Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de...

8
A6 A6 N715 N302 N302 N309 N309 N306 N709 N50 N710 N307 N307 N352 N352 N352 N765 N719 N716 N351 N351 N713 N714 N331 N333 32A KAMPEN- NOORD 15 IND. DE MUNT KAMPEN ENS 10 LELYSTAD 11 LELYSTAD-NOORD 12 SWIFTERBAND 13 URK KAMPEN-ZUID 14 EMMELOORD EMMELOORD-ZUID EMMELOORD Kamperzeedijk- West Schokkerhaven Roggebotsluis Ketelhaven Kampereiland Schokland Hogeweg Oosterholt Zwartendijk Zwarteweg Eekt Kamperveen Trutjeshoek Posthoorn Emmeloord Urk Lelystad IJsselmuiden IJsselmuiden Kampen Dronten Swifterbant Biddinghuizen Oosterwolde Tollebeek Grafhorst Ens Zuideinde Blokzijl Marknesse De Zande Espel Vollenhove Noordeinde Nagele Kraggenbrug Lage Vaart Lage Vaart Larservaart Hoge Vaart Oostervaart Vossemeer Keteldiep Ketelmeer IJsselmeer Z w a r t e M e e r G a n z e n d i e p Ramsdiep Ramsgeul Drontermeer IJSSELOOG IJSSELOOG N O O R D O O S T P O L D E R FLEVOLAND ROGGE- BOTZAND VOORSTERBOS SCHOKLAND HOLLANDSE HOUT start 9 5 8 2 7 1 6 4 3 0 1 2 3 4 5 km Zeebodemroute 7 8 9 10

Transcript of Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de...

Page 1: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

A6

A6

N71

5

N302

N302

N309

N309N

306

N709

N50

N71

0

N307

N307

N352

N35

2

N352

N76

5N719

N716

N351

N351

N713

N714

N331

N333

32A

KA

MPE

N-

NO

ORD

15 IN

D. D

E M

UNT

KAM

PEN

ENS

10 L

ELYS

TAD

11 L

ELYS

TAD

-NO

ORD

12 S

WIF

TERB

AN

D

13 U

RK

KAM

PEN

-ZUI

D

14 E

MM

ELO

ORD

EMM

ELO

ORD

-ZUI

D

EMM

ELO

ORD

Kam

perz

eedi

jk-

Wes

t

Scho

kker

have

n

Rogg

ebot

slui

s

Kete

lhav

en

Kam

pere

iland

Scho

klan

d

Hog

eweg

Oos

terh

olt

Zwar

tend

ijk

Zwar

tew

eg Eekt

Kam

perv

een

Trut

jesh

oek

Post

hoor

n

Emmeloo

rd

Urk

Lelystad

IJsselmuide

nIJsselmuide

n

Kam

pen

Dronten

Swifterban

t

Bidd

ingh

uizen

Oos

terw

olde

Tolle

beek

Gra

fhor

st

Ens

Zuid

eind

e

Blok

zijl

Mar

knes

se

De

Zand

e

Espe

l

Volle

nhov

e

Noo

rdei

nde

Nag

ele

Krag

genb

rug

Lage

Vaa

rt

Lag

e V

aart

Larse

rvaart

Hoge Vaart

Oostervaart

Vossem

eer

Ket

eld

iep

Ke

te

lm

ee

r

IJ

ss

el

me

er

Zw

ar

te

Me

er

Ganzen

diep

Ram

sdie

pRa

msg

eul

Drontermeer

IJSS

ELO

OG

IJSS

ELO

OG

NO

OR

DO

OS

TP

OL

DE

R

FLEV

OLA

ND

RO

GG

E-

BO

TZA

ND

VO

OR

STER

BO

S

SCH

OK

LAN

D

HO

LLA

ND

SE

HO

UT

start

9

5

8

2

7

16

4

3

01

23

45

km

Zeebodemroute

7

8

9

10

Page 2: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

Hoe gebruikt u deze routebeschrijving?Vroeger waren alle Toeristische Autoroutes bewegwijzerd, met zeskante borden. In de afgelopen jaren is de bewegwijzering komen te vervallen; mogelijk treft u nog een enkel bord aan. Om de route te volgen heeft u deze beschrijving nodig. De routeaanwijzingen (▶) worden afgewisseld met achtergrondinforma-tie over plaatsen en plekken onderweg; de nummers bij die beschrijvingen zijn terug te vinden op de routekaart.

• In verband met het veilig volgen van de routebeschrijving raden we aan om de route met minimaal twee personen te rijden. • Gebruik uw navigatieapparaat of smartphone met google maps (zonder route in te voeren) om onderweg de straatnamen en het wegverloop te zien.• Plaatsnamen worden in de route-aanwijzingen alleen aangegeven (vet) als u een plaatsnaambord passeert.• Vermelde straatnamen (tussen haakjes) zijn doorgaans onderweg goed zichtbaar; veel navigatieapparaten geven trouwens ook de naam van de weg aan waarop u rijdt.• Mocht u onverhoopt van de route zijn geraakt, rij dan met behulp van navigatie naar een punt verderop in de beschrijving (plaats, straat).

Zeebodemrouteafstand: 168 kmbegin: Lelystad

Eeuwenlang leefde de gedachte om de Zuiderzee in te polderen. Hendrik Stevin deed in 1667 een voorstel en in 1891 presenteerde ir. C. Lely (1854-1929) een plan, dat uiteindelijk werd uitgevoerd; een dijk met sluizen tus-sen Noord-Holland en Friesland, vijf polders en een enorm zoetwaterre-servoir. Bijna dertig jaar later (1918) werd onder het ministerschap van ir. Lely de wet tot afsluiting en gedeeltelijke droogmaking van de Zuiderzee aangenomen. In 1986 werden de Noordoostpolder, Oostelijk Flevoland en Zuidelijk Flevoland verenigd tot de twaalfde provincie van Nederland: Flevoland. De Zeebodemroute voert door de twee oudste polders, de Noordoostpolder en Oostelijk Flevoland.

Routebeschrijving

Begin: Lelystad, Oostranddreef 1GPS: N52.52476° E5.50982Het beginpunt ligt aan de rand van Lelystad, bij het Yardenhuis/begraaf-plaats; daar is een parkeerplaatsje (na de oprit links) waar u desgewenst

Page 3: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

NoordoostpolderTot de aanleg van de Noord-oostpolder werd in 1918 be-sloten door het aannemen van de Zuiderzeewet. Directe aanleiding vormden de over-stromingen van 1916. Omdat de Wieringermeerpolder al in de Zuiderzee was aangelegd, nog voor de Afsluitdijk werd gesloten, was de Noordoost-polder strikt genomen de eerste IJsselmeerpolder. Het gebied viel droog in septem-ber 1942. Urk en Schokland waren voortaan geen eiland meer. De kersverse polder werd al snel een toevluchts-oord voor onderduikers, omdat de arbeiders waren vrijgesteld van de Arbeitsein-satz. Van de afkorting NOP (van NoordOostPolder) werd in die tijd gezegd dat die ook stond voor ‘Nederlands On-derduikers Paradijs’. In totaal zouden er circa twintigdui-zend personen ondergedoken zijn geweest gedurende de oorlogsjaren. Na de Tweede Wereldoorlog werd begonnen met de bouw van boerderijen, waarbij voor het eerst gebruik werd gemaakt van prefabbeto-nelementen. In 1947 begon de uitgifte van grond. De nieuwe boeren waren streng geselecteerd. Ze kwamen voornamelijk uit Friesland, Noord-Holland, en Zeeland.

even kunt stoppen. Natuurlijk kunt u de route ook op een ander punt in de beschrijving beginnen.

▶ Ga vanaf het parkeerterrein rechtsaf de Oostranddreef op. Einde weg rechtsaf (Binnenhavenweg). Neem op de rotonde de 2e rechts (Binnenhavenweg). Neem op de vol-gende rotonde de 1e straat rechts (Steenstraat).

▶ Over snelweg heen. Op kruising met richtingwijzer linksaf, richting Swifterbant (Swifterringweg). Onder spoorlijn door en met de bocht mee naar rechts. Na ruim 5 km rechtsaf, richting Swifterbant (De Lange Streek).

▶ In Swifterbant De Lange Streek volgen met bochtjes en bochten tot bij tankstation (Super Tank), daar rechtsaf. Einde weg linksaf, richting Emmeloord. Op rotonde de 3e rechts nemen, richting Emmeloord (Dronterringweg).

▶ Voorbij tankstation (Shell) op de rotonde de 2e rechts nemen (Dronterringweg). Na 2,6 km op rotonde de 1e rechts nemen (Visvijverweg). Op kruising met voorrangs-weg linksaf (Beverweg).

1 Het Ketelbos en de Pleisterplas bij Kamperhoek vor-men een 36 ha groot moeras- en plassengebied omzoomd met loofbos. Het gebied is aangelegd als pleisterplaats voor trekvogels, met name zang- en eendvogels. Door het overwegend natte landschap, dat naast open water ook rietlanden, eilandjes en bos bevat, strijken veel trekvogels in dit gebied neer. Door een natuurontwikkelingsproject is verlanding van het waterrijke deel tegengegaan en is het gebied nog beter ingericht voor specifieke soorten als libellen en amfibieën.

▶ Over Ketelbrug. Ketelmeerweg met naar rechts en naar links volgen (later Abtsweg). Einde weg rechtsaf (Domi-neesweg). Neem na ruim 3 km op rotonde de 1e rechts, richting Schokkerhaven (Havenweg, later Ramsweg).

2 Nagele heeft alleen maar platte daken. Het was een studieobject van de architectengroepen De 8 en Opbouw (zoals Gerrit Rietveld, Aldo van Eyck en tuinarchitect Mien Ruys). Licht, ruimte en leefbaarheid vormde het motto van de modernisten. Deze architecten namen stelling te-gen de ‘Oudnederlandse dorpsydille’ die onder supervisie van Deltse-Schoolarchitect Granpré Molière in de Wierin-germeer was ontstaan. De voormalige katholieke kerk – er staan ook een hervormde en een gereformeerde – is in gebruik als Museum Nagele (Ring 23; open do.-zo. 13-17 uur). De expositie gaat in op de ontstaansgeschie-denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland.

▶ Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg, let op: slecht wegdek). Einde weg rechtsaf Schokkerringweg).

Page 4: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

3 Het voormalige eiland Schokland was eens samen met Urk één groot eiland. Toen het tussenliggende veenge-bied door de zee werd weggeslagen, bleven alleen de har-de ‘bulten’ van keileem (mengsel van klei, zand en grind) over: Urk en Schokland. Schokland lag het laagst en moest door palen en stenen beveiligd worden. Tevergeefs, want in 1859 moesten de bewoners het eiland verlaten. Sinds de inpoldering zakt Schokland in door de dalende grondwa-terstand. Museum Schokland (Middelbuurt 3; open: di.-zo. 11-17 uur, in schoolvakanties ook op ma.) bestaat uit een oud waterstaatskerkje en in Zuiderzeestijl opgetrokken bijgebouwen op een van de laatste drie woonterpen. De binnen- en buitenexposities geven een beeld van de geo-logie en archeologie van de Noordoostpolder, het ontstaan en vergaan van het eiland, het leven van de Schokkerbe-volking en de drooglegging van de Noordoostpolder. Aan-sluitend kunt u een bezoek brengen aan de Gesteentetuin in het Schokkerbos; dat is een geologische tuin die ligt op een plek waar keileem aan de oppervlakte komt. In het bezoekerscentrum is nadere informatie te vinden over de gesteenten, de wordingsgeschiedenis van het gebied en over het Flevolandschap dat het Schokkerbos en de natuur op Schokland beheert (Keileemweg 1; open: half juni-half sept. dag. 12-17, daarbuiten za.-zo. 12-16/17 uur).

▶ Na 1,6 km rechtsaf (Redeweg). Einde weg linksaf (Rams-weg). Onder viaduct door, bocht naar links en einde weg rechtsaf (Zwartemeerweg). Na 3,4 km op eerste kruising linksaf (Neushoornweg).

▶ Na 1,5 km op T-kruising rechtsaf (Hertenpad). Einde weg linksaf (Hertenweg). Op kruising met voorrangs-weg rechtsaf (Zuiderringweg). Neem op de rotonde de 4e rechts, richting Marknesse (Leemringweg).

Midden in het naoorlogse dorp Marknesse staat Hotel, eetcafé Het hart van Marknesse (Breestraat 1), een dorps-café voor koffie, lunch en diner. Open: di.-zo. vanaf 12 uur.

▶ In Marknesse weg volgen, over brug/sluis met slagbo-men. Langs kerk en bij ‘Doorgaand verkeer’ bocht naar rechts volgen. Op de rotonde de 3e rechts nemen, rich-ting Emmeloord (Marknesserweg). Op de volgende ro-tonde de 2e rechts nemen (Marknesserweg).

▶ Voorbij tankstation (Tinq) op rotonde weer de 2e rechts nemen, richting Emmeloord (Marknesserweg). Neem in Emmeloord op de rotonde de 2e rechts, richting Centrum (Marknesserweg). Onder snelweg door, over moderne, lichtblauw-grijze brug en op de rotonde de 2e rechts nemen, ‘Andere richtingen’.

4 Emmeloord is de moderne hoofdplaats van de Noordoostpolder, waar-van de eerste steen gelegd werd in 1943. De voornaamste winkelpromenade

Beton voor de boerderijRijdend door deze polders zult u vroeg of laat de ty-pische bouwwijze van boe-renschuren opmerken. In de Noordoostpolder vallen voor-al de betonnen gevels op. Na de Tweede Wereldoorlog was er in het leeggeroofde Nederland een gebrek aan bouwmaterialen. Om toch het bouwprogramma voor de NOP te kunnen uitvoeren werd besloten om de bouw deels te standaardiseren en gebruik te maken van pre-fab bouwdelen van schok-beton. Nog veel boerenschu-ren tonen de grijze gevels. De topgevels bevatten opvallen-de sierelementen, ook van be-ton; de openingen zijn voor lichtinval en om de winddruk te verlagen. Deze zogenaam-de montageschuren zijn vooral gebouwd in het ooste-lijke deel van de NOP; veelal zijn ze van ver herkenbaar aan de (originele) rode pan-nendaken.In Oostelijk Flevoland werd ook nog gebruik gemaakt van de montageschuren. Om-dat de kosten inmiddels door de minister van Financiën te hoog werden geacht werden kleinere ‘ministerschuurtjes’ gebouwd; deze kenmerken zich vooral door de rijen klei-ne vierkante ramen in de zij-gevel.

Page 5: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

is de Lange Nering die uitkomt op De Deel, het centrale plein. Al in een vroeg stadium van de planvorming werd besloten dat op het centrale plein van Emmeloord, in het hart van de polder, een hoge toren zou komen te staan. Deze toren zou moeten fungeren als baken, zichtbaar uit de verte en als symbool van de eenheid van de polder. Het mocht geen kerktoren worden, want geen van de kerken mocht de andere domineren. Voor de watervoorziening van de polder was een watertoren noodzakelijk en zo ont-stond het idee om deze op te waarderen tot poldertoren. Op de 65 m hoge Poldertoren (1959) staat een vergulde windwijzer in de vorm van een koggenschip. In de toren hangt een carillon met 48 klokken. Na 2005, toen een wa-tertoren nier meer nodig was, werden hier een restaurant en winkels gevestigd. Sinds 2014 staat de toren leeg.

▶ Rij door het centrum door bij alle (5) verkeerslichten recht-door te rijden. Op rotonde 1e rechts nemen (Scandinavië-laan) en na circa 100 m schuin linksaf (Drostlaan). Net buiten Emmeloord op rotonde de 2e rechts nemen (Pilo-tenweg).

▶ 2,5 km verder bij einde weg links aanhouden en meteen linksaf (Tollebekerweg). Ruim 3 km verder, vlak voor Tolle-beek, rechtsaf (Zuidwesterringweg). Na ruim 2 km bocht naar rechts volgen, richting Espel (Espelerringweg).

▶ Tweede weg links nemen (Ankerpad). Einde weg linksaf Westermeerweg). Na 3,3 km einde weg rechtsaf (Vormtweg).

5 Urk heeft een duizendjarige geschiedenis. Het is de enige plaats aan het IJsselmeer die ook de visserij op de Noordzee en ver daarbuiten be-drijft. De kottervloot behoort tot de modernste van West-Europa. Aan de binnen- en buitenhaven liggen de scheepswerven, rokerijen, fileerbedrij-ven en de visafslag. In de dorpskern staan enkele vissershuisjes. De zon-dag geldt in Urk als rustdag; Urk is vanouds een orthodox-protestants bolwerk. De Urker cultuur en geschiedenis staan centraal in Museum het Oude Raadhuis (Wijk 2-2; open: apr.-okt. ma.-vr. 10-17, za. 10-16; nov.-mrt. ma.-za. 10-16 uur). Tot 1939 was Urk een eiland in de Zuiderzee en in het museum kunt u dan ook een beeld krijgen van de wijze waarop de Urkers geleefd hebben. De vuurtoren (1844) staat op het hoogste punt van het voormalige eiland en biedt een uniek uitzicht over Urk en het IJsselmeer (in zomermaanden te beklimmen). De vuurtoren heeft de beschikking over een draailicht; hierbij staat de lamp stil en draait de lens. Het grote anker achter de toren is in 1959 opgevist door de UK11, veertig mijl ten noord-westen van IJmuiden; het draagt de inscriptie ‘1512’ maar het is niet zeker of dat een jaartal is. In het eenvoudige Kerkje aan de Zee uit 1786 zijn enkele scheepsmodellen opgehangen. Iets ten noorden van Urk ligt het Urkerbos. Het perceel van 230 ha werd in het midden van de jaren vijftig beplant. Het Urkerbos omzoomt een wijds keienveld, dat door geologen als uniek wordt beschouwd vanwege de ongerepte ligging van zwerfkei-en. Dit Van der Lijn-reservaat is met een excursie te bezoeken.

ANWB Gastvrij Plus: de leukste adresjes voor onderweg

Een toertochtje wordt nog leu-ker als je fijne adresjes hebt waar je onderweg even kunt stoppen voor koffie met taart of een lekkere lunch. Die adres-jes vindt u bij ANWB Gastvrij Plus, een groeiend netwerk van locaties die variëren van cafés en restaurants tot ijssa-lons, bezienswaardigheden en pannenkoekenhuizen … ANWB Gastvrij Pluspunten zijn her-kenbaar aan een geel vignet op de deur of de winkelruit. ANWB Gastvrij Pluspunten ge-ven soms korting op vertoon van de ANWB Ledenpas. Vraag de bediening of er een actie loopt.

Page 6: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

In het oude centrum van Urk, aan het water, ligt Visrestaurant De Kaap (Wijk 1-5C, navigatie: Staverskade), een uitstekende gelegenheid om verse Urker visgerechten te proeven (dagvers vanaf de afslag). Maar ook koffie en appeltaart, bijvoorbeeld, zijn hier verkrijgbaar. Open: dag. vanaf 10 uur.

▶ In Urk op rotonde de 1e rechts nemen, richting Centrum (Staartweg). Neem op de volgende rotonde de 3e rechts (Almerelaan). Op weer een rotonde de 2e rechts nemen (De Akkers). Op kruising waar aan de linkerhand een apotheek zit, rechtdoor. Op volgende kruising rechtsaf (Rotholm).

▶ Op rotonde de 1e rechts nemen en op de volgende rotonde, bij tanksta-tion (Tinq) de 3e rechts nemen (Sluisweg). Net buiten Urk op rotonde de 1e rechts nemen, richting Nagele (Domineesweg). Neem op de volgende rotonde de 2e rechts, richting Nagele (Domineesweg).

▶ Neem op de rotonde vóór de snelweg de 2e rechts, ga onder viaduct door en neem op de rotonde weer de 2e rechts. Daarna METEEN rechtsaf (Abts-weg). Volg de weg naar de Ketelbrug; aan de overkant met bocht naar links en op kruising linksaf, richting Ketelhaven.

6 Het Ketelmeer is in de tweede helft van de vorige eeuw ernstig ver-vuild geraakt met giftige stoffen als kwik en zink, aangevoerd door Rijn en IJssel. In een tijdsbestek van twintig jaar wordt het Ketelmeer nu ge-saneerd. Miljoenen kubieke meters verontreinigd slib worden verzameld in een baggerslibdepot, het ronde IJsseloog. De hiervoor gegraven put is 45 m diep en 1 km in doorsnee; boven water is een dijk van 10 m hoog.

▶ Na 7,7 km einde weg linksaf, richting Kampen (Vossemeerdijk). Voorbij het dorpje Ketelhaven weer met het water aan de linkerhand. Na circa 2  km onder aan de dijk rechtsaf (Roggebotweg). Einde weg linksaf en 150 m verder rechtsaf (Roggebotweg, klinkers).

In het grote bosgebied langs de Randmeren ligt (pannenkoeken)restaurant Het Grote Kabouterbos (Roggebotweg 1, Dronten), zowel binnen als buiten (speeltuin) geheel in het teken van kabouters. Open: wo., vr.-zo. 12-20 uur.

▶ Op kruising met verkeerslicht rechtdoor en meteen linksaf de ventweg op. Na circa 900 m rechtsaf (Reveweg). Na 2,2 km linksaf het bos in (Wanin-geweg). Deze wisselend verharde weg (rustig rijden) circa 1,4 km volgen, over spoortunnel, tot kruising met asfaltweg; daar rechtsaf (Stobben-weg).

▶ Na circa 4 km op kruising rechtsaf (Abbertweg). Op kruising met voor-rangsweg rechtsaf (Elburgerweg). Circa 1 km voorbij brug met blauwe leuningen rechtsaf (Haringweg). Einde weg rechtsaf (Biddingringweg) en op de rotonde de 3e rechts nemen (De Wissel).

7 In het Mechanisch Erfgoed Centrum of MEC Museum kunnen liefheb-bers van techniek hun hart ophalen. Allerlei 19e-eeuwse machines hebben een plaatsje gevonden in dit veelzijdige museum, van sleepboot tot druk-pers en van oude landbouw- tot nostalgische huishoudelijke voorwerpen. Eens per maand zijn alle stoommachines – onder meer oude stoomwalsen – werkend te bewonderen (Dronterweg 29; open: za. 10-17, elk 3e weekend van de maand stoomweekend za.-zo. 10-17 uur).

Page 7: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

▶ In Dronten op de rotonde de 1e rechts nemen, richting Centrum. In bocht naar links, rechts afslaan (Fazantendreef). Onder viaduct door. Neem op de rotonde de 3e rechts (De Noord). Dan op rotonde de 2e rechts nemen, onder spoor door en weer op rotonde de 2e rechts nemen.

▶ Voorbij tankstation (Tinq), aan de linkerhand, op de rotonde de 1e rechts nemen, richting Centrum (Gangboord). Met bocht mee naar links en op de rotonde de 2e rechts nemen (Gangboord). Op volgende rotonde de 1e rechts nemen, richting Lelystad (De West).

▶ Na ruim 1 km op de rotonde de 2e rechts nemen, richting Lelystad (De West). Net buiten Dronten op de rotonde de 1e rechts nemen, richting Lelystad (Dronterweg).

▶ Na circa 10,5 km, ruim vóór het viaduct, waar hoogspanningsdraden schuin de weg oversteken, linksaf (Larserringweg). Na circa 3 km op krui-sing rechtsaf (Lisdoddeweg). Einde weg rechtsaf (Vlotgrasweg).

8 Van zonsopgang tot zonsondergang kunnen in Natuurpark Lelystad wisenten, elanden, edelherten wilde zwijnen en przewalskipaarden wor-den geobserveerd. Ook het voeren van otters kan worden meegemaakt. In het park bevinden zich verder een nagebouwde prehistorische neder-zetting, het scheepswrak De Zeehond en een bezoekerscentrum (Vlotgras-weg 11. dag. mrt.-okt. 12-17; nov.-feb. 12-16 uur).

▶ Einde weg – rechts zijn slagbomen (Natuurpark Lelystad) – linksaf (Meer-koetenweg). Op kruising met verkeerslicht rechtsaf, richting Lelystad. Onder snelweg door, bij verkeerslicht rechtdoor en in Lelystad rechts de afslag Dronten nemen.

▶ Einde weg bij verkeerslicht linksaf, richting Dronten (Oostranddreef). Na 1,2 km op rotonde de 2e rechts nemen (Oostranddreef), onder fiets-brug door. Op volgende rotonde de 2e rechts nemen, richting Centrum (Oostranddreef).

9 Lelystad is genoemd naar dr. Ir. C. Lely, oud-Minister van Waterstaat. Samen met de gemeente Dronten vormt de gemeente Lelystad de polder Oostelijk Flevoland. Deze polder, die deel uitmaakt van de Zuiderzeewer-ken, viel droog in 1957. Met de bouw van Lelystad werd in 1965 gestart. Twee jaar later vestigden er zich de eerste bewoners. Het werd een mo-derne stad met ruim opgezette groene woonwijken en een innovatief ver-keersbeleid (weinig gelijkvloerse kruisingen). Toen begin jaren 70 Amster-dam begon met de sanering van oude stadswijken, trokken tienduizenden Amsterdammers naar Lelystad. Na de stichting van Almere, in de jaren 80, kreeg Lelystad een inzinking; leegstand en verpaupering waren het gevolg. Eerst vanaf de jaren 90 werd esthetische kwaliteit aan de bijna mislukte boomtown toegevoegd, met name om de identiteit te versterken. Voorbeelden van moderne architectuur zijn het Agora Theater (Ben van Berkel) en het ensemble Zilverparkkade (diverse architecten). Het Stad-huis, oorspronkelijk een ontwerp van Jan Hoogstad (1983) is in 2011 in-grijpend vernieuwd naar een ontwerp van bureau Ector Hoogstad.

▶ Ruim 2 km verder op de laatste rotonde de 2e rechts nemen, richting Em-meloord, onder fietsbrug door en dan ligt rechts het Yardenhuis/begraaf-plaats. Hier eindigt de route. Een extra uitstapje naar Batavialand (buiten

Page 8: Zeebodemroute - ANWB · 2019. 6. 28. · denis van Nagele en zijn unieke plaats in de architectuurgeschiedenis van Nederland. Na 5,3 km bij fietsrichtingwijzer linksaf (Palenweg,

de route) is een aanrader.

10 Batavialand is vooral bekend om de reconstructie van het VOC-schip de Batavia uit 1628, op de Bataviawerf. Dit beroemde schip is het hele jaar te bezichtigen, zowel individueel als met een rondleiding. Daarnaast zijn er diverse ambachtelijke werkplaatsen op de werf, zoals de zeilmake-rij, de tuigerij en de beeldsnijderij waar ambachten uit de VOC-tijd herle-ven. Momenteel wordt het admiraliteitsschip 7 Provinciën, van Michiel de Ruyter, nagebouwd en ook dat is te zien. Tegenover de Bataviawerf ligt het Museum van Batavialand (voorheen Nieuw Land Erfgoedcentrum) dat met films, dia’s, maquettes en vondsten het Zuiderzeeproject belicht. Het skelet van Swifterbant, onderdeel van de collectie, behoort tot de oudste in West-Europa gevonden menselijke resten (museum en werf: Oostvaar-dersdijk 01-09; open ma.-za. 10-17, zo. 11-17 uur).

Naast de Bataviawerf ligt Batavia Stad Fashion Outlet (Bataviaplein 60; open: ma.-vr. 10-18, za.-zo. 10-20 uur), een winkelcentrum dat is gebouwd in de vorm van een soort vestingstadje.