Zorg op Maat voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) & psychiatrie -...

of 48 /48
Zorg op maat voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) en psychiatrische problematiek GGZ Kennisdag 2015: Psychische gezondheid van de jeugd Martine Weeland, psycholoog Daphne Vinke, orthopedagoog Marjolijn Bergman, kinder- en jeugdpsychiater / manager behandelzaken Ivon Riemersma, junior onderzoeker / gedragswetenschapper Martine Weeland, junior onderzoeker

Embed Size (px)

Transcript of Zorg op Maat voor kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) & psychiatrie -...

  • Zorg op maat voor kinderen en

    jongeren met een licht verstandelijke

    beperking (LVB) en psychiatrische

    problematiek

    GGZ Kennisdag 2015: Psychische gezondheid van de jeugd

    Martine Weeland, psycholoog

    Daphne Vinke, orthopedagoog

    Marjolijn Bergman, kinder- en

    jeugdpsychiater /

    manager behandelzaken

    Ivon Riemersma, junior

    onderzoeker /

    gedragswetenschapper

    Martine Weeland, junior

    onderzoeker

  • Karakter kinder- en jeugdpsychiatrie

    Diagnostiek en behandeling

    Complexe psychiatrische problematiek

    Kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar

  • 4 zorglijnen:

    1) LVB

    2) ASS

    3) ADHD

    4) SAOS

    2 provincies:

    1) Gelderland

    2) Overijssel

    Karakter kinder- en jeugdpsychiatrie

  • IQ = 55 85

    Aparte zorglijn omdat:

    - Ouders vaak een verstandelijke handicap en/of psychiatrische problemen

    hebben

    - Lichamelijke problemen en genetische afwijkingen vaak een rol spelen

    - Het kind leert langzamer, dus ook in de therapie

    - De geleerde vaardigheden generaliseren moeilijker

    - Omgevingsfactoren spelen een grotere rol (veel trauma en sociale problemen)

  • Alle locaties: Polikliniek

    Locatie Ede:

    Polikliniek

    Intensive Home Treatment (IHT) per 1 feb 16

    MDFT

    Dagbehandeling

    Klinische bedden: BOPZ en open

  • We bieden hoogwaardige zorg

    Zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig

    Het gezin staat centraal

    Competentiegericht

    In samenwerking met het netwerk en de ketenpartners

  • Als zorg moeilijk wordt, dan kom je

    naar Pluryn

    Verstandelijk beperkt Normaal begaafd Lichamelijk beperkt

    Gedragsproblematiek Residentieel Ambulant

    Gezinsbehandeling DagbehandelingOrthopedagogische

    behandelcentra

    Langdurige zorg CrisisResearch &

    Development

  • Casus Damian

    11 jarige jongen

    Geen psychiatrische problemen

    gediagnosticeerd

    LVB (VIQ 78 PIQ 61)

    https://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRxqFQoTCL2DrNG13ccCFYcW2wod-bsMpw&url=https%3A%2F%2Fkatepaints.wordpress.com%2F&bvm=bv.101800829,d.ZGU&psig=AFQjCNFcAyhGWIK_96n5FXMqfoVY6P_j_Q&ust=1441457432489160https://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRxqFQoTCL2DrNG13ccCFYcW2wod-bsMpw&url=https%3A%2F%2Fkatepaints.wordpress.com%2F&bvm=bv.101800829,d.ZGU&psig=AFQjCNFcAyhGWIK_96n5FXMqfoVY6P_j_Q&ust=1441457432489160

  • Casus Damian

    Wisselwerking

    https://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRxqFQoTCL2DrNG13ccCFYcW2wod-bsMpw&url=https%3A%2F%2Fkatepaints.wordpress.com%2F&bvm=bv.101800829,d.ZGU&psig=AFQjCNFcAyhGWIK_96n5FXMqfoVY6P_j_Q&ust=1441457432489160https://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRxqFQoTCL2DrNG13ccCFYcW2wod-bsMpw&url=https%3A%2F%2Fkatepaints.wordpress.com%2F&bvm=bv.101800829,d.ZGU&psig=AFQjCNFcAyhGWIK_96n5FXMqfoVY6P_j_Q&ust=1441457432489160

  • Jij bent okay!

    Een competentietraining voor jongeren

    met LVB en hun ouders met psychische

    en/of verslavingsproblemen

    Ivon Riemersma, junior onderzoeker Pluryn R&D en

    gedragswetenschapper Jan Pieter Heije

  • KOPP gedachten en

    gevoelens

    KOPP:

    Kinderen van Ouders met

    Psychische Problemen

    KVO:

    Kinderen van Verslaafde

    Ouders

  • Beschermende en

    risicofactoren

  • Jongeren aan het woord

  • Jij bent okay:

    Ondersteuningsgroep voor

    jongeren

    Extra aanpassingen

    - Simpel taalgebruik

    - Concrete voorbeelden

    - Extra herhaling

    basisemoties

  • Jij bent Okay: oudermodule

  • Online oudermodule

  • Planning

  • Onderzoek

  • Eerste resultaten

    (n=11)

  • Jij bent okay!

    Vragen?

    Voor meer informatie over

    deelname aan dit onderzoek:

    Ivon Riemersma

    [email protected]

  • Martine Weeland,

    Psycholoog / behandelcordinator BinK

    Behandeling in de Klas

    (BinK)

  • Gedragsproblemen op SBO-school

    Aandacht/ concentratie

    Oppositioneel gedrag

    Agressie

    School handelingsverlegen

    Conflict tussen ouders en school

    Hulpvraag school:

    Diagnostiek?

    Hoe komt hij weer tot ontwikkeling?

  • Waarom Behandelen in de Klas?

    Veel kinderen met een LVB en psychiatrische problematiek lopen vast

    op school

    Generalisatie van vaardigheden naar dagelijks leven is lastig

    Daarom: behandelen in de setting waar problemen zich voordoen

    BinK:

    Tweedelijns kinderpsychiatrische (deeltijd)behandeling in de klas

    Kinder- en jeugdpsychiater, psycholoog/orthopedagoog, sociotherapeuten,

    vaktherapeuten, systeemtherapeut, ouderbegeleider.

    Speciale expertise op gebied van LVB, maar k voor normaal begaafde

    kinderen

  • Visie

    Behandeling inzetten binnen de setting waar het kind vastloopt

    Zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig

    Competentiegericht

    Het hele systeem en verschillende milieus betrekken (school, gezin), multidisciplinair

    In samenwerking met ketenpartners

  • Van visie naar praktijk (1)

    Behandeling inzetten binnen de setting waar het kind vastloopt

    Sociotherapeuten zijn in de klas aanwezig en werken aan

    doelen

    Behandelaren vormen een team met school; gedeelde visie

    en werkpunten

    Generalisatie van vaardigheden

  • Zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig

    Ambulante BinK: behandelaren komen naar school van

    herkomst

    BinK als deeltijdbehandeling: behandeling vindt plaats op De

    Brouwerij, cluster 4 school, op het terrein van Karakter

    Van visie naar praktijk (2)

  • Competentiegericht

    Competentieanalyse: Vaardigheden vs. Ontwikkelingstaken

    kind n gezin

    Concrete doelen en werkpunten

    Beloningsysteem: fasering

    Van visie naar praktijk (3)

  • Het hele systeem wordt betrokken in de behandeling

    School werkt samen met behandelteam

    Ouders worden betrokken

    Gezinsdiagnostisch onderzoek (GDO), psychiatrische

    gezinsbehandeling, systeemtherapie, ouderbegeleiding

    Van visie naar praktijk (4)

  • In samenwerking met ketenpartners School van herkomst, samenwerkingsverband,

    vervolghulpverlening wordt betrokken in de diagnostiek en

    behandeling

    Doel is altijd uitstroom naar passend onderwijs/ dagbesteding

    (deeltijdbehandeling max. 6 maanden)

    Van visie naar praktijk (5)

  • 1. Anoniem contact school

    2. Vrijblijvend orinterend gesprek met ouders

    3. Intake met KPO en OA

    4. Start BinK behandeling op de Brouwerij, doelen:

    -Verheldering diagnostiek (diagnose ODD; ADHD? ASS?)

    -Versterken emotieregulatie (signaleringsplan, psychomotorische

    therapie)

    -Ouders krijgen psychoeducatie LVB en praktische handvatten

    voor de aansturing van Damian in de weekenden

  • (Anoniem) overleggen over casus

    Bellen met Karakter Ede: 0318-676611

    Een mail naar: [email protected]

    Aanmelden: verwijzing van (huis)arts, jeugdarts (GGD), medisch

    specialist, Centrum voor Jeugd & Gezin of sociaal wijkteam

    Bellen met Karakter Ede: 0318-676611

    Een mail naar: [email protected]

    mailto:[email protected]:[email protected]

  • Flexibele behandelgroep

    Daphne Vinke- van Steijn, orthopedagoog/

    behandelcordinator Karakter

  • Stroom

    Klinische open behandelgroep

    Totaal 8 bedden/ plekken die flexibel inzetbaar zijn

    Kinderen hebben een eigen kamer, gedeelde badkamer en toilet

    Basisonderwijs op terrein, voortgezet onderwijs op externe scholen of in

    thuissituatie

    Dagbehandelingsaanbod: individuele,- groep- en gezinstherapie,

    trainingen

    Duidelijke (dag)structuur aanwezig

  • Visie flexibilisering

    Behandeling moet flexibel en op maat zijn, passend bij kind en zijn gezin:

    Behandeling is ambulant, opname in de

    kliniek is als module inzetbaar

    Zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig

    Ouders zijn co-expert

    Ieder gezin krijgt psychiatrische

    gezinsbehandeling (PG)

    In samenwerking met ketenpartners

  • Door flexibilisering kan er beter worden aangesloten bij de zorgbehoeften

    van het kind en het gezin

    Keuze zorgzwaarte is afhankelijk van het gezinssysteem

    Geen schotten meer tussen afdelingen en disciplines

    Kliniek als module

  • Vormen van flexibele zorg

    Kliniek als tijdelijke crisisinterventie

    Deeltijdbehandeling: kind is deels thuis en deels op de kliniek

    Dagbehandeling

    Fulltime opname en gaandeweg meer naar huis

  • Opname Stroom fulltime voor de eerste 4 weken met als

    doel crisisinterventie

    BINK blijft betrokken voor onderwijs

    Opname wordt omgezet naar een deeltijdopname en start PG

    Doelen opname Damian: emotieregulatie vaardigheden, rouwverwerking,

    psycho-educatie

    Start Creatieve Therapie

    Start systeemtherapie met doelen systeem

    Casus Damian

  • Op Volle Kracht

    Depressiepreventie bij jongeren met een licht

    verstandelijke beperking en gedragsproblemen

    Martine Weeland, junior-onderzoeker

    Pluryn R&D

  • Waarom Op Volle Kracht? Jongeren met een LVB hebben een verhoogde kans op het

    ontwikkelen van depressie en angststoornissen

    Dekker & Koot, 2003

    Cooper, 1997; Meins, 1993, Richards et al., 2001

    Veel jongeren hebben al (sub)klinische symptomen

  • Nee..! In de praktijk lastig te herkennen (Damian)

    Gevolg: onderbehandeling depressie

    Bovendien: Met huidige behandelingen voor depressie wordt

    slechts 10-20% van de ziektelast weggenomen. 80-90% blijft dus

    bestaan (Trimbos, 2011)

    Hebben we het probleem in

    beeld?

  • Op Volle Kracht

    Nederlandse bewerking van Penn Resiliency Program

    Brunwasser, 2009: PRP

    Aangepast voor LVB-doelgroep

    Wat gaan we eraan doen?

  • Op Volle Kracht: Wat is het?

    Doel: versterken emotionele weerbaarheid jongeren met LVB

    Daardoor voorkmen en verminderen van depressieve symptomen

    8 bijeenkomsten, op de behandelgroep, door SPV-ers en

    SPH-ers

    Competentiegericht

    Gebaseerd op cognitieve modellen en het sociaal-

    competentiemodel van depressie

  • Op Volle Kracht: Hoe werkt het?

    GGGG-schema

    Gebeurtenis

    Gedachte

    Gevoel

    Gedrag

  • Op Volle Kracht: Hoe werkt het?

    Niet-helpende gedachte: Is vaak negatief en maakt je bang, bedroefd of boos

    Helpt je niet om met een vervelende situatie om te gaan

    Helpende gedachte:

    Helpt je om met vervelende situaties om te gaan

    Is vaak optimistisch (niet altijd)

  • Het onderzoek

    Is Op Volle Kracht effectief in het verminderen en voorkomen van

    depressie bij jongeren met een LVB?

    RCT met 2 condities 1. standaard klinische behandeling (treatment as usual)

    2. standaard klinische behandeling + OVK

    Jongens en meiden tussen 12-16 jaar Karakter (jeugd-GGZ), Pluryn (gehandicaptenzorg), De Hoenderloo Groep (jeugdzorg)

    Vragenlijsten: Depressie: CDI-2 (Kovacs, 2012)

    Angst: SCAS (Spence, 1997)

    Denkfouten: CNCEQ-R (Maric, 2012)

    Coping stijlen: CRSQ (Abela, Brozina & Haigh, 2002)

    Gedragsproblemen: SDQ (Goodman, 1997)

  • Voorlopige resultaten

    Geen vermindering depressieve symptomen, angst, negatieve denkstijlen en

    gedragsproblemen

    Geen verbetering coping en leefklimaat

    Vervolganalyses

    Ouderrapportages?

    Implementatieverschillen tussen groepen en instellingen?

    Moderatoren?

  • Casus: welke behandeling indiceert u?

    Evelien, 10 jaar

    VIQ 66, PIQ 101

    Eet- slaap en emotionele problemen, beperkte dagstructuur

    School gaat goed (SO cluster 3)

    Hoofddiagnose: PDD-nos

    Langerdurende psychiatrische gezinsbehandeling (IPG) en

    systeemtherapie hebben onvoldoende opgeleverd

    Vader heeft een autistische stoornis. Moeder voelt zich zwaar belast,

    heeft een laag energieniveau.

    Ouders willen dat het gezin tot rust komt en dat zowel Evelien als

    ouders leren omgaan met haar PDD-nos