Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal...

25

Transcript of Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal...

Page 1: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing
Page 2: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Zelfsturing is loslaten

Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012

Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing

Page 3: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Zelfsturing is toekomstgericht

Als we niets meer verlangen, Komt het spook van de herhaling in beeld:

“Dit was de twintigste eeuw, Wilt u er nog zo een?”

(Arnold Cornelis)

Page 4: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Gemeenschap en zelfsturing

  Drie actoren: burgers, overheid en maatschappelijke organisaties

  Zelfsturing: gemeenschap werkt aan eigen kwaliteit en identiteit

  Burgers als producent, niet als consument

Page 5: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Driehoek is leidend

Overheid Maatschappelijk partners

Dorp/wijk/burgers

Page 6: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Rolverdeling

Overheid

Markt

Burger = consument

1965 -1985: Verstatelijking

1985 -20?? Ontstatelijking M.O.

Page 7: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Dus: terug naar de burger

Overheid

Markt

M.O.

Burger = producent

Page 8: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

We hebben een geschiedenis

Page 9: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

We hebben een toekomst

Page 10: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Burgers of overheid?

Page 11: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Erkenning van eigen leefwereld van burgers

•  Eigen leefwereld

•  Eigen identiteit

•  Zelfsturing en zelfregie/ leefbaarheid en zorg voor elkaar/ gemeenschapsontwikkeling/ vitale gemeenschappen

•  Burgerinitiatieven/relatie met de overheid

Page 12: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Burgers vragen om openheid

•  Oprechte betrokkenheid

•  Contact ‘tussen de neuzen’, niet ‘tussen de oren’

•  Regels vooraf blokkeren de communicatie

•  Overeenstemming belangrijker dan resultaat

Page 13: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Uitspraken van burgers

•  “Gemeente denkt te veel in wat niet kan”

•  “Gemeente moet niet alles van ons overnemen”

•  “Bij wie moet ik zijn voor wat?”

•  “We zijn nooit te oud om te leren”

•  “Zelfsturing betekent dat gemeente vooral moet

loslaten en ons moet vertrouwen”

Page 14: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Dé burger bestaat niet

•  Als onderdaan

•  Als lid van de samenleving: rechten en plichten

•  Als creatief vakman: kansen voor zelfsturing

Page 15: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

De overheid

•  Autoritaire overheid

•  Regelgestuurde overheid

•  Communicatieve overheid

Page 16: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Maatschappelijke organisaties

•  Producten en diensten

•  Wijkteams

•  Communicatieve rol: sociale huisarts van de wijk, opbouwwerk

Page 17: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Kanteling van overheid en maatschappelijke organisaties

•  Anders dan over de schutting gooien of bezuinigen

•  Erkenning van eigen kracht en identiteit van burgers

•  Beroep op het collectieve en ‘sociale zelf’

•  Start de dialoog in dorpen en wijken

Page 18: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Partnerschap tussen gemeente en maatschappelijke organisaties

•  Regievoeren

•  Niet starten met juridische kaders

•  Waarderen levert meer op dan wantrouwen

Page 19: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Papier is geduldig

•  Mentaliteit organisaties moet veranderen

•  Bestaand en toekomstig beleid ijken met zelfsturing en zelfregie

•  Communicatie intern en extern

Page 20: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Adviezen van burgers

•  “Goede communicatie [dialoog]”

•  “Meer persoonlijk contact”

•  “Laat betrokkenheid zien”

•  “Leg verbindingen tussen initiatieven van burgers”

•  “Flexibele opstelling organisatie en gemeente”

Page 21: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Buurtcoöperaties

•  Eigen voorzieningen: burgers bepalen koers, beheren en exploiteren

•  Wijkonderneming of buurtcoöperatie

•  Fysieke en sociale projecten

•  Voorbeelden: gemeenschapshuis, dorpsdagvoorziening

•  Gebaseerd op kracht van burgernetwerken en verenigingen

Page 22: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Wijkraden en dorpsraden

•  Nieuwe bestuurlijke tussenlaag?

•  Transitie naar wijk- en dorpsoverleggen noodzakelijk

•  Met het gezicht naar de gemeenschap

•  Communicatief platform in wijken en dorpen

•  Vorm is niet relevant

Page 23: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

De burgers zelf

•  Van consument naar producent

•  Drive én deskundigheid aanwezig

•  Vraagt om betrokkenheid en aanmoediging

•  Stimuleren om toekomstgericht te denken

•  ‘Wat wil ik?’

Page 24: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Lessen in liefde

Wat niet? Wat wel? - valse liefde - ware liefde - onmogelijke liefde [loslaten en vertrouwen] - emotionele kloof - betrokkenheid - waarderen - procedurele spinne- - van kloof naar klik webben - liefdevolle verwaarlozing

Page 25: Zelfsturing is loslaten - Bouwstenen · Zelfsturing is loslaten Presentatie Bouwstenen voor Sociaal Utrecht, 23 november 2012 Jan Custers, projectleider Proeftuin Zelfsturing . Zelfsturing

Dorp/wijk/burgers

Ware liefde vraagt om een driehoeksverhouding

Maatschappelijk partners

Overheid