Ziektekunde Verstandelijke beperking

• Inhoud les 1– Definitie verstandelijke handicap– Wat is IQ– Indeling verstandelijke handicap– Oorzaken verstandelijke handicap– Chromosomen – PKU, CHT– Syndroom– Bijkomende handicaps

Verstandelijke handicapCriteria

• I.Q. lager dan of gelijk aan 70.• Tekortkomingen in het aanpassingsgedrag,

waarbij het aanpassingsgedrag niet overeen komt met de leeftijd:– Communicatie en sociale vaardigheden– Zelfredzaamheid en zelfstandigheid– Verantwoordelijkheden kunnen dragen

• Begonnen voor het 18e jaar.

intelligentiequotiënt

• Het intelligentiequotiënt of IQ is één van de meest gangbare maten voor de intelligentie.

• Een IQ geeft aan hoe je scoort op een intelligentietest, vergeleken met het deel van de bevolking van jouw leeftijd. De groep mensen, waar de testscore op gebaseerd is, heeft een gemiddelde score van 100

4

Verstandelijke handicapIndeling

• Licht verstandelijk gehandicapt: I.Q. van 50-55 tot 70 (85%)

• Matig verstandelijk gehandicapt: I.Q. van 35-40 tot 50-55 (10%)

• Ernstig verstandelijk gehandicapt: I.Q. van 20-25 tot 35-40 (3-4%)

• Diep verstandelijk gehandicapt: I.Q. lager dan 20-25 (1-2%)

5

Licht verstandelijk gehandicaptKenmerken

• Maximaal bereikbare verstandelijke leeftijd is 12 jr. • Bij heel jongen kinderen moeilijk herkenbaar.• Vaak een gebrek aan initiatief, activiteit, belangstelling

en scheppingsdrang.• Tekortkomingen in het abstract denken en het leggen

van verbanden.• Makkelijk beïnvloedbaar.• Vaak een negatief zelfbeeld.• Vaak mogelijk om later een beroep uit te oefenen.

6

Matig verstandelijk gehandicaptKenmerken

• Maximaal te bereiken verstandelijke leeftijd is 7 jr.• Leren praten en communiceren is mogelijk.• Soms lukt het een beetje te leren lezen.• Zelfverzorging onder toezicht.• Bij stress toezicht en begeleiding nodig.• Slechte beheersing van het driftleven.• Eenvoudig werk onder toezicht is soms mogelijk

7

Ernstig verstandelijk gehandicaptKenmerken

• Maximaal bereikbare verstandelijke leeftijd 4 jr.• Training van elementaire hygiëne en spraak is soms

mogelijk.• Controle over het driftleven is slecht.• Tijdsbesef is heel slecht.

8

Diep verstandelijk gehandicaptKenmerken

• Maximaal bereikbare verstandelijke leeftijd 2 jr.• Hebben in het algemeen geen tot zeer weinig

belangstelling voor de omgeving.• Contact is meestal alleen mogelijk via lichamelijke

prikkels.• Soms is er een gering passief taalgebruik.• Agressie komt vrij vaak voor automutilatie• Continue afhankelijkheid van verzorging.

9

Verstandelijke handicapOorzaak

• Oorzaak is altijd gelegen in de hersenen:– Verstoorde ontwikkeling– Beschadiging– Disfunctioneren

• Verstoorde ontwikkeling, beschadiging en disfunctioneren van de hersenen kan vele gevolgen hebben.

Oorzaken verstandelijke handicap

• Voorafgaand aan de zwangerschap–Genetische oorzaken

–Syndroom van Down, fragiele-X-syndroom

– Stofwisselingsziekte –PKU

Oorzaken verstandelijke handicap

• Tijdens de zwangerschap– Infectieziekten

–Rode hond, Kattenziekte ( toxoplasmose)

–Alcohol, drugs, medicijnen

– Zuurstoftekort

Oorzaken verstandelijke handicap

• Tijdens de bevalling – Tangverlossing– Zuurstoftekort

Oorzaken verstandelijke handicap

• Na de geboorte –Ontsteking • Hersen(vlies)ontsteking

–Ongeval • Vallen, bijna verdrinken, giftige stoffen

– Ernstige verwaarlozing• Ondervoeding • Mishandeling

Chromosomen

Afbeelding van de 23 chromosoomparen die zich in de celkern bevinden.

Desoxyribonucleïnezuur

Phenylketonurie (PKU)

• PKU is de afkorting voor phenylketonurie (uitgesproken als: feniel-keton-urie).

• ongeveer 10 kinderen per jaar • Onbehandeld leidt PKU vooral tot een

ernstige geestelijke ontwikkelingsstoornis, neurologische- en gedragsproblemen.

• Niet te genezen, wel goed te behandeld

Phenylketonurie (PKU)

• Een erfelijke stofwisselingsziekte, waarbij het aminozuur phenylalanine zich opstapelt in het lichaam.

• Oorzaak: ontbreken van een bepaald enzym• De afbraakproducten van

phenylalanine(phenylketonen) worden ook via urine uitgescheiden (=urie)

Phenylketonurie (PKU)

• Diagnose: hielprik in 1e week na geboorte • Behandeling: een eiwitbeperkt dieet

Congenitale Hypothyreoïdie (CHT) • aangeboren afwijking van de schildklier.

een tekort aan schildklierhormoon, hierdoor werkt de stofwisseling onvoldoende

• Oorzaak:schildklier helemaal afwezig of werkt te traag

• Als het tekort lang duurt, kunnen de hersenen van de pasgeborene zich niet goed ontwikkelen. Dit kan leiden tot verstandelijke en motorische achterstand.

Congenitale Hypothyreoïdie (CHT) • Diagnose :hielprik • Behandeling :tabletten waarin

schildklierhormoon zit. • Voorkomen (frequentie)

Per jaar worden in Nederland via de hielprik ongeveer 70 kinderen met CHT opgespoord.

syndroom

• Een syndroom is een verzameling van steeds tezamen voorkomende verschijnselen/symptomen

• Het woord komt van het Griekse sundromè, van sun [samen] en dromos [snel lopen] = samenloop.

Bijkomende handicaps

• Motorische stoornissen • Epilepsie• Autisme• Probleemgedrag