ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

449
Inspraakbundel ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE MILIEUEFFECTRAPPORTAGE WINDPARK OOSTERMOER EN SAMENHANG MET WINDPARK DE DRENTSE MONDEN Inspraakpunt Bureau Energieprojecten Postbus 223 2250 AE VOORSCHOTEN www.bureau- energieproiecten.n l

Transcript of ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Page 1: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakbundel

ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE

MILIEUEFFECTRAPPORTAGE WINDPARK OOSTERMOER EN

SAMENHANG MET WINDPARK DE DRENTSE MONDEN

Inspraakpunt Bureau Energieprojecten

Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

www.bureau-energieproiecten.n l

Page 2: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

INHOUDSOPGAVE

WOORD VOORAF........................................................................................................................ 1

KENNiSGEViNG ............................................................................................................................. 2

MONDELINGE, SCHRIFTELIJKE EN DIGITALE ZIENSWIJZEN:

OPZOEKTABEL

REGISTRATIENUMMER VERSUS NUMMER ...................................................................... 3

ALFABETISCH OVERZICHT ORGANISATIES UNIEKE ZiENSWijZEN ......................................... 9

ZIENSWIJZEN NUMMER 1 TOT EN MET 638 ............................................................................. 10

Maart 2012

Page 3: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

WOORD VOORAF

Algemeen

Van vrijdag 20 januari 2012 tot en met donderdag 1 maart 2012 heeft de 'concept-notitie reikwijdte en detail' (hierna

aangeduid als 'startnotitie') voor de milieueffectrapportage voor windpark Oostermoer en samenhang met windpark De

Drentse Monden ter inzage gelegen. Eenieder kon naar aanleiding van deze startnotitie een zienwijze inbrengen.

Voor windpark De Drentse Monden heeft de conceptnotitie reikwijdte en detail van 24 juni 2011 tot en met 4 augustus

2011 ter inzage gelegen. Zienswijzen die in deze periode ten aanzien van de startnotitie windpark De Drentse Monden zijn

ingediend worden door de betrokken overheden meegenomen in het vervolgproces.

Op besluitvorming over dit project is de rijkscoördinatieregeling van toepassing. Dit houdt onder meer in dat de locatie van

de windparken wordt vastgelegd in een inpassingsplan dat wordt vastgesteld door de ministers van Economische Zaken,

Landbouw en Innovatie (EL&I) en van Infrastructuur en Milieu (I&M). Het inpassingsplan zal worden voorbereid in één

gecoördineerde procedure samen met een groot aantal andere besluiten die voor het project nodig zijn (vergunningen en

ontheffingen). De minister van EL&I coördineert d ie procedure.

Ter voorbereiding van de keuze van de locatie, de inrichting en de milieueffecten van het windpark, moet een

milieueffectrapport (MER) worden opgesteld. Daarbij worden (mogelijke) milieueffecten, bijvoorbeeld op landschap,

natuur, bodem, water, slagschaduwen geluid in beeld gebracht, zodat deze effecten een volwaardige rol kunnen spelen bij

de besluitvorming. Het MER wordt een gecombineerd project-MERjplan-MER waarvoor de uitgebreide procedure wordt

gevolgd.

Voor beide windparken wordt één Milieueffectrapport (MER) opgesteld waarin beide initiatieven en hun onderlinge

samenhang worden onderzocht.

Op de startnotitie 'WINDPARK OOSTERMOER EN SAMENHANG MET WINDPARK DE DRENTSE MONDEN' zijn binnen de

inspraaktermijn in totaal 2052 zienswijzen binnengekomen, waarvan 638 uniek. Deze 638 zienswijzen zijn integraal

opgenomen in de bundel. Na de inspraaktermijn zijn nog 6 zienswijzen binnengekomen en er is één zienswijze

binnengekomen zonder adresgegevens. Deze zienswijzen zijn wel meegenomen, maar niet opgenomen in deze bundel.

U kunt de inspraakbundel downloaden van www.bureau-energieprojecten.nl.

Registratie en verwerking

De ontvangen zienswijzen zijn geregistreerd. Aan de insprekers is een ontvangstbevestiging met daarin een

registratienummer toegezonden. Met de opzoektabel op pagina 3 kan bij het ontvangen registratienu mmer het

bijbehorende zienswijzenummer worden opgezocht.

Vanaf 1 maart 2012 wordt de inspraak volledig geanonimiseerd opgenomen in de inspraakbundels van Bureau

Energieprojecten .1

Verdere procedure

Tegelijkertijd met de ter visie legging zijn de betrokken overheden geraadpleegd over reikwijdte en detail van het MER. Hun

reacties worden apart gebundeld. Ook de Commissie voor de milieueffectrapportage is om advies gevraagd over reikwijdte

en detail. De Commissie heeft de overige ontvangen zienswijzen en reacties bij haar advies betrokken. Alle zienswijzen en

reacties van de betrokken overheden en het advies van de Commissie voor de milieueffectrapportage worden bekeken

door de ministers van EL&I en van I&M en verwerkt in een definitieve 'notitie reikwijdte en detail'. Daarin wordt vastgelegd

welke informatie in het MER opgenomen dient te worden. Als het MER is afgerond, wordt mede op basis daarvan, de

locatiekeuze voorbereid en een ontwerp-inpassingsplan opgesteld. Dit ontwerp-inpassingsplan zal samen met het MER en

de overige benodigde ontwerpbesluiten ter inzage worden gelegd. Hierop kan een ieder zijn zienswijze geven. Het moment

waarop de terinzagelegging plaatsvindt wordt te zijner tijd aangekond igd in onder andere lokale hu is-aan-huisbladen en op

www.bureau-energieprojecten.n I.

1 Conform de Wet Bescherming Persoonsgegevens.

BEP
Text Box
1
Page 4: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Rijksoverheid �gemeente

Aa en Hunze Gewent< BOTS<r-Odoom

Kennisgeving Inspraak voornemen windpark Oostermoer in samenhang met windpark De Drentse Monden

Met ingang van zo januari toten met! maartzolzligt de 'conceptnotitie reikwijdte en detail' (hierna aangeduid als 'startnotitie') ter inzage voor de milieueffect­

rapportage voor windpark Oostermoer in samenhang met windpark De Drentse Monden. Deze startnotitie gaat in op windpark Oostermoer en de samenhang

tussen windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden. Iedereen kan naar aanleiding van deze startnotitie een zienswijze inbrengen.

Achtergrond

In de zomer van 2011 is de procedure gestanvoor een milieueffectrapportage (m.e.r.) voor

het windpark De Drentse Monden, gelegen in de gemeente Borger-Odoom. Daarnaast is ook

in de aangrenzende gemeente Aa en Hunze een initiatief ontstaan voor de realisatie van een

windpark, genaamd windpark Oostermoer.

De plangebieden voorwindpark De Drentse Monden en windpark Oostermoer liggen gezien

van zuid naar noord in elkaars verlengde. De gebieden in het Drentse veenkoloniale gebied

liggen ingeklemd tussen de provinciegrens (met Groningen) en de Hondsrug. Voor beide

windparken wordt één Milieueffectrapport (MER) opgesteld waarin beide initiatieven in hun

onderlinge samenhang worden onderzocht.

Voor windpark De Drentse Monden heeft de concepmotitie reikwijdte en detail van 24 juni tot

en met 4 augustus 2011 ter inzage gelegen. Zienswijzen die in deze periode ten aanzien van

de startnotitiewindpark De Drentse Monden zijn ingediend, hoeven niet opnieuw te worden

ingediend. Deze worden door de betrokken overheden meegenomen in het vervolgproces.

Windpark De Drentse Monden is een initiatiefvan Stichting Duurzame Energieproductie

Exloërmond en Raedthuys Windenergie B.V. voor de ontwikkeling van een windpark met

een omvang van ongeveer 300 - 450 MW. Windpark Oostermoer is een initiatiefvan een groep

agrariërs en grondeigenaren, in samenwerking metWindunie Development. Het gaat hierbij

om ongeveer 120 -ISO MW.

Milieueffectrapportage en besluitvorming

Op de besluitvorming over dit project is de rijkscoördinatieregelingvan toepassing. Dit houdt

onder meer in dat de locatie van de windparken wordt vastgelegd in een (rijks)inpassingsplan,

dat wordt vastgesteld door de ministers van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I)

en van Infrastructuur en Milieu (IenM). Het inpassingsplan wordt voorbereid in één gecoör­

dineerde procedure samen met een groot aantal andere besluiten die voor het project nodig

zijn (vergunningen en ontheffingen). De ministervan EL&I coördineert de procedure.

Ter voorbereiding van de keuze van de locatie, de inrichting en de milieueffecten van het

windpark, moet een milieueffectrapport(MER) worden opgesteld. Daarbij worden (mogelijke)

milieueffecten, bijvoorbeeld op landschap, natuur, bodem, water, slagschaduw en geluid, in

beeld gebracht, zodat deze effecten een volwaardige rol kunnen spelen bij de besluitvorming.

Het MER wordt een gecombineerd project-MERjplan-MER waarvoor de uitgebreide procedure

wordt gevolgd. Dit gecombineerde MER dient ter onderbouwing van het nog op te stellen

inpassingsplan en de te nemen besluiten. In het kader van de Natuurbeschermingswet 1998

wordt een voortoets uitgevoerd. Als daaruit blijktdat significante effecten op Natura 2000-gebieden

niet op voorhand uit te sluiten zijn dan zal een zogenaamde passende beoordeling moeten

worden uitgevoerd die dan deel zal uitmaken van het MER.

Voor beide windparken wordt één Milieueffectrapport (MER) opgesteld waarin beide initiatieven

in hun onderlinge samenhang worden onderzocht.

Voornemen en startnotitie

Met deze kennisgeving informeren de bevoegde gezagsorganen u over het voornemen tot een

m.e.r.-plichtig project. In de gepubliceerde starmotitie staat aangegeven op welke wijze het

milieuonderzoek wordt uitgevoerd. In deze notitie komen de volgende onderwerpen aan bod:

inleiding en achtergrond; doelstelling en uitgangspunten, voorgenomen activiteit en alter­

natieven, mogelijke effecten en maatregelen en procedures en besluitvorming.

Tevens wordt de samenhang tussen beide windparken beschreven.

Waar kunt u de startnotitie inzien?

De starmotitie kunt u met ingang van 20 januari tot en met I maart 2012 tijdens reguliere

openingstijden inzien op de volgende locaties:

-Gemeente Aa en Hunze, Spiekersteeg I te Gieten;

-Gemeente Borger-Odoorn, Hoofdstraat 50 te Exloo;

- Ministerievan EL&I, Informatiecentrum, Bezuidenhoutseweg 30 te Den Haag.

De starmotitie is ook op internet beschikbaar: www.bureau-energieprojecten.nl.

Informatiebijeenkomst

De ministers van EL&I en IenM organiseren in samenwerking metde initiatiefnemers twee inloop­

avonden op 6 en 7 februari 2012. U bent van harte welkom om op (een van) deze avonden

vragen te stellen en bij de diverse stands informatie te krijgen over het project en de procedure.

Er is geen plenair deel met presentaties of toelichtingen.

U kuntvrij in-en uitlopen en op ieder moment tussen 19.00 uur en 21.00 uur de diverse

medewerkers van de overheid en de initiatiefnemers spreken. Deze inloopavonden worden

gehouden op:

- 6 februari 2012: locatie Goudenleeuw, Brink Oostzijde 4 te Zuidlaren;

-7 februari 2012: locatie Hof van Saksen, Veldweg 22-24 te Nooitgedacht.

Hoe kunt u uw zienswijze kenbaar maken?

Iedereen kan mondeling of schriftelijk reageren op de starmotitie. Tot en met I maart 2012

kunt u gericht aangeven wat naar uw mening moet worden onderzocht in het MER en op welk

detailniveau dat moet gebeuren om bij te dragen aan een goede besluitvonning.

Zienswijzen die alleen een bezwaar tegen de beoogde windparken Oostermoer en De Drentse

Monden kenbaar maken, kunnen in deze fase nog niet worden betrokken bij de besluitvorming,

aangezien de besluitvorming in een later stadium plaatsvindt. In deze fase van het proces wordt

namelijk alleen gekeken naar de milieueffecten van het beoogde park en de alternatieven.

Uw schriftelijke zienswijze kunt u sturen aan:

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Mondeling kunt u uw zienswijze inbrengen door te bellen met Bureau Energieprojecten,

telefoon 070 - 379 89 79. Zienswijzen die in de periode van 24 juni tot en met 4 augustus 2011

ten aanzien van de startnotitiewindpark De Drentse Monden zijn ingediend, hoeven niet

opnieuw te worden ingediend.

Wat gebeurt er met uw reactie?

De starmotitie wordt ook voorgelegd aan de betrokken overheden (gemeenten, provincies, e.d.)

en aan diverse adviseurs, waaronder de Commissie voor de milieueffectrapportage.

Alle zienswijzen, waaronder de zienswijzen die in de periode van van 24 juni tot en met

4 augustus 2011 zijn ontvangen, worden door de betrokken overheden meegenomen bij

het opstellen van de definitieve 'notitie reikwijdte en detail windpark De Drentse Monden

en windpark Oostennoer'. Daarin wordt definitief vastgelegd welke informatie in het MER

opgenomen dient te worden. In deze fase van het project wordt dus nog geen beslissing

genomen over het op te stellen inpassingsplan. De startnotitievoor het MER is een eerste stap

om te komen tot een goede onderbouwingvan de nog te nemen besluiten.

Als het MER is afgerond, wordt mede op basis daarvan de locatiekeuze voorbereid en een

ontwerp-inpassingsplan opgesteld. Dit ontwerp-inpassingsplan wordt samen met het MER en

de overige benodigde ontwerpbesluiten ter inzage gelegd. Hierop kan eenieder zijn zienswijze

geven. Het moment waarop de terinzagelegging plaatsvindt, wordt te zijner tijd aangekondigd

in onder andere lokale huis-aan-huisbladen en op www.bureau-energieprojecten.nl.

Nadere informatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Bureau Energieprojecten,

telefoon 070 - 379 89 79, www.bureau-energieprojecten.nl.

2

Page 5: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Opzoektabel:

In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De

zienswijzen zijn vanaf pagina 10 opgenomen.

I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num.

4E-SN-0001 0001 4E-SN-0041 0046 4E-SN-0082 0074

4E-SN-0002 0003 4E-SN-0042 0047 4E-SN-0083-0012-G 0075

4E-SN-0003 0004 4E-SN-0043 0048 4E-SN-0084-0012-G-1 0075

4E-SN-0004 0005 4E-SN-0044 0049 4E-SN-0085 0076

4E-SN-0006 0006 4E-SN-0045 0050 4E-SN-0086 0077

4E-SN-0007 0007 4E-SN-0046 0051 4E-SN-0087 0078

4E-SN-0008 0008 4E-SN-0047 0060 4E-SN-0088 0079

4E-SN-0009 0009 4E-SN-0048 0061 4E-SN-0089 0080

4E-SN-0010 0010 4E-SN-0049 0062 4E-SN-0090 0081

4E-SN-0011 0011 4E-SN-0050 0063 4E-SN-0091 0082

4E-SN-0012 0012 4E-SN-0051 0064 4E-SN-0092 0083

4E-SN-0013 0013 4E-SN-0052 0065 4E-SN-0093 0084

4E-SN-0014 0014 4E-SN-0053-0050-A 0066 4E-SN-0094-0093-A 0087

4E-SN-0015 0015 4E-SN-0054-0050-B 0067 4E-SN-0095 0085

4E-SN-0016 0016 4E-SN-0055-0050-C 0068 4E-SN-0096 0086

4E-SN-0017-0016-A 0017 4E-SN-0056-0012-1 0012 4E-SN-0097 0088

4E-SN-0018 0018 tot en met 4E-SN-0098 0089

4E-SN-0019 0019 4E-SN-0058-0012-12 0012 4E-SN-0099 0090

4E-SN-0020 0020 4E-SN-0061 0002 4E-SN-0100 0091

4E-SN-0021 0021 4E-SN-0062 0037 4E-SN-0101 0092

4E-SN-0022 0022 4E-SN-0063 0038 4E-SN-0102 0093

4E-SN-0023 0023 4E-SN-0064 0039 4E-SN-0103 0094

4E-SN-0024 0028 4E-SN-0065 0040 4E-SN-0104 0095

4E-SN-0025-0012-A 0024 4E-SN-0066 0041 4E-SN-0105 0096

4E-SN-0026-0012-B 0025 4E-SN-0067 0042 4E-SN-0106 0097

4E-SN-0027-0012-C 0026 4E-SN-0068 0052 4E-SN-0107 0098

4E-SN-0028-0012-D 0027 4E-SN-0069 0053 4E-SN-0108 0099

4E-SN-0029-0012-E 0029 4E-SN-0070 0054 4E-SN-0109-0108-A 0100

4E-SN-0030-0012-F 0030 4E-SN-0071 0055 4E-SN-0110-0108-B 0101

4E-SN-0031 0031 4E-SN-0072 0056 4E-SN-0111 0102

4E-SN-0032 0032 4E-SN-0073 0057 4E-SN-0112 0103

4E-SN-0033 0033 4E-SN-0074 0058 4E-SN-0113-0012-H 0104

4E-SN-0034 0034 4E-SN-0075 0059 4E-SN-0114 0105

4E-SN-0035 0035 4E-SN-0076 0069 4E-SN-0115 0106

4E-SN-0036-0008-A 0036 4E-SN-0077-0076-1 0069 4E-SN-0116 0107

4E-SN-0037-0009-1 0009 4E-SN-0078 0070 4E-SN-0117 0108

4E-SN-0038 0043 4E-SN-0079 0071 4E-SN-0118 0109

4E-SN-0039 0044 4E-SN-0080 0072 4E-SN-0119 0110

4E-SN-0040 0045 4E-SN-0081 0073 4E-SN-0120 0111

3

Page 6: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Opzoektabel:

In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De

zienswijzen zijn vanaf pagina 10 opgenomen.

I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num.

4E-SN-0121 0112 4E-SN-0159 0147 4E-SN-0200 0186

4E-SN-0122 0113 4E-SN-0160 0148 4E-SN-0201 0187

4E-SN-0123 0114 4E-SN-0161 0149 4E-SN-0202 0188

4E-SN-0124-0012-1 0115 4E-SN-0162-0040-A 0150 4E-SN-0203 0189

4E-SN-0125 0116 4E-SN-0163 0151 4E-SN-0204 0190

4E-SN-0126 0117 4E-SN-0164 0152 4E-SN-0205 0191

4E-SN-0127 0118 4E-SN-0165 0153 4E-SN-0206 0192

4E-SN-0128 0119 4E-SN-0166 0154 4E-SN-0207 0193

4E-SN-0129 0120 4E-SN-0167 0155 4E-SN-0208 0194

4E-SN-0130-0012-J 0121 4E-SN-0168 0157 4E-SN-0209 0195

4E-SN-0131 0122 4E-SN-0169 0158 4E-SN-0210 0198

4E-SN-0132 0123 4E-SN-0170 0159 4E-SN-0211 0199

4E-SN-0133 0124 4E-SN-0171 0160 4E-SN-0212 0200

4E-SN-0134-0078-A 0125 4E-SN-0172 0161 4E-SN-0213 0201

4E-SN-0135-0078-B 0126 4E-SN-0173 0162 4E-SN-0214 0202

4E-SN-0136 0127 4E-SN-0174 0163 4E-SN-0215 0203

4E-SN-0137 0128 4E-SN-0175 0164 4E-SN-0216 0204

4E-SN-0138 0129 4E-SN-0176-0175-1 0164 4E-SN-0217 0205

4E-SN-0139 0130 4E-SN-0177-0012-K 0165 4E-SN-0218 0206

4E-SN-0140 0131 4E-SN-0178 0166 4E-SN-0219 0207

4E-SN-0141-0140-1 0131 4E-SN-0179 0167 4E-SN-0220 0208

4E-SN-0142 0132 4E-SN-0180 0168 4E-SN-0221 0209

4E-SN-0143 0133 4E-SN-0181 0169 4E-SN-0222 0210

4E-SN-0144 0134 4E-SN-0182 0170 4E-SN-0223 0211

4E-SN-0145 0135 4E-SN-0183 0171 4E-SN-0224 0212

4E-SN-0146 0136 4E-SN-0184 0172 4E-SN-0225 0213

4E-SN-0147-0146-A 0137 4E-SN-0185 0173 4E-SN-0226 0214

4E-SN-0148 0138 4E-SN-0186 0174 4E-SN-0227 0215

4E-SN-0149 0139 4E-SN-0187 0175 4E-SN-0228 0216

4E-SN-0150-0149-1 0139 4E-SN-0188 0176 4E-SN-0229 0217

4E-SN-0151-0140-A 0140 4E-SN-0189 0177 4E-SN-0230 0218

4E-SN-0152 0141 4E-SN-0192 0178 4E-SN-0231 0219

4E-SN-0153 0142 4E-SN-0193 0179 4E-SN-0232 0220

4E-SN-0154 0143 4E-SN-0194 0180 4E-SN-0233 0221

4E-SN-0155-aanvull ing 0010 4E-SN-0195 0181 4E-SN-0234 0222

op 0010 4E-SN-0196 0182 4E-SN-0235 0223 4E-SN-0156 0144

4E-SN-0197 0183 4E-SN-0236 0224 4E-SN-0157 0145

4E-SN-0198 0184 4E-SN-0237-0012-L 0196 4E-SN-0158 0146

4E-SN-0199 0185 4E-SN-0238-0012-M 0197

4

Page 7: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Opzoektabel:

In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De

zienswijzen zijn vanaf pagina 10 opgenomen.

I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num.

4E-SN-0239-0012-N 0225 4E-SN-0282 0255 4E-SN-0323 0291

4E-SN-0240-0012-0 0226 4E-SN-0283 0256 4E-SN-0324 0292

4E-SN-0241-0050-D 0227 4E-SN-0284 0257 4E-SN-0325 0293

4E-SN-0242-0050-D-1 0227 4E-SN-0285 0258 4E-SN-0326 0294

4E-SN-0243-0050-D-2 0227 4E-SN-0286 0259 4E-SN-0327 0295

4E-SN-0244-0192-1 0178 4E-SN-0287 0260 4E-SN-0328 0296

4E-SN-0245-0093-A-1 0087 4E-SN-0288 0261 4E-SN-0329 0297

tot en met 4E-SN-0289 0262 4E-SN-0330-0012-V 0298

4E -SN-2064-0093 -A-21 0087 4E-SN-0290 0263 4E-SN-0331-0012-W 0299

4E-SN-0249-0217 -1 0205 4E-SN-0291 0264 4E-SN-0332-0012-X 0300

tot en met 4E-SN-0292-0100-A 0265 4E-SN-0333-0012-Y 0301

4E-SN-0253-0217-5 0205 4E-SN-0294-0215-1 0203 4E-SN-0334-0078-C 0302

4E-SN-0255 0228 4E-SN-0295-0012-R-1 0248 4E-SN-0337-0100-A-1 0265

4E-SN-0256 0229 4E-SN-0297 0266 tot en met

4E-SN-0257 0230 4E-SN-0298 0267 4E-SN-0768-0100-A-16 0265

4E-SN-0258 0231 4E-SN-0299 0268 4E-SN-0339-0316-1 0284

4E-SN-0259 0232 4E-SN-0300 0269 4E-SN-0340-0317-1 0285

4E-SN-0260 0233 4E-SN-0301 0270 4E-SN-0341-0317-2 0285

4E-SN-0261 0234 4E-SN-0302 0271 4E-SN-0342 0303

4E-SN-0262 0235 4E-SN-0303 0272 4E-SN-0343 0304

4E-SN-0263 0236 4E-SN-0304 0273 4E-SN-0344 0305

4E-SN-0264 0237 4E-SN-0305 0156 4E-SN-0345 0306

4E-SN-0265 0238 4E-SN-0306 0274 4E-SN-0346 0307

4E-SN-0266 0239 4E-SN-0307 0275 4E-SN-0347 0308

4E-SN-0267 0240 4E-SN-0308 0276 4E-SN-0348 0309

4E-SN-0268 0241 4E-SN-0309 0277 4E-SN-0349 0310

4E-SN-0269 0242 4E-SN-0310 0278 4E-SN-0350 0311

4E-SN-0270 0243 4E-SN-0311 0279 4E-SN-0351 0312

4E-SN-0271 0244 4E-SN-0312 0280 4E-SN-0352 0313

4E-SN-0272 0245 4E-SN-0313 0281 4E-SN-0353 0314

4E-SN-0273-0012-P 0246 4E-SN-0314 0282 4E-SN-0354 0315

4E-SN-0274-0012-Q 0247 4E-SN-0315 0283 4E-SN-0355 0316

4E-SN-0275-0012-R 0248 4E-SN-0316 0284 4E-SN-0356 0317

4E-SN-0276-0012-S 0249 4E-SN-0317 0285 4E-SN-0357 0318

4E-SN-0277-0012-T 0250 4E-SN-0318 0286 4E-SN-0358 0319

4E-SN-0278-0012-U 0251 4E-SN-0319 0287 4E-SN-0359 0320

4E-SN-0279 0252 4E-SN-0320 0288 4E-SN-0360 0321

4E-SN-0280 0253 4E-SN-0321 0289 4E-SN-0361 0322

4E-SN-0281 0254 4E-SN-0322 0290 4E-SN-0362 0323

5

Page 8: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Opzoektabel:

In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De

zienswijzen zijn vanaf pagina 10 opgenomen.

I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num.

4E-SN-0363 0324 4E-SN-0407 0362 4E-SN-0447 0399

4E-SN-0364 0325 4E-SN-0408 0363 4E-SN-0448 0400

4E-SN-0365 0326 4E-SN-0409-0012-AC 0364 4E-SN-0449 0401

4E-SN-0366 0327 4E-SN-0410-0012-AD 0365 4E-SN-0450 0402

4E-SN-0367 0328 4E-SN-0411-0012-AE 0366 4E-SN-0451 0403

4E-SN-0368-0012-Z 0329 4E-SN-0412-0012-AF 0367 4E-SN-0452 0404

4E-SN-0369 0330 4E-SN-0413-0012-AG 0368 4E-SN-0453 0405

4E-SN-0370 0331 4E-SN-0414-0050-F 0369 4E-SN-0454 0406

4E-SN-0371 0332 4E-SN-0415-0050-G 0370 4E-SN-0455 0407

4E-SN-0372 0333 4E-SN-0416-0050-H 0371 4E-SN-0456 0408

4E-SN-0373 0334 4E-SN-0418-0406-1 0361 4E-SN-0457 0409

4E-SN-0374 0335 4E-SN-0419-0407-1 0362 4E-SN-0458 0410

4E-SN-0375-0012-AA 0336 4E-SN-0420 0372 4E-SN-0459 0411

4E-SN-0376-0012-AB 0337 4E-SN-0421 0373 4E-SN-0460 0412

4E-SN-0377-0132-A 0338 4E-SN-0422 0374 4E-SN-0461 0413

4E-SN-0378-0297-A 0339 4E-SN-0423 0375 4E-SN-0462 0414

4E-SN-0381-0050-D-3 0227 4E-SN-0424 0376 4E-SN-0463 0415

4E-SN-0385 0340 4E-SN-0425 0377 4E-SN-0464 0416

4E-SN-0386 0341 4E-SN-0426 0378 4E-SN-0465 0417

4E-SN-0387 0342 4E-SN-0427 0379 4E-SN-0466 0418

4E-SN-0388 0343 4E-SN-0428 0380 4E-SN-0467 0419

4E-SN-0389 0344 4E-SN-0429 0381 4E-SN-0468 0420

4E-SN-0390 0345 4E-SN-0430 0382 4E-SN-0469 0421

4E-SN-0391 0346 4E-SN-0431 0383 4E-SN-0470 0422

4E-SN-0392 0347 4E-SN-0432 0384 4E-SN-0471 0423

4E-SN-0393 0348 4E-SN-0433 0385 4E-SN-0472 0424

4E-SN-0394 0349 4E-SN-0434 0386 4E-SN-0473 0425

4E-SN-0395 0350 4E-SN-0435 0387 4E-SN-0474 0426

4E-SN-0396 0351 4E-SN-0436 0388 4E-SN-0475 0427

4E-SN-0397 0352 4E-SN-0437 0389 4E-SN-0476 0428

4E-SN-0398 0353 4E-SN-0438 0390 4E-SN-0477 0429

4E-SN-0399 0354 4E-SN-0439 0391 4E-SN-0478 0430

4E-SN-0400 0355 4E-SN-0440 0392 4E-SN-0479 0431

4E-SN-0401 0356 4E-SN-0441 0393 4E-SN-0480 0432

4E-SN-0402 0357 4E-SN-0442 0394 4E-SN-0481 0433

4E-SN-0403-0050-E 0358 4E-SN-0443 0395 4E-SN-0482 0434

4E-SN-0404 0359 4E-SN-0444 0396 4E-SN-0483 0435

4E-SN-0405 0360 4E-SN-0445 0397 4E-SN-0484 0436

4E-SN-0406 0361 4E-SN-0446 0398 4E-SN-0485 0437

6

Page 9: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Opzoektabel:

In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De

zienswijzen zijn vanaf pagina 10 opgenomen.

I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num.

4E-SN-0486 0438 4E-SN-0580 0476 4E-SN-0619 0515

4E-SN-0487 0439 4E-SN-0581 0477 4E-SN-0620 0516

4E-SN-0488 0440 4E-SN-0582 0478 4E-SN-0621 0517

4E-SN-0489 0441 4E-SN-0583 0479 4E-SN-0622 0518

4E-SN-0490-0215-A 0442 4E-SN-0584 0480 4E-SN-0623 0519

4E-SN-0491-0012-AH 0443 4E-SN-0585 0481 4E-SN-0624 0520

4E-SN-0492-0012-AI 0444 4E-SN-0586 0482 4E-SN-0625 0521

4E-SN-0493-0012-AJ 0445 4E-SN-0587 0483 4E-SN-0626 0522

4E-SN-0494-0012-AK 0446 4E-SN-0588 0484 4E-SN-0627 0523

4E-SN-0495-0012-AL 0447 4E-SN-0589 0485 4E-SN-0628 0524

4E-SN-0496-0012-AM 0448 4E-SN-0590 0486 4E-SN-0629 0525

4E-SN-0497-0012-AN 0449 4E-SN-0591 0487 4E-SN-0630 0526

4E-SN-0498-0012-AO 0450 4E-SN-0592 0488 4E-SN-0631 0527

4E-SN-0499-0012-AP 0451 4E-SN-0593 0489 4E-SN-0632 0528

4E-SN-0500-0012-AQ 0452 4E-SN-0594 0490 4E-SN-0633 0529

4E-SN-0501-0012-AR 0453 4E-SN-0595 0491 4E-SN-0634 0530

4E-SN-0503 0454 4E-SN-0596 0492 4E-SN-0635 0531

4E-SN-0508 0455 4E-SN-0597 0493 4E-SN-0636 0532

4E-SN-0509-0475-A 0456 4E-SN-0598 0494 4E-SN-0637 0533

4E-SN-0510-0440-A 0457 4E-SN-0599 0495 4E-SN-0638 0534

4E-SN-0511-0425-1 0377 4E-SN-0600 0496 4E-SN-0639 0535

4E-SN-0522-0215-A-1 0442 4E-SN-0601 0497 4E-SN-0640 0536

tot en met 4E-SN-0602 0498 4E-SN-0641 0537

4E-SN-0564-0215-A-43 0442 4E-SN-0603 0499 4E-SN-0642 0538

4E-SN-0565 0461 4E-SN-0604 0500 4E-SN-0643 0539

4E-SN-0566 0462 4E-SN-0605 0501 4E-SN-0644 0540

4E-SN-0567 0463 4E-SN-0606 0502 4E-SN-0645 0541

4E-SN-0568 0464 4E-SN-0607 0503 4E-SN-0646 0542

4E-SN-0569 0465 4E-SN-0608 0504 4E-SN-0647 0543

4E-SN-0570 0466 4E-SN-0609 0505 4E-SN-0648 0544

4E-SN-0571 0467 4E-SN-0610 0506 4E-SN-0649 0545

4E-SN-0572 0468 4E-SN-0611 0507 4E-SN-0650 0546

4E-SN-0573 0469 4E-SN-0612 0508 4E-SN-0651 0547

4E-SN-0574 0470 4E-SN-0613 0509 4E-SN-0652 0548

4E-SN-0575 0471 4E-SN-0614 0510 4E-SN-0653 0549

4E-SN-0576 0472 4E-SN-0615 0511 4E-SN-0654 0550

4E-SN-0577 0473 4E-SN-0616 0512 4E-SN-0655 0551

4E-SN-0578 0474 4E-SN-0617 0513 4E-SN-0656 0552

4E-SN-0579 0475 4E-SN-0618 0514 4E-SN-0657 0553

7

Page 10: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Opzoektabel:

In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De

zienswijzen zijn vanaf pagina 10 opgenomen.

I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num. I I Registratienummer I Num.

4E-SN-0658 0554 4E-SN-0708 0589 4E-SN-0748-0012-AAC 0627

4E-SN-0659 0555 4E-SN-0709 0590 4E-SN-0749-0699-A 0628

4E-SN-0660 0556 4E-SN-0710 0591 4E-SN-0750-0704-A 0629

4E-SN-0661 0557 4E-SN-0711 0592 4E-SN-0751-0709-A 0630

4E-SN-0662 0558 4E-SN-0712 0593 4E-SN-0752-0740-A 0631

4E-SN-0663 0559 4E-SN-0713 0594 4E-SN-0753-0739-A 0632

4E-SN-0664 0560 4E-SN-0714 0595 4E-SN-0754-0012-AAD 0633

4E-SN-0665 0561 4E-SN-0715 0596 4E-SN-0755-0012-AAE 0634

4E-SN-0666 0562 4E-SN-0716 0597 4E-SN-0760 0458

4E-SN-0667 0563 4E-SN-0717 0598 4E-SN-0761 0459

4E-SN-0668 0564 4E-SN-0718 0599 4E-SN-0762 0460

4E-SN-0669 0565 4E-SN-0719 0600 4E-SN-0763 0635

4E-SN-0670 0566 4E-SN-0720 0601 4E-SN-0764-0050-1-1 0574

4E-SN-0671-0012-AS 0567 4E-SN-0721 0602 4E-SN-0769-0215-B-1 0576

4E-SN-0672-0012-AT 0568 4E-SN-0722 0603 4E-SN-0770-0700-1 0581

4E-SN-0673-0012-AU 0569 4E-SN-0723 0604 4E-SN-0771-0701-2 0582

4E-SN-0674-0012-AV 0570 4E-SN-0724 0605 4E-SN-0772-0703-1 0584

4E-SN-0675-0012-AW 0571 4E-SN-0725 0606 4E-SN-0773-0710-1 0591

4E-SN-0676-0012-AX 0572 4E-SN-0726 0607 4E-SN-0774-0721-1 0602

4E-SN-0677-0012-AY 0573 4E-SN-0727 0608 4E-SN-0775-0763-1 0635

4E-SN-0678-0050-1 0574 4E-SN-0728 0609 tot en met

4E-SN-0679-0050-J 0575 4E-SN-0729 0610 4E-SN-2062-0763-1288 0635

4E-SN-0680-0215-B 0576 4E-SN-0730 0611 4E-SN-2063 0636

4E-SN-0682-0646-A 0577 4E-SN-0731 0612 4E-SN-2071 0637

4E-SN-0683-0644-A 0578 4E-SN-0732 0613 4E-SN-2070 0638

4E-SN-0684-0642-1 0538 4E-SN-0733 0579

4E-SN-0685-0635-1 0531 4E-SN-0734 0614

4E-SN-0686-0622-1 0518 4E-SN-0735 0615

4E-SN-0687-0581-1 0477 4E-SN-0736 0616

4E-SN-0688-0583-1 0479 4E-SN-0737 0617

4E-SN-0699 0580 4E-SN-0738 0618

4E-SN-0700 0581 4E-SN-0739 0619

4E-SN-0701 0582 4E-SN-0740 0620

4E-SN-0702 0583 4E-SN-0741 0621

4E-SN-0703 0584 4E-SN-0742 0622

4E-SN-0704 0585 4E-SN-0743 0623

4E-SN-0705 0586 4E-SN-0744-0012-AZ 0624

4E-SN-0706 0587 4E-SN-0746-0012-AAA 0625

4E-SN-0707 0588 4E-SN-0747 -0012-AAB 0626

8

Page 11: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

ALFABETISCH OVERZICHT ORGANISATIES UNIEKE ZIENSWIJZEN

Nr. Naam

0083 Annerzathe 1878, ANNERVEENSCHEKANAAL

0606 Astron Netherlands Institute for Radio Astronomy, DWINGELOO

0437 Barbara's Beauty Barn, GIETERVEEN

0621 Barramundi, GASSELTERNIJVEEN

0225 Bemij bv Bouwbedrijf Eexterveen, EEXTERVEEN

0531 Brandhouthandel F. Meijer, NIEUW BUINEN

0145 Brocante Eexterveen, EEXTERVEEN

0529 Claudia Gravestijn ontwerp, NIEUW ANNERVEEN

0533 DOP Eexterveenschekanaal, EEXTERVEENSCHEKAN

0607 Dorpsbelangen Annerveen Spijkerboor, NIEUW ANNERVEEN

0537 Equilibre, EEXTERVEEN

0528 Galerie Wagemans, NIEUW ANNERVEEN

0304 Geopark de Hondsrug, Stuurgroep, ASSEN

0414 Groundwell Consellors, EEXTERVEEN

0457 Groundwell Counsellors, EEXTERVEEN

0427 Hicket B.V., GASSELTERNIJVEENSCHEMOND

0319 IVN Aa en Hunze en Zuidlaren, GASSELTE

0581 Klankschaal.nl Verkoop en Workshops, GASSELTERNIJVEEN

0211 Klok Architectenbureau, EEXTERVEEN

0371 Kwekerij Mesker, NIEUW ANNERVEEN

0548 Landbouwbedrijf, GIETERVEEN

0551 N.V. Nederlandse Gasunie, GRONINGEN

0450 Nail Care Janny, EEXTERVEEN

0318 Natuur en milieufederatie Drenthe, ASSEN

0474 Natuurgeneeskundige Haptomoonfhaptoherapeut, NIEUW BUINEN

0061 Noord-Nederlandse Zweefvliegclub NNZC, EEXTERVEENSCHEKAN

0289 Norigo Vertaalwerk en Taaladvies, EEXTERVEEN

0434 Postduivenvereniging De Duif, Stadskanaal, STADSKANAAL

0403 Praktijk voor Neurofeedback BMC, ANNERVEENSCHEKANAAL

0164 Ribouw, EEXTERVEEN

0627 Samavihara, GASSELTERNIJVEEN

0374 Stichting Achmea Rechtsbijstand, TILBURG

0317 Stichting Achmea Rechtsbijstand, TILBURG

0561 Stichting Atelier de Ruimte, ANNERVEENSCHEKANAAL

0534 Stichting Bonner Hondsrug, GIETEN

0637 Stichting Europees Milieu Educatief Centrum, VEENDAM

0597 Stichting Platform Storm, NIEUW BUINEN

0340 Stichting Weidevogelbescherming De Monden, BUINERVEEN

0626 Stichting Wind Nee, GASSELTERNIJVEEN

0540 Technische Universiteit Delft, DELFT

0454 Tegenwind Veenkoloniën, NIEUW BUINEN

0399 Tekstase Atelier voor tekstproductie, EEXTERVEEN

0166 V.o.f. Slauerhoff & Frets Consult, BRONNEGERVEEN

0497 Vereniging Dorpsbelangen Eexterveen, EEXTERVEEN

0589 Vereniging Dorpsbelangen Gasselternijveen, GASSELTERNIJVEEN

0372 Vogelpark Jagrie, GIETERVEEN

9

Page 12: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0001

Berteft : Start notitie windparken Oostermoer en De Drentse Monden

Annerveensche Kanaal, 23 jan 2012

Geachte heer of mevrouw , ONTVANGEN

2 4 JA� 1011

I )

Ik ga ervan uit dat geluidsniveau een onderdeel is / wordt van de

MER. Zo ja, dan wil ik U vragen het geschatte geluidsniveau in kaart

te brengen van zo wel overdag als 's nachts. Vooral in de nachtelijk

uren draagt het geluid in deze open gebieden ver.

2)

Beide gebieden hebben van oudsher een open karakter. Hoe schuifje

de windparken er zo in , dat het kenmerkende karakter van de

genoemde gebieden zo min mogelijk wordt aangetast .

3)

Hoeveel energie (in de breedste zin van het woord) kost het om alle

geplande windmolens te bouwen, te plaatsen en evt weer afvoeren als

de economische.levensduur is verstreken en wat hebben ze opgeleverd

tijdens hun gehele draai- / productieve periode. Waarbij voor elke

windmolen die geplaatst wordt er een equivalent aan conventionele

centrale(s) bij moet(en) worden gebouwd, waar dan ook, bij evt

winduitval / -vermindering.

Milieu zie ik nl. heel breed

1 van 2

Page 13: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

4 )

Hoeveel mileuvriendelijke windmolens verdraagt de lokale natuur /

omgeving, te denken valt aan een evt wijziging van de windstroom /

turbulentie.

5)

Alhoewel mogelijker wijze het geen onderdeel van de MER zou

kunnen zijn, wil ik U vragen om na te gaan wat de invloed is / kan

zijn van de windparken op de digitale telescoop (LOFAR) van

sterrenwacht Astron te Dwingeloo. Die bevat nl heel veel kleinere

telescopen verdeeld over diverse locaties / velden.

Hoogachtend,

2 van 2

0001

Page 14: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annerveensche Kanaal, 28 januari 2012

Geachte heer of mevrouw,

Bijgaande brief heb ik al naar u verzonden, echter u heeft mijn telnr.

en e-mailadres nog niet, tbv evt verduidelijking.

Gegroet,

0001

Page 15: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

!}'yt , �,

I-W.-� ..w..Q Jl .&t..�JL M-C,-k •. H

(X..h �WvOeuv;, � �I:. rel vtR. _ W dOK-jO QVt-V1Lk-<Xej.1.:x.O��VL�,

0002

1), .01· !l.012

�k. ook CLo..V\. de ::,to..(jsd.CLdu..w, t'YlLh f� ck ��Vl. tvU.k-CCOl 'X.Cw>.o..VJl (fw�u:.()cL. oW! -8..J. pto..-Vt c:ioa-..tp .... VLfJ Q ��' .. .vl .

"M:n.o.. e,... !�l.LV\..c.. �O"'O"VL ook k .... OI-'t.ruK doen. cloe er� V1 H.u.i:R.vt '1 0.. ",-avC. t.Ji..ecl ?..u.1. j tx::>k V\.l�J V>teek

;2:u..vl , �o..c...1:. 6Co..CÜl de. l:l0se-etu..h.,

l,QCvLdl-,n.O&VL'i> U. ftl-1. o..ct.�kÁc...oJ.ol u..b I

't.. 0" ....... ·�SU cio..l u, ck l:.oe.k.oWl",L , Kyl VL,"-",,- /;Jcu:.l",€CoA--ol Wc<.CJl.

cid:. ,,&t:ucts vn.u... goko�f ,

hM.K.

!.JO"'-<- VI J

lXXJ1. de 'l.,LL::,f "'"

e",. rul. � 1'-c-c:...5

Page 16: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer

en Windpark Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

0003

ONT\I G� r

26,�� iIlrl

Betreft: Onze zienswijze betreffende Windpark, De Drentse Monden en Oostermoer.

Voor zover wij de berichtgeving, uwerzijds in de media volgen, sterkt het onze weerzin tegen

de overheid.

Dat deze overheid waar van de "verstande lij ke vermogens"zich voor het merendeel afspeelt in

de Randstad, zich onophoudelijk negatief opstelt tegen over, in dit geval, Noord - Oost

Nederland is duidelijk

De misselijk makende gedachte, over de berichtgeving voor de uitnodiging van de inloop

avonden versterken alleen maar deze weerzin.

Hoe objectief moet je zijn als je als "overheid"samen met eigenbelang dit organiseert.

De voorbereiding van de locatie is bewust in dit deel van Noord - Oost Nederland gesitueerd,

er is geen keuze geweest.

Dat u de natuur beschermingswet 1998 voor dit gedeelte toetst is werkelij k onthutsend.

Op voorhand wist u dat er voor dit gebied geen argument is en zal worden.

Een deel van het eigenbelang heeft hier zijn aandeel in gehad.

Dat er geen plenair deel met presentaties of toelichtingen zijn, is een bevestiging van het in zeer vergevorderd stadium van het project. Je laat je als overheid toch niet achter de kaart kijken?

Dat deze startnotitie voor ons niet bespreekbaar is lijkt ons duidelijk.

Dat Brussel met het Kyoto verdrag i n de hand de overheid op andere gedachten laat brengen,

betwijfelen wij. /Î

Met vr. gr.

Page 17: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer

Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

Annerveenschekanaal, 21januari 2012

Betreft: Zienswijze Startnotitie Windpark Oostermoerjnr.711020

Geachte Commissie,

ONTVANGËN 26 JAN 2011

Bovengenoemde personen dienen hierbij een zienswijze În tegen de startnotitie en de aanpak van

het MER onderzoek Windpark Oostermoer. Betrokkenen zijn direct aanwonenden van het

bouwterrein van het betreffende windpark, namelijk dat deel dat het windpark van

projectorganisatie Greveling betreft en zich uitstrekt tussen Annerveenschekanaal en

Eexterveenschekanaal. Ondanks dat de provincie Drenthe en de Gemeente Aa en Hunze dit gebied

hebben aangewezen als zoekgebied windenergie is het voor betrokkenen onacceptabel dat, gezien

de significante projectomvang van het windmolenpark drie Rijksbeschermde Dorpsgezichten worden

aangetast, nl Kielwindeweer, Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal.

Daarnaast is deze zienswijze ingegeven door de grote persoonlijke zorgen over de aantasting van de

eigen leefomgeving en de financiële vermogensschade die de komst van dit windpark veroorzaakt.

Het kan niet zo zijn, dat door de komst van een windpark van dermate omvang de financiële schade

van de meerderheid van de bewoners van dit gebied niet wordt meegewogen in een onderzoek naar

de economische voordelen die het de landbouwondernemers brengt. Een pleidooi voor de aanvulling

van de MER met een Sociaal Economische Effectrapportage (SEER).

In het navolgende zullen wij een voorstel tot aanvulling van de MER en aanscherping van de

methodiek van de MER doen.

Tav Rijksbeschermde Dorpsgezichten:

0004

Page 18: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

A. In de startnotitie (p 22) worden de Rijks Beschermde Dorpsgezichten Annerveenschekanaal

en Eexterveenschekanaal genoemd als aandachtspunt Wij pleiten voor een CHER : een

Cultuur HÎstorÎsche Effectrapportage, waardoor het onderzoek niet alleen gebaseerd zal zijn

op het În verhouding wel erg summÎere en genoemde CultureelhistorÎsch Kompas juni 2009

van de provincie Drenthe.

Argumenten, die daarvoor pleiten zijn:

De publicatie van het CultureelhistorÎsch Kompas van de provincie ging vooraf aan de

aanwijzing van de dorpen als Beschermd Dorpsgezicht. Er wordt În het Kompas dan ook

nauwelijks aandacht besteed aan de unÎeke plaats die de dorpen binnen de cultuurhistorÎe

van de provincie Înnemen

Voortschrijdende inzichten op politiek en bestuursrechtelijk niveau betreffende de impact

die windmolens op een Beschermd Gezicht hebben, zoals:

l.De motie van Tweede Kamerlid H. lijlstra (2009/2010) over het Beschermde Gezicht van

Urk, op grond waarvan de toenmalige Minister van Economische Zaken de windturbines voor

het Gezicht liet vervallen

2.De bestuursrechtelijke beslissing in de gemeente Steenwijkerland (2012) om het

windmolenpark Baarlo ivm de impact die de turbines met een ashoogte van 80 meter

hebben op het Beschermde Gezicht van Blokzijl te laten vervallen.

De Gebiedsvisie waarin o.a de randvoorwaarden voor dit windpark zullen worden genoemd,

zal uitgaan van een bestemming van het bouwterrein, zoals in het toekomstige

Bestemmingsplan Buitengebieden van Aa en Hunze zal worden genoemd, nl "proefgebied

experimenten". Burgers hebben hierop nog niet kunnen inspreken en van een mogelijkheid

tot bezwaar en beroepsprocedure is nog geen sprake geweest. Dat betekent dat in de gang

van zaken rond dit windpark waarbij de communicatie met de burger minimaal is geweest,

dit een punt van extra aandacht behoeft. In hoeverre kan deze Gebiedsvisie als legitiem

worden bestempeld, nu door de gemeente voor de omgekeerde volgorde is gekozen?

Daarom kunnen in deze MER procedure deze randvoorwaarden niet blindelings worden

overgenomen en is een CHER hoogstnoodzakelijk niet alleen vanuit het

zorgvuldigheidsbeginsel, maar ook om te voorkomen dat democratische rechten worden

geschonden.

Tot zover het pleidooi voor de aanvulling van de MER met een CHER voor het windpark

tussen Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal.

B. Wij willen er U vervolgens op wijzen, dat het Groningse Kielwindeweer als zusterdorp en

tevens Rijks Beschermd Dorpsgezicht dient te worden betrokken bij het onderzoek naar de

impact van dit windpark op het Beschermde Gezicht. Hiervoor zijn twee argumenten:

1. De drie veenkoloniale dorpjes gelden als het langste beschermde gezicht van Nederland en

vormen vanuit dit perspectief een cultuurhistorische eenheid

2. De dorpjes liggen in een agrarisch gebied met landschappelijke waarden, zoals de

bestemmingsplannen van de respectievelijke gemeentes Aa en Hunze en Hoogezand-Sappemeer

het noemen met dat verschil dat de grond ten noorden en evenwijdig aansluitend aan de dorpjes

0004

Page 19: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal en În het vèrlengde van KÎelwÎndeweer een

bestemming dubbelwaarde Beschermd Dorpsgezicht geniet. Omdat deze grond bij het dorp

Annerveenschekanaal hoort, toont dit opnieuw de verbondenheid van de drÎe veen koloniale

nederzettingen aan.

c. Wij wijzen U er vervolgens op, dat În de startnotitie În het hoofdstuk over "de mogelijke effecten

en maatregelen" (p 2S w) het onderzoek naar de cultuurhistorie en het landschap is losgekoppeld.

Als aanvulling op de methodiek stellen wij voor ook bij het cultuurhistorisch onderzoek de

landschappelijke waarden in dit specifieke geval te betrekken. De Gebiedsvisie van Aa en Hunze is

opnieuw te beperkt. Daarvoor zijn de volgende argumenten:

1. In de startnotitie (p22) wordt melding gemaakt van een onderzoek "binnen de grenzen""van deze

Beschermde Dorpsgezichten. Wij willen U erop wijzen, dat een Beschermd Dorpsgezicht weliswaar

begrensd is, maar dat de impact van een windturbine in welke aantallen dan ook op zo'n directe

afstand van deze begrenzing een aantasting betekent van dit gezicht. Wij refereren hierbij opnieuw

aan de motie van Tweede Kamerlid H. Zijlstra betreffende het Beschermde Gezicht van Urk en aan de

bestuursrechtelijke beslissing over het windpark Baarlo bij Blokzijl. Wij concluderen, dat de

veenkoloniale beschermde nederzettingen alhier geen uitzonderingspositie mogen innemen, dat zou

in strijd zijn met het gelijkheidsbeginsel.

2. Veenkoloniale nederzettingen hebben van oudsher de identiteit van het landschap bepaald. Een

veenkoloniale kolonie kent een hoofddiep, waarop de wijken zijn aangesloten. Deze wijken strekken

zich tot diep in het veenkoloniale landschap uit en staan haaks op het hoofddiep. In dit specifieke

geval is het zelfs zo, dat de veenbazen in de turftijd woonden in het dorpje Eext en iedere dag via de

wijken naar Eexterveenschekanaal voeren. Een beter voorbeeld van verbondenheid met de

landerijen kan niet worden genoemd. Op dit moment is die situatie niet veranderd. De veenbazen

werden boeren en wonen nog steeds in Eext, terwijl zij hun grond in Eexterveenschekanaal

bewerken.

3. DAIP een recent belevingsonderzoek (200S) onder de dorpsbevolking van Annerveenschekanaal en

Eexterveenschekanaal, waaruit de belangrijkste conclusie was dat de openheid van het landschap

richting lint niet mocht worden aangetast. Deze intrinsieke waardering van juist dit stukje

veenkoloniaal landschap sluit opnieuw aan bij de waardering van het al eerder genoemde

Buitengebied van Kielwindeweer, het agrarisch gebied ten Noorden van Annerveenschekanaal,

waarvan een willekeurig citaat uit het betreffende Bestemmingsplan luidt:"De ruimtelijke

kenmerken, die verband houden met het Beschermd Dorpsgezicht zijn de wijkenstructuur en de

openheid richting lint ... " Wij concluderen, dat in het onderzoek naar de impact van het

windmolenpark op de Beschermde Gezichten het landschap een sleutel rol vervult, zoals het

belevingsonderzoek Daip heeft aangetoond, omdat het landschap de identiteit van de bewoners

bepaalt.

Tot zover het pleidooi in het cultuurhistorisch onderzoek het veenkoloniale landschap zowel

ten zuiden als ten noorden van deze veenkoloniale nederzettingen mee te nemen. De

Gebiedsvisie van Aa en Hunze is te beperkt.

0004

Page 20: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

D. In de startnotitie wordt verschillende keren het landschap als aandachtspunt binnen de MER

genoemd, wij willen daarop de volgende aanvullingen voorstellen:

1 . Als gevolg van C1,2.3 Îs het van belang de omliggende gronden van de Beschermde Gezichten als

totaal gebied te onderzoeken. AI eerder wezen wij U op de verbondenheid van dit lange en

beschermde lint. En al eerder wezen wij op de SemslinÎe die de landerijen aan gene zijde van het

dorp loskoppelt van die aan ter overzijde van het dorp. zodat het dorp nÎet alleen losgesneden wordt

van zijn landerijen, maar er ook een vertekend beeld van de cultuurhistorische betekenis tot stand

komt.

2.CultuurhistorÎsch Îs tot În de huidige tijd deze SemslinÎe van belang. Deze willekeurig getrokken lijn

vormt tot op heden de grens tussen de provincie Groningen en Drenthe en deelt het veenkoloniale

gebied van de Oude Veenkoloniën in tweeën. Eens bedoeld om de twisten over het turfvervoer te

beslechten. De Semslinie loopt aan de noordkant van de dorpjes en valt gelijk met de dubbelwaarde

Beschermd Dorpsgezicht waarover al is gesproken. In de huidige tijd wordt openlijk gesproken over

de fusie van de provincies in de zeer nabije toekomst (zie Nieuwjaarstoespraak 2012 Commissaris

van de Koningin in Drenthe) daardoor kan dit gebied dat nu al cultuurhistorisch een eenheid vormt

niet meer los van elkaar worden beschouwd. Dat betekent dat in de MER niet alleen meer kan

worden uitgegaan van de Omgevingsvisie van Drenthe, maar dat daarbij de bestemming van

datzelfde veengebied uit het POP van de provincie Groningen zal moeten worden meegenomen.

Dan doet zich echter de opmerkelijke en niet begrijpelijke situatie voor dat de bestemming voor

hetzelfde gebied totaal verschilt. In de omgevingsvisie Drenthe wordt niet vermeld dat het behouden

van de wijkenstructuur en de openheid in de veenkoloniale streek een doelstelling kernkwaliteit van

het landschap heeft. Evenmin wordt vermeld dat hierin inzake de cultuurhistorie twee doelstellingen

centraal staan, nl de herkenbaarheid van de cultuurhistorie en het versterken van de ruimtelijke

identiteit. Dit alles staat wel over hetzelfde gebied aan de Groningse kant van Annerveenschekanaal

in de POP Groningen. Ondanks de samenwerking van de provincies in organisaties als het

Samenwerkingsverband Noord Nederland en de Agenda van de Veenkoloniën en het aanstaande

samengaan van de provincies als één geheel zou het in het geval van de MER voor dit windpark

opnieuw onzorgvuldig zijn om dit te negeren en het dorp als het ware te amputeren van de

landerijen ten overzijde en zou niet de geschiedenis en de identiteit van dit gebied centraal staan,

maar de bestuurlijke begrenzing.

3.De startnotitie noemt op pagina 22/23

1. Invloed op landschappelijke waarden

2. Invloed op de lokale openheid

Wij stellen voor:

Ad 1 aan te vullen met de invloed op de cultuurhistorische en nog in tact zijnde wijken structuur .

Daarbij wijzen wij ook naar de door U aangekondigde ingrepen in de infrastructuur respectievelijk

inrichtingsvarianten tbv het te exploiteren windpark (p 23: "aansluiting bij landschappelijke

kwaliteiten" en een nieuw te vormen zgn "energielandschap"J.

a. waarbij verhardingen noodzakelijk zullen zijn: moeten hiervoor wijken gedempd worden en wat is

dan het gevolg voor de cultuurhistorische betekenis hiervan.

0004

Page 21: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

b. waarbij În de În de startnotitie (p 26) genoemde viewsheds en landschapsanalyses de nog În tact

zijnde wijkenstructuur În het landschap zichtbaar zal moeten zijn. De windturbines zullen nl dwars

over de wijken moeten worden gebouwd ivm de beperkte breedteschaal van de bouwgrond (l,S km). De onderzoeksvraag over de nu voorgestelde opbouw in lange linies zal moeten worden

aangevuld met de vraag of deze lange linie door de wijken niet steeds wordt onderbroken, waardoor

ipv een overzichtelijk en rustig beeld juist een onrustig beeld ontstaat.

c.waarbij de vraag moet worden gesteld of het zgn "energielandschap" als zodanig wel

cultuurhistorisch past binnen een veenkoloniale nederzetting, waarin molens in de

industriëlearcheologische geschiedenis geen enkele functie hebben gehad, omdat het hier ging om

turfgraverij en niet om houtzagerijen zoals bijvoobeeld aan de Zaanse Schans het geval is.

d. waarbij wij opmerken dat in een landschapsanalyse naast het accent op het landschap ook een

analyse dient te worden toegevoegd met het accent op de typerende lintbebouwing van de

Beschermde Gezichten en van de overige dorpjes die rondom het bouwveld Greveling liggen. De

reden daarvoor is, dat het veenkoloniaal gebied in de algemene opvatting misschien als dunbevolkt

te boek staat, maar doordat de dorpjes niet in clustervorm maar in lintvorm zijn gebouwd en dus een

lange aaneengesloten ketting van huizen vormen, die rondom het terrein van windpark Greveling

liggen ipv een dunbevolkt, optisch als een dichtbevolkt gebied overkomt.

Wij concluderen tenslotte, dat het landschap onlosmakelijk verbonden is met een veenkoloniale

nederzetting en dus als één geheel moet worden beschouwd. Dat een verwijzing naar enkel en alleen

het Cultureelhistorisch Kompas, de Omgevingsvisie van Drenthe en de Gebiedsvisie zou getuigen van

onzorgvuldigheid, omdat het de veenkoloniale nederzettingen zou amputeren van hun grondgebied.

Dat daarom de grond aan de andere zijde van de Semslinie bij het onderzoek dient te worden

betrokken en de bestemming in vergelijking met die ter andere zijde in evenwicht zal moeten

worden gebracht om recht te doen aan nabije toekomstige ontwikkelingen en dat tevens recht zal

worden gedaan aan de cultuurhistorische verbondenheid. Dat dit zowel gevolgen heeft voor de

methodiek die gekozen wordt, als voor de inhoud van de landschapsanalyse van de MER.

Tav het ontbreken van een juiste afweging van vermogensbelangen, een pleidooi voor toevoeging

van een Effectrapportage op Sociaal Economisch gebied:

In de beoordelingskriteria van de MER worden diverse aspecten belicht, echter er is geen

onderzoeks kriterium "sociaal economische effecten", terwijl naast het doe! om tot vermindering van

C02 uitstoot te komen, ook als motivatie wordt genomen "het versterken van de regionale

economie" (p. 2/3 startnotitie) en "een kansrijke tweede tak voor landbouwondernemingen" (p 14

startnotitie).

De directe gevolgen voor de vermogenspositie van de direct omwonenden wordt niet genoemd en

blijkbaar in de startnotitie en de MER van generlei importantie geacht. Door in de startnotitie wel

steeds de vermogenspositie van de agrarische ondernemers te noemen en die van de vermogende

burgers te verzwijgen, ontstaat een scheef beeld over de werkelijke bijdrage die de windparken de

streek opleveren. Bovendien is hier het gelijkheidsbeginsel in het geding.

0004

Page 22: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Wij stellen daarom voor de MER aan te vullen met een zogenaamde SEER (Sociaal Economische

Effect Rapportage). HÎervoor zijn de volgende argumenten van belang:

1. De veenkoloniale dorpjes, die als een aaneengesloten lint rond het bouwterrein van

windpark Greveling liggen (pakweg l,S km breed en 6 km lang), en die op de bijgevoegde

overzichtskaart die bij de bekendmaking van de startnotitie zat gemakshalve zijn weggelaten,

liggen in een zogenaamd Hkrimpgebied". De aaneengeschakelde dorpjes zijn Kielwindeweer

(710 inwoners), Annerveenschekanaal (435 inwoners), Eexterveenschekanaal (228

inwoners), Bareveld (340 inwoners), Nieuwediep (410 inwoners), Eexterveen (228 inwoners),

Nieuw Annerveen (112 inwoners), Spijkerboor (165 inwoners). Van oudsher was er werk in

de landbouw, maar door de vergaande mechanisatie is dit geen alternatief meer. Mensen

trekken naar de steden met als gevolg dat de middenstand is verdwenen, de scholen

dichtgaan en er vergrijzing optreedt en tenslotte leegstand en verloedering. Een neveneffect

is dat de huizen langer te koop staan dan gemiddeld . Aangezien de vermogenspositie van de

burger vnl bepaald wordt door het eigen huizenbezit, is de vraag urgent wat de komst van

een windmolenpark met deze vermogenspositie gaat doen. Door alleen uit te gaan van de

vermogenspositie van de agrarische ondernemers van het windpark wordt afbreuk gedaan

aan het gelijkheidsbeginsel.

Wij concluderen dat in dit bijzondere krimpgebied een SEER noodzakelijk iS.Er

dient een onderzoek te komen naar de eventuele waardedaling van het

onroerend goed en de impact ervan op economie en leefbaarheid in dit

krimpgebied.

2. Drenthe kent van oudsher nauwelijks industrie. De meeste werkgelegenheid is te vinden in

de dienstverlenende en recreatieve sector. Dit geldt ook voor de bewoners van de

veenkoloniën, ondanks dat er ook sprake is van landbouwindustrie. Als we kijken naar

zelfstandige ondernemers, dan is Drenthe een provincie waar het midden- en kleinbedrijf het

sterkst vertegenwoordigd is. Vooral kleine eenmansbedrijven vormen de basis van de

economie. De verhouding tussen de zelfstandig ondernemers in de veenkoloniën is zeer

gemêleerd, dat betekent dat er in een dorp sprake kan zijn van een boerenbedrijf, een

pedicure, een kapper, een aantal klusbedrijven, een praktijk voor psychotherapie, een

tweedehandswinkel, een aantal recreatiev e ondernemers, een hovenier, etc. Het enige

bedrijf dat voor de bedrijfsvoering afhankelijk is van subsidie is het boerenbedrijf, terwijl het

geen werkgelegenheid genereert en navenant weinig tot niks aan opdrachten oplevert voor

de andere bedrijven in het dorp. Deze decennia lang verstrekte Europese landbouwsubsidies

aan de veenkoloniale aardappelboeren vertekenen het beeld van de werkelijke bijdrage van

de boerenondernemer aan de regio en dreigen nu met 20 jaar verlengd te worden met de

windsubsidies zonder welke de boeren de windparken niet kunnen exploiteren.

Wij concluderen, dat dit haaks staat op de doelstellingen die in de startnotitie te

lezen zijn en waar wordt gesuggereed dat de agrarische bedrijven een versterking

gaan leveren aan de regionale economie en het een kansrijke tweede tak voor de

agrariërs is. Een SEER is noodzakelijk om te onderzoeken of en zo ja op welke wijze er

sprake zal zijn van een versterking van de regionale economie en op welke wijze dit

van invloed is op de leefbaarheid in de krimpregio.

0004

Page 23: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3. De veronderstelde onverkoopbaarheid van het eigen huis, cq de veronderstelde significante

daling van de waarde van het eigen huis ten gevolge van de komst van een windturbine(park)

kan in de praktijk verhaald worden als planschade. Echter in de bijzondere situatie van de

veenkoloniën liggen de dorpen in agrarisch gebied en dan geldt in zo'n geval bij de

bestuursrechter "een te aanvaarden maatschappelijk riscio". Dat zou betekenen dat de

eigenhuizenbezitters geen planschade vergoed kunnen krijgen.

Wij concluderen dat op basis hiervan een onderzoek naar de sociaal economische

effecten dient te worden bijgevoegd en dat de baten voor de boerenondernemers

dienen te worden afgewogen tegen de schade die aan de vermogenspositie van de

bewoners van het gebied wordt toegebracht om een evenwichtig beeld te kunnen

krijgen, waaruit blijkt dat het windpark inderdaad aan de versterking van de

regionale economie bijdraagt.

4. Het gevaar van polarisatie ten gevolge hiervan is groot. De ene dorpsbewoner gaat over de

rug van de ander veel geld verdienen. De harmonie wordt/is al verstoord.

De boeren dreigen opnieuw veenbazen te worden, die via het groene energiebedrijf aan

gedwongen winkelnering doen. Een voorbeeld daarvan is het bedrijf Greenchoice, dat in

Zuid Limburg dermate agressief colporteerde bij de dorpsbewoners van het omliggende

windpark, dat de gemeente moest ingrijpen. Niemand verlangt terug naar de sociale

verhoudingen uit veenkoloniale tijd.

In de start notitie wordt vermeld dat de bewoners in het gebied moeten meeprofiteren als

compensatie (p 14). Er wordt gesuggereerd dat de consument er beter van wordt: "wind is

gratis". De Nationale Ombudsman heeft zomer 2011 geconcludeerd dat de

consumentenvoorlichting van de Rijksoverheid op het gebied van windenergie te positief

wordt weergegeven.

Wij concluderen dat er genoeg basis is om een sociaal economisch onderzoek toe te

voegen naar het in de Gebiedsvisie voorgestelde en uitgewerkte verdienmodel en in

hoeverre dit opweegt tegen de door de bewoners geleden financiële schade.

Tot zover onze uitgebreide kritiek op en voorstellen tot aanvulling van de MER ten behoeve van

Windpark Oostermoer.

Wij verzoeken U ons per ommegaande een bevestiging van ontvangst van deze

zienswijze te sturen naar bovengenoemd adres.

)

Hoogachtend,

0004

Page 24: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier windpark Oostermoer en samenhang met windpark De Drentse Monden Startnotitie (Concept Notitie Reikwijdte en Detail)

0005

ONTVANGEN 2 7 lA� lDTZ

U wordt verzocht gericht aan te geven wat naar uw mening moet worden onderzocht in het MER en op welke wijze dat moet gebeuren. Zienswijzen die in de periode van 24 juni tot en met 4 augustus 2011 ten aanzien van de startnotitie windpark De Drentse Monden zijn ingediend hoeven niet opnieuw te worden ingediend. Deze worden door de betrokken overheden meegenomen in het vervolgproces.

Uw gegevens

Naam: .................................................................................. heer / meVfeHW

Straat + huisnummel

Postcode + Woonplaats: .

Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E-mailadres:

U spreekt in als:

D Particulier

Uw inspraak:

Inspreker vindt dat het belangrijkste waar op gelet moet worden de inpassing in het landschap is. Dit lijkt

een probleem te zijn. Er moet aansluiting worden gezocht met infi'astructuur en de windmolens niet

zomaar los in het open landschap geplaatst. Als voorbeeld denkt de inspreker daarbij aan aansluiting bij

Avebe vestiging in Gasselternijveen in het verlengde daarvan Noordwaarts.

Inspreker merkt op dat het totale landschap buitengewoon plat is, het oogt nu heel ruim. Als

aandachtspunt noemt hij het type turbine. Als wordt gekozen voor een kleiner type past dat beter dan van

die reuzenturbines. Deze vind de inspreker niet passend.

Tevens vraagt inspreker aandacht voor de aanblik. Overdag zal de aansluiting met de dorpsstructuur kwijt

zijn. 's Avonds is er nu een donkere prachtige sterrenhemel te zien. Let op dat het straks geen kermis

wordt. Ook noemt dc inspreker nog dat er aandacht moet zijn voor de groenvoorziening

Landschapsinpassing is het echte probleem, samen met de evident oneerlijke verdeling van de lusten

(subsidie voor klein aantal grondeigenaren) en lasten (achteruitgang leefomgeving en financieel nadeel

voor duizenden regiobewoners).

U kunt uw inspraakreactie ook uiterlijk I maart 2012 per post sturen naar:

Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden, Postbus

223,2250 AE Voorschoten

Page 25: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpatk Oostermoer en windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 AV Voorschoten

Ls,

Ondergetekende zou graag zien, dat er wordt gekeken naar de gevolgen voor recreatie en toerisme.

In de afgelopen jaren is zeer veel geld en energie gestopt in de ontwikkeling van de natuur aan de

zuidkant van de Hunze. Bijna gelijktijdig is het dorp Annerveenschekanaal uitgeroepen tot beschermd

dorpsgezicht en is het project van Turf naar Toervaart uitgevoerd.

In een uniek gebied van een gemeente waarvan een groot deel werkzaam is in de recreatiesector is

het vreemd om in een tijd van achteruitgang zo een zware wissel te trekken op werkgelegenheid en

welzijn.

Ik verzoek u om mijn aandachtspunten mee te nemen in de MER.

Met vriendelijke groet,

0006

Page 26: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0. V\.VWl��duJ..'\.c..ci.. :za - DI - l..o I :J...

C �A .., q JAN lOt.

O�1.� : "<'<.R...vu:.� Dp c-c.Y1Cl2--pl:"'-OLl-t� RQ�wec:!h. � üet:,ç..JZ lX::O'l di �YU2.K. L.:;>Cv\.'\,. wL� (X::)�.JL�'l 0v-- ck. P't.Q..M...t�e. � .

ne�. rus d..e. R8kbc<-ctul..�k Lû:SL . hA flLC<NtcL�cAc.p ytl:.,cf �e dek � : lJl.V\.Cl cu eb. ���kQ" )cc.alU2. , � 4L �pCV\.k � . � d,Q�g'L�Qcl ���, �20�Lckk D�\.�.0...ddu:ó <ifkD��l.

m doet de. kwe-t>-eu� n..cJ:, l..LUA. O���\ � �t 1-lL-LI/\;Ucto..f t/v,.. de. 01Q.�Lt�cl..e o..c... k j,,�f .

Ce do"-F� Q.v\"VtQ..Ki>e.-Q.v\..�clte - ev.. ��vt�c2..Q..�<.d) � de 4oJU-s " f:>�..e;\..vVLoL QJl.pS3?-:lldJ. _ �� cl. rto..ds K�. l)�deweQ.k . � ctcL c::to-oL8(Á.. d , WC_C.f\- ��� Me olo..J,-,. \-V)� ct wldA-Ld\_� ,, &:'�hAd �ps� .. � < < ��

Page 27: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0007

'S. �u..Lt.oe \11. O,.h __ LU.'l,

LM. (.,8, se-� lapt. . é v� ock. V\..�+ te ve/.g.� , �e UCVV\. T � V\..-oAJ\.. T OLt.Jlo&C4 � .eA dQ.CV\.. 0a( t00U�h DWJ:..

V\.U. c!coL � 6\-1..s.l .él.i.-'- U20f te.-.. {tA:

Ie. ut 11'1.5. �� c,k U , Dj �...cl: ok\..��cx�k VL�C.ll.

uI::- �bot�ol:. ,de CU .. YVlLJ.AtLe. UCvv,. �llict � WOVlÁ.h?' ,€..o�� dE. ��de.. n 33 W\.U � 1o'Ine... me"",- · Ë l.X..J- Leve. s de. H? lX..k:.i.-VC-.. � toe Vl.��

D�V\.. ().e/lJ�s.ciA.LtlJe. qo de �bOL.c:Qje.kL..0{'?c lILa.

\..-eu:tu..QK'tLLi/1....S D�'I/\ gz.v�e. V):3 3. .

a

�� l.XIL�w. eA.oj� clcJ. v�V\. ru V\..SW(\"".2.Q. g�s � <.:XX�8�6 V\...UVvlJ.,

md U'\_u.VL�Lu �

Page 28: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annerveenschekanaal ')�Ir . �

I, t, o / (rl) 20/2 Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE

Voorschoten

Annerveenschekanaal, 30 januari 2012

Geachte heer, mevrouw,

Middels deze brief geven wij onze visie tegen het plaatsen van een windpark nabij

Annerveenschekanaal.

Reden hiervoor is het wegnemen van ons ruimtelijk uitzicht, de daling van de waarde van

onze woning en het verstoren van de natuur. Bovendien hechten wij ons zeer aan de rust en de ruimte die Annerveenschekanaal ons biedt. Met eventuele komst van deze enorme bouwwerken neemt u ons onze woongenot af.

Overdag zullen wij zeker overlast krijgen van slagschaduw. In de nachtelijke uren zullen de molens geluidsoverlast veroorzaken, wat met name zal gaan lijden tot slaapgebrek en

dat gaat ten koste van onze gezondheid.

Het gebied is een agrarisch gebied en geen industrieel gebied.

Tevens maken wij ons zorgen over de aanvliegroute van passagiersvliegtuigen met als

bestemming Eelde Airport, de luchtballonvaart en het zweefvliegtuig verkeer. Het risico dat dit verkeer in aanraking kan komen met een windmolen van 200 meter hoog is wel

degelijk aanwezig, en dus ook gevaarlijk, het gaat hier immers om mensenlevens!!!!

Het gebied is een toeristisch gebied, waar jaren lang veel geld en arbeid in is gestoken,

weggegooid geld, als een dergelijk windpark gerealiseerd gaat worden.

Getekend te Annerveenschekanaal d.d. 30 januari 2012

0008

Page 29: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 30 januari 2012

Geachte heer, mevrouw,

Middels deze brief geef ik mijn visie tegen het plaatsen van een windpark nabij Annerveenschekanaal.

Door het plaatsen van een dergelijk windpark ontneemt u ons ruimtelijk uitzicht. Tevens zal de natuur worden verstoord, denk aan de koppels reeën en de roofvogels. Ons huis zal in waarde dalen en bovendien hechten wij ons zeer aan de rust en de ruimte die Annerveenschekanaal ons biedt. Met eventuele komst van deze enorme bouwwerken neemt u ons onze woongenot af.

Aangezien de plaatsing van dit windpark aan de zuidwest kant van onze woning gepland staat zullen wij overdag zeker overlast krijgen van slagschaduw. In de nachtelijke uren zullen de molens geluidshinder veroorzaken, vooral het laag frequent geluid kan gevolgen hebben voor de gezondheid van mij en mijn gezin.

Het gebied is een agrarisch gebied en geen industrieel gebied!!! Annerveenschekanaal is aangewezen tot beschermd dorpsgezicht.

Tevens maken wij ons zorgen over de aanvliegroute van passagiersvliegtuigen met als bestemming Eelde Airport, de luchtballonvaart en het zweefvliegtuig verkeer. Het risico dat dit verkeer in aanraking kan komen met een windmolen van 200 meter hoog is wel degelijk aanwezig, en dus ook gevaarlijk, het gaat hier immers om mensenlevens!!!!

Het gebied is een toeristisch gebied, waar jaren lang veel geld en arbeid in is gestoken, weggegooid geld, als een dergelijk windpark gerealiseerd gaat worden.

Getekend te Annerveenschekanaal d.d. 30 januari 2012

0009

Page 30: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0010

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223

01 FFR lOIl

2250 AE Voorschoten

Spijkerboor, 28 januari 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden.

L.S.,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de bovengenoemde startnotie.

Mijns inziens zijn de volgende punten daarbij van belang voor de MER:

De landschappelijke inpassing. Vanuit mijn woning heb ik het vrije uitzicht over nagenoeg het gehele gebied dat in deze startnotitie wordtaangemerkt als Windpark Oostermoer. Reden waarom ik. destijds vanuit de Randstad deze woning heb gekocht en hier ben gaan wonen. Mijn horizon zou radicaal worden vervuild door uitzicht op het gehele windpark. Omdat de hoogte van de windturbines in geen enkele verhouding staat tot de omgeving, zou mijns inziens het plaatsen van zonnecollectoren een passender alternatief zijn.

Kapitaalvernietiging van toeristische infrastructuur Het Hunzedal, waarin dit windpark is gepland, heeft in de afgelopen jaren een grootschalige herziening doorgemaakt, te weten een hermeandering van de Hunze. Hier zijn miljoenen euro's in geïnvesteerd, met als doel het gebied toeristisch (nog) aantrekkelijker te maken. Hetzelfde geldt voor de andere zijde van het gebied, waar met als titel "Van Turfvaart naar Toervaart" miljoenen is geïnvesteerd in het ontsluiten van de waterweg van Stadskanaal naar het Zuidlaardermeer. Deze beide investeringen worden totaal tenietgedaan bij de komst van het windmolenpark.

Invloed op de landschappelijke structuur Deze regio heeft als hoofdbestemming wonen, recreëren en agrarische activiteiten. Het opwekken van energie in deze orde van grootte kan mijn inziens niet worden aangemerkt als een agrarische activiteit alleen omdat dit wordt gerealiseerd op agrarisch grondgebied. M.b.!. wonen en recreëren is al helemaal sprake van een tegengesteld doel.

Ik ga ervan uit dat u mijn zienswijze in serieuze overweging zult nemen.

�et.vriE/l;ldelijke groeten,

Page 31: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Spijkerboor, 15 februari 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden.

L.S.,

In vervolg op mijn brief over hetzelfde onderwerp d.d. 28 januari 2012 geef ik hierbij nog een aanvulling op mijn zienswijze op de bovengenoemde startnotie.

Mijns inziens is ook het volgende punt daarbij van groot belang voor de MER:

De bovengenoemde windparken zijn gepland in een gebied dat van noord naar zuid vlak aan de oostrand van de Hondsrug is gelegen. Dat wil zeggen dat zowel vanaf het hoogste punt over de gehele lengte van de Hondsrug, als in het gehele oostelijke deel van de Hondsrug de molens dominant zichtbaar zijn. En dat terwijl de Hondsrug een belangrijk gebied is voor de provincie Drenthe.

Recreatie en toerisme zijn in dit deel van de provincie een belangrijke bestemming en een belangrijke bron van inkomsten. Toeristen en recreanten zullen wegblijven na het zien van een woud van windmolens.

Wonen is eveneens een belangrijke bestemming. Niet voor niets wordt Drenthe wel de provincie voor de pensionado's genoemd. Veel van de huidige bewoners in dit gebied zijn vertrokken uit de diverse industriële gebieden in Nederland naar het rustige en natuurschone gebied van en rond de Hondsrug . Zij hebben hun zuurverdiende geld gestoken in een woning in dit prachtige gebied met de bedoeling te genieten van hun oude dag. Velen van hen zien hun spaarpot (geïnvesteerd in hun woning) en hun woongenot nu reeds in waarde afnemen.

Ik ga ervan uit dat u ook van deze zienswijze het belang wilt inzien.

�et yri�dE:}(ijk� groeten,

0010

Page 32: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Ontvangen 1 FEB 2012

Spijkerboor, 28 januari 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden.

l.S.,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de bovengenoemde startnotie.

Mijns inziens zijn de volgende punten daarbij van belang voor de MER:

Inpassing in het landschap Ik heb begrepen dat de MER aandacht besteed aan de invloed van het windpark op het landschap. Dit windparkplan doet ernstig afbreuk aan het cultuurhistorische landschap en de openheid van het veenkoloniale gebied. Bovendien zijn Annerveensekanaal, Eexterveensekanaal en ook Kielwindeweer als beschermd dorpsgezicht aangewezen.

Kapitaalvernietiging Recentelijk is hier miljoenen geïnvesteerd in de projecten "Hermeandering Hunze" en "Van Turfvaart naar Toervaart", Het volgende project zou nu een windturbinepark zijn? Dat kan toch niet waar zijn!

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze in serieuze overweging zult nemen.

Met vriendelijke groeten,

0011

Page 33: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

b.tt'"a:1Ll.. én<2Y<J;'<2.p'Ojq:1oh,

Ontvangen 1 FEB2012

�\1�P'(,')'ctl<.fcJ.ht Lv 'Vlr-4aYk. Q.,,6rI"\'1C(.y �,"\ LVi..-rif'C:H k del)t'"<>"��� V\1 e.,'('".l0-.,

'Pos-t1.ou..:s- ,2s.

'2.'250 AË VO t'"s"C�h:;>Y"\ I

0012

0\ "'�o..O"'r : 2,'<2'1S'-'"�j <.9.. Cf' Conc�'I't-lldJ;c;d'Q.,k�-:.lc\�Q "' ,., \);:okt,\ uco ... ·d" \'Y\:.,v UOr')

LN,n:\fO'L.. OoSbO'W1OQY «"ek \:).·Q..,b«\''YbrJç,·,

L .e; V\-'Q}- d-.rlQ. 1,o ... :,J' yF ',l.. ""1)"'1 -:1ipru·,,,'}1.I<> "'p&;, S'tc,h.1C,\-J,Q... Uol9''''''''''''') 'S;")d�vr�\o/,.,do C .. ,h,?hO -':0...., �\dq? \:-"S d ... V\,\\.:.'f? •

I, qc.>lQ, Ó �,' cU ro' 5; C<.",' :;

2. f\OYC"( Dv1 f C'Á�" C{

'1. d.=. lCV1cl Rb 'jloltu, Scl"lOff"�}�<.2. \ V) {>cJ 5 JI....,:> )"'" ...., 4, WUQ·'t; <V.ct\;"'9 0D'" Lv"'," 0-,'3"'1 '5 s1ct'J�ch=�L{'-" b . ''2.0 ......, ,V\ lIV1 O<"yi,),,- C� k,;"'A""Y" ; .,d<? ....

r· \ \ d·J\.lQr<.>"I- ... .. �i V\ '.3: "" 5 � � 1"10 ... .., '"'!. t-""<2""; S''vo.a

cr' <;.o<"'·�ct'<2. ° "'",-,,,.;<::I-,\-; >'\')

10 u Oen � '<.'" r}e ..,dl .... � ,-'. ""r

, ...., \"" t cl l?< 1geb, <or{ S' <>,,0 :"'<]'

ti ka.f\ �<:t=\ UQ,Y", i e 1-:'j''''3 v .\o<� ... ; s \-; ,c\"12 \ ... S",-,- 5�c\-\.\ '-' l­

n, �d u\" \,..,!; 11 5 .� '3!. Jl: U2ftrVUl..C ""--"Cf d=r u.. VV\�<'\ z.'e"Y'-v'j<.<2 5O-\" 1i?'-'5 i,..., c.;\.p' L�e�i''5 !"QQ.vJ hQ�. I.:J..-I e.-dd 'I\,c� Cjv-"c? � t-oL,." ... � � � ,

Page 34: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Ontvangen 1 FEB 2012

Spijkerboor, 28 januari 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden.

L.S.,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de bovengenoemde startnotie.

Mijns inziens zijn de volgende punten daarbij van belang voor de MER:

Wij zijn hier een aantal jaren geleden met ons jonge gezin gaan wonen, aan de rand van het dorp in de vrije natuur, daarmee de stress van een dichtbebouwde overprikkelende omgeving achter ons latend.

Nu wordt onze leefomgeving bedreigd door de effecten van een windpark tegenover ons huis, met daarmee

geluidshinder: ik heb begrepen dat de geluidsnorm wordt opgerekt naar het niveau van een autosnelweg i.p.v. de norm die geldt voor een landelijk gebied. lichtverontreiniging: het zal 's nachts nog nauwelijks donker worden met een windmolenpark voor de deur. laagfrequent geluid: brengt gezondheidsrisico's met zich mee. slagschaduw: kan een negatief effect hebben op gezondheid.

Bovendien verwacht ik negatieve effecten op flora en fauna in dit landelijke gebied, zowel in kwalitatief als kwantitatief opzicht.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze in serieuze overweging zult nemen.

Met vriendelijke groeter1.c--,

0013

Page 35: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten Ontvangen

1 FEB 2012

Spijkerboor, 28 januari 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden.

L.S.,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de bovengenoemde startnotie.

Mijns inziens zijn de volgende punten daarbij van belang voor de MER:

Door de inrichting van een windpark verandert het huidige landelijke gebied in een industrieel gebied, wat een negatief effect zal hebben op de kernbegrippen wonen en recreëren.

Ook zal e.e.a. een waardedaling van de woning tot gevolg hebben. In ons geval, wij wonen aan de rand van het gebied met uitzicht over het gehele terrein, zal die waardedaling en daarmee de financiële consequentie voor ons onevenredig groot zijn.

Als maar een deel van de beoogde subsidie gebruikt zou worden voor zonne-energie, zou dat alle bewoners van dit gebied ten goede komen.

Tenslotte merk ik op dat er in het verleden al veel aandacht is geweest voor de windturbine plannen. Dat heeft al voor veel onrust onder de bevolking gezorgd. Het doordrukken van de plaatsing op de bedoelde plek zal de onrust doen toenemen en de afkeer tegen "de politiek". Het kan toch niet zo zijn dat wij geconfronteerd worden met een grootschalig windmolenpark omdat hier "toevallig" een aantal grondposities beschikbaar zijn.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze in serieuze overweging zult nemen.

Met vriendelijke groeten,

0014

Page 36: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Ontvangen

1 FEB2012

Spijkerboor, 28 januari 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden.

L.S.,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de bovengenoemde startnotie.

Mijns inziens zijn de volgende punten daarbij van belang voor de MER:

Flora en Fauna In het Hunzedal is de laatste jaren veel geïnvesteerd in natuurontwikkeling. Vogels die hier voorkomen zijn o.a. buizerds, fazanten, uilen, ooievaars en ganzen. Ook zijn er veel vleermuizen. Daarnaast leven hier reeën, hazen, konijnen en marters. Wat zijn de gevolgen van een windpark van een dergelijke omvang voor het leefklimaat van al deze dieren?

Hinder door geluid en licht Mijn slaapkamer grenst aan het aangewezen gebied. Ik maak me zorgen over het geluid van de molens en de verlichting, waardoor het 's nachts onrustig en niet meer donker is.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze in serieuze overweging zult nemen.

Met vriendelijke g�

0015

Page 37: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen , 1-02-2012

Onderwerp: zienswijze.

LS,

Met dit schrijven deel ik U mijn zienswijze mee op de startnotitie.

• Vermijden geluidshinder.

• Slagschaduw.

• Landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling.

• Sociale ontwrichting door voor en tegenstanders.

• Vermindering van woongenot.

• Kapitaalvernietiging van bewoners door reeds gemaakte investeringen.

• Waardedaling van de woningen.

• Ik vind deze locatie bijzonder ongelukkig gekozen zo dicht bij de woningen

• De molens zijn in verhouding tot het gebied teveel en te groot.

Ik hoop dat U mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

Ontvangen 1 FEB 2012

0016

Page 38: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen , 1-02-2012

Onderwerp: zienswijze.

LS,

Hierbij deel ik U mijn zienswijze mee op de startnotitie.

De volgende criteria zijn volgens mij van belang bij de MER

• Landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling.

• Sociale ontwrichting door voor en tegenstanders.

• Vermindering van woongenot.

• Kapitaalvernietiging van bewoners door reeds gemaakte investeringen.

• Slagschaduw.

• Waardedaling van de woningen.

• Ik vind deze locatie bijzonder ongelukkig gekozen zo dicht bij de woningen

• Vermijden geluidshinder.

Ik hoop dat U mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0017

Page 39: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

2 ,. � 'IJ <.Jy't. �

UP4r d(!.

<1)r�" b)�

dl' C''''UjPl: fJ,hL't:.. �e"l. LJjclte. mé ti Uit'? LJ;,.,1�"rl. O()jt&'r"'o�r

m�,",dc.'?,

Ontvangen 1 FEB 2012

IJl J

A ;/) du.� z/e'l.l4lJu. '» O/' d� iJ<1f7.,./t::­Cr/I:�rl'''' :

I, 'f"lor"" e,., '::fa .. ., .,

�,Lt.,t:b��tf/f?c,{jt� '''/,''"Jlj

J, C�2o .. d hl! ,'J

Lf LJ � .. r dl!- .J � 1/ '"'J j, ""' ,"s

a ti I :::r; 6 r <"I b.., -:::f t:f .., ., .,.

roe j'az",.,1:�1 /()I'�" Ic.hrt:. d-r.J'� "'.}..., 1: ... ;.." Z�

sc.L ",) �.., o.,dl!r dt:. b�",� .... , 2.:I::I:�., I., P/e. b.-,,..,C.,

e .... Ln'"dt.., h""f� b,��t:.eJt'IA�tJ d>t:..{b b.I;' "0" 4..,;;-

0018

I

Page 40: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0018

n./. , ., J,,� & 1�b/�d Cr�()�/'"�. '-JIJ!: 2 .. / he..t eN�""t 23--. 1.1#1, /"'/,,.,dh,�/�?J ?

131.5 IJ�.... ol � z.e.. v41� IJ 014.., ""� f.J(/.,�.., I � h é/t: .:J� .b/�./. q

kCA,.,�., 2; tej�"l dt:. l-y� /r�dJ. .. �"tt::... .J�/I4:d-'jp/v�.,

ad:t L",..,d s "'�'l fl�(!/( t:. 1/'f"fJJ/-:; U4.�.,.p '.JQ/ tJa/).., I' � I n"d: ve..d ;p�z,,�r. ", EeKé�rvé�..,_

:;�J�n/�I: IJ"",., ,,� u�r,� '-'t:t2-,'d,i�.., �.-, h�b oI�"frd"" i'l �/)"<; wudttr-tJ"l e..c., h",,;r je40e41; :1-, 4vt ddrf'

"DIt h",J h?b ,- ( jt: �óé.41:: I S4t'\C ..... ('oo.?é "S., �rl::..,�r, 0,,'/.1: we Jr," 1A:1::2/'d,!: h�bbe..., 20ud (JOU' ""IJ Ct"!.., .JL ad.-tér-�<>{" t uP\', L?I::: 1,..,,"J'. vYJt:=t d� 4J,.., .. rf: u., ..... &lL ,...,J�"'J W br-d.l: "'j', 4,'1: 2,,'<:.4 t: bobl � t; f'\o.,t::.reÁ . 13/)IJ�..,d ,'e.... f'f1J�.., f\o(){ e ... J h,'�1: ,' ,., L,et I-c.VlJJ� .. , .

Gr�vd,,,,,) b?br�tl=- ��-, Jr .... c (fe JtrotJL., (.J"rrd,,�,.... dG-r., öle...,f di?4 I: bj' ti? /.., ",,"L�., ltc.>""'�'" bt!!. S' 1:: ...... ., .

a� J Gad..,)4t:.t'd f-/o't. uUr ,dr1� t L,a J?I..,,-.:1 U"l., r:c ,;;# I w:�dPt.-j"(�"':J uwr d,'t.r�.., er'! I">��.IC""? I::J� h/t.b �� bjd(6f""J d..,'&,.. e� .... r;ó/�., J�JI::e:t'f." /.., --:::rr",.,lr:)'� � .... be;'/ joct,r,I.f<�.., Utt., �?l:- e�/)""""L- let.....,"I'f/· 's n4.<4b sc.4:;..,!:: L,d """J ��,., ...:J r�l:-�r pr�j,/�� .... bt!!. 2:]"" IJlt �rtV,)f 4,-U'NIJ� n"1";'" ;'"K fUrh_ '=e..�Jbbr?l",

o.t>l 't LJ 'f.'frJt:..J-c.{/1J �vtl' I .

alJ i� op Jt �()o.;bt!- ,-,ou jtf<J�al: v-t"l d? r{"f.",.,c." 0...., wi .... J "'dle .... .r &c... ff".,bJ � � d",., h-rttl ,ot. U(cr I;'/.�& 6r..,i�",-W �� h ..... iJ jtt:.t.,Jc,l.t .. ., �d: .1'7'

Page 41: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0018

3

Page 42: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

L s,

Ontvangen 1 FEB 2012

0019

A",� 0 'bl.<.r.e.o.. ..... Eneo.s,"-pr:}ecJe ..... 1Y\5pr=.t.p.."t IJ ..... df'uk Oo!>terh.-,oer e.., W; ..... otpct.1.... de.. i(),e ..... j-.se. IVl-o",de",)

rD��blA-" 10..0.,

'A?. SO RE VODrSc.\"o 1ë""

mOf cldQoh d.e'14.. bv"ie.1 Jet ol \.... ""3� "2-: e",:> W_S'2<.. cr de si-a..rt Yloh I-i-e "'--......

\.'C.r2o<2-\": de... c"derst"a.c"o..,ck c."t<z"r\o. +<2. be<l-re..L..l<..,� bS uW VYloE"Ro

\ '" '1 Ob Lt '1.5'" '-.>e a. a. - dQ. Fe.x -te .vee..... \.(0 ho"-,,, W Ov> c. .....

c'" �l op o"'-cloJ- we.. olo...ar 2owc.-l = � de \JOor _ "'-(�

ad"J.er- 1.jde \Jo. ..... (>-,s hWI."> vrS"2.' <..i--t \"c..dcle.... 6p kt -\-7 pfS;c..t.e. vc.ev\kc\<:t\;"'IQ. la.",cb ck"'F tW:>..t- Je.kc..I...I"' ... ..-lvl- word.t- dOOf- WjdS he-.: d. 1'Yiel- de.. ko",."> I-

ve. ...... wl",ct.h...rbflo"-s l...J. d.l- u",ie.\<e.. Lo. ..... d.sc..lc..p \JCOr e.e .... F'lóde.. \Jo..... te", "" . VI� tc.. :l 0 j c.o ,.. j �..... vu ol w -5 fI'e.", 0

A""'cz.r vee. ... s<-I,,c. _ e- ë�1-e.r\.l2e�sc..L..(!..l<O"l...c,=-L :l-jl.... oa�3<!:.\....)-e.2.e� ",,(:> b .. -

Sc.!",e..c""cl dorps.:r�o2.'<.lr.t vo. ..... c...>e3e het- ol�f-3 .�-. "'35S,.)f..oae. ....... 'e.e ..... .e",l<",L

l<a."'o.-.l hd- ee ... ,\Sd.'J \.j5keV\:>rd�(L Ho bo,t f!> u".c:.U I ..... l,J- ,'jrDrc ",t b ,ed Va.... GroY\ ;�.Js. - D re '" h< ue"<Al<o lOhfe.é:� \-{ef... rel ec.he f t.\,.. , ... sc�a..L...y. j-ebl <-ot C-veve..L''"'.5 '\.Je,d"e",f obero ........ -""'2_ O<.p=rfe. ClA.-\�ve...l'l.-\,J �� J�.:.r d.c..a.r j"'e...... w . ..... e( h .. ... 6,"'e� 'h pL c..o.<tl.e�

Page 43: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0019

f' ctL h�t '..,ok de. F �e.x. tervee� l � cle. r-, c.L-n �5 Ve<.v-. d.e -t-\oV><:\", '1A<j ; S

d'è- \..o-c.J-",k jo..rr2-� de. \\e-r\"Ae",-,-,der-i,"-') vC\� oIe \-1..,..",')...<2. '"2=ol"'-"'''3 ·I�.-.<-k\- dCl-t kt e.e� UOjdr3L.. jc.lo;ed I!> 5"wof'd<?�. Jk ?",e b.Jvourk,eelcl. re.:J�t\"'c\"hj 2..\ uerre.:3cr:s. 'lA �at �e.pl iÀ�de w''''olt..",b.V'le,5<2.bed. Oek.

to"",ra.�.)y� .. re." 'Jrote 'jrcefe", 3C'\.",')..e� , .... d../- 'jelo;ecL e.v> 2-5 selo�.l<e� cf,t- co\,(. v.)cr "d.0"jv\ ... cv.t,,-v.". Wa.J uDor J�VC<C\.' � "'-Cl.� cle'l..,,- uOjeL­So::>.-t.e", \c>pe� 6j , ..... werk,� '1.j",de. + ..... ,b,""e:s. 7

JI-. de a.UO ..... thL'e'" t<l.A"''''�''' W"- 1'1",- "',;>5 ').:. ...... ; .d-e� va", U lee"'-l'\-u.,2e� dAe.

ro 'leiD"" c., ':> \"'"'-'15 uI ;e:r"" WeL/- i s. hd- eff:.cJ- op <ie�e... u'" le.lL<. J � \JC\", cl...e,re .... V'cc plC\llJ-�'''5 VC\- Sdl..t,cJ. _, \,d,L e.� be..wej;'j -v€('"OOl­

:;2.o..kL""cle f"'-rb, ..... e:s 7 be'J..e cLlere...... I�C re"" ,,,,,,,,,e.r� op jd t....ct, I ,c....�l-e"" 6e<-J9' "',�

A I", "K "' ..... (2o ...... ol"4 ').5 jC\I. ... .....anf2.. IS. IS'" IA"'-' J h=..-- IJ"" r-e� kjl 'Z..;e... Ik.. Lj fO"J...o ..... re'" , ..... ""',S ....... t-v., ..... scl.. c..r-re..le",. Ue2..e d,e'--e� .:<.5'" hier va ..... we�r�­de. nA'i:>� e..- rlA'''''\'".e.... e..... �\e.."'t-e le� ook ' ''"' de.. 60s,>'I->,<) l ro" doh.., o"'s.

J2.Óf Wcw.,r 4 ook �1A�jo��, 5root-bre..--:..T'" 2l.-\.ll..e� de2.R..d.,e..re�

' + ) \.Je..,dw:j",e..., v.c, p lC\..ç,-t-�, ..... ") \Jo. ...... de.. w,c-,d lA.,b, '" e � _

Hoc. I Wlll\d.. 's l<" ',s \"e.+- �F l",,,,de.. jeb, e..ol \Q� op?.., c.....k.re.. vq � e..... , '" \JQ,('-

�ol..t.cl:"'.5 ",-et C\.",de..re.. i"" ne.ckrlA,-cl :='fFlc.�d,,- W;"'clfo..ke� 1 001.< de..

w, ",clparL<e... OF "e..e.. �W2..�et eÁ J.. V cl,je'" ee,.", w, ..... cl s. t O"'C��J"-- , :;. \"U

�,e.r I..... Je ve..e....� L. 0 \Oh,-i � hd- w"",& � w, .... ct r jk

Page 44: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0019

11< VrO-.e-:; lA. dA.o..,-o h-.

re.lL� �'''5 I.oOIA-C.tt- 1'h<2.-t-

eR� pLc-.ovr-si"'5sstro--t"'3\e +e o",t,-,lv.(.ele�

bove.�JehOei- de.. o..spc.c.t-e�.

Îot hlA tOl!- Wo..s �c.k e..e_ \eee.-S\'" f'lA,>k::l' bjLA c.. s.·I-ti t-e.3e6,ecl IllA WO\AeVl. l k vrO\P.j lA,....., speL�ovle o..n�clo.",hr- UDDr ale e.,x trc\' �,,,,der e", ale. bjko",",""""ole 5e.:;lOhd !"e,d.,r; s; co's w>«-t- .... 0.1'1,.,e,. cle

lc.C'j �r -e.� ",e� t- � e...\t..,d .

. . , rls. I c..o s. I...Á\.�

-be.,.,e..� ..... t cd:, Je. w''''cÁ. ..... o\e�; :Jebn.<,k� 0..... -elev.f-n c... re.. \- op Te. \...>eLd,,��,

De. �r-.h� kro.",t 'fh� GL-'Clrd.-tG\ ..... if'""bl;c<2.erde. 'Z...J� reSt.-l\:;",-r-e� � "' ..... 'J..S'" '1. ... olO,(,.r l.,e.v;j , ..... cL'�'-\.A;;"e. 'i::>;t ber-refl-- -€.e� ne.c1erla�ch

ohcle..r?,oek. W,lt IA. d",t- ook bs uw over w�''''..5 bet-r�kL<e ..... ')

'Tot 5\o� L.,·'! ,k lA vr:5"'" "';e..+ c1e pre.c..;�2e wetl-e.lj{,,-e.... e......., la�de..Sk<... �-re",'l.e"" c ... hor""e ... t<2- kt�ter.e .... o""cl.a.,t- heJ- h,e.r- ...ee ....... 3eb,�ct 6e\-refl­WaJ Je. W'!."'c� i � Clo.� \vee,... n .... ;....,l-e ,z ..... lIAS I- , "- uer3elSk, "'3 �"-� dn...L.:l<er<

'j<!bleJeV\ I"" (\z.c:krLo.",ol.. Stcvrre.. h",,,,l-en,,,:'l IX/- de �'O"'-""eV\ :l..cv{ de..

0 ... ru�+- doe� tt,e..".e.t>-e", e., hek- ve\l-rOI,A"'-.le.� \� ck.. ovuh"" ct e�

IJ 0 \ ; \-l eL<. ::, .\-c? do( cl oe '" Cl. f '" e �"'e '" .

�\.c \Je'-'�olA.w er'óp da.t '-"- ""'S'" "- ; .., .... �WS;L"- :;<Z-rle\A.� llA o'-'erwe.�y·""'j V\<>..e."", t e..... OV" der?-.:>e.U. doe.t- "-Cc",-, ale. �",=""d..... e.le.""' ....... 'Ié.�

Page 45: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

AAN: Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223 Voorschoten 22S0AE

BETREFT: Zienswijze startnotitie windpark Oostermoer nr. 711020

Annerveensche kanaal 28 januarie 2012

Ontvangen

1 FEB 2012

Ondergetekende, . geeft in het aangehechte schrijven zijn zienswijze op de

0020

startnotitie betrekking hebbende op het voornemen een M.E.R. procedure te starten voor het realiseren van de windparken Drentse Monden en Oostermoer.

In de bijlages genummerd 1- Geluidshinder, 2 -Piekbelasting en deel belasting en 3- Transport van Electrische Energie, doe ik nadere uitleg over de in de zienswijze genoemde onderwerpen en verzoeken.

Ik verzoek U per omgaande een bevestiging van ontvangst van deze zienswijze te sturen.

Hoogachtend,

Page 46: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0020

Geachte Mevrouw I Heer,

Ik heb de startnotitie omtrent het voornemen voor een realisatie van windpark Oostermoer in samenhang met windpark Drentse Monden uitvoerig bestudeerd en ik kan daaruit nu al concluderen dat op-deze-wijze- het eindresultaat van- een M.E.R. over dit voornemen- in feiteal-vast staat. Het gaat er zo namelijk al niet meer over OF er windparken in het Veenkoloniaal gebied kunnen komen maar ROE ze er MOETEN komen.

Deze startnotitie geeft al aan dat er bij het vaststellen vaD aandachtspunten in de M.E.R. totaal geen rekelÛllg is en/of wordt gehouden met het menselijk aspeet en de uitdrukkelijke wens vaD de overpote meerderheid vaD de bevolldDg in dit gebied.

Ik ben mij er terdege van bewust dat het gebruik van fossiele brandstoffen een keertje eindig is en dat het overmatige gebruik hiervan een aanslag is op onze aard-atmosfeer. En daarom- begrijp- ik niet dat er voor het t-erugdringen- van- dit fossiele- brandstofgebruik en- het terugdringen van C02 uitstoot nog steeds gebruik wordt gemaakt van een techniek (n.l. windenergie) waarvan allang bekend is dat deze verouderd is. Zelfs als men rekening houdt met het feit dat de -brandstof' voor windenergie volledig gratis is moet worden vastgesteld dat het nuttig I economisch rendement van een windturbine nog minder is dan een stoommachine II

Windenergie heeft in het rijtje van duurzame energie projecten de langste innovatie tijdsduur door­gemaakt. Desondanks is het de ontwikkelaars van deze energieproductievorm tot op heden niet gelukt om het rendement van een windturbine naar een aanvaardbaar percentage te krijgen. Had de eerste generatie windturbines' een nuttig rendement van 15- tot 19- % , liggen die cijfers- voor de huidige windturbine zo rond de 21 tot 230/0. De verwachting is dat de volgende generatie windturbines, waarbij torens nodig zijn tot 150 mtr. hoogte, een rendement gaan opleveren tussen de 25 en 27 0/0.._ In verhouding met de voortgang in de algemene industrieele ontwikkeling de afgelopen 50/60 jaar (want zo lang bestaan die windturbines al) kan men stellen dat de ontwikkeling in de windenergietechniek stilstaat en met het vasthouden aan de huidige vorm van windturbines geen echte vooruitgang in nuttig rendement meer zal boeken. Andere vormen van alternatieve duurzame elektrische energieproductie , zoals biogasvergisting en zonne-energie, zijn bezig met een inhaalslag. Het nuttig/economisch- rendement van- de laatste generatie zonnecellen- zit inmiddels- al boven- de- 3-3- 0/0-en de verwachtingen op het gebied van doorontwikkeling zijn veelbelovend.

Daarbij is de algemene verwachting dat de genoemde alternatieve electrische energieproductievormen in de nabije toekomst (tot 2"020) tot 20 % van het totale elektrische energieverbruik kunnen gaan uitmaken een utopie is. Anders als bij de andere nutsvoorzieningen (gas en drinkwater) kan men elektrische energie op grote schaal- niet bufferen-!t Het is er of het is- er niet.

ED daar ligt nou juist de kem vaD het probleem; de oDDlogelUkheld van grootschalige opslag van elektriache energie .. Daarom is windenergie , en ook zonne-energie, niet de oplossing zolang je die opgewekte elektrische energie niet kan opslaan. De stelling: "Het is er of het is er niet" is voor wind- en zonne-energie nog duidelijker aanwezig zo lang de mens er geen vat op heeft wanneer het "er wel of nïet ïs'" m

Daarom begrijp ik niet dat overheden de ogen sluiten voor dit probleem en als een struisvogel de kop in het zand- st-eken en daarmee kiezen- voor de makkelijke weg om- door te gaan met gigantische bedragen aan subsidies in de zakken te laten vloeien van producenten en exploitanten van windturbines. Daarbij zeer waanchijDlijk wetende dat men daarmee een doodlopende weg is ingeslagen die eincUgd in een moeras._ Maar dat zal de politieke en de commercieele voorstander van windenergie een zorg zijn. Die hebben zoiets van: "Het zal mijn tijd wel duren" "Als mijn politieke ster maar tot aan de top stijgt en mijn commercieele zakken maar gevuld zijn". Doordat de windenergie-industrie inmiddels sterk in het zadel zit en daarmee een behoorlijk oneigenlijk monopolie heeft opgebouwd zijn ze in staat om te investeren in een overdonderende lobby richting argeloze en ondeskundige politici en andere investeerders.

Page 47: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0020

Andere , en inmiddels betere alternatieven voor het opwekken van duurzame energie worden door een grote horde lobbyisten "deskundig"" onderuit gehaaId en aIs minderwaardig t.O.V windenergie afgedaan. De overheids-subsidiepot is ruim bemeten en dusdanig ingericht dat altijd eerst de "grote jongens" een royale graai kunnen doen. Van het oneigenlijke gebruik van deze subsidiegelden zijn inmiddels al voldoende voorbeelden- voorhanden. Maar daar hoef ik U als commissie van een door de- overheid geregiseerd bureau niets over te vertellen (als U diep in Uw oprechte hart kijkt ..... )

Inmiddels is het voor mij wel duidelijk dat als de M.E.R. procedure op de nu voorgestelde wijze wordt doorgevoerd het hele VeenkoioniaIe gebied hoogst waarschijnlijk ten prooi gaat vallen aan deze waanzin en onkundig politiek streven. Zoals eerder in dit schrijven aangegeven wordt in Uw startnotitie duidelijk gemaakt dat er voor het menselijk aspect in de- te- volgen- M.E.R. procedure vrijwel geen aandacht is. Hier in de omgeving wordt al gesproken over onderdrukking door de ·Windmolenmgffia· !!

Door alleen al het voornemen om het gehele Veenkoloniale gebied vol te zetten met gigantische windturbinetorens is onder de bevolking gigantisch veel onrust ontstaan. Er wordt nu al een verhoogd aantal gezondheidsklachten geconstateerd zoals slaapproblemen, concentratieproblemen, stress. Spanningen onder de- bevolking tussen een kleine- groep- voorstanders en de- overgrote meerderheid van tegenstanders is nu al voelbaar.

Hoewel door velen het Veenkoloniaal gebied gezien wordt als een oninteressant kaal gebied moet toch zo langzamerhand het algemene besef boven komen drijven dat we hier te maken hebben met een uniek stuk cultureel-historisch eIfgoed van formaat. De landelijke structuur van langgestrekte kanalen en lintbebouwing in deze vorm komt nergens anders ter wereld- voor. In de tijd van de turfwinning was het grootschalig vervoer van dit product voornamelijk afhankelijk van de scheepvaart. De beste manier was dus het graven van een stelsel van kanalen en zijrnonden en wijken. Was overigens ook DE manier om het voormalig. moerasgebied te ontwateren. In de gebieden waar de tuIf was afgegraven werd van dit kanalenstelsel dankbaar gebruik gemaakt om de achtergebleven onvruchtbare gronden geschikt te maken voor landbouw. De aanvoer per schip van vruchtbare grond en mest (stratendrek/stront uit de randstad !I) moet voor die tijd gigantische vonnen gehad hebben. Mede daardoor is het Veenkoloniale gebied de kraamkamer geweest in de ontwikkeling van de Nederlandse binnenvaart. Jammer genoeg- is aan- deze- geschiedenis in het reeente verleden- weinig- aandaeht besteed- en- heeft geen­enkele instantie de moeite genomen om aan dit landschap een historische of landschappelijke status te verlenen. Door inzichten in de jaren 60/70 van de vorige eeuw is zelfs een groot gedeelte van dit landschappelijk eIfgoed verloren gegaan door het dempen van een groot gedeelte van de Drentse Monden.

Gelukkig hebben instanties van formaat zoals Staatsbosbeheer, het Drents en Gronings Landschap redelijk op tijd de schoonheid van dit landschap ingezien en ZIJn begonnen met een inhaalslag. Inmiddels zijn miljoenen geinvesteerd in het herstellen van de zo gewenste ecologische hoofdstructuur, hier voornamelijk de verbinding tussen het Westerwolde gebied en de Hondsrug. Het Hunzedalgebied- heeft weer zoveel mogelijk zijn natuurwaarde- teruggekregen. Het overgebleven Industrieel en Onroerend EIfgoed langs de unieke historische vaarverbinding Buinen­Schoonoord zijn volledig gerestaureerd. Andere historische vaarverbindingen zoals het Kieldiep en Grevelingkanaal zijn in ere hersteld._ Hiermee is een belangrijke en zeer interessante toeristische vaarverbinding ontstaan tussen Duitsland en o.a. het Friese merengebied. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te noemen. Door aI deze miljoenen investeringen is nu aI duidelijk te merken dat in dit gebied Internationaal (vaar)toerisme op gang begint te komen, toekomstverwachtingen zijn veelbelovend. En dat kan eigenlijk ook niet anders, voor diegenen die ruimte ,ru st, stilte, prachtige vergezichten zoeken is dit een waardevol- gebied-.

Men hoeft er echt geen sociaal-economische kansberekening of andere onderzoeken op los te laten om te beseffen dat al deze inspanningen en investeringen om dit gebied als zeer waardevol te behouden in een klap waardelos zijn als dit gebied letterlijk wordt overwoekerd door inmense windparken.

Als tenminste het nonnale gezond en eerlijk verstand gebruikt wordt /1

Page 48: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0020

NatuurUJk zijn in dit uatuurgebied combinaties met duurzame energiewinning mogelijk. Maar dan niet met mmense windparken met windturbines van bijna 200 mtr. hoog en kolossale torens tot 150 hoogte. Dan zou bijvoorbeeld gekozen moeten worden voor velden of stroken met zonnepanelen. Voor de- inmense fundaties- die- voor die- torens- nodig- zijn en- de- facilitaire voorzieningen zoals verzorgingswegen en opstelplaatsen moet nu ook al veel aan landbouwgrond onttrokken worden. Alleen al voor het windpark Greveling met 13 geplande windturbines schat ik dat al op zo'n 90.000 M2 Een dergelijk grondoppervlak is al goed voor een opgesteld vermogen aan zonnepanelen van 18 MW Een verclubbeling van dat grondoppervlak geeft al bijua hetzelfde opgeatelde vermogen als van de

geplande windturbines. Bijvoorbeeld in stroken van enkele meters breed waarmee je dan ook weer de karakteristieke wijkenstructuur van dit gebied simuleerd.

Enige voordelen daarvan zijn: --Veel minder tot bijna NIET opvallend in het landschap. --Veel meer draagvlak onder de- bevolking-

Een goed voorbeeld is het LOFAR gebied tussen Buinen en Exloo, de in grote getale aanwezige antenne­installaties geven totaal geen inbreuk op de landelijke en ruimtelijke vergezichten. De argeloze bezoeker waant zich in een natuurgebied, wat het in feite ook gewoon is gebleven.

Teaalotte wil ik mij beperken tot het gebied waarin ik zelf woon en waar het windpark Greve1ing de meeate neptieve IDvIoed op zal uftoefénen.

Slagschaduw in de dorpen Annerveensche en Eexterveensche kanaal:

De lintbebouwing langs het Grevelingkanaal van beide dorpen bevatten een afstand van meer als 6 KM. In een rechte lijn op een afstand van 600 Mtr evenwijdig van dit kanaal zijn 13 windturbine torens geplarul-Vooral in de wintermaanden gaat de zon vrijwel haaks op dit kanaal onder. Gezien deze situatie wordt de norm voor overlast slagschaduw ruim overschreden (minder als 1080 mtr, meer als 17 dagen per jaar een tijdsduur van 20 min) DaarbiJ komt nog dat deze overschrijding onder bepaalde omstandigheden wel bij 13 woningen tegelijkertijd kan optreden. Proefnemingen en hoekmetingen hebben vastgesteld dat vanwege de lage zon stand in de wintermaanden de- schaduw van- draaiende-windturbines ruimsehoot-s de- beide- dorpen- bereiken-. Daarbij is ook proefondervindelijk vastgesteld dat vrijwel elke woning langer als de wettelijk vastgestelde norm van 20 min. aan die hindelijke slagschaduw is blootgesteld. En als de slagschaduw van een bepaalde windturbine een woning is gepasseerd dan is de woning van de buurman aan de beurt. Met de overheersende windrichting tussen zuidwest en noordwest staan de wieken ook nog eens veelvuldig evenwijdig met de lintbebouwing Een situatie van hinderlijke slagschaduw kan dan elke dag voorkomen en kan over een tIjdsduur van enkele maanden aanhouden. Mitigerende maatregelen zoals het tijdelijk stopzetten van de turbines zijn mijns inziens beslist noodzakelijk en- door die- specifieke- situatie- van lintbebouwing t.O-. v-. de- te verwachten opstelplaatsen van de turbinetorens zal de tijdsduur van dat stopzetten meer zijn als normaal en negatief van invloed zijn op de veIWachte jaaropbrenst.

Eenzelfde situatie zal zich in de zomermaanden aan de overkant voordoen in de dorpen Eexterveen, Annerveen en Spijkerboor wanneer s'ochtens de zon vrijwel haaks op die dorpen opkomt. Aangezien de zon in de zomermaanden sneller en hoger aan de hemel komt zal de situatie van overlast door slagschaduw wel korter ziJn .

Geluidsoverlast. Hoewel· het Veenkoloniaal- gebied- nooit als zodanig officieel- is genormeerd- als stiltegebied- valt het duidelijk onder de landelijke nonn van 35 Db. Het mag dan ook als zeer opmerkelijk worden beschouwd dat de overheid in het voorjaar 2010 binnen de mogelijkheden van de raamwet Geluidshinder via een Algemene Maatregel van Bestuur heeft aangewend om de geluidsnorm voor windturbines te verhogen naar 47 Db. Daarmee is de norm gelijkgetrokken met de geluidsoverlast welke industrie en snelwegen mogen geven op gevels van woningen en andere bijzondere gebouwen zoals scholen.

Page 49: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

In feite heeft de overheid met het oprekken van die geluidsnorm in een klap een landelijk gebied tot industrieel gebied verklaard.

0020

Hiermee wordt ook de weg vrijgegeven voor andere. onwenselijke. industriele activiteiten in dit gebied. Ik twijfel dan ook aan de reçhtmatigheid van dit besluit en het zal ter zijner tijd, indien noodzakelijk, beslist leiden tot een gerechtelijke uitspraak.

Verder kan ik me niet van de indruk onttrekken dat een sterke lobby in de Haagse politieke wandelgangen van invloed is geweest op deze AMVB. Zeker na dat andere merkwaardige besluit van het Provinciebestuur Drenthe om het Veenkoloniaal gebied aan te wijzen als kansrijk gebied voor windparken. Bij de oude geluidsnorm had het realiseren van windparken vanwege de overheersende lintbebouwing in opeenvolgende rijen met tussenruimtes van 1500 tot 2500 mtr. geen enkele kans gehad. Mijn uitgebreidere visie op het onderwerp geluidsoverlast kunt U vinden in de bijlage: 1- geluidshinder.

Ook kan een gedegen onderzoeksrapport van Prof. van den Berg van de Rijks Universiteit Groningen die werkelijke praktijkgerichte geJufdsmetiDgen heeft verricht op het gebied van geluidsoverlast van windturbines niet terzijde gelegd worden.

--Ik verzoek U dan ooit dringend dat de eindresultaten van dit wetenschappelijk rapport in de betreffende M.E.R. procedure meegenomen worden.

--Mede doordat geluidsoverlast, naast slagschaduw en ernstige verstoring van het visueel aanzien, veroorzaakt door windturbines de voornaamste oorzaken zullen zijn van geesteUjke en fysieke gezondheidsproblemen voor bewoners in dit eebied, verzoek ik U ook een gczondheidsonderzoek naar deze gevolgen in de M.E.R. procedure op te nemen.

--Ik verzoek U in de M.E.R. procedure een onderzoek op te nemen naar de socJaal-economiache gevolgen van de reeds gedane Europese,landelijke, ProviDciale,GemeenteHjke maar vooral ook particuUere investeringen op het gebied van natuurhentel, hentel van cultuur-historisch landschappelijk en industrieel Erfgoed indien dit gebied overwoekerd gaat worden met kolossale windturbineparken.

--Dan wll U nog verzoeken om de reeds opgedane ervaringen In het Duitse windenergieproject in de M.E.R. procedure op te nemen. Nadere informatie hierover kunt U vinden in de bijlages : 2-Piekbelasting en deelbelasting. 3-Transport van electrische. energie.

Page 50: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

GELUIDSHINDER.

De wet op de geluidshinder is een RAAMWET. Dal houdt in dat geluid�monnen niet specifiek zijn vastgelegd. Bij nieuwe projecten zoals bijvoorbeeld de aanleg van een weg of een industrieele locatie worden deze normen via een MER rapport onderzocht of vastgesteld.

Het gekke is dat deze norm niet specifiek wordt gemeten maar via ingewikkelde tabellen en/of computerberekeningen worcfen vastgelegd. Specifiek meten in de praktijk kan natuurlijk ook meesta1 niet want wat moet je meten als er nog niets is. Het komt heel vaak voor dat onderzoekers met hun "wijsheid- vanuit een tabellen boekje of computer op een te verwachtte geluidsbelasting er behoorlijk naast zitten. En alhoewel er natuurlijk geen harde bewijsvoering voor te vinden is staat het inmiddels wel vast dat onderzoeken naar geluidsoverlast , zeker bij nieuwe projecten I. dusdanig gemanipuleerd of bijgesteld worden dat een te verwachtte geluidsnonn niet overschreden wordt, anders kan het hele project niet doorgaan.

Een goed voorbeeld lijkt mij de aanleg van de hoge snelheidsspoorlijn door Zuid-Holland; Bewoners langs gedeeltes van dit traject ondervinden nu de gevolgen van dit lichtzinnîg en onzorgvuldig bestuurlijk optreden. De geluidsoverlast blijkt op sommige stukken enorm toegenomen te zijn. Er worden wel maatregelen genomen om deze ( onverwachte ?? ) geluidstoename te beteugelen met extra maatregelen maar het feit is er en de spoorlijn ligt er ........ . En verder heeft diezelfde arrogante bestuurder zoiets van; "het went wel en de burger moet niet zo zeuren. Het is landsbelang en goed voor de economie" Bn dat alles om 10 minuten eerder met de trein In Antwerpen te kunnen djn. .......

Omtrent de te verwachte geluidsoverlast rond de windturbineparken in het Veenkoloniaal gebied gaat nu zo'n beetje hetzelfde spelletje gespeeld worden, AJs je de cijfers van de overheid, die via tabellen e.d. zijn vastgesteld, mag geloven valt het met die geluidsbelasting erg mee. Zodanig dat het volgens de voorstanders van die windturbines best mogelijk is om windturbineparken aan te leggen op 600/800 mtr. vanaf bewoonde gebieden.

Een onderzoeksrapport van Prof. echter heel wat anders.

van de Rijks Universiteit Groningen bewijst

Deze heeft namelijk al in 2006 in Duitsland al ECHTE metingen verricht met een ECHTE decibelmeter en heeft daarbij vastgesteld dat behoorlijke geluidsoverlast is te verwachten tot op een afstand van 2 Jdlometer I!

( lees: ",,'ww. rug.nll corporate I nieuws 1 archief I archief2006/ persberichten 104 7 -06 )

Kennelijk hebben onze bestuurders , en beslist ook de "windmolenmaffia" dit rapport ook gelezen en zijn daar waarschijnlijk behoorlijk van geschrokken, want als dit onderzoeksrapport als leidraad zou dienen dan is het hele windturbine parken project in de Veenkolonieen van de baan.

Waarschijnlijk heeft de overheid naar aanleiding van dergelijke rapportage besloten om binnen de mogelijkheden van die raamwet Geluidshînder via een Algemene Maatregel van Bestuur (AMVB) de geJuidsnorm voor windmolenparken te verhogen naar 47 DB

47 DB is het geluidsniveau van een autosnelweg op 800 mtr. De geluidsnorm voor landeüjk gebied is 35 DB. Het verschil tussen 35 DB en 47 DB kan het best omschreven worden tussen fluisteren en luid praten.

Nou zijn er duizenden mensen die de geluidsoverlast van een autosnelweg accepteren want er zijn genoeg woonwijken dje binnen een straal van 800 meter van een snelweg afliggen.

0020

Page 51: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Maar er is een significant verschil tussen de geluidsvorm van een autosnelweg en een windturbine. Het geluid van een autosnelweg is een monotoon geraas van vrijwel gelijkblijvende sterkte en toonhoogte. Maar het geluid- van een windturbine- is pulsereDCI met een gelijkblijvende- frequentie-. Het is een beetje te vergelijken met het flappende geluid van de wieken van zo'n grote transporthelicopter, alleen is de frequentie/toerental van de wieken van een windturbine natuurlijk veellaget:_

Deze CHINOOK transporthelicopters zijn tegenwoordig gestationeerd op de militaire vliegbasis Gilze Rijen , wat ligt tussen Tilburg en Breda. Een vliegbasis welke in zijn huidige vorm is aangelegd door de Duitsers in de tweede wereldoorlog en vanaf die tijd intensief in gebruik is. Het is zelfs langdurig gebruikt voor vliegeropleidingen met tientallen aan en af vliegbewegingen- per dag, ook s'avonds en s'naehts�

Omwonenden hebben eigenlijk nooit geklaagd totdat die transporthelicopters daar gestationeerd werden. Nu zijn de klachten over geluidsoverlast niet van de lucht. Maar er is in feite geen reden tot klagen van het geluidsDiveau van dat flappende geluid van die wieken ligt binnen de nonnen ......... .

De moraal van dit verhaal is dat U omtrent de te volgen procedures die leiden tot het plaatsen van gigantische windturbines in de Veenkolonieen een dergelijke onbehoorlijke en arrogante bestuu-rsvorm kunt verwachten. Het doorchammen van eerder genomen ondoordachte besluiten waarvan de noocbaak inmiddels allang achterhaald is.

Annerveensche kanaal.

0020

Page 52: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

--

t?�AA.L IJ

'-rl f" 0020

De leugens over de voordelen van windenergie zijn nog erger als de waarheid I

PIEKBELASTING EN DEELBELASTING

Ooit was ik als projectleider betrokken bij de restauratie van een voormalig zeilend vrachtschip. Uiterlijk moest het schip het oorspronkelijke beeldbepalende uiterlijk behouden maar doordat de eigenaar er op wade gaan wonen moest het interieur van de laatste (- technische)· snufjes vooI zien zijn. Het schip moest voor verwarming en energievoorziening volledig "self-supporting" zijn en daar werd fmancieel niet op bespaart. 1-0. aanwezigheid. van de. eigenaar begon een vertegenwoordiger van een maritiem installatiebu-reau- zijn plannen voor te leggen. Voor het te plaatsen vermogen van de noodzakelijke generatorset begon hij alle elektrische apparatuur aan boord bij elkaar op te tellen: Ankerliermotor (5 KW), startluchtcompressor (3 KW), dekwaspomp (1,5 KW), Huishoudelijke apparatuur zoals wasmachine, magnetron, elektrische oven en fornuis enz. (totaal 3,5 KW) Verder hield hij rekening met verlichting en ander huishoudelijk gebruik zoals computer e.d.

Voor alle zekerheid werd er nog eens een 25 % aan vermogen bij opgeteld zodat de vertegenwoordiger de noodzakelijkheid van het plaatsen van een generatorset van 230/400 Volt met een vermogen van 20 tot 25 KVA begon aan- te- prijzen-.

Gekscherend vroeg ik de man of hij wel rekening gehouden had met het scheerapparaat van de schipper, want stel je nou eens voor dat hiJ zich wilde gaan scheren,. net op het moment dat de machinist de startluchtflessen wilde gaan vullen, de matroos het anker wilde gaan lichten, de vrouw van de schipper een taart wilde gaan bakken en de dochter haar netgewassen haar wilde gaan fohnen? Zou dan niet het hele boordnet van slag raken als dat scheerapparaat ingeschakeld werd?

Gelukkig had de eigenaar gelijk door wat ik met mijn opmerking bedoelde; zo'n piekbelaatiDg komt in de praktijk natuurlijk niet voor.

Uiteindelijk werd besloten om een generatorset te plaatsen van 12 KVA, naar mijn inschatting nog erg fors maar zo waren eigenaar en leverancier tenminste tevreden.

Wat heeft het voor zin om een dergelijk verhaal op zo'n protestsite tegen windparken te zetten zult U denken? Maar het heeft alles te maken met de wijze waarop er over elektrische energieleverantie in het algemeen wordt gedacht. Zo'n generatorset van 12 KVA (max 12000 watt) is voor een schip , wat qua bewoning vergeleken kan worden met een eengezinswoning, rijkelijk veel als je bedenkt dat een woningaansluiting op het elektriciteitsnet is· afgezekerd op- 25- Amp� f 550e-watt)- verdeeld- over 3- of meer groepen van- maximaal- 16-Amp. Als je bedenkt dat het gemiddelde gebruik in een huishouding tussen de 300 en 1000 watt per uur ligt met uitschieters naar boven biJ het incidenteel gebruik van wasmachine ,elektrische oven of zonnebank zal zo'n generatorset het grootste deel van zijn draaiend bestaan onderbelast worden of hoogstens in deelbelasting draaien. Met alle gevolgen van dien ; ongunstig brandstofverbruik waardoor overmatige vervuiling van de motor en overmatige uitstoot van vervuilende emi·ssies.

In feite is de opbouw van ons landelijk elektriciteitsnetwerk precies hetzelfde: Productie-eenheden· met voldoende- vermogen om alle- treinen in- Nederland tegelijkertijd te laten- rijden op­een koopavond in december met koud weer als vrijwel alle verlichting in de steden en dorpen brandt en verwarmingseenheden op volle toeren draaien. Men gaat er dan ook nog van uit dat de industrie op volle toeren draait. En dan kan er ook nog op zo'n tijdstip in de pauze van een belangrijke voetbalwedstrijd op 1V iedereen koffie gaan zetten of de elektrische frituur inschakelen.

Een paar uur later, als iedereen naar bed is, zal het elektriciteitsverbruik drastisch teruggelopen zijn. Aan boord van zon schip is het gebruikelijk om de elektrische installa.tie uit te breiden met een omvormer en een flinke accubatterij zodat in de "daluren" de generator stil gezet kan worden en de omvormer via het OPGESLAGEN vermogen in de accubatterij voor de noodzakelijke stroomvoorziening zorgt. ln een· elektriciteitscentrale fproductie-eenheidllukt dat niet zo- makkelijk. Productie-eenheden- bestaan tegenwoordig voornamelijk nog steeds uit de conventionele stoomketel die een stoomturbine aan het draaien brengt die achtereenvolgens aan een grote generator is gekoppeld.

Page 53: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zo'n installatie zet je niet zomaar even stil. Een turbine moet blijven draaien om gelijkmatig op temperatuur te blijven.

0020

Men kan de generator wel afschakelen van het elektriciteitsnet maar de turbine blijft dan "in bypass" stand by zodat hij s'morgens, wanneer er weer meer elektriciteit gevraagd word, binnen een uurtje bijgeschakeld kan worden op- het net.En het moment dat die eenheid- weer op- volle toeren- moet draaien is redelijk voorspelbaar.

U zult beseffen dat het nogal wat kost aan stookkosten om zo'n hele installatie enkele uren onproductief "achter de hand� te houden. Ook als zo'n productieeenheid in deelbelasting of ver onderbelast meedraait, dan gebeurt er met zo'n installatie exact hetzelfde als met zo'n generatorset je op een schip; ze draaien verre van optimaal wat betreft het brandstofverbruik en uitst-oot van vervuilende stoffen.

Windenergie, maar ook zonne-energie I, draagt er alleen maar toe bij dat de conventionele, met fossiele brand.toft-- geatookte productie-eenheden ROG meer In deelbe� cIraaIen. Immers, men KAN die eenheden niet afschakelen op het moment dat er voldoende wind is. Men weet namelijk nooit exact wanneer de wind weer wegvalt en de noodzakelijke elektrische energie weer gewoon door die elektriciteitscentrale geleverd moet worden. Er zijn her en der wel productie-eenheden opgesteld die binnen enkele minuten "op het net»" geschakeld kunnen worden. Dat zijn kolossale gasturbines, vergelijkbaar met een straalmotor. Ze worden rechtstreeks gevoed met aardgas of biogas, zijn- binnen- enkele- minut-en- op- bedrijfstemperatuur zodat de- rechtstreeks gekoppelde­generatoren honderden MW's (megawatt) vrij snel op het net kunnen krijgen.

Deze gasturbines , piekscheerders genoemd, waren in eerste instantie bedoeld als noodvoorziening. Zodra er op het netwerk een spanningsval dreigde door storing, uitval van een productie-eenheid of onverwacht hoog verbruik kon zo'n "piekscheerder" ( de naam zegt het al) die verbruikspiek opvangen. Deze gasturbines hebben echter een vrij laag rendement dus voor de stroomproducent is het vrij kostbaar om- zo'n- installatie- in- bedrijf te- hebben-.

Maar onder andere door de aan utopie grenzende gedachtengang van onze Oosterburen (Duitsland), die denken dat ze hun elektriciteits productie voor een groot gedeelte uit windenergie kunnen halen en daarmee steeds meer kerncentrales definitief kunnen sluiten, worden deze piekscheerders momenteel meer als normaal ingezet om een totale spanningsval te voorkomen. De onvoorspelbare en uitzonderlijk fluctuerende stroomlevering uit windturbines en zonnepanelen zorgen er voor dat netwerkbeheerders tegenwoordig nogal vaak met samengeknepen billen achter het bedieningspaneel zitten. Want waar haal je de energie vandaan geleverd door een windpark op het moment dat door de onverwachte dreiging- van- een- onweersbui de wind- volkomen wegvalt? En waar laat je die energie van dat zelfde windpark een half uur later als die onweersbui in alle hevigheid losbarst?

Doordat Duitsland heeft besloten om zijn kerncentrales te sluiten lachen de Franse en Oost Europese beheerders van kerncentrales in hun vuistje. Een kerncentrale is door zijn technische uitvoering in staat om snel "op te warmen" en eerder als een conventionele gas ofkolengestookte centrale zijn productievermogen op te voeren. Daarom is een kerncentrale de aangewezen productie-eenheid om die fluctuerende energielevering uit windparken op te vangen. Daar wordt in- Duitsland- momenteel- al- dankbaar gebruik van- gemaakt.

En daarbij is het momenteel al gebruikelijk om het (tijdelijke ) overschot aan windenergie via de stroombeurs in Leipzig voor weinig proberen te verkopen. Sterker nog; de Duitsers geven al geld toe om van dat windenergieoverschot af te kunnen, het is goedkoper dan die zwaar gesubsidieerde windturbines (tijdelijk) af te schakelen. Vooral de Zwitsers maken daar dankbaar gebruik van, die pompen met die gratis stroom hun spaarbekkens van hun waterkrachtcentrales vol. En dan kunnen ze hun goedkoop opgewekte stroom uit die waterkrachtcentrales weer duur naar Duitsland verkopen als daar de windmolens weer ee�tilstaan ............. .

DAT KAN TOCH NOOIT DE BEDOELING ZIJN ?

AnneIVeensche kanaal

Page 54: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De Leugens over de voordelen van windenergie zijn DOg erger als de waarheid.

• Transport van elektrische energie: DE GROTE VERLIEZER!

U zult het inmiddels allemaal wel gehoord hebben dat de gebruikskosten van een huisaansluiting op het elektriciteitsnet in 20T2 gemiddeld met 23 Euro per jaar omhoog gaan. Dit heeft alles te maken met verhoogde transportkosten van elektriciteit op het landelijk netwerk.

Indirect heeft dit te maken met het feit dat er steeds meer zogenaamde "duurzame energie" , zoals stroom uit windparken , op het elektriciteitsnetwerk wordt aangeboden. In het verleden was het zo dat vrijwel elke grote stad zijn eigen elektriciteitscentrale of , zoals dat tegenwoordig heet, productie-eenheid had.

0020

Elektriciteit werd- geleverd- aan- de- stad- en directe- omgeving-. Uiteraard- was- zo!n- netwerk gekoppeld- aan­

omliggende netwerken zodat de Provinciale of Gemeentelijke elektriciteitsproducenten elkaar konden bijspringen in geval van storingen of overbelasting.

Elektriciteitsvoorziening was een taak van de lokale overheden en was min of meer kostendekkend. Sinds de privatisering is een en ander drastisch veranderd: Elektriciteitsproductie is een bedrijfsvoering waar gigantisch veel geld mee verdiend kan worden. Vooral- in het begih waren overnames en fusies niet van de lucht zodat er inmiddels maar enkele grote, en invloedrijke spelers, in het veld van energieproducenten zijn overgebleven. Decentralisatie en megavergroting van productie-eenheden waren het toverwoord. U ziet het aan de gigantische- elektriciteitscentrales die- gebouwd worden op- de- Maasvlakt-e- en bij- de- Eemshaven. Provinciale elektriciteitscentrales werden en worden gesloten of gedecimaliseerd. In het gunstigste geval worden ze aangepast zodat restwarmte gebruikt kan worden voor stadsverwarming e.d.

Het gevolg is wel dat elektrische energie steeds vaker over grotere afstanden getransporteerd moet worden. Netwerkbeheerder TENNET moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat omstreeks 2015 een nieuw hoogspanningsnetwerk tussen Eemshaven en Diemen (bij Amsterdam) in gebruik moet zijn anders kunnen die megacentrales bij de Eemshaven hun energie niet kwijt. Dat is wel een afstand van 220 Km. !! Sinds het besluit dat Duit-sland- op- termijn zijn kerncentrales gaat sluiten is dit land- wel- verplicht om steeds meer elektriciteit te importeren uit het buitenland. De Duitse illusie dat het land zijn elektriciteitsverbruik in de toekomst vrijwel geheel uit alternatieve energiebronnen,_ zoals windenergie,. kan halen gaat natuurlijk niet op. Energielevering uit die gigantische windparken die inmiddels in Duitsland verrezen zijn werkt alleen als het waait, en anders moet het gewoon geimporteerd worden. En dat komt dan bijvoorbeeld uit kerncentrales in Frankrijk of Oost Europese landen .......... .

Doordat de ontwikkeling van windenergie door overheden zoals Nederland en Duitsland nogal overmatig gesubsidieerd wordt hebben netwerkbeheerders de verplichting om de productie uit windenergie- ongehinderd- op- het elektriciteitsnetwerk toe te laten. Zo kan het voorkomen dat de energie uit de megawindparken in het Duitse waddengebied, welke kan oplopen tot wel 6000 MW, over heel Noord- en Midden Duitsland vertransporteerd en verspreid moet worden- en dat het enkele uren 1ater� als de wind wegval.4- dat zelfde vermogen elders weggehaald moet worden. Bijvoorbeeld uit die kerncentrale in Frankrijk.

En ik kan U verzekeren dat die transportkosten ( en het enerpeverHes U ) erg hoog zijn. Transportkosten maken nu ai bijna de hem uit van Uw energierekening.

Ik ga U niet vermoeien met ingewikkelde berekeningen, U kunt zelf de proef op de som nemen: Neem- maar twee- grote- bouwlampen- van- elk 1000- watt, steek die- thuis maar in- het st-opkontakt en- U heeft een zee van licht. Als U die bouwlampen 100 mtr. verderop nodig heeft en U verbind ze met een aantal kabelhaspels dan zult U zien dat de bouwlampen dan mjnder fel branden _ Het spanningsverlies kan oplopen tot wel 20 /25 volt, al naar de kwaliteit en draaddikte van de gebruikte verlengsnoeren.

Page 55: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0020

Deze simpele proef laat zien dat het vermogens verlies op zo'n korte afstand kan oplopen tot wel 100/0.

Natuurlijk wordt elektrisch vermogen op het landelijke netwerk op een iets andere en praktischere wijze velVoercl. Niet voor niets hebben hoogspanningsnetwerken (- de naam- zegt het al)- spann-ingen van 10� 000- tot 380.000 Volt, want hoe hoger de spanning des te minder is het vermogensverlies.

Dat heen en weer getransporteer van elektrisch vermogen staat echter ver van het predikaat "DutJRZAA.W". Zo bestaat er het plan om windenergie uit de Noord Duitse (wadden) windparken via een zeekabel te transporteren naar Noorwegen om er daar spaarbekkens mee vol te kunnen pompen. Zodat, als die megawindtu-rbines stilstaan wegens gebrek aan- wind-, de opgeslagen energie in- die spaarbekkens m.b.V. waterkracht-turbines weer op het net te krijgen is. Een goede zaak , zult U denken. Eindelijk een manier om windenergie op te kunnen slaan en te

kunnen gebruiken op het moment dat het niet waait. Dat het wat mag kosten om die energie heen en weer te transporteren vinden die grote energieleveranciers helemaal niet erg, het kost hun namelijk niks. Elektriciteitanetwerken zijn namelijk nog steeds in haDden vaD de overheid, en die werkt zoals reeds eerder aaugefuudd kostendekkend .......... En verfuudt die :kosten dus gewoon op 'U m

Elektriciteitsproducenten zijn er alleen maar bij gebaad om hun eigen productiekosten zo laag mogelijk te- krijgen. Elke- gratis- opgewekte- megawatt aan- windenergie-levert weer een besparing- op- andere­brandstoffen zoals kolen en aardgas. Dat ze ook nog eens miljoenen aan subsidie opstrijken om zo'n megawindturbinepark op te stellen werkt alleen maar mee aan nag meer geld wat ze in hun eigen zak steken..

Want ook die subsidies betalen wij gewoon met z'n allen. Er komt namelijk een energiebelasting die in de komende juen lraD oplopen tot mlsschien wel 300 Euro per jaar III

AnnelVeensche kanaal.

Page 56: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

LS,

Eextervecn,31 januari 2012.

Aan: Bureau Energieprojecten lnspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden,

Postbus 223,

2250 AE Voorschoten.

Middels deze brief geef ik u mijn zienswijze op de startnotitie en verzoek de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER.

Ik ben 61 jaar oud en geboren en getogen in Eexterveen, waar ik tot nu toe met heel veel plezier heb gewoond. Wij kijken aan de achterzijde van onze woning zo in het onlangs aangelegde natuurgebied van de Breevenen, waar steeds meer en steeds zeldzamere vogels (bijv. uilen, zilverreigers) nestelen. Wat zal het gevolg zijn voor de vogelstand als de horizon steeds in beweging is door de draaiende wieken en knipperende lichten van de windmolens?

Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken. Tot nu toe was het een heerlijk rustig, bijna stiltegebied waar wij wonen. Ik vraag uw aandacht voor de extra geluidshinder en de bijkomende gezondheidsrisico's met name de risico's van laagfrequent geluid.

De wereldgezondheidsorganisatie WHO beeft al in 1999 vastgesteld dat laagfrequent geluid in de bewoonde wereld waarschijnlijk gezondheidsproblemen zal geven zoals hart- en vaatziekten, spraakbelemmeringen en slaapverstoringen. Bovendien wordt door een huisarts gewezen op hoofdpijn, misselijkheid, duizelingen en oorsUlzmgen. AI deze gezondheidsproblemen kunnen ontstaan door windmolens. lk wil dit graag verder onderzocht hebben, omdat ik vrees voor mijn gezondheid.

Mijn grootste zorg is de veiligheid. Wat gebeurt er als er door een technische storing calamiteit of zware storm de wieken afbreken en ergens in de omgeving terecht komen. Zelf woon ik op ongeveer 1000 meter vanaf de plaats waar de windmolens gepland zijn, maar juist op de geplande strook liggen diverse hoofdgasleidingen. Wat voor calastrofe is er denkbaar als zo'n hoofdtransportleiding van aardgas geraakt en opengereten wordt door de zware en machtige wieken van deze enorme windmolens.

Hoe "windrijk" is het geplande gebied ten opzichte van en in verhouding met andere in Nederland geplande windparken? Volgens een windstaa�e is hel hier in de veenkoloniën helemaal niet zo windrijk. Zie onderstaande kaart. Ik wil dit graag onderLOCht hebben.

0021

Page 57: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

, .. "

l.� .{.Jl _,e • .:..:. .S H

5C H

S5 ,:

u u .. , 1-

_HH

u "

N

� .

..

"" ... -= . '-:"""'-""'F / d

J

.,

Ik vraag u daarom een plaatsingsstrategie te ontwikkelen die rekening houdt met bovenstaande aspecten.

Ik vertrouw erop dat u deze zienswijze scrieus neemt en onderzoek doet naar de benoemde elementen.

Hoogachtend.

0021

Page 58: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

LS,

Eexterveen, 31 januari 2012.

Aan: Bureau Energieprojecten Lnspraakpunt Windpark OostemlOer en Windpark de Drentse Monden,

Postbus 223,

2250 AE Voo""hoten.

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de onderstaande criteria van belang bij de Milieu Effect Rapportage. Ik maak me zorgen om onderstaande punten:

De flora en fauna. (o.a. effect op trekvogels en foeragerende ganzen)

De geluidshinder.

De landschappelijke inpassing met name tussen Annerveenschekanaal en Eexterveen.

De gezondheidsrisico's door slaapverstoring.

Waardedaling van onze woning

Kapitaalsvernietiging van de pas aangelegde infrastructuur van de Breevenen en het openstellen van de vaarroute in Annerveensche- en Eexterveenschekanaal en hierdoor een afname van hel toerisme.

Ik vertrouw erop dat u deze zienswijze serieus neemt en onderzoek doet naar de benoemde elementen.

0022

Page 59: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Gieterveen, 01-02-2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark

Oostermoer en de Drentse Monden

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de start notitie als omschreven bij 'onderwerp'.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij en te onderzoeken in uw MER:

1. Flora en fauna

2. Vermijden geluidshinder

3. Vermijden slagschaduw

Ik licht de criteria hieronder nader toe.

Criterium 1: Flora en fauna.

Het Hunzedal en de aangrenzende veengebieden zjjn gebieden waar recentelijk veel geïnvesteerd is

in natuurontwikkeling en natuurbehoud. Veel soorten (trek)vogels welke voorkomen op de Rode lijst 2004, vastgesteld door het ministerie van landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, komen in dit gebied voor. In het bijzonder de als kwetsbaar gekwalificeerde soorten te weten de kerkuil, de patrijs

en de ransuil leven in dit gebied om te broeden, te overwinteren, enzovoort. Ook de als gevoelig

gekwalificeerde soorten te weten de gele kwikstaart, de grutto, de grote zilverreiger, de kramsvogel en de veldleeuwerik leven in dit gebied.

Voor met name het deelgebied Boerveen vraag ik u de effecten op het welzijn van deze vogels te

onderzoeken. Welke gevolgen heeft plaatsing van windmolens op het leefgebied van deze vogels.

Zullen deze vogels hier nog broeden? Zal de populatie van deze beschermde vogels afnemen? Zal het

gebied verlaten worden door bepaalde soorten. Wordt het voortplantingsgedrag beïnvloed? In

hoeverre zijn laagfrequente geluiden en draaiende wieken en de daaruit voortvloeiende slagschaduw op bovenstaande vragen van invloed?

Ik verwijs tevens naar de Flora- en faunawet om toch tot zorgvuldig onderzoek betreffende

bovenstaande aspecten over te gaan.

0023

Page 60: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Criterium 2: Vermijden geluidshinder.

Het beoogde windpark is in het deelgebied Boerveen (ingesloten tussen Gasselterboerveensemond,

Gieterveen en Nieuwediep) gepland in een gebied waar een maximale afstand tot bebouwing

ongeveer 1000 meter is. Om tot een windpark met meerdere molens te komen wordt veel te dicht

op de bebouwing (woningen) gebouwd. Dat zal extra geluidshinder voor omwonenden veroorzaken. Ik vraag u te onderzoeken of deze geluidshinder gezondheidsrisico's voor de omwonenden oplevert.

In het bijzonder vraag ik u te onderzoeken of laagfrequent geluid gezondheidsrisico's veroorzaakt. Nu

al is er sprake van stress, irritatie, slapeloosheid bij mij en mijn gezin. Tevens verzoek ik u te onderzoeken wat de effecten van deze geluidshinder 's nachts betekent voor mijn gezondheid

(slapeloosheid)

Criterium 3: Vermijden slagschaduw.

Het beoogde windpark is in het deelgebied Boerveen (ingesloten tussen Gasselterboerveensemond, Gieterveen en Nieuwediep) gepland in een gebied waar een maKimale afstand tot bebouwing

ongeveer 1000 meter is. Om tot een windpark met meerdere molens te komen wordt veel te dicht

op de bebouwing (woningen) gebouwd. Dat zal slagschaduw voor omwonenden veroorzaken. Ik

vraag u te onderzoeken of deze slagschaduw gezondheidsrisico's voor de omwonenden oplevert.

Tenslotte merk ik op dat de voorgenomen plannen tot grote onrust hebben geleid in deze kleine

gemeenschap. Het deelgebied Boerveen is te klein om een windmolenpark te plaatsen. Het plaatsen

van windmolens binnen een straal van 1000 meter tot de woonhuizen is niet acceptabel.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze betrekt in de MER en mij verslag doet van de uitkomsten van

uw onderzoek in een bijbehorende rapportage.

Met vriendelijk groet,

0023

Page 61: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveenschekanaal, 2 februari 2012

0024

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer En de Drentse Monden

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

1. de landschappelijk inpassing, met name in het deelgebied Greveling

2. zo min mogelijk (geluids)hinder

3. Lichtverontreiniging

4. Slagschaduw

5. gezondsheidsrisico's

6. waardedaling van de woningen

7. afname toerisme

8. flora en fauna

9. voortzettende krimp

10. verdubbeling N 33

11. kapitaalvernietiging van toeristische infrastructuur

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet.

Page 62: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Eexterveenschekanaal 2/2/2012

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie Windpark Oostermoer.

Volgens mij zijn de volgende punten/criteria van belang bij de MER:

Waardedalingen woningen door plaatsing windmolens

Slagschaduw

Voortzettende krimp van het dorp

Uchtverontreiniging

Geluidshinder

Slagschaduw

Flora en Fauna lopen herten, uilen, trekvogels ganzen

Landschapsvervuiling: veenkolonien

Toerisme: van turf naar toervaart

Weggegooid geld, windmolens leveren in verhouding te weinig energie, en na afschrijving zijn de

kosten van de sloop in verhouding krom wat betreft opbrengst.

Vertouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Vriendelijke groet,

0025

Page 63: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Bareveld. 1 februari 2012

0026

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer En de Drentse Monden

LS.

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

1. de landschappelijk inpassing, met name in het deelgebied Greveling

a. in relatie tot beschermd dorpsgezicht A'kanaal I E'kanaal b. in relatie tot het Hunzegebied c. horizonvervuiling: hoogte windturbines in verhouding tot omgeving

2. lichtverontreiniging

3. slagschaduw

4. gezondsheidsrisico's a. effecten geluidshinder (bv. Slapeloosheid)

5. waardedaling van de w oningen

6. afname toerisme

7. tlora en fauna

8. kapitaalvernietiging van reeds gemaakte investeringen

a. op het vlak van toerisme, bv. Van Turfvaart naar Toervaart

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

)

Page 64: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

8areveld, 1 februari 2012

0027

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voorde MER van Windpark Oostermoer En de Drentse Monden

LS.

Met deze brieF geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

1. de landschappelijk inpassing. met name in het deelgebied Greveling

2. zo min mogelijk (geluids)hinder

3. Lichtverontreiniging

4. Slagschaduw

5. gezondsheidsrisico's

6. waardedaling van de woningen

7, afname toerisme

8. flora en fauna

9. voortzettende krimp

10. verdubbeling N 33

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

, ,

Page 65: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0028

O'F[6' __

Inspraakformulier windpark De Drentse Monden Concept Notitie Reikwijdte en Detail •

Uw gegevens:

Naam:

Straal + huisnummer: .. '

Postcode + Woonplaats:

TelefoonnummE

E-mailadres: ....

,,�/mevrouw

U spreekt in als: Cla>-uu.l.MAj op eerde..- .Y-.jecL,,�J.e z..:e',�?"-

• Particulier

_

0 Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: .............. - - - -. . . . . . -- . . -- -- .... t;.: l ",l:.e.-f"\u.l..""\:'o�a.n..i- 0 .... d�r z.c.e'-. \Ja." rw....Q.�.:H- .. i"l � l e.c _0" \:. o.,st. 5 Cl \ .. ,<)0 \" ..

i.eef t \...et: ""�,,át'-'-r.l..� ... "';'\" d.. .. oo� "-CU' je\:oo.,.j.. ah �e-.>d-3 ,,""

je\...:..:.dI e� l:r .:ll':n,\ ' \�� �è(, e�1: kJ., <>lu e' >'c.>Orbc>aJ "'Ie\.......::.d ook de �u..\' �o .... cu...:.ce �r�WL'1'\3,!f"\ l� ","OOo'\:'Q.c:aJ" uool cl e. N-..en.s, ,....., d.o.r \,.),...)el e�fe.c..\:"u:�-f Ln Je2o,d.l...eACd5.:c.\.';&d..e.

. ' _ .JJe SjM.�\:"""-"'" -z.,-\� ' Ita.<\:''-<\Cld,\:,." "'- . '\.'-' ve>J..JJAU\3. fe< �cCU'J.. . \0"3 � ("c::.�\e."""-'=!J\ I S"(��S�"'"l:;:)oç�cçsel\ . t\O.c..""-t-err r es; fo...t'\l..èL,. o..D..f'ual.le..,... I

��I"I.....,.,:}�dr..tS .... \:-Qol' .... \. ... c;.� .... .. ' ...... \:"�c� e . ei.. ,\ç\: Q" ulv....c.ht J edf� LLl.. t o,,-d e.- ��\.c:.. LXl..... àe. D..'Jv..s 1,.J..ru: uer-S\."i.."'=.e •. : \: ��o"' \' '''':J�'' 'al-&I...c. d� ... (\t\�f\'5"e" c\... •. : e. � ..... de��1.::.,. � ..... e" -...IQ..", \.....f";) , .. : .... c:l. ,.."".d.Lp,, ..s ,""'e�("" La.Ç�(0a.ke.:. v,e \, b e" ",'" eh' o..\,."x .. -, :E, ou C?:"\ �\.--Q.C1J.-á.e \,.�'" �D� Nl..a..kL.e.. (s ....::X::O� """"S uo\J. oe .... J. e 0,"-- \:-e-Je.,.. p\��'-�J 0<1" ",-,,�à. ",,d"'" s o� '-"""do te z.\"

�k J�e� d� �o�eu.r �-. � ... J..e.-e. o...�r �ol;;-l·�l.Je û�.ç_�,... l>"--" et",,,, J' e. of o.L>,",\'l...,�..") � te "'olc "".d.L e.u.. '.) , ,'"" c}.el,:,},;. ?j" .

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • . • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • I •• , • I i , I ; ; ; ; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

U kunt uw inspraakreactie ook uiter1ijk 4 augustus 2011 per post sturen naar:

R"r��j FnprniAnrniANAn InRn�::.knlJnt windnark De Drentse Monden. Postbus 223.2250 AE

Page 66: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0029

Bureau Energieprojecten InspraakpunI Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten 0, FFR ZOll

Eexterveen 01-02·2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark OoSlermoer en de Drentse Monden.

Geachte Dames en Heren,

Mei deze brief geef ik mijn zienswij7..e op de startnOlitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

I. flora en fauna; hel Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geinvesleerd in natuurontwikkeling kerkuilen project. herintroductie van de bever, vele wandelpaden Wat zijn de gevolgen van rulke hoge windturbines op de vogeltrek. Wat zijn de gevolgen van windturbines op hel voortplantingsgedrag van bovengenoemde dieren. Ik vraag u de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken

2. geluidshinder; met name de risico's van laagfrequent geluid. Wat is de invloed van met name het laagfrequente geluid op de gezondheid en hel welzijn van mens en dier. Ik vraag u de effecten van laagfrequent geluid te onderzoeken

3. lichtveronlreiniging 4. slagschaduw 5. gezondheidsrisico's 6. de landschappelijke inpassing,mct name in hel deelgebied Greveling; zo dicht op hel Hunzedal en het

Drentse Aa gebied doet de grootschalige,maar ook nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet. Anncrveensche-en eextervecnschekanaal zijn aangewezen als beschermd dorpsgezicht

7. kapitaalvernietiging van toeristische infrastructuur 8. afname van toerisme 9. sociale ontwrichting IO.waardedaling van de woningen 11. voortzettend krimp

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Met vriendelijke groet.

Page 67: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen 01-02-2012

0030

04 FFB Wll

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostennoer en de Drentse Monden.

LS.

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

I. slagschaduw 2. gezondheidsrisico's 3. voorzcltende krimp 4. de landschappelijke inpassing,mct name in hel deelgebied Greveling 5. flora en fauna 6. geluidshinder 7. lichtverontreiniging 8. waardedaling van de woningen 9. afname van toerisme IO.kapitaalvemietiging van toeristische infrastructuur

Ik vemouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Met vriendelijke groel,

Page 68: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze! inspraaknotitie

WINDPARK OOSTERMOER--DRENTSE MONDEN

inzender;

datum; 03-02-2012

Draagvlak Het enige doel welk de Raedhuysgroep beoogd is het vergroten van het eigen financieel vermogen, op welke manier dan ook, het gaat hier niet werkelijk om groene energie. het gaat om de grote pot met subsidiegelden !

er wordt in deze drang dan ook geen mogelijkheid geschuwd, als eerste zijn hier de boeren "bewerkt

.. hen zijn grote bedragen in het

vooruitzicht gesteld voor hun medewerking, onwillenden zijn onder druk gezet. Besluiten van de gemeente Borger Odoorn ( onze democratisch gekozen volksvertegenwoordiging) aangaande het niet plaatsen van windmolens en het behoud van het zo waardevolle landschap worden hier door 0,2 procent van de inwoners terzijde geschoven voor persoonlijk gewin Ook de enquête waartoe Raedhuys opdracht heeft gegeven om een draagvlak te creeren onder de inwoners van Drenthe was een grote farce. de vragen waren

suggestief en met de uitslagen is gemanipuleerd, er zit een groot verschil of je iemand vraagt of die tegen windenergie is,of dat je vraagt of hij een windmolen van 150 meter hoog in zijn achtertuin wenst Het lijkt raadzaam om een nieuwe enquête te houden, maar dan door een onafhankelijke partij onder de bewoners van het onderhavige gebied inclusief de plaatsen Stadskanaal, Musselkanaal en Weerdingen.

Economische invloed Binnen het gebied zullen slechts 60 (nu al niet in de hedelstand verkerende) agrariers persoonlijk financieel voordeel uit het project genieten welk niet uit zal vloeien naar de gemeenschap, het project levert door zijn specialisatie geen werkgelegenheid op voor dit gebied. Ernstige negatieve invloeden zijn er echter wel voor de gemeenschap, zoals; Winkelsluitingen ,als gevolg teruglopen van bet bewonersaantal Sterk dalende huizenprijzen , (hetgeen nu al reeds door de vooraankondiging plaatsvindt) Grote afname van toerisme doordat het bijzondere open karakter van hel gebied met zijn "hoge luchten''volkomen vermoord wordt Verminderde vestigingskansen voor jonge ondernemers, in een "leegloop"gebied dat geteisterd wordt door overlast is niet het ideale klimaat voor bedrijven, ergo, lagere werkgelegenheid, leegstaande industrieterreinen. Onderzoek of het schijnbare gewin geen grote economische strop is

0031

Page 69: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Crisisbeleid Windmolens leveren alleen energie als er wind is, deze wind kan in een zeer korte periode in kracht toenemen of geheel wegvallen, om deze reden moet er altijd een energiecentrale paraat staan, helaas kunnen deze centrales niet in zo'n korte tijdsspanne als dat de wind kan wegvallen wisselen in capaciteit , om deze reden bouwen we nu ( met dikke investeringspremies) kolencentrales die straks iedere dag en AL TIJD hun capaciteit leveren en hun overschotten tegen te lage prijzen op de markt dumpen, het is niet voor niets dat men leveringscontracten kan afsluiten tegen een gelijke prijs met een looptijd van tien jaar! Onderzoek of alleen schonere centrales geen veel betere oplossing zijn !

Sociale invloeden Tussen voor (de a-graaiers )en tegenstanders (burgers en slimme boeren) ontstaan grote verschillen in belangen, waardoor beiden sociaal gezien van elkaar vervreemden, hechte woongemeenschappen vallen zo uiteen en er ontstaat haat en nijd, gezien de historie mag gevreesd worden dat dit niet enkel geuit zal worden door het niet meer het opsteken van de hand. Onderzoek de sociale invloeden

Volksgezondheid

Fauna

Niet alleen uit vele recente buitenlandse ervaringen en onderzoeken, maar ook uit Nederlands onderzoek ( Rijksuniversiteit Groningen, blijkt dat de geluidsbelastingen niet alleen vaak de normen overschnJClen, maar ook dat door hun continuïteit ernstige psychische en fysieke schade ontstaat, de tot nu toe nog niet voldoende onderzoçhte laagfrequent-trillingen hebben hier grote invloed op . uitgebreid onderzoek hiervan op mens maar ook zeker ook op dier is noodzakelijk.

Het ruime gebied doorsneden met vaarten en door oude hoge bomen omzoomde wegen bied verblijf aan velen, van steenmarter, vos, hermelijn en van kerkuil tot de vele, vele soorten veld en weidevogels, ook trekvogels en wintergasten uit noordelijk en oostelijke streken foerageren gedurende de winterperiode veelvuldig in de veenkoloniale gebieden. Als de trillingen en vibraties al niet al het leven verstoren, moet gevreesd worden dat de obstakels en de malende wieken een slachting aan zullen richten deze gebieden zijn ecologisch van zo'n belang, dat groot onderzoek naar de invloeden hiervan gerechtvaardig en noodzakelijk zijn.

0031

Page 70: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

onroerend goed Reeds nu werpen de plannen hun schaduw vooruit, sterke waardedaling en een volkomen stagnerende markt, waren onze huizen altijd in trek voor de rustzoeker uit het wilde westen, het lijkt nu wel onverkoopbaar. voor sommigen is de waardedaling ten opzichte van de hypothecaire last moordend, hier moet wat aan gedaan worden. te denken valt aan een ruimhartige compensatieregeling, maar ook uitkopen zou tot de mogelijkheden moeten behoren indien men hier niet meer wenst te wonen of als vertrek noodzakelijk is door ervaren hinder of overlast Dit soort van projecten mag geen slachtoffers of gedupeerden kennen !

Resumerend

Er moet nog veel onderzoek plaatsvinden over het belang van, en de belangen in dit project, de burger zal er lang in alle opzichten schade van ondervinden. Zeker de niet aflatende stroom van kritische gegevens die vanuit het buitenland, waar men aanzienlijk meer ervaring heeft met deze vorm van energieopwekking moeten ons wakker schudden en met grotere energie op het onderzoek naar andere bronnen leiden, economische belangen zijn in deze altijd de slechtste, ergo, DOE ONDERZOEK!

Hoogachtend

0031

Page 71: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Gasselternijveenschemond,3 februari 2012,

Geachte heer/mevrouw,

Als inwoner van het gebied waarin het windpark Oostermoer gepland is, wil ik mijn zorg uitspreken. Naast alle redenen die in de volgende ronde zienswijzen aan bod zullen komen, wil ik voor nu graag aangeven dat ik mij zorgen maak over de invloed die de

komst van een dergelijk grootschalig windmolen park zal hebben op de vogelstand in dit gebied. De jaarlijkse trek van de grauwe ganzen loopt precies door dit gebied. Windturbines met een tiphoogte van om en -nabij de 200 meter en wieken van 75 meter die gestaag de lucht doorklieven zijn een aanslag op een koppel ganzen die, met hun ingebakken tomtom niet een ommetje maken omdat er opeens een windpark op hun route is verschenen.

Bovendien is er in deze gemeente een project dat het stroomgebied van de Hunze weer naar haar oorspronkelijke kronkelende loop wil terugbrengen. Dit alles om de natuur zoveel mogelijk kansen tot ontwikkeling te geven. Hoe is het mogelijk om een natuurgebied te creëren vlak naast een grootschalig windmolen park? En als windpark Oostermoer in samenhang met windpark De Drentse Monden wordt gezien, wat in planologisch opzicht inderdaad logisch ÎS, spreken we niet meer over twee grote projecten, maar over één megalomaan project. De invloed op de vogelstand zal enorm zijn. Niet alleen vanwege de slagkracht van de wieken, maar ook door de knipperende lichtjes. Drenthe staat ondermeer bekend om haar duisternis. Die duisternis is van belang voor de rilst van het wild (en trouwens ook van die van de mens). Het is bekend dat vogels broeden În gebieden waar het nog echt donker en rustig is. De komst van de windparken zal hier wellicht grote schade aan toebrengen.

Graag zou ik dit nader onderzocht hebben.

Hoogachtend,

0032

Page 72: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

06 FFR 1011

Betreft: zienswijze op de conceptnotitie reikwijdte en detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Annerveenschekanaal, 5 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

Graag maak ik u deelgenoot van mijn zienswijze met betrekking tot Windparken Oostermoer en de Drentse Monden.

Ik wil vooropstellen dat er voor gekozen is beide windparken als een geheel te behandelen, terwijl daartoe geen enkele aanleiding is. Het veenkoloniaal gebied is divers en de bezwaren tegen het plaatsen van windturbines zijn ongetwijfeld niet overal dezelfde. Mijn zienswijze richt zich tegen het deel van het plan, dat Windpark Oostermoer is gaan heten en dan met name het deelgebied 'Greveling'l.

Verder hecht ik eraan op te merken dat een zeer kJeine groep boeren door de torenhoge subsidies (die kunnen oplopen tot een modaal inkomen per jaar) in hoge mate gaat profiteren van de windturbines in Windpark Oostennoer, zulks ten koste van een grote groep inwoners van het gebied (veelal wonen de initiatiefnemers niet eens in het deelgebied Greveling) die te kampen krijgen met grote negatieve (financiële) gevolgen van de plaatsing van windturbines. Deze boeren hebben geen enkel ander belang bij het plaatsen van de windmolens dan een financieel belang; de duurzaamheid van het opwekken van energie - waarvan in mijn optiek overigens niet eens sprake is bij windenergie; zie hierna - interesseert hen helemaal niets.

1. Effectiviteit van wjndeoemie

In het algemeen plaats ik vraagtekens bij de effectiviteit van het opwekken van windenergie. Het is geen echt alternatief voor fossiele energievormen en levert nauwelijks enige reductie in C02 uitstoot. Het aandeel van deze vorm van

energiewinning in het totale energieverbruik is ook buitengewoon gering; het zet echt geen zoden aan de dijk en kan de fossiele energiewinning nooit ook maar enigszins vervangen. Moet voor een zo geringe effectiviteit het leefgenot van een grote groep mensen en het natuurlijk en cultuurhistorisch belang van dit mooie gebied verkwanseld worden?

Dat windenergie geen effectieve vorm van energiewinning oplevert. blijkt overigens al wel uit het feit dat de opwekking enkel met forse overheidssubsidies tot stand komt. Ik wijs in dit verband op een artikel uit de Volkskrant van 2 november 2010, waarin de energiewoordvoerder van de VVD erkent dat windenergie 'niet uit kan' en pleit voor het zoeken naar alternatieven.

1 Voor zover de zienswijze alleen tegen het plan als geheel ingebracht kan worden, dient deze zienswijze uiteraard

opgevat te worden als ingebracht tegen het geheel.

0033

Page 73: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Die alternatieven zijn ook goed denkbaar. Er zijn in de eerste plaats minder belastende vormen van het opwekken van windenergie denkbaar. Ook deze zijn niet kosteneffectief, maar gezien de geringere belasting voor de omgeving mogelijk wel meer efficiënt. Verder zijn er natuurlijk alternatieven voor windenergie denkbaar, die veel beter renderen. Een overzicht daarvan vindt u op www.energieraadnl. Ik volsta met een korte opsomming: zonne-energie, aardwarmte, waterkracht of biobrandstof.

Overigens: het deelgebied Greveling is een van de meer windarme gebieden van Nederland; de plaatsing van windturbines alhier zou getuigen van een gebrekkig inzicht in die omstandigheid.

Ik verzoek u nadrukkelijk de geringe effectiviteit van windenergie, bestaande minder belastende vormen van het opwekken van windenergie en bestaande alternatieve vormen van duurzaam opwekken van energie in uwafwegingeD te betrekkea.1k verwijs u daarbij ook nog naar de noties van het NationaallCritisdl PIatfOnn WiJlClenereiep te raadplegen op www.nkpw.n1 en ook deze mee te wegen in uw advies. De vertaling van deze noties voor de gemeente Aa e Hunze is te raadplegen via www.tegenwindhunzedal.n1 en ook die vertaling dient onderdeel te zijn van uw afwegingen.

Al deze noties maken duidelijk dat er geen sprake kan zijn van plaatsing van winturbines in het deelgebied Greveling.

2. AaDtastin& vaD de woooomleYÏPI

Dat windmolens de woonomgeving aantasten staat buiten kijf. Niet voor niets deed voormalig minister Cramer van VROM de uitspraak: Windmolens zijn zeker in de achtertuin niet gewenst.' De mogelijke plaatsing in het deelgebied Greveling is nadrukkelijk wel in de achtertuin van vele bewoners van omliggende dorpen en dus ook in de mijne.

Het deelgebied Greveling kenmerkt zich door een rustgevende uitstraling. Met name 's nachts is het hier nog echt stil. Uit een wetenschappelijk onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat de geluidseffecten van windturbines veel groter zijn dan eerder was aangenomen. Het geluid is harder en tot vele kilometers hoorbaar.

Ook is het in het deelgebied Greveling 's nachts nog echt donker. De noodzakelijke verlichting op de windturbines doet aan die duisternis grote afbreuk en het licht zal ook vanaf grote afstand zichtbaar zijn.

Het deelgebied Greveling is ook leeg. Er is sprake van grote zichdijnen, die nergens door enige vorm van hoogbouw worden belemmerd. Het plaatsten van windturbines doet ernstig afbreuk aan het landschap en die aantasting is in het deelgebied Greveling ook vanuit alle hoeken en vanaf grote afstand zichtbaar.

Het is ook heel goed mogelijk alternatieve locaties te vinden. waar geen of nauwelijks aantasting van de woonomgeving plaatsvindt, eenvoudigweg omdat er vrijwel �

woningen staan. Ik wijs bij wijze van voorbeeld op de omgeving van DelfZijl en Farmsum

0033

Page 74: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

in Groningen. Een sterk industrieel gebied, waar reeds vele windturbines staan, maar nog een overvloed aan ruimte voor meer is. Ik verzoek u dan ook in uw advies mee te wegen dat er alternatieve locaties denkbaar en wenselijk zijn. Ook verzoek ik u daarin mee te nemen dat het onjuist en onwenselijk is om de op te wekken windenergie per provincie te bepalen. Er dient te worden gekeken naar de gewenste op te wekken energie voor het hele land en vervolgens moet gekeken worden naar de beste (lees: meest efficiënte) locaties om dat te bewerkstelligen.

Daarin moet ook meegewogen worden dat er gezondheidsrisico's zijn, veroorzaakt door voortdurende geluidsoverlast en slagschaduw, wanneer de windturbines dicht op woningen worden geplaatst.

De afweging kan mijns inziens niet anders dan in het nadeel van de plaatsing van windturbines uitvallen.

3. Waardedalioe wonjna:

De gemiddelde waardedaling van woningen als gevolg van het plaatsen van windturbines in de directe omgeving is 22%. Dit heeft: duidelijke negatieve financiële gevolgen voor alle omwonenden en niet alleen in geval van verkoop van de woning. Immers: door de daling van de woningen is er sprake van hypotheken die de (nieuwe, gedaalde) executiewaarde van de woningen zodanig te boven gaan, dat de rentelasten sterk zullen stijgen.

Deze lasten worden geheel gedragen door de omwonenden, zonder dat daar enig profijt tegenover staat. Sterker nog, het huis staat ineens ook nog eens in een lelijke omgeving en het woonplezier is daardoor sterk gedaald.

Ik verzoek u in uw advies mee te wegen dat er sprake is van grote financiële schade. Gegeven de ineffectiviteit van het opwekken van windenergie, kan de �winst' van het plaatsen van windturbines op geen enkele manier opwegen tegen de financiële schade voor omwonenden en dient derhalve van de plaatsing afgezien te worden.

4. Overhejdsvisjes op bet eebjed

Er is sprake van een groot aantal overheidsvisies op het veenkoloniaal gebied. Deze visie getuigen van de wil het gebied te ontwikkelen en leggen de nadruk op de cultuurhistorische, natuurlijke en culturele waarde van het gebied. Ook wordt gewezen op de mogelijkheden voor recreatie en toerisme.

Ik wijs u op de volgende visies en verzoek u met deze visies rekening te houden bij uw afwegingen:

a. het Provinciaal Ontwikkelingsplan van de Provincie Groningen (POP 11), waarin de woon- en werkfunctie van de Veenkoloniën, geënt op de cultuurhistorische structuur wordt benadrukt;

b. de agenda van de Veenkoloniën, waarin cultuurhistorisch toerisme een speerpunt is. Het project richt zich op �parels, het culturele erfgoed: de unieke

0033

Page 75: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

monumentale panden, de historische kades en sluizen en de geschiedenis van het veen';

c. de cultuumota gemeente Aa en Hunze, dat zich richt op innovatie op het snijvlak van cultuur, natuur en recreatie en toerisme.

Dit zijn niet de enige visies die een rol moeten spelen bij de afweging. Een volledig overzicht treft u aan op www.groenesterveenkolonien.n1. Ik verzoek u al deze visies in uw advies mee te wegen.

In het bijzonder wil ik nog aandacht besteden aan de aanwijzing van Annerveenschekanaal tot beschermd dorpsgezicht Annerveenschekanaal is sinds 12

september 2009 beschermd dorpsgezicht Het dorp grenst direct aan het deelgebied Greveling van Windpark Oostermoer. In de aanwijzing door de Ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu is het volgende opgenomen:

'Annerveenschekanaal is een van de laatste veenkoloniaIe dorpen met een open kanaal. In combinatie met de gaafheid van de hoofdstructuur en het grootste deel van de lintbebouwing is hier sprake van een inmiddels zeldzaam geworden nederzettingsvorm.'

En:

'Annerveenschekanaal is een vrij compleet bewaard gebleven veenkoloniale nederzetting, een van de laatste veenkoloniale dorpen met een gave kanaalstructuur. Het dorp is exemplarisch voor en goed herkenbaar als een veenkoloniale ontwikkeling en als zodanig van groot cultuur- en sociaalhistorisch en stedenbouwkundig belang.'

Daarnaast heeft het Veenkoloniaal gebied als zodanig een belangrijke historische waarde. Daannee is onlosmakelijk verbonden de aanblik van leegte die het gebied kenmerkt. Nergens is sprake van enige 'hoogbouw. Plaatsing van windturbines past daarin uiteraard niet; het doet afbreuk aan het karakter van het veenkoloniaal landschap.

Ik verzoek u nadrukkelijk hetgeen in de toelichting bij de aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht van Annerveenschekanaal is vermeld met betrekking tot het dorp en het omliggende cultuurlandschap in uw afwegingen te betrekken.

De vastliggende overheidsvisies op het gebied, waar Greveling deel van uit maakt, zijn zodanig in strijd met de mogelijke plaatsing van windturbines, dat van die plaatsing afgezien moet worden.

5. NatuurlÜke Waarde van het e:ebied

Het deelgebied Greveling grenst aan het Hunzedal, een gebied gevormd door een krachtenspel van wind, water en ijs. Het Hunzedal en het omringende landschap zijn oeroud en ongerept Er is enige tijd sprake geweest van aantasting van dit gebied door met name landbouw, maar inmiddels wordt op vele plaatsen het oude cultuurlandschap opnieuw ingericht, bijvoorbeeld door de Hunze langs oude oevers te laten meanderen.

0033

Page 76: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Maar er zijn meer initiatieven gaande, die het belang van de natuur in het gebied op de voorgrond stellen (zie: www.drentslandschap.n1).De initiatieven richten zich zowel op de flora als fauna en hebben ook succes.

Ik verzoek u nadrukkelijk de initiatieven, zoals te raadplegen op de website van het Drentse Landschap in uw afwegingen te betrekken. Plaatsing van windturbines staat haaks op de genoemde initiatieven en doet ook afbreuk aan de effecten ervan. Er moet dan ook van plaatsing afgezien worden.

Conclusie

Uw advies dient een afweging van belangen te zijn. Tegenover het belang van de plaatsing van windturbines staan diverse andere belangen: de aantasting van de leefomgeving, financiële schade voor omwonenden, gezondheidsrisico"s" aantasting van

het cultuurhistorisch belang van het landschap en aantasting van natuurwaarden. Nu de effectiviteit van het opwekken van windenergie buitengewoon gering is en nauwelijks enige bijdrage levert aan het in de toekomst duurzaam opwekken van energie, terwijl de overige belangen wel een groot gewicht in de schaal werpen, kan het advies niet anders luiden dan:

'In het deelgebied Greveling worden geen windturbines geplaatst'.

Ik verzoek u:

de ontvangst van deze zienswijze schriftelijk aan mij te bevestige_p; mij actief te informeren over uw uiteindelijke advies; mij op de hoogte te stellen en houden over de mogelijke rechtsmiddelen tegen een eventuele aanwijzing van dit gebied voor plaatsing van windturbines, alsmede de daarvoor geldende termijnen.

Hoogachtend,

0033

Page 77: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oosterrnoer en windpark De Drentse Monden Postbus 22J

2250 AE Voorschoten

Gasselternijveenschemond,3 februari 2012,

Geachte heer/mevrouw,

Als inwoner van het gebied waarin het windparkOostermoer gepland is, wiJ ik mijn zorg uitspreken. Naast alle redenen d ie in de volgende ronde zienswiizen aan bod zullen komen, wil ik voor nu graag aangeven dat ik mij zorgen maak over de invloed die de komst van een dergelijk grootschalig windmolen park zal hebben op de wildstand in dit

gebied.

Met de komst van het boeren bos is de wildstand in dit gebied gelukkig enorm toegenomen. Er lopen reeën, hazen en konijnen, en zelfs vossen, en er broeden (ook In

schuren en achter gevels) uilen en vleermuizen. Van die laatsten is bekend dat ze zich oriënteren met een soort ingebouwd radarsysteem. en ook is bekend dat dat verstoord kan raken door de invloed van windmolens,

Graag zou ik dit nader onderzocht hebben.

Hoogachtend

0034

Page 78: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energîeprotecten Inspraakpunt WioopaAI: Oostennoer en Windpark de D,er1l3e Monden Postbus 223 2250 AE VoofSChoten

Geachte onderzoeker.

Anne�naal. 3 tebruaJi 2012

U gaal een M EA-ooderzoek uitvoeren in de DrefCse VeenkoOnën, omdat een aarcaJ tloeft:n daar het onzalige idee heett opgevat om windmolens Ie willen plaatsen. Her doel dal zij daarmee leggen Ie bereiken is dLU2atne eneryie�. � zeggen zij dal de � van het gebied ZOIIed mogefijk behouSen (Mefeo blijven. Duurz.ame energie: opweöen Idinfid nobel. maar een boer is een boer en doet niets Z'Of'der dat hii daar goed wor betaald krilgt En dal Îs in dil ge'llal niet anders. Met ZOIîi"Ie energie en biowegi:sDog is cd; � aegE op &e � maar hier WOIdI minder

subsidie voor � en dus kiES de boef> anders

Oe kosr*_ '"Iele I van hel gebied hebben ge1ei(110( het bes:lell81 van het dofp � Weidsheid en operltR!id. sMe en dor*er ziPlook kelilkhaMeihJil van het QIfItliIed_ Deze k� zi;l niet, ook niet een 1:Jeeije, Ie verenigen met het pIaaJsen van � laJdsc:twIA ij' e .-mf»cated is dma .. e:: een 01*""'9 !nlnetl1 GeUl:kig WDJdI de (OW, ........ grwaagd mee te � Olef weIre � het heetI als et widl,"*'*s tAL' ,. won:sen in de 'l/eeJw.oDËlL 111: ZBJ bewust"- et ......... .sgrge .... .ordfst. � enetgie 0;;= I keo kan

laua., ot* op ardef8 n'lalletetl dan door .. Idrr ..... ., en op bI!!IIft pIeIdta1 dan ... het qebied waar ik '*'00I'I.

Beschermd dofJwlrploH Hoewel de MER voor het gebied Oostermoer I CJn!r"e;e MInJm wrord�,. er lederlefl om de cJledelwn de wnJDarken apart te beDer\ omdaf. de V� lliet owaaI. tddAie * Een deel van de V� is

... 12 .... lEmbss 2IDJ., buiJ'Mttnd dorP8llftJk::hl Hef WOOId zegt het al, het gaal om het 'gezicht'. Met een wind",,*" op de oaJ"YI'OG WOIdI dal gezEtC van een -, •• Iiddei$ zekttaam � rebzea»\fS'OTTJ' aangetast. Ik \IerZPIet u dil: geJJe """" Ie � in het Ol "'ZOek.

Het tMbdeand Ib'� WDJdI besa:heol,d met beIIttiW ..... bimen bepaah1e lijnen. maat het oog kijkl MtfOerdan die lIiinen- Ik � ude b 5 q van twee nl.· I ie> Oder .... ClalaIen Wetatsdq> en van V�.�O'dtI.�entOf ubeheercmditdel!t\la.deV�lebesctlemK!lIIe betretl:ken in het OIideizoek

C Roald en ZBkIZBamheld Oe meeste� nedef2ettWw]en in het D� \ee.igiebied hetJben� van hun kataJc:teris:ltetre eigenschappen WfIonn � veReert in reIaIid�SIaaL UeI: name de �. het kanaal met de ci,QAsJWeDk weftren en de (8IIIU�U lIDI) wiJ;en. is QOed tte.aad Qd:ltlllllll JU.M!J\IIees� is een van de laatste � fbpen met een open kanaal In 00ITt.Iinatie met de oaalrled van de � en het � dieet wande � is hier SJIn*e van een •• 'idde'b zeldzaam geworden nErI.1eaettil9JWtm. (Tekst ui: de tueià611Q op de aatrwijzîtjQ door de .,.Ge-=- van� n.tut..en Wtsa..,., en van V�. R� � en M� van /4".,. = &:I'� lot besdletTT1d Wrpsgezichl.)

Hoe �de inzet van nliddele'l (van geIi,ee .. , �, Rjlen �omde V� en ... het bijzonder de besdEt',. � tuetislsd't en� Ie .. Uliilt::a. zich 101 hel ph �.wan windmolens? Ik \<efZOetI; u het leflietdoen van deze � Ie bt!tre«ken in de � van de � van de wind�. Rond Annerveenschetall is het 's naàCS nog � en rrUsSi. het efJecI dal een wildlllOlt!t1 zal hetJben op dil: gebied is dus vele malen g,aer dan op een gebeid dal niet �',erkl wurdl dool deze .aalden. Zijn er altemaöeve pIeöen waar het � tmsan ,... geUd en lichI nWeder groot zal zijn na pIaatW1g van�?

Belasting van het geb6ed De MER R::hI ZÜi op het gebeid () " .... /0I"I!r'eiIe MI:niI!n, nmarhet gebied wa<R'I ""''''115 WOtden al � Q"t' bi is�. Groningen en 0i.II!iaata hetJben ook,.,.-.en al die al�. Ik verzoek u deze druk op het qebied te � in de huidige MER. Naast plannen voor wind� is et' een pian om de N33le -..erbreden. Ik verzoek u ook deze dr\* mee te nemen in

het onderzoek.

Het gebied wonl ook lfuliÁ!iel belast. De � van de IIIIII.:MÎl900 daal. Ik � u de kosten hieMm ( ... __ wa. moeten g&:IJi' .... az d worden voordele dbdaiI� -20 kit 30% van de woningwaarde) mee Ie nemen in uw ondetzoek of het � van � in dit gebied � is en wal hel eftect van deze koetsen is op de kostenefledMtH van _idt,dens ten � van andere wnnen van cp" Ih-,van � energie.

Pagina 1 \lan 2

0035

Page 79: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Alternatieven voor windenergie Ik verzoek u alternatieven voor windeltergie te betrekken in uw onderzoek.

Welke alternatieven zijn er in de VeenkoIoniIn om dlUZ88lll energie op te wekken. anders dan door windmolens? Is het mogelijk door de inwoIleI'S te stimuleren energie te besparen en lJiivoorbeeld door ZOfiIte ertergie dwrzaam energie op te wekken een vergeliJdHlar fflSI4Mt te halen als met de windmolens. zonder de nadelige gevolgen? Hoeveel zou optimale inzet van andere vormen van duurzame energie, zoals ZOJ_te enelgie en biuverJ r eg,

opIe;,eren ten opzichte van de inzet van windmoIeIlS (rekeI*1g houdend met 20% tot 24% va1 de maximale opbrengst per windmolen). Uilgesplist per deelgebied van het gebied Oostermoer IDrenIse Monden en hoe verhoudt zich dal tot het belang Vlm behoud ".. Fe eta JI Iing? WlI1dmolens hebben een grote invloed op de lee'omgelling, omdaI ze ag _� zijn in heI"� zijn er

alernatieven die ninder nadeIg zijn voor de 1eeIomgeving?

Alternatieve plekken In Neder.lld Ik verzoek u de mogelijkheid van het pIaaIsen YM windmoIeIlS op andere locaties mee te nemen in uw OIMIerzoek.

In de VeenkoIoniIn waait hel: minder dM op andere plekken in Nederland. als er inbrel* gemaald wordt op de leefomgeving is hel: dm niet Iogiscta dal te doen in een omgeving wa.- het meer waal en de opbreIlgSt van een windmolen dus groter is? Zeker in het lichI van een ma� ....... 20% tal2ft. per ......... Ik weaoek

u de hoeveelheid wind hier ten opzichte van lDIere plekken in Nedat .... _te.- in ... iIIfeuwIL Nedertand wil meer duurzame enetgie .. e Irleen. is het niet Iogisd& om te kiezen voor een duurzame energie die hel best DasI bi de 0II1G6UÏIIIJ. Dus daar ... hel wel .... en ... de ....,. ... de ...... weinig niet tot niet (extra) belasten worden windmoIeriS M I rtrt

Op een aanIaI plekken in Nededalid .... al wila""iS. 1JiiwoodJ e eld in hel Ïlllllàliegebied bii DeIIziJ, bRal ..... meer molens gepeaatst worden. zodat de norm die Nededalid wI halen niet ten koste hoeft te gaan van een nog onaangetast stuk Nederland? Er zijn windmolens zonder wieken. deze veroorzaken geen ......... .. a-tdus.M' I 7 ...... in minder weidse en ruime nabu, op plekken dus __ de naIWr al door belallling is _ij I I Deze - P De ..... getJl rtrt worden op plekken .... de energie verbruiIcI wonI en dal is niet in dl weidse, "*tie en open aidschap.

OVerIg Is het mogeIjk windmoIeIlS te plaatsen de minder 1eIiik' zijn, inmers de oude windmolen __ graM gemalen werd. vinden we alen plact1Iig. Deze SOOIt molen past ook bij het landschap. is daar op in te spelen? Het IJb :sa. van wilidlnolelis zal (bevolkings)krimp in het gebeid vasterken. Ik verzoek u hel: efted van de windf!lPlens op de � te betIeIcten in ... � Is windell8Igie ook kosteIi8IIe MI zonder de .. boe l8e1wden ...... die .. sII .. ...... ?

Is gezien de .... ..-. de ae_1SChap aindell8Igie echI kostenefIectief In de COl ...... C-e .eiktfiiIIe .. daIaiI. WiI� ()(] sle .... sPaaI een label met beoordeIingscaileiia per mlietNlspecL Het is voor .... Ol .... e. _geluidnietla 2 5 'wadandel:zodll en niet in .&11 e ........ mei de (eventuele) andere ontwtieIngei. in hel gebeid � _ä !lp .... iA GNiä.,.. _".? P .... Ik tel .. u eII

wel te doen. En zo ook voor de ..... . . 8 " __ L Het ondeImek beIDm niet op woorhand bepedd te WOiden.. 8ii de beIeIrenDI .-de ....... reRIJSI ..... ook de ...... van de ue:geuing betn*Iren te worden (waardedaling woning. � tenieüBen WIl iIIt e sll lÏIIpIiA iA aecn lIe en JJiii Ar wig.. aKlOlMJOrt).. want Juist dl iS

doorsIaggellellid voor de lIweging ol in dl geIJied aii*"'*'B! P ? T ................ heI co s ... van dIuzame energie. ol dal dl gebied op een..tere manier ... bijdragen aan de eisen die de overheid zich steil Ik werzoek u deze wnaeuá"-sle • te betieMa. in uw berekeningen. Het waterschap Hooze en Aa's en de ge B I I ...... v...-..n. ......... Aa en Hunze en �i:J.S;Qeneer hebben aIspraIren gemaald over de Ol" IJ ..... de GIuene SleI' WMcIe UeeM:I* lil L Ama'1 e ellSdllblaaI

en &A1eI veeschekanaaI maken 0I1de1deet ui van de GIoene SPer •• veuoek u de aIspraIren van cIt project te belleldren in uw ondeIzoek. ____ liet behoud van de 1UIÏIIIIII!Iik. 2 . .. de cuIPIuhistorie va1 de VeenkolonilR. lndeGlaeneSler.-deVeea ............. alBm .. ·e ....... de ___ _ ..... 1k

verzoek u deze alematieven te bette .... e .. in uw onderzoek.

De conclusie van uw ondeImek kan naar .... mening enkel zijn dal pIaaPsing van wilidmoIeIlS in het gebied waar ik

WOOI1 niet aan de orde kan zijn.

Ik verwacht dat u het onderzoek zorgvuldig zul uiIwoeren en mijl zierIS'" en de..-. mijl medelJeWOl_ van dit

prachtige onaallgelaste gebied daarin zul betieöer .. Ik veaoek u de ontvangst bvan ... zielIS"" schriftelijk te beve stigelL Ik .. zoek u nii op de boogie te baer ... en te houden van de nii ter hbesdl�hiIikäklrill· tg ... sbB1de recllIsi.iddelen om te voorkomen dat de ingediende pIamen dcogalig 'linden.

Vriendelijke groet,

Pagina 2 van 2

0035

Page 80: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 30 januari 2012

Geachte heer, mevrouw,

Middels deze brief geef ik mijn visie tegen het plaatsen van een windpark nabij

Annerveenschekanaal.

Door het plaatsen van een dergelijk windpark ontneemt u ons ruimtelijk uitzicht.

Ons huis zal in waarde dalen en bovendien hechten wij ons zeer aan de rust en de ruimte

die Annerveenschekanaal ons biedt. Tevens zal de natuur worden verstoord, denk aan de

koppels reeën en de roofvogels.

Met eventuele komst van deze enorme bouwwerken neemt u ons onze woongenot af.

Ook maken wij ons zorgen over de aanvliegroute van passagiersvliegtuigen met als bestemming Eelde Airport, de luchtballonvaart en het zweefvliegtuig verkeer. Het risico dat dit verkeer in aanraking kan komen met een windmolen van 200 meter

hoog is wel degelijk aanwezig, en dus ook gevaarlijk, het gaat hier immers om mensenlevens!!!!

In de nachtelijke uren zullen de molens geluidshinder veroorzaken, vooral het laag frequent geluid kan gevolgen hebben voor onze gezondheid.

Aangezien de plaatsing van dit windpark aan de zuidwest kant van onze woning gepland staat zullen wij overdag zeker overlast krijgen van slagschaduw.

Het gebied is een toeristisch gebied, waar jaren lang veel geld en arbeid in is gestoken,

weggegooid geld, als een dergelijk windpark gerealiseerd gaat worden. Tevens wil ik u er op wijzen dat Annerveenschekanoal is aangewezen tot beschermd

dorpsgezicht.

Getekend te Annerveenschekanaal d.d. 30 januari 2012

0036

Page 81: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E�mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 6 februari 2012 te Zuidlaren

Inspreker is van mening dat de hoge molens het landschap ernstig aantasten. Zelfs vanuit Gieten, een toeristische plaats, zullen de molens te zien zijn. Inspreker pleit voor plaatsing van de molens in een dunbevolkt gebied, waar omwonenden er geen last van hebben, zoals bijvoorbeeld in Eemshaven, langs de kust of langs de Afsluitdijk.

WindparK Oostermoer 6 februari 2012, Zuidlaren 5

0037

Page 82: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

I nspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 6 februari 2012 te Zuidlaren

Inspreker is niet tegen windenergie maar wil graag én én. Ze vindt het jammer dat er niet beter is gekeken naar de mogelijkheden van zonne-energie. Inspreker zou graag zien dat huis aan huis wordt geïnformeerd wat men vindt van zonnepanelen en of men bereid is om deze te plaatsen bij zijn of haar woning. In de gesprekken daarover kunnen mensen bewust gemaakt worden van de noodzaak om alternatieve energiebronnen als zonne-energie en biomassa te gaan genereren. Oit is beter dan 200 meter hoge windmolens te plaatsen in een omgeving waar ze niet passen. Drenthe is een provincie bij uitstek waar windmolens niet geplaatst moeten worden: ze passen niet in het gebied, wel langs de kustlijn of in de zee. Inspreker wil dat meer onderzoek wordt gedaan naar de mogelijkheden van zonne-energie.

Windpark Oostennoer 6 februari 2012, Zuidlaren

0038

2

Page 83: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 6 februari 2012 te Zuidlaren

Insprekers maken zich zorgen over: Milieu en de natuur (vogels, vleermuizen). Slagschaduw. Geluid. Waardevermindering van de woning. Woonplezier.

Insprekers geven aan dat de windmolens beter in een dunbevolkter of industriêler gebied zouden kunnen staan, zodat omwonenden er minder last van hebben. Ook zou er meer onderzoek plaats moeten vinden naar alternatieven, zoals zonne-energie. Deze vorm van energie belast de omgeving minder en kost hetzelfde of minder.

Windpark Oostermoer 6 februari 2012, Zuidlaren

0039

3

Page 84: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E·mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.S.m. met windpark De Drentse Monden

op 6 februari 2012 te Zuidlaren

Insprekers pleiten ervoor om meer onderzoek te doen naar zonne..energie. Dit zou geen afgesloten weg moeten zijn, maar het moet nog steeds een optie zijn om voor te kiezen. Inspreker merkt op dat er weinig bekend is over de voor· en nadelen. Als er nadelen zijn, dan zijn die lastig terug te draaien op het moment dat de molens er staan. Inspreker vraagt zich af wat de invloed op de natuur is. De normen (afstand tot de woning, geluid) zijn opgerekt; deze zouden weer verscherpt moeten worden. Inspreker woont in een omgeving waar erg veel (en erg hoge) molens gepland staan. Ze zouden op locaties moeten komen waar omwonenden er geen last van hebben, bijvoorbeeld langs de Afsluitdijk of in andere dunbevolkte gebieden.

Windpark OosteflT1Oef 6 februari 2012, Zuidlaren

0040

,

Page 85: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E·mail

Inspraak voornemen windpark. Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 6 februari 2012 Ie Zuidlaren

De resonantie van de windmolens moet volgens insprekers worden onderzocht. Omdat ze in een veengebied worden geplaatst, draagt de resonantie veel verder onder meer naar woningen en gemetselde boerderijen. De kalkspecie gaat loslaten in de voegen. Insprekers wonen in zo'n boerderij. Dit is het eerste veengebied waar dit Qaat voorkomen. Insprekers voeren een toeristische activitei' uit en vrezen dat toeristen zullen wegblijven als het windpark is aangelegd. Hele veenkoloniale gebied wordt toeristisch ontwikkeld, insprekers vrezen voor terugval van toerisme en vrezen van de regen in de drup te komen.

Windpark Oostermoer 6 februari 2012. Zuidlaren 6

0041

Page 86: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 6 februari 2012 te Zuidlaren

Inspreker en vindt het spijtig dat de informatiebijeenkomsten zo ver buiten het zoekgebied worden gehouden. De omgeving is een sociaal arm gebied waar niet iedereen beschikt over vervoer terwijl in de avond geen openbaar vervoer beschikbaar is. Oe PvdA ta at daarom bussen rijden.

Daarnaast is het een gemiste kans dat het niet mogelijk was om binnen op de locatie van de bijeenkomst een stand in te richten voor tegengeluiden. Hiermee suggereert het Rijk niet open te staan voor argumenten tegen windenergie. Daarmee wordt het tegenovergestelde bereikt van dat wat men wil. Het draagvlak zal op deze manier afnemen. Het lijkt erop dat draagvlak er niet toedoet, net zoals bij CO2 opslag .

WindparK Oostermoer 6 februari 2012, Zuidlaren

0042

Page 87: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

BL.L� Ev--":'J,eproi"-óe..... J V\� prao-l.<. '-<Ol v-cl pa.rI.<. Cbster-""""er �

'-'-"'''''c\p:>-rl-< be. b�� Movdev. fes\-6",-� 223

22 50 RE Vbor:;c.l--.=-\-e....

0043

Otvr� Ol Frll lOll

O'-0IU,-,,>erp , z::.e....� ___ �''',. op :s\-o<"+�"e. '.}oor de. NER v�

'-"", � �\.<. Oo.s+e.r�o er ev. D"- �",""e. H�",--,

LS,

\--\,,,-,,=.) S\v..�r -'u � �S ��5=--;Jk. 1Oev-. 3eJoo� ,v-- 'j2-3. 0-. .......;OO� bo \ç.e...r ,�t<2>'-\en., =..v..

\.......;.C<;û .,\..<: 5e.;.,......\.e).-- .....:.0-....- d<2- r.........s-t- � d..e.. uo.:f1S _

Rls 'he);- , ...... ,.-,�o po-rk Oos't-<:u-"'-"'Oer er ="'- I.<..o� do..� ,--,=-Ç;- d-oX ",-0.= ""'j'"" ""'��..5 ""deed op de.. \<2R..�<2-u' �3 U o.-v- d"- ç\,er-e- c\,<2. \N..<2f" ,--,=,�e--._

+-\�� \",,-.ço�3e....o-."";5 zeS --=s\-oord ,--,,,,,de- e...... d2. '-'o�S "Z...J\ev- '--""�e.v-\<.e.v..,

10,\1- v-. ,IA Oa. lo..f'P0\"\-� oov. c>�de.r--;eoe.L<.. c\ce..- lAo..o-r de.. VV--0je':Y'a- :f.h .. ';,d. .s"-clAc\er ? Ol.<.. 0"� WL\- 'oek...-.,.:(j""""'- eb:\- "­

r",-Es\"" 11--. 0",5> dorp 5e.."",-,,-dh=c-4 6Sfl.· \-te);- \� � V\A,.OO-' .b...........:...\-c:z.v....�\ed � """,",�e......... �c;:x......e....-..

V"'-<Aw� de. ru.& e...... de. �_� _

I e.v-..s.\o\-\e I..N\I ïU.. �� ó""-* o.<a. ,-",-,o.o.rc:le. uc....-. de.

'--Üo'�v::5� -zo..\ dc...\ev.. ev- 0.<2. uc..-'v-cop be..w..oe.:. '-Sld- L.:>ord\-

Page 88: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0043

"Jk ,-,en-ro�'-" Q.r =p dcd- � d<2.- p��'cev- '''' �3"

�::''-'''0=- 'b� '''' o,-,,,,, .. -, .. ;e;:I''':5 ��+.

Page 89: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostennoer en windpark Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Drouwenennond. 6 februari 2012

Betreft: zienswijze betreffende plaatsing windturbines

Voor wat betreft de reeds bekende zienswijzen ingediend door burgers. wetenschappers en instituten. wordt ons inziens slechts pro fonna rekening gehouden met het gerapporteerde. Alle genoemde invloeden op welk onderzocht terrein dan ook worden meer procedureel genoemd dan dat er werkelijk rekening wordt gehouden met wat er als resultaat van het onderzoek is gemeld.

Onderzoeken betreffende ultra laag geluid. welke onder het kopje "geluidsoverlast" zou kunnen worden weergegeven. wordt niet aangetroffen. terwijl men elders in de wereld onder Loek doet hoe men ultra laag geluid in kan zetten bij het handhaven van de openbare orde.

aar onze mening wordt er geen blijk van afv.reging gegeven voor de daadwerkelijke milieu effecten van het vervaardigen van de windturbines. Zoals: het effect op het milieu van de benodigde kubieke meters beton en het fabricageproces van dit beton. Het mag bekend worden verondersteld dat het maken van beton een hoge C02 uitstoot tot gevolg heeft. Hel eITect op het milieu voor het vervaardigen van de benodigde hoeveelheid staal. Ook de staalproductie is een C02 uitstoot rijk proces. I-Iel effect van alle andere benodigde materialen wordt niet weergegeven in de totale C02 belasting. De aanpassing van de gehele infrastructuur in het gebied van plaatsing, met alle C02 belasting hierdoor. Niets hierover is in de afweging waar te nemen.

De verwijdering van alle aangebrachte wijzigingen ten behoeve van de windturbines, lees het volledig terugbrengen in de oorspronkelijke staat, zal vergaande milieubelasting met zich meebrengen. Zeker wanneer bij een onverwacht wegvallen van politieke steun de windturbines niet meer zullen worden gebruikt. Deze gehele milieubelasting is niet terug te vinden in de bestaande onderzoeksrapportage. De verwijdering dient te worden meegepland bij het berekenen van hel voordeel dat men denkt te realiseren.

Het effect op het woongebied wordt slechts zakelijk besproken. zonder daadwerkelijk het effect op woongenot. rust, nachtelijke verstoring van de natuurlijke duisternis, effecten op roofdierengedrag, prooien. doodgevlogen vogels te kwalificeren cn te kwantificeren.

De met deze milieuaspecten verbonden effecten op het prijspeil van onroerende goederen en vruchtgebruik daarvan blijft nagenoeg buiten beschouwing.

0044

Page 90: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Er wordt volledig aan voorbij gegaan dat burgers, vertrokken elders uil ons land, die willen genieten van de natuurlijke omgeving mede verantwoordelijk zijn voor het tot stand komen van betere voorzieningen in de regio, ontwikkelen van milieubeschermende activiteiten en het onderhouden of herstellen van landschappelijke aspecten zullen wegblijven. zodat het gebied in kwaliteit in ieder gevaJ achteruit zal gaan.

Wij maken bezwaar tegen de te volgen procedure en plaatsing in zijn geheel van deze beoogde windmolenparken in onze leeromgeving. Wij zijn van mening dat de politieke doelstellingen en het financiële gewin van de niet nader te noemen betrokkenen prevaleren boven de daadwerkelijke milieuaspeclcn, C02 uitstoot vemlÎndering en niet opwegen tegen de last die eenzijdig gedragen

0044

Page 91: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Referentie: Uw contactpersoon: E-mail: Datum:

05-02-2012 Zwz01

Betreft: zienswijze op startnotitie MER windpark Oostermoer en samenhang windpark de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw I

Middels dit schrijven verzoek ik u om onderstaande punten te onderzoeken in het MER betreffende bovengenoemd windpark zodat deze punten bij dragen aan een goede besluitvorming.

• Geluidshinder; wat zijn de gevolgen voor omwonenden met betrekking tot de geluidoverlast van de windmolens (Lc.m. afstand molens tot de huizen en windrichting). Vooral onderstaande punten meenemen m.b.t. geluidshinder: - effecten op nachtrust (slaapverstoring) omwonenden (omgevingsgeluid 's nachts) - effecten laagfrequent geluid als gezondheidsrisico - is het geluid van windmolens hinderlijker dan weg- of vlieglawaai (en moeten de normen op dit gebied worden aangepast?)

• . Slagschaduw,;. wat zijn de gevolgen van slagschaduw t.O.V. de onze woning.

• Lichtschittering; wat zijn de gevolgen van lichtschittering als gevolg van reflectie van zonnestralen op de rotorbladen.

• Waardedaling van de woningen; wat zijn de gevolgen voor de waarde van de woningen door de plaatsing van de windmolens (financiële gevolgen)

• Leefbaarheid: wat zjjn de gevolgen voor de krimp in de regio van het plaatsen van de windmolens (wordt het gebied minder aantrekkelijk als vestigingsplaats)

• Sociale ontwrichting: verdeeldheid onder bevolking tussen voor- en tegenstanders, met name de afstand tussen de boeren die hier erg veel geld mee gaan verdienen tegenover de burgers die enorm veel schade en hinder hiervan ondervinden.

• Landschappelijke inpassing; wat zijn de gevolgen voor: - horizonvervuiling; de hoogte van de windmolens in verhouding met de omgeving en weidse landschap. - beschermde dorpsgezichten van Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal - nabijgelegen natuurgebied "het Hunzegebied" .

0045

Page 92: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Fauna; wat zijn de gevolgen van de windmolens voor de reeën die we dagelijks nu zien in dit gebied

• Gezondheidsrisico's; wat zijn de gevolgen voor onze studerende en school gaande kinderen en de gevolgen van de stress als gevolg van de financiële gevolgen die wij als ouders op dit moment al ondervinden. En de gevolgen wat betreft hun toekomst als gevolg van het wonen in een industrieel gebied.

Los van wat het doet met de aantasting van het landschap en de natuur, maken we ons ook ernstig zorgen wat de overheidsinstanties doen met dit gebied en de bevolking op het grensgebied van de provinciën. Wij voelen ons in een verdomhoekje zitten omdat we een aantal jaren terug ook al een asielzoekerscentrum in het vakantiepark Aqualande in ons dorp hebben gehad (te bestemmingsplan wijziging). Wederom is, voor de 2e maal, het bestemmingsplan gewijzigd voor de huisvesting van werknemers van de in aanbouw zijnde energiecentrale in de Eemshaven. Nu zou voor de 3e maal in korte tijd sprake zijn van een bestemmingsplan wijziging t.b.V. plaatsing windmolens. Wij beginnen ons af te vragen wat nog het nut is van een bestemmingsplan als deze zo gemakkelijk gewijzigd kan worden. Wij missen een solide beleid en visie voor dit gebied. Recent is veel geld gestoken in de bevordering van toerisme door de oude vaarroute te herstellen (project van turfvaart naar toervaart). Dit dreigt nu teniet te worden gedaan door de komst van het windmolenpark.

In afwachting van uw antwoordt,

Met vriendelijke groet,

0045

Page 93: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakpu nt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Nieuw Buinen, 5 februari 2012

Geachte meneer, mevrouw,

Via deze weg wil ik een aanvulling geven op de door mij ingediende zienswijze.

Ik ben TEGEN het windmolenpark om de volgende redenen:

-horizonvervuiling -vogels verdwijnen -boeren worden overdadig en overmatig gecompenseerd -dorpen worden in tweeën gescheurd -mijn huis daalt enorm in waarde -het is niet nodig: er zijn betere alternatieven, (zoals windmolens bij fabrieken waar CO 2 wordt gemaakt: een teveel aan energie kan dan direct CO 2 omzetten in aardgas!) -het levert te weinig op. Behaalde "winst" komt uit Brussel -ze komen MIDDEN in de bebouwing!!!!! -gezondheidsrisico's, met name door laag frequent geluid

Met vriendelijke groeten,

0046

Page 94: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

2 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze particulier

Geachte heer/mevrouw,

Hierbij vraag ik uw aandacht voor het volgende.

De startnotitie Windpark Oostermoer en samenhang Windpark De Drentse Monden ligt voor eenieder ter inzage. De mogelijkheid wordt geboden tot het geven van een zienswijze op de onderhavige Concept Notitie. Als particulier maak ik gebruik van deze mogelijkheid.

Vanuit lIersch illende overwegingen heb ik bezwaar tegen de startnotitie Windpark Oostermoer in samenhang met Windpark De Drentse Monden: 1. Bij het zoeken naa r alternatieve locaties, wordt aangenomen dat deze een totaalvermogen

van tussen de 420 en 600 MW moeten hebben. De redeneerfout hierbij is, dat het totaalvermogen van beide beoogde parken jas staat van het zoeken naar alternatieve locaties voor de provinciale doelstelling (minimaal 200 MW in 2020). Er zal naar een alternatief gezocht moeten worden dat aan de provinciale doelstelling kan voldoen.

2. Ten aanzien van de effecten van het geluid van de windturbines, is geen onderzoek naar de effecten van laag frequent geluid opgenomen. Dit onderzoek is wel noodzakelijk, gezien de uiteenlopende onderzoeksresultaten naar de effecten van laag frequent geluid op de menselijke gezondheid.

3, Het zelfde geldt voor de effecten van verlichting en duisternis. Niet alleen de effecten op het luchtverkeer, maar ook op de gezondheid van mensen dient te worden meegenomen in de MER.

4. Wat zijn specifiek de risico's van een windpark met een vermogen tussen de 420 en 600 MW? Risicoanalyses die gebaseerd zijn op kleinere windparken dienen hierbij niet als uitgangspunt genomen te worden. Voornamelijk de risico's op het gebied van de fysieke en psychische gezondheid ontbreken volledig in de conceptnotitie. Voor een betrouwbare en valide risico­inventarisatie en evaluatie dienen deze factoren onderzocht te worden.

5. Tot slot ontbreekt in de conceptnotitie de manier waarop onderzocht gaat worden wat de waardevermindering is van de woningen in het gebied en op welke manieren de eigenaren van deze woningen gecompenseerd worden.

Ik vertrouw er op dat u bovenstaande zienswijze laat meewegen bij verdere besluitvorming.

H06gachtend,

0047

Page 95: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Betreft aanvulling op zienswijze Windpark Drentse Monden van 12 juli 2011.

Stadskanaal, 4 februari 2012.

Or�T v.� EI'

07 FE8 Z011

Geachte medewerkers Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark De Drentse Monden,

De overheid heeft besloten het project Windpark Oostermoer en het project Windpark De Drentse Monden samen te voegen tot één project en één procedure. Dit geeft de mogelijkheid mijn zienswijze van 12 juli 2011 aan te vullen.

Uit de bevolking van de Veenkoloniên zijn veel reacties gekomen op de plannen voor windparken in de veenkoloniên. Heel veel bewoners maken zich zorgen over geluidsoverlast, slagschaduw, horizonvervuiling, waardedaling woningen, minder toerisme, minder inkomsten enzovoort. Met andere woorden: draagvlak voor deze plannen ontbreekt bij de bevolking van de Veenkoloniên en als draagvlak ontbreekt kunnen deze plannen in deze vorm geen doorgang vinden. Bij plannen voor ontwikkeling van schone energie in de Veenkoloniên is het vereist de bevolking vroegtijdig van de plannen Ie informeren zodat draagvlak onstaat. Uiteraard is dit schone energie waarbij geen problemen ontstaan voor de bevolking.

Grote windmolens produceren geluid. Onder de bevolking is onrust onslaan over Laag Frequent Geluid dat de windmolens kunnen produceren. Onduidelijk is welke gevolgen dit heeft voor de bevolking. Onafhankelijk onderzoek moet aantonen of deze grote windmolens laag frequent geluid produceren, hoe vef dit geluid draagt en wat het effect is op mensen in de omgeving. Heeft het schadelijk effect op mensen dan deze windmolens niet toestaan.

In de media verschijnen berichten dat windenergie zwaar wordt gesubsidieerd. Deze subsidie is belastinggeld en heeft de Nederlandse bevolking gezamelijk opgebracht, ook de bevolking van de Veenkoloniên. Dan zou de bevolking van de Veenkoloniên een doorslaggevende stem moeten hebben in het wel of niet toestaan van hele grote windmolens in de Veenkoloniên. In verband met de hoge financieêle investeringen in windmolens en het mogelijk negatief economische effect van windmolens op de omgeving (zoals minder inkomsten en werkgelegenheid toerisme, waardedaling woningen, minder omzet in het algemeen) is het raadzaam dat de overheid een Economische Effect Rapportage opstelt.

Met vriendelijke groet,

0048

Page 96: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

l31.Wea.<.V f I'l2YftiA'PYOjeà""",

I V14pyc.c<lq""",r W�CU'k-O�EWI11O<W ""'" cle-Vy� /vICWIà.e.w

P�223

2250 Af VOOY,\Chot-""",

spi/kuOOor 10 febyucwv2012 -02 -05

o nde.-we.-p: Z (e,w"w ij H'" op C"""""Pt R ei.k.w ij <ft", ""'" Veeet4 vooy cle-/viER v"""" W�CU'k-O�ul11O<W ""'" cle-Vy� /vICWIà.e.w

/vI� � bYi-ef'iJ€"f iJ<., mij"" �ijH"'OP cle-�cutnot'u"" wC<CU'&ij cle­v��v""""�ltif""vOOYcle-/vIER:

"" I",,�Vl'"vhe.t� rne.t �GY(w� lr.G� "' S� ei-. U.chtve.-ontr� '" FloY""""", F�

f G�i4ico'.­ft- Ky[,mp VI'"v cle-y� 11< SodaJ.e,t�� V. Afiw.me-toeY� Vl'"vcle-V�

J- Afby� v""""cW� iAW<>.It"e.-� VI'"v cle-V� k, WC<CU'�v""""cle-w� k Ve.-�� w.trw..tYw::tu.«.Y

Ik-JcW cle-� �pe.- onà,e.-dee./; �""'" mij"" �ijH'" hiM-op lJ'W""'"

0049

Page 97: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De-hoeNeelheUL- � �Cta-t1/ ["n, � � ver�"tot" det ruLwrte-["n, het-� tiet�W�["n,1IiV\l �["n,Neder� �� m.et fy� wy� (Slot-efI\I), di,et ee.J'\I beelcL � wetet-ru.i:t het-verlede-Yv ��word.ew. Ve-Woothei,d,-e+'lI ruLwrteUi� beUw� VCU\l het-� � vertUet'� worde.n.tdoor det p� eeJI\I derm.ate-woot w�ar1v:

oolvdet �e-VCU\ldet � EW�het-��VCU\l hor��� W��["n,�1J&��. VerL� �1IiV\l�der rn.ctar �m.eer ��voor �e+'lI t1.CI.tuur, m.e.de-� het-ontbreke-nt VCU\l WcYte-w�

b:G�

cr W,;pr�vCU\l�, weÀketWcYter w�het-ftebruikeLy�w�­e+'lI v�erkeer, rn.et" � door oncler� door 0: � det Un.i.ver�eU VCU\l Gr� door ,oncler�bijhet-wiNu1:par1vRede(V).

Voor det� whet-�"k.tdat; er �ver�Wefl\loo1v ko-mt;te-�t��e+'lIVCU\lW�� Medet �het-{ea-dat;w��'� nacht �harder dr�efI\I m.eer � veroor�

tiet oncler� VCU\l "VCU\l de.n.t13er�' too-nt �cYtely"k.t Cta-t1/ dat; � �"k.twvoor �efI\Idier. IV\I�e-�wordt["n, Wder �cW�di;ffer��Le'�t��tJle,p�e+'lI�� p� dit ["n,t��tocNeder�

D.S�

tlet�VCU\l� VCU\lee.J'\lW�Wee.J'\l� onp�� ervar� Oolvop ditpu.nt 1IiV\l er �� � ["n, u.ttiNer�aire­�� IV\lver�rn.et" det � e+'lI� hant'ere+'ll c �e+'lIfr�y"k.t (met" det �pr�e»ie-Ve-�) ee.J'\Iveel! �Lcibeler be!eU:Lrn.et"betr�LcYthet-p�VCU\lwWldtur�e+'lI

af1,t'� naa.r �

cL LicMverontr�

IV\lhet-�VCU\ldetV�whet-�dcrnker '� � ditwordt door veeltbewoner���p��ervar� (Zie--Vorp 2000 A..uw;

0049

Page 98: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Spy1<.erboor ew NieuW -ewOud--A �ee+'lt). tlieriN\; �Y� det bewOt'\.(W� � uft over het � 1ifn.s� � � � wcw.rd.eNoL-wordt ef"\ICU'"et'lI. lvfe:t det

hoe;veeUte.uLw�ewc:Wver'Licht"�er bovewop �er ee+'ltWot"� kwciU:t'ea-verlorew voor cUt-�

0049

tle:t�W Yy�etat'\lwaterewv�vooree-t1l�wot"�diNer�ea- etat'\I di.erew ew bied;t; ee-t1I � biotoop voor � di.er� eue" iN\; Neder� verder bijn,{if/of n.ietvoor�

V� hoe;veeUte.uL� eue,,�4 t'\CC.Ctr hu,wv�'tY� w� �het�overonge.veer 60.000 �iN\;c:W ��'t�1 oUdber tot' ew m.a- �I cqJyw. W� 011.der� 'hier ee-t1I�ot"� ver�etat'\I� 't�we:te.nl

1. Riet"� 2. K� 3. GYa«MJ�G� lf.C�G� 5.Ny� 6. I��(dw�).

S�ee-t1I�altjCU'"ewwordt cUt-�oolvaruJ<, � ewbew� door ooie-v cw.r� ew�ot"� ew � 1J1NerYeiffer�

Watbe:tYeftc:W�� iN\;het��voor:

1. Reewads �ot"��cil,e.. 2. tl� 3. V�

lf. 'Be-verK U+UeJv) 5. Otter(�kört2012)

Oolv Wc:W �e.nd,.ee+'ltdw� eue" Y�'iY iN\; cUt-�opduik:t:

A��di.erew�'hier hu,w �etat'\I� � c:W Y� iNvhet �rn,et" 1ifvv�ekt-�Lattder(jewew �� houtw�

f G�fM,cd�

Page 99: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

A�iw2002 hee(td.etUniNeY�eftvawGy�ee.t1Iwoo:tOttder� � rta.CW �iM-cd�e+'\IwWuU-ur� V�ditOttder� �Ottder�� kla.cht� �het;W�� �� �

rta.CW vor� Vt?/ �eY Va.t1I JO'mp't� � � i+1t d,e, btu.,wt Va.t1l WlNtd;tUY�Ver"t�

beK,hrifft N Wuv puwpont cU4r he;t- W iruL Turbine" S yndr01'ne/.

fla-�Otnt:

• Slcuq:>pr� • tloofd:pifVl/ • MiM,ely� V� • VeY� A� Pr�'J1.eU4 Vepr� • C�ra:t"Le!- et1I Leerpr� • T��(OOY�)

IVl/2008 WeY i.nt�� cioor �Sp �r�� eew�cYteY{!/ ��VCt-f\lwlNtd;tuy�'tcYtbew� cUt�� � Va.t1I���l'.

0049

tle:t wdct.w oolvvveewuL't{!/ � cia:C eY � �p�Va.t1I eet1/

derf'J1at"t?/�oo:twlNtd;tuybi:HLep�1v� r�worcU; � � �r�l'.

� 1(rWnp iN\! � r�

Op cUt � wer 1IPr� V{M1.I krWnp i.nt d,e., r� Voor � � Va.t1I�wlNtd;tuybi:HLep�� �� krWnp � � veY� I�j-'weY1v W luUv, � wat cU4r jt?/ w�� "veY�' W cioor wlNtd;tuy�et'\! hut1I itw�op jt?/ Ujfet1l ���

ht.S�'t�

I Vl/ � � peY� WeY cioor � iHli.t:tat;'�� n.a.-uwe1.,y4 op eet1/ � � �lL ��bewonerj-'vCt-f\lhe;t-� w�cioor er't���ont�eta+'\I �� dorpet1l Oflt\vricht"ent. Vt?/�� W 11& �oot cia:C er � �word.e-w't� � OWl/we1.tof niet" J'JIteeY � � 0Wl/

'tt?/�op �va-t1IvOOYI't� 1Ifrv. Vt?/��wordt �oed,­cioor he;t-fe,it; cia:C � � VCt-f\I l-edereet1/ W et'\! � eet1/ heeL 'kleMttt

Page 100: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

�l!/ VCU1l det beN� det ru.itn.tl!/ voor det � verniet""� ofop eet'\! � �l!/ � iNtridtt:

Voor 'het: plaat-� VCU1l 'het: wi.-YtiU"W"bi.nepc;:{K'Iv � 'het; t"oe.r� i-t1I a.e., V� ver��� Wca-i-t1Idet�eH\!jc;:{KeH\!W op�dt �vercLwif� cCHe:t w ��w� met" ciUeet1; � op wi.-YtiU"W"� vCU1l19 5 met"er hootjJ}'.

Vl!/�eH\!�wer veeL��eerdti-t1ldetV� op 'het; � vat'\! �'heuL �t"oeriMnet. GrOÛ!/ Ww�er� �Y\I � 0n1t 'het; �t"l!/ ont�eH\; eH\; �rekkeLy1vt"l!/ � voor dett"oerU;t eH\; voor det bewone.r� vat'\! 'het: � V� iAw�er� b1..y"k.ent nw wCtCU'"�eH\; �Y\I d,c,.w YUát:��

'Iv. Waar�vCL+1l�w�

Vl!/ wCUU""�voor det w� WenorWll woot", wCNt1.t op 'het; � dat-det�eet'\!fett WWOO11l avop eet'\! INUSTRIEGEBIEV. U�erCUU""dt heeft da" direa f!feN� voor det wCUU""det VCU1l wzijfll w� eH\! eNent� n.ieuMI aft"l!/ � �pothee1v. D� wCUU""deNer�� � niet" i-t1Iver�t"ot"wca- er � plaat:w�ci&rdit d,ooy�

Dl!/ iAtfraftruá'uur- Vat1t a.e., dorpeH\! � ver�� er � n.ieuMll!/ w� Er � veeL �CUU"" Ve+"Voe.r plaat-w� V� � aft"l!/ �eH\; t"� det r��� krlM1p, heeft 'het: � i-t1I � VCU1l eet1I �io-: KrlM1p - Plaat-�i.-YtiU"W"� - ACNt1.t�� L�'heuLeH\;t"oey� - �t"�� - LEEGLOOP VAN HET GEBIED.

I'Iv � e+"Vat'\! utl; dat- LV wzijY\l � rOV\.d-det MER VCU1I dit � utl;erft �� neetnt eH\;det V�op � wCtCU"det �

0049

Page 101: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0049

Page 102: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

tnspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Spijkerboor, 5 februari 2012

Geachte heer, mevrouw,

ON

07 FFR lOll

Op deze prachtige dag heb ik zojuist een wandeling gemaakt in ons schitterende gebied: het Hunzedal Ik woon hier nu 15 jaar en geniet nog steeds van de rust en de stilte, de schoonheid van het landschap en het enonn ruime uitzicht met hier en daar wat bomen, een kerk, boerderijen en een dorp.

Dit alles dreigt u verloren te laten gaan!

Graag licht ik in mijn zienswijze toe, waarom ik vind dat u het voornemen om hier windturbines te plaatsen moet tegenhouden.

Toen wij hier kwamen wonen was nog maar net begonnen met het project om de Hunze te laten meanderen. Het doel hiervan was onder andere een betere water beheersing in het gebied en het gebied richting Groningen. Een neven effect hieTvan was natuurontwikkeling in een heel kaal, agrarisch landschap. Dat landschap ervoer ik als kaal omdat ik hiervoor in het midden van het land woonde. (n de eerste jaren. terwijl de ontwikkeling van de hermeandering van de Hunze gaande was en vorm kreeg, gebeurde er iets bijzonders. Aan de oevers van de meanders verschenen allerlei vogels die er eerder niet waren, vooral steltlopers. Ook de reeën ontdekten het gebied, ijsvogels. vleermuizen gebruikten het slib als nestmateriaal voor hun nesten. AI met al een hele natuurbeleving, die er niet was toen wij hier net kwamen wonen. Er verschenen mensen (sommigen noemen ze toeristen, maar ik zou het liever natuurliefhebbers noemen) die met verrekijker en lunchpakketje langs de Hunze gingen wandelen of kanoën. Dat gebeurt tot op heden nog steeds. Een heel goede investering dus.

Met name de historie en de natuur in het gebied hebben . lk voeg de ommetjes toe en wil u hierbij uitnodigen om alle ommetjes eens te wandelen, alvorens u een besluit neemt over de milieueffecten van het plaatsen van de windturbines.

Als ik deze dorpsommetjes loop zie ik een gebied met diverse vogels: Goudplevieren, Wulpen en Kemphanen benutten het Hunzegebied als tussenstop tijdens de jaarlijkse vogeltrek. Zwanen en diverse ganzensoorten die hun broedgebied in het uiterste noorden van Rusland hebben, blijven zelfs vaak de hele winter in het gebied. Van de laatste spreken we over vele duizenden.

Ook IJsvogels worden, ondanks een gebrek aan geschikte nestlocaties, regelmatig waargenomen bij de Hunze. Deze vogels leggen hun eieren in zelfgegraven holen in afkalvende oevers van natuurlijk stromende beken. Evenals de zeldzame Waterspitsmuizen profiteren deze vis etende vogels van de goede kwaliteit van het Hunzewater. Ooievaars, die tot in de jaren vijftig nog regelmatig in het Hunzedal broedden, worden sinds 2010 weer in grote mate waargenomen. Ook de Zeearend is inmiddels al meerdere malen gesignaleerd in het gebied en natuurlijk zie ik ook de Buizerd en Kiekendief altijd als ik wandel. 's Avonds hoor ik uilen en ook de kleine zilverreiger is ieder jaar in grotere aantallen een vaste bezoeker

0050

Page 103: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

van het gebied van dit gebied rond mijn huis in Spijkerboor en de dorpen Oud en Nieuw Annerveen.

Wat zou het verschrikkelijk zijn als al de vliegende dieren tussen de wieken van deze vreselijke windturbines raken. Dil kan niet de bedoeling zijn. Er is geen bescherming te bedenken. Het er in vliegen zal in grote getale voorkomen, omdat het Hunzedal inmiddels een ganzengebied bij uitstek is. Zowel 's zomers als 's winters verblijven hier heel veel ganzen.

Ik wil dat u het risico en effect dat het plaatsen van windturbines, die zo groot zijn en zo nietsontziend, heeft op vogels (en hiermee bedoel ik alle soorten die ik net beschreven heb).

Als u de fOlo's die op de dorpsommetjes staan ziet, dan moel het u opvaJlen dat het gebied ruim is. Het enige 'industriële' plaatje is van de gasboorlocatie. Hieromheen staan hoge bomen die het zicht vanaf de omgeving op de boorlocatie wegnemen. Er zijn geen bomen van 200 meier hoog die het zicht op de windturbines wegnemen! Mijn uitzicht zal voorgoed verpest en verstoord zijn.

Ik wil dat u het effect dat bovenstaande op mijn dagelijkse beleving (en van mijn dorpsgenoten) heeft onderzoekt! Beleving is een onderdeel van gezond wonen, gezond leven, van welzijn dus.

Ik ben sinds 1997 woonachtig in Spijkerboor. Hiervoor woonde ik in het midden van het land in

Houten. Daar hoorde ik continue de treinen en de snelwegen A 12 en A27 die langs Houten lopen.

Dit merkte ik vooral als ik op vakantie was. Ik zocht daar stiltegebieden voor op in Noorwegen en

Zweden.

Je bent je niet dagelijks bewust van het geluid van verkeer in welke vorm dan ook. Pas wanneer je

het niet hoort merk je welke weldadige invloed het ontbreken ervan op je lichaam en geest heeft.

Ik ben dus verhuisd naar een plek waar geen continue achtergrond geluid is. Dit is goed voor mij en

voor de mensen die hier om me heen wonen en niet weten in welk een gezegende omstandigheid ze

zich bevinden. Tenzij ze natuurlijk ook eerder met geluidsoverlast te maken hebben gehad.

Graag zou ik willen dat u onderzoekt welke invloed het geluid van de windturbines die men van plan

is te plaatsen zal hebben op mij, op mijn milieu en op de mensen om mij heen. Ook hierin speelt

welbevinden, welzijn weer een belangrijke rol! Men spreekt over laagfrequent geluid. Ik heb daar

geen verstand van, u hebt dat wel hoop ik. Neem uw verantwoording en onderzoek het effect op

mijn welzijn en dat van mijn dorpsgenoten.

Wekelijks fiets ik met mijn vriendin. We fietsen vanaf huis, dus in het gebied waar de windturbines

dreigen te worden geplaatst. Wat een ellendig gezicht zal dat zijn, deze industriële monsters in ons

gebied, wat een uitzicht. Om te huilen. En welke kant je ook maar opkijkt, want door de enorme

hoogte van de turbine en daardoor ook breedte van de wieken, is het zicht voorgoed verziekt.

Graag zou ik willen dat u onderzoekt welke invloed de beweging, de slagschaduw, de verlichting die

je nu 's nachts ziet van de windturbines die men van plan is te plaatsen zal hebben op mij, op mijn

milieu en op de mensen om mij heen. Ook hierin speelt welbevinden, welzijn weer een belangrijke

rol! Neem uw verantwoording en onderzoek het effect op mijn welzijn en dat van mijn

dorpsgenoten. Kortorp het �" ueffect op mij en mijn directe milieu!

0050

Page 104: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De Vereniging Dorpsbelangen Annerveen/Spijkerboor

De Vereniging is formeel opgericht in 1982 en behaltigt de belangen van de drie dorpen en de bewoners. Zij ontvangen tien keer per jaar de 'Sluisdeur', het informatiebulletin van de vereniging. Het bestuur bestaat uit leden van verschWlende verenigingen uit de drie dorpen. Vanuit Dorpsbelangen wordt contact onder­houden met de gemeente Aa en Hunze en met diverse andere; organisaties en projectgroepen die in het gebied actief zijn, zoals de DeeigebiedSOJmmissie en het H unzeproject.

De website www.spijkerboor.nl Op deze intelëlctieve website vind je naast informatie van de Vereniging Oorpsbelangen alle informatie die de dorpen en de bewone!5 aangaat. Ook vind je er aankondigingen en (foto)verslagen van activiteiten În de dorpen, zowel van individuele bewoners als van verenigingerJ en organisaties

De BOKD BOKD staat voor de vereniging Brede Overleg­groep Kleine Dorpen in Drenthe.

""",,",

De vereniging komt op voor de belangen van de kleine dorpen in Drenthe, zoals Oud- en Nieuw- Annerveen en Spijkerboor. Ruim 130

dorpen zijn bij de BOKD aangesloten. De BOKD houdt d e ontwikkeling bij rijk, provincie en gemeenten in de gaten en komt waar nodig in actie. De overleggroep kan ook ondersteuning bieden bij de uitvoering van initiatieven door en voor de dorpen.

Gemeente Aa en Hunz� kern- en buurtgericht werken De gemeente heeft een contactambtenaar voor het kern- en buurtgericht werken aan­gesteld. Deze zorgt ervoor dat het contact tussen verenigingen zoals Dorpsbelangen en de gemeente goed verloopt. Ook individuele burgers die met hun vraag of verzoek zijn vastgelopen in de gemeentelijke organisatie kunnen een beroep op hem doen. De contactambtenaar is meestal aanwezig bij relevante agendapunten op de maandelijkse vergadering van de Vereniging Dorps­belangen.

DIl pttIjM. Is lint ....... f11O</'lijk y81W1<1 door de � All en Hunze, �nk AiI en HUJUe te GieRll, Nede1atltIse Aardolie MNts("'Plli bi! Assen en !�.tI11�t4>.oojl' S. de .Jooge bi! Niww Annerveen. M� Is � d?ot hel � H ...... e en Aa', t� \'8endam.

�Mlg en r&dwbe: PM!: $fudig Z-, T",-'o. Fotn'I� F�n5 d� lIlng. MIeke Sipm;I en uit hel �spIM. � .",,, de !eI<st: ff'ed WJ/thui5. Ge!�e kaarter>: Aaltje d� Jonge. RaJbeon!Wer'P en 1fi5I:on: Aaltje de.lorw;)e, Ge.:! de Boer. HiI'lI"Iie�aa«I.

De omrkgoep !\eelt go>buIk gemaaflt van: het artikel �els en winl.rwge� In � o� van �, � en Nievw At\nerVl!IIln" (Reli I'enoiruc. � �(06); t.etboo!< o-ts o..JD bIif aItia1 SbuTIm (1993); het �""'van An_nJ5)lOjUttxx:w'; het InfomIiI� van het Onm!5@;lMIdsdlap in d� DuulNhe landen,

Dorp:;olT1flletje. � ... 'all � ""'*" In het �splMlIiI/I Hieuw�, OUd An� en $pI.�Wi>S het rnakerI va" ��. Ho![ in kaan: brengen van kleine wal\Ól!lill!}efll� en rond .. � � om bi! laten z� dM er In 'het andln' dorp' ook Yed 0l0Dle �)eS te vinden

lIJI1"''''''de�_t.et�bI!�.De-.;il'l!l���tidII1!!ee<l.-f,;groepin.Bijg-..n door de medewamlli!laalS Gezlena Völlinlo., Mini Hovenkamp en HenrU! l.e()t!ns zijn vele �ndellngetl gemaakt om ten slot\>! tol 9 defirlitleve � bi! 1oDmefl: drie 'o'CIOr elk dorp. DI! duIr van de n>IIII:S � van drie kwitrtioo' lOt ....s.1'>iIIlf .... llaMt de � l1lWIzIYlIIilldllW,/ lijn kDrt:f: beschrijvingen O!>I1enom1!n """ iOOlr=anto punten In de dorpen, O�de adlterzijde lijn � � dit extra aan<lilCht ve..dienl!n, DIt omrkgoep � de -....... en ..... 'i$.., ""'"' w.lId!I'*' .....

S9ij� Oud en Nioow � 2006.

HeI:� "iIn de ��edt op eigen rbiI::t:l-v...anderingen i" de routes ... 200fi "",",en gep.obliree'd oP de web!ilte _.spJj�nl onOet het kopje �"9M.

er

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SP[JKERBOOR

Duur:

.... drie kwartier, route uit te breiden tot 1 112 uur. . I

Start: Café 't Keerpunt.

U lJCnt- lA�onl--

�. o

Page 105: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1. Steek bij 't Keerpunt de weg (Oostermoer) over en loop naar de brug.

Cafê 't Keerpunt is in 1750 gebouwd als herberg voor wachtende schippers bij het verlaat in de Hunze. Het café is een ontmoetingsplek voor bewoners en belangnjk voor het verenigingsleven in de drie dorpen. Daarnaast heeft het ook een belangrijke functie als pleisterplaats voor het toenemende aantal toeristen in hel Hunzeda/. Informatie over wande/- en fietsroutes zijn in het café verkrijgbaar. Ook vinden er gelag-kamerconcerlen en optredens van bluesartiesten plaats. Op maandag is het café gesloten.

2. Ga voor de brug linksaf het pad langs de Hunze op (of volg de route-uitbreiding).

..

De eerste brug over de Hunze werd in 1747 gelegd. In 1867 werd deze klapbrug vervangen dOOf een draaibrug. Deze lag 30 meter ten zuiden van de huidige brug. Het huis Mofenwijk 2 was het tolhuis. Het kleine stukje asfalt dat naast de Oastermoer 2 ligt is een restant van de oude weg die naar deze brug liep. Eind jaren vijftig werd de Molenwijk gedeeltelijk gedempt en de weg recht doorgetrokken over een nieuwe brug.

3. Doorlopen tot de twee steigertjes in de Hunze. 4. Linksaf door de 'kruip-door-sluip-door'-ingang via het sportveld naar de school. 5. Rechts langs de school en het dorpsarchief lopen naar de Hunzeweg. 6. Linksaf terug naar café 't Keerpunt.

Route-uitbreiding bij punt 2: A. Ga na de brug linksaf en volg de Hunze een heel eind tot het bordje waterwingebied Breevenen. B. Ga rechtsaf na de sloot, voor de bosjes. C. Neem na 100 meter het eerste pad links, het waterwingebied de Duunsche Landen in. O. Volg dit pad dat door het waterwingebied leidt tot het fietspad.

De Duunsche landen is een rivierduinenlandschap, ontstaan uit opgestoven dekzand. Het Drentse Landschap heeft hier de oude meanders van de Hunze open gegraven. Het gebied maakt deel uit van een waterwingebied van de Waterleiding Maatschappij Drenthe (WMD). Er is een grote verscheidenheid aan vogels, vlinders, kikkers, planten en bloemen in dit gebied. Bij het informatiepaneel starten twee wandelingen door het waterwingebied met een lengte van ongeveer 3 en 5 kilometer.

E. Linksaf het fietspad volgen, over de brug (Fiepsbrug) en bij de picknickbank de Hunze terug volgen tot punt 3 van de wandeling.

I>

�.� '"

A

..

� < • " •

7?-?-\,. ." ,- "

� / ,

Page 106: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Middenstand

Van de drie dorpen had Spijkerboor vroeger de meeste middenstanders. Vanaf ongeveer 1750 werd hier vanuit bijna ieder huis wel handel gedreven in een bepaald product. De kleermakeç schoenmaker, smid, timmerman, mole­naaç caféhouder, bakker, melkboer en de kruidenier had hier zijn bestaan. In Oud· en Nieuw Annerveen kon je naar de kapper. Vaak combineerde de midden­stand het vak met het houden van een paar varkens en koeien. De meeste huizen hadden dan ook het aanzien van kleine boerderijtjes. Kleinschaligheid was het woord dat bij deze gemeenschap paste. Rond 1980 drong ook hier de groot­schaligheid door en verdwenen de winkeltjes en bedrijfjes. Gebleven is het oudste bedrijf, het café. Zij die nu in één van de dorpen wonen en daar ook hun broodwinning hebben , zijn echter qua

""""',

werk niet meer alleen gericht op de directe omgeving. In Spijkerboor hebben we nu een rijdende winkel, een computerbedrijf, een bouwbedrijf en een bed&breakfast annex familieverblijf. In Oud Annerveen werkt een automati­seringsdeskundige en er is een hande­laar in diervoeders. Een bouwbedrijf, een installatiebedrijf en een dieren­pension kun je in Nieuw Annerveen vinden. De meeste inwoners zijn tegen­woordig echter forensen. Een aantal daarvan ontplooit thuis activiteiten als aanvulling op het inkomen, naast het beroep dat elders wordt uitgeoefend. Zo werken in de dorpen verschillende therapeuten en kunnen we er naar de pedicure en schoonheidsspecialiste. Ook is het mogelijk een schilder- of knutselcursus te volgen.

Dit projeclls 1In.J� """JeIijl< genaakt door dl! � M en Hume. Rabobank A.a en � te Giet!!l. NederIaodse Aardolie MaalSChilppij te ASsen enlnstallatiebedlij!' S. dl! JOnge ti! Nieuw A/'oIIeM!oen.

t1fIIewe1<ing Is � door het WaI.efSChoJp Hun« en ",,'. U! Yeend.)m.

� en <NiwIIe: I'rinl SWcIiG z.e.-en. l'fnNrIO. kilo'" Ffan5 dI!.Jon;. � Sipmo en uit het �. � ...... dl! teI<sI:: FrsI WItiui$. � uarten: AiIIje dl! .lof'9I!. � en h!I<sten; AaIje dl! Jonge, Ge.a dl! !oe, ltIr'fte GouI:I5wMrd.

De � hefft gebruik gerrwkt ..... : het artikel "T'rd<\oogds en � ... dl! � ...... � CJuc)- en NiaJW --

(Rens �,.....n 2006); het boelt lnrO o.p bil lIIIecI stromen (1993); het� ...... � het �� Yan het 0renIse l..-.cIsd'Iap in dl! 0uI.r6che lMIden.

-Efn vMl dl! � in het � ...... Noeuw _. Oud _ en S!J)kertKlor witli het lI\iken van dofpsomrneQes. Het in kaart � van kJe:ine woJnclelingen In en rord dl! drie dOrlIetI om te laten den ÓIIt er in 'hel ande-e dorp' ook veel rnooio! pId)es te .,nden lijn fn om dl! � vilrl het gebe(l te �. De � DI;IfJl5beIange �Spljkeft)oor richttf! __ � In. Bijgestaal'l door dl! �tS Geóen;t WIIink, Mina � en Hennie leIjIens zijl ... wandl!llf'gel1 � om ten � tel. 9 dI!fI�

_ te komen: dril!! wor elk dorp. Dedlu 'oIlIn dl! routes...arieert """ drie "-tier teI...cIerhIIf .... Naast dl! � I'I'ltIteaao'ICIIIQ lIjI kone �J"'W'98'I QI)genOfI'oen "'" n� lU'Ien In dl! dorpen. C/JJ dI!.-.:turzijde lijn '""""'_pe, besct'o'eY!!l d ... _ aandad1t -*'en. Oe � wens!: dl! in'MJner$ en lul � -..eeI�.

spjketIoof. Oud en lM.ow � 2006.

Het wItIdeIen ..... dl! _ 9'!5dooedI op eigoen nKo. Veill"""'�ogen"'dI! fI;ÛI!5"'" 2006 WOfden � op dl! wdJsII;e _�.nI onde het 1!gpjI::�.

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

'12 uur, route uit te breiden tot 1'12 uur.

Page 107: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1. Steek bij 't Keerpunt het kruispunt over naar de Veenweg. 2. Volg de Veenweg, ga linksaf de Broekdijk op en gelijk bij het verlaten van

de bebouwde kom linksaf en loop rechts van de sloot over het land naar de dijk. 3. Ga door het klaphek rechtsaf de dijk op, het natuurreservaat het Hunzedal in.

loop langzaam in verband met de rust voor de vogels.

In 2001 is Stichting Het Drentse Landschap gestart met het herstel van het stroomdal van de Hunze. Bij het 45 ha grote Annermoeras zijn binnen kadedijken oude en nieuwe bochten opengegraven, zodat de Hunze weer kan meanderen. Doordat nu meer water wordt vastgehouden, heeft dit geleid tot een toename van het aantal vogels. Ruim 100 soorten zijn gesignaleerd zoals: ganzen. zwanen. zilverreiger, lepelaar. aalscholver, buizerd. kiekendief.

4. Volg de dijk en loop aan het einde links van de bomen langs de meander naar de brug (drassig).Vanaf de brug heeft u een goed uitzicht over de Hunze en de meanders.

5. Rechtsaf door het klaphek staat het informatiebord van Het Drentse landschap over het reservaat (u kunt hier ook de route-uitbreiding volgen).

"

r

<

6. langs de gaslocatie over de verharde weg of terug door het klaphek over de dijk naar de weg voorbij de slagboom (Broekdijk).

De aardgaslocaties aan de Broekdijk en de Tolweg behoren tot de winningsputten van het gasveld Annerveen, waaruit de NAM sinds 1972 gas exploiteert. De gaswinning is volledig geautomatiseerd.

7. Rechtsaf de Broekdijk op en deze volgen tot de Veenweg in Spijkerboor. 8. linksaf de Veenweg op, gaat over in onverharde weg. 9. Na de eerste woning rechtsaf het pad in naar het Baggergat. lO.Voor de plas rechtsaf en even verderop de vlonder van het salamanderpad op. 1l.Na het salamanderpad is de Molenwijk weer zichtbaar. 12.Terug naar 't Keerpunt.

Route-uitbreiding bij punt 5: A. Sla linksaf en ga de brug over. B. linksaf, langs de Hunze lopen. C. Na een klaphekje buigt de dijk naar rechts. D. De dijk die om het gebied slingert blijven volgen.

r-

I\,"nf-DIIL

E. (Bij een volgend klaphek aan de rechterkant waar het terrein verlaten kan worden, is het mogelijk om aan de linkerkant buiten broedtijd F. Na ongeveer 30 minuten over de dijk lopen, het laatste klaphek door en over de parkeerplaats naar de brug lopen.

,

Om het toerisme in het Hunzedal te bevorderen. is recentelijk de parkeerplaats opnieuw ingericht en voorzien van informatieborden over de mogelijkheden in het gebied. De voorziening is, behalve een picknick-, lwem- en vis/ocatie, ook een goede startplaats voor diverse recreatieve activiteiten zoals de wandeling rond het Annermoeras en die van Galgenberg tot Hifligjessloot, de knapzakwandelroute en de Lentenfietsroute van de ANWB.

Page 108: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Vervoer

Wie hier pas is komen wonen zou kunnen denken dat er meer riviertjes in het gebied stromen. Oostermoerse Vaart, Hunze, Drents Daip, 't Dal Daip en Schuitendiep zijn echter de namen voor een en dezelfde rivier, die we in dit stukje de Hunze zullen noemen. Turfwasvanaf 1400 één van de belangrijkste prodl.ld:en die richting Groningen werd vervoerd en dat transport ging via de Hunze. Makkelijk was dit niet, want de rivier was bochtig en op veel

plaatsen ondiep. Diverse sluisjes of verlaten moesten zorgen voor opstuwing van het water. Het bekendste was het ver1aat bij Spijkerboor, mede doordat verlaatmeester Willem Grevîjlink er een tapperij bij dreef. Om een idee te geven van het aantal schepen: In het jaar 1741 passeerden er 580. Met het graven van de Molenwijk in 1771 tussen Anner­veenschekanaal en Spijkerboor verdween het belang om de Hunze voor vervoer van producten op diepte te houden.

""",",

De wijk sloot aan op de oostelijk gegraven kanalen. Van de vele wijken is alleen het Annerkanaal in Nieuw-Annerveen over­gebleven. Een richel van zand koppen vormde een andere natuurlijke weg door het afgegraven veen. De huidige, prachtig slingerende weg door de drie dorpen wijkt nauwelijks af van het vroegere pad. Naast deze noord-zuldverbinding zorgde een brug over de Hunze bij Spijkerboor voor een belangrijke verbinding tussen oost en west. Nu is het 's morgens en 's avonds spitsuur op deze forenzenroute. En de Hunze? Fietsers, kaoovaarders en zwemmers, wandelaars en vogelliefhebbers waarderen in toenemende mate deze rivier en de meandergebieden .

Dit project is finIonOeelll109diJ'- gema.akt dc:Iot de Gerneent<!! Ad en HuVJe, R<>bobiInk N en Hunle te Gelen, � A.JrooIIe � \Ie AsHrl en �s. de.\ongll! te Nieuw Amerveen. �ÎS�doofhel: �l1ur\lII!enAa"'te�.

� en�: Pnlt St\.dio Zeven, �. F(l!O'.: Frans de JonsI, MieIce SIpma en UIl. het Dorpsomgevi�. � *" de tekst: frtod WQ/tI'IuI5. � kaMen: Aaltje de longe. � en teI<sta>: Aaltje de .kInge, GeIl de loet, Hannie �.

Oe � heetI gebn.Ä. gemAl<.t _: hel: iIItlkeI � en WI�t In de � \IlIn Spijkerboor, 0\Jcj-- en Niarw�· (Rens I'enninx, j.J�ri 2006); htI: bod< Drents � bIit aIbed $trOI'neI\ (1993); hel: � ..... ��; hel: � YMI hel tnntse � in de 0uun5dle Landen.

-ebi..,.., de doelen In hel: � ...... Nieuw�, Oud � en Slijklrl)oor _ hel m,)ken...., dor� Het in kHrt brenoen van � wandelingen In en rond de drie dorpen om te laten zien OM er In 'het � dorp' ook � mooie pIeII)es re..,nden l>Î" ... '" oe kenni$ van het gebIfd te vergtt(1en. Oe '-'I!rI!rIiging � �$pI� ritnte ten werI<groep In. � door de � � V6In, M.-. � en _l.eó)ten$lip'Iveie � � om !en 5IoC\Ie tot 9� rcut1!S te I<omen: drie voor el< dorp. Oe do.u" ...... de routes _ ...... ft � tot ..-.dertwIf ...... N.»5l de � � d)n li:Me besdoi;..ngen opgenomen ...... � pu"Iten '" de dorpen. � de �..,. ooodelwtiptO' � <kom. UidachI ...erdo!nen. Oe wertgItiep � de Inwoners en hoM'i QMtI>'l W!d -.deIpIe6er.

5pIjketb:ior, Oud en Hieuw � 2006.

Het -.leien ...... de lOIJteS gesd'Oem cp oqn risIeo. � In de routes na 2006 \fII'QIdoro gepubliceerd op de wtb5Ite _.spijkI!rboor.nl 0I'Ider hel b:Ip;,e�.

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

Duur: ���������i '12 uur, route uit te breiden tot 1 '12. uur.

:3 'p ' .. Café 't Keerpunt, ,_��- 'i :._

Page 109: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1. Vanaf het café 't Keerpunt rechtsaf het fietspad aan de Molenwijk op,

Op de kop van de Molenwijk heeft van 1771 tot 1910 een molen gestaan. In 1856 kreeg deze molen het uiterlijk van een fabriekje waar de eerste stoommachine van Drenthe in stond. Een tweede molen v8ffees in 1850 op de plaats waar nu de achtertuinen van Veen weg 7 en 9 liggen. Na zeven jaar brandde de molen volledig af. De 'reus van Spijkerboor' was de derde molen, hij stond tussen Molenwijk 1 en 5. De drie molens zijn helaas niet voor de dorpen behouden gebleven. Enkele maanden na de definitieve afbraak van de laatste molen in 1962 werd een subsidieregeling in het leven geroepen die van de molen een monument had kunnen maken.

......-- . � ;�-,-�;. . 12. Langs de ijsbaanj de weg volgen tot de T-splitsing J (of de route-uitbreiding volgen). A

De ijsbaan ligt sinds 2003 in Spijkerboor en wordt beheerd door de ijsvereniging. Als er ijs op ligt worden er diverse activiteiten georganiseerd. 's Zomers houden schapen het gras kort. Het leem dat bij de aanleg van de ijsbaan is gebruikt, heeft er voor gezorgd dat het aantal zwaluwen behoorlijk is toegenomen. Het ooievaarsnest op de ijsbaan is ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan van café � Keerpunt door caféhouder Wilfem Dijkema aan het dorp geschonken. Het wachten is op het eerste nieuwe broedgeval in het Hunzegebied, dat vroeger heel rijk aan ooievaars was.

3. Oversteken en de Oude Tol richting Oud Annerveen volgen.

Het is onduidelijk hoe het Baggergat is ontstaan. Misschien is het van oorsprong een dobbe. Deze natuurlijke komvormige laagtes waren vaak opgevuld met veen. In 2005 is door vrijwilligers uit de dorpen in samenwerking met de Gemeente en een

architectenbureau een grondige opknapbeurt van het Baggergat afgerond en is onder andere het Salamanderpad aangelegd.

4. Deze weg wordt na het verlaten van Spijkerboor Tolweg. 5. Na nummer 50 linksaf het land op. De sloot hierbij aan de linkerzijde houden. 6. Dit pad volgen tot de Broekdijk.

..

\\

Y . .

I ,

,

Sinds 1856 ligt er een begraafplaats op een zandrug tussen Annerveenschekanaal en Spijkerboor. Dit kerkhof behoort vanaf december 1983 niet langer toe aan de kerk, maar wordt beheerd door de Hervormde Stichting Begraafplaats Annerveen. Er liggen ongeveer 2000 mensen begraven.

7. Linksaf de Broekdijk op en deze volgen tot de Veenweg in Spijkerboor. 8. Linksaf de Veenweg op, gaat over in onverharde weg.

B. Het fietspad stopt na een bocht naar links, hier de weg oversteken.

9. Na de eerste woning rechtsaf het pad in naar het Baggergat. lO.Rechtsaf voor de plas en even verderop links de vlonder van het

Salamanderpad op (glad bij nat weer!). 11.Na het Salamanderpad is de Molenwijk weer zichtbaar:

ga rechtsaf terug naar 't Keerpunt.

Route-uitbreiding na punt 2 A. In plaats van linksaF naar de Oude Tol,

het fietspad blijven volgen richting Annerveenschekanaal. Aan de linkerkant van de weg ligt de begraaFplaats.

C. langs het informatiebord en het bankje rechtdoorlopen over het gras langs de sloot. D. De weg, die vanaf Spijkerboor komt, oversteken. E. Het onverharde pad opgaan dat rechts van de sloot loopt (pad maakt bocht naar links). F. Na de bomen rechtsaf, strook volgen die om de gaslocatie heen slingert. G. Aan het einde op de verharde weg linksaF naar de Maanderweg. H. Rechtuit lopen richting Oud Annerveen. I. linksaF de Tolweg op. J. Na nummer 48 rechtsaf het pad langs het land op. De sloot aan de linkerzijde houden. K. Verder gaan met punt 6 van de wandeling.

Page 110: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

"'uP! U!t!f�i�·rel li!� hU'1 il,ïll!lHjl!1 h: l �li!i !Ïillllil'hIUl! < JJl!�;. 1 i! "'·.fjd j hl ' i" I ' '!I"IH Î"'j"!'i' !ilbll � Ji!h ,LUll hhr i� 'TI���JH��:l H!�J f � !�&lhJ,h -!l ll"" j i� hljHi�ii!if� :;Uh

I • �hl '" 1� '''J-

j !!Î mlllli!l!l!h Ih!li!

! I I I •

I • •

111 jll • H Ij! ! .' U! lill

c

II I1 ! 1 '- ,

II I

! " 0 I •

·1 ! !, •

• -. I' lIJ

< ,I Hj I ,I <, 11· I .. i' • I' h! I .1

. " II! J •.•

111 ,10

Page 111: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1. Ga bij het gemaal rechts en loop langs de Hunze in de richting van Spijkerboor. 2. Na 500 meter bij het bankje rechts het pad op.

Een oude, afgesneden meander van de Hunze stroomt hier richting de boerderij met de aardappelschuur. De dikke keien van een middeleeuwse aanlegsteiger. een lent. liggen nog aan de oever van deze meander. Het is particulier terrein, maar de bewoners van de boerderij Hunzeweg 26 zijn bereid om nadere informatie te geven. De zandweg die linksaf naar de boerderij Hunzeweg 30 loopt, was vroeger een deel van de doorgaande weg op de zandrug langs de Hunze. Een deel van deze zandweg loopt nu nog achter Hunzeweg 32 en voor Hunzeweg 36. De boerderij Hunzeweg 30 is aangekocht door het Drentse Landschap, die er onder andere een werkschuur zal inrichten.

3. Ga via de dam over het Annerkanaal, rechtsaf het fietspad op.

Het Annerkanaal was in 1919 gereed. In het begin was het kanaal vele meters breder en dieper dan nu het geval is. Op de plaats van het gemaal lag een aquaduct. Het water van het Annerkanaal stroomde over de Hunze naar de haven in Annen. Het water van de Hunze ging er met een duiker onderdoor, waardoor het scheepsverkeer over de Hunze geblokkeerd werd. Men verwachtte druk verkeer door het Annerkanaal, maar te oordelen naar de verslagen over de t%pbrengsten is dit niet gebeurd. In 1952 zijn duiker en aquaduct afgebroken.

4. Volg het fietspad linksaf tot aan de picknicktafel. 5. Om de picknicktafel rechts, over de dijk,

langs de Hunze weer naar het gemaal lopen.

Lopend over de dijk heeft u aan de overkant een mooi uitzicht op de Duunsche Landen: overblijfselen van opgestoven zandduinen na de laatste ijstijd. AI decennia lang groeien er eikenbomen. De meidoambosjes werden vroeger als veekering gebruikt. Het bosje rechts is een zogenaamd overhoekje:

Cl: <:

"'� .,

NIEUW ANNERVééN "

'"

.tukje land dat overbleef na de herinrichting van de Groningse en Drentse Veenkoloniën en dat is ingepland met bomen.

3

f eN

:z

I· � ::::J (1)

� ::::J

Page 112: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Herinrichting Groningse en Drentse Veenkoloniën

Voo!' het transport van turf over water werden hoofdkanalen gegraven met haaks daarop, om de 160 meter, wijken. Ook de latere landbouwers maalden van deze waterwegen gebruik.

Tussen 1900 en 1950 werd in Nederland het transportstelsel omgebouwd van vervoer over water naar weg- en railvervoer. Het stelsel van kanalen en wijken vonnde een obstakel voor de nieuwe transportmiddelen. Vele kanalen en wijken werden gedempt • De landbouw was genoodzaakt alle grondstotren en productefl naar de openbare weg te brengen. De toenmalige landbouworganisatie vond daarom grootschalige ruilverkaveling noodzakelijk.

Pas eind iaren zeventig heeft: de regering de HerInrichtIngsw Groningse en Drentse Veen· Idoniên aangenomen, ook wel aangeduid als lex Specialis. Ook sociale, cult\Jrele, InfrastnJcturele en mlUeutechnlsche onderdelen kregen hierin aandacht De benoemde Herlnrichtingsrommlssle bestond uit vertegenwoordigers van provincies, gemeelltEll, waterschappen, landbouw en milieu en had als voorzitter de Commissaris der Koningin van Gronl�. Het totale gebied omvatte 130.000 ha., waarvoor zeven deelgebledsmmmissies werden Ingesteld. Ons Deelgebied OUde Veerlkolonlën

�,

besloeg 21.000 ha. Eén van de commlssk11eden was Albert Houwing, Inwoner van Nleuw­Annerveen. Het her�n van Ilet landelijke gebied met nieuwe ontsloltings-. en Insteekwegen had gevolgen voor eigenaren van Woningen en land. Bij de landbouwbedrijven is zoveel mogelijk land samengevoegd. Natuur- en dorps­beplantingselementen ziJn samengevoegd en op de huidige plaatsen neergezet. De reronstructIe van Oostermoer en Hunzeweg met de-aanleg van

lioIering en voetpaden, het opknappen van het Baggergat, de aanleg van het fietspad van

Spijkerboor naar Annen en Ao�naal en het voetpad langs de. Annerveenschemond werden In het kader van de herinrlchtfng uitgevoerd. Ook het hermeanderingsgebled flOOfdetijk van de Hunze bij Spljkerboor is dankzij de herinridlting gereallsieerd.

Doordat vele gronden van eigenaar gewisseld zijn, moest er een nieuwe eigendomsregIstratIe gemaakt worden. Eind 200SZijn hiervoor de aktes gepasseerd. Het project dat al,35 jaar duurt. is in maart 2006 In aanwezigheid van de Commissaris der Koningin van Groningen, Hans AIders, formeel afgerond.

Oit p:o,ect Is financieel mogelijk !jeI'I\N1<t dool � � '" en Hunte, R<Jboba"" ,. en Ho.nre te Gelen, Neder1;Jndse � �J te "-"' oen � s. de Jonge te Nieuw�. � Is ve1eend dool het � � en ""s te�.

\/I:IfTngeYrog en �: PYh Studio Zew!n, � Foto's: f...-.s de Jong, HieII;e 50pN en uit het �. � lo'III de tf!i<sI.: keel Wchtus. Getd<tnde 1r.IIarten: 4aItje de Jonge. l\outeoroIWefp en teI<sten: Aaitje: de JOt"ge, Gea de Boer. KannIe Goo.Ids>o�.

Oe� hee"t gdIIUik gemNkt ..... : het ;JftikeI-Tre<vogeIsen � In de � YilI\�. Oud- en Nieuw�­(Rens 1'Iernnx.)fniari 2(06); hel boeIc Dnns 0<IIp bit iIIIIeiI stromen (1993); hel � ..... �; het � __ het lnrOe � inde � Uoroderl.

-Eén van de doelen in het doo PSOO'lgemgSjlian __ Nieuw �, 0\Id � en Spijkerboor was het maken ".., �. Ha in kaart bre"ogen YM � wandelingen In en rond de dri!! dorJlen om il! "'"'" den dat ti" in 'heI...-.dere dorp' ooit --' mooie pIdo.jes Ie "'nden zijn én om de kerWs van het gebied te �en. Oe velf!r'191!lQ � �SPjkerboor rithlte � wert9roeP In. � door de medewiJndeIws GenenIt WIl .... MIN � en HI!nnóe LbjIens /I" vele � gemNlkl om ten 5Ioae tot 9 deI'InolIe-.e routes ti! komen: drie 'I0OI" elk dorp. Oe do..- WIn de _ � ..... drie � tot .-dertIiIif uur. NaoJ5l de � � d)'I koU be5chri,...... apgenomen lo'III � ""'"" In de�. Op de � lijn OIIÓeo_pti. � die e)l\fl � � Oe�_de�en IulgiISUrI-eeI�

� Oud en Nieuw Ame<veerI, 2006.

Het wandelen """ de routes ge5Chied1 op dgen risico. �� in de routes 1\11 2006 worden geJJUblicead op de website _.spjkerboor.ni onder het ko!l!e �.

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

±45 minuten.

Hunzeweg 22, bij het Dorpsarchief/De Spiker/OBS Triangel

Page 113: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1. Loop aan de linkerkant van de weg richting Eexterveen.

De mooie vijver rechts bij Hunzeweg 28 is een zogenaamd baggergat: een natte laagte in het landschap waar vroeger veen uitgehaald werd. De boerderij Hunzeweg 30 is gekocht door Het Drentse Landschap. Het schuurgedeelte wordt een werkschuur van het Landschap. De weg rechts naast de boerderij was � voor 1919 de openbare weg. Een deel van deze oude SCH'�f�\\ zandweg loopt nu nog tussen Hunzeweg 36 en 38. ��

2. Op het kruispunt rechtsaf, langs het fietspad Tussenvenen.

3. Eerste weg rechtsaf, over het Annerkanaal, het 'wandelpad' volgen.

Tussen de eerste bomen aan de linkerkant van het pad gaat half juli de wilde hop bloeien. Halverwege dit pad is een box van de Letterboxroute in de grond zichtbaar (informatie: VVV Annen). Even verderop, aan de rechterkant, stroomt een afgesneden meander van de Hunze richting de boerderij met de aardappelschuur. Dikke keien van een middeleeuwse aanlegsteiger, een lent, liggen hier nog aan de oever van deze meander. Het is particulier terrein, maar de bewoners van Hunzeweg 26 zijn bereid om nadere informatie te geven.

4. Rechtsaf bij het bankje aan de Hunze. S. loop langs de Hunze tot aan de steigertjes. 6. Ga rechtsaf, door de 'kruip-door-sluip-doo�-ingang via het sportveld

naar het schoolgebouw. 7. loop langs de rechterkant van het schoolgebouw terug naar het Dorpsarchief.

>

"

"lI�UW ANNERVEEN

3

§. N

z

I' � ffi

� �

Page 114: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Natuurgebied De Ouunsche Landen

In dit natuurgebied wisselen de hoge, droge graslanden en lage, natte elkaar af. Er Is sprake van een ingezaaide wilde flora.

Op het hoge gedeelte bevinden zich houtwallen van meidoorn die loodrecht het beekdal insteken. De meidoornhagen vormden de erfscheiding en veekering en waar deze ophouden, nemen de sloten de functie van de houtwallen over: Behalve meidoorn staan er hazelaars en eiken.

Het eikenbosje van De Duunsche landen Is 130 jaar oud. Het is de verblijfplaats van de grote lijster, blauwe kiekendief, blauwe reiger en uilen, waIMIn de uilenballen onder de bomen te vinden zijn.

Op de droge graslanden groeien mulzenoortje en zandbla�. Iets vochtiger tertein biedt

,plaats aan zwarte els, Gelderse roos, lijsterbes en een ondergroei van stekelvaren. De .. e�"jrl aijtom� van de zwarte els �)n de � � zi�aak Sijsjês en

'�Jfle.<Ie zaden eten. "

�,

Aan de slootwallen is moerasspirea te vinden. In de zomer vallen de zwarte toortsen met hun gele bloemen op.

Het gras van de vochtige graslanden wordt één keer per jaar gemaaid. Dit leidt tot verschraling en op deze grond die arm is aan voedsel groeien prachtige planten: moeras­klaver, moerasspirea, ratelaar, ogentroost, grote en kleine lisdodde, kattenstaart, dag­koekoeksbloem, beren-klauw, wilde peen, veldlathyrus, pimpernel, sint-janskruid, waterranonkeJ, moerasandoor, konlnginne­kruid, valeriaan en de distelsoort kalejoflker.

Daarnaast vinden we veel Insecten en vlinders, zoals kleine vos, motvlinder, dagpauwoog, atalanta en het zandoogje. Sprinkhanen en libellen treffen we er ook aan.

.. ')..-, ,...

Dit pn:JjI!d .. � mogea)I; lItf"NI<t cIocIr de � � en lUI«. � � en ltI.we !;Ie GetI!n, � "-'doIie I"Wotsdo.1ppij Ie AsSen en Jn5Qo� S. de Jonge !;Ie Nieuw Ame'veen. MeIIewer1m; Is "f!rieend doo< I'oet waterschap t"-"Ini en �'s te 'o'eendam.

\II;omY,jewIg en ruIwtie: PtirIt Sh.Oo Zevero, yYnairio. foto's: ff1O"IS de b'o\I, Moeke SiIIfN en ut I'oet �. � ..... de tekst: fTecI YdtIuII.. Getdo.erode kMIUn: AIIItje de lange. � en tebten: AIIItje de.lorge. � de Boer, HirWIIe Goudsw...-d.

� � heeft Qebnak gemHkl """; I'oet at\:IkeI � en � In de orngeYiI>g """ Spijkefboor, (Iud. en Nieuw �. (� "--. )InuIri 2(06); !'et boelt Df8'G o.iII bil lItied stromen (1993); I'oet Dorpwn:Nitf YilIO �jkertooor; � � "'" I'oet 0renlsI! L..osdIip In de � l.1rode!I.

--Eén van de doelen In I'oet �SjlIan van NiI!uw NInf!r.<een, Oud __ en SPljkerbooo' wa. !'et maken van dorpsorntnetjts. Het in kRtt brengen van kl8'oe w� In en n::ni óe drie Qcrpen om te � 6en <IoJt er In 'het lIOOen! dorp' ook veel mooie pII!kje'5 !;Ie virden liJn" om óe I<ennrs "'" I'oet geIJied te�. oe � � Ame<veero'SPI� rithne etn � in. a.� door de � � Yi5Id, MIna � en tIo!rrie: tb)ten5 zijl ..... wandelingln 9"fMIIkt om ten sIoU1! kit 9 � _ Ie Io:men: drie voor de. dorp. DI duur ..... de _ � "'" drie "-'tier rot� ....... Niw<M de � � DJl'lIolrt1!��"",,�pUnIl!nlnde�.�de�lijcIeli)nOlodeo_ptl,�,,;eO!l<ml� 'I8'dio!rw!n. oe � _ de ----. en hun � veeI�.

Spijkerboor, Oud en NIeuw Arnerveen, 2006.

Het � """ de _ oescNedt op eigen nsico. Wo .. odai.,.." inde _ � 2006worde'l � op de wdl5ite _.�"" onder I'oet ��.

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

f�. --.

±1 uur, route uit te breiden tot P/4 uur.

�ra -,*.l.;:-<3-�1 Kruispunt Hunzeweg/fietspad Tussenvenen.

Page 115: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

o

ttoutebeschrijvlng: ' ... �

.. '--

\ =o� DUUN5(�E\-:� .' .

lANOE.N 'I . t-: �

.'(

1. Loop over het voetpad richting Eexterveen. 2. Blijf ± 300 meter aan de linkerkant van de weg lopen. 3. Ga na de boerderij Hunzeweg 45 bij de bocht rechtsaf. 4. Loop aan de linkerzijde van de grote sloot richting het bosje. S. Na het bosje links, voor wie durft, anders rechts: in beide gevallen komt de route uit op hetzelfde punt, maar

over de dijk heeft u een veel mooier uitzicht. 6. Stap over de betonrand van de stuw.

,

�.�

Aan de overkant van de Hunze, bij de bosjes, is een rotonde met parkeer· en picknickplaatsen, een geliefde plek voor recreanten die o n d e r andere hel natuurgebied Breevenen bezoeken. O o k het rivierduinenlandschap van d e Duunsche Landen aan d e westkant van d e Hunze i s goed waar te nemen. Dit natuurgebied is tevens een drinkwatervoorzieninggebied van de Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD). Aan de horizon is hel hoogteverschif van de Hondsrug met hel veengebied duidelijk zichtbaar.

7. Ga rechtsaf.

NIIOU W B. Bij Fiepsbrug rechtdoor (of volg de route-uitbreiding)

ANN E.RVEE.N Aan de overzijde van de Fiepsbrug, na 50 meter fietspad, starten twee wandelroutes door de Duunsche Landen. Lengte ± 3 en 5 km. Start bij het infobord. Fiepsbrug dankt zijn naam aan Fiep van der Mark, een vroegere inwoner van Nieuw Annerveen. Als bestuurslid van Dorpsbelangen heeft zij zich ingezet voor de totstandkoming van brug en fietspad.

..(.'

"

\�--

9. Volg het fietspad langs het bosje. 10. Aan het eind van het bosje rechtsaf naar het krUispunt

Hunzeweg/Tussenvenen.

Het huisje op het kruispunt was vroeger het brugwachtershuisje. Een zogenaamde kolk achter het huis maakte het mogelijk voor de schepen om te draaien. Over de wijk lag een klapbrug. Nadat er een vrachtauto tegenaan was gereden, werd hij in 1954 vervangen door een dam. Deze wijk, de Annermond, Annerkanaal of het Nij Knoal genaamd, is van de vele wijken die hier vroeger in de omgeving gegraven waren als enige overgebleven.

Route-uitbreiding bij punt 8: A. Ga over de Fiepsbrug. Na SO meter fietspad rechts het zandpad op en

rechts aanhouden. B. Over het bruggetje links. e. Einde pad rechts. D. Einde pad rechts; aan de overkant van de Hunze is een gemaal zichtbaar. E. Voor de Hunze rechts, loop door tot de Fiepsbrug. F. Over de Fiepsbrug links en verder met punt 9.

3

� CD �

:z ti)

§ � � CD

� �

Page 116: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bebouwing

Oe eerste woningen werden vanafhet noorden gebouwd op de zandrug oostelijk van de Hunze. Op de bodemkaart van Nederland is duidelijk te zien dat deze zand koppen In Oud­Annerveen verder van de Hunze liggen dan in Spijkerboor en Nieuw-Annerveen. De naam Annerveen betrof de hele strook land ten oosten van de Hunze van Zuidlaarderveen tot Eexterveen. De toevoeging Oud en Nieuw kwam pas na 1852, nadat de naam Nieuw Annerveen niet meer werd gebruikt voor een stukje land ten westen van Anner­veenschekanaal. Van de naam Spijkerboor horen we voor het eerst rond 1747, toen er een klapbrug over de Hunze kwam.

Acht gezinnen hadden zich in 1630 gevestigd In Annerveen. Het inwonertal bedroeg 48. Het eerste huis in Spijkerboor was de woning bij de sluis (het verlaat), nu Veenweg 5.

""""',

Door ontwikkelingen in handel en nijverheid liet dit dorp vanaf 1844 een sterke groei zien. In Oud Annerveen kwamen er landbouwers bij. In 1900 woonden er in totaal 86 gezinnen in de drie dorpen.Van 1971 tot 1980 werd er veel gebouwd in Oud- en Nieuw Annerveen op open plaatsen in de lintbebouwing, waardoor het totale aantal huizen op 123 kwam. Oe bebouwing aan het nieuwe straatje De Kolk In 1993 en 1994 betekende een grote uitbreiding van het huizental In Spijkerboor. Anno 2006 wonen in Spijkerboor 170, in Oud-Annerveen 123 en in Nieuw­Annerveen 117 mensen. Het bestemmIngs­plan voor dit gebied wordt in 2010 vernieuwd. Een bouwvergunning voor een nieuwe woning zal tot dan alleen worden gegeven in zeer uitzonderlijke gevallen.

DIt project is linandeeI mogelijk gemNkt door de Gemeente All en H\II\re, RabobiiIrAI Aa en HUNe te GleIen, � AanioIie Maal$(happiJ te A$.5en en llI5talatlebedrIJf S. de .lon\Je te Nieuw AnnerYeeo. � is _ door hIet � � en AII's te IIeendo/Im.

� en�: Pmt 5tucIio Zeven, �. Fo!o',; FrJ115 de JonIl, fokI<e SIpnloI en uil het � � .... de tekst: ffed 'Io\:lIhliS. � kaMen: AaIt)e de lange.. � en tei<stal: .laljI! de longe. GeIl de !lOer, "'-"*�.

De � heeftget:n.är;; 1J!fIIo1Ii*I.,.n: het.-tilrd� en � in de � *" Sp�, Qud. en Nieuw�· (Rens Penrinx.;anua,; 2006); hIet boek Drents Oi/p bII.nIed stromen (1993); het � *" �JrMIOOr; het � """ het � � In de 0\.uIsdIe Unden.

DooPJQii.l� fb1 van de doelen in het � .,.n Nieuw �, OW AnnerYeeo en SpJrMlOOr _ het rn;Jken """ dofpsommetjes. Hel .. kurt bfengen �.., kJeIne wllf'ldelirogen In en rond de dne � om !Je I.mn den o:Iat er in 'het ..cIeIe dorp' ook veel mooie plekjes te vinden lijtl bl om de lieMs "..,he!t gebied te ""groten. De veteniging � �5pljkerboor r\cI'(te een we1<.groep In, 6ijgestaan 600r de rnedewandelaars GezieN WIIink, Mina � en Htnnie Lei)terlS li.tn \Iele .....c:IeI!ogen gemHkt om ten slotte tol 9 defli'IItiM! fIlUte te komen: drie \/OOr elk dotp. De d ... ..an de routes VlIrieert ".., dne � tol � .... Nao3Q de purtISgewIjl'I! rc:r..teianduicing ... ktwte be5dw1� opgenomen v.1n � pUnten In de dorpen. Op de lChte"lI)de li)rI 0IIIIe"we'pen beschreven cIiI! __ lil �. De we1<gnlep -.st de inwonen en ..... � ved�.

Sp;jI<ertIoor, OW lil Nieuw � 2006.

Het� .... de routes�op dgen rIsIto.

W..o:Ieoi..,." Inde routes AI 2006 worden � op de ....ebsite _�.nI onder het ��.

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

Duur: I����������I ongeveer 1'12. uur.

;�.

Start: Op de Tolweg bij de sloot die ligt tussen de huisnummers 48 en 50.

Page 117: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

L Loop langs de sloot met het water aan de rechterhand. 2. Einde sloot op asfaltweg (Broekdijk) rechts. 3. Na ongeveer 100 m. over een met gras begroeide duiker naar links. 4. Doorlopen langs slootje naar het toegangshek. 5. Door het hek heen en op de dijk rechtsaf.

De Hunze en de oude meandering zijn ontstaan tijdens de voorlaatste ijstijd: smeltwater werd via de OerHunze van Oost-Groningen afgevoerd, naar zee. Er ontstond een beekdalsysteem. Op de laagste plekken, langs beken en in meertjes, vormde zich veen uit de resten van algen en waterplanten: het zogenaamde laagveen. De Hunze werd hierdoor een meanderende veenrivier, totdat men in het begin van de 20e eeuw overging tot kanalisatie: de lengte van de Hunze werd tot de helft teruggebracht. Later is men begonnen meanders te graven. De oorspronkelijke vegetatie komt daardoor weer terug. De oevers zijn begroeid met riet, rietgras, waterweegbree, gele lis en lisdodde.

6. Rechts van een bosje naar einde dijk tot aan de brug (alternatief: meander blijven volgen tot aan de brug). 7. Voor de brug rechtsaf, door het toegangshek, rechtdoor langs de Hunze. 8. Op het einde van het bosje rond de NAM locatie rechtsaf, tussen sloot en bosrand gaan lopen. 9. Einde sloot even naar rechts, op de asfaltweg links en direct de weg naar rechts inslaan. ,,<

� ...••. 't-, ...... ,#, o'!J;"

� 10. Broekdijk volgen tot aan de Tolweg.

Links van de Broekdijk loopt een onopvallend slootje, de Hilligjessloot. De naam is een verbastering van Heilige Geest van het Heilige Geest Gasthuis, een klooster uit Groningen dat hier stukken land had gekocht. Hilligjessloot vormde de grens tussen bezittingen van dit klooster en het klooster van Aduard. Nu vormt het de gemeentegrens.

11. Op Tolweg rechtsaf en doorlopen naar startpunt.

De Tolweg kenmerkt zich door lintbebouwing met een niet-gesloten structuur, waardoor je mooie doorkijkjes hebt naar het landschap erachter. Een aantal boerderijen valt op. Tolweg 25, de Vredenburg, een boerderij uit 1772. met een dwarsgeplaatst voorhuis. In de voorgevel zijn balkenankers en vijf zaadzolderramen te zien. De bouwstijl vertoont veel overeenkomsten met het Grevelinkhuis in Annerveenschekanaal. Dit is geen toeval: de bouwer Having Steenhuis was getrouwd met de dochter van Willem Grevelink. Tolweg 27 uit 1875 en Tolweg 29 uit 1902 zijn mooie voorbeelden van het Oldambster � boerderijtype. Let vooral op de voordeur van nr. 29 met panelen en een sierrooster, een fraaie omlijsting .. %

,.< ....

L

en een gietijzeren stoep. De serre is gebouwd op het zuiden. .<'-.'" 0 .• � '",< I?fl.ij��

OUO ANNERVEf.N

3

f w

� � ffi

� :::::s

Page 118: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Van turf naar landbouw en veeteelt

Rond 1250 werden blijkens verschillende oorkondes gronden verkocht aan de monniken van Aduard en het Heilige Geest Gasthuis te Groningen. Zij gingen turf steken In onder andere de Annervenen. De stad Groningen had de turf in grote hoeveelheden nodig als brandstof. De Hunze was de waterweg waarlangs de handel werd afgevoerd. Dezeontginning was de aanzet tot de vorming van een landbouwgebied ten oosten van de Hunze, want de overgebleven dalgronden werden weer bezit van de boennar1ce. Wijken zorgden voor de afwatering van het waterrijke gebied. De zandrug die ten

oosten langs de Hunze slingerde, vormde een

natuurlijke weg waarlangs men boerderijen bouwde. Nog steeds bepaalt deze weg het karakter van Oud-Annerveen, Sp/jkerboof en Nleuw-Annerveen, De eerste boeren hadden hun bestaan In het turfgraven met daarbij landbouw en veeteelt. Naarmate er meer veen afgegraven was, kwam de nadruk op de landbouw te liggen, Op kleine, smalle lapjes grond verbouwden ze erwten, bonen, rogge, gerst en haver. Bemesting gebeurde met huisvuil (stratendrek) dat uit de stad Groningen werd aangevoerd en door mest uit de potstallen van schapen. Paarden waren belangrijk om werk mee te verrichten op het land en 'lOOf het vervoer van de oogst,

COlofon:

Koeien waren belangrijk om hun melk. Varkensmarkten zorgden in Spijkerboor van

1850 tot 1900 voor veel handel. De komst van de kunstmest na 1880 bracht grotere opbrengsten In de landbouw, Naast rogge, gerst en suikerbieten werden hier de fabrieksaardappelen belangrijk, Aardappel­meelfabrieken en kleine zuivel-fabriekjes verrezen In de omgeving. Het vervoer van de producten geschiedde steeds meer over de weg, oe wijken begonnen een obstakel te worden. oe behoefte aan grotere aaneen­gesloten stukken land nam toe, De Her­inrichtingswet Oost-Grooingen en de Gronings­Drentse Veenkolonlên van 19n zorgde ervoor dat zoveel mogelijk land samengevoegd werd rondom de land-bouwbedrijven en dat de kavels op afstand tot grotere gehelen werden herschikt, Ook bij veeteeltbedrijven kwam het land rondom het bedrijf te liggen. Van gemengde bedrijven was geen sprake meer. Veel kleine bedrijven zijn inmiddels gestopt en het aantal boeren In de drie dorpen is anno 2006 op twee handen te tellen. Het landschap wordt nog steeds bepaald door akkers en

weilanden, maar sinds enkele jaren langs de Hunze ook door natuur-ontwikkeling, zoals de hermeanderîng, In combinatie met water­winning,

on projec;t Î5l'11andeel mogeI(J< gemaakt door � Gemeente NI en HUI'Ile, R.lb(lbonk NI en HURlt te Gitten. � AartIoIit M.J,a� te Assen en lrost.llatil!bl!drijf S. dt Jonge te NIeuw AnnerYttn. � Is veItend door het Wattncha!l HI.O'Ile en NI'I te ............

\IQmIgewIg en ruisaIit: Pmt Studio Zeven, 1\1IaIIrIO. Foto's: fr.-.J � Jong, MoeI<t 5ipma en .... hel �. ltsIigeren "lOl dt lItkst: Fred V\t:lIthuIs. Getdte'IdI! 1I.Ntten: Aa/tJt � Janvt. � en teI<5tI!n: AMjt de Jongt, GeIl de !loer, Hinnit GoudswBd.

Ot � ho!etl geIlnIiI< � ..... : hel � "Tfd(vogds en � In �� van � Ou!!- BI Nieuw AnnerYttn" (Rens 1'efri'Ix, )Inuari 2QOfj); hel bod< Dre'n o.p bIl.meel stromer\ (1993); hel Dar1l5ard'IItf ... �jb!ftxxIr; hot � _ hel o.ents.e � In � DI.o.r'5c:ht lMlden,

-Ebi ...... dt doelen in hel �$IlIan .... NIeuw AnrIerYten, o.Id AnnerYttn en Spijke1loor was hellMken van da<psommetjt$. Het In kHtI btengen _ kleIrIt wandelingen In en rond � drie dorpen om te l.Jten Den dM er irl 'het andere dafp' ook .eeI rnooot plek,,", ti! .-inden LIJIl bi om dt Io.eoois van het fjfbitd te �. Ot vtrerIig-.g DorpsbeI.wIgerl �5pljke<toor richtte ten werkgroep 0'1. 8iJgtswn door dt medtwandelaitrs Gtlien/J "ölink. M ... � en HerVIit leijter>s lijro velt ... .!IndeI1ngen gemaakt om ten slotte tat 9 dIlIillil.leYe routes ti! koI\'Ien: drie wor el! dorp. Ot duur "'" dt _ � \'11'\ drie kwartier tol anderhaII .... _ dl!! put'ItSgewijlt � lijn katI! beschri/W'lgerl � .... in!tteNntl! pt.O'IterIln � dorpen, Op de ad'Iterzijde lijro Oiodei_peo, � .. _ � W!I'dio!ntto. Ot wer1ogroep wenst � � en tul gasten ...eeI �.

Spijktrtooor, Oud BI Nieuw lonroetYte\ 2006.

Het. � .... dt lOUteS geschedt .. O!O)O!I'O risico. \Itf.odeiiogeo.lndt _ na 2QOfj � � OP dt � ......... .spjkef'booI.nI onder het 1Iolpjt�,

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

I ongeveer 11/2 uur, "îI"'9îL2 . ..:. . I

Start: Op de Tolweg bij huisnummer 40.

Page 119: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1. Ga tegenover Tolweg 40 de weg naar de NAM-locatie in.

De aanleg van de NAM-locaties in het begin van de jaren 70, bracht veel zwaar verkeer met zich mee. De Tolweg werd verbreed en geasfalteerd en er werd een nieuwe weg aangelegd richting de locatie. Het geheel werd gefinancierd dOOf de NAM.

2. Haakse bocht naar links volgen. 3. Doorlopen tot aan bosperceel aan de rechterkant. 4. Halverwege het bos bij bordje met informatie over het kunstwerk 'Diepe Gronden' rechts het bos inslaan. S. Waterloop aan de linkerhand houden. Laat u verrassen door het kunstwerk.

'Diepe gronden' is de naam van een kunstobject. Het is één van de kunstwerken die geplaatst zijn in verband met het 300-jarig bestaan van de Sems/inie, de scheidslijn tussen de provincies Groningen en Drenthe. In plaats van 'Diepe gronden' was 'Het monster van Oud AnnetYeen' ook een geschikte naam geweest voor het kunstobject. Laat u vooral verrassen.

6. Bij de tweede duiker over het water naar links naar een bankje. 7. Nu teruglopen langs het water (weer aan de linkerhand!) en eerste pad rechts

langs dwarssloot (alternatief: teruglopen over duiker en via slingerpad door het populierenbos teruglopen).

8. Sloot volgen en aan het einde linksaf langs bosrand lopen.

Rechts ziet u een geaccidenteerd terrein. In de voorlaatste Ijstijd werd smeltwater via de OerHunze van Oost-Groningen afgevoerd naar zee. Keileem zette zich af op de bodem. De wind vulde het dal op met leem en zand. Hierdoor zijn de lichte golvingen in het landschap ontstaan

9. Einde pad op betonweg linksaf. 10. Deze weg volgen, haakse bocht naar rechts nemen en doorlopen

tot aan de Tolweg.

J:v;?"

f N

� � ii

� ::::J

Page 120: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Het gasveld Annerveen

De turfgravers die al in de Middeleeuwen Annerveen ontdekten als een rijke broo van energie, wonnen deze brandstof in een gebied dat een nog talloze malen kostbaarder energievoorraad bleek te bevatten. In 1959 ontdekten geologen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij namelijk het gasveld Annerveen. Het bleek met een voorraad van 72 miljard kubieke meter gas na Slochteren het tweede gasveld van Nederland te zijn. In 1972 brak de exploitatiefase aan en het landschap wijzigde doordat wegen en locaties voor de NAM moesten worden aangelegd. In totaal kwamen er vijf locaties: Annerveen, Zuidlaarderveen, Wildervank, Westerdiep en

:r;::e=��e ::a

i� �

d�=:, ��1

overslagcentrum aan de Tolweg In Oud­Annerveen. Het eerste gas werd geleverd in september 1974. De flares, circa veertig meter hoge Ijzeren constructies met continu brandende vlammen, vormden jarenlang bakens voordestreek.

"""",

De Gasunie, belast met de verkoop van het gas, leverde Initieel per dag twintig miljoen kubieke meter gas door aan Italië via een pijpleiding van 1200 kilometer lengte. Met het voortschrijden van de tijd en het leegraken van het veld is deze dagelijkse hoeveelheid afgenomen tot minder dan 10% van de oorspronkeUjke capaciteit. In juni 2003 zijn de torens van Annerveen en Zuidlaarderveen naar beneden gehaald en de installaties grotendeels ontmanteld en omgebouwd om winning van de resterende reserves mogelijk te maken. Verdwenen zijn daarmee de hoge fakkels, wurtorens voor wie van verre de dorpen naderde. Op de locatie Wik:lervank wordt nu nog het restant van het gas behandeld dat gewonnen wordt bij Annerveen, Zuidlaarderveen, Wildervank, Westerdiep en Zuidlaren. Aan de werk­gelegenheid in het gebied heeft het gasveld slechts In geringe mate bijgedragen. Deze energievondst van zeer forse omvang en de unieke directe pijpleiding naar Italië heeft Annerveen echter wel op de Europese kaart gezet.

ou project is fwlaroci!el mogelijk 9f!I'I\&lk1 \II'IOr lil! Gemeoente "-1 ..., Hunze. RaboI:Iank Nfl en Ho.wue te GIo!I:en. Neder\;lndse AardoIe Mutsdlappij te ASsen ... 1nsb�S. de.longe te NIeuw�, Medewe<kiI'Ig is ...en-.! dIoor 11ft walet1CIwtf> Hunle en Nfl's te -..sam.

YotmgoMng en �: PIrt Sludio leYtn, �. foto',: fBnsde Jong. Mi8:e � en \0( het�. RedigleteI ... de te<st � WoIthuis. GeteIoende u.m,,: � de )onge. � en tdI5t8I: N!lI;je cIII! Jonge. Gel de !loer. ltIIriI! Gcudswa'd.

De �heeI't gebnoiI< gen\Ukt ..... : 11ft MiII.eI �en � In GIl �..an Spi� (luIt...., Nieuw __ " (""'" l'\!rAn:l, � 2ODfi); het boek lMnCs o.;p W aIIIed SIrOmen (1993); 11ft � ..... �jM1Ioor; � inkonnoud>of(l ...., het Dr!nCse l.a'ldsdIa!l '" GIl DIu'I$Che: 1...anI;Ien.

-f" van de doelen in het �spIan ..an Nieuw �, o..d AnoeM!en en Spijkefboar WilS hel nI/IIken van�. Het in kaalt brf:nQen van kIeó'Ie waocIeIingen in en IOIICI GIl drie dorpen om t.: lMen Den dM er In 'het1Odere dclfp' ook veel mooie plelcjes te W1den lj� .. om de � van llel gebied te �. De YertJlIgIng DDrpsbeIangen AMerveerVSpijkerboar ridltIe een werkg!'Oe\l in. Bijgestaal'l doof GIl medewóllldeWrs GezkN Völiok, Mina l1oo'erlkamp en � Leijtens zI� vN w� �I om ten sIo!u! lOt 9 � l'IlUteS te komen: drie voor el< do<p. De dI.u van de routes � ..an drie kwartier lOt iltIdM\IIf ..... Naast dil! pmtSgewijle rout�ong lijn kIrte � opoenomen ..... �Ie jM'Iten in de dorpen.. Op cIII! ad"Iterzl)de ziyI onderwerper> � """ ""tril � �. De wert<groep _ cIII! iI'oworw!f1; en lu'19M\en..eel�.

� o..d en Nieuw � 2ODfi.

Het wandelen van cIII! _ v-t-It op eogen riKD. Ve.de"'95,lnderoutes ... 2ODfiWOlden�OJIde�_�.nIoncIerhetllopJe�.

DORPSBELANGEN ANNERVEEN SPIJKERBOOR

ongeveer 1'12 uur.

Start: op hoek van de Tolweg en de Broekdijk.

Page 121: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

l.Broekdijk inslaan, op het einde even naar links en direct rechtsaf op het gras tussen sloot en NAM­locatie gaan lopen.

Rechts van de Broekdijk loopt een onopvallend slootje, de Hilfigjessloot. Het gaat hier om een rechtgetrokken zijstroompje van de Hunze.

Het vormt de officiële grens tussen de gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo.

2.Slingerende brede sloot blijven volgen; op het einde over het dijkje rechtsaf langs de Hunze (alternatief: doorlopen langs bosrand NAM-locatie).

De aardgas/oeaties aan de Broekdijk en de Tolweg behoren tot de winningspunen van het Annerveld, waar de NAM sinds 1972 gas exploiteert. De gaswinning is volledig geautomatiseerd.

3.Doorlopen tot het tweede bosperceel en vlak vóór het bosje naar rechts,

De Hunze en de oude meandering zijn ontstaan tijdens de voorlaatste ijstijd: smeltwater werd via de OerHunze van Oost-Groningen afgevoerd naar zee. Er ontstond een beekdalsysteem. Op de laagste plekken, langs beken en in meertjes, vormde zich veen uit de resten van algen en waterplanten: het zogenaamde laagveen. De Hunze werd hierdoor een meanderende veenrivier, totdat men in het begin van de 20e eeuw overging tot kanalisatie: de lengte van de Hunze werd tot de helft. teruggebracht. Enkele jaren geleden zijn in het kader van natuurontwikkeling weer meanders uitgegraven. De oorspronkelijke vegetatie komt daardoor weer terug. De oevers zijn begroeid met riet, rietgras, waterweegbree, gele lis en lisdodde.

4.Bij dwarssloot rechtsaf ( alternatief: om bosje heen en bij dwarssloot linksaf). 5.Doorlopen langs sloot (sloot aan rechterhand) tot aan geasfalteerde weg, hier rechtsaf.

Unks, temidden van het groen, bevindt zich een poel. Hier worden regelmatig reeën gesignaleerd.

6.Eerste asfaltweggetje links, bij splitsing rechts aanhouden. 7.Äan het einde bij Dorpsstraat rechtsaf en doorlopen tot aan beginpunt.

• __ , 7" " .,.,....

.... <: �

.. < .., " ,0

� . 'fb 9-°

I ....

�"'\ouo , ... "JlOG.AS '�C"TII!

P.NNERVEEFli " j..

:;,

Page 122: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze Formulier Windpark DRENTSE MONDEN /OOSTERMOER

Concept Notitie Reikwijdte en Detail.

Naam

Straat,," Huisnummer

Postcode + Woonplaats

Kadastraal perceel

Telefoon nummer

E-mail adres

Ik spreek als

Pagina's incl. voorblad

: Particuliere huis bezitter in het plaatsing gebied.

,05.

Mijn Inspraak / Zienswijze.

((.I, Tral1'SP/Jrl L ,d", en

TrIllIngelI In de yr nd

Waarborg en ij anti

SlOt nJ cl Uile

Jt rrwt f

IntrppuClie

Sinds 2004 wonen wij'

Wonen en van de uitgestrekte natuur genieten die de unieke veenkoloniën hebben te bieden.

Daarom hebben wij destijds besloten om ons juist hier te vestigen en een nieuwe woning te bouwen.

We hebben gekozen om ons nieuwe huis in de zelfde landelijke stijl te houden als het oud vervallen

huisje die we destijds hebben afgebroken. Zodat de harmonie van dit mooi gebied in stand wordt

gehouden.

Gas. Transport Jeiding.�n \l�n .de Gasunie.

Door mijn grond loopt het traject van Gas transport leidingen HGasunie".

Deze voorziet de rest van Nederland van gas.

Drie gastransport leidingen liggen circa 7 .50 meter naast mijn woning. Daarbij zijn in 2010 nog eens 3

extra gastransport leiding bij gekomen.

Deze splitsen zich af van het bestaand traject, dit ten noorden van mijn huis op ongeveer 1.000

meter en maken een boog om onze woning heen van ongeveer 150 meter. Om dan vervolgens weer

op SOO meter ten zuiden van mijn woning samen te komen op het al bestaande traject.

1

0051

Page 123: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

U kunt dus stellen, dat onze woning omringd is door gastransport leidingen van de gas unie. Deze

gastransport leidingen hebben een diameter van 1.50 meter, staan onder 80 bar druk en liggen

gemiddeld 1.50 meter onder de grond. Het is een vereiste van de Gas Unie dat er naast en boven op

de leidingtracé GEEN bebouwing, beplanting van enige soort mag plaats vinden. Zie bijgevoegde

aanhangsels (Risico Kaart).

a.1jtTrillinl:en in de I:rond

Wat ons (familie Drent) nu het meeste bezorgd:

Dat de gastransportleidingen, gelegen in zand/veengrond, schade kan onder vinden door deze reuze

windmolens, op hun zeer grote fundatie sokkel, die met hun super grote wieken

slag trillingen in de grond brengen.

Daarom vragen wij, kan er een onafhankelijk onderzoek plaats vinden, of dat een windmolen park

van de omvang die nu gepland staat geen harmonieuze trilling in de grond teweeg kan brengen,

waardoor de gasleidingen ook kunnen gaan bewegen en daardoor lekkage kan veroorzaken met alle

gevolgen van dien.

WaarbOfl: en garanties. Onafhankelijk van het eventuele onderzoek naar veroorzaken van trillingen door deze park, "op

gebouwd uit meerdere op een staande windmolens". Stellen wij de vraag aan "de windmolenpark

belang hebbende", of zij ons garanties kunnen geven en de schade op zich willen nemen, Ingeval van

eventuele ongevallen en of huis en haard die verloren gaan, bij gaslekken en verstoringen van de

gastransportleidingen, veroorzaakt door de komst van deze windmolen park.

Stot .conclu�ie.

Verder wil ik er op wijzen, dat hier ook nog een hoogspanning kabel op circa 500 meter van onze

woning loopt. Deze verzorgen het "stroom net" van Nederland.

Totaal sommerend hebben we dus, Gas transport leidingen en Hoogspanning leidingen beide in

geringe afstand van de woning. Hierbij draag ik als Nederlandse burger al meer lasten ten bate van

de meerderheid dan menig ander burger.

Op dat gebied zie ik mij genoodzaakt om een negatief standpunt in te nemen ten opzichte van de

komst van een Giga windmolen park in mijn achtertuin.

2

0051

Page 124: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Alternatief.

In de Eemshaven staan al dergelijke windmolens.

Daar deze aan de kust staan is het rendement vele malen hoger.

Ook is de uitstoot van C02 hoger in de provÎncie Groningen dan in provincie Drenthe.

Omdat het gebied in en rond de Eemshaven veel meer industrie heeft en nog veel meer industrie

gepland heeft voor de toekomst, wil ik als alternatief voor stellen, zet de provincie Drenthe in op het

aanplanten van nog meer bos, dat een reductie kan zijn voor de C02 die de Provincie Groningen

uitstoot. Hierdoor ontstaat een ruil effect. Windmolens (groene stroom) tegen C02 reductie. Drentse

windmolens in Eemshaven ruilen tegen Groningse C02 uit stoot, in de vorm van nieuwe aanplant bos

en het uitbreiden van bestaande bos plantages in de provincie Drenthe.

Nog meer bos in de provincie Drenthe staat ook weer gerant voor behoud van de zeer grote

toeristen trek in deze prachtige veen koloniale regio van Drenthe met zijn unieke natuur behoud,

waar we al zo weinig van hebben in Nederland.

Meer toeristen betekend voor deze streek meer werkgelegenheid en waar meer werkgelegenheid

komt , vestigen zich ook meer mensen en dat komt de woning markt en de bouw ten goede.

Dit alles krijgt alleen maar zeer zwaar te lijden onder de komst van een Giga windmolen park,

waardoor uiteindelijk de mensen zullen weg trekken en een leegloop van dit gebied zal veroorzaken.

Want er staat geen toerist te trappelen om de windmolens van Drenthe te bekijken.

Samen staan werk sterk in het I:roene werk.

In afwachting van uw antwoord verblijf ik op het bovenstaande adres.

3

0051

Page 125: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

i ; ! ;

, ,

,

i i i

Perceel Fam

S

�, \

'\ \. •

.>

\ \ \

, \

I •

I

h.

,. '" 1àM-'1ftIIIO'tu6,..

V .. ult "" \In t

\ �

GtMttr(., .I.lfnlNru! \ • · -• , , • •

• •

Woonhuis met p!fael lt·" �Ieuwe leiding mklden 201� i • f.m -

'"

• .ot ttJl � �'1d.r,HoUa1.n rSCOr.èilrH! •

Gas transport leidinge '" , "

Gasunie

BoereodlJk 10

"

�: ' "

12 I. ' "

'" , "

'" '" '"

" , ,

I ' , ,

, , , , , , , ,

, , , , , , , , , , , , ,

, , , ,

'" � , , , 1,.,:.,.,:.,.;-_____

Ni euwe leiding gereed ....

.....--- midden 2010 , , ,

, , , I I I �

,',' .��,......- .. http://nederland.ns1cokaart,f' 'nS'cokaart.html

4

0051

Page 126: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

,

, ,

,

, , , ,

as transport leiding Gas Unie

S.tu.t,e

WooninR

Fam'

Gemeente: AI en Hunu

Perceel Fam

,

".np:! !nederland.(l sl(okaa' t.nl .�,(okaart.html

0051

5

Page 127: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspreker

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

vraagt zich af of er is nagedacht over de effecten van windturbines in windpark Oostermoer voor de kleine luchtvaart. In het bijzonder aan de zweefvliegers in Veendam en ultra lightvliegers in Stadskanaal. Ultra light vliegers zullen met name last krijgen van windpark de Drentse Monden. De NNZC is nog nooit geraadpleegd. De verandering van laagvliegroutes bij defensie heeft ook effect op de mogelijkheden van de NNZC.

Windpark Oostermoer 7 februari 2012, Nooitgedacht

0052

Page 128: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

Oe windmolens zijn te dicht bij woonhuizen gepland. Dat beïnvloedt de gezondheid nadelig. Het nadelige effect wordt veroorzaakt door de trilling van de windturbines. 's Nachts hebben de omwonenden last van de trilling en het geluid. Overdag is er ook overlast van het geluid.

Inspreker verwacht daarnaast overlast te zullen ervaren van de verlichting van de windmolens. Oe rode lampen zijn vanuit de verre omtrek zichtbaar.

Oe plaatsing van windturbines is nadelig voor het milieu en voor de vogels.

Fietsers zullen overlast ervaren van het geluid. er zullen veel kinderen die naar school gaan langs fietsen maar ook mensen die voor hun plezier door de stilte van Drenthe willen fietsen.

Inspreker verwacht dat de trilling schade aan de woningen zal opleveren. Verkoop van woningen zal daardoor stagneren.

Behalve windturbines zal er ook een energiecentrale geplaatst worden, wat uiteindelijk allemaal veel geld zal kosten. Inspreker vraagt zich af of deze investering niet beter gedaan kan worden in zonnecollectoren. die vriendelijk zijn voor het milieu.

WindpaMt Oostermoer 7 februari 2012. Nooitgedacht

0053

2

Page 129: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

Inspreker vraagt aandacht voor de hoogte van de windturbines en zou willen dat er een type windmolen wordt gebruikt die 500 kW produceert en die past in het gebied. Dit ontwerp is eigenlijk een vervolg op wat er nu wordt gepresenteerd: een nieuwere techniek.

Voorts vraagt inspreker aandacht voor het geluid dat de windturbines produceren, in het bijzonder gaat het om de ondertonen. De ondertonen veroorzaken erg veel overlast en dit geluid draagt erg ver. Zowel mensen als dieren ervaren dit als overlast. De ondertonen blijken angst te veroorzaken omdat die de adrenaline in het lichaam verhogen. Doordat molens 24 uur per dag draaien blijft het lichaam in een stadium van stress. De vroegere gewone molens draaiden slechts een bepaald aantal uren per dag.

Men hoort kennis te nemen van de ervaringen van windparken elders ter wereld waar alle gevolgen al zichtbaar zijn van de aanwezigheid in een woonomgeving. Het gevolg is dat gemeenschappen uit elkaar worden gedreven door de aanwezigheid van continue stress.

Windpark Oosterrnoer 7 februari 2012, Nooitgedacht 3

0054

Page 130: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

I nspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

Inspreker vertegenwoordigt een groep mensen uit Nederland, die in een Eco-dorp willen gaan wonen, een zgn. 'Anastasia dorp'. Het doel van het dorp is om mensen weer in contact te brengen met de natuur. Iedere familie beschikt over en draagt zorg voor 1 ha grond. Het is de bedoeling dat de grond overerfbaar is en bestemd is als familiedomein. Oe beoogde locatie is t=xlooêrveen. Oit gebied is aangrenzend aan het Drentse Mondengebied. Voor deze gemeenschap is het onaanvaardbaar zich te vestigen naast een windmolenpark. Er bestaan volgens hen vele alternatieven voor energiewinning maar in de eerste plaats moet de mens zich beperken in energieafname. Alternatieven zijn: aardwarmte, zonne-energie. Er is recent een nieuwe brandstof in Engeland uitgevonden gebaseerd op waterstof. Oliemaatschappijen houden deze brandstof tegen. Er zijn meerdere alternatieve vrije energieên, waarvan de ontwikkeling wordt tegengewerkt door de machthebbende grote energiemaatschappijen. Het is zeer gewenst dat de politiek naar de alternatieven voor windenergie kijkt en deze onderzoekt. En niet op korte termijn de goedkoopste oplossing zoekt.

Windpark Oostennoer 7 februari 2012, Nooitgedacht 4

0055

Page 131: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer

i.s.m. met windpark De Drentse Monden op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

Inspreker vindt dat de volgende onderzoeken moeten worden uitgevoerd: • Onderzoek naar geluidseffecten, hoorbare effecten en trillingen door de grond is hard nodig.

Er kan gerefereerd worden naar andere onderzoeken in Australiê, met name door medici. Er is een nim te bekijken via Platform Storm: Pandorra Pinwheels.

• Onderzoek van de bodemgesteldheid: met name de trilling is in het veenkoloniale gebied sterker dan elders.

• Onderzoek van de effecten van het heien van 12.000 heipalen in de grond. • Onderzoeken hoe de trillingen zich verplaatsen. • Onderzoek naar de corrosie van de betonnen palen. En hoe na 15 jaar (afschrijvingstermijn

van de heipalen) deze palen worden opgeruimd. • Onderzoek naar de aanvoer van de palen, de grondbewapening, verankering. • Onderzoek naar het vervoeren van de heipalen, de verwoesting van het landschap door het

vervoer. De verwoesting van wegen door het vervoer van de windmolens. • Onderzoek naar verwoesting aan de huizen door de trilling, verzakking. • Onderzoek naar de correlatie tussen het wegpompen van gas uit de bodem en de druk van

nieuw materiaal daar bovenop (gewicht van de molens). • Onderzoek naar de samenstelling van de accu's van de molens, met name het gebruik van

zeldzame aarden en grondstoffen. • Onderzoek naar de milieuvervuiling die ontstaat bij de winning van deze grondstoffen. • Onderzoek naar de vervuiling die ontstaat bij maken van de schachten van de molens. • Onderzoek naar het onderhoud van de molens en de subsidies daar op, wie gaat het

onderhoud betalen en de garantie bij het onderhoud. • Onderzoek naar de rechtmatigheid van de procedure zelf en onderzoek naar de democratie in

Nederland. • Onderzoek naar de bedrijven die het ons door de strot drukken.

Windpark Oostennoer 7 februari 2012, Nooitgedacht 5

0056

Page 132: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

Inspreker is akkerbouwer en hij is geen voorstander van de windmolens in dit gebied. Ten eerste is het een veenkoloniaal gebied waar is gekozen voor ruimte en zicht. Ten tweede de gezondheid: veel mensen kunnen niet tegen het geluid en de slagschaduw. De flora en de fauna hebben er behoorlijk last van. Plaatsing van windmolens op twee kilometer afstand van een natuurgebied, is onwenselijk. Als er te weinig wind is, betekent dit dat de stroom nog veel duurder wordt, omdat de windmolens een vermogen kosten. Goede alternatieven zouden zijn: zonnepanelen, het isoleren van gebouwen, muren, vloeren en zolders, thermopane beglazing, led-verlichting et cetera. Er is geen draagvlak bij de bevolking voor de windmolens in dit gebied. Er staan al genoeg windmolens in zee. Eveneens worden de gebouwen en de woningen voor de verkoop minder aantrekkelijk.

Windpark Oostennoer 7 februari 2012, Nooitgedacht 6

0057

Page 133: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

lnspreker is tegenstander van de plannen, omdat het landschapsbeeld wordt aangetast en omdat de molens gezondheidsklachten veroorzaken bij de mensen door geluidsoverlast en slagschaduw. Het werkt op het gemoed en de mensen worden er onrustig van, met als gevolg gezondheidsklachten. De mensen proberen te vertrekken uit het gebied, de woningen dalen in waarde en er is een economische terugval. Het is een soort subsidiegedrocht op termijn wordt de subsidiekraan dichtgedraaid en dan staan de molens stil.

Windpark Oostermoer 7 februari 2012, Noortgedacht

0058

7

Page 134: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail

Inspraak voornemen windpark Oostermoer i.s.m. met windpark De Drentse Monden

op 7 februari 2012 te Nooitgedacht

Inspreker is tegen de windmolens, omdat het een aantasting is van het landschap. De capaciteit is niet voldoende om dit gebied van energie te voorzien. Er moet altijd een centrale meedraaien. Het is geen meerwaarde voor het gebied en het geeft geluidsoverlast. Windmolens zo dicht op elkaar en van zoln hoogte, 150 tot 200 meter, zijn onwenselijk. De mensen kunnen hun huis niet meer verkopen. Het wordt een dor gebied. Het is al een arm gebied met weinig werk et cetera. Het gebied heeft er geen voordeel mee. Wat nodig is in dit gebied is een oppepper, waardoor men naar het gebied gaat. Als het werkgelegenheid zou opleveren, zou het iets anders zijn.

Windpark Oostennoer 7 februari 2012, Nooitgedacht 8

0059

Page 135: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2260 AE Voorschoten

GasselterniJveen 31-1-2012

Onderwerp; Zienswijze op Concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van bovengenoemde windparken.

Geachte, met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER;

-Invloed op de flora en fauna. Jaarlijks zie ik in de herfst ganzen overvliegen. Precies over de plek waar het windmolenpark gepland staat. Zullen die ganzen die enorme wieken weten te ontwijken?

-Geluidshinder. Wij wonen vlakbij het gebied waar de molens gepland zijn. Is het nog mogelijk om 's avonds zomers buiten te zitten zonder de molens te

horen?

-Waardedaling van de woningen. Wij zien ons huis als een investering voor onze oude dag. Is daar nog wat van over als wij over 25 jaar ons huis willen verkopen?

-De landschappelijke inpassing. In onze achtertuin kijken wij uit over het gebied waar de molens moeten komen. Wij proberen het ons voor de stellen hoe het is om de hoogste molens van nederland te zien staan, Eerlijk gezegd kunnen wij dat niet. Het lijkt ons niet te passen in het landschap waarop wij Uitkijken.

-Laagfrequent geluid. Een geluid wat mensen niet kunnen horen maar het lichaam wei kan voeien.

Kunnen wij hierdoor niet lichamelijke klachten krijgen?

Wij vertrouwen erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0060

Page 136: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan: Bureau Energieprojecten· Insr�aakpunt Windpark Oostermoer

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Van:

o 8 "�q lDil

Betreft: De bezwaar Windpark De Drentse Monden en windpark Oostermoer

Gasselternijveenschemond, 3 februari 2012

l.S.,

Ik raak enthousiast van de technische mogelijkheden en moderne esthetiek als het om energie gaat.

Zonder subsidie van overheid lever ik thans met zonnepanelen de helft van mijn verbruik. Ik noem

dat een schone zaak. Het levert mij per saldo echter geen financieel gewin. Dus 'schoon' in haar

volle betekenis. Zei het op één ding na, dat ik niet weet onder welke belabberde omstandigheden de

panelen zijn gemaakt. Om te spreken van restschade voor het milieu.

Maar het verhaal over windmolens moet wel schoon zjjn. U weet net zo goed als ik dat C02

noodzakelijk is in het milieu. Want over zure regen, de trend van de tachtiger jaren heeft niemand

het meer. De Nederlandse bossen schijnen het buitengewoon goed te doen. Ik verwijs hierbij naar

het boek van drs. H.l Beens, in 1998 uitgebracht werd onder de titel 'Milieu zin & onzin'.

Simon Rozendaal stelde destijds in Elzevier dat er miljarden worden gestoken in windmolens en

biobrandstoffen dat ten koste gaat van de strijd tegen Malaria in Afrika. En wat blijkt vandaag? Het

aantal Malaria patiënten is toegenomen. (http://www.ad.nl) Of gaat het hier om een foutief

onderzoek om de farmaceutische industrie te spekken? Bovendien zou de informatie op

http://www.probos.nll een beter alternatief zijn.Wiede waarheid spreekt diemag het zeggen. lk

denk het mijne ervan.

NI. Dat het niet meer gaat om 'klimaat' en 'geld' maar om globalisering. Het Kyoto-verdrag is niet

meer dan het monopoliebord dat op tafel ligt. 'Brood en spelen.' Terwijl Nederland over 2S jaar - dik

in de schulden gestoken met haar windparken - niet meer tot de welvarendste gerekend wordt gaan

de mensen nog steeds dood aan Malaria. Dus hoewel we heel mooi met onze ratio afspraken

nakomen gaan we voorbij aan de morele aspecten van ons bestaan. Van iedereen, niemand

uitgesloten.

Zullen wij straks nog kunnen genieten - van de natuur, de vleermuis en de gans?

Zullen wij straks kunnen genieten - van de zon in haar volle glans?

Zullen wij straks nog kunnen genieten - van wat nog meer te ontdekken is:

de stilte en haar gewis?

Als straks ook mijn huis in waarde is gedaald en 'iedereen' vertrokken is.

0061

Page 137: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0061

Ik teken stevige bezwaren aan tegen de komst van een windpark În mijn omgeving.

Page 138: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0062

Inspraakformulier windpark De Drentse Monden Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens:

Naam: ".

Straat + huisnummer

Postcode + Woonplaats:

Telefoonnummer:

E-mailadres: ...... .

U spreekt in als: )( Particulier

. . . . . . . • . . . . . . . . . . . . heer Imevrou"

o Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: ...................................... .

Uw inspraak: V�1(NlEI/WI7é ZIEJIJt/I'fZC/AIiHI/I/UllYf cP FéROè7!(Ç ZIFNSW'1zE

lfJ?(13utk'fNroOZAkEI-i(J( flIITIk'/-t'tv éEfi'flaé Z/FN;wLjlEhbeT �IIIYI/I/LLFlY. AL liET va:;R­qlMIiPF 13�'1F IK S7€I/NE/'V. 5rEEP", HE� IIVFt!RfiIlTIE /(Ol-<T /.3ES/!fiIK6/ltlR. <>H �I1CFI!ë Mo«El.'1/(N€PEli Tl tJENI/TTéH rooR co' !3éf'éRKIN'j . PAT 15 TOCH çe !':EOE/,( OH ONS �EIXEO I/CJt. TE "="7TEN /'f:GT WINtNllXEIY5 ' OOI( a; <>N,JCHI/t.O v/iN WINOEHEK:qIEWINNIf.(y OpCAH.O IS OIJCflTf'/!3a. HET PRlikTISc.téNvT kl/lil ()VCle AF'2I€N84� T'1O, AMn-� fiA-/U-O 2<tN PooT< ONTtI/lKlr'éûN<iC/"f ZOALS J:)t;:$JER77F�. *2ë OP71F IS l/, PENk Ik, /VlET OlY13éhI!CNO ? AAlVqFZlFH t/lIIVOENERqtE lYléT,,!.vEl?kT" ZoIYI?CI? SVB:;IOIE, STEl. Ik vt>�R. O€U !f,Et.A5T'/V1f ÇECf)é/Y I/ER'TIINOI9ER TE t3ENI/TTE?y � IVIET IN OE" ?Ahkt"f VIIIY blY"-€U 'lRO/V[)U<;ENAé'e/-t 7E &1lè'ly u:JèPW'1NEl'(. "'7 �"N "",,4: _ R11:7'1 HcTNET INITIAT/EFj:N NE" éCI?'ff8ELRNÇ IIo/OELE. HIET 01'/�t.A/VÇR'14! IIr H,;rJPPATl/ 8'( vW 1V'12é8ES<vIT ""'k OE C;t�",OHëI05ZA'<"é/y Hérwa<iq,. 20AL.$ LAA9FJ2Eqv�NTE !/ELvlt?JÇ.tl<J/ë/yé O. YER HEN5"ët't "I'/I?ERI//NOEIY LlCltAI-<El. '(Hé EN PSyyISCf<E f'R08t.FHEIy "TCty '1EJ/OLÇEI/Aty 0<2E qE�"I05 -9 ot. 1/0'(, P.+ty /5 ER 001< N09 11= wA/IRPE Çil)L/"''lI/AIY Ml'TICv OeR vA5Tqo .... P. Cl'E /5 éR Nl/AL tWM7' a PLANNdv <>1' ??'Ira L r'?'1Bi. WIE "HL Ek? IIY ffN !},é$/ét? WOHétY PI 7' 5:r.1"Ak 5" I/OC -;, 7-t"-t7 H ET !?ELf Sv" 5d"'E jaoRH / 5? ;'Àf" U71i'O'TéNOé 1Et'47tYTó> <>IYT//AN(EHt'</IYPEk' /(/.o.Z. ""/I/iR ZI/L Lcr, I/IA EE/'( O/'iWt1 Hf/IV //V1(6H51ëH op PVL ftov/ÀEJ(. a- B'I'fE,e� 9/1/ilY &7/1tElY va:>;t;? Ot YERHIt: 71'1/""1 v/l/'( Hf/IV """'lEY/Nf. Ci-'/N .. {/.'

U kunt uw inspraakreactie ook. uiterlijk 4 augustus 201 1 per post sturen naar.

Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt windpark De Drentse Monden. Postbus 223,2250 AE Voorschoten

Page 139: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Jnspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden

Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 7 februari 2012

Beste l.S,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER:

1. landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling

2. flora en fauna

3. vermijden geluidhinder

Ik licht de criteria hieronder nader toe.

Ik wil u vragen om bij deze MER het geplande windpark aan de N33 in uw afwegingen mee te

nemen.

Met betrekking tot de procedure verzoek ik u de Structuurvisie Wind op land, op

de plannen voor de windparken Oostermoer en Drentse Monden, als ook voor het

voorgenomen windpark aan de N33 tot u te nemen.

(l)Criterium: Landschappelijke inpassing

In het onderzoek staat dat de MER aandacht besteedt aan de invloed van het windpark

op het landschap. Ik ga er vanuit dat u over de provinciegrenzen heen kijkt en de

initiatieven in Groningen meeweegt in het onderzoek.

Het gaat in dit geval om de initiatieven in de gemeenten Veendam en Menterwolde.

De schaal, cultuurhistorische landschappelijke eenheid en openheid van de Gronings­

Drentse Veenkoloniën vergt een provinciegrensoverschrijdende aanpak.

Net als de Rijksadviseur voor het Landschap Yttje Feddes vind ik de specifieke locatie

van het windpark in het deelgebied Greveling ONGELUKKIG gekozen.

"Zo dicht op het Hunzedal en het Drentsche gebied doet de grootschalige, maar ook

nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet".

Bovendien zijn de beoogde molens in verhouding veel te groot en veel te hoog voor de

relatief beperkte schaalgrootte van het deelgebied Greveling.

Er is SIMPELWEG GEEN RUIMTE IN DIT GEBIED. Annerveenschekanaal en

Eexterveen/Spijkerboor worden alleen maar gescheiden door een klein akkerland en om

daar dan in het midden de windmolens te plaatsen is zo zonde voor het landschap, flora en

fauna en het welbevinden van de bewoners in dit gebied.

Daarbij zijn Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal aangewezen als beschermd

dorpsgezicht. Het hier gebruikte ontginningsysteem is "een enkel kanaal eenzijdig

wijkenstelsel".Dit is uniek in het grote gebied van de Gronings-Drentse veenkoloniën.

Het relatief kleinschalige deelgebied Greveling, dat een onderdeel uitmaakt van het windpark Oostermoer verdient daarom een aparte beoordeling.

0063

Page 140: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

(2) Criterium: Flora en Fauna

Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in

natuurontwikkeli ng.

Als ik nu uit mijn voorraam of achterraam kijk zie ik tientallen reeën lopen, een genot om

naar te kijken. De reeën zijn hier in dit gebied vanwege de rust en ruimte in

dit gebied. Dit geldt eveneens voor vele andere diersoorten als uilen, ooievaars, vossen etc.

Wij vragen U de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken.

(3) Criterium: Vermijden Geluidhinder

Het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling op een veel te korte afstand van

een aantallintbebouwingen gepositioneerd.

Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken.

Ik spreek dan ook mijn zorg uit over de bijkomende gezondheidsrisico's veroorzaakt door de

extra geluidshinder van laagfrequent geluid.

Tenslotte nog een tweetal opmerkingen:

• Er is in het verleden al heel veel aandacht geweest voor windturbineplannen.

Dit heeft al voor veel onrust gezorgd.

Plaatsing op de beoogde plek doordrukken zal de onrust doen toenemen en de afkeer

tegen 'de overheid' of 'de politiek' doen groeien.

Ik verzoek u de wettelijke grenzen niet precies op te zoeken maar extra zorgvuldigheid te

betrachten door een strengere geluid norm te hanteren.

Ik verzoek u derhalve om de geluidsnorm niet volledig "op te vullen".

Een afstand tot bebouwing van 600m is niet acceptabel. Er zijn genoeg gebieden in

Nederland te vinden waar een grotere afstand tot bebouwing wel te vinden is.

Het mag niet zo zijn dat wij geconfronteerd worden met een te grootschalig

windmolenpark omdat hier 'toevallig' een aantal grondposities beschikbaar zijn .

• In 2004-2005 ben ik als vrijwilliger betrokken geweest bij het Belvedère project DAIP.

Dorpsbewoners maakten samen met studenten een ontwikkelingsplan voor hun

dorpslandschap.

In DAIP hebben de bewoners als eerste stap in beeld gebracht wat voor hen

beeldbepalende elementen in dorpen zijn. Daarbij kwamen onderwerpen als landschap,

water, wonen, recreatie en bedrijvigheid en openbare ruimte aan bod.

Er is bijvoorbeeld een "mental map"gemaakt.

Zaken die door de bewoners enorm gewaardeerd werden in dit gebied (een reden om te

gaan wonen of juist te blijven wonen) zijn de rust, ruimte en natuur.

Zaken die ook door mij enorm gewaardeerd worden zoals u in deze zienswijze kunt lezen.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0063

Page 141: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Dalum: 05-02-2012

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE VOORSCHOTEN

Betreft: Aanvulling zienswijze windpark De Drentse Monden

Dames, heren,

Hieronder volgt nog een aanvulling op de reeds eerder op 22- juli 20122 ingediende

zienswijze ten aanzien van windpark De Drentse Monden:

Wind Turbine Syndroom. Er wordt een complex van verschijnselen internationaal gemeld, zoals slaapstoornissen, onrust, angstgevoelens. Hiervan zijn gedocumenteerde verslagen, De prikkelbaarheid factoren zijn de kern van het Wind Turbine Syndroom. Het complex van symptomen lijklop de syndromen die veroorzaaki worden door dysfunctie van het vestibulair (=evenwichtsorgaan van het binnenoor). Het voorgestelde mechanisme is verstoring van de balans en positiegevoel door lawaai enlof vibratie, speciaal de Laag frequente geluidstrillingen en vibraties.

Graag zouden wij willen dat u dit in uw onderzoek nog meeneemt.

1

0064

Page 142: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

INSPRAAKFORMULIER WINDPARK DE DRENTSE MONDEN

Aan: Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark De Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Ik spreek op 6 februari 2012 in als: particulier/privé persoon met empathie

Mijn inspraak:

Ik ben tegen het geplande Windmolenpark in de Drentse Veenkoloniën. Om de volgende redenen:

oe Ff:R 2012

1. Overheidsvoorlichting over windenergie is 'vooringenomen"en 'niet behoorlijk', Conclusie van Nationale Ombudsman op 1 augustus 2011 website "de Groene Rekenkamer", deze manier van doen wordt ook weer in Drenthe bewaarheid;

2. de Nationale & Provinciale Overheid hebben een eenzijdig standpunt t.a.v. het doordrijven van windenergie als oplossing voor mogelijk toekomstige fossiele energie tekorten. Zij staan in het geheel niet open voor meer innovatieve en meer renderende alternatieven en de argumenten daarvoor;

3. de overheid dient een meer open, eerlijker/objectievere analyse te verschaffen over kosten en baten en wie daarvan wel en niet profiteren;

4. de overheid informeert zich heel slecht t.a.v de steeds meer beschikbaar komende informatie van mensen die ervaring hebben met windmolens in de directe woon­en leefomgeving en wat de gevolgen zijn voor de gezondheid van die mensen. o.a. vanwege de dag- en nacht geluids- en laag frequente geluidshinder (infra);

5. het veroorzaakte infrageluid is schadelijk voor mens en dier, dus zijn windmolens helemaal niet milieu vriendelijk;

6. het veroorzaakt overdag maar ook 's nachts continue slagschaduw/onrust, wat voor veel hinder/psychische onrust zorgt en daarmee op termijn voor gezondheidsklachten zorgt;

7. huizen in de omgeving van windmolen dalen in waarde; 8. in een omgeving waar windmolens staan is deze niet meer aantrekkelijk voor

toeristen, dus betekent dit een enorme inkomsten derving voor recreatie bed rijven;

9. Een overheid die alleen maar in dienst staat van het kapitaal(geld), streeft op termijn geen nationaal belang na maar dient alleen de direct belanghebbenden met het geld van de burgerij ( subsidies). Wat het rendement ervan is of berekeningen die het rendement ervan toelichten zijn niet beschikbaar voor burgers en worden nergens gepubliceerd of begrijpelijk uit de doeken gedaan voor de burgers.

10. een overheid die op deze manier met haar meedenkende/meerekende burgers zegt samen te werken doet dat dus niet en is per definitie on-democratisch;

11. Politiek dient een scheidsrechtersfunctie te vervullen tussen economische en culturele belangen. Politiek nu dient eenzijdig de economische belangen, dus het korte termijn geld-denken, en ontwikkelt geen visie voor de lange termijn.

Stop in het belang van onze democratie met deze anti-democratische manier van handelen en denken.

0065

Page 143: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden

Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 7 februari 2012

Beste L.S,

Ik heet Milan en woon in Annerveenschekanaal.

0066

J'Vr

Ik vindt het heel erg dat er windmolens komen, omdat ik bang ben dat ik dan geen hertjes en hazen

mee zie en dat ik niet meer kan slapen van het licht en het lawaai van de windmolens.

Mijn papa en mama hebben me heel goed uitgelegd wat ze in hun zienswijze hebben staan en ik ben

het daar helemaal mee eens. Ik wil dit dus ook in mijn brief hebben staan.

Wilt u heel erg uw best doen om alle zienswijzen meete nemen in uw MER rapportage?

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER: 1. landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling

2. flora en fauna 3. vermijden geluidhinder

Ik licht de criteria hieronder nader toe.

Ik wil u vragen om bij deze MER het geplande windpark aan de N33 in u w afwegingen mee te nemen. Met betrekking tot de procedure verzoek ik u de Structuurvisie Wind op Land, op de plannen voor de windparken Oostermoer en Drentse Monden, als ook voor het voorgenomen windpark aan de N33 tot u te nemen.

(l)Criterium: landschappelijke inpassing In het onderzoek staat dat de MER aandacht besteedt aan de invloed van het windpark op het landschap. Ik ga er vanuit dat u over de provinciegrenzen heen kijkt en de

initiatieven in Groningen meeweegt in het onderzoek. Het gaat in dit geval om de initiatieven in de gemeenten Veendam en Menterwolde. De schaal, cultuurhistorische landschappelijke eenheid en openheid van de Gronings­

Drentse Veenkoloniën vergt een provinciegrensoversch rijdende aan pak.

Net als de Rijksadviseur voor het Landschap Vttje Feddes vind ik de specifieke locatie

van het windpark in het deelgebied Greveling ONGELUKKIG gekozen. "Zo dicht op het Hunzedal en het Drentsche gebied doet de grootschalige, maar ook

nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet".

Bovendien zijn de beoogde molens in verhouding veel te groot en veel te hoog voor de relatief beperkte schaalgrootte van het deelgebied Greveling. Er is SIMPELWEG GEEN RUIMTE IN DIT GEBIED. Annerveenschekanaal en Eexterveen/Spijkerboor worden alleen maar gescheiden door een klein akkerland en om

Page 144: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0066

daar dan in het midden de windmolens te plaatsen is zo zonde voor het landschap, flora en

fauna en het welbevinden van de bewoners in dit gebied.

Daarbij zijn Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal aangewezen als beschermd

dorpsgezicht. Het hier gebruikte ontginningsysteem is "een enkel kanaal eenzijdig

wijkenstelsel".Dit is uniek in het grote gebied van de Gronings-Drentse veenkoloniën.

Het relatief kleinschalige deelgebied Greveling, dat een onderdeel uitmaakt van het windpark Oostermoer verdient daarom een opane beoordeling. Ik verzoek u met klem om daarom een plaatsingstrategie te ontwikkelen die rekening

houdt met voornoemde aspecten.

(2) Criterium: Flora en Fauna

Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in

natuurontwikkeling.

Als ik nu uit mijn voorraam of achterraam kijk zie ik tientallen reeën lopen, een genot om

naar te kijken. De reeën zijn hier in dit gebied vanwege de rust en ruimte in

dit gebied. Dit geldt eveneens voor vele andere diersoorten als uilen, ooievaars, vossen etc.

Ik verzoek u met klem om de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken.

(3) Criterium: Vermijden Geluidhinder

Het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling op een veel te korte afstand van

een aantal lintbebouwingen gepOSitioneerd.

Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken.

Ik spreek dan ook mijn zorg uit over de bijkomende gezondheidsrisico's veroorzaakt door de

extra geluidshinder van laagfrequent geluid.

Tenslotte:

• Er is in het verleden al heel veel aandacht geweest voor windturbineplannen.

Dit heeft al voor veel onrust gezorgd.

Plaatsing op de beoogde plek doordrukken zal de onrust doen toenemen en de afkeer

tegen 'de overheid' of 'de politiek' doen groeien.

Ik verzoek u de wettelijke grenzen niet precies op te zoeken maar extra zorgvuldigheid te

betrachten door een strengere geluid norm te hanteren.

Ik verzoek u derhalve om de geluidsnorm niet volledig "op te vullen".

Een afstand tot bebouwing van 600m is niet acceptabel. Er zijn genoeg gebieden in

Nederland te vinden waar een grotere afstand tot bebouwing wel te vinden is.

Het mag niet zo zijn dat wij geconfronteerd worden met een te grootschalig

windmolenpark omdat hier 'toevallig' een aantal grondposities beschikbaar zijn.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

Page 145: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0067

J I Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden

Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 7 februari 2012

Beste l.S,

Ik heet Isis en waon in Annerveenschekanaal.

08 Fr:lllOI?

Ik zjt daar op de basisschool en ik vindt het heel erg dat er windmolens komen, omdat ik bang ben

dat ik dan geen hertjes en hazen mee zie en dat ik niet meer kan slapen van het licht en het lawaai

van de windmolens.

Mijn papa en mama hebben me uitgelegd wat ze in hun zienswijze hebben staan en ik ben het daar

helemaal mee eens. Ik wil dit dus ook in mijn brief hebben staan.

Wilt u heel erg uw best doen om alle zienswijzen mee te nemen in uw MER rapportage?

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER:

1. landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling

2. flora en fauna

3. vermijden geluidhinder

Ik licht de criteria hieronder nader toe.

Ik wil u vragen om bij deze MER het geplande windpark aan de N33 in uw afwegingen mee te

nemen.

Met betrekking tot de procedure verzoek ik u de Structuurvisie Wind op land, op

de plannen voor de windparken Oostermoer en Drentse Monden, als ook voor het

voorgenomen windpark aan de N33 tot u te nemen.

(1)Criterium: landschappelijke inpassing In het onderzoek staat dat de MER aandacht besteedt aan de invloed van het windpark

op het landschap. Ik ga er vanuit dat u over de provinciegrenzen heen kijkt en de

initiatieven in Groningen meeweegt in het onderzoek.

Het gaat in dit geval om de initiatieven in de gemeenten Veendam en Menterwolde.

De schaal, cultuurhistorische landschappelijke eenheid en openheid van de Gronings·

Drentse Veenkoloniën vergt een provinciegrensoverschrijdende aanpak.

Net als de Rijksadviseur voor het Landschap Yttje Feddes vind ik de specifieke locatie

van het windpark in het deelgebied Greveling ONGELUKKIG gekozen.

"Zo dicht op het Hunzedal en het Drentsche gebied doet de g rootschalige, maar ook

nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet".

Bovendien zijn de beoogde molens in verhouding veel te groot en veel te hoog voor de

relatief beperkte schaalgrootte van het deelgebied Greveling.

Er is SIMPELWEG GEEN RUIMTE IN DIT GEBIED. Annerveenschekanaal en

Eexterveen/Spijkerboor worden alleen maar gescheiden door een klein akkerland en om

Page 146: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0067

daar dan in het midden de windmolens te plaatsen is zo zonde voor het landschap, flora en

fauna en het welbevinden van de bewoners in dit gebied.

Daarbij zijn Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal aangewezen als beschermd

dorpsgezicht. Het hier gebruikte ontginningsysteem is "een enkel kanaal eenzijdig

wijkenstelsel" .Dit is uniek in het grote gebied van de Gronings-Drentse veenkoloniën.

Het relatief kleinschalige deelgebied Greveling, dat een onderdeel uitmaakt van het windpark Oostermoer verdient daarom een aparte beoordeling. Ik verzoek u met klem om daarom een plaatsingstrategie te ontwikkelen die rekening

houdt met voornoemde aspecten.

(2) Criterium: Flora en Fauna

Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in

natuurontwikkeling.

Als ik nu uit mijn voorraam of achterraam kijk zie ik tienta11en reeën lopen, een genot om

naar te kijken. De reeën zijn hier in dit gebied vanwege de rust en ruimte in

dit gebied. Dit geldt eveneens voor vele andere diersoorten als uilen, ooievaars, vossen etc.

Ik verzoek u met klem om de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken.

(3) Criterium: Vermijden Geluidhinder

Het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling op een veel te korte afstand van

een aantal lintbebouwingen gepositioneerd.

Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken.

Ik spreek dan ook mijn zorg uit over de bijkomende gezondheidsrisico's veroorzaakt door de

extra geluidshinder van laagfrequent geluid.

Tenslotte:

• Er is in het verleden al heel veel aandacht geweest voor windturbineplannen.

Dit heeft al voor veel onrust gezorgd.

Plaatsing op de beoogde plek doordrukken zal de onrust doen toenemen en de afkeer

tegen 'de overheid' of 'de politiek' doen groeien.

Ik verzoek u de wettelijke grenzen niet precies op te zoeken maar extra zorgvuldigheid te

betrachten door een strengere gelUid norm te hanteren.

Ik verzoek u derhalve om de geluidsnorm niet volledig "op te vullen".

Een afstand tot bebouwing van 600m is niet acceptabel. Er zijn genoeg gebieden in

Nederland te vinden waar een grotere afstand tot bebouwing wel te vinden is.

Het mag niet zo zijn dat wij geconfronteerd worden met een te grootschalig

windmolenpark omdat hier 'toevallig' een aantal grondposities beschikbaar zijn.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

Page 147: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten ONI' Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden

Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 7 februari 2012

Beste l.S,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER:

1. landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling

2. flora en fauna

3. vermijden geluidhinder

Ik licht de criteria hieronder nader toe.

08 FEB 1011

Ik wil u vragen om bij deze MER het geplande windpark aan de N33 in uw afwegingen mee te

nemen. Met betrekking tot de procedure verzoek ik u de Structuurvisie Wind op Land, op

de plannen voor de windparken Oostermoer en Drentse Monden, als ook voor het

voorgenomen windpark aan de N33 tot u te nemen.

(l}Criterium: Landschappelijke inpassing In het onderzoek staat dat de MER aandacht besteedt aan de invloed van het windpark

op het landschap. Ik ga er vanuit dat u over de provinciegrenzen heen kijkt en de

initiatieven in Groningen meeweegt in het onderzoek.

Het gaat in dit geval om de initiatieven in de gemeenten Veendam en Menterwolde.

De schaal, cultuurhistorische landschappelijke eenheid en openheid van de Gronings�

Drentse Veenkoloniën vergt een provinciegrensoverschrijdende aanpak.

Net als de Rijksadviseur voor het Landschap Yttje Feddes vind ik de specifieke locatie

van het windpark in het deelgebied Greveling ONGELUKKIG gekozen.

"Zo dicht op het Hunzedal en het Drentsche gebied doet de grootschalige, maar ook

nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet".

Bovendien zijn de beoogde molens in verhouding veel te groot en veel te hoog voor de

relatief beperkte schaalgrootte van het deelgebied Greveling.

Er is SIMPELWEG GEEN RUIMTE IN DIT GEBIED. Annerveenschekanaal en

EexterveenjSpijkerboor worden alleen maar gescheiden door een klein akkerland en om

daar dan in het midden de windmolens te plaatsen is zo zonde voor het landschap, flora en

fauna en het welbevinden van de bewoners in dit gebied.

Daarbij zijn Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal aangewezen als beschermd

dorpsgezicht. Het hier gebruikte ontginningsysteem is "een enkel kanaal eenzijdig

wijkensteJsel".Oit is uniek in het grote gebied van de Gronings�Orentse veenkoloniën.

Het relatief kleinschalige deelgebied Greveling� dat een onderdeel uitmaakt van het windpark Oostermoer verdient daarom een aparte beoordeling.

0068

Page 148: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Ik verzoek u met klem om daarom een plaatsingstrategie te ontwikkelen die rekening

houdt met voornoemde aspecten.

(2) Criterium: Flora en Fauna

Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in

natuurontwikkeling.

Als ik nu uit mijn voorraam of achterraam kijk zie ik tientallen reeën lopen, een genot om

naar te kijken. De reeën zijn hier in dit gebied vanwege de rust en ruimte in

dit gebied. Dit geldt eveneens voor vele andere diersoorten als uilen, ooievaars, vossen etc.

Ik verzoek u met klem om de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken.

(3) Criterium: Vermijden Geluidhinder

Het beoogde windpark is in het deelgebied GreveJing op een veel te korte afstand van

een aantal lintbebouwingen gepositioneerd.

Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken.

Ik spreek dan ook mijn zorg uit over de bijkomende gezondheidsrisico's veroorzaakt door de

extra geluidshinder van laagfrequent geluid.

Tenslotte nog een tweetal opmerkingen:

• Er is in het verleden al heel veel aandacht geweest voor windturbineplannen.

Dit heeft al voor veel onrust gezorgd.

Plaatsing op de beoogde plek doordrukken zal de onrust doen toenemen en de afkeer

tegen 'de overheid' of 'de politiek' doen groeien.

Ik verzoek u de wettelijke grenzen niet precies op te zoeken maar extra zorgvuldigheid te

betrachten door een strengere geluid norm te hanteren.

Ik verzoek u derhalve om de geluidsnorm niet volledig "op te vullen".

Een afstand tot bebouwing van 600m is niet acceptabel. Er zijn genoeg gebieden in

Nederland te vinden waar een grotere afstand tot bebOUWing wel te vinden is.

Het mag niet zo zijn dat wij geconfronteerd worden met een te grootschalig

windmolenpark omdat hier 'toevallig' een aantal grondposities beschikbaar zijn .

• Ik woon mijn hele leven lang al in Annerveenschekanaal. De redenen om hier te blijven

wonen zijn o.a. de rust, de veilige· en groene omgeving om mijn kinderen te laten

opgroeien, de dorpssfeer etc. Met de mogelijke komst van de windmolens wordt alles wat

ik belangrijk vindt aan een woongebied geweld aan gedaan.

Mijn persoonlijke welbevinden wordt ernstig aangetast. Onverteerbaar.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0068

Page 149: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0069

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden

ONTVANGEN

o YFEB 2011 Postbus 223 2250 AE VOORSCHOTEN

Betreft: Concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau Windpark Oostermoer en samenhang met Windpark De Drentse Monden d.d. 11 januari 2012.

Gasselternijveen, 7 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

Graag maak ik van de mogelijkheid gebruik om een zienswijze kenbaar te maken inzake de Concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau Windpark Oostermoer en samenhang met Windpark De Drentse Monden.

Onder 2, Doelstellingen en Uitgangspunten, sub 2.1, Nut en noodzaak windenergie en doelstellingen, is genoemd dat één van de doelstellingen van het nationale en internationale milieubeleid het beperken van de uitstoot van broeikasgassen, zoals kooldioxide (C02) is. Dit om klimaatverandering als gevolg van de uitstoot van deze gassen te beperken. Windenergie op land speelt een belangrijke rol bij het behalen van de doelstellingen op korte termijn voor Nederland, omdat deze optie vergeleken met andere duurzame opties relatief kosteneffectief is en ook significant kan bijdragen aan het realiseren van de Europese taakstelling.

Graag wil ik benadrukken dat ik het geheel eens ben met de passage dat de uitstoot van broeikasgassen beperkt dient te worden. Echter het is dubieus of de inzet van windenergie daaraan zoveel bijdraagt, zeker in vergelijking met andere duurzame energiebronnen en mede gelet op de economische, landschappelijke en maatschappelijke kosten die windenergie met zich meebrengt. De ontwikkelingen op het terrein van zonne-energie gaan momenteel erg hard, en zonne-energie en eventueel aardwarmte zouden ook aan de genoemde doelstelling bij kunnen dragen. Graag zou ik zien dat in de milieueffectrapportage de alternatieven gedegen onderzocht worden, mede gelet op het veel grotere draagvlak hiervoor en de twijfels bij het rendement van windenergie.

Bovendien merk ik op dat de regering met een recente maatregel, nl. het verhogen van de maximale snelheid op snelwegen, aanzienlijk bijdraagt aan een toename van de uitstoot van C02. Daarmee wordt het beleid ten aanzien van energiebesparing ondermijnd, en zeker het draagvlak onder de bevolking

1

Page 150: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

daarvoor. Graag zie ik dat u aan dit aspect, een nieuwe ontwikkeling, aandacht besteed.

Voorts is in de concept-notitie geen aandacht besteed aan de kosten van ontmanteling van het windmolenpark te zijner tijd. Als de molens niet meer renderen, wie is dan verantwoordelijk voor de afbraak van de molens en de kosten die daarmee gepaard gaan?

Onder 3, Voorgenomen activiteit en alternatieven, staat dat alternatieve locaties op een aantal relevante aspecten worden vergeleken, namelijk hinder, ecologie en landschap. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de aanwezige landschappelijke kwaliteiten van het gebied.

De landschappelijke kwaliteiten van het gebied zijn zeer groot. Het is nog een van de weinige gebieden in Nederland waar geen of nauwelijks horizonvervuiling is, en waar het nog echt stil kan zijn. Dit zijn belangrijke kwaliteiten in een land dat overvol is met mensen en infrastructuur en een reden is voor veel mensen om hier te gaan wonen. De karakteristieke openheid

van het gebied wordt voor onbepaalde tijd aangetast.

Ook in relatie tot het Hunzedal en de Hondsrug is dit een onwenselijke ontwikkeling. Vanuit de Hondsrug is het uitzicht op het Hunzedal van een grote landschappelijke kwaliteit, en die verdwijnt als je windmolens ziet staan. Ditzelfde is van toepassing als je het steeds mooier wordende Hunzedal bezoekt. Er is veel geld gestoken in ontwikkeling van dit gebied tot een schitterend natuurgebied, en een windmolenpark doet het effect en de investering van deze natuuromzetting voor een groot deel teniet.

Voorts wordt gesteld dat het veenkoloniaal gebied in Drenthe als kansrijke locatie voor grootschalige windenergie wordt gezien en dat dit door de provincie is bevestigd. Graag zie ik dat hiernaar onderzoek wordt verricht, aangezien op windkaarten van Nederland duidelijk te zien is dat het plangebied niet gekenmerkt wordt door veel wind. Derhalve is deze locatie voor de opwekking van grootschalige windenergie zeker niet een kansrijke en geschikte locatie.

Ook wordt opgemerkt dat de kernkwaliteiten zoveel als mogelijk behouden dienen te blijven. Dit uitgangspunt staat haaks op het plangebied. De kernkwaliteiten zijn immers ruimte en rust en een windmolenpark vernietigt deze kwaliteiten. Beide aspecten zijn onverenigbaar. Graag zie ik dat de kernkwaliteiten van het gebied goed in kaart worden gebracht en vervolgens vergeleken worden met de situatie dat windmolens in het gebied geplaatst worden.

4. Mogelijke effecten en maatregelen Geluid van windturbines en slagschaduw zijn evidente nadelen. Aangezien ik aan de rand van het dorp woon, bij het dorpsbos, is dat een aspect wat voor mij zwaar weegt. Ik ben hier komen wonen voor de rust en de ruimte, en vrees voor geluidsoverlast door het roteren van de wieken. Geluid draagt hier

2

0069

Page 151: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

ver, mede gelet op het open karakter van het landschap. Bovendien verliest

het maken van een wandeling in het Dorpsbos en het verdere gebied zijn aantrekkelijkheid .

Ten aanzien van flora en fauna merk ik op dat het plangebied dicht bij het

Hunzedal ligt, een gebied waar de natuur weer ruimte krijgt en waar zeer veel bijzondere vogels komen. Niet alleen ganzen en zwanen, maar ook kraanvogels en vele roofvogels. Deze ontwikkeling lijkt me strijdig te zijn met realisatie van een windmolenpark.

Voor wat betreft licht en duisternisbeleving merk ik op dat dit gebied nog een

van de weinige gebieden in Nederland is waar het 's nachts echt donker is. Niet alleen is dit voor mensen van belang, ook voor flora en fauna is dat wezenlijk. Steeds meer onderzoek wijst op de schadelijkheid van verlichting in de nacht,

en daar komt ook steeds meer aandacht voor. Verlichte windturbines zijn hiermee niet te rijmen.

Plaatsing van windmolens op een industriepark ligt dan ook meer voor de hand. Bovendien is het een industriële activiteit, en geen agrarische, hetgeen juist het kenmerk is van het plangebied.

Tenslotte zou ik graag onderzocht willen zien wat het effect van een windmolenpar}< is op de waarde van de woningen rondom het plangebied.

Hoogaahtend,

3

0069

Page 152: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen 7 februari 2012

Onderwerp; Zienswijze op concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden.

Geachte mevrouw, heer

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

1

Criterium: Vermijden Geluidhinder Het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling op een veel te korte afstand van een aantal dorpenllintbebouwingen gepositioneerd. Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken. Daarom vraag ik speciale aandacht voor dit effect en de bijkomende gezondheidsrisico's en met name de risico's van laagfrequent geluid.

2

Criterium; Waardedaling van de woningen De aanwezigheid van windturbines heeft een negatief effect op de waarde van de woningen in de omgeving. De praktijk bij bestaande windmolenparken leert, dat de waardedaling gemiddeld 22% is. Maar de plannen voor een windturbinepark hebben nu ook al effect op de waarde van de omliggende woningen. Naar schatting bedraagt de waardedaling reeds 10%.

Graag ontvang ik van u een ontvangstbevestiging. Ik vertrouw er op dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Met vriendelijke groet,

0070

Page 153: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0071

Q.S, ONTVANGEN

09 FFB 2012

OV\�W�f; 'M.tNV>\J�!N. 0::> oh Sk\>t8t.t� t.J VV\ ol f' iiv\�, 0" ':J � VVl ""U\. � oU. Ij """,-t:->.t. y 110 "-d-f.,y, .

uv\:, tG vvL,'", <1-�5�\'l-.L \:vv- ()r�c�vh .)(,v\ JÁ ������� \l

){J, 0oo�v� V (\N\. Wvc. . \"(\.,\, (b u �W\Ci-eI'- --"-""-- c\L ,,)�Iv,..... VVb V\� J � � wáU'.'\.. W\.y M-L�\ ..R.Á;V\

0�\.0\SVV'-� \)V\!)C\.,� d:l.. {\� , Joo",- Q\.. �"C>� � L� . cl � 0 VV1 ..... v \V\JrhJ� � cJb .ANUv? � o,,<L c...kC/v- .bv-- 'h.-al O-OA� v.JJ.\o\J .}..XAO\",,� yV../vv . 'U.A.w'1À ..I..)� -V'- ,,""" V 0-\. o� N0.V'. cf��' WC\..\ � Jf\.v\... J2.)\.üQ.cU\.\ ...... \.,..., \'\\.QOL"\'��� 'rf"oJ JoOl'- c\.c 1+-0 """'\ .MOJ-.r.. wv.""l"vlC � �0 'î'� . � � cL :J\.M..';;\:V\Ll � --"-'»,--v �..IV CVV\

cL h�-v v" j&\J� L \, C\.v-.J.,. v\�1I9�llil

�C>v--\ � AJ::vvJ\ w � \ u/v\ .

t--L\ u.. � '" wo.-0v\ O"f\h O?<r�·\(.t-ll' .eA\.d-a.-\ çf'�:t � c..-U...'Mo 0,--(<.�A. �ooell ' �� 00\ C\.. ".......; 'J-�\D\.7j� -u,v�lN"" �\.

2 ... 02

Page 154: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0071

Page 155: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0072

Inspraakformulier windpark Oostermoer en samenhang met windpark De Drentse Monden Startnotitie (Concept Notitie Reikwijdte en Detail)

ONTVANGEN

o 9 FFR 1011

U wordt verzocht gericht aan Ie geven wat naar uw mening moel worden onderzocht in het MER en op welke wijze dal moel gebeuren. Zienswijzen die in de periode van 24 juni lot en mei 4 augustus 20J J tcn aanzien van de starlnotitie windpark De Drentse Monden zijn ingediend hoeven niel opnieuw te worden ingediend. Deze worden door de betrokken overheden meegenomen in het vervolgproces.

Uw gegevens

Naam: ............. . Straat + huisnummer: .

Postcode + Woonplaats

Telefoonnummer: ..... .

E-mailadres: ........... .

U spreekt in als:

11 Particulier

o Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: ... . . . _ . _ . . . . . . . . . . . . . . .

Uw inspraak:

· · · · · · · · · · · · · · ·8 mevrouw

. . . . . . . . • • • . . . . . . . . . • • . . . . . . . . . . • • . •

........... (�.Q . . . �.)

_ . .l.""d. '·<·�C. ff·< · I ''1JM . . . . . . , "'f'WVL '.�.3 . . . . .. . o( Q< .•. . . . . . m;. d �.\ ... .. \1.('" . . . . . 1<.'.1 . ..,� . . (, .<"".�.< y

..... IJ�·. L . . . tl,,� � . . . . . k.J.a n.' .... ) ...... t..Jox . . . . . '.� . . . . . . . b . ... '/1" fi:..!J..,(iJ . . ("lP.-:!. f.('..n: .............................. . _ . . h,.�., . . . . . I,.;� �'�'J'" .l .. "'.! . . . . . \,.." ,!.<� .. . . ç4 . . . . . � i .... , .<;(" . . c .<, . . 1 .• �.< .<" . . . . . . e � ,<.C.t. ......... ..

... . l' ,.! . "" �h.e, . . . . . . "'c,.\ . . . . .ei.. . . . . \f'-v.e.! . . k.L"".t,.�� . . . . . . \! .. . . . . b� . ... . �.'.,".I., .. . n'�<;i ......... ..

... . vl:.vr\ . . . . . 3.1'" .:;; • • V' " �� • • • 7,. s . . . . H. w . . � . . . A�.I0;\.� . ....:'-(,";\.." .4J.C',<}\:-: . . . oL.., . . .+. .... ,;. �: , .. "I,�1': ......... ..

. , .. e.�.c,",(;.f. . . . . . kÇJ,.':1..f'.� . . . 4 <: . . , .,r d ç:..,(i..!(I. , • • • • We.Ht" . . . fj . .;.� Ll.-.,.,.� Q Y.d.! . . . . 1j(; A�.(r- ,�I'L�M .... .. -". Li J Y.<.ke�<.� . ... ,,<C, L . . . . cI<.. . . . 1.i"",oc.Ck . . '�.I:. r. J ..... V.<Im . . . . MJ.":'. . . . . . I.< a.�. ":J" .?hJ . . . Z'1 '

... J� . . . ckc . . . . 1".1"'- 0cv.2e.. ....• -... t:y" Uc..I;.H\.� . ie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

. � ... ,d(l.",,�� . .Ic. """j . .. . . "eoe d....... " !n . I/,.j . ... N .�.::. .... ).".«4 . . . . . /0. 2. f.< .e.I,.. k L h)' . . . . kd . . W I •. cf

..... u .• A. ,r.e. .k.t?..-:l. � ':'. . . . . . . . O( . . . . . � .... 0.0.;<) .t'a< Ji.�.l.. .. v(\..".. . . . � . . . W."- ,).'.�", ft .. ,( .. �.lA\�f' /;('.-:o:,..�.) _ . . . . .2l.Cl'M" .•. � . /.,."""'5 . . . . . w . . � cJ.. 4k!C. ie::., .•. p.c,.,L .. . . . N.5.3 ... bJ . . . il", Ü.)I<. Jd . . . . 111" •.. b",l..o�./-._ .. . ft.. VI.�.� .. s . . Ç4,".f"' .... . (,,,/, }'.e ... . .. . ka S.1 enl k. A J P. •. . . . �.""" .1.'?<" . . . . Öp , ."",. J .Ie ......... . .... . daç,v.. bt) . . . . po: "'.� {",- .oJ.<, . . . �<!.c i.e..,., . . .. . / ... . ; J;.� f.. "."-'''':r. r. . . . . . . . ç.f2" . . I".{ e, . . . . try'" .... t!.'?:!:f J; .•.. � ..... . . . . eff", cc.+ ........ . . .. . . u.a-n . . . . . . a ... çf.ev. ,1"" .k.ll. e.".<;!.,.. . . . . . <!<>."'.I. f. ........ .. .... . w. �Kd... . . ct.«. L n.) . . . . .. wa . ., .. :",.lj. T . .. . k"f" .h,}( . . Y�.-:'. " ... 'c. J!'l""')'" .V{b . . f.o<:<.. •• Jj. f<l •

. , .. ,I:, fYi!.h . . l �.�\..t..;,...<'; .t.f(!;"" K., .. , . " . . , . . . . . . . . . . , .. . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , . . , . . . . . .. . , . . . , . , . . . . . . . ... . . . . . . . . I r i l-. ' otoL-...l Ut\, V. )\A&l I: ra...(,� of C('I1,'.'l-?oC'''{: ...

_ &<. 1I <.\o1,.<e .......... ) QI.. OO� . ..... V� 10;_«..,· doo.· » (0.'1 ;hel" c4CLW I,c�."",,_ -/ "' •. � 'j'''')

U kunt uw inspraakreactie ook uilerlijk I miart 2012 per post 516ren naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt windpark Oosiemloer en windpark De Drentse Monden, Postbus 223,2250 AE Voorschoten

, f' " ,,- '1""" I L.... c;,"" .. ..tc. { I-_ VO(J r- - J;? , i-t- c;,..R ... r � c..w.c<.R,"r . • "..JQ ... ., c;.. v . t1&; �""7' ,.. ""'" � .... 17 -1-(;,1 � Soc;c./� v_tw.1, cl�,'"" l..., /3 k-o-fot>_ . , .... ..j t:::�)o..r..,..

j l"<i!"'''' r, tja. - (f"" + ..... J""' ..... • · 1" <.t.... t)

Page 156: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

-

O"C4'·::?�e, / 1/ / . L, Izar. tJaa ... " < f a vah. o� r( c I, . ., Î� ?M.ee,{< I'J? af' 1'''''' V" 1 L, c, ,,;, ene.) ,'c I.e. of'?jl dal " ..4a,"e� JT"-u"t. ",,"-I � kl/o l /...'k "}

-<?e·, 1'!(1Ik o"./. IV /:."<fd cI,,1 Ju. r� 1..",,,. "!' d,' ti CA 7 V I ... ie . r.... c{',:; I (/ ü 1 doe I al' ... "'"

G{�/J' II':'J /Jat-, GLe. !:jiF OWv 4 ... ,« maar d,,;/

Ve,,/ 1"leI/1JcLC/'(f'r IS dl<' & ;>Ia.".,e- ,ou"

d '" , I,'ç Il-el he'",-<-' r .

0., c4. zoet( <.k

OVe� b::; JOO,

0/ o-c / F -k / /" )

0 .• I tv

s

ct.. (.v.�c:I';",. /:',''''''' f , "- 0-<:./ cL "",;u,dr-l ... cL yp(ar:'/;''/

0072

0,..,., c{ t. I

Ir) cL.

/r'tr ' =""I-,.d

o,." r!.1sl ,.� he.I f/PJll'l�4 1/0. N'._ c/ -/,,,. -b . . , e f'

? ev , .,

Page 157: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier windpark Oostermoer en sam<'nhang met windpark De Drentse Monden Sta,tLla(iü� (Conc�p{ N o(iti� Reikwijdt� �n o.,(ail)

'""

ONTVANGEN

UfUlr!l

u_nO ",,,,ocIIt ..,ncl. "'" Ie 1''''" wo( _"", """"'" .""" �nI<" "" """,,,,I. in"" MEI( 00 op "",b ...j" .... , ,00<\ ..,,,,,,,,,", 1.;< ... ,..;j«n d;.;, d, ]><';..!' ,;on" j ... ''''n m<" .",,,,, .. �'l !en .onz;on.on ol<

"" ... ,; ••• ,oop..-k Do n .. , .. dl.oo., z;j' ;,�t.!;oOO h",�, .... , ....... ..,.. .. _ok, ;"Il,d;'.-.! D= ... <nIon 0100, .. "" .... " """"''''no",, """"'" in "', ",->'01 P''''''

u....g"" ...... Num: _

Slm' + �ui,,,,,,,,,�,� ... ,

P",lCod< + W""""rl"-",

TelefooMum!TM!r:

E_mailadres, _

U 'I""'kl i" ,I"

'" 1'>.11""\;",

o V'_'"-'IOOrd�er ""n "'pnintie lb«1lijf,

Page 158: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

c_ , �_ 0074-""1

��IO�'J. 09 FF8 1011

D-n-�)7 : 'X-Lèm �e. or cte .s-t--z:c-�

';J-9c � U- vY\.·�r ��'W-�-0 '1'" de.. ->:a--�c..-t-lk. )]-0 »�LJ-<Vn lJ.r\IY'�� W �4-R� � .0Y\ ..z vlrt....e. � ���� t.JÜ'1'L cU 'Uus-\::- 4J.. -€n:.. I'UL I..-> . � "t-� �c.Le-t.. I..--�S Vv. çLe.- C1''-��.J "'>'-�'1. �� � � "1-� �� � � rzo-n� �-.e.0)'"

� m-�. t..--& w; i' ---r.cr-v�, o-tfi% ck

����I..-'Y\..�#, � � � w--on� -€ffL.. c.� d.C1.. YI.4-VtJc::� UK'<..CCI't-o-p c.k

ckr-z..r-� �Q'l.J'ev ��--Î?<0Wl.b<-<­Yv�. \-teJc? �� � �s � dak �

�7 rCl/f- � lm.. � � UfM..�J.

L4o'V \� �VY\.-

Page 159: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen 01..02-2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Nolitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostennoer en de Drentse Monden.

LS,

Mei deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

I. afname toerisme 2. de landschappelijk inpassing,met name in het deelgebied Grcveling 3. flora en fauna 4. zo min mogelijk geluidshinder 5. lichtverontreiniging 6. sociale ontwrichting 7. waardedaling van de woningen 8. voortzettende krimp 9. gezondheidsrisico's lO.slagschaduw II.kapitaalvernietiging van toeristische infrasuuctuur

Ik venrouw erop dal u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Met vriendelijke groet.

0075

Page 160: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0076 ONTVA" \lC"}

dan ,. ,6���� JI..;. .. .J.} ..... -k'.-.:r h,4, ........

-'- ?.,;.,.t.}a-L .á.u......H""--� .

09 rER Z012 A"'�""-i"/&j' hl ..

?-...u.-�.. l't u-. "')4. � ��z! ,-/..I<l- �JoUc. �� rtTrl <><l.- h'.e.� k... ,4-<-; ...... é .. u.Wo,*,- -'- ..J..u-�e "" ... ---

.J ,.;"Ct...4U. hvt-�t..:.p .t.J af�""'� t-� .

.:J.J� �7 Jh> kJ. r8T7;....� .. �zf_�..;... �J��� � ,v�" ... � ?-" • ..r

k � �� �"""�I<"'l ;,."I.t:;.. ......

f"'.rn 4.... 4�� ,%...� � ..... -.u--/...uJ..«..t-. -#,. "" �,...,;i.- �;,u � j� fr-'<- �--....;r �

t7 '!'!7-- ..4-'# 6� � �h� __ ,k,.._� � ",4. J-,�,,_ � � � ��. � a,.Z� .,; ,-. .... """H ..... �t

I, C:;;eiFA/ Jo//"oIJh,tUos 1>/44>'.<4". � d..I.�_Ji. """ hokho ....... /3 k- /u. ... .1. i.....,..

Page 161: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

:!/ �----p� :

��r����h..-���.-..L.

Ir- � �/;....r-=f.·

- a-. )..t...:.I-::J ho-.61-O _ �� hv...t>U- � ..... _ ti....!)4.'".� h.- �_.

_ a�H-. j.J .....-- �,HJ.)�

0076

�n. ).-t�Th- .A/J..,�tf_'I...;.. �r P4A'- � n.-.� j�';

.LA..- rl"'-.L l�r�� ��Î'''4H.· � ,Jr:. �/L-L<èL N o<.<.. � ... oh:� ��----�Y--7'P . __ ,;t". � /h-- � .... .r...-;;.. '-Oh � � �..--.- r-' �.r-á � __ � rJ/�;-- ha....- jL..-./.�. /7.-.

� i.#II'. 6�� �tM� -t--4. . .

Page 162: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpatk Oostermoer en windpark Oe Drentse Monden

Postbus 223

2250 AV Voorschoten

Geachte heer, mevrouw

Met grote zorgen volg ik de ontwikkelingen, die gaande zijn in mijn achtertuin.

Ik vraag mij oprecht af of hier wel de goede dingen gebeuren.

0077

ONTVANGEN

10 FlOR 2012

Ik verzoek u dan ook om de gevolgen voor de sociale leefbaarheid in mijn dorp te toetsen in uw

onderzoek.

Met vriendelijke groet,

Page 163: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0078

Betreffende: Windpark De Drentse Monden

ONTVM'Gr'

1 0 FfB 1011

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250AE Voorschoten

Betreft: Zienswijze m.b.t. de Startnotitie Windpark De Drentse Monden als gepubliceerd in de Staatscourant van dinsdag 31 januari. jl.

Nieuw Buinen 31 januari '11

Geacht college.

Middels deze bIiefwil ik, reageren op het Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de milieueffectrapportage Windpark De Drentse Monden, welke al ter inzage ligt. Het verzoek is om mijn zienswijze op te nemen in de definitieve notitie Reikwijdte en Detail.

Geluid In de startnotitie wordt gesproken over kwantitatieve geluidseffecten, door geluidsbelasting te bepalen op de gevel van geluidsgevoelige bestemmingen( woningen). Tevens wordt aangegeven dat er gekeken zal worden naar de wettelijke voorschriften voor geluid.

Bovengenoemde benadering van geluidseffect is te algemeen. van mening dat een specifiekere benadering van geluidseffecten noodzakelijk is. Fact oren die van belang zijn bij de berekening van geluid zijn:

de bronsterkte van de turbines de plaatsing van de turbines ten opzichte van de gevoelige bestemmingen de mate van afschenning en reflectie van het geluid door de omgeving.

Voor het beoordelen van de akoestische effecten van windturbines, die nog moeten worden geplaatst wordt de geluidsmeting berekend op basis van het akoestische bronvennogen van de windturbines. Het akoestische bronvermogen van een windturbine is afhankelijk van de windsnelheid. Een onderzoek naar de geluidsemissie van windturbines bij verschillende windsnelheden is dan ook essentieel

Bij de beoordeling van geluidseffecten speelt ook het omgevingsgeluid van andere geluidsbronnen een r ol. Is het plangebied relatief stil of is er sprake van een hoog geluidsniveau als gevolg van bijvoorbeeld verkeerswegen of industrie. Cumulatieve geluidsniveaus met andere geluidsbronnen, maar ook met meerdere windturbines zijn dan ook van belang. Een vergelijking van de situatie voor en na de plaatsing van de turbines is een adequate manier om deze geluidseffecten te ondeIzoeken,

Page 164: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

In de startnotitie is niet duidelijk of bovengenoemde benadering aan bod komen.

Vervolgens wordt in de startnotitie aangegeven dat er naar verschillende criteria wordt gekeken. Echter het detailniveau is niet ingevuld. Bij de landschappelijke structuur is het belangrijk op twee verschillende schaalniveaus te beoordelen. Wegen, sloten, hoogspanningslijnen en spoor­wegen behoren tot het grootste schaalniveau. Op het kleine schaalniveau zijn het voornamelijk erven en bermen die het landschap vormen. Op beide schaalniveaus dienen de turbines aan te sluiten op het landschap.

Met betrekking tot de visuele rust die het windpark moet uitstralen dient onder ander in te worden gegaan op de afstand van de windturbines tot elkaar, strakke lijnen, eenduidige kleurstellingen, continuïteit en het voorkomen van hiaten. Hierbij dient opgemerkt te worden dat meningen verschillen en dat deze veronderstellingen niet als waarheid dienen te worden beschouwd. Om een goede indicatie te kunnen bieden dient de landschappelijke inpassing van het windpark gevisualiseerd te worden in een videoanimatie om zodoende het effect van het windpark op het landschap beter te kunnen beoordelen.

0078

Tevens dient de zichtbaarheid van het windpark onderzocht te worden. Met inachtneming van de eigenschappen van de turbines (fysieke kenmerken, positionering, rotortoerental, etc.) dient vanaf verschillende afstanden met verschillende weersomstandigheden gemeten te worden hoe sterk het zicht van de windpark is.

In de startnotitie wordt niet gesproken over beleving. Het windpark zal dagelijks worden waargenomen door inwoners en pasanten. Daarbij kan worden gedacht aan dagrecreanten, automobilisten, etc. De beleving van windturbines is subjectief. De omwonenden zullen het park waarschijnlijk anders beoordelen dan passanten. Het is niet raadzaam om over beleving aannames te maken. Een onderzoek zou dus zeker op zijn plek zijn.

Veiligheid In de startnotitie wordt gesproken over de veiligheid bij het plaatsen en in werking hebben van windturbines. Echter in de notitie wordt enkel gesproken van omwonenden, verkeersdeelnemers en arbeiders in de nabije omgeving van de windturbines. Dit echter is te vaag en ontoereikend. Bij de veiligheidsaspecten dient ook in te worden gegaan op andere omliggende objecten, zoals bebouwing, wegen, industrie, onder en bovengrondse transportleidingen en luchtvaartveiligheid. Niet alleen moeten risico' s worden geïnventariseerd bij het exploiteren van een windpark, maar ook bij het plaatsen van windturbines.

Vervolgens dient het plaatsgebonden risico te worden onderzocht. Het plaatgebonden risico betreft de kans dat een persoon, ervan uitgaan dat deze onbeschermd een heel jaar lang op een plek aanwezig is, overlijdt ten gevolge van een incident binnen de inrichting. Een ander norm is het groepsgebonden risico, welke wordt bepaald door in de omgeving te kijken waar zich grote groepen personen gedurende langere periode aanwezig zijn.

Duurzame energieopbrengst en vermeden emissies. Bij dit aspect wordt in de startnotitie niet duidelijk naar voren gebracht hoe de energieopbrengst zal worden gemeten. De methodiek die moet worden gehanteerd gaat er vanuit dat elke turbine een standaard energieproductie heeft. Echter er zou ook rekening moeten worden gehouden met locatiespecifieke omstandigheden, waarbij rekening wordt gehouden met de lokale windsituatie. Door de lokale omstandigheden en de powercurves van de referentieturbines mee te nemen in de

Page 165: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0078

berekening wordt een meer realistisch beeld van de milieuwinst verkregen.

Overig Verder ontbreken relevante aspecten zoals leefklimaat, windverandering en luchtkwaliteit. Ook is geen aandacht besteed aan overige windmolenparken over de grens.

Conclusie Zoals u uit bovenstaande beeft kunnen opmaken is de startnotitie te vaag en te summier. Er wordt niet diep genoeg ingegaan op de materie en de te onderzoeken effecten van bet te realiseren windpark.

kan zich dan ook niet vinden in de plannen van het windmolenpark. Het windmolenpark houdt een te grote in op het landschap en de rustige leefomgeving. Relevante aspecten zullen nict (althans onvoldoende) onderzocht worden en zullen nict (althans onvoldoende) bij de besluitvonning worden betrokken. Graag ziet zijn standpunten dan ook terug in de defmitieve notitie Reikwijdte en Detail.

Hoogachtend

Page 166: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten. Inspmakpunt windpark Ooslemloer en windpark De Drentse Monden. Postbus 223. 2250 AE Voorschoten

Oud Annerveen. 8 februari 2012.

L.s .. Wij vinden het van groot belang dat. in uw MER-onderzoek. de volgende onderwerpen extra aandacht krijgen.

a. Geluid'ihinder: windmolens en zeker de mammoelexemplaren die gepland zijn in hel gebied Oostennoer, De Drentse Monden maken veel lawaai wat blijkbaar op kilometers afstand te horen is (zeker als de windrichting ongunstig is). Wij vinden het onbegrijpelijk dal in het kader van de crisis- en herstel wet de geluidsnonnen in ons leergebied zodanig opgeschroefd zijn dat ze overeenkomen met de toegestane normen voor een industriegebied.

b. Gezondheidvris;co 's: wal kunnen de gevolgen zijn voor het welbevinden van de bewoners van voomoemd gebied?! Er schijnt buitenlands onder/..oek beschikbaar te zijn en de uitkomsten daarvan (zoals we konden le1..en in het DvhN) stellen ons bepaald niet genist: slaapverstoring. han- en vaatziekten. hoofdpijn. misselijkheid.

c. Flora en fauna: de molens zijn voor een deel gepland in de nabijheid van het natuurgebied HunzedaJ. Voor veel geld is dit dal ingericht 0.8. ten behoeve van toeristische doeleinden. Voor de bewoners heeft deze herinrichting een grote opwaardering van hun leefomgeving lot gevolg gehad. Moet dit nu vernietigd wordc:n!? En wal te denken van de kapitaalvernietiging van de toeristische infrastructuur.

d. LandH,:hap: het gestelde bij f geldt ook voor het landschap. Bovendien. met de beste wil van de wereld lukt het ons niet de grote massaJe molens als een aanwinst of verfraaiing Ie zien.

e. Slagschaduw: voor de mensen in de directe omgeving van de geplande molens lijkt ons dil gekrnakend.

f. Waardebepaling woningen: wij stellen ons voor dat die een dalende lijn zullen aangeven; [mmers wie wil er in de buurt van een windmolenpark wonen. Wal voor effect zal dit hebben op de woningmarkt in de regio en de dynamiek in de betreffende dorpen.

Wij gaan ervan uil dal u goede nota zult nemen van onze zienswijze. Tol slot: wij zijn er van overtuigd dat alternatieve energiebronnen noodzakelijk zijn. De ontwikkelingen gaan snel. Zonne-energie wordt door de dalende prijzen O.i. cen aantrekkelijk alternatief ook al doordat het nauwelijks belastend is voor de leefomgeving!

1·loogachlend.

0079

Page 167: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraak punt Windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Betreft; zienswijze Startnotitie reikwijdte en detail.

2' Exloërmond, 9 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

Graag maken wij gebruik van de mogelijkheid om onze zienswijze in te dienen ten aanzien van de voorliggende concept Startnotie Reikwijdte en Detail die de procedure en inhoud van de MER. beschrijft. Onze zienswijze richt zich op het geluid en de slagschaduw. Ik wil daarbij vooraf opmerken dat alle door u genoemde punten een uitgebreid onderzoek verdienen. Ik constateer daarbij dat de omvang van de onderzoeken en meetfactoren nog zeer beperkt zijn en er geen rekening is gehouden met de unieke kenmerken van het gebied. Ik doel daarbij op de krimp en de mogelijke versnelling hiervan door dit windmolenpark en de cultuurhistorische waarden, die u als kwalitatief kenmerkt en dat alle ruimte geeft om te sturen. U zult duidelijk moeten maken wat u acceptabel vindt en wat niet. De vooringenomenheid die ik in het stuk naar voren vindt komen mag niet terug komen in de uiteindelijke nota.

Met betrekking tot de slagschaduw en het geluid ben ik van mening dat er moet worden gekeken naar de voorwaarden, zoals die internationaal gelden. In Frankrijk en Duitsland gelden normen van 1.500 meter. Dat is niet zonder reden! Ook de gevolgen van slagschaduw specifiek voor Gonge) kinderen is tot op heden onvoldoende onderzocht. In een gebied waar het opleidingsniveau gemiddeld lager ligt moet dit niet worden versterkt door sterk verstorende factoren.

Ook wil ik u duidelijk maken dat het door u gehanteerde onderzoek naar draagvlak in onze ogen volstrekt onjuist is. U zult onder de bevolking een breed onderzoek moeten houden door een onafhankelijk bureau om het draagvlak onder de bevolking juist in zicht te brengen. Daarbij zal de vraag en opdrachtstelling door meerdere partijen (onder andere de lokale overheid) geakkordeerd moeten worden om objectiviteit te borgen en vooringenomenheid tegen te gaan.

Het mag u duidelijk zijn dat ik tegen de komst van dit windmolen park ben. Ik wens ook niet in een dergelijk windmolenpark te wonen. Ik ben van mening dat het gebied zelf sterk genoeg is om met aanvaardbare alternatieven te komen. Dit faciliteren zal op alle terreinen tot een veel hoger rendement leiden.

In afw<lchting..van uw reactie,

0080

Page 168: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

INSPRAA KFORMULIER WINDPARK OOSTERMOER

Conceptnotitie reik"wijdte en Detail

Uw gegevens

Naam

Straat/huisnr ..

Postcode! woonplaats

U spreekt in als

Uw inspraak:

• particulier

o bedrijf

lte6F I mevrouw

",j...� ,. • .\.Mv:.d. �Q e.Cl ... . . . . . ................................ ..

Datum.. :: .J. .� . . . I .Handtekenin .

U kunt uw rl'3clie tol uiterlijk I maart 2012 per post opstur'eTrnur"Bureau t:nergieprojl'Clen,

ziengswijze windpark Oostf'rmoer, postbus 223,2250 AE Voorschoten

Al1ncrvecnschekanaal is een beschermd dorpsgezicht en die status van karakl(,"rislick

wcnkoloniaal lintdorp mei wijkl'nstructuur en open landschap mag niet wordE'n aangelast!

0081

)

Page 169: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

INSPRAA KFORMULIER WINDPARK OOSTERMOER

Conceptnotitie reikwijdte en Detail

Uw gegevens

Naam. . . . . • . . .• . . • • . . • • • • • . . . . . . . .... 1-J.eeF./ mevrou\v

Straat/huisnr

Postcode! woonplaats ..

U spreekt in als

Uw inspraak:

9Jparticulier

o bedrijf

/>pr.' .... heL ..

t:..� . . . . . . -:.i:? ........................ .

1·, 10... . h" / .L �().) . . . r... .. . r....b . .. t ........... .

. - � , / -( · n 7 � l.�U. . . oe: ••• 1-.- -..- . ••• ;/./ ..) ••• 1. ••• ': . . . . . . . . . . . . . ................................ .. .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . ........ .... .. .... ..... .... ..... .

..... 0.� t • • o. ... e.o. .... . .Ct .. .. CiC..r.y • " n C. C' ., .

•• .)..... .. . . . . . .l. . • •• t.. . . .. ...... .... .

. . . . . . . . . . . . . ................................ ..

� . .... L ..... .... } . ...... .. .: . .... .. .

. · · · · · · · ·:· · · ·· · ·n·············· · · · · · ; · · ·· · · · · · · · · · · · · . . . . . . .......... ···:j···I··············

•. • • .1. ...... ... ...... . .•. . ...... .. e .. .. . lD ....... . D .... f:.. . . . L.::; .. ..

. ............................... ' ............ .... ............. . .... � .................................... .

:: ... :: .. : .. : .. �::::::::::::::::: .:.... t:i{:' .::::::::::::\.0/.:::::::::::::::::::::::::::::::::::::: ........................................................... .............. p . ... !.! ................................. .

� 7 . Datum . . . . ..... . . �ç, . . . Handtekenin� U kunt u", reactie tot uiterlijk I maart 2012 per post opsturen naar Bureau Energieprojecten,

ziengs",ijze windpark Oostcrmoer, postbus 223,2250 AE Voonchoten

Anller\'eellschekallaal is een beschermd dorpsgezicht en die status van karakteristiek

veenkoloni1l811intdorp met wijkenstructuur ell open landschap lIIag niet worden aangetast!

0081

Page 170: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

lnapraaldormulier windpark Oostermoer JDe Drentse Monden Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens

Naam: Straat .... nUI.nummer: Postcode + Woonplaats: Telefoonnummer: &-malladres:

U spreekt in als: Particulier

Uw inspraak:

Mevr.

1. Als inwoner van Gasselternijveen ben ik van mening dat de geplande windmolenparken .. De Drentse Monden en Oostermoer" een grote belemmering gaat vormen van mijn thans vrije uitzicht en rust. Ik verzoek u dringend de effecten van de meea hoge windturbines nauwgezet en onafhankelijk van de initiatiefnemers te laten onderzoeken.

2. Gelet op het onder punt 1 genoemde maak ik mij ernstig zorgen over geluidshinder voortkomend uit de bovengenoemde windparken. Wetenschappelijk onderzoek van Dr.van den Berg, Universiteit Groningen, heeft dit aangetoond. Ik verzoek U dit upect al. hoofddoel in bet MUieu Effect Rapport op te nemen en de consequentie voor Inwonen daarvan te toetsen aan de hand van actuele wet� en regelgeving en niet op oude achterhaalde ideeën uw eventuele besluiten te baseren .. Momenteel is ODZe woonsituatie zeer stU met prachtige vergezichten. Ook '.·avonds en 's�nachts is het muisstU behalve in het voor� en najaar wanneer de ganzen met duizenden tegelijk over hun migratie route vliegen. Met de komst van deze windparken zal dit voorgoed verleden tijd zijn.

3. De windparken kunnen in de toekomst mogelijk een complex van effecten hebben op mijn gezondheid zoals door de Amerikaanse onden:oelr.ater dr. Mina

Pierpont i. genoemd als het windturbineayndroom. In Australië heeft men inmiddels windparken stilgelegd om nader onderzoek te doen. Ik verzoek u vooraf nauwgezet onden:oek te doen naar deze effecten in onze regio.

4. De WOZ waarde van mijn woning zal dalen na eventuele komst van de windmolenparken "De Drentse Monden en Oostermoer" aangezien het een negatief effect zal geven op de aantrelr.1r.elijkheid van het gebied. Wij zitten straks tu.sen beide windparken ingesloten. Ik ven:oeJr: u met k1em de planschade, Uitspraak Gerechtshof Leeuwarden (proccdurenummer AWB 67/061 Betreft bezwaar WQZ door bouw windturbines in de nabijheid van een woning. Uitspraak dat WOZ met 25% naar beneden bij wordt gesteld. Uitspraak Hoge Raad Betreft bezwaar WOZ door bouw windturbine op 2,5 kilometer afstand. Uitspraak dat WOZ met 30%

naar beneden bij wordt gesteld, hiervan op het onroerend goed In de regio mee te nemen in uw onderzoek.

5. De slagschaduw van de geplande windmolens zullen enorm zijn. Ik verzoek u vooraf duidelijk te maken welke afstand de windmolen zich tot de woning gaat verhouden gelet op de wet� en regelgeving.

6. 's�Nachta zal de skyline van het mooie Drentse Mondengebied wreed verstoord worden door rood knipperende lichtbakens bovenop de windmolens. Naast de verstoring van het nachtelijk duister zal dit ook een grote invloed hebben op alle levende dieren in dit gebied. Ik verzoek u met k1em dit effect nader te onderzoeken.

0082

Page 171: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annerzothe 1878

Aan: Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223

uNr',j,NGEN 12 FEB 2012

2S0 AE Voorschoten

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark

Oostermoer en de Drentse Monden.

Annerveenschekanaal, 31 januari 2012

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de in het onderwerp genoemde notitie.

landschap De gemeente Aa en Hunze is een plattelandsgemeente die haar ruimtelijke identiteit ontleent aan de waardevolle cultuurlandschappen. De landschappen worden gezien als de dragers van het ruimtelijk erfgoed. Behoud en herstel van landschapselementen versterkt de cultuurhistorische waarde van het

landschap. 1

De dorpen Eexterveenschekanaal en Annerveenschekanaal zijn door het Rijk in 2009 aangewezen als Beschermd Dorpsgezicht op grond van deze criteria: • ..dat het gebied van algemeen belang is vanwege zijn historisch-ruimtelijke karakter; • ..dat dit historisch-ruimtelijk karakter van dit gebied nog voldoende gaaf en herkenbaar is.

Bovengenoemde dorpen (be-)staan niet op zichzelf maar maken onderdeel uit van een uniek

landschap met de kernkwaliteiten openheid, rust en ruimte.

De plannen voor een grootschalig windturbinepark in het unieke openlandschap en in de directe

omgeving van het beschermde dorpsgezicht betekenen een ernstige aantasting c.q. vernietiging van

dit unieke landschap met haar kernkwaliteiten en doet ernstig afbreuk aan de motieven welke ten

grondslag lagen aan de aanwijzing Beschermd Dorpsgezicht van Eexterveenschekanaal en An nerveensche ka naa I.

Gebouwde omgeving en Monumenten

In de directe omgeving van het geplande Windturbinepark Oostermoer bevindt zich een aantal Rijks­

en Provinciale monumenten. Deze monumenten maken deel uit van de omgeving en/of bepalen

mede het karakter van hun omgeving. Realisatie van een grootschalig windturbinepark in de directe omgeving van deze monumenten heeft als gevolg dat deze monumenten totaal "vervreemden" van hun radicaal veranderde omgeving. De cultuurhistorische waarde gaat daarmee geheel verloren.

1 Cultuurnota gemeente Aa en Hunze 2009 - 2012

1

Page 172: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annenothe 1878

De gebouwde omgeving Eexterveenschekanaal en Annerveenschekanaal loopt aan één zijde

evenwijdig aan het geplande grootschalige windturbine park. De afstand tussen dit beschermde

dorpsgezicht bedraagt slechts enkele honderden meters. Er zal visueel een totale onbalans ontstaan

tussen enerzijds een groot aantal immens hoge windturbines en anderzijds de bijzondere

kleinschalige bebouwing van beide kanaaldorpen. De status "Beschermd Dorpsgezicht" verliest

daarmee haar cultuur-historische betekenis en functie (bescherming).

Samenhang met de andere windturbineparken

Alhoewel de plannen voor de windturbineparken Oostermoer, Drentse Monden en N33 als

afzonderlijke projecten worden beschouwd, zal realisatie hiervan een concentratie van grootschalige

windturbines tot gevolg hebben. Hiermee wordt niet alleen de opnamecapaciteit van het open

landschap met unieke kernkwaliteiten zwaar overschreden maar wordt de betrokken bevolking

blootgesteld aan onbekende risico's. Om deze risico's te onderzoeken en in kaart te brengen zal

gezocht moeten worden naar vergelijkbare situaties. Hierbij dient het niet te gaan over geringe

aantallen windmolens in de nabijheid van enige bebouwing maar om grote aantallen mensen welke

wonen en werken in de directe nabijheid of te midden meerdere grootschalige industriële

windturbineparken.

Geluid

Voor en tegenstanders van het grootschalige windturbinepark zijn het eens over het feit dat

windturbines geluid produceren. Onderzocht dient te worden of het geluid van de windturbines van

het toekomstige windturbinepark Oostermoer kan worden beschouwd als geluidsoverlast. Een korte

rondgang langs de vele onderzoeken over dit onderwerp leert dat de uitkomst wel/geen

geluidsoverlast sterk bepaald wordt door het belang dat men heeft bij wel/geen plaatsing. Naar mijn

mening zal er bij de realisatie van het windturbinepark Oostermoer sprake zijn van

gezondheidsbedreigende geluidsoverlast. Hiervoor verwijs ik gemakshalve naar het onderzoek van

het project WINDFARMperception, onder leiding van de Groningse natuurkundige dr. Frits van de

Berg. Voorts dient bij de beantwoording van de vraag of er sprake is van ontoelaatbare

geluidsoverlast geen algemeen theoretisch model gehanteerd te worden. Een onderzoeksmethode

welke de lokale werkelijkheid het dichtst benadert, doet het meeste recht aan de belangen van de

inwoners. Immers, zij zijn het die daadwerkelijk de gezondheidsrisico's lopen en het gaat hier om de

leefbaarheid van hun woongebied . Anders gezegd: in de MER dient het plan niet alleen aan de

wettelijke normen getoetst te worden maar dient ook aandacht besteed te worden aan de

milieubelasting onder de wettelijke normen. Onderzocht dient ook te worden welke waarborgen de

bevolking krijgt om bij daadwerkelijke overschrijding van de geluidsnormen de windturbines tijdelijk

stil te leggen, bij voorbeeld bij harde wind of incidentele overschrijding van de geluidsnormen zoals

die 's nachts gelden.

Schaduwwerking en lichtschitterinR De schaduwwerking en lichtschittering van in werking zijnde windturbines geven continue een

onrustig beeld in het landschap. Dit betekent voor nagenoeg alle direct omwonenden een ernstige

aantasting van hun leefklimaat. Daarnaast zal een onbekend aantal mensen gezondheidsklachten

ontwikkelen door de voortdurende onrust in hun blikveld.

2

Page 173: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annenathe 1878

Waardedaling eigen woning

De komst van een grootschalig windturbinepark betekent zonder meer een aanzienlijke waardedaling van de eigen woning van alle inwoners in de omgeving. Dit is nu al concreet voelbaar voor woningeigenaren die hun huis te koop hebben staan.

Proportionaliteit

De realisatie van een grootschalig windturbinepark in de directe nabijheid van de bebouwing ten behoeve van het halen van algemene milieudoelstellingen betekent voor de bewoners een niet te rechtvaardigen onevenredig groot nadeel. Anders gezegd: een relatief kleine groep moet een te hoge prijs betalen in de vorm van aantasting van hun woon- en werkgebied, landschappelijke schade, geluidhinder, schaduwwerking en lichtschittering, waardedaling van het woningbezit, gezondheidsklachten, leegloop van het gebied en daarmee gepaard gaande verschraling van de voorzieningen.

Specifiek gezondheidsrisico

De MER dient ook antwoord te geven op vraag wat het effect is van het windturbinepark op mensen die lijden aan epilepsie, daar dagelijks medicijnen voor gebruiken en de door windmolens veroorzaakte stroboscopische lichtprikkels die aanvallen kunnen opwekken, altijd dienen te vermijden. Door de omvang van het geplande windturbinepark, in samenhang met de andere plannen voor aangrenzende windturbineparken, ontstaat de situatie dat epilepsiegevoelige mensen bij bepaalde omstandigheden "huisarrest" krijgen omdat zij niet naar buiten kunnen of durven.

Met vfrontr�ste gr�

3

Page 174: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze met betrekking tot: Windturbine park Oostermoer met windturbinepark De Drentse Monden

Geachte mevrouw, mijnheer;

Op pagina 2 van de start notitie staat:

"Daarnaast willen de initiatiefnemers bijdragen aan het versterken van de regionale economie"

De grote financiêle voordelen voor landeigenaren en ontwikkelaars zijn zeker en eenvoudig te berekenen. Daar tegenover staat dat wij grote zorgen hebben over de waardedaling van de woningen, afname van de werkgelegenheid in het toerisme, en door de versterkte krimp afname van de omzet in het midden en klein bedrijf. Ook de algemene voorzieningen worden duurder wanneer er door versterkte krimp minder mensen gebruik van gaan maken. Dit wordt niet van te voren onderzocht.

0084

Mijn zienswijze is dat de overheid naast een MER ook een Economisch Effect Rapportage moet laten maken om te kunnen vaststellen of daadwerkelijk de regionale economie wordt versterkt. Of dat er juist, zoals de meesten vrezen, de huidige zwakke economische staat van het gebied hierdoor nog meer verzwakt en alle reeds gedaande investeringen te niet worden gedaan. Dit dient grondig te worden. onderzocht voordat er daadwerkelijk tot planmakerij en plaatsing wordt overgegaan.

J -

[�[, fvc:u i1 lJU-hvu..w Cv, 11\ J., ouedv.< J r,..\,AD11 U r <\fr\ f\� " ' I I).{;ll'\ \wl'}- . Ü<? I Ü.A' t'-'--

Naam: __ _

Adres: _ _ _

Plaats:. __ _

) . -ial}dtekeQlng:

Uw schriftélijFte'ZièDswijze kunt u voor 1 maart 2012 sturen aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

'�"'" 6 '-<. "f' aJ �w.'"I L-lu:t'-te tcllt .....

Page 175: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal. 13 februari '12

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

LS,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de startnotitie en geef ik aan welke criteria m.i. nadrukkelijk moeLen worden bezienlonderLOcht.

Algemeen Het is voor mij totaal onbegrijpelijk dat bij dit project tussen de windmolens en de bebouwing slechts een minimum afstand van ca. 600 m wordt gehanteerd. Duitsland en Frankrijk hanteren 1500 m. Canada 2000 Ol en USA Californië zelfs 3200 m. Deze landen hebben al jaren ervaring met windenergie en hanteren deze veel ruimere afstanden natuurlijk niet voor niets (slagschaduw, geluid, ontsiering van het landschap, gezondheidsrisico's). M.i. zijn er genoeg gebieden te vinden waar een grotere afstand tot de bebouwing wel mogelijk is. Een afstand tot de bebouwing van 600 m is niet acceptabel. Het criterium kan niet zijn, dat in dit gebied toevallig grond beschikbaar is.

Net als de Rijksadviseur van het Landschap de heer Feddes vind ik de specifieke locatie van het windpark in het deelgebied Greveling zeer ongelukkig gekozen. Er is hier gewoonweg te weinig ruimte!!!!! Bovendien is Annerveenschekanaal aangewezen als beschennd dorpsgezicht. Dit gebied verdient een aparte beoordeling.

Slagschaduw Zelf woon ik in Annerveenschekanaal en kijk uit op Spijkerboor. De afstand tussen mijn woning en de bebouwing in Spijkerboor bedraagt ca. 1.5 km. De windmolens komen halfweg dus op ca. 750 m van beide bebouwingen te staan (in 1 of2 rijen). Ik kijk uit op het zuiden (dus de maximale slagschaduw).

Met behulp van de computer kan gemeten worden of de schaduw over een woonhuis valt. Zo ja, dan dient m.i. wanneer de plaatsing van windmolens doorgang vindt, in de vergunning in ieder geval te worden opgenomen, dat de windmolens stilgezet moeten worden, als de schaduw langer dan een bepaalde lijd aanhoudt (denk vooral aan voor- en najaar, als de zon Jaag staat). Zie hiervoor de analyse 2006 van het Ned. Landelijk Centrum Medische Milieukunde (LMC) mbt. de mogelijke gezondheidsrisico's en de hierin opgenomen besluiten.

0085

Page 176: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Geluidbinder

Zoals hiervoor reeds is aangegeven is m.i. het beoogde windpark in het deelgebied Greveling op een veel te korte afstand van zowel de lintbebouwing van Annerveenschekanaal als die van Spijkerboor gepositioneerd. Omdat ik geen extra geluidshinder wil, vraag ik speciale aandacht voor dit effect, denk ook met name aan de risico's van het laagfrequent geluid (gezondheidsrisico's). Ook hel feit dat er 's nachts minder omgevingsgeluid is, zal de last van geluidshinder doen toenemen (slapeloosheid).

Tot slot wil ik nog wijzen op de volgende (fmanciële)aspecten die m.i. de nodige aandacht verdienen: · afname toerisme en de financiële gevolgen daarvan · kapitaalvernietiging van reeds gemaakte investeringen

(op het vlak. van toerisme, natuurontwikkeling en cultureel erfgoed). · waardedaling en onverkoopbaarheid van de woningen · gevolgen voor flora en fauna · sociale ontwrichting en tweedracht tussen voor- en tegenstanders.

Ik vertrouw erop, dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0085

Page 177: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0086

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark De Drelltsc Monden Postbus 223

ONTVANGEN / J Ff:q 20/2

2250 AE Voorschoten

Betreft Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte cn Detail ....

Geacht� heer I mevrouw,

Referentie

Met dcu brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

Datum

10 februari 2012

1 De werkelijk Ie bereiken CQ2 reductie dOOf het gebruik van windmolens (en daarbij meegerekend de noodzakelijke back-up van andere extra energiebronnen voor het geval er tc weinig wind is) 2 De gozondheidsrisico's voor de mens door o.a. geluidshinder, slagschaduwen, continue beweging en flikkeriilg ed. 3 De gevolgen hiervan voor flora en fauna 4 De nadelige economische gevolgen o.a. door de waardedaling van woningen - het aantasten van de natuur, waardoor toerisme minder wordt - de extra impuls die gegeven wordt aan de bevolkingskrimp ed. 5 De extra gevolgen van de enonniteit en grootschaligheid van alle windprojecten in Drentse en aangrelJzende regio's in Groningse bij elkaar op mens. dier en fauna. 6 Het effect op de samenleving waarin enkele boeren en projectontwikkelaars profiteren van deze projecten en tienduizenden anderen er de last van ondervinden. 7 Het ex.tra vermogen dat nodig is om de energieverliezen tussen de geplande windparken en de gebruikers van deze stroom (95% westelük Nederland (7» te compenseren en het effect van de extra voonieningen die nodig zijn om de energie aldaar naar toe tc transporteren in plaats van tcr plekke op te wekken. 8 Het effect indien er niet voor gezorgd wordt dat vergunning voor de windmolen in tijd beperkt wordt (15-20 jaar) enlof andere en efficiëntere energiebronnen beschikbaar komen.

Ik ga er van uit dat u mijn zienswijze serieus in overweging zult nemen. Hoogaqhtend,

Page 178: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0087

Ontvangen

14 FEB 2012

Zienswijze met betrekking tot: Windturbine park Oostermoer met windturbinepark De Drentse Monden

Geachte mevrouw, mijnheer;

Op pagina 2 van de start notitie staat:

110aarnaast willen de initiatiefnemers bijdragen aan

het versterken van de regionale economie"

De grote financiële voordelen voor landeigenaren en ontwikkelaars zijn zeker en eenvoudig te berekenen. Daar tegenover staat dat wij grote zorgen hebben over de waardedaling van de woningen, afname van de werkgelegenheid in het toerisme, en door de versterkte krimp afname van de omzet in het midden en klein bedrijf. Ook de algemene voorzieningen worden duurder wanneer er door versterkte krimp minder mensen gebruik van gaan maken. Dit wordt niet van te voren onderzocht.

Mijn zienswijze is dat de overheid naast een MER ook een Economisch Effect Rapportage moet laten maken om te kunnen vaststellen of daadwerkelijk de regionale economie wordt versterkt. Of dat er juist, zoals de meesten vrezen, de huidige zwakke economische staat van het gebied hierdoor nog meer verzwakt en alle reeds gedaande investeringen te niet worden gedaan. Dit dient grondig te worden onderzocht voordat er daadwerkelijk tot planmakerij en plaatsing wordt overgegaan.

Naam" Adres:_ Plaats:

,

Handtekening:

Uw schriftelijke zienswijze kunt u voor 1 maart 2012 sturen aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 179: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0088

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Ooslermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

ONTVAt; r.

14 ff8 1012

2250 AE VOORSCHOTEN

Annerveenschekanaal. 12 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze n.a.v. Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark OoslemlOcr en de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw,

Door middel van deze brief geef ik hierbij mijn zienswijze op de startnotitie.

lk verzoek u onderstaande criteria te betrekken bij uw MER: 1. Flora en Fauna

2. Geluidshinder 3. Lichtoverlast 4. Visuele hinder 5. Extern gevaar/groepsrisico 6. Gezondheidsrisico's 7. Altematievenfregenvallende opbrengsten 8. Waardedaling woningen 9. Status beschennd dorpsgezicht

Hieronder licht ik de criteria nader toc.

1. Flora en Fauna. Wal zijn de effecten op de in de omgeving levende vogels. Met name de in het gebied levende u,ilen, buizerds maar ook reigers en andere voorkomende vogels. Niet alleen de effecten van het zoeken naar voedsel maar ook de effecten die deze plannen op hun broedplaatsen zullen hebben. Ook verzoek ik u de effecten te onderzoeken die de slagschaduw van de windmolens zullen hebben op de in het kanaal levende vissen. Daarnaast welke effecten deze plannen zullen hebben op de in het gebied levende vossen en herten (reeën). Herten (reeën) zijn veelal 's winters te vinden in de velden waar men van plan is de windmolens te plaatsen. Zij zullen dus direct met de nadelige gevolgen van hun leeFomgeving te maken krijgen. Tevens komen in hel gebied vleennuizen voor. Vooral tegen de schcmering is dit goed waar te nemen. Ik verzoek u dan ook de effecten die de plannen hebben op hun leefomgeving hebben goed te onder..loeken. Ik ver..loek u tevens onderzoek te doen naar de flora in het gebied waar de plannen betrekking op hebben.

Daarnaast is het gebied direct gelegen aan een grool natuurgebied. Ook in dit gebied komen veel vogels en andere dieren voor. Ik ver.lOCk u niet alleen de effecten te ondermcken voor de in dat gebied levende dieren maar ook de in dat gebied voorkomende planten en andere flora.

2. Geluidshinder. Hel windmolenpark in het deelgebied Greveling is op veel te korte aFstand van de lintbebouwing gelegen. Oe windmolens zullen extra geluidshinder veroorzaken. Dit effect en heL bijkomende gezondheidsrisico verdienen daarom extra aandacht bij uw onderzoek. Het gaaL dan vooral om de gezondheidsrisico's die het laagfrequent geluid vcroort.aakl.

Page 180: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Ik verzoek u daarbij mede in acht te nemen de effecten van het aan de Kielsterachterweg gelegen complex van de NAM die vanwege enorme compressoren ook al veel laagfrequent geluid produceert. Er ontstaat daannee een cumulatie van geluid die bij elkaar tot grote gezondheidsrisico's zal leiden.

Vooral 's nachts is de geluidshinder van windmolens groter dan overdag. Zoals uit onderzoek door het RIVM uit 2008 blijkt: 'Bij de bestaande regelgeving voor windturbines zijn enkele kanttekeningen te plaatsen. In Nederland (en vele andere landen) wordt bij de vaststelling van de hoeveelheid geluid tengevolge van windturbines geen rekening gehouden met het windgedrag op . hoogtes waar de rotorbladen van moderne, grote windturbines zich bevinden. Er wordt altijd gerekend met een toename van de windsnelheid volgens een betrekkelijk simpel model (het 'logaritmisch windprofiel ') dat 's nachts echter vaak niet geldt. 's Nachts waait het op grotere hoogte vaak aanzienlijk harder dan dat model voorspelt. Als gevolg daarvan wordt, vooral 's avonds en 's nachts, de hoeveelheid bij bewoners invallend geluid onderschat omdat deze berekend wordt bij lagere windsnelheden op rotorhoogte dan er feitelijk optreden. Omdat de grenswaarde afhankelijk is van de windsnelheid op lOm hoogte, wordt de hoeveelheid invallend geluid daardoor .met de verkeerde (hogere) grenswaarde vergeleken ,]

Ik verzoek u daarom om ook de gevolgen die de windmolens voor de nachtelijke stilte, rust en gezondheidsrisico' s hebben te onderzoeken.

Tevens verzoek ik u daarom bij het onderzoek van de geluidshinder van de windmolens zelf en de cumulatie van geluid van die mede veroorzaakt wordt door het complex van de NAM

-ook de cumulatie.van geluid v..an het verkeer mee--te-ne� bekçnd zijner vergaande· .

plannen om de N33 te verdubbelen. Dit zal een toename betekenen van verkeer over de Kielsterachterweg en door Annerveenschekanaal, met name aan de Greveling en de Polderweg. Daarnaast zijn er plannen om ook een windmolenpark aan de N33 te realiseren. Ik verzoek u dan ook om de effecten die dit zal hebben in uw onderzoek mee te nemen. Ik

verzoek u om al deze oorzaken en met name de cumulatie van laagfrequent geluid in uw onderzoek te betrekken.

3. Lichtoverlast. Ik verzoek u om de gevolgen van (zon-)licht dat weerkaatst op de windmolens in uw onderzoek te betrekken. Tevens welke effecten de slagschaduw heeft. Omdat deze . windmolens zeer hoog zullen zijn, zal het effect zijn dat de schaduwen ver vooruit worden geworpen. Omdat de windmolens op zeer korte afstand van de woningen zullen zijn gelegen zal zelfs bij een hoger staande zon de effecten van slagschaduw in de woningen groot zijn. Ik

verzoek u om daar in uw onderzoek aandacht aan te besteden. Tevens welke effecten dit dan

heeft voor de opbrengsten van de windmolens. Als zij het grootste deel van het jaar in ieder geval stil staan vanwege te weinig wind en daarnaast een groot deel van het jaar stil moeten staan omdat zulke hoge windmolens al snel slagschaduw in de nabij gelegen woningen veroorzaken welke opbrengst is dan nog te behalen?

Verder verzoek ik u het effect te onderzoeken van de rode lampen, die ten behoeve van het nachtelijk vliegverkeer op de windmolens zullen worden geplaatst, hebben op de nachtelijke duisternis en de overlast voor de nabijgelegen woningen.

I Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), Windturbines: invloed op de beleving en gezondheid van omwonenden. GGD­informatieblad medische milieukunde 2008

0088

Page 181: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

7. Alternatieven / Tegenvallende opbrengsten. Zoals al eerder door mij aangegeven bestaat de kans dat de wind in dil gebied nict voldoende is om een voldoende opbrengst te realjseren. Ik verzoek u daarom ook om te onder Loeken welke mogelijkheden er zijn om een teveel aan wind op te kunnen slaan.

Tevens verzoek ik u om alternatieve energiebronnen te onderzoeken waar minder weerstand cn een grotere opbrengst (mede door grotere deelname van de burgers) te realiseren zjjn. Ik Doem een paar voorbeelden. Zonnepanelen en aardwannte. Deze alternatieven hebben niet de nadelen voor flora en fauna en gezondheid die windmolens wel met zich meebrengen.

Er zijn in de noordelijke provincies zulke uitgestrekte gebieden te vinden waar weinig bewoning is, met uitzondering van agrarische bedrijven met bewoning, waardoor vanwege de uitgestrektheid geen of minder nadelen voor natuur en gezondheid ontstaan en waar juist vanwege de uitgestrektheid van het landschap het eventueel aanwezige rendement van windenergie groter zal zijn. Ik verzoek u dan ook om alternatieve locaties voor de windmolens te onderzoeken.

8. Waardedaling woningen. Naast de recessie die al zorgt voor een waardedaling van onze woningen zijn de voornemens om in dit gebied windmolens te plaatsen nu reeds een reden dat de waarde van onze woningen

is gedaald. Sinds deze plannen bekend zijn geworden onder de bevolking is er geen woningen in Annerveenschekanaal meer verkocht. Door het voornemen om windmolens op zo'n korte afstand van de woningen te plaatsen zal de krimp in de regio toenemen. De schade die alleen dit voornemen al heeft gemaakt is zeer groot, maar wanneer de molens daadwerkelijk geplaatst zullen worden zullen de gevolgen alleen nog maar grotcr worden doordat niemand meer zijn huis zarkwmen verkopen. rk vert:oek u om deze consequenties in uw onderzoek te betrekken.

9. Status beschermd dorpsgezicht. Ik verzoek u te onderzoeken welke waarde de status beschennd dorpsgezicht in het kader van het Monumenten Selectieproject, waarbij individuele gebouwen en delen van dorpen en steden uit de periode 1850-1940 worden aangewezen als beschermd monument, heeft. Met deze aanwijzing geeft het Rijk aan dat de cultuurhistorische waarden van de dorpen van nationaal belang zijn. In de nieuw op te stellen bestemmingsplannen zal de gemeente hiennee rekening moeten houden. Annerveenschekanaal is het best bewaard gebleven Veenkoloniale dorp van Europa, mogelijk ter wereld. Deze status is niet langer gewaarborgd op het moment dat de windmolens er staan. Het gaat hier om een uniek en kwetsbaar gebied van historisch belang. Het is de bedoeling dat het HWlZedal deel gaal uümaken van het Geopark de Hondsrug. Een Geopark heeft als kenmerk dat het een unieke logische geologische eenheid is: Grootschalige windmolenparken brengen landschappelijke schade met zich mee.

Hoogacl)telld,

0088

Page 182: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De effecten van lichtvervuiling en de gezondheidsrisico' s die dit met zich meebrengt zijn bekend. Ik verzoek u om daar specifiek onderzoek naar te doen in het kader van dit project.

4. Visuele hinder. Ik verzoek u om de visuele hinder die de windmolens veroorzaken te onderzoeken. Natuurlijk is schoonheid een heel persoonlijk gegeven. Maar de visuele hinder die de windmolens veroorzaken in een dergelijk mooi gebied kan niet anders worden omschreven dan als landschapsvervuiling. Ik verzoek u dan ook om de mogelijkheden na te gaan om in andere gebieden dan het deelgebied Greveling windmolens te realiseren. Het mag niet zo zijn dat, omdat hier toevallig door een aantal boeren grond beschikbaar wordt gesteld, hier dan ook maar windmolens gerealiseerd moeten worden. Zie ook onder het punt Alternatieven.

5. Extern gevaar/groepsrisico. Ik verzoek·u om het gevaar dat deze windmolens meebrengen voor de veiligheid van zowel groepen als individuen te onderzoeken. Windmolens zijn inrichtingen waar de kans bestaat dat zij uiteen knallen2 en in brand vliegen3. Maar ook de kans dat er ijsafzetting op de wieken ontstaat is aanwezig. De ijsafzetting die van een draaiende molen afvliegt is zeer gevaarlijk. De kans op ijsafzetting wordt alleen maar groter naarmate de molens hoger zullen zijn door de koudere hoge luchtlagen.

De windmolens zullen zijn gelegen op zeer korte afstand van wegen, zoals de Polderweg, maar ook de weg gelegen tussen Annerveenschekanaal richting Spijkerboor. Verder zijn precies dwars door de landerijen fietspaden aangebracht. Bijvoorbeeld het fietspad Tussenklappen gelegen tussen Annerveenschekanaal en het tegenoverliggende dorp (Nieuw

. Annerveen). ,Over dit fietspad 'fietsen veel scholieren, maar ook veel toeristen. Veel mensen laten hier hun hond uit. Daarnaast is nog niet zo lang geleden een vaarroute door het kanaal aangelegd. Het gevaar dat vallende onderdelen,. rondslingerend ij s of uiteen ploffende windmolens met zich meebrengt is groot. Aangezien de woningen maar op 600 meter afstand geplaatst zullen worden verzoek ik u om ook daarvan de effecten op het externe gevaar/ groepsrisico te onderzoeken.

Tevens verzoek ik u het risico te onderzoeken die de windmolens op de traumahelikopter die precies hier zijn vliegroute heeft. Daarbij vraag ik u ook het risico te onderzoeken dat de traumaheli vanwege de nabijgelegen windmolens niet dichtbij genoeg kan landen om snel en adequate hulp te verlenen.

6. Gezondheidsrisico' s. Ik verzoek u om naast de gezondheidsrisico's van geluid- en lichtoverlast ook andere milieueffecten te onderzoeken zoals de nadelige gevolgen van extra Co2 en fijnstof. Vanwege aanleg en onderhoud van de windmolens zal een toename van verkeer het gevolg zijn, met een toename van de uitstoot van Co2 en fijnstof. Dit brengt andere gezondheidsrisico's met zich mee. Bovendien verzoek ik u te onderzoeken of de ronddraaiende wieken zorgen voor een verspreiding van dergelijke maar mogelijk ook andere stoffen (waardoor bijvoorbeeld stoffen die allergieën en astma veroorzaken) die de gezondheid in gevaar kunnen brengen.

2 Zie: <www.youtube.com/watch?v=flV3qtLzH18> en <www.nufoto.nVfotos/42206/windmolen-op-hol-geslagen-door-storm-dronrijp.html> 3 <www.f1itsnieuws.nVnieuwslindex.php?content=detail&id=338>

0088

Page 183: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0089

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oestennoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten ONT\tM"GE:\ 14 FI'9 ZUil

Datum

Van

Tel

E-mail

Uw kenmerk

Ons kenmerk

Belre"

Bijlagen

11 februari 2012

20120209 Zienswijze Winclpark_HJM

Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de

Drentse Monden

Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

lS,

Middels deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen over de

effecten van lucht-turbulenties ten gevolge van de geplande windmolens. Met name de

molens die gepland zijn ten westen van Annerveenschekanaal in het verlengde van de

aanvliegroute op het zweefvliegveld van NNZC ten westen van de Borgercompagnie 266 te

Veendam leveren gevaar op voor zweefvliegtuigen en kunnen leiden tot gevaar1ijke situaties

of zelfs crashes. Onze woning bevindt zich pal onder de vertrek- en aanvliegroute, waardoor

crashes van zweefvliegtuigen directe uitwerkingen kunnen hebben op mij en mijn

bezittingen.

Hoogachtend,

Page 184: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0090

Aan:

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden

Postbus 223

2250 Af Voorschoten ONrV4Nf'[I..

/, FEB 10/1

Betreft: Zienswijze t.b.v. MER De Drentse Monden en Oostermoer

Ik verzoek u de volgende punten te onderzoeken:

1. Effect op recreatieve vliegsport met Ultra light vliegtuigen. Bekend als Vliegveld stadskanaal

en huisvesting van vliegvereniging "Westerwolde".

a. De kosten en haalbaarheid van de verlegging van de vliegroute.

b. De kosten en haalbaarheid van de verplaatsing van het vliegveld

c. Hoogte van schadeloosstelling gezien de prominente plaats dat het vliegveld in

neemt in de recreatieve vliegsport in europa.

2. Welke delen van de drentse monden blijft gespaard aangezien Windturbines zo groot zijn dat

ze van verre te zien zijn en daarmee gemeente en provinciegrenzen overschrijden. Graag een

zichbaarheidsanalyse zodat de impact op het landschap helder wordt.

3. Wat is de landschapstype waarbinnen het windmolenpark wordt ingepast. Waaruit blijkt dat

een grote windmolenpark prevaleert boven geconcentreerde windmolengroepen.

4. Wat zijn de grootschalige landschapskenmerken (zoals bossen, veenvelden, hondrug ... ) waar

een Windmolenpark zich mee associeert en het beeld van de regio versterkt. Wat is het

balans tussen deze grootschalige landschapskenmerken en het beoogd aandeel van een of

meer windparken. Op welke wijze wordt het balans beheerst. Wat is het effect op de

kleinschalige landschapskenmerken zoals Hunebedden en veenmeren etc waarmee de regio

zich profileert en de beheersmaatregel om deze niet te verdringen.

5. Wat is het effect op het beschermde nationale landschap "De Drentse Aa". Wat is het lokaal

effect (relevant gebied), milieubreed wind, water, zon e.d. welke maatregel is haalbaar om

de effecten te beperken.

6. Wat zijn de effecten van seismische trillingen. Dit i.V.m. grondsoort (veen), de gevolgen van

het totaal trilvermogen van het windpark en de effecten op woningen en gebouwen op

zowel korte termijn als lange termijn.

Page 185: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze met betrekking tot: Windturbine park Oostermoer met windturbinepark De Drentse Monden

Geachte meneer, mevrouw;

Er is tot op heden �deugdelijk wetenschappelijk onderzoek naar LFG van windturbines gedaan. De politiek beweert dus dat LFG van windturbines onschadelijk is zonder enige wetenschappelijke onderbouwing. Wereldwijd zijn er allerlei aanwijzingen dat LFG �schadelijk is voor gezondheid en welbevinden is; van mens en dier. In Canada bijvoorbeeld wordt LFG gebruikt om mensenmassa's uit elkaar te jagen. De overheid is verantwoordelijk voor de gezondheid van haar inwoners en daar horen ook inwoners van de Veenkoloniën bij!

Mijn zienswijze is dat de overheid eerst wetenschappelijk onderzoek moet doen naar de gevolgen van LFG geluid op de gezondheid en welbevinden van mens en dier en

0091

moet bewijzen dat het LFG van windturbines onschadelijk is voordat het hele L I I . Veenkoloniale gebied ermee vol wordt geplaatst, 4tlc '?:,C2\.l. Vl .L. i:)Vv't�" �w � Cl\(' \}M \Q.

r''''"tC; t i(; � ()OI�V-R.JI lhV-�lJ \ � H�",b , (1..Q S 0]> � AA(;j qW'� <:J VI) __ Cl<.", G..�"iJ:., R�+-z [l

� Naam: Adres: Plaats.

Uw schriftelijke zienswijze kunt u voor 1 maart 2012 sturen aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Gostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 186: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Storm

Wie wil er nu wonen midden in een MEGA windpark? In alle plannen

van de overheid en de initiatiefnemers van het MEGA Windpark wordt

over waardedaling / compensatie van huizen prijzen niet gesproken.

Wie gaat deze rekening betalen?

• Na afloop van een rentevast periode wilt u gebruik maken van een goedkoper aanbod

van uw bank of van een andere bank. Ze vragen dan om een taxatiewaarde. Door de

plaatsing van de windturbines zal de taxatie veel lager uitvallen en is de oorspronkelijke

waarde van uw woning niet meer in lijn met uw hypotheek. Het gevolg is dat u niet

meer in staat bent om een goedkopere rente te kiezen. Veelal jonge mensen met

onlangs afgesloten hypotheken worden hiermee geconfronteerd.

• Onevenredige verdeling van de lasten en lusten in de voorstellen van het Windpark.

Initiatiefnemers / (boeren) grondeigenaren gaan heel veel geld verdienen door de

exploitatie van het Windpark. Uit verschillende onderzoeken van de overheid,

uitgevoerd door onafhankelijk bureaus, worden bedragen (netto winst) genoemd in de

order van grote van 550 miljoen EURO voor een Windpark van 500 MW verdiend over

een periode van 15 jaar. Voor het MEGA windpark (350 tot 450 MW) in de

Veenkoloniën praten we dan al gauw over bedragen tussen 300 en 400 miljoen EURO!!

Wij vragen dan ook de initiatiefnemers / (boeren) grondeigenaren om ons transparant

en eerlijk te informeren over de winstmodellen.

o Jaarlijks betaalt u {60,-- energiebelasting voor deze subsidie pot (duurzame

energie). Dit gaat oplopen tot € 250,-- per jaar in 2020. U betaalt dus in feite

mee aan de inkomensverbetering van de initiatiefnemers! (boeren)

grondeigenaren. Een mogelijk voorstel van de initiatiefnemers om u korting te

geven op uw elektriciteitsnota is dan ook meteen weer ongedaan gemaakt.

o Mogelijk een ander voorstel van de initiatiefnemers! (boeren) grondeigenaren

is om mee te participeren in het MEGA Windpark. U koopt dan een aandeel!

obligatie (bezit) in het Windpark. Over uw investering krijgt u dan een

vergoeding. Bijvoorbeeld u koopt een aandeel! obligatie van { 3000,--. U krijgt

een rendement van 10% (slechts een voorbeeld, het kan ook minder zijn). Per

jaar krijgt u dan een vergoeding van {300,--. In verhouding tot de inkomsten van

de initiatiefnemers en (boeren) grondeigenaren zijn dit natuurlijk belachelijke

bedragen. Laat u niet verleiden.

Conclusie is dan ook: wij dragen de lasten en zij krijgen de lustenll Waardedaling van

onze huizen weegt vele malen zwaarder dan de voordelen van een Windpark.

0091

Page 187: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Storm

Aan alle bewoners van de Veenkoloniën,

Het is alweer meer dan 8 maanden geleden dat alle inwoners van de

Veenkoloniën werden verrast door de plannen voor een MEGA Windpark in onze gemeenten.

Voor velen van ons was het de aanleiding om zich te organiseren in een platform;

Storm. Het platform wordt ondersteund, grotendeels, door bezorgde inwoners maar ook door

ondernemers uit een brede regio (w. o. ook Stadskanaal I Musselkanaal).

Inmiddels is er veel gebeurd. fen korte samenvatting:

• Website www.platformstorm.nl waar u alle informatie kunt vinden over de plannen van

het Windpark.

• Een nieuwsbrief voor de inwoners. U wordt op de hoogte gehouden van de laatste

berichtgevingen. Maak gebruik van deze service, het kost u niets extra.

• Reikwijdte notitie van het Windpark is in juli door het Ministerie van Economische Zaken

en landbouw gepresenteerd. Op basis van deze sta rtn otitie hebben burgers de

mogelijkheid voor inspraak over de effecten van het Windpark in ons gebied

• Een Mijlpaal in augustus; er zijn meer dan 1300 (waarvan meer dan 1100 unieke)

zienswijzen ingediend. Als inwoners mogen we best trots zijn op dit hoge aantal

zienswijzen. Uit de ingediende zienswijzen blijkt dat zowel de gemeente Borger-Odoorn

als Stadskanaal niet blij zijn met de plannen voor een MEGA windpark. Veel

ondernemers, waaronder ook makelaars, voorzien grote problemen in ons gebied.

• Storm vraagt juridische ondersteuning om de belangen van onze inwoners te

verdedigen. We hebben inmiddels een gerenommeerd advocaten kantoor bereid

gevonden om ons te vertegenwoordigen voor de komende 3 jaren.

Nog even in het kort de gevolgen van een MEGA windpark van 350 tot 450 MW:

• Economische krimp: de gevolgen van een MEGA windpark zijn desastreus voor onze

economie. Nieuwe mensen / inwoners gaan zich niet meer vestigen in de Veenkoloniën.

Scholen, die het nu al moeilijk hebben, moeten mogelijk gaan sluiten. Waarom nog

investeren in een leeglopend gebied?

• De werkgelegenheid in ons gebied blijft achter ten opzichte van het landelijk

gemiddelde. Plaatsing van windturbines zal dit zeker niet bevorderen.

• Waardedaling van onze huizen: mogelijke prijsdalingen van 30 to 50% zijn geen

uitzondering. Veel mensen uit het westen die nu met pensioen gaan, zullen niet snel

meer kiezen voor de Veenkoloniën om te gaan Drenthenieren.

0091

Page 188: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Storm

• Gezondheidsproblemen: wonen in een MEGA Windpark is

onverantwoordelijk voor onze gezondheid. In onze omliggende landen is een

discussie losgebarsten over de negatieve geluidseffecten. Zij komen tot de conclusie

dat een afstand van huis naar windturbine minimaal 1,5 kilometer moet bedragen

om mogelijke gezondheidseffecten te voorkomen. Ter vergelijking: de windturbines

in ons gebied komen op een afstand van minimaal 450 meter!! Wij vragen aan de

overheid om hun verantwoordelijkheid te nemen om ons een gezonde woon- en

leefomgeving te garanderen voor de komende 20 jaren.

Alle nadelen, waaronder de waardedaling van onze huizen, krimp, verlies rust en ruimte,

flora en fauna, gezondheidsrisico's, zijn vele malen groter dan de, slechts voor enkelen,

voordelen van een Windpark. En er is geen weg terug, als het MEGA Windpark er staat,

wordt het hooguit groter en niet kleiner.

Storm is een stichting en geen commerciële instelling. De kosten die we maken

proberen we laag te houden door met mensen te werken die onze actie steunen. Uiteraard

zijn er voor de juridische ondersteuning extra middelen nodig. We vragen dan ook van de

inwoners een bijdrage van minimaal € 10,--. U wordt dan als inwoner vertegenwoordigd door

Platform Storm in de strijd tegen het MEGA Windpark.

LET OP: voor diegenen die geen zienswijze heeft ingediend. Mogelijk hebt u geen recht op

een eventuele planschade regeling. Wij zijn dit voor u aan het uitzoeken. Te meer een reden

om u aan te melden als donateuri voor juridische ondersteuning.

Binnen nu en enkele weken zullen wij u vragen voor uw deelname en bijdrage. Een vrijwilliger

van het Platform zal het aanmeldingsformulier persoonlijk komen halen (huis aan huis).

Wij verwelkomen u graag als donateur.

Storm

Bijlage: aanmeldingsformulier

0091

Page 189: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan: Bureau Energieprojecten Inspraak windpark Oostermoer/De Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Annen, 13 februari 2012

Onderwerp: inspraakreactie concept-Notitie Reikwijdte en Detail

Geachte mevrouw/heer,

Uit informatie op de inloopavond van 6 februari jJ. te Zuidlaren is gebleken dal deze erg eenzijdig wordt benaderd. Weliswaar zal de noodzakelijke milieueffectrapportage nog worden uitgevoerd, waaruit de samenhang van diverse omgevingsaspecten naar voren komt, maar met slechts één doel: •

hel kunnen plaatsen van windturbines' . DOOf dit vooringenomen standpunt, om private partijen Ie dienen, zet u de overige omgevingsaspecten en de belangen van derden op grote achterstand. Zelfs andere rijksbelangen zullen onder gaan sneeuwen, zoals het tegengaan van ' verrommeling' in het buitengebied. Oe te volgen inspraakmomenten zijn inderdaad slechts (zoals u zelf in de stukken stelt) van fonnele aard.

Hoewel in dit stadium alleen reacties op de startnotitie kunnen worden gegeven, zijn mijn reacties tevens te beschouwen als zogenaamde zienswijzen (bezwaren).

Grootste bezwaar is de aantasting van het zeer waardevolle karakteristieke open landschap van de Drents-Groninger Veenkoloniën. Windturbines laten zich nu eenmaal niet landschappelijk inpassen (niet lineair, niet in clustervorm en niet verspreid). Er is bovendien sprake van een waardevolle samenhang met de naastgelegen Hondsrug, het Hunzedal en de onderhavige veenkoloniën. Tast men die openheid van de veenkoloniën aan, dan tast men automatisch - visueel gezien - de waardevolle unieke landschappelijk drie-eenheid aan. Uw beleid zou juist gericht moeten zijn op het behoud en zo mogelijk versterken van de cultuurhistorische waardevolle landschappelijke samenhang en de ruimtelijke kwaliteit. Dit algemene belang is van een hogere orde dan het onderhavige sectorale belang.

Een ander bezwaar is het onbegrijpelijke beleid van de rijksoverheid bij subsidieverstrekkingen in het algemeen. Zolang windturbines niet economisch zijn te exploiteren moet de overheid hierin niet gaan sturen door middel van subsidiering. Oe overheid heeft zich in het verleden als een onbetrouwbare partner getoond (zie lPG-installaties). Deze politieke grillige factor van de overheid zou niet een doorslaggevende rol moeten zijn als daarmee een landschappelijke catastrofale aantasting wordt uitgevoerd. Het betreft een, uit economisch oogpunt, momentopname, terwijl uil landschappelijk oogpunt de plaatsing van windturbines negatieve structurele gevolgen heeft.

Ik verzoek u dan ook, in dit geval, de landschappelijke belangen boven die van de economische belangen te laten gelden.

HqJlg<tchtend,

0092

Page 190: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens: Naam: ............. .

Straat + huisnummer: ...... .

Postcode + Woonplaats: ....

Telefoonnummer: ,., ...

E-mailadres: ........... .

U spreekt in als: J( Particulier

hpprjmevrouw

o Vertegenwoordiger van organisatie / bedrijf:, ............ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Uw inspraak:

.•. . LJ . . � . . ��� .. . �á,. ... h . . . . ...... ��'C'\'� :r "'.&.l':l .: ..: . . . . . ....... .

......... .. (9 .... . k�... . J."",,", f. . . . M . . . . . . . �ac*,,-h .. . . """""' �. ,,f,.,,,,,, . e. '",.,b.·

... ', ...... , .......... Nr:?vI.n... . ,..;'\..0 ._ t2. . . .. D.0.IM-'L c� ... � ... . . 1.M':'C . . • �.t. . .. .o:::-\-<'''

0093

........................... : .. ".� . . . ,M . . 5(""" -t.1� "'" .r:A<d" .. ,). :M-,-, .. . ,�">,,, <.\.l."P.>>:>. . . �.,..."; ,

...................... ,k .... . . . .<-u,. . . . <I':v>.-; . ..e.è.""-'.. , .. � . . . � .� . . h.� . . �:;., . . . ... . . . . #.{ ,-<»,..,4... . . . . . . . . . . . . . . . . : .,. . .. d...< ... ",--I.. ...d... .. (r.J.�J?�.a?",. �.;�.,. :brJi. . . . f?i. .. . . . ..... ...... � ... . . , "",�.R-, . . . . ë""", . . . <Y.\" .Crl'� . . . -Af.... ,J,,�.�. M:'> .. J.LJ:; ...................... '1- --'J<. . ..... ��.,g..:.... . f<Mk .. . .t!<w.d . . ... fX'.>:"=-.� .... �«. ...... . ..................... . M .. ">hl.,,-t-� . . . ""re.eJ. . . . � .... 2c.-nt ... ""� ...............

' . . . . . . . . . . . . . . . . . .

...... . . . . . . -;:, ...... ..e .. �.�." "'e,.<. . . . r" '-t .r.",L. , ... . . � I . ...HJ .... ft . .h. ""'"

. .... .. .... . � . . k4j.�'"'L� . . . . .... . .. ... r".,;f,.c. ..: .

...................... ;.;\l.."ovO�/,_.:... ·��, ... � ,···w..c··�"r'· . . ,(�··· . . .� . ct .� .. �

I ........................ . �."'.,n:,..,. , . . ,':M . . l<i'x1. . . . !.IoM-. .. -.oJ. ... ,o.O ... � .. �,�,e"."""'-� . ."". . 6., .. . �&,." ...... �t:. . . . �.at."'",,[:l�H).! ......... .

'"::7t�o--o-....l ) \::, _'2-_ '2.0 \ 1..

U kunt uw inspra'akreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturen naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostermoer, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 191: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen, 12 februari 2012

Betreft: zienswijze op concept notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden.

Ten aanzien van genoemde notitie heb ik de volgende opmerkingen, waarbij ik verzoek deze te betrekken in uw onderzoek.

Sinds 1995 ben ik inwoner van Eexterveen. Deze plek hebben mijn partner en ik bewust gekozen om de karakteristieke plek: net op de grens van Hondsrug en Veenkoloniën. Aan de voorkant van ons huis kijken we naar links op de Hondsrug en vanuit de woonkamer kijken we uit op landerijen met aan de horizon Eexterveenschekanaal. We zien fazanten, reeën en hazen lopen en reigers hebben jaarlijks nesten in de bomen achter ons huis. Een prachtige woon plek, die uniek is omdat dit nog één van de laatste gebieden is waar het 's nachts stil is en geen industriële verlichting is te zien. Recreatie en toerisme zijn belangrijke factoren geworden. De Oostermoerse vaart ter hoogte van Eexterveen is weer in de oude vorm gebracht in meanderende vorm (onderdeel Hunzeprojekt). Bevers zijn met succes in het gebied uitgezet. Wandel- en fietsroutes langs het natuurgebied zijn uitgewerkt. In 2008 en in 2009 zijn de vaarroutes tussen het Zuidlaardermeer en Hoogezand, Wildervank, Veendam en Bareveld officieel geopend. Deze vaarverbindingen, oorspronkelijk bedoeld voor het transport van turf, zijn in de afgelopen jaren geschikt gemaakt voor de recreatie vaart. Ook deze maatregel was een stimulans voor toerisme en recreatie.

In 2006 was het dorp door Nederland genomineerd voor de Europese Dorpsvernieuwingsprijs. Dit door de ontwikkelde visie op haar Dorpsaccomodaties. Citaat uit het nominatierapport: "Afbraak van de dorpsvoorziening is aanleiding geweest om met vernieuwing aan de slag te gaan. Enthousiasme uit het dorp en positieve feedback van gemeente en provincie maakt dat dit dorp een bloeiend in plaats van bloedend dorp is. Met het opvallende statistische kerncijfer dat 100% van de kinderen aan minstens één tak van sport doet.·

Ik maak mij grote zorgen over het voornemen van een aantal initiatiefnemers uit de agrarische sector om windturbines te plaatsen, van een bovendien - naar ik in diverse publicaties van de aanvragers lees - zo groot mogelijk formaat. Dit past absoluut niet in het landschap van ons woongebied (deelgebied Greveling). De smalle strook tussen de lintdorpen Annerveenschekanaal, Eexterveensekanaal en Eexterveen leent zich daar volstrekt niet voor. In plaats van het huidig ruimtelijk uitzicht, zouden we dan op een woud van windturbines uitzien. Met de bijkomende effecten van geluidshinder, slagschaduw en storende rode knipperlampen die dag en nacht branden. Plaatsing is veel te dicht bij de woonhuizen in Eexterveen, een afstand van 400 meter is onaanvaardbaar. In andere gebieden worden ruimere afstanden gehanteerd.

Oe hiervoor geschetste woon- en leefomgeving van de bewoners in ons dorp wordt hierdoor volledig tenietgedaan.

0094

Page 192: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

2

Duurzaamheid is belangrijk, dat vinden ook bewoners van Eexterveen. O.a. was dit ook uitgangspunt voor het een aantal jaren geleden door bewoners in samenwerking met de gemeente Aa en Hunze zelf gebouwde Bewegingshuis. Streven naar duurzame energie is belangrijk, maar er zijn ook andere manieren om dat in te vullen. Ik ben van mening dat verschillende scenario's moeten worden verkend om de doelstellingen uit te voeren: welke alternatieven zijn er en wat voor uitwerking hebben die voor het gebied. Op die manier wordt ook duidelijk wat de impact op andere belangen is: maak voor-en nadelen zichtbaar en maak een kosten-baten analyse voor de verschillende alternatieven. Daarbij is het voor mij essentieel dat het landschap niet wordt aangetast. Nu lijkt het of de overheid met oogkleppen op blindelings de afgesproken doelstelling wil halen, waarbij industriële projecten nu blijkbaar in een agrarisch landschap kunnen worden geplaatst, enkel en alleen omdat de - in relatie tot het aantal inwoners in dit gebied in de minderheid zijnde aantal - agrarische grondeigenaren financieel wel oren hebben naar deze zwaar gesubsidieerde mogelijkheid. Ook de grootschaligheid waarin e.e.a. nu is gepland past totaal niet bij de aard van dit gebied. Aansluiting bij industrieterreinen acht ik een veel betere mogelijkheid.

In verband met vorenstaande verwijs ik naar de dit jaar tot een afronding komende Herinrichting van Oost Groningen en de Gronings Drentse Veenkoloniën, het grootste landinrichtingsproject ooit in dit land uitgevoerd. In dat kader is veel gedaan voor verbetering van het gebied, naast landbouw ook voor verbetering van de woonomgeving, recreatie, natuur en landschap. Dit plan heeft tientallen miljoenen gekost. Op zorgvuldige wijze is in dit plan omgegaan met het unieke veenkoloniale landschap. De veenkoloniale bebouwingslinten zijn verdicht met beplanting en het buitengebied is waar mogelijk open gebleven. Ook bij eventueel plaatsen van windmolens moet met het unieke karakter van dit gebied rekening worden gehouden, hetgeen effect heeft op mogelijke plaatsen en aantallen. Met de huidige voornemens zal toerisme alleen maar afnemen en kunnen we spreken van een kapitaalvernietiging van de zorgvuldig totstandgekomen toeristische infrastructuur. De binnenkort afkomende Gebiedsvisie Aa en Hunze - Borger Odoorn, opgesteld mede op basis van vele interviews met diverse betrokkenen, waarin verschillende belangen worden meegewogen, zal naar mijn mening een belangrijke rol moeten spelen in het verdere traject in deze. Ik verzoek u dan ook de inhoud van dit rapport bij uw onderzoek te betrekken. Ook zijn er initiatieven voor windparken in de provincie Groningen, o.a. in de gemeenten Veendam en Menterwolde. De mate waarin men windmolens wil plaatsen in relatie tot het unieke landschap van de Veenkoloniën maakt dat aanpak de provinciegrens moet overschrijden. In elk geval moet het voorgenomen windpark aan de N33 in uw onderzoek worden betrokken.

Eveneens is het zo dat uit onderzoek is gebleken dat industriële windturbines een niet te onderschatten impact hebben op de gezondheid van omwonenden, tot twee kilometer in de omtrek. Ook dit baart mij zorgen. Het grootste probleem vormt de geluidsoverlast, dat zegt ook de Nederlanse fysicus Frits van den Berg, universiteit Groningen, in zijn doctoraalthesis.Tevens verwijs ik naar het rapport van de Franse Academie van Geneeskunde over gezondheidsimpact van windturbines: geluidsoverlast is het meest storende, met als gevolg o.a. slaapproblemen, stress, hoofdpijn en depressie. Ik verwijs in dit verband naar een artikel in de Artsenkrant nr. 1909 van 08/04/2008.

Het plaatsen van windmolens heeft effect op flora en fauna. Dit gebied is een plek waar vele trekvogels overvliegen en tijdelijk verblijven om te fourageren. Ook zien we hier purperreigers, witte reigers en zwanen. In de Visie van Vogelbescherming Nederland is beschreven wat de effecten zijn van windenergie op vogels. Daarin staat o.a. dat de exacte effecten verschillen per vogelsoort. Vooral vogels met een lange levensduur die weinig jongen grootbrengen zijn kwetsbaar. Extra sterfte van een betrekkelijk klein aantal exemplaren door windmolens kan bij deze soorten (zoals purperreigers) leiden tot

2

0094

Page 193: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3

achteruitgang van de populatie. Ook vogels met een grote vleugelspanwijdte (zoals zwanen) zijn kwetsbaar gebleken voor botsingen met windmolens. Vogelbescherming Nederland vindt dat windmolens uit voorzorg niet geplaatst mogen worden in de belangrijkste vage/gebieden en hun directe omgeving. Het betreft: • de Natura 2000-gebieden die zijn aangewezen voor vogels; • de allerbeste weide- en akkervogelgebieden van Nederland. In de overgebleven gebieden zouden windmolens geplaatst kunnen worden, mits er geen belangrijke negatieve effecten op vogelpopulaties te verwachten zijn. Zijn deze negatieve effecten niet uit te sluiten dan dient er compensatie plaats te vinden, en wel vóór de realisatie van een windenergielocatieVoor het bepalen van de gebieden waar belangrijke negatieve ontwikkelingen op vogelpopulaties kunnen optreden als gevolg van windenergie heeft Vogelbescherming Nederland � de Nationale windmolenrisicokaart voor vogels� laten maken. Oe basis voor de �Nationale windmolenrisicokaart voor vogels" zijn deelkaarten die voor gevoelige vogelsoorten of vogelgroepen weergeven waar de hoogste aantallen voorkomen. Er zijn deelkaarten voor onder meer watervogels, zwanen en ganzen, weidevogels, akkervogels, kolonievogels en belangrijke trekroutes. Oe �Nationale windmolenrisicokaart voor vogels� is een hulpmiddel bij de planologische afweging of en waar windmolens geplaatst kunnen worden. Oe kaarten geven aan waar bepaalde risico's kunnen optreden, en vormen daarmee een aanzet tot nader onderzoek. Deelgebied Greveling is aangemerkt als gebied met de hoogse risico's, dit gegeven moet daarom in uw onderzoek worden betrokken.

Ik stoor me aan het feit dat overheid en initiatiefnemers alle bezwaren van omwonenden afdoen als Unot in my backyard� houding. Als je een aantal recente uitspraken van voornoemden in het Dagblad van het Noorden mag geloven, dan is het doorlopen van procedures als MER en bezwarenprocedure iets waar "even doorheen moet worden gebeten� en is het een feit dat begin 2014 de windturbines worden geplaatst waar gewenst. Dit is een minachting van de gevolgen voor vele mensen in dit gebied alsook kapitaalvernietiging van hetgeen op andere wijze in het veenkoloniaal gebied is geïnvesteerd. Oe karakteristieke kenmerken van dit gebied worden teniet gedaan en de basis voor het aantrekken van toeristen en nieuwe bewoners wordt weggeslagen.

Landbouwgebied kan blijkbaar nu zomaar industriegebied worden en de persoonlijke economische situatie van een aantal landbouwers telt zwaarder dan die van honderden andere mensen. Plaatsing van windmolens in dit gebied zal tot gevolg hebben dat de waarde van onze woning met zo'n 22% daalt en dat wellicht sprake is van onverkoopbaarheid. Nu al kan gesproken worden van een waardedaling met 10%. Dit acht ik onaanvaardbaar. Daarnaast leidt het voornemen tot plaatsing tot sociale ontwrichting en wordt de homogeniteit, mede nog reden voor nominatie van Eexterveen in 2006 voor de Europese dorpsvernieuwingsprijs, teniet gedaan. Krimp en vergrijzing worden versterkt

Om al de voornoemde factoren maak ik mij ernstige zorgen en verzoek u nogmaals de door mij benoemde aspecten te betrekken in uw onderzoek.

HooQachtend.

3

0094

Page 194: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0095

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

ONTVAl ":N

I, FEB 2012 Datum Van Tel E-mail

10 februari 2012

Uwkenmerl< Ons kenmerk 01022012 Zienswijze Windpark_H.S

Betreft Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

Bijlagen Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L..s

Middels deze brief geef ik een reactie op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen om de effecten die de voorgenomen plannen teweeg zullen brengen en wel om de volgende redenen

1. landschappelijke inpassing Toen we 23 jaar geleden hier kwamen wonen zei iedereen :'datje in zo'n gat gaat wonen-Nu de veenkoloniên weer gewaardeerd worden en ze er alles aan gedaan hebben om de bevolking weer een prettige en goede leefomgeving te geven ,veroorzaakt de komst van dit mega- windmolenpark weer dat alles hier weer verpaupert. 2 .. tweedracht tussen de bevolking. Doordat er een kleine groep mensen(5) voordeel en winst haalt uit de komst van dit mega-windmolenpark en de overige bewoners opgezadeld worden met de negatieve effecten hiervan.

Hoogachtend

Page 195: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan:

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Betreft: Zienswijze t.b.v. MER Oe Drentse Monden en Oostermoer

Ik verzoek u de volgende punten te onderzoeken:

1. Onderzoek en leg vast welke uitzondering van toepassing om het recht op vrije vestiging in te

perken. (Europese Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en Fundamentele

Vrijheden).

a. De windparken staan op macro niveau in een open gebied echter op micro niveau

dicht op enkele woningen en vaak. Het aantal dat dicht bij woningen voorkomt is

t.o.v. de hoeveelheid windmolens hoog. Het windpark staat daarom binnen het

woongebied.

b. Windturbines zijn industriële middelen. Op grond waarvan (aantal, grootte,

vermogen., last, etc, etc.) zijn deze industriële middelen toepasbaar in

woonomgeving.

c. Het vrijheidsrecht geeft een aantal uitzondering aan waarvan afgeweken mag

worden. Veiligheid, gezondheid, "goede zeden' zijn redenen om het recht in te

perken. Welk van deze redenen is van toepassing voor de inperking van de vrijheid.

2. Effect op habitat vogels. Door een lang uitgestrekt windpark is er sprake van insluiting van

het gebied gezien vanaf het windpark in Rhenen (Duitsland). Wat is het effect op natuur

(vogels) vanwege deze insluiting.

3. Het windpark streeft naar duurzaamheid en een positief en stimulerend effect voor de

omgeving. Het is daardoor van belang dit initiatief uit te zetten tegen andere duurzame

ontwikkelingen en maatstaven.

a. Onderzoek, leg vast en publiceer de duurzaamheid score van het windpark op grond

van het Green Score Card. De Green Score Card is ontwikkeld door de Bouwfonds en

wordt gebruikt als maatstaf voor duurzame gebiedsantwikkeling in het ruimtelijk

domein.

b. Onderzoek de duurzaamheidsintentie in het kader van de historische waarde van de

regio op basis van het "Reverse Archaeology"methode. Het initiatief refereert aan de

historische waarde van het gebied. Op basis van de "reverse Archaeology" methode

wordt op objectieve wijze de toekomstige historische waarde vastgesteld. De

"reverse Archaeology" methode is ontwikkeld door de organisatie "De missing link"

en wordt door o.a. het TU Delft gebruikt (prof.mr. Friso de Zeeuw).

0096

Page 196: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

4. Op welke wijze worden gemeente en burgers tegemoet gekomen dan wel gevrijwaard voor

het niet kunnen naleven of beperken van de uitvoering van de wet, inzake toezicht op

welstand (de Woningwet).

a. De gemeente voert een actief beleid om de welstand te borgen. Samen met

maatschappelijke organisaties en eigen domein beheer wordt gebouwen, huizen en

andere objecten onderhouden, van andere functies voorzien of gesloopt om ruimte

te maken voor nieuwe ontwikkelingen.

b. De welstand wordt tevens geborgd door de instroom van vermogenden van buiten

het gebied die hun middelen aanwenden voor onderhoud, renovatie en nieuwbouw.

c. Het plaatsen van een Windmolen park, voornamelijk dicht bij woningen en andere

objecten, heeft invloed op het behoud van de welstand zoals de intentie van de wet.

d. Door vertrek en afschrik effect blijft voor bewoners en gemeente alleen de optie

sloop over om aan de welzijnstoezicht tegemoet te komen.

e. Onderzoek welke objecten een welstand impuls ondergaan en op welke wijze de

intentie van de welstandswet niet tegengewerkt wordt.

5. Onderzoek het effect op de waterhuishouding. Uit eerdere projecten bleek dat er een

verband bestaat tussen het plaatsen van windmolens en de waterhuishouding. De situatie

voor en na tonen verschillen. leg dit verschil vast en bepaal het effect op de omgeving.

6. Onderzoek het effect op de economie. Met het plaatsen van een windmolenpark verandert

ook de omgeving. Onderzoek welke type bedrijven aangetrokken worden door deze

veranderde omgeving en welke type bedrijven juist afstoot.

7. Onderzoek het effect op de ballonvaart. De omgeving wordt regelmatig bezocht door

ballonvaarders.

8. Er is gebleken dat het geluid een breder spectrum bestrijkt.

a. Ten eerste de samenhang met de windmolens in Rhede en de grootte van beoogd

windpark. Deze accumuleerde vermogen levert vermoedelijk een hoger

kwantitatieve waarde op dan een enkele molen. Wat is dit effect op geluidshinder.

b. Ten tweede de frequentie spreiding. Het laagfrequent geluid is van een enkel molen

niet te horen vanwege het lage vermogen. Wat is de geaccumuleerde vermogen en

wat zijn de effecten daarvan gezien de karakteristieken van een lage frequentie (lage

frequenti4ragen verder).

0096

Page 197: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan:

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Betreft: Zienswijze t.b.v. MER De Drentse Monden en Oostermoer

Ik verzoek u de volgende punten te onderzoeken:

1. Onderzoek of er voldoende uitwijk mogelijkheden blijven bestaan voor straaljagers van de

defensie.

2. Onderzoek het verschil in effect op vogels bij een uitgestrekt windpark t.o.v. kleine

concentraties zoals 3 windmolens.

3. Onderzoek het effect op subsidiebudget voor duurzame projecten. In hoeverre wordt het

beschikbaar budget voornamelijk door het windpark wordt benut. Hoeveel budget blijft er

over voor andere initiatieven.

4. Onderzoek het effect op aanvliegroute van de trauma helikopter. In hoeverre wordt de

trauma helikopter beperkt voornamelijk in combinatie met de lintbebouwing door het

plaatsen van een windmolenpark. In het bijzonder een lang uitgestrekt traject.

s. Bepaal de grootte van het gevaar door rondvliegend ijs vanwege ijsafzetting op o.a. de

rotorbladen.

6. Hoe groot is de risico van het afbreken van rotorbladen en wat is de gecalculeerde

(milieu)schade ervan.

7. Verstoring nachtrust door aanmerkelijk hoeveelheid licht.

Het gebied kenmerkt zich als een lichtluw gebied. Wat Îs het effect door introductie van

aanmerkelijk veel licht op de windmolens.

8. Onderzoek hoe overheersend het windmolenpark is in het gebied. Bepaal tevens waar de

grens ligt tussen de mate waarin het gebied gekenmerkt wordt door huidige

landschapsobjecten en wanneer dit overgaat in een gebied dat voornamelijk gekenmerkt

wordt door het windmolenpark.

0097

Page 198: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

• Inspraakformulier windpark Oostermoer en samenhang met windpark De Drentse Monden Slarlnolilie (Concept Notitie Reikwijdte en Delail)

0098

.N

10\1

U wordt \crl.OChl gericht :wn te geven wal naar u\\ mening mocl worden onderzocht in het fl.1ER en op \.\elke wijze dal moet gebeuren. Zienswijzen die in de periode \'an 24 juni tol en mei 4 augustus 2011 len aanzien \' an de Si art notitie windpark De Drentse i\londen zijn ingediend hOCH'U niel opnieuw te worden ingediend. Deze \\ordcn door dlo! betroJ...ken overheden meegenomen 111 hel \cr\'olgproce .. ,

U\\ gcgc\'cns

Naam: ..... , . ... . . .

Straat + huisnummer: ..

PO�lcodc + Woonplaat:-.

T clefoolll1ummcr:

E-mailadrc!o,: . . . 0 .

U ... preekt in aJ..,:

'" Pamculicr

• .. . . . . . ... . . 0 " " " . . . .. . . H . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . H . . . . . . . . . . . .. . . . heer 11l�@�'Fetl�'l'

o Vertegenwoordiger van organi:-.allc I bedrijf: ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

u\\ in�praal-..:

···b······i,s· ·······l� ..... ·· t ········· ·····l····�········ ······l t·· ··· b········· ....... .............. .

.... ;� V . . . . . . . \ S� . . . . . t:...� . . �.\\ (\ .. .. �. 'P .. . ;�1! l. rl . . � . . .. . tl? ··.\. .0R. r . . . \J.o, .".' . . . . . . . .

···�\l.··· O \>A· O'� � . . .,Qn �9.tP.-: I<{.1� Jin e .J1 .. ,'\\IY\q,�L . .... 2 m,"'"Q . . .11�. � tif\ . . . . \) \-\� . .. . . . . .. . . u\.t. W '9. '0. '0.. h. '0.Z::� .. .. : . . . . . . . . .. . . . . .. .

••• D� •.•• ··

·

··· i.�;�; . . GA;��;�:�14�\ ••..• Q��j.� ••••• �;.;&.n:iüë1J .... .\j.\.'\. . . . \)��Q.{":>L . . . . . . t"! . . t R9.lRM.k ... o.Y\ . .k�L�e.\(\lM

11.'V\ 'VI � ,,�\s. f \ ....................... . ······ ··········· · �· · \ · ·· /t ······· ·············· ··· ··· .................................. .

±. ·t'" P:, . . . . . . . \.J.: Yl,. PO.V\ f·;:t �······ u. \')1.\e. \1. \�( .1;\ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

+ . . . .. . �I/J.).u�\IJ . . . V!I . . . u. . . . . . �.VlIf:0g.� .......................................... .

tq�tLç� .�.��� •••. ;Û�;; •••• \&�.\).;\i\V; •• .• • ;;·�i\ ••• � •• �iiNqv.ii ; \­. . .. \L . . M . . 5. . . . )<>:k .. qiL:;)f.\�\;i�.��cS?,l . . hJ�,� . .. , .. f.e.. h �

.n�··· d.\W···� ···�· ·······r� }!-\· · = · n�1: l n � . . V .:i?�))fdc1/

.. \J\M . . �)..\'::I\\.. .. . hl.'&-� . .. > . . V l . t ··'O·\YI··fQg·····�··� �'-(.··."'.�. 9..J.t..

. . c1\Q.. \.��\. \)<:y)r . . . . .R . . . Ü \.\.y\"\Ç'Y.)ç . . e.L\�)!) .• ......................... .. .....

-z..l E . � INI-J .. \(J..,"" r11...":t-1'V\ SfuflJY\ • f) L U kunt uw in�prJakrcactic ook uiterlijk I maart 2012 per po�t sturen naar: Bureau Energieprojecten. In"'praakpunt windpark Oo�terll1ocr en windpark De Drentse Monden. Poslbu!o. 223.2250 AE Voor!'cholcn

. \ ( . \- F 11"- hl ')�().,\\)Q.\l. , ll\\ elll<�

Page 199: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

,-.. -, ......... . , -. .,.......,..".---" :::':�" n"'Sf,F :;,;:,;:l;;'.'/,éfc,,�($"}L,

'Duizelingen en' hoofdpij\ij�cÏl�

DAGBLAD THENtA

Het is geluid dat

je niet hoort,

l11aar wel voelt

ACHTERGROND .IZONDHI.O"USICO� $,

• Windmolens kunnen gezondheid in gevaar brengen

..

• Veenkoloniale artsen waarschuwen dat meer onderzoek nodig is

,.

, lijkeitijd . stelt het Rijksill;stituut , voor Volksgezondheid ·en Milieu

(RIVM) dat er geen effecten op de gezondheid zijn te verwachten. Dat is toch vreemd?"

Door Marieke Kwak De beide medici baseren zich op Nieuw-Buinenl5tadskanaal diverse onderzoeken, Waaronder Hoofdpijn, misselijkheid, duizelin- dat van de Amerikaanse Nina Pier-gen, hartkloppingen, oorsuizingen. pont. Pierpont . is kinderarts en -Je kunt het allemaal krijgen van volgens Wlkipedia - echtgenote windmolens, zeggen huisarts Har- van een anti-windmolenactivist. ryBûlk(43)uitStadskanaal en acu- Zij ontdekte teU van gezondheids­puncturist lanet Holtkamp (SI) uit klachten bij Amerikanen die in de Nieuw-Buinen. "Maar het onder- 'buurt van windmolens wonen of zoek dat' er is, is vooral in:het bui- hebben gewoond en schreef er een tenlanci,gedélan en: wordt hier am- boek over met de titelWznd Turbine per serieus genomen", stelt Holt- Syndrome. Dit onderzoek wordt kamp. "Een;kwalijke zaak, zeker door de Nederlandse GGD al�medè omdat er zo veel si��eI!ziJp.,�èI.�' Amerikaanse instanties ecliterniet serieuze, ,., gezondheidsproblemen als wetenschappelijkbewij�gezien. kunnen ontstaan door windturbi- En ook niet alle onderzoclitèmen­nes: sen 'bleken last te hebben van de

Holtkamp en Bulk hebben zich luchtverplaatsmg en he�geluid van grondig in de materie verdiep�, �s de molens. "" . ' ii; .. leden VélAde, werkgroep gezóha-" "Feit is wel dat er y�rontru�����;

�;!�e=!:�::f������ �:: �:� :��e�� s�i� 1ut��: plande komst van honderden meer onderzoek nodig. Dat is ook windmolens in, de Drentse Veenko- in het belang van de initiatiefne­loniën tegen te houden. De gezond- .' mets. Zij zullen er geen belang bij heidsrisico's zijn een van de ijzers hebben dat zij de molens moet�h die de protestgroep in het vuur stilzetten als opeens "blijkt dat er heeft. Heel belangrijke ijzers, vin- toch problemen zijn. De wereldge­den Holtkamp en Bulk. zondheidsorgarii�tie WHO heeft

"Mensen gaan sowieso gezond- in 1999 zelfs gesteld dat laagfre­,heidsproblemen krijgen als.gevolg quent geluid in de bewoonde we-

.. van stress, door de veranderingen reld �chijnlijk gezondheids­in de leefomgeving die hen worden problemen .zal geven als hart-. en opgedrongen. Dat staat buiten kijf. vaatziekten". spraakbelemmering Het landelijke gebied, waarin de in- en sl�pverstoringen. Daaraan kun woners zich . goed voelen, wordt je niet zomaar voorbijgaan,," stadser. De omwonenden zouden De twee sturen binnenkort een er ook ongelukkig van worden als je brief met hun bevindingen naar de' bomen zou vervangen door kunst- GGD's en de gemeenten in het zo­matige palen en gras door beton. En geheten zoekgebied voor de wind­nu komen er zelfs windturbines molens. Dat doen ze namens Te­van bijna 200 meter hoog die rond- genWind Veènkoloniën,' de . club draaien en knipperende lichten waarin protestorganisaties uit Gro­hebben: - ningse en Drentse Veenkoloniën

Daar komt volgens het tweetal zich hebben \1eFÇ:lllgd.J� de brief bij . dat nog niet goed duidelijk is.roept Tegenwind degeJijeenterr �fi wat de effecten van de windtutbi.;.. d�_,ÇGII� 2P deverantwooJ;..qfilijk­nes zelf zijn. Holtkamp: "Vooral het -heid ti d --�h-�-"'�"'--d-b­laagfrequente geluid dat de turb. i- volkin:v �

tr e gezon el

dvan e e-

od ka , l d ' genemen en ge egen on-nes pr uceren, n veFVe en .e ge- d k' d I h bb H . el'd d ' erzoe . te oen naar de gezond-v� gen ,

e.

en. et IS g. UI at Je heidsrisico's van met name la�&tre:.. met hoort, maar wel voelt. Een ge- que t i' d . luidsdeskundige van het RIVM

n ge w .

-- -:-��"-'-'-.

... Acupunctu- . rist Janet Holtkampen huisarts Har­ry Bulk plei- , ten voor meer o�derzoek naar de ge-

. zondheidsrisi­co's van wind­turbines. Foto:· DvhNI OuncanWijting

Page 200: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0098 Inspraakformulier windpark Oostermoer en samenhang met windpark De Drentse Monden Slartnolilie (Concept Notitie Reikwijdte en Detail)

U wordt ver.lOcht gericht aan IC geven wat naar uw mening moel worden onderzocht in hel MER en op welke wijze

dal moel gebeuren. Zienswijzen die in dc periode van 2-1 juni tot en mei'" llUgustus 2011 ten mmzicn \'1.1n de slartnotÎtic windpark De Drentse �Iollden zijn ingediend hO<'\'cn niet opnieuw tc worden ingediend. Deze worden door de betrokken overheden meegenomen in hel \ervolgproccs.

Uw gege\'ens

Naarn: ............. . ."-......................................... ............ heer 1111' ',,!!IW

Straat + huisnllmlT

Poslcode + Woonplaats

Telefoonnummer: ..... . E-mailadres: ..... . U 'preekt in als:

<A Particulier

o Vertegenwoordiger van organisalic I bedrijf: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Uw in:-.praak:

•.• D.Q�� •. � •• �.� •• 0Qn.· •• 4·.�:� tF;�<�ji;�· · .. ·· . . • • \J .� •• � . ' ."f<ï . �'.'.' •• .. . 1[0.. n .. . tk\.)IL �Js. . . '� � § I � A. \ .� . . 1. f'. . . . :l . .. . 1k>:,. . 1 S . . Q..jt ..... .

.. '?J!l.9.. v. . . JL�v,).l� . . . à. R "'�g. \1 . ('�. "'" o. v.I . � .. . "'� . . . . . . t \,)9. .Y\fI •. tV> .•.. u

uu.uDQt) .. �8f4;.,iL t��u .tX \Jy.�.\5 \J çurQ-Ii,I<',.uu!Y\duf.\(ÁMK. u '. u.uu ....... �\N\Q,;) Vj.�, J" . . � .. . ).} .\>..'� . . . . . . . �1,(1�"'1 flJl'1r� �\ \ . . . Z1a \.,0. . . . � . . . . ... . u

�·.·���· •• ··&?����� ·�\���E�'�···.;��:�:: .r�,5�t���lf O .� .... \).J . ;

..

uu", . . . . . . . . . .;,,,�. ;;;;" V-;,? . ;;;;x .... ';;.

'

. . . . . ..... . .

� . . . ... . . . . .. \t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . R\) .. . \. . . . . . . . .. . . . . . . ... .... . . . . . t.�y.r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gc4.M, .... . ...... . I,J. IJl,:) .'� . . o.lY:l'tf -,J'''�. \) Q."� ... M. \. Y.\ \. .�.�."' . . . . . .. 5.ÇJ. 0%) . .. . '�"). q,,�ty

�1·E·�·····�JWW:·fPa·t�'2·,�·)f�r2-I�·.·�··L············ ..................................... .

U kunt uw inspraakrcaclie ook uiterlijk I maan 2012 per post !)turen naar: Bure<lu Energieprojecten. In'ipraakpunl windpark OO!)tenllocr en windpark De Drentse M ond�n, Postbu:-. 223,2250 AE Voorschoten . \ C\, ( � � , 0 t �" l IC W\ \. G)r-p.y->, ,� �lV VV\

'Y"'(s

Page 201: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

----

'.

. .

ACHTERGROND VERDIENMODEL

• Boeren beloven dat be­woners echt kunnen in­vesteren in windenergie • Compensqtie voor om­wonenden wordt meer dan verfbeurt dorpshuis

Door Jaap Kiers 2e Exloènnond Onder' het m tto bijpraten over actuele ontwik�­lingen' ontvingen de initiatiefne­mers van de grote windenergie­plannen in Drenthe vorige week vertegenwoordigers van de noor­delijke pers voor een lunch. Over één ding lieten de boeren die ach ter de plannen De Drentse Monden en Oostermoer zitten geen misver­stand bestaa . Ze willen zo groot en zo veel mogelijk.

"Want in dit gebied is grootscha­lige wi,ndenergie mogelijk. En- zo veel gebieden waar dat kan, zijn er niet in Nederland", stelde Harbert ten Have, de woordvoerder namens de investerende boeren in De Drentse Monden. Dat moet met 450 tot 600 megawatt aan vermo-

_ gen - dat is maximaal tweehonderd molens'- het grootste park worden.

Dit betekent dat de investeerders - kijken naar molens met een vermo­

gen van minstens 3 megawatt, maar ook véél grotere. Zelfs de al, lergrootste molens die te koop zijn, die van 7,5 megawatt, zijn voor de boeren een optie, al zijn dat (nog) niet de meest renderende. Het wordt allemaal meegewogen in de milieueffectrapportage die "'op dit moment wordt uitgevoerd. 'Daarin wordt gezocht naar de meest gun­stige combinatie van molens met de relatief minste belasting voor de omgeving·, stelt Ten Have.

De boeren gaan ervan uit dat eind 2013 de plannen de�tief zijn en hebben al ingecalculeerd dat 2014 geheel gebruikt zal worden door tegenstanders voor procedu­res bij de Raad van State. Ten Have: "Die zijn er elders geweest, waarom zou het hier anders zijn? Maar eind 2014, begin 2015 verwachten we toch wel te kunnen bouwen,·

.,. Ook tegen de 'nieuwerwetse staketsels'. ofwel dè beroemde molens van Kinderdijk, liep destijds de bevolking te hoop. Foto: Archief DvhN

'

Ten Ha�' realiseert zich, Il�t ,als lmInlonw�r Hans Mentink die het woord voert namens de boeren in het plan Oostennoer, dat veel klei­ner (150 mw) nog steeds immens is, dat de molens een enorme aanslag zullen betekenen voor het gebied. Met de massale tegenstand van omwonenden is dat natuurlijk ook niet te loochenen.

Hoewel, de geschiedenis in ogen­schouw nemend is alles relatief, zo houden de initiatiefnemers voor. Want zelfs de molens die nu nie­mand meer wil missen, de zelfs tot Werelderfgoed gepromoveerde molenrij van 'Kinderdijk, stuitten destij ds op massaal protest van om­wonenden. bie zagen de 'ni.euwer­wetse staketsels aan de horizon' niet zitten.

De hedendaagse boeren is er nochtans veel aan gelegen de be­woners in het,gebied wat gunstiger te stemmen, door hen te laten mee­profiteren van de opbrengsten. Ook de verantwoordelijke gedeputeer­de in Drenthe, PvdA'er Rein Mun­niksma, heeft al vaker gezegd dat naar het verdienmodel gekeken moet worden. Omdat het naar zijn mening niet zo kan zijn dat de boe­ren min of meer, het goud in hun achtertuin hebben gevonden alleen maar omdat de Veenkoloniën tot 'zoekgebied' voor windenergie zijn bestempeld door de politiek.

Ideeën over hoe de boeren de be­volking zouden kunnen compen­seren zijn er in overvloed, maar W)Q' Qg'zijn ze niet erg concreet en bo�woo:!'! divers. Toen. de plannen in. het Oostennoergebied naar buiten Mm [].had woord-

- - ·tink - äm- �

kelijk over 'een opkmàpbeütt VOg , het dorpshuis entof een donatie aan het zomerfeest.

Spiegels en kralen voor de in­mttm5cn; was,hillt:�� It;;:tJIED14!mtaa:r':.;.m de- mgen&t:imdem. �.Mentmk '!{filf �werg'n!-­gen iÏ:ibmt:lht drl.'l: _' t nu JuISt: de WI!Il5eD. Wouen wn de da� b_ gem waarmee hij zich !hI� "ter'!>tlI n..

Concreet zijn dë p.la:Men � �tfe nog steeds nieI, dát de boeren�, i!I�is wel degd]t Ibl!i: geval

=

Page 202: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

::?::': . . � IIIT,'IJVII", ","._P::r�N,"·OOR

De wonin�1! ��. is:akijd al groenere,gioVan dit gebiedvaIi en wel moeilijk gëW-eèst. De' meeste' zorg dat ·� �r.'Vqor iedereen gratis IIlensenwillen. toch . liever op ��t stroom is. Daannee vang je de

:. zand van deHondsrug wonen",zegt waardedaling op en kuIlje erJ.}lis­" }fen Hoor. Dat de woningen irt priJs.' i schi�zelfsVQ()r zorgen dat de jn�

.:�;

: :' :���lensslechtv:oör' 7:)zakken door de komst van willdi:;; \ woners.tr()ts zijn op hun woonplek,

�� ' ��. ' . . .• ;;. l ! :!e�t:a�Y�:'::a1��: j �ftt�f!�;r=!f�:��� =.· .. . c ...•..•. · •. · •.•. ·.· .. S.na ... ·.· ... · ..• .•.•... ... :.tl ... ............

....... · ........ ·.' . .....•. :.� .. :., .. .. �.: •.... ·c.:.�.·;.�e.'!e:.s e.am. ·rl..:.'.:.� ... · ...... è ...•.• a •.•... ·n .•.. �.'� ... �. :� •. ,�e .• · .•.. . . r' .... : .. :.-.:. ' .. ' • hij echter niet,te voorspellen "Dàt : baar �tenw� lJ!!en! D�af�ten ze

<., ... ;vv: .. is ondermeer afhankelijkvan de'af-: biolqrsch:;n eris ookH9ggratis kingge.d.upeerden. . stand tot zo'n:;Jmrbine. Is dat een; : strooIll: ���hien ktl�je ook fa­

paar kilometer of een paar honderd bri��tIl,l1a�.:d� i��gió·ha1:�n�ie op meter? Ik denk dat sommige hui- :

de ��tèrie���; .. ?taaieJ;h;.Die:�f��� .. . zen zelfs onverkoopbaar worden. . ren :we��;,.�er�gel��.pll�M:l�i'��i ... ·

0098

Door Marieke Kwak Nieuw-Buinen/Emmen Met een windffiölenin de achtertuin raak je je· huis aan de straatstenen niet meer kwijt. Die vrees· hebben veel inwoners Van de Veenkoloniën nu er plartnen . zijn voor grote wind­molenparken indit gebied. "De helft van de·kijkers haaktaf",denkt ook makelaar Jaap ten Hoor. "Aan de andere kant: verkopen' kán nog wel Ook in de nieuwbouwwijk van Coevorden worden h�zen· ver­kocht. Terwijl daar ook windmo­lens dichtbij staan."

Als ik een huis dat drie ton waard is, mee jedè:;1;lÏt1;g��jgI),�$��p;te .. · ope�s voor een ton kan kopen om- . g�:�a�� Al�erW"é�kgeJ.��éfiIieî�,.is) · -----dat op tweehonderd meter afstand . hoot'·��i��,;���E!n.ni�tij"l�t:;aY�,� een windmolen staat, dan zou ik ' dat wtZlèll'tt'De ' jä-kiilld{èts'}�zijit;

Ten Hoor is makelaar in Emmen. Zelf heeft hij niet vaak woningen in de verkoop in de 'windmolenre­gio'. Hij kan zich de zorgen van'de mensen voorstellen.·"Ik zou zelf niet in zo'n gebied willen wonen. Ik Vind het landschapsvervuiling. Horizonvervuiling. Ik was laatst,bij kennissen die aan Het Kloostet in Coevorden wonen. Daar heb ik met eigen ogen gezien hoe het is als je vanuit je woonkan;ler op zo'n ding uitkijkt. 'Kijk, het is net Manhattan met al die lichtjes', zeiden ze tegen mij. Maatje hebt nu eenmaal geen recht op blijvend vrij uitzicht. Oök al

· hêti"1i;�g'jáät,êen bep�d

het nog niet doen. Zelfs niet voor hier destijds ook gekomen, terwijl een euro." ze geen fraaie aanblik boden. Maar

EEN WINDMOLEN IN

·MtJN'

ACHTERTUIN Ten Hoor drukt de inwoners van ze zorgden voor werk." , :----

de, regio' op het hart zich goed te or- --:::O�'T"""""""'===--­ganiseren. HAlleen dan kunnen z� hun belangen - denk onder meel aan planschade - goed behartigeri. Want de overheid �!lt 'Fet all�l;lei onderzods�a��j,di� door dure

gespecialiseerde bureaus wotderl. ' , gedaan. Wil je daat"aan enig tegen- . wicht kunnen bieden, dan,rn:oetj�'. met .tegenonq��.qeken komen door net· zulk�.goede �'l,l'e�qs, � ...... ' een advocaatQ.e..�en dië;g�spe�-:' seerd is in b��tQ.uIsrecht.Nietden�

. ken van: 0, die:a,clvoçaat hi�ill�t;l1�� ' dorp kan be�,QO���ldden. MaaI<: een oorlogska,s,�ann ieder 500 of 1000 inl��:��c�!�ofj� ,: ,��1.).��S . de wonirigcqrpóqlti(!s J.qlni()ptrék� ken. Die 3ijn. :pçk· w;Q.nil'!g�igenaar en hebberi·gel<l��

., '.. ' e>

De E��r·:Inakelaar. 4ie.jarên� lang vOQniuer,was van èl� a�ll�:-' Zuidoost-Drenthe van',de NVM: heeft ook een advies aan de initia�

�tiefnemers van de windmolens en

VOOR- EN TEGENWIN PS, . . Q.§f3ATAVOND ottErtALLE DRENTSE WINDMOLENPLANNEl' __ :. ;".:: � • � e. Jaap Wolters - KOE Energy

.. ,. �!i��!f �.���.\���renMiljeJJf( '.P\,,,\if,J��N\!M;make.I��r

Rein Mûnill�� - PvdA-gédeputeerd ij UI'SiF��-Vereniging Noordenwir , Rob .lUetWkI- Tegt;t.nwind Veenkoloni .

DINER· CAFÉ BUSSEMÄ

GRATIS ENn

de bestuurders: maak van het na- , _ . .c----uitzicht gehad, dan nog kun je ,daar geen rechten aan"öntlenen."

�eewaá��ièeedä1ing milj ard e�"r�? _-�-- -.-" '-"'-:"--:---,--.. -.. :".,-�,. __ . ----_ . ---------::.�-----�.�--- �-

De woningen in de Drentse Mon­den ,en Oostermoer, waar de wind .. nmrenpä.l'ken komen; zUllen laflg�t te kOop 'staan dan nu. "Nóg }ä��

Nieuw-Buinen De huizen iIihet· windmolengebied .. men z� zijn c:4tt ze niet te vergelijken zijn met

zullenia.totaal zo'n lmi1jard euro in waarde dalen. Dit 'andere in �ederlan<i. "Het totaal is mega. We hebben

zegt Hilvert-Jan Baalman, bestuurslid van Platform dus geen referentiemateriaal. Wij,hebben aannames

Storm. -Maar dat is een schatting. Om achter de precie- gemaakt Zoals de aanname dat de woningen 30 pro­

ze waardedal�ngte. komen, moet er een economische cent in waarde dalen. Daarbij .baseren we ons op ge­

effectrapportage worden gemaakt. Daarv,oor pleiten rechtelijke uitspraken elders'm het land." Hij wijst erop

wij in de zienswijze die wij hebben ingediend bij het dat mensen wel zienswijzen 'moeten indienen zodra

ministerie;" Probleem is volgens Baalman dat de wind- de'plannen en vergUnningen tet inzage liggen. "Anders

molenparken De Drentse Monden en Oostermoer, sa- hebben zij later geen recht op planschade:

Page 203: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier windpark Oostermoer en samenhang met windpark De Drentse Monden Startnotitie (Concept Notitie Reikwijdte en Detail)

0098

U wordt verzocht gericht aan te geven wal naar uw mening moel worden onderzocht in het MER en op welke wijze

dal moct gebeuren. Zienswijzen die in de periode \'al1 24 juni tot en met 4 augustus 20 I1 ten aanzien ,"un de startnotitjc windpark Oe Drentse �Iondcn zijn ingediend hoc\'cn niet opnieuw te worden ingediend. Dele worden dOOf dl! betrokken overheden meegenomen in hel \'er"olgproce�.

Uw gegevens

Naam: ............. .

Straat + hui .... nunlmer: ..

Postcode + Woonplaats

Telefoonnummer: .[ . .. . � E-mailadre .... :

U .. preekt in a

� P:.lrIiculicr

o Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: ............................. " ' .. ', ............ ... ......... ..

Uw inspraak:

U kunt uw in�praakreactie ook uiterlijk I maart 2012 per post <;turen naar; Bureau Energieprojecten. In!-.prai.lkpunt windpark Oo!-tennocr en windpark De Drc?tsc Monden, Postbus 223,2250 AE VOor<cholen

11.( ir.- \ L 'jfl-'f\f\ [} G Q. (4 (..I� re.f-u,r�

Page 204: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Fwd: Kaartje

" -:::-Kl n

Aan:

1 '4 I b dl IndmoJens pz ,pdt 160,4 kB)

-------- Original-Nachricht -------­

Datum: Thu, 09 Feb 2012 11:18:02 +0100

Betreff: Kaartje

IBijgaand de kaart van het zoekgebied voor belangrijkste belemmeringen vanuit milieu kaart die gisteren werd geprojecteerd was

windenergie, met de en ruimtelijke ordening. een uitsnede daarvan.

Oe

Het is een kaart op hoofdlijnen en mag dus niet met een vergrootglas worden bekeken. Zo is rond aaneengesloten woonbebouwing 500 m aangehouden. voor één molen kan dat misschien wat minder zijn, voor meerdere misschien wat meer, incidentele bebouwing zit er niet in, maar als dat het huis van een initiatiefnemer is kan de afstand weer kleiner worden.

Het blauwe LOFAR-gebied is nog onderwerp van studie (kader: MER DrM/Oostl. maar provincie en gemeenten gaan er vooralsnog vanuit dat daar geen molens kunnen komen.

Langs aardgasleidingen moet een veiligheidszone worden aangehouden die nog niet op de kaart staat.

M�t vriendelijke groet,

8ele�dSbestur1ng Klimaat. Energie en Duurzame ontwikkeling Afdeling Duurzame ontwikkeling Provincie Drenthe Postbus 122 1 9400 AC Assen

zie ook: www.drenthe.nl

0098

Page 205: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

---

._---_ ..... _, ... --

-- -

-'-----

"'- - --0_-

---"---­

.,,------

.--�­--

_____ NAP .. _ _ _ _ "Of ... _

--

-

." •

• • • •

0098

Page 206: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

10

vermogen aan conventionele elektriciteit opwekkirigsinstal­laties nodig heeft. Namelijk voor die dagen dat het niet of

zaterdag 4 februari 2012

GRQ ,) nauwelijks waait, want we hebben wel altijd stroom nodig. En als subsidie van wIndener­gie niet nodig zou zijn, dah moet men kerel zijn: vraag het ook niet aan!

Buinen, L Brantsma

Wind (2)

Het onterechte' beeld dat het agrariërs te dç>eri is om het binnenhalen van subsidie komt geheel voor rekening van de· heerVermeulen c.s. (opiniearti­kel van 30 januari: Wind is er

Wind (lJ-.:-�----·-_<:�� altijd en-in overvloed) Ook al

bekt het woord 'tegenstanders' lekker, wij zijn 'voorstanders'

Het verhaal van de initiatiefne� mers van de windparken De Drentse Monden en Ooster­moer is net zo eenzijdig als hun belangen groot zijn. De winst· komt slechts ten dele ten goede aan de boeren die deelnemen of hun land verhuren. Een groot deel' komt gewoon terecht bij· de Raedthuys Groep; een in Enschede zetelende keten' van elkaar versterkende onderne­mingen die, naar zij melden, de kracht van alle specialismen bundelt: ontwikkeling, finan­ciering, verzekering, bouw en beheer van duurzarne energie­projecten. Hun winst landt echt niet in Drenthe, maarjn En­schede. De gesuggereerq.e parti-' cipatie van de bevolking�telt ook nauwelijks iets voor. Die participatie zal beperkt blijven tot· hooguit enkele procenten van de investering en dus van

de winsr. Het1s een doekje voor het bloeden of een valse ma­nier yan de mond van de oppo­si tie snoeren. Het zou de schrijvers van het opiniesWk sieren als zifook hadden vermeld dat winderier­gie een even groot geïnstalleerd

van echt duurzame oplossin­gen. Door Verrneulen worden feiten gemanipuleerd. en echt duurzame alternatieven ver­zwegen. Windenergie vergelij­ken met uitsluitend kolen en uranium slaat als een tang op een varken. In dez�lfde editie van deze krant staat overigens een artikel over één zo'n ver­zwegen feit, namelijk dat zon­ne-energie daadwerkelijk ren­deert, nu al zo'n 15 procent goedkoper dan de energiemaat­�happijen berekenen. Het achterhaalde fenomeen (wind)­turbine-energie kost straks zo'n 250 euro per huishouden extra. Agrariërs als belangrijke pijlers van de lokale economie' (in dit verband een bespottelijke kWa­lificatie) zoekennieq,we iri� komsten voor de ondeu druk staande bedrijven'. Verrneulen' �

bevestigt daarmee - onbedoeld -.dat het wel degèlijk om het binnenhalen van subsidie (ge­meenschapsgeld) gaat. Ook het argument 'profiteren van een participatie' is voor iedereen die kan rekenen een sigaar uit eigen doos.' Drouwenermond, H. van den Bergh

0098

Page 207: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Datum

Van rel

E-mail

10 februari 2012

Uw kenmerk

Ons kenmerk Betre"

11022012 Zienswijze Windpark_ME

Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

Bijlagen

Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

l.s.

Middels deze brief geef ik een reactie op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen om de effecten die de voorgenomen plannen teweeg zullen brengen. Ik wil mij in dit schrijven beperken tot onderstaande criteria die van belang zijn bij de MER

1. de landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Grevering 2. flora en fauna zullen worden aangetast 3. geluidshinder 4. lichtverontreiniging 5. leefbaarheid met als gevolg krimp ook de jeugd zal wegtrekken uit dit gebied 6. slagschaduw 7. kapitaal vernietiging van toeristische infrastructuur 8. gezondheid risico's zoals ook in buitenland al is aangetoond

Hoogachtend

0099

Page 208: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Datum Van rel

E-mail

11 lebruari 2012

11022012 Zienswijze Windpark_TE

0100

ONTVANGf/,.

14 FFB 1011

Uw kenmerk

Ons kenmerk Betre" Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

Bijlagen Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

l.s.

Middels deze brief geef ik een reactie op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen om de effecten die de voorgenomen plannen teweeg zullen brengen. Ik wil mij in dit schrijven beperken tot onderstaande criteria die van belang zijn bij de MER

1. de landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Grevering 2. geluidshinder 3. lichtverontreiniging en slagschaduw 4. leefbaarheid met als gevolg krimp ook de jeugd zal wegtrekken uit dit gebied 5. kapitaal vernietiging van toeristische infrastructuur 6. lichtverontreiniging 7. gezondheid risico's zoals ook in buitenland al is aangetoond 8. flora en fauna zullen worden aangetast, rustgebied vogels, reeên

Hoogachtend

Page 209: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Datum Van Tel E-mail

12 lebruari 2012

Uw kenmerk Ons kenmerk Betreft

11022012 Zienswijze Windpark_ME

Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostennoer

en de Drentse Monden

Bijlagen

Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L.s.

Middels deze brief geef ik een reactie op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen om de effecten die de voorgenomen plannen teweeg zullen brengen. Ik wil mij in dit schrijven beperken tot onderstaande criteria die van belang zijn bij de MER

1. de landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Grevetingl beschermd dorpsgezicht

2. gezondheid risico's zoals ook in buitenland al is aangetoond 3. geluidshinder 4. leefbaarheid met als gevolg krimp ook de jeugd zal wegtrekken uit dit gebied 5. kapitaal vernietiging van toeristische infrastructuur 6. lichtverontreiniging 7. flora en fauna zullen worden aangetast, rustgebied vogels, reeên 8. lichtverontreiniging en slagschaduw

Hoogachtend

I

".-

0101

Page 210: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Datum Van Tel E-mail

Uw kenmerk Ons kenmerk Betrelf

Bijlagen

10 februari 2012

012012 Zienswijze Windpark_SE

Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L..s

Middels deze brief geef ik een reactie op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen om de effecten die de voorgenomen plannen teweeg zullen brengen:

1 landschappelijke inpassing Het huidige landschapsbeeld zal onherstelbaar beschadigd worden en de de cultuurhistorische landschappelijke eenheid en openheid van de Groningse-Orentse Veenkoloniên is verdwenen. Dit alles in relatie tot het beschermt dorpsgezicht dat hier een aantal jaren geleden werd bepaald.

2. voortzetting krimp In november 2011 schreef onze burgemeester dat wij bij de plaatselijke supermarkten! middenstand moesten gaan kopen om zo de leefbaarheid in de dorpen te handhaven. Door de komst van dit mega windmolen park zal leegloop van de dorpen zich in een snel tempo voortzetten daar huizen onverkoopbaar worden en bewoners weg trekken vanwege overlast mega- windmolen park. Kijk naar effecten in Denemarken en VS waar hele dorpen zijn -leeggelopen �.

3. flora en fauna Het beoogde gebied maakt onderdeel uit van de trekroute van veel vogelsoorten,door de komst van de windmolens zal dit gebied zijn taak als rust- en foerageplaats verliezen.

4. gezondheidsrisico's Uit een aantal wetenschappelijke onderzoeken is aangetoond dat omwonenden van windmolenparken gezondheidsrisico's lopen en vooral effecten van het laagfrequente geluid dat zij produceren kan vervelende gevolgen hebben.

1

0102

Page 211: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

2

5.geluidshinder Het beoogde mega -wtndmolenpark is op korte afstand van onze woonhuizen gesitueerd en zullen geluidsoverlast teweeg brengen ,zoals al wetenschappelijk is aangetoond. De rust die wij hebben zal worden verstoord en niet meer terugkomen. Dit alles ook gezien in relatie van verdubbeling N33 en toename verkeersdrukte Kielsterachterweg.

6.Afname toerisme De afgelopen jaren is er veel gedaan om toerisme in deze streek te bevorderen. Al deze zaken worden teniet gedaan en het gebied zal gemeden worden door de toeristen. Een aantal onderzoeken hebben dit inmiddels al aangetoond.

7. Aanwezigheid van een zweefvliegveld De komst van dit mega-windmolenpark zou kunnen leiden tot verstoring van het zweefvliegverkeer. Ook zullen er ongelukken met deze zweefvliegtuigen gebeuren daar de mega­windmolens staan op aanvlieg - en dalingsrouten van deze zweefvliegtuigen.

a.Sociale ontwrichting Een beper1<.t aantal inwoners(5 wonen zelf niet in dit gebied) zullen voordeel hebben bij de komst van dit mega-windmolenpark. Het overige grote deel van de inwoners zullen geconfronteerd worden met alle negatieve gevolgen dat de komst van dit mega-windmolenpark met zich meebrengt. Hoogachtend

0102

Page 212: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Datum

Van

Tel

E-mail

10 februari 2012

Uw kenmerk Ons kenmerk. 01022012 Zienswijze Windpark_US

Betreft Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

Bijlagen

Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L..s

Middels deze brief geef ik een reactie op de startnotitie. Ik maak mij grote zorgen om de effecten die de voorgenomen plannen teweeg zullen brengen en wel om de volgende redenen

(

1.Flora en fauna In dit gebied vertoeven in de winters veel trekvogels, zij komen hier fourageren en rusten uit. Door de komst van dit mega-windmolenpark zal dit niet meer gebeuren. 2. Krimp van de dorpen Doordat dit mega-windmolenpark invloed heeft op de woonomgeving ,zullen veel mensen weg trekken en nieuwe bewoners willen hier niet meer wonen. Dit zal de krimp van onze dorpen versnellen zoniet onomkeerbaar maken. Voorbeelden hiervan zijn te zien in Denemarken en VS.

Hoogachtend,

0103

Page 213: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

I

2 �

Y i) b I IJ

� 10 J I

12.

'1) IU """-CL 1: na. r <jl"-rrc d llct"-,,.

�nsprQClkpLl.rtt IJlndpc.rk OOltv me""

�r<Z.nh .. l11ol1d�,If\,

"=Postbus 2.2.:' 2.250 Rl:. [)oonhet.,n,

0104

hl.d cku br,el 9"'f Ik \n�" ZI�SI.J�U op cl<. stcurlnot'd i",

boL<j"'" m� 2-LJn clo. boLCjen(,1< CntulCl. ba" -be.lu,,'j b�l ct.. ME. R'

t tOI�Cl Q..f'l. Vnl.! no .

ç"'- La"cl,c.hnpT' .. l�Lu 'Inpass'n') Uch.{ "'''' On � ,-e,,) I� I n'j

b=rb:.dlcz>'1cU> knm p '20 nn I n rnoGjcz �k CjQ.l'."u.dJ) h ",ctu:

lJoarç\ .. cla.ll�� bun ct.. I.:lon\n':f'"

Soc,,,,le. onr IJricictL (19 CJ"-=ncl h Q "j� n 51 e.o' J)

SICl'jScha etU0

koplf·QQLl>unl<.fl'')1ng l?on -tOO<I JhHhr ·,n?r(\,l'cudLILlr.

Q� nCl ,.,;ez. --toer 15 int.

!.;.er dl< bb .. l,,,'3 N �

8u U dit LtjS/i� bI:, beArCL\t-) Ik JUof' dQ� II on�n ZIe.arIJ�'Ze.. Se.rle.u-> 'In Oberl.Je'3ln� h&n-IC

Page 214: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0105

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

ONTVA,NGr:� / J FEB ;0/;-

2250 Af Voorschoten.

Eexterveenschekanaal,21-02-2012

l.S.,

Met deze brief wil ik U mijn zienswijze geven op de startnotitie.

Ik verzoek U dringend onderstaande criteria te betrekken bij Uw MER;

1. De plaatsing in het landschap specifiek in het deelgebied Greveling

Horizonvervuiling: turbines veel te hoog in relatie tot omgeving.

Annerveenschekanaal is beschermd dorpsgezicht (wat voor waarde heeft dit nog)

2. (Geluids)hinder

laagfrequentgeluid

omgevingsgeluid

3. Slagschaduw

4. Licht verontreiniging

5. Het teniet doen van de kapitalen die ten behoeve van de toeristische ontwikkeling zijn gedaan.

Van Turfvaart naar Toervaart

Cultureel erfgoed (sluis Loksverlaat)

6. Het vertrek van nog meer mensen uit dit gebied.

7. En, zeker een heel belangrijke factor: het onverkoopbaar worden van de woningen.

8. Gezondheidsrisico's

9. De verdubbeling van de NB

Tevens vraag ik U, om de Structuurvisie Wind op Land, (naar verwachting komend in 2012 vanuit het kabinet)

Toe te passen op de plannen voor de windparken Oostermoer en Drentse Monden, evenals het voorgenomen

park aan de NB.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus zal behandelen.

Met vriendelijke groet,

Page 215: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Insprsskpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden Pos/bus 223 2250AE Voorschoten

Gieterveen, 13 februari 2012

Betreft: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Geachte meneer, mevrouw,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie ats omschreven bij 'Betreft'.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij en te onderzoeken In uw MER: Ecologische Hoofstructuur Vogels Zoogdieren Licht Toename verkeer

Criterium 1: Ecologische Hoofdstructuur Het Hunzedal en de aangrenzende veengebieden zijn gebieden waar recentelijk veel geïnvesteerd is in natuurontwikkeling en natuurbehoud, zoals het Torenveen. Het gebied ten westen van Gieterveen is onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur. Welke gevolgen heeft de plaatsing van windturbines op de Ecologische Hoofdstructuur?

Criterium 2: Vogels Veel soorten (trek)vogels welke voorkomen op de Rode lijst 2004, vastgesteld door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedsel kwaliteit, komen In het betreffende gebied voor. In het bijzonder de als kwetsbaar gekwalificeerde soorten te weten de kerkuil, de patrijs en de ransuil leven in dit gebied om te broeden, te overwinteren, enzovoort. Ook de als gevoelig gekwalificeerde soorten te weten de gele kwikstaart, de grutto, de grote zilverreiger, de kramsvogel en de veldleeuwerik leven in dit gebied. Diverse soorten ganzen overwinteren in het betreffende gebied.

Voor in het bijzonder het deelgebied Boerveen vraag ik u de effecten op het welzijn van deze vogels te onderzoeken. Welke gevolgen hebben de bouw van en de windmolens op zich op het leefgebied van deze vogels? Zullen deze vogels hier nog broeden (denk ook aan de bouw van de turbines tijdens het broedseizoen)? Zal de populatie van deze beschermde vogels afnemen? Zal het gebied verlaten worden door bepaalde soorten? Wordt het voortplantingsgedrag beïnvloed? In hoeverre zijn laagfrequente geluiden en draaiende wieken en de daaruit voortvloeiende slagschaduw op bovenstaande vragen van invloed? Ik verwijs tevens naar de Flora- en faunawet om toch tot zorgvuldig onderzoek betreffende bovenstaande aspecten over te gaan.

Criterium 3: Zoogd ieren A) In het betreffende gebied komen diverse soorten zoogdieren voor, o.a. reeën, vossen en hazen. In welke mate wordt het leefgebied van deze dieren verstoord door de komst van windturbines? In hoeverre kunnen zij nog ongehinderd foerageren, hun jongen grootbrengen enz.?

0106

Page 216: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

B) Zeer gevoelige zoogdieren die in het betreffende gebied voorkomen zjjn vleermuizen. Hiervan komen er in dit gebied diverse soorten van voor. Wat voor gevolgen heeft de bouw van de molens op de trekroutes van deze dieren? In hoeverre ondervinden deze dieren hinder van de wieken? In Canada is onderzoek uitgevoerd naar de effecten van de zUiging van de wieken op vleermuizen, in hoeverre is dat hier al gebeurd? Door de stroming (onderdruk) die veroorzaakt wordt door de beweging van de wieken worden de longen van vleermuizen gevuld met bloed waardoor ze verdrinken.

Voor alle dieren en planten geldt dat bij ruimtelijke plannen met mogelijke gevolgen voor beschermde planten en dieren, het verplicht is om vooraf te toetsen of deze kunnen leiden tot overtreding van algemene verbodsbepalingen. Wanneer dat het geval dreigt te zijn, moet onderzocht worden of er maatregelen genomen kunnen worden om dit te voorkomen of om de gevolgen voor beschermde soorten te verminderen. Alle soorten vleermuizen vallen onder groep 3 (streng beschermde soorten). Voor vleermuizen geldt géén vrijstelling voor ruimtelijke ontwikkeling en innchting (Zie Flora· en Fauna wet, soort bescherming art. 8 Um 12, algemene verbodsbepalingen)

Criterium 4: Licht In een gebied waar nog betrekkelijke duisternis te vinden is zullen de lichten van de windturbines een sterk verstorend effect geven in de nacht. Wat voor gevolgen heeft dit op de trekroutes van vogels en vleermuizen? Wat voor gevolgen heeft dit op de gezondheid van de bewoners van het gebied?

Criterium 5: Toename verkeer De zandwegen in het gebied die nu verkeersluw zijn zullen vaker worden benut, immers er zal onderhoud aan de molens moeten plaatsvinden, waardoor de rust van de dieren verstoord zal worden. Nog aannemelijker is het dat de betreffende zandwegen geasfalteerd zullen worden, dat is immers makkelijker voor de bouwers en de onderhoudsmedewerkers, de kans dat deze weggetjes als sluiproutes gebruikt zullen gaan worden wordt hierdoor erg groot, ik verwijs hier o.a. naar de Zwarteweg te Gieterveen (deelgebied Boerveen). Wat voor gevolgen zal de toename van het verkeer op de zoogdierenstand hebben?

Ik vertrouw erop dat u op de hoogte bent van de bepalingen van de Flora· en Fauna·wet en dat er gedegen onderzoek wordt gedaan naar de consequenties voor (beschermde) inheemse soorten.

Met vriende!!i5-g'�t.

0106

Page 217: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Ooslennoer en Windpark De Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Betreft Zienswijze op Concept Notitie

Referentie

Reikwijdte en Detail voor de MER vun Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

LS.

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie.

Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

0107

Datum JO februari 2012

I De landschappelijke inpassing van de windmolens en niet alleen van de windparken ûoslermoer en de Orentse Monden, maar hierin ook meegenomen de projecten bij Coevorden, Emmen en de inpassing van de projecten in het aangrenzende Groningse gebied. (N33 - Veendam - ed.) 2 De gevolgen voor nora en fauna. 3 De kapitaalvcmietiging van de toeristische infrastructuur (Henneanderen Hunze ed.) 4 De extra impuls die gegeven wordt aan de bevolkingskrimp. 6 De nadelige economische gevolgen door de waardedaling van woningen. 7 De C02 reductie die maximaal met het gebruik van windmolens bereikt kan worden. (Volgens bronnen zeer weinig als de inefficiëntie van de noodzakelijke andere extra energiebronnen meegerekend wordt voor het geval er te veel ofte weinig wind is). 8 De economische effecten van de financiering van de windprojecten door een opslag op de energierekening van particulieren en bedrijven en daarnaast de hoeveelheid andere subsidies (belastinggeld) die nodig zijn om deze projecten te financieren. Ten bate van een klein aantal boeren, projectontwikkelaars en windmolenfabrikanten. Versus investeringen in altematieve energiebronnen door de subsidies te gebruik voor alternatieve energiebronnen zoals o.a. zonnepanelen op woonhuizen, biovergassing nieuwe generatie. Ten bate van een grote bevolkingsgroep en met een stimulans voor duur.lame werkgelegenheid. 9 Onzekerheden omtrent de medische gevolgschade voor tienduizenden mensen.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging zult nemen . .J:lGol!achtend. /"I

Page 218: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakfonnulier windpark Oostermoer + De Drentse monden Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Particulier

Mijn inspraak:

Als inwoner van StadskanaaJ Noord ben ik van mening dat het vrije uitzicht dat wij thans hebben nadelig wordt beïnvloed na uitvoering van de plannen met betrekking tot het plaatsen van windmolens volgens plan windpark Oostennoer .

Ook de nachtelijke rode verlichting op de windmolens leiden tot horizonvervuiling (voorbeeld het windmolenpark net over de grens bij Ter Apel waarvan je bij duister nerveus wordt van de rode lichtjes zodra je vanuit Emmen richting Ter Apel rijd) en mogelijk tot desoriëntatie van grote groepen vogels tijdens hun trek in voor· en najaar. Ook de in dit gebied levende (o.a. rans) uilen zullen groot gevaar lopen tijdens hun nachtelijke jacht. Aan deze feiten kan niet zonder representatief onderzoek voorbij worden gegaan.

Wat mij verder persoonlijk raakt is dat de waarde van de eigen woning fors zal dalen. Eigenlijk is dit proces reeds gestart nadat de plannen voor hel windpark openbaar zijn gemaakt. Is er over nagedacht hoe deze daling gecompenseerd kan worden?

Met vriendelijke groet,

0108

Page 219: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

ON 0109 TV4NGtfti

15 FFB Zienswijze m.b.t. de Concept Notitie Reikwijdte en Oetailniveau Windpark Oostermoer en samenhang IOIl met Windpark Oe Drentse Monden.

Gasselternijveen, 13- 02- 2012

Geachte heer, mevrouw,

l:'Als inwoner van Gasselternijveen maak ik mij ernstige zorgen om de plannen m.b.t. Windpark

Oostermoer. Ik ben van mening dat het windpark Oostermoer een grote belemmering van mijn vrij

uitzicht is. Ik wil u dan ook met klem verzoeken de effecten van de torenhoge molens op de uitstraling

van het gebied als geheel nauwgezet te onderzoeken voordat overgegaan wordt tot plaatsing daarvan.

Er is jaren vastgehouden aan de uitspraak om de Veenkoloniën een weidse uitstraling te laten

behouden, de voornemens staan hier radicaal tegen. Horizonvervuiling, vogelsterfte en financiering met

ons belastinggeld zijn een paar punten die ik graag nader onderzocht wil zien. Ook uitvoerig onderzoek

naar alternatieven voor duurzame energie zou ik graag terug willen zien in de Milieu Effect Rapportage.

2 :' Ik maak mij ernstige zorgen over geluidshinder voortkomend uit het windpark De Drentse Monden.

Dit aspect zou één van de hoofddoelen moeten zijn in het Milieu Effect Rapport. Gasselternijveen

kenmerkt zich door stilte. 's Avonds, op zondagen en 's nachts is het er muisstil en ik vrees dat dit met

de komst van het windpark voorgoed verleden tijd zal zijn.

3: 'Het windpark kan in de toekomst mogelijk een complex van effecten hebben op mijn gezondheid

zoals door de Amerikaanse onderzoekster dr. Nina Pierpont is genoemd als het windturbinesyndroom.

In Australië heeft men inmiddels windparken stilgelegd om nader onderzoek te doen. Ik verzoek u

vooraf nauwgezet onderzoek te doen naar deze effecten in onze regio.

4: 'De rode lichtbakens bovenop de windmolens leiden, naar mijn overtuiging, tot een ongewenste

verstoring van het nachtelijk duister en hebben daarmee verregaande invloed op de in het gebied

levende dieren. Dit effect zou ik graag nader onderzocht zien'

5: 'De WOl waarde van mijn woning zal dalen na eventuele komst van het windmolenpark

"Oostermoer" aangezien het een negatief effect zal geven op de aantrekkelijkheid van het gebied. Ik

verzoek u met klem de planschade. Uitspraak Gerechtshof leeuwarden (procedurenummer AWB 67/06) betreft bezwaar WOl door bouw windturbines in de nabijheid van een woning. Uitspraak dat WOl met

25% naar beneden bij wordt gesteld. Uitspraak Hoge Raad Betreft bezwaar WOl door bouw windturbine

op 2,5 kilometer afstand. Uitspraak dat WOl met 30% naar beneden bij wordt gesteld, hiervan op het

onroerend goed in de regio mee te nemen in uw onderzoek.

6: 'Naast de agrarische functie heeft ons gebied een hoge toeristische en recreatieve waarde, getuige

hiervan is de schitterende folder die onlangs, namens onder andere de gemeente, huis aan huis is

verspreid. De mogelijke komst van het windmolenpark, heeft een vernietigende werking op de

aantrekkelijkheid van de regio als geheel. De Veenkoloniën en de Hunzevallel kennen een breed aanbod

van ondernemers die de toeristische en recreatieve functie gestalte geven. Graag zou ik teruglezen in

uw rapportage wat de gevolgen zullen zijn op langere tijd.

Met vriendelijke groet,

Page 220: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens Naam Straat + huisnummer Postcode + Woonplaats Telefoonnummer E-mailadres

U spreekt in als:

x Particulier o Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf:

Uw inspraak:

0110

27 jaar geleden zijn wij naar de Veenkoloniën verhuisd en hebben daar 22 jaar een veebedrijf

gerund. We zijn in Drenthe gebleven voor de rust, ruimte, duister en stilte.

Door de komst van zoveel windmolens zal dit ernstig verstoord worden. De volmaakte stilte zal met de komst van zo'n groot aantal windmolens voorgoed verdwijnen. Het duister is dan ook verleden tijd. Ons woongenot zal dus veel minder worden.

Wij doen zelf veel om energiezuinig te leven (deugdelijke isolatie huis; zonneboiler, zonnepanelen) en hebben daar inmiddels veel in geïnvesteerd. Dankzij 30 jaar 7 dagen per week hard werken hebben we dit kunnen doen. Het begint er naar uit te zien dat dit alles voor niets geweest is; want huizen op deze schitterende locaties zullen moeilijk tot niet-verkoopbaar zijn en sterk in waarde dalen. Wij vragen met klem om dit te onderzoeken.

Bovendien twijfelen wij aan het rendement; het is de vraag of het in dit gebied genoeg waait. Wij verzoeken u met klem om ook dat aspect nader te onderzoeken.

U kunt uw inspraakreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturen naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt windpark Oostermoer, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 221: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Tweede Exloërmond. 13 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept milie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oosiermoer en de Drentse Monden

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

Gezondheidsrisico's Dit vind ik hel belangrijkste. er zijn op dit moment wetenschappelijke studies die aantonen dat indien je binnen een straal van 0 10 2000 meier permanent verblijft bij een windmolen je een goede kans hebt dal je gaal lijden aan hel Wind Turbine Syndrome. Je wordt er dus zick van. Ik verwijs u naar diverse interviews van mensen die hiervoor waarschuwen op internet. (yout'ube: zoeken op Wind Turbine Synrdrome) Mijn vrouw lijdt aan de ziekte Multiple Sclerose en vreest dat ze de windmolens niet gaat overleven. We zijn twee jaar geleden begonnen met hel bouwen van een gelijkvloerse woning in Tweede Exloërmond met het oog op de toekomst. Mijn schoonmoeder en mijn ouders en verdere familie woont in Tweede Exloërmond en mocht mijn vrouw dan plotseling hulp nodig hebben dan is dat ,Ii,.,h,hi; Imniddpls is de woning opgeleverd en wonen wij 101 volle tevredenheid in de woning

Slugschuduw Doordat mijn vrouw ziek is heeft ze veel rust nodig. Ze gaat minimaal I keer in de middag naar bed om een paar uur te kunnen rusten. Wij vrezen nu dat dit in de toekomst niet meel' kan omdat we erg veel last zullen krijgen van slagschaduw.

Geluidshinder Windmolens maken geluid en zeker als ze in de achtertuin staan. Eventjes geluid is niet erg maar een windmolen maakt permanent 365 dagen per jaar en dat de komende 30 jaar geluid waaraan je je niet kunt ontrekken. het lijkt mij niet goed om permanent in een monotone geluidsomgeving zich te bevinden. Mijn vrouw die dag en nacht aan huis gekluisterd zit moel dit dus meemaken.

Lichtverontreiniging Indien wij achter ons huis staan zien we de windmolens die achter Ter Apel zjjn gebouwd op Duits grondgebied. Wij hebben dus al last van windmolens op ongeveer 12 kilometer arstand, we moeten er niet aan denken dat we permanent last hebben van een windmolenpark in onze achtertuin. Ook dit lijkt mij niet gezond!

Versnelde voortzettende krimp Er is bijna geen draagvlak voor het windmolenpark. vele mensen zullen willen verhuizen

Waardedaling vnn de woningen Mensen zullen willen verhuizen maar uil onderzoek blijkt dal de waardedaling van de woningen minimaal 22% bedraagt en daar komt nog bij dat de huizen in de veenkoloniën loch al slecht verkopen

0111

Page 222: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Sociale ontwrichting Ik ben al mensen legen gekomen die niet meer met hun buren (een landeigenaar) door I deur kunnen vanwege de enorme rijkdom die de landeigenaren krijgen. zet daar tegenover de vele nadelen die een grOie groep mensen krijgt en je krijgt sociale onrust/opstand

Afname toerisme In de gemeente Borger-Odoorn zijn een aamallOcristische trckpleiste� Hunzepark in Borger en ook het Resort in Exloo, ik voorzie binnen arzienbare tijd dat deze twee sowieso het loodje gaan leggen. Bovendien zullen vele dagjesmensen (inkomsten voor de gemeente is 25% van de begroting) de gemeente Borger-Odoorn links laten liggen omdat een windmolenpark nou nict een toeristische trekpleister is dus hel is kapitaalvernietiging van toeristische infrastructuur

De landschappelijk inpassing, met Ilame in het deelgebied de Monden De veenkoloniën is mei een bedoeling geëvolueerd. Zo is hel veen afgegraven en kanalen weer gedempt en vervolgens is er veel landbouw. Heel veel mensen die er nu wonen. wonen er met een bedoeling, of ze zijn agrariër of ze wonen er voor de rust. Er zijn een aantal mensen die uit de randstad zijn gekomen om in de veenkoloniën de ruSt te vinden. En die hebben ze ook gevonden. maar dat gaat met de komst van een windmolenpark teniet.

Windonderzoek Is het wel rendabel om in de veenkolonie windmolens te plaatsen. Met andere woorden waait hel wel vaak en hard genoeg? Dit zou je kunnen onderzoeken want je moel windrijke gebieden hebben. Zoals de afsluitdijk, waar het ahijd waait. Waarom worden daar trouwens gecn windmolens gebouwd? Niemand heeft daar last van!

Albraak windmolens Wal gebeurd er indien na een paar jaar blijkt (of zelfs aan het eind van de economische looptijd van een windmolen) dDI'om cën of andere reden de windmolens moelen worden opgeruimd, wie gaal dal betalen en komt er dan ook een sanctie voor de landeigenaren indien ze niet de windmolens afbreken. Er bestaan al windmolenparken in hel buitenland die zijn stilgelegd omdat er teveel energie is (Groot Brinannië).ln de Verenigde Slaten zijn al windparken die eigenlijk moeten worden opgeruimd maar daar is ook een juridische strijd over de vraag wie gaal dat betalen.

Tot slot Kortom er kleven veel nadelen aan de komst van een windmolenpark in de Veenkoloniën. Ik zie wel 1 heel groot voordeel voor landeigenaren. En dat is dal een landeigenaar heel veel geld krijgt voor het leed van 50.000 mensen die in dal gebied wonen. Je zult zien dat landeigenaren wellicht van de handel in wind zullen kunnen leven en inderdaad niet meer in dal gebied gaan wonen maar met de opbrengst van de windmolens een (tweede) huis gaan kopen waar ze geen last hebben van de windmolens. Maar hel ergst is nog dat je er gewoon ziek van wordt en dal we dat nu al welen!

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Mei Vrie�de�le groet.

0111

Page 223: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojekten Inspraakpunt Windpark Oostermoer Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Je-n-dk -

j'-O'i·tv/2

Ik teken hierbij bezwaar aan tegen Windpark Oostermoer . Mijn zienswijze is dat ik alrgepensioneerde vanuit het westen van het land vertrokken ben voor rust en het landelijke uitzicht. Windmolens van meer dan 100 meter hoog en in grote getale horen hier niet thuis. Door de horizon vervuiling zal de waarde van mijn huis drastisch afuemen.

Ik vraag mij ook af of deze plannen wel goed doordacht zijn en zijn n.L nog andere alternatieven.

De boeren krijgen voor 2 windmolens per jaar een subsidie van € 187.500,=

Gebruik deze subsidie om de inwoners van de Drentse Marken en Oostermoer te stimuleren en te subsidiëren om zonnepanelen op hun daken te plaatsen ik ben zelf ook met zoiets bezig .

Ik denk ook aan Biogas .Landerijen bedekken met zonnepanelen zoals in Zuid Spanje. Ik denk ook dat het mogelijk is oude fabrieken te voorzien van een brandpunt techniek om water te verwarmen en door middel van stoom ,turbines aan te drijven die energie opwekken voor het elektriciteitnet en een gedeelte stroom afgeven naar grote accu's ingeval de zon niet meer schijnt kunnen deze de stroom leveren. Kijken naar mogelijkheden om windmolens neer te zetten aan de noord en zuidkant van de afsluitdijk (Heeft niemand er last van).Of langs de Duitse grens.De duitsers doen het ook bij de Nederlandse grens. Kleine Windmolens plaatsen tegen een bosrand of Camoufleren zoals in Frankrijk. Hier een paar voorbeelden die onderzocht kunnen worden , want ik wil niet negatief over komen.

Als de boeren zo graag windmolens willen hebben om de subsidie binnen te willen halen, stel ik voor deze op hun erf te plaatsen, kunnen ze er zelf van genieten.

Met vriendelijk groet

0112

Page 224: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

Nieuw Buinen. 13 februari 2012

Betreft: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van

Windpark Oosterrnoer en de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw,

Met deze brÎefwil ik graag rnjjn zienswijze duidelijk maken.

Ik heb de ontwikkelingen proberen te volgen en maak me ernstig zorgen over de plannen

zoals die cr nu liggen. Ik zou graag zien dat er goed gekeken wordt naar de hoeveelheid

windmolens en dan vooraJ met betrekking tot het gebied waar ze eventueel geplaatst worden.

Hierbij denk ik dan aan de dieren (bijvoorbeeld reeën) die in dit gebied leven en waarvan ik

denk dat die hinder ondervinden van de molens.

Ik woon zelf met heel veel plezier in de Drentse Monden en maak me zorgen dat de

Windmolens straks veel overlast geven. Zorgen over geluidshinder, !>'iagschaduw maar ook

een vreselijke onrust onder de bevolking (van mensen die voor en tegen zijn!).

Ik woon al mijn hele leven in dit gebied en kan genieten van het vrije uitzicht, als er molens

geplaatst worden zal ik geen keus hebben en omringd zijn door molens. De verkoopprijzen

van de huizen in ons gebied zullen na plaatsing van de molens in waarde dalen.

Al met al heb ik veel vragen bij het plaatsen van de windmolens en ik hoop dat u mijn

zienswijze serieus in overweging neemt en alle bovenstaande punten meeneemt in u

onderzoek.

Met vriendeUjke groet,

0113

Page 225: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Nieuwediep 13-2-2012.

Bureau Energieprojecten,inspraak windpark Oostermoer.

Bij dit schrijven wil ik U verzoeken om onderzoek te doen naar het effekt op de

natuur en de landschapwaarde, van plaatsing van de grote windmolens in de

veenkolonien.

Ik woon mijn hele leven al in de veenkolonien, geen bossen, geen waterpartijen.

Wij moeten het doen met het vlakkeland, doorsneden door wijken en zand lanen en

de verre horizon.

Dit wordt ons nu afgepakt door de plaatsing van die enorme grote windmolens.

Er blijft van het veenkoloniaal landschap niets over, het landschap wordt

onherstelbaar beschadigd.

Gedeelten van de veenkolonien zijn al beschermd dorpsgezicht, lange

lintbebouwing, verschillende huizen en de ruimte rondom de huizen.

Ik heb wat foto,s uit mijn archief gehaald, uit de omgeving waar de windmolens

moeten komen.

Hopende op een goede beslissing, geen windmolens in het veenkoloniaal gebied.

teken ik, hoogachtend,

1

0114

Page 226: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Foto genomen vanaf Nieuwediep richting Gieterveen

Over het spoor rijdt een oude stoomtrein van Stadskanaal· Nieuwediep • Veendam.

Hier zijn de windmolens geplent van 200 meter hoog

Foto van TIk Tak,5 Koele. waterplas op ongeveer 500 meter van de beoogde plaatsing van

windmolens van 200 meter hoog.

Cameralens richting Gieterveen - Gasselternijveen.

0114

Page 227: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE VOORSCHOTEN

Eexterveen, 15 februari 2012

0115

ONTVANGEN 15 FEB 1011

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

LS,

Via deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. De volgende criteria zijn van belang bij de MER:

1. Waardedaling van de woningen 2. Landschappelijke inpassing (deelgebied Greveling) 3. Flora en Fauna 4. Lichtverontreiniging 5. Slagschaduw 6. Voortzettende krimp 7. Afname toerisme

Ik vertro <!êerr)eiSrrti!lirsstt. e;-;oöip3' at u mijn zienswijze serieus in overweging neei)'l .

Page 228: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan bureau energieprojekten, 08-02-2012

Inspraakpunt windpark Oostermoer en Eexterveensche kan.

windpark Drentse Monden,

postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Onderwerp: zienswijze op concept Notitie Reikwijdte en detail voor de MER van Windpark

Oostermoer en de Drentse Monden m.n. het deelgebied Greveling.

Waarom geen windmolen park in het gebied tussen Eexterveensche kanjAnnerveensche

kanaal en Eexterveen en Nieuw Annerveen. Het windmolen park maakt onderdeel van het

plan Oostermoer, maar was tot voor kort een apart plan.

Het betreft hier een uniek open gebied, vlak bij het natuurgebied HunzedaL

In het gebied komen een aantal dieren voor die ook op de rode lijst staan, m.n.

gele kwikstaart, spotvogel, boomvalk, grutto,kramsvogel, steenuil, visdief, veldleeuwerik.

Andere dieren die op de rode lijst staan zijn; grote vos, koninginne page, gaffellibelIe.

In de winter fourageren vooral in dit gebied grote groepen ganzen. Vooral door de grote en

de uitgestrektheid van het windmolen park zal het een barriere vormen voor de ganzen.

( met name noem ik het SOVON Vogelonderzoek Nederland)

Het betreft nog een van de weinige plekken in Nederland waar nog dUIsternis heerst

gedurende de nachtelijke uren. Dat zal door de komst van de molens verloren gaan.

Ook betreft het een stilte omgeving. De molens zullen hoog en laag frequentie geluid

produceren wat invloed zal hebben om de omgeving.

De slagschaduw zal extra zichtbaar zijn omdat het een open gebied is met weing obstakels.

Horizon vervuiling. Nu is het nog een uniek stukje Nederland met geen zichbare obstakels

zoals elektriciteits masten, schoorstenen, lichtmasten. Dat zal door de komst van de molens

voorgoed verloren gaan.

Toerisme zal afnemen. Juist daarin is de laatste jaren veel in geinvesteerd. Het gaat dan over

miljoenen euro's. Alleen al het open maken van het Grevelingskanaal was 15 miljoen euro.

1

0116

Page 229: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Het inrichten van het natuurgebied Hunzedal heeft veel geld gekost.

De dorpen Annerveensche kanaal en Eextrerveensche kanaal hebben een beschemddorps

gezicht. Wat voor waarde heeft dat nog?

leegloop van de dorpen waardoor scholen en andere activiteiten, die nu juist door de

overheid gestimuleerd worden, zulten sluiten.

Vermindering van waarde van de huizen waardoor bewoners tinanciele problemen krijgen.

De woningen zullen onverkoopbaar worden.

2

0116

Page 230: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan bureau energieprojekten, 06-02-2012

Inspraakpunt windpark Oostermoer en Eexterveensche kan.

windpark Drentse Monden,

postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Onderwerp: zienswijze op concept Notitie Reikwijdte en detait voor de MER van Windpark

Oostermoer en de Drentse Monden m.n. het deelgebied Greveting.

Oe onderstaande punten geven aan dat een windmolen park met name in het deelgebied

"de Greveling", tussen de dorpen Annerveensche kan./Eexterveensche kan. en Eexterveen

en Nieuw Annerveen, een grote vergissing zal blijken Er is veel geïnvesteerd om het gebied

meer leefbaarheid te geven. Door de komst van de windmolens zal dat te niet worden

gedaan.

- Verstoring van de natuur door windmolens maar ook door aanleg toegangswegen en

elektriciteits kabels naar die windmolens .

• Dieren die voorkomen in het gebied waar de windmolens zjjn gepland zijn: ree populatie,

ganzen , kwartel. vleermuizen. buizerds, houtsnip, sneeuwgors en zwanen.

M.n. in de wintermaanden komen er in dit gebied veel ganzen voor. Ze fourageren tussen

het Zuidlaardermeer en de Dollart richting het binnenland van Drenthe. Het plaatsen van

een windmolenpark in dit gebied zal desastreuze gevolgen hebben voor de ganzen. Vooral

als het donker is of bij slecht zicht zal dit het geval zijn. ( zie de bijlage van de

vogelbescherming.)

Ook volgens het SaVON vogelonderzoek Nederland Îs het gebied erg kwetsbaar voor

sommige vogels als er windmolens worden geplaatst. Met name wordt genoemd weide

vogels, wintervogels en akkervogels.

Vogels die op de rode lijst staan en in dit gebied voorkomen zijn: boomvalk ,kwartelkoning,

grauwe vliegenvanger ,steenuil, grutto, zilverreiger ,blauwe kiekendief, patrijs.

Andere dieren die voorkomen in het gebied Grevelinge/Hunzedal en die op de rode lijst

staan zijn:

De gaffel libelle staat op de rode lijst.

De vlinders grotevos en koninginne page staan op de rode lijst.

Bij de zoogdieren staan de veldspitsmuis en de bever op de rode lijst. De bever is nog niet

zolang geleden uitgezet in het Hunzedal.

1

0117

Page 231: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Het geluid dat de windmolens produceert. Hoog en laag frequentie geluid. Omdat het hier

om een stille omgeving betreft zal het geluid een grote negatieve invloed hebben op mens

en dier.

De slagschaduw van de molens. Omdat het hier een open gebied betreft met vrijwel geen

obstakels zal het extra zichtbaar zijn.

Ernstige verstoring van het unieke open landschap en vervuiling van de horizon. Het gebied

tussen de dorpen Eexterveen en Eexterveensche kanaal en Annerveensche kanaal is een

van de weinige plekken waar geen horizon vervuiling is. Er staan dus geen elektriciteits

masten, schoorstenen, verlichting,

lichtvervuiling van de nachtelijke hemel. Nu is er nog geen of weinig licht vervuiling. Met de

evt. komst van de windmolens zal dat voorgoed veranderen en geeft veel overlast voor mens

en dier.

Verstoring van het aangrenzende natuurgebied het Hunzedal wat met veel subsidie geld is

gerealiseerd.

Verstoring van de door de overheid toegekende beschermde dorps gezichten van

Eexterveensche kanaal en Annerveensche kanaal. Hoe kan je aan de ene kant dorpen een

beschemd dorpsgezicht toekennen en daar vlakbij een windmolenpark realiserenL Het

beschermd dorpsgezicht heeft dan geen enkele waarde.

Het veranderen van het bestemmingsplan van agrarisch naar industrieel. Hierdoor kunnen

allerlei activiteiten die niet met landbouw en veeteelt te maken hebben zich ontwikkelen

waardoor het leefklimaat nog verder achteruit gaat.

leegloop van de dorpen rondom de windmolen parken. Hierdoor zullen scholen en andere

activiteiten verdwijnen. De leefbaarheid van de dorpen zal verminderen. Ook hier steekt de

overheid geld in om de dorpen leefbaar en levendig te houden. Dit geld zal dan ook een

verspilling blijken.

Vermindering van recreatie. Hierdoor dreigt kapitaal vernietiging van subsidies en privee

geld. Alleen in het bevaarbaar maken van grevelings kanaal in het kader van turfvaart naar

toervaart is 15 miljoen subsidie verleend. Dit is ook deels geld van Europa. Door het

windmolen park zullen hierdoor banen verdwijnen in de recreatieve en touristische

bedrijfstak.

Waardedaling van de huizen waardoor bewoners in de knel komen te zitten wat betreft

financiering.

Verhoudingen tussen de mensen in de dorpen wordt verstoord. Aan de ene kant een klein

aantal boeren voor het plaatsen van windmolens zijn, aan de andere kant de overgrote

meerderheid van de inwoners die tegen grootschalige windmolen parken Zijn.

Opbrenst van de windmolens weegt niet op tegen alle nadelen vooral als je bekijkt dat de

1

0117

Page 232: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

molens met veel susidie gerealiseerd worden.

De plannen voor het windmolen park Oostermoer ligt vlak bij een zweefvliegveld. De

zweefvliegtuigen maken gebruik van het luchtruim precies waar het windmolen park is

gepland.

Ook luchtballonnen maken veel gebruik van dit gebied. luchtbaflonvaart is als de

windmolens er staan niet meer mogelijk.

lofar station vlak bij windmolens. Er wordt gezegd dat de afstand op zijn minst 2 km moet

zijn. Bij molens van 200 m hoog is dat maar de vraag. Er wordt melding gemaakt van 6 km

afstand. Dat zou betekenen dat het windmolen park Oostermoer niet mogelijk is.

Windmolen parken van deze omvang en windmolens van wel 200 m hoog ( hoger dan de

euromast) passen niet in het gebied tussen AnnerveenschejEexterveensche kanaal en

EexterveenjNieuw Annerveen.

3

0117

Page 233: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Wat is het effect van windmolens op vogels? Windmolens hebben verschillende effecten op vogels. Welke dat precies zijn hangt af van:

• de locatie, het aantal en de hoogte van de windmolens; • de opstelling en de uitvoering van de windmolens; • de periode (dag of nacht, de seizoenen); • de weersomstandigheden.

De effecten op vogels zijn onder te verdelen in directe sterfte, leefgebiedverlies en barrièrevorming.

Directe sterfte Vogels kunnen zich doodvliegen tegen de wieken of tegen de mast. Vooral 's nachts en bij slecht weer kunnen er slachtoffers vallen. Ook door luchtwervelingen achter de draaiende wieken kunnen vogels gewond raken of sterven.

Verlies van leefgebied Veel vogels mijden windmolens en de omgeving ervan. Daardoor worden die gebieden ongeschikt als voedsel-, rust- of broedgebied. Dit elTect geldt bijvoorbeeld voor sommige soorten weidevogels en akkervogels.

Barrièrevorming Door windmolenopstellingen kunnen barrières ontstaan. Vogels op trek en vogels op weg van en naar de broed- of slaapplaats vliegen om. Dat kost extra tijd en energie. Vogels moeten daardoor extra eten terwijl er minder foerageertijd beschikbaar is. Een ander (mogelijk) effect is een lager broedsucces: jonge vogels worden langer alleen gelaten en moeten langer op voedsel wachten.

Effecten verschillen per vogelsoort De exacte effecten verschillen per vogelsoort. Vooral vogels met een lange levensduur die weinig jongen grootbrengen zijn kwetsbaar. Extra sterfte van een betrekkelijk klein aantal exemplaren door windmolens kan bij deze soorten (zoals purperreigers) leiden tot achteruitgang van de populatie. Ook vogels met een grote vleugelspanwijdte (zoals zwanen) zijn kwetsbaar gebleken voor botsingen met windmolens.

Wat vindt Vogelbescherming Nederland van

windenergie? Vogelbescherming Nederland is voorstander van de toepassing van duurzame vormen van energieopwekking, en dus ook van windenergie. Vogelbescherming Nederland vindt dat windmolens uit voorzorg niet geplaatst mogen worden in de belangrijkste vogelgebieden en hun directe omgeving. Het gaat om:

• de Natura 2000-gebieden die zijn aangewezen voor vogels� • de allerbeste weide- en akkervogelgebieden van Nederland.

Ln de overgebleven gebieden zouden windmolens geplaatst kunnen worden, mits er geen belangrijke negatieve effecten op vogel populaties te verwachten zijn. Zijn deze negatieve effecten niet uit te sluiten dan dient er compensatie plaats te vinden, en wel vóór de realisatie van een windenergielocatie.

1

0117

Page 234: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden Postbus 223,

2250 AE Voorschoten

Betreft: Aanvulling op mijn reeds ingediende zienswijze betreffende windpark De Drentse Monden (wat nu ook geldt voor het windpark Oostermoer)

Gasselternijveen, 13 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

Hierbij dient ondergetekende een aanvullende zienswijze in tegen het windmolen park Oostermoer en windpark De Drentse Monden.

Mijn aanvullende zienswijze richt zich toe op de volgende punten: 1. Lage tonen: Er komen lage tonen vrij en er moet naar deze lage frequentiegeluiden een

gedegen onderzoek komen welk invloed dit heeft op de gezondheid van de bevolking.

2. Temperatuurverschillen: Er moet onderzoek komen wat het voor het milieu betekent dat er temperatuurverschillen zullen gaan optreden door het draaien van de enorme wieken van de windmolens omdat dit als een ventilator (airco) zal werken.

3. Cultuurhistorie en landschap: Het plaatsen van de windmolens betekent een volledige aantasting van het gebied van de Veenkoloniên en van het open en unieke karakter. Het prachtige gebied zal helemaal worden vernield door deze windmolen parken.

4 Leefbaarheid: Er moet een Economisch Effect Rapportage gemaakt worden i v.m. leefbaarheid in een toch al krimpgebied en wal invloed dit heeft op het toerisme die hier voor de slilte en rust naar hier komen.

5. Karakteristieke herkenbaarheid: De Veenkoloniên verliezen zo hun karakteristieke herkenbaarheid door het plaatsen van deze hoge turbines

6. Referendum: Er moet een referendum gehouden worden onder de bevolking of er draagvlak is voor zo'n graal project waarvan alleen de boeren zullen profiteren.

7. Waardedaling: Er is al aangetoond dat de waardedaling van de woningen nu al 30% bedraagt en wellicht nog een hoger percentage bij het doorgaan van de plannen van deze windparken. (Dit is gebaseerd op rechtelijke uitspraken elders in het land.) Veel van de te koop staande huizen zullen geheel onverkoopbaar zijn. Ik wil voor mijn eigen woning op het adres Havenkade 8 te Gasselternijveen dan ook voor planschade in aanmerking te komen.

8. Hoogte en afstand: Ik dien bij deze bezwaar in tegen de enorme hoogte van de windturbines en tegen de afstand die ten opzichte van de woningen in acht wordt genomen. Graag wil ik van u weten waarom de Nederlandse normen afwijken van de buitenlandse normen.

Op grond van de door mijn ingediende zienswijze verzoek ik u alle door mij aangedragen punten te behandelen/onderzoeken in de op te stellen milieueffectenrapport (MER) en alle andere rapporten en hierop eventueel aanvullende onderzoeken uit te voeren.

In afwachting van uw reactie,

Hoogachtend,

0118

Page 235: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten InspraakpuIlt windpark Ooslennoer en wÎndpark De Drentse Monden Postbus 223.

2250 AE Voorschoten

Betreft: Zienswijze Windpark Oostcrmocr cn windpal'k De DI'entse Monden

Gassellernijveen, 14 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

Hierbij dient ondergetekende een zienswijze in tegen het willdmolenpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden. Mijn zienswijze richt zich toe op de volgende punten:

1. Cultuurhistorie en landschap: Het plaatsen van de windmolens betekent een aantasting van het prachtig open gebied van de Veenkoloniën en van het unieke karakter. Het is een doodsteek voor dit prachtig gebied.

2. Trekvogelgebieden: Deze gebieden slaan bekend als trekvogelgebieden. leder voor- en najaar vliegen hier duizenden vogels over LW.: ganzen, eenden, zwanen. kieviten en roofvogels. Door het plaatsen van de windmolens zullen zich ieder jaar honderden vogels doodvliegen tegen de enorme wieken van de windmolens.

1. Reigers: Ook kom! er in di! gebied de laatste jaren steeds meer \vitte reigers voor en ik ben bang dat zij weer heel snel zullen verdwijnen door het lawaai en de slagschaduw van de wieken.

2. Patrijzenstand: De patrijzenstand heeft zich de laatste jaren in dit gebied gelukkig ook weer wat hersteld. Deze vogels hebben rust nodig en dat lukt niet in de buurt van een windmoienpark door het lawaai van de windmolens zodat ook hier weer een achteruitgang zal optreden.

3. Lage tonen: Er moet een gedegen onderzoek komen naar het lage frequentiegeluid van de windmolens en wat voor invloed dit heeft op de gezondheid van de bevolking.

6. Slaggeluid: Het slaggeluid van de wieken zal ver in de omgeving te horen zijn, dit betekent dat je nooit meer een raam kunt open zetten ofbuiten kunt zitten zonder gesloord te worden door de geluiden welke de windmolens voortbrengen. Er moet een gedegen onder.loek plaatsvinden wat hiervan de gevolgen zijn voor mens en dier.

7. Gezondheid: Er moet een gedegen onderzoek komen naar de gevolgen van hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, hartkloppingen en oorsuizingen ten gevolge van de windturbines. Dit is in Nederland nog nauwelijks onderzocht.

0119

Page 236: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

8. Temperatuurverschillen: Er moel onderzoek komen wat het voor het milieu betekent dat cr temperatuurverschillen zullen gaan optreden door het draaien van de wieken van de turbines omdat dit als een ventilator (airco) werkt.

9. Leegstand: Er 1110et gekeken worden naar de economische gevolgen i.v.m. leegstand van de woningen mei als gevolg dat de bevolking zal krimpen. Door de leegstand zullen de nog aanwezige winkels, scholen, dorpshuizen e.d. in deze gebieden één voor één verdwijnen met als gevolg nog meer leegstand en zullen het spookdorpcn worden.

10. \Vcrklooshcid: In ons toch zo al kwetsbaar gebied zal de werkloosheid 0111 zich toc slaan met als gevolg dat er nog meer mensen thuis komen te zillen.

11. Rccrc:ltic: Vakantiegangers zullen het gebied gaan mijden met tot gevolg dat hotels en camping steeds minder boekingen zullen krijgen en uiteindelijk failliet zullen gaan.

12. Waardcdnling: Er is een waardedaling van 30% van de woningen nu al bij de dreiging dat er een windmolenpark komt en wellicht nog een hoger percentage bij het doorgaan van de plannen van deze windparken. (Dit is gebaseerd op rechtelijke uitspraken elders in hel land.) Sommige huizen zullen geheel onverkoopbaar zijn. Ik wil dan ook voor planschade in aanmerking te komen van mijn woning op hel adres Gasselternijveen.

13. Draagvlak: Er is onder de bevolking in het gebied van Oostermoer en De Drentsen Monden totaal geen draagvlak om dit gebied als een molenpark aan te wijzen. U moet nu toch wel luisteren en actie ondernemen naar aanleiding van de protesten van de bevolking.

14. Hoogte en afshmd: Ik dien bezwaar in legen de hoogte van de windturbines en tegen de afstand die ten opzichte van de woningen in acht wordt genomen. In ons dorp is het hoogste gebouw 3 woonlagen en hoger mag hier niet gebouwd worden en nu is het plan om er windturbines van 200 meter hoog neer te zetten. Dil is een aanfluiting voor het dorpsgezicht.

15. Overschot stroom: Het is aangetoond dat Nederland een overschot aan stroom heeft. Waarom is het dan nodig dat de windmolenparken Oostermoer en De Drentse Monden er komen? Dil komt echt niet ten goede van de bevolking in deze streek.

Op grond van de door mijn ingediende zienswijze ver.!oek ik u alle door mij aangedragen punten te beantwoorden/behandelen/onder.!oeken in de op te stellen milieuefTeclenrapport (MER) en alle andere rapporten en hierop eventueel aanvullende onderzoeken uit te voeren.

In afwachting van uw reactie,

Hoogachtend,

0119

Page 237: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

---:::0 WuZaM... E?n eA" � ;.e. � 0'1 e � 'jV);,p.\.o.",C J,;"'dpc.nQ bo�Wloe.Ä �

J w,d pruq d� 'Uh.G;Mn.e. (v(<.?"de,..n

0120

d-t cl- L? or y .Q",., d Q c.i. rIk" 0 V) d f2A L.t LJ 6.O.M do c.Qt- C..\..Q.A/l f evt. •

L-t'.Q�0>"e.�V1 dv -"-'" '0CG.<{:>c..ko.du.w. . 1.00.1 ',s i?J ..e..Ç('e c..-r- op 81 wQ.C1..�V> L?o,,,.. d LeA..W. �

l? 0 r r s d til. Q.>, e.w Q cÎle V? e..w i 6-�ev. . J-\ 0.12 '0t o.AQ.N\ d . LS � l.? 00" 0 "'" w 0 1//0A d.Q..V1. .)..kt- (2 a",.,

-tot- q'û>-oV\dhLLd:rkCo.ctL é'e..;OI2-v1 i �eo.r.QC<Do;:, e.o�, o�\Á.st; �k.;�. c... �() e-voo..\1/>'1 �e.i.VJl?��d Lv> � ftu. V1...2e.�b�d v. w. b. Ir) áX tA.-U..>l 0 v,t k) I é' te Cv.-, f Q..vl cuC:-h..u-.ut 0>+ u 0 Q cl .

�lde (lo WIsT l:JC<.V2 dtL lMedo. kG,tM.e5 l>tAd��",t-d.e. o.OVlI\�etw, 0;:' �o.c.� boa), 6-{().QA( "W\.Q.. .

C1)-1- wf-l w.dv. QLOV\OlN\.;�c..� eOV\.0Q�QN\.LLiS Q.NL.

�LV1AP bt seL?oCs, (j� l?��2.LQ. M.vI Vt.e.�a..l�t..Qffec:t <bI" dt) Vla..LL.-L.LlYt - . '@.QG..., � �. d-\..J. El- Wl<.l.,Q �,c..� 0 l) \lA d 0. � V1 :z.Q l? Q Céh Vlo.Ct..\ � dQQ.C��û!.� Q\Ll:>.Q.�f WOA� .Q .. H10t7� l)Qn..,-too�d) OlN1 VI � G:. QQg 80v1,· eev> vrooCge�Î.U-J .

Page 238: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0120

�V\ QO'j;1 rt�Gl.e-J !A9ir Lk n't.Vt wOneAn. �e l?�� daJ:­�j;1 �l;) cOVll7fUleOoloGOAJ> LDOA.Q)t 0n atCNvtGte,Vl�e � �CÀCUJ� 2.O-l a 0.. � . Ma�rOLa..A:� Lv, Je 'l..e.6i.o 19ooÁ0Fee� dJ:d.

�e- rzOItV\0t--LJOWJ W'LVlJ-tW.biVl-e.S"" -;zu� l?DLe(Socx.A 6 e. 1./ 0 CD e \I? C2.e.-G G<2An l? 0 0-"- � n wO 0 lil 0 Ovl 0 -r .en

(9p.u J�OIA91 � t--.)(LCG.eo L.v.cYQ.Vl.; cYe �t �ttë , da M.,(·;)b QN7 de .s,Q.e.oolA�d l?0l&r2 Q.üt C?ovvtd;)c..�o..t: � , (ÁC�S 0ai dO.Ct.il� Ek-f� 0--t B�w4L -:2.ClC QlM\bt\� WOficY Q. ti? Ob. VI l5 cv-ra 0 t- .

t

�fZ � 1;:: t:) lÁ"":> .h. 0 r JoLt W1-q-VI ':Ll.e-1t1. ',) IA.:) q .2Q. � � s

lM t00{AWQ�iV1� IJÛOI\.ê>+- �e.V\OVl-\0vz'

Page 239: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Nieuwediep, 13 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

LS,

Middels deze brief wil ik mijn eigen zienswijze geven op de startnotitie. Mijns inziens zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

1. Landschappelijke inpassing: De inpassing met name in het vlakke veengebied; 2. Flora en fauna: Gevolgen voor met name de vogels en reeën; 3. Geluid: geluidshinder in het (nu nog) stille gebied; 4. Licht: lichtverontreiniging in het (nu nog) 's nachts stikdonkere gebied; 5. Schaduw: Slagschaduw tgv de draaiende wieken bij laagstaande (avond)zon; 6. Gezondheidsrisico's: neveneffecten van licht- en geluidsinvloeden; 7. Kapitaal: Waardedaling van onze woning; 8. Toerisme: Afname door licht, geluid en beeld verstoring; 9. Sociale gevolgen: ontwrichting door tegengestelde belangen van investeerders

(meest boeren) en bewoners (meest niet boeren); 10. Overbelasting: door plaatsing van windturbines langs de N33 in het Groningse

deel worden wij straks van alle zijden omgeven door turbines; 11. Verbreding N33 en daarmee gepaard gaande toename van (vracht)verkeer;

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze in overweging neemt en verwacht hier op afzienbare termijn een terugkoppeling op te krijgen.

Hoogachtend,

0121

Page 240: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

InspraakformulIer Windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens: Naam: ..•.... • . . . • . . . . . .

Straat + huisnummer: ..

Postcode + Woonplaats:

Telefoonnummer: ........ .

E-mailadres: .............. .

U spreekt in als: )\ Particulier

. ................. heer/mevrouw

o Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: .......................................... .

Uw inspraak:

............. 0 . . �<.C\� . .. i!..CLp.L."'.w ...... . . . . . ......-.= .. .... .... -= .... Q .. L ................... .

. ................ ) ............... ............................ ......... . . . . . . . . . . . . . . .. ............ ...... ..................... . ( . .., , 0 '

.............. J • . • CJ. � . . . .. l. ................................. ... . . . . ......... ...... y. .. ... . � .... � ............................ .

.............. v".� .�.� ... ....... � ...... � ..... Q.:h. ............................... .

............ A.!,{.},!.:�:\: .... .......... = .... L, .. . ..... k. ..................................... .

,J 1'." � ..... . ...... ..... < , • .l.� .. 9.<1\ .. .. � &�.� � m" �q;.;t .\ .�. 11.: � .. �.::, " .... ï" r" t··· -I ................... .

........................................... � ............... '),.r. .. _ .. , .......... � ...................................... .

...... . .................... ..... , ... .. ............................... . .................................... . ........ . . . . . ..... .

U kunt uw inspraakreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturen naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostermoer. Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

0122

Page 241: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Slagschaduw: Vanuit ons huis kijken we precies in zuid-oost-westelijke richting (de baan van de zon) uit over de veenkoloniale vlakte. Het is juist in onze kijkrichting dat we verwachten waar de windmolens zullen komen. Hierdoor zullen we per definitie altijd last ondervinden van de slagschaduw van de windmolens, en dat gedurende de hele dag, van zonopkomst tot zonsondergang.

Lawaai: Het geluid op een open vlakte zoals in de veenkoloniën draagt heel ver, net zoals op de grote stille heide. Het geluid wordt hier niet afgezwakt door de aanwezigheid van geluidsdempende obstakels zoals bosaanplant en woningen. Windmolens maken een bepaald geluid, dat misschien wel binnen de normen van de wet valt, maar toch continue tot kilometers ver hoorbaar zal zijn (zoals een snelweg in de verte). In een gebied dat tot op heden rust en ruimte als haar grootste waarde heeft, zullen windmolens dit voorgoed voor iedereen verpesten.

Vogeltrek: De veenkoloniën, juist in het gebied van de gemeente Aa en Hunze, zijn de verblijfplaats van de wilde ganzen tijdens de wintermaanden. De ganzentrek gaat precies over ons huis. Volgens sommige onderzoeken zullen windmolens geen negatieve impact op vogels hebben, maar dat zal hier geheel anders zijn! De ganzèn zullen elk jaar weer massaal verongelukken in de maalstroom van de windmolens. Immers, de wilde ganzen vliegen op praktisch dezelfde hoogte als de wieken van de windmolens. Naast de wilde ganzen, is onze omgeving ook in trek bij vele andere vogelsoorten zoals wilde zwanen en roofvogels.

Uitzicht: --------------. De unieke honoo ,,{.aar wij op uitzien zal--worgoe� doof het -uitzicht op de

windmolens.

Persoonlijke motieven: Omdat ik hartproblemen heb en een veel te hoge bloeddruk, heb ik een rustige woonomgeving nodig. Door de aanwezigheid van een windmolenpark, met de overlast van slagschaduw en constant aanwezigheid van geluid, zie ik me genoodzaakt om voor gezondheidsredenen te verhuizen naar een andere omgeving. Het probleem is dat we dan eerst ons huis zullen moeten verkopen. Er zijn berichten dat ons huis 10 tot 20 procent in waarde zal dalen, maar in feite zal ons huis onverkoopbaar zijn. Wie zou ons huis nu willen kopen, als er in de omgeving windmolens staan?

0122

Page 242: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens:

0123

ONT�A,NCt" 16 Ft"q 2011

Naam: ............ .. . ........................................ heerfmeYl'OtJw

StlClat + huisnummer: ..

Postcode + Woonplaats:

Telefoonnummer: ...

E-mailadres: ........ .

U spreekt In als: ; Particulier

c Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: .......................................... .

Uw inspraak:

.'Jk .. v.:�!>.ka�I.f..� ..... I:>:IP.!.� . . . . . 2.!0" .. <t:}'M.\ .. ç�tA .. �� . . . ,.yY,,� ... .

.... b\� ... ç)hf:\'.� ............................................................................................ .

J)� . . ):?>.','!f • . . :�:,,'-.�:'o .. . �.'.f . .. +'.\.'?,.�r!:? .... �.;�.� .. � ... c.<b.��J. ................... .

- ... �:40 ....... .................. ...... ................................ ... ......................................... .. .

- .. ,W,f.è.�.� .. !&Nr. .. &. .. &.�·'?:.� .. ::':'.�.� ................................................... .

_ . . . i{"'�'1 . .. �"'m:.:4.t."'ç.!!I. .. �.��.çk . .i.'"' .. �.�.�.�.�.��.'. .. �.� ...... ��?1 ................................................................................................... ..

� . ... ��.:\t . . . :?:-.\·!:': . . . . . k.d.�.��L . . . . . � .. . . jJ!f!'!r ... çk..b��·.J .. !:'é'.�.'1.&.<? -... y&..�:� .. � ... � . . , .. �.'r. ... � . ... ��.�., ............................... ..

_ ... !I.�.! f.�"r. ..... \1'�. �.t S.�.�., ..... �.'?:'. � . .. .M. . . . r.P. ".!i.o . ." .... tr.n.� .. . �. \. '( ... t,.n.':\�.!'?" � ,

..... v.� ... .. Z ... Ç?:?, ... . rJ.!-. .\�.�,I .. ?. ........................................................... .

U kunt uw inspraakreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturen naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostennoer, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 243: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0123

Stelt u zich eens voor: u woont op een mooie locatie in de Drentse Veenkolonien. Een aantal jaren geleden hebt u, als gepensioneerde uit het westen des lands, daar uw droomhuis kunnen vinden. Het huis, dat midden in een wijd open landschap staat, hebt u eigenhandig naar uw eigen smaak en inzicht verbouwd. Volstrekte rust, oneindige ruimte, frisse lucht en de natuur vlakbij ... zo anders dan in de tijd toen u nog uw centen in het westen verdiende. In de zomer heerlijk op de fiets en in de winter lekker bij de houtkacheL Het kan allemaal niet beter.

Dat zou u denken. Inmiddels is het een koude februaridag in 2016. Een groepje landeigenaren - de windmolen'boeren' - had een aantal jaren geleden het plan opgevat om hun energie voortaan in windenergie te steken in plaats van landbouw. Ze kregen geld en steun van de overheid. Omdat het plan precies paste in de zienswijze van het ministerie, stonden de windmolens binnen de korste keren overeind. U had indertijd nog gedacht dat het leuk plan zou zijn en bovendien milieubewust: die windenergie. En de waardedaling van uw woning? Och, dat zal toch wel meevallen? Ik zie het wel Die 10 a 15% waardedaling zal wel worden gecompenseerd (lagere WOZ waarde?)! En bovendien, verhuizen zal ik toch nooit! Hoe schrijnend is de werkelijkheid nu geworden ... De volstrekte rust is nu voorbij, u kunt maar niet wennen aan dat constante gezoem alsof u v1akbij een snelweg woont. De oneindige ruimte is voorgoed verpest, want telkens als u uit het raam kijkt ziet u ze daar staan: enorme pilaren van ruim 180 meter hoog en een twintigtal meter in doorsnee. De ooit schitterende sterrenhemel is niet meer te zien vanwege de onophoudelijke geknipper van de verlichting bovenin de windmolens. De talloze ganzen die in elke winter weer een spectarulair gezicht zijn in het luchtruim van de veenkolonien, elk jaar vliegen tallozen hun dood tegemoet in de maalstroom van de ronddraaiende wieken. De kapitaalkrachtige mensen uit het westen, die zo belangrijk zijn voor de middenstand, die willen hier niet meer komen wonen. De mensen die het geluk hebben om nog te kunnen verhuizen trekken weg uit het gebied. De supermarkt is inmiddels gesloten, de tennisvereniging is ter ziele, het dorpshuis (in 2013 nog aardig verbouwd met financiering van de windmolenboeren) wordt niet meer gebruikt en veel huizen staan leeg. Ook de huizen van de windmolenboeren, want die wonen er natuurlijk allang niet meer. Verloedering. En u? U wilt eigenlijk ook wel verhuizen. U wordt ziek. U besluit om kleiner gaan wonen in een dorp met meer faciliteiten. U besluit om uw huis in de verkoop te zetten, welliswaar tegen een veel lagere waarde dan u ooit hiervoor hebt uitgegeven. Maar nood breekt wet, uw spaarcenten zitten nu eenmaal in uw huis en u hebt het geld nodig om te kunnen verhuizen. Helaas, niemand, maar dan ook echt niemand, wil uw huis kopen. ZeHs niet voor een nog lagere prijs ... uw huis blijkt niets meer waard te zijn.

Page 244: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

InspraakfomlUlier Windpark Ooslcnnoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens: Naam: Straat + Huisnummer: Postcode + woonplaats: Telefoonnummer: E-mail:

U spreekt in als particulier

Uw inspraak:

Ondanks het feil dat ook ik de noodaak zie. onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verkleinen. maak ik mij toch ernstige zorgen over de inpasbaarheid van dit enorme windpark binnen het in ontwikkeling zijnde nieuwe natuurgebied ·'Hunzedal". Niet alleen op het vlak van natuur en milcu maar zeker ook op het vlak van economie en hel daarmee samenhangende toerisme verwacht ik een negatieve invloed van ecn zo grootschalig windpark. Mogelijk zijn er plaatsen waar ecn dergelijk park minder impact heeft. zoals op openzee. en nog waarschijnlijker zijn er. binnen enkele jaren nel zo rendabele. oplossingen die veel minder schade aan het landschap en natuur toebrengen. Als voorbeeld noem ik zonneenergie en aardwannte.

Mei vriendelijke groet,

0124

Page 245: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen 9 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden.

Geachte mevrouw, heer

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

Ten eerste het criterium, vermijden van geluidhinder

Het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling op een veel te korte afstond van

een aantal dorpen/lintbebouwingen gepositioneerd. Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken.

Daarom vraag ik speciale aandacht voor dit effect en de bijkomende gezondheidsrisico's

en met name de risico's van laagfrequent geluid.

Ten tweede het criterium. de te verwachtte waardedaling van de woningen

De aanwezigheid van windturbines heeft een negatief effect op de waarde van de woningen in de omgeving. De praktijk leert dat bij bestaande windmolenparken de woordedaling gemiddeld 22% is.

Maar de plannen voor een windturbinepark hebben nu ook al effect op de waarde van de

omliggende woningen. Naar schatting bedraagt de waardedaling reeds 10"/0.

Wat zijn de gevolgen bij plaatsing voor onze woning.

Ten derde het criterium, horizonvervuiling. De landschappelijk inpassing van hoge windturbines in verhouding tot de omgeving met name in het deelgebied Greveling.

Ik vertrouw er op dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Graag ontvang ik van u een ontvangstbevestiging.

Met vriendelijke groet, \

0125

Page 246: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Eexterveen 12 februari 2012

Onderwerp; Zienswijze op concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden.

Geachte mevrouw. heer

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

Ten eerste het vermijden van geluidhinder door de windmolens Het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling is naar mijn idee op een veel te

korte afstand van een aantal dorpen/lintbebouwingen gepositioneerd. Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken.

Daarom vraag ik u speciale aandacht voor dit effect en de bijkomende

gezondheidsrisico's en met name de risico's van laagfrequent geluid.

Ten tweede de waardedaling van de woningen door het plaatsen van windturbines. De aanwezigheid van windturbines heeft een negatief effect op de waarde van de woningen in de omgeving. De praktijk bij bestaande windmolenparken leert, dat de waardedaling gemiddeld 220/0 is. Maar de plannen voor een windturbinepark hebben nu ook al effect op de waarde van de omliggende woningen. Naar schatting bedraagt de waardedaling reeds 100/0.

Wat zijn de gevolgen voor de waarde van de woningen door het plaatsen van de windturbines?

Ten derde het effect op de natuur. Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in natuurontwikkeling. Steeds meer soorten en aantallen trekvogels maken gebruik van dit gebied. Uilen hebben hier hun jachtgebied en jagen op hun gehoor. Onlangs is de

bever geïntroduceerd. Tientallen reeën trekken door het gebied vanwege de rust en ruimte in dit gebied. Ik vraag u de effecten op het welzijn van de dieren te onderzoeken.

Wat zijn bij plaatsing de gevolgen voor het uilenbestand? Wat zijn de gevolgen van de windturbines op het leefgedrag en voortplanting van bovengenoemde dieren.

Ik vertrouw er op dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Graag ontvang ik van u een ontvangstbevestiging.

0126

Page 247: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen, 15 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

LS.

Middels dit schrijven geef ik mijn zienswijze op de startnotitic. Naar mijn mening zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

I. De landschappelijke inpassing, met name tussen de lintdorpen Eexterveen, Nieuw Annerveen en Spijkerboor enerzijds en Eexterveensc- en Annerveense Kanaal anderzijds. Naar mijn mening is de tussenliggende afstand te klein om op een verantwoorde wijze windmolens te plaatsen zonder afbreuk te doen aan hel landschap

2. Geluidshinder moet zoveel mogelijk voorkomen worden om de leefbaarheid voor de bewoners in het gebied te waarborgen, waarbij tevens rekening wordt gehouden met de verdubbeling van de rijksweg Gieten I Veendam. (cumulatie van geluidshinder)

3. De gevolgen van de slagschaduwwerking voor mens en dier, die hier voortdurend aan worden blootgesteld, dienen grondig te worden onderzocht.

4. De gezondheidsrisico's voor de bewoners moeten in kaart gebracht worden, waarbij alle aspecten zoals bijv. de gevolgen van laag frequent geluid, elektromagnetische velden en de slagschaduwwerking op de lange termijn grondig dienen te worden onderzocht.

5. De waardedalingen (los van de trendmatige stijgingen en dalingen) van de opstallen in

particulier bezit. Onderzocht moet worden vastgesteld hoe groot de gemiddelde extra waardedaling (in procenten) van woningen in de betreffende gebieden zal bedragen.

6. Onderzocht dient te worden wat het effect is van de veronderstelde extra krimp van de bevolking en daannee de leefbaarheid in de betreffende gebieden.

7. De kapitaalsvernietiging gemaakt voor het "her"meanderen van de Hunze, ten behoeve van hel verhogen van de diversiteit van flora en fauna in het betreffende gebied, waardoor het gebied attractiever is gemaakt voor met name de toeristen en direct omliggende bewoners.

8. De sociale aspecten/ontwrichting tussen voor en tegenstanders van windmolens dient te worden onderzocht. De toe nu toe bekende schermutselingen kunnen zo maar uil de hand lopen met alle gevolgen voor de leefbaarheid in de betrokken dorpen van dien.

Ik vertrouw erop, dat u mijn zienswijze serieus in overweging zal nemen.

Met een vriendeliike groet,

0127

Page 248: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0128

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250AE

Voorschoten

Geachte heer ,mevrouw,

Middels deze brief geef ik mijn visie tegen het plaatsen

Van een windpark nabij annerveenschekanaal

Door het plaatsen van een windpark ontneemt u ons ruimtelijk uitzicht Ons huis.zal in waarde dalen

tevens word de natuur verstoor we hebben altijd een koppel reeën voor het huis lopen een

prachtig uitzicht en dan de vogeltjes (alle soorten en ook ijsvogeltjes) die we in onze tuin hebben

voor en achter.

Aangezien de plaatsing van dit windpark aan de zuidwest kant van onze woning gepland staat zullen

wij overdag zeker overlast krijgen van slagschaduwen de molens lullen geluidshinder veroorzaken

vooral het laag frequent werk in ploegen dienst dat is al extra belastend voor de mens waar door je

een goede nacht/dag rust nodig hebt zonder lawaai.

Annerveenschekanaal is aangewezen tot beschermd dorpsgezicht en het is een toeristisch gebied.

Page 249: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...
Page 250: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0129

Page 251: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

1:a.v.lnspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal,10-02-2012

Onderwerp: Zienswijze MER Windpark Oostermoer

Geachte heerl mevrouw,

Hierbij mijn zienswijze voor het plan om een windpark tussen Annerveenschekanaal en

Spijkerboor te plaatsen. Ik woon in Annetveenschekanaal en maak mij grote zorgen over de leefbaarheid van ons dorp. Het is nu reeds een heel kwetsbare en kleine gemeenschap. Ik heb twee kleine kinderen (7 en 9 jaar) en deze gaan naar school in Annerveenschekanaal. Deze school heeft op dit moment 52 kinderen. De school houdt met moeite een bso (buitenschoolse opvang) rendabel.

ik ben erg betrokken bij de school de bso en het dorp. Wij doen er alles aan om genoeg kinderen naar de bso te trekken. Nog minder kinderen door verhuizingen van ouders betekent voor de bso dat deze niet meer rendabel is. Tegenwoordig zijn in de meeste gezinnen beide ouders aan het werk. Wanneer er geen bso meer is gaan ouders andere scholen zoeken. Dit zou voor meerdere ouders betekenen dat deze gaan verhuizen. En dat zou betekenen dat de school zijn deuren wel kan sluiten. En dat zou betekenen dat jonge gezinnen en de daarbij horende actieve kern uit het dorp verdwijnt Nieuwe jonge gezinnen gaan zich niet in een dorp vestigen waar geen school en activiteiten zijn en al helemaal niet met windmolens zo pal voor de deur. Ik ben één van die ouders die weg zou trekken. Ik zou niet weten waar ik mijn kinderen op moet vangen wanneer de bso er niet meer zou zijn. Tevens vind ik het kinderaantal nu al op de school aan het randje, in een aantal groepen zitten maar 3 kinderen. Ik maak mij ook grote zorgen over het dan te verkopen huis. AI ons geld zit in de verbouwingen die we de afgelopen 15 jaar hebben uitgevoerd. Het huis is eindelijk klaar en goed bewoonbaar. Wil ik het verkopen met een windpark voor de deur dan gaat niemand dat huis kopen natuurlijk of voor een heel laag bedrag, Dat betekent dus dat ik de afgelopen jaren voor niets heb zitten verbouwen en dat terwijl een nieuw huis op de ruimte in een klein dorp haast niet meer te vinden is en zou het er al zijn dan is het niet meer te betalen. Tevens is een reden om weg te gaan dat ik erg gevoelig ben voor geluiden en stress. Geluid met een lage frequentie hoor ik direct, dat zit in mijn familie, dat heb ik nu eenmaal. Ik heb hypoglycemie, dat betekent dat ik mijn bloedsuikers erg schommelen. Ik heb meerdere klachten door deze hypoglycemie (waar geen medicijnen voor zijn) en één van die klachten is dat ik heel licht slaap. Ik wordt van het kleinste geluid wakkei: Dus zoemende windmolens op de achtergrond zie ik helemaal niet zitten. Dit schommelen wordt trouwens veroorzaakt stress, stress door voeding maar ook door omgevingsfactoren. Nu ben ik geen stressig

persoon, maar flikkerend licht lijkt mij niet echt rustgevend. Ook al zou ik heel erg mijn best doen om er geen last van te hebben, wanneer er molens zo dicht bij je huis komen te staan (ik woon halverwege het dorp) dan ontkom je er niet aan. Ik hoop echt dat jullie goed gaan kijken of er in dit gebied windmolens geplaatst kunnen worden . mijn mening is van niet. Het gebied tussen Annerveenschekanaal en Spijkerboor is veel te klein. de molens staan dan veel te dicht bij de huizen. Ik (en veel andere dorpsbewoners met mij) zijn echt bang voor de toekomsten zien hun leefplezier hier verdwijnen.

0130

Page 252: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Ooslennoer en Windpark de drentse monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Buinervecn, 14 februari 20 J 2

Onderwerp: zienswijze op concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van Windpark Oostennocr en de Drentse Monden

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijzw op de startnotitie. Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER

1. Landelijke inpassing, met name in het deelgebied GreveJing 2. Flora en Fauna

Het hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in natuurontwikkeling. Steeds meer soorten uilen en aantallen trekvogels maken gebruik van dit gebied. Uilen hebben hier hun jachtgebied en jagen op hun gehoor. Onlangs is de bever geïntroduceerd. Door het gebied trekken ook tientallen reeën vanwege de ruste en ruimte.

Wij vragen u de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken. Wat zijn de gevolgen voor het uilenbestand. Wat zijn de gevolgen van het voortplantingsgedrag van bovengenoemde dieren. Wat zijn de gevolgen van zulke hoge windturbines op de vogeltrek. Wat is de invloed van met name het laagfrequente geluid op de gezondheid en het welzijn van de dieren.

3 Geluidshinder a. 's nachts minder omgevingsgeluid b. overgang van landelijk gebied naar industrieel gebied c. effecten laagfrequente geluid (gezondheidsrisico)

4 lichtverontreiniging 5 slagschaduw 6 gezondheidsrisico

a. effecten geluidshinder (bv slapeloosheid b. stress en angst c. effecten slagschaduw

Uit interviews en onderzoeken die over de wereld zijn genomen bij mensen die dicht bij een windmolenpark wonen is gebleken dat hel wel degelijk gezondheidsrisico met zich mee brengt.

Wij vragen u de effecten van bovengenoemde abc te onderLoeken. Wal zijn de gevolgen voor mensen die constant blootgesteld worden aan laag frequente geluiden. Wat voor effect heeft slagschaduw op de mensen.

0131

Page 253: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

J voortzettende krimp 8 waardedaling van woningen

9 samenhang met verdubbeling N33-o.a met als gevolg meer verkeer op kielstcrachterweg

10 sociale ontwrichting (voor en tegenstanders) 11 afname toerisme en financiële gevol!2e� 12 Kapitaal vernietiging van reeds gemaakte investeringen

A op het vlak van toerisme bv Van Turfvaart naar toervaart Bin natuurontwikkeling C in cultureel erfgoed.

13 Alternatieven Is er goed gekeken naar alternatieven. A Er zijn windturbines "state of arC meI verticale as die minder geluid proàuceren en minder ruimte innemen.

B zonnepaneit!n

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt

Met vriendelijke groet,

0131

Page 254: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Gieterveen, J6 Februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Qostermoer en de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw,

Ik verzoek u de onderstaande criteria te belrekken bij uw MER: J. flora en fauna 2. vermijden geluidshinder en andere gezondheidsrisico's Ik licht de criteria hieronder nader toe. Voorts verzoek ik U om bij deze MER hel voorgenomen windpark aan de N33 in uw afwegingen mee te nemen. Met betrekking tot de procedure verzoeken wij u om de Srructuurvisie Wind op Land, waar het kabinet naar verwachting later in 2012 mee komt, van toepassing te verklaren op de plannen voor de windparken Oostennoer en Drentse Monden, als ook voor het voorgenomen windpark aan de N33.

(I) Criterium: Flora en Fauna Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in natuurontwikkeling. Onlangs is de bever geïntroduceerd. Tientallen reeën trekken door het gebied vanwege de rust en ruimte in dit gebied. Wij vragen U de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken. Wal zijn de gevolgen voor het beverbestand, windebestand, salamanderbestand, kikkerbestand en waterspitsmuisbestand? De waterspitsmuis die op de rode lijst stam van beschermde diersoonen is waargenomen in het gebied. Wat zijn de gevolgen van windturbines op het 'loonplantingsgedrag van bovengenoemde dieren? Wat is de invloed van met name het laagfrequente geluid op de gezondheid en het welzijn van voomoemde dieren? Wal is de invloed van de trillingen die de windturbines maken op voornoemde dieren? Wat is het effl::ct vall hel verstel ken van de trillingen van een windmolenpark op de biotoop? Wat zijn de effecten op de directe & indirecte biotoop als de ene soon verdwijn ofvenninderd in aantal op de andere diersoonen die (nog) wel blijven.

(2) Criterium: Vermijden Geluidhinder en andere gezondheidsrisico's Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken. Daarom vraag ik speciale aandacht voor dit etTect en de bijkomende gezondheidsrisico's voor mens en dier: met name de risico's van laagfrequent geluid en elektromagnetische straling. Hoe groot en hoog wordt de resonantie van een windmolenpark? Hoeveel decibel produceen een grootschalig windmolenpark en wat is de geluidsversterking van elkaar? Tenslotte merk ik op dat er in het verleden al heel veel aandacht is geweest voor de windturbineplannen. Dit heeft al voor veel onrust gezorgd. Plaatsing op de beoogde plek doordrukken zal de onrust doen toenemen en de afkeer tegen 'de overheid' of 'de politiek' doen groeien. Ook zal dit de leegloop! bewoonbaarheid van bovengenoemde gebieden niet bepaald ten goede komen. Ik verzoek u de wettelijke grenzen niet precies op Ie zoeken maar extra zorgvuldigheid te betrachten door een strengere geluidnonn te hanteren. Wij vragen u daarom om de geluidnonn niel volledig "op Ie vullen". Een afstand tot bebouwing van 600m is niet acceptabel. Er zijn genoeg gebieden in Nederland te vinden waar een grotere afstand tot bebouwing wel te vinden is. Het mag niet zo zijn dat wij geconfronteerd worden mei een te grootschalig windmolenpark omdat hier 'toevallig' een aantal grondposities beschikbaar zijn.

Ik venrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groeI.

0132

Page 255: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Gemeente Borger-Odoorn

D.D. 13-02-2012

Bureau Energieprojecten

ONTVANGEN 16 FEB 2012

Inspraakpunt Windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Agentschap NL

Postbus 93144

2209 AC Den Haag

Onderwerp> Zienswijze, en bezwaar die in mijn beleving weer niet gehoord

wordt.

Geachte Commissie,

Ik heb op 14 juni 2011 mijn bezwaren ingediend, ten aanzien van het grote

windmolen park. Ten gunste van het algemeen belang, werkgelegenheid, de

boeren, landeigenaren en het grote kapitaal.

Het gewone volk, waar massa van is, waarmee oorlog kan worden gevoerd

en worden afgeslacht als nodig.(kijk maar naar geschiedenis). Is weer eens

de dupe.

Als U hier niet mee eens bent, koopt u dan alle huizen op van die mensen die

dat willen. Ik heb altijd gewerkt voor mijn pensioen, Heb een huis gekocht

om een pensioen te hebben.

Nu is het bijna zover dat ik de leeftijd heb bereikt van 65 jaar.

Wat gebeurt er, De overheid wil gehoor geven aan het grote kapitaal. En wil

windmolens plaatsen in onze leefomgeving.

Met als gevolg, ik kan mijn huis niet meer kwijt, niemand wil hem meer.

Er worden in de Drentse Veenkoloniën geen woning meer verkocht,

de mensen trekken weg. Er ontstaat leegstand.

0133

Page 256: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Mijn hele leven gewerkt, verantwoording, gekend en genomen. Nu ik oud en

afgeschreven ben, een huis zonder waarde, onbetaalbare OZB van onze

gemeente. Nooit op vakantie geweest, dat kon financieel niet. Vaak onder

het minimum verdient, maar niet klagen, maar gedragen.

Maar dit dragen we niet meer, help ons en koop ons huis, zodat ook wij

kunnen genieten van onze pensioen. Op een andere locatie, niet in een

gebied waar wij opgegroeid zijn. Want dat is volkomen verziekt door deze

windmolen parken.

Help ons en koop onze woning, wij raken overspannen en zien het niet meer

zitten. Het leven is niet leuk meer, maar ons leven weer leuk.

Help ons en stop met deze windmolen park, want het kan ook anders.

Help ons en ga massaal op gronden, die niet geschikt zijn voor

voedselvoorziening zonnepanelen plaatsen.

Help ons en koop ons hier weg, want we raken helemaal verstoort.

Help ons en stop om onze prachtige veenkoloniën te verzieken.

Help ons, als uw plannen door gaan, koop ons hier weg. (koop ons huis, ik

wil hem zelfs aan U tien procent lager aanbieden dan de OZB waarde.)

Hieronder mijn bezwaar brief van 14 Juni 2011.

Uw referentie DDUEl132817/217/cmo

Ik ben in 1947 geboren in de plaats Valthermond en hier nooit meer

weggegaan of vakantie gehouden. Altijd heb ik er gewerkt, vanaf 1962 tot

aan 2007. Het gebied ligt mij na aan het hart.

Voor jaren terug zijn er discussies gevoerd over de mest problematiek. De

mest moest van Brabant komen en dat gaf ongeveer 1000

transportbewegingen per dag van Brabant naar het Noorden. Daar moest

een einde aan komen, want de milieu was hier niet mee gediend. Dus de

akkerbouwers wilden mestsilo s bouwen, want ze konden de mest best

gebruiken. En het leverde ook nog een paar centen op. Protesten kwamen er

om dat dit horizon vervuiling zou geven. Dus moest de boer als ze een silo

wensten dit maar achter de boerderij doen.

0133

Page 257: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Dus niet in het veld waar de mest naar toe moest, dus dan maar meer

beweging van grote machine s in het veld. Bedrijfsverplaatsingen kwamen

van Brabant naar hier. Dus minder transport en de grondprijzen bleven

daardoor voor de akkerbouwer onder druk te staan. Ze konden een aardige

prijs vangen voor hun land. Steeds minder boeren en steeds meer land

maken we hier mee in de veenkoloniën. Jonge boeren die overblijven krijgen

het steeds moeilijker. De oudere boeren zijn met het milieu begaan en doen

veel voor weidevogels en natuur. Maar wel graag met subsidie, de boer

moet toch leven. Zo heb je hele stroken grond, waar niet op gebouwd wordt,

dit is goed voor deze weidevogels. Elke boer heeft ontdekt dat daar geld

voor het oprapen ligt, om het milieu maar te dienen. Voedselvoorziening was

in het verleden belangrijk, echter nu niet meer, nee de kachel moet branden.

Dus nu over op biomassa als alternatief (mais) gewas, weer met subsidie.

Het gewas is bijna 3 meter hoog en beperkt het uitzicht volledig, het is toch

een agrarisch gebied dus burger niet zeuren. Je hoort ons dan ook niet, de

boer moet zijn brood verdienen, mest beleid je hoort de burger niet. In

stront moet je niet roeren is ons geleerd en een paar keer per jaar moet er

worden uitgereden. Je hoort de burger niet. Het is een agrarisch gebied,

Prima!

Voor vijftien jaar terug begon Duitsland aan de grens van Noord Nederland

heel hoge windmolens te plaatsen op bijna de grens van Nederland. Zelfs de

grensgemeente s konden hier niets aan doen. Inspraak was hier niet

geweest. Men sprak, die Duitsers doen maar en trekken zich niets van onze

bezwaren aan. Natuurlijk sprak men zich ook hier uit over van, ja, zij hebben

geen aardgas zoals wij en moeten alles importeren. Dus een beetje begrip

was er wel. Maar velen beschouwen dit toch als Horizon vervuiling. Als men

dertig kilometer Nederland ingaat ziet men nog deze windmolens en na

vijftien jaar is het voor velen nog steeds een doorn in het oog.

Er is een verdrag in Europa die de landen verplicht om voor een bepaalde

datum. De energie voorziening te reduceren met zoveel procent. Daarvoor

moet groene voorziening voor in de plaats komen. Dus niet langer

wachten(want Nederland moet vooroplopen) maar aanpakken. Heel veel

subsidie er tegen aangooien, dan willen de boeren wel. Of de burgers, de

weidevogels of het project Lofar daar nu zo gelukkig mee is, is maar de

vraag.

De burger accepteert veel en zal nu ook niet massaal in opstand komen, de

boer organiseert en belt onderzoek bureaus op om aan te geven dat men

massaal voor is. Ja, wat dacht je, het gaat toch om hun portemonnee.

0133

Page 258: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Maar wij burgers zitten met de gebakken peren en moeten maar slikken. Dit hele project heeft niets te maken met bestemmingsplannen of agrarische gebieden. Nee, dit gaat gewoon om het grote geld, het kapitaal maakt weer de dienst uit en daar moet alles voor wijken. Als men alternatieven wil zoeken in groene stroom, dan zijn er wel andere gebieden te bedenken zoals aan de grens met Duitsland, daar staan ze nu toch al. Of zoek gebieden waar arme gronden zijn en er niet veel verbouwd kan worden. Leg daar op die gronden zonnepanelen zoals ook Lofar gebruik heeft gemaakt van arme gronden. Denk aan de toekomst en gebruik zeewier en algen voor biomassa. Zo kunnen we nog wel even doorgaan. De Windmolens kosten meer dan het aan alternatieve productie opbrengt. Alleen de boer vaart er wel bij en de burger is weer de klos. De veenkoloniën worden in een keer verpest door een megahorizon vervuiling en het levert niets op alleen een tweespalt tussen de burger en de van oorsprong akkerbouwer, die nu niet meer wil bouwen, maar beuren. Laat dit niet gebeuren, stop hier mee, hiermee zal het gehele gebied schade van ondervinden, niet alleen de weidevogels of lofar. Maar ook de toerist die dit gebied zal verlaten denk daarbij aan die campings die op de hondsrug zijn gevestigd. Wat veel werkgelegenheid betekend. De aantrekkelijkheid van de toerist zal dit gebied mijden en verlaten. Woningen zullen in waarde dalen, waar krimp al heeft toegeslagen zal het alleen maar versnellen.

Tot zover mijn bez",aar 9P ditproject, dit wat mij en velen met mij, niet mag doorgaan.

D133

Page 259: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraak Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Eexterveenschekanaal, 11 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en Drentse Monden.

Geachte heer/mevrouw,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER.

1

, Landschappelijke inpassing, in het bijzonder in het deelgebied Greveling.

, Zo min mogelijk (geluids) hinder.

, Lichtverontreiniging.

, Slagschaduw

, Gezondheidsrisico's

, Flora en Fauna.

, Waardedaling woningen.

, Krimp.

, Sociale ontwrichting.

, Afname toerisme en de gevolgen hiervan.

, Verdubbeling N33 en verwachte gebruiksoverlast van Kielsterachterweg.

, Kapitaalvernietiging.

, Over provinciegrenzen heen kijken en ook andere initiatieven meenemen het

onderzoek.

0134

Page 260: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

2

� N33 windmolens en de overlast die dit met zich mee brengt.

� Structuurvisie Wind op land meenemen of van toepassing op Plannen

Windparken Oostermoer, Drentse Monden en N33.

� Visie van de rijks adviseur voor het landschap in de studie Een choreografie voor

1000 molens betrekken in de afwegingen.

� Meer afstand tussen woningen en turbines. 600 meter is niet acceptabel. Andere

landen houden veel meer afstand. Er zijn genoeg gebieden in Nederland te

vinden waar een grotere afstand tot bebouwing wel te vinden is. Het mag niet zo

zijn dat wij geconfronteerd worden met veel te grootschalige windmolenparken

omdat hier toevallig een aantal grondposities beschikbaar zijn.

� Onderzoek of er mogelijkheden zijn om de molens bij teveel overlast stil te laten

zetten.

� Wat doet de lage frequentie met de dieren en alle levende organismen in de

buurt.

� Wat voor invloed hebben de trillingen die de molens veroorzaken in de grond.

� Wat voor invloed hebben de trillingen in de grond op insecten, reptielen en andere

beesten in en op de grond.

� Wat is het effect van slagschaduw op de planten, flora, fauna en beesten,

insecten, vogels enz.(alle dieren in en op de grond en in de lucht.)

� Wat doet het donker/licht effect op de groei van planten, bloemen en dieren

insecten en reptielen.

� Wat is het effect van het geluid op alle dieren, planten, reptielen, insecten, vogels

die in de buurt van een turbine zijn.

� Graag onderzoek naar de mogelijkheden om hinder voor vogels te voorkomen

en/of te verminderen.

� Wat doen de turbines met de vleermuizen, aanvaringskans, kans op ontwijken.

� Hoeveel lekt er olie gemiddeld uit een windturbine.

� Wat doet de olie op korte en lange termijn met de grond rondom de turbines.

0134

Page 261: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3

'" Wat doet de olie op korte en lange termijn met de dieren die op en in de grond

leven.

'" Wat kan de lekkende olie doen op korte e lange termijn met de planten rondom de

turbines.

'" Kan lekkende olie in het water terecht komen. En wat is het effect hiervan op

korte en lange termijn.

'" Wat gebeurt er met de omgeving van een turbine als er ineens veel olie vrijkomt.

Wat doet het met de planten, dieren, insecten, reptielen enz.

'" Wat is het effect op de omgeving als alle olie van alle turbines in de grond terecht

komen.

'" Wat kan lekkende olie doen met planten, dieren in en op grond, vogels, insecten

en amfibieën.

'" Wat is het effect van de nieuwe infrastructuur die nodig is op de planten, dieren

en omgeving.

'" Wat is het effect tijdens de bouw van de nieuwe infrastructuur en de bouw van de

turbines op de dieren, planten en insecten en vogels.

'" Wat is het effect van de windmolenparken samen voor de vogels.

'" Graag een analyse van de vogelaantallen.

'" Wat is het effect van een enkele windturbine op de vogelsterfte.

'" Wat is het effect van een groep windturbines op de vogelsterfte.

'" Wat is het effect van alle windmolenparken op de vogelsterfte.

'" Hoeveel kilometer rondom de windmolenparken heeft het effect op de vogels en

dieren.

'" Wat is het effect van een windturbine op dieren overdag.

'" Wat is het effect van een windturbine op dieren in de nacht.

'" Wat is het effect van een windmolenpark op dieren overdag.

'" Wat is het effect van een windmolenpark op dieren in de nacht.

'" Wat is het effect van een windturbine op mensen overdag.

0134

Page 262: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

4

,. Wat is het effect van een windmolen park op mensen overdag.

,. Wat is het effect van een windturbine op mensen in de nacht.

,. Wat is het effect van een windmolen park op mensen in de nacht.

,. Wat voor invloed heeft het als verstoorde vogels zich verplaatsen naar andere

gebieden.

,. Kan de aanwezigheid van windturbines/parken een vliegroute verandering teweeg

brengen.

,. Kunnen vogels in de natuurgebieden in de omgeving nog trekken van de ene kant

naar de andere kant als gekeken wordt naar de ligging van alle windmolen parken

en turbines.

,. Graag onderzoek naar de lijnen van de windmolen parken in verhouding van de

trekrichting van de dieren en vogels.

,. Graag onderzoek naar verlies van foerageer en rustgebieden die er verloren gaan

en wat dit voor de dieren en vogels betekend.

,. Wat is de vaste trekbaan van vogels en wat is hun alternatief.

,. Wat doen windturbines met het watersysteem onder de grond.

,. Wat zijn de effecten op het milieu als mensen zich anders gaan gedragen door de

komst van de windturbines.

,. Wat zijn de effecten op het milieu als door de komst van windturbines de

omgeving verpaupert.

,. Wat zijn de effecten op het milieu als het tot een krimp komt en de mensen

wegtrekken.

,. Wat is het effect van een windturbine en de totale windmolenparken op het

oppervlak.

,. Wat is de verstoringsafstand voor de omgeving rondom een windturbine.

,. Wat is de verstoringafstand voor de omgeving rondom een windmolenpark.

,. Waar zit een sterk verstoorde zone, waar een matig verstoorde zone en waar

begint de ongestoorde zone rondom een windmolen en parken voor vogels,

mensen en andere dieren.

0134

Page 263: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

5

� Wat is de invloed van de windturbines en windmolenparken op de omliggende

gebieden die zijn aangelegd als natuurgebied.

� Wat doet dit met de populatie in deze gebieden.

� Hoeveel beesten zullen wegtrekken en niet meer rondom een windturbine

voorkomen.

� Wat doet de bouw van de windmolenparken met de natuurlijke kenmerken van

het gebied.

� Wat is het effect van de trillingen in de grond op de dieren zoals mollen, wormen,

planten, andere insecten, reptielen, en vogels.

� Wat voor invloed heeft deze trillingen op de omgeving.

� Wat gebeurt er door de trillingen die de molen veroorzaakt met de grond zelf?

� Wat is het effect van de trillingen op het water in de grond.

� Wat is het effect van de trillingen op het leven in en langs de sloten.

� Wat doen de trillingen met de bodemgesteldheid?

� Graag onderzoek naar hoe ver de trillingen door de grond gaan. En tot hoe ver en

in welke mate hebben dieren, planten, micro-organismen en insecten hier last

van.

� Graag onderzoek naar het effect van het trillen van de grond die wordt versterkt

door de veengrond en wat zijn hier de consequenties van.

� Hoeveel vogels worden gedood door de wieken van de windturbines.

>- Hoeveel trekvogels worden gedood door de wieken van de windturbines.

� Hoeveel aanvaringsgevallen zullen er komen.

� Graag onderzoek naar hoe groot de aanvaringskans is door vogels met een

draaiende turbine.

� Wanneer is de aanvaringskans het grootste en graag onderzoek naar wat er

tegen gedaan kan worden.

>- Welke soorten vogels zullen het meest getroffen worden.

� Hoe verstoren de turbines de vogels.

0134

Page 264: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

6

'" Hoe zit het met barrière werking van de turbines. Een turbine alleen en alle

turbines bij elkaar.

'" Hoe verstoort de bouw en de nieuwe infrastructuur de dieren. Dit graag

onderzoeken in alle fases. Bijvoorbeeld verschil in zomer, herfst, winter.

Voorjaar/najaar. Broedseizoen of jonge dieren.

'" Graag onderzoek of dieren wegtrekken, verjaagd worden, stress die het oplevert.

� Kunnen de dieren ziek worden, dood gaan van de stress die vrijkomt bij het

draaien van de turbine, plaatsen van de turbines.

'" Wat doet de bouw en nieuwe infrastructuur met de bodemgesteldheid.

� Hoe verhouden micro organismen zich bij het draaien van de molen.

� Wat doet hoge frequentie, lage frequentie en trillingen bij micro-organismen.

'" Wat is het effect van geluid, slagschaduw, trillingen, lage en hoge frequentie op

bijvoorbeeld alle soorten dieren en mensen.

� Wat kan de invloed zijn van de windturbines op de oevers en kanaal.

'" Wat zijn de effecten van de turbines op de zeldzame libellen in de omgeving.

'" Wat zijn de effecten van de windmolens op biotopen.

'" Graag een inventarisatie van de flora en fauna zodat er gekeken kan worden wat

het effect is van de windturbines hierop.

'" Graag een inventarisatie van alle dieren die in het gebied leven en wat is het

effect van de komst van de windturbines voor deze dieren.

� Graag een inventarisatie van alle dieren die onder de grond leven en wat is het

effect van de komst van de windturbines op deze dieren.

'" Graag een inventarisatie van alle vogels die in dit gebied leven en wat is het effect

van de komst van de windturbines op deze vogels.

� Hoe wordt broed, foerageer, en rustgebieden verstoord en wat is het effect

hiervan op de aantallen vogels, dieren, insecten, reptielen in de toekomst.

� Graag onderzoek naar de trekrichting van vogels en de invloed van turbines en

windmolenparken hierop.

0134

Page 265: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

7

� Wanneer is de aanvaring tussen vogels en turbine het grootst en wat kan hieraan

gedaan worden.

� Wat is de invloed van de lichten bovenop de turbines op dieren, vogels, insecten,

reptielen en planten.

� Graag onderzoek naar hoeveel meer slachtoffers er vallen in voor en najaar.

� Wat zijn de effecten op vogels en vleermuizen die voor turbines moeten uitwijken

en hierdoor niet meer hun optimale vliegrouten kunnen gebruiken.

� Wat gebeurt er met de vogels als ze hierdoor meer energie moeten gebruiken.

� Graag onderzoek naar de kansen op overleven en de populatie.

� Wat is het effect van windturbines en gezamenlijke windmolen parken op

seizoentrek en lokale trek.

� Hoeveel oppervlakte rondom een windturbine gaat er verloren voor alle soorten

vogels en dieren omdat ze er niet meer kunnen komen/leven.

� Wat zijn de landschapselementen die zorgen voor stuwing en trek en wat gebeurt

er als de windturbines/parken als ze deze elementen verstoren.

� Wat is het effect van de turbines en parken met de slaapplaatsen voor dieren en

vogels.

� Onderzoek naar het effect van slagschaduw van de windturbines en parken op

alle levend organisme.

� Onderzoek naar het effect van geluid die een windturbine produceert alleen en

samen in een windmolenpark op alle levend organisme.

� Landschappelijke inpassing, alle windparken afzonderlijk en alle windparken bij

elkaar. Ook per turbine. Vooral in deelgebied Greveling en in relatie tot het Hunze

gebied.

� Wat doet de schaal met de cultuurhistorische landschappelijke eenheid en

openheid van het landschap.

� Horizonvervuiling.

0134

Page 266: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

» Het voorkomen van geluidshinder, de mogelijkheid om strengere geluidsnormen

te hanteren dan de wettelijke toepassing vooral in de nacht omdat het gebied stil

is.

» Lichtverontreiniging.

» Slagschaduw.

» Gezondheidsrisico. Het effect van laag frequent geluid bij mensen, slapeloosheid,

stress, angst. Effect van slagschaduw bij mensen.

» Krimp en de gevolgen hiervan.

» Waardedaling van de woningen van bewoners in het gebied en de gevolgen

hiervan.

» Onderzoek naar oplossingen voor de waardedaling en overlast die voor bewoners

in het gebied van belang zijn.

» Meegenomen zou ook moeten worden dat er al veel in toerisme is geïnvesteerd in

het gebied en de kapitaalvernietiging die er plaats vind.

» Vernietiging van de toeristische infrastructuur. Afname van toerisme en de

gevolgen hiervan.

'y Verdubbeling van de N33 en de overlast die dit met zich mee brengt.

Kielsterachterweg gaat dan meer gebruikt worden en geeft dan ook meer

overlast.

» Graag onderzoek naar beschermde diersoorten die leven in de geplande

windmolengebieden en wat het effect van de komst van de windturbines en

windmolenparken op deze diersoorten is

» Graag toetsing van de flora en fauna wet.

» Graag een ecoscan van de natuur voor en na de plaatsing van turbines.

» Wat is de waarde van het gebied voor dieren, vogels, insecten, amfibieën zonder

windmolens en met windmolens. Wat is het verschil.

» Wat is de landschap ecologische waarde met en zonde windturbines.

» Graag onderzoek per windmolenpark.

0134

Page 267: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

, Graag een onderzoek van alle soorten vogels, dieren, insecten, amfibieën per

windmolen park en het effect per windmolenpark.

, Onderzoek van alles per windmolenpark en per turbine niet op 1 grote hoop.

, Onderzoek naar het verschil per maand en niet op 1 dag.

, Telling van de vogels niet alleen overdag maar ook nachts.

, Onderzoek naar welke soorten dieren, vogels het gevoeligst zijn voor verstoring.

, Onderzoek naar vogelconcentraties in de windmolenparken.

, Onderzoek naar de effecten bij het ontbreken van achtergrondverlichting in het

gebied.

, Onderzoek naar hoeveel vogelslachtoffers en vleermuisslachtoffer te verwachten

per windturbine per jaar en wat doet dit met de populaties.

, Onderzoek naar of het stil zetten van de molens op sommige momenten zodat het

aantal slachtoffers kan worden voorkomen.

, Onderzoek naar het effect van de windturbines en parken op alle levend

organisme.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Als u vragen heeft over mijn zienswijze dan wil ik die graag beantwoorden.

Met vriendelijke groet,

9

0134

Page 268: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

f;urwu EV'�ergi..eproJecte!l\..

tv\SprClClR: Wi.V'�d.pC!:(R. 005t:enKoer tY\ Wt.Y\.dpcWR: doe DrtY\CSt MovvoleY\. Postbus �:23

::2::250 A IS VODYSCl1oteV\..

OVlderNeYf>: Li.ell\sNi.Fe op C.DV\..Cq.t NctLti.e R.eLR'v'/i.Jc.I,:e ell\. Deteüt \ICC� de MER vlh'l. wi.V\.dfCIf R. OCSreH" ...... "er tv\' DrtV\.:se MC'MfV\..

Met d.eze bn.ef geef i.R: w ... !-j!l\.. zt.t!t\.swi.J ze op d.e stClrtMtl..he. voLgev.,s vv..i.J L0V\. d.e voLgevwi.e crLi:eY[a VC!v.. teLC!:!I\..g ti.j de MER.

1. Welt vloet d.e LCloe freoue!l\.t:i.e w��.t d.e d.iert!/\. tv\" alLe Levev..d.e oro p. !I\..isY\lttY\ l.V\. � , �

d.e buurt.

::2. WClt: voor w"vLoed. l4ebbe.1i\. d.t tyi.LLi.�eV\. vEe d.e vv"oLeVi.s vtrooV-ZClR.ell\. i.JI\. doe

sro!l\..d..

3. Wat: voor i!l\..vLoed. Vlebbe!l\. de tri.LLi.�ev.. i!l\. d.e gvo!l'.d op !..!I\..seCtt!l\., r�deLell\.

til\. aY\dere beeSt!!/\.. (,!I\. tv.. op de gro!l\.ct

4. Wat is l1et effect VCl:V\. sLet gscl1ad.tA.w op d.e pLC!!I\..tt!l\., fLorCl., fCII ... U1\.C! t>'\. t.eeSte�",

ill\,secteVl.. vooels eY\.z. (elLle o.i.ere!/\. LYI.. e!/\. cm d.e 9 (O� e!l\.. LV'" cte LlA.clttt.) � -r �

5. Wel t d.oet l1et d.o!l\.,zer/Li.cV1t effect op d.e groei. vCl!/,,,-pLCl!/\.te!/\.. bloew"e!/\. tv"

d.i.ere!/\. i..!/\.sectev...- eV'" re-pti.eLev".

h. WClt i.s Vlet effect Vel!/\. Vlet gelui.o. op Vllle cEere!/\., plClv\.-te!/\., repdeLev...-, t.!I\..secteV\..,

vogels cti.e L!/\. o.e buurt VClV\. ee!/\. tud::i.1I\..-t zi.Jv".

1

0135

Page 269: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

r· WClt �s Vlet effect VclV1v de tY�ll�V1vgeV1v �V1v de gYOV1vd o-p de d�eYeV1v zOClls VvlolleV1v/

WOYVvleV1v" plCl V1vteV1v" Cl V1vdeye �V1vsecteV1v/ Yept�eleV1v/ eV1v vog els.

g. WClt voor �V1vvloed v,eeft deze tY�ll�V1vgeV1v o-p de oVvlgev�V1vg.

3· WClt gebeurt ey dooy de tr�ll�V1vgeV1v d�e de VvloleV1v VeYOOYZClCl�t Vvlet de groV1vd

zelf?

1-3. yrClClg oV1vdeYZoe� V1vClclY v,oe veY de tY�ll�V1vgeV1v door de gYOV1vd gClClV1v. 5V1v tot

v,oe veY eV1v �V1v wel�e VvlClte v,ebbeV1v d �ereV1v/ plCl V1vteV1v" Vvl�CYO-org Cl V1v�sVvleV1v eV1v

�V1vsecteV1v V, �eY lClst Vcl V1v.

1-4. yYClClg oV1vdeyzoeR V1vClclY Vlet effect VclV1v Vlet tY�lleV1v VclV1v de gYOV1vd d�e woydt

veYsteY�t dooy de veeV1vgYoV1vd eV1v WClt Z0V1v v,�eY de cOV1vsequeV1vt�es VclV1v.

1-5. Hoeveel vogels woYdeV1v gedood dooy de w�eReV1v VclV1v de w�V1vdtuYb�V1ves.

1-b. Hoeveel tYe�vogels woYdeV1v gedood dooy de w�eReV1v VclV1v de w�V1vdtuYb�V1ves.

1-g. yYClClg oV1vdeYZoe� V1vClcl Y v,oe g yoot de cl cl V1vVClY�V1vgS�ClV1vS �s door vogels Vvlet

eeV1v dYClCl�eV1vde turb�V1ve.

1-3. Wcl V1vV1veey �s de cl cl V1vVcl r�V1vgs�Cl V1vS Vlet g yootste eV1v g YClClg oV1vdeYZoe� V1vClcl Y

WClt ey tegeV1v gedClClV1v �clV1v woYdeV1v.

20. wel�e soorteV1v vogels zulleV1v Vlet Vvleest getroffeV1v wordeV1v.

21-. Hoe veystOyeV1v de tUYb�V1veS de vogels.

22. Hoe z�t Vlet Vvlet bClYY�èYe WeYR�V1vg VclV1v de turb�V1ves. 5eV1v tUYb�V1ve CllleeV1v eV1v

Cl lle tUYb�V1veS b0 elRClCl r.

2

0135

Page 270: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

23. CirG1G1g oV1vvierzoeR V1vG1G1r vie vu-ogeLURhevieV1v ovu- h�V1vvier voor vogels te voorRovu-eV1v eV1v/of te verVU-�V1vviereV1v.

24. WG1t doeV1v de turb�V1ves vu-et de vLeervu-u�zeV1v, G1G1V1vVG1r�V1vgsRG1V1vS, RG1V1vS op

OV1vtWU ReV1v.

2b. WG1t doet vie oL�e op Rorte eV1v LG1V1vge tervu-UV1v vu-et de groV1vvi roV1vviovu- vie

turb�V1ves.

27-. WG1t doet vie oL�e op Rorte eV1v LG1V1vge tervu-U V1v vu-et de vi�ereV1v d�e op eV1v �V1v de

g roV1vvi LeveV1v.

2g. WG1t RG1V1v vie LeRReV1vvie oL�e vioeV1v op Rorte e LG1V1vge tervu-UV1v vu-et vie pLG1V1vteV1v roV1vviovu- de turb�V1ves.

�9. KG1V1v LeRReV1vvie oL�e �V1v het WG1ter terec,ht Rovu-eV1v. 5V1v WG1t �s het effec,t

h�ervG1V1v op Rorte eV1v LG1V1vge tervu-UV1v.

30. WG1t gebeurt er vu-et de ovu-gev�V1vg VG1V1v eeV1v turb�V1ve G1Ls er �V1veeV1vs veeL oL�e

vr�jR,ovu-t. WG1t doet het vu-et vie pLG1V1vteV1v, vi�ereV1v, �V1vSec,teV1v/ re"pt�eLeV1v eV1vZ.

31-. WG1t �s het effec,t op de ovu-gev�V1vg G1Ls G1LLe oL�e VG1V1v G1LLe turb�V1ves �V1v de

g roV1vvi terec,ht Rovu-eV1v.

32. WG1t RG1 V1v LeRReV1vvie oL�e vioeV1v vu-et pLG1 V1vteV1v, 0{ �ereV1v �V1v eV1v op g roV1vo{, vogeLs, �V1vSec,teV1v eV1v G1vu-f�b�eëV1v.

33. WG1t �s het effec,t VG1V1v de V1v�euwe �V1vfrG1struc,tuur O{�e V1vod�g �s op o{e

pLG1 V1vteV1v, 0{ �ereV1v eV1v ovu-g eV�V1vg.

34. WG1t �s het effec,t tUo{eV1vs o{e bouw VG1V1v o{e V1v�euwe �V1vfrG1struc,tuur eV1v o{e

bouw VG1 V1v o{e turb�V1ves op de 0{ �ereV1v, pLG1 V1vteV1v eV1v �V1vSec,teV1v eV1v vog eLs.

3

0135

Page 271: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3,5. Hoe vevstoovt de bouw eV'v ote V'vLeuwe LV'vfvetstvuctuuv de 01 LeveV'v. DLt g vet et g

oV'votevzoeReV'v LV'v etLLe fetses. "BUvoovbeeLot vevscV1LL LV'v ZOVlAev, V1evfst, wLV'vtev.

voovj et et v / V'vetj et et v. "Bvoeo1seLzoeV'v ofj oV'vg e ot LeveV'v.

3b. yvetetg oV'votevzoeR of otLeveV'v wegtveRReV'v, vevjetetgo1 wovoteV'v, stvess o1Le V1et

opLevevt.

37. KUV'vV'veV'v de ot LeveV'v zLeR wovoteV'v" dooot getetV'v VetV'v de stvess o1Le VVUROVlAt bU V1et 01 vet et LeV'v VetV'v de tuvbLV've, pLetettseV'v vetV'v ote tuvbLV'ves.

40. Wett doet V10ge fvequeV'vtLe, Letge fvequeV'vtLe eV'v tvLLLLV'vgeV'v b�j VlALcvo­

ovg et V'vLsVlAeV'v.

41-. Wett Ls V1et effect vet V'v geLuLd, sLetgscV1eto1 uw, tvLLLLV'vg eV'v, Let ge eV'v V10g e

fvequeV'vtLe op bUvoovbeeLo1 etLLe soovteV'v o1LeveV'v eV'v VlAeV'vseV'v.

43. Wett zUV'v de effecteV'v vetV'v de tuvbLV'ves op ote zeLotzetVlAe LLbeLLeV'v LV'v ote

o VlAg evLV'vg.

45. yvet etg eeV'v LV'vveV'vtet vLsettLe Vet V'v de fLovet eV'v fet UV'vet zodett ev g eReReV'v Ret V'v

wovo1eV'v wett V1et effect Ls Vet V'v de \NLV'vo1tuvbLV'ves V1Levop.

4b. yvetetg eeV'v LV'vveV'vtetvLsettLe vetV'v etLLe otLeveV'v o1Le LV'v V1et gebLed LeveV'v eV'v wett

Ls V1et effect Vet V'v de ROVlASt vet V'v de wLV'vo1tuvbLV'ves voov oteze 01 LeveV'v.

47. yvetetg eeV'v LV'vveV'vtetvLsettLe vetV'v etLLe otLeveV'v o1Le oV'vo1ev de gvoV'vo1 LeveV'v eV'v

wett Ls V1et effect vetV'v de ROVlASt vetV'v ote wLV'vottuvbLV'ves op oteze 01 LeveV'v.

4g;. yvetetg eeV'v LV'vveV'vtetvLsettLe VetV'v etLLe vogeLs o1Le LV'v o1Lt gebLed LeveV'v eV'v wett

Ls V1et effect VetV'v de ROVlASt VetV'v ote wLV'vo1tuvbLV'ves op deze vogeLs.

4

0135

Page 272: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

52. WlAt Ls net effect VlA V\.- eeV\.- gvoe-p wLV\.-dtuvbLV\.-es o-p de vogeLstevfte.

54. HoeveeL IzLLoV1Aetev VOV\.-dOV1A de wLV\.-dV1AoLeV\.--plAvlzeV\.- neeft net effect o-p de

vog eLs eV\.- d LeveV\.-.

03. WlAt voov LV\.-vLoed neeft net lALs vevstoovde vogeLs zLcn vev-pLlAlAtseV\.- V\.-lAlAV

lAV\.-deve gebLedeV\.-.

04. klAV\.- de lAlAV\.-wezLgneLd VlA V\.- wLV\.-dtuvbLV\.-es/-plAvlzeV\.- eeV\.- vLLegvoute

veVlA V\.-devLV\.-g teweeg bveV\.-g eV\.-.

05. kuV\.-V\.-eV\.- vogeLs LV\.- de V\.-lAtuuvgebLedeV\.- LV\.- de oV1AgevLV\.-g V\.-og tvelzlzeV\.- VlA V\.-

de eV\.-e IzlAV\.-t V\.-lAlAV de lAV\.-deve IzlAV\.-t lALs gelzelzeV\.- wovdt V\.-lAlAV de LLggLV\.-g VlAV\.­

lALLe wLV\.-dV1AoLeV\.--plAvlzeV\.- eV\.- tL{vbLV\.-es.

5

0135

Page 273: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

GG. Hoe woydt byoect foeYClgeey; eV'v yustgebLedeV'v veystooyd eV'v WClt Ls Vlet

effect Vl LeyvCI V'v op de Cl Cl V'vtCl LLeV'v vog eLs; d LeyeV'v; LV'vsecteV'v; yeptLeLeV'v LV'v de

toeRoilVtst.

G7. yYClClg oV'voievzoeR V'vClClY oie tYeRY�cVltLV'vg VClV'v vogeLs eV'v de �V'vvLoed VClV'v

tuYbLV'ves eV'v wLV'voiilVtoLeV'vpClYReV'v VlLeyop.

GS? WCI V'vV'veeY Ls de Cl Cl V'vVCl YLV'vg tusseV'v vog eLs eV'v tuYbLV've Vlet g yootst eV'v WClt

RClV'v Vl�eYClClV'v gedClClV'v woYdeV'v.

�}. WClt Ls de LV'vvLoed VClV'v de L�cVlteV'v boveV'vop de tuYbLV'ves op dLeyeV'v; vogeLs;

LV'vsecteV'v; YeptLeLeV'v eV'v pLCI V'vteV'v.

7°. ynACI g oV'vdevzoeR V'vCl Cl Y VloeveeL ilVteey sLClcVltoffeys ey VCl LLeV'v LV'v VOOY eV'v

V'vClJ Cl Cl Y.

7�· WClt zU V'v de effecteV'v op vogeLs eV'v vLeeYilVtuLzeV'v d�e VOOY tuYbLV'ves ilVtoeteV'v

u LtwLj ReV'v eV'v VlLeydooy V'v�et ilVteey Vl UV'v optLilVtCl Le vL�eg YouteV'v RUV'vV'veV'v

gebYU�ReV'v.

72. WClt gebeurt ey ilVtet de vogeLs ClLs ze Vl�eYdooY ilVteey eV'veYgLe ilVtoeteV'v

gebyuLReV'v.

74. WClt �s Vlet effect VClV'v w�V'vdtuYb�V'ves eV'v gezCl ilVteV'vLU Re wLV'voiilVtoLeV'vpClYReV'v

op se�zoeV'vtYeR eV'v LORCI Le tyeR.

75. HoeveeL oppeYVLClRte YOV'vdoilVt eeV'v wLV'vdtuybLV've gClClt ey veyLoyeV'v VOOY ClLLe

soorteV'v vogeLs eV'v dLeyeV'v oilVtdClt ze ey V'vLet ilVteey RUV'vV'veV'v RoilVteV'v/LeveV'v.

7G. WClt zU V'v de LClV'vdscVlClpseLeilVteV'vteV'v dLe zoYgeV'v VOOY stuwLV'vg eV'v tyeR eV'v

WClt gebeurt ey ClLs de wLV'vdtuYbLV'ves/pClYReV'v ClLs ze deze eLeilVteV'vteV'v

veystoyeV'v.

77· WClt �s Vlet effect VClV'v de tlA.Yb�V'ves eV'v pClYReV'v ilVtet de SLClClppLClCltseV'v VOOY

d LeyeV'v eV'v vog eLs.

6

0135

Page 274: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

T2. ynllClg oVvdevzoeR VvClClv de LUVveVv VClVv de w�VvdVVtoLeVv-pClvReVv �Vv

vevVlol{d�Vvg VClVv de tveRvLcVltLVvg VClVv de d�eveVv eVv vogeLs.

�3. yVClClg oVvdevzoeR VvClClV vevL�es VClVv foevClgeev eVv vl{stgebLedeVv d�e el'

vevLoveVv gClClVv eVv WtIlt dLt voov de d�eveVv eVv vogeLs beteReVvd.

22. WClt zUVv de effecteVv o-p Vlet VVtLLLel{ ClLs VVteVvseVv Z�CVl ClVvdevs gClClVv

gedvClgeVv 01001' de ROVVtst VclVv de w�Vvdtl{vbLVves.

23. WClt zU Vv de effecteVv o-p Vlet VVt�L�el{ Cl Ls dool' de ROVVtst Vcl Vv wLVvdtl{vbLVves

de oVVtgevLVvg vev-pCll{-pevt.

24. WClt zU Vv de effecteVv o-p Vlet VVtLLLel{ ClLs Vlet tot eeVv RV�VVt-p ROVVtt eVv de

VVteVvseVv wegtveRReVv.

2,5. WClt �s Vlet effect VclVv eeVv wLVvdtl{vb�Vve eVv de totClLe w�VvdVVtoLeVv-pClvReVv o-p

Vlet o-p-pevvLClR.

2G. WClt �s de vevstovLVvgsClfstClVvd voov de oVVtgevLVvg vOVvdoVVt eeVv

wLVvdtl{vbLVve.

2T. WClt �s de vevstov�VvgClfstClVvd voov de oVVtgevLVvg vOVvdoVVt eeVv

\Y�Vvd VVtOLeVv-pCl VR.

22. WClcl v zLt eeVv stevR vevstoovde zOVve/ WClcl v eeVv VVtCltLg vevstoovde zOVve eVv

WClclV beg�Vvt de oVvgestoovde zOVve vOVvdoVVt eeVv w�VvdVVtoLeVv eVv -pClvReVv voov

vog eLs/ VVteVvseVv eVv Cl Vvdeve 01 LeveVv.

>�3· WClt Ls de �VvvLoed VclVv de wLVvdtl{vb�Vves eVv wLVvdVVtoLeVv-pClvReVv o-p de

oVVtLLggeVvde geb�edeVv dLe zUVv cl cl VvgeLegd ClLs VvCltl{l{vgebLed.

7

0135

Page 275: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

_91-. HoeveeL beestel!'v zuLLel!'v wegtve��el!'v el!'v I!'v�et VVteev vOl!'vdoVVt eel!'v w�l!'vdtuvb�l!'ve

voov�oVVtel!'v.

_92. WUit doet de bouw VUiI!'v de w�l!'vdVVtoLeV\.:pUiv�el!'v VVtet de I!'vUituuvLU�e

�eI!'vVVtev�el!'v VUiI!'v net g eb�ed.

93. C;vUiUig ol!'vdevzoe� I!'vUiUiv bescnevVVtde d�evsoovtel!'v d�e Level!'v �I!'v de ge-pLUil!'vde

w�l!'vd VVtoLel!'vg eb�edel!'v el!'v WUit net effect VUiI!'v de �OVVtst VUiI!'v de w�l!'vdtuvb�l!'ves

el!'v w�l!'vd VVtOLel!'vpUi v�el!'v op deze d �evsoovtel!'v �s

_95. C;vUiUig eel!'v ecoscUiI!'v VUiI!'v de I!'vUituuv voov el!'v I!'vUi de pLUiUits�l!'vg VUiI!'v

tuvb�l!'ves.

_9b. WUit �s de wUiUivde VUiI!'v net geb�ed voov d�evel!'v, vogeLs, �I!'vsectel!'v,

UiVVtf�b�eël!'v zOl!'vdev w�l!'vdVVtoLel!'vs el!'v VVtet w�l!'vdVVtoLel!'vs. WUit �s net vevscn�L.

_:2.9. C;VUiUig eel!'v ol!'vdevzoe� VUiI!'v UiLLe soovtel!'v vogeLs, d�evel!'v, �I!'vsectel!'v,

Ui VVt f�b�eël!'v pev w�l!'vd VVtOLel!'vpUi v� el!'v net effect pev w�l!'vd VVtOLel!'vpUi v�.

1-00. ol!'vdevzoe� VUiI!'v UiLLes pev w�l!'vdVVtoLel!'vpUid� el!'v pev tuvb�l!'ve I!'v�et op 1- gvote

noop.

1-03. ol!'vdevzoe� I!'vUiUiv weL�e soovtel!'v d�evel!'v, vogeLs net gevoeL�gst ZUI!'v voov

vevstov�l!'vg .

1-05. ol!'vdevzoe� I!'vUiUiv de effectel!'v bU net ol!'vtbve�el!'v VUiI!'v

Uicntevg vOl!'vdvevL�cnt�l!'vg �I!'v net geb�ed.

1-0b. ol!'vdevzoe� I!'vUiUi v noeveeL vogeLsLUicntoffevs el!'v vLeeVVVtU�ssLUicntoffev te

verwUicntel!'v pev w�l!'vdtuvb�l!'ve pev jUiUiv el!'v WUit doet d�t VVtet de pOpuLUit�es.

8

0135

Page 276: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1-07. oV'vdevzoeR V'viAiAY of net stLL zetteV'v ViAV'v de VVtoLeV'vs o-p sOVVtVVtLge

VVtOVVteV'vteV'v zodiAt net iAiAV'vtiAL sLiAcntoffeys RiAV'v woYdeV'v VOOyROVVteV'v.

1-0<2. oV'vdevzoeR V'viAiAY net effect ViAV'v de wLV'vdtuybLV'ves eV'v -piAYReV'v o-p iALLe LeveV'vd

OYgiA V'vLsVVte.

1-�_�. oV'vdevzoeR V'viAiAY net effect ViAV'v sLiAgscniAduw ViAV'v de wLV'vdtuybLV'ves eV'v

-piAYReV'v o-p iALLe LeveV'vd oYgiAV'vLsVVte.

1-1-0. oV'vdevzoeR V'viAiAY net effect ViAV'v geLuLd dLe eeV'v wLV'vdtuybLV've -pyoduceert

iA LLeeV'v eV'v SiA VVteV'v LV'v eeV'v wLV'vd VVtoLeV'v-piA YR o-p iA LLe LeveV'vd Oyg iA V'vLsVVte.

1-1-1-. LiA V'vdscniA-p-peLu Re LV'v-piAssLV'vg" iA LLe wLV'vd-PiA YReV'v iAfzoV'vdeYLU R eV'v iA LLe

wLV'vd-piAYReV'v bU eLRiAiAY. OOR -peY tuYbLV've. VOOYiAL LV'v deelgebLed yYeveLLV'vg eV'v

LV'v yeLiAtLe tot net HUV'vze gebLed.

1-1-2. WiAt doet de scniAiAL VVtet de cuLtuuynLstoyLscne LCtV'vdscnCt-p-peLURe eeV'vneLd

eV'v o-peV'vneLd vCtV'v net LiAV'vdscniA-p.

1-1-4-. Het VOOYROVVteV'v ViA V'v g eLuLdsn LV'vdey" de VVtog eLU RneLd OVVt stYeV'vgeYe

g eLuLdsV'voYVVteV'v te niA V'vteYeV'v diA V'v de wetteLu Re toe-piAssLV'vg VOOYiA L LV'v de

V'vCtcnt OVVtdCtt net gebLed stLL Ls.

1-1-7· yezoV'vdneLdsyLsLco. Het effect vCtV'v LCtCtg fyequeV'vt geLuLd bU VVteV'vseV'v"

sLiA-peLoosneLd" stYess" iAV'vgst. sffect ViAV'v sLiAgscniAduw bU VVteV'vseV'v.

1-��. WiACtYdedCtLLV'vg ViAV'v de wOV'vLV'vgeV'v vCtV'v bewoV'veys LV'v net gebLed eV'v de

gevoLg eV'v n LeYViA V'v.

1-20. oV'vdevzoeR V'viAiAY o-pLossLV'vgeV'v VOOY de wiAiAYdediALLV'vg eV'v oveyLiAst dLe VOOY

bevvoV'veys LV'v net gebLed ViA V'v beLiA V'vg zu V'v.

1-21-. MeegeV'vOVVteV'v zou OOR VVtoeteV'v woydeV'v diAt ey CtL veeL LV'v toeyLsVVte Ls

ge·CV'vvesteeYd LV'v net gebLed eV'v de RiA-pLtCtCtLveYV'vLetLgLV'vg dLe eY -pLCtCtts vLV'vd.

9

0135

Page 277: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

�22. Ver0v�et�g �0vg VCl0v de toer�st�scVle �0vfrClstrw.ctw.w.r. Af0vCl VVte VCl0v toer�sVVte

e0v de gevoLge0v Vl�eyvCl0v.

�23. verdw.bbeL�0vg VCl0v de N33 e0v de overLClst d�e d�t VVtet z�CVl VVtee bre0vgt.

k�eLsterClcVlteyweg gClClt dCl0v VVteer gebrw.��t worde0v e0v geeft dCl0v oo� VVteer

overLClst.

�24. over prov�0vc�eg re 0vze 0v Vlee0v �U �e0v e0v oo� Cl0vdere �0v�t�Clt�eve0v

VVtee0veVVte0v Vlet o0vdeYZoe�. N33 w�0vdVVtoLe0vs e0v de overLClst d�e d�t VVtet

z�CVl VVtee bre0vgt.

�25. strw.ctw.w.yv�s�e w�0vd op LCl0vd VVtee0veVVte0v of VCl0v toepClss�0vg op "PLCl0v0ve0v

w�0vdpClr�e0v oosterVVtoer, Dre0vtse M00vde0v e0v N33.

�2b. v�s�e VCl0v de rU�s Cldv�sew.r voor Vlet LCl0vdsCVlCl-p �0v de stw.d�e Ee0v

cVloreog rClf�e voor �ooo VVtoLe0vs betre��e0v �0v de Clfweg�0vge0v.

�2T. Meer ClfstCl0vd tW.sse0v w00v�0vge0v e0v tw.rb�0ves. bOO VVteter �s 0v�et

ClcceptClbeL. A0vdere LCl0vde0v Vlow.de0v veeL VVteer ClfstCl0vd. Er zU 0v ge0voeg

geb�ede0v �0v NederLCl0vd te v�0vde0v WClClr ee0v grotere ClfstCl0vd tot bebow.w�0vg

weL te v�0vde0v �s. rtet VVtClg 0v�et zo zU 0v dClt \NU geco0vfro0vteerd worde0v VVtet

veeL te grootscVlClL�ge w�0vdVVtoLe0vpClr�e0v oVVtdClt Vl�er toevClLL�g ee0v ClCl0vtClL

gro0vdpos�t�es bescVl��bClClr ZU0v.

�2g. o0vdeYZoe� of er VVtogeLU�Vlede0v ZU0v oVVt de VVtoLe0vs bU teveeL overLClst st�L te LClte0v zette0v.

�30. weL�e soorte0v VVtOLe0vs -pClsse0v �0v d�t geb�ed e0v WClt �s de overLClst d�e deze

geve0v. WClt voor soort sCVlClde geve0v deze Clcl0v de oVVtgev�0vg.

�3�. ECo0voVVt�SCVle -pw.Ls e0v WClt Voor �0vvLoed Vleeft d�t. HDeveeL Levert d�t c00vcreet op Clcl0v de reg�o0vClLe eco0voVVt�e. weegt d�t op tege0v Vlet verL�es Vcl0v de reCYeClt�e?

�33. ACl0vtClst�0vg Vcl0v ecoLog�scVle reLClt�es oo� VVtet de oVVtL�gge0vde

0vCltw.w.rg eb�ede0v.

10

0135

Page 278: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

135. WDlt (..5 d.e �V\.-vLoed.. o-p ote rust.

!3�. WClt uoe!/\. d.e R.OV\A.st VC!v.. de tuybi.v..es vv ... �t Vlet gYOM.WClttv,

D"p"pervlti!�tewG!terJ l'1ew".elwClt:tYGI{vrfl'" eY'" C!fvCiLwC!'Cfl",

130. Wat �s de eclr1t:e VtVJ.1..1..L!I\.oteri.vo..g vrJ.!I\. CO-:2. bi.j tie R,OWc.St VV\!I'v ote w�Vl.clpc!YJx.eY'�. OOR w ... eege.Vl.ow ... t!l\. d.elt cte bouw OOR co2 Ut:CStDot opLevert: e!/'" otat er tv..!rgi.eceVl.:(YCiLes Md.i.g zi.j!l\. OVvt "p�e.�e!l\, tv\' ctC!LeV'.- o-p te vC! !I\.gell\...

1-40. WClt is de scVlCld.e voor d.e DV\A.gevL� d.Le OV\..t:stClC!t ctOOYl;:{Clt: l1et eV\.et"gi.e�..etwey!Z ui.tge�yei.d w .... oet wordeVl..

L4�. WClt zLJ!I'v d.e effecteVL vc!!/\. cJ.e verL�cVlb..� op ote d.uLster!l\.\.s LV\.. d.e ow_gevl.V\.qj .

IR. VertrouW tvO'p d.at u vlÛjv.. zLe1l'vs",yLJze seri.eus LY\. ovenvegi.!I\.g !I'"eeVItLt.

ALs u vyo.geY\. l1eeft over �i.j!l'" zLeVl.5wLJze dc!!!\' wLl Î,l< d.i.e grlH;tg

tee:! y\.:cvvo oycte!l' .. .

'/ttr vVÎ,el/\,deti.J,zf groet,

11

0135

Page 279: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostemloer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250AE Voorschoten

Eextervcen, 12-02-2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden.

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

Allereerst wil ik benadrukken dat onderstaande criteria naar mijn mening voor alle windturbines gelden, echter voor de locatie van hel windparkdeel in het deelgebied Grevelingen in het bijzonder. De bijzonder kleine afstand tot de woningen (afhankelijk van de uiteindelijke plek maximaal zo'n 800 meter), de beschermde dorpsgezichten van Annerveense- en Eexterveense kanaal met maar liefst 11 rijksmonumenten en het direct aangrenzende erkende natuurgebied Hunzedal en Drentsche Aa. vomlen naar mijn mening genoeg reden tot een aparte beoordeling. Ik wil u daarbij graag wijzen op de mening van Rijksadvisuer voor het Landschap Yttje Feddes ("ZO dicht op het Hunzedal en het Drentsche Aa gebied doet de grootschalige. maar ook nog kwetsbare natuuronlwikkeling tenieC'). Persoonlijk is het mij echt een raadsel hoe dit uiterst smalle strookje.! land ilberhaupt is aangewezen als zoekgebied voor het plaatsen van windturbines.

I) Landschappelijke inpassing. met name in het deelgebied Grevelingen Omvang van de turbines. De geplande windturbines zijn zo groot dat inpassing in het landschap onmogelijk is. De turbines zullen allesoverheersend zijn en het unieke karakter en aanzicht van onderstaande omgeving volledig teniet doen. Beschermd dorpsgezicht Annerveensekanaal en Eexterveensekanaal mei daarin de aanwezigheid van 1I Rijksmol1umel1ten. Naasi Nationaal Park is het Drentsche Aa gebied in 2007 ook uitgeroepen tot Nationaal Landschap. Nieuw-Annerveen en Eexterveen grenzen direct aan dit natuurgebied. Het deelgebied Grevelingen is gelegen tussen bovengenoemde beschennde dorpsgezichten en bovengenoemd natuurgebied.

2) Geluidshinder Hoorbaar geluid Zelf heb ik mogen ondervinden dat het geluid van vergelijkbare windturbines op 1,5 km hoorbaar was (eenmalige ervaring dus niet uit te sluiten dat de windturbines beduidend verder te horen zijn. Daarnaast wil ik ti wijzen op hel onder,wek gedaan door de RUG (Rijks Universiteit Groningen) waarin wordt aangegeven dat er 's avonds extra geluidshinder optreedt. Ik verwacht dat 1I deze bevindingen meeneemt in uw onderzoek en het beoordelen of de bestaande meet/reken methodes en

Page 280: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

geluidsnormen toereikend zijn voor een adequate beoordeling van daadwerkelijke geluidsoverlast en de gevolgen daarvan. Daarnaast zult u weten dat de fysieke gevolgen van geluid (het fysiek bewust of onbewust reageren op geluiden) niet te blokkeren zijn en altijd plaatsvinden bij het binnendringen van (geluids )trillingen. Laagfrequent geluid. Welke gevolgen zijn er te verwachten van laagfrequent geluid? Zowel op mens als dier. Landelijk gebied waar normen voor windturbines ingevoerd gaan worden (op industrieel niveau).

3) Lichtverontreiniging

Veroorzaakt door de (felle) lampen bevestigd aan of op de turbines.

4) Slagschaduw

De directe slagschaduwbewegingen in en om de woningen (mensen en dieren die daar wonen en/of verblijven) De constante visuele beweging in het landschap van de verschillende turbines

5) Flora en fauna

De laatste jaren is er in het Hunzedal veel geïnvesteerd in natuurontwikkeling. Daarbij was o.a. een doelstelling het bevorderen van (terug)vestiging van een aantal diersoorten. Ik ben zeer benieuwd wat b.v.gevolgen van het laagfrequente geluid van de windturbines op de gezondheid, het welzijn en het eventueel wegtrekken van deze diersoorten zijn.

6) Gezondheidsrisico' s effecten van geluidshinder (zowel laagfrequent als hogerfrequent geluid) (zie punt 2) effecten van de slagschaduw (zie punt 4) gevolgen van stress en boosheid en angst n.a.v. o.a. de constant gezichtsbepalend windturbines (met lampen en visuele onrust vanuit constant veranderende schaduwen in het landschap van meerdere windturbines tegelijk) vanuit de eigen woon- en verblijfplek, de financiële gevolgen etc.etc.

7) Waardedaling van de woningen N aast de waardedalingen zelf kunnen deze waardedalingen de nodige stress en of angsten veroorzaken en daarmee gevolgen hebben op de gezondheid van de betrokken mensen (ziektesymptomen).

8) Afname toerisme en financiële gevolgen daarvan voor betrokkenen.

9) Voortzettende krimp in de regio.

10) Kapitaalvernietiging van reeds gemaakte investeringen - In 1995 presenteerden Het Drentse Landschap, Het Groninger landschap en het Wereldnatuurfonds een gezamenlijke natuurontwikkelingsvisie voor het stroomgebied van de Hunze. Dit heeft geleid tot uitvoering van natuurontwikkelingsprojecten op diverse plekken langs de Hunze. Stapsgewijs ontwikkeld de Hunze zich hierbij weer tot een kronkelende beek ingebed in een natuurlijk, voor mens, plant en dier aantrekkelijk landschap. Ik wil u graag wijzen

0136

Page 281: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

op de website van het Drentse landschap (w, ... w.dremslandschap.nl) waar beschreven wordt welke natuurgebieden er direct aan hel deelgebied Grevelingen grenzen en welke ontwikkelingen er daar allemaal plaatsvinden en hebben plaatsgevonden.

1 I ) Sociale ontwrichting

Het zal duidelijk zijn dat de plannen, nu al, voor de nodige emoties, spanningen hebben gezorgd (zie o.a de dagelijkse discussies en ingezonden brieven in b.v. I-Iet Dagblad van het Noorden). Wij leven gelukkig nog op "vriendelijke" voet met onze overbuurman die ecn van de initiatiefnemers is. Alhoewel we tijdens een recente informaticbijeenkomsi van hem hoorden dat hij de neiging had ons spandoek in onze tuin omver Ie zagen .... Er is nict veel fantasie nodig om te bedenken welke wrijvingen en ontwrichtingen cr momenteel plaatsvinden. Ik vrees wat dat betreft ook dat dit zeker niet zal afnemen bij definitief plaatsen van de turbines. Daar waar menigeen zich in deze omgeving heeft gevestigd voor heL wonen en leven in de rust en de natuur, dreigt deze gcwenste woonomgcving bruut verstoort te worden, waarbij de initiatiefnemers als veroorzakers hiervan gezien worden.

12) Gevolgen vervoer en bouw assemblage van de waarschijnlijk zeer grote onderdelen

Ik ben benieuwd welke extra maatregelen er genomen moeten worden om de (waarschijnlijk bijzonder grote) onderdelen (met speciaal vervoer) naar de eindbestemming te kunnen krijgen en of de omgeving daarbij aangepast moet worden? Daarnaast ben ik benieuwd welke gevolgen voor de omgeving plaats zouden gaan vinden tijdens de (op)bouw van de windturbines. Ik denk hierbij bevoordeeld aan geluidsovertast, overlast en of schade ten gevolge van trillingen en het beschadigen van omgeving en de kosten van herstel daarvan.

Ik vraag u een plaatsingstrategie te ontwikkelen die rekening houdt met bovengenoemde aspecten.

Ik hoop dat u na het lezen van deze zienswijze begrijpt dat ik de nodige tijd en energie heb gestoken in het me verdiepen in de materie rondom windturbines en de gevolgen daarvan. In eerste instantie was dit vanuit enthousiasme voor het creëren van schone cnergie (ik ben wal dal betreft nog steeds niet tegen Windmolens op zichzelf). In de toop van het vergaren en ervaren van meer en meer kennis is dit omgeslagen in bezorgdheid over de gevolgen van het plaatsen van windlUrbines en de e!Tecten daarvan voor de mensen en dieren in dc directe omgeving daarvan.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging necmt. Mpl vrif'nnf'liike Qrnel.

0136

Page 282: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250AE Voorschoten

Eexterveen, 12·02-2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor MER van Windpark Oostennoer en de Drentse Monden.

LS,

MeI deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

Ik wil u nadrukkelijk vragen het deelgebied Grevclingen, naast de andere gebieden waar plannen voor windturbines zijn, apart te bekijken en beoordelen. Dit gezien de uiterst kleine afstand tot woonhuizen/omgeving en de hieronder verder beschreven unieke omgeving. Persoonlijk vind ik het onbegrijpelijk dat dit uiterst smalle strookje land is aangewezen als zoekgebied voor het plaatsen van windturbines.

I ) Landschappelijke inpassing. met name in het deelgebied Grcvelingcn Omvang van de turbines. De geplande windturbines zijn zo grool dal inpassing in het landschap onmogelijk is. De turbines zullen allesoverheersend zijn en het unieke karakter en aanzicht van onderstaande omgeving volledig teniet

doen. De bijzonder kleine afstand tot de woningen (afhankelijk van de uiteindelijke plek maximaal zo'n 800 meier),. Beschermd dorpsgezicht Annerveensekanaal en Eexterveensekanaal met daarin de aanwezigheid van 11 Rijksmonumenten. Naast Nationaal Park is hel Drentsche Aa gebied in 2007 ook uitgeroepen lot Nationaal Landschap. Nieuw-Almerveen en Eexlerveen grenzen direct aan dit natuurgebied. Het deelgebied Grevelingen is gelegen tussen bovengenoemde beschermde dorpsgezichten en dit natuurgebied. Ik wil u graag wijzen op de mening van Rijksadvisuer voor het Landschap Yttje Feddes ("Zo dicht op het Hunzedal en het Drentsche Aa gebied doet de grootschalige, maar ook nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet").

2) Geluidshinder Hoorbaar geluid Zelf heb ik ervaren dat het geluid van vergelijkbare windturbines, zeker op 1,5 km hoorbaar is. Daarnaast wil ik u wijzen op het ondeïLoek gedaan door de RUG (Rijks Universiteit Groningen) waarin wordt aangegeven dat er 's avonds extra geluidshinder optreedt. Ik verwacht dat u deze bevindingen meeneemt in uw onderzoek en het beoordelen of de bestaande meet/reken methodes en

0137

Page 283: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

geluidsnormen toereikend zijn voor een adequate beoordeling van daadwerkelijke geluidsoverlast en de gevolgen daarvan. Daarnaast zult u weten dat de fysieke gevolgen van geluid (het fysiek bewust of onbewust reageren op geluiden) niet te blokkeren zijn en altijd plaatsvinden bij het binnendringen van (geluids )trillingen. Laagfrequent geluid. Welke gevolgen zijn er te verwachten van laagfrequent geluid? Zowel op mens als dier. Landelijk gebied waar normen voor windturbines ingevoerd gaan worden (op industrieel niveau).

3) Lichtverontreiniging Veroorzaakt door de (felle) lampen bevestigd aan of op de turbines.

4) Slagschaduw De directe slagschaduwbewegingen in en om de woningen (mensen en dieren die daar wonen enJof verblijven) De constante visuele beweging in het landschap van de verschillende turbines

5) Flora en fauna De laatste jaren is er in het Hunzedal veel geïnvesteerd in natuurontwikkeling.

Daarbij was o.a. een doelstelling het bevorderen van (terug)vestiging van een aantal diersoorten. Ik ben zeer benieuwd wat b.v.gevolgen van het laagfrequente geluid van de windturbines op de gezondheid, het welzijn en het eventueel wegtrekken van deze diersoorten zijn.

6) ------ Geiondheidsrisico's --- - -- -

effecten van geluidshinder (zowel laagfrequent als hogerfrequent geluid) (zie punt 2) effecten van de slagschaduw (zie punt 4) gevolgen van stress en boosheid en angst n.a.v. o.a. de constant gezichtsbepalend windturbines (met lampen en visuele onrust vanuit constant veranderende schaduwen in het landschap van meerdere windturbines tegelijk) vanuit de eigen woon- en verblijfplek, de financiële gevolgen etc.etc.

7) Waardedaling van de woningen Naast de waardedalingen zelf kunnen deze waardedalingen de nodige stress en of angsten veroorzaken en daarmee gevolgen hebben op de gezondheid van de betrokken mensen (ziektesymptomen).

8) Afname toerisme en financiële gevolgen daarvan voor betrokkenen.

9) Voortzettende krimp in de regio.

10) Kapitaalvernietiging van reeds gemaakte investeringen - In 1995 presenteerden Het Drentse Landschap, Het Groninger landschap en het Wereldnatuurfonds een gezamenlijke natuurontwikkelingsvisie voor het stroomgebied van de Hunze. Dit heeft geleid tot uitvoering van natuurontwikkelingsprojecten op diverse plekken langs de Hunze. Stapsgewijs ontwikkeld de Hunze zich hierbij weer tot een kronkelende beek ingebed in een natuurlijk, voor mens, plant en dier aantrekkelijk landschap. Ik wil u graag wijzen

0137

Page 284: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

op de website van hel Drentse landschap (www.drentslandschap.nl) waar beschreven wordt welke natuurgebieden cr direct aan het deelgebied Grevelingen grenzen en welke ontwikkelingen er daar allemaal plaatsvinden en hebben plaatsgevonden.

11) Sociale ontwrichting Ik merk dat de plannen voor het plaatsen van windturbines op dit moment al nink wat onrust veroorzaken. Hierbij is de samenhorigheid in ons dorp al veranderd in samenhorigheid tegen enkele initiatiefnemers waarbij boosheid en frustratie de drijfveer zijn. De toon in de vele dagelijkse discussies en ingezonden brieven in b.V. Het Dagblad van het Noorden zijn hier zelfs genuanceerde versies van. Helaas vormen dreigingen ondertussen een onderdeel van de emoties. Ik vrees wat dat betreft ook dat dit zeker niet zal aCnemen bij definitieCplaatsen van de turbines. Daar waar menigeen zich in

deze omgeving heeft gevestigd voor hel wonen en leven in de rust en de natuur, dreigt deze gewenste woonomgeving bruut verstoort te worden, waarbij de initiatieCnemers als veroorzakers hiervan gezien worden.

Ik vraag u een plaatsingstrategie te ontwikkelen die rekening houdt met bovengenoemde aspecten.

Ik hoop dat u na het lezen van deze zienswijze begrijpt dat ik absoluut niet tegen windturbines ben. Ik heb wel kritisch gekeken wat de gevolgen van het plaatsen van windturbines zijn en wam·je ze dan evenlUeel wel oC niet kan neerzetten. Het deelgebied Grevelingell vormt daarbij, voor mij, met zijn unieke eigenschappen en uiterst korte aCstand lot woon- huizen en omgeving een ethisch onmogelijke plek voor de geplande ontzettend hoge windturbines (vergelijk hel eens voor de grap met het hoogste gebouw van Nederland ... )

In eerste instantie was dit vanuit enthousiasme voor het ereëren van schone energie (ik ben wat dat belreft nog steeds niet tegen Windmolens op zichzelf). Tijdens hel vergaren van kennis op het gebied van windturbines heb ik me niet beperkt tot papieren en digitale Ceiten, veronderstellingen en meningen, maar heb ik ook willen ervaren waar we hel nu eigenlijk over hebben. Bij dit ervaren is mijn voorheen vooral enthousiastheid aangevuld met bezorgdheid over de gevolgen van het plaatsen van windturbines en de eCCecten daarvan voor de mensen en dieren in de directe omgeving daarvan.

Ik vertrouw erop dal ti mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Mei vriendelijke groet,

0137

Page 285: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier windpark Oostermoer

Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens

.. heer

u spreekt in als:

Particulier

Uw inspraak:

In 2011 IS men begonnen met de herinrichtmg van het riviertje De Hunze tussen Gasselternijveen en

Gletervepn en zijn de eerste contouren zichtbaar van een prachtig natuurgebied. Als inwoner van

Gasselternijveen wil Ik u dringend vragen te onderzoeken wat de effecten van torenhoge

windmolens op dit nieuwe natuurgebied zullen zijn

Verder ben Ik bang dat de rode lichtbakens op de molens zullen leiden tot een ongewenste

verstoring van het nachtelijk donker en een negatieve invloed hebben op mens en dief Graag zou Ik

effecten hiervan onderzocht willen zien.

Hoewel er op dit moment alleen nog maar plannen lijn voor de bouw van een windmolenpark, merk

k uit gesprekken met derden dat de aantrekkelijkheid als woongebied van deze regIo door deze

plannen met de dag keldert.lk wil u dan ook met klem verzoeken om in uw onderzoek mee te nemen

wat de gevolgen van de bouw van een dergelijk grootschalig windmolenparkzijn op de waarde van de

huizen In dit gebied.

Tot slot maak Ik me grote zorgen over de tegensteJllng die er nu al is ontstaan tussen de enkele

belanghebbenden UIt ons dorp bij dit windmolenpark en de grote meerderheid die er alleen de

nadelige gevolgen van zal ondervinden. Ik kan me niet voorstellen dat er Iemand gebaat IS bij

dergelijke grote tegenstellingen en zou graag willen dat u dil aspect ook meeneemt 10 uw

onderzoek

0138

Page 286: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze met betrekking tot de Concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau Windpark

Oostermoer en samenhang met Windpark De Drentse Monden.

1. Als bewoner van een pand aan zal ik middenin het windpark Oostermoer

komen te wonen. Ik ben de mening toegedaan dat het geplande windturbinepark Oostermoer een

grote belemmering gaat vormen voor mijn thans vrije uitzicht. Dit gebied is gebleken eigenlijk

ongeschikt te zijn voor windturbines, waardoor om nog enig effect te sorteren er mega-grote

turbines van 200 meter hoogte moeten worden geplaatst om nog enig resultaat te krijgen.

Daargelaten het feit dat windturbines alleen maar op subsidie kunne draaien en geen daadwerkelijk

rendement opleveren!!! Ik verzoek u dringend de effecten en daadwerkelijk rendement, zonder

subsidie!!! van de mega hoge windturbines nauwgezet en onafhankelijk van de initiatiefnemers te

laten onderzoeken.

2. Gelet op het onder punt 1 genoemde maak ik mij ernstig zorgen over geluidshinder voortkomend

uit het windturbinepark Oostermoer. Ik verzoek u dit aspect als een hoofddoel in het Milieu Effect

Rapport op te nemen. Momenteel wordt onze woonsituatie als zeer stil met prachtige vergezichten

gekenmerkt. Ook 's avonds en 's nachts is het muisstil, waardoor het geluid van de windturbines nog

verder zal dragen en nog grotere hinder zal veroorzaken. Het geluidseffect van deze turbines zal in

dit gebied veel groter zijn als elders in Nederland waar meer achtergrondgeluid is, de afstand tot

woningen dient m.l. dus ook veel groter te zijn, dan elders in Nederland. Daarbij in acht nemende dat

in de VS een afstand van minimaal 3 kilometer wordt gehanteerd, terwijl elders in Europa een

afstand van in ieder geval minimaal l,S kilometer wordt gehanteerd. Het is m.l. onbestaanbaar dat in

Nederland een afstand van 400 tot 600 meter dus wel aan de eisen zou voldoen, terwijl men dat

elders in Europa klaarblijkelijk niet zo vind! En een degelijke afstand kan zeker niet gehanteerd

worden in een gebied wat zich zo kenmerkt door stilte als dit gebied.

3. Het windpark kan in de toekomst mogelijk een complex van effecten hebben op mijn gezondheid

zoals door de Amerikaanse onderzoekster dr. Nina Pierpont is genoemd als het

windturbinesyndroom. In Australië en Denemarken heeft men inmiddels windparken stilgelegd om

nader onderzoek te doen en zijn dorpen volledig leeggelopen. Ik verzoek u vooraf nauwgezet

onderzoek te doen naar deze effecten in onze regio.

4. De waarde van mijn woning is nu reeds gedaald door de eventuele komst van het

windturbinepark aangezien het een negatief effect zal geven op de aantrekkelijkheid van het gebied.

Eigenlijk is mijn woning al onverkoopbaar geworden, zoals al blijkt uit de nu te koop staande

woningen in het gebied en het feit dat potentiële kopers voor deze panden zich teruggetrokken

hebben vanwege de plannen voor de mega windturbineparken. Ik verzoek u met klem de

planschade, Uitspraak Gerechtshof leeuwarden (procedurenummer AWB 67/06): Betreft bezwaar

WOl door bouw windturbines in de nabijheid van een woning. (Uitspraak dat Wal met 25% naar

beneden bij wordt gesteld.) Tevens de uitspraak Hoge Raad: Betreft bezwaar WOl door bouw

windturbine op 2,5 kilometer afstand. (Uitspraak dat WOZ met 30% naar beneden bij wordt gesteld.)

hiervan op het onroerend goed in de regio mee te nemen in uw onderzoek.

5. De slagschaduws van de geplande windturbines zullen enorm zijn. Ik verzoek u vooraf duidelijk te

maken welke afstand de windturbine zich tot de woning gaat verhouden gelet op de wet- en

regelgeving.

0139

Page 287: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

6. 's Nachts zal de skyline van het mooie Veenkoloniale gebied wreed verstoord worden door rood

knipperende lichtbakens bovenop de windturbines. Dit gebied is vooral zeer lichtarm in de avond- en

nachturen. Naast de verstoring van het nachtelijk duister zal dit ook een grote invloed hebben op alle

levende dieren in dit gebied. Dit gebied is bijzonder rijk aan wild, zoals herten, fazanten, patrijzen,

konijnen, dassen, bunzingen, vossen, fretten, wezels etc. etc. Deze dieren leven nu in een perfecte

harmonie met de inbreng van de mens in dit gebied. Het witd floreert hier op spectaculaire wijze.

waarbij noch het wild, noch de mens van elkaar nadelig effect ondervindt. Aan dit fragiele, prachtige

evenwicht zal een wreed einde komen door de komst van windturbines in dit gebied. Ik verzoek u

met klem dit effect nader te onderzoeken.

7. Het gebied, waar men windpark Oostermoer zou willen plaatsen, kenmerkt zich tevens door de

migratieroute van ganzen en andere vogels . Speciaal hiervoor is in dit gebied met overheidssubsidie

15 jaar geleden het Boerenbos aangeplant. Thans een flink uitgebreid en uitgegroeid bosperceel,

speciaal als overbrugging van de Hondsrug naar het Oosten om de trekkende vogels te

accommoderen. Dit gebied wordt door de trekvogels vooral gebruikt om een tussenlanding te

maken, uit te rusten en te fourageren voor de tocht verder wordt aangevangen. Juist door het

veelvuldig overvliegen (we spreken hier over daadwerkelijk honderdduizenden vogels van september

tot maart), maar vooral ook het stijgen en landen van de trekvogels in dit gebied zullen de

windturbines een enorm gevaar vormen. Ik verzoek u dit terdege mee te nemen en grondig te laten

onderzoeken.

8. De levensvatbaarheid van onze dorpskern en omgeving zal ernstig worden aangetast. Aangezien

woningen onverkoopbaar worden, zal de bevolking vergrijzen, jonge mensen gaan hier niet wonen

en het totaal aan bevolking zal rap achteruitgaan. Toeristen komen niet meer naar het gebied. Door

de vergrijzing en vermindering van de bevolking zal de school moeten sluiten, zullen de dorpswinkels

moeten sluiten, het dorpscafé heeft geen grond van bestaan meer, de campings worden gesloten

aangezien niemand meer in dit gebied vakantie zal willen houden.

Kortom ons mooie dorp Gieterveen, maar ook Gasselterboerveenschemond, Gasselternijveen,

Nieuwe Diep, Gasselte, Eexterzandvoort zullen verworden tot spookdorpen in een woud van staal!

Ik verzoek u de effecten op de bevolkingsgroei in kleine dorpskernen, zoals in dit gebied bestaan,

terdege mee te nemen en niet één van de mooiste gebieden van Nederland te laten verworden tot

één woud van stalen reuzen, doorsneden met asfaltwegen voor het onderhoud, waar geen mesn

meer wil wonen.

0139

Page 288: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de drentse monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Buinerveen, 14 februari 2012

Onderwerp: zienswijze op concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van

Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijzw op de startnotitie.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uw MER

1. Landelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling

2. Flora en Fauna

Het hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in

natuurontwikkeling. Steeds meer soorten uilen en aantallen trekvogels maken gebruik van dit gebied. Uilen hebben hier hun jachtgebied en jagen op hun gehoor. Onlangs is

de bever geïntroduceerd. Door het gebied trekken ook tientallen reeën vanwege de

ruste en ruimte.

Wij vragen u de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken. Wat zijn de gevolgen voor het uilenbestand. Wat zijn de gevolgen van het voortplantingsgedrag

van bovengenoemde dieren. Wat zijn de gevolgen van zulke hoge windturbines op de

vogeltrek. Wat is de invloed van met name het laagfrequente geluid op de gezondheid en het welzijn van de dieren.

3 Geluidshinder a. 's nachts minder omgevingsgeluid

b. overgang van landelijk gebied naar industrieel gebied c. effecten laagfrequente geluid (gezondheidsrisico)

4 lichtverontreiniging 5 slagschaduw

6 gezondheidsrisico a. effecten geluidshinder (bv slapeloosheid

b. stress en angst c. effecten slagschaduw

Uit interviews en onderzoeken die over de wereld zijn genomen bij mensen die

dicht bij een windmolenpark wonen is gebleken dat het wel degelijk

gezondheidsrisico met zich mee brengt.

Wij vragen u de effecten van bovengenoemde abc te onderzoeken. Wat zijn de

gevolgen voor mensen die constant blootgesteld worden aan laag frequente

geluiden. Wat voor effect heeft slagschaduw op de mensen.

Page 289: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

7 voortzettende krimp 8 waardedaling van woningen 9 samenhang met verdubbeling N33-o.a met als gevolg meer verkeer op

kielsterachterweg 10 sociale ontwrichting (voor en tegenstanders) 11 afname toerisme en fmanciële gevolgen 12 Kapitaal vernietiging van reeds gemaakte investeringen

A op het vlak van toerisme bv Van Turfvaart naar toervaart B in natuurontwikkeling C in cultureel erfgoed.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt

0140

Page 290: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

INSPRAAKFORMUlIER WINDPARK OOSTERMOER

CONCEPT NOTITIE REIKWIJDTE EN DETAIL

Aan Bureau energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Inspraak als particulier:

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij dien ik graag mijn zienswijze in voor het windpark oostermoer. T.a.v. dit windpark dien ik de

volgende bezwaren in c.q. zou in het MER de volgende zaken moeten worden onderzocht.

Geld

Het plaatsen van windmolens heeft reeds in andere gemeenten ertoe geleid dat de waarde van

woningen fors daalt. Dit zal voor dit windpark niet anders zijn. Dit betekent dat de

pensioenvoorziening die ik dacht te hebben opgebouwd in de vorm van mijn woning verdampt. Dit is

onacceptabel. Hiernaast zal het voor mij zeer moeilijk zijn om mijn huis te verkopen zonder verlies te

leiden. Ik heb immers een hypotheek afgesloten obv de huidige situatie waarop de waarde is

bepaald. Het zal zeer moeilijk zijn, hoogstwaarschijnlijk onmogelijk, om kopers te vinden voor mijn

huis als zowel in de voortuin als in de achtertuin windmolens staan. Nu slechts de plannen bekend

zijn om dit windpark te bouwen, is er nu al geen animo meer voor huizen die nu te koop staan in

mijn straat!

0141

Page 291: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Geluid

Uit het rapport van professor van de Bergh (RUG) blijkt dat het geluid van turbines de Nederlandse

normen tot 1600 meter van het windpark overschrijdt! Dit betekent dat ik dagelijks last zal hebben

van geluidhinder. En dat terwijl ik 10 jaar geleden hier naartoe ben verhuisd voor de rust en de

ruimte! Ik ben zeer bang dat ik en mijn kinderen slecht zullen slapen agv de geluidshinder met alle

gevolgen van dien. Zijn ze nog geconcentreerd op school? Houden ze hun levenslust? In hoeverre

houdt het Rijk rekening met de belangen van mij als eerzame burger? In de normering wordt

uitgegaan van gemiddeldes over dag en nacht en dat betekent dat er veel overlast zal zijn bij

piekbelasting.

Schaduw

Op diverse internetsites heb ik de impact van slagschaduw op de bewoners gezien. Mensen worden

hier ziek van! Ook ik ben bang dat dit met mijn gezin gaat gebeuren. Zeker aangezien er aan beide

zijdes van mijn woning een windpark gepland staat. Dus de gehele dag zal ik last hebben van

slagschaduw van het windpark. Ik eis dat er onafhankelijk onderzoek wordt gedaan naar de impact

op de gezondheid van slagschaduw. Mocht blijken dat hier gevaar aan kleeft dan moet de overheid

haar burgers hier tegen beschermen. Dat is haar plicht.

Natuur

De gemeente Aa & Hunze zet fors in op recreatie, toerisme en natuurschoon. Dat vind ik een zeer

goede zaak. Maar wat blijft hier van over als er windparken worden geplaatst?! Dan vind er

kapitaalvernietiging plaats, want de inspanning van afgelopen jaren verdwijnt als sneeuw voor de

zon. Zou u zelf op vakantie gaan naar een plek om fijn windmolens te bekijken? Nee, dat dacht ik ook

niet. En welke impact hebben windmolens op de flora en fauna? Welke impact hebben windmolens

op vleermuizen? Op roofvogels? Het lawaai en licht die de windmolens I turbines 's nachts maken

heeft impact op de leefomgeving van mij maar ook op deze beesten. En als uit onderzoek al blijkt dat

het voor mensen kan betekenen dat je ziek wordt van windparken, dan geldt dat ook vast voor

beesten. Hier moet gedegen onderzoek naar worden verricht. Mijn mening is: blijf doorgaan op het

inzetten op recreatie, toerisme en natuurschoon en zie af van windmolens.

Draagvlak

Er is GEEN draagvlak voor een windpark bij mij, net als bij de meerderheid van mijn dorpsgenoten.

Houdt rekening met de belangen van burgers en creëer projecten die op de steun van de burgers kan

rekenen. Zoek naar alternatieven als zonne-energie; daar heb ik geen last van.

Met \([ie�d��ke groet,

0141

Page 292: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan: Buro Energieprojecten

Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

Betreft: Zienswijze mbt startnotitie windpark Oostermoer

Eexterveen, februari 2012

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij dien ik een zienswijze in m.b.t. de startnotitie Windpark Oostermoer, dat sinds 20 januari J.1. ter inzage

ligt.

Aan veel zaken wordt aandacht besteed en onderzoek naar gedaan, maar dan gaat het veelal om feitelijke

vaststelling van bv slagschaduw, geluidsoverlast, gevolgen voor flora en fauna, etc.

1. Ik verzoek u grondig onderzoek te doen naar het financiële aspect van plaatsing van windturbines. Op dit

moment is er heel erg veel weerstand tegen de turbines omdat de revenuen hiervan terecht komen bij

slechts een zeer klein deel van de lokale bevolking.. terwijl het overgrote deel er alleen maar last van

ondervindt. Daarbij is volstrekt ondUidelijk wat de financiële gevolgen zullen zijn voor het overgrote deel,

ten aanzien van bIjvoorbeeld waarde daling van onroerend goed.

Als ik een auto koop van iemand, dan zal de verkoper daar winst op maken. Maar als koper heb ik direct

genot van de aangeschafte auto. Met windturbines is het effect op waarde daling van de onroerend goed

erg groot, gezien ervaring bij andere windparken, terwijl er geen enkele sprake is van genot voor het

grootste deel van de lokale bevolking. waar ik toe behoor, dat die kosten draagt. Kosten van waardedaling

uiten zich o.a. in verhoogde hypotheek kosten, aangezien het risico verhoogd wordt voor de

geldverstrekker. Mijn bank zal dat direct verdisconteren in een hogere rentevergoeding.

Als Ik als gevolg van de feitelijke nadelige invloeden van windturbines wil vertrekken uit het gebied word ik

opgezadeld met een moeilijk verkoopbaar huis.

2. Ik heb mijn huis gekocht om het mooie uiUicht, en daarvoor ook een bepaalde prijs bepaald. Dit mooie

uitzicht wordt volledig teniet gedaan door plaatsing van windturbines. Ik verzoek u derhalve dit aspect

grondig te onderzoeken.

3. Het effect van tweespalt onder de bevolking van met name dit agrarisch gebied zal naar verwachting groot

zijn. Dat is nu al zichtbaar in verschillende dorpen. Dit heeft zijn uitwerking op de leefbaarheid voor veel

mensen. Daar waar in het verleden mensen samen in het verenigingsleven zaten, zal dit na plaatsing van

windturbines niet meer zo zijn. Ik zie graag dat dit aspect onderzocht wordt, omdat dit grote gevolgen voor

het lokale verenigingsleven zal hebben.

Hoogachtend,

0142

Page 293: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark. Oostermoer Postbus 223 2250 AE Voorschoten

U G w egevens ; Naam Straat + Huisnr Postcode en Plaats Telefoonnummer E·mail adres

U spreekt als: Particulier

Uw Inspraak:

Eén van de argumenten die steevast wordt genoemd in directe relatie lOt de ontwikkeling van- en het in bedrijf zijn van windmolenparken is de werkgelegenheid die het op zou leveren. Tot op heden is het echter totaal onduidelijk gebleven op welke de (mogelijke) komst van windmolenparken op een significant positieve wijze invloed kan hebben op de werkgelegenheid. Wal betreft de werkzaamheden gedurende de bouwperiode; deze zijn tijdelijk (na voltooiing is het weef gebeurd met deze werkgelegenheid) en deze zijn veelal specialistisch van aard waardoor zij niet uitgevoerd zullen worden door lokale ondernemingen en arbeidskrachten maar door ondernemjngen en arbeidskrachten die hierin zijn gespecialiseerd.

Blijft over het onderhoudswerk dat aan de windmolens zal moeten worden uitgevoerd. Dit is inderdaad een structurele vorm van werkgelegenheid echter, in een gebied waar ten hoogste 150 molens komen te staan zijn maximaal 10-15 onderhoudsmedewerkers nodig. Dit staat in schril contrast met het te verwachten aantal banen dal zal verdwijnen vanwege de nadelige gevolgen van de windmolenparken. Per saldo zullen de windmolenparken leiden tot een verlies aan werkgelegenheid.

Graag zou ik u willen verzoeken om een nauwgezet onder Loek uit Ie voeren naar: het verlies van werkgelegenheid voor de regio n.a.v. de windmolenparken;

- de toename van werkgelegenheid voor de regio n.a.v. de windmolenparken; - de maatschappelijke kosten die dit met zich mee zal brengen; - de wijze waarop de eigenaren van de windmolenparken deze kosten mee-calculeren

in hun ondernemingsplan.

Waardedaling woning

Verschillende gerechtelijke uitspraken hebben de afgelopen jaren duidelijk gemaakt dat alleen al de plannen tot oprichting van één of meer windmolens kunnen leiden tot een waardevermindering van het onroerend goed.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0143

Page 294: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Makelaars in en rond de gemeenten Borger Odoorn. Aa & I-Iunze, Stadskanaal en Veendam hebben bij diverse gelegenheden aangegeven dat zij al ruimschoots merken dat de huizenmarkt in de regio op dramatische wijze slechter scoort dan de loch al slechte huizenmarkt in de rest van Nederland. Tijdens de drukbezochte debatavond Windenergie op woensdag 9 februari 2012 te Exloo is dil fenomeen door NVM makelaar Jaap ten Hoor verwoord als: 'waardedaling ten gevolge van windmolens is nict te becijferen in een percentage. De huizen zijn simpelweg onverkoopbaar.'

Planschade zegt u? Experts weten echter te vertellen dat het niet gemakkelijk zal zijn om planschade ten gevolge van de windmolenparken aannemelijk te maken, er zal worden verwezen naar andere invloeden zoals een recessie en venneend achterstallig onderhoud. Daarnaast is er zelfs nog sprake van eigen risico! Kortom, de rekening zal worden betaald door de eigenaar van onroerend goed.

Met klem wil ik u verzoeken om. in een breed onderzoek. de gevolgen voor de woningmarkt. in de volle reikwijdte, in kaart te brengen en de uitkomsten daarvan mee te nemen in de MER.

Laagfrequent geluid Laagfrequent geluid kenmerkt zich door een lange golflengte en wordt daardoor weinig geabsorbeerd of gedempt door gevels en bij de voortplanting door de atmosfeer. Hierdoor kan laagfrequent geluid grote afstanden overbruggen en kan een bron op grote afstand (tot enkele kilometers) hinder veroorzaken. Zoals bekend zijn deze klachten uiteenlopend van gevoelens van onrust, stress, hoofdpijn, slapeloosheid en uiteindelijk hart- en vaatziekten.

In het RIVM-rapport 'Evaluatie nieuwe normstelling windturbinegeluid' wordt aangegeven dat de geluidsnonn L(den) gemeten wordt op de gevel terwijl dat het laagfrequente geluid gemeten wordt binnenshuis (Vercanlmencurve). Dit zou het lastig maken om algemene uitspraken te doen omtrent de hinderlijkheid vanwege de lage frequenties in het geluid van windmolens. In feite komt het er op neer dat het bekend is dat laagfrequent geluid schadelijke gevolge kan hebben voor de volksgezondheid en laagfrequent geluid een bijverschijnsel is van windmolens. Echter, vanwege verschillen in de wijze waarop hoorbaar geluid en laagfrequent geluid ervaren en gemeten worden kan er geen algemene uitspraak over gedaan worden.

Graag wil ik u veïL.oeken om de relatie tussen windmolens en laagfrequent geluid nauwkeurig te onderzoeken zodat uitspraken over dit verschijnsel wel gedaan kunnen worden (met onderbouwing). Ik ervaar hel gebrek aan kennis over dit onderwerp bij de ontwikkelaars van windmolenparken als een onrust-veroorzakende factor. Alle afzonderlijke ingrediënten zijn bekend (voortbrenging van Ifg door windmolens, schadelijkheid van Ifg op de volksgezondheid) maar er kan geen conclusie worden verbonden aan de combinatie van ingrediënten. Ik ver Loek u met klem om in deze onzekerheid door middel van grondig onderzoek duidelijkheid te scheppen.

Datum: Plaats: Handtekening:

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0143

Page 295: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Stadskanaal, 15 februari 2012

Betreft: zienswijze Startnotitie windpark Oostermoer

Geachte heer/mevrouw,

Als inwoners van Stadskanaal Noord zijn wij de mening toegedaan dat het geplande windmolenpark "Oostermoer" een grote belemmering gaat vormen van ons thans vrije uitzicht. Wij hebben ons huis destijds op deze Groningse locatie gebouwd vanwege de enorme rust en ruimte van het achterliggende Drentse land. Op bijgaande foto ziet u ons uitzicht vanuit de woonkamer: waar in Nederland tref je nog een dergelijk uitzicht.

Juist op deze plaats staat een omvangrijk windmolenpark gepland. Waarom worden mega hoge windturbines geplaatst in een dun bevolkt gebied waar mensen zijn gaan wonen vanwege rust en ruimte? Het geluid van de wieken zal ongetwijfeld te horen zijn, ook al zal dit binnen de hiervoor geldende regelgeving vallen. De komst van een windmolenpark zal daarbij een aanzienlijke economische waardevermindering van onze woning opleveren conform de ervaring in andere regio's.

Als voorstanders van duurzame energie zouden wij graag een uitvoerig onderzoek naar alternatieven voor duurzame energie willen terug zien in de Milieu Effect Rapportage.

Als er uiteindelijk toch windmolens geplaatst moeten worden zou het naar onze mening logischer zijn deze te plaatsen in een gebied waar het energieverbruik het hoogst is, namelijk bij de grote stad en/of industriegebieden. Zowel de transportkosten als de horizonvervuiling zal hier aanzienlijk minder zijn. Wij willen u dan ook met klem verzoeken de effecten van de torenhoge molens op de uitstraling van het gebied rond Gasselternijveenschemond en de transportkosten naar de eindgebruiker, door een onafhankelijk instituut te laten vergelijken met de effecten op het plaatsen van windturbines bij de grote stad of bij industriegebieden.

Daarnaast willen wij u dringend verzoeken, om mee te nemen in uw onderzoek, wat de gevolgen zijn van het voorgenomen windmolenpark op de waarde van het onroerend goed in de regio. Als nulmeting zou hiervoor moeten dienen de werkelijke waarde op het moment vóór de eerste presentatie van de plannen.

In afwachting van uw reactie,

0144

Page 296: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0144

Page 297: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

L&1é4i � /4_02.-/1, 0145 ONTVANGEN

/3/Vv<. C- dAA Cn ü7 7 l 'C /! " ,j IC kl-<-. /,J rv7 )1 '2 f<... .... t.. fL '""'� J- IJ' -t V\.. C cf! <Vt te

V"'- ;9 '1 eM- h C- /JI?L CPL ",(t·", .

foacr� H: j{,"!. I ,-1h C Vl.

17 FEB 1DIZ

P/h cWt. � ft" .-,%, 'wc7 '1� /J-IM 1-1" ók 'Ä 'e,.

ah --Itu/l Md'7j! /(/-,óf1�'7;tvn Z:-l-l{(j/j. /lr-tJ-V--1//1.-b'M.v,n t.H-'<J fL h e« ak7 {,J-t (M3LfY'(jt� r M k � � ,-a. -t-h at-- è,-.{.t-c., ,

� , 1'7'1,/tC:CI-L I ",..fUlt"�1 Piél e( I

ê rv1-...n kir-c Cc- 'i-L /' �.... Aa f,, '�0 rn ·e /?J..,L-Le..-. � j/' o� a1 CLC-( (' te. "" -6-tj {Th ",otvI (/-( u ccc� .

f/ t7D? j tU'&11. ct e' � v€j I-vr, 0--/ __ 0'''' � '1 /V-C'7_

�""'-;! /V"/V� -Á C4-. <JRALt c. 61 �I-.Jté-rl /l1L.-e.-1- afhuA t:th;n pld' doe/-o k-fe.""r

/1/-1) -e ?( � ..? cJ "fat1/J kJ- en Je o,:t. Tl "'- � A�� -VeV! "(e' rt ,..4e rt , è I'-;;e tPc«. F"e n ,

Ni- t'J.j-(l 11.0 i/A" n v&cch.1/ a �M Am----=' qh.ti..fvkcÇj-A /V'/lJI /f'-owtf/J len .hl

IJ, n cl VU C 6 :e (1 -tt-v.. pi I C .--c?-n. dAt /; /Vu "",,,-«­t/t c9 Ui. � rt. Y-n(,� � rl ff/i!11. eX { /Uv.J f ,Á"�h.. IJiL {1}n � (I f' iJf ;n d-K (h tJ7l;] .uJ 114/7 je � P' n ! ;n 1/'). C;.

Page 298: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten lnspl'aakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Onderwerp: indienen zienswijze.

Als eerste in uw concept startnotitie staat het volgende;

0146

ONr�.4� " '1 vt�

FEB101l

1.2 De initiatieven voor windparken De Drentse Monden en Oostermoer

Ligging

De plangebieden voor windparken De Drentse Monden en Oostel'moer liggen, van zuid naar noord, in elkaars verlengde in het Drentse veenkoloniale gebied, ingeklemd tussen de provinciegrens met Groningen en de Hondsrug (zie figuur 1.1). De plangebieden bestrijken in totaal zonn 8.600 hectare, waarvan circa 5.800 hectal'e in de gemeente Borgel'-Odool'n (windpark De Drentse Monden, ten zuiden van de N387) en circa 2.800 hectare in de gemeente Aa en Hunze (windpark Oostermoer, ten noorden van de N3S7). Beide plangebieden liggen in het zoekgebied voor windenergie, zoals in juni 2010 vastgesteld in de Omgevingsvisie van de provincie Drenthe (zie paragraaf 2. 1).

Over we1k gebied hebben wij het nu?

�k vind de voornemens om windmolens te plaatsen in het beoogde windpa,'k Oostermoer cen absurd idee. Er is jaren vastgehouden aan de uitspraak om de Veenkoloniën een weidse uitstraling te laten behouden, de vool'Oemens staan hier haaks op. De Veenkoloniën en de Hunzevallei kennen een breed aanbod van ondernemers die de toeristische en recreatieve functie gestalte geven. Graag zou ik teruglezen in uw rapportage wat de gevolgen zullen zjjn op toeristisch·, recreatief· en daaruit volgend economisch gebied. De mogelijke komst van diverse windmolenpat'ken hebben hier een vernietigende werking op de aantrekkelijkhCld van de regio als geheel.

Nachts zal het mooie Vcenkoloruale gebied wreed verstoord worden door rood knipperende lichtbakens. Oe rode lichtbakens bovenop de windmolens leiden, naar mijn overtuiging, tot een ongewenste verstoring vao het nachtelijk duister en hebben daarmee verregaande invloed op de in het gebied levende dieren. Zeker in het voor·en najaar wanneer de ganzen met duizenden tegelijk over hun migratieroute vliegen. Met de komst van deze mega windparken zal dit voorgoed verleden tijd zijn.

Dit effect zou ik graag nader onderzocht.

Als inwoner van Gasselternijveen ben ik van mening dat het windpark Oostermoer en Drentse Monden een grote belemmering gaat vormen van mijn vrije uitzicht op dit

Page 299: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

unieke gebied. Ik verzoek dit effect nauwgezet te onderzoeken voordat overgegaan wordt tot plaatsing van de windmolens.

Ik maak mij ernstige zorgen o\'cr geluidshinder voortkomend uit het de windparken Oosterllloer en de Drentse Monden. Dit aspect zou één van de hoofddoelen moeten zijn in het Milieu Effect Rapport. Casseltermjveen kenmerkt zich door stilte. avonds, op zondagen en nachts is hel cr muisstil en ik vrees dat dil met de komst van de windparken voorgoed verleden tijd zal zijn. Bedenkt u dat avonds en/of nachts. als u in bed ligt. het gelUid van een rondvliegende mug al lcldt tot slapeloosheid en irritatie. het geluidsniveau is echter nauweljjks in dB uit te drukken. Hel mag duidelijk zijn dal elk windmoleugeluid van hetzelfde, lager of hoger gelUldlÖlniveau te veel is.'

Dit aspect zou één van de hoofddoelen moeten zijn in het 11iheu Effect Rapport.

liet windpark kan In de toekomst mogelijk een complex van effecten hebben op mijn

gezondheid zoals doOi' de Amerikaanse onderzoekster dr. Nina Picrpont is genoemd als

het windturbinesyndroom. In Australië heeft men inmiddels windparken stilgelegd om

nader onderzoek te doen.

Ik ver7.oek u vooraf nauwgezet onderzoek te doen naar deze effecten in onze regio.

'Naar verluidt hantcert windmolenfabrikant VEST:-\S voor haal' eigen onderhoudspersoneel een veiligheids�..one van 400 metcr tot een windmolen. Slechts uit noodZ<:'1ak is het hen toegestaan de molen binnen de7.e afstand te naderen. \'ooral de agrariërs in dit gebied zullen toch veelvuldig binnen deze straal hun werk moeten doen. Ik m::13k mij cmstige 7..orgen om hun veiligheid.'

Op dit moment zijn de windparken Oostermoer en Drentse Monden nog niet gerealiseerd. Toch heeft alleen al het bestaan van de plannen. en de op gang gebrachte procedure, al een negatief effect op de aantrekkelijkheid van het gebied om er een woning aan te schaffen. Je zult wel gek zijn om nu te investeren lil onrocrend goed.

Met klem wil ik u verzoeken, om mee te nemen in uw onderzoek, wat de gevolgen is van het voorgenomen wIndmolenparken op de waarde van het onroerend goed in de regio, Als nulmeting zou hiervoor moeten dienen de werkelijke waarde op het moment Voot· de eerste presentatie van de plannen.'

De horizon van het mooie VeenkoloniaJe gebied zal wreed verstoord worden door rood

knipperende lichtbakens dit geeft een negatief effect op de aantrekkehjkheid van het

gebied. Ik verzoek u met klem de planschade, Uitspraak Gerechtshof Leeuwarden

(procedurenummer AWB 67/06) Betreft bezwaar WOZ door bouw windwl'bines in de

nabijheid van een woning. Uitspraak dat WOZ met 25% naar beneden bij wordt gesteld.

Uitspraak Hoge Raad Betreft bezwaar WOZ door bouw windturbine op 2.5 kilometer

af!:itand. Uitspraak dat. WOZ met 30010 naar beneden bij wordt gesteld, hiervan op het

onroerend goed in de regio mee te nemen in uw onderzoek.

Als laatste maak ik mij zorgen over het waterpeil. door plaatsing van de windmolens en

de daarbij behorende Rl'ondpalen en bet.onnen bodem, komt er minder ruimte voor de

tijdens regen periodes toch al zeel' natte grond. Nu klagen de agrariërs al steen en been

0146

Page 300: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

er·

als de grond verzadigd ÎS, dit wordt na het plaatsen van de Windmolens alleen maal'

erger.

Ik zou graag zien dat u dit aspect van de windmolens ook mee neemt in uw onderzoek.

Handtekening;

0146

Page 301: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

TIUrI'IlU Enflrgl"IJfoj('ctfO!l Jn."praakllUnt Wmdpark no:-;1.prrnol'l"'[) w11H1IIHl'k Ih·Pllt.:-;P M0!1l1f'1l Pn:-;j hu . ..; ZZ�

Z:2GO AE Voorf.1ehol('1l

Ont!PfWprp: lnrhenrn ZI('!l:-;W1JZ('

1 � fplwllllTl :20 12

Als Inwoner van Gasselternijveen ben Ik (Ie menmg toegedaan dat het geplande wmdmolenpark " Oostermoer" een grote belemmering gaat vormen van mijn vnje uitzicht. Ik verzoek u dringend de effecten van de mega hoge windturbmes nauwgezet en onailiankehjk van de initiatiefnemers te laten onderzoeken.

I k maak mij ernstig zorgen over gelllldshmder voortkomend uit het wmdmolenpark "De Drentse Monden en Oostermoer" . Jk verzoek u (ht aspect als een hoofddoel in het Mlheu Effect Rapport op te nemen. Op (ht moment wonen wij hier avorHIs m een oase van rust, behalve m het voor-en najaar wanneer de ganzen met (hllZenden tegeLjk over hun mIgratieroute vhegen. Met de komst van het wmdpark zal dit voorgoed verleden tijd zIJn.

Het wmdpark kan m de toekomst mogehjk een complex van effecten hebben op mIjn

gezondheid zoals door de Amerika�e onderzoekster dr, Nma Plerpont.!S genoemd als

het wmdturbmesyndroom. In Austrahë heeft men inmiddels windparken stilgelegd om

nader onderzoek te doen. Ik verzoek u vooraf nauwgezet onderzoek te doen naar deze

effecten in onze regIo.

'Naar verluidt hanteert windmolenfabrikant VESTAS voor haar eigen onderhoudspersoneel een veIligheIdszone van 400 meter tot een windmolen. Slechts UIt noodzaak IS het hen toegestaan de molen bmnen deze afstand te naderen. Vooral de agrariërs m (ht gebIed zullen toch veelvuldig bmnen deze straal hun werk moeten doen, ik maak mIj ernstIge zorgen om hun velhgheld.'

Gasselterllljveen kenmerkt zICh door stilte. 's Avonds, op zondagen en 's nachts IS het el' muisstil en ik vrees dat dit met de komst van de windparken voorgoed verleden tijd zal zijn. Bedenkt u dat 's avonds en/of 's nachts, als u in bed ligt, het geluid van een rondvhegende mug al leidt tot slapeloosheid en irritatie, het geluidslllveau is echter nauwehjks m dB uit te drukken. Het mag dUldehjk zIjn dat elk wmdmolengelUld van het hetzelfde, lage of hoger gelmdsmveau te veel IS.'

'N aast de agransche functie hebben Oostermoer en de Drentse Monden een hoge toenstische en recreatieve waarde, getUIge de mIljoenen die door diverse overheden m dit gebIed gestoken zIjn

De mogehjke komst van de wmdmolenparken, Oostermoer en De Drentse Monden, hebben een vermetigende werkmg op de aantrekkelijkheid van de regio als geheel.

0147

Page 302: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De Veenkololllën en de Hunzevallei kennen een breed aanbod van ondernemers die de toenstische en recreatieve functie gestalte geven. Graag zou Ik teruglezen In uw rapportage wat de gevolgen zullen zijn op toeristisch-, recreatief- en daaruit volgend economisch gebied.'

Op dit moment zijn de windparken Oostermoer en Drentse Monden nog niet gerealiseerd. Toch heeft alleen al het bestaan van de plannen, en de op gang gebrachte procedure, al een negatief effect op de aantrekkehJkheHI van het gebied om er een WOlllllg aan te schaffen. Je zult wel gek zijn om nu te Investeren in onroerend goed.

Met klem wil ik tl verzoeken, om mee te nemen in uw onderzoek, wat de gevolgen IS van het voorgenomen wmdmolenparken op de waarde van het onroerend goed in de regio. Als nuimetlllg zou hiervoor moeten dienen de werkehjke waarde op het moment vóór de eerste presentatie van de plannen.'

's-Nachts zal de skyhne van het mOOIe Veenkolomale gebied wreed verstoord worden

door rood knipperende lichtbakens aangezien het een negatief effect zal geven op de

aantrekkelijkheid van het gebIed. Ik verzoek u met klem de planschade, Uitspraak

Gerechtshof Leeuwarden (procedurenummer AWB 67J(6) Betreft uezwaar WOZ door

bouw windturbines in de nabIjheid van een woning. Uitspraak dat WOZ met 25% naar

beneden bij wordt gesteld. Uitspraak Hoge Raad Betreft bezwaar WOZ door bouw

windturbme op 2.5 kilometer afstanel. Uitspraak dat WOZ met aO% naar beneden bij

wordt gesteld, hiervan op het onroerend goed in de regio mee te nemen m uw onderzoek.

0147

Page 303: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau energieprojecten Inspraakpunt Windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250AE Voorschoten

Belreft :Zienswijze Windpark Drentse Monden

Drou\�enemlOnd 15 Februari 2012

Door middel van deze brief wil ik

reageren tegen de oprichling van Windpark De Drentse Monden. Het verzoek is om deze zicnswij7-c op te nemen in de definitieve notitie. Ik ben van mening dal de windmolens in dil project de volgende nadelen hebben:

1 Geluidsoverlast

Ik maak me ernstige zorgen over de geluidshinder die de molens zullen veroorzaken. Dit zal naar mijn mening een negatieve invloed hebben in mijn tuin. huis en woonomgeving. Wal ook een negatieve invloed zal hebben op mijn gezondheid.(Fysiek en Psychisch)

0148

Met name in dil gebied zijn veel oudere huizen die slecht geïsoleerd zijn en veelal � steens buitenmuren hebben. Hierdoor kan er ook een onaanvaardbaar hoge geluidsbelasting binnenshuis onstaan door dit plan. Er moet dan misschien wel eXlra geïsoleerd worden. Met name wordt gewaarschuwd voor de laag frequente geluiden. (dragen wel IOkm door metingen onderzocht.) Graag aandacht en onderzoek voor deze. Ik kan me ook voorstellen dat de constante aanwezigheid van geluidsoverlast geproduceerd door de molens ook een negatief elTect heeft op de vele diersoonen hier aanwezig. (Ook veel beschennde diersoonen)

2 Lichtbakens

De lichtbakens bovenin de molens zullen volgens mij leiden tot een ongewenste verstoring van nachtelijke rust. Dit zal een negatieve invloed hebben op mens en dier.

3 De veenkolonieen

Door de komst van de windmolens zou het unieke landschap van de Veenkolonieen volledig te niet worden gedaan. De uitstraling in combinatie met de rijke historie en cultuur waarin deze is onstaan zijn voor dit gebied en zijn inwoners (dus ook voor mij) erg belangrijk. Windmolens passen niet in dit gebied.ze tasten het veenkoloniale aanzicht aan . Het kan toch niet zo zijn dal dil gebied door dil molenpark een uniek stukje nederland zal verpesten (vernielen).

4 Onroerend goed

Ik denk dat door de komst van een molenpark in dit gebied de waarde van mijn huis aanzienlijk zal dalen. Zelfs de plannen die er nu gepubliceerd zijn .heeft naar mijn mening al een negatierelTect. De gevolgen van het voorgenomen windmolenpark op de waarde van ontroerend goed in de regio en van mijn huis zal dus onderzocht moeten worden. Om precies achter de waardedaling te komen pleit ik voor een onderzoek door een onafhankelijk bureau voor een economischrapponage. (misschien wel onverkoopbaar) .Als nulmeting zou hiervoor de werkelijke waarde op het moment voor de presentatie van de plannen moeten dienen.

5 Flora en fauna

Het gebied de Veenkolonien is bekend door de enonne hoeveelheden trekvogels die in het voor en najaar hier te zien zijn. Voor velen zijn de velden een rustpunt op hun reis. In dit gebied hebben vele zilverreigers en roofvogels hun domein,zeldzame vogels worden regelmatig waargenomen. Een inventarisatie lijkt mij noodzakelijk van alle beschermde en zeldzame dieren in dit gebied.

Zie vervolg.

Page 304: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

6 Straalverbindingen

In en rond het plangebied zijn vele bewoners niet aangesloten op het kabelnet. De kosten voor aansluiting zijn door de providers als te hoog geschat. Ongestoorde ontvangst van radio is een grondrecht voor elke inwoner. Een ontvangst via een satelietschotel is feitelijk een straalverbinding . Een vrij en ongestoord zicht is absoluut noodzakelijk en deze eis is met de komst van digitale TV en HDTV alleen maar dringender geworden. De posities van de meeste gebruikte satelieten staan aan aan de zuidelijke horizon. Alle woningen ,percelen die ten noorden van een mast staan kunnen hierdoor getroffen worden. Ik ben er één van. Graag onderzoek hiervoor.

7 Horizonvervuiling

Een woud van zeer hoge windturbines in mijn voortuin gaat ten koste van het landelijk uitzicht.

8 Ondergronse leidingen.

0148

Wat mij ook bezorgd ,zijn de ondergrondse gasleidingen,zo ligt er pijpleiding van de NAM gas lokatie Gasselternijveensemond door het veenkolniaal gebied de drentse monden voor zuurgas (H2S houdend) naar GZI in Emmen. H2S is een uiterst giftige gas en kan bij hogere concentraties zeer snel tot de dood leiden.Verder liggen er hoge druk gastranssportleidingen door dit gebied. Dit gebied zal naar alle waarschijnlijkheid te maken krijgen met bodemdalingen doordat er gas uit de bodem wordt gehaald ;misschien ook wel aardbevingen zoals elders .Mijn inziens niet zo goed voor hoge windtubines.

9 Hei werkzaamheden Naar alle waarschijnlijkheid zal er bij plaatsing van het windtubinepark geheid moeten worden ;wat schades zou kunnen opleveren aan woningen e.d.

En dan nog even dit;

Citaat van minister-president Rutte �erkiezingsdebat 2010 'iWindmelens draaienniet-ep-wind maar-Gp subsidie. n

Het gebruik van windenergie is steeds meer omstreden. Uit onderzoeken blijkt dat het rendement t.o.v. de reductie van fossiele brandstoffen minimaal is . De onderzoeksresultaten halen de noodzaak tot het produceren van meer windenergie in. Aan het bouwen van windmolen parken als De Drentse Monden liggen vooral economische motieven ten grondslag. Eveneens gaat prestige een steeds grotere rol spelen, in de race om meer en groter en wordt over het belang van het landschap en het welzijn van de bewoners heen gewalst. Bovendien is uit onderzoeken gebleken dat juist in dit gebied er het laagst gemiddelde windsnelheden zijn gemeten en dus voor de opwekking door windenergie verre van ideaal is ten opzichte van alternatieve locaties.

Slot conclusie;

De nadelen van een grootschalig windtubinepark. voor mijn leefomgeving zijn enorm. Er wordt gsproken over grote vergoedingen voor de eigenaren van het land waarop de turbines zullen verrijzen. Geld wat alleen maar uitgekeerd kan worden omdat de overheid dit soort projecten zwaar subsidieert. Overheidssubsidies op kleiner niveau (bijv. zonne-energie en miniatuur windturbines )zullen bij de bevolking veel meer

acceptatie en bewustwording van nieuwe energie vormen bewerkstelligen. Ik kan het dus niet met deze plannen van dit windmolen park eens zijn,omdat; Het gewin van deze manier van energie opwekken �geld kost in plaats van geld oplevert. Bovendien worden ze geplaatst in een landelijk stilte gebied met veel flora en fauna die daardoor aangetast zal worden ,wat niet wenselijk is. Door het zware frequente geluid en de nachtelijke verlichting zal bovendien het nachtleven en de kenmerkende duisternis verloren gaan.De huizen prijzen zullen aanzienlijk dalen vanwege 1: het vrije uitzicht wordt ontnomen 2:de slagschaduwen 3 :lawaaioverlast. Diverse onderzoeken zulle moeten plaatsvinden. Mochten ze groene energie in dit gebied op willen wekken denk dan aan zonneenergie of aardwarmte. Mochten de molens toch geplaats worden ,zal ik niet schuwen een schade vergoeding te eisen. Tenslotte vind ik een onafhankelijke meting en onderzoek naar het effect van laagfrequent geluid een noodzaak. Wil graag op de hoogte gehouden worden betreffende de ontwikklingen in deze per E-mail .

Page 305: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Ihuc;LU lil< I a:pl!\ll'clcn 111 jll;I Jk.IIUI I IlhhlJlk {)():.tcnll�r C'J1 \\ IIldpark (Ic Ih�ntst.' \IOllck'n

I1">U Hl) \1 \

Wll'IH 'n. 1.1'1\111;111 .!012

Ik 17

11 (�' ,

,I 10111\\.

11\1 h.u 'I' " ,\;I;lIlJC cr IIl'n.1 1 n 'tr '''kl'u 1">11 tI'·\ \11 R 1I11);[,SlIlI IlIl'l l1JIl11 11 ... 1 (k�'h!dll:d ()U�k'rmOI.'I

Ilo, '1 Ik hdll lk \llh"I:1 lm'l'lIll(lcr !lad.'. IÖl' \ 01'11' ,,'1/<>, k ,I., Ollt bil {krt: \.11'1{ het \ll(lf.\!l'lltlllW'1 \\ lIldpark ;Jan lil- '\JJ 111 11\\ ahn'gmgcil mee IC llCIl1CII

t 1x-III'kLm' LtII ,k procedure \ o:r/ocklll WJ! 1111111 de 'itnlctUUI \ hit: \\' IIld op I .md. \\<1<11 hel \.::lhll1l.'l 11;1.11 t .(tIIJll I. 1 .. '1 UI 10U Il1I.'C koml. \ all ,. pas 'Hl" I,' . ':1 klar..:n (lP dl.' pl:IIII1I'1I 1 \lOT de \\ IIldparkl.'n Üû:.tcrmocr

1 1 '11'))1-c' .(lI1\l.-n. Jb (l('1.; � nOl hel \(\01: 'nOll1,'1I \\ mdpark aan tk '-.'J

(I J ('rifl'rilllll: I .• llul,dlappclijk{· 1II1l:1��illl! 11 lwl "dl ,,'j ,I:'l.ll d:.11 �k \11 R aandadn h':�Il'l' h a:m dL' 1Il\"lo.:d l an hel 1IlII<Ipark op hl'1 tHld!och:lp, Wil '.hHl\: 'HIHI d:'11 u U\':I dl' r,m lI1"lC!!rCI17CIl hl'l'll J..llb en (Il' I1lIl1alll'l t'11 lil (ilOlllll)!Cn Illl't'll ee�1 111 hl'1 'II.kll: 1<.1\" I . ,H UI dL! gel al ,Ull dl' 11ll11:.Jlll·\'l'1l lil Ul' !!.t'!llt·l'llh!n \'cendalll cn \knlCfwoldt, Dt' schaal.

Ihumhlsh '11 'h 1:'lmb\: ilappl'lll kt' l'\:nh�ld !."n (1IWnhel(' I'an Ik ('1 01111lgS- L'n I )relllse VC1;"nkololllën I't"rgl Cl'U 1 OI"lnl"ll'l.!l :n�, ,\ '1 �r)1I Jllkmk :'1,m]l:'Jk.

, IIId ( 11 Kl' I.K.I: Il ,111 iJl:! lI1f1p:.llk 111 IWI tkdgctlH:d ()nstcnnoer billtlllder ongelukkIg gckol'cn: "Lu .1;,I,.k I 11. n ht" I) 11 o\.'he \.1 !t·b'.:d ,!lIl'I.k )!rnutseh<lllcl'. 1lI00:!r (10k nog k\\Cbb;lIt'

" ,,,;, ' \1 .10 ,,,.,, .. , .. , I".,;,:' .; ..... , ; "I.�J, r .. ,h-.. I� !)o,;';"�'" 1,,,,1';1110 l,l .��� ..... hn� �l �I�' 'I' I'"�,, "'I

,h rd"II�'1 "l'\Wr!d,' '.l'h:'I:11C:\'{lI)t1e I all hl'l lkcll!cllll'd ()\lSICI11l0er Dit g,cldt ouk \"()()r de nleU\1 e 1l:.llllUrsirool. I'an '1.'1\ 'lil " 11 I ,.I\�ehL'llliJ'(' '11 'nl'cld1l"I�Il'l I 'Ul'll\':l'U" �JlWIl'.:t cllld 1011 :.Ifgeroml),

11 Cl! 1'1,1. I Ir:'lIC" Il: ..: '111111 1�"elt"1\ dit" rCkCIIIIl)! houdl mei 1 VOrtlOl'IU<],: OIspe..:ten

'1 � 11 11.1, k 1I ,Il' 1 "'t' I,lnlk ]{lIk�;I.h IWW 1'0111 IWI 1011dsehOlp loal, dCA' I� 11,'1 wO(lrd 111 dl,' Silldll' 'l:l'lI !I('O '1.111 ,tH'1 111(JllllU1kll� Il' hl'llCkkcll hLI Uil ;11\\cglngclI

(!l ( ritcrillm: HUI';I cn 1';lUl1:1 I kt 1 hJllIl',bl I', l'en gchll'd "aar dt' 1:'101%;" laren ,.('<.:1 IS gt"Uln!stc..:rd 111 nallltlromwlkk<.:1mg, $Iceds mcer SOl1l"lcn

1\ J,muile' 11, t; I'lleds maken J,!ehrulk I"all dil gdm:d l "jlcn 1,'11 I Iccnmllzcn hcbbclI IlIe!" hun 1:lchl�cblcd l'n I ""III1Jl 1111 dmm \\'11 1'I:.I)!!."11 l dc l'll(oden op hc! 1\.:lLllll 1'.111 du:t"I:n IC (lIllkl/w:kcn, Wal IIJIl de gcvolgcll

'ClI h Uil 1,11101. \'lcnnulli'cnbe'iIJnd. 1tJ1l!\"(\:'dhe�lalld. lllusscnbcs!:'lI1d. cgdbcsl:md el1 hIJcnbcsland" Ik tt.: ,11111\ ,I "I' dl,' f!lik hl�1 I,L.11 \ 111 Ilc�ehelm(k dICI�(\lJlIcn hwcd dJ.. 1;lar 111 1111,111 dll .. :.:I.: omgl'lm!!, \\;11 111 !I , lil \\ JII,lturhllle� tip 1Il'1 "mllplalllmpgl'dr:.tg ,'an hu\ 'cngt'l\ocmdl' therl'n! \\';1\ Llln dl' \,,1 Ii1 (" h"el' II IIItllwlluws \11' ,',. \o)!chr\'k'] W:.IIIS Ik m\'locd IJn mCl ll:.JIllC hCllaagflcquclltc

1 hl ('I'.h l'l1<lllL"ld �'n hel \ \t'l/lln 1 <lil 1"\1(\I'I\Ill'll1de dLel"cn! \\";11 IS dl' (1I1'lol'i! \':.I!I de 1i"Llll1lgc!lI'<l1l d�' ImhlllhlllL" "p O"I'Il(ll'!lltk dlcn:lI' \\" ,Ik dh'ct hcdi.k del.trom<ll!llctJscJIl' slnLlmg (lP lil' bLUIOOp. wal IS In

'"u '<lU, !lil. "I dl,' \ 1c..:mlUls l'l1 UIl \\ al 7.1111 ,I..: cllet.:tC'1l \lp dl' \ 1' ) 1· 1 I S, tli,llll het dcclgcbl.:d 1 lertllller

I" \ l"II'III\ 'I Il!\ \1:.11 ti 1111111 /lClh\\ Ille �encu� 111 0\ Cfl' C)Pllg IlCClnt.

0149

Page 306: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0150

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostennocr cn windpark Drentse Monden Postbus 223

UNTVANGEN

17 FFR 2012

2250 AE Voorschoten

Eexlcrveenschckanaal, 1 februari 2012

Onderw'crp: zienswijze op startnotitie MER windpark Oosiermoer en samenhang windpark de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw,

Via deze brief verzoek ik u om onderstaande punten tc onderzoeken in het MER betreffende bovengenoemd windpark zodat deze punten bij dragen aan een goede besluitvorming.

Waardedaling van de woningen; wat zijn de gevolgen voor de waarde van de woningen door de plaatsing van de windmolens (financiële gevolgen) Geluidshinder; wat zijn de gevolgen voor omwonenden met betrekking tal de geluidoverlast van de windmolens (i.e.m. afstand molens tot de huizen en windrichting). Vooral onderstaande punten meenemen m.h.t. geluidshinder: • effecten op nachtrust (slaapverstoring) omwoncnden (omgevingsgeluid '5 nachts) · effecten laagfrequent geluid als gezondheidsrisico) • is het geluid van windmolens hinderlijker dan weg· of vlieglawaai (en moetcn de

nonnen op dit gebied worden aangepast?) Slagschaduw; wat zijn de gevolgen van slagschaduw t.o.v. de omliggende woningen Lichtschinering; wat zijn de gevolgen van lichtschittering als gevolg van reflectie van zonnestralen op de rotorbladen. Waarschuwingslamm;n; wat zijn de gevolgen voor de omwonenden van de (rode) waarschuwingslampen voor de luchtvaart op de molens. Landschapoclijke inpassing; wat zijn de gevolgen voor: · horizonvervuiling; de hoogte van de windmolens in verhouding met de omgeving

en weidse landschap. · beschennde dorpsgezichten van Annervecnschekanaal en Eexterveenschekanaal · nabijgelegen natuurgebied "het Hunzegebied". Fauna; wat zijn de gevolgen van de windmolens voor de reeën en ganzentrek en rustplekken van de ganzen waar de windmolens staan.

Leefbaarheid: wat zijn de gevolgen voor de krimp in de regio van het plaatsen van de windmolens (wordt het gebied minder aantrekkelijk als vestigingsplaats) Sociale ontwrichting: verdeeldheid onder bevolking tussen voor· en tegenstanders. Kapitaalvernietiging van investeringen die al in het gebied gemaakt zijn: - investeringen in project "van Turfvaart naar Toervaart" om het vaartocrisme te

bevorderen. • natuurontwikkeling in O.a. het Hunzegebied. Financiële gevolgen door afname toerisme i.V.m. aanwezigheid windmolens. Gezondheidsrisico omwonenden.

Page 307: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0150

Naast bovengenoemde punten wil ik ook de volgende opmerkingen maken: ik maak mij zorgen over de toenemende onrust onder de bevolking over het plaatsen van grote windturbines, die absoluut niet passen in het Drentse landschap, die bekend staat om zijn rust en natuurschoon. Ik vocl mij in de steek gelaten door de overheid (vooral door de gemeente en provincie) en ik ben met name bezorgd over mijn toekomstige gezondheid, waardevermindering van mijn woning en de leefbaarheid in mijn omgeving. Ik krijg ook al te maken met de verdubbeling van de N33 en daarmee te verwachten geluidshinder door toename van verkeersdrukte op de N33 en Kielsterachterweg. Daarnaast bevreemd het mij dat cr zo dicht bij (lint) dorpen zulke grootschalige windparken worden gebouwd terwijl er genoeg andere gebieden zijn te vinden in Nederland waar de windmolens minder invloed hebben op de omgeving (zoals bijvoorbeeld op zee).

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze en standpunten serieus in overweging neemt,

Met vriendelijke groet,

Page 308: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten,

Jnspraakpunt Windpark Oostennoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen. 14 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze windpark Oostennoer en de Drentse Monden

LS.,

Hierbij wil ik mijn zienswijze geven met betrekking lot het windpark Oostennoer en Drentse Monden.

Volgens mij zijn er een aantal zaken die mee moeten wegen bij de MER.

• Geluidshinder Windmolens maken continue geluid, zowel overdag als 's nachts, wat gezondheidsrisico's geeft

• Fauna De windmolens beïnvloeden het gedrag van vogels en vleennuizen, door geluid en (Iucht)tri lIingen.

• Landschappelijke inpassing De hoge torens staan in geen verhouding in relatie tot hun omgeving

• Waardedalingen van de woningen Zowel de waarde van de woning als het woongenot daalt sterk.

Ik vertrouw erop dat u mijn inbreng serieus meeneemt.

Met een vriendelijke groet.

0151

Page 309: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

EexterveenschekanaallS-02-2012

Hierbij wil ik protest aan tekenen tegen de komst van windmolens in het

gebied Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal.

Met name de hoogte vind ik een groot bezwaar, hierdoor wordt het weidse

uitzicht ernstig geschaad.

Daarnaast vrees ik gevolgen voor de reeen, uilen ganzen en andere dieren in dit

gebied.

De huizen zullen nog slechter verkoopbaar worden en in waarde dalen.

En door de grote ben ik ook bang voor geluidsoverlast.

In afwachting van uw antwoord,

0152

Page 310: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oosterrnoer

Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens:

Naam:

Straat + huisnummer:

Postcode + Woonplaats:

Telefoonnurnmpr

E-mailadres

U spreekt in als:

� Particulier

lJ Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: .......................................... .

Uw inspraak:

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van

belang bij de MER:

1. Landschappelijk

2. Geluidshinder

3. Waardedaling woning

4. Kapitaalvernietiging reeds gemaakte investeringen, zoals toerisme

5. Hinder bij bouw en onderhoud

6. Gezondheid

AD1: landschappelijk

Windmolens zijn een verstoring van het open landschap dat zo kenmerkend is vaor de veenkoloniën.

Het is hier nog echt donker. Met tientallen molens vlak bij mijn huis, zal het nooit meer donker zijn.

Daarmee wordt mijn leefomgeving nu ineens een industriële omgeving in plaats een agrarische

omgeving met weidse uitzichten en adembenemende vergezichten. Gaan we nu echt één van de

laatste donkere gebieden in Nederland opgeven voor de bouw van industriële windmolens?

AD 2: Geluidshinder

Draaiende molens leven geluid op, graag zie ik onderzocht wat het effect van het geluid op de

gezondheid en het leefmilieu is. Er is in Gasselternijveen al (geluids)overlast van de Avebe en ik vind

dat de omwonenden onevenredig hard getroffen worden door nog een bron van geluidshinder.

AD 3: Waardedaling

De huidige krimp en de dreiging van de komst van windmolens hebben al een waardedaling van mijn

woning van 10.000 euro veroorzaakt binnen 1 jaar. Ik wil graag goed onderzocht hebben wat het

effect van de komst van windmolens op de krimp van het gebied van Boerveen is en wat het effect

hiervan op de waarde van woningen is.

AD 4: Kapitaalvernietiging van reeds gemaakte investeringen_ zoals toerisme

In de omgeving Gasselternijveen is afgelopen jaren veel gei'nvesteerd in toerisme, zoals bed &

breakfast gelegenheden, hermeandering van de Hunze en de ecologische hoofdstructuur.

Windmolens doen dit gebied veranderen in een industriegebied, minder interessant voor toeristen.

Ik wil graag onderzocht hebben wat het effect van de komst van windmolens is op het toerisme in de

veenkoloniën.

0153

Page 311: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

AD 5: Hinder: Bouwen onderhoud

Als bewoner aan de Dideldomweg maak ik me grote zorgen over de overlast en de gevaren die de

bouwen het onderhoud van windmolens bij mij in de buurt gaan veroorzaken. Ik wil graag dat

onderstaande punten van te voren goed worden onderzocht en besproken met ons als

omwonenden.

Voor de bouw van windmolens en bijbehorende voorzieningen wordt gebruik gemaakt van groot

materieel: kranen. bijzondere transporten met onderdelen etc. Naar verwachting rijden deze

transporten allemaal langs mijn huis, zowel dag als nacht. Dit levert geluidsoverlast op, ik ben bang

dat deze transporten mij's nachts uit mijn slaap houden. Naast geluidsoverlast ben ik bang voor

lichtoverlast, bijzondere transporten hebben veelal begeleiding die zwaailampen hanteren. Tevens

kunnen ze niet hard rijden en zal het geluid en het licht mijn nachtrust verstoren.

Overdag zullen deze transporten vaak de weg versperren en ik maak me zorgen over de

bereikbaarheid van mijn huis.

Naast deze overlast verwacht ik dat de huidige infrastructuur kwalitatief niet goed genoeg is om het

zware materieel te houden. Ik ben bang voor schade aan mijn erf en tuin. Wellicht dat gekozen wordt

om van te voren de weg te verbreden en/of te verbeteren. Dit heeft invloed op mijn erf/tuin,

aangezien deze direct grenzen aan de huidige weg.

Mocht mijn weg niet gekozen worden als vaste aanrijd route, dan verwacht ik overlast van

sluipverkeer. Bij de werkzaamheden aan de rotonde van Gieten hebben we ervaren hoe dit is. Dit

betekent meer dan een verdubbeling van auto- en vrachtverkeer.

Ik maak me zorgen over de veiligheid van mijn kind en mijn huisdieren. Nu kunnen deze veilig op en

rond het erf spelen en lopen, maar zowel bij het scenario van transport van windmolenonderdelen

als bij die van sluiproute, ben ik genoodzaakt ze veilig in huis te houden. In de Veenkoloniën moet

het juist mogelijk zijn voor dieren om vrij rond te lopen en voor kinderen om op straat te spelen.

Na de bouw, houdt de overlast niet op. Ik maak me zorgen over de overlast die het onderhoud met

zich meebrengt. Wellicht dat de eerste periode er weinig onderhoud nodig is, maar in de loop der

jaren zullen onderdelen vervangen moeten worden, en ook dit gaat gepaard met kranen en

bijzondere transporten. Dan blijven de zorgen die ik boven het beschreven van kracht.

AD 6: Gezondheid

Tientallen windmolens op korte afstand hebben invloed op mijn leefmilieu en ik ben bang om mijn

gezondheid. Nooit meer stilte, regelmatig slagschaduw, laag frequent geluid. Ik wil graag goed

onderzocht hebben wat de lange-termijn effecten zijn van de huidige generatie windmolens op de

gezondheid.

Ik vertrouw erop �f u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0153

Page 312: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

�, ,

Jnspraakformulier Windpark Oostermoer

Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens:

Naam: Mevrouw

Straat + huisnummer

Postcode + Woonplaats

Telefoonnummer

E-mailadres

U spreekt in als:

o Particulier

(] Vertegenwoordiger van organisatie / bedrijf: .......................................... .

Uw inspraak:

ONTVANGEN 17 FEB 1072

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de start notitie. Volgens mij zijn de volgende criteria van

belang bij de MER:

Hinder: Bouwen onderhoud

Als bewoner aan de Dideldomweg maak ik me grote zorgen over de overtast en de gevaren

die de bouw en het onderhoud van windmolens bij mij in de buurt gaan veroorzaken. Ik wil

graag dat onderstaande punten van te voren goed worden onderzocht en besproken met

ons als omwonenden.

Voor de bouw van windmolens en bijbehorende voorzieningen wordt gebruik gemaakt van

groot materieel: kranen, bijzondere transporten met onderdelen etc. Naar verwachting

rijden deze transporten allemaal langs mijn huis, zowel dag als nacht. Dit levert

geluidsoverlast op, ik ben bang dat deze transporten mij 's nachts uit mijn slaap houden.

Naast geluidsoverlast ben ik bang voor lichtoverlast, bijzondere transporten hebben veelal

begeleiding die zwaailampen hanteren. Tevens kunnen ze niet hard rijden en zal het geluid

en het licht mijn nachtrust verstoren.

Overdag zullen deze transporten vaak de weg versperren en ik maak me zorgen over de

bereikbaarheid van mijn huis.

Naast deze overlast verwacht ik dat de huidige infrastructuur kwalitatief niet goed genoeg is

om het zware materieel te houden. Ik ben bang voor schade aan mijn erf en tuin. Wellicht

dat gekozen wordt om van te voren de weg te verbreden en/of te verbeteren. Dit heeft

invloed op mijn erf/tuin, aangezien deze direct grenzen aan de huidige weg.

Mocht mijn weg niet gekozen worden als vaste aanrijdroute, dan verwacht ik overlast van

sluipverkeer. Bij de werkzaamheden aan de rotonde van Gieten hebben we ervaren hoe dit

is. Dit betekent meer dan een verdubbeling van auto- en vrachtverkeer.

Ik maak me zorgen over de veiligheid van mijn kind en mijn huisdieren. Nu kunnen deze

veilig op en rond het erf spelen en lopen, maar zowel bij het scenario van transport van

windmolenonderdelen als bij die van sluiproute, ben ik genoodzaakt ze veilig in huis te

0154

Page 313: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

er,

houden. In de Veenkoloniën moet het juist mogelijk zijn voor dieren om vrij rond te lopen en

voor kinderen om op straat te spelen.

Na de bouw, houdt de overlast niet op. Ik maak me zorgen over de overlast die het

onderhoud met zich meebrengt. Wellicht dat de eerste periode er weinig onderhoud nodig

is, maar in de loop der jaren zullen onderdelen vervangen moeten worden, en ook dit gaat

gepaard met kranen en bijzondere transporten. Dan blijven de zorgen die ik boven het

beschreven van kracht.

Omgeving

Het is hier nog echt donker. Met tientallen molens vlak bij mijn huis, zal het nooit meer

donker zijn. Daarmee wordt mijn leefomgeving nu ineens een industriële omgeving in plaats

een agrarische omgeving met weidse uitzichten en adembenemende vergezichten. Gaan we

nu echt één van de laatste donkere gebieden in Nederland opgeven voor de bouw van

industriële windmolens?

Gezondheid

Tientallen windmolens op korte afstand hebben invloed op mijn leefmilieu en ik ben bang

om mijn gezondheid. Nooit meer stilte, regelmatig slagschaduw, laag frequent geluid. Ik wil

graag goed onderzocht hebben wat de lange-termijn effecten zijn van de huidige generatie

windmolens op de gezondheid.

Waardedaling

De huidige krimp en de dreiging van de komst van windmolens hebben al een waardedaling

van mijn woning van 10.000 euro veroorzaakt binnen 1 jaar. Ik wil graag goed onderzocht

hebben wat het effect van de komst van windmolens op de krimp van het gebied van

Boerveen is en wat het effect hiervan op de waarde van woningen is.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt. Met vriendelijke groet,

0154

Page 314: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier windpark Oostermoer en samenhang met windpark De Drentse Monden Stärtnötitie (Cöncept Nötitie Reikwijdte en Detail)

0155

U wordt verzocht gericht aan te geven wat naar uw mening moet worden onderzocht in het MER en op welke wijze dat moet gebeuren. Zienswijzen die in de periode van 24 juni tot en met 4 augustus 2011 ten aanzien van de startnotitie windpark De Drentse Monden zijn ingediend hoeven niet opnieuw te worden ingediend. Deze worden door de betrokken overheden meegenomen in het vervolgproces.

Uw gegevens

Naam:

Straat -t

Postcode + Woonplaats:

U spreekt in als:

X Particulier

Datum: 17 februari 2012

Uw inspraak:

Ik heb in maart 2010 deze woning gekocht. Ik ben vanuit Almere gekomen om weg te vluchten voor alle industrieën. Van te voren heb ik alle bestemmingsplannen gecheckt van gemeente Aa en Hunze en Veendam om te checken of de landbouwgrond landbouwgrond bleef en geen industriële grond zou worden. Dan kreeg ik als antwoord dat het landbouwgrond zou blijven. Dus vervolgens zeg ik deftnitief ja op de woning want ik denk ik kom op landbouwgrond te wonen en niet op industrieel gebied. Dus ik vind het een hele vervelende situatie dat ik denk tussen landbouw en natuur te gaan wonen en nog geen jaar later wordt mij meegedeeld dat ze van plan zijn windmolens neer te zetten die hoger zijn dan de Euromast. Dus het voelt alsof ik ben voorgelogen door iedereen die daarmee te maken heeft

Verder is het een prachtig gebied hier. Op moment dat je windmolens neerzet verliest het gebied zijn natuurlijke schoonheid. Verder heb je natuurgebieden eromheen, de horizonvervuiling, de vleermuizen, de ganzen en reeën. En verder natuurlijk nog de geluidshinder de hele dag door omdat het ' s-nachts heel erg stil is. En je krijgt overgang van landelijk gebied naar industrieel gebied dus daar worden ook weer andere eisen aan geluid gesteld. Dan nog de lichtverontreiniging en de slagschaduw waar je mee te maken hebt.

Dan natuurlijk de onrust voor de gezondheidsrisico' s. Door de windmolens gaat de waarde natuurlijk enorm naar beneden met het risico dat ik straks planschade heb.

Je krijgt sociale ontwrichting want in mijn beleving hebben de boeren genoeg vermogen maar door de subsidie krijgen ze de windmolens. Zonder subsidie was het niet in ze opgekomen. Dat neemt niet weg dat de boeren niet hard moeten werken voor hun centen.

Je krijgt afname van toerisme en fmanciële gevolgen daarvan. Het gebied wordt minder aantrekkelijk. De natuurontwikkeling gaat natuurlijk stilstaan.

Verder wil ik op het moment dat het plan wordt ingediend iedereen gaan mobiliseren om gebruik te maken van zijn rechtsbijstandverzekering om te procederen tegen dit plan. Het vervelende is dat het een gigantische sociale ontwrichting gaat vormen en in mijn beleving ga je dan zo'n 60 jaar terug toen er nog geen industriële revolutie was want dan krijg je dat de boeren steeds rijker worden en de bevolking steeds armer.

Page 315: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens:

0156

ON1VANGEN

2 4 FEB 2012

Naam: ............. , ......................................................... heer/�vi aow

Straat + huisnummer:.

Postcode + Woonplaats: .. ,

Telefoonnummer: ...

E-mailadres: .....

U spreekt in als: � Particulier

. ... ....... ...................................... . . .

............ ............. .......... ........ . . . . ....

. ... ... .. . .. ........ . . .. ....... . . . . . . ............ .. .......... . . .

. ........ . . . ................ . ............... .

o Vertegenwoordiger van organisatie / bedrijf: .......................................... .

Uw inspraak:

.r. f5. .. I/.-! . '� P.r: .. . {),.1: 1. .... w. I.N. f!.G. /I.t.�"fK.$. ... � .� !.f.!../. :d. .. �/.d.�-f."U. L d/.v.� ... 1/..1!N. ..... .

. &.'ef'UL4.«. R. . .fjf.�>.�&..d . . � ,. p.Î!.i:M :? .. (J..�8.�\.f. ... .t?dl .. �.t;-�!?(1.&.� . . �:!.�.:r. ....... .

. tf t.d .e;J.�t: i ... 2.� :� . .. . c.�t. E.{(tf./(Ed. .. /J:??tik.� ... <?i:. ç?� tKé. .. c.óP..m'�{f(J. .. (?�Iç,� . .. 7.� •

. t. (7:[b."d. : ... .f!. ?dä: .7.. .5W�/.' .. . . ' ;1(. -:l: C.ç; .;?J. , .. /it.. 'l. .. d. /;, .. IY.:. �:?.1. !.. {, f: �� .. �!: :: l id (f� /"'S �

.. � f).�t. .... '; foT. T.. .. 6. /;. �; ... t2/ .. t?� ..... 1. (f??' .. �� I. ��� i.!f. ... !1. (t. -:; (::/1. � ... .cl .. ;:' ... �{:� .. .IÇ.'?::�!?!:.1'.t( /;�

. w� J.�t:Jt.1. . . �«(I.� . � d. (.?fi .... . t1../II,é�� Q.�i; .... �� ... çlJ!f.�.[ ti. f.: .... f.{.tf.(': . . ) !-7� . . 1f.rt/ê

!l.e. hl/i.N.. Zl't. 6./j;0?:v. .. {..(.d.-:Y. • • • 2. y.'� 1-1. f.':":.q: . ii#..Ç.�6.(..I .. ;,:: • .. / !. �!:'. !.: ? .. t! r.: !;/. K ./?/,{ I(

1.;:,1. • • • t? I.f t:.;;1( ;(Ç., ... . 1<;>f.l!. y.1f. t4??t.Ç{;: . ).p.�:; p.� ..... � � . .ij .... 6!! jir:;. T. .. v..f;;, .... 4 ... /.?é.�iZ

. S .TIf?!. tJ .é .................. ............. .......... ........ . ....... .. . . . . .................................. . . ......... .

U kunt uw inspraakreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturen naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostermoer, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 316: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Eextervcenschekanaal, 10 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

J-lierbij stuur ik u mijn zienswijze van de start notitie \\'indpark Oostermoer. Ik verzoek u uw reactie hierop schriftelijk aan mij terug te koppelen.

Leefbaarheid In 2010 zijn wij in Eexterveenschekanaal komen wonen. Wat een prachtig uitzicht! Als we in die tijd geweten hadden van de plannen omrcnt het windmolenpark. hadden we hier nooit een huis gekocht. Daar kom ik al bij het eerste punt: Wat doet een windmolenpark met de leefbaarheid van de dorpen? Er staan al veel woningen te koop en er zullen maar heel weinig mensen zijn die een woning willen kopen in de buurt van een windmolen. Staan dan straks alle woningen hier leeg? Ik verwacht een grote daling van de WOZ-waarde van onze woning. De leegstand zal ook vandalisme tot gevolg hebben waardoor mensen die hier nog wel wonen een onveilig gevoel zullen krijgen. Wat voor gevolgen heeft dit voor het dorp qua leefbaarheid? Onderzocht dient te worden wat er gebeurd met de huizenprijzen, de WOZ­waarde en de verkoopbaarheid van de woningen. Er vanuit gaande dat dil negatieve gevolgen heeft zoals ik hierboven al benoemd heb. lijkt het mij ook goed te onderzoeken wat er gebeurt bij onverkoopbare woningen alsmede leegstand. Niemand wil in een spookdorp wonen.

Gezondheid We zijn een jong gezin en hoopten dat we hier in de rust en ruimte een veilig thuis mochten hebben. Als het windmolenpark er zou komen, blijft er geen rust en ruimte meer over. Wal doel een windmolenpark met de gezondheid van de mens? Zowel lichamelijk, als de geestelijke gezondheid. Dag in dag uit het geluid van de windmolens te moeten horen .... Om gek van Ie worden. Als ik graag in een lawaaiige omgeving wilden wonen, was ik wel naar de stad gegaan. Ook de slagschaduw zal niet goed zijn voor de menselijke gezondheid. Gezien de ligging van ons huis zullen we bij zonlicht en volle maan veel last hebben van de slagschaduw. Slagschaduw, hel zal lijken ofwe een knipperende tl-buis in de woning hebben. Mijn schoonzus heeft in het verleden door slagschaduw een epileptische aanval gehad. het zou toch vreselijk zijn als ik mijn eigen familie niet eens in huis kan uitnodigen zonder daarvoor veiligheidsmaatregelen te moeten nemen. Gezien de bezwaren die ik hierboven heb vermeld, lijkt het mij noodzakelijk te onderzoeken welke gezondheidsrisico· s het plaatsen van zoveel windmolens heeft voor de omwonenden, te welen zowel lichamelijke als psychische stress met alle gevolgen van dien.

Tegenstrijdige belangen Dan wil ik ook nog de aandacht voor het landschap, de prachtige natuur. De reeën lopen in het land en verschillende vogels zijn hier gehuisvest. Dit zal niet zo blijven als de windmolens er komen. Dil natuurgebied biedt mogelijk ook een thuis voor beschermde dieren. Daamaast is het kanaal open gegraven voor pleziervaart, er zijn fietspaden aangelegd om dit gebied aantrekkelijker te maken voor recreatie. Hierbij zijn kosten gemaakt om recreatieve industrie mogelijk te maken. Dit is gerealiseerd. Graag wil ik weten wat de financiele gevolgen zijn voor de recreatieve industrie. Windmolens zullen de recrealie afstoten. Waarom zijn er zulke tegenstrijdige belangen voor dit gebied? Natuur is in Nederland zeer zeldzaam, we zouden hier veel zuiniger mee om moeten gaan. Het lijkt mij goed te ondcï.locken welke flora en fauna er in hel veenkoloniaal gebied

0157

Page 317: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

aanwezig is en of deze een beschermde status hebben.

De financiële gevolgen voor de recreatieve industrie in dil gebied moeten onderLocht worden. Volgens buitenlandse bronnen gaan cr elk jaar vele vogels dood door de wieken van de molens. Ik verzoek u dil nader te onderzoeken, aangezien het al slecht gaat met de natuur.

Beschermd dorpsgezicht

Zowel Annerveensche- als Ecxterveenschckanaal zijn beschenndc dorpsgezichten. Dit houdt in dal er geen obstakels die boven het maaiveld uitsteken geplaatst kunnen worden. want dat schaadt het dorpsgezicht. Hoe passen de windmolens dan in dit gebied? Deze dorpen zijn beschermde dorpsgezichten geworden omdat de lintdorpen met de vrije uitzichten over de velden een unieke belevenis zijn in Nederland. Het lijkt me van groot belang dat de beschermde status van deze dorpen gewaarborgd wordt voor de toekomst, dit houdt dus ook in dat er geen ruimte is voor windmolens van deze hoogte en omvang. Ik verzoek u te onderzoeken wat hel historische belang is van het behoud van de veendorpen zoals Annerveensche· en Eexterveenschekanaal.

Altcrnalicf

Er zijn verschillende mogelijkheden om groene energie op te wekken. Zo kan cr ook gebruik gemaakt worden van zonnepanelen. Ik verzoek u om te onderzoeken ofzonne·energie een goed alternatief is in vergelijking met windenergie.

In afwachting van uw bericht.

Met vJj end�'Jks.-gr�t. _

0157

Page 318: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Eexterveenschekanaal, 8 februari 2012

Geachte heer/mevrouw,

Hierbij geef ik mijn zienswijze op de slartnotitie windpark Oostennoer. Ik verzoek u uw reactie hierop schriftelijk aan mij terug te koppelen.

Zienswijze puntsgewijs:

• 24 uur, 7 dagen per week geluidsoverlast. Al blijft het geluid binnen de norl11, toch veroorzaakt het extra last. Verzoek om na te gaan wat dit doel met de menselijke gezondheid, zowel fysiek als psychisch. (IC denken aan stress, slapeloosheid).

• Slagschaduw. ook 's nachts bij volle maan. Verzoek om na tc gaan wat dit doet met de menselijke gezondheid, zowel fysiek als psychisch. (te denken aan stress, epilepsie)

• Woningen in dil gebied verkopen al moeilijk. Verzoek om te onderzoeken wat het windmolenpark doet met de leefbaarheid van dit gebied.

• Woningen worden nog slechter verkocht. Dat betekend leegstand. Leegstand betekend vandalisme. Wat wordt er aan gedaan om het vandalisme tegen te gaan?

• Wat is de compensatie van de waardedaling van de woningen? • Verdiend een windmolen zichzelf terug? Verzoek 0111 kosten en opbrengsten

inzichtelijk te maken. • Een vlak landschap met prachtige vergezichten. Hoe passen de windmolens in het

landschap, zonder dat het landschap aangetast wordt? • Wal zijn de gevolgen van lichtverontreiniging voor mens en dier? • De natuur, waarvoor veel mensen hier komen wonen, verdwijnt door de komst van het

windmolenpark. Hoe wordt dit gebied dan aantrekkelijk gemaakt? • De laatste jaren is in dit gebied veel aandacht besteed aan recreatie. Het kanaal is

uitgegraven voor pleziervaart en er zijn fietspaden aangelegd. Wat is het gevolg voor de recreatie mocht het windmolenpark hier komen?

• Annerveensche- en Eexterveenschekanaal zijn beschennd dorpsgezicht. Obstakels die boven het maaiveld worden geplaatst vormen een aantasting van de openheid en tasten de intrinsieke waarde van hel gebied aan. Hierdoor horen windmolens niet in dil gebied thuis. VerL.oek 0111 een plaatsingsstrategie te ontwikkelen zodat Annerveensche- en Eexterveenschekanaal beschermde dorpsgezichten blijven.

In afwachting van uw bericht.

Hoogachtend,

0158

Page 319: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

.er,

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

Annerveenschekanool, 17 februari 2012

Betreft: zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oosfermoer en de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw,

Deze brief verwoordt mijn zienswijze op de genoemde startnotitie Om te beginnen vraag ik u de Structuurvisie Wind op Land waor hef kabinet naar verwachting later dit jaar mee komt, van toepassing te verklaren op de plannen voor hef windpark Oostermoer en de Drentse Monden.

Don de criteria die ik: u verzoek mee te wegen:

Leefbaarheid Dil criterium volt ui reen in een aantal aspeCTen, namelijk: Ee male waarin de geluidhinder die het beoogde windpark het welzijn en de gezondheid

van omwonenden aantast Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken. Daarom vraag ik special aandacht voor dit effect en de bijkomende gezondheidsrisico's: met name de risico's van laagfrequent geluid.

Daarnaast vraag ik u speciale aandacht te besteden aan de slagschaduw die de molens veroorzaken en het effect daarvan op de gezondheid en het welzijn van bewoners in de omgeving van de windmolens

landschappelijke inpassing en cultuurhistorisch belang Met name waar het gaat om eventuele plaatsing van extreem grote windturbines in het gebied Greveling. Dit gebied, bestaat uit een karakteristiek bebouwingslint dat een eenheid vorml met het achtergelegen veenkoloniale agrarische gebied is een beschermd dorpsgezicht. De schade die plaatsing van grote windturbines toebrengt aan dil bijzondere landschap verzoek ik u zorgvuldig te onderzoeken. Hiertoe verzoek ik u een CHER onderdeel te laten uitmaken van de uit Ie voeren MER met als onderzoeksvraag: wat zijn de effecten van geplande of voorziene ruimtelijke ingrepen in dit gebied met deze bijzondere culturele erfenis.

Tevens vraag ik u de visie van de Rijksadviseur voor het landschap zoals deze is verwoord in de studie 'Een choreografie voor 1000 molens' Ie betrekken bij uw afwegingen.

De maatvoering van de windturbines in relatie lol de aanwezige bebouwing is het volgende criterium dal ik u vraag mee te wegen.

0159

Page 320: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

.er

Kapitaalvernietiging In de huidige tijd von economische recessie vraag ik u zorgvuldig aandacht Ie besteden aan de mate van kapitaalvernietiging dOOf hel mogelijke windpark von reeds gemaokte investeringen o. op het vlok von toerisme, bv. Von Turfvaart nOOf Toervaart b. in natuurontwikkeling c. in cultureel erfgoed

Feitelijke bijdrage aan duurzaamheid Ik vraag u mee te wegen in hoeverre de geplande windturbines feitelijk bijdragen aan duurzaamheid. Dit omdat windenergie qua levering een behoorlijke onvoorspelbaarheid kent en het uitschakelen van milieubelastende energiecentrales daardoor vrijwel niet mogelijk is. Ik verzoek u daarbij het aanzienlijke deel subsidie dal von toepassing is op windmolens hierin Ie betrekken.

Ik vertrouw er op dot u mijn zienswijze serieus zult meenemen in uw overwegingen.

0159

Page 321: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau EnergieProjecten

Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 EA Voorschoten

Geachte heer, mevrouw,

Inzake de voorgenomen plannen voor het realiseren van windpark Oostermoer, dien

ik hierbij mijn zienswijze in.

Ik zou graag zien dat de volgende zaken worden onderzocht:

- Wat is het effect van twee grootschalige windmolenparken voor de woonomgeving

van de bewoners van Gasselternijveenschemond? Het dorp komt als het ware

ingeklemd te liggen tussen beide windparken!

- Wat is de invloed op de waarde van de huizen, zijn deze in de toekomst nog wel te

verkopen?

- Wat is het effect op natuur en milieu?

- Hoe groot is de overlast van het geluid dat deze molen maken?

- Hoe hinderlijk is de slagschaduw van deze molens?

- Wat zijn de gevolgen voor de dieren in de omgeving van de windparken?

- Is windenergie rendabel of zijn er andere (betere!) alternatieven.

- Is er enig voordeel/compensatie voor de inwoners van Gasselternijveenschemond?

Ik ga er vanuit dat u deze vragen in de milieueffectrapportage zult meenemen.

0160

Page 322: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

�. •

Bureau Energieprojecten. Inspraakpunt Windpark Ooslcrmoer en Windpark de Drentse Monden, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten.

Eexterveen.16 april 2012.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer.

LS,

Met volle aandacht heb ik de ontwikkelingen op het gebied van Windmolenparken gevolgd. U, boeren en fabrikanten van windmolens hebben mij laten schrikken.

Wij wonen hier in een uniek gebied gelegen tussen J-Iunzedal en Eexterveenschekanaal. Het is een gebied , waar het s,nachls nog donker is en geen industrieel lawaai hoorbaar is.

Vanaf de Dorpsstraat in Eexterveen is het een genot om over de landerijen te kijken en te genieten van alles wat er leeft en bloeit. Reeën, hazen, fazanten en zwanen zijn eerder regel dan uitzondering. Afgelopen jaar zijn in het Hunzedal voor de eerste keer ooievaars gespot! De witte reiger, een vaste bezoeker, gaat die straks de molen in? Zie bijlage.

Onze overburen in Eexterveenschekanaal (beschermd dorpsgezicht) alsmede vakantiepark Aqualanden liggen in ons blikveld met daar tussen één van de oudste boerderijen van Eexterveen. Dat er een lOeristische fietsroute (Dorpsstraat Eexterveen) loopt, is dan ook geen wonder. Grevelingenkanaal. nu een toeristische vaarroute, is ook weer in ere hersteld. De Hunze meandert weer door het landschap en vanaf de uitkijktoren heeft men een prachtig gezicht over dit mooie gebied. Gaan we dit vervuilen!

In dit landschap gaan we nu palen plaatsen 16 111, of meer, in doorsnede en 150 m hoog met daarop een turbine. Is de lawaai productie van de grote rotorbladen, diam. 100 m, voldoende onderzocht? Hoeveel kostbare landbouwgrond gaat hiermee verloren, er is meer honger in de wereld dan behoefte aan stroom. Met 4 centrales in aanbouw krijgen wij een stroom overschot.

Woningen in dit gebied lijden nu reeds planschade,en worden in de toekomst onverkoopbaar als deze niet goed doordachte plannen doorgaan. Compenseert u deze verliezen? Is er gedacht aan de aanvliegroute van vliegveld Eelde, laag vliegende vliegtuigen vol elektronica! Zweefvliegverkeer van zweefvliegveld te Borgercompagnie. De piloten + aanhang blijven weg!

Zijn zonnepanelen op daken geen optie als het om C02 vermindering gaat? Men vangt dan twee vliegen in één klap.(C02 vermindering en de asbcstdaken behoren dan tot verleden lijd.) en hel dure subsidie geld komt niet bij een enkeling terecht.

Ik vertrouw er op dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0161

Page 323: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

aa en hunze (drenthe) - Google Maps extervecn,

Ig>

G0 gk Adres 9658 EexteNeen

....... r �

Grote Zilverreiger gespot

Nettle Wilkens-Takens spotte deze zilverreigers in Lange­bosch In Wildervank. In de wijk zijn twee straten In de wijk de vogeta genoemct. Toeval, Of

een vooruitziende btik?

,

Kikkers en vissen In hunzeda\ .

10 W\defV3nk ZilYerre�

Eexterveenschekanaal Windmolens tussen

en EeJrterveen.

_ . ....... .

�--'" __ � __ CI2(I'2� 020\ 2 ..,...."... · ..... _·--

IJszeilen In langebosch

Ook de familie Toebak heeft

een mooie foto gemaakt bil het het Langeboschemeer.

ZlI wisten deze razendsneUe ijszeilln op de gevoelige plaat 111111 .. vast te leggen.

0161

DI ï FEBRUARI 2012 Hellaa1s1e O;ell','.; 00 veendammer.n

12

Page 324: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0162

ONTJ;/J,N GeN Inspraakformulier Windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens: Naam: ............... .

Straat + huisnummer: .....

Postcode + Woonplaats: ...

Telefoonnummer:

E-mailadres: ...... .

U spreekt in als: 9l Particulier

18 rrl/ZUIl

.beerfmevrouw

0 . · · · · · · · · · · · , ... · .......•............

. ...................• • . . . . . . . . . . •• . . . .

o Vertegenwoordiger van organisatie I bedrijf: . . . . . . . . . . . . . . • • . . . . . . . . . . . •• . . . . . . . . . o l • • •

Uw inspraak:

.. ?� ... &. .... �.K. ... r\IJ.� .. s ..... � .. .'.If, .... :(!.I.(!{� ..... . I:!;� . .... I:-!. !!:YI.�.g.�r.. : ...... .

. . ?,l,.<, .. � . . . . . 9.� . . . . X?! .�t . . . . . . H'fo. .. . . .. OI ; . :19.1. !'!t.Q.� ... . . . 1.':1.... . .. .v..eR1<�hl. a i� i--

.Jk . . . . 0:J.,e.IAJ.� . . . . . . . . . Ub . . . .. . N.b. ... :.� .. . . � . . .. . . . �+� ... }l':'(.utrn�.:-

.. 0Ai .4".4. .. . . .. \1.e1:?J.M: .. .' ........ )k .... . � ...... W.!.Ç.G!1?� % ..... If.� . . . . . . AA. ....... .

.. . �.\I; . � . .. . . . . . . """ ....... . � . . . . . . . .f.�k . . . . e,., . . . . &. . . . . . . . �.�.� .* . . . . .. It.<ih ....... v<,R .. .

•. Y.\\ 9:� [ , . . . . . . . XI.� . . . . . . y?Ç(.� r. . . . : ... 11.� 0: ... . . Î. � . . . . . &.7 . . . . . o.p.& .... . l.�. r/...!. 4. 0<:r., .. .. bk . . . . :w.� . . . . !'YI . f.\A6 . . . . . � .. . .. j,0!!: . . .. fY. . ..... �u�.J ........ Q.� ..... � ..... .

. k4 . .. . . fW.U!Xl .r,M., . . . . . . .I.i#.!.� . .. . .. H .tf.rA!]k\ . ... .. �.�.� ...... ck..l .! 0,l. f'1�

.. pLw.J.� .. . . . Y. ; .I1.� .. . . . :I':t ... .. � ....... �.� .. ... . . . �!?,.r<d. , .............................. .

... X?v.t ... fcuJJ. . .. . . . yÇ):t/.!.. . .. . M.d . . . . . � . . .. 51:ö.f., . . . . k . . . . h..Qlfj . . . . . . ek\ . . . . u.u7.� .. .

... fe."' ..... i? .... .s.t.&. ....... . fMw.1!:.HJ . . . . . . . l.ID. '. .... 0R, . . . . . . 0.'1 .�9. .1€-;: � , . . . . . . . . . . . . . . , \. ' .. !.)k .... s, .Jg,k .... 4.g . . . . . . W).Q)'? . . . w.�� . . . . . . �t. . . . . . hM .. . . . . r0.� . . . . . ,� .... rM.:I& ..... .

... !Ib.lM.\\� . . . . ... l1 :' .M ..... Ml"! s0P.0: .................. . .......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

......................... ./kt . . . . . . . . . . .. �� . . . . . . � .... , .. .

U kunt uw inspraakreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturel Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostermoer, ,",osmus LL,j, .lL:JU J-\C Voorschoten

Page 325: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze met betrekkioJ -tot: 0163 Windturbine park Oostermoer met windturbinepark De Drentse Monden ONTH Ir,E,� 18 FEB 1011

I..U-::, "' '''-'-'-'''"''' 0"',,, e,,,,�,,\\�e "2-=-ç0�'-- ave.. �e\- \c.n.3 Ve�e-4.- 5e\'-U.cÀ .V=""Ç)Q,"("2eu=.� . = ...... u..>'i"" Mcl�'S'. �c.:, 0:!:-<c,"",-\.{-Q.\<;;:, '''\a...o.\ �c.�\"\e-<"\ �� <-pa, U"" lek \ "2.=-.\ u...x:. oe. '"" \ "" Z'l e. s \ c, � '" c\ �"" \J0 \ '" è\ "'" -<:l-\ �"

?"'''\A..�", '.Ah ... \- -z..:j '" dE! Tj-=\,.).dCJe.1-., De:. ()C.\\,",� 1,,<Gu.:,e_\- dc..\ L ". G . ....>0.. ....... w.",cl.t-,-,-�\'\"e<; D,",��e'-=i\.l.. , ') ,-z.c:..,..,d==:- e.. ..... I'='-"" we.\ca" gd.\<,,-��\-jL. DN::\.<=-b.a W'''3.

\...\jj v\.\1\\oe..__..... �e.-. ""'e\e......<;,.C2.\,-..O"\'F\� k 0,", e,2.c t( "'"Y.u::...r � � ""-'-.J ::. \ '3«<-'--. U:-..>P-<""' "'""' � S a." '�Qr-

Do..'"""-. d.e""2...B. ":'i'-'-�e.....- g<""C> \--e \j .. :;' ",<i \-'-'.rl., Î I} P � , �= �\\,,=c\-� \ ..... \.,=\- b-j2Ç,""cl"'-- �ç::;p." l'Y)eh� W"\ <2-\- \-11'3\ :s. ""'" �', \-'W«=!

I PI D. '" . �.. \? D .. � J):::/3

d� \-�\\\", .... � vee\ a .. .."v...'S\- ... co""c:..�,",,,r_4Q.. uer\t e ,)1; ... <""-",\ r'\)':3' U,J\S9:2.""Î.')� G("� uS.\ .'vL 9>e"\""t«:><'" � v-.= ..-�G-.... o""'�\-C\\\" o" d.e.-�

Uw schriftelijke zienswijze kunt u voor 1 maart 2012 sturen aan: Bureau Energieprojecten

. _ . - __ ... '_-' __ pl. I""\P ....... ,. .... ".4 .... nrlcn

Page 326: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bronnegerveen, 16-02-2012

Aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark

Oostermoer en de Drentse Monden

l.S.,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze weer op de startnotitie.

Volgens mij zijn de volgende criteria van belang:

1. Flora en fauna

2. De landschappelijke inpassing

3. Gezondheidsrisico's

4. Geluidshinder

S. lichtverontreiniging

6. Slagschaduw

7. Waardebepaling van de woningen

8. Toename zwaar verkeer, uitbreiding wegennet

9. Sociale ontwrichting

10. Afname toerisme

11. Kapitaalvernietiging op gebied van natuur en cultureel erfgoed.

Ik geef op alle punten een korte toelichting.

1. Flora en fauna

Het Hunzedal is een gebied waar de laatste jaren veel is geïnvesteerd in natuurontwikkeling.

Steeds meer soorten en aantallen trekvogels maken gebruik van dit gebied. Uilen hebben

hier hun jachtgebied. Onlangs is de bever geïntroduceerd. Reeën trekken door dit gebied

vanwege de rust en ruimte.

Wij vragen u de effecten op het welzijn van dieren te onderzoeken. Wat zijn de gevolgen

voor het uilenbestand. Wat zijn de gevolgen van windturbines op het voortplantingsgedrag

van bovengenoemde dieren. Wat zijn de gevolgen van zulke hoge windturbines op de

vogeltrek. Wat is de invloed van met name het laagfrequente geluid op de gezondheid en het

welzijn van voornoemde dieren.

2. De landschappelijke inpassing

0164

Page 327: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De beoogde windmolens zijn veel te hoog en veel te groot om in het landschap te passen.

Het Hunzedal en gebied Drentsch Aa zijn daarvoor veel te kwetsbaar. Ook voor het

deelgebied Greveling geldt dit.

3. Gezondheidsrisico's

Graag aandacht voor de gezondheidsrisico's van de turbines, met name de risico's van

laagfrequent geluid. Er is tot op heden geen deugdelijk wetenschappelijk onderziek naar LFG

van windturbines gedaan. De politiek beweert dat LFG van windturbines onschadelijk is

zonder enige wetenschappelijke onderbouwing. Wereldwijd zijn er allerlei aanwijzingen dat

LFG wel schadelijk is voor gezondheid en welbevinden van mens en dier. In Canada

bijvoorbeeld wordt LPG gebruikt om mensenmassa's uit elkaar te jagen. De overheid heeft

een verantwoordelijkheid aangaande de gezondheid van haar inwoners. Daar horen dus ook

de Veenkoloniën bij.

Mijn zienswijze is dat de overheid eerst wetenschappelijk onderzoek moet doen naar de

gevolgen van LFG op de gezondheid en welbevinden van mens en dier en moet bewijzen dat

het LFG van windturbines onschadelijk is voordat het hele Veenkoloniale gebied ermee

wordt vol geplaatst.

4. Geluidshinder

Ik wil niet dat windmolens extra geluidshinder veroorzaken. Daarom vraag ik speciale

aandacht voor dit effect.

5. Lichtverontreiniging

In het buitengebied is het 's avonds en nog echt donker. Je kunt de sterren hemel zien

hetgeen tamelijk uniek is in Nederland. Graag wil ik onderzoek naar de mate van

lichtverontreiniging van de windturbines.

6. Slagschaduw

Ik vraag u de slagschaduw te onderzoeken van de windturbines.

7. Waardebepaling van de woningen.

Ik vraag aandacht voor het kapitaalverlies en waardevermindering van de woningen in dit

gebied. Wat is de geschatte waardevermindering van de woningen als er windmolenparken

nabij en/of in het zicht zijn.

8. Toename zwaar verkeer, uitbreiding wegennet

De windturbines moeten a. gebouwd worden en b. onderhouden worden. Wat betekent dit

voor het wegennet als er zwaar verkeer overheen moet. Zowel de mate vernietiging van de

landelijke wegen als de verwachtte uitbreiding van het wegennet en daarbij toenemende

verkeers geluidsoverlast zouden zou ik graag onderzocht willen zien.

9. Sociale ontwrichting

Er is nu reeds in beginsel een sociale ontwrichting voelbaar tussen boeren/belanghebbenden

enerzijds en locale bevolking anderzijds. De verwachting is dat dit zal toenemen naarmate de

plannen zullen doorgaan. Wat zijn de sociale effecten hiervan op de gemeenschap. In dit

gebied is het gemeenschapsgevoel sterker ontwikkeld dan in steden. We hebben elkaar

nodig en dat is heel positief.

Ik vraag aandacht voor de destructieve sociale effecten als er grote financiële belangen en

tegenstellingen gaan spelen in regionale bevolking.

10. Afname toerisme

Toerisme komt naar het Hunzedal, Drentse AA vanwege de stilte, ruimte, natuur, het open

uitzicht. Drenthe is een van de longen van Nederland. Windturbines geven een industriële

0164

Page 328: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

input aan dit gebied en zal het toerisme weghouden. De afnemende effecten op het

toerisme wil ik graag onderzocht zien. Dit is het kapitaalgoed van Drenthe en wordt juist op

heel harmonische manier in het prachtige en uniek natuurgebied ingepast.

11. Kapitaalvernietiging op gebied van natuur en cultureel erfgoed.

Cultureel erfgoed en natuur worden sterk aangetast door een windmolenpark. Veenkolonien

en HunzedalfDrente Aa vormen als geheel ons natuur en cultureel erfgoed. Het is eeuwig

zonde en een vorm van kapitaalvernietiging om dat aan te tasten.

Tot slot:

Wij hebben jaren in Assen gewoond waar tientallen jaren geleden alle kanalen gedempt zijn.

Op dit moment is er een mega·project gaande om alles weer in de oorspronkelijke staat te

herstellen. Reden: herstel cultureel erfgoed en daarmee het weer aantrekkelijk maken van

de stad, ook voor toerisme.

In Assen was nog herstel mogelijk. Hier niet. laten we in godsnaam zuinig zjjn op ons natuur

en culturele erfgoed. Het is van grote, onschatbare waarde. Heel graag aandacht daarvoor.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0164

Page 329: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Eexterveen, 17 februari 2012

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van

Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Geachte Dames en Here'1

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de Start Notitie .

Volgens mij zijn de volgende criteria van belang bij de MER:

1. zo min mogelijk (geluids)hinder voor de omwonende en dieren.

2. vraag: waarom in Duitsland en Frankrijk afstand molen tot

bebouwing 1500meter en hier, waar meer mensen wonen/km2 een

kleinere afstand?

3. lichtverontreiniging, of je naast schiphol woont.

4. slagschaduw

5. voortzettende krimp daardoor minder werk gelegenheid

6. waardedaling van de woningen

7. sociale ontwrichting, afname duurzame toerisme,

kapitaalvernietiging van nieuwe (3 jaar oud)toeristische

infrastructu ren.

8. invloed op de verdubbeling van N33

met vriendelijke groet en hoogachting:

0165

Page 330: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Ecxter\'L'Cn 17 rebruari 2012

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Geacht Heren Dames.

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de Start Notitie.

Ik verzoek u de onderstaande criteria te betrekken bij uW MER:

-De windmolens zijn Ie groot en te massaal en SWat Ie dicht op de bebouwing grenzen. De bebouwing grenzenafsland gehanteerd in Nederland is onvoldoende, Nederland is dichter bevolkt dan Duitsland of Frankrijk de afstand tOl windmolen en de bebouwing grens zal meer moeten zijn dan de 1500 meter die Duitsland en Frankrijk hanteren.

-De windmolens slaan haaks op de plamlen van locale overheden en rijksoverheden en be/angen VlII/

lIatIl urliefhebbers. De laatste jaren is er veel werk gemaakt om het gebied waar dit allemaal speelt nog aantrekkelijke temaken voor bewoners, recreanten en dieren. Aan de zuidkant is de hunze aangepast zodat het weer kan meanderen dit resulteert in nieuwe vogels ,bevers otters etc. Aan de Noord kant (Kieldiep, Grevelingkanaal heeft men vaste bruggen weer beweegbaar gemaakt kanaal uitgebaggerd en oevers gerepareerd een duidelijk groei van de vaarrecreatie is hiervan het gevolg.

-Mensen die gekozen hebben om in die gebied hier Ie wOllen gaan vooral voor de ruSI hebben pech gehad. 4 januari 2012 reed ik op de Rutenbroek Haupstrasse om 20.00 richting het kanaal bij het kanaal aangekomen leek het wel kermis, in de hemel allemaal rode lichten. lampen die uit aan gingen. Het waren windmolens ik noem dit om dat ik dil zelf gezien heb en zo heb ervaren. Overdag zal de wieken draaien wat een heftige horizon vervuiling zal veroor/.aken. De rust die de mensen hier gevonden hadden is tenietgedaan.

-Sociaal onrust onder de b�ol1ers.

De reden van de bouw van windmolens heeft alleen temaken met financiele belangen. Een windmolen zonder opvang van de energie die het opwekt is niet duurzaam. Dus de doelstelling het terug dringen van de C02 is ook niet van toepassing . Dat een zeer klein aantal personen grof geld verdienen tegenover een groot aantal personen die alleen de nadelen ervaren zoals waarde vemlindering woonhuis, terugvallende klandizie voor de diverse zelfstandigen zijn een voedingbodem voor sociale onrusten. Mensen. dieren en de planten, daar gaat het niet om. het gaat alleen maar om het geld.

Ik vemouw erop dat u deze zienswijze serieus neemt.

Vcnrouwende op een wijze beschikking.

Page 331: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bronnegerveen, 16-02-2012

Aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

ONTVAl, CE) 18 Fr820/2

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark

Oostermoer en de Drentse Monden

l.S.,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze weer op de startnotitie.

Situatie.

Wij hebben een Bronnegerveen. Daarin behandelen wij met name werknemers

die overbelast zijn geraakt. Wij zijn speciaal naar dit gebied verhuisd vanwege de stilte, ruimte en

rust. Dit versterkt en onderbouwt de zienswijze van onze praktijk. Er gaat een buitengewoon

rustgevende werking van uit. hetgeen deze clienten vaak erg nodig hebben.

Een windturbinepark zal dit effect sterk aantasten en wellicht geheel teniet doen. Dit zou een nadelig

effect voor ons bedrijf zijn. Wij vragen derhalve aandacht voor de economische gevolgen van

kleinschalige, hulpverlening praktijken in dit gebied, waar wij er 1 van zijn maar velen met ons.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

0167

Page 332: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Uw Gegeven

Naam

Straat + Huisnr

Postcode en Plaats

Tel efoonn ummer

E-mail adres

ik spreekt als:Particulier Mijn inspraak:

Ik en mij vrouw wonen aan sinds 12 jaar. Wij hebben deze plaats uitgekozen voor de rust en het wijds uitzicht. Sinds een paar jaar probeert de overheid ons woonplezier te bederven, eerst het aanleggen van een kampeerplaats tegenover ons huis dan achter ons huis zijn 2 mestsilos verrezen en nu naast en om ons huis de windturbines. Het is dan ook duidelijk dat we hier niet blij mee zijn en willen voorkomen dat deze molens geplaatsts worden. Wij hebben verschillende bezwaren tegen deze molens:

slagschaduw, molens moeten op ruime afstand van bewoning worden geplaatst (ca.

2.5 km)

Geluidsoverlast , molens moeten op ruime afstand van bewoning worden geplaatst (ca. 2.5 km) anders gezondheidproblemen, laag frequent gebrom

Verlichting, rode knipperlichten op de molens veroorzaken verstoring duisternis en

zUn zeer hindelijk.

Ons gebied is een vogeltrek gebied. Windmolens verstoren vogeltrek.

Ooievaars zUn terug op ons land in naaste omgeving, windmolens verstoren de aanwezigheid van ooievaars.

Open gebied, de veenkolonien moeten zo blijven

Wanneer een windmolen draait veroorzaakt het gevaarte trillingen in de bodem. Onze

huizen zijn niet berekend op deze laag frequente trillingen. Ook is de ondergrond

(veen en dalgronden) niet solide genoeg om zo 'n enorm bouwerk een stabiele

ondergrond te geven. Ook versterken de grondlagen de laag frequente trilling.

De initiatiefnemers, die eigenaar worden van deze windmolens, verrijken zich ten

koste van de inwoners en de rest van Nederland (subsidie). Als deze windmolens

worden geplaatst worden (God verhoedde dit) dan moet de grond waar de molens op

staan onteigend worden en de financïele opbrengst moet ten goede komen van de hele bevolking en niet van een paar eigenaren.

Planschade, mijn huis daalt in waarde wanneer de molens worden geplaatst.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0168

Page 333: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

De Veenkoloniën en de Hunzevallei kennen een breed aanbod van ondernemers die

de toeristische en recreatieve functie gestalte geven. Graag zou ik teruglezen in uw

rapportage wat de gevolgen zullen zijn op toeristisch-, recreatief: en daaruit volgend

economisch gebied.'

Tot slot Ik vind de voornemens om windmolens te plaatsen in ons mooie en ruime gebied een

absurd idee. Er is jaren vastgehouden aan de uitspraak om de Veenkoloniën een weidse uit­

straling te laten behouden, de voornemens staan hier radicaal tegen.

Datum:

Plaats:

Handtekening:

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0168

Page 334: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Concept Notitie Reikwijdte en Detail

Uw gegevens:

Naam: ........... .

Straat + huisnummer: ...

0169

ON T' �" 'GEN

18 FEB lOll

. .be8fImevrouw

Postcode + Woonplaats: - - - - - - - . -.....

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Telefoonnummer: ...

E-mailadres: ..........

U spreekt in als: m Particulier

o Vertegenwoordiger van organisatte I bedrijf: ......................................... ..

Uw inspraak:

··· ···················]· ·0-. · · · · · · ·� · ·J :· .I.�· �r·········· .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............. .

1+ L . . . . . . . . . . . . . .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........... . . . . .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...............................

....... . . . ....................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .......................... . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . .......................

............ . . . . . . ............... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....... . . . . . ....... . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . ........ . . . . . . ...........

................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

...... .................... . . . . . . . ......... . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . ... . . . . ... . . . .. . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . ........ . . . . . . . . . . . . . ................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............................... .

. . . . . . .............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - . . . . . . .. • . . . . . . . .

. . . . . .. . . . . . . ... . . . . . . . . . ... . ................... . . . . . . ......... . . . .................

. . . . . . ..... ...................... . . . . . ... . . ..... . . . ................................

U kunt uw inspraakreactie uiterlijk 1 maart 2012 per post sturen naar: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Oostermoer, Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 335: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

-I--

'/'" I1cvq op -n,Y"">:J jI --rp""1' 5 v- "'yd "? -I f/>:J) "WO 'P ' f o/lM -ç; à' 0 t ft'(' v 0 e, "v.»3 0: f'1 / Iv

. f" �Vt''''' .!dJ) \/7..i n J'" � d-flll/l wopoq op.'/�p �l1?JV}'(} �f" �d 0-055 "I, 6"L "70 '" 1t>(1 1J).P(l "9fl -10'] VOD Jo <1"'1---""'7.'15 'O;.j "'I TfJ v.,v �rS I .,�-h �)-rp'� o'1Jovo p:>.Jp ,�I

op '? -..n p il':>CJ I' SS ��IS v"d ( S-") uo ' Vl? 'J' (,1.1 -rry v-f41o;? fr:r;r>,'\fl-z.Gfl '1'Q Yf'lPlfS ' . .Jj rt'b 5'"ó�V)f'1Ji.I/P-z '/0)

r:J,911:i(l ry,f-} �r "'3 Ji''?'''v� ot?Pp v,?1' ('-1 � o q op O'f""'1'fV"7}C1 rn-t'd!'� �c,"Xf 5; 'fr Wv1,' q'ï "Jf.;

. �"lQOWV vI.1OO(1 ( f�1jJv7Î�"'/ 7 ...rq -r ...... oV'op� Jo ·rf'°?Wf''O v"pJ0f:1

jO.J-Oh r:p ·rr OJ{M -f::/bV'Jh ÎI10l "Ij � , )7f'?l.() do �� �'"7;,v '"1('" �Vl::) op () V�L IJ:::J ' v�1 'y? '" L,='ir�TG vv" 1""lJ7b 7"áJlA Y'''w� .ff'1--:;f1""""p....","'�'ll ----

1'� .. Pft/' VI?IO '1W1 7(;J "!p' f:;,O"1v'o V"èI ()D()� ':' f'liî -'·rs.',tvolA P? r ï:vo 1"'\7& 1� -f."l')O Sj Of)!' 1\.<1 'fi d !Jf.Xj '1 �

. Cv;'('�jdQ( �' '11 sv.ylM Q1 '7' �r jo ç� � � u,.,1, . 1<1�'f'JàII �' Yr ',4 �! 5)-1;1

'-'ûVL/l1 7/'7(} ""J.nw pV'f"I �� h Jo ':: ' �r "';p� �I?I' �'1JJ/1JLo,::"f"?('7Io- V�fO

-vro )1�J1 ry! 5�\"'"b{JJ" �,. '00 � '1)YJ I 5?�,v1Vn,..Y\")Op y.-.:o� pr,)"lf'lNy';) \/.'.-4 IS0'o/wr''':'1'1 "'iJ ":' ��'-'2> r'>\M "')JO

t.--.,.v-<5j-tb �df"1 1- ),T6W � F) Î.� � I) irr IM 11[,

""":'VlS) ['1�U c I Ol ' )) <r 1 SI

69�O

( ""05 ).' w ..... 0) ')-"(' '? 'S . ''',;')'(' 5 >0,)(1 ::t 11 ".I. l Z

f 2? S '1 q i � 0j vY)J vOiJV >1/1'QJ 0 VJ )}!lWA1Sq::J V:t1P':;t\'l 4,",dÎ",'JtJSt. h

'3/oJOlJ>hJ(}V:J. V1')�,'Ori ' t.10 �ó+,jfJ "o,Y]lI"'k\�'(YJ q1J;M 5':1- :

- "":'1"' ) '--/ -v VJd - �

Page 336: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0169

-2 -

Page 337: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0169

Page 338: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer Postbus223 2250 AE Voorschoten

Uw Gegevens; Naam Straat + Huisnr Postcode en Plaats Telefoonnummer E·mail

U spreekt als :

Particulier

Uw Inspraak: Wij maken ons zorgen over de ontwikkelingen rond de windparken. Ik wil graag aandacht

voor:

Ten eerste de openheid en weidsheid. Vanuit verschillende standpunten kent hel gebied prachtige vergezichten over het voormalige vecnlandschap, nadien in gebruik met agrarische bestemming. Deze agrarische bestemming bestaat voornamelijk uil akkerbouw; onder andere aardappels. suikerbiet, graan cn maïs. Zoals u wellicht zult weten hebben gewassen zoals aardappels en suikerbiet een groeihoogle van maximaal 30-40 centimeter en gewassen zoals graan en maïs 100-250 centimeter. De landerijen zijn begrenst door bomen en struiken, de maximale hoogtes van deze bomen zijn circa 30 meter. Achter deze begroeiing gaat de bebouwing van woningen en bedrijven schuil. Met de uitzondering van een enkele kerk- of watertoren. bedrijfsmatig bouwwerk (Avebe Gasseltemijveen hoogste punt 38 meter) of elektriciteitsmast kent het gebied geen enkele verstoring van de openheid en weidsheid. Sommige buitenstaanders vervloeken de streek om deze 'leegheid', persoonlijk voel ik mij zeer verbonden met deze karakteristiek. Ten tweede kent het gebied een rijke historie, welke nog duidelijk zichtbaar is in de overgebleven infrastructuur en bebouwing. Als infrastructuur kent het gebied de lintbebouwingcn langs (reeds gedempte) kanalen, als bebouwing zijn er bijzonder veel voonnalig schippers- en brugwachterswoningen te vinden. De zichtbaarheid van de cultuur-historische achtergrond van het gebied heen geleidt tot het toekennen van een beschennde status voor een aantal dorpen. EexterveenschekanaaJ en Annerveenschekanaal hebben beide de status van 'beschemld dorpsgezicht'. Gasseltemijveen heeft de status van 'Cultuurhistorisch waardevolle nedcrl:ening' en 'Cultuurhistorisch waardevol weg- of kanaal dorp'. Oe, in 2006, ontwikkelde dorpsvisie Gasseltemijveen geeft aan dat 'het gewenst is om aansluiting te zoeken bij stedenbouwkundige structuren en kenmerken van de oorspronkelijke neder/..ctting'. Een deel van hel historisch lint van Gieterveen is op de Archeologische Monumentenkaart

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0170

Page 339: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

(AMK) aangeduid als een gebied met een hoge archeologische waarde. Deze aanduiding is gebaseerd op de ouderdom van dit bewoningsgebied.

Ik maak mij grote zorgen om het behoud van deze waarden wanneer de openheid, weidsheid, agrarische bestemming, historische dorpskernen en kleinschalige bedrijvigheid worden gedomineerd door de ontwikkeling van grootschalige windmolenparken. De ontwikkeling van deze industriële parken staat haaks op de wijze hoe het gebied de laatste 500 jaar zich heeft gevormd en hoe de bewoners verdere ontwikkeling voor ogen hebben.

Ter onderbouwing: Dorpsvisie Gasselternijveen 2006 'Een dorp met visie is een dorp met toekomst' en Bestemmingsplan Gieterveen dorp 2005.

Graag zou ik zien dat in de MER een duidelijke, en door de bevolking gedragen, visie wordt opgenomen die onomwonden aangeeft op welke wijze de huidige ontwikkeling van de agrarische sector (lees: initiatieven tot ontwikkeling van grootschalige windparken) past binnen de huidige dorpsvisies en bestemmingsplannen.

Ten derde:

Verschillende gerechtelijke uitspraken hebben de afgelopen jaren duidelijk gemaakt dat alleen al de plannen tot oprichting van één of meer windmolens kunnen leiden tot een waardevermindering van het onroerend goed.

Makelaars in en rond de gemeenten Borger Odoorn, Aa & Hunze, Stadskanaal en Veendam hebben bij diverse gelegenheden aangegeven dat zij al ruimschoots merken dat de huizenmarkt in de regio op dramatische wijze slechter scoort dan de toch al slechte huizenmarkt in de rest van Nederland. Tijdens de drukbezochte debatavond Windenergie op woensdag 9 februari 2012 te Exloo is dit fenomeen door NVM makelaar Jaap ten Hoor vetwoord als: 'waardedaling ten gevolge van windmolens is niet te becijferen in een percentage. De huizen zijn simpelweg onverkoopbaar. '

In feite is de afweging ook simpel: Twee identieke woningen met een identieke prijs staan te koop met één verschil. De

ene woning heeft een vrij uitzicht, de tweede woning heeft één of meer windmolens in het uitzicht. Welke woning zou u kiezen?

Planschade zegt u? Experts weten echter te vertellen dat het niet gemakkelijk zal zijn om planschade ten gevolge van de windmolenparken aannemelijk te maken, er zal worden verwezen naar andere invloeden zoals een recessie en vermeend achterstallig onderhoud. Daarnaast is er zelfs nog sprake van eigen risico! Kortom, de rekening zal worden betaald door de eigenaar van onroerend goed.

Met klem wil ik u verzoeken om, in een breed onderzoek, de gevolgen voor de woningmarkt, in de volle reikwijdte, in kaart te brengen en de uitkomsten daarvan mee te nemen in de MER.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0170

Page 340: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Datum: 15-2-2012

Plaats: Gasselternijvee.[lschemond Handtekening:

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0170

Page 341: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostenmoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer Postbus223 2250 AE Voorschoten

Uw GeQevens; Naam Straat + Huisnr Postcode en Plaats Telefoonnummer E-mail

U spreekt als: Particulier

Uw Inseraak: Wij maken ons zorgen over de ontwikkelingen rond de windparken. Ik wil graag aandacht

voor:

Ten eerste de openheid en weidsheid. Vanuit verschillende standpunten kent het gebied prachtige vergezichten ovcr het voormalige veenlandschap, nadien in gebruik met agrariscbe bestemming. Deze agrarische bestemming bestaat voornamelijk uit akkerbouw: onder andere aardappels, suikerbiet, graan en maIs. Zoals u wellicht zult weten hebben gewassen zoals aardappels en suikerbiet een groei hoogte van maximaal 30-40 centimeter en gewassen zoals graan en maïs 100-250 centimeter. De landerijen zijn begrenst door bomen en struiken, de maximale hoogtes van deze bomen zijn circa 30 meter. Achter deze begroeiing gaat de bebouwing van woningen en bedrijven schuil. Met de uitzondering van een enkele kerk- of watertoren. bedrijfsmatig bouwwerk (Avebe Gasseltemijveen hoogste punt 38 meter) of elektriciteitsmast kent het gebied geen enkele verstoring van de openheid en weidsheid. Sommige buitenstaanders vervloeken de streek om deze 'leegheid'. persoonlijk voel ik mij zeer verbonden met deze karakteristiek. Ten tweede kent het gebied een rijke historie. welke nog duidelijk zichtbaar is in de overgebleven infrastructuur en bebouwing. Als infrastructuur kent het gebied de lintbebouwingen langs (reeds gedempte) kanalen, als bebouwing zijn er bijzonder veel voormalig schippers- en brugwachterswoningen te vinden. De zichtbaarheid van de cultuur-historische achtergrond van het gebied heeft geleidt tot het toekennen van een beschennde status voor een aantal dorpen. Eextcrveenschekanaal en J\nnerveenschekanaal hebben beide de status van 'beschermd dorpsgezicht'. Gasseltemijveen heeft de status van 'Cultuurhistorisch waardevolle nederzetting' en 'Cultuurhistorisch waardevol weg- orkanaaldorp'. De, in 2006, ontwikkelde dorpsvisie Gasselternijveen geeft aan dat 'het gewenst is om aansluiting te zoeken bij stedenbouwkundige structuren en kenmerken van de oorspronkelijke nederzetting'. Een deel van het historisch lint van Gielervecn is 00 de Archeologische Monumentenkaart

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0171

Page 342: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

(AMK) aangeduid als een gebied met een hoge archeologische waarde. Deze aanduiding is gebaseerd op de ouderdom van dit bewoningsgebied.

Ik maak mij grote zorgen om het behoud van deze waarden wanneer de openheid, weidsheid, agrarische bestemming, historische dorpskernen en kleinschalige bedrijvigheid worden gedomineerd door de ontwikkeling van grootschalige windmolenparken. De ontwikkeling van deze industriële parken staat haaks op de wijze hoe het gebied de laatste 500 jaar zich heeft gevormd en hoe de bewoners verdere ontwikkeling voor ogen hebben.

Ter onderbouwing: Dorpsvisie Gasselternijveen 2006 'Een dorp met visie is een dorp met toekomst' en Bestemmingsplan Gieterveen dorp 2005.

Graag zou ik zien dat in de MER een duidelijke, en door de bevolking gedragen, visie wordt opgenomen die onomwonden aangeeft op welke wijze de huidige ontwikkeling van de agrarische sector (lees: initiatieven tot ontwikkeling van grootschalige windparken) past binnen de huidige dorpsvisies en bestemmingsplannen.

Ten derde:

Verschillende gerechtelijke uitspraken hebben de afgelopen jaren duidelijk gemaakt dat alleen al de plannen tot oprichting van één of meer windmolens kunnen leiden tot een waardevermindering van het onroerend goed.

Makelaars in en rond de gemeenten Borger Odoorn, Aa & Hunze, Stadskanaal en Veendam hebben bij diverse gelegenheden aangegeven dat zij al ruimschoots merken dat de huizenmarkt in de regio op dramatische wijze slechter scoort dan de toch al slechte huizenmarkt in de rest van Nederland. Tijdens de drukbezochte debatavond Windenergie op woensdag 9 februari 2012 te Exloo is

dit fenomeen door NVM makelaar Jaap ten Hoor verwoord als: 'waardedaling ten gevolge van windmolens is niet te becijferen in een percentage. De huizen zijn simpelweg onverkoopbaar. '

In feite is de afweging ook simpel: Twee identieke woningen met een identieke prijs staan te koop met één verschil. De

ene woning heeft een vrij uitzicht, de tweede woning heeft één of meer windmolens in het uitzicht. Welke woning zou u kiezen?

Planschade zegt u? Experts weten echter te vertellen dat het niet gemakkelijk zal zijn om planschade ten gevolge van de windmolenparken aannemelijk te maken, er zal worden verwezen naar andere invloeden zoals een recessie en vermeend achterstallig onderhoud. Daarnaast is er zelfs nog sprake van eigen risico! Kortom, de rekening zal worden betaald door de eigenaar van onroerend goed.

Met klem wil ik u verzoeken om, in een breed onderzoek, de gevolgen voor de woningmarkt, in de volle reikwijdte, in kaart te brengen en de uitkomsten daarvan mee te nemen in de MER.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0171

Page 343: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Ten vierde:

In de startnotitie wordt gesproken over kwantitatieve geluidseffecten, door de geluidsbelasting te bepalen op de gevel van geluidsgevoelige bestemmingen (onder andere woningen). Tevens wordt aangegeven dat er gekeken zal worden naar de wettelijke voorschriften voor geluid. Deze benadering van geluidseffecten is te algemeen. Ik ben van mening dat een specifieke en gerichte benadering van geluidseffecten noodzakelijk is. Factoren die van belang zijn bij de berekening van geluid zijn:

de bronsterkte van de turbines en transformators (geluidsemissie ); - onderlinge interferentie van de afzonderlijke geluidsbronnen (turbines en

transformators); - de plaatsing van de turbines ten opzichte van gevoelige bestemmingen (woningen); - de mate van afscherming en reflectie van het geluid op de omgeving.

Voor het beoordelen van de akoestische effecten van windturbines, die nog moeten worden geplaatst, wordt de geluidsemissie via simulatie modelmatig berekend op basis van het akoestisch bronvermogen van de turbine. Het akoestisch bronvermogen van een turbine is afhankelijk van de windsnelheid en hoogte. Een onderzoek naar de geluidsemissie van windturbines bij verschillende windsnelheden en hoogtes is dan ook essentieel.

Mij is niet bekend of er in vergelijkbare situaties evaluatie metingen zijn gedaan (voor en na plaatsing) ter validatie van gehanteerde simulatiemodellen en berekende resultaten. Zoals gesteld worden geluidseffecten op basis van een model berekend. De werkelijke resultaten moeten echter getoetst worden op basis van metingen om waar nodig model en inzichten aan te passen aan de werkelijkheid. Een model is altijd een abstractie en vereenvoudiging van de werkelijkheid.

Bij de beoordeling van geluidseffecten speelt ook het omgevingsgeluid van andere geluidsbronnen een rol. Is het plangebied relatief stil of is er al sprake van een hoog geluidsniveau als gevolg van bijvoorbeeld verkeerswegen of industrie. Cumulatieve geluidsniveaus met andere geluidsbronnen, maar ook met meerdere windturbines zijn dan ook van belang. Een vergelijking van deze situatie voor en na plaatsing van de turbines (nul­metingen) is een adequate manier om deze geluidseffecten te onderzoeken. Ik vraag u daarom om ervaringen en evaluaties uit eerdere plannen en rapportages hier mee te nemen zodat geleerd kan worden uit deze plannen en rapportages en onderzoek kan plaatsvinden naar de gehanteerde normen.

In de voorgestelde modelmatige (kwantitatieve) aanpak wordt in het geheel niet gekeken naar de (kwalitatieve) gevolgen voor de gezondheid van omwonenden. Welke gevolgen heeft de toegenomen geluidsoverlast op de algehele gezondheid van omwonenden? Op dit gebied zijn (internationaal) verschillende onderzoeken gedaan en ik wil dat de resultaten van deze onderzoeken worden meegenomen.

Het is onbegrijpelijk dat de kenmerken van het landelijk gebied rust, ruimte en stilte worden verkwanseld of ingeruild voor die van een industriebestemming. Betrokkenen worden vanuit een situatie van rust, ruimte en stilte ineens geconfronteerd met overlast die te vergelijken is in de directe nabijheid van snelwegen.

In het onderhavige gebied is reeds industrie aanwezig (A vebe) die reeds voor structurele

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0171

Page 344: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

overschrijding zorgt van de geluidsnormen voor omwonenden. De extra overlast door het geplande windmolenpark zal voor deze groep bewoners leiden tot verdere overschrijding van de normen en het afnemen van de leefbaarheid.

Ten vijfde: Laagfrequent geluid kenmerkt zich door een lange golflengte en wordt daardoor weinig geabsorbeerd of gedempt door gevels en bij de voortplanting door de atmosfeer. Hierdoor kan laagfrequent geluid grote afstanden overbruggen en kan een bron op grote afstand (tot enkele kilometers) hinder veroorzaken.

Deze klachten zijn uiteenlopend van gevoelens van onrust, stress, hoofdpijn, slapeloosheid en uiteindelijk hart- en vaatziekten.

In het RIVM-rapport 'Evaluatie nieuwe normstelling windturbinegeluid' wordt aangegeven dat de geluidsnorm L(den) gemeten wordt op de gevel terwijl dat het laagfrequente geluid gemeten wordt binnenshuis (Vercammencurve). Dit zou het lastig maken om algemene uitspraken te doen omtrent de hinderlijkheid vanwege de lage frequenties in het geluid van windmolens.

In feite komt het er op neer dat het bekend is dat laagfrequent geluid schadelijke gevolge kan

hebben voor de volksgezondheid en laagfrequent geluid een bijverschijnsel is van windmolens. Echter, vanwege verschillen in de wijze waarop hoorbaar geluid en laagfrequent geluid ervaren en gemeten worden kan er geen algemene uitspraak over gedaan worden.

Gr�g wil ik u verzoeken om de relatie tussen windmolens en laagfrequent geluid nauwkeurig te onderzoeken zodat uitspraken over dit verschijnsel wel gedaan kunnen worden (met onderbouwing). Ik ervaar het gebrek aan kennis over dit onderwerp bij de ontwikkelaars van windmolenparken als een onrust-veroorzakende factor.

Alle afzonderlijke ingrediënten zijn bekend (voortbrenging van lfg door windmolens, schadelijkheid van lfg op de volksgezondheid) maar er kan geen conclusie worden verbonden aan de combinatie van ingrediënten.

Ik verzoek u met klem om in deze onzekerheid door middel van grondig onderzoek duidelijkheid te scheppen.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0171

Page 345: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Datum: t5-2-2012

Plaats: Gasselternijveenschemond Handtek�ning: I

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0171

Page 346: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraak punt Windpark Ooslermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Gieterveen, 14 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L.S.,

Via deze weg wil ik mijn zienswijze indienen ten aanzien van de Concept Notitie Reikwijdte en Detail- Windpark Oostermoer.

Als geboren en getogen inwoner van Gieterveen ben ik zeer betrokken bij hel dorp en de omgeving. De plannen die momenteel tcr inzage liggen zijn dusdanig massaal dat het moeilijk te overLÎen is wat de gevolgen zijn voor mijzelf. kinderen en toekomstige kleinkinderen. Ik wil graag dat de volgende zaken aandacht krijgen en goed onderzocht worden.

infrastructuur boven- en ondergronds Oe massaliteit van het project, en de omvang heeft een dusdanige impact op de omgeving dat het niet alleen de initiatiefnemers aangaat, maar alle inwoners van Gieterveen en omgeving. Met andere woorden, de plannen zijn dusdanig groot dat het niet meer past op de erven van de boeren, maar een groot gebied gaan beslrij ken. Om dit te bouwen zijn zowel bovengronds als ondergronds aanpassingen nodig. zoals leidingen en wegen. Dit heeft grote impact op Gieterveen en de omgeving. Het gebied zal er voor altijd anders uitzien. Graag zie ik onderzocht wat de bouw- en onderhoudswerkzaamheden voor invloed hebben op de leefbaarheid en bereikbaarheid van Gieterveen en omgeving.

impact op de naluur Graag zie ik onderzocht welke invloed het project heeft op de aanwezige Oora en fauna. Wat betekent dit voor de dieren die leven op ons land, in de sloten, in de lucht of gebruik maken van dit gebied tijdens hun trek (ganzen)? Wat is in het bijzonder het effect op de uilen die wonen in onze kapschuur. de buizerd die achter op ons land leeft en jaagt? Welk effect hebben de aanwezigheid van windmolens op de vleermuizen?

grootte van het projecl, massaal Zoals de plannen nu op tafel liggen, lijkt het er op dat het doel is om elk vrij plekje in het gebied te vullen met een windmolen. Dit staat haaks op: draagvlak creëren bij de bevolking, idealisme van duurzame energie, samenleven als dorp. Graag zie ik meer inspanningen om te komen tot gesprek lussen initiatiefnemers en bevolking. Het zou mooi zijn als we er gezamenlijk uil kunnen komen, in plaats van dat de RCR hierbij nodig is.

0172

Page 347: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

geluidsoverlast en slagschaduw De windmolens zullen geluid produceren. Er doen verschillend rapporten de ronde, waarin verschillende geluidsnonnen en nonnen voor slagschaduw gehanteerd worden, en verschillende afstanden tussen molens en behuizing. Het is voor mij als bewoner niet te overzien. WIE MOET IK GELOVEN? Graag zie ik een goed, gedegen onder,lOek naar het geluidsoverlast en de slagschaduw van de huidige generatie molens. Dil onderzoek moet door een onafhankelijk en betrouwbaar persoonlbureau uitgevoerd worden.

verlichting Op elke windmolen zal verlichting aanwezig zijn. Dit zal van grote verte zichtbaar zijn. Het zal in dit gebied nooit meer helemaal donker zijn. Graag zie ik onderzocht welke impact dit heeft op de nora en fauna, maar ook op de inwoners van dit gebied.

Kortom, ik maak me als geboren en getogen inwoner van Gieterveen, grote zorgen over de komst van windmolens in mijn woonomgeving. Wordt er genoeg rekening gehouden met de belangen van mij, mijn kinderen en hopelijk toekomstige kleinkinderen en wordt hier niet te snel aan voorbij gegaan? Windmolens zijn geen gewas wat jaarlijks geoogst wordt, maar eenmaal gepoot, zullen ze minimaal 25 jaar zichtbaar aanwezig zijn. IK KAN HET NIET OVERZIEN.

Met vriendelijke groet,

0172

Page 348: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

�wtet\U. � Ó Le r'l.O�ecteV\< Jnör",w.k � J 00'1. W�"lfU.<. DQ5(elem_ Po�\::\;w:> 2.1.2>

'2.1..,-0 ti S Jocxs.:-{"o(:;e-v,,·

DnORIC�: .2..tVl5.0� J.e. or covx.ept no\:ü:i.o. r<'3l..w'jdke €.-v\. �

0173

AJCO"- clL t'Y1.€R. ÁA.'1vv jAlw,dp>1cl< Oo�tflo<.Wl'-' evc dL Dwnhe. � .

h\u d.o..u GI<.iet �11D-\- Ll- �n <Z.i.CM."'4J�2e. or elP. stctetvt(){j.be AJofaey,5 ""� 2.�'" � ,Nolr.enck CJvLt:eAL"'- AJtln., he� u� GD. 1Y1e7e.-,

1 LCÖ<">"'tZ"tt eert 0 .

J;x. /.:>p A e )OM""" '/

Hek; � 2." cW- in cze..v. r � cl ,w <'!&<n c!t r � te -;\ CUt. lhV

;\JeU. V:J ye.�"VY.lkeM .. cL ...,. �CY\.h.u\ki<e(.W,'t . \iel:: ri�,,,, Al""'" d..t MJw..dfw..o{� w di.c.W: op � H'-"n�d.<.L

bw dL D1.enk-1-e flv.- �\i.od c\.ccl; OR )"-00<..-scI,,4 e.. (YY'ALJf\- ook

\Mer �wtl;:�.(,� �okvL.�l<eL.;, '}- k MiA-- .

iWt>t k ru",� OlM' dl AJd.L J-led,rv, .A!0adtJte\.-- � ck g G\ '" ;Z ew I htoe<iy. c'vt."'1 \ 1 CL"15 eG L e.d... .

Page 349: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0173

2>. \.("'-!'tb-Mvercvû.e.L,:rr }Jan, 'Y\� S'''''''-'''''-Ue ;"'\L�r'

_ q.. .-cr htt. _Á.tI6t�arv ,f;pot.� , .,d,,)_ ��'-""".u: � ..(ó<!/\.v� ·

-t, Cu..\.'cu.he.cl �S"",d.· bv. ·<f�te-t..v<!e."'-'ck.e _ &\- T>t'\J2{U��cw..�",� � cl4 �toe:u>".,.. c>1. -AJ�<!.hevw, o.. cl_<S\j'\çelLcW"

. MI!. . ,M.JOhtvv __ �vv S .... G.:..d. "w"l.LN1. �C� 1....;c.kJ. ue,.,o.-"C -

.)1�5"';'(J Kl .•

de. fo� �dL-v?,*- #JN'Io..Fo.-n.<>w ·

&v cUk. -MJ J. �lc oW h.o....d.t-n .

\rL.� . ,JAlllk IÎ:> k ef(.ece ..Pp "'O\J� Vto"f u.:x:v.cGoo.o�"" > I)w): �c�5-

6· ttJCUM.ct... \XIV=��1 .-v.<!Wv dt �J<Ll -

é)e �r-AJ� J.L .MXl�SCrv � �d.v. scect.­

Mil'..-. � � � .".,.... ",-,,,,,,-,_dL ;w';"�e".n.

c.Dw;, NOCll. M . �ror � A)wo � AlOkt.. Al%.. k -��S·

'A"1'-.--.l1lL rak M dit 0fl.o�lfrl.)

Page 350: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

l qe<."",�e<.c\roJtLUo:" . a. et-ILc-IM-v �Q.\..uA dr.:.�"-'<. hu ;! lt:!f",b�h..Acl. e. AOw,.., <Wv �ffr c eW ck ovv ..-\ la. d ,.., c t, et ,;(.u w Á>u. Q. r � \ er � <.Q. •

0173

,MiJl AA dt.u.- ,.. v,c.co' A

.eevv a#ecl; hu- �

�\'\ ó.etv:<� ÁNM: pOl'll.­;Of' dJ d�2cncLh.O<.d

Page 351: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0174

�� />-2-zc>/Z.

Page 352: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Nieuw Annerveen, 15-2-2012

ONTVANGE�' 7 B Ff9 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en

de Drentse Monden.

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie en verzoek ik u onderstaande onderwerpen

bij uw MER te betrekken.

1 .Aantasting landschap met name van het deelgebied Greveling

2. Invloed op bestaande flora en fauna

3. Toename geluidhinder en verstoring nachtelijke duisternis

Tevens verzoek ik U om bij deze MER het voorgenomen windpark aan de N33 in uw afwegingen mee

te nemen.

Verder verzoek ik U om de structuurvisie Wind op land, waar de regering naar verwachting medio

2012 mee, van toepassing te verklaren op de plannen voor de windparken Oostermoer en de Drentse

Monden alsook voor het voorgenomen windpark aan de N33.

(1.) Aantasting landschap

Ik ben het volledig eens met de Rijksadviseur voor het landschap Yttje Feddes, die al eerder heeft

aangegeven dat de specifieke locatie van het windmolen park in het deelgebied Greveling bijzonder

ongelukkig is gekozen, namelijk; "Zo dicht op het Hunzedal en het Drentsche Aa gebied doet het de

grootschalige, maar ook nog kwetsbare natuurontwikkeling teniet". De beoogde molens zijn gewoon

veel te groot en navenant te hoog in verhouding tot de relatief beperkte schaalgrootte van het

deelgebied Greveling.

Annerveensche- en Eexterveenschekanaal zijn ook nog eens aangewezen als beschermd

dorpsgezicht] Het hier gebruikte ontginningssysteem is een "enkel kanaal met eenzijdig

wijkenstelsel" . Deze is uniek in het gehele gebied van de Gronings-Drentse veenkoloniën, waarbij

aangetekend dat de plaats Kiel-Windeweer eveneens beschermd dorpsgezicht is. Het relatief kleinschalige deelgebied Greveling, dat een onderdeel uitmaakt van het windpark Oostermoer verdient daarom een aparte beoordeling.

Het is voor mij ook een uitgemaakte zaak dat de visie van de Rijksadviseur voor het landschap, zoals

deze choreografie voor 1000 molens" betrokken wordt in uw afwegingen.

0175

Page 353: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

De investeringen die tot op heden gedaan zijn en de plannen die er nog zijn om dit gebied

aantrekkelijk te maken voor toeristen worden met de plaatsing van de enorme windmolens

volkomen om zeep geholpen. Het huidige karakter van het gebied n.l. een open gebied, rust en

ruimte bestaat dan eenvoudig niet meer.

De stelling dat de windturbines ingepast moeten worden in het bestaande landschap is volgens mij

volstrekt onmogelijk. In geval van plaatsing van de beoogde windturbines is gewoon sprake van

verkrachting van het huidige landschap I

(2). Flora en Fauna

In het Hunzedal grenzend aan het gebied Oostermoer is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in

natuurontwikkeling. Dit heeft geleidt tot een toename van planten en hierdoor weer van een grotere

diversiteit aan vogels en diersoorten. Dit proces is nog steeds gaande. Om ons huis kunnen we

vooral in de zomer bij het invallen van de duisternis vele vleermuizen waarnemen. In het najaar

strijken honderden ganzen in het gebied neer die dagelijks pendelen tussen de vele akkers en het

nabijgelegen watergebied, dit ook in de nachtelijke uren. Ganzen zullen zich te pletter vliegen tegen

de bladen van de molens en van vleermuizen is bekent dat zij de dood vinden a.g.v. drukverschillen

veroorzaakt door de wervelingen rond de bladen. Hun longen kunnen deze drukverschillen niet aan

en leidt tot de dood. Ook de uilen in het gebied zullen de gevolgen van het plaatsen van de molens

aan den lijve ondervinden.

Welke invloed gaan de windmolens hebben op het aanwezige reeën bestand? Omdat er sprake is

van een keten in de natuur is ook van belang om de onderlinge samenhang van de in het gebied

levende dieren en planten in ogenschouw te nemen voor en na het plaatsen van de windturbines.

Onderzocht moet worden de gevolgen van de dynamische aanwezigheid van de windturbines, de

veroorzaakte hoog- en laagfrequente geluid alsook de verstoring als gevolg van de aangebrachte

nachtverlichting.

(3) Geluidshinder en verstoring nachtelijke duisternis

Op dit moment is dit nog een landelijk gebied met een daarbij horend beperkt geluidsniveau. Met de

komst van windturbines wordt het maximale "gemiddelde" geluidsniveau verhoogd naar de norm

van 47 db Lden en 41 db Lnight. Dit derhalve is een enorme toename van geluidproduktie t.O.V. de

huidige situatie en zal vooral in de nacht als uiterst hinderlijk worden ervaren en gevolgen hebben

voor de gezondheid van vele bewoners alsook de fauna in het gebied. Uit steeds meer buitenlandse

onderzoeken, gedaan in gebieden waar al meerdere jaren windmolens staan, blijkt dat het

geproduceerde laagfrequente geluid een minstens zo belangrijke en tot nu toe onderbelichte factor

is. De beoogdewindmolens zijn nog nergens geplaatst en daardoor is het op dit moment niet vast te

stellen wat het effect van deze turbines zal zijn m.b.t. het geluidsniveau welke zij produceren. Slechts

afgaan op de specificaties die door de fabrikant worden verstrekt is absoluut onaanvaardbaar. Er

zullen ook berekeningen gemaakt moeten worden die laten zien wat het effect van de opstelling van

meerdere molens is. De cumulatie van geluid die de diverse molens zullen produceren onder diverse

omstandigheden is een gegeven en moeten in kaart gebracht worden. Ook het voornemen om de

N33 te verdubbelen zal een toename van geluid veroorzaken die door de molens verder het gebied

in geblazen zal worden.

0175

Page 354: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Uit onderzoek door TNO (Hinder door geluid van windturbines, rapport nr. 2008-D-RIOSljb) blijkt

dat "het geluid van windturbines bij gelijke belasting (in lden) als hinderlijker wordt ervaren dan

geluid van wegverkeer, railverkeer of industriële bedrijvigheid.

In de circulaire "Beoordeling geluidhinder windturbines, kenmerk 2010010074" wordt onder punt 2.4

afwijken van de normstelling het volgende gesteld: Het is denkbaar dat u bij plaatsing van

windturbines, vanwege bijzondere lokale omstandigheden bijvoorbeeld af te wijken van het

hierboven door mij geadviseerde beoordelingskader. Daarbij is uiteraard wel van belang dat deze

afwijkingen goed zijn onderbouwd met wetenschappelijke gegevens over geluidhinder en er geen

gevaar optreedt voor de gezondheid van omwonende. In verband hiermee adviseer ik U hiermee

terughoudend om te gaan. Ik ben van mening dat dit punt één op één van toepassing op de situatie

in het gebied Oostermoer. Op dit moment is er nog sprake van een stilte gebied met een

naastgelegen in ontwikkeling zijnde natuurgebied.

Afsluitend merk ik nog op dat in de afgelopen tijd al heel veel aandacht is geweest voor de

windturbineplannen. Dit heeft al voor heel veel onrust gezorgd. Plaatsing op de beoogde plek

doordrukken zal de onrust verder aanwakkeren en de afkeer tegen "de overheid" en of "de politiek"

doen toenemen. Ik verzoek U de wettelijke grenzen niet op te zoeken maar extra zorgvuldigheidte

betrachten door een strengere geluidsnorm te hanteren door alle aspecten die voor dit gebied

gelden mee te laten wegen. Ik vraag U derhalve om de geluidnorm niet volledig "op te vullen". Een

afstand tot de bebouwing van 600 meter is niet verantwoord. In Duitsland waar veel meer ervaring

en ruimte is dan hier in Nederland wordt een afstand van 1500 meter tot de bebouwing gehanteerd!

Het mag niet zo zijn dat dit gebied geconfronteerd wordt met een grootschalig windmolenpark

omdat hier toevallig een aantal grondposities beschikbaar zijn.

Ik vertrouw erop dat U mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Hoogachtend,

0175

Page 355: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Mon­den Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Plaats

Gieterveen, 17 februari 2012

.... ,

Zienswijze MER

Geachte mevrouw, meneer,

K�_

Zienswijze I

Als bewoner van het plangebied wil ik graag inspreken voor m.e.r. windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden.

Om te komen tot een goede besluitvorming verzoek ik u de volgende items te onderzoeken:

1. Windturbines kunnen omvallen, een wiek verliezen, het verliezen van ijsafzet­ting, etc. Toets het effect van deze mogelijke voorvallen op het treffen van be­woners, verkeer en grondgebruikers nabij windturbines.

2. Windturbines veroorzaken slagschaduw. Toets het effect van slagschaduw op de gezondheid van omwonenden.

3. In het plangebied liggen een viertal hogedruk gasleidingen van Gasunie. Het bedrijf verlangt een ongestoorde bedrijfsvoering, ook bij calamiteiten aan wind­turbines zoals omvallen, verliezen van een wiek, brand en dergelijke. Toets in hoeverre een ongestoorde bedrijfsvoering van de hoge druk gasleidingen kan worden gegarandeerd.

4. Windturbines maken dag en nacht geluid, dat hinder kan opleveren. Toets het effect van geluid door turbines op de gezondheid van omwonenden. Daar het vermoedelijk gaat om hoge masten moet rekening worden gehouden met het feit dat het '5 nachts in hogere luchtlagen harder waait dan in lagere luchtlagen.

5. Het onderhavige landschap is kenmerkend open van karakter, wat als zeer waardevol wordt ervaren. Toets het effect van verstoring van een uniek cultuur­historisch landschap.

Hoogachtend,

0176

Page 356: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark. Oostermoer en windpark. De Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Plaats

G ielerveen, 17 februari 2012

,,,,.,

Zienswijze MER

Geachte mevrouw, meneer,

K�_

Zienswijze 1

Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om als bewoner van het plangebied in Ie spreken inspreken voor de m.e.r. windpark Oostermoer en windpark De Drentse Mon� den.

Om te komen tot een goede besluitvorming vel40ek ik u de volgende items te ondenoe� ken:

1. Windturbines veroorzaken laaffrequente trillingen die door de bodem worden doorgegeven. Toets het effect hiervan op de gezondheid van bewoners. Toets het effect van trillingen tevens op mogelijke schade aan gebouwen (scheurvor� ming en erger). De meeste gebouwen zijn immers op staal gefundeerd.

2. Het plangebied lijdt min of meer al aan be�lkingskrjmp. Door het plaatsen van windturbines neemt deze krimp toe. Toets het effect van plaatsing van windtur­bines op bevolkingskrimp.

3. In de planvorming tot nu toe is steeds gezegd dat draagkracht door de bevolking nodig is. Toon de mate van draagkracht door de bevolking aan.

4. Door het gebied loopt een bovengrondse hoogspanningslijn van Tennet. Het bedrijf verlangt in zijn voorwaarden (art. 2.1.5) een waarborg voor ongestoorde bedrijfsvoering, zelfs bij calamiteiten zoals ·omvallen, verliezen van een wiek, brand en dergelijke». Toets in hoeverre een ongestoorde bedrijfsvoering van de hoogspanningslijn kan worden gegarandeerd.

Met vriendelijke Qroet.

0177

t 18 FEB Z012

Page 357: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer Postbus 223 2250 AE Voorschoten

U G w egevens; Naam Straat + Huisnr Postcode en Plaats Telefoonnummer E-mail adres

I

U spreekt als: Particulier

Uw Inspraak:

Geachte heer/mevrouw,

Naar aanle.iding van uw publicatie voor de ontwikkeling van een grootschalig windmolenpark in mijn leefomgeving dien ik hierbij mijn zienswijze in:

De Veenkoloniën kent een rijke flora & fauna. In het gebied leven onder andere dieren zoals reeën, vossen en overige zoogdieren, uilen, vleermuizen, buizerds en overige vogels. Tevens heeft het gebied te maken met de vogeltrek. Onder andere ganzen gebruiken het Hunzedal en de Veenkoloniën als fouragegebied. Voor deze dieren geldt dat hun leefomgeving verstoord zal worden door de bouw en exploitatie van windturbines. Ontegenzeggelijk leidt dat gegeven tot gevolgen voor de leefomgeving.

De aanwezige gebieden, aangeduid als Ecologische Hoofdstructuur, hebben als doel natuurgebieden te vergroten. Door natuurgebieden te vergroten en te verbinden met hun omgeving, kunnen planten en dieren zich makkelijker verspreiden over meer gebieden. Hierdoor zijn deze gebieden beter bestand tegen negatieve milieu-invloeden. In grotere natuurgebieden kunnen bovendien meer soorten planten en dieren leven. Daarnaast wordt in de Europese Unie waardevolle en voor Europa kenmerkende natuur beschermd door het netwerk Natura 2000. Natura 2000 bestaat onder meer uit gebieden die zijn aangewezen in het kader van de Europese Vogel- en Habitatrichtlijnen. In Nederland maken de Habitatrichtlijngebieden geheel en de Vogelrichtlijngebieden gedeeltelijk onderdeel uit van de EHS.

Met name het gebied aan de westelijke flank van het windpark Oostermoer, maar ook het Boerenbos ten Noorden van Gasselternijveen en Gasselternijveenschemond is aangemerkt als Ecologische Hoofdstructuur en/ofNatura 2000.

Voor een groot deel wordt dit gebied ook wel aangeduid als het Hunzedal.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0178

Page 358: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Van oorsprong is dit gebied begroeid geweest met uitgestrekte venen en ondoordringbare moerasbossen. Kraanvogels, elanden en bevers hoorden tot de vaste bewoners van het gebied. De menselijke invloed werd zichtbaar vanaf de middeleeuwen, toen de toegankelijke delen van het dal benut werden als hooiland. Later, na het afgraven van het veenpakket, werd het gebied omgevormd tot een optimaal ingericht agrarisch landschap.

Nadat in 1995 Het Drentse Landschap, Het Groninger Landschap en het Wereldnatuurfonds een gezamenlijke natuurontwikkelingsvisie voor het stroomgebied van de Hunze presenteerden, zijn diverse natuurontwikkelingsprojecten langs de Hunze van start gegaan. Stapsgewijs heeft de Hunze zich ontwikkeld tot een vrij kronkelende beek, ingebed in een natuurrijk, voor mens, plant en dier aantrekkelijk landschap.

Enkele van deze projecten zijn; Beekherstel Torenveen, Annermoeras en Elzemaat. In 2008 zijn er weer bevers uitgezet in de Hunze.

Ter onderbouwing: Drents Landschap, Natuur en Milieufederatie Drenthe

De Hunzelaagte is aangemerkt als een gebied met botanische waarden voor sloten, van belang voor weidevogels en met waarden voor steltlopers, ganzen en zwanen. Voor het Veenkoloniale deel zijn de wijken van belang, terwijl ook hier waarden voor steltlopers, ganzen en zwanen in het geding zijn.

Ik maak mij ernstige zorgen dat de ontwikkeling van grootschalige windmolenparken, zoals het windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden, voornoemde en andere ontwikkelingen ter bevordering van een leef gebied voor plant en dier op negatieve wijze zal beïnvloeden. De vele ronddraaiende wieken, het geluid (hoorbaar en onhoorbaar) dat zij voortbrengen, de

knipperende rode waarschuwingslampen. Het zorgt voor onrust in en rondom een gebied waar de kernwaarden rust, ruimte en donkerte van groot belang zijn om de eerder ingezette ontwikkeling te kunnen continueren.

Ik zou u willen verzoeken om uitgebreid onderzoek te doen naar de effecten op de flora &

fauna in en rond de Veenkoloniën en het Hunzedal.

De ontwikkeling van grootschalige windmolenparken, zoals windpark Oostermoer, windpark De Drentse Monden en windpark N3 3, separaat, maar zeker in samenhang met elkaar, heeft een invloed op de leefomgeving zoals wij die nu kennen.

Verschillende visies ten aanzien van dit gegeven leiden er nu al toe dat de regio grofweg in drie kampen te verdelen is: uitgesproken voorstander, uitgesproken tegenstander, neutraal. Niet het feit dat eerder genoemde ontwikkelingen zich bevinden in de invloedssfeer van de leefomgeving maar het verschil in visie in welke mate en of die invloed overwegend positief dan wel negatief zal zijn neemt de vormen van een splijtzwam aan.

Initiatiefnemers hebben ervoor gekozen om met minimale inspanning de plaatselijke bevolking en politiek te consulteren en te informeren en om vervolgens met reuzenstappen door te denderen naar het rijk teneinde hun plannen onder te brengen in de, zogeheten,

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0178

Page 359: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

RijksCoördinatieRegeling.

Deze gang van zaken heeft in mijn optiek een prijs, maar dan wel een prijs die op de rekening van de lokale bevolking en ondernemers terechtkomt. De genoemde gang van zaken heeft namelijk bijgedragen aan een gevoel van 'niet gehoord worden', 'niet serieus genomen worden'. Angst is gaan regeren en heeft er mede voor gezorgd dat nadelige effecten van de voorgenomen windmolenparken reeds van kracht zijn.

Waardedaling woning Verschillende gerechtelijke uitspraken hebben de afgelopen jaren duidelijk gemaakt dat alleen al de plannen tot oprichting van één of meer windmolens kunnen leiden tot een waardevermindering van het onroerend goed.

Makelaars in en rond de gemeenten Borger Odoorn, Aa & Hunze, Stadskanaal en Veendam hebben bij diverse gelegenheden aangegeven dat zij al ruimschoots merken dat de huizenmarkt in de regio op dramatische wijze slechter scoort dan de toch al slechte huizenmarkt in de rest van Nederland. Tijdens de drukbezochte debatavond Windenergie op woensdag 9 februari 2012 te Exloo is dit fenomeen door NVM makelaar Jaap ten Hoor verwoord als: 'waardedaling ten gevolge van windmolens is niet te becijferen in een percentage. De huizen zijn simpelweg onverkoopbaar. '

In feite is de afweging ook simpel: Twee identieke woningen met een identieke prijs staan te koop met één verschil. De

ene woning heeft een vrij uitzicht, de tweede woning heeft één of meer windmolens in het uitzicht. Welke woning zou u kiezen?

Planschade zegt u? Experts weten echter te vertellen dat het niet gemakkelijk zal zijn om planschade ten gevolge van de windmolenparken aannemelijk te maken, er zal worden verwezen naar andere invloeden zoals een recessie en vermeend achterstallig onderhoud. Daarnaast is er zelfs nog sprake van eigen risico! Kortom, de rekening zal worden betaald door de eigenaar van onroerend goed.

Met klem wil ik u verzoeken om, in een breed onderzoek, de gevolgen voor de woningmarkt, in de volle reikwijdte, in kaart te brengen en de uitkomsten daarvan mee te nemen in de MER.

Slagschaduw Slagschaduw is een effect van windmolens waarbij behoorlijk nauwkeurig valt te berekenen op welke tijden en plaatsen de schaduweffecten zullen optreden. Er is regelgeving met betrekking tot de Gaarlijkse) tijdsduur dat schaduwpassage mag plaatsvinden op een gevoelig object (woning), er is zelfs een automatische stopzetting van de windmolen mogelijk ook al leidt dit tot een (theoretisch) verlies van productie.

Echter, bij de berekening van de jaarlijkse slagschaduw door een windmolen wordt de tijd buiten beschouwing gelaten dat de zon lager staat dan 5 graden boven de horizon. Als reden hiervoor wordt door experts aangegeven dat het licht in deze situatie diffuus is waardoor schaduwen niet scherp zouden zijn. Van hinder door slagschaduw zou in deze situatie geen , of in mindere mate, hinder zijn.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0178

Page 360: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Ook zou de zon door gebouwen en bomenrijen worden onttrokken aan het zicht waardoor bij deze lage zonne-stand ook niet of nauwelijks hinder door slagschaduw mogelijk zou zijn.

Ik zou u graag willen wijzen op het plaatselijke landschap, ook wel omschreven als open en

weids.

In dit landschap wordt een laagstaande zon in veel mindere mate onttrokken aan het zicht

waardoor schaduweffecten veel verder zullen reiken.

Graag wil ik u dan ook verzoeken om de slagschaduw-contouren ook onder de omstandigheden van een laagstaande zon «5°) nauwkeurig in kaart te brengen teneinde de hinder voor omwonenden en veiligheid voor verkeersdeelnemers en dieren, als gevolg van

verreikende slagschaduw, te rapporteren in het MER.

Datum: 14 februari 2012 Plaats: Gieterveen Handtekening:

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0178

Page 361: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...
Page 362: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen, 18 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van

Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Beste mevrouw, meneer,

In deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnotitie "Reikwijdte en Detail voor de MER van

Windpark Oostermoer en de Drentse Monden". Ik wil u vragen mijn zorgen mee te nemen in

de MER voor dit windmolenpark.

Ik vind dat die windmolens veel te groot zijn voor het gebied achter ons dorp (Greveling), tot

wel 130-200 meter hoog, terwijl het hoogste gebouw in de buurt een kerktoren van 25 meter

is! Ze staan veel te dicht op de huizen en zijn mega-groot. Ze verpesten het hele landschap.

Verder ben ik bang dat ze de hele dag door lawaai maken en vogels en andere dieren

wegjagen. En ook dat ze 's nachts geluid blijven maken waardoor ik moeilijk kan slapen.

En ook voor onze dieren (katten die buiten lopen en snel last van lawaai hebben), de

paarden en ezels van de buren en de reeën die je nu nog in het wild tegenkomt. Ook denk ik

dat de uilen, die je maar weinig ziet, helemaal zullen verdwijnen.

En ons huis wordt steeds minder waard door die molens. Niemand wil het meer kopen als

we bijvoorbeeld naar Groningen willen verhuizen voor mijn school.

Ik vertrouw erop dat u deze brief in behandeling neemt.

Met vriendelijke groet,

0180

Page 363: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AB Voorschoten

Eexterveen 15-02-2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Geachte heer of mevrouw,

Middels deze brief geef ik mijn zienswijze op de, in het onderwerp vermelde, startnotitie. De volgende onderzoekspunten wegen voor mij zwaar en zou ik graag opgenomen zien in het milieueffect rapport (in volgorde van belangrijkheid):

1. Geluidshinder voor mens en dier • het beoogde windpark is in het deelgebied Greveling op een te korte afstand van een

aantal woonhuizen geposititioneerd. Hier past het plan eigenlijk net niet. Ik wil niet dat er in mijn woonomgeving met de komst van een windmolenpark ook een geluidoverlastpark ontstaat. Daarom vraag ik speciale aandacht voor dit effect en de bijkomende gezondheidsrisico's met name de risico's van laagfrequent geluid én in ik wil ook graag weten of deze windturbines ook een hoogfrequent geluid kunnen maken en de gezondheidsrisico' s die dat met zich meebrengt (hyperacusis, tinnitus).

• Tevens vraag ik u onderzoek te doen naar de cumulatie van geluid in een dergelijk groot en hoog windmolenpark, zowel bij dag als bij nacht teneinde de norm van afstand tot woonhuizen vast te kunnen stellen voor beide situaties. Bij de cumulatie van het geluid meting moet moet ook rekening gehouden worden dat er zeer dicht bij (net over de grens in de provincie Groningen) ook een windturbine park in de planning staat.

• Ik verzoek u extra zorgvuldigheid te betrachten en een strenge geluidsnorm te hanteren voor deze extreem grote windturbines Een afstand tot de woonhuizen van 600 meter is niet acceptabel.

2. De effecten op de gezondheid van een langdurig gestresst lichaam door een beangstigend en kolossaal bewegend ding in de nabije omgeving.

0181

Page 364: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Daarnaast vind ik dat ook onderstaande punten onderzocht moeten worden:

• Leefbaarheid in deze omgeving, als blijkt dat de woonhuizen nog moeilijker verkoopbaar worden in een regio waar het toch al moeilijk is om een huis te verkopen (ook zonder economische crisis en windmolen parken). Welke effecten hebben leegstand en verpaupering. Door de eigen woning-bezitters is veel werk verricht gedurende de afgelopen 10 jaar om van deze regio weer een mooi en leefbare omgeving te maken. In vergelijk tot 10 jaar geleden komt leegstand (bijna) niet meer voor. Hoe makkelijk zal dit weer in verval raken?

• Lichtverontreiniging in de nacht • Slagschaduw overdag

Tevens vraag ik me af waarom er voor windmolens op land gekozen wordt, terwijl er op zee zoveel meer rendement te halen is. Simpelweg omdat daar meer wind staat. Of, zoals ze bij Greenpeace ook wel aangeven, juist doordat bij ons de zee niet zo heel diep is zijn de explotatiekosten minder hoog. Op zee heeft niemand last van deze vorm van energiewinning in vergelijk met windturbines op het land strak tussen woonhuizen in waar hardwerkende mensen zo afhankelijk zijn van hun welverdiende rust. Ga ik (of mijn buurman in één van de Drentse Monden) straks voor een beetje rust naar het werk?

Er is al veel aandacht geweest voor de windturbineplannen, dit zorgt voor veel onrust in ons dorp en de omliggende dorpen. Een kranten artikel waarin een initiatiefnemer vertelt wat de tegenstanders MOETEN zien in een windturbine doet de gemoederen al helemaal geen goed. Jk ben bang_4�t _d� plaatsing ,,-aIl:4�_wip.dturbin�s, op �e beooAd� plek, �e_���t zaLdoen toenemen. Op dit moment geven tegenstanders dat middels een NEE-affiche aan op de ramen van hun woonhuizen. De voorstanders plaatsen anoniem een soortgelijk Ja-affiche op bomen. Maar er duiken ook steeds grimmiger wordende anonieme affiches op.

Ik vertrouw erop dat u bovenstaande zult meenemen bij het opstellen van de MER.

0181

Page 365: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen, 18 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Geachte mevrouw, meneer,

Middels deze brief wil ik mijn zienswijze kenbaar maken op de startnotitie "Reikwijdte en Detail voor de

MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden". Ik wil u verzoeken de volgende aspecten en criteria te betrekken bij de Milieu Effect Rapportage.

Omvang van de voorgestelde windturbines en de effecten op mens, dier en omgeving

Simpel gezegd is er nauwelijks iets bekend van de effecten van windturbines van de grootte zoals voor­gesteld, in een leefomgeving zoals bv. in het deelgebied Greveling. Er is geen onderbouwd bewijs dat turbines van deze omvang onschadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier. Ik doel met name op:

• het effect van de laagfrequente trillingen bij het draaien van de turbines, op het welzijn van mensen, huisdieren, vee en de reguliere lokale fauna; zie bv. de onderzoeken naar Vibroacoustic Disease, een syndroom dat zich pas na meerdere jaren openbaart en blijvende schadelijke gevolgen voor de gezondheid heeft

• het effect van deze trillingen op bebouwing, zoals mogelijke consequenties van resonantie op hogere

frequenties • de strobQscopische slagschaduw van de draaiende wieken die gezien de hoogte vaf"Lde molens niet

beperkt zal blijven tot bouwland, maar ook over de woningen zal vallen, in het bijzonder bij "smalle" gebieden zoals Greveling; over de verontrustende effecten hiervan op de geestelijke gesteldheid is al veel bekend

• verdringing van vogels en verenging van hun leef- en broedgebied (en hoe groter de molens, hoe groter dit effect); bijv. de Blauwborst is een zeldzame en kwetsbare vogel die mede deze regio als habitat heeft en de komst van dergelijke grote molens zal zonder twijfel deze vogels verdrijven

• vleermuizen komen om het leven door de drukverschillen als gevolg van de draaiende rotorbladen • het effect van het draaien (geluid en licht) op de fysieke en mentale gesteldheid van de vele paarden

in dit gebied, in de weilanden nabij en rondom de geplande windturbines • de natuureffecten die de grote molens hebben op het aangrenzende Nationaal Landschap Drentsche

Aa, onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur • het verdwijnen van de "duisternis" door de continu aanwezige lichtbronnen op en rond de turbines

Verstorende effecten op de leefomgeving

• de geluidshinder als gevolg van de draaiende molens, in het bijzonder rekening houdend met de cumulatieve effecten van een rij windmolens nabij bebouwing, zoals in het smalle deel van Greveling waar de turbines veel te dicht op de lintbebouwing gepland staan, in de nachtelijke uren, waar de windstromen dusdanig anders zijn dat het merkbaar effect groter is dan overdag (graag verwijs ik u o.a. naar het onderzoek van dhr Frits van den Berg van de Universiteit Groningen, alsook die van het RIVM uit 2008 en 2009 over windturbinegeluiden)

• voor ons persoonlijk was de rust en stilte van dit gebied de belangrijkste drijfveer om in de veendorpen te gaan wonen; dit dreigt nu volledig teloor te gaan en uit te lopen op het geluidsniveau van een snelweg (indien de 47 Lden norm wordt aangehouden); een onophoudelijke stroom geluid, 24 uur per dag, maakt het onmogelijk tot rust te komen en dwingt ons dan om binnen te blijven, met een direct negatief effect op de gezondheid

• de norm van 47 Lden is een jaargemiddelde; ik wil u verzoeken ook rekening te houden met de afwijkingen/overschrijdingen hiervan op dagen dat de turbines hard draaien

• landschappelijke impact; de grootte van de voorgestelde molens torent zover boven het vlakke, rustige landschap uit, dat hier van een algehele bederving van het aanzicht kan worden gesproken, zelfs wanneer er boomhagen e.d. omheen zouden worden aangelegd. We hebben het over molens,

Page 366: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0182

hoger dan de Euromast, die midden tussen de vlakke veendorpen worden neergezet en hiermee o.a. de beschermde dorpsgezichten van Annerveensekanaal en Eexterveensekanaal structureel aantasten.

• aangetoond is (zie onderzoek RUG 2008) dat vooral jonge mensen die dicht bij windmolens wonen significant meer slaapproblemen hebben dan mensen die buiten dit gebied wonen; voor onze dochter van 11 en de andere kinderen in ons dorp maak ik mij zorgen; ik wil u dan ook vragen dit aspect mee te beoordelen

Aantal windturbines in het deelgebied Greveling

Niet alleen is de grootte van de beoogde molens in het kleinschalige deelgebied Greveling een mogelijk gevaar voor de gezondheid en het leefklimaat, ook het geplande aantal molens is veel te groot. Er is simpelweg te weinig ruimte in dit gebied. Als onderdeel van het windpark Oostermoer vraagt Greveling m. i. dan ook om een aparte beoordeling en een plaatsingsstrategie die met bovenstaande aspecten rekening houdt.

Cumulatieve effect met verbreding N33

Ook vraag ik u in de MER de cumulatie mee te nemen van de geluidsoverlast ten gevolge van het

windpark en de verdubbeling van de rijksweg N33, alsook de te verwachten extra verkeersdrukte op de Kielsterachterweg na de verdubbeling van de N33. Dergelijke grootschalige plannen moeten niet elk op zich beoordeeld worden, maar als geheel worden beschouwd voor wat betreft de effecten op mens en

leefomgeving.

Milieueffect per saldo van deze windturbines

Ik wil u vragen de gehele levenscyclus van de beoogde windturbines te betrekken bij de MER en niet louter de levensfase waarin de torens stroom leveren. Voor een goed beeld van de milieu-impact dienen ook de

grondstofwinning, productie, transport, bouw, noodzakelijke aanpassingen aan infrastructuur, onderhoud, exploitatie en uiteindelijke afbraak en vernietiging van de turbines aan het einde van hun levenscyclus te worden meegenomen. Ik verzoek u ook het milieubeslag van deze fasen en aspecten bij het gebruik van deze nieuwe� grote turbines en gebouwen mee te wegen in de MER.

Tot slot

Ik kan niet genoeg benadrukken hoezeer ik mij zorgen maak om de leefbaarheid in dit gebied als een veel te grootschalig plan zoals dit windmolenpark doorgang vindt. Niet alleen bij mijzelf en mijn gezin, maar in de hele (dorps)gemeenschap bemerk ik de zorg en de gevoelens van misnoegen richting "de overheid die

coute que coute deze plannen wil doordrukken, desnoods ten koste van de dorpsgemeenschappen zelf'. Ook dit is een aspect wat mij zeer verontrust. Het kan en mag niet zo zijn dat er een buitensporig windmolenpark komt dat veel te dicht op de bebouwing staat, louter omdat er hier een paar stukken grond beschikbaar zijn gekomen. Nederland en Drenthe hebben genoeg gebieden waar windmolens van een dergelijke omvang niet zo dicht op de bebouwing hoeven te staan.

Ik wil u dan ook vragen de grootst mogelijke zorgvuldigheid te betrachten en waar nodig extra restrictieve normen op te leggen i.p.v. de normen "op te rekken" naar de schaal van het project.

Vertrouwend dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt,

Hoogachtend,

Page 367: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

S oeteJlX<?{) \ 3 jebmo." '20 I 2..

C0Ó€rtJ:rp � 2I.e\'lt.)4)�'2e ,Cf Grcept nDU � Rele �dte .en [).tCH l. VDor Ö2 ffi(1< v �LJlYlclfb(e. futefl'ncer Q()d2 l-Ym� 1'Y1Cf1do".

D1 ÓQ 2e ?r\(J :f.E'J & rflcin 2\è()�L0�f<é cr.L\2 StM� (Joh tuz _

�fi�ê{v) YY\j Lji'\ ék 0c€J{'nó.€ fUnt(() VGVl beluf1j voorck m cR.

TI de lo.()d'Sd\ûrfe�i.u I{)P�Ç\�J: ronclCW'l Ccer€l!dt- kép�. enz �CJ\cl velJtDotrl. (�czz�Vte vervte \\w"j ,\rlor\2cnsuerwI 11(1j ""Y\.o� �\I{'d.. tLt(D.U'\eb ,€n Dp2..1 L\nt� veV) c� CY'n3eVI �9' � De dIeren ) 0.\( er(�e-xfl' > QnUU0( é:l2(�t \JOOl UX'èt net hce�C éJ"(?cl.

vQ.î)Qee'e;.:, \Jo!f � 5t:crecerct.. ,dlte(,v') dt2G:op ucnde 'Se{2�n. �Qon 'fJVJteeen., leder Of �() eljen �(er') carden h,dticx.rOP o bC\fUpte Wj'Ze \() �to(X-u .

S) ��2LV\c..l Ylefaö ('0]( 0 (I� hler9<::'nl.:e� onc1er2ce� n4fx-:rd9G?) 0,.. �c� do.\\() l0(Nî ln(;�f) (l(XÜ Qr�(beeRen IS IV) C\.(c�e(lX'el) ,

e.CÇ€ó c\1.e2-an ,ru.cJ w'1\{:Y'\ 19OJl�eVl. ln dele heetf:ji< crnjeiJflj 2\ c 'vt <()o.., Y\e t v€ r nemen v-on e A- pt uYl (leV) LiJM cl VYlLRell.)) I 1f2 een ven tk.. �UDPr ) .. , . V \iOfI TC\CL\ V€(()letf�\ n) . ln iÎCll�cntl()\�.f2e hflq. .

\ k' lIertflUw erop oe t Ij muf) 2.\e(m�?.e. &(leLL-� ln a�(v..J::J'n.J rrt'rnt· vY\et V{\ enclt\� ae a �oe l '-

Page 368: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energie Projecten

Inspraakpunt Windmolenpark Oostermoer en

Windpark de Drentse Monden

2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 18 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drenste Monden.

Geachte heer/mevrouw,

Als reactie op de startnotie treft u onderstaand mijn zienswijze aan.

Hierbij heb ik er voor gekozen een en ander puntsgewijs aan te geven.

1. De landschappelijke inpassing in met name het deelgebied Greveling.

Het is onverklaarbaar dat een dergelijk project mogelijk kan worden gerealiseerd in de directe omgeving van Annerveensche- en Eexterveenschekanaal, dorpen die zeer

recent tot beschermd doorgezicht zijn uitgeroepen. Daarnaast bevindt het

plaatsingsgebied zich in het voor de natuur zeer waardevolle Hunzedal waarin

eveneens zeer recent miljoenen euro's zijn geïnvesteerd uit zowel gemeenschapsgeld

als Europese subsidies. Plaatsing van deze (mega) molens zal leiden tot een horizon

vervuiling van ongekende omvang.

2. Flora en Fauna.

De gevolgen van de geplande plaatsing van windturbines heeft onomkeerbare

gevolgen voor zowel flora als fauna. De nu nog aanwezige dieren, waaronder reeën

vele soorten vogels etc., zullen grotendeels wegtrekken en een verschraald

landschap achter laten. Trekvogels laten het gebied in het vervolg links liggen.

De vervuilende werking van de aanwezigheid van de molens zal schade toe brengen

aan de vegetatie, het oppervlakte water, het grondwater en mens en dier binnen het

gebied en zo mogelijk ook daarbuiten.

Ik vraag uw zeer speciale aandacht voor de aanwezigheid van in ieder geval een

kolonie boerenzwaluwen, een beschermde diersoort, die naar ik aanneem niet

voor niets op de rode lijst staat!

3. Geluidshinder

Het gebied is op dit moment te betitelen als een stilte gebied. Door de plaatsing van

de windmolens zal het gebied zowel qua aanzien als qua geluid worden omgetoverd

in een industriegebied met alle gevolgen voor de woon en leef kwaliteit. Daar

Page 369: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

bovenop komen nog de effecten voor de gezondheid van mens en dier als gevolg van

het geproduceerde (laagfrequente) geluid.

Zeer pijnlijk en ongewenst en zeker onacceptabel is het feit dat de windmolens zeer

dicht bij (op nog minder dan 600 meter) de monumentale begraafplaats worden

geplaatst, nu een plek waar dierbaren gepast kunnen worden herdacht in een

rustieke, serene omgeving maar waar straks geluidsoverlast, laagfrequente

geluidsoverlast, bodemtrillingen en slagschaduwen over de overledenen regeren.

4. Lichtverontreiniging.

Het gebied is momenteel na het ondergaan van de zon donker. Door het plaatsen van

de molens zal een strook met (rode knipperend) licht ontstaan met de uitstraling van

een start of landingsbaan van een vliegveld.

5. Slagschaduw

De slagschaduwen die optreden zijn van dusdanige omvang dat deze tot ver voorbij

de huizenrijen worden waargenomen. Dit is een direct gevolg van het feit dat de

molens worden geplaatst binnen een gebied dat daarvoor volstrekt ongeschikt is. De

afstand tot de woning betreft slechts 600 meter. Een grens die in geen enkel ander

land wordt gehanteerd. De meest krappe grens die tot op heden werd gehanteerd

bedraagt het dubbele hiervan waarmee direct is aangetoond dat de nu gekozen

locatie volstrekt ongeschikt is.

6. Gezondheidsrisico's

Met het plaatsen van de molens worden onaanvaardbare gezondheidsrisico's

genomen en hieruit kan worden opgemaakt dat de inwoners van het gebied door

diegenen die deelnemen aan de besluitvorming niet als een volwaardige partij

worden gezien. Het wekt zelfs de indruk dat de bewoners slechts een hinderlijke

bijzaak zijn. Het is immers bekend en wetenschappelijk aangetoond dat de (laag

frequente) geluidsoverlast de aanleiding is van talloze gezondheidsproblemen, zoals

bijvoorbeeld slapeloosheid, stress, angst tot aan epilepsie.

7. Voortzettende krimp

De regio waarin de molens mogelijk gaan worden geplaatst staat niet bekend als de

meest welvarende van het land. (Wellicht is dit een reden om voor deze plek te

kiezen?). Een direct gevolg van de plaatsing zal zijn een verdere krimp en als gevolg

daarvan een toename van (verborgen) armoede. Dit is zeer onwenselijk in deze tijd

van economische crisis en waarbij het tevens onaanvaardbaar is dat een zeer klein

aantal mensen de mogelijkheid hebben op buiten proportionele zelfverrijking als

gevolg van het zeer dubieuze subsidie beleid, met als gevolg een verdere toename

van de nu al aanwezige onacceptabele sociale ontwrichting.

0184

Page 370: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

8. Waardedaling van de woningen

Een groot negatief effect van plaatsing is de forse waardedaling van de woningen, die bovenop de als gevolg van de recessie ingetreden waardedalingen komt. Dit maakt dat dit toch al economisch kwetsbare gebied meer dan dubbel wordt getroffen met desastreuze gevolgen voor de inwoners.

9. Verdubbeling N33

De verdubbeling van de N33 wordt uitgevoerd dit heeft mede tot gevolg dat de verkeersdruk op de langs het gebied lopende Kielsterachterweg zal toenemen. Dit heeft onder andere geluidsoverlast en luchtverontreiniging tot gevolg. Daarboven op komen te zijner tijd alle negatieve gevolgen van het plaatsen van de windmolens. Het heeft er veel van weg dat alle ellende op een hoop wordt geschoven en op het bordje komt van de bewoners in dit naar Nederlandse maatstaven dunbevolkte gebied, ver weg van de plaatsen waar het overgrote deel van de beleidsbepalers en hun familie wonen en werken.

10. Sociale ontwrichting

Op dit moment is er reeds sprake van een zeer wankel evenwicht tussen voor en tegenstanders van plaatsing van de windmolens. Er lijkt nog maar weinig nodig voor een escalatie. Dit wordt niet ingegeven door het misgunnen van financieel voordeel aan diegenen die de mogelijkheid hebben de molens te plaatsen maar enkel en alleen aan het feit dat het gebied eenvoudig weg volledig ongeschikt is voor het plaatsen van windmolens als gevolg van alle negatieve effecten daarvan.

11. Afname toerisme, de financiële gevolgen en kapitaalvernietiging.

De laatste jaren zijn er miljoenen euro's aan investeringen gedaan en subsidies beschikbaar gesteld om deze bedrijfstak verder van de grond te krijgen. Bij plaatsing is alles voor niets geweest. Na realisatie, met miljoenen euro's aan subsidiegelden, werd een aantal jaren geleden de doorvaart tussen het Zuidlaardermeer en Bareveld (Van Turfvaart naar Toervaart) heropend een meer dan positieve impuls voor het toerisme. Deze impuls zal bij plaatsing, direct teniet worden gedaan, immers toeristen zijn niet geïnteresseerd in horizonvervuiling. Ook voor rondleidingen op en/of excursies naar windmolenparken bestaat voor zover mij bekend geen enkele interesse. Gevolg, deze economisch al kwetsbare regio wordt zeer zwaar getroffen.

Ik ga ervanuit dat u mijn zienswijze zeer serieus in overweging neemt.

Met vriende.lijke groet,

0184

Page 371: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energie Projecten

Jnspraakpunt Windmolenpark Oostermoer en

Windpark de Drentse Monden

2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 18 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail

voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drenste Monden.

Geachte heer/mevrouw,

Als reactie op de startnotie treft u onderstaand mijn zienswijze aan.

Omdat Ik het van groot belang acht dat de onderstaande criteria bij uw MER worden

betrokken wil ik u dan ook verzoeken hiertoe over te gaan:

1. Landschappelijke inpassing, met name in het deelgebied Greveling 2. Flora en fauna 3. Vermijden geluidshinder 4. Overige nadelige gevolgen.

De genoemde criteria licht ik in het vervolg van mijn brief nader toe maar ik wil u daarnaast

verzoeken bij deze MER het voorgenomen windpark aan de N33 tenminste in uw afweging

mee te nemen. Voor wat betreft de procedure verzoek ik u de Structuurvisie Wind op Land

waar het kabinet naar verwachting later dit jaar mee komt van toepassing te verklaren op de

plannen voor de windparken Oostermoer, Drentse Monden en het voorgenomen windpark

aan de N33.

1. Landschappelijke inpassing.

Allereerst wil ik u erop wijzen dat de Rijksadviseur voor het Landschap, dhr. Yttje Feddes

onomwonden heeft aangegeven dat de specifieke locatie voor het windpark in het

deelgebied Greveling bijzonder ongelukkig is gekozen. Meer dan duidelijk is dat er veel te

weinig ruimte is in dit gebied voor een dergelijk (grootschalig) project zeker met de beoogde

(mega) windmolens, waarvan de afmetingen buiten atle proporties zijn. Daarnaast wordt de

kwetsbare natuurontwikkeling in het gebied volledig teniet gedaan.

Recentelijk zijn Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal aangewezen als beschermd

dorpsgezicht, mede op grond van het gebruikte ontginning systeem (één enkel kanaal met

een eenzijdig wijkenstelsel) hetgeen uniek is in het grote gebied van de Gronings Drentse

veenkoloniën. Niet onvermeld mag blijven dat Kiel-Windeweer grenzend aan dit gebied

eveneens is aangewezen als beschermd dorpsgezicht.

0185

Page 372: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Met verwijzing naar het vorenstaande verzoek ik u dan ook voor het deelgebied Greveling,

deel uitmakende van het windpark Oostermoer, apart te beoordelen en daarnaast een

planstrategie te ontwikkelen rekening houdende met de genoemde argumenten en daarbij

tevens de visie van de Rijksadviseur voor het landschap zoals verwoord in de studie /lEen

choreografie voor 1000 molens" hierbij in uw afwegingen te betrekken.

2. Flora en Fauna.

Als gevolg van grote investeringen in het Hunzedal is het aantal trekvogels enorm

toegenomen. Tevens is dit ten goede gekomen aan de dieren die hier reeds van ouds her

leven. Als de voorgenomen plaatsing van de windmolens onverhoopt doorgang vindt zal dit

zonder twijfel leiden tot een forse verschraling van het aantal hier levende diersoorten en

tevens tot gevolg hebben dat trekvogels het gebied niet langer aandoen. In de eerste jaren

na plaatsing zal de vogelsterfte ongetwijfeld tot ongekende hoogte toenemen, tot het

moment dat de vogels het gebied gaan mijden. Het zal duidelijk zijn dat bijvoorbeeld de

ooievaar die het laatste jaar in Spijkerboor zijn nest bouwde hier niet meer zal terug keren,

de rond trekkende reeën een rustiger locatie buiten het gebied gaan zoeken etc. etc. met als

gevolg een onomkeerbare negatieve reactie in de aantallen en soorten hier levende dieren.

Daarnaast vraag ik u speciaal onderzoek te doen naar de verontreiniging die de windmolens

met zich meebrengen. Immers ten einde de molens tegen weersinvloeden te beschermen

zullen deze worden behandeld met stoffen om de inwerking hiervan tegen te gaan. Bekend

mag worden geacht dat een goede bescherming vrijwel altijd natuuronvriendelijk is.

De weersinvloeden en de luchtverontreiniging, zeker op grote hoogte, zullen er voor

zorgdragen dat de natuuronvriendelijke stoffen gebruikt bij het prepareren van de

windmolens onder andere met regen water de grond bereiken. Daar het hierbij op grote

oppervlakten gaat mag duidelijk zijn gezien de enorme spanwijdte, de grote hoogte en de

wind die deze afvalstoffen over grote gebieden gaat verspreiden. Deze stoffen komen

terecht in de grond en de aanwezige sloten. Het is zeker niet ondenkbeeldig dat deze stoffen

ook het grondwater bereiken en zodoende doordringen in het gebied van de Waterleiding

Maatschappij Drente dat grenst aan het deelgebied Greveling.

Stoffen die in de grond terecht zijn gekomen worden opgenomen door de geteelde

gewassen. Dezelfde stoffen in het oppervlakte water worden opgenomen in de voedselketen

met alle gevolgen van dien voor dieren die zich aan het einde daarvan bevinden. Ook

huisdieren kunnen hiervan de gevolgen ondervinden. Zo eten de (huis)katten weleens

muizen en vogels

Daarnaast is het natuurlijk niet ondenkbeeldig dat ook de mensen in het gebied hiermee

geconfronteerd worden. Immers de schadelijke stofdeeltjes worden door het draaien van de

wieken door de lucht over een groot gebied verspreid, slaan neer en kunnen gemakkelijk

worden ingeademd.

0185

Page 373: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

J

3. Vermijden geluidshinder.

Onverklaarbaar is de positionering van het beoogde windpark in, in ieder geval, het

deelgebied Grevling. Opvallend is dat de inwoners blijkbaar worden gezien als "bijzondere"

mensen. Immers hoe kan het anders dat zij blijkbaar in tegenstelling tot mensen in

bijvoorbeeld andere landen binnen een afstand van 600 meter van een windmolen

zonder nadelige gevolgen kunnen wonen? Heeft Nederland bijzondere inwoners of komt de

plaatsing van de windmolens binnen dit gebied het kabinet gewoon goed uit, hetgeen ik

gezien de besluitvorming, de aanpassing van de regelgeving etc. zeker niet kan uitsluiten.

Gedegen onderzoeken in vrijwel alle delen van de wereld waar windturbines staan,hebben

de nadelige gevolgen hiervan nauwkeurig in kaart gebracht. Is Nederland en zijn inwoners zo

afwijkend van de rest van de wereld dat hiervan kan worden afgeweken?

Ik vraag uw speciale aandacht voor de negatieve geluidseffecten van windmolens die

aanleiding geven tot dag en nacht hinderlijk omgevingsgeluid en zeker voor het

geproduceerde laag frequente geluid waarvan is aangetoond dat dit aanzienlijke negatieve

gevolgen heeft voor de gezondheid van de "getroffenen".

Met verwijzing naar het vorenstaande kan worden geconcludeerd dat plaatsing van

windmolen binnen een afstand van de bebouwing van 600 meter, waar in andere landen

minimaal het dubbele hiervan wordt gehanteerd, volstrekt onacceptabel is.

4. Overige nadelige gevolgen.

Als verder nadelige gevolgen kunnen worden genoteerd.

Licht verontreiniging in verband met de aanwezigheid van veiligheid verlichting;

Slagschaduw, mijn woonkamer in gericht op het zuiden, met als gevolg dat het effect

hiervan de gehele dag aanwezig is;

Gezondheidsrisco' s;

Voortzettende krimp;

Waardedaling van de woningen;

Sociale ontwrichting, als gevolg van spanningen tussen voor en tegenstanders

hetgeen nu reeds merkbaar is;

Afname van toerisme, er zijn mij geen gebieden bekend waar windmolentoerisme

van de grond is gekomen;

Kapitaalvernietiging van reeds gemaakte (zeer recente) investeringen, die deels

mogelijk werden gemaakt met steun van de Europese Commissie, hetgeen natuurlijk

het aanzien van Nederland binnen Europa (terecht) zal schaden;

Oneigenlijke verrijking door een zeer klein aantal inwoners als gevolg van extreme

misplaatse subsidie regelingen (sociale ontwrichting), ook nog in crisistijd.

Ik ga ervanuIt aat JI miJn zienswijze zeer serieus in overweging neemt.

Met �eWKe groet,

0185

Page 374: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten T.a.v.Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Annerveenschekanaal, 10-02-2012

Onderwerp: Zienswijze MER Windpark Oostermoer

Heer/ mevrouw,

Hierbij mijn zienswijze voor het plan om een windpark vlakbij mijn huis in

Annerveenschekanaal te plaatsen. Ik ben 8 jaar en ben veel buiten en ben veel met

de natuur bezig. Wij hebben 's avonds in de zomer allemaal vleermuizen in de tuin er

zijn uilen in de tuin aan het nestelen, we hebben egels en muizen in de tuin, we zien

ganzen en andere vogels overvliegen, we zien reeën in de verte op de landerijen lopen.

Door de windmolens zal dit allemaal verdwijnen, de rust in het gebied is dan weg. Dat zou ik heeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeel erg vinden.

Ik hou erg van varen. Hier in het dorp is net een vaarroute gekomen met allemaal

boten. Dit is heel gezellig als deze langskomen. Deze mensen komen hier vanwege de

mooie omgeving en de rust. Deze mensen komen hier niet meer wanneer er allemaal

van die grote molens staan te draaien. Ze zijn zo groot, die zie je van grote afstand al

staan. Ik ga ook altijd varen waar het mooi en lekker rustig is.

Een aantal jaren geleden zijn ze maanden bezig geweest om de vaarroute zo te maken

zoals hij nu is, dat zou toch wel erg zonde zijn van al dat geld.

Annerveenschekanaal heeft een beschermd dorpsgezicht, daar horen toch geen

windmolens bij? Ik ben een aantal weken geleden naar Duitsland geweest en heb daar

heel veel molens gezien. Ze waren helemaal niet mooi en heel erg aanwezig. Dit zou

helemaal niet mooi staan in dit ge bied.

Daarom wil ik geen windmolens in dit gebied.

Met vriendelijke groet,

0186

Page 375: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

·( s ' r'aël kfo fll1 lil ier ,\' -11 (. I}�l rok ()()ste.rll1()Cl" tlr saIlH.�nh4:)n� nu.'t \rindpark 1)(1 )rlLntS(\ \lon(ll\Il \lartnotitit'. (C'{)nl�çp{ Nt.)lllje I{c"jk\)\.'ijdtc C 1 ')('tail)

l' \\:'., .. 1: "'.·U, l" " �·t'·i·.-!�r .1:.11 '\' , ·. ·. · \."/1 \:.IÏ iI;':lI ,,\;, IIll'ÏlI-j�� 1:,,'·,'1 ·',.�:·" l .'fI , .

. - ', '" "/!"l" I illild \'11 I{; 11 Î1:' "..\·,·I! " ','. j",' .. '

, I�; I II','�'I :".\·�I�·II"·I:. 'l.i'·llS\-\ijJ:{·U dj(· in !lt' J1lTimk 'Hul'" .ialli 141' �·lIlHd..i au�u",ll '" lUl i h'u :WH/.Îl'U \,JU de

I �:tar'nHtiti(.· windpar� th: I>n.'nhc..' \lonth:n zijn iI2;!�.'djc..'nd hHt'\·c..'u uit,[ clpnil'U\l tI..' \\tJr��(:1l in�t·di(·fld .. I); '/l' '. ... , 11 J,'l� \ I·." lT' '. h' 11,': I. -I, � '. '1, "\ ,'r . ".', I,'" 1I1�' ,'�'l·�·. lilt·" tri �,,'I ... ,· .. ·\1 .. 1 !'1)!'lh','" U kunt altijd een aanvul! tng sturen.

- -- - - . - �

t \\ ! 1I ..... :'] :ut... �

.. : .T '!Z�;;:5\, ��{��(::;('�:" !à:rtt;:ln:!:;:�� ;�� : ::. �����-- - .

�Ji["/�Z{��· · ·

���fJ�·�� ·�·

·��X·

·

i · ·

· .•...• ::.:.: ... : ... : .

... : . : .. : ... .... : ...

.

............ .... ....... ..... �C<.-:) . . .. . Ge l � .. . .. o.fé.� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. � ... . ?R�1U�fuJJ. ;.. ... ....... . . .. . . . .

.. . . . . ... .... . . . .. . . .. . . . . . . . ,

�. . \ qf21D. . .. '\Q.Act./)/IA(J cc.J 'J . . . . . ., . . .. lr ...... . ..... . . . . . . . . :-: . , � { ffl1 ( '1� , .C0. . . do. . /1 w.lCJ,Y.., . . . (0 . q. .0.0J./) Ç? fÎ:utrcA..., .. .

l.' -';'.1111 nn' l r .: p :�.;il-. rt·�·. �·i1� ' I.''.I� 1 1 ; 1�·rh>, I :t'�I:ln ':'I:" .!. 1".':' r��: .. L ".l.T.::I r.�I< r: HI'!\';lil "Îl·r.�·:l'p··�,.I\.\,·!i.'I1. 1","p··<.;I�l"l(ml \\ I hlp;lrh: ( )'. ' .... I<'I--'I.h·r .. 'il 1,\ wdl'::rk I )l' 1),\ i .q' \ k.(:d ... ':1. P.I�I:�lI·' -.. -. � �1 ,1 �.I:. \ f '\.'. !l"·r"'4l -I·tt ',Il�: 1

Page 376: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

11 spr·aakfo.·. llilier \\:'·Il( )�ll"k ()()ste.rll (>er t.'1 sarnllonhall� rnt.'t "'indllarl, l)tll I)rentse \Iondtn Startnntîtit' ((\)nl�('pl N\)tflie I(c�jk\., .. 'ijdtc �n )('tail)

._ .. _- --: l' \\!"I\I, \,'J':t'l" 1 �Il', i ':!':r ,1;.11 't" �·.'.'\;.ïl \.· . • 1; il;'::1 : ',; 1I11'III�'�� I:P\t': \ • ...:�l,I.'11 ·.·'�d,.' "'/!·'l·j I il,lh'f \'11 J{; I1 il:1 ' • .\'t'l! '. ' ','. i'·)',.�

d: I 11 t'�'f :".l·il�·III\·I:.l.i'·'lS\-\ ijJ:(·n di(' Îu d�·IHTiod(· 'HU 2 ... . iulli tHt t'II IHt't -i HlIgU"ll'" .2Ul i h'u WIIl.l.il·U ,all dt, I '!tartnotitit, windpi.u'h Ik I)n.'nt�4..' '\lond ... ·J1 zijn in;!l'd34.,'nd hH,,'\'t'U ni"'l ,)pnitu\\ it' \\C)nk,u i n!;.('dil'nd. t. I �·/l'.�·'� t����': ,�I,." 1(' ·. k bl':' ,'·1, � �'l; 1"\ ,'r,", 'ti,'" IlIt','�'l"', '�Ill·n Hl.! h 'j ... ,,--\,,·1 : ' prn." l ' ·· U kunt altijd een aanvuil ing sturen .

t . ,':.J .:d·.l :!I �d�:

\ / IJ I" 'I'j' , .. ..x :I· . . L. . l l . ;

.... .... ... ........ ......... . , ...... ........... I:�:�·r .... I :�

. . . .. . ... " . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

//< /3E./ I. lf.flli// KJ%/-;'Ok ,:,1 . . !./Jl4f;;� . f./JdÇ/�.oJ.E.!!.J.ûj:Pj( . . F.F�Ái � I. ' / -. !d'EjÇC/·/ . ; . . EÄ/!�r . . . J. Y-: . . . û�/lolj,CfIE,(/?: . . j(�,i.c.+:��::;�! !LiAt-Ef�·�!EirL. Î;}; 11/ hEA/) ../. r/ · O /' -L P f' /,> , /..- YJ L i ,.- -- f/ I J; . 1 t- 17 � r,/V) � LJ /: L 1-�/' I .f-� . _ _ /:; . . /:v .:.. .[! . . . [,./ . . I/.}.) . • � . .. V./.;;:'f.� t.U . j ' ., ' " .. 1. 1 ''fpt::.f4.-:: /' . ''-1''' /- . , L)'I .. 1 :, . . .. , .. /) . ..

. kll. . . . I!/. . 1-/1'0.1)./.:/ �L. � . . I)�I /. . . . !.,,);VÄ.(2//f-. . t!.5/?/VJ/./J-!P%;2jl'/.? .. ,;; .r.J . P� ...... • I ')

. jo.N); (û/S1'i l.o.TtD 7.0/.1/1'). /.. L !-):;/2fJl. È.1Z f/!;/Z }u:.x.'':� û;::?L) j/(YI.JI/û. pr.NL .. �>. v00l//. ! j�f /j/Sl::I.J l!&2K/. I. . . ;(iJ� /�.fj,y:;4fft1

./oii.·j;:P/;;: i)O�é . . » j.I/k.).�/v;I:�ïil; .·.i:/ëf:;;; :.)'�·��:i!/J;:r. �/I·i� ; ·. j 1/ j(/ .t:.lJE . 1r.mfil IJ);;: Ijj/ /ifl-."{;J.. p . . tij lft /;, . . � )jl) 5ÜJ) t;l'� . c!t, (i ,ftk- op 2E- ! 'IJI' (i 'Z . r l'h' Tlif ' " . i7ö ' , ' / r . r:-. . · : . . . . . . . . . . . .. . ... . .. .. . . . 0'" .. .. "�."',"""'" 'j . . . . " ' , '� ' ' ' ':/ ' ' . � . .

.. ; ....... f- fll1. . . . .. . . . ... ,. ... 'l . h . tIP. . JIJ !(It/Atrll . . -;O f)lvkli.lL r 0I..!L j!.l -Vi ' S . r: - /' - v.. 1- I r0 Ii' rjj !.�. � / -L"''/F/.r-/:;-- · / 110.--j(�.I:.Î- .T/Z!.L": . . . f: /�/,j! k.j)I>J. . . .. 'Jp ,UT. !</l\)Q .;-J . . f)/)� .4.C. . . . /<I. .�j;!i! . .l. '1;/;.2 ....

f.jt?(;EI<. .!<.'EIJ/{!�h�(C . . ()Jr? . . i.t�E.E.lli!. (Q).1. p�l.-p/,Wb. hÇllf,�lr!7L .7-:...;, V7 YJ À- fJ -L. / / J Odr' -L.} I c/t//JI': j/ llL:::c /, - J J /; . Y:.E i--) 12 ' (; ) 't-J, TJ :::-. ·rll lp/I.) .{.;t:" /�é{ . . . � . . . '..1>- . . . /"l " . t,.::. . ' u/</".J. LJ.- ., . V l;::' L. ... � .f . � . . .t-- . J-:-. . L j /\/ ...... .

.. !-J.tEJ2 .1/A!Jt .. : ... ", ... 1!4�t . 1 . . !û�;s . . . {PJ< . . G.6lilJ t . . tf'�� tJr. CEt!fj __ rt/� . . Q.i;d./.< . .' . .. . . . . . . . . � ..

t4?PftJ 'e T . . . !JAar> Uif2.jt/ Tt; . 15.6ld) . pi DE. . Ck?iJ.: ph' 2IE#/)/J.lJt t/i:,. EI/ErL.. G;?, /t-JF7 Z/J2.JEll/lJi? ?J)t/.� (;!2QE/

l' �:1111 IlV: :r:�p �:.;iI, n'�·. �'!I�· ,·".k I I 1It·r h.;.� I :1'�I=tn �I ) · .!. p,-':' p,�;-.l <l.T,,·;1 I'.�I� r: j.; r rt'; li I I· Îl' r�' � l'(1'\ 1.1'-,�.! .'.11. j 1':,1" " , . : , ;" jîl.lll 1 \ I 'h I P;'tri': .. l .. . .... it'I--' t. h' r <' P ','\ !Cd p: l!'k I k I)�\ ï . '-C \'k'fh k : .... :-- . � "1 ..... �.I:' \ f \.',! l '. r,d 'Il ; It :: Î

Page 377: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

l�tt?Utw éi'�g�tjdb , ) Jrv)j0��M/ tv" tc0cnk t c.ojt;1m?� tV Û J c� l';.{ de flu-zh Jt!OrlC� h>jI:L� 2

22-.>0 I1E t/cé2/.JCloi>z

êo-'C1i1� /1 #ua1t' 20/2-

0189

&�cIe: :t�M�� 0/ . éb/ldj// /Jt:�h /kJ�jc�!:Ic .{;�lctÛ Ut/v cU /J1tf,;e 'ûP1 tc/Cif1cf� Û·-;;h. /?2o-&z eYl 6(;. 0 ' &JJ1t)��rL.

Page 378: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

'Z

0189

Page 379: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3 0189

Page 380: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Ei 0189

Page 381: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

",.

0189 •

Page 382: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0190

2 0 F�� 2012

� i1- Oi_ î(jl�

Page 383: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

.I11S' �aak 40fll1lllier \\-!i l( 1}�114k ()(Jste.I.·ll1()Cr {. n Saillenhan:,.! Hlt·. lrindpark 1)(.\ I)rcntsl\. \1 )ndl"n

( "I �ï ':?;. 0 1 91 . &t-, 20.rF8lJj

Start noti I it'. ((�'nnc(' p tNt)t i lie I<'� j kv .. ' ijd t� .. c-n j)ctail)

- ----�-_. � - - - --; l' \\!."l, \ ,'f ,'t'l' " �I�',i'o'��r ,1;,11 Ot' <,.',· \ �' f t \' . • 1; ;I":il ' \\ IIll'lll'i�� 1:1,.,"'1 ·,· •. ·:�'.l;··fI ·,".dt·'·'/!·'l" I illlh'f \'11 l{ ;'11 (J:l "'\'t'I!,�' ', ', i"'/".�

d:.l 11', '�'I :.·,\·1t�·tl'\'I:_ Zh'll�\-\ ijt:{au dj(· in <ft. IHTlmk ,all 1 ... jauÎ YHr t'li lJtd 4 au�u"i 1I" 201 i h'u Hall/.lH. \ au rlf: I �tarln4Jlitit, wind l1ad� D .. 1>n.'nh4..' l\ limdt:n zij n iIJ;!t'dj(.'nd hm .. ·"t'U ui(.'t clpni('U\l h.' \\ tlnft-n fngt,(lil'ud.

L_ I � ':l' .�.-.. 'II�\ 'I� .�I .. :nr dl' I ,\a� I • �I : � 'I. ,'.\." . - � ·d ... -· IIlv <'�'l'�'. '!lW:' trI.l h 'I ". ,',' \' , \1: 'pn ).:, '." U kunt a Itijd een aanvu I1 i ng sturen,

( ' " gegt·\ ru� �

. i ' .. , , . - , .. , - .. i . . . , , , . - . - , - , , . , - , 0 , , , • • - • , , • 0 , •

{ . ',,' :,1 �·d,.l � !1 :d�,:

X P:II�:l�I:lj\.�:-

Page 384: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Naanl: ...... . "traal • huiSJllU Hlt:r: .

P st de + -,..' 0 Ilplat�

___ -nI' i], dres: .

pr \,;kt in al. :

a.rt) 'ulier

p

I dp-rkDe D litie I ik ijdt

Oo ... tel· oer O T 0192 M t.�

20 FEB 2012

tijd een aanvulling sturen.

. . I "t' rg 111 (t1 C( rlJ : .......... . . . . . . ... . . ..... . . .... . . . . . .. . .. . . . . ... . . ... . . ... . ..

I i in:praa : "11 . , J ", JV \ _ � \\ \ \ A\"",�'t\ L..\e l .�) '-.0 \ �, �\\ i �� \ _ " 1 . ..1 \ ,,�vV V'V\ h

· ��. v.� . . � . . . . Y.l./.: .... ��'." ' " (jY:\ . . . . . . � xv. �.� . . :çv. c: ... L. �.� . • . v.1.v'V-. 1 . ,V' .l • . • • • • • . . . • '\J'�' 0.0. ,'é: I..-K:è.\ . . . .. � �..et . . 'J--"'I.';>. � . . \ h .. �Y..r."'�;:j'.e........... ��� . . �y: ..... \�: ............. .. . H� :'<> .. \J\ rx..?.-, \oh\ . . . ,,\t.e ' " ........ 'v.H,· Iv. ..... \-.... \-)...e.\j � \ v..,,::,...IR. � ",,-. � .. :'2-.v.1. I • &. . ,�\A: L. � :&:?.., .. L"r:l. y.\ LI.\ �-J:\(.""lf�e .l, . . \.1.L�\�� . .. \'': v-;"l��" .\(Jo.e r . . . v.' . . V-l:�t�W� ... . V.t.!� .. . \ SQ . . m ;H ..

I -;,9 . 1 ,- - • n . I . (I � \. \ . \..e � , \ , � v/' """,, ' . - . I .V�"�v. ... . .J..'(j �. �. �V;\..lV.v,... • • )� lI.L . . '0JJ. (/ .... :=: . . �.u\ �� .. . w. .. . ..... '" 'Y;1�. �:-:7.v.� . .- ( .

. �\ . . �c.W' '''''''''-'''. ''''''''' '1J� .. ���_ ... . \ .-e�::-:?:.\..& .t�.\-:'7'-.\Ub�.,�y.{,).""(t>I-r� · � � . . -'-te tj .fv.e::f'�" 'êj .l&):Ah.J. . Wo H\ L ,.,-,J�:: r.l .. k.ef.1 .. <?yQ .. � t.�.'2 <.1"" ��

_1 �� . . . \ \ \ A . :-- _ lr-.. .I 1 ..... 1 r Vl'� <..... \ //,. , S�\ l . '- I /J... ? IÁ {;--' /' · . .&� . .. G....I/'. • • • • Y.} l..�y. b:�..y.-. � -n-v-V" v �� !"� . . . .. "' ...... Q . . "r'.() .. . . �J.MA , -:v" ....... . . v.; .. k":\ .... r . �"''''""'

· Y.l0�v.\ . . . �.� . . aJp. � .. :-:-2. u .• r...L ....... . q: �#:Îr.. . \ j� t.. .. �. �.(.\ �.k. v,p.. k.. � .�".,s..

:#<���';:::?;:�::::��:;.;���:::\;:�;;��::��:; ::i§:��\�;: :f.:�:;�:����:: ::::: ::: :: .. \v.����:......... . . , .. $.K:k h ......... , .. l,.Y.f;X«K. , J.f- � .. � ... bt.L\ .. "" , . .

.. . v....:..:."':J.v. ij � U.V? � .:::if." . . �? !-I. Ce: � .•• . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . " .. .. .

..... .v.�.::-:?.<A . .. hcl .. \ Y.) I .. A "". � :� '.l . .. W,�� . . Ç>p. ... M�\'-,., . \..",,-�, .::i .� , .. . D.�cJ.-;+.

... � .. ���.:2.,<".��.�.Sc� . .. �.� . . e.-:e:W:\ .... 1j-.-�.\..e&;l .. . � . .. �L� ., <'. • • � ... kO.�.7.':'.blr

.. v.t/..� . . . 0,\.�r . . �,:�.�o\��'f)/../.k .... � .. g.�v.\�.'?�.\�� . . ��.Y.f..L ..... ..

IJ nt uw jn,'pr� 'lkr a 'tl ( . ult rlijk I maart... ,_ . r P().�t �tur n n' . r: BUf au l',nergi p oJ t n f spraa 'punt \o\r;ndpark ( sterm r n windp' rk De On nt5�e . /1 md n Po. 'lbu�

:2" 22 0 A . r h n

Page 385: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0193 O/�/t:: -'I

f ...... I � l (} 1'/:'1 ' . it; V

Inspraakformulier windpark Oostermoer I 1(}1;

En samenhang met windpark De Drentse Monden

ik spreek in als particulier

Ik vind de plannen om een industrieel windmolenpark te plaatsen in en rondom de Drentse Monden een absurd plan. Dit plan druist in tegen het huidige beleid om de Veenkoloniën een weidse uitstraling te laten behouden met een prettige leefomgeving voor mens en dier met rust en ruimte. Er is alles aan gedaan om de akkers te omzomen met bloemenmengsels, geen bossages voor behoud van de weidse blik , bescherming van weidevogels en investeringen in het toerisme. Dit alles wordt met de komst van een industrieel windmolenpark vernietigd.

Ik ben op 1 oktober 2010 in Buinerveen komen wonen. Bij het aangaan van het voorlopige koopcontract was volgens de makelaar en na ingewonnen informatie bij de gemeente Borger­Odoorn geen sprake van de komst van een mega windmolenpark. Ik ben daarom zwaar benadeeld door uw plannen. De komst naar deze omgeving om, nu ik gepensioneerd ben, te genieten van de rust en ruimte wordt geheel om zeep geholpen door uw plannen.

Als inwoner van Buinerveen aan wil ik dat de volgende punten worden onderzocht door onafhankelijke onderzoekers:

1. Het geplande windmolenpark geeft een ernstige belemmering van mijn nu nog vrije uitzicht over de veenkoloniën tot aan de stad Stadskanaal. Ik wil graag dat de visuele nadelige effecten van dit megapark worden onderzocht, rekening houdende met het feit dat een lintopstelling minder bezwarend overkomt dan een clusteropstelling.

2. Ik verzoek u een onderzoek te laten uitvoeren naar de geluidshinder die het beoogde mega windpark gaat opleveren voor mijn directe omgeving, zowel binnen als buiten de woning. Daarbij ook te betrekken de laagfrequente geluiden die een windmolen produceert.

3. Ik verzoek u te onderzoeken welke gezondheidsrisico's direct of op termijn voortvloeien uit een dergelijk omvangrijk windmolenpark. Uit diverse onderzoeken blijkt dat de mens die moet wonen in de omgeving van windmolens - en dan gaat het om aanzienlijk minder windmolens - blijvend last heeft van gezondheidsklachten zoals slecht slapen, hoge bloeddruk, hartklachten etc. - vanwege het lawaai, laagfrequent geluid, knipperende lichten en slagschaduw van de windmolens

Page 386: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

4. De fauna zal ernstig worden getroffen door de komst van een windmolenpark. De weidevogels, vleermuizen en overtrekkende ganzen zullen in groten getale het loodje leggen. Hoe verhoudt dit zich met de bestaande wet- en regelgeving voor flora en faunabescherming. Wat zijn de gevolgen voor de wildstand (o.a. reeën) in dit gebied?

5. Welke invloed heeft de komst van een mega windmolenpark op de krimp in het gebied.

6. Welke financiële schade brengt de aanleg van het windmolenpark met zich mee. Ik denk daarbij aan kapotte wegen en nutsvoorzieningen door vervoer van de enorme windmolens en wieken en de aanvoer van gigantische hoeveelheden beton. Word ik daarvan de dupe door een hogere aanslag OZB ?

7. Welke schade wordt voorzien aan mijn woning en opstallen door de aanleg van de windmolens in mijn voortuin. Zwaar vervoer en maanden lang heien kan niet zonder gevolgen blijven.

8. Welke invloed heeft de komst van het beoogde windmolenpark op het toerisme in deze streek. Er wordt inmiddels uitgegaan van een afname van ca. 250/0. Wat dit betekent voor verlies aan arbeidsplaatsen laat zich raden. Dit weegt in ieder geval niet op tegen de geraamde 15 structurele arbeidsplaatsen die het windmolenpark in zijn maximale omvang oplevert.

9. Wat zijn de gevolgen in het algemeen en in het bijzonder voor mij en mijn bezittingen als er een wiek van de windmolen afbreekt of grote stukken ijs rondvliegen.

10. Wat betekent de komst van het windmolenpark voor de waarde van mijn woning. Makelaars spreken de vrees uit dat mijn woning 30 tot 40% in waarde zal dalen. Het is overigens nog maar de vraag wie deze woning met uitzicht op de vele windmolens zal

willen kopen. Als wij noodgedwongen vanwege gezondheidsredenen zouden moeten verhuizen naar een flat of anderszins hoe kan dit dan financieel worden geregeld ??

11. Bij de koop van de woning hebben wij een goed lopende bed and breakfast overgenomen. Gasten zullen ongetwijfeld wegblijven als zij worden geconfronteerd met een windmolenpark. De nu geboden rust en ruimte zijn er dan immers niet meer. Wie gaat mijn verlies aan inkomen vergoeden?

12. Ik verzoek u met klem te onderzoeken welke andere vormen van groene energie kunnen worden aangewend ter vervanging van het beoogde windmolenpark of een plaatsing elders bijvoorbeeld langs de kust of op zee. Daarbij moet de afweging worden gemaakt of het mogelijk duurder uitvallen opweegt tegen de hiervoor geschetste nadelen voor mij en de inwoners van het gebied in de Drentse Monden.

Hoogachtend,

0193

Page 387: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

1)\.-tV'LCW- E \\lev �:!. fr 0 jHt(VV �)., )r{c.�k fUv,-\- \,J v\ J rc(\/k é)DJé.v ().,.)(.\'"

r f) )} � '-\ � 2. 2 '] 2.2 SC> f) ê V iJv� çL tetr>

eA.-, LJ � 4 P Cl vi k cle, D{� Se.. M()\I1�

0194

6vtCUVw r � L\CJ\.S>w�U oy k {on urb I ��\h'r 4h��\.v�'� te eV, CK�� (�

i») v v D v cU- Me (2 vCL l-1 V vi, J r cV\" k Oi> yre v � ce r2.. .

MJ cl.tu b{;� 1� ,t ""S'" 2;e;lSWSU or eh )h�v+",o.f\-h(, k Jt-v1-D-e,l � l�vU c.. �te.( I� -k b,et{c.W� bS- LAL-V ME Q ;

..1. b",cÎ <:,.14) rJS k � re., '> '''l '5 n-J- V)':;,-Yl-e ",n �\ �k.itd � �/e 0'J. Ä-, � •

\{Df�� v�v�(�5 - -

Cl lil V\(;V J�} �c L..�VlC.� e-L., e.e-.< Tt V Je.tr\.-l c.t� �aVl?o � \ 5> be. � v4 ( Y'-1d do v f' s 4 € L c. ll--. M }t\l,(.(\"LA- de,. \ � s dcJl-6l1 eJ\., ���y \ � v� \ h

V)o. \-V\, <-t. V 0 ""J:\..> �eJ.vel ":'s � ;v-. oJt. s lee v c� , _ Ook V\e..� �Jev J.t &V{,I-,S h�t.� st-c.�V\ <.,;)oLt

w 'In J. �t> b 5 � P IClv-J lC--thj $ LU yJJ'J. � t)Vl.-vJvt.,� i � k AA� L)oov

-z.,Jk � [ ak v"'- � �5 fA" 2.::>Je.J � 2. E V' � � Glt \., Ij tv'" �V\t � ZI \ s h i "" do Q .

clt [D v\..J?� \.- c.. �< rn � � v4f vllA. b 6-e l v\j V� IA cL... rJ:5 S .

..... e: V\ cl.t- +t>G "'-Cl. � V Iv-,. \k, V.u v erv J.t vÓ-tPs � aJ,lv <..IC: J ' 1�J�\� �VlClVU v4� � \�Q1 �{€�Vlet\.,te...

yl\;lA-J or ��cllt�J �� N\') � J;c.{l.. €f2I\- �)�) JU"" b'oo,� �oh &.L kbÛlA�"�J' \ S yt 'l�eA � C.e yJ � be \"

Page 388: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3.

-

L

tt\.. �"'U Vl �

- q 0,",".11 Vi -e. alL.e� � á.e.'\-v 0 \'? W wJ e-12-S, Vv .

'VOttt) ou. ol V1 () vt � �� \VI VI . ck Je..1.. r (" Jt vo,rel ? I LlA � l:w.J J-c. '" J /

. e..ëe. '" / � s v D'1cl. I vdk: vi. e <xv v; ),fV2 ) 6e- J (..v €A., ti. -u.., '"' � " " olcd ')l6 ; J.,

- ollL. e.f f -e. v� b. 0 1/. W lc.") i/C "1 U<2J\., ·k <.

�,J � Soc \�\� cJ'-,1-WV1' Jlç, � .

_ ��V\ �L�on.jt-J·)�S \.VorJd t-{'lItlct SLJAO-V1 ' e iS �� cÁV'c..C.S vlIJ o ... JLv ck �J�lkv\S ) w�d- Fo[l � ��n�Vl:jl clf �re. y' � k M � $ .

0,,- f'l..�e.\< S;C4<vV"\.,e. o{ W k.d-v<!A. vvt.L.lk Sk vtw'��v "J \.$ J.L �o h5 �e.. r)� t�

___ ZOl-vckr ol�d-- "",o�rs) ���t( en (:'VOUj'l-10te �� v � )rVc.� '\'n �6b.

cl��� -VCll/\. cLt v()� I\.-� ,

�� Jl!'I.hlo'-"W uur c1cJ- LA �� 'l.--;<A,S �'1Û �Y,UA.S \Y\ t)\)� W t:) "'" � V\JU..-vvJ. .

0194

Page 389: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Annerveenschekanaal, 18 februari 2012.

Aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden.

Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

Onderwerp:

zienswijze Startnotitie MER Windpark Oostermoer en Drentse Monden.

L.S.,

Gaarne maak ik - ruim 78 jaar inwoner van Annerveenschekanaal - gebruik van de

mogelijkheid te reageren op de gepubliceerde Startnotitie.

Vanuit mijn woning geniet ik dagelijks van het uitzicht op een ruim en open landschap, zo

kenmerkend voor een Veenkoloniaal dorp.

Een eerste reactie van bezoekers is veelal: wat wonen jullie hier mooi en wat een prachtig

uitzicht, dit moet zo blijven.

Gelukkig is tot nu toe de bebouwing in de open ruimte zoveel mogelijk voorkomen (zie bijv.

ook de discussies over het plaatsen van mestsilo's, zo'n 25 jaar geleden).

Annerveenschekanaal wordt dan ook aangemerkt als een van de dorpen waarvan het

veenkoloniale karakter door de jaren heen het best is bewaard en versterkt. Denk aan de

werkzaamheden die in de afgelopen jaren met hulp van aanzienlijke subsidies van onder

meer Rijk en Europese instellingen werden verricht. Waar elders in het verleden

veenkoloniale kanalen werden gedempt, werden in onze dorpen deze kanalen en de daarbij

behorende bruggen weer in oude glorie hersteld en kan en wordt er ook weer gevaren (Van

Turfvaart naar Toervaart). Hierdoor werd het unieke karakter van het gebied nog eens

aanmerkelijk versterkt. Niet voor niets is dit dorp, evenals Eexterveenschekanaal,

aangewezen als BESCHERMD DORPSGEZICHT.

Genoemde dorpen liggen op betrekkelijk korte afstand van de dorpen Annerveen en

Eexterveen. Dit houdt in, dat er ruimtelijk en landschappelijk gezien maar een betrekkelijk

klein gebied beschikbaar is om op aanvaardbare wijze windmolens van de voorgestelde

hoogte en omvang op te richten.

0195

Page 390: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Hierbij vind ik steun bij de Rijksadviseur voor het landschap die meent dat de specifieke

locatie van het windpark in het deelgebied Greveling bijzonder ongelukkig is gekozen. Hij

wijst op het gevaar dat de ontwikkelingen in het zo dicht bij het Hunzedal en het Drentsche

Aa gelegen gebied schade doen aan de grootschalige, maar nog kwetsbare

natuurontwikkeling in die gebieden.

Op grond van het bovenstaande meen ik dat er alle reden is de bouw van windmolens in het

relatief kleinschalige deelgebied Greveling achterwege te laten.

Als aanvulling hierop ben ik zo vrij uw aandacht te vragen voor de volgende punten:

In verhouding tot de beperkte grootte van het deelgebied Greveling is het beoogde

aantal molens te groot en de hoogte hiervan niet aanvaardbaar. Er is sprake van een

omvangrijke horizonvervuiling.

Naar verwacht mag worden zal de plaatsing van de beoogde molens zeker van

invloed zijn op de leefomgeving en ook risico's met zich brengen voor de gezondheid

van de inwoners.

Denk aan:

Geluidshinder (laagfrequent geluid).

Slagschaduw.

Slapeloosheid

lichtverontreiniging . De molens zullen zeker ook 's nachts verlicht moeten zijn. Dit

veroorzaakt extra lichtverontreiniging, terwijl het streven er juist op gericht is

dergelijke verlichting terug te dringen.

Naar verwachting zal de beoogde plaatsing van de windmolens van invloed zijn op

het woongenot. Mensen zoeken een andere woonplaats, leegkomende woningen

zullen moeilijk kunnen worden verhuurd of verkocht, met het gevolg leegstand en

waardedaling van de woningen en als gevolg daarvan de nadelige financiële gevolgen voor de betrokkenen. De krimp, die nu al in de betrokken dorpen dreigt zal

toenemen met alle nadelige gevolgen voor de lokale samenleving. Verloedering van

de dorpen ligt dan op de loer.

Naast de leefomgeving van de bewoners zal de plaatsing van de windmolens

ongetwijfeld van invloed zijn op de flora en fauna. Door de investeringen die de

laatste jaren zijn gepleegd op het gebied van de natuurontwikkelingen maken steeds

meer soorten en aantallen trekvogels gebruik van dit gebied. Ik ga er vanuit dat ook

dit aspect in de verdere afwegingen zal worden betrokken.

De afgelopen jaren zijn, met behulp van aanzienlijke subsidies' van o.m. Provincie,

Rijk en Europese fondsen, omvangrijke investeringen verricht. Denk daarbij aan de

ontwikkelingen van natuurgebieden, de herinrichting van de Veenkoloniën enz.

Met betrekking tot het deelgebied Greveling moet hierbij vooral ook gedacht

worden aan het hierboven al genoemde project van Turfvaart naar Toervaart, met o.m. de bedoeling het veilig stellen en verbeteren van het Veenkoloniale karakter

door het weer bevaarbaar maken van het kanaal en het herstel van de bruggen. Dit

0195

Page 391: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

biedt kansen voor verdere recreatieve ontwikkelingen en de verbetering van de

woonomgeving in het gebied.

AI deze voorzieningen dreigen hun doel te verliezen als het gebied wordt "versierd"

met een omvangrijk aantal windmolens, die tot standkomen met weer aanmerkelijke

subsidies van waarschijnlijk dezelfde overheden. Over beleid gesproken 1 11

Zoals u bekend zal zijn bestaat er in het gebied veel onrust over de betrokken plannen. Gelet

op de gang van zaken tot nu toe leeft het idee dat de plannen zonder meer zullen worden

doorgedrukt. Dit is zowel politiek als bestuurlijk geen goede gang van zaken. Dit vereist een

extra zorgvuldige afweging van alle aan de beoogde plaatsing van windmolens verbonden

aspecten.

Het veenkoloniale landschap vereist evengoed een zorgvuldige afweging als elk ander type

landschap. Bovendien: het betrokken gebied heeft in de loop van de jaren al een belangrijke

bijdrage geleverd aan de energievoorziening in dit land, denk aan de turfwinning, via de

landbouwproducten en het belangrijke gasveld Annerveen (inclusief de bodemdaling). Het

betrof toen gebiedsgebonden producten. Wind waait overal.

Ik vertrouw erop dat u mijn zienswijze serieus in overweging zult nemen en zie reactie met

belangstelling tegemoet.

Met vriendelijke groet,

0195

Page 392: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau energie projecten Inspraak windpark Oostermoer en windpark de Drentse monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Eexterveen, 15 februari 2012

0196

ONTvAA GEN 20 FFR 2012

Onderwerp: Zienswijze op concept notitie reikwijdte en detail voor de MER van windpark Oostermoer en de Drentse monden.

LS,

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de startnofitie.

Mijns inziens zijn de volgende criteria van belang bij de MER.

Zo min mogelijk (geluids)hinder

2 Waardedaling van de woning

3 Afname toerisme

4 Slagschaduw

5 Lichtverontreiniging

-Ik vertrouw erop-dat u mijn zienswijze serieus in overweging neemt.

Met vriendelijke groet,

Page 393: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

·f\q V'" 0197 rs y 12 e 4-4. r---,k ;;(\.1 j è pfltP J ec f:...?,,-, 2 0 FFR 2012 I k S.PQ IJ '* p'-l NI- \A/", .. J iJ j) II-k Cc- c;, �\ IUc.>t1L {?,.., Wll4 p#J...k ct e {)zp NI 5. 0 /YfOl-itl..,� P0J hLe� L L �

72 � {ho;:, �J uPf2Ç.dlS>;J.171v '

l�sp 'I4-t:ë+ dEZE .t:>/2J.�! '1';: f; f J-r \ll-< i N z I �N '> wC �e a e ct J:O .? �MII.�NJ- j 1-/ f;

Ge lq Ff.,,:,- �1A�j 2i t-.... cl!? u d 917u1e- 0; J fit ( IJ JjM 1�1,lJi'j bq' ci� lVI EI?

De Lij",d çd Ai J) P Frl � h I H pJ1Ç/;>/4�, f?t)},�J O/y( g(!:lf'j� tt-<d� , / K&/)V<l ioq, Cucc()J) uO)çJ�()�, L q F t<:,J..L tJE-'�ULL{ L IVlJ ')

Ci-I7e - WV/'--l'JA-It{ e/..A. vlJ� J--e -- -CIi, G eu I À./( 1.

fJ, IJ k: çjlJtj S eh cl cll{ � v,o"- cl to V\l112kIi4,

& ct FZ L LUL! tl/ArcÎlT.k. UcvQJJ( les. N /dcA! > ,

CV I?EIV okI L{J121{�jlJt,J LJIJIt-, 70 t0eL Lt)Á<dSC-'kdJ/;JsLylr IJls Su�/IJIJ L _

Ik q

tJe2 H20 L/. W' �/)o/) C /8) L( \1\1

12t �uS ;)4 DVI;-/2 \JU '�q Iftt'1 MgJ-i.

I I tr/�4 J

I '/I ti ft2PE J

J

Page 394: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

------

0198

ONTVAf'iGE,

2 1 FEB 2012 Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en De Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Betreft: MER rapportage Windmolen parken Oostermoer en Drentse Monden

Beste mijnheer/mevrouw

Hier bij doe ik u mijn zienswijzen voor het gewenste detailniveau van de MER betreffende bovengenoemd project toekomen. Ik ben niet tegen windenergie maar vind het korte termijn denken. De voortschrijdende techniek voor alternatieve energiewinning zal de zeer gecompliceerde technische en onderhoudsgevoelige windmolens in de toekomst overbodig maken. Met een geraamd budget van 650-950 miljoen Euro mogen de initiatiefnemers wel bijdragen aan de basisvoorwaarden van de MER zoals, fysieke kenmerken van het project, het grondgebruik voor windmolens en toegangswegen, lijst van grondgebruikers/eigenaren, lijst van oppervlakte bebouwing en obstakels in onderhavige gebieden en de nodige tekeningen voor nadere toelichting. De MER onderzoekers dienen de monumentenlijst op te stellen. Verder vind ik als inwoner van Gieten dat men met 420-600 mW vermogen wel erg veel windmolens in een beperkt gebied plaatst en ik ben er van overtuigd dat de MER onderzoekers tot de zelfde conclusie zullen komen . Een totaalvermogen van 200-250 mW is beter voor het gebied en neemt dan nog 22% van de totale ruimte in beslag. Ik heb mijn best gedaan e.e.a. nader te onderzoeken om een betere onderbouwing van mijn zienswijzen te geven. De zienswijzen richten zich hoofdzakelijk op de praktische uitvoering van het project. Sommige zienswijzen zullen in de vergunningen moeten worden opgenomen, doch zijn genoemd als aandachtspunten. Overigens ben ik van mening dat de rijkscoordinatieregeling een reliek uit het verleden is en niet meer past in deze tijd. In vertrouwen dat de zienswijzen het detailniveau van de MER zullen verdiepen en bijdragen aan een goede besluitvorming verblijf ik,

Hoogachtend

febr. 2012 1/18

Page 395: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Algemene zienswijzen

Nader onderzoek leert dat eraan de plannen voor de Windmolenparken Oostermoer en Drentse Monden geen haalbaarheidsonderzoek ten grondslag ligt. Als men enig onderzoek gedaan zou hebben had men toch wel in kunnen zien dat het onmogelijk is het aantal voorziene molens voor een vermogen van 420 tot 600 mW in het voorgestelde veenkoloniale gebied te plaatsen. In dit onderzoek zouden toch ook de minimale fysieke kenmerken van het project opgesomd moeten zijn. Alleen ashoogte en rotordiameter zijn in de startnotitie aangeven, dat is wel erg mager. Het MER zal hier toch duidelijker in moeten zijn.

Om de magnitude van dit project te onderstrepen dient men in gedachten de masten met een diameter van 2 tot 9 a 12 m achter elkaar leggen men komt dan aan zo'n 20 km. Deze lengte bestrijkt de afstand van Musselkanaal tot Annerveensekanaal.

Voorkomen dient te worden dat de initiatiefnemers dit windmolen project ontwikkelen om het later als het vergunningsrijp is aan derden te verkopen.

Het handboek risico zonering 2005 behandeld molens tot 3 mW. De gegevens voor 5mW windmolens zijn niet bekend en niet opgenomen in dit handboek.

De in het handboek risico zonering 2005 genoemde PR=10-6 contour is gelijk aan het maximum van ashoogte plus halve rotordiameter en werpafstand. Voor een 3mW molen bedraagt PR=10-6

dan 518 meter. De minimale afstand tot bewoond gebied is 162m. Voor een 5mW molen is dit niet bekend.

Rekening houdend met een afstand van 5 maal de rotordiameter van 101 meter en de veiligheidsafstand van 162 m tot de bebouwing, dan kan men maximaal ca 287 molens in een gebied van 8600 HA plaatsen. Van het voor de molens beschikbare gebied van 6757 HA is dus bij plaatsing van 200 windmolens 70% bezet. Uitwijken naar 5mW molens biedt geen soelaas er kunnen dan maximaal 160 molens geplaatst worden.

In de startnotitie stelt men dat naar alternatieve meerdere kleinere windparken van minimaal circa 150 mW per locatie gekeken wordt. Dit betekent 4 locaties van ieder ca 1200 HA in een voor de molens beschikbaar gebied van ca 6700 HA. Van het totale gebied wordt ca 1843 HA in beslag genomen door de bebouwing en risicozone dus is er beschikbaar 8600-1843= 6757HA. Dit betekent een "kleiner" windpark bij Gieterveen en twee "kleinere"windparken om Nieuw Buinen en twee "windparkjes" van ieder 25 molens bij Drouwenermond en tussen de Exloer monden. Veel keus voor enige inpassing heeft men dan niet.

De in het gebied van de Drentse Monden aanwezige bossages, vloeivelden en het viaduct met visvijver in de N374 beslaan een oppervlakte van 280 HA (zie tabel 2). Verder zullen er nog wel andere obstakels en belemmeringen zijn. Deze landschapselementen zullen ook belemmerende invloed hebben op de ruimtelijke inpassing van de molens.

Om een indruk te krijgen van de uit te voeren werken zijn er initiële berekeningen uitgevoerd waardoor het mogelijk wordt de reikwijdte van de plannen nader te beoordelen. Windmolens van 3 en 5 mW zijn nog spaarzaam opgesteld, men rekent dus op voortschrijdend inzicht. M.a.w. door de lange doorlooptijd voor men toe is aan de bouw hoopt men dat er betrouwbare molens van deze klassen voorhanden zijn.

Ten gevolge van het verschil in te installeren totaal vermogen van 420 tot 600 mW, en de twee typen molens, zullen er dus mogelijk 84 tot 200 molens worden geplaatst. Dit is toch wel een enorme variatie om in het MER te beoordelen. Er zullen dus meerdere varianten beoordeeld moeten worden. Van iedere variant zal dan het tijdpad moeten worden aangegeven.

febr. 2012 2/18

0198

Page 396: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Het is merkwaardig dat men nog geen preciezere corridors en varianten voor de plaatsing van de windmolens en de kabeltracé's heeft onderzocht. Dit duidt er op dat er aan de plannen geen ontwerp ten grondslag ligt.

Voor het milieu is constructiefase van groot belang hier zal ook hinder voor plant, mens en dier ontstaan. De omvang van het werkterrein, toevoerwegen en de toe te passen constructiemethode dienen nader beschreven te worden. Gedurende de constructiefase moet er afhankelijk van de gekozen variant 350.000 tot 500.000 ton materiaal vervoerd worden. Bovendien moet er nog ca 200.000 tot 250.000 m3 zand en wegverharding aangevoerd worden voor de toegangswegen naar de molens Aanbevolen wordt de toegangen tot de bouwplaatsen via de rotondes of bestaande wegkruisingen van de hoofdwegen met N . . . nummering te laten verlopen. Men voorkomt dan zwaar verkeer door de dorpen en beschadigd de secondaire wegen niet verder. Gezien de goede ondergrond kunnen de toegangswegen met grind of steenslag verhard worden, landschappelijk geeft dat dan een rustiger beeld.

Onder het hoofdstuk waterhuishouding wordt in de startnotitie gesproken over enkele

verhardingen. De wegen worden hierin niet genoemd. Alleen al de gezamenlijke betonfundaties van de molens nemen 6,5 HA in beslag. Geschat wordt dat de permanente verharde terreinen om de molens en de toegangswegen ca 90 HA in beslag nemen. De invloed van de bemaling voor de fundatieputten en de heiwerken dienen ook in ogenschouw genomen te worden.

Als men in toch in het MER aandacht wil besteden aan duurzaamheid kijk dan niet alleen naar de hoeveelheid energie dat het kost om de turbines te produceren en te plaatsen. Het MER dient een Life Cycle Analyse te bevatten van af productie tot de sloop en hergebruik van de generators, masten, fundaties, heipalen,toegangs wegen, transformators, koperen leidingen, enz. De energie voor het onderhoud mag ook wel meegenomen worden.

febr. 2012 3/18

0198

Page 397: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

In de zienswijzen sub 1 wordt ingegaan op de nader op te nemen fysieke kenmerken en grondgebruik. In de zienswijzen sub 2 wordt ingegaan op de constructie. De zienswijzen sub 3 behandelen de activiteiten. De zienswijzen 4 hebben betrekking op de socio-economische aspecten. De zienswijzen 5 en verder slaan op de algemene aspecten.

Afgezien van bovenstaande algemene zienswijzen dient op detail niveau de MER het volgende aan te geven cq. te onderzoeken. Hieronder volgen de zienswijzen (afgekort Z)N)

ZW1 A een beschrijving van de fysieke kenmerken van het gehele project en de eisen met betrekking tot het gebruik van grond en terrein tijdens de constructie en bedrijfsfasen.

I De volgend specifieke kenmerken dienen minstens op genomen te worden in de MER.

Z)N 1 Een nadere technische specificatie van de te installeren windmolens dient in het MER opgenomen te worden.

Z)N 1.1 De aantallen molens verschillen aanzienlijk voor het gekozen type molen. ,-.----.... --... --.-...... ---.---.-.. --.. -.-.-.--.---.--·---···-···---·-·----------ï .. ·-·--····-·--·--·-.. --�·· ........... -._ .. --.... -..... --.--.-.. -.� .. -... -_.--.. -... -... -... ----.... -..... -, I rotor diameter I m I 101 I 130 I r��=-���l l._.�!'�.Q�n .�ti_�inQ.�neJh�!�L!fU!'!.�_._. __

______ .J mYL __ L_. ___ .. ___ 3 .0_ ! ___ .. __ 5.Q_.J l_f!!� .. �����_ .. !.Q!��.L.Y.�_�!!!9..9��._. __ ._ ... __ .. __ ..... _. ___ -.-.-._--.-.. -.. ---L�Y:{ ... -... --l..--.. --._.---.-�?'Ql--.-.--.------�?.QJ . t · ·

I �_ mini!llum �ot.��..L��.��_ogen _______ . ________ .. __ + mvv_t-___ ._ 600 l _. ___ ._§oq_.�

! minimum aantal windmolens I stuks ! 140 ! 84 I r---·---.. ·-.. ·----.. --.. -··----.. ----.. ·-.. -·--·-·--· .. -.. -----·-------··-·---·--· .. --.. ·-.. ·-·-t·----·---·----

T-.. -·· .. ---·--·------·

r-----·-·----·-.. ---·-.. ·-·---l

I m�k!l_u�_ aantal �in�.!!!Q�en�_. ______ . ___ .. __ l ..

stuk_� __ .. _J.. ______ . ___ 20.Q...L _________ J1Q..J

Bij de opstelling van de MER is het dus al belangrijk om vast te stellen welk type molen gekozen wordt en daarmee de invloed op het milieu.

Z)N 1.2 De globale maten van de transformatorinstallaties dient aangegeven te worden voor de MER beoordeling.

Z)N 1.3 Mogelijke kabelcorridors dienen in de kaarten aangegeven te worden.

Z)N 1.4 Aangezien elektriciteit "black-outs" bij falen van het systeem zeker als een milieubelasting mag worden gezien dient Tenet een beoordeling af te geven voor de toe te passen systeem beveiliging dienaangaande.

Z)N 1.5 M.b.t. de veiligheid van mens en dier dient ijsvorming op de wieken al een gevaar te worden gezien en dient op de MER merites beoordeeld te worden. Zoals het handboek zonering aangeeft is stilstand de oplossing. Een andere oplossing is de wieken 'tracen' d.w.z.electrische verwarmingsdraden in de wieken opnemen.

Z)N 1.6 De globale maten en gewichten van de diverse molenonderdelen zoals mast, fundatie, wieken en generator dienen per type molen in het MER aangegeven te worden.

febr. 2012 4/18

0198

Page 398: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

zw 1.7 Aangezien duurzaam hoog in het vaandel staat dient men in het ontwerp reeds rekening te houden met hergebruik van de bij de sloop vrijkomende materialen.

ZW1.8 De initiatiefnemers zullen op aanwijzing van de MER onderzoekers op de stafkaarten, schaal 1 :25.000, de inpassing van de individuele plaats van iedere molen in tekenen, dus niet met contourenkaarten met gearceerde vlakken waar de molens globaal worden ingepast. Deze plaatsen zullen gemarkeerd moeten worden met gearceerde/gekleurde cirkels met een diameter gelijk aan de rotordiameter (r2J4 mm op schaal). In feite moeten er dan 2 stel kaarten gemaakt worden een stel voor de 3mW molens en een stel voor de 5mW molens. Voor varianten zullen dergelijke kaarten ook ingediend moeten worden. Tevens zullen op de kaarten de voorgestelde toegangswegen naar de molens aangegeven worden. Deze kaarten moeten als bijlagen aan het MER gehecht worden. De molens zullen worden genummerd en een coördinatenlijst bijgevoegd.

NB: In de algemene toelichtingen op de MER procedure die door de overheid zijn opgesteld wordt aanbevolen het MER onderzoek hand in hand te laten gaan met het ontwerp. Eens moeten deze kaarten en coördinatenlijst toch gemaakt worden met daarin de juiste coördinaten van te plaatsen objecten. Dus doe het nu het maakt de beoordeling transparanter! Het voorkomt later grote misverstanden.

ZW 1.9 In een vierkant opstelling mag men binnen gebied van 1x1 km (100HA) geen andere molen opstellen, grondoppervlak per molen 25 HA, in een driehoeks opstelling is dit oppervlak 21,5 HA Aangezien men door de belemmering van obstakels in het terrein geen van beide opstellingen zuiver geometrisch kan handhaven zal men voor de aanpassing de middenweg van 23,25 HA per molen moeten kiezen. Voor 200 molens betekent dit 4650 HA of wel 54% van het totale gebied Anders gezegd geen rekening houdend met enige infrastructuur zou bij een vierkant/driehoek

opstelling in een gebied van 8600 HA met een molenafstand van 500 m maximaal 8600

=370 23,25

molens geplaatst kunnen worden. Men wil er 200 plaatsen dan is het ruimtebeslag 54% van het totale gebied van 8600 HA. Bij het minimum van 140 molens 3 mW is het ruimtebeslag nog aanzienlijk nl. 38% Voert men deze berekeningen uit voor 120 of 84 windmolens 5mW met een rotordiameter van 130m en tussenafstand van de molens 650 m en 39,3 HA/molen dan verkrijgt men de zelfde cijfers voor het ruimtebeslag resp. 54% en 38%. Neemt men in aanmerking dat ca minstens 30% van het gebied door, bebouwing, wegen, hoogspanningsleidingen, hogedrukgasleidingen, watergangen, bossages, etc. in beslag genomen wordt dan wordt het erg vol. Er zal dan nauwelijks van inpassing sprake zijn, het hele gebied wordt volgezet met een mastbos van molens.

Om te bezien wat de gevolgen voor het gebied buiten de bebouwde kommen zijn, zijn er nadere berekeningen gemaakt. De bebouwing in het gebied staat in tabel 1 en beslaat in Oostermoer 135 HA over een lengte van 18,75 km en in de Drentse Monden resp. 588 HA en 50,4 km. De risicozone neemt (187,5+504)x1,62=1120 HA, tesamen met de bebouwing 1843 HA, beschikbaar gebied voor de molens 8600-1843=6757 HA. Bij een aantal van 200 molens 3mW is het ruimtebeslag 4700 HA dus 70% van het voor de molens beschikbare gebied wordt in beslag genomen

Conclusie het gebied staat stampvol met molens er dienen minder molens geplaatst te worden. In ieder geval zal de MER uitgebreid aandacht moeten schenken aan de ruimtelijke opstelling van de windmolens en deze letterlijk zoals boven is voorgesteld in kaart brengen.

Gesteld wordt in de startnotitie: "Daarnaast wordt gekeken naar afternatieve locaties die meerdere kleinere windparken van

minimaal circa 150 MW per locatie mogelijk maken, waarbij deze gezamenlijk tot eenzelfde op te stellen totaalvermogen van circa 420 tot 600 MW komen. n

febr. 2012 5/18

0198

Page 399: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Dit betekent een "kleiner" windpark bij Gieterveen en twee "kleinere"windparken om Nieuw Buinen en twee "windparkjes" van ieder 25 molens bij Drouwenermond en tussen de Exloer monden. Bij een zonering van 500 m staan deze gebieden vol met molen Veel keus voor enige inpassing heeft men dan niet.

1.10 Het te verwachten brongeluid van de molens dient aangegeven te worden evenals het laag frequent geluid (bromtonen).

1.11 Gebruik voor de verlichting de nachtverlichting die door de NAM en Philips ontwikkeld is voor de boorplatforms op de Noordzee. Deze iriserende zachtgroene verlichting is goed zichtbaar voor het vliegverkeer maar hindert de vogeltrek niet. Verder kan men de lamp afschermen voor zichtbaar licht op grondniveau door deze in een schotel te plaatsen waar de opstaande randen een hoek van zeg 1600 te laten maken zodat grondschijnsel voorkomen wordt. Denk aan de heklichten van schepen waar deze hoek 1200 is.

1.12 Bij de MER dient een lijst gevoegd te worden met opgave van de globale lengte van de bebouwing die grenst aan risicozone PR=10-6 contour. Verder dienen de aanwezige monumenten, archeologische vindplaatsen en begraafplaatsen te worden vermeld.

1.13 MER Aan de MER zullen door de initiatiefnemers een lijst van grondeigenaren/gebruikers toevoegen. Deze lijst zal alle grondeigenaren/gebruikers vermelden van de landerijen waarop de molens staan of toegangswegen overlopen. De kadastrale gegevens en toestemming voor het grondgebruik zullen eveneens worden vermeld.

febr. 2012 6 / 18

0198

Page 400: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

ZW2 Constructie

zw 2.1 De toe te passen construdiemethode en het daarbij de gewichtsklasse van het in te zetten materieel zoals hijswerktuigen en vrachtwagens t.b.v. de zware transporten van wieken van 40 tot 65m.

zw 2.2 T.g.v. het grote moment op de voet van de molen mast zal er een zware betonfundatie nodig zijn die onderheid moet worden met ca 40/100 hei-/pulspalen ter lengte van ca 15 meter. Om een indruk te geven van de verwachte transportgewichten tonen voorlopige berekeningen het volgende aan:

r-------·-··---------------------·-H--.-.-----.------r---.-

! _._---,

! ...... .... ............. ......... .......... -................................................................................... . .. .......... ............ -.................................... ······ .. ·· 1· .... ···· .. ············ .. · ······+··-··········· .. �.r.!!�._ ............... J .................... �r.!!� .......... -...... �

! minimum aantal windmolens I stuks I 140 I 84 !

����=--===rs�;;r�-=�=j ! ..... �.f.r.!!�!Lr:!.9_'!J��!Y..9�LQ!���!�r_ .. �_��r.:t_9.���.�� __ ........................ -J-� ................... .... J.-.. -....... �.� .... QL�_ ................ �._ ..... _.t3X92-� ........ __ .� l afmeting betonfundatie ! m I 18x18x1,6 I 20x20x3,2 I

i � 1 !

� .... R.�E ... �9J��_9��.� .... �_�LY.2��.��.Q�_ ............... -................ -............ -........... -............. -.� ... -..................... --.. ! .. ---..... _ .. -...... -_ ............ _ .. .t-.... -._-.. -.. -..... -................. _ .. ·.1 � .. �.��!9.��!��!... .. _. __ .. _ .. ___ ._ ........ _._ ..... _ ....... __ ..... __ .. _ ....... _ .. _. _____ ......... __ ...... _ ... _ .. __ .. ! __ tQ� ____ ....... + ....... _ ... _ . ..! .. : .. Q.Q�._. __ .... + .. ___ .. ���.�_ ........... _.�

�:E����t5B � .. �jni��-'!!-.��.� .. �.Qortg��g�! ... --.---.... -_----.-_-.. ·-.-··--·--·· ..... -tJ .. Q�_ ....... -+--31 .. �Q.��--.. -.. t-.... ·· ... �.!�.:.-�R-· .. -· .. l L..�.��!.��_"_:! .... !�� .. �.�P9_�9.��.��_�! ... _ ........................... _ ......... _ ..... _ ........................... .. _ .. _.L!2E'_ ........... __ L_ .. _1�.!:_�t� __ .. __ .L ........ _.§.Z.Q:..I?§ ................... 1

Hierbij is er van uitgegaan dat de mast grotendeels uit betonelementen wordt samengesteld en het bovenstuk uit een stalen pijp bestaat. Molens van 7,5 mW zullen een as hoogte van zo'n 150 m hoogte hebben met een rotordiameter van ca 150 m, de fundatie is 2 x zo zwaar als die van een 5 mW molen.

zw 2.3 Verder zal het materieel en molen materiaal niet over de bestaande secondaire en tertiaire wegen vervoerd kunnen worden zonder deze te beschadigen. De fragiele wegenstruduur in het veenkoloniale gebied is al danig beschadigd door het zware landbouwverkeer. Dit met nadruk op de bermen die voor fiets en autoverkeer zeer risicovol zijn ingeval van uitwijken voor tegemoetkomend verkeer en zeker als dit zwaar landbouwverkeer en construdieverkeer is. Hier dienen dus inrijverboden te komen voor het construdieverkeer.

zw 2.3.1 Per molen dient er per bouwplaats afhankelijk van het type molen 2.500 tot 5.000 ton machines en materiaal aangevoerd te worden. Totaal inclusief generators, machines en wieken moet er 500.000 tot 600.000 ton aangevoerd worden. Bovendien moet er voor de toegangswegen naar de molens ca 200.000 tot 250.000 m3

zand en verharding aangevoerd worden. Dit tonnage is vergelijkbaar met de materialen die voor een Gasunie 48 inch hogedrukleiding ter lengte van 300 km aangevoerd moeten worden. Ook de Gasunie heeft nooit transport op de secondaire wegen toegestaan.

febr. 2012 7 / 18

0198

Page 401: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

zw 2.4 Voor de toegang naar de diverse molen locaties dient zeker tijdens de constructie een werkstrook ter beschikking te worden gesteld voor tijdelijke of permanente wegen die alleen toegankelijk zijn van af de provinciale-/rijkswegen met de N3 .. nummering . De constructieweg kan dan ook gebruikt worden voor de bekabeling voor de sterkstroom en signaalkabels.

zw 2.4.1 Een tweede argument om de molenplaatsen alleen via de N3 .. wegen toegankelijk te maken is dat het zware verkeer tijdens de constructie en in de toekomst niet door de aanliggende dorpen gaat.

zw 2.5 Om verkeershinder tijdens de constructie te voorkomen dient voorgeschreven te worden dat parkeerplaatsen bij de toegang van bovengenoemde werkstroken worden aangelegd voor de auto's van het constructie personeel.

zw 2.6 Het grond gebruik tijdens de constructie voor de molenconstructieplaatsen en de toegangswegen wordt op ca 160 HA geraamd, en voor de permanente toestand ca 90 HA. De toegangswegen tot de molens zijn geraamd op een lengte van ca 120 km á 4-5 m breed. In het MER zal dit door de initiatiefnemers nader uitgewerkt moeten worden.

3 VOORGENOMEN ACTIVITEIT EN ALTERNATIEVEN

zw 3 Hierin wordt gesteld dat deze voor onbepaalde tijd zullen plaatsvinden.

zw 3.1.0 Dit kan niet waar zijn men zal toch een tijd van beêindiging moeten aangeven waarin al aanbevelingen en eisen voor de sloop worden neergelegd. De verwachte technische levensduur dient te worden aangegeven. In de vergunning dient te staan dat "initiatiefnemer heeft het recht op het plaatsen en onderhoud en op eerste aanwijzing velWijderen van de gehele windmoleninstallatie( sj inclusief fundaties, kabels, wegen en de hei-/pulspalen-.

zw 3.1.1 Voor elektrische apparaten, witgoed en auto's wordt een verwijderingsbijdrage bij aanvang/koop geêist. I n principe moet het ook voor dit project gelden en zou men jaarlijks geld moeten reserveren in een atbraakfonds. De molens zullen niet eeuwig staan. De massieve betonfundaties zullen met explosieven moeten worden verwijderd. In het ontwerp kunnen hier reeds voorzieningen voor worden getroffen. Het ontwerp dient rekening te houden met toekomstige sloop en hergebruik van de materialen. Men kan de toekomstige generaties toch niet opschepen met ruines van honderden afgetakelde molens of de fundaties. Als dit niet nu geregeld wordt kan men met recht spreken van "duurzaam- bouwen Aangezien de techniek voor alternatieve energie zeer snel vooruit zal gaan, mag men verwachten dat binnen 50 tot 100 jaar de windmolens niet meer rendabel zullen zijn en afgebroken moeten worden.

zw 3.1.2 Een bouwtijd van ongeveer twee jaar is niet realistisch.

zw 3.1.2.1 Ten eerste kan er al fasering optreden door dat er twee initiatiefnemers zijn.

zw 3.1.2.2 Ten tweede aangezien het totaal te installeren vermogen en het type windmolen niet vastliggen zijn er grote verschillen in het aantal te installeren windmolens. En wel minimaal 84

molens bij geïnstalleerd totaalvermogen van 420 mW en een type windmolen van 5 mW en resp. maximaal 200 molens bij 600mW, type molen 3mW. In het laatste geval zal de installatie periode zeker 3 tot 4 jaar duren.

zw 3.2 Men moet aandacht geven aan technische en economische levensduur van het project. In samenhang dient aandacht gegeven te worden aan het onderhoud en de operationele aspecten.

febr. 2012 8/ 18

0198

Page 402: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

zw 3.3 Aangegeven dient te worden welke instantie de molens certificeert en welke specificaties hieraan ten grondslag liggen.

zw 3.3.1 Een tijdpad dient aangegeven te worden voor de validiteit van de certificering. M.a.w. om de hoeveel jaar wordt het certificaat verlengd. ZW 3.3.2 Een kwaliteit- en borgingprogram zal basis moeten zijn van de eventuele vergunningsverlening.

4 SOCIAAL-ECONOMISCHE ASPECTEN

ZW 4.0 Planschade Voor woningen die het directe en volle zicht op de windmolens hebben zal er een objectieve maatstaf moeten worden opgesteld t.b.v. de vergoedingen aan de eigenaren t.g.v. de waardevermindering van deze woningen. Het gebied, waar de windmolens op 162 m van de woningen staan, beslaat een frontlengte van ca. 70 km. Men kan dus verwachten dat er vele eisen voor planschade ingediend zullen worden door de bewoners met deze molens voor hun deur.

ZW 4.1 Draagvlak Onderzoek dient te worden gedaan naar het draagvlak onder de bevolking die zeg binnen een straal van 30 km van een van de windmolens woont. Het plaatsen van 600 mW verhoogt niet bepaald het draagvlak.

ZW 4.2 Incentives/beloningen:

ZW 4.2.1 Inwoners met direct zicht op de volle molens verkrijgen planschade en een korting van

zeg 10 % op hun elektriciteitsrekening.

ZW 4.2.2 Inwoners binnen een straal van 30 km krijgen een korting van 5% op hun

elektriciteitsrekening.

ZW 4.2.3 Kunnen de inwoners aangesloten worden op de glasvezelkabels van de infrastructuur

van het besturingsnet van de windmolens (voor de signaallbesturingsfunctie van de windmolens

is er een overschot voor andere diensten)

ZW 4.3 Inspraakprocedure Gebruikelijk is dat als de plannen uitgekristalliseerd zijn er een inspraakprocedure wordt opgesteld.

ZW 4.4 Calamiteitenplan De bevoegdheden van alle officiêle organen dienen vastgelegd te worden in een calamiteitenplan. Duidelijk in dit plan moet zijn wie de regie voert als zich een calamiteit voordoet. Geen goed calamiteitenplan heeft in het verleden bewezen hoe autoriteiten hun verantwoordelijkheden niet nemen of afschuiven en de inwoners niet adequaat voorlichten. Het is duidelijk dat hierbij vele milieu-incidenten zijn voortgekomen die bij voldoende regie erger hadden kunnen voorkomen.

ZW 4.5 Afhankelijk van het te installeren vermogen van 420 tot 600mW en de beschikbaarheid ±2000 uur zal er op basis van Gronings aardgas 300.000 tot 450.000 ton kooldioxide worden bespaard. Wil men de doelstelling van CO2 reductie halen dan worden de stroomproducenten navenant op hun emissierechten gekort. De stroomproducenten zullen dus hun tarieven moeten verhogen om de gederfde inkomsten te compenseren. Dit effect dient nader in het MER omschreven te worden.

ZW 4.5.1 Ook kunnen de electriciteitsproducenten met het verhoogde tarief emmisierechten kopen voor ca 0,5 Eurocentlkwh en hun overtollige electriciteit op de markt te brengen. Zeker als ze dit met een aantrekkelijk tarief aanbieden aan gebruikers waar tijd van aanbod niet belangrijk is.

febr. 2012 9/18

0198

Page 403: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zo wordt dan ook de CO2 doelstelling te niet gedaan.

zw 4.6 Aan het geluid zal niet alleen de eis gesteld worden dat het een maximaal geluidsniveau van 47dB(A) opeen woning uitoefent. Aan laag frequent geluid de z.g. bromtonen die zeer doordringend zijn zal ook aandacht geschonken moeten worden. Denkt u maar aan een electrische grasmaaier, het geluidsniveau is te verwaarlozen de 50 Hertz bromtonen zijn zeer indringend en over grote afstanden waar te nemen.

zw 4.7 Het is niet ondenkbaar dat een grondeigenaar/gebruiker niet toestemt in gebruik van zijn grond, voor de bouw van windmolens of geen recht van overpad geeft. Dit geldt als een beperking voor de geometrie van de plaatsing van de windmolens, om van de sociale impact maar te zwijgen.

febr. 2012 10/18

0198

Page 404: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Algemene aspecten

zw 5 Landscapinglbeplantingen Bezien dient te worden of door beplantingen een rustiger landschappelijk beeld ontstaat.

zw 6 Fauna en Flora Indien de habitat van bedreigde dier en vogelsoorten wordt aangetast dient er elders compensatie geboden te worden.(er zijn ooievaars in dit gebied waargenomen)

zw 7 Werkstroken en toegangswegen tot de windmolens. Gebruik dus het open veld zo ver mogelijk van bewoningen die uiteraard langs de lokale wegen liggen. Nieuwe toegangen en wegen zijn gemakkelijk te realiseren en kunnen gemakkelijk in het constructiebudget opgenomen worden. Als men deze kosten vergelijkt met de opbrengsten gedurende de levensduur van het project dan vallen ze in het niet.

zw 8 Toerisme en recreatie

zw 8.1 Onderzocht dient te worden of voor of nadelige gevolgen voor toerisme en recreatie zijn. B.v. neem de mondenweg de N379 als men aan beide zijden ter lengte van ca 10 km van deze weg twee dubbele rijen molens plaatst en begroeiing plant dan wordt deze saaie weg die door een kaal landschap gaat al een stuk aantrekkelijker voor het toerisme. Bovendien kunnen hier dan een groot aantal molens geplaatst worden. De molens kunnen bereikt worden door ventwegen naast de bestaande weg aan te brengen. Door de goeddragende zandondergrond kan men deze wegen met een grind of steenslagverharding aanleggen. In informatie centrum en toegang tot een van deze indrukwekkende masten zou wel eens een toeristische attractie kunnen zijn.

zw 8.2 Het gebied van Oostermoer ligt in het Hunzedal, De Hunze wordt ook aangeduid als de Oostermoerse vaart. Vandaar de naamgeving Oostermoer aan het molenplan. In dit gebied heeft men fietspaden aangelegd en de oorspronkelijke meanders van de Hunze weer opengegraven. Dit om toerisme en recreatie te bevorderen. Onderzocht dient te worden of de voorgenomen plaatsing van de molens in nabij Annerveensekanaal vermeden kan worden.

zw 8.2.1 De meanders zijn in oorspronkelijke staat hersteld om een gevarieerder habitat voor vogels en vissen te bevorderen. Als de molens dit effect verminderd of teniet doet dienen er elders b.v. aan de bovenloop van de Hunze compenserende maatregelen getroffen te worden.

zw 9 Onderzocht dient te worden of de transformatorstations op of nabij het terrein van het transformatorstation te Meden kunnen worden gesitueerd. Tevens is er dan één overlaadpunt voor de afgewerkte transformatorolie.

febr. 2012 11/18

0198

Page 405: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Nabeschouwing

Zienswijze Bij de keuze om maximaal 200 tot 250 mW te installeren:

1. Worden de transporten tot ca. 180.000 tot 250.000 ton gereduceerd. De wegen worden dan aanzienlijk minder belast.

2. Zijn er minder toegangswegen naar de molens.

3. Kan de bouw in ca 2 jaar gerealiseerd worden.

4. Wordt er 22% van de oppervlakte van het hele gebied (8600 HA) ingenomen, men kan een betere inpassing doen en een ruimere afstand tot de woningen bewaren.

5. Wordt het landschap gespaard, men ziet geen mastbos van windmolens, ca. één per km2•

6. Zal het draagvlak onder de bevolking toenemen.

7. Kan men minder planschade verwachten.

8. Kan men ruimer om LOFAR heen, voor dit belangrijke internationale onderzoekstelsel van het verre heelal dient men diepgaand respect te betonen.

9. Kan men het veiligheidslrisicozone t.o.v. de woningen uitbreiden tot ca 800 m.

10. Kan men ook gaan clusteren zodat niet het hele gebied met molens bezaaid wordt.

11. Kan men in het benauwde gebied tussen Eexterveen en Annerveensekanaal minder of geen molens plaatsen.

12. Is dan meer in lijn met het inwonertal van Drenthe nl 3% van de totale nederlandse

bevolking. Men mag best de beoogde 6000 mW naar evenredigheid van inwonertal over de provincies verdelen.

febr. 2012 12/18

0198

Page 406: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0198

__ �ecapitul�tie van c!�_zienswijzen: ___ . _____ . .. . _______ . ___ .. __ ._ ..... _, __ . __ . _____ . ____ . __ . __ . ______ ... __ . __ . . --.-_ .. ______ ._. _____ ._. __ . ... ____ ._. _____ ._._ .. ____ , Lzie!!.�.�.Jg� ___ ______ J_Q.nderw�!L_. _________ J Opmerking t.a.v. MER I Motivatie verbetering I ! 1 FYSIEKE KENMERKEN I effecten i ' i i.� ____ • ___ • __ � _____________ ..... _________________ • __ • __ ._----.�--------.--•• -_._--_.-.-.---...... ---.----i ! i Uitgebreide specificaties van I I I i 1 ! de windmolens, fundaties en I Aangeven I !

! ! masten 1 I I L _ ___________ . ______ �: ------------.-----.----.--.---.--.--.�.-.------------.------.-.--t--.-.-.--------.----------.---.. ---------.. --.. -j i I Grote verschillen in aantal I Verschillende varianten ! !

I" 1.1 i windmolens i onderzoeken voor i I

; I I meerdere typen molens 1 .1 . ! Globale maten I 1 ! 11.2 I transformator-installaties ! Aangeven I Landscaping I t.J_.:.�:=��_��==:::==:=--=�===[�����!�2.f��2L�-�-. __ .. _ .... __ .. __ ... _ .. _:: ....... _._�=i�-an9.�y.�D..�:==:=:=�1�==_�==���=�=====�=_�==] 11 4 I Tenet dient schakelsysteem I Aan even I I i . i te beoordelen i g i l L ___ ... _. __________ �: ___ . ..... ______ ._. ______ .. ____ �; -----------.--.-1-----------... ----------...... _ .... -.---i I I . · i I Electrische tracing I i 1.5 j IJsvorming op wieken I Beoordelen ! (verwarmin"\ van de wieken i ... ---... -.-... ----.--.. -... -............ -.-.-...... -... -.. -.---i ... -.. -....... ----......... -.-.-.-.. -... -.--.-.... -.-.. -..... -... -......... -.................... -..... -.. --.-+ ... - .-... - .. -.. -.. ... .. -... -.. -.-.. -.-... ---... -.-_ .. _ .. __ .. __ ._ .. . _ ... _ .. _ ... _.-! ... .. �_._._._. ___ _ ._._ .... _._._w._ . ... .. · ...... ...... .. ·--.. ------.. -.. -·-.. ---1 ! i Globale maten, gewichten I I I I 1.6 I van de mast, fundaties ! Aangeven i I I I L ____ .. _____ . __ .. ___ . _________ ._..u�.!ler:..�tor _____________ J----------- ! __ _ ._--,

I 1 7 I H.erg��ruik van .. materialen I Aangeven I Duurzaamheid I L __ ._� _____ ._._._. __ ... ______ ._. ____ .J_Q��_Y...r.tJkom���� . .. �!Q�--.--.-.. --.---.. L.------.. --------.-... -.----------.J----.. . ----... -.--.. -... -.-... -.--.- ........ -.. --.---.. -.-.--.. ·--·-·1

: ! Individuele molens op i ! ! 1.8 I kaarten 1 :25.000 intekenen I Betere visualisering ! I L .. __ . ____ . __ ._ . . _ ... _______ . __ �...Pl��-��rdinatE!rl!!l�L--_----.-J.---------.--.---.---.-.--+..-.------.--.-- .. -.--.. ----_. ____ .. __ . __ ..... __ ....1 I ! RUimte beslag van 200 I Plaatsen van 200 of 140 ! I , I molens is 70 % van 140 i mogelijk clusteren I Te installeren vermogen ! i 1.9 I molens 50%. Voor 5 mW I nauwelijks I terugbrengen naar 200 mW I L----.---.----.----..! mQ.lens gel�t h_�t;?elfde·_. _____ .l _____ .. ____ ..l_. ___ .. ___ ._. ___ . ___ ._._._._. __ . __ .1 i 1.10 I Brongeluid molens opgeve� I Opgeven I Grotere veiligheidszone I � ! eve���aag fre..9...uent geluid ! ! -----1 I Nachtverlichting zoals NAM I I I 11.11 I op boorplatformen gebruikt i Aanbeveling I Verminderd hinder vogeltrek I �_ i. aanbrengen ___ _-1-_________ I _ . __________ � 1 1.11.1 i �e��e�t�::�:e

r��� schotel I Aanbeveling I Verminderd grondschijnsel I .-- ..... --.. -... -.-.. -........ -.-.. -.---.. ----.--...... ----!-----.. . --.-� . .. . -----------.-._--.-.-.----.- .. -.-� .. -------.--.--.. -.---.-.. --.-.--------.-.-.. ----;---------.--.-----.. -.---.. ---_·_---_ .. ·_ .. --.. ---1 i I Opgave van globale lengte ! I i ! 1 12 ! en breedte bebouwing.. i 0 even ! I . i Monumenten, archeologie, I pg i . �.---.-.. ----.---.----.- !J��...9_f��Jplaats�_� ___ . ___ .. _ ..... _ .. _._._ ... . �---------.---.---... --.--.-.� ... .. ------.---... ---.... ----.--.-----.. _ ... ____ . __ .. ... 1 �.:.��NSTRUëTl

E 1=-;�enaren/gebru!l<er�_L _________ ___ I

--j ["-.. ·--·-.. ---.. -··--·---·--·-·----------·-l

--cörlsirüciië

-mettlode

·:·-.... -.... ·-·--· .. ·---

r-------·------.. ---·----

T-·--·--·-.. -.... -.. -· .. -·--···---·----·--· .... -.. · .. --.. ·----·-·l ! 2.1 1 gewichtsklasse in te zetten ! Aangeven ! I

! I materieel ! I , r-.. ----·--·----·'

-VerW"äëht totaal

------·-----T-----·-------

i------ .. ·--.. -----· .. -------1

i I transportgewicht van I i ! windmolen installaties i ! Hoofdwegen voor transport I 345.000 Tot 570.000 ton. i Initiatiefnemer dient dit op I gebruiken, secondaire ! 2.2 I Fundaties van 60Otot1400 3 ! te geven ! wegen afsluiten. I beton.40 tot 100 hei- ! Opnemen in MER I Grotere verkeersveiligheid i I 1 ! pulspalen. I I

i ! 200.000 -250.000 m3 zand , I , L ____ . __ ._ ... __ ._ ... __ . ________ .______ i _.�_ ve!ha�!�...9��_. ____ . __ . ____ L __ .. ______ . ____ .. ___ ._.l_. __ .... _ ... _______ .. ____ ... .. ___ ._ .. _____ ._......J

febr. 2012 13/18

Page 407: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0198

,.-....... __ ...... -.-... _._ .. _ ..... _ ...... ---.. -....... -... - I·· .. ·sesëhadiglng-b"eiméïï

·-er'

.... -·-...... ·r--.. -.. -.. -.. ·-.. --·-.. ---·.-.-.. --.. -----T--.. ---·--------....... . · ......... · .. -.-.. -'-'''-'1 ! 2 3

! onveilige ve.rkeerssituaties Iin MER beoordelen I i

I . I op secondaire wegen i I l. __ ._ ........... _ .. _ ....... _ ... _ .. _. __ . __ .. _ .. _ .. _ .. ___ ... _ .. _._ .. l_y. .. ��-��� .. �� ..... -....... -..... --... --... _ .. _--..... ---.......... L-.--.-----... -.----.... --.--... -.-.-----.J

i I Inclusief materieel en i I . ! materiaal I I 2.3.1 i 500.000 tot 600.000 ton , i �----t�;=-e

n permanente--+----.. -----··-·-----.. --·-·�

I I toegangswegen dienen I I i 2.4 I alleen bereikbaar te zijn over ! In MER aangeven I I I de rijksprovinciale N.. i I l __ . ___ ._ ........ _ .......... _ ...... ___ . __ .. _. __ ._ .. __ ._.l. .. �.nu_���� .. ��9.��-..... -... --.. ---. ..l----------.---.--... -... -.. -.--... _ .... __ .. ___ � I 2 4 1 I Zwa�� verkeer door dorpen I In MER aangeven I l .... ....... � ....... � ............ -....... --............ -.-.-... _--.-....... --!. ... y��.�.� .. �� ............... -..... --.... . .... _ . .............. -..... -...................... L .. ---.. -.............. -......................... -.. -... ---.. -................ -... -..... -........ ..L,. ....... -..... ......... ..... -............. ... . . -..................... .... . -.................... _-... -... - ........ 1 I ! Tijdelijke parkeerplaatsen I ! ! ! , ! ! ! 2 5 I voor pers�menauto s v�.n I Aangeven I Grotere verkeersveiligheid i

. I constructiepersoneel biJ I I , f--·---·3·VÖÖRGENOM�Jc:-g-tre��ff��N ALT ERNA .(.EVE�----·� -------�

! t .. -.... · .. --.. -.. -·----------.... -.. ·-.. -.. T .. eentiJdSduür· véi'n-'

de --........ --.... ·-

r·--· .. ·-.. --·--·----·---·ï-· .. ---.. -.. -·--·-.. -----·---·--·-·---1

i 3 1 0 I voorgenomen activiteiten ! I I i . . I dient nader opgegeven te . I . L ________ .. __ -Lword�!l ______ .. ____ ._+_=___ . .. --J---------.--... ---... --i

I 3 1 1 ! Verwijdering�onds voor s.loop I Zeer bela.ngrij.� voor I Toekomstige ruines worden I f---�.� .. --...... -... ---.---... -.---.. --... -l-�...!! he���r.������ .... D:'at�rla'��-.. JJo��<?m-stl9...!!'J!��J!......- - ... -... --.-t-ver"!ed�!.' ___ -:-:-........ -.-.. _-. .... -.. -.. -.... -.-.. -....... ! ! 3 1 2 I Bouwtijd van 2 Jaar IS met ! I MER b d I I langer bouwtijd vermeerderd I i .. i realistisch. I n eoor e en ! hinder ! � ................. --........................... ---...... -..... -.......... -.. -.-....... -t ............. -... -....... _ .......... -............... _ ......... -............................................. -............... 1"' . ..... -.-............... -......... -.... -.... -.......... -........ --.-........... --... -.--t-.................... -............... -........ -........ -.-........................................... -.......... -........ j

i i Iedere initiatiefnemer kan de i I I I 3.1.2.1 I bouw op een ander tijdstip I I I L .... --.. -.-..... ---.---.. -.-.�jnm��!!9..��_o_._._ ... _ .. __ ��� __ L_-----______ J .. ___ .. ____________ J I I Afhankelijk van totaal ! i ! I ! vermogen en type kunnen er I Het MER zal een tijdpad I I ! ! 84 tot 200 molens geplaatst ! voor de diverse I i ! 3.1.2.2 I worden. Bij plaatsing van I scenario's dienen te I I , I 200 molens zal de bouwtijd 3 I bevatten i ! �--...... -... --.--......... -.-.----.. ltot 4 jaar in beslag nemen, _

........ 1 +-___ . _____ ._ ... ___ -1

j ! Technische en economische I I !

! 3 2 ! levensduur als wel O&M I B d r ! , I . I dient in beschouwing te I eoor e Ing I I L .. _ ... _ .... _ ........... _ .. __ ..... _ ...... __ ......... _. __ L�Q.r.�� ... .9��.Q� .. � .. �: ...... -.................. -.... ---............ .l.-.. -.. -........... -._ .. -....... -.-.-.-.-.--................. - -............ -_ .. -... ..1..-... -...................... _ ....................... -...................................................... -.............. ....J I 3.3 I Wie certificeert �� �olens en I i ! I ! met welke speCificaties I I r; 3 1 I Periodiek dien de certificaten 1 I �_.--' ·--.. -.. · .. ----·-·-· ·-·-1-���*����e� ;��t��fëT--·-.. j Aangeven I Veiligheid verhogend : I onderhoudsschema dient in I I i 3.3.2 i een I I I I kwaliteitsborgingsysteem te I I !

L .. _ .. ___ .. __ . ___ .. _ .... ___ .. _. ___ .. _._ ...... _J .... �5>.!��!l.�..P.9.�r:!�r:!!�.� ...................... _._ ......... l .. _ ............. _ .. __ ........... _ ..... _. __ ...... _. ___ .... _ .......... _._.1 .. ____ .......... ___ ...... _._ ... ___ ._ .. __ ... __ .... _ ............ _ .. _ .. _ ..... .1

febr . 2012 14/18

Page 408: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0198

r-4S0CIAÄl.EëoNOil.sc.:iËASPECTEN-------.----------·-··-------------··-··-··------·------1

r-�·-�·-· ···-·-·-···-·--······-···---··-···-·---···-·····-··-···r-objectieve···mäitstaven-······-········-·············r�

�������-·---··-··-··-·-··-···-···-·-···-··-----··-·T··��;��;�-��

��;�;�� · ·····-······-····--········ ········1

L_._� __ .. _. _____ ._. ___ .LQP.!.t�len_. voor ��nschad�_�____ I _ ... _. __ . _________ . _______ ._ .. _. __ ! I 4 1 ! �raagvlak omringende I Onderzoeken i I

. l Inwoners 1 I !

t,t�.--==�-... -.. -.--.-...... -... -.. -.. :---L��.��.�ti.Y.��L�.!�J2.�.�!:!g.�� .. =_��=�1 -

·

----T--------

·-·

-----

-·--l ! i Inwoners met direct zicht op I ! I ! ! volledige molen krijgen 1 ! ' I 4.2.1 ! planschade en 10% korting

I I l .. _. __ ._._ .. _____ .. _____ . __ . ___ .. __ LQ�._����!!'iciteitsrek��!!:!9.._. ____ � I I I Inwoners binnen een straal ! I ! 4 2 2 I van .een molen verkr�j�e� 5% I Onderzoeken I Verhoogt de acceptatie ! .. ! korting op hun electnciteits- i ! l..-.. _. __ ._ ... ___ . __ .. ____ ... _ ... _. __ . __ ._. __ ._. __ j.!��_�.!:!!!!9_ .... _. __ ... __ ._._ .... ___ ._._ ... __ ........ _._ ... _.--..-I i I ! Kunnen inwoners gebruik I I i l maken van de I i

i 4.2.3 I glasvezelkabels die in het ! I ! i gebied aangelegd worden I i ! l.. ____ ._ .. _. __ . __ . ______ .. J...Y.�.�_�.�t���t�!ings��te��-.-.-l.-.-.-.---------.-.----J-....... -.----.. -.. _--. __ . ______ . __ ._. __ .. __ .. ___ ...... _. __ � : i i Dient gehouden te I I ! 4.3 ! Inspraakprocedure i worden als de plannen I i \ i i klaar z!i.n ! ! r-���----·-----·-·-·-··-----··---·-r�·;���������·��;�- ···---

-····-·--·-·--·---TDe-ME

tRtdi"ëïït-eeiï----···-·-·-·-·1

1·--��;�

·��;

·-�·�-��;;�·��;�--

·-····--·-·---·1

I- 1 lvoorze e geven --r---------------1 i ! Electriciteitsproducenten i 1 !

! zullen indien gekort op ! i , I �issierechten de gederfde I Hoger electrisch tarief I Nadelig effect I 4.5

1 Inkomsten gaan ! Onderzoeken ! i ! I

, i compenseren met hoger I I l __ ._ ... ___ .. __ . __ .. ________ . __ l!ar�!.._. _____ . ____ . __ .-+-------.----- I ------

---·--------------·--1 i I Electriciteitsproducenten ! :

I I gaan emissierechten . I H r electrisch tarief I Nadelig �ffect e� C02 I 4.5.1 I aankopen en overtollige I 0 ex: k I doelstelhng te met . I I capaciteit op de markt I n erzoe en I gedaan ! l----.. ------.. -----L b��ngen

-----.-.----------.-L-------.------.----L----.-.-------.---.. ---..... -.-.-.-.. ---.-----..l

I I Aandacht schenken aan laag I I Isoleren, afschermen, ! I 4.6 i frequent geluid de z.g. ! Rekening mee houden I tegenge�uid in de zelfde ! f�-------- i ��.;"

t��temminivan--+O-;---;-----Ts���� QëOiTieïri8Vän1

L_� _______

. ___ ..l.9!ondeigenaar/gebruiker � erzoe en I molenplaatsing .J

febr. 2012 15/18

Page 409: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0198

! A

LGEMENE ÄSPECTE�------------·----·--··_-------·_---_·-----------1

[§��=�======��_=�-··---T.-[�ii�ji?�pJngï��p���!��6�:��:::=�[ond�rz�E!��n---��=��=�����=I=��===����=���==�����������:=�����] 16 I Indien habitatverlies Fauna I onderzoeken ! compenseren I ! 1 en Flora I i i r--.-----.-.-.--.--.-.-.. ----.

T.;�;;;

--·-·-··--···--. __ ........ - I Äïieëïï

-vefkeer

·voor

···--·-···TvooïiöiTrt-

·schaëfë"äan-

· .... --···· .. -· .. · .. ···1 I I en en ! aanvoer en onderhoud j secondaire wegen en !

i 7 I to:egd

anglen

swegen tot de I via N .. genummerde I voorkomt zwaar verkeer ! Win mo s ! wegen I door dorpen l 8 1 lT ' t' I Onderzoeken I I ! . I oensme en recrea Ie ! ositief/n atief i I l _ ... _ ...................... _._ . .... _ .. _._ ......... _ . .................. .....! .............. _ ... _ ........... _ .. ......... _._._ ......... _ ••• _ •• _ ...... _. __ ... _ ... _ ................ _ ... J....� __ ._ •• ___ ........ �._._ ... ____ • ___ ... _ ......... _ ........................... _ .......... _ ................ _ ............... _ ........ _ ................ _ ................................... , r 8.2 I Plaatsing molens in Nabij ! I ! I i Annerveensekanaal kritisch ! I I L_._ ........ _ ... _ .... ____ ... ___ . __ ._._ .. __ ... Lp�kijk�!!... __ ._. _______ ... _ ............ _ ... _ ..... _.-+ ... __ . ___ .. _ .... _ .. ____ .... ----..... -.-____ 1. .. __ .. ___ .......... _ ........ _ ... _ ... _ ..... _ ... _ ....... __ . __ .. _ ........ _ ...... ....1 I 8.2.1 I Mogelijk habitat verlies in ! onderzoeken I compenseren I i I herstelde meanders van de 1 I i l_._._ .. _ .. ____ . __ .. _ .... __ ... __ J._tiun��. __ .. _____ . ___ . __ --._.! -----.. -.. -------.. -1-------------.. -------1 I 9 i Trafo stations op of nabij i Onderzoeken/aanbevelen I Minder horizonvervuiling, 1 ! ! trafostation te Meden I I één overlaadplaats voor i i i situeren ! I afgewerkte transformatorolie ! :. .. _ .. _ •.•••••. _ ..................... _ .. _ ..• _ •• _ •.• _._ ..•• _ ••• _._ ........ . _ ............ _ ••• _.1--__ ...... .........., .... _. __ ._._ ............. _ ....................................................... _ ... , ............. .............. _._ ... _ ......... _ .................................. _ ........... _ .. _ .................... __ .�............ • ........ , ............................ _ ......... _ ... _ .......................................... __ .............. ..

febr. 2012 16/18

Page 410: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Tabel 1 De bebouwingen beslaan de volgende oppervlaktes en lengtes:

r-.--.-... -.----.-... -.--.----.-..... ---.-----... ----,.--.---,--------r-------- . -------.'!

L.�.�.���.����.� .... _ ..... ......................... .............. .... __ .. .J . .J��.9!.� .... L .......... -............ � .... Q.��.�.�!.�_ .. L.�.�!?.Q.��9 ......... ...I ! ! I ! 1 oppervlak I I bebouwin� ! km ! I km I HA i r·_·_·-_··_-_······· .. ··· .. - .............. __ . __ .. _ ...... _-_ .. _._ ........................................ _ ...... + ............. _-_ .................. +_ ..... __ ........ ·_ .. r·_· .. ·· .. ··· __ · .. ···· .. ·_· .. ··_·r· .. ···_·_· .... ·· __ ·_·· .. · ......... ----.. ,!

I annerveensekanaal I 5 i i 0,05 i 25 i r .. -.. --·:----··-·---· .. -----.... -·-·-··---·--.. ··· .. -----·-·· .. ·--··--l··--.. _· .... ·_· .. ···_······-r-·---··· .. ·_·--··l·-··-··------·--r· .. ---·--··--·-----·--·--'

l

L���rboor i 0,8 I I 0,05 ! 4 I I eexterveen ! 1,6 ! I 0,05 I 8 i t-··-·-·················-···-············--··········· ...... . -.. -.. -... -.... -....•...... --.. _-... +-.... -................... -f-_ ..... -.. -...... _+ .................... ··· .. ····--T···-·--··-··-· .. ········--·-···!

L..��l!�J���t� ... _._ .. _._ ................ _ .. _ .................. -.... -....... -.-... L.-.�.§.?.J ............ -.......... J ........... -... Q..!.�Q .... L .. -..... -.. -.. -...... -._ .. J.9 .. ..1 l_9i������� .... _ . ... ___ ... _ ...... _ .. _ ........ _ ...... _ ... -.. -J.-.-.-.�,-4..-.L.--... -.-.. --.-.1.-.... --Q..!.Q� .. ! ... -.-....... -.... -.. -!�J I de hilte \ 0,3 I I 0,05 I 1,5 ! [�!�����=:=��==�::�=�==�=-����:����J.�:.��::�:Q:���I���:�=:�J.=:��::.�Q�Q�J. .. =���:=�����=:�i] i bovenstreek i 1,6 ! I 0,05 I 8 I

=���aJ:�L�-:4G�:�J t::=!;�;;�d----i.�---t�:�----� �J_q!��L .... _ .. _ .. _._. __ ... _ ........... ___ ._ ...... _ .... -.. -.. ----L.?�!..1 .. ? .. J .. -.-... :4..!.�-J. .. _- ............... ..... � .. -.-.. _ .... -.... _.-.. -1�···.i

r�:!i�!d���-�=+-=_l===j I drentse monden ! I dubbel I I i r--._-... _.-.. � ... _ .. _ ......... _._-_. __ ............ __ .......... _ ... -_ ......... _ .............. _ .................................. _ ... , ..... , ................. _ ........... .,... ... __ ................. _-_ .. _ . ...,. .......... _ .... __ .................. _"f" ....................... _ ........... _ ....... · .. ··_·· .. ··1 L .. �.�§�.lten]y.:.�on� .. __ ._. __ .. _____ J __ �LO ! z�.!9.._J._J�.!.9§ ! ---.--.-1.§-.1 ! drouwener mond I 4,8! ! 0,20 ! 96 ! t· .. ···---···--···-----··----.. ·--··-·-----· .. _----·----·-··-··-··-··-··-.. --r·�--·-·-.. _·-.. i-·---·-·r-.. _ .... ·-------t---------·----·-·-·--1

! hoofdstraat I 6,0! ! 0,05 I 30 I

�!�"!����-�t�l�l LJe exloer mO�

______ ----l.. 3,0 I 3,00 I . 0,Oll ___ J5 I I 2e exloer mond I 4,0 I 4,00 I 0,20 1 80 I r-···M .. -•••• ---... ---.--.-••• --••• -.-•• ------••• --..... ---.-.. _ .. _ ...... -_._ .... -.... -_. __ ._ •• - i I 1

·_·· .. ·· .. · .. ••··•····· ..... • ........ _· .. -i !

i totaal bebouwd ! 36,6! 13,80 i i 588 : [���b�i�lL<!��.=�����=�.�::::=====�1�:���1-3�iI�==��=-I=��-��:.=�=J�.�==�:.:��.����] i totale lengte eenzijdig ! ! ! I i L .. Q�!?�.���.9_._ ........ _ .... _ ......... _ ................ __ ............. __ ..... L .. _.�.Q��J. ___ ........ _ ...... ...l ...................... __ ._._L_ ...... __ ...... _ .... _ .... ...I

febr. 2012 17/18

0198

Page 411: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

febr. 2012

Tabel 2 i-be Ie

m.lïerin-g·--en-r-··----·----r---·-·-·------r--·---· -··---··--· .. ··--···-1 I , I drentse I I i ! I I i i I

1 __ ���.�� __ .. ____ -tJ��gte Il>reedte ����la�!� ___ 1 �--����9��-.-_--._ ... �-�!!! .. ---.1--�I!!.-_.--.---JJ:!�--.. -----------.. -.---.J �--�.!�uwenerveen I 0,60 I 0,16 ! 9,60 I U��ouw���_r:vee�---J

_____ .Q!48 +-_J1_1�_�. __ . __ .. _____ .. _._?..l1§.._j ! drouwenerveen I 0,08 i 0,24 1 1,92 i !-·------·--·-·-·---·--------·------;----·---·--t·-----·-.... ---.. ·--.. --·_--·---l

I drouwenerveen I 0,08 i 0,28 i 2,24 i r-.... -·-·-·---.. -...... ·-.. ----.... ------.. -·----··-.... -r-.. -·----.. --.-.-.,-----.-.---.. -.. -1'------...... --...... -.--..... --.------'l

I .. . _dro!!wenerveen _---L....9,08_L 0,24! ____ 1,92 .I I drouwenerveen ! 0,60 I 0,12 i 7,20 I r-d���-;-;�;-�een -------t-----:ï�4Ö-T----0,241--'-'---'---33�6o-1 r----.. ---· .... ·--.. -.. ---· .. --.. ·--.. ·----·-.. -.... --·----·-·+·-.. ----.. ---·-...... · .. t .. ·-·-.. -.. ·--·-.. --·----·-·t-·--· .... · .... · .. -... -............. --... -.-....... -.... ! L drouwenerveen I 1,40 I 0,08. ! 1 � ,20 i i k l· , I i ver eersp em 1 i . ; I N374+ visvijver ! 0,80 I 0,40 I 32,00 I 1 .. -.�E�·�·��·��·�·�.9·�·�---.... ·-· .... · .. ·t .. --...... J .. ?·Q.Q-.. L--.. -.Q��.9..-. .J..--...... -.. -.-.. --.-.-... �.Ql.Q..Q-....l I nw buinen , 0,76 i 0,52 I 39,52 i ,._-------_._-_ .. _._----+-._------+------_ ......... -----_ .. _--,

i nw buinen I 0,28 i 0,28 ! 7,84 I [��JD..�!Y..��B ... _. ___ . ____ . ____ . ___ .... L-.J_1..�_9_ .. L-.-._. __ .QL�_�_L ...... -_--.---.�.51 !.?"Q._.I I vloeivelden I 1,80 I 0,12 I 21,60 ,

��§�f�f=;t.� i totaal ! ! I 280,00 ! 1 •••••••••••••• _ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• , •••••••••••••••••••••••••••••••••• 1 ...................................... ;. ............ � ... _ .. _ ............ _ . ...... i ......... ............ .................. _ .... ...... .... M ............ J

18/18

0198

Page 412: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail •

It . It 7/€n'sw3'2�

Bureau Energieprojecten I nspraakpunt Windpark Oostermoer Postbus 223 2250 AÉ Voorschoten

Uw Gegevens; Naam Straat + Huisnr Postcode en Plaats Telefoonnummer E-mail adres

U spreekt als: Particulier

Uw Inspraak:

Graag wil ik de volgende onderwerpen nader onderzocht zien in de MER:

Geluid: Ik ben van mening dat een specifieke en gerichte benadering van geluidseffecten noodzakelijk is. Factoren die van belang zijn bij de berekening van geluid zijn:

de bronsterkte van de turbines en transformators (geluidsemissie );

onderlinge interferentie van de afzonderlijke geluidsbronnen (turbines en transformators );

de plaatsing van de turbines ten opzichte van gevoelige bestemmingen (woningen);

de mate van afschenning en reflectie van het geluid op de omgeving. Een onderzoek naar de geluidsemissie van windturbines bij verschillende windsnelheden en hoogtes is dan ook essentieel.

Welke gevolgen heeft de toegenomen geluidsoverlast op de algehele gezondheid van omwonenden? Op dit gebied zijn (internationaal) verschillende onderzoeken gedaan en ik wil dat de resultaten van deze onderzoeken worden meegenomen.

Laagfrequent geluid: Ik maak mij zorgen over de emissie van laagfrequent geluid omdat ik daar zelf zeer gevoelig voor ben.

'

Bekend is, dat laagfrequent geluid schadelijke gevolge kan hebben voor de volksgezondheid en laagfrequent geluid een bijverschijnsel is van windmolens. Echter, vanwege verschillen in de wijze waarop hoorbaar geluid en laagfrequent geluid ervaren en gemeten worden kan er geen algemene uitspraak over gedaan worden. Graag wil ik u verzoeken om de relatie tussen windmolens en laagfrequent geluid nauwkeurig te onderzoeken zodat uitspraken over dit verschijnsel wel gedaan kunnen worden (met onderbouwing). Ik ervaar het gebrek aan kennis over dit onderwerp bij de ontwikkelaars

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0199

Page 413: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

van windmolenparken als een persoonlijk onrust-veroorzakende factor.

Slagschaduw; Gezien de locatie van mijn woning kan ik verwachten dat ik volledig ingesloten wordt door de windturbines en dus de hele dag slagschaduw zou kunnen krijgen. Slagschaduw is een effect van windmolens waarbij behoorlijk nauwkeurig valt te berekenen op welke ,tijden en plaatsen de schaduweffecten zullen optreden. Er is regelgeving met betrekking tot de Gaarlijkse) tijdsduur dat schaduwpassage mag plaatsvinden op een gevoelig object (woning), er is zelfs een automatische stopzetting van de windmolen mogelijk ook al leidt dit tot een (theoretisch) verlies van productie. Echter, bij de berekening van de jaarlijkse slagschaduw door een windmolen wordt de tijd buiten beschouwing gelaten dat de zon lager staat dan 5 graden boven de horizon. Als reden hiervoor wordt door experts aangegeven dat het licht in deze situatie diffuus is waardoor schaduwen niet scherp zouden zijn. Van hinder door slagschaduw zou in deze situatie geen , of in mindere mate, hinder zijn. Ook heb ik nauwelijks bomen rond mijn huis, dus ook die zullen de slagschaduw niet op kunnen vangen. Graag wil ik u dan ook verzoeken om de slagschaduw-contouren nauwkeurig in kaart te brengen teneinde de hinder voor omwonenden en veiligheid voor verkeersdeelnemers en dieren , als gevolg van verreikende slagschaduw, te rapporteren in het MER.

Flora en Fauna: In het gebied leven onder andere dieren zoals reeën, vossen en overige zoogdieren, uilen, vleermuizen, buizerds en overige vogels. Tevens heeft het gebied te maken met de vogeltrek. Onder andere ganzen gebruiken het Hunzedal en de Veenkoloniën als fouragegebied. Voor deze dieren geldt dat hun leefomgeving verstoord zal worden door de bouw en exploitatie van windturbines. Ontegenzeggelijk leidt dat gegeven tot gevolgen voor de leefomgeving. Dit gebied is aangemerkt als een gebied met botanische waarden voor sloten, van belang voor weidevogels en met waarden voor steltlopers, ganzen en zwanen. Voor het Veenkoloniale deel zijn de wijken van belang, terwijl ook hier waarden voor steltlopers, ganzen en zwanen in het geding zij n. Ik maak mij ernstige zorgen dat de ontwikkeling van grootschalige windmolenparken, zoals het windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden, voornoemde en andere ontwikkelingen ter bevordering van een leef gebied voor plant en dier op negatieve wijze zal beïnvloeden. De vele ronddraaiende wieken, het geluid (hoorbaar en onhoorbaar) dat zij voortbrengen, de knipperende rode waarschuwingslampen. Het zorgt voor onrust in en

. rondom een gebied waar de kernwaarden rust, ruimte en donkerte van groot belang zijn om de eerder ingezette ontwikkeling te kunnen continueren.

Ik zou u willen verzoeken om uitgebreid onderzoek te doen naar de effecten op de flora & fauna in en rond de Veenkoloniën en het Hunzedal.

Waardedaling woning Makelaars in en rond de gemeenten Borger Odoorn, Aa & Hunze, Stadskanaal en Veendam hebben bij diverse gelegenheden aangegeven dat zij al ruimschoots merken dat de huizenmarkt in de regio op dramatische wijze slechter scoort dan de toch al slechte huizenmarkt in de rest van Nederland. Tijdens de drukbezochte debatavond Windenergie op woensdag 9 februari 2012 te Exloo is dit fenomeen door NVM makelaar Jaap ten Hoor verwoord als: 'waardedaling ten gevolge van windmolens is niet te becijferen in een percentage. De huizen zijn simpelweg

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0199

Page 414: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

onverkoopbaar. '

Experts weten echter te vertellen dat het niet gemakkelijk zal zijn om planschade ten gevolge van de windmolenparken aannemelijk te maken, er zal worden verwezen naar andere invloeden zoals een recessie en vermeend achterstallig onderhoud. Daarnaast is er zelfs nog sprake van eigen risico! Kortom, de rekening zal worden betaald door de eigenaar van onroerend goed. Met klem wil ik u verzoeken om, in een breed onderzoek, de gevolgen voor de woningmarkt, in de volle reikwijdte, in kaart te brengen en de uitkomsten daarvan mee te nemen in de MER.

Versterking krimp: Een cumulatie van invloeden op de leefomgeving zoals onder andere geluidsoverlast, laagfrequent geluid, slagschaduw, horizonvervuiling en waardedaling op het onroerend goed zal leiden tot een leefomgeving die in steeds mindere mate interessant is voor mensen om er te leven.

Een gebied waar het steeds minder aantrekkelijk wordt om te leven zal nog verder leeglopen. De effecten zullen zichtbaar worden in de vorm van leegstand, het verdwijnen van voorzieningen zoals politieposten, medische zorg, bibliotheek, middenstand, verenigingen en werkgelegenheid. De dorpen zullen verpauperen.

Graag zou ik breed onderzocht willen zien, welke plannen er zijn ontwikkeld en reeds in gang zijn gezet, wat de te verwachten toekomst is van de dorpskernen en buitengebied en wat de invloed van windmolenparken zal zijn op dit proces.

Inpasbaarheid in het landschap; Openheid en vergezichten zijn voor mij de belangrijkste reden om hier te wonen. Vanuit verschillende standpunten kent het gebied prachtige vergezichten over het voormalige veenlandschap, nadien in gebruik met agrarische bestemming. Deze agrarische bestemming bestaat voornamelijk uit akkerbouw; onder andere aardappels, suikerbiet, graan en maïs. Zoals u wellicht zult weten hebben gewassen zoals aardappels en suikerbiet een groeihoogte van maximaal 30-40 centimeter en gewassen zoals graan en maïs 100-250 .centimeter. De landerijen zijn begrenst door bomen en struiken, de maximale hoogtes van deze bomen zijn circa 30 meter. Achter deze begroeiing gaat de bebouwing van woningen en bedrijven schuil. Met de uitzondering van een enkele kerk- of watertoren, bedrijfsmatig bouwwerk (Avebe Gasseltemijveen hoogste punt 38 meter) of elektriciteitsmast kent het gebied geen enkele verstoring van de openheid en weidsheid. Ik wil graag dat in de MER een duidelijke, en door de bevolking gedragen. visie wordt opgenomen die duidelijk aangeeft op welke wijze de huidige ontwikkeling van de agrarische sector (lees: initiatieven tot ontwikkeling van grootschalige windparken) past binnen de huidige dorpsvisies en bestemmingsplannen.

Datum: 'Lo�' '2- 'lOl 'C..

Plaats: V\L.0'" G ui V\eV'\ Handtekening:

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0199

Page 415: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze met betrekking tot: Windturbine park Oostermoer met windturbinepark De Drentse Monden

Geachte meneer, mevrouw;

Er is tot op heden Wäm..deugdelijk wetenschappelijk onderzoek naar LFG van windturbines gedaan. De politiek beweert dus dat LFG van windturbines onschadelijk is zonder enige wetenschappelijke onderbouwing. Wereldwijd zijn er allerlei aanwijzingen dat LFG �schadelijk is voor gezondheid en welbevinden is; van mens en dier. In Canada bijvoorbeeld wordt LFG gebruikt om mensenmassa's uit elkaar te jagen. De overheid is verantwoordelijk voor de gezondheid van haar inwoners en daar horen ook inwoners van de Veenkoloniên bij!

Mijn zienswijze;s dat de overheid eerst wetenschappelijk onderzoek moet doen naar de gevolgen van LFG geluid op de gezondheid en welbevinden van mens en dier en moet bewijzen dat het LFG van windturbines onschadelijk is voordat het hele Veenkoloniale gebied ermee vol wordt geplaatst.

Uw schriftelijke zienswijze kunt u voor 1 maart 2012 sturen aan: Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark Drentse Monden Postbus 223, 2250 AE Voorschoten

Page 416: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer

Postbus 223

2250 AE Voorschoten.

20-2-2012.

Particulier.

Uw Inspraak:

Graag wil ik de volgende onderwerpen nader onderzocht zien in de Mer;

Waardedaling woning;

Ik maak mij ernstige zorgen over de waardedaling van mijn woning, niet alleen

omdat de regionale makelaars nu al signalen hebben dat woningen

onverkoopbaar zijn , maar ook omdat in deze streek veel woningen gebouwd zijn

op het veen, de fundering staat op "slempgoten", die zijn gevoelig voor de

waterstand, maar ook voor trillingen. Dat blijkt wel na de vele scheuren en

verzakkingen die men constateert in noord Groningen door de gaswinning .Daar

verandert de bodemstructuur door de schokken, hoe gaat dat bij ons als er

maanden geheid moet worden voor de fundering van de windmolens?

Page 417: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Versterking Krimp;

Het plaatsen van windmolens is voor velen die hier geboren en getogen zijn een

ware nachtmerrie! Dagelijks genieten wij van de rust, stilte en het weidse uitzicht

in de veenkoloniën. Onze ouders, voorouders hebben het veen ontgonnen en zijn

er altijd zuinig op geweest, om het unieke landschap te behouden. Alleen het idee

al dat er windmolens komen, maakt dat veel mensen wegtrekken, mijn kinderen

vinden het zo lelijk, die willen hier niet wonen! Nu al is er voor hen geen werk,

deze omgeving vergrijsd in snel tempo, door deze windmolens gaat de krimp

versnellen. Voorzieningen verdwijnen nu al en er staan veel huizen te koop of leeg

in de lintbebouwing.

Flora en Fauna;

Elke dag zien we hier de reeën, fazanten ,egels en vele soorten vogels over de

akkers trekken. Boeren beschermen de weidevogels actief en jagers houden de

wildstand in evenwicht. Maar als er windmolens staan , zullen al deze dieren

verdwijnen, hun leefomgeving zal zo veranderen en alleen al het geluid vld

wieken zal ze angst aanjagen. Maar ook de slagschaduw heeft invloed en het

laagfrequent geluid is helemaal te vrezen I Planten zullen verdwijnen en zo zal dit

een I dode" omgeving worden , terwijl het nu zo geroemd wordt dat het vele

toeristen trekt.

Gezondheid;

Het vooruitzicht dat er zoveel windmolens gepland zijn, maakt velen al ziek en

misselijk. Ook neemt de stress toe, door alle berichtgeving in de media.

Maar ik maak mij ernstig zorgen over de rapporten en geluiden uit het buitenland

; waar men ervaring heeft met deze windmolenparken over het laagfrequent

geluid en de gezondheidsklachten die mensen hebben, zoals de hoge bloeddruk,

hartklachten, slaapgebrek , hoofdpijn en het niet normaal kunnen functioneren,

0200

Page 418: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

sinds de windmolens er zijn. Nooit hoor ik dat daar een Nederlands onderzoek

naar is gedaan II!

Bevolking;

Ik vind het een zeer kwalijke zaak dat de lokale bevolking geen inspraak heeft

gehad in deze plannen. Ook vind ik dat er veel te weinig draagvlak is voor zulke

grote plannen. Voor ons als bevolking betekent het nogal wat; de totale

omgeving veranderd en we zullen er dag en nacht mee geconfronteerd worden,

we kunnen er niet aan ontsnappen!!!En dat terwijl er inmiddels veel meer

mogelijkheden zijn voor duurzame energie en met meer rendement dan de

windmolens. laat de boeren nu gewoon hun land bewerken , daar hebben ze

verstand van ,en niet nu snel geld willen verdienen met windmolens met het

gevolg het hele landschap veranderen en een boze lokale bevolking , die

tweespalt zitten we niet op te wachten" schoenmaker hou je bij de leest".

Graag zou ik willen dat er veel en grondig onderzoek wordt gedaan naar deze en

vele ander aangedragen zaken, voordat U de MER definitief maakt.

En hopelijk bedenkt men zich wat voor invloed deze plannen hebben op het

gebied en de mensen die er in moeten wonen.

Hoogachtend ;

0200

Page 419: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223 2250AE Voorschoten

Ondergetekende is voor windenergie, maar niet op deze schaal in dit gebied.

Ik wil U met de volgende zienswijze er op wijzen wat voor gevolgen deze megalome windparken hebben in dit gebied.

1. De landschappelijke inpassing van een windmolen park in het deelgebied Greveling heeft tot gevolg dat alle investeringen in dit gebied om het toerisme aan te trekken (Van Turfvaart naar Toervaart) voor niets zijn geweest, want de toeristen willen wel in dit gebied verblijven op een park of aan dagrecreatie doen, maar niet in de buurt van een windmolenpark Dus alle ontwikkelingen om het Hunzedal als aantrekkelijk natuurgebied te behouden wordt door de komst van een groot windmolenpark de das omgedaan.

2. Verder heeft men miljoenen euro's geïnvesteerd in het Hunze- gebied om de Hunze weer te laten meanderen en de gebieden daar omheen als natuurgebied

aan te leggen om zo natuur en recreatie in harmonie met elkaar te verweven. Dit

is natuurlijk met de komst van deze windmolens desastreus vo_or d�_ vo els die

hierdoor het loodje kunnen leggen, vanwege het lawaai, dan wel voor het

moordende effect van draaiende wieken. Of gewoon wegblijven vanwege de

onrust in dit gebied. (Drukoverlast).Daarnaast is het uitzetten van bevers ( wat al

met succes is gebeurd) in het H unze-dal gedoemd te mislukken, daar deze dieren

alleen in rustig gebied willen bivakkeren. Verdere ontwikkeling van dit mooie

gebied (redelijk uniek in Nederland) kan dan ook worden gestaakt.

3. In dit gebied nemen Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal met hun

beschermd dorpsgezicht natuurlijk een mooie plaats in om toerisme te trekken,

maar dit wordt ernstig verstoord door het windmolenpark.

4. Dit gebied is een agrarisch gebied, waarbij de nadruk ligt op agrarisch

grondgebruik en waar mensen graag in het stilste, schoonste en donkerste en

weidse gebied willen wonen, dat wordt al voor een deel aangetast door de

ophanden zijnde verdubbeling van de N33 en daarmee gepaard gaande stijgende

verkeersintensiteit Maar dat wordt nog meer verstoord door de komst van

megawindmolens. Die minimaal driemaal de hoogte heeft van het kerkje in

Annerveenschekanaal. Wat dus de horizonvervuiling enorm toeneemt, de

natuurlijke rust verstoort, en de nachtelijke duisternis ( zeldzaam in Nederland)

ook teniet doet

0201

Page 420: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Daarbij moet worden meegenomen dat met de komst van deze grote windmolens, er nooit goed is onderzocht wat voor gevolgen de laag frequente geluidshinder, die deze windmolens produceren, voor gevolgen hebben op de flora, fauna en de mens.

5. Door de komst van windmolens wordt dit gebied van een mooi landelijk gebied, langzamerhand�n industriegebied, met alle gevolgen die daar bij horen. Het verder toenemen van geluidshinder, lichtvelVUiling. Wij zouden eigenlijk dit soort gebieden moeten koesteren als landelijk gebied en het niet benaderen als een gebied wat niets waard is.

6. Dè Veenkoloniën staan onder druk, mede door dévoortzettende krimp in Oost­Groni�gen en Oost';' Drenthe.' Dit hee'tt mede te maken met het voorzieningen niveau van dat gebied. 'Nu zijn we iq tie gelukkige oms�ndighedeIlldat door veel burgerinitiatieven, een meewerke��egemeente e�m.aatsch�ppelijke organisaties, wij in het deelgebied Greveling nog veel voorzieningen hebben, zodat de dreigende krimp hier relatief nog meevalt Als er in .dit gebied toch een wirtdmolenpark komt, dan willen veel bewoners dit gebied verlaten en nieuwe bewoners willen hier niet naartoe, 20dat de dreigende krimp in dit gebied, dan Zèkergrotere· vormen 'aanneetnt,;zedàtde'aattw�zige voèrZiEmingen,bij :gebrek aan klanten hun voortbestaan niet kunnen handhaven� Dus een stuk werkgelegenheid gaat dan verloren. (Kijk naar Denemarken waar dorpen met de komst van windmolenparken kompleet ontvolken)

7. Door de komst van een eventueel windmolenpark zullen de huizenprijzen nog verder gaan dalen' in dit gebied, dan dat de economische recessie al veroorzaakt. De waarde van het onroerend goed zal minimaal 25% gaan dalen, waarbij kan aangemerkt worden dat de waarde van het onroerend goed niet alleen extreem verlaagd wordt, maar dat het zo goed als onverkoopbaar wordt, omdat niemand in een gebied een huis koopt, dat rondom in de windmolens staat Dus hebben we hier wederom te maken met een enorme kapitaalsvernietiging van tientallen· miljoenen euro's.

8. Door allerlei activiteiten en investeringén ( al uitgevoerd) willen Wij als bewoners dit gebied benutten· om hier wat extra werkgelegenheid te krijgen en de leefbaarheid te verhogen, zonder dat wij het mooie gebied aantasten. Maar door de komst van een windmolenpark, kunnen Wij datwel vergeten. Het gevolg van dit gebeuren zal zijn, dat dit Diet het beoogde doel( meer toeristen en bewoners 1 heeft maar een extreme leegloop van dit gebied. Dus gaat er veel werkgelegenheid verloren.

0201

Page 421: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

9. ':Hetplaatsen van windmolenparken in Nederland heeft het hoogste rendément aán de kust van Nederland en nog meer·(maar met meer investeringen) in de zee. In ons gebied zijn de rendementen zeer teleurstellend, namelijk maar 60%, van het maximaal haalbare. Ondanks de extra investering van grotere masten. Die in dit gebied natuurlijk nog meer problemen'opleveren voor het gebied. Zet . daarnaast ook nog eens het'grote kapitaalsvemietigingvan geïnvesteerde­bedragen voor dit gebied en de totale waardevemietiging .. van het totale onroerend goed. Dan is het economisch 'niet verantwoord om 'op deze plek zulke investeringen te doen. ' , , " -�:

10. hl Nederla·nd' hebben we ongeveer 4% Valfde 'bevolking die-werkzaam 'is' in de landbouw. Als je dit door trekt naar ons gebied, dan kun je stellen dat ongeveer 4% van de mensen bij deze plannen baat hebben, omdat zij per meeparticiperend boerenbedrijf een flinke schadeloosstelling krijgen per jaar om hieraan deel te

,b . nemeQ�, ( men heeft het over,. ��q�Jlep: duizenden e.qrq' sper jailr.l� " . . ó��j�; natuurlijk l��k V09f: 4�e 'poerep, m�ar dafl�g�nover����t dan � .ong�veer 9,6% van de bevQlkingi�l�nlll�,rnadel�n, V�n dtt-WÏ.Ilàmolenpark ondervindt Denk alleen maar eens aan: - onverkoopbare woning,

verdwenen rust en woon�enot,: langzaam verpauperd ge_bied� vernietiging van de natuur

En zo zijn er nog wel een aantal te noemen, die veel geld kosten, teIWijl een kleine groep het wel goed heeft. ,. 1;

. .

Je hoeft geen deskundige te zijn om te begrijpen dat dit sociale ontwrichting met . zich meebrengt.

11. Als de windmolens er zijn, kan men ervan uit gaan dat de bevolking hier bloot komt te staan aan gezondheidsrisico's. Men kan denken aan geluidshinder, wat kan leiden tot slapeloosheid, stress en angst bij de bewoners. (ook het geluid wat wij niet horen, kan tot risico's leiden) Slagschaduw: het gevoel hebben dat iemand continue in je kamer het licht aan en uit doet Mocht je gevoelig zijn voor epilepsie, dan heb je daar een goede voedingsbodem voor. Het bedorven woongenot: wat kan lijden tot hartklachten, stress en economische schade door kapitaalvernietiging.

Alternatieven: De agrariërs hebben allemaal megaschuren waarop ideaal een vermogen aan zonnepanelen kan worden gemonteerd. Zodat de verbruiker zelf zijn energie opwekt en geen extra belasting van het leidingennet hoeft te veroorzaken.

0201

Page 422: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Hierin kan de gemeente en het rijk ook mooi mee participeren met règel- en subsidiewetgeving. Deze vorm van duurzaam energieopwekking heeft niet of nauwelijks negatieve gevolgen voor de burgers en de natuur. Daarnaast zou de overheid ruimhartiger om moeten gaan met burgers die zonnepanelen of collectoren op hun huis willen hebben. Onze oosterburen laten zien hoe zij de burgers zover krijgen dat ze mee investeren in hun woonmilieu, om duurzaam energie op te wekken. 1

'

Door kritischer naar de negatieven kanten van windmolenparken in woongebieden te kijken en meer naar alternatieven te zoeken die minder gevolgen hebben voor de omgeving, mens, plant en dier. Zouden we hoogstwaarschijnlijk tot de oplossing komen, dat windmolenparken op het land niet de meest .goe�e oplossing is voor het energie- en investeringsvraagstuk

I',

U zult na het lezen van deze zienswijze alleen maar tot de conclusie kunnen komen, dat een windmolenpark in het Greveling-gebied ( in de gèmeente Aa & Hunze l absoluut desastreuze gevolgen heeft voor flora, fauna 'en de mens. En het economisch gewin minimaal dan wel verlies oplevert. . , . '

Eexterve�n 19-02-2012.

, I

I .

• I

, ,

', ' .

0201

Page 423: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

o n i�02Ó2 Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail 2 1 FEB 2012

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oosterrnoer Postbus 223 2250 AE Voorschoten

Uw Gegevens; Naam Straat + Huisnr Postcode en Plaats Telefoonnummer E-mail adres

U spreekt als: Particulier

Uw Inspraak:

Geachte heer/mevrouw,

� CI-.CVIrNi' (j\,,� Cf'v'-1 0<- -e.e� � \)���\--'C"J � :-J V � e�'2..e..- -Z� \;�)�

I �/ /'2 - LOI2.. .

Naar aanleiding van uw publicatie voor het ontwikkelen van een windmolenpark in mijn woonomgeving dien ik bij dezen mijn zienswijze in.

Drenthe als wingewest Drenthe is door de eeuwen heen al een wingewest geweest. "Van de opbrengst van de gasbel Slochteren bouwen wij een mooie haven, en als tegenprestatie krijgen jullie er een mooie C02 opslag voor terug. En als er kerncentrales waren gekomen, hadden jullie ook daarvan de opslag mogen hebben". Op dezelfde wijze voel ik nu de soepelheid waarmee van miniaal 1 00 MW wordt overgestapt op 280 in heel Drenthe en vandaar op 420, terwijl al gesproken wordt over plannen tot een totaal van 600 MW in alleen al Oostermoer en Hunzedal. Zulke grote stappen vind ik getuigen van een ongelooflijk opportunisme. Mijn zienswijze is dat het minimum niet hoeft. Maar met het handhaven van het uitgangspunt 280 MW is in mijn ogen wel het maximale en haalbare gerealiseerd. Afwijking daarvan zou in mijn ogen leiden tot de bevestiging van de onbetrouwbaarheid van de overheid. Met spreiding van de overlast over een groot gebied is een ieder voor nu en in de toekomst gediend.

Zonne-energie De overheid is al jaren foutief bezig met het duurzame energie beleid. In een heel vroeg stadium had zij moeten inzien dat de keuze voor zonne-energie essentieel is. Dat had het einddoel moeten zijn. Zonne-energie is gratis en is aanwezig in een overmatige hoeveelheid. Subsidies die vandaag worden ingesteld, morgen worden afgeschaft, en volgend jaar worden vervangen door een andere regeling zetten in geen geval zoden aan de dijk. Kolencentrales bouwen in een tijd dat er voldoende gas/energie is, had niet mogen gebeuren. In de overgangsfase van traditioneel naar duurzaam had desnoods nog gekozen kunnen worden voor minder duurzame (en dus tijdelijke) bronnen dan zonne-energie zoals briovergisting en dergelijke, maar het einddoel - zonne-energie - had duidelijk in zicht moeten worden gehouden. Dat had aangestuurd kunnen worden met een langdurig en eenduidig subsidiebeleid. De versnippering die nu is opgetreden, is verwerpelijk.

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

Page 424: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

Profijt voor aanwonenden Het lijkt mij een goede zaak dat aanwonendenlbelanghebbenden als tegenprestatie, of ter compensatie profijt hebben van de molens gedurende de tijd van aanleg, beheer en levensduur.

Clusters Het bouwen in clusters kan van uit een fmancieel oogpunt en vanwege aanleg, beheer en onderhoud dan wel aantrekkelijk zijn, voor aanwonenden zal het extra overlast geven. Dus: niet doen; hoe meer gespreid hoe beter.

Hoog, zwaar en groot Mij is verteld dat hoge, grote zware molens veel meer overlast gegeven dan kleinere. Alleen dat zou al een uitgangspunt moeten opleveren voor de overheid, die toch ook voor de belangen van zijn burgers (zou moeten) opkomen.

Krimpgebieden Voor krimpgebieden is de komst van overlast bezorgende voorzieningen nadelig. Voor mensen, die er anders misschien wel hadden willen wonen, kan dat net het kantelpunt opleveren om er weg te trekken, of om zich er niet te vestigen.

Het landschap De veenkoloniën worden nu al doorsneden door hoogspanningsleidingen, waarvan ik me nog steeds afvraag of met wat meer moeite niet betere tracés hadden kunnen worden gevonden als was gekozen voor tracés in samenhang met andere reeds bestaande elementen als wegen, kanalen en dergelijke. Met andere woorden: na 18 jaar erger ik me nog regelmatig, had het

-niet anders, beter, gekund. Ik ben bang dat mij met de komst van windmolenparken hetzelfde staat te gebeuren.

Geluid Mij is verteld dat grote, hoge molens veel meer lawaai maken dan kleine, lichte molens. Dat pleit voor de toepassing van de kleine, lichte molens. Hoog aangebrachte turbines maken minder lawaai dan molens met een overbrenging naar beneden opgestelde turbines. Strenge eisen stellen aan het lawaai lijkt mij erg belangrijk. Er werd zelfs gesproken over waarden van 100 dB. Dat is voor mij absoluut onacceptabel hoog.

Bestaande bebouwing De molens moeten verspreid worden gepland op de grootst mogelijke afstand van de bestaande bebouwing om de overlast tot een minimum te beperken. Dat is ook van belang in verband met de slagschaduw van de molens.

WOZwaarde In mijn bezwaar tegen de beschikking WOZ waarde van mijn woning heb ik de komst van de windmolens als een van de argumenten vermeld. Ik denk serieus dat de molens een nadelige invloed op deze waarde zullen hebben.

Verlichting en duisternis Als de molens er komen, zal luchtvaart beveiliging nodig zijn. Het lijkt mij dat ook voor dit aspect kleine, lichte molens veiliger en dus beter zijn dan hoge zware molens. Zoveel als mogelijk is dient de verlichting de molens en de bijbehorende infrastructuur zoveel als mogelijk is te worden beperkt. Dit is mede van het allergrootste belang ter bescherming van

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0202

Page 425: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Inspraakformulier Windpark Oostermoer Conceptnotitie Reikwijdte en Detail

de aanwezige flora en fauna.

Samenvatting Met het spreiden over een zo groot mogelijk gebied (Gronings grondgebied daarbij betrokken) van lichte kleine molens met een beperkte hoeveelheid totaal geïnstalleerd vermogen en het maximale nastreven van beperking van overlast in de ruimste zijn van het woord, zou ik mij kunnen verenigen met een dergelijk plan.

Gieterveen, 19 februari 2012

Datum: 19 februari 2012 Plaats: Gieterveen Handtekening:

U kunt uw inspraakreactie vóór 1 maart 2012 per post sturen naar het bovengenoemde adres.

0202

Page 426: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Mijn gegevens:

INSPRAAKFORMULIER WINDPARK OOSTERMOER

en samenhang met windpark De Drentse Monden

Startnotitie (Concept Notitie Reikwijdte en Detail)

Ik spreek in als particulier.

Mijn inspraak: Mijn zienswijze is dat er niet één gemeenschappelijk milieueffectrapport (MER) dient te worden opgesteld. De beslissing om één gemeenschappelijk milieueffectrapport op te stellen is zonder inspraak met de bewoners van het gebied tot stand gekomen en dient hoofdzakelijk de belangen van de initiatiefnemers en de rijksoverheid. Opmerkelijk is dat de initiatiefnemers wel in deze beslissing zijn betrokken, hetgeen aangeeft dat door de rijksoverheid een bevoorrechte positie aan de initiatiefnemers wordt toegekend. Voor de bewoners van het veenkoloniale gebied wordt één milieueffectrapport alleen maar minder overzichtelijk en zal dit in de toekomst bij het voeren van juridische procedures, die zeker zullen volgen, tot complicaties voor hen leiden.

0203

In de startnotitie Oostermoer staat dat de formele procedure voor het windpark De Drentse Monden (DMM) in juni 2011 is gestart; materieel gezien is deze procedure eerst nu gestart gelet op de van belang zijnde aanvullende informatie die in juni 2011 niet in de startnotitie DMM was opgenomen. De rijksoverheid en de initiatiefnemers waren al geruime tijd vóór 24 juni 2011 op de hoogte van de plannen voor het plaatsen van windturbines in de gemeente Aa en Hunze en zij hadden toen al tot één gemeenschappelijke presentatie van de plannen voor DMM en Oostermoer kunnen besluiten c.q. tot uitstel van de start van de formele procedure voor het windpark DMM tot het voldoende uitgewerkt zijn van de plannen voor het windpark Oostermoer.

Er is sprake van een gekunstelde constructie daar nu vier windparken (elk windpark heeft zijn eigen intiatiefnemers en zijn eigen gebied) in één milieueffectrapport behandeld gaan worden, terwijl er al op 30 september 2011 door de Commissie voor de milieueffectrapportage advies over reikwijdte en detailniveau van de startnotitie Windpark De Drentse Monden is uitgebracht. Uit de startnotitie Oostermoer kan nu al worden afgeleid dat er in het gebied Oostermoer ten minste 100 MW vermogen dient te worden geplaatst. Het samenvoegen van twee windparken in dit gebied heeft geleid tot ongeveer 120 tot 150 MW vermogen, teneinde de rijksscoördinatieregeling (RCR) van toepassing te kunnen verklaren. Daalt het geplande vermogen tot minder dan 100 MW vermogen dan is de RCR niet meer van toepassing, tenzij ook besloten wordt tot één rijksinpassingsplan waarop in de startnotitie Oostermoer al vooruit wordt gelopen door te vermelden dat er tot één rijksinpassingsplan kan worden besloten. Het spreekt vanzelf dat met één rijksinpassingsplan voor DMM en Oostermoer steeds aan de voorwaarde van minimaal 100 MW vermogen voor toepassing van de RCR wordt voldaan. Ik vermeld nu al ik dat ik tegen één rijksinpassingsplan voor Oostermoer en DMM ben.

Vanuit ruimtelijk perspectief bezien, maar in het bijzonder ook vanuit cultuurhistorisch oogpunt, is er één veenkoloniaal gebied, voor een deel liggend in de provincie Drenthe en voor een deel in de provincie Groningen. Als de rijksoverheid het ruimtelijk perspectief als uitgangspunt neemt voor beslissingen, zoals één milieueffectrapport voor Oostermoer en DMM, dan dient de rijksoverheid over de provinciale grenzen heen te kijken en het gehele (Groningse en Drentse) veenkoloniale gebied te bezien, waarbij zij zich ook niet tot het windpark N33 dient te beperken.

Page 427: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0203

Uit vele publicaties blijkt dat het rijksoverheid al jaren als beleid heeft het combineren van windturbines met industrieterreinen en verkeers- en vaarwegen. Vanuit ruimtelijk perspectief bezien verdient dit beleid nadrukkelijk de voorkeur. Opmerkelijk is dat het beleid van de provincie Groningen bij dit beleid van de rijksoverheid aansluit, terwijl het beleid van de provincie Drenthe zonder duidelijke argumentatie geheel van dit rijksbeleid afwijkt. Mijn zienswijze is dat er naar alternatieven, niet alleen in Drenthe, maar ook buiten de provincie Drenthe, gezocht dient te worden.

Voor de bewoners van het gebied Drentse Monden wordt het lezen van de startnotitie Oostermoer aanzienlijk bemoeilijkt daar uit een vergelijking blijkt dat de teksten die betrekking hebben op DMM aanzienlijk verschillen met die in de startnotitie DMM. Het betreft het wijzigen, weglaten en toevoegen van teksten die van belang waren en nog zijn. Het voert te ver om in deze zienswijze op alle verschillen tussen de Concept Notitie Reikwijdte en Detail Windpark De Drentse Monden (hierna: De Drentse Monden) dd. 16 juni 2011 en de Concept Notitie Wmdpark Oostermoer en samenhang met Windpark De Drentse Monden (hierna: Oostermoer) dd. 11 januari 2012 in te gaan, maar ik attendeer op drie wijzigingen die naar onze mening niet door de beugel kunnen, t.w. 1. de maximale ashoogte (meter) van klasse 3 tot 5 MW is van 110 in 135 veranderd (zie p. 20) 2. vermeld is dat anno 2011 (gemakshalve hebben de auteurs het jaartal 2010 in 2011 gewijzigd) ongeveer 2.200 MW aan windenergie op land is gerealiseerd. Uit gegevens van de VNG blijkt dat in 2010 in Nederland 1964 windturbines met een gezamenlijk vennogen van 2245 MW stonden. Deze gegevens hadden tegenover de doelstelling van 6000 MW in 2020 geplaatst dienen te worden en ook had vermeld dienen te worden welke overige plannen (en de capaciteit hiervan) zich in de pijplijn bevinden. 3. de toch al misleidende foto's in de startnotitie DMM zijn in de startnotitie Oostermoer (p. 20) nog kleiner afgebeeld en geven hiermede nog meer dan voorheen een onjuiste voorstelling van de hoogte, omvang, etc. van de windturbines.

Een ernstig verzuim is dat er geen aandacht is besteed aan de op 1 januari 2012 ingegane belangrijke wijziging van het Besluit ruimtelijke ordening. Deze wijziging houdt in dat gemeenten vanaf 1 januari 2012 rekening moeten houden met aanwezige cultuurhistorische waarden. De toelichting bij deze wijziging, in het bijzonder paragraaf "2. Cultuurhistorische waarden in de ruimtelijke ordening", geeft duidelijk aan hetgeen gemeenten dienen te doen en naar onze mening ook de rijksoverheid bij het opstellen van een rijksinpassingsplan.

Overigens is het opmerkelijk dat in de startnotitie Oostermoer ook BWN Partners (een advocatenkantoor!) als auteurs zijn vermeld.

In deze zienswijze ga ik ook in op het handelen van de rijksoverheid daar ik vind dat onderstaande nu al duidelijk gemaakt dient te worden. De wijze waarop de rijksoverheid, in het bijzonder de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, aan het realiseren van de plannen van de initiatiefnemers, haar medewerking verleent, is niet zorgvuldig. De op de Crisis- en Herstelwet gegronde rijkscoördinatieregeling (hierna: RCR) wordt op 8 juli 2010 voor het windpark De Drentse Monden van toepassing verklaard en vervolgens op 7 nobember 2011 ook voor het Windpark Oostermoer. Zonder overleg met de bewoners van De Drentse Monden beslist de rijksoverheid ook dat het windpark DMM samenhangt met het windpark Oostermoer. Nu blijkt dat de rijksoverheid de bewoners van De Drentse Monden bijna een jaar in het ongewisse gelaten, daar de startnotitie eerst op 23 juni 2011 is gepubliceerd. Over de wijze waarop de rijksoverheid op het advies dd. 30 september 2011 van de Commissie voor de Milieueffectrapportage voor windpark DMM heeft gereageerd worden geen mededelingen gedaan. In het belang van de initiatiefnemers van de windparken DMM en Oostennoer is nu kennelijk, gelet op de snelheid van beslissen van de rijksoverheid voor het windpark Oostermoer, grote haast geboden.

Page 428: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Verder merk ik hierbij nog het volgende op: a. Het in het rijksbeleid voorgestane belang tot het ro snel mogelijk in gebruik nemen van alternatieve energiebronnen als windenergie en daarmee het terugdringen van de C02-uitstoot (20% C02-reductie en 14% duurzame energie in 2020) vormt i.c. onvoldoende rechtvaardiging voor toepassing van de Crisis- en Herstelwet. Zulks gelet op de grootte van bovengenoemde windparken, het aantal en de hoogte van de te bouwen windturbines en het karakter van het veenkoloniale landschap en vele andere aspecten. De hieruit voortvloeiende wijziging van de huidige op de betreffende gronden berustende bestemming" Agrarische doeleinden" in een industrieel landschap vormt een ernstige inbreuk op het planologisch regime en gezien de genoemde grootte van de windparken en de hoogte van de windturbines wordt een ingrijpende wijziging van het landschap veroorzaakt die van grote invloed is op de leefomgeving .. b. Het onder a. vermelde geldt te meer daar hiermede wordt vooruitgelopen op de nog niet door de rijksoverheid vastgestelde Structuurvisie Wind op Land. Naar verwachting zal deze structuurvisie eerst in mei 2012 worden gepubliceerd. c. Er is geen sprake van een spoedeisend belang om af te wijken van de normale planologische procedure daar de regering zich in Europees verband verplicht heeft eerst in 2020 voor 14% duurzame energie zorg te dragen. Op geen enkele wijze wordt in deze fase duidelijk gemaakt welke planning in de periode van heden tot 2020 aan het realiseren van deze doelstelling ten grondslag ligt. d. De overheid handelt bijzonder onzorgvuldig door de bewoners van het gebied gedurende jaren met grote onzekerheden te belasten. Deze onzekerheden worden veroorzaakt door:

de zeer ruime marges betreffen het vermogen (ongeveer 300 - 450 MW voor De Drentse Monden en ongeveer 120 tot 150 MW voor Oostermoer; totaal ongeveer 420 tot 600 MW), het aantal windturbines en de hoogte van de windturbines (de maximum tiphoogte zal nu zelfs bij windturbines met een vennogen van 3 MW 191 meter kunnen bedragen);

- het ontbreken van voldoende informatie over de invloed van geluidshinder, slagschaduw en visuele hinder op de omgeving, alsmede de risico's voor de gezondheid van de bewoners

- de economische gevolgen van het realiseren van deze plannen o.m. voor de verkoopbaarheid en de waarde van de woningen, maar ook voor het afuemen van het woongenot.

Kortom: Het hiervoor vermelde handelen van de rijksoverheid en de initiatiefnemers draagt niet bij aan

vertrouwen in dit handelen en zal zeker niet aan het verkrijgen van een draagvlak voor genoemde plannen bijdragen.

20 fehmam 2012

0203

Page 429: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0204

o �TVANGEN 2 1 FEB 2012

� uJ<2.a..<.A.. �e.4 3 "'-'f (0 I e.e-� 0'�frcx..0--� W,V'c\po-rk �'S-te..r""oe.r- �

LJ,V\.dp:::u-\t<. � �� \A.A.o",d�

<:?os1-b -Á� 223

'2""2- $"0 A E Voo\Sc-lAc>+�

o 1\�'\..Uer-p ':. 6....�<i::.�3ë.e.. � S.�o�h� ��\ d.� Vv'-ER.. '00-- ,,-, ' �­

ro..r\L 00 s-\-�oer � � D�e.. V\.Ao �<2-- •

��F �fQ...\\C>� -\-c;; \ �� '2..0 "2....-�er �G.Q.. è.A-�s..-';>J""?Si- �\ � '-'" �� C2o-...- o..o.--� (�OC-Jr ""'"""-j beJ.�0�--LuL) pv.--..+e- o�� � � �\...d- br�:Je.-- �"'" � �oop d� � �C;<:J� � beJ.0 � �� 0'-"--. -te. o�eJ...L<2- ,"-,oor � \A.1\'::' . .\\<2-v-. E ��� � pc>(�"e�:y� .

B- � """-O��� \.-<...o��t- \..J a...-.. \-.:f\\A...c\po.r'-"- 0 s"\--�Î �3�\e.d C::rre....o. cU- "':) I "'""- =-=-K 'M. "'-'-.J j fb.\-e �3'4-- 0 � ó..tz.... 00je.....d.R... '? ....... --..o\-€..... :

�\or� � p��C\..

u � , uC)C>r - � ""-�\ c....c>-r

� R... ��� � ol..e-. j��� �cu- �� "-..>0--- 0 """" c:l:+- Ze:>

�� ) �\- 5e...u \AA.o � �

�o\�� ó..� - ,<.::>

���j -

""- ,� � � ���<Z. ��

o ...... -e.r\..<..o v..--� - '0k 3� � �� o�

�� �r ':::J�. U��

Pa (.J "'\\o�c..... e.-. � 0- \�

Page 430: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

-2..- 0204

� t- 3Vo ,c...c\ ... Er bn:.> � �c:u- Cl � �\� e..,........- Cl k dlR- per-Vv--��� � �\..'\.�� C� - ) d�� �\e....- d.�r � �� �J

V\. "'-"'"'-" \e..e..�O�je..J� "'-CLdVV..,:)<è.... 3e..uo�� o�C>UU-,-.)�e......_

Gv,----o s�ó-Q.r e.....- éJ 2D�� !::>c-t.S>\C<,:?'..:')

0K ��� �5 '-->� 'Zc;;,r:5� C),-,eI" c� �V--<- ��� �

� 0e.r\�+- =or \���k �\\l'""jQ.v,.. \....-LA.\- C> "Ze e.M... b � � \.....X2.r""oo�dR- �� cp "�J�� � � '-.> �-\-con:k.e.

�ot"""<::;;)",,,-oJ.� b ��� G��V'\.A.�� \.<.J��e...- �� k .v... � � �Q... �d- v<-.r-c\..t2....r �� �o �C2- � �ord.<2.....-.. dcor c:k. b\."",,-�-\- � �"-""-c �,� � He3r 5eJ� LJC:L---- � ��� ��

7cc.J. � 2-'-\- �ç-s -,er-s+<:;:I,·_� 5� � � 5�\\€.. � �+- �e..- M

-� 5� k.a..e.rst- � �o..o--.r 'I.V- �\\-..� �� 5�cc0\:""" .. �� ��� � s�\\e.. �� � ''-.,) 0.-..- � re�� U�\ 0 o� �0 \� 2. S \v-... E.e..""�� k '-.le..:::>�� �

w\\\- 'U-. ,"'- '--.'-'-' CJ'-A.�c.oek �e.e....��C2A..-. �c � JeJ...1.....J->.- ���d.P.r-

� Z.oo ,-,, <2.A-e.r "'--o�e.. �V"\! � .b�"",e� u r �u\� �4- � �2óV'.. �:

� � �� �-zc>�� �r\:5>' co � � �� O�Loc.L--...:! \..-5\\ �e.-.- \6 C'� �J�--\..Le- €.p<2.r\L'� � ÓUL u\,�ro�k '-.) �

clcL � OL � '--.cP -\-er .

b, -+n::.......""'o.. � '->\ 0� ( \r...u CLC>.....'l> ""3 """,,cd-i.� ",,-ood �o...\..(.� -W c:;v-€.r

W- 5�- e. �Cc-Q.r �",d.,,-,-o � p� O ·� e.r� o-e..r \�.b CLCl.

ev.. -\� "->� \e.vC2.c,....,..s.�� ���, 'o� ,'-. � u�-

b\c>�� 3e.b.a. - I::x::. (" d-a... ""���� \� c:::l.:L -\i"""�\r...el� áL ..s ",,�e>� �c;.,5e...5k �d. D� \\.-. � ""'-DOC- <U.- � eclas--�� '\V" 3�c->, '-> � SFo-€ � -z;:.���� l �\.AA..C&\b'-�v�e-)

� be..r� k<2A.-. •

�oc.\,.d- door b ��T u� � ,,--,,",v--.o\� \� CV'k (�er 'LOO

Vv--<23re..r �c5e.. ���ch�e� ') dJL U\"(j fb,--,* ua--.. � �\A-��\ VI....ocl-c...... LV-�.)� � �3�-U o",",-"cdu.3 \c......-...Se.r� u\'��--d

� <...<:� �b\e..-.-...:)ev-. d..� '5'vci- \AAS cU QQJ...-.. e.K.�,,-- 5e.ffiV'-d-

Page 431: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

:-\-re;.vV: ,::y '--::§ V\a..o..s � AA. 3�e.v..

0204 -6-

-\e..- -SV\ "'-'00\ ole... �\ ':jrb�+e.s ·" �:t-- 0�\e.d-.� \\C\..--..+ ""Z.P.-.I. e.a....-. �+O.-"j �\.,., '-..>0-- IA.�''J� 12c'-d-/ d-o \t..<2-r ver\-.-c> ,-,-d:, �:) IV-- � t- 3eb c..d . -:J '" d� ""-0<.-<: .. '-"-.'<- \ S. k cl- � er­e..c.....-�"\- v\'00 c::\o \.A..<a.r �e*- � �o\e. �-\-er�\.--...�e.l . 0k �e. \�e....wc:u­

o\..;L S--\-\c_\�ÓV2- s�,� �� 4- �e...).\.<-�� d. � � \'\c� �v- �� ���" U� <2...t2.-- 'j \ ........ :h'V'-..d.'-'-'O\�s CLC-\..�- 0 "'-S

Op � \ � o\.

L�c\S�50�O�ev... \co�� u� l..-0� � �o\�S z�\\� � .bûè..c\. �e.. CLCL.��e.-...

� � �ko\o �CÄ...- \��d.s� '\\A-�'5PQ...-. '-->e..r7.:::> or�,

"'oc>c--\€. � c j�'OI.A.Ac1U2.... '-'-"'��rb\.A.es tV'\.. UerhOl��

VL-U. .. �_ te- --,s �-;v-.. ve.s� M Ó-J2- �\� \\...c...",_�� .-....Jq............ c�� \.�C � ,

� \\- '-"'-- \V- LA--..;> �\,. c-\sz..r2..c><2..\,<. ��� \.....J..-:>� � \c.tA-...: � 5 :>-

� � "O..-\\� �--v.. � �� U� �\\..<....e... �05 �'vd -�rbMe...�?

� '-"'-�'\- � � ���\e..-po..fv... �\\e......- � cl��

,� ol;:\- 5�� lAÄd- � ��k�-tc �� �oCJr V'-À-�'-'>€..

\0"":Je.. ��e.v-. ocV" GA-��": \e...'-.><Z.S.t15e...-... � \-l.d- � <2.e..-... \�-\...6>C>p � cltL. c\..orpe....- bevo� � b�O �0 �'-'<... ........ '-00I,.�0� CtÁ �\..<..c::x=...� �� � d..a...- \\.A..5<!...� o..-.)ao-r� ­

� 0 ua.,..- � '-"-'�e.-..._ o u �e-- \\-.. �+- �� '\s

pe.v..5�o�,->o \ �'::j . 0, � o�,�, \..JOOl � FSOO � b�<2..v-.::' � V\Á.e*- � <2-Qr �""'-�

�C> pev... \...k:vv.,. �-v... \""",:)0 '-.À..� d..� l\...c V\.A.� �o r\A.�� \Joor-

Page 432: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

-Lt- 0204

h.eJr S+o...� � � �a... 1:, � ��<2..12... .,,-,-- -\--o+- "'- <'<-.

....... ::;v,. 6t e. \...JOo\ � � ,----,,-,,---i\� \",---\..Lo� "'� ��""-- Co�� ""v-. et.l �� v-...(,2Q..l L-' � � ,..

� \-\-- lA. o\,,"-. Z-oe.M.� '-00..*- c:::::::ltL. � -��e--- � � v-= -v-'L)<::"- -..;>=, 3�� ���?

�� o,�� cW\� � "- .s lAv.. ., S. - '" --:J� ,.e.c--\-e \ EU<. {'.o'--:5 <2...::> "::J d.a-. S e. 0<---- -

�N:.��0 � b� �

�k � 'b? �� c� \���e�e..-.� clo- �", __ "", �e.v... 3eMr <2-v-.. o� V or-t-�.ç -.Joe' r�'-'\cU.<.... --4L. -zç,�::r�'-- -

Er- "IS cc--\.,ct-e.r- et.bs= \'--'-�+-:J� n::u::::5 , "'--' '3 C.0 � '"De. \A'-'.,+- . � \"-vr:u- over� \� ç- t:=- �\CL V"\.� � � p� e..

\---ke.e). \ CL """� 0 ""-

� """"'-� �'v<...c>c:::> c-..>e- \� ,do re

b w �,�� \<...

0k �� � -+0 S\c>� 203� o�er

�_r �e...e. -

'--= �C2- (""'-"'- cJ ') ��\��

��'0 � 300-'Er \,.;, \l...<.Á.vv-. 30 \� 3� � ok- Wu'",��c..\;�-\;"":5 '-' � 0 .. 0.. � ola- Dr-e-.-\-s \)�\<.o\o �� '" \::),-\- \�cX.�A c-�-\-\0Sf("b�C.:t-h.=.ft- '-.J� +te...-.\- \� �\oe-.e- je.M.os;'r- Oe--.. =....-.. .....,.er\..:,� 0 � -3 �e-- � L�'bo,-,----' L....ûOo"", lAA.00��""') \ e..c-re..o...J -e ,V\.�i....J....ç-

<4- \��p& l� -T- C"b\e..c <2A...--. e- ,""-.'-.)e,s" e...r\'25e- vV-.eX- 0ec\c:>\� 3�

",=-=�T � :Jrc> �,""""�o\ev-.po-rV-..� l

beu.....\<.. U .. �. 'e:ze� � �\..,. 6\'\e.: !'2-v-- l...)(2t2..\ '-'-"SS' «.-.:::

b0 � \.J�V-a...-. u� 0-.l\c2.... �� '-'-;-2ec..- l.,:)c::>or � ���_ � U � �� �\b

Page 433: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark de Drentse Monden Postbus 223

2250AE Voorschoten

Eexterveen, 16 februari 2012

Betreft: Zienswijze Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de milieueffectrapportage

(MER) windpark Oostermoer en de Drentse Monden

Geachte mevrouw/ heer,

In deze brief wil ik graag mijn zienswijze op de startnotitie geven. De onderstaande punten met betrekking tot de criteria van de MER zijn van belang:

• landschappelijke inpassing in het deelgebied Greveling • geluidshinder • gezondheidsrisico's • krimpversterking

• sterke waardedaling onroerend goed • 'sociale dood' van omliggende dorpen

kapitaalvernietiging van diverse overheidsinversteringen

landschappelijke inpassing in het deelgebied Greveling

Om kort te zijn: voor windmolens van deze omvang en deze schaalgrootte is gewoonweg (wat mij betreft in heel Nederland) geen plaats. De afstand tussen de lintbebouwing van de dorpen Eexterveen, Spijkerboor, Nieuw annerveen, Oud annerveen en Zuidlaarderveen enerzijds en Bareveld, Eexterveensche kanaal, Annerveensche kanaal en Kiel Windeveer anderzijds is slechts 1400m. Dit betekend dat de inwoners van de bovenstaande dorpen slechts 700m van deze molens wonen. Het gebied met een open landschapskarakter zal veranderen in een industriegebied dat zijn

weerga niet kent. Mijn inziens kunnen molens van deze omvang beter in gebieden staan waar geen mensen wonen; bijvoorbeeld op zee. De iets duurdere kilowattuurprijs kan in dat geval gedragen

worden door de gehele bevolking. Nu draait een relatief klein deel van de bevolking op voor alle problemen en overlast.

geluidshinder

In het bovenstaande punt is al opgemerkt dat de afstand tot de dorpen slechts 700m bedraagt. Om de geluidshinder binnen de wettelijke kaders te houden heeft men doodleuk de geluidsnorm opgeschroefd naar 47 dB. Ik vraag u om er eens goed over na te denken wat het met je doet als je 24 uur per dag, 365 dagen per jaar met dit lawaai geconfronteerd wordt.

0205

Page 434: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

gezondheidsrisico' s

In Denemarken zijn recentelijk molens van deze schaalgrootte allemaal stilgezet, omdat er bij de omwonenden allerlei klachten ontstonden. Tot nu kan men de vinger er nog niet echt achter krijgen, maar zeker is wel dat de molens een laagfrequent geluid veroorzaken en dat dit een relatie heeft met de klachten van de omwonenden. Wellicht is het verstandig dat u hier onderzoek naar verricht. Het kan immers niet zo zijn dat de conclusie over 10 jaar is dat alle molens van deze grootte stilgezet worden, omdat de omwonenden allemaal gezondheidsklachten of ziekten hebben gekregen.

sterke waardedaling onroerend goed

Er zijn inmiddels diverse onderzoeken geweest naar de waardedaling van het onroerend goed in regio's waar windparken zijn neergezet. Hieruit blijkt dat de waardedaling gemiddeld 22% is. Bij de omvang en schaalgrootte van dit project, met name in het deelgebied Grevelingen valt een waardedaling te verwachten die significant hoger ligt. Voor omwonenden met een slecht pensioenperspectief of bijvoorbeeld ondernemers die niet automatisch een pensioenvoorziening hebben heeft dit verschrikkelijke gevolgen. Voor omwonenden die verhuizen willen (moeten) vanwege een nieuwe baan, leeftijd of andere oorzaken vindt dit effect momenteel al plaats. Men wordt gegijzeld in eigen woning en op ten duur leidt dit tot sociale ontwrichting in de omliggende dorpen.

'sociale dood' van diverse dorpen

Het bovenstaande punt veroorzaakt op al korte tennijn voor een veel groter probleem. Doordat er geen nieuwe Gonge) mensen een huis naast een windmolen kopen, komen er geen kinderen. En

- waar geen kinderen komen gaat -de school dicht. Dit heeft tot gevolg dat het dorp een fsociale dood ' tegemoet gaat. Een recent voorbeeld wat ik persoonlijk ken is het dorp Zurich bij de kop van de afsluitdijk (ook windmolens). Ik raad u aan er eens te gaan kijken en uw licht op te steken bij het geringe aantal inwoners die er nog wonen in dit dorp.

kapitaalvernietiging van diverse overheidsinversteringen

De overheid heeft de afgelopen jaren middels subsidie en een aantal Europese projecten geïnvesteerd in deze regio. Als voorbeeld noem ik het beschennde dorpsgezicht van Eexterveensche en Annerveensche kanaal, het hunzegebeid, het opnieuw laten meanderen van de rivier de hunze, de terugkeer van de bever, etc. Dit heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen. Het is een aantrekkelijke regio met vele mogelijkheden. Door deze 'windparktsunami' worden al deze investeringen vernietigd.

Ik reken erop dat u mijn zienswijze serieus in behandelin� neemt. Bij eventuele vragen en! of onduidelijkh�den ben uiteraard telefonisch _ � schriftelijk bereikbaar.

j;' A

Met vrien��lij�e'�oeten,

0205

Page 435: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten Inspraakpunt windpark Oostermoer en windpark De Drentse Monden Postbus 223

2250 AE Voorschoten

Nieuw-Annerveen, 8 februari 2012

Onderwerp: Zienswijze op het Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L.S.,

AI meer dan 35 jaar wonen wij aan de I in Nieuw-Annerveen bij het clustertje woningen bij de Annermond. Nog nooit hebben we ons genoodzaakt gevoeld om te protesteren tegen plannen in dit gebied. Niet tegen de Herinrichting en niet tegen natuurontwikkeling. Nu willen wij onze zienswijze indienen om de komst van het Windpark Oostermoer, deelpark Greveling, te voorkomen.

1 Zienswijze over de gekozen landschappelijke inpassing: Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal zijn dorpen met beschermde dorpsgezichten. Nieuw-Annerveen ligt in een gebied met hoge landschappelijke en natuurlijke waarden. Met name dit laatste heeft Gemeente Aa en Hunze ons nog niet zo lang geleden schriftelijk laten weten. In een brief van 23 september 2011 geeft zij aan niet mee te willen werken aan de plannen voor een bedrijfswoning naast onze boerderij. Een bouwwerk dat qua afmeting niet opvalt tussen de bestaande bebouwing. Hoe kan het dan dat er in dit smalle gebied tussen genoemde dorpen bouwwerken mogen komen die minstens 10 keer zo hoog zijn? Hoe hoog de molens zullen worden is nog de vraag, evenals het vermogen. Met de Crisis- en herstelwet als dwangmiddel kan het gebied als het ware geconfisqueerd worden. Gemeenten en provincies worden zo buiten spel gezet. Wat ons betreft een buitengewoon ondemocratisch gebeuren. Ons vertrouwen in de overheid wordt ernstig geschaad.

2 Zienswijze over de flora en fauna: Dagelijks zien wij grote groepen ganzen over vliegen. Zij vliegen vanuit het Hunzedal over de Hunzeweg richting Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal. Groepen reeën steken vanuit het Hunzedal over de Hunzeweg naar de akkers aan de overkant. Een mooie kolonie vleermuizen huist in het gebied waar wij wonen. 's Zomers roetsjen ze hier tussen de huizen door. Ons verlossend van een overvloed aan insecten. De molens worden een regelrechte bedreiging van hun leven en hun leefomgeving. De laatste jaren is er een duidelijke opwaardering van genoemd gebied gekomen, juist omdat flora en fauna er meer geïntegreerd in werden opgenomen. Dit wordt tenietgedaan door windmolens. De recreatie zal in het gebied afnemen.

0206

Page 436: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

3 Zienswijze over gezondheidsrisico's: Eén van ons is behept met een gehoorstoornis die het evenwicht beïnvloed (diagnose van onze huisarts) Wij zien met angst de effecten die slagschaduwen kunnen hebben op deze kwaal. We kunnen niet meer buiten zijn zonder het (Iaagfrequente)geluid van de molens aan te moeten horen. Het effect op onze gezondheid van dit voortdurende geluid is negatief.

4 Zienswijze over de waardedaling van onze woning: Door de ontwikkeling van het Hunzedal en de ontwikkeling van de vaarrecreatie in het veenkoloniale gebied is de stimulans om te gaan wonen in dit gebied toegenomen. Door de bouw van de windmolens zien wij een onmiddellijke waardedaling van de woning. Wie wil hier nog (met kinderen) komen wonen? De leefbaarheid van de dorpen wordt aangetast.

5 Zienswijze over de verlichting van de molens: Tijdens een jaarvergadering van Dorpsbelangen Annerveen/Spijkerboor gaf een sterrenkundige ons de gelegenheid buiten in dit gebied door zijn telescopen de vele sterren te onderscheiden. Hij vertelde dat dit mogelijk was omdat het in dit gebied nog donker was 's nachts. Op steeds meer plaatsen was dit niet meer mogelijk door lichtvervuiling. Windmolens dragen bij aan de steeds verder gaande lichtvervuiling.

Verder willen we opmerken dat we zeker ons steentje willen bijdragen in het zoeken naar milieuvriendelijke vormen van energie. We zijn bereid om zonnepanelen aan te schaffen en een vorm van een windturbine te zoeken die op het huis geplaatst kan worden. Om zo op zijn minst een klimaatneutrale woning te krijgen. Veel bewoners van het gebied zullen hiertoe ook bereid zijn blijkt uit gesprekken met hen. Alleen boeren profiteren nu financieel van het feit dat ze een stukje grond in het gebied hebben.

Wij vertrouwen erop dat inwoners van het gebied serieus genomen worden bij hun zienswijzen.

Hoogachtend,

0206

Page 437: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0206

ANNERVEENSCHEKANAAL

EEXTERVEEN EEXTERVEEN

Page 438: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

D ' ''''4'' .. - t f'vlftJ �, rcje c..4et'V J f1lpr",-c.L,p_",f W .� fGtr Lt ()o.de-emv� p�S thwf �:1..3 22..S0 f) [" Voor j"h 0�erv

b�frefl: 2iel1)�02..e" Of Jfarfndrhe v.;r ci..e m{re Vû" C-J'I'\.4.f .'ek, 00 +e/àYl0'U'< �,:ÁIl I:JrR ..... ·b � rn v"',1;,-"

n uar 0I.ct� I €-rc-t. A J Va.,., k Iu.-v..s;yw'" J d ver tk In lpn<" 4� Ov-tA:. kf (/u rl1l2r."·)(ê.- w,"-ti mD/eflJ te. JUCl-.. pleu.t� f'\..- j", cA..e 9.2-b1eJ..e""" Oosfe/eYntJGe e..-v

o �--6-e In orJ.,e,v t dOR i L. lA,. rn j n 2-; e,� 51-/5 U () f k sfar1-(lol-, he. t-ue.Lw.�,-t_

() f 0 �Lee 5h.la<"\.k f-..4..� tetIV w' I I � m.1l-t 1'\��uL... J..e. ��J,I ;el �Áte", �

I) FlCJr<:'A. .e", TuCA._e--...

9L2-0rd' �;L H rI "2.#", I él,.,tÎ St- �J VVê.v'--u I '-"'J .

_ k..�i rY>.f ,1()�"'" � t-ft.4.Ir<'-<- vee ..... '�d /0 ('\ � k 'f'h"'-4rtM../ tJOnir rGA.J vl� iA -e..", � Ile/(Y\c:;.f(�v. vv

CQ/I.2c.f,e� C<ét�V(àd- va .... k i .... ,·lÎ"'-helT1�J

L,,,h+ J k dJ.. J.Ll'1de."...ol,(. f'-A./\�R� VOO� 4

� -::r::ÛlA.,*, "'-E� l.eve.-, h l-er v.e.e..( d..A�r� VRj' I", hLt- b�; ��r\J�b re) I (,..Ja.a�AtU.a.

V Uj e.lr, v, .fû{.R. rn V\.', 2..12'" ) lA, I �, R �""'" ,. s f et; ""\ f'h ��ee J � b-ev rue s_

Dû"r � t2-jfu-fe.-... V4" hl- rud",c.e-<:�..... Vf{..., ('(1.(1. /1 !� .... "k g -'l..L . .AIc,lJ [j .::.Iven.. c10tX W(:-v;lmol-Pf\S 2.f..A.lte� �'-e v<AG'eel'\.. v-e;eJhvd � C{ kil- e." naur c .... /I e t-Ja.a,'e Jc,h J-:,..J5 k�"d w � tr..e. �Lt.-e,,", L.-v t- � t-)

Page 439: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0207

"'� V'\u . �.t,R "R.'I�M lj � �blll"'-... 25 2LAlt f� R\.AS� 'j.elèJl.. ()ord Il� fjlA.4,", 2u���, Vl><.>ro.l cJ.-e.. V''7iJds h �b ben ;e \.AJ f.. ("\�t; d tj (U' J k v'-''j L( tr� L,. � 6j �.J � I- b;e.u � s.eÁ 2.0� #'V _

Lt,' l.a...... j 'JL" 1'"'n..L.f- hv..-. geh()Q."<. I �+ C4/j � vi Pbe fll W2..e_ olA 0/' h�,"", ?,ho.:-� QCt�jL weu "Lj' �

} ..... Rlj lü tre LJ.u...... €-ft :pof.. [jte<J.epeA.< voygJs ICtL<J OJ� 0<.1- �I.kd_ D..;z kv ol jet A J e,.",'el etJal'l.J -Z-J� "" b-€ � :J CL Jfe '" �"-e OAS- VQör h 12",,-

2......../(q", cÁ.i ,JR<J te.. lÀCt" t ... //,-" .N:J mI,) I ...... .r O� � I "''''(J [��c.f-b � bzl<....e�L'"' cLa.!- 2.� 02-. ct� �o'-'\,.+e. mode..., vii 1"\ .,.. I-i()ev�' Ynüe.fe "7-j O'hV'/�Jl"'- I h lA/�1 .e�/� ko,)f �+? Hoe. ,J'€1J4 .. +

2.3" At! � �I/oi�...... voor k2..e cMeteL"" h� �,J A..e.,-.,i ?

� lÎie,+ c.t111Jb.., J...e. �i"\ kei- t-.. /" /J Il?ve JR. cJ.A-e/èR-'V kbJu/1 ICl)"+-Va,", 1�G<fJ htA..en h rt"", d..e" e� $/':J �"/.e.dt..<t..-1 ; DOL-. cU. i t'l .e.-v

0,""" h..e+ h�, J i.e�� C h��� .etell'V 2I..Äl/.e.., cLe 5�0'3e1"'\. V'fItn.erYU!'/V � ui I U ""2.3 � <..5 ni.e t ii'"' J+�4 f- O,'V1 �y .r1Ç{AM J t e. V:.f/ètr� kk-,Y\.

I �s ""'OL+l'� I�V'�", �f e/...i Jl-ha.,!.e 15 l.L :y-v.:;1,jp.--, !

H et- :yb, e.ei k.t .... + h;�R /"l,-, (I � 00 11 ed;.je cUM litV<' '" i 'S I" rJ..e f\c-...c.h leo1..

Wau�J,-k S",/j � �" Va,"", À z,e.(dUtI"\..t :Jebl'-e�� , -, �k L�,.J'r nu.t k WI. d MO/RI"\ r 20.1 c/...Q � )t-�A(.s 94,,�{ te" €A� ko��� b"n. h�..)t��t h,- ko'V\fl;- VG<"'\ w,'namoJ;,,\$ <JP' � rr.e",��' m.IaR " .. '

(;" w,� t- hL t-e k,��1- � +- vo..;r de... (n t:..t.c,.Af J vLi«�'"' ?

2) qJL"Z-o.-.J �'4 ( eZ t.<"+�" �I ..... i.t - s l':Jl d\�dl.\W) I ,� ve� .x.�i JI e",lR o"cMt? �t2�-"- i r �bl "k.t.- Mt Jfl,I ...... iJ �,,�cle. G<..� .• \..

J.rl 3./Z;u.",d�d Uu-,"" o..a.", /fJJc.t..leltr � ...... k CLGt;"\ Oûr J�:' Z,�d - 00 k �/(Jj JChctJ4W Uc.tl"l ol Oor cAi CJ/\�I.tJ'f: Va" hLt I," C-h 1-/ cl On k.ete (. lu� _a.c,,,,, la""p �·t ) (j e,rv� I �'"' b S--J eR lA. , ""-�.e� v M dO te ZA ke,...,.. 2..loJa l r h 0 J-if�"�-

Page 440: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0207

�t +-jft. w ... ,J tYlole .... Wo.ur 1Y\2 ...... ''''I cL< I- rlt.le&L OJU! S1"401t..t h""ff .eg/l tut�� ho�bz... \/� U\. · !iS rt'l.e-l.&e .. n � cLi f- fl�yYtCÁ..tÇtt IS'

� uoly/"'\ r fYlj (lot} Wi!/Il\'j (J/\c1.e.tf 2.<Je..Lt. " GA« Ie pao;'l. J"" 0'tfV' ..... 1 Ie or I t'"'\ te,eA.eJ -ui- cl", t- 1"Y\4? , ,-, O-e/) R,-nc.�� �J+�f'l- ;::> �4 lv2..+ f'1c<,,-4.JR-V(A", d.Q""2Q 3�.;)utf.f2. w." dm o Ie", f Va,.., W.€�JC2 5€--za*'\d �d j kt�, hl e", b�� c> 'V\. '-' �"' cle, D. � IJlt (- ��. "-� y I) e..:; Ol'-' ÀflA C{ Jp:ze.. 4 v� r �

C).lL2A � �'d.J�, �, Cû' � e rxJ J

red 6z.. a", � z..ve kel"'L_

J) . ...>r-d�f � (Yll.:>/.e",s hVju d�� JOo lY\eL�,r "Z..",,-lLeA w rd.e�1 va"'j2" �.e... I rt\-t.A- r'"'«. m-e ( 5 I"\tAc.. 1":+,, rnJU/ L-J I .,,-d J" � h v::J Lr� /�..J I c.t� �

Ö '-"- , � -\- ct a -'" e C-<-... � GJ2 �r d.Rr cl r c«., l2r. �L .... , cl f'<:JcL '-' eert........ ,

�J lA. VntUj I"f\j "':! huev-e.J2;( �"_"",, d J vU {art � a"", '-JO "\ e.-...�l..e,

b.J;2WOn.ete '" LJtla.rOrt� ;k 2el{, h,er Cj 114c.h1.r vu.., Ja..t:t k�j5'.e�� W�f- z,j Il tN2 �voJ'j.e""" Vo.-r .;'l2.e �2<J�}t4""d I VO�rea.1 Of' 1û.11�.e, t:..e-erflj � "

E"e,.., ()(I".&� �I"\.fl Wt..J...C.tJ f'l'1�.- �� jjch,..e/'l Y\.eA- 'reerf act", �kt, �-vv cll �LVD 'Je"" Oor oIR 50 Col «. 0.-. t-<-I Je' e-h1I/'"d' J L.. v-er flJl.&n " ..... 0.. / Jat- (; Jf� :J�"f'fVn./0� t.J �f f." Îvzf cJ.()/èf'� S,o(;'(I"\"""'I'l�}R"" e�

",..rl t. ·h J �JlN /"\ 5f��r m.0J�3L. m J2.i./ h&-..te�kL�c:,hfQ..I bi m��--

J..; € du «I.:. :) {l.V; L. J

IA �'" 2.3 "- J (... m6<� L. ""j Ja. � o� k -€tel'.s ft!J

2u� .en... O.J..(l ,.12. b .... · VeRSch -. nJ..e'-'""., i.-Jo..a.rdoIJr me,.., l-e,,- mo t!./- L.. 2,., k w rd (21"\.; � ó-aarciour fYlo:JfLl,jLt. z.e.lfs cv b�d..j(J{\;y. �"hl LJ· If!4b " Di a ) f3Z c.f 24 L i iL 8,('0.'0 I '" �-'" V"Q"- k 0v1 J.e,e 2.0 €. k,." &-ee�.

\-\ j ti 2...}" \ ",,...á> Ch..J" S v Vl."",", l, "�

SJL�r � - ;' �'" \'� v-r-e ,"> 'JR.':'\(. t4�" be..<"'j �w � OIV'\ h.JL..\- l�f'..ct �c.�(.Af' cU:.tr'\ t p l.s

b re·", ar\, � Q... �r h j) e I-u.-.{- v� v �J eR LJ S , En OIV\ tJ...e i f\ .)r 5pr ' " J � �c � t.t."" �.'\..r D( t- I"'t\ t b-e. h"", lp �� �\.o\.,",çL �hi2..t-,,{ \r� Ict�j Ch-e4.f'.J �,--ht �c.t

\r�cld- ;rt-bi�

/ t� te.

hC4. (1�+

Page 441: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Dor p J J.e �-c. � �(-"" Zj '" h� h (} \,Ad i?"" � .e...bl.e..v 2 � n" " elk {J o� �1'1 •

" be. �<-� er�k. Jj)rf J:)(2 2Aé:.kff'\ '""', Tu+ Of �cÁ.tl-"" , S � �e..��t"\ft.. a� � fI�z..e j.,,\ dA+ [!Lb e.cL � l vt lA.��j (l� s � e...e lJ b-e.. z.: (j t'"h tL-t n c�t4.-'--\./è(J1"\ f �( kkA Lt 1'\ Je",; 0 �(A..

i ,,, �t HL.t.",�c,l�1 r

rYlCACAr t"\ � 5c. h.Jl. t- ) � t'Yl 5� ..-"\ V �Io� "" Y\d d�f I'Y' � Ctet/'\ J I '-'\.� i-e_ A,

0207

lÀCv, o\..Q. Ct,�� lA..(� t VLA", oU + I if\f JV'RfJ l.J .� (Y1-o1.e,,,, J �( I fjL-tGll'\, p[GL�{.)"� '" 1-1 De jc/veil lAl.("" IVlA LcJ",traJf 2.:i"" ?( U rd� tM. c..-J� va,-.. A kc.fi +�( v�,d(�,( v"",- ,, ' 1.e.

('(\V�J fve,� ó..;;i....... �J2/lc�. ;'", fuL� O�2.()e.Lt. l'Y1Ete. ?

D.e.e-I �",b, cd g� .ev' e.L. d' o,,-�d-eL1 V«� Lv,,,d p�re L.. Oc:n � mo�,

iS J2..j; � !:> .IY\. Q..11.e r tro k. � k� tx,- h I e� / tu. j J�" c4. 111'"\ f- Jo��-�2_:< dû.�� k('S�"" r.el" .. f,�j') v-eeJ dVG-e[4tJ.. Va" (...J,,,cl�lR/tJ JOJrd�+ 4+ -Li_ Jlfi.j Lt.�·�'\Slka �J yb,' vt W�1� 1-I..€A .. Wf.;f-&k., /û'"\..dkhup t.J(J�dl- te.""e,f rtic{C(A. �I k bé�L.J Vet""'-

JWt.. ,,-d mû/ e" J ,-, �f �blee( {JJ€.e-ve(,,'t'lÖ'

V. u« q "'" J. f- Y>Vl-e f( >\PAN! � I '" Ju..1 " � 2II�L...

L; ) \...LR' ""-f' DR(l:h -€'" L-.Juw-eLf V �� ,,&koe, <t d- / ÓI'\ v � L..due bt<C:V1" 4.t L-J/YII"� j) � r f€"\ Worct.{,,\ r\.Go. f'á4.+j/� Va.-.. (,..J(l\.j�oJR-'\S V0û.� �er. s-e"", VZt.---

bu.t te." c-J O�CLê.t", be..e � 5 Lt.... 011 !u. �'"'� r,-I IJ t�.R -. I"h . b� I- k,

s(.h(Ä� Lj � � l� \.IO::JR A.. ?��oi hVA.cif- m�)� Of ofof�. J)ür� �/Le"" V..e.lè.ö�j�" �,� Jure , c)..R je\A�tJ{ �� � �--

f'I 0:) '--'0.0" + V er tr� kJ- 5:. h.::.I-e" e--. S<.> <-t .,.. '-<- VLd, ,kl e4 t t.---. '4.11 � __

V<-.�Jw'j�� --ru-e<..e()�\f\.� v�'" oU. 'I"'\� t,�f\-1 n12�f' � te... inv( Jte./ê?e. 11"'\

SUL-l vtlt Vu � �.el'\;�"'-- h.uf� det" l,.JtA." j- f\1..J � _ V()()� WI-e.

fY\O...ll f lUi et. " cL�fj �"-'\.� r �o""V\.Q"-, V00r CJfP' (\ e-.. dJ'V\.C::_\! �+ h",,, re.) 1/ .. �d�.)? VOJr WI< kJ,,,,,+ � -eL_ s�/t'-M./\-:, \Jour k lt. t A d.uu, o\.À� � ctc.t"" f'\ ; -l-� � W A..t/\ ?

Page 442: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0207

W j vv< V"fL "'-.-(r.. r\ � Cl-l ct c,.J d.o I< cÁJ{ �5 'd v Qr\ '-' "cl VVl � \ ." I

ÁR \.J�'\A,V...Jp "'" cle �""tÓl-- sf-U",�/. me/l�,"", ha� � u�-

�1"� v::J hj 44- h0r.e .... VC{" v� pl&lY\�e,ft .. O�� mel\�--t/'\ ko.'"t".R� s11è&l�� , -"" c4' fe\,;b l.J?�� Otl S 2j Vttr\.we"? h4.-"\ I�fjti €.<'"\ ke�UdAJl·..\e 2-O,cJ moel� Vqeh'-'\,; �"'-t (Yl�� tit'f-fl(,\4�(;( I (ll€� k'-'t""�" dOcJ,ec!C4f �3 h..t.� hV\,\ l nl�? v�kc)vÁ4- klC\:i�i""\.-

5) D 1t'CA.GA.Ó "l", lA. .Q,-, 0..\ ��"'" �;-eV'�N J� v J e.1 ('(\j-' C\.ll � � V,t", &)c'+C-'e.v'U"" DJ €../êVCA.'� Jo:Jr cA< �Cl/1I�

• I

L,J oP- r<. 0,0 J...t I ,... i f , d ; e.v' lA- � � z-J" tj.e'Y'C< � l. t- ; z ... "d.-ru e .... i J u,,�tcJ � 2.A ...... cli� tJcÁAj�JL"(\fL���L � l,..Ju,�er1..- OJefi c;i.t f '4;v ... e�,.

Jk b�3(èjf cL�t c,eJÛLre..... va- d;eud vl'î� OA� rk kL.eu./o/lUèS

� 1:-«." k � d ''''J Vc.r � r ck ; ,,;t. 0" tI # Rrv>.#e � ij, fTlo..G<r d ... f Au.ft I'YI e ....

Vû/IRdAJ "(,(.uJI 2ACh n� Je� ... (n �" t) t<<.. .{ O"M rt é"'h e-" 0" � 04! r'el...Jy/I Vt< c4!. m� dor pJ ba.JD�S-

W3 ' c;\R... dll( fj b..tlW "..vU, raLu..... h,erclcJ\ol� i" cl€ fl<2.obl.e�.e-"'- of �b, ç{

V Lt - ö" � yt- 2-d.--J h.e....,t llr-- f l"4A.Gi �-d 2.A� """ � U",- t'h d � . e.." J I! ""

Lwl" , "J e-e" .f I,,, k. CL� Ic.} 1 d t�_"Yt 0 � f- -}-I.e. + r j d., .. A.,h:,� t j � cl", 1 e/< (l �J. J I e � S m ue f- g.R-b �� c.L�.-.. �

Col.. �t.)+üot el'"' wj w.iJ hl-eA 0 k 4'Le/V\et�1 � vn�w� � r

() , e. v we i ... :t,. '" f, e.v' l' "'- .:{ o",r et J" 0/" J. u"Y'J h '-./ "e-a r of 3' f:,; •

VVl fI ti C-<. .... r � e/\-t/è�J" ê. � j '" I'" CV> t f..L./ k kd. J - CC<.<.. t dL <..e-

, . .., I h� �(� �:"- vu-c4! r o,-L"J1 l��"", L t ee- cy.r� ot Co I f e.cJ1el froj-eL+ Jû\ a�L.c, wC<.f vlit ti'ct., (foJ,tie.t�) /le;2j � 0f�<'r:>�-

? 5 f'. S �vv\.R - 5 .e" �éJttl (JUq" WOR� •

8-5 rte �'r\1 {ce

lA. I'\Uj a.Gl"'3IZV�r-... JAt fuL+ rnj Vev... u�.\,A( lIe�� F�� t�f- Ct4.AV'€'Uif

k h GtI\.GLe, lel

Page 443: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0207

v (ft. w",-<..I,+ ,L.. e.e"" v e..e. � • L.: ''d vev- eL" u.l J k t:J� b .... ..A-.I w� W of �.e4+1.e.r of � kplRL..te. 0 dLA,'clE' Ijk ��0�i?·"", r'�{J n ie.-\- O"'clv? I>? k"... cl o()� � � = I) W 'j.L" e.-v b-eh DVLJ ""a -mUJ : l. hl�lAt� �"" .. k.e"" ok.f Wc S..f.e .. ll lv.RJ f'l..e..t4 l�" o./j �

W� \ \ 11:t/�k L L L ? I"" rYJ 0 l-e � 8Q..C<"", V-€.narvJ-e -l..,.., v

J Lt '" � tk.+ m �..... Q.l'r., 5 f.,..f f::ee"J (Y1. �d I t e-el.Aj ('\� k k Le. r\ �dl'" L. ,j.e. f 1« '\ ",..e" . Lt .. t (Y\� '" -ee,e y/ Rfj I U""",, { clRu'0 ",14.[,. c-�JdiR..e/\,; e" clri. 'oLt4.� OVeRh..ed.R� �u\J-ele b�JL SJe!"V.. � ke/\'"",e..-v-kt-: :yb ... ( � wÛe l-.Ic.-l -€Ie Ff./ e .--n tjOk Îj.. D; f C<./I.ej i J Mei. a 0"" pI;? I �b&1A� Nu.d &. h.eh�<,.-t,

�f � \- lvt � .�A \.t M +- � � j (-l.'-t. n.. fV' eJ rÁJl 5" t t<�c.. � \,A..�",� v �.n e.

W, "cA uf L"""J J

I....J' 11 <A deu Vuûr ol.i.� fRje c..f Vet..., b�f cd.k"J VU<-�.eA ?

- CTt' ti ... /- c..... ""5'" ?Ae.nJL-Jj � S�R;"''''''.f (,,\ foLhe:<rvI<L.1 h,"" 'f el ... /- .... k+- ;'I '-+ '-ie f- Va� �'" d"c� � ""

J k �I � \A,W C\.,",+....u .)�,I ht-(/èuf tJ.eIV\V�\-.' rn .(lA- \J Iè \ �" N l � � �.tao et,

6/6

Page 444: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

0208

Bureau energie Projecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en windpark de Drentse Monden

Postbus 223

2250 AB Voorschoten

ONTV/� 'JGEN

2 1 F�R 2012

Afz.

Gass.nijv.mond, 16 februari 2012

Betreft: zienswijze notitie reikwijdte en detail voor de Mer van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden

L.S.,

Ik vind het een heel slecht plan om zoveel windmolens te plaatsen langs de Drentse Monden. Mijns inziens geeft dat heel veel overlast door geluidshinder van de lage frequente tonen en het geluid van de windturbines- en molens.

Ook de slagschaduw zal enorm hinderlijk zijn en gezondheidsproblemen geven. De waarde van ons huis zal behoorlijk gaan dalen of zelfs onverkoopbaar worden.

Het zou een buffer voor ons pensioen moeten worden maar dat kunnen we hierdoor wel vergeten omdat niemand graag bij die enorme windmolens wil wonen.

Ik verwacht veel hinder van de knipperende lichten op de molens en ook de dieren zullen hier veel hinder van ondervinden en de natuur wordt helemaal verstoord.

Het wordt een soort industriegebied en daar zitten we niet op te wachten in dit mooie stukje . Drenthe.

Tevens maak ik me grote zorgen over de onenigheid die gaat ontstaan tussen de grondeigenaren en de overige inwoners.

Ik verzoek u vriendelijk doch zeer dringend alle bezwaren heel goed te onderzoeken voor er wordt besloten. Ga vooral onderzoek doen naar alternatieven zoals zonnepanelen of windmolens op zee waar niemand last van heeft.

De grondeigenaren profiteren, maar de overige inwoners betalen een enorme prijs!

Met Vf. groet,

Page 445: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Zienswijze met betrekking tot:

Windturbine park Oostermoer met windturbinepark De Drentse Monden 0209

w'- L..en OY\S <--I'LI\S 3,e 2-0f?�ei') ()�� c e �l.o;)C-ke'\ ct ( 'S. \ Y) 15 U (10'1 'vJ 12" \ p � o.c.. \r 61 U 0"'-' .f' r), s R

5 R c::.-O� LI0' � n. c::, Q f"I. R.. \ I) h. pt LQ t? V\ \,(1', e:,v '0.. \e:j-€ E' ( ..

I (\ c; ree n; I[ c en e.� en �e, AL � ' {)I"\ (f\CL tl L..lII\..Q o..L

6 V1.,3 � � Roepen JL;k l,\Q� c\ üc:>� 6(2 :r'2-0(lJ� "c \':0(\, ? ���HU:I\.� t�

1. , V> , I I �c.Yl 1'\ .. a. O-\'E' �le L\ .e 2,.c .. Yt h 0t,. ct 5 -Q0\. ��c 'G'0:.evt On,OLe�L..Ûe..l<.. p' LA-

<J 14 S\ cu's uw'\. me � ,ILo i/Yl9 tQ €iU rit jeltuJ I !tw� ( 3

Q.'\. 'l � 01 s�e Lo o.k c a� ,(, � n. l W C\I'l(:tl- rf\.O'Yle()j � e. � v-,,) � l i'Z.- L €Q(R \.J e f20 1'\ � \'Z LU V <U) Je. -:, ( � Jl 2...S If\. eCG

e\ �"\.e�<?VZc lIY\o,GY"''\ wor ef) .. t� (S:,V\I1ecVZ b{Lk'2..'Loel o ( , (je we-v>-e A�-Cu)l1\ he� C(l�OVlt'SDt e W K 0

�e t? i f\ l� �9?�S, uI') �\--e ,J t � ) 0. (j f, r' e t -\C\� ti � <-0 VU" � 'u..:,;> �.{::.. c ,L Vl L�C en t J J�L.û/,J-Mt. '-J a.c bkvN2 V",

GrL<J-a� �ef'\�� do� C'YL c.J2 � L·� U vr <?-f) ,

Naam: Adres: Plaats:

Handtekelling:

Uw schriftelijke zienswijze kunt u voor 1 maart LUl L. sturen aan: Bureau Energieprojecten

Page 446: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Aan: Bureau Energieprojecten Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark Drentse Monden Postbus 223 2250 AE Voorschoten

betreft

datum

L.S.

Zienswijze op Concept Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden 20 februari 2012

Aansluitend aan onze achtertuin ligt een agrarisch gebied waarop de aanleg van een windturbinepark wordt overwogen. Het gaat om plannen voor het zogenoemde windpark Oostermoer, deelgebied Greveling. Het betreffende gebied is gelegen tussen de lintbebouwing langs het Grevelingskanaal (Eexterveenschekanaal en Annerveenschekanaal) en de lintbebouwing van het dorp Eexterveen en is nauwelijks 1800 meter breed. De in deze relatief smalle strook bouwland geprojecteerde windturbines zouden een hoogte krijgen van ca. 200 meter!

Mochten de voorgenomen plannen daadwerkelijk worden gerealiseerd, dan laat het zich raden dat bewoners, natuur en milieu in het hiervoor genoemde gebied hiervan grote schade zullen ondervinden.

Met deze brief geef ik mijn zienswijze op de Concept Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer en de Drentse Monden, deelgebied Greveling.

1. De te verwachten schade is allereerst van economische aard. De turbines zullen immers zodanige overlast geven (zie ook volgende punten), dat bewoners het gebied zullen willen ontvluchten enerzijds, het gebied anderzijds onaantrekkelijk wordt als vestigingsplaats voor nieuwe bewoners. Gevolgen: verdere ontvolking, waardedaling van de woningen en tenslotte onverkoopbaarheid van het woningbestand. Ter illustratie: de gemeente Aa en Hunze heeft onze woning (WOZ-beschikking 2012) nu reeds ongevraagd en op eigen initiatief voor 2012 met 10,8% afgewaardeerd. Met de komst van een eventueel windturbinepark zal naast de verdere ontvolking ook het economisch klimaat in deze buurt aanzienlijk verslechteren en het zich de laatste jaren voorzichtig ontwikkelend toerisme in de kiem smoren: de dood in de pot.

2. In het onderzoek wordt vermeld dat de MER aandacht besteed aan de invloed van het windturbinepark op het landschap.

1

Page 447: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

In dit verband moet het duidelijk zijn dat in het bijzonder de schaal van de geplande turbines in verhouding tot de relatief smalle strook grond waarop ze zijn gepland grote schade aan het landschappelijke beeld zullen veroorzaken. Hierbij moet tevens in ogenschouw worden genomen dat het om een gebied gaat dat gelegen is tussen het kwetsbare natuurontwikkelingsproject van het Hunzedal en het Grevelingskanaal, waarbij Annerveenschekanaal en Eexterveenschekanaal door de Rijks overheid tot beschermd dorpsgezicht werden verklaard. De realisatie van een windturbinepark in dit gebied zou een grove aanslag betekenen op de kwaliteit van de huidige bebouwde en onbebouwde omgeving. Deze ontwikkelingen zouden de reeds gedane investeringen te niet doen, zodat men van kapitaalsvernietiging moet spreken.

3. Van de windturbines moet naast de economische en landschappelijke schade ook grote hinder worden verwacht. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat in het bijzonder de geluidsoverlast van zulke megalomane turbines zeer groot is, te meer omdat de turbines op een veel te korte afstand van de bebouwing gepositioneerd zijn. Deze hinder is bovendien continu, dus niet alleen overdag, maar ook' s nachts en zal derhalve gemakkelijk aanleiding zullen geven tot slaapproblemen. Naast geluidsoverlast moeten ook de hinder van de slagschaduw worden genoemd, naast de lichtverontreiniging. De turbines zijn zo dicht op de woningen gepland dat die een groot deel van het jaar onderhevig zullen zijn aan de (bewegende) schaduwval. Omdat de geplande turbines zullen worden voorzien van verlichting, zal dit voor dit landelijk gebied ernstige lichtverontreiniging ten gevolge hebben. De te verwachten hinder moet in samenhang worden bezien met (opgeteld bij) de extra overlast die de verdubbeling van de nabij gelegen N33 ten gevolge zal hebben, als gevolg waarvan onder andere de verkeersstroom op de parallel aan het Grevelingskanaal lopende Kielsterachterweg en daarmee gepaard gaande geluidsoverlast voor de inwoners van Eexterveenschekanaal en Annerveenschekanaal beduidend zal toenemen.

4. De onder punt 3. genoemde hinder brengt ook gezondheidsrisico's met zich mee. Genoemd werd reeds de slapeloosheid wegens de te verwachten geluidshinder. Maar ook moet gewezen worden op stressfactoren, die onder andere als gevolg het intense verdriet, de frustratie en de woede om de schade en last die het windturbinepark zullen bewerkstelligen. De voortdurende schaduwwerking op land, tuin en woning kan bij bewoners gemakkelijk leiden tot gekmakende irritatie en bij hiervoor gevoelige personen tot klachten en uiteindelijk aanvallen van epileptische aard. In verband met de gezondheidsrisico's is het opportuun vooral ook te wijzen op de te verwachten effecten van laagfrequent geluid die windturbines voortbrengen, een gezondheidsrisico dat zich misschien het best laat vergelijken met de risico's op kanker, omdat men op korte termijn dikwijls nauwelijks weet heeft van de schadelijke werking ervan, maar dat op langere termijn kan leiden tot ernstige ziekteverschijnselen.

5. Meestal wordt in regeringsbeleid het draagvlakbeginsel in de besluitvoorbereiding meegenomen. In de onderhavige planvorming was en is daar nauwelijks sprake van. Men moet echter wel bedenken dat de plannen betrekking hebben op een gebied met agrarische bestemming (dus niet van een industriële). In dit gebied is slechts ca 7% van de beroepsbevolking in financieel opzicht van deze agrarische sector afhankelijk en derhalve is 93% in andere sectoren werkzaam. Juist dit overgrote deel van de bevolking wordt door de windturbineplannen benadeeld. Het laat zich raden dat er thans reeds tweedracht tussen voor- en tegenstanders is ontstaan, maar het zou van onduldbare arrogantie getuigen als

2

0210

Page 448: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

geen rekening werd gehouden met verregaande sociale ontwrichting zodra de plannen

zouden worden gerealiseerd.

6. Tot slot moet gewezen worden op de nadelige effecten van een windturbinepark voor de

natuur, in het bijzonder voor de fauna.

In de laatste decennia is in het Hunzedal veel in natuurontwikkeling geïnvesteerd en het

landschap tussen de Hondsrug en de oude Veenkoloniën vormt in ecologisch opzicht een

interessant en gevarieerd gebied waar landbouw en natuur de laatste jaren steeds

harmonieuzer samen lijken te gaan.

Gevolg van deze positieve ontwikkelingen is dat steeds meer trekvogels van dit gebied

gebruik zijn gaan maken. Het gaat in hoofdzaak om vogels die uit een bepaald

broedgebied wegtrekken om op (vaak) geruime afstand te gaan te overwinteren. Door in

de herfst naar een zuidelijker overwinteringsgebied te trekken, trekken de vogels weg

onder andere wegens voedselgebrek in het broedgebied.

In Europa lopen veel trekroutes in noord-zuid richting. Er is een westelijke en een

oostelijke route. De oostelijke loopt (voor een deel) over ons gebied. Het gaat (onder

andere) om eenden, ganzen en zwanen. De voorgenomen plaatsing van windturbines in

deelgebied Greveling vormt niet alleen voor de bewoners een dreiging voor levensgeluk,

maar is ook voor vele vogelsoorten levensbedreigend. De turbines bereiken immers een

hoogte van niet minder dan 200 meter! Ik verzoek hierbij onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek te laten uitvoeren naar de

gevolgen van een windturbinepark in deelgebied Greveling voor de vogeltrek in het

algemeen, en daarnaast voor de gevolgen voor de blauwe reiger en de purperreiger. En

tevens voor de zilverreiger, die oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa afkomstig is, maar die

zich de laatste decennia steeds verder naar het noorden heeft verplaatst. Tegenwoordig

broedt deze voor onze streken bijzondere vogel ook in kleine aantallen in Nederland.

Naast onderzoek naar de gevolgen voor de vogeltrek, wil ik aandringen op onderzoek naar

de gevolgen voor de in ons woongebied levende uilen. Met name de te verwachten

lichtvervuiling is voor vele vogelsoorten funest. Weidevogels gedijen goed in de nacht, omdat ook wormen 's nachts actief zijn en voor deze vogels het voedsel vormen. Maar

vooral voor de (veld)uil is een nachtdier, dat de lichtvervuiling en de geluidshinder

mogelijk niet zal weten te overleven.

Bovenstaande is, kortom, een nadrukkelijk pleidooi om de windturbineplannen Oostermoer deelgebied Greveling te annuleren.

Vertrouwd wordt dat mijn zienswijze in de verdere procedure wordt meegenomen.

Met vriendeliike groet.

J 3

0210

Page 449: ZIENSWIJZEN OP DE STARTNOTITIE VOOR DE ...

Bureau Energieprojecten

Inspraakpunt Windpark Oostermoer en Windpark De Drentse Monden

Postbus 223

2250 AE VOORSCHOTEN

Nieuw Änner-veen, 19 februa ri 2012

Betr.: Zienswijze op Concept Notitie Reikwijdte en Detail voor de MER van Windpark Oostermoer

en de Drentse Monden

Geachte heer/mevrouw,

Hierbij doe ik u mijn zienswijze op de startnotitie toekomen.

Ik maak mij met name zorgen over de fauna, de geluidshinder en de landschappelijke inpassing.

Voor wat betreft de fauna gaat het om de gevolgen van het plaatsen van de windturbines voor de

vele ganzen die in dit gebied heen en weer trekken. Ook is dit gebied rijk aan diverse soorten

roofvogels. Verder vliegen om mijn boerderij vleermuizen, voor welke de windturbines ook dodelijk

schijnen te zijn.

Voor wat betreft de geluidshinder ben ik vooral bezorgd om de invloed van met name het

laagfrequente geluid op de gezondheid en het welzijn van mens en dier. Ik heb een dierenhotel voor

honden en katten en aangezien honden en katten een veel beter gehoor hebben dan mensen, vrees

ik dat zij zich straks ziek of in ieder geval niet meer prettig zullen voelen in mijn hotel.

Met betrekking tot de landschappelijke inpassing verzoek ik u het deelgebied Greveling (onderdeel

van het windpark Oostermoer) een aparte beoordeling te geven gezien het feit dat Annerveensche­

en Eexterveenschekanaal zijn aangewezen als beschermd dorpsgezicht. En omdat er in de nabijheid

van dit gebied grootschalige natuurontwikkeling (HunzedaljDrentsche Aa) plaatsvindt.

Ik vertrouw erop dat u genoemde punten serieus zult onderzoeken.

Met vriendelijke groet, II