Antwerpenaren met een vleugje curry

Shop till you drop: Indiaas shoppen doe je zo!

Goa: feesten als de beesten

Meet the jaïns

Cultureel magazine - januari 2012

2 Z i e Na !

Z ie Na ! 3

INHOUD

Binnenkomen Wij zijn allesbehalve een cliché Binnenkijken bij een hindoetempel

Cultuur Bollywood aan de Schelde Een heel klein beetje India op de dansvloer Geweldloos en rijk Oorlog en vrede

Lifestyle Shop & the city Antwerpen(aar) in India

Culinair De beste Indiër van’t stad Let’s talk about curry

Even weg Agenda

E D I T O R I A L

India is dichterbij dan je denkt Ik was veertien jaar oud toen ik het rustieke Ekeren achter me liet en in Antwerpen op school ging. Er stond een grote, drukke stad op me te wachten om te ontdekken. Nu, zes jaar later, als rasechte Antwerpenaar, dacht ik dat Antwerpen geen geheimen meer voor me had. Niet dus! Onder de mengelmoes van culturen die in Ant-werpen te vinden zijn, ontdekten we een bruisende Indiase cultuur. Ondanks dat ik ontelbare keren pizza haalde op de hoek van de Van

Breestraat en Lange Leemstraat aan het Stadspark, was mij nog nooit opgevallen dat er een tempel voor hindoes is. Ook in de diamantwijk aan het station, dacht ik dat de Joden nog steeds de plak zwaaiden, maar Indische zakenmannen zijn het lucratieve handeltje aan het overnemen. Zelfs Gita van Goethem, een goede kennis van mij, bleek Indiase te zijn en ze maakt deel uit van een atypische Indiase familie. En zie hier, onze eerste Indiase covergirl en een echte Belg, prijkt op onze cover.

Toch was het niet altijd even gemakkelijk om in deze gesloten gemeenschap door te dringen. Vaak botsten we op een muur van wantrouwen als we foto’s wilden maken of een interview wil-den afnemen. Maar de aanhouder wint en het eindresultaat is deze editie van ‘Zie Na!’: een por-tret van de Indiase cultuur in Antwerpen!

04 20

07 14 08 10

12 22

19 18

21

4 Z i e Na !

B i n n e n k o m e n “Wijzijnallesbehalveeencliché!”

Wanneer je aan Indiërs in Antwerpen denkt, komen er drie dingen naar boven: diamanten, jaïnisme en een erg gesloten gemeenschap. Toch beantwoordt de familie Van Goethem aan geen enkel van deze drie eigenschappen. Wij praatten met moeder Sangita en dochter Geeta over hun Indiase clichés, curry en hun roots.Tekst en beeld: Isabelle Gheldolf

ndanks hun Vlaamse naam start de familie-geschiedenis van de Van Goethems in India. In het begin van de twintigste eeuw regeerden de Britten in India. Zij waren toen bezig met in het Gemenebest British

Railways (BR) aan te leggen. Dus hadden de Britten over heel de wereld werkkrachten nodig. Kam-leshwar, de man van Sangita, moest noodgedwon-gen emigreren omdat zijn vader besloot om voor BR te gaan werken. De grootouders van Geeta zijn de vierde migratiestroom van Indiërs die uit Guju-rat, West-India zijn geëmigreerd naar Dar es Salaam in het Oost-Afrikaanse Tanzania. Eenmaal gevestigd daar, stierf de grootvader. Kamleshwar was achttien jaar oud.

In Tanzania woonde en werkte een Belgische kapitein, Albert Van Goethem. Hij en Kamleshwar konden het erg goed vinden met elkaar. Albert werd zelfs een vaderfiguur voor hem. Wanneer de werkopdracht van de kapitein was afgerond in Tan-zania moest hij terugkeren naar België. Maar hij kon zijn nieuwe zoon niet zomaar achterlaten. Hij stelde voor om Kamleshwar te adopteren en hem de naam Van Goethem mee te geven. Vervolgens kreeg Kamleshwar een visum toegewezen, kwam mee naar België, studeerde hier en keerde terug naar Dar es Salaam om te trouwen met Sangita. Na tijdje kwamen ze terug naar Antwerpen om zich definitief te vestigen. Tot op de dag van vandaag hebben ze regelmatig contact met Albert Van Goethem die in Berendrecht woont.

Z ie Na ! 5

tief in de hindoeïstische tempel in de Van Breestraat (cf. p. 20). Ook bidt ze thuis elke dag. Ze draagt een soort van armbandje vergelijkbaar met een paternos-ter. “Het heet puja. Het is zoals een mini-doopsel dat je elke dag moet uitvoeren. Eerst neem je een douche en vervolgens mag je niets eten of drinken. Je moet eerst voor ongeveer twintig minuten bidden.”

Ondanks het feit dat de kinderen Geeta, Radihka en Arvind van Westers eten houden, eet Sangita bijna elke dag curry: “Er zijn veel verschillende soorten curry hoor! Ook maak ik elke dag chapati, een soort van brood.” We merken op dat de typische Indiase vrouw een huisvrouw is. Ze staat op, houdt het huis op orde, bidt en maakt veel eten. “De meeste Indiase vrouwen, zoals de vrouwen van diamantairs, hoeven niet te gaan werken. Maar ik heb altijd geholpen in het bedrijf van mijn man, daarin zijn we ook atypische Indiërs,” duidt Sangita.

In hun kleerkasten hangen sari’s. “Ik heb er eindelijk één gekocht toen we een tijd geleden in Tanza-nia waren. Het is fuchsiaroze met diamantjes en pareltjes. Ik ben er gek op.” zegt Geeta enthousiast. Sangita: “Ik heb veel sari’s en ik draag ze als ik in de tempel ga werken, of zoals je kan zien, als we familie-foto’s laten nemen (lacht).”

“Zelf moet ik altijd erg lachen met de clichés over Indiërs.” verklapt Geeta.“Vroeger hadden we Indi-ase zenders en je had altijd hetzelfde beeld van een Indiase familie. De vrouwen hebben superlang zwart haar, dragen zware make-up en bellen constant. In de familie zit er altijd één vrouw die stookt, één eerlijk arm meisje dat toch is kunnen huwen met één van de zonen, de almachtige vader en de kokende moeder. Wat ben ik blij dat wij niet zo’n familie zijn!”

België boven De familie Van Goethem is allesbehalve een typis-che Indiase familie. Ze zijn geen aanhangers van het jaïnisme en werken niet in de diamantsector. Integendeel, ze hebben al meer dan zeventien jaar hun eigen taxibedrijf: Sun Cars. Het bedrijf is speci-fiek gericht op het vervoer van Indiase zakenman-nen uit de Antwerpse diamanthandel. Ze vervoeren

hen van en naar de luchthaven en bieden hen sight-seeing tours in Antwerpen aan. Zo kennen ze bijna iedereen van de Antwerp Indian Association. Maar toch prefereert Geeta Belgen: “Indiase mensen zijn zeer gereserveerd en hard. Ik ondervind dat om-dat ik Westers ben opgevoed. Belgische mensen hechten bijvoorbeeld veel belang aan gezelligheid en dat vind je bij Indiase mensen niet terug.” “Je kan Indiërs uit India niet vergelijken met de Indiërs die eerder al geëmigreerd waren,” gaat Sangita verder, “autochtone Indiërs zijn erg scherp, rechtuit en sluw. De straatverkopers zijn daar het beste voorbeeld van: ze kunnen je zo ompraten om toch dingen te kopen.” Net zoals in India, schuilen er in de Antwerpse Indiase gemeenschap verschillen tussen de erg rijke Indiërs en de minder gegoede. Bovendien zijn ze modern maar op hun eigen manier,” vertelt Geeta. “Tegenwoordig is het zo dat je mag trouwen met wie je wilt, maar scheiden is nog steeds taboe. Gearrangeerde huwelijken komen nog steeds voor in de diamantwijk. De reden hiervoor is dat ze met hun eigen stand willen trouwen. Maar mijn ouders zouden mij nooit hiertoe verplichten.”

Antwerpenaren met een vleugje curryDe familie heeft een heleboel Indiase gebruiken mee naar Antwerpen genomen. Sangita is erg ac-

“Indiers zijn erg scherp, rechtuit en sluw.”

“Zelf moet ik altijd erg lachen met de clichés over Indiërs.”

6 Z i e Na !

Fluiten en knipogen wordt als onbeleefd beschouwd.

India is onafhankelijksinds 1947.

De populairste sport in India is cricket.

In India is het 3,5 uur later dan bij ons.

The Beatles hebben als eerste popgroep een Indiaas snareninstrument gebruikt: de sitar.

Je linkerhand wordt als onrein beschouwd in India. De strenggelovige jaïns vegen altijd de grond terwijl ze lopen

zodat ze niet per ongeluk insecten zouden doden.Kalyan Ramij uit India heeft sinds 1976 zijn snor laten staan. Momenteel is die 3,59 meter lang.

Tijdens Diwali vindt het Gorehabba ritueel plaats waarbij hindoes elkaar besmeuren met koeienstront.

De officiele taal is Hindi, maar verder worden er nog 1650 dialecten gesproken in India. De penis van veel Indiërs is

te klein voor het doorsnee condoom.

Door de redactie

Op vier universiteiten in India is een verbod op spijkerbroeken ingesteld, als reactie op enkele verkrachtingen en aanrandingen.

Indiërs maken limonade van koeienurine. Je oren vastnemen is een

teken van oprechtheid.

Facts & Figures

Z ie Na ! 7

BOLLYWOOD AAN DE SCHELDE

Een buitenlandse filmploeg in België? Na de door-tocht van de crew van ‘In Bruges’ kijken we daar niet meer zo van op, maar wanneer een filmploeg uit het verre India naar ‘t stad trekt voor de op-names van een echte Bollywoodfilm, dan mogen we ons toch een beetje vereerd voelen, niet? Want geef toe: Antwerpen is toch de ideale stad voor zo’n Bollywoodfilm!

aarom kondigde Toerisme Vlaanderen begin augustus dus groots aan dat er, na jaren van onderhandelen, eindelijk een filmploeg uit het

verre India zou neerstrijken in Antwerpen voor de opnames van ‘Blood Money’. In die film zou een jong Indiaas koppel naar Antwerpen trekken omdat de man zijn carrière daar verder kan uitbouwen. Maar hun liefde wordt al snel op de proef gesteld.

Zuid-AfrikaDe vreugde was minder groot toen begin septem-ber bleek dat de crew van ‘Blood Money’ België links liet liggen en naar Zuid-Afrika trok. De reden? Daar is niet veel duidelijkheid over. Volgens Toer-isme Vlaanderen heeft het productiehuis Vishesh Films zelf besloten om niet in Antwerpen te komen draaien maar producer Mahesh Bhatt claimde in The Times of India dan weer dat de filmploeg niet in Antwerpen mocht filmen. De Antwerpse dia-mantindustrie was naar het schijnt niet opgetogen met het scenario omdat het de sector in een slecht daglicht zou stellen.

Hoe kon dat nu gebeuren met zo’n zeemzoeterig verhaaltje? Wel, eigenlijk hadden we het kunnen zien aankomen dat ‘Blood Money’ –de titel alleen al!– allesbehalve een traditionele Bollywoodfilm zou worden.

Na wat opzoekwerk blijkt dat ‘Blood Money’ de sequel zou zijn van de misdaadfilm ‘Jannat’ waarin een man zich opwerkt in de criminele onderwereld van India. “Zou” zeggen we wel, want duidelijk-heid is blijkbaar niet de grootste troef van Mahesh Bhatt. Zo verklaarde hij dat ‘Jannat 2’ de titel ‘Blood Money’ kreeg, maar in een later interview bevestigde hij dan weer dat ‘Jannat 2’ en ‘Blood Money’ twee aparte films zijn.

Een andere ‘Blood Money’ is dan weer een remake van de Amerikaanse film ‘Blood Diamond’, wat ook perfect mogelijk is want Bollywood kent al langer een traditie van remakes. Zo zijn onder andere ‘The

Usual Supects’ en ‘Collateral’ al van een Bollywood-jasje voorzien. Die laatste werd zelfs gemaakt door Vishesh Films.

Het echte BollywoodMoeten we nu rouwig zijn omdat deze Indiase pro-ductie niet naar Antwerpen komt? Neen vinden wij! Wij hebben hier in Antwerpen al genoeg misdaad-films zien passeren. Denk maar aan ‘Dossier K.’. Het wordt tijd dat Antwerpen eens een baken van romantiek en positivisme wordt op filmisch gebied! Maar als we dat willen, dan moeten we het me-teen goed doen. Alles aan deze film moet zoveel romantiek en positivisme uitstralen, dat zelfs de troetelbeertjes het allemaal wat te veel zouden vin-den. Niets is te kitscherig of te zeemzoet! En het enige genre dat al dat leuks combineert, is Bolly-wood! Maar dan bedoelen we het echte Bollywood! De films met de over the top romantiek, de grootse dansscènes, en vooral… muziek!

Vlaamse BollywoodIn Antwerpen worden er regelmatig workshops Bollywood dansen georganiseerd en de Indiase gemeenschap in Antwerpen lust natuurlijk wel pap van deze films. Ook de Marokkaanse gemeenschap weet de Bollywoodfilms te smaken door de kuise ondertoon van de films. Het is eens iets anders: een Vlaamse film zonder seks. Een publiek is er dus zeker voor te vinden. Met zijn multiculturele achter-grond vormt Antwerpen trouwens een perfecte mix voor een typisch Bollywoodverhaal met grootse thema’s zoals onmogelijke liefde en verraad. En dit allemaal overgoten door een musicalsaus en met een happy end. Wat wil een mens nog meer?

Wat ons nog het leukst lijkt zijn de imposante dans-scènes die niet mogen ontbreken in zo’n Bollywood-film. Stel je het maar voor: een grootse slotscène in het Centraal Station dat volledig gevuld is met mensen die allemaal dezelfde choreografie uitvo-eren op die opzwepende Bollywoodmuziek. Wel, ons filmisch hart begint al overuren te kloppen…

Tekst: Dennis Janssens

8 Z i e Na !

Jaïns in Antwerpen: meesters in het combineren van spiritualiteit en economie

Geweldloos en rijkTekst: Jente Versmissen en Andrei Diaconu Beeld: Margo Conaerts

en tijde dat de eerste jaïns zich in Antwerpen vestigden zong John Lennon: “You must learn to smile as you kill if you want to be like the folks on the hill” in

‘Working Class Hero’ (1970). Daarmee bedoelde Lennon dat je een smeerlap moet zijn om het goed te doen binnen ons systeem. Intussen wonen er zo’n 550 jaïnfamilies in Antwerpen die de Beatle ongelijk geven. De jaïns behoren tot de kaste van de Vaisyas, ofwel de kaste van de handelaars. Het jaïnisme schrijft enkele gedragsregels voor die het doel van totale geweldloosheid moeten dienen. Het gevolg is dat een aantal beroepen zoals slager, visser, wijnhandelaar, wapenfabrikant, beroepsmilitair en boomkapper uit den boze zijn voor de aanhangers. Diamanthandelaar of -bewerker is geen probleem, zolang er gebruik gemaakt wordt van een integere werkwijze.

Ethisch zakendoen Het stereotiep beeld dat Antwerpenaren hebben van de jaïngemeenschap, is dat van een rijke en ontoegankelijke sekte. Het is inderdaad zo dat de jaïns een geïsoleerd leven leiden, maar dat heeft voornamelijk met de hele strikte principes en gedragsregels van het jaïnisme en de navolging ervan te maken. Eigenlijk leven ze volgens de vijf maha-vratas: geloftes.

Deze vijf zijn: -Ahimsa: dit is de belangrijkste: geen enkel soort van geweld gebruiken tegenover levende wezens -Satya: altijd de waarheid spreken -Achaurya of Asteya: nooit stelen -Brahmacharya: celibatair zijn en niet onkuis zijn -Apahrigraha: niet gericht zijn op bezit

Maar in tegenstelling tot wat men zou kunnen denken, zijn die ethische gedragsregels geen nadeel. Zelfs als je als zakenman nooit liegt en niet gericht bent op bezit, kan je nog altijd rijk worden. Ook qua voeding zijn ze kieskeurig. Zelfs wortelgewassen worden gemeden omdat men veronderstelt dat ze insecten kunnen bevatten. Eten kan voor de jaïns enkel tussen zonsopgang en zonsondergang. Deze en allerlei andere onthoudingen lijken niet meteen op efficiënt zakendoen te duiden. Volgens de jaïns is het echter een voordeel vanwege de discipline die ermee gepaard gaat. Wie de ethische code respecteert slaagt volgens de jaïns ook in het beroepsleven.

Pronkstuk van de gemeenschapAchter de Colruyt in Wilrijk* staat hij dan, ‘s werelds grootste jaïntempel buiten India. Het is een groots witmarmeren bouwwerk van wel duizend vierkante meter waarvan de eerste steen gelegd werd in 1996. Het einde van de bouwwerk-en in 2010 werd dan ook op een indrukwekkende manier gevierd door de jaïnisten. Wat logisch is na het lange wachten en het harde werken.

Op de afwerking van hun tempel is het dus lang wachten geweest, maar dat had zo zijn redenen. Elk deel van de tempel werd in India bewerkt en werd dan naar hier verscheept. In de marmeren tempel is zelfs geen cement of metaal gebruikt. Om aan de tempel te werken zijn er ook gespecial-iseerde Indiase arbeiders naar België gebracht. Dat was nodig omdat er in België niemand is die de speciale bouwtechniek onder de knie heeft. En uiteindelijk, veertien jaar later, hebben de jaïnisten een plaats om samen te komen wanneer ze willen. De gespecialiseerde arbeiders, het marmer, de verschepingskosten van alle delen van de tem-pel… Dat kost allemaal een pak geld.

Z ie Na ! 9

Hoe groot het kostenplaatje uiteindelijk is geworden wordt geheim gehouden, maar het totale prijskaartje van de tempel wordt geschat tussen de 2,5 miljoen en 25 miljoen euro.

Systeem van herverdelingDe bouw van de luxueuze tempel lijkt paradoxaal met hun ascetische levensstijl, maar er zit wel degelijk een logica in. De jaïns geven bewust veel geld uit omdat ze geloven in een systeem van herverdeling van de rijkdom. De miljoenen die ze aan de tempel besteed hebben, komen weer in de maatschappij terecht. En dat is ook zo bedoeld. Ook bij belangrijke sociale ge-beurtenissen binnen de gemeenschap, zoals huwelijken, kijken jaïns voor dezelfde reden niet op een euro. De meeste jaïns mogen dan rijk zijn en be-wust geïsoleerd leven, ongevoelig voor sociale rechtvaardigheid zijn ze niet.

Cijfers enzo.Antwerpen telt 2779 Indiërs. Ongeveer 1500 van hen zijn jaïnist, dat zijn zo’n 550 gezinnen. Meer dan de helft van de Indiërs in ’t stad behoort dus tot de jaïngemeenschap. Terwijl in India het jaïn-isme een kleinere godsdienst is. Slechts 0,4 procent is er aanhanger van het jaïnisme. Dit is nog wel altijd goed voor zo’n 4,5 miljoen mensen, maar tegenover 830 miljoen aanhangers van het hindoeïsme is het zeer weinig.

De tempel van dichtbij bewonderen? Dat kan. Het pronkstuk ligt in Wilrijk. Adres: Laarstraat 34, 2610 Wilrijk.

10 Z i e Na !

De strijd om de diamant

Al sinds het begin van zijn bestaan, in de 14de eeuw, is de Antwerpse diamant onlosmakelijk verbonden met India. Gedurende de eerste decennia was India de enige bekende bron voor ruwe diamanten. De diamanten gingen eerst naar Brugge -het centrum van de diamant op dat moment- en dan naar Ant-werpen. Zo ging het door tot in de 18de eeuw ook in Brazilië diamanten ontdekt werden. Toch bleef India, tot op de dag van vandaag, enorm bel-angrijk voor Antwerpen. Hoewel in Antwerpen het al jaar en dag de Joodse gemeenschap is die de plak zwaait zijn de Indiërs nu aan een stevige opmars bezig.

De takeoverSinds de jaren ’80 zijn het de jaïnistische Indiërs die de macht hebben overgenomen. In Ant-werpen zijn ze met zo’n 550 families in het Wilrijkse ‘Little Bombay’, met de familie Mehta op kop.De takeover kreeg een gezicht toen in juli 2010 het Antwerp World Diamond Centre (AWDC) voor het eerst een Belgis-che diamantair met Indiase roots, Nishit Parikh, verkoos als voorzitter van de raad van bestuur. Het AWDC is voor het overgrote deel echter nog steeds in handen van de Joodse gemeenschap. De nieuwe CEO is dan ook Ari Ep-stein, een Jood geboren en getogen in Antwerpen.

Beverly HillsEen andere bijnaam voor de Wilrijkse wijk rond het park Den Brandt is ‘Beverly Hills’, een allu-sie op de kasten van huizen van de jaïngemeen- schap wat wijst op haar rijkdom. Volgens cijfers van

O O R L O G E N V R E D E

het AWDC is de Indiase gemeenschap goed voor 70 procent van de hele diamanthandel in Antwer-pen. Als je weet dat de totale omzet van de Ant-werpse diamantsector in 2010 zo’n slordige 23 miljard euro bedroeg is de rekensom snel gemaakt.

Oorlog en VredeHet leven van een diamantair is geen wandeling in het park, zoals de Indiase gemeenschap al heeft mogen onder-vinden. In 2010 werd een Indiase dia-mantairsfamilie in hun woning achttien uur lang gegijzeld en werden ze naar verluidt beroofd van miljoenen euro’s. Er zijn ook de overvallen in de diamant-buurt zelf die voor onveiligheid zorgen. Ook de relatie met de Joden is er een die niet vanzelf komt. Ondanks de tekens van respect die ze elkaar verwoed geven zoals collectebussen tegen antisemitisme in Indiase kan-toren en mondelinge contracten tus-sen beide gemeenschappen die met vertrouwen worden uitgevoerd. De grootste moeilijkheid is de kloof in vi-sie: de Joodse handel berust al eeu-wen eerder op kwaliteit en vakmansc-hap dan op kwantiteit. De Indiërs gaan

meer voor massaproductie. De aan macht verliezende Joodse diamantairs strijden om hun slijpkunst hier in Antwerpen, waartegenover de Indiërs hun diamanten voor een spotprijsje laten slijpen in India.

Het is een strijd die gevoerd wordt maar altijd wordt de vrede bewaard. Dat kan enkel tussen gemeen-schappen die beide van nature uit vredelievend zijn. Wat hier in Antwerpen met de orthodoxe joden en de jaïnistische Indiërs zeker het geval is.

Tot dertig jaar geleden zag je in de diamantbuurt enkel nog pijpenkrullen, keppels en lange grijze baarden. Het was de tijd dat de Joodse gemeenschap het voor het zeggen had in de Antwerpse diamantwereld. Hoewel de automatische link tussen de diamant en de Joden nog steeds gelegd wordt door de gemiddelde sinjoor, is hij achterhaald. De Indiërs hebben de Antwerpse diamant in handen genomen, en hoe. Tekst en beeld: Zane Garitte

Z ie Na ! 1 1

Shanti Bazaareastern decoration

Jezusstraat 10

Andrei Diaconu en Margo Conaerts

12 Z i e Na !

Waarom een duur vliegticket kopen als je India ook dichter bij huis kunt beleven?Snuffel rond in echte Indiase winkeltjes en laat je als afsluiter verrassen door de uitgebreide keuken van één van de Indiase restaurants die Antwerpen jou te bieden heeft. Enjoy!

HadiqaAls je vanaf de Meir richting Centraal Station loopt vind je in een zijstraat Hadiqa (Quellinstraat 16). Hier vind je tientallen boeken over India en over de Indiase levensleer Osho. Ook staan er veel boeken over het hindoeïsme en boeddhisme in de grote boekenkast. Bij Hadiqa hangt een relaxte sfeer: midden in de winkel staat een gezellige tafel waar je rustig aan kunt zitten om de boeken door te bladeren. De aardige verkopers schenken dan graag een kopje thee voor je in. Maar er is meer. Indiase beelden, wierook en de specialiteit van de winkel: tachyon kettinkjes. Aldus de verkoper: “Onze Indiase kettinkjes zorgen voor extra levensenergie wanneer je dat nodig hebt. Tachyon is een energie die je helpt om bewuster te worden in het leven.” Hadiqa geeft speciale workshops rondom tachyon energie. Er worden ook regelmatig ervarings-dagen, lezingen, therapieën en massages georganiseerd.

Tekst: Jolien Verhage Beeld: Isabelle Gheldolf & Jolien Verhage

Garden of IndiaDe naam zegt het al, bij restaurant Garden of India kun je al het lekkers uit India proeven. Echte Indiase broden, heerlijke soepen, salades, Tandoori specialiteiten, kipgerechten en nog veel meer staat op de menukaart. Ook als vegetariër kun je hier heerlijk eten, want het restaurant staat bekend om zijn vegetarisch food. Het restaurant is klein maar gezellig en het personeel helpt je graag een keuze te maken uit de vele Indiase recepten.

Shop & the city: Antwerp meets India

Shanti Bazar Vlakbij het Centraal Station is er in de Jezusstraat 10 de Shanti-Bazaar. Het lijkt een doorsnee winkel, totdat je de trap afloopt naar de kelder. Die is omgetoverd tot een heuse under-ground lifestyle store. Hier vind je schitterende spullen uit het Midden-Oosten, Zuid-Amerika en Azië. Maar het grootste deel van het assortiment komt uit India. Ze verkopen onder andere Indiase wierook, Boeddhabeelden, henna en olie. Maar ook kled-ing, zoals prachtige Indiase bloesjes en kleurige wijdvallende broeken van glimmende stoffen. De verkoper vertelt: “Wij hebben een importeur die alle kleding, accessoires en spullen speciaal voor ons uit India haalt”.

Z ie Na ! 13

Duizend en één Nachten Op zoek naar een cadeautje of zin om jezelf te trakteren op iets moois? In de Lange Koepoortstraat 74-76 vind je het kleurrijke, bomvolle cadeauwinkeltje Duizend en één Nachten. Hier vind je zoveel verschillende spulletjes dat je even niet weet waar je kijken moet. Volgens de verkoopster is alles veel goedkoper dan in andere winkeltjes. “Iedereen moet spullen uit India en andere verre landen kunnen aanschaffen voor een normale prijs.”, aldus de verkoopster. Wierook, slingers, Indiase poppen en mozaïeklampen zijn het populairst. Maar ook hennatatoeages zijn hot, die kun je op afspraak laten zetten. Extra leuk: alle producten zijn handgemaakt en de winkel loopt over in een outlet waar kinderkleding wordt verkocht.

Bazar BizarDe Heilige Koe van India wordt in allerlei varianten verkocht in de grote winkel Bazar Bizar (Steenhou-wersvest 18). Maar er is meer: heel veel soorten wierook, handgemaakte meubeltjes en achter in de winkel is een prachtige loungeruimte gecreëerd met mooie kleden, sofa’s, kaarsen en kussens. En alles is te koop! Mocht je niet genoeg krijgen van Bazar Bizar, dan kun je boven de winkel overnachten in één van de twee appartementen. Die zijn volledig Oosters in- gericht. Denk aan kleurige mozaïektegeltjes in de badkamer, veel kussens, schitterende lampen en kaarsen, mooi gekleurde gordijnen en warme kleden. Een overnachting is inclusief ontbijt en wordt geserveerd in bakkerij Het Dagelijks Brood, een paar winkels verderop. Voor meer info kijk op www.bazarbizar.be.

SaffraanWie van de Indiase keuken houdt, haalt zijn hart op bij restaurant Saffraan (Geuzenstraat 15). Het restaurant is sfeervol ingericht met mooie kaarsen, Indiase tempelpoorten en warme kleuren. Bij mooi weer is de bin-nentuin van het restaurant ook open en staat de fontein aan. Op de menukaart kun je kiezen uit tientallen verschillende Indiase gerechten. Elke maandagavond staat er Indiase Tali op het menu. Hapjes als tandoori, chutneys, hartige groentegerechtjes en nog veel meer worden dan tegelijkertijd op tafel geserveerd, gecom-bineerd met rijst. Trek gekregen? De keuken is de hele week open, behalve op dinsdag.

14 Z i e Na !

Een heel klein beetje India op de dansvloer

Fluorescente decoratie, opzwepende muziek en tot zonsopgang vrolijk rondspringende jongeren zijn de in-grediënten voor een echte goaparty. Sommige mensen vinden het fan-tastisch, anderen knappen af op het druggebruik. Ook hangt er dikwijls een vloed van mysterie rond de ver-halen over goa. Maar wist je dat goa trance in de Indiase deelstaat Goa is ontstaan? Zo, het eerste mysterie is opgelost: Goa is een staat in India.

Tekst: Andrei Diaconu Beeld: Isabelle Gheldolf

Vandaag zijn er niet enkel op Anjuna Beach knalfeesten te beleven. Ook in Antwerpen is er een levendige goascene. Wij zijn vooral benieuwd in hoeverre de scene en het concept nog Indiase invloeden heeft. We gingen dus zelf eens een stap in de (goa)wereld zetten en spraken onder andere met Ben (21) en Lotte (24).Wat ons meteen opviel, buiten de alomtegen-woordigheid van fluo decoratie en oosters ge- tinte kledij van sommigen, was dat de feest-vierders heel fier zijn op de old school scene in Antwerpen. Daarmee verwijzen ze naar de muziek uit de beginjaren, die nog steeds de hele nacht door de boxen vlamt.

Ben“In andere landen zijn andere subgenres populair, commerciëlere varianten, waardoor de charme helemaal verloren gaat. In heel Europa is men jaloers op de geschifte Belgische scene omdat ze zo authentiek is. Vooral in Antwerpen en Gent zijn er veel goa’s. Maar die in Gent stellen niets voor (lacht)! Neen, zo erg is het nu ook weer niet. Maar er is toch wel een speelse rivaliteit tussen de feestvierders uit Antwerpen en die uit Gent. Hier in Antwerpen is er een fantastische scene met veel thuisfeesten. En als het dan al eens niet in ’t stad te doen is hoeven we nooit ver te gaan.” Ben ergert zich er wel aan dat goa vooral nega-tief wordt voorgesteld in de media. “Je hoort zelden iets over de levensbeschouwing of het sociale engagement. Enkel het druggebruik wordt aangehaald en dat ligt zelfs niet hoger dan in

discotheken. Er worden gewoon andere drugs ge-bruikt. Vooral psychedelische drugs en daar kan je ook uit leren. Bij juist en verantwoord gebruik kan je een intense en zuiverende ervaring beleven.”

“Goa staat voor liefde en universalisme”Op de vraag of er vandaag nog een connectie is met India, antwoordt hij: “Ja, maar dat moet je toch ruim nemen, er zijn invloeden, maar we blijven westerlin-gen hé. Ik denk wel dat de meeste goaheads meer weten over India, hindoeïsme , boeddhisme , medita-tie en dat soort dingen dan de meeste mensen. Ik heb ook vrienden die in Goa gewoond hebben. Dus ja, die connectie met India is er nog steeds, maar goa staat toch in de eerste plaats voor universalisme en liefde.”

LotteVeel mensen die we benaderd hebben bleken geïnter-esseerd te zijn in spiritualiteit. Sommigen nemen zelfs hun meditatiematjes, dromenvangers en kristallen hangertjes met geneeskrachtige eigen- schappen mee naar het feest. De associatie van goa met spiritualiteit was in de beginjaren vanzelf-sprekend, het was een belangrijk deel van het con-cept. Vandaag is dat aan het vervagen: er zijn steeds meer mensen die gaan feesten “om te feesten” -zoals Lotte verwoordt.

“De hele dag met wierookstokjes rondlopen hoeft niet meer voor mij”

“Ik ga al ruim acht jaar naar goafeestjes. Toen ik goa had ontdekt, ging er een hele wereld voor me open en eindelijk voelde ik me ergens thuis. Ik was als 16-jarige enorm onder de indruk van de vrijheid en openheid die er heerste. Ik ging er dan ook volledig in op: de spiritualiteit, interesse voor India, belang- stelling voor de in de scene geprezen persoonli-jkheden, zoals Alex Grey, Timothy Leary en Jiddu Krishnamurti en ja, ook “geestverruimende middelen”. Maar dat is die prille naïviteit, vandaag ga ik gewoon feesten “om te feesten”. Ik vind het ongezond als je hele leefwereld alleen maar uit spiritualiteit, of wat daarvoor moet doorgaan, bestaat. De hele dag met wierookstokjes rondlopen hoeft niet meer voor mij (lacht). Of de link met India er nog is? Daar is het toch allemaal begonnen hé. Ik kan misschien het best antwoorden met een quote die mij doorheen de jaren is bijgebleven: Goa is not a place, it’s a state of mind.”

Z ie Na ! 15

Van Goa naar AntwerpenEind jaren zestig hadden steeds meer Westerse jongeren genoeg van de consumptiemaatschappij en zochten ze naar iets wat ze thuis niet vonden. Het mekka voor hip-pies was toen Goa, de paradijselijke staat aan de westkust van India. De voormalige Portugese kolonie was de eindhalte na doortocht door Grieken-land, Turkije, Iran, Afghanistan en Pakistan. De jongeren wilden zichzelf leren kennen in een vrije en onged-wongen sfeer, en nergens kon dat beter dan op de stranden van Goa.Zo’n dertig jaar later ontstaat in Goa door de vele invloeden -van de psychedelische rock van eind jaren ’60 tot techno en acid house- een nieuw genre: goa trance. Ofwel moderne hippiemuziek met stevige beats en opzwepende melodieën met verwijzingen naar boeddhisme en hindoeïsme. Intussen zijn goapar-ties niet meer exclusief in Goa te beleven. De muziek heeft zijn weg gevonden tot in alle hoeken van de wereld. Een kosmopolitische (wereld)stad als Antwerpen kan dan ook niet achterblijven.

Zelf naar een feestje?Vroeger waren er veel minder goaparties. Als er dan toch één was, was het dikwijls ver weg en on-toegankelijk. Je moest van iemand uit de scene een flyer te pakken krijgen, waarop je het adres van een checkpoint kon vinden. Daar werd dan een aantal uren voor het feest verzameld en samen naar de place to be gegaan. Vandaag bestaan er sites zoals psychedelic.be en 604.be waarop je terecht kunt, en voor je het weet sta je op een Antwerpse dansvloer te dansen op muziek van Transwave of heb je een filosofisch gesprek over boeddhisme of hindoeïsme in de chill out.

16 Z i e Na !

Goa’s hebben soa’s: mijn eerste keer “Voor onze lezer doen we alles.” Met dit als motto werd ik op pad gestuurd naar “de goa”. Als volledige leek in alles wat goa, trance, hardcore of gewoon eender wat ele-ktronisch is, dook ik de scene in. Het werd een nacht vol drank, drugs, trips, sado-maschisme, black lights en telenovela. Wat volgt is een gekleurd verslag door de ogen van de reporter.

Tekst: Zane Garitte

18u, thuisOmdat ik er niet wil aankomen zonder ook maar iets af te weten van wat me daar te wachten staat, doe ik nog snel een google’tje: goa. Veel leer ik er niet van. Een facebookje dan maar. Het eerste zoekresultaat spreekt al boekdelen: “Goa’s hebben Soa’s”. Ik voel de goesting al opkomen!

21u, OssenmarktStipt op tijd kom ik aan op de Ossenmarkt. Tony zit al op me te wachten. Tony (25) is goa in hart en nieren. Hij zal me meenemen naar “Old is Gold” in Elewijt bij Mechelen. “Old is Gold zijn de zotste feestjes! Iedereen gaat er altijd volledig los en de muziek is fantastisch!”Voor we vertrekken passeren we langs het kot van Kelly (26), een vriendin van Tony die ons zal vergezellen. We komen binnen en al meteen start het feestje: “Heb jij een lijntje, Kelly?” Ik hou me braaf stil – mijn katholieke opvoeding komt naar boven. Kalm en vakkundig kapt Kelly een hoopje speed in lijntjes. Het spiegeltje waarop ze dit doet is volledig bekrast – het is duidelijk niet haar eerste keer.

23u45, ElewijtWe komen aan in een bos. Een lang smal weggetje tussen hoge bomen die de buitenwereld weghouden van het goawereldje. Aan de ingang staan buitenwippers die handtassen en rugzakken controleren. Of toch doen alsof. We betalen ons ticket en mogen naar binnen. De dansvloer is half gevuld met heen en weer zwierende dreadlocks, omgeven door een walm die naar het groene goedje ruikt – voor nog onschuldigere maagdjes dan ik: ja, marihuana.De kamer is versierd met fluorescerende doeken. Tony: “Als je in een trip zit, bewegen die doeken.” Door de black lights springt al het fluo extra in het oog. Daarom ook dat enkele uren later toen er een in fluorescerende touwen

gebonden man binnenkwam – begeleid door zijn al even flashy meesteres – de hele dansvloer zich draaide om het spektakel te aanschouwen. “Op de goa is iedereen heel open minded. Maar zelfs dit hebben ze hier nog niet meegemaakt.” licht Kelly toe.

03u30, ElewijtOm even uit de trance van de psychedelische muziek te geraken gaan we even in de auto zitten. Tony en Kelly snuiven een zoveelste lijntje om nog enkele uurtjes voort te kunnen doen. “Hiervan kunnen we niet slapen deze nacht, maar dat is dan ook niet de bedoeling hé!” vertelt Tony me. Na een momentje van bezinning keren we terug naar de zaal. Onderweg komen we vrienden van het duo tegen. Ze bieden hen enkele van hun koopwaren aan: oranje olifanten, roze duifkes, witte kamelen, spookskes, smileykes, blauwe Mitsubishi’s, … (Welke geestverruimende middelen er schuilgaan achter deze koosnaampjes moet je zelf maar eens onderzoeken.) Na wat beraad gaat Kelly voor de witte kamelen. “Als ik dit neem word ik enorm vrolijk. Iedereen is mijn beste vriend! Alle geuren, kleuren en muziek worden heel intens. Zeker de moeite!”

06u10, autoMijn nuchter lichaam heeft het begeven. De rest feest nog door, genietend van de kleine wereld die ze voor zichzelf gemaakt hebben. Kelly merkt dat ik erdoor zit en stelt voor om in haar auto te gaan pitten. Het duurt niet lang voor ik in slaap val. De goa heeft me gerad-braakt. Enkele uren later word ik wakker gemaakt door een getik op de raam. Het is negen uur ’s morgens, de bende heeft besloten naar huis te gaan hoewel het feestje binnen verre van afgelopen was.Mijn eerste keer zit erop. Ik ben goa-ontmaagd. Soa’s heb ik er niet aan overgehouden (de testresultaten zijn nog wel onderweg) maar een eerste indruk is zeker en vast gemaakt.

Z ie Na ! 17

Z i e Na ! on tdek t

Zie Na!: Vertel, wat is tachyon?Luc: “Tachyon is een energie die in India ontdekt is. Wij van Hadiqa verkopen steentjes, knie-banden, badparels en nog veel meer producten waar tachyon in verwerkt zit.”

Wat moeten wij ons daar bij voorstellen?“Ooit is er een bijzondere glazen steen ontdekt die uit allerlei verschillende energiedeeltjes bestaat. Net zoals een batterij. Het is er, het werkt, maar je ziet het niet. Dat is energie. Om de energie van de gla-zen steen om te zetten in bruikbare kracht wordt een speciale machine ge-bruikt. De steen gaat in de machine en na veertien dagen komen er tachyonsteentjes uitgerold. De steentjes worden op een speciale wijze verwerkt in producten, maar ze werken ook in hun natuurlijke vorm. Aan een ketting of een armband doen ze prima hun werk.”

“Het blijft een spiritualiteit waar je open voor moet staan” Nu zijn we wel heel nieuwsgierig naar wat tachyon allemaal kan.“Het is een genezend middel. Het speciale tachonzalfje zorgt ervoor dat blauwe plekken sneller verdwijnen en verder helpt de steen tegen allerlei fysieke pijnen van de mens, zoals hoofd-pijn.”

Als het echt werkt, waarom is het dan geen officieel medicijn?“Bepaalde dokters schrijven tachyon voor als medicijn. Maar het blijft een spiritualiteit waar je open voor moet staan. Er zijn veel dokters die er niet in geloven. Veel mensen vinden tachyon zweverig en willen er niets van weten. Tja, als je er zo over denkt, dan werkt het ook niet.”

Werkt tachyon voor jou?“Zeker weten. Als ik misselijk ben wrijf ik met een tachyonsteen over mijn buik. Ik voel me dan on- middellijk een stuk beter. Maar het doet meer dan dat. Laatst had ik een enorme blauwe plek op mijn arm. Ik smeerde er tachyon op en een dag later was de blauwe plek weg. Dat is gewoon fantastisch.” “Als ik misselijk ben wrijf ik met een tachyonsteen over mijn buik.”

Of puur toeval.“Nee, dat is het niet. Tachyon is een enorme krachtige energie. Een tijdje terug voerde ik een ex-periment uit om dat te bewijzen. Ik zette twee dezelfde appels naast elkaar. De ene op een nor-maal bord, de ander op een bord waar tachyon in verwerkt zit. Na een week was de appel op het gewone bord helemaal beschim-meld. En de andere appel? Nog steeds glanzend en even vers als in het begin van de week. Tachy-on doet echt zijn werk.”

Werkt tachyon voor iedereen?“Ik denk van wel. Tachyon is geen geloof, ik noem het wetenschap. Het enige wat je moet doen, is er voor openstaan. Pas dan kan de energie bij je naar binnen komen.

Hoe krijg je dit voor elkaar? Het beste kun je veel boeken lezen, lezingen vol-gen en producten uitproberen. Ik zou zeggen, kom naar Hadiqa en sla in onze winkel gerust eens één van onze boeken open onder genot van een kopje thee. Wij vertellen graag alles over onze tachyon-producten en over onze eigen unieke ervaringen op het gebied van tachyon. Uiteraard verkopen we bij Hadiqa nog veel meer mooie spullen, zoals Boeddhabeelden, Osho en wierook. En werkelijk alle producten die wij verkopen komen uit India!

Meer weten? Kijk op www.hadiqa.be of ga langs in de winkel (Quellinstraat 16, Antwerpen). Openingstijden: maandag t/m zaterdag 11:00-18:00. Zondag gesloten.

Wist je dat er speciale stenen bestaan die hoofdpijn, buikpijn en vele andere ver- velende lichaamskwaaltjes laten verdwijnen? Eén klein detail: je moet er wel eerst zelf in geloven. De wonderstenen heten tachyon en zijn jaren geleden ontdekt in India. In- middels worden ze over de hele wereld verkocht. Ook in het Antwerpse winkeltje Hadiqa zijn de steentjes te koop. Daar moeten we meer over weten. Vandaag gaan we tachyon ontdekken! Tekst: Jolien Verhage Beeld: Andrei Diaconu

wonderstenen in Antwerpen

18 Z i e Na !

Let’s talk about curryWie aan de Indiase keuken denkt, denkt aan curry. Maar hoe is dat pikante kruidenmengsel in onze contreien verzeild geraakt? Wij zochten het uit… Tekst en beeld: Dennis Janssens

m meteen met de deur in huis te vallen: de curry (en dan vooral het poeder) die wij hier in het Westen kennen heeft bijna zo goed

als niets meer te maken met het origineel uit India. Het currypoeder is een westerse uitvinding/kopie en is een mengeling van ondermeer foelie, gember, kaneel en peper. In India wordt wel een soortgelijke kruidenmengeling gebruikt: garam masala. Het woord curry zelf zou dan wel gebaseerd zijn op het Indiase woord kari, wat zoveel betekent als saus.

De Britse kolonisatie Net zoals de aardappel heeft ook curry een weg overzee afgelegd. Toen eind de 16de eeuw de Vereenigde Oostindische Compagnie een monopolie ontwikkelde op de invoer van peper besloot de Britse monarchie zelf een vloot naar Indonesië uit te sturen om zo ook greep te krij-gen op de specerijenhandel. De schermutselingen tussen de twee vloten ble-ken weinig uit te halen, en de Britten besloten om aan te leggen in de havens van India. Daar kre-gen ze uiteindelijk steun van het Mogoelrijk (een moslimdynastie) en bouwden zo in sneltempo een kolonie uit die het succes van bijvoorbeeld de Portugezen, gevestigd in Goa en Bombay, over-steeg.

Naar EuropaTijdens de kolonisatie besteedden de Britse vrouwen veel aandacht aan de lokale keuken. Die interesse resulteerde uiteindelijk in een kruisbestuiving tussen de pikante Indiase keuken en de klassieke Westerse invulling. Dat de Indiase keuken altijd pikant geweest is, is trouwens niet gezegd. Het gebruik van pepers in curry zou pas zijn intrede doen nadat deze uit Ameri-ka naar India verhandeld werden. Wanneer Britse kolonisten uiteindelijk terug naar huis keerden, bleven ze de Indiase keuken (en dan vooral het gebruik van de kruiden) integreren in de Britse. Het eerste echte Britse curryrecept werd in 1747 opgetekend door Hannah Glasse in haar boek ‘The Art of Cookery’.

Curry bij onsDe Indiase keuken maakt in onze contreien zijn opmars pas eind jaren ’60 . Samen met de keuken veroverde ook curry Europa tot het moment dat het nu in zowat elk kruidenrek terug te vinden is. Maar zoals we eerder al zeiden: de curry die wij kennen heeft nog maar weinig te doen met de originele uit India. Wie de echte curry eens wil degusteren zal zich dus een ticket richting India moeten aanschaffen… of een goede Indiase winkel in de buurt moeten vinden.

Curryrecept

Tijgergarnalen op z‘n IndiaasWat heb je nodig?- 3 eetlepels roerbakolie- 3 teentjes fijngehakte knoflook- 1 rode peper, in reepjes- 1 eetlepel kerriepoeder- gepelde tijgergarnalen (± 125g per persoon)- 3 bosuitjes- 200ml kokosmelk- grof gehakte koriander- rijst

BereidingVerhit de olie in een wok en bak de knoflook en rode peper al zachtjes aan. De kerriepoeder mag 1 minuut meebakken. Voeg de tijgergarnalen en bosuitjes toe. Bak deze op een hoog vuur voor 2 minuten. Roer de kokosmelk eronder. Laat het geheel nog eens 3 minuten sudderen. Voeg de rijst toe en eet smakelijk!

Tekst en beeld: Zane Garitte

Z ie Na ! 19

De beste Indiër van ’t stadOp het Antwerpse Zuid vind je een grote verscheidenheid aan restau-rants. Eén daarvan is Saffraan of “den besten Indiër van ’t stad” zoals de Antwerpse inwoners het stellen. Achter het fornuis van dit gezellige pand staat Mashuk Rahaman afkom-stig uit Bangladesh. Hij is opgeleid in Londen en dolverliefd op de Indische keuken. “Voor ik Saffraan opende werkte ik al bij een Indiër hier in Ant-werpen. Ik werd aangemoedigd door mijn omgeving en door klanten om mijn eigen restaurant te beginnen. Saffraan is nu al acht jaar een feit.”

In die acht jaar heeft Mashuk een stevige reputatie opgebouwd. Antwerpen was al een paar Indiase restaurants rijk maar met Saffraan kwam er pas een echte doorbraak voor de Indiase keuken. “Zelfs de Antwerpse bourgondiërs kunnen mijn gerechten smak-en. Vooral Antwerpenaren komen hier eten, Indiërs koken liever zelf voor het hele gezin. Maar ook uit andere delen van België hebben we klanten. Wij hebben een habitué uit Gent die elke maand een keer komt omdat hij onze kip tandoori de beste vindt.”

Saffraan heeft voor ieder wat wils op het menu staan. Dat de Indiase keuken te pikant zou zijn vindt Mashuk gezever. “Het is waar dat er in de Indiase keuken veel kruiden worden gebruikt maar dat maakt een gerecht niet per se pikant. India is groot en in elke streek koken ze anders. In de ene streek koken ze pikant, in de andere ge-bruiken ze juist veel suiker. Specerijen geven smaak aan eten en dat is nu eenmaal belangrijk in de Indiase keuken.”

De ingrediënten voor zijn heerlijke gerechten laat hij een paar keer per week overkomen uit Londen. Londen kent een heel grote Indi-ase gemeenschap en daardoor ook een grotere verscheidenheid aan verse in-grediënten. “Ik gebruik altijd verse in-grediënten. Dat vind ik heel belangrijk en ik heb het ook zo geleerd. Ik heb geen echte koksopleiding op mijn cv staan maar ik heb

wel bij een paar Indiërs in Londen gewerkt. De één was natuurlijk een betere leerschool dan de ander.”

Gelukkig heeft hij twee Indiase topkoks die hem bijstaan achter het fornuis met raad en daad. De ene komt uit Punjab, Noord-India, de andere uit Bom-bay in West-India. Met gerechten uit verschillende streken van India proberen ze samen Antwerpen warm te maken voor de Indiase keuken. “Ik wil de Antwerpse bevolking kennis laten maken met de In-diase keuken en hen simpele Indiase gerechten leren koken.” Vier jaar geleden kwam Mashuks Indiaas kookboek, ‘Garam Masala’, uit en zo ook zijn droom.

Of hij ooit terug wil keren naar Bangladesh en daar een Indiaas restaurant wil beginnen weet hij nog niet. “Bangladesh is druk en één en al chaos. Iedereen trekt er zijn plan en gebruikt de ruimte die hij kan bemachtigen. Als ik na een familiebezoek terug in Antwerpen kom lijkt het hier wel leeg en ongelofelijk rustig. Het heeft beide zijn charmes maar voorlopig verkies ik rust boven chaos.” Antwerpen kan gerust op beide oren slapen, “den besten Indiër van ’t stad” is hier nog niet klaar.

Geuzestraat 15, 2000 Antwerpen

Tekst: Margo Conaerts Beeld: Andrei Diaconu

20 Z i e Na !

Binnenkijken in een hindoetempelTekst en beeld: Isabelle Gheldolf

De hindoetempel “Swaminarayan Sanstha” aan het Stadspark is een belangrijke ontmoetingsplaats voor Antwerpse hindoes. Kalpeh Patel vertelt ons over de dagelijkse gebeden, wekelijkse missen en andere activiteiten in de tempel.

De Swaminarayan tempel in de Van Breestraat lijkt op het eerste gezicht niet op een tempel. Enkel het uithangbord op de sobere gevel en de Indiase deuntjes die je tot buiten hoort doen je vermoeden dat er iets Indiaas aan de gang is. Ik had een afspraak met Kalpeh Patel, 29 jaar oud en afkomstig van Gujurat, West-India. Sinds 2008 is hij vrijwilliger bij de BAPS Sansta vzw Antwerpen. Deze hindoeïstische organisatie mengt religieuze tradities met sociale activiteiten. Wereldwijd zijn er meer dan 700 tempels of “mandir”. Sinds 2003 is de organisatie ook in Antwerpen gevestigd.

Arti, Sabha en Pravachan

Binnenin de tempel vind je achteraan een majes-tueus altaar. Op het altaar staan de beelden van acht goden die zij aanbidden. Tweemaal per dag vindt hier ‘Arti’ plaats. “Arti is het aanbidden van de goden, in het Hindi noemen we zelfs de goden “Murti”. Dat betekent letterlijk idool.”, vertelt Kalpeh, “De origine van Arti ligt in een oud ritueel. Aangezien we de gedaantes van de goden vereren, bidden we tot de beelden. Vroeger in de tempels was er weinig licht. De mensen die

kwamen bidden konden de beelden niet goed zien. Dus ging iemand tijdens elke ceremonie de beelden één voor één met een kaars belichten. Dat is een traditie geworden die we vijf tot tien keer per dag doen, maar hier in de tempel gebeurt dit enkel ‘s morgens en ‘s avonds.” Na het belichten van de beelden wordt er voedsel geofferd aan de goden. Dit wordt klaargemaakt door de vrouwelijke vrijwilligers.

Op zondagavond vindt er nog een andere ceremo-nie plaats: de Sabha. Dit is een drukbezochte mis die uit verschillende delen bestaat. Eerst wordt er gezongen, dan gebeden en vervolgens kijken ze naar een nieuwsbericht over de organisatie. Tot slot is er de Pravachan: een lezing. “Het heilige boek dat wij lezen is erg oud,” legt Kalpeh uit, “niet iedereen begrijpt de taal waarin het is ge-schreven. Daarom komen mensen die de taal ver-staan voorlezen wat er in staat. Zo proberen we samen het moraal en de cultuur ervan te begrijpen.”

Elke zondag zijn er kindernamiddagen in de tem-pel. De kinderen leren niet alleen de principes van

Z ie Na ! 2 1

Het hindoeïsme is een verzamelnaam voor de vele verschillende stromingen binnen de godsdienst. Elk van deze stromingen aanbid-den één van de vele goden. In principe geloven hindoes in één god namelijk Brahman. Brahman heeft geen vorm of lichaam, maar hij kan ver-schillende menselijke vormen aannemen. Die gedaantes worden door de hindoes vereerd. De vier grote stromingen in het hindoeïsme zijn: smartisme, het shaivisme, het shaktisme en het vaishnavisme. De stroming die de Indiërs in Ant-werpen volgen is een modern onderdeel van het vaishnavisme namelijk: swaminarayan. Zij aanbid-den onder andere volgende goden: Radha Krishna

dev en Lord Swaminarayan.

het hindoeïsme: er wordt ook aandacht besteed aan het bijbrengen van moraal en zeden. “Maar de kinderen komen hier vooral om plezier te maken.” licht Kalpeh toe.

Eén van de basisprincipes van het hindoeïsme is liefdadigheid. “In het hindoëisme is persoonlijke rijkdom taboe, er wordt van je verwacht dat je je welvaart deelt met mensen die het nodig hebben,” vertelt Kalpeh, “daarom is de BAPS vzw ook een liefdadigheidsorgani-satie. De donaties worden gebruikt voor bijvoorbeeld de slachtoffers van aardbevingen of tsunami’s.”

Tot slot vragen we ons af of het mogelijk is om je te bekeren tot het hindoeïsme. “Er zijn geen geschriften voor bekering. Je wordt geboren als hindoe. Een buiten-staander kan nooit Hindoe zijn, enkel een volger van het hindoeïsme. Maar je kan natuurlijk de principes van het hindoeïsme volgen en je zal altijd welkom zijn in de tempel om mee te komen bidden!”

Zin gekregen? Hieronder vind je drie belangrijke Indiase feestdagen die ook in Antwerpen gevierd worden.

Diwali Van alle Indiase feesten is Diwali, ook wel het lichtjesfeest genaamd, het belangrijkste. Het verenigt heel India. Voor de Indiërs staat Diwali symbool voor ‘het licht dat de duisternis overwonnen heeft’. Dit feest heeft zoals vele Indiase feesten geen vaste datum. De dag is namelijk afhankelijk van de stand van de maan. Het wordt wel sowieso in oktober of november gevierd. De Indiërs organiseren elk jaar een glam-oureus feest in de Antwerpse Elisabethzaal. Volgend jaar vieren de Indiërs het lichtjesfeest op dinsdag 13 november.

Ratha Yatra Aan het feest ter verering van Lord Jagannath neemt bijna heel de Indiase gemeenschap in Antwerpen deel. Vorig jaar werden er op de Groenplaats allerlei festiviteiten georganiseerd. Dit jaar zal Ratha Yatra op 21 juni plaats vinden.

Ganesh festival Ter ere van de verjaardag van de god Ganesh is er jaarlijks het Ganesh festival. Dit feest heeft ook al geen vaste datum, maar het valt normaal tussen 19 augustus en 15 september. Iedereen herkent Ganesh wel, met zijn olifantenhoofd en vier armen. Hij staat voor kennis, wijsheid, rijkdom, vrede, voorspoed, en eenheid. Met een publiek feest probeert de stad de Indiase gemeenschap en de Antwerpenaren dichter bij elkaar te brengen. Volgend jaar vindt het plaats op 19 september.

Tekst: Jente Versmissen

22 Z i e Na !

Antwerpen(aar) in India

Nico en Griet hebben tijdens hun wereldreis een blog bijgehouden.Check www.users.telenet.be/griet-nico/index.htm voor hun spannende reisverslagen.

behuizing zorgde dan ook nog eens voor vonken. Zulke dingen zou je in Zaventem nooit zien. Ook naar het hotel in Delhi geraken was een avontu-ur op zich. Wanneer je de weg vraagt is “yes” mees-tal het enige antwoord dat je krijgt – meer Engels kennen ze vaak niet. Daardoor werden we

vaak, hoewel niet slecht be-doeld, de verkeerde kant opges-tuurd. Het mag een wonder heten dat we toch in het hotel zijn geraakt.

De localsTijdens onze Zanskartrek werden we bijgestaan door een paardenman en een kok, Naveen. Die paardenman was een echte local uit de bergen. Navien, die iets verfijnder voor de dag kwam, was afkomstig uit Delhi. Het verschil tussen hen was sterk voelbaar. Je kan het bij ons zowat vergelijken met de stadsmensen en de mensen “van op den buiten”. Het was een constant gevecht tussen die twee en terwijl de locals al-tijd samen zaten werd onze kok nooit helemaal geaccepteerd in de groep.

In India zit het kastensysteem nog stevig ingebakken, ondanks het feit dat het officieel verban-

nen is. Tijdens onze eerste reis eiste de eigenaar van het trek-kingsbureau dat zijn medewerk-ers naar hem kwamen, speciaal om mij te begroeten. Voor sommigen was dat meer dan een dag reizen, maar toch kwamen ze omdat hun baas dat van hen verlangde. Dan pas merk je dat je in een andere wereld terecht

bent gekomen. TerugkerenAls het nog mogelijk is keren mijn vrouw en ik zeker terug naar India. We zijn wild van het land en zouden graag het deel van Sikkim ontdekken, een regio waarover China en India onderling betwisten tot wie het nu behoort. Ook het district Darjeeling staat

Nico Merciny (37) is leerkracht in het secundair onderwijs en woont in Nijlen. Samen met zijn vrouw Griet vertrok hij in 2007 op wereldreis. Het eerste land dat de twee aandeden: India.

Tekst en beeld: Dennis Janssens

Het idee voor deze wereldreis kwam van mijn vrouw. Als kind zat zij met haar neus constant in de boeken en las zij van die fantastische reis-verhalen. Daar is bij haar de droom ontstaan om de wereld te ontdekken en in kaart te brengen. Later kwam het besef dat de wereld natuurlijk al volledig in kaart was gebracht, maar die drang om de wereld te ontdekken is gebleven. Daarom besloten we dat we er eens een jaar zouden moeten op uit trek-ken. De landen verkennen die we absoluut nog wilden zien.

De Zanskar trekHet land waar we onze wereldreis zouden starten werd India. Het was overi-gens niet de eerste keer dat we dat land bezochten. Drie jaar voordien hadden we al eens een klimexpeditie ondernomen in de Indische Himalaya’s, wat een fantas-tisch gebied is. Nu trokken we weer naar het noorden om de streek van Ladakh te verkennen. Daar ondernamen we dan de Zanskartrek, een twintigdaagse trektocht van zo’n 260 kilometer. De natuur die je tijdens die trektocht tegenkomt is onvoorstelbaar. Je komt er alle soorten landschappen tegen. Tijdens die trektocht passeerden we ook vele oude boeddhistische kloosters die, beschermd tussen de bergen, niet zijn aangetast door de culturele revolutie. Heel deze streek is eigenlijk een soort Tibet buiten Tibet.

CultuurshockTelkens wanneer je naar een vreemd land gaat onderga je een cultuurshock, maar bij India is dat net iets anders. Op de luchthaven heerst er al een enorme chaos. Iedereen loopt er kriskras door elkaar. Toen we in 2007 in India aankwa-men regende het bovendien nog eens zo hard dat het water gewoon door het dak van de luchthaven sijpelde. De slechte elektrische

Z ie Na ! 23

Gazelle

Carpoolen is OK, bakpoolen is

BETER!

Minder CO2 & meer plezier voor de kids

Margo ConaertsChef Foto

Isabelle GheldolfHoofdredactie

Jolien VerhageLay-out

Andrei “Drey” DiaconuBeeld

Zane GaritteEindredactie

Dennis JanssensLay-out

Jente VersmissenEindredactie

C O L O F O N

Andrei Diaconu en Margo Conaerts

24 Z i e Na !

Dit is een gewone koe.

Heilige koeien zien?

Brussel -New Delhi

v.a.

€199OH MY COW!

AirIndia

Zane Garitte en Jente Versmissen