Themanummer energie

AMSTERDAM - BEVERwIJK - IJMUIDEN - ZAANSTAD

AMSTERDAMAMSTERDAM - BEVERwIJK - IJMUIDEN - ZAANSTAD

2011/nr1

ZEEHAVENS

Nissan: het veiligste magazijn van Nederland

Koster Metalen, een wereldspeler uit Beverwijk

Themanummer energieNissan: het veiligste magazijn van Nederland

Koster Metalen, een wereldspeler uit Beverwijk

Themanummer Themanummer Themanummer energieenergieenergieThemanummer energieNissan: het veiligste magazijn van NederlandNissan: het veiligste magazijn van NederlandNissan: het veiligste magazijn van Nederland

Koster Metalen, een wereldspeler uit BeverwijkKoster Metalen, een wereldspeler uit BeverwijkKoster Metalen, een wereldspeler uit Beverwijk

Nissan: het veiligste magazijn van Nederland

Koster Metalen, een wereldspeler uit Beverwijk

adv

Port of Amsterdam +31 20 58 77 877 - info.logistics@vcklogistics.nlPort of Rotterdam +31 10 494 37 77 - info.ocean@vcklogistics.nlAmsterdam Airport Schiphol +31 20 65 49 100 - info.air@vcklogistics.nl

www.vcklogistics.nl

SEAPORT GUIDE:Opmaak 1 14-01-2009 08:56 Pagina 1

C O L O F O N

Inhoud

4 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

05 ‘Energieke’ Zeehavens

06 Korte berichten

07 Korte berichten

09 Tankopslagterminals in Amsterdam omarmen milieu

12 Kolen in de lift

15 Nieuwe tankopslagterminal Hydrocarbon Hotel

16 IJmuiden speerpunt van offshore windenergie

18 Energie in beeld

21 Een modernisering van honderd miljoen euro

22 Meer tanks voor meer flexibiliteit bij de klant

23 Zeehavens hebben de wind eronder

24 Greenmills wordt hectare voor hectare volgebouwd

25 Uitbreiding walstroom voor binnenvaart en riviercruises

27 AEB: minder afval, meer energie uit de ovens

29 Vesta Biofuels vordert

31 Ontbijt zorgt voor nieuwe energie

33 Het veiligste magazijn van Nederland

34 Koster Metalen levert over de hele wereld

ZEEHAVENS AMSTERDAMjaargang 43, nummer 1, 2011

RedactieBart Stam (hoofdredacteur) en Mareijn de Wit (stagiair)

Vaste medeweRkeRsMark van Baal, Noor Backers, Jan van den Berg, Evert Bruinekool, Pieter van Hove, Gerrit-Jan Hulsebos, Joris Moes, Willem Moojen, Rob Schoemaker en Cees Visser.

Foto’sDick van den Berg, Evert Bruinekool, Martin Hendriksen, Willem Moojen, Ed Seeder en Reinder Weidijk.

adVeRtentiesDaniel AlfederDe Ruijterkade 7,1013 AA, AmsterdamTelefoon: 020 - 627 37 06Mobiel: 06 - 28 99 95 19Fax: 020 - 626 49 69E-mail: dalfeder@amports.nlWebsite: www.amports.nl

BelangRijke adRessen:

amsteRdam PoRts association(tevens correspondentie-adres)De Ruijterkade 71013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 627 37 06Fax: 020 - 626 49 69E-mail: amports@amports.nlWebsite: www.amports.nl

HaVen amsteRdamDe Ruijterkade 7, Postbus 194061000 GK AmsterdamTelefoon: 020 - 523 45 00Fax: 020 - 620 98 21E-mail: info@portofamsterdam.nlWebsite: www.portofamsterdam.nlInlichtingen scheepvaart:Telefoon: 020 - 622 15 15

HaVen BeVeRwijkNoorderkade 11948 NR BeverwijkTelefoon: 0251 - 22 47 50Fax: 0251 - 21 40 50E-mail: info@beverwijk.nlWeb: www.beverwijk.nl

ZeeHaVen ijmuiden n.V.Halkade 4, Postbus 5411970 AM IJmuidenTelefoon: 0255 - 54 70 00Fax: 0255 - 54 70 50E-mail: info@zeehaven.nlWeb: www.zeehaven.nl

HaVen ZaanstadWestkade 2, 1506 BA ZaandamTelefoon: 075 - 681 65 23Fax: 075 - 681 67 99E-mail: postbus@zaanstad.nlWeb: www.zaanstad.nl

ondeRnemeRsVeReniging oRamDe Ruijterkade 71013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 622 21 11Fax: 020 - 620 31 33E-mail: info@oram.nlWebsite: www.oram.nl

kameR Van kooPHandel amsteRdamDe Ruijterkade 51013 AA AmsterdamTelefoon: 020 - 531 40 00Fax: 020 - 531 46 99E-mail: post@amsterdam.kvk.nlWebsite: www.kvk.nl

Regionale ontwikkelingsmaatscHaPPij nooRdZeekanaalgeBeid (Ron)Havengebouw, De Ruijterkade 71013 AA AmsterdamTelefoon: 020-262 98 80Fax: 020- 262 99 30Website: www.nzkg.nl

Lay-out/lithografie: FIZZ reclame + communicatie, Meppel

Druk: Ten Brink, Meppel

Adverteerdersindex:

30 AYOP

02 BAM

08 Bek & Verburg

32 Blom

08 C.V.V.

32 Holland Repair and Services

28 De Koperen Ploeg

29 KVSA

32 Libelle Service

20 Machinefabriek Saedt BV

20 Marpol Services

20 MEO

26 Portbase

14 Rabobank

20 Specialised Tanker Services

28 SWA

28 Van Gool

03 VCK Logistics

32 Waterboot van de Bovenkamp

14 Waterland Terminal

36 Zeehaven IJmuiden NV

Foto voorpagina: Drie terminal man a - gers broederlijk bijeen bij De Koperen Ploeg. V.l.n.r. Coen Hübner (Oiltanking), Rolf van Iterson (BP) en Erik Kleine (Vopak) Foto: Martin Hendriksen

A M P O R T S

‘Energieke’ zeehavensAls u deze column leest zijn we al weer een eindje op streek in

het nieuwe jaar dat hopelijk het definitieve herstel van onze

zeehavens zal inluiden. Toch wil ik graag nog even stilstaan bij

de resultaten van 2010.

Ik durf te stellen dat het afgelopen jaar redelijk succesvol was

doordat de op- en overslag uitkwam op 90 miljoen ton, een

groei van vier procent. Dat is weliswaar minder dan Rotterdam

(+11 procent) en Antwerpen (+13 procent), maar Zeehavens

Amsterdam is in het ‘rampjaar’ 2009 ook veel minder hard ach-

teruit gegaan dan de meeste van onze collega’s in de range Le

Havre-Hamburg. Alleen in 2008 behaalde Zeehavens Amster-

dam een beter resultaat met 94,7 miljoen ton.

Positieve ontwikkelingen in 2010 waren het krachtige herstel

van Tata Steel, de groeiende overslag van agribulk (+13 procent)

en personenauto’s/RoRo (+40 procent). En al liep de overslag

van olieproducten en kolen in Amsterdam iets terug, in de

tweede helft van 2010 herstelden beide bulksegmenten zich.

Nu we het toch over olie en kolen hebben; deze editie staat gro-

tendeels in het teken van Zeehavens Amsterdam als belangrijke

internationale energiehaven. Aangezien fossiele brandstoffen

nog decennia de belangrijkste energiedragers blijven, besteden

we uitgebreid aandacht aan de op- en overslag van olieproduc-

ten en steenkool in het Noordzeekanaalgebied. Het is interes-

sant om te lezen hoeveel geld, tijd en mankracht de grote

terminals de afgelopen jaren hebben geïnvesteerd in milieu- en

veiligheidsmaatregelen. Maar er valt natuurlijk nog veel meer

te vertellen. Wat te denken van de groei van IJmuiden op het

gebied van offshore windturbines. U kunt erop rekenen dat de

assemblage en het transport vanuit de IJmondhaven een grote

vlucht zullen nemen zodra de handtekeningen zijn gezet onder

nieuwe windparken op de Noordzee. Ook op het gebied van

biodiesel begint Zeehavens Amsterdam een belangrijke speler

te worden, zeker als Greenmills en Vesta Biofuels nog dit jaar in

productie gaan.

Ik zal u niet vermoeien met een opsomming van alle artikelen.

Maar neemt u van mij aan dat we vier energieke zeehavens

hebben!

michiel a. wijsmuller, voorzitter amports

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 5

ZEEHAVENS AMSTERDAM informatieblad over het Noordzeekanaalgebied, met de havens en het havenbedrijfsleven van Amsterdam, Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad, is een uitgave van Amsterdam Ports Association. E-mail: amports@amports.nl.M E E R O V E R A M S T E R D A M P O R T S A S S O C I AT I O N E N Z I J N 3 0 0 L E D E N : w w w. A M P O R T S . N L

K O R T E B E R I C H T E N

licHte stijging ZeeHaVens amsteRdam in 2010

De op- en overslag in Zeehavens Amsterdam is in 2010 gestegen met vier

procent tot 90 miljoen ton. Dit blijkt uit de presentatie van de jaarcijfers tijdens

de gezamenlijke nieuwjaarsreceptie van ORAM en Haven Amsterdam op

donderdag 6 januari.

Van de vier zeehavens langs het Noordzeekanaal liep Amsterdam terug met

1 procent naar 72,5 miljoen ton. IJmuiden groeide daarentegen sterk met

30 procent naar circa 17 miljoen ton, mede dankzij het herstel van Tata Steel.

De overslag in Zaanstad bleef gelijk, terwijl Beverwijk zich licht verbeterde.

Volgens algemeen directeur Dertje Meijer was 2011 ‘een pittig jaar’, waarin de

Amsterdamse haven zich in de tweede helft herstelde van de daling (-7,1%)

in de eerste zes maanden. Desondanks moesten olieproducten (-4%) en

steenkool (-2%) terrein prijsgeven. Stukgoed/projectlading daalde met vijftien

procent naar 1,6 miljoen ton. Daarentegen nam agribulk met zo’n dertien pro-

cent toe tot ruim acht miljoen ton, terwijl de overslag van personenauto’s en

RoRo omhoog ging met maar liefst 40 procent. In 2010 gaf Haven Amsterdam

25 hectare uit voor de ontwikkeling van het Atlaspark, nieuwe terminals voor

biodiesel en de Minervahaven.

Belangrijke uitdagingen voor 2011 zijn onder andere de versterking van de

haven van Amsterdam als logistiek economisch knooppunt, de nieuwe Port

Information Guide, de voortgang van de nieuwe zeesluis en de mogelijke

verzelfstandiging van Haven Amsterdam.

ijmuiden in de liFt

Algemeen directeur Peter van de Meerakker van Zeehaven IJmuiden NV zag

tot zijn genoegen dat het binnenlands aandeel van de Hollandse Visveiling in

IJmuiden is gegroeid naar 18,9 procent. De aanvoer in IJmuiden steeg in 2010

van 12.774 ton naar 14.041 ton, goed voor een omzetgroei van zo’n tien procent.

De pelagische of diepzeevisserij stond vooral in het teken van de forse vloot-

investeringen. Voor de verdere ontwikkeling als Europese ‘draaischijf’ is Zee-

haven IJmuiden NV onlangs gestart met de aanleg van 440 meter kademuur

voor CSY IJmuiden, de nieuwe terminal voor reefer containers met diepgevro-

ren verse vis. Zeer positief is ook de groei van het aantal reizigers van DFDS

Seaways met vier procent naar een record van 555.000.

ORAM-voorzitter Paul Wevers benadrukte in zijn speech de positieve ontwik-

kelingen in 2010, zoals de bevestiging van minister Schultz van Haegen over

het doorgaan van de nieuwe zeesluis, en de verbeterde samenwerking tussen

Douane Amsterdam en het (haven)bedrijfsleven. Punt van aandacht blijft

volgens Wevers de oprukkende woningbouw binnen de Ringweg A10.

M E E R O V E R A M S T E R D A M P O R T S A S S O C I AT I O N E N Z I J N 3 0 0 L E D E N : w w w. A M P O R T S . N L

maRPol seRVices Ruimt olie oP

Marpol Services is betrokken bij het opruimen van

de stookolie die op donderdag 3 januari vrijkwam

op het Noordzeekanaal na een aanvaring van

de coaster Kevin S en het stookoliebunkerschip

Vlieland. Ter hoogte van de Mercuriushaven lekte

zo’n 230 ton stookolie weg.

In opdracht van Rijkswaterstaat en de Verenigde

Tankrederij zette Marpol Services vacuümwagens

en -schepen, olieskimmers en oliebestrijdingsvaar-

tuigen met veegarmen in. Olieskimmers zuigen de

stookolie op en verzamelen het product voordat

het naar opvangtanks wordt verpompt. Rijkswa-

terstaat zette onder andere het oliebestrijdings-

vaartuig Arca in terwijl Haven Amsterdam met een

aantal patrouilleboten assistentie verleende om

het scheepvaartverkeer in goede banen te leiden.

non-FeRRo-installatie

De nieuwe non-ferro-installatie van het Afval

Energiebedrijf (AEB) en Feniks Recycling gaat in

april in bedrijf. Hij moet een dubbele hoeveelheid

non-ferro metalen uit het afval halen ten opzichte

van de oude installatie.

milieuVRiendelijke caR caRRieR

in HaVen Van amsteRdam

De mv City of St. Petersburg heeft begin februari

zijn maiden call gemaakt in Amsterdam. De car

carrier arriveerde bij Koopman Car Terminal aan de

Westhaven met zo’n 1500 Nissan-personenauto’s

aan boord, bestemd voor de Europese markt. Het

schip heeft door zijn gestroomlijnde, halfronde

boegvorm een

lagere weer-

stand, waardoor

de car carrier

jaarlijks zo’n 800

ton brandstof

bespaart. De City of St. Petersburg is 140 meter

lang, 22,4 meter breed en kan maximaal 2.000

auto’s meenemen. De kruissnelheid bedraagt

16,9 knopen.

De non-ferro installatie bij AEB

Dertje Meijer tijdens haar nieuwjaarstoespraak. Links ORAM-voorzitter Paul Wevers

6 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

K O R T E B E R I C H T E N

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 7

M E E R O V E R A M S T E R D A M P O R T S A S S O C I AT I O N E N Z I J N 3 0 0 L E D E N : w w w. A M P O R T S . N L

BijZondeR tRansPoRt ‘tweede coen’

Voor de Tweede Coentunnel heeft in april 2011 een bijzonder transport

plaats. Vier tunnelelementen van elk 178 meter lang worden door sleep-

boten van Coentunnel Company V.O.F. verscheept vanuit Barendrecht naar

Amsterdam. De elementen worden in het bouwdok onder water gezet,

waarna sleep-

en duwboten

de drijvende

elementen

vervoeren.

Het transport,

dat per ele-

ment zo’n

drie dagen in

beslag neemt,

gaat via de

Oude Maas,

de Nieuwe

Waterweg, de

Noordzee en

het Noordzee-

kanaal naar

de plaats van

bestemming.

Het afzinken van de elementen staat gepland in april tijdens een aantal

weekenden. Aannemersconsortium Coentunnel Company is verantwoor-

delijk vanaf het ontwerp tot en met de oplevering, en zorgt voor dertig jaar

onderhoud aan de tunnel.

RecoRd VooR dFds seaways

De veerdienst IJmuiden-Newcastle vv van rederij DFDS Seaways heeft

vorig jaar een recordaantal passagiers van 555.000 vervoerd, zo’n 24.000

meer dan in 2009. De stijging is het gevolg van een betere bezetting

buiten de zomermaanden. De cruiseferry’s Princess of Norway en King of

Scandinavia zijn gedurende de maanden juni, juli en augustus steevast

volgeboekt. In 2010 was de bezettingsgraad in het voor- en najaar hoger

als gevolg van een succesvolle promotiecampagne. Een andere reden van

het succes waren de IJslandse vulkanen die in april een groot deel van het

vliegverkeer platlegden. Veel gestrande reizigers kozen DFDS Seaways als

alternatief vervoermiddel.

HektRawleR ‘caRolien’ weeR als nieuw

Na een verbouwing van bijna een jaar bij Shipdock Amsterdam is eind

2010 de hektrawler SCH 81 ‘Carolien’ van Cornelis Vrolijk’s Visserij Maat-

schappij uit IJmuiden weer in de vaart gekomen. De Carolien, vernoemd

naar directeur Carolien Vrolijk, is omgebouwd volgens de nieuwste milieu-

eisen die vanaf 2015 gaan gelden. Zo werkt de koelinstallatie niet meer

op freon maar op een combinatie van ammoniak (NH3) en CO

2. Verder zijn

de werkdekken, de loopbanden, de inpaklijn, de accommodatie voor de

bemanningsleden, de brug, de sonarsystemen, het echoloodsysteem en

apparatuur voor besturing en navigatie vernieuwd.

HektRawleRs samen in ijmuiden

Een aantal van de grootste hektrawlers ter

wereld lag rond de jaarwisseling gelijktijdig

in de Haringhaven in IJmuiden. Een bijzonder

tafereel dat niet vaak voor komt. Het ging onder

andere om de KW 174 Annelies Ilena – met een

lengte van 114,60 meter de grootste hektrawler

ter wereld-, de BX-791 Jan Maria en de ROS 171

Maartje Theadora. Naast deze drie schepen

van Parlevliet & Van der Plas lagen er ook twee

hektrawlers van Cornelis Vrolijk’s Visserij Maat-

schappij in de Haringhaven: de SCH 172 Frank

Bonefaas en de SCH 81 Carolien.

tata steel Bouwt doekFilteRs

Tata Steel in IJmuiden is op 1 december 2010

begonnen met de bouw van doekfilters met re-

actoren voor de drie lijnen van de Sinterfabriek.

Het gaat om een investering van 90 miljoen tot

100 miljoen euro. Een doekfilter is te vergelijken

met een grote stofzuiger. De systemen moeten

ervoor zorgen dat in 2015 de fabriek 75 procent

minder fijnstof en zware metalen uitstoot dan

in de huidige situatie.

ZwaRt tecHniek wint ijmond-PRijs

Voor de tweede maal is de ‘KvK Ondernemings-

prijs IJmond, uitgereikt aan het bedrijf dat zich

het meest positief heeft onderscheiden in de

IJmond. De winnaar is Zwart Techniek BV. De

overige genomineerde waren Van der Stelt BV

en Iskes Towage & Solvage.

aeo-ceRtiFicaat VooR nustaR

NuStar is het eerste tankopslagbedrijf in de

Amsterdamse haven dat een zogeheten AEO-

certificaat krijgt van de Douane. Mary Morgan,

president Europe van NuStar, kreeg het certifi-

caat op vrijdag 17 december op de terminal in

Westpoort.

De vier tunneldelen in BarendrechtDrie hektrawlers in de Haringhaven

ROTTERDAM - AMSTERDAM - DEN HELDER - IJMUIDEN DORDRECHT - SCHEVENINGEN - MOERDIJK

Specialist in: garbage-transport, removal of all types cargo residues, damaged cargo solutions, Cleaning/sweeping/barges

Contact: 020 - 486 76 40 (24/7)Email info@bek-verburg.nlInternet www.bek-verburg.nl

advertentie_februari_1.indd 1 24-1-2011 17:06:19

Drie terminalmanagers bij De Koperen Ploeg. Van links naar rechts Rolf van Iterson (BP Amsterdam Terminal),

Erik Kleine (Vopak) en Coen Hübner (Oiltanking)

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 9

Met een jaarlijkse doorzet van zo’n 37

miljoen ton aan benzine, gasolie, stook-

olie en kerosine behoort Amsterdam tot

een van de grootste zeehavens ter wereld

voor olieproducten. Op het gebied van

benzine is Amsterdam zelfs de belangrijk-

ste haven ter wereld, voor Singapore en

Houston.

Maar om aan de top te blijven is het no-

dig dat de terminals niet alleen investe-

ren in de vergroting van hun capaciteit

en veiligheid, maar ook in milieumaat-

regelen. Voorbeelden hiervan zijn moder-

ne dampretoursystemen, waterzuive-

r ingsinstallaties, olie-waterafscheiders en

een goede bodemsanering.

Ruud van Stralen, commercieel manager

olie en chemie bij Haven Amsterdam,

volgt de ontwikkelingen van de tankter-

minals in Amsterdam Westpoort nauw-

gezet. “De grote tankopslagbedrijven zijn

al heel lang proactief bezig met milieu-

investeringen. Deze terminals wachten

niet totdat de overheid hen iets oplegt

maar gaan zelf aan de slag. Dit vergroot

de flexibiliteit van hun bedrijfsvoering.

Zo werkt Vopak bijvoorbeeld met interne

drijvende daken tegen dampvorming,

terwijl NuStar voor een balanssysteem

tussen de tanks heeft gekozen. Twee

verschillende systemen die beide zeer

effectief zijn.” Hij schat dat elke terminal

inmiddels tussen de 15 miljoen en 20

miljoen euro heeft geïnvesteerd in damp-

retoursystemen.

Vrijwel alle terminals in Amsterdam zijn

bezig met bodemsanering. Van Stralen:

“De periode strekt zich doorgaans uit

over vele jaren. Bodemvervuiling hoeft

overigens lang niet altijd het gevolg te

zijn van de eigen bedrijfsvoering, het kan

als in de gehele Europese Unie. Dagelijks

krijgen we zo’n twee verzoeken binnen,

en ik verwacht dat deze dienstverlening

de komende jaren verder zal toenemen.”

Om zijn klanten meer vrijheid te geven

heeft Specialised Tanker Services (STS),

een dochteronderneming van Silver

Star Agencies, een mobiele dampver-

werkings- en ontgassingsinstallatie

ontwikkeld voor boord-boordoverslag.

Na een proefperiode gaat deze installatie

binnenkort in bedrijf. Dat geeft volgens

Wastell extra vrijheid bij het overpom-

pen van een vloeibare lading tussen

twee tankers op de boeien. Ook voor de

tankopslagbedrijven is dit van wezenlijk

belang omdat zij hierdoor meer schepen

kunnen ontvangen.

Een belangrijke ontwikkeling is volgens

hem ook dat zeeschepen sinds 1 januari

2010 in alle havens van de EU verplicht

zijn laagzwavelige brandstoffen te ver-

stoken. “Hierdoor neemt de vraag naar

bijvoorbeeld ook om een oude verontrei-

niging gaan uit de Tweede Wereldoorlog.

Ik durf te stellen dat er in de moderne

bedrijfsvoering geen nieuwe bodemver-

vuiling ontstaat. Alle terminals hebben

dusdanige opvangsystemen dat er bij

lekkage geen vloeistoffen meer in de

bodem kunnen binnendringen.”

BooRd/BooRd-oVeRslag

Graham Wastell, directeur van Silver Star

Agencies, ziet dat zijn bedrijf steeds meer

met milieuaspecten te maken krijgt. Het

cargadoorsbedrijf aan de Westhavenweg

heeft veel met de aanvoer, opslag en

door voer van olieproducten van en

naar Amsterdam te maken. “We hebben

beduidend meer werk gekregen door de

toegenomen milieueisen van de over-

heid en de havenautoriteiten,” zo vertelt

hij. “Voor onze klanten kijken we stan-

daard of hun schepen voldoen aan de

strenge milieueisen in zowel deze haven

E N E R G I E

Tankopslagterminals in Amsterdam omarmen milieuDe grote tankopslagbedrijven voor olieproducten in Zeehavens Amsterdam hebben de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in zowel de modernisering van hun infrastructuur als in milieumaatregelen. Op dat laatste terrein neemt Amsterdam een internationale koppositie in.

brandstoffen als gasolie toe, hetgeen

nieuwe kansen biedt voor de grote termi-

nals in Amsterdam.”

oiltanking amsteRdam

Naast extra steigers en opslagtanks heeft

Oiltanking Amsterdam, met 1,6 miljoen

m3 de grootste tankopslagterminal in

Zeehavens Amsterdam, de laatste jaren

veel geld geïnvesteerd in milieu- en

veiligheidsmaatregelen, vertelt mana-

ging director Coen Hübner: “Wij slaan

hier heel veel brandbare stoffen op, zoals

een breed scala aan benzineproducten,

gasolie, diesel, nafta en Jet A1. Alle 83

tanks hebben drijvende daken om het

ontstaan en ontsnappen van vluchtige

organische stoffen (VOS) te minimalise-

ren. In 2009 hebben we een geavanceer-

de dampretourinstallatie geplaatst die

bij het laden van zeeschepen de dampen

afvangt, dankzij de speciale koolstof-

filters.”

Daarnaast is Oiltanking Amsterdam nauw

betrokken bij de nieuwe, aangrenzende

biodieselfabriek van Vesta Biofuels

(200.000 ton) die in 2011 operationeel

wordt. “Daarmee zetten we Zeehavens

Amsterdam verder op de kaart als duur-

zame energiehaven.”

Oiltanking Amsterdam gaat deze fabriek

operationeel runnen en verzorgt de op-

een tweede systeem. Daarnaast beschikt

de terminal al sinds 2005 over drie grote

windturbines van 3 megawatt.

extRa caPaciteit euRotank

EuroTank Amsterdam heeft volgens direc-

teur Frank Schaper de laatste jaren enkele

belangrijke milieustappen genomen.

“In 2009 en 2010 hebben we twee grote

dampverwerkingsinstallaties geplaatst

aan de Van Riebeeckhaven- en Benzol-

weg. Niet alleen voor zeeschepen maar

ook voor vrachtwagens en ketelwagens.

De installaties hebben een capaciteit

van respectievelijk 2500 en 5000 m3 per

uur. Beide installaties zijn eigenlijk iets te

groot voor ons huidige volume maar we

hebben ze gebouwd met het oog op de

toekomst.”

Net als de andere terminals is ook Euro-

Tank bezig met bodemsanering. “Het

duurt nog wel tien tot vijftien jaar voordat

we helemaal klaar zijn,” aldus Schaper.

Voorts gaat het bedrijf gedurende 2011

een nieuwe waterzuiveringsinstallatie

bouwen van zo’n 100.000 m3 per jaar.

eigen systeem nustaR

NuStar Terminals is een relatief jonge tank-

opslagterminal (2005) met een opslagca-

paciteit van ongeveer 600.000 m3. Op de

terminal slaat NuStar stookolie, gasolie,

benzine en biobrandstoffen op en over.

“De afgelopen jaren hebben we veel geld

geïnvesteerd in nieuwe milieu- en veilig-

heidssystemen,” zegt general manager

Dineke Pot. “We streven ernaar een termi-

nal zonder emissies te zijn.” Als aanvulling

zegt Lars de Waart, manager EHS (milieu,

gezondheid en veiligheid). “We hebben

hier een uniek dampretoursysteem dat

afwijkt van de andere terminals. Bij NuStar

zijn alle tanks en steigers waar vluchtige

stoffen worden op- en overgeslagen,

via leidingen met elkaar verbonden en

aangesloten op een dampverwerkingsin-

stallatie. Als er een dampoverschot is, dan

start deze verwerkingsinstallatie volauto-

matisch op en behandelt de vrijgekomen

dampen. Ons systeem werkt ook als er

geen schepen laden of lossen. NuStar

heeft dus een volledig gesloten systeem

waaruit vrijwel geen dampen kunnen

en overslag van de feedstock en het eind-

product. Ook zorgt het bedrijf voor be-

heer en onderhoud van de opslagtanks,

en voor de verbinding met de centrale

regelkamer. Voorts legt Oiltanking pijplei-

dingen aan vanaf de nieuwe steigers 17

en 18 naar de opslagtanks.

BP amsteRdam teRminal

Ook BP Amsterdam Terminal is met een

opslagcapaciteit van circa 1 miljoen m3

een grote import- en exportterminal voor

onder andere propaan, butaan, benzine-

producten, gasolie en diesel. “Op een

groot aantal terreinen zijn we bezig met

milieu-investeringen,” zegt terminal ma-

nager Rolf van Iterson. “Zo hebben we in

2010 onze waterzuivering vernieuwd en

zijn we nu druk bezig om alle pompbak-

ken van een vloeistofdichte laag te voor-

zien. Ook voeren we dit jaar op diverse

locaties bodemsaneringsprojecten uit.”

In 2009 rondde BP Amsterdam een

omvangrijk investeringsprogramma af

van 65 miljoen euro, waarbij het milieu

een belangrijke rol speelde. Daarbij ging

het vooral om de directe aansluiting van

de nieuwe steiger voor zeeschepen op de

moderne dampverwerkingsinstallatie.

Eind 2009 heeft BP ook de twaalf bestaan-

de jetty’s (negen voor de binnenvaart,

drie voor zeeschepen) aangesloten op

10 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

Mede door de forse investeringen van de terminals in de afgelopen jaren is de overslag van olieproducten

tussen 2005 en 2010 fors toegenomen

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 11

ontsnappen. Hierdoor hebben we dus ook

geen drijvende daken nodig op de tanks.”

Ook op andere terreinen heeft NuStar

de afgelopen jaren veel geïnvesteerd.

De Waart: “Alle locaties waar producten

kunnen ontsnappen, zoals pompplaatsen

en laad- en losplaatsen, beschikken over

vloeistofdichte voorzieningen. Doordat er

vrijwel geen producten meer vrijkomen

en onze waterzuivering zo goed functio-

neert, is ons afvalwater nu zo schoon dat

we bij Rijkswaterstaat een vergunning

hebben aangevraagd om rechtstreeks in

de havenbekkens te mogen lozen.” Op het

gebied van isolatie heeft NuStar in 2010

een inhaalslag gemaakt met een combi-

natie van aluminium en foam op tanks en

leidingen.

“Wij onderzoeken momenteel hoe we

het totale energiegebruik op de terminal

naar beneden kunnen brengen,” zegt

Dineke Pot. “Daarbij kijken we allereerst

naar drie grote thermische ketels die onze

stookolietanks verwarmen en veel energie

gebruiken. We denken dat er bijvoorbeeld

met een automatische regeling nog wel de

nodige winst te behalen valt.”

PRoeFPRojecten VoPak

Over niet al te lange tijd beschikt Vopak

de pijplei dingen tussen de steigers en

de terminal. Alle tankputten hebben een

speciale folie (HPDE) om het weglekken

van vloeistoffen te voorkomen. Opvallend

detail: het kantoor krijgt geothermische

verwarming, ofwel aardwarmteopslag.

“Het voordeel van bouwen op een zoge-

heten greenfield locatie als deze is dat wij

onze processen volgens de laatste stand

van de techniek kunnen inrichten,” zegt

managing director Erik Kleine.”De emis-

sies van vluchtige organische stoffen van

de terminal zullen zeer laag zijn door-

dat onze tanks beschikken over zowel

een inwendig drijvend dak als een vast

koepeldak. En door onze geavanceerde

dampverwerkingssystemen die zowel de

dampen bij het beladen van de schepen

als de dampen onder de drijvende daken

opvangen en verwerken. Dat is het geval

als we de tank helemaal leeg hebben

gemaakt, ofwel daklanding in vakjargon.”

Bs

www.oiltanking.com

www.bp.com

www.nustarenergy.com

www.vopak.com

www.silverstar.nl

www.portofamsterdam.nl

in Amsterdam over twee terminals. De

bestaande locatie aan de Petroleumhaven

telt 21 opslagtanks, samen goed voor

85.000 m3 voor diverse stookolie-, benzine-

en gasolieproducten. “Ook wij hebben

de afgelopen jaren de nodige milieu-

investeringen gedaan,” meldt terminal-

manager Daan van Rooijen. “Zo hebben

we in oktober 2009 een oude stoomketel

vervangen door een nieuw exemplaar op

aardgas, en dat leidt tot een fikse reductie

van schadelijke stoffen als NOx. Bovendien

is hij veel energiezuiniger.” In 2008 heeft

het bedrijf drie stookolietanks geïsoleerd

die het energiegebruik met de helft heb-

ben verminderd.

Momenteel is Vopak aan de Petroleumha-

ven bezig met enkele proefprojecten, zo-

als frequentiegeregelde elektromotoren

die een kwart van alle pompen aansturen.

“Dit leidt niet alleen tot een veel lager

elektriciteitsgebruik maar ook tot minder

onderhoud aan de pompen,” aldus Van

Rooijen.

Natuurlijk spelen milieu-investeringen

ook een grote rol bij de nieuwe Vopak

Terminal Amsterdam Westpoort aan de

Afrikahaven die later dit jaar in bedrijf

gaat. De 41 opslagtanks hebben een

automatisch lekdetectiesysteem, net als

Vier terminalmanagers bij de nieuwjaarsreceptie in het Havengebouw. V.l.n.r Rolf van Iterson, Dineke Pot (NuStar), Erik Kleine en Coen Hübner

De terminal van Rietlanden aan de Afrikahaven. Op de voorgrond boord/boord-overslag.

Kolen vormen de belangrijkste droge

bulksector van Zeehavens Amsterdam.

Moderne centrales verwerken kolen via

high-tech procedé’s met steeds hogere

rendementen. Het is dan ook niet verwon-

derlijk dat er in Europa, en ook in Neder-

land, zoveel kolencentrales zijn en nog

worden gebouwd.

De kolenaanvoer via de diepzeehavens

naar de Europese centrales en staalfabrie-

ken is een bewerkelijk traject. Door het

sluiten van de Duitse kolenmijnen is deze

aanvoer sterk toegenomen, terwijl onze

Oosterburen de komende jaren nog eens

20 miljoen ton aan capaciteit zullen afbou-

wen. Voor Zeehavens Amsterdam betekent

dit een te verwachten groei van veertig

procent. De terminals kunnen deze stijging

opvangen door de omloopsnelheid op

hun huidige terreinen te verhogen.

in IJmuiden goed te merken. Zo daalde bij

Tata Steel in 2009 de aanvoer van grond-

stoffen met zestig procent maar inmiddels

is het herstel ingezet.” Ook de nieuwe

kolencentrales op de Maasvlakte en in de

Eemshaven zullen de kolenaanvoer doen

toenemen, zo verwacht De Ridder.

HogeRe dooRZetcaPaciteit

OBA Bulk Terminal heeft de laatste jaren

geïnvesteerd in uitbreiding van terreinen

en kades. In 2005 nam het bedrijf een deel

van het voormalige Ford-terrein in gebruik

waardoor het nu beschikt over 650.000

m2 aan bedrijfsterrein en 1230 meter aan

kadelengte, goed voor een opslagcapaci-

teit van drie miljoen ton. Het bedrijf wist de

doorzetcapaciteit van zijn terminal te ver-

hogen van circa acht naar zo’n tien miljoen

ton per jaar. Dat bereikte OBA Bulk Terminal

aandeel Van 25 PRocent

Lex de Ridder, unit manager bulk logistics

van Haven Amsterdam, licht toe: “De afge-

lopen twee jaar is de aanvoer van kolen

iets afgevlakt. Centrales in West-Europa

hebben meer aardgas gestookt. Maar in

Duitsland gaat het slui ten van de kolenmij-

nen gewoon door, waardoor Amsterdam

en Rotterdam belangrijke aanvoerhavens

blijven.” In de Le Havre-Hamburg range

neemt Zeehavens Amsterdam 25 procent

voor zijn rekening, inclusief Tata Steel. Rot-

terdam richt zich met een aandeel van 33

procent vooral op cokeskolen (in combina-

tie met ijzererts) voor de Duitse staalindu-

strie. De Ridder: “De focus op de energie-

markten is ook de reden dat Amsterdam

het het afgelopen jaar redelijk goed heeft

gedaan, terwijl de staalmarkt het moeilijk

had. Dat was in de Rotterdamse haven en

E N E R G I E

12 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

Kolen in de liftDe Amsterdamse overslagbedrijven OBA Bulk Terminal en Rietlanden Terminals Amsterdam en Tata Steel in IJmuiden doen er alles aan om stofemissies bij de kolenoverslag tot een minimum te beperken. Dat is nodig om op verantwoorde wijze in te spelen op de groei van de huidige 17 miljoen ton naar 24 miljoen ton in 2020, die Haven Amsterdam rond dat jaar verwacht te bereiken.

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 13

door de modificatie van de bestaande ter-

minal, en door de aanleg van nieuwe kades

voor de binnenvaart. OBA investeert ook

in een nieuwe 60 tons brugkraan die in de

tweede helft van 2011 in bedrijf komt.

Eind 2006 meerde de eerste kolencarrier

af aan de nieuwe terminal van Rietlanden

aan de Afrikahaven. Het overslagbedrijf,

dat twee jaar geleden werd overgenomen

door het Franse EDF, beschikt nu samen

met de terminals aan de Amerikahaven

en de Westhaven over een bedrijfsterrein

van 565.000 m2 en 1600 meter kadelengte,

waarmee een totale opslagcapaciteit wordt

bereikt van meer dan drie miljoen ton.

Behalve terreinuitbreiding en verbeter ing

van de technische uitrusting als drijvende

kranen, hebben de bedrijven veel gedaan

om hun activiteiten duurzamer te maken.

Want de Amsterdamse haven wil in 2020

een van de schoonste Europese havens zijn.

Tata Steel in IJmuiden zag in 2010 zijn

kolenoverslag stijgen naar zo’n 4,5 miljoen

ton. Het staalbedrijf heeft de afgelopen

jaren stevig geïnvesteerd om de stof-

overlast voor zowel de omgeving als het

Stijging van de kolenoverslag in Zeehavens Amsterdam, exclusief Tata Steel (4,5 tot 5 miljoen ton per jaar)

tweede Zeesluis is noodZaak

In 2005 werd de IJgeul verdiept voor

schepen met een diepgang tot 17,8

meter, zodat capesizers (bulkcarriers van

160.000 – 190.000 ton) IJmuiden kun-

nen binnenlopen. Deze schepen steken

dan nog te diep om de sluizen te pas-

seren en direct naar Amsterdam door

te varen. Zij meren daarom eerst af aan

de IJ-palen, om daar gedeeltelijk gelost

te worden in binnenvaartschepen.

De rest van de lading lossen de

schepen dan bij OBA Bulk Terminal en

Rietlanden Terminals Amsterdam. Dat

lijkt wellicht een mijl op zeven, maar

bij het lichteren vindt er geen extra

overlaad- en opslaghandeling bij de

terminal plaats.

In 2014 wordt de Averijhaven, die nu als

slibreservoir dienst doet, weer geschikt

als havenbekken voor het lichteren

zodat dit nog efficiënter en veiliger kan

plaatsvinden. Door de ontwikkeling in

de scheepsgrootte (diepgang, maar

met name ook lengte en breedte) is

de nieuwe grote zeesluis daarom van

groot belang voor de beide Amster-

damse overslagbedrijven.

eigen bedrijfsterrein tegen te gaan. Ruim

tien jaar geleden installeerde Tata Steel

(destijds nog Hoogovens en later Corus

geheten) een automatische sproei-instal-

latie die het bedrijf sinsdien diverse malen

heeft verbeterd en uitgebreid. Inmiddels

kan men de kolenvoorraden afdekken met

een dun laagje latex. Langdurige kolenop-

slag heeft vlak achter de duinen plaats

met betonnen schotten, zodat de wind

er minder vat op heeft. Tata Steel heeft

overdekte transportbanden en maakt alle

wegen en het rijdend materieel regelma-

tig schoon.

sPRoeien en natHouden

Voor beide Amsterdamse bulkoverslagbe-

drijven en voor Tata Steel in IJmuiden, be-

tekent dit dat zij er alles aan doen om de

hoeveelheid stof tijdens de op- en over-

slag, tot een minimum te beperken. Dat

bereiken zij –naast de sproei-installaties in

de overstortbunkers en transportbanden-

door de kolenbergen te besproeien met

een vloeistof, die na het verdampen een

dun celluloselaagje achterlaat, door het

nathouden van de kolenbergen tijdens

droge periodes en door het plaatsen van

windschermen. Hierdoor heeft de wind

geen vat meer op het kolenstof. Een mo-

nitoringsyteem brengt de aanwezigheid

en het verplaatsten van stof in de lucht

in kaart. Dit heeft aangetoond dat er van

overlast geen sprake meer is. jm

www.rietlanden.com

www.oba-bulk.nl

www.portofamsterdam.nl

kolen nummeR dRie

In de Europese Unie voorzien kolen-

centrales in 18 procent van de elektri-

citeitsvoorziening, gas voor 20 procent

en kernenergie voor 30 procent, zo

blijkt uit het Eurostat Yearbook 2010.

De kolenoverslag in Amsterdam en

IJmuiden (incl. Tata Steel) is gestegen

van 17 miljoen ton in 2003 naar 22

miljoen ton in 2007 en 2008. In 2009

daalde dit cijfer echter tot 17,5 miljoen

ton als gevolg van de wereldwijde re-

cessie die speciaal de staalindustrieën

hard heeft geraakt.

In Amsterdam daalde de kolenoverslag

in 2010 licht naar 14,2 miljoen ton.

Het aandeel van OBA Bulk Terminal

bedroeg 8,5 miljoen ton, dat van

Rietlanden Terminals 5,7 miljoen ton,

inclusief het lichteren via de IJ-palen.

De kolenoverslag in de IJmond steeg

met 30 procent en kwam uit op bijna

5 miljoen ton.

Rabobank. Een bank met ideeën.

Internationaal Zakendoen.Rabobank Amsterdam gaat verder.

Kansen pakkenwaar anderengrenzen zien. Datis het idee.

Internationaal Zakendoen bij de Rabobank

betekent dat u profiteert van kennis van

markten over de hele wereld, en van ons

netwerk van buitenlandse kantoren.

Zakendoen op wereldniveau, met de

persoonlijke benadering die u van uw

Rabobank gewend bent. Dat is het idee.

Stevedore and Terminal operator

Westpoort 5079 - Elbaweg 101044 AD AmsterdamT +31 20 44 80 620E kantoor@waterlandterminal.nlW www.waterlandterminal.nl

In de grootste All Weather Terminal van Europa is droog overslaan van kwetsbareprodukten als staal, hout, papier etc. nooit afhankelijk van weersomstandigheden.

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 15

Blije gezichten tijdens de ground breaking

ceremony op 23 september 2010, waar-

onder die van Neil O’Leary (CEO Ion

Equity, aandeelhouder van Blue Ocean)

en Peter Nohlmans (CEO van North Sea

Group). Op het moment dat het officiële

startschot voor de nieuwe blendterminal

klonk, waren de funderingen voor drie

tanks al gereed. Dit moet uiteindelijk

leiden tot een fraaie serie van elf tanks

met een totale capaciteit van 140.000

m3, aangevuld met één vuilwatertank en

een pompstation. Hydrocarbon Hotel is

bedoeld voor de import, export en het

blenden van benzine alsmede de opslag

van benzinecomponen ten en biobrand-

stoffen. De terminal krijgt ook een steiger

voor zowel zee- als binnenvaartschepen.

Opleveringsdatum is 1 december 2011.

netweRk

Ruud van Stralen, commercieel manager

olie en chemie van Haven Amsterdam, legt

uit dat de Amerikahaven als locatie een

logische keuze is voor de nieuwe terminal:

“Hydrocarbon Hotel bevindt zich in een

gebied waar al tankopslag plaatsvindt. Ook

past deze terminal goed in het netwerk

van klanten dat wij in Amsterdam hebben.”

Een belangrijke milieumaatregel is het

dampbalans- en pendelsysteem. Volgens

Van Stralen zijn met dit vrijwel gesloten

systeem niet alleen de emissies en damp-

verliezen minimaal, maar behoren ook

geurproblemen en andere luchtverontrei-

nigende effecten hiermee tot het verleden.

Om het benzineblendproces efficiënt uit

snelheidspaal (HSP) plaatste. Dat laatste

is bijzonder omdat dit grondverdringend

paalsysteem nooit eerder is toepast als

tankfundering. Bij de toepassing van de

3800 hogesnelheidspalen, elk met een

diameter van 220 mm en een gemiddelde

lengte van 23 meter, wordt de belasting ge-

lijkmatiger verdeeld over een groot aantal,

relatief slanke betonpalen. Hierdoor is het

mogelijk de betonplaat op deze palen slan-

ker en met minder wapening uit te voeren.

Bijkomend voordeel van de HSP is de snelle

installatie. Afhankelijk van de omstandighe-

den tot meer dan 200 per dag, hetgeen een

aanzienlijke kortere bouwtijd betekent.

cV

www.voorbijfunderingstechniek.nl

www.mno.nl

www.northseagroup.com

www.harvestenergy.co.uk

te kunnen voeren, krijgen alle elf tanks een

circulatiesysteem met zogeheten venturi

blend nozzles voor de brandstofmenging.

De voordelen zijn de zeer korte mengtijden

en het ontbreken van zowel elektromoto-

ren als (lekkende) seals in de tankputten.

Omdat de tanks een systeem hebben voor

het meten van de productdichtheid op

vijftien niveaus, volgt de operator vanaf

zijn beeldscherm de voortgang van het

mengproces en ziet hij wanneer dit klaar

is. Zonder dat hij eerst monsters van het

product hoeft te nemen in de tank.

PRimeuR HogesnelHeidsPaal

Tijdens de bouwstart waren alle ogen

gericht op Voorbij Funderingstechniek

dat in opdracht van MNO Vervat Beton,

naast 134 traditionele prefabpalen (voor

onder andere het bedieningsgebouw en

pompfundaties), ook de zogeheten hoge-

E N E R G I E

HOGESNELHEIDSPAAL (HSP) MAAKT DEBUUT BIJ FUNDERING

Nieuwe tankopslag terminal Hydrocarbon HotelHaven Amsterdam wil in 2020 één van de duurzaamste havens van Europa zijn. In dit streven past ook de opslagtankterminal voor onder andere biobrandstoffen, die eind dit jaar in Amsterdam westpoort moet verrijzen. Verantwoordelijk hiervoor is Hydrocarbon Hotel, een joint-venture van Blue Ocean en North Sea Group. Deze twee bedrijven zijn actief op de Britse en Nederlandse markt voor motor-brandstoffen.

Luchtfoto van de funderingswerkzaamheden van Hydrocarbon Hotel

Onderhoudsschip op weg naar het Prinses Amalia Windpark voor de kust van IJmuiden

Volgens Van de Meerakker is de IJmondha-

ven een ideale uitvalsbasis. “De vaartijden

naar de nieuwe windparken op de Noord-

zee vallen relatief mee. Verder hebben we

40.000 m2 tot onze beschikking om de

wind turbines te assembleren en dat

scheelt aanzienlijk in de totale kosten.” Alle

potentiële ontwikkelaars (energiebedrijven,

projectontwikkelaars en investeringsmaat-

schappijen) hebben inmiddels de IJmond -

haven bezocht. De reacties zijn tot dusver

positief, aldus de algemeen directeur van

Zeehaven IJmuiden NV. “Ik hoop dat ze

onze IJmondhaven zullen gebruiken als

basis voor de bouw van meer offshore

windparken.”

De geschiktheid van de voormalige Derde

Haven bleek al tijdens de bouw van de

windmolenparken voor de kust van Eg-

mond en IJmuiden. Vooral de beschikbare

ruimte en de centrale ligging bleken zeer

voordelig. Het Near Shore Windpark bij

Egmond heeft 36 windmolens van 3 MW.

Het park, gebouwd in opdracht van Shell

en Nuon, was in augustus 2006 gereed. Het

tweede windmolenpark (Prinses Amalia-

park) staat op zo’n 23 kilometer van de

haven van IJmuiden. Dit park heeft zestig

Vestas V-80 windturbines van elk 2 MW en

werd op 4 juni 2008 geopend.

Vestiging Vestas

Deze ontwikkelingen leidden ertoe dat

windtechnologiebedrijf Vestas Offshore

the Netherlands zich in 2009 in de IJmond-

haven vestigde met een nieuw kantoor

en aangrenzende bedrijfshal. Vanuit deze

nieuwe vestiging voert Vestas het onder-

houd uit aan de twee bovengenoemde

zogeheten ‘far shore park’, een langgerekt

park. De eerste molen staat op zo’n

75 kilometer uit de kust, de laatste op

88 kilometer. De geproduceerde elektrici-

teit gaat via kabels naar Velsen-Noord via

een doorkruising van de duinen.

Het andere park heet ‘Beaufort’ en moet op

zo’n 24 kilometer buiten Katwijk komen.

windparken. Mogelijk dat het daar niet bij

blijft. Oud-staatssecretaris Tineke Huizinga

van Verkeer en Waterstaat heeft in 2009

vergunningen afgegeven voor de bouw

van nieuwe windmolenparken. Het eerste

heet ‘Tromp Binnen’ en is van het Duitse

energiebedrijf RWE. Het zal uit 59 turbines

van 5 megawatt bestaan. Het gaat om een

E N E R G I E

16 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

IJmuiden speerpunt van offshore windenergieIJmuiden heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot hét Nederlands centrum voor windenergie op de Noordzee. De IJmondhaven is bij uitstek geschikt voor de assemblage en bouw van offshore wind-molenparken. De gemeente Velsen, Zeehaven IJmuiden NV, Maritime Service Centre Ymond (MSCY) en het lokale bedrijfsleven moeten zich inspannen om meer windparken op de Noordzee te bedienen, meent Peter van de Meerakker, algemeen directeur van Zeehaven IJmuiden NV.

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 17

Hier staan honderd turbines van 3 MW

ge pland. Verder heeft het voormalige minis-

terie van Verkeer en Waterstaat ontwerp-

vergunningen afgegeven voor een park op

zo’n 55 kilometer voor IJmuiden. De naam

van het grootste offshore windpark van

Nederland is Breeveertien 2. De windtur-

bines hebben een gezamenlijk vermogen

van 350 megawatt, te vergelijken met het

elektriciteitsverbruik van 390.000 huishou-

dens. In 2012 moet de bouw beginnen. Ten

slotte heeft E-connection een vergunning

gekregen voor de bouw van het park Brown

Ridge Oost. Dit bestaat uit 94 turbines van

elk 3 MW, op 74 kilometer buiten IJmuiden.

toeleVeRancieRs PRoFiteRen

Voor de toeleveringsbedrijven in de IJmond

zijn deze ontwikkelingen heel positief te

noemen. Sleepbedrijf Iskes heeft bijvoor-

beeld al veel werk verricht voor de twee

bestaande parken. Tijdens de bouw was

het IJmuidense bedrijf betrokken bij het

verslepen van de installatievaartuigen en

bij diverse maritieme hand- en spandien-

sten, zoals het personeelstransport tussen

de IJmondhaven en de bouwlocatie.

Ook op het gebied van onderhoud is Iskes

actief, samen met het IJmuidense duikbe-

drijf Wals Diving. Het afgelopen jaar is één

schip van Iskes (Pollux) vrijwel continu in de

weer geweest met duikers van Wals. Iskes

verwacht blijvend betrokken te zijn bij het

onderhoud van nabijgelegen parken, en bij

het installeren van nieuwe windparken. Zo

heeft het IJmuidense sleepbedrijf onlangs

een langlopend offshorecontract getekend

met de bouwers van het London Array

windmolenpark in de monding van de

Theems, het grootste windpark ter wereld

dat in 2012 klaar moet zijn.

Tot eind 2012 gaan de Brent en Ginger, de

twee nieuwste en sterkste sleepboten van

Iskes, de aanvoer van de palen van de wind-

turbines en andere onderdelen voor hun re-

kening nemen door pontons te slepen. Het

laden van deze palen gebeurt in Rostock

(Duitsland), terwijl de andere onderdelen

in Aalborg en Esbjerg (Denemarken) aan

boord gaan. Berekeningen laten zien dat

een trekkracht van 80 ton nodig is om deze

geladen pontons te slepen. “Aan deze eis

kunnen we voldoen,” zegt general mana-

lang die kleine componenten of maximaal

tien mensen kunnen vervoeren. Van Rijk en

Clarkson hopen op een verdubbeling van

de vloot binnen drie jaar.

Ruimte en snelHeid

Het grote voordeel van IJmuiden is natuur-

lijk de centrale ligging, zegt Ron Davio, die

vanaf medio februari de nieuwe voorzit-

ter is van de promotieorganisatie AYOP

(Amsterdam IJmuiden Offshore Ports).

“Vanuit de IJmondhaven zit je niet ver van

de nieuwe offshore windparken.” Een ander

groot voordeel is volgens Davio de beschik-

bare (kade)ruimte in de IJmondhaven voor

de assemblage van turbines. “Dat is onze

grote kracht ten opzichte van bijvoorbeeld

Den Helder. Bovendien heeft IJmuiden vol-

doende dienstverlenende bedrijven, zoals

diverse metaalbedrijven, KVSA en MSCY

(Maritime Service Center Ymond).”

Volgens de Velsenaar Davio kan IJmuiden

in de toekomst zijn vooraanstaande rol ver-

sterken. Een en ander is wel afhankelijk van

de overheid. “Het starten van nieuwe wind-

molenparken vergt de nodige subsidies.

Daarom is het belangrijk dat de nieuwe

regering open staat voor windenergie.”

PvH

www.zeehaven.nl

www.ayop.com

www.iskestugs.nl

www.windcatworkboats.com

ger Ronald Vergouwen van Iskes. “Ruim

drie jaar geleden hebben we drie nieuwe

sleepboten besteld: Triton, Brent en Ginger.

De laatste twee hebben een trekkracht

van 83 ton en daarmee behoren ze tot de

sterkste sleepboten in hun klasse.”

PRoBleemloos oVeRstaPPen

In IJmuiden is sinds enige tijd WindCat

Workboats gevestigd dat eveneens perso-

neel en materiaal van en naar de windtur-

bineparken vervoert. Drijvende krachten

achter de onderneming zijn Robbert van

Rijk en Neil Clarkson van scheepsmakelaar

Bais. Samen met de Amerikaanse firma Mo-

relli & Melvin ontwierpen zij de WindCat

Workboat, een snelle catamaran. Met een

voorfender, een rubberen stootrand aan

de voorzijde, kan de boot zich als het ware

vastmaken aan de masten van de windtur-

bines zodat het overstappen tussen boot

en mast zonder problemen verloopt. In-

middels beschikt WindCat Workboats over

een vloot van ruim 25 exemplaren die in

lengte variëren van 15 tot 18 meter. Dit jaar

nog moet de WindCat-101 gaan varen, een

catamaran van 27 meter lang met een ca-

paciteit voor vijftig bemanningsleden. De

WindCat-101 is speciaal bedoeld voor het

vervoer naar verder weg gelegen accom-

modatieplatforms, drijvende hotels voor

het personeel. Voor kleine klusjes bestaan

er nog zeer snel varende WindSpeeds. Dit

zijn polyester monohulls van twaalf meter

Assemblage van offshore windturbines in de IJmondhaven van IJmuiden

T H E M A N A A ME N E R G I E I N B E E L D

18 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

VeelZijdige eneRgieHaVen

Zonder overdrijven kunnen we stellen dat Zeehavens Amster-

dam een breed georiënteerde energiehaven is. Een imposant

aantal tankopslagbedrijven voor olieproducten, twee grote

kolenterminals, een internationaal staalbedrijf, elektriciteits-

centrales in Amsterdam Westpoort en Velsen-Noord en ook

steeds meer duurzame energie. Sprekende voorbeelden zijn de

nieuwe biodieselfabrieken van Vesta Biofuels en Greenmills en

de offshore windindustrie in de IJmondhaven.

Op deze fotopagina is de diversiteit treffend in beeld gebracht.

Op de voorgrond zien we Oiltanking Amsterdam, terwijl aan de

Afrikahaven (linksboven) de contouren van de nieuwe Vopak

Westpoort Amsterdam Terminal en daarachter Rietlanden

Terminals goed te zien zijn. Rechtsboven staan de tanks van

BP Amsterdam Terminal (BAT), terwijl onderin de bouw van

Vesta Biofuels vordert. En natuurlijk zien we her en der de grote

windturbines van 3 MW die de haven sinds 2005 opfl euren. Bs

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 19

Pomprevisie voor scheepvaart, industrie en overheid

Westhavenweg 45 1042 AL Amsterdam T. 020 4486448 • F. 020 4486444 • info@saedt.nl • www.saedt.nl

. Eigen machinale werkplaats. Revisie van pompen, ventilatoren, roerwerken en tandwielkasten. Steiger vluchtladder systemen. ARC keramische coatings (extreem chemisch, corrosie- en erosiebestendig voor de industrie en scheepvaart)

Dedicated to your bulkliquid handling. Efficient,safe and with respect forthe ecological environment.

Bro

n lu

chtfo

to’s:

Fo

tost

ud

io H

on

ing

Westhavenweg 105F1042 BB Amsterdam T. +31 (0) 20 480 2060F. +31 (0) 20 480 2061E. ops@specialisedtankerservices.comI. www.specialisedtankerservices.com

kwart pagina sts FC.pdf 1 27-04-10 17:58

Your solution to marine pollution

www.marpolservices.nl

Slops Disposal - Garbage Collection Shipcleaning - Oil Spill Response

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 21

In 2006 werd EuroTank gekocht door Vitol,

een groot onafhankelijk concern voor ener -

gieproducten dat zich tegenwoordig ook

richt op de exploratie en productie van

oliereserves, en op de marketing van olie-

producten aan eindgebruikers. Kort daarop

ging een ingrijpend project van start om

de tanks en andere installaties te moder-

niseren.

De renovatie is vanaf het begin gericht op

verbeteringen op het gebied van de veilig -

heid, het milieu en de effi ciency van de

infrastructuur, aldus general manager Frank

Schaper. “We hebben bijvoorbeeld twee

nieuwe dampretourinstallaties van 2500 en

5000 m3 gebouwd, waarmee we voorko-

men dat dampen van benzine en benzine-

componenten in de atmosfeer komen. We

kunnen deze nu opvangen, condenseren

en zo de brandstof terugwinnen.” Het reno-

vatieprogramma loopt zeker nog tot 2015

door en vergt een investering van ruim

honderd miljoen euro.

steigeRs oPknaPPen

Een van de aspecten is het verbeteren

van de laad- en losmogelijkheden voor de

zeeschepen, legt Schaper uit. “De focus ligt

niet zozeer op de aanleg, we gaan de be-

staande steigers opknappen. Zo verbeteren

we de laad- en losarmen zodat deze een

grotere capaciteit krijgen. Dat moet ertoe

leiden dat we een tanker, in plaats van 36

uur, in 24 uur kunnen leeghalen.”

Daarnaast heeft EuroTank Amsterdam in

2009 vier nieuwe opslagtanks gebouwd

voor benzineproducten met een gezamen-

lijke capaciteit van 150.000 m3. Medio 2011

komen daar nog eens vier tanks voor gas -

olieproducten bij van in totaal 75.000 m3.

De nieuwe tanks zijn overigens niet be-

grootste opslagterminal van Vitol.

Bundeling Van actiViteiten

De investeringen van EuroTank passen in

de strategie van Vitol. Overslag is daarvan

een goed voorbeeld. Bundeling van deze

activiteiten geschiedt via VTTI dat in 2006

werd opgericht. In september 2010 nam

het Maleisische bedrijf MISC Berhad een

belang van vijftig procent in VTTI dat zich

eveneens bezighoudt met het transport

van brandstoffen. Nu beschikt het bedrijf

wereldwijd over elf opslagterminals met

een volume van bijna zes miljoen m3. In

2013 moeten er dertien terminals zijn

met een dertig procent hogere doorzet.

jvdB

doeld als capaciteitsuitbreiding. Als ze ge-

reed zijn, gaat EuroTank enkele oude tanks

schoonmaken en vervolgens slopen. Het

is de bedoeling zo een groot aantal tanks

te vervangen. “We zijn voorlopig dus niet

van plan de opslagcapaciteit uit te breiden,

maar we kijken wel naar mogelijkheden

om later, op het bestaande terrein, extra

capaciteit te bouwen,” aldus Schaper.

Het is begrijpelijk dat EuroTank zijn positie

in de Amsterdamse haven wil behouden.

Schaper: “Deze haven blijft een van de

belangrijkste op- en overslagplaatsen voor

minerale producten in de ARA-regio.” Voor

moederbedrijf Vitol is EuroTank daarom

van groot belang. Bovendien is het met

bijna 1,4 miljoen m3 op dit moment de

E N E R G I E

EUROTANK AMSTERDAM RENOVEERT OPSLAGTERMINAL

Een modernisering van honderd miljoen euroEuroTank Amsterdam is bezig met een jarenlang project om de opslagterminal te renoveren. De komende jaren trekt het bedrijf hier meer dan honderd miljoen euro voor uit.

General manager Frank Schaper van EuroTank Amsterdam

Met binnenkort 116.000 m3 aan opslag-

capaciteit bedient Westway Terminals

Amsterdam vanuit de Usselincxhaven niet

alleen de omvangrijke agri-industrie in

de regio Amsterdam. Dankzij de goede

achterlandverbindingen via vrachtwa-

gens, binnenvaart en coasters levert het

opslagbedrijf ook producten aan klan-

ten in Duitsland, België en het Verenigd

Koninkrijk. Als de uitbreiding met negen

roestvaststalen tanks medio 2011 gereed

is (totaal 15.750 m3), beschikt Westway in

Amsterdam over 46 tanks. Hiervan zijn er

veertien van roestvaststaal.

PRoductwissels

Bert van Holst, Operations Director Europe

van Westway Terminals: “Vergeleken met

koolstofstaal zijn roestvaststalen tanks

gemakkelijker schoon te maken. Dat is

handig en zuinig bij productwissels. In

roestvaststaal kunnen we ook bepaalde

vetzuren opslaan die volgens hun specifi-

caties niet mogen worden opgeslagen in

normaal staal. Kortom, met deze uitbrei-

ding krijgen we meer volume, meer tanks

en worden we dus flexibeler. En dat is wat

de klant wil: in de tussenopslag meer pro-

ducten maar ook meerdere specificaties

van één product, ofwel diversifiëring. Wij

bieden tanks aan die qua inhoud variëren

van 290 m3 tot 13.430 m3.”

Voldoende VooRRaad

Onafhankelijke op- en overslagbedrijven

als Westway Terminals spelen een stabiele

rol in de supply chain van hun klanten.

De informatiesystemen van de terminal

de klant overigens zelf.”

ZuiVeRe Biodiesel

De markt in agriproducten is volgens

Westway Terminals een vrij stabiele markt.

Dat geldt niet voor een andere pijler, de

op- en overslag van methylesters. Dat is

biodiesel in zijn zuivere vorm die wordt

bijgemengd in brandstof. Van Holst: “Deze

markt is sterk in beweging. Veel hangt af

van het overheidsbeleid op het gebied van

biobrandstoffen, maar we zijn klaar voor

de toekomst. “ Rs

www.westwayterminals.com

en de klant zijn daarom nauw met elkaar

verbonden, bijvoorbeeld via papierloze

EDI-verbindingen. Het wereldwijd actieve

Westway Terminals is in de haven van

Amsterdam gespecialiseerd in agripro-

ducten als plantaardige en dierlijke oliën

en vetten die bijvoorbeeld als grondstof

dienen voor de voedingsmiddelen- en

diervoederindustrie. Van Holst: “Onze

business draait om voedselveiligheid en

kwaliteitsbeheersing. Dat is een ingewik-

keld proces waarbij wij ook allerlei dien-

sten met toegevoegde waarde kunnen

leveren zoals blending. Het vervoer van de

producten van en naar de terminal regelt

Het slaan van de eerste paal in november 2010. V.l.n.r. Johan Wester (projectleider BAM Civiel Noord

West), Cees Reurs en Edwin van Noord (beiden Westway Terminals)

E N E R G I E

22 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

UITBREIDING wESTwAY TERMINALS

Meer tanks voor meer flexibiliteit bij de klantwestway Terminals breidt zijn opslagterminal in Amsterdam uit met negen roestvaststalen tanks. De onafhankelijke logistieke dienstverlener, gespecialiseerd in de opslag van (half)fabricaten voor de agri-industrie en bio-olie, biedt zijn klanten niet alleen capaciteitsuitbreiding maar ook meer flexibiliteit en diversifiëring.

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 23

E N E R G I E

Wie af en toe door onze zeehavens rijdt,

ziet inmiddels een flink aantal windturbi-

nes staan. Veruit de meeste exemplaren

(37) staan in het havengebied van Am-

sterdam, waaronder de Westpoortweg ter

hoogte van de Afrikahaven, BP Amster-

dam Terminal (BAT), de Australiëhaven-

weg en de Nieuwe Hemweg. Er staan

inmiddels zeventien windturbines van 3

MW. Dat zijn flinke jongens met een mast-

hoogte van 80 meter en een rotordiame-

ter van 90 meter (de denkbeeldige cirkel

die de rotorbladen afleggen, red.). Twintig

kleinere eenheden van 660 kilowatt (kW)

vinden we vooral aan de Nieuwe Hem-

weg, nabij de NUON-centrale.

tien jaaR BeZig

Haven Amsterdam is inmiddels zo’n tien

jaar actief betrokken bij windenergie.

“Omstreeks 2000 was er veel belangstel-

ling bij diverse marktpartijen om in wind-

energie te investeren,” zegt projectmana-

ger Paul Pot. “Als havenbedrijf investeren

we in principe niet in windturbines maar

faciliteren we de betrokken marktpartij-

en die de windmolens exploiteren.

Bijvoorbeeld door geschikte locaties te

zoeken, grond in erfpacht beschikbaar

te stellen en te helpen bij het aanvragen

van de vergunningen.”

Met 65 MW voldoet het havenbedrijf

ruimschoots aan de oorspronkelijke ge-

meentelijke doelstelling van Amsterdam

(45 MW). Niet geheel toevallig zijn alle

windturbines gebouwd door het Deense

Vestas, ’s werelds grootste fabrikant.

“Alle turbines in de haven kunnen al zo’n

40.000 huishoudens van elektriciteit

voorzien,” aldus Paul Pot.

Noordzeekanaal staan windturbines, zij

het op minder grote schaal. Zo staan er

sinds 2005 zes windturbines in Velsen-

Noord aan de Reyndersweg, niet ver van

de Noordpier. Voorts staan er in Zaanstad

vier turbines langs het Noordzeekanaal,

waaronder twee in Nauerna en een in

de Achtersluispolder. Het gaat om twee

windturbines van Vestas, van 850 kW en

2 MW, en twee turbines van 2 MW van

Enercon. De ambitie is echter om in het

Zaanse deel langs het Noordzeekanaal

nog eens 20 MW bij te bouwen. Beverwijk

heeft in zijn havengebied (De Pijp) nog

geen windturbines. Volgens een woord-

voerder van de gemeente zijn er ook

geen plannen in die richting. Bs

www.portofamsterdam.nl

www.velsen.nl

www.zaanstad.nl

www.beverwijk.nl

Er is volgens de projectmanager van

het havenbedrijf nog ruimte voor groei,

zij het niet onbeperkt. Pot: “We hebben

het potentieel in Amsterdam Westpoort

berekend op zo’n 100 MW, rekening

houdend met andere gebruikers, de

bestaande infrastructuur, de risicocon-

touren en de inpassing in het landschap.

De laatste twee jaar zijn helaas wat

minder gunstig geweest. Enerzijds door

de tegenvallende windopbrengst, ander-

zijds omdat de marktpartijen momenteel

niet zo enthousiast zijn om te investeren

in nieuwe windturbines. Dat heeft vooral

te maken met de huidige economische

situatie en de teruglopende overheids-

subsidies. Maar ik ben ervan overtuigd

dat we die 100 MW in de nabije toekomst

gaan halen.”

nooRdZeekanaal

Ook in de overige zeehavens langs het

Vestas-windturbines in de haven van Amsterdam

Zeehavens hebben de wind eronderHoewel de Eemshaven er meer heeft, mag Zeehavens Amsterdam best trots zijn op zijn windturbines. Alleen al in Amsterdam westpoort staat voor 65 Mw aan geïnstalleerd vermogen, terwijl ook in de overige zeehavens langs het Noordzeekanaal diverse turbines te vinden zijn.

E N E R G I E

24 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

Achter een grijs gebouw van een meter

of dertig hoog staan tientallen ronde

tanks die ongeveer even hoog zijn. Het

grijze gebouw herbergt de gloednieuwe

fabriek van Biodiesel Amsterdam, waar in

grote tanks 350 ton per dag aan gebruikte

vetten wordt gezuiverd en omgezet in

biodiesel. Het tankpark met een opslag-

capaciteit van 100.000 m3 is eigendom

van op- en overslagbedrijf Tankstorage

Amsterdam.

Een brug met een bundel pijpen ver-

bindt het tankpark met een steiger in de

Hornhaven. Vanaf deze steiger vertrok in

december het eerste schip met 2150 ton

biodiesel, gemaakt uit oud frituurvet, naar

Groot-Brittannië waar BP het mengt met

normale diesel, een verplichting van de

Europese Unie.

Simadan (omzet 145 miljoen euro en 140

werknemers in Europa) is de houdster-

maatschappij van Biodiesel Amsterdam,

Tankstorage Amsterdam, Rotie (een

inzamelingsbedrijf van onder andere

organisch afval en frituurvet) en han-

delsmaatschappij Noba. Eigenaar is de

Amsterdamse ondernemer Peter Bakker

(54). Deze vier bedrijven delen samen

met Orgaworld elf hectare in Westpoort

dat Greenmills heet. “Greenmills is dus

geen bedrijf maar een concept,” zegt

Chris Linderman (39), CEO van Simadan.

Orgaworld, dat aan de andere kant van

het terrein organisch afval verwerkt, is dit

jaar verkocht aan de Britse afvalverwerker

Shanks Group.

eigen eneRgiePRoductie

Zowel het productieproces als de opslag

van oliën en vetten kost veel energie.

zelf grondstoffen produceren, waarmee

het bedrijf risico’s van fluctuerende

grondstoffenprijzen kan afdekken. Het

heeft daarom in Mozambique een jatro-

phaplantage op gezet, vertelt Linderman.

Japtropha is een oliehoudende en niet-

eetbare, subtropische plant. “De eerste

2000 hectare is nu aangeplant, het doel is

om uiteindelijk 50.000 hectare te ontwik-

kelen.” Dutch Jatropha Consortium, dat

ook onder Simadan valt, heeft in Mozam-

bique inmiddels 237 men sen in dienst.

“We zijn nu 3,5 jaar bezig en hopen dit jaar

de eerste olie te persen.” In 2013 hoopt

Linderman dermate grote hoeveelheden

te produceren dat het loont om dit naar

Amsterdam te verschepen, als grondstof

voor de biodieselfabriek. mvB

www.greenmills.nl

Toch hebben de fabrieken geen energie

van buiten het Greenmills-terrein nodig.

Bio heating oil, een restproduct van de

productie van biodiesel, wordt bijvoor-

beeld gebruikt om stoomketels mee te

stoken. Orgaworld wekt uit organische

reststromen methaangas en elektriciteit

op, waarbij de restwarmte wordt gebruikt

voor het tankpark. “We gebruiken niets

van het net,” aldus Linderman.

In het laatste kwartaal van 2011 wil Sima-

dan een grote verwerkingshal voor Rotie

en een hoofdkantoor bouwen. Rotie is nu

nog gevestigd in Lijnden (gemeente Haar-

lemmermeer). Als de hal klaar is, verplaatst

het bedrijf de verwerking van organisch

afval en vetten naar het Greenmills-terrein.

jatRoPHa uit moZamBique

In de toekomst wil Biodiesel Amsterdam

PRODUCTIE EERSTE BIODIESEL VAN START IN DECEMBER

Greenmills wordt hectare voor hectare volgebouwdOnder de verzamelnaam Greenmills bouwt Simadan Holding BV aan de Hornhaven in Amsterdam westpoort stap voor stap vijf fabrieken die organisch afval, vetten en oliën verwerken, opslaan en omzetten in biodiesel en elektriciteit.

Schematische weergave van het totale Greenmills-terrein

Binnenvaart- en riviercruiseschepen

zijn met een kabel vrij eenvoudig

aan te sluiten op een schakelkast aan

de wal, die onderdeel uitmaakt van

het elektriciteitsnet. Het grote voor-

deel is dat de schipper of kapi tein de

vervuilende en lawaaiige diesel-

generator uitschakelt als het schip

afgemeerd ligt. “Vlak voor SAIL 2010

namen we de eerste kasten voor de

binnenvaart in gebruik,” vertelt Paul

Pot, projectmanager sector infra &

milieu van Haven Amsterdam. “Zeven

kasten op het Java-eiland, vijf op de

Veemkade en één kast op het IJplein

in Amsterdam-Noord. Op 3 februari

opent havenwethouder Freek Ossel

op feestelijke wijze officieel de wal-

stroominstallaties voor riviercruises

op de Veemkade. In maart 2011

zijn ook de kasten voor riviercruise-

schepen op de kop van het Java-

eiland gereed.”

intelligente meteRs

De eerste reacties op het gebruik

van de Amsterdamse walstroom-

voorzieningen zijn goed. Een schip

meldt zich eenvoudig aan (en af ) via

www.walstroom.nl of via de mobiele

telefoon, en betaalt een keer per maand

de rekening. Dit is mogelijk doordat

Utiliq BV, dochter van Eneco, intelligente

elektriciteitsmeters inzet en alles op

afstand kan regelen en registreren. Pot:

“De kast is zodanig ontworpen dat hij

tevens dienst doet als zitbank. Dat wordt

positief ont vangen. Sommige gebrui-

kers hebben nog wel wat moeite met

de kosten die wat hoger en zichtbaarder

vens gereed. Dan vindt de opleve-

ring plaats van de kasten aan de De

Ruijterkade-Oost en -West, Wester-

IJdok, Oude en Nieuwe Houthaven,

Minervahaven, Aziëhaven, Australië-

haven en de Stromboliweg. De kas-

ten hebben elk twee tot maximaal

zes aansluitingen, met 63 ampère

(A) en 400 Volt (V) voor de binnen-

vaartschepen. De riviercruisevaart

beschikt over schakelkasten tot

maximaal 400 A en 400 V.

staRt in Zaanstad

Zaanstad heeft zijn uitbreidings-

plannen nog niet gerealiseerd, maar

is na de aanbesteding van 20 januari

bezig een uitvoeringsplan op te stel-

len. Jan Stender, verantwoordelijk

voor de installatie bij de gemeente

Zaanstad: “We streven ernaar om in

het voorjaar van 2011 op de Burcht

vier aansluitingen van 125 A en

twee van 400 A voor riviercruise-

schepen toe te voegen, en twee

kasten voor de beroepsvaart met

aansluitingen van tweemaal 63 A.

Op de Prins Hendrikkade en het Bodecen-

trum komen twee combinatiekasten, voor

de beroepsvaart en voor cruiseschepen,

met elk twee aansluitingen. In een later

stadium plaatsen wij twee combinatiekas-

ten op het Noordeinde (Wormerveer) en

drie in de Havenstraat (Zaandam). Daar-

naast leggen we op de Prins Hendrikkade

en het Noordeinde voorzieningen aan om

vers drinkwater in te nemen en vuil water

af te pompen.” nB

www.walstroom.nl

zijn dan voorheen. Een enkele keer heb-

ben ze geklaagd over storingen die het

gevolg waren van oudere installaties

op de schepen die niet in orde zijn, wat

overigens een landelijk probleem is.”

tweeHondeRd aansluitingen

Deze zomer zijn de bijna tweehonderd

aansluitingen voor de riviercruisesche-

pen (15 kasten met 26 aansluitingen)

en de binnenvaart (27 kasten met 173

aansluitingen) in de Amsterdamse ha-

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 25

E N E R G I E

Uitbreiding walstroom voor binnenvaart en rivier cruisesBinnenvaart- en riviercruiseschepen hebben aan de kade ook elektriciteit nodig voor bijvoorbeeld verlichting of verwarming. De zeehavens van Amsterdam en Zaanstad willen beide de geluid overlast verminderen in de omgeving van deze schepen en de luchtkwaliteit verbeteren door meer walstroom-voorzieningen.

Walstroomkast voor binnenvaartschepen

Zijn naam: Jan Hilberding. Zijn functie: Controller Oil Movements bij Maasvlakte Olie Terminal, kortweg MOT. “Momenteel heeft MOT 36 tanks met een capa citeit van 120.000 kuub per stuk. Dat maakt ons tot een van de grootste op- en overslagbedrijven in z’n soort ter wereld. En in ieder geval bij uitstek geschikt voor het echte werk, bijvoor-beeld Very Large Crude Carriers: schepen van driehonderd meter met 270.000 ton ruwe olie aan boord. Maar goed, onze partners mogen er dan ook zijn. Van BP en ExxonMobil tot Kuwait Petroleum, Shell, Total en Vopak.”

Ondanks een mooi verleden op de grote vaart heeft Jan sinds 1986 vaste grond onder de voeten. Daarna volgde een periode bij een controlebedrijf en nu werkt hij alweer elf jaar bij MOT. “Kijk, het lossen van de olie, het bedienen van de afsluiters, de opslag en de distributie via het pijpleidingennetwerk – al die dingen zijn volledig geautomatiseerd. Dus dan is het wel zo prettig als de bijbehorende stroom van documenten tussen ons, onze partners en de douane ook optimaal verloopt. Het liefst papierloos, met één druk op de

knop. Vandaar onze keus voor de dienst Los -informatie van Portbase.” Losinformatie van Portbase is een praktische, laagdrempelige en betaalbare service voor alle communi ca tie rondom zeeschepen die moeten worden gelost. Al dat e-mailen, bellen en faxen? Niet meer nodig. Elke betrokken partij werkt efficiënter. Iets wat Jan alleen maar kan beamen: “Of het nou gaat om het terugkop-pelen van het feitelijk geloste gewicht richting agent. Of om het voor onze partners aan -zuiveren van de schepen bij de douane; Losinformatie scheelt je gewoon heel veel werk en tijd. Wij gebruiken het nu een half-jaar. En wat mij betreft gaan we er vrolijk mee door. Eerlijk gezegd verbaast het me dat tot nu toe zo weinig terminals van Losinformatie pro-fiteren. Dat systeem is een enorme verlichting.”

Interesse?Wilt u vandaag nog in zee met Portbase? Of eerst maar eens rustig verder praten over Los- informatie of een van onze andere services? Neem dan contact op met Jeroen Schouteren voor een afspraak: +31 (0)10 252 23 51 of j.schouteren@portbase.com

“Een enorme verlichting.”Portbase is de neutrale en betrouw bare

spin in het web voor alle logis tieke

informatie in de Nederlandse havens.

Via ons havenoverstijgende Port

Community System profiteren bedrijven

van een reeks aan intelligente diensten

voor efficiënte en eenvoudige informatie-

uitwis seling, zowel onderling als met

overheden. Alle deelnemers optimali-

seren zo hun processen. En daardoor

hun eigen concurrentie positie en die

van de havens.

Jan Hilberding van MOT over Losinformatie van Portbase

Bro

n:

MO

T

Seattleweg 7 3195 ND ROTTERDAMThe Netherlands T +31 (0)10 252 22 00www.portbase.com

-00058_adv_210x297_OF.indd 1 17-01-2011 11:00:18

Advertorial

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 27

AEB, dat in Amsterdam Westpoort afval

verbrandt en hiermee elektriciteit en warm

water genereert, bestudeert een aantal

uitbreidingsplannen om meer energie te

leveren. De fabriek produceert nu met drie

generatoren één miljoen megawattuur per

jaar, het elektriciteitsverbruik van 300.000

huishoudens. Daarnaast levert het bedrijf

in een joint-venture met Nuon warm water

aan woonhuizen in Amsterdam-West, en

aan bedrijven in Westpoort.

aFVal uit engeland

Sinds medio 2010 importeert AEB ook

huishoudelijk afval uit Groot-Brittannië. In

IJmuiden arriveren containers met Engels

huisvuil, die vrachtwagens naar Amster-

dam vervoeren. In Engeland staan nog

weinig afvalverbrandingsinstallaties en

wordt het meeste huisvuil gestort. Afval-

verbranding in Nederland levert ondanks

het transport een lagere milieubelasting

op dan storten in eigen land. “Wij hebben

de R1-status omdat we een energetisch

rendement boven de 26 procent halen,”

zegt Erik Koldenhof, directeur commerci-

ele zaken en duurzaamheid (ad interim).

“Alleen met een R1-status mag je afval

importeren volgens Europese regels.” De

AEB-centrale heeft een rendement van

ruim dertig procent.

Door de stijgende afvalprijs is het voor AEB

moeilijk de ovens vol te krijgen. Niet alleen

de overcapaciteit, maar ook de crisis en

recycling doen de afvalstroom krimpen en

daarmee de prijs dalen. “Gelukkig hebben

we langlopende contracten met bedrijven

en gemeenten, soms van 25 jaar, waardoor

we er minder last van hebben. Daarmee is

de oven echter nog niet vol,” aldus Kolden-

hof. In totaal kwam er vorig jaar 15.000 ton

of in de zomer een principebesluit willen

nemen.”

Een andere activiteit waarin AEB zou

willen stappen, is de herverdeling van

restwarmte. Sommige gebouwen, waaron-

der ziekenhui zen, stoten veel warmte uit,

bijvoorbeeld via de airco-installaties op

het dak. Warmtewisselaars zouden deze

warmte kunnen opvangen en naar andere

gebouwen transporteren. AEB bekijkt of

hierin een gezonde business case zit.

leVeRing aan aaRdgasnet

Ten slotte buigt AEB zich over een busi-

ness case van de rioolwaterzuivering naast

de vuilverbrandingsovens. Bij rioolwa-

terzuivering wordt slib vergist, waarbij

methaangas vrijkomt. Nu wordt dit gas

verbrand in biogasmotoren die vier elek-

triciteitsgeneratoren van 1 MW aandrijven.

Koldenhof: “We zouden ook kunnen kijken

of we dit methaangas aan het aardgasnet

kunnen leveren, of dat we er vuilniswa-

gens op kunnen laten rijden.” mvB

www.afvalenergiebedrijf.nl

uit Engeland, ruim één procent van de 1,3

miljoen ton afval die AEB jaarlijks ver-

brandt. “In 2011 willen we tien keer zoveel

doen,” zegt Koldenhof. Op lange termijn

wil het afvalenergiebedrijf tien à vijftien

procent uit het buitenland halen. Zo

overweegt AEB om een deel van de stoom

uit de verbrandingsoven te transporteren

naar een nieuw te bouwen fabriek. “Veel

fabrieken hebben aardgasinstallaties om

stoom op te wekken. Als ze die stoom van

ons zouden betrekken, is dat veel milieu-

vriendelijker,” zegt Koldenhof. Ensus, een

Britse bio-ethanolproducent die een aantal

fabrieken op het Europese vasteland wil

bouwen, kan een potentiële klant zijn.

oPVang RestwaRmte

Het project vergt een forse investering.

Koldenhof: “We moeten een installatie

bouwen die de druk terugbrengt van

veertig naar tien bar, en we moeten een

pijpleiding aanleggen naar het bedrijf.

Dat is een investering van dertig à veertig

miljoen euro. We zijn nu de business case

aan het maken, waarover we dit voorjaar

E N E R G I E

AEB: minder afval, meer energie uit de ovensHet Afval Energie Bedrijf (AEB) heeft diverse plannen om meer energie te leveren, bijvoorbeeld via de levering van stoom aan nieuwe fabrieken, herverdeling van restwarmte en de productie van methaangas voor vuilniswagens.

Sfeervolle opname van het Afval Energie Bedrijf (AEB)

28 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

Een gewichtig programma!

T: 0251 291919

www.vangool.nl

h Valbeveiliging

f Draai- en spanningsvrije

staalkabels

f Pallethaken

> Lastweegsystemen

h Broekmatten

Staalkabel confectie k

weetvanwerken.nl

SWA Havens is de havenpool: een vaste ploeg gemotiveerde krachten die inzetbaar zijn op piekmomenten, 24 uur per dag.

Meer weten? T (020) 680 26 11 of kijk op onze site.

SWA HavensNieuwe Hemweg 10E info-havens@weetvanwerken.nl

Werk voor de boeg

H AV E N S

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 29

De gebruikte vetten die Vesta inkoopt bij

vetsmelters, worden in drie secties gezui-

verd. De eerste sectie van de uitbreiding

is de fi ltratiesectie. Dit is één van de vier

projecten die onlangs een subsidie kreeg

uit het DIHA-programma. Het defi nitief

ontwerp van de overige secties moet nog

worden bepaald.

De uitbreiding, die tussen de acht en tien

miljoen euro kost, heeft geen invloed op

de totale raffi nagecapa citeit van Vesta

Biofuels die 200.000 ton bedraagt. Ook de

opslagcapaciteit van de zeven opslagtanks

verandert niet en blijft 42.000 m3. Pluimers

hoopt eind 2011 de vergunningen voor dit

project binnen te hebben om medio 2012

te beginnen met de uitbreiding.

Oiltanking Amsterdam neemt het beheer

mooie bijdrage aan een duurzame haven.”

mdw

www.vestabiofuels.com

en onderhoud van Vesta Biofuels voor zijn

rekening. Managing director Coen Hübner:

“Biodiesel is een interessante groeimarkt

voor ons bedrijf, zo leveren wij ook een

De bouw van Vesta Biofuels aan de zuidkant van de Amerikahaven

Vesta Biofuels vordertIn de zomer van 2011 moet de nieuwe fabriek van Vesta Biofuels in productie gaan. De biodieselfabriek, waar op 19 februari 2010 de eerste paal werd geslagen aan de zuidkant van de Amerikahaven, is naast de huidige nieuwbouw ook bezig met een uitbreiding voor het omzetten van gebruikt frituurvet naar biodiesel. Projectleider Erik Pluimers: “we kunnen in deze fabriek op termijn een zeer brede variatie aan feedstock verwerken.”

E N E R G I E

Advertentie

www.ayop.com

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 31

E N E R G I E

“Ik durf na vier bijeenkomsten te stellen

dat onze energieontbijten succesvol zijn,”

aldus Rein Aarts, senior accountmanager

van ORAM. Hij is nauw betrokken bij het

bedenken en de organisatie van deze

driemaandelijkse sessies. “De bezoekers-

aantallen nemen toe en we slagen erin

beslissers uit de regio Amsterdam aan

tafel te krijgen, zoals directeuren en

managers van het (haven)bedrijfsleven,

energiespecialisten, wetenschappers,

adviseurs en regionale politici.” Plaats van

samenkomst is het nieuwe onderkomen

van Shell Technology Centre Amsterdam

(STCA) aan het IJ in Amsterdam-Noord.

Het idee voor een regulier ‘energieontbijt’

ontstond omstreeks 2007, toen bleek dat

vertegenwoordigers van de diverse, om-

vang rijke Amsterdamse energiewereld

elkaar nauwelijks ontmoetten. En dan te

bedenken dat de energiesector in deze

regio zich krachtig blijft ontwikkelen, ook

als het gaat om olieproducten, kolen en

biodiesel in Zeehavens Amsterdam. De

hoogste tijd dus om partijen met elkaar

in contact te brengen en te stimuleren tot

samenwerking.

Tijdens de eerste bijeenkomst in maart

2010 verrichte Ewald Breunesse, manager

energietransities bij Shell Nederland, de

aftrap. Hij gaf een toelichting op de mon-

diale energiescenario’s van Shell tot 2040,

en de vraag wat dit voor de ontwikkeling

van het Amsterdamse energiecluster

betekent. Daarna gaf Gerrit Jolink (Dienst

Milieu en Bouwtoezicht) een toelichting

op het nieuwe Klimaat-, Luchtkwaliteits-

en Duurzaamheidsfonds van de gemeen-

te Amsterdam. Het energieontbijt func -

tio neert inmiddels als denktank en

ideeënmachine voor energieprojecten die

voor subsidie uit dit fonds in aanmerking

komen, vergelijkbaar met DIHA.

ZonnePanelen oP loodsen

Op woensdag 22 december werden de

eerste drie ideeën besproken. Een daarvan

is het plan om op de daken van de vemen

en opslagloodsen in Zeehavens Amster-

dam grote aantallen zonnepanelen te

plaatsen. Het idee is om een vennoot-

schap op te richten waarin havenbedrij-

ven en particulieren kunnen deelnemen.

Dit vennootschap gaat vervolgens een

zonne-energiecentrale exploiteren die aan

de participanten ‘schone’ elektriciteit gaat

leveren. Het plan moet nog wel worden

uitgewerkt, bijvoorbeeld op het gebied van

wet- en regelgeving. Maar als het slaagt,

dan zet het Zeehavens Amsterdam op de

kaart als een innovatieve en duurzame

haven, meent Rein Aarts. Ook draagt

het initiatief bij aan multifunctioneel en

intensief ruimtegebruik. Een team van

energiespecialisten, waaronder Bon Uijting

van Synthens, besprak het voorstel op 22

december. “Het energieontbijt biedt het

platform van waaruit marktpartijen zelf aan

de slag kunnen gaan,” aldus Rein Aarts.

VieR sessies

Ook in 2011 zullen er vier bijeenkomsten

zijn en wel op 23 maart, 22 juni, 28 sep-

tember en 21 december. Steeds de eerste

woensdag na het begin van een nieuw

seizoen. Rein Aarts: “We zullen dan nieuwe

thema’s en ontwikkelingen aansnijden

maar de hoofdopzet blijft hetzelfde:

informeren, combineren en activeren,

waarbij de nadruk zal liggen op innovatie.

We gaan zeker aandacht besteden aan de

fossiele brandstoffen omdat die zo’n grote

rol spelen in Zeehavens Amsterdam.” Bs

www.oram.nl

www.shell.nl

Levendige discussies tijdens een van de energieontbijten

ORAM, VEBAN EN SHELL VERBINDEN ENERGIEwERELD IN ZEEHAVENS AMSTERDAM

Ontbijt zorgt voor nieuwe energieShell en de ondernemersverenigingen ORAM en Veban (Amsterdam-Noord) zijn in 2010 begonnen met hun ‘energieontbijten’. Elke drie maanden komen energiespecialisten van het (haven)bedrijfs leven, kennisinstituten en de overheid in de Amsterdamse regio bijeen om actuele thema’s en ontwikkelingen te bespreken. Het energiecluster in de haven heeft hiermee een nieuwe ontmoetingsplek.

Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Holland P.O. Box 415 • 1500 EK Zaandam • Holland Tel: +31(0)20-682 90 05 • Fax +31(0)20-686 39 62E-mail: info@hors.nl

Holland Repair and Services b.v.

Vlothavenweg 16 • 1013 BJ Amsterdam • Holland P.O. Box 415 • 1500 EK Zaandam • Holland Tel: +31(0)20-682 01 78 • Fax +31(0)20-684 21 05E-mail: info@hmsa.nl

Holland Marine Services Amsterdam b.v.

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 33

De Nissan-vestiging in Amsterdam West-

poort heeft een oppervlakte van 90.000 m2

en is het distributiecentrum van het auto-

concern voor onderdelen en accessoires

in Europa en zelfs daarbuiten. Dagelijks

worden er aan de Hornweg circa dertig

vrachtwagens geladen om de producten

te distribueren. Het magazijn kan 150.000

verschillende onderdelen uit voorraad

leveren. Nog eens 350.000 producten lig-

gen niet op voorraad in Amsterdam maar

kunnen wel, met circa een week levertijd,

worden besteld. Nissan heeft in Westpoort

circa 220 medewerkers en enkele honder-

den leveranciers.

ZeeHaVen en scHiPHol

In 1985 besloot het Japanse moederbedrijf

zijn Europese distributiecentrum te ves ti -

g en in Amsterdam. “Een aantal redenen

was doorslaggevend,” vertelt sectiema-

nager Rien van Zanten. “Niet alleen de

nabijheid van de zeehaven en Schiphol

maar ook het feit dat de meeste mensen

hier goed Engels spreken.”

Vroeger kwamen de onderdelen recht-

streeks aan in de haven van Amsterdam,

tegenwoordig komen de meeste schepen

uit Japan aan in Rotterdam. Dat was ech-

ter geen reden om een verhuizing zelfs

maar te overwegen, aldus Van Zanten.

“Absoluut niet. Er is in Nederland immers

een prima binnenvaartnetwerk. Het is een

kwestie van overladen in binnenvaart-

schepen die tot vlak achter het distributie-

centrum kunnen komen. Indien nodig

kunnen we ook gebruikmaken van het

wegtransport. Verder is en blijft Schiphol

van groot belang voor spoedorders. De

Amsterdamse haven blijft een schitte-

rende locatie.”

verhoging maar ook op het verbeteren

van de veiligheid, ergonomie, kwaliteit en

de ontwikkeling van de medewerkers. Het

management stelt middelen beschikbaar

om die verbeteringen te realiseren. Per

jaar leidt dat tot wel 120 verbeteringen

op tal van gebieden, zoals het verplicht

dragen van veiligheidsschoenen door

vrachtwagenchauffeurs op de werkvloer.

Hierdoor draagt nu nog maar 0,5 procent

van de chauffeurs geen veiligheidsschoe-

nen, tegen 20 procent voor het begin van

de actie.”

innoVatietRoFee

De prijs voor het Veiligste Magazijn van

2010 is niet de enige prijs die Nissan vorig

jaar ontving. Begin 2010 werd het bedrijf

onderscheiden met de Innovatietrofee

van de werkgeversorganisatie AWVN voor

zijn bijzondere werkwijze met de zelfstu-

rende ‘high performance’ teams.

eB

www.nissan.nl

VeRantwooRdelijkHeid

Dat het distributiecentrum zo veilig is,

heeft volgens Van Zanten twee oorzaken:

de bijzonder gemotiveerde medewerkers

en de Kaizen-methode die Nissan wereld-

wijd toepast. Van Zanten: “Terwijl het

personeelsbestand bij andere distributie-

centra voor 40 tot 60 procent uit uitzend-

krachten bestaat, ligt dat bij ons op 10 tot

hooguit 15 procent. Zelfs zij blijven vaak

tot wel twee jaar bij ons. Onder de circa

tweehonderd vaste medewerkers is het

verloop opvallend laag.”

De reden dat de mensen zich thuis voelen

bij Nissan is de grote zelfstandigheid

voor de medewerkers. Wim Visser, safety

& health supervisor: “De Kaizen-methode

is een proces van voortdurende verbe-

tering, waarbij zowel het werkproces als

de ontwikkeling van de medewerkers

voorop staat. Iedereen maakt deel uit van

een zelfsturend team dat elke maand

manieren bedenkt om ten minste één

aspect te verbeteren. Deze maatregelen

zijn niet alleen gericht op productiviteits-

B E D R I J F S N I E U w S

NISSAN MOTOR PARTS CENTER THUIS IN ZEEHAVENS AMSTERDAM

Het veiligste magazijn van NederlandNissan Motor Parts Center (NMPC) in Amsterdam westpoort is uitgeroepen tot ‘veiligste magazijn van Nederland’. Het bedrijf ziet de haven van Amsterdam als strategische locatie.

Rien van Zanten (l) en Wim Visser in het Nissan Motor Parts Center (NMPC) in Amsterdam Westpoort

Een imposant gezicht op het bedrijfster-

rein van Koster Metalen. Grote bergen

schroot bepalen het beeld. Een enorme

grijper pakt ijzeren onderdelen van koel-

kasten en maakt daar een aparte stapel

van. Op een ander deel van het 20.000 m2

grote terrein, liggen rollen pluizig staal -

draad met restjes granulaat. “Dat is ban -

den ijzer, afkomstig van bandenrecycling-

bedrijf Granuband in Amsterdam

West poort,” zo verduidelijkt Burhout. “Zij

bren gen het per vrachtwagen hierheen.

Wij slaan het op en exporteren het dan

zo’n 70.000 ton. Elke week komen hier

schepen met schroot aan.”

scHRoot en oude metalen

In 1920 startte de vijftienjarige Henk

Koster uit Beverwijk met een handeltje in

schroot en oude metalen. Zijn startkapi-

taal bedroeg destijds vijftig gulden. De

zaken gingen voorspoedig, en al snel

groeide het bedrijf aan de Randweg op

industriegebied De Pijp. In 1983 volgde

een verhuizing naar de Zuiderkade, een

locatie die viermaal zo groot is als het

verder.” Dat is in een notendop wat

Koster Metalen is: een internationaal

import- en exportbedrijf in ferro en

non-ferro metalen. “Wij behandelen

voornamelijk schroot, zo’n 85 procent.

De rest is non-ferro,” licht Burghout toe.

“We kopen schrootdelen van industrieën

of sloopwerken in landen als Denemar-

ken, Duitsland, België, Frankrijk en Polen.

Hiervan komt het grootste deel met de

vrachtwagen deze kant op. Ongeveer

dertig procent van de aanvoer geschiedt

met binnenvaart- of zeeschepen, jaarlijks

Het bedrijfsterrein van Koster Metalen aan de Zuiderkade in de haven Beverwijk

B E D R I J F S P R O F I E L

34 Zeehavens Amsterdam Februari 2011 www.amports.nl

Koster Metalen levert over de hele wereldStaal van Tata Steel IJmuiden of staalproducten van het moederbedrijf in India: de kans bestaat dat het schroot afkomstig is van Koster Metalen in Beverwijk. Het verwerkingsbedrijf aan de Zuiderkade, dicht-bij de haven én het Noordzeekanaal, is al negentig jaar bezig met het recyclen van hoofdzakelijk staal-producten. “we leveren over de hele wereld, van Duitsland tot Pakistan,” aldus directeur Bart Burghout.

www.amports.nl Zeehavens Amsterdam Februari 2011 35

vorige terrein. Het bedrijf stond destijds

onder leiding van een driekoppige

directie: de zonen Fred, Nico en Frans

Koster. Ook toen verwerkte het bedrijf al

veel schroot voor Tata Steel in IJmuiden,

destijds nog Hoogovens geheten. Maar

niet alleen schroot was belangrijk voor

het bedrijf, ook metalen (koper, brons en

aluminium) maakten een aanzienlijk deel

uit van het totale pakket. Dit is overigens

nog steeds het geval.

De inkoop gaat bij Koster Metalen via

een zorgvuldig opgebouwd netwerk

van klanten of agenten.“We hebben een

inkoopafdeling van vier medewerkers,”

vertelt de directeur. In totaal werken

er zo’n veertig personeels leden in het

bedrijf.

Binnenkomende partijen passeren

eerst de weegbrug. Vervolgens gaat het

materiaal door een speciale radiodetec-

tiepoort omdat het radioactief kan zijn.

Daarna volgt het optisch sorteren op

kwaliteit. Grote brokken worden in kleine

stukjes geknipt door een enorme schaar

die 60 tot 90 ton per uur kan verwerken.

“We hebben deze machine drie jaar

geleden aangeschaft, het is één van de

grootste van Europa,” zegt Burghout vol

trots. “Deze schaar kan moeiteloos door

een massieve staalplaat heen van dertien

centimeter.”

HogeRe omZet

De investering voor de schaar (ongeveer

3,5 miljoen euro) maakt deel uit van de

reorganisatie die Burghout na zijn benoe-

ming als directeur in 2007 heeft doorge-

voerd om de omzet te verhogen. Vandaar

dat het bedrijf inmiddels beschikt over

een nieuwe overslagkraan met een mast

van 36 meter die 250 ton per uur kan

verladen. Het gevaarte zelf weegt maar

liefst 285 ton. “We hadden de kademuur al

versterkt, dus hij kon zó worden neerge-

zet!”, vertelt de directeur.

Koster Metalen heeft een gemiddelde

voorraad van 55.000 ton op het bedrijfs-

terrein dat een maximale opslagcapaci-

teit heeft van ongeveer 200.000 ton. De

doorloopsnelheid bedraagt zo’n zes tot

acht weken. Dikke staalplaten moeten de

kans op weglekken van olie of chemische

tend over de financiën, want we zitten nu

ook midden in een reorganisatie. Binnen

twee jaar hopen we onze definitieve

koers te varen.”

HeRstel Van de VRaag

Burghout heeft het afgelopen jaar de

economische crisis duidelijk gemerkt.

“De wereldwijde vraag naar staal is in

elkaar gezakt, waarop de staalbedrijven

hun productie overal omlaag hebben

geschroefd. Dat betekende dus minder

aanvoer van schroot. Gelukkig herstelt de

staalmarkt zich weer.”

Koster Metalen is mede daarom positief

over de toekomst. Burghout: “Er is altijd

wel vraag naar metalen, met name in

de opkomende economieën als India

en China. Als schroothandel moeten we

daarop inspelen. Daarbij spelen andere

aspecten een rol, zoals: waar is je bedrijf

gevestigd en zijn er uitbreidingsmogelijk-

heden? Eén van onze voordelen is dat we

zeeschepen kunnen ontvangen. We staan

direct in contact met de buitenwereld.”

PvH

www.kostermetalen.nl

substanties voorkomen. Regen water en

vloeistoffen komen in speciale afvoerput-

ten terecht. Koster Metalen bezit verder

een eigen rioolstelsel.

nieuwe omgeVing

Voor Bart Burghout persoonlijk is recy c ling

een relatief nieuwe ervaring. Voorheen was

hij werkzaam bij onder andere Mercedes

en Sigma Coatings. Via zijn schoonvader

Nico Koster, één van de toenmalige direc-

teuren, belandde hij tien jaar geleden bij

de firma. Drie jaar geleden namen hij en

Robert Koster het bedrijf Koster Metalen

over uit de holding. De moedermaatschap-

pij bestaat verder uit Transko Stevedoring

& Warehousing, Metalurgic Processing in

Boedapest, Hongarije (specials zoals tita-

nium) en de tien jaar geleden opgerichte

Container Terminal Beverwijk (CTB), goed

voor ongeveer 15.000 containers per jaar.

Koster Metalen maakt ook gebruik van de

containerterminal.

Of Bart Burghout van plan is naast Koster

Metalen andere onderdelen van de hol-

ding over te nemen? “Nee. De overname

van Koster Metalen heeft al het nodige van

ons gevergd. En dan heb ik het niet uitslui-

Het binnenvaartschip Fortuna vervoerde in 2010 zo’n 550 ton schroot naar Beverwijk

Zeehaven IJmuiden NV is the only privately owned port in the Netherlands. Set outside the locks on the North Sea Canal, Zeehaven IJmuiden NV offers easy access. What’s more it’s only 20 minutes from Schiphol Airport.

Newly opened IJmond Harbour with deepwater and quayside locations ready for development

Daily ferry service to the UK port of Newcastle

Europe’s premier logistics gateway forfresh and frozen fish

A North Sea supply base - both for traditional oil and gas fields and new wind-farm projects

A wide availability of industrial land for saleor rent at competitive prices

An alternative and complimentary cruise port for Amsterdam

tel: +31 255 547000fax: +31 255 547050e-mail: info@zeehaven.nlwebsite: www.zeehaven.nl

take the easy wayZeehaven IJmuiden NV • Halkade 4, Postbus 541 • 1970 AM IJmuiden • The Netherlands

Zeehaven_Ijmuiden Ad2.indd 1 2/7/09 10:05:57