingen en zonder overleg met de sociale partners.

Waarom doen ze het? Milton Friedman, een notoire en gelau-werde (neo)liberaal zei ooit dat 8% werk-loosheid nodig is voor een gezonde eco-nomie. ‘Als we minder werklozen hebben, kunnen de werknemers een hoger loon en betere arbeidsvoorwaarden afdwingen’. Iets dat men aan de politieke rechterzijde niet graag heeft. Is het misschien daarom dat deze regering maatregelen neemt om de arbeidsmarkt nog meer en vooral on-nodig te belasten?

André van Ekelenburgondervoorzitter ACV-EdegemMet dank aan Kim De Witte voor de nodige informatie

Informeren is belangrijkMet het ACV proberen we zo goed als mogelijk te informeren over al de veran-deringen aangaande het pensioen. Enkele ACV-kernleden waren aanwezig op een uiteenzetting over pensioenen op 3 april in Edegem. We proberen met onderstaand artikel zo goed en begrijpelijk mogelijk te informeren.

Is langer werken doenbaar, logisch en nodig?Het recht op vervroegd pensioen wordt af-gebouwd (van 35 naar 42 gewerkte jaren), Het brugpensioen wordt hervormd tot SWT (Stelsel Werkloosheid met Toeslag) en de gewone pensioenleeftijd wordt op-getrokken naar 67 jaar. Het optrekken van de wettelijke pensioenleeftijd naar 67 jaar werd bovendien eenzijdig beslist door de regering zonder voorafgaand overleg en zonder flankerende maatregelen.

Uit een onderzoek van het Europees So-ciaal Fonds blijkt dat 95% van de Belgen niet tot hun 67 willen werken. Omdat één op de drie zestigers kampt met ernstige gezondheidsproblemen is het voor velen ondoenbaar om langer te werken. Met 650.000 werklozen in België is het ook on-logisch en onnodig. Waarom moet bompa zich verder kapot werken als de kleinzoon zonder werk zit?

7ZWART OP WIT | JUNI 2015

Basiliek.De lift bracht ons naar de koepel. We kre-gen een fantastisch uitzicht over het zon-overgoten Brussel. Iedereen genoot. En er kwam nog meer: de bus bracht ons naar het kasteel van Groot-Bijgaarden. Daar werden we vergast op een echt bloemen-feest. De tuinmannen plantten er maar liefst een miljoen bloembollen. ‘Wat een werk,’ dacht ik. Je kan er 500 verschillende soorten tulpen, hyacinten, narcissen en nog veel meer soorten ontdekken.

En wij, we verdwaalden in het bloemen-labyrint en genoten van deze pracht. Met de zon waren er heel wat bloemen ontlo-ken en werd het een echt kleurenfestijn in alle kleuren van de regenboog. Heeft er iemand het grote rode hart gevonden in deze prachtige tuin? De moeite waard! Nog even wat snoepen en dan huiswaarts, maar zeker met de lente in ons hart.

Magda Boyart

In 1919 wordt het in opbouw zijnde mo-nument door kardinaal Mercier aan het Heilig Hart gewijd als gedenkteken aan de Eerste Wereldoorlog. In 1951 wordt de kerk ingewijd door kardinaal Van Roey en in 1952 kent paus Pius XII haar de titel van ‘Basilica Minor’ toe. De basiliek van het Heilig Hart is de vijfde grootste kerk van de wereld.

Het geraamte is uit gewapend beton dat bedekt is met baksteen. De geglazuurde terracotta die als bekisting werd gebruikt, geeft een warme indruk niettegenstaan-de het kille materiaal. Onze bijzondere aandacht ging uit naar het altaar met het grote H. Hart beeld, een schepping van Georges Minne. Geen lijdende Christus, maar een zegevierende met verwijzing naar Pasen. Een arm omhoog als welkom en één hand op het hart als teken van liefde: ‘Ik zie jullie graag’ Het tabernakel in de vorm van een tent is een geschenk van scouts en gidsen. We zagen ook het schrijn van Sint Albertus van Leuven, het voornaamste relikwie van de Nationale

De zon deed wonderen. Alles krijgt precies meer glans, ook de majestueuze basiliek van Koekelberg. Wat een monument, die basiliek! In het restaurant onder de kerk werden we vergast op een croissant en lekkere koffie.

In de basiliek wordt iedere ruimte benut. Zo zijn er vergaderzalen, een theaterzaal, een restaurant, ... Koning Leopold II wilde de hoogvlakte van Koekelberg uitbouwen tot een koninklijke wijk naar Parijs’ model. Hiervoor vond hij echter geen steun. Hij dacht dan aan de oprichting van een ‘Na-tionaal Heiligdom’, een grote kerk op de ‘Godsberg’, hoog boven Brussel.

In 1905 werd de eerste steen gelegd door de koning zelf. Na de eerste wereldoorlog waren de fondsen echter opgesoupeerd en moest het project herzien worden. Een nieuwe architect Albert van Huffel stelt een ‘Art-Deco’ project voor. Drie jaar werkt hij aan een maquette die nog te zien is in de kerk.

Na een paar miezerige dagen kregen we weer een zalige lentedag. Met 54 babbelende vrouwen vertrok-ken we richting Koekelberg.

Femma Sint-Jozef omarmt Lente en Kunst

8 ZWART OP WIT | JUNI 2015

werkt structureel samen met financiële partners die duurzame ontwikkeling en maatschappelijk engagement hoog in het vaandel dragen.

i.s.m.DVV-agent in Edegem:ATTENT!Prins Boudewijnlaan 443

Het gebruik van social media is zeer groot en niet meer weg te denken. Maar voor velen onder ons is het ge-bruik ervan zeer vaag en wordt het vaak gewantrouwd. Wat houdt social media precies in? Kan social media nieuwe mogelijkheden bieden en hoe gebruiken we dan deze nieuwe technologie?

beweging.net Edegem op de sociale media

Waarom gebruikt beweging.net Edegem facebook?We trachten via een open communicatienetwerk dichter naar de mensen toe te komen en hierdoor ook de naambekendheid te behouden of te vergroten. Beweging.net Edegem moet innova-tief zijn en ‘out of the box’ durven denken om niet stil te staan. Stilstaan is achteruit gaan en dat kan geen optie zijn, willen we verder ontplooien.

Louter en alleen vergaderen ‘rond de kerktoren’ kon vroeger nog. Vandaag in een immer bewegende maatschappij is dit niet meer van deze tijd en moet er soms snel en gevat gecommuniceerd worden naar de leden willen ze op de hoogte blijven van stand-punten en activiteiten. Via het open platform Facebook kan men dan ook plaatsonafhankelijk snel reageren. Een netwerk is vaak sneller dan e-mails. Politici en andere beleidsmensen kunnen

zich hier ook beter informeren over wat er leeft in beweging.net Edegem of hoe wij over bepaalde maatschappelijke thema’s denken.

We nodigen via facebook iedereen uit mee te denken en te schrij-ven over hoe een warme mondiale samenleving er kan uitzien. Maar we beginnen wel eerst voor onze eigen voordeur in Ede-gem te werken. Laten we daarom samen onze handen uit de mouwen steken. En daar hebben we jullie voor nodig. Dus “kom uit uw kot” en denk met ons mee.

Daarom kijk vandaag nog naar de facebookpagina van beweging.net/edegem en Kern ACV-Edegem. Zo komen we allemaal uit ons kot en maken we een warm Edegem.

www.facebook.com/groups/beweging.net.edegemwww.facebook.com/groups/ACV.edegem