Zakenboekje startende ondernemers

94
Het Z A ken Z A k boekje Alles wat een ondernemer in het mkb moet weten

Transcript of Zakenboekje startende ondernemers

Page 1: Zakenboekje startende ondernemers

Het ZAken ZAkboekje

Alles wat een ondernemer in het mkb moet weten

Page 2: Zakenboekje startende ondernemers

Wat moet er eigenlijk allemaal in een ondernemingsplan staan?

Waarom zou ik voor een bv-vorm kiezen? Moet ik mij als zzp’er ook

inschrijven bij de Kamer van Koophandel? En hoe zit dat nou precies

met de ondernemersaftrek?

Op deze en andere vragen wilt u als (startend) ondernemer

antwoord hebben. Het is en blijft ten slotte een hele onderneming,

zaken doen. Wat u nodig hebt, is heldere en overzichtelijke infor-

matie, zonder bla-bla en in gewone mensentaal. En natuurlijk wilt

u juiste, gecheckte informatie.

Het ZakenZakboekje biedt u dit. Het is samengesteld door de

Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten

(NOvAA), de beroepsorganisatie van de AA-Accountants. De ‘AA’,

zoals hij meestal wordt genoemd, is dé adviseur voor de mkb-

ondernemer: hij heeft een antwoord op al uw vragen op financieel,

bedrijfseconomisch en fiscaal gebied.

Deze pocket is eigenlijk de AA in zakformaat. Het boekje geeft

korte, duidelijke informatie, voorziet u van tips en tricks en geeft u

een kijkje in de keuken van collega-ondernemers: wat hebben zij nou

concreet aan hun AA gehad? Ook een index ontbreekt niet. Kortom,

u doet goede zaken met een AA-Accountant. Oók met die kleine in

uw achterzak!

Kijk voor een AA bij u in de buurt op: www.novaa.nl

De accountant in uw achterzak

Page 3: Zakenboekje startende ondernemers

Hij die niet kan lachen, moet geen winkel beginnen

Confucius, Chinees wijsgeer

Page 4: Zakenboekje startende ondernemers

3

4

10

24

28

34

42

54

60

80

84

88

66

74

Inhoudsopgave

Een goede start is het halve werk

Wie ben ik en wat ga ik doen?

Ondernemersinterview

De administratie

Een bedrijf kopen: waar let ik op?

Ondernemen en de fiscus

Ondernemersinterview

Omzetbelasting: een lust en een last

Personeel

Goede zaken blijven doen tijdens de recessie

Ondernemersinterview

Begrippenindex

Notities

Page 5: Zakenboekje startende ondernemers

Een eigen bedrijf startenVoor velen een droom die uitkomt. Maar blijf wel wakker en uitge-

slapen, want bij succesvol ondernemen komt het nodige kijken.

Waar moet ik als startend ondernemer beginnen?

Starten kunt u op verschillende manieren:

U kunt een bestaand bedrijf overnemen.

U kunt vanaf nul beginnen.

U kunt als freelancer/zzp’er (zelfstandige zonder personeel)

beginnen.

Waarom is het goed om een ondernemingsplan op te stellen? Een goed doortimmerd ondernemingsplan vergroot uw kans

van slagen:

Het helpt u te bepalen of uw plan voor het starten van een eigen

onderneming haalbaar is of niet.

Het is een handig hulpmiddel om al uw plannen, ideeën en inzich-

ten gestructureerd en overzichtelijk op papier te krijgen.

Het helpt u om niets over het hoofd te zien.

Een goede start is het halve werk

4Een goede start is het halve werk

Page 6: Zakenboekje startende ondernemers

Wat zet ik allemaal in het ondernemingsplan?

Uw ondernemingsplan geeft antwoord op belangrijke vragen voor

een starter.

1. Wie ben ik en wat ga ik doen?

Wat voor soort onderneming wil ik beginnen?

Welke producten of diensten bied ik aan?

Welke handelsnaam gebruik ik en mag ik die gebruiken?

Welke rechtsvorm (bijv. eenmanszaak of bv) is voor mij de meest

geschikte en wat zijn hiervan de juridische en fiscale consequen-

ties?

Waar ga ik mijn bedrijf vestigen? Werk ik vanuit huis of ga ik

een bedrijfspand kopen of huren?

2. Hoe ga ik mijn product of dienst verkopen?

Hoe zien de markt en de concurrentie eruit?

Hoe onderscheid ik me van mijn concurrenten?

3. Hoe ga ik het regelen?

Heb ik personeel nodig en zo ja, wat zijn dan de mogelijkheden,

rechten en plichten?

Van welke subsidies en fiscale mogelijkheden kan ik gebruik

maken?

Welke verzekeringen moet ik afsluiten?

Welke vergunningen moet ik aanvragen?

Hoe richt ik mijn (financiële) administratie in?

4. Hoe zit het met geld? (financieel plan)

Hoeveel geld moet ik investeren?

Hoe kom ik aan de benodigde financiering?

Welke omzet en winst is nodig voor het bereiken van mijn doelen

en de continuïteit van mijn onderneming?

5Een goede start is het halve werk

Page 7: Zakenboekje startende ondernemers

Waarvoor kan ik mijn ondernemingsplan allemaal gebruiken? U gebruikt uw ondernemingsplan als onderbouwing wanneer u een

financiering aanvraagt. Op basis van uw ondernemingsplan en het

financiële plan toetst de bank de haalbaarheid van uw plan. Het

financiële plan is dus een heel belangrijk onderdeel van uw onder-

nemingsplan.

Waaruit bestaat mijn financiële plan? In het financiële plan beantwoordt u de volgende vragen:

Welke investeringen moet ik doen?

Hoeveel kapitaal heb ik nodig?

Hoe kom ik aan dat kapitaal?

Hoe hoog zijn mijn kosten en omzet in de komende perioden?

Hou ik genoeg geld over om mijn lening af te lossen

(aflossingscapaciteit)?

Heb ik elke maand voldoende geld op de bank staan om aan alle

verplichtingen te kunnen voldoen (liquiditeitsbegroting)?

Vooral de liquiditeitsbegroting is heel belangrijk. Want als u niet

aan uw betalingsverplichtingen kunt voldoen, ook al maakt u winst,

hebt u toch echt een probleem!

Wat is een liquiditeitsbegroting?Uw inkomsten en uitgaven kunnen sterk wisselen, bijvoorbeeld

tijdens een vakantieperiode of door klanten die laat betalen.

De liquiditeitsbegroting (of cashflowbegroting) laat u zien op welk

moment extra financiën nodig zijn en helpt bepalen of u bijvoorbeeld

seizoensinvloeden goed heeft ingeschat.

6Een goede start is het halve werk

Page 8: Zakenboekje startende ondernemers

Stel dat het minder goed gaat. Nou, en? Je hebt hoe dan ook heel veel geleerd, dat neemt niemand je af

Staatssecretaris Jan Kees de Jager, 2009

Page 9: Zakenboekje startende ondernemers
Page 10: Zakenboekje startende ondernemers

“Kijk heel kritisch naar de

liquiditeitsbegroting! Als er

10.000 euro binnenkomt,

betekent dat niet automatisch

dat je 10.000 euro hébt.

Je hebt ook nog verplichtingen,

zoals vaste lasten en

belastingen.

Als je niet kunt voldoen aan

deze betalingsverplichtingen,

heb je tóch een probleem!”

Marco Moling AA

Page 11: Zakenboekje startende ondernemers

Welke handelsnaam gebruik ik en mag ik die gebruiken?Uw handelsnaam moet aan de volgende eisen voldoen:

1. Voldoende onderscheidend

De naam ‘bakker’ is voor een bakker niet onderscheidend genoeg.

Een naam hoeft niets te betekenen, maar een naam die alleen

bestaat uit losse letters of cijfers is meestal niet onderscheidend

genoeg en is dus onbruikbaar als handelsnaam.

2. Niet verwarrend of misleidend

U kunt geen handelsnaam gebruiken die al door een ander bedrijf in

uw branche wordt gebruikt of daarop lijkt. Ook mag u geen ‘bv’

toevoegen als uw bedrijf geen bv is.

3. Niet strijdig met bestaande merken

Uw handelsnaam mag geen merknaam bevatten waar u niet de

eigenaar van bent.

Bij de Kamer van Koophandel kunt u in het Handelsregister gratis

kijken of uw handelsnaam al gebruikt wordt.

Tip: Stel je op de hoogte van de ontwikkelingen in je branche op

korte termijn (omzet), middellange termijn (kosten) of lange

termijn (trends en ontwikkelingen).

Wie ben ik en wat ga ik doen?

10Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 12: Zakenboekje startende ondernemers

Moet ik mij altijd inschrijven bij de Kamer van Koophandel?Ja. Sinds juli 2008 moet iedere ondernemer zich inschrijven bij de

Kamer van Koophandel, dus óók eenmanszaken in de vrije beroepen

en verenigingen.

Wat is een rechtsvorm?

De rechtsvorm is de juridische vorm van uw onderneming. Er zijn

twee soorten rechtsvormen:

1. Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid.

Bij deze rechtsvormen bent u met uw hele privé-vermogen aanspra-

kelijk voor schulden van de onderneming:

Eenmanszaak

Vennootschap onder firma (vof)

Commanditaire vennootschap (cv)

Maatschap

2. Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid.

Bij rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid bent u alleen aanspra-

kelijk voor het bedrag dat u hebt geïnvesteerd, het zogenaamde

eigen vermogen. Rechtspersonen zijn:

Besloten vennootschap (bv)

Naamloze vennootschap (nv)

De keuze voor een rechtsvorm heeft niet alleen juridische, maar

ook fiscale gevolgen. Ook zijn er bepaalde eisen waar u aan moet

voldoen. Op de volgend pagina ziet u een handig overzicht van de

meest gebruikte rechtsvormen.

11Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 13: Zakenboekje startende ondernemers

Schematisch overzicht rechtsvorm

en

Eenmanszaak

BvNv

Maatschap

VofCv

OprichtingVorm

vrijNotariële akte

Notariële akte

Vormvrij, voorkeur

schriftelijk/

notarieel contact

Vormvrij, voorkeur

schriftelijk/

notarieel contact

Vormvrij, voorkeur

schriftelijk/

notarieel contact

KapitaalvereisteGeen

18.0

00

45.0

00

Geen

Geen

Geen

BestuurEig

enaarDirectie

Directie

Maten

VennotenBeh

erend

vennoten

AansprakelijkheidPrivé 10

0%

Bestuur

(bij onb

ehoorlijk

bestuur)

Bestuur

(bij onb

ehoorlijk

bestuur)

Privé voor g

elijk deel als m

aatschap

verp

lichting

en niet nakom

t

Alle vennoten

privé voor 10

0%

als vof verplich

-ting

en niet nakomt

Beh

erend vennoten

privé 10

0%,

Com

mand

itaire vennoten b

eperkt

aansprakelijk

BelastingenInkom

stenbelas-

ting, ond

ernemers-

aftrek en mkb

-winstvrijstelling

bij vold

oen aan urencriterium

Vennootschap

s-belasting

, inkom-

stenbelasting

over salaris d

irectie en over d

ividend

Vennootschap

s-belasting

, inkom-

stenbelasting

over salaris d

irectie en over d

ividend

Inkomsten b

elas-ting

, ondernem

ers-aftrek m

kb-

winstvrijstelling

bij vold

oen aan urencriterium

Inkomsten b

elas-ting

, ondernem

ers-aftrek m

kb-

winstvrijstelling

bij vold

oen aan urencriterium

Beh

erend vennoten:

inkomstenb

elasting,

ondernem

ersaf-trek en m

kb-winstvrijstel-

ling b

ij voldoen aan

urencriterium

Page 14: Zakenboekje startende ondernemers

13Wie ben ik en wat ga ik doen?

Start ik als eenmanszaak of als bv?

Veel starters beginnen met een eenmanszaak of, als zij samen met

iemand anders gaan ondernemen, met een vennootschap onder

firma (vof). U kunt uw onderneming ook starten als eenmanszaak

en deze later omzetten in een bv (besloten vennootschap).

Wat zijn de voor- en nadelen van een eenmanszaak?De eenmanszaak is fiscaal aantrekkelijk omdat u gebruik kunt maken

van regelingen voor ondernemers als ondernemersaftrek en de

mkb-winstvrijstelling.

Een belangrijk nadeel kan de aansprakelijkheid zijn: als u failliet

gaat, bent u met uw privé-vermogen aansprakelijk voor eventuele

schulden van uw bedrijf. Daarnaast kunnen schuldeisers, als u in

gemeenschap van goederen bent getrouwd, ook beslag leggen op het

vermogen van uw huwelijkspartner.

Wanneer kies ik direct voor de bv-vorm?

U kiest direct voor een bv als:

U activiteiten verricht waarbij de aansprakelijkheid groot is.

Als bv kunt u niet persoonlijk aansprakelijk gesteld worden, als

vof/maatschap of eenmanszaak wél.

U veel winst verwacht. Bij zeer hoge winsten betaalt u als bv

per saldo namelijk minder belasting.

Welke rechtsvorm u kiest voor uw bedrijf, hangt dus af van de

specifieke omstandigheden. Voor het oprichten van een bv moet u

naar de notaris.

Page 15: Zakenboekje startende ondernemers

Wat zijn de fiscale consequenties van een bv?

Voor een bv gelden andere belastingregels dan voor een eenmanszaak.

Als directeur-grootaandeelhouder (dga) komt u niet in aanmerking

voor bepaalde regelingen, zoals zelfstandigenaftrek of startersaftrek.

U bent namelijk in loondienst bij uw eigen bv. Met een aandelenbezit

van 5% of meer heeft u een zogeheten ‘aanmerkelijk belang’ in de bv.

Over de winst van uw bv wordt eerst vennootschapsbelasting geheven.

Wordt de resterende winst daarna uitgekeerd aan u, dan moet u

hierover dividendbelasting betalen. Dat is belasting over de op-

brengst van aandelen en winstbewijzen. Daarnaast betaalt u inkom-

stenbelasting over uw salaris als directeur van uw bv.

Bv Eenmanszaak

Winst 100.000 Winst uit onderneming 100.000

Salaris 40.000 -/- Zelfstandigenaftrek 4.488 -/-

Resultaat voor heffing 60.000

Grondslag mkb- winstvrijstelling 95.512

Vennootschaps-belasting 20 % 12.000 -/-

Mkb-winstvrijstelling 10,5% 10.028 -/-

Dividenduitkering 48.000 Belastbare winst 85.484

Heffing Aanmerkelijk Belang Box 2 25 % 12.000 -/-

inkomstenbelasting Box 1 progressief 34.037

Restant na volledige winstuitkering

36.000

Salaris netto 27.000 +/+

Totaal netto 63.000 Totaal netto 65.963

De belastingdruk bedraagt bij een bv 37.000,- en bij een eenmanszaak 34.037,-. Zo bespaart u jaarlijks 2.963,-.

N.B. Er is geen rekening gehouden met eventuele aanspraken en overige looncomponenten, andere bestanddelen van de ondernemersaftrek of onder-nemingsfaciliteiten en doteringen aan de FOR. Alsmede overige bijzondere omstandigheden die leiden tot specifieke heffingskortingen. Het blijft daarom maatwerk en is per geval verschillend of het voordelig is om een onderneming uit te oefenen in de vorm van een eenmanszaak of een bv.

14Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 16: Zakenboekje startende ondernemers

Wanneer is een bv-vorm voor mij aantrekkelijk?De bv-vorm is fiscaal het gunstigst als uw bedrijf elk jaar een

substantiële winst behaalt en u die winst in uw onderneming kunt

laten.

Dit heeft te maken met het belastingpercentage dat u betaalt in de

hoogste schijf van de inkomstenbelasting ten opzichte van de

vennootschapsbelasting.

Als uw bedrijf een hoge winst behaalt, maar u wilt een groot deel

hiervan privé gebruiken, dan is een bv fiscaal gezien niet zonder

meer het voordeligst. En behaalt uw bedrijf een bescheiden winst

- bijvoorbeeld omdat u nog in een opbouwfase bent - dan kan de

eenmanszaak fiscaal gezien voordeliger uitpakken.

Zijn twee bv’s beter dan één?

Als u besluit om een bv op te richten, richt dan maar meteen twee

bv’s op: een holding en een werk-bv. Dit geeft grotere flexibiliteit

in bijvoorbeeld fiscaal opzicht. Ook kunt u zo eenvoudiger vermogen

veilig stellen.

Wat is een vof?

In het midden- en kleinbedrijf komt de vof (vennootschap onder

firma) veel voor. De vof is een samenwerkingsvorm van twee of

meer personen die een onderneming voeren onder een gemeen-

schappelijke naam.

De firmanten zijn privé aansprakelijk voor de schulden van de

firma en draaien ook privé op voor schulden van of claims tegen

medefirmanten. Overigens gaat de regelgeving rondom de vof

veranderen.

15Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 17: Zakenboekje startende ondernemers
Page 18: Zakenboekje startende ondernemers

“Onderschat de start van een

onderneming niet! Onderzoek

bij jezelf je sterke en zwakke

punten. Als je bijvoorbeeld

vindt dat je commercieel bent,

onderbouw dit dan met feiten.

Gebruik het ondernemingsplan

niet alleen voor de zwakte-

sterkte-analyse van je bedrijf,

maar ook van jezelf.

Laat je hierover bevragen door

een gezond kritische AA met

wie je een klik hebt.”

Anton van Gaalen AA

Page 19: Zakenboekje startende ondernemers

Wat is een commanditaire vennootschap (cv)?Bij de cv brengt een van de firmanten wel kapitaal in, maar hij

treedt niet naar buiten en neemt geen beslissingen over de

bedrijfsvoering.

Dit is de zogeheten ‘stille vennoot’. De aansprakelijkheid van deze

geldschieter is beperkt tot het bedrag dat hij heeft ingebracht.

Er kunnen meerdere firmanten optreden als stille vennoot.

Wat is een maatschap?

De maatschap is vooral een interne afspraak over de verdeling van

werk en winst. De maatschap is vooral populair bij zogeheten vrije

beroepsbeoefenaren, zoals artsen, advocaten of notarissen.

Waar moet ik rekening mee houden bij een bedrijf aan huis?

Een bedrijf aan huis is vaak een goedkope en makkelijke oplossing.

Maar de meeste huizen hebben een woonbestemming, waardoor u er

geen bedrijf in mag vestigen. Een bedrijf aan huis is meestal toege-

staan als:

Uw bedrijf alleen een kantoorfunctie heeft.

Er geen klanten komen.

Er geen overlast ontstaat.

U maar een klein deel van het huis voor uw bedrijf gebruikt.

De gemeente en omwonenden maken waarschijnlijk wel bezwaar als

u bijvoorbeeld een slagerij of autowerkplaats in uw woning start.

Kan ik kosten aftrekken voor een bedrijf aan huis?

Ja, dat kan, als:

De werkruimte een zelfstandig deel van de woning is.

U er een belangrijk deel van uw inkomen verdient.

18Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 20: Zakenboekje startende ondernemers

Let op: als u kosten aftrekt voor een werkruimte in huis vervalt

een deel van uw hypotheekrenteaftrek.

Welke vergunningen heb ik nodig bij het vestigen van mijn onderneming?

Dat hangt van het soort bedrijf af. U kunt te maken krijgen met

voorschriften op het gebied van:

Veiligheid (denk aan brandweervergunning of calamiteitenplan)

Milieu (als u een tankstation of verffabriek begint, bijvoorbeeld)

Leefomgeving (denk aan geluids- en stankoverlast)

Informeer bij uw gemeente welke vergunningen u nodig hebt. Ook

de Kamer van Koophandel wijst u hierop wanneer u zich komt

inschrijven.

Hoe regel ik mijn administratie? Elk bedrijf is wettelijk verplicht om een administratie bij te houden.

In het volgende hoofdstuk leest u hier meer over.

Hoe zit het met de financiering?Hoe financier ik mijn bedrijf? Dit zijn de meest voorkomende ma-

nieren om uw bedrijf te financieren:

Eigen vermogen: Het geld dat u zelf in de onderneming kunt

stoppen. Als u een bv opricht, kunnen mensen uit uw eigen kring

- denk hierbij aan familie, vrienden of medewerkers - aandelen

kopen in uw bedrijf. Deze financiële middelen tellen mee bij het

‘eigen vermogen’ van uw onderneming.

Vreemd vermogen: Als u geld leent voor een vaste periode tegen

vooraf overeengekomen voorwaarden is er sprake van ‘vreemd

vermogen’. Vreemd vermogen is bijvoorbeeld geld dat u leent

van de bank.

19Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 21: Zakenboekje startende ondernemers

Achtergestelde lening: Familieleden, vrienden en bekenden willen

u misschien geld lenen. Zij kunnen dat doen met een lening die u

pas aflost als u alle andere schuldeisers heeft betaald.

Leasen en huren: Sommige bedrijfsmiddelen kunt u leasen. Dit

is vaak duurder dan het zelf aanschaffen, maar u hoeft niet het

hele investeringsbedrag in één keer te betalen. Bijna alle duur-

zame productiemiddelen zijn te leasen: bedrijfspanden, machines,

inventaris en auto’s.

U kunt deze bedrijfsmiddelen vaak ook huren. Moet u bij huur

meestal genoegen nemen met wat de verhuurder te bieden heeft,

bij leasing kunt u zelf kiezen en de leasemaatschappij laten zorgen

voor de aankoop. Dit zijn de belangrijkste vormen van lease:

• Operationele lease: De leasemaatschappij financiert het

aankoopbedrag in zijn geheel en blijft eigenaar van het

bedrijfsmiddel.

U betaalt een vergoeding in de vorm van leasetermijnen. Aan

het einde van een afgesproken periode kunt u het bedrijfs-

middel meestal overnemen.

• Financiële lease: Hierbij wordt u eigenaar van het bedrijfs-

middel en heeft u recht op fiscale investeringsaftrek.

De leasemaatschappij betaalt echter (het grootste deel van)

het bedrijfsmiddel. U betaalt rente en aflossing. In feite is

financiële lease dus een geldlening.

Leverancierskrediet: Vaak is het mogelijk krediet te krijgen van

leveranciers. Dit komt erop neer dat u de goederen die u inkoopt

pas na enkele maanden betaalt, wanneer veel van uw eigen

afnemers inmiddels hebben betaald.

Factoring: Als u voor een hoog bedrag aan solide debiteuren

hebt, kunt u uw debiteurenbeheer overdragen aan een bank of

een zogenaamde factormaatschappij.

20Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 22: Zakenboekje startende ondernemers

Bij verkoop ontvangt u van de factormaatschappij direct een

heel groot deel van het bedrag; deze voorschotten liggen al

gauw op 70%. U betaalt de zogenaamde factor daarvoor meestal

een percentage van uw omzet. De factor geeft per debiteur

limieten af waarbinnen u kunt leveren.

Voor starters: durfkapitaal. De belastingdienst heeft een rege-

ling waarmee particuliere geldschieters fiscaal voordeel krijgen

als zij investeren in startende bedrijven. Zo wordt het voor hen

aantrekkelijker om risico te nemen.

Kan ik gemakkelijk geld lenen bij de bank?

Dat hangt ervan af hoeveel vertrouwen een bank heeft in uw

kredietwaardigheid. De bank wil het geld natuurlijk terug en ver-

langt zekerheden voor het geval u de lening niet kunt aflossen. De

bekendste zekerheden zijn:

Hypotheek op onroerende zaken.

Het pandrecht op inventaris, machines en voorraden. De bank

wordt daarbij eigenaar van bijvoorbeeld de inventaris en als u

de bank uiteindelijk niet kunt betalen, kan deze het onderpand

verkopen.

Borgstelling (eigendom tot zekerheid) met uw privé-vermogen.

Banken beoordelen financieringsaanvragen volgens een aantal maat-

staven. Zij kijken:

Of u bekwaam leiding kunt geven aan uw bedrijf.

Naar de doelstelling en de marktpositie van uw (toekomstig)

bedrijf. Dit blijkt onder meer uit uw ondernemingsplan.

Uw balans, begrotingen en liquiditeitsprognoses.

21Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 23: Zakenboekje startende ondernemers

Hoe kan ik toch een lening krijgen als ik de bank onvoldoende zekerheden kan bieden?

Als u bij het aantrekken van een krediet onvoldoende zekerheden

aan een bank kan bieden, kan de bank via het ‘Besluit borgstelling

mkb-kredieten’ een beroep doen op de overheid. De overheid stelt

zich dan garant voor een deel van het kredietbedrag. Hierdoor loopt

de bank minder risico en neemt uw kredietwaardigheid toe.

Om gebruik te maken van dit zogenaamde borgstellingkrediet gelden

de volgende voorwaarden:

Uw bedrijf heeft zelf onvoldoende middelen.

U kunt de bank onvoldoende zekerheden bieden.

Uw bedrijf heeft voldoende toekomstperspectief.

Het borgstellingkrediet is bestemd voor het midden- en kleinbe-

drijf. De bank geeft een lening van maximaal twaalf jaar.

Kom ik in aanmerking voor subsidies?

Er zijn nogal wat regionale, landelijke en Europese financierings- en

subsidieregelingen. Er zijn twee vormen van subsidie: geldelijke

bedragen of belastingreductie (fiscale subsidie).

Wat moet ik verstaan onder fiscale subsidie?

Voorbeelden van fiscale subsidie zijn:

De Wet Vermindering Afdracht Loonbelasting. U kunt in aanmer-

king komen voor een vermindering van loonbelasting en premies

volksverzekeringen. Deze wet is in het leven geroepen om de

concurrentiepositie van Nederland te verbeteren.

De Speur- en Ontwikkelingswerk-afdrachtvermindering. Hier-

mee kunt u een tegemoetkoming krijgen in de loonkosten van

werknemers die zich bezighouden met het ontwikkelen van tech-

nisch nieuwe producten of productieprocessen.

22Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 24: Zakenboekje startende ondernemers

Andere voorbeelden zijn:

Een verhoging van de zelfstandigenaftrek.

Voorzieningen die het voor werkgevers aantrekkelijk maken

bepaalde groepen werknemers aan te trekken, zoals jonge werk-

nemers die een bepaalde opleiding volgen of juist oudere en/of

langdurig werkloze werknemers.

Waar kan ik terecht voor juridisch advies?Als ondernemer krijgt u te maken met vraagstukken op rechtskun-

dig gebied, bijvoorbeeld:

Als u de rechtsvorm voor uw bedrijf moet kiezen.

Als u uw handelsnaam moet deponeren.

Als u contractuele verplichtingen moet aangaan.

Een accountant is geen jurist, hij kan u dan ook geen uitgewerkte

juridische adviezen geven. Hij kan u, als dat nodig is, wel doorver-

wijzen naar de juiste specialist, zoals een notaris of advocaat.

23Wie ben ik en wat ga ik doen?

Page 25: Zakenboekje startende ondernemers

Marjo Prigge-van der Linden

Starter

Page 26: Zakenboekje startende ondernemers

“Ik heb altijd al een droom gehad: voor mezelf beginnen met een

klein ontbijthotel. Anderhalf jaar geleden dacht ik: nu of nooit.

Ik heb mijn baan opgezegd en ben op zoek gegaan naar een

geschikte locatie. Over twee maanden hoop ik mijn bed and

breakfast te openen. Het was en ís een intensief traject, soms

heb ik wel even zoiets van: waar ben ik aan begonnen!? Maar

dat heeft meer te maken met de verbouwingsstress en niet met

het project.”

“Toen ik nog voor een baas werkte, was ik nooit helemaal eindver-

antwoordelijk, dat miste ik soms. Nu ik dat wel ben, heb ik soms

even dringend behoefte aan een klankbord! Mijn man is dat natuur-

lijk ook, maar hij heeft gewoon zijn eigen baan en is straks verant-

woordelijk voor het gras, zegt hij steeds.

Met vrienden kan ik ook klankborden en bekenden van ons hebben

een hotel in de buurt, daar krijg ik veel tips van, we zijn echte

sparringpartners.”

“Ik heb vanaf het begin een accountant erbij betrokken. We

moesten een financiering hebben voor het aankopen van het

bedrijfspand en voor de verbouwing. Bovendien hebben we een eigen

huis ernaast laten bouwen, allemaal best gecompliceerd.

Ik vond het fijn dat hij kritisch meekeek naar mijn plannen. Is het

echt realistisch wat we aan het doen zijn? Hij is meegegaan naar

het gesprek bij de bank. Vond ik heel belangrijk. Hij schakelt toch

een stuk sneller in zo’n gesprek.

En hij kan het míj ook uitleggen, in Jip-en-Janneketaal. Zo nodig ook

voor een tweede of derde keer: hij is heel geduldig, niet zo van:

‘hoe blond bén je!?’”

“Ik raad iedere starter aan om vanaf het begin een accountant te nemen”

25Ondernemersinterview

Page 27: Zakenboekje startende ondernemers

“Op dit moment kan ik nog veel zelf. Hij heeft adviezen gegeven

over het opzetten van mijn administratie. De administratie blijft

wel overzichtelijk, hoewel het uiteindelijk toch een hotel met

twaalf kamers is geworden.

Maar financieel gebeurt daarin niet zoveel ingewikkelds: overnach-

tingen, ontbijt, af en toe een drankje en misschien een leuk

cadeautje. En natuurlijk stelt mijn AA de jaarrekening op. Ik lever

alles daarvoor keurig aan en heb er verder geen omkijken naar.

Laat mij de dingen maar regelen in mijn hotelletje, van de cijfers

ben ik niet zo.

Heel prettig dat ik dat met een gerust hart aan mijn accountant

kan overlaten. Dat is iemand die er gewoon écht verstand van

heeft.”

“Het is ook fijn dat hij om de hoek zit. Ik wil er heen kunnen fiet-

sen, bij wijze van spreken. Ik raad iedere starter aan om vanaf het

begin een accountant erbij te betrekken. Hij of zij moet wél bij je

passen, het is fijn als het klikt.

Het is belangrijk dat hij een echt klankbord voor je is en niet alleen

met de cijfertjes bezig is. Het is waardevol als hij in je project

gelooft. Als je accountant er niet echt in lijkt te geloven, dan ben

je als starter een stuk onzekerder.

Hij mag dus kritisch zijn, maar ook zeker stimulerend. Betrek hem

er vanaf het begin bij, dat kost wat, maar het levert je ook zo veel op.

Ik vind de tarieven van mijn AA erg netjes. En de adviezen van de ac-

countant zijn ten slotte een groot onderdeel van het al dan niet

slagen van je bedrijf.”

26Ondernemersinterview

Page 28: Zakenboekje startende ondernemers

27Ondernemers interview

Cijfers kunnen niet liegen, maar leugenaars kunnen wel cijferen

Toon Verhoeven, aforist

Page 29: Zakenboekje startende ondernemers

Wat zijn de minimale eisen voor mijn financiële administratie?

U bent verplicht om alles wat financiële gevolgen heeft voor uw

bedrijf systematisch vast te leggen in een minimumadministratie.

Denk hierbij aan:

Kasadministratie en kassabonnen.

Financiële aantekeningen, zoals het inkoop- en verkoopboek.

Ontvangen facturen en kopieën van verzonden facturen.

Bank- en giroafschriften.

Contracten, overeenkomsten en andere afspraken.

Correspondentie.

Software en databestanden. Als u databestanden bewaart,

moet u ook de programma’s bewaren waarmee deze leesbaar

zijn. U kunt er ook voor kiezen alles te printen, deze print is dan

voldoende.

Uw (zakelijke) agenda.

Wat heb ik aan een uitgebreide financiële administratie?Startende ondernemers beperken zich vaak tot de verplichte mini-

mumadministratie. Maar er komt een moment dat u graag een

uitgebreidere financiële administratie wilt. Een goed opgezette en

overzichtelijke administratie biedt inzicht in het wel en wee van uw

bedrijf en helpt u op ontwikkelingen in te spelen en de juiste beslis-

singen te nemen. Bijvoorbeeld:

Ontwikkelt mijn onderneming zich volgens prognose?

Moet ik mijn prijzen aanpassen om mijn winstdoel te bereiken?

Betalen mijn afnemers op tijd of moet ik de betaaltermijn voor

afnemers verkorten?

Is het verantwoord om te investeren in nieuwe machines,

apparatuur of verbouwingen?

De administratie

28De administratie

Page 30: Zakenboekje startende ondernemers

Ga ik mijn administratie zelf doen?

U kunt uw administratie zelf doen of het uitbesteden aan een accoun-

tant. Beide vormen hebben voor- en nadelen.

Zelf doen:

Goedkoper.

Kans op fouten en dus dubbel werk.

Steeds inzicht in uw eigen bedrijfsvoering.

Arbeids- en tijdsintensief.

Laten doen:

Duurder.

Minder kans op fouten.

Tijd overhouden voor uw bedrijf.

Periodiek inzicht in de cijfers.

Ook als u uw administratie zelf doet, kan het gunstig zijn om in zee

te gaan met een accountant. Hij heeft in dat geval een andere rol:

hij kan periodiek meekijken en u tips geven.

Tip: Zorg dat je administratie op orde is; houd voeling met je

financiën. Alleen dan kun je tijdig bijsturen.

29De administratie

Page 31: Zakenboekje startende ondernemers

Wat is een jaarrekening? Een jaarrekening is het jaarlijkse sluitstuk van de financiële

administratie. Zij bestaat uit:

Een balans. Op de balans worden aan de activazijde (links) de

bedrijfsbezittingen weergegeven. Aan de passivazijde (rechts)

worden de schulden en het eigen vermogen opgenomen.

Uit de balans leest u dus hoe uw bedrijf er qua bezittingen en

schulden voorstaat.

Een winst-en-verliesrekening. De winst-en-verliesrekening is

een weergave van de omzet van het afgelopen (boek)jaar en de

kosten die daarvoor zijn gemaakt.

Het saldo van omzet en kosten kan positief zijn (winst) of

negatief (verlies). De jaarrekening geeft dus inzicht in hoe uw

onderneming het afgelopen jaar heeft gedraaid.

Een toelichting op balans en winst-en-verliesrekening. Dit is

het jaarverslag. Hoe uitgebreid dit is, hangt af van de grootte

van uw bedrijf.

Moet iedere ondernemer een jaarrekening opstellen?

Nee. Het opstellen en publiceren van een jaarrekening is alleen

verplicht voor bv’s en nv’s.

Als u een eenmanszaak, maatschap, cv of vof heeft, hoeft u geen

jaarrekening op te stellen. Maar het is wel nuttig om het te doen.

30De administratie

Page 32: Zakenboekje startende ondernemers

Waarom is het ook voor eenmanszaken nuttig om een jaarrekening op te stellen?

Het opstellen van een jaarrekening heeft verschillende voordelen:

Het geeft u inzicht in de financiële situatie van uw bedrijf.

U kunt uit de jaarrekening de zogenaamde ‘kengetallen’ afleiden.

Deze verhoudingscijfers maken een vergelijking mogelijk met

voorafgaande jaren en met uw branchegenoten. Die informatie

kunt u meewegen bij het nemen van (strategische) beslissingen

voor de toekomst van uw bedrijf.

De bank vraagt zeker naar uw jaarrekening voordat u krediet

krijgt.

Wat moet ik met de jaarrekening doen als ik een bv heb?Elke bv moet in elk geval de balans en de toelichting daarop

deponeren bij de Kamer van Koophandel. Deze gegevens worden via

de website van de Kamer van Koophandel gepubliceerd.

Hoe groter de bv, hoe uitgebreider en gedetailleerder de informatie

die u moet verstrekken: ook de winst-en-verliesrekening en de toe-

lichting hierop moeten dan voor iedereen ter inzage worden gelegd.

Als u de jaarrekening niet, niet volledig of niet op tijd publiceert,

kunt u bij een faillissement privé aansprakelijk gesteld worden voor

het hele tekort!

Wie willen mijn jaarrekening zien? Banken en andere vermogensverschaffers om te zien hoe uw

bedrijf zich ontwikkelt en hoe uw vermogenspositie is.

De belastingdienst om te bepalen over welk bedrag u belasting

moet betalen.

Leveranciers om inzicht te hebben in uw kredietwaardigheid.

31De administratie

Page 33: Zakenboekje startende ondernemers
Page 34: Zakenboekje startende ondernemers

“Laat je accountant financiële

zaken vertalen in eenheden.

Stel dat je een meubelzaak

wilt kopen en je AA kan

aangeven dat je dit alleen

kunt als je de volgende vijf

jaar elke dag vijftig stoelen

verkoopt, dan wordt het

veel inzichtelijker of een

overnameprijs reëel

is of niet.”

Mark de Wolf AA

Page 35: Zakenboekje startende ondernemers

Overweegt u een bedrijf over te nemen? Dat kan u de nodige voor-

delen opleveren. Maar let wel op wát u precies overneemt!

Wat zijn de voordelen van een bedrijfsovername? Een goede startpositie. Uw bedrijf heeft al een gevestigde naam

en u hoeft waarschijnlijk minder energie te steken in het werven

van nieuwe klanten.

De medewerkers kennen het klappen van de zweep al.

Dus u hebt gelijk kennis en kunde in huis. Bij sommige overnames

kan het personeel hun dagelijkse werkzaamheden zelfs gewoon

voortzetten.

De zekerheid van een bestaande kasstroom. Dit kan vooral in de

beginperiode, waarin u vaak hoge kosten heeft, voordelig zijn.

Welke kanalen boor ik aan alsik op zoek ben naar een bedrijf?

U kunt terecht bij de Kamer van Koophandel en banken.

U kunt via internet op zoek. Er bestaan gespecialiseerde sites

op dit gebied, van zowel banken als supercommerciële aanbie-

ders. Bedenk dat u hierbij goed het kaf van het koren moet

scheiden!

Een bedrijf kopen: waar let ik op?

34Een bedrijf kopen: waar let ik op?

Page 36: Zakenboekje startende ondernemers

Wat ga ik precies kopen?Voordat u een bedrijf koopt, is het belangrijk om op het netvlies te

krijgen wát u precies gaat overnemen. Is dat een eenmanszaak,

dan koopt u de activa en kunt u bij wijze van spreken meteen al aan

de slag. Bij een besloten vennootschap (bv) ligt dat ingewikkelder.

U kunt de bv overnemen, met daarin alle activa en passiva,

baten en lasten.

U kunt alleen de activa overnemen die nodig zijn om het bedrijf

voort te zetten. Dan koopt u bijvoorbeeld alleen een pand met

alle bijbehorende machines en voorraad en laat de overige

activa bij de verkopende partij.

U kunt ook in eerste instantie de activiteiten-bv overnemen en

het pand en de machines voorlopig huren.

Koop ik alleen activa of de ‘hele’ bv?

Koopt u alleen activa in plaats van de ‘hele’ bv, dan neemt u even-

tuele fiscale claims en onbekende verplichtingen niet over. Dat is

wel zo veilig. Het overnemen van een hele onderneming heeft

natuurlijk ook voordelen:

U hoeft het bedrijf niet opnieuw in te schrijven bij de Kamer van

Koophandel.

U geeft alleen wijzigingen van bestuurder en aandeelhouder(s)

door.

Bankrekeningnummers blijven hetzelfde.

U bent automatisch lid van eventuele brancheverenigingen.

35Een bedrijf kopen: waar let ik op?

Page 37: Zakenboekje startende ondernemers

Ik heb een bedrijf op het oog. En dan?

U kunt met uw accountant een voorlopige overnameprijs berekenen

op basis van de jaarrekeningen en de belastingaangiften van de

verkopende partij.

Vraag daarom deze gegevens over de afgelopen drie jaar op. Het

kan zijn dat de verkopende partij bepaalde cijfers niet bekend wil

maken. Privé-uitgaven, bijvoorbeeld. In dat geval kan uw AA een

afspraak maken met de accountant van de verkopende partij.

Samen kunnen zij de cijfers die voor u van belang zijn doorlopen.

Hoe weet ik of ik een redelijke prijs betaal?

Als u een bedrijfsgebouw overneemt, kunt u dit laten taxeren. Ook

roerende zaken, zoals de inventaris en bedrijfsauto’s, kunt u laten

taxeren, dit zijn de vaste activa.

Wat is ‘goodwill’?

Er is sprake van goodwill als een ondernemer u om een extra

vergoeding vraagt bovenop de ‘zichtbare waarde’ van de onderne-

ming. Dit is de vergoeding voor het opgebouwde vermogen om winst

op te leveren (de winstcapaciteit).

Een bedrijf kan bijvoorbeeld een goede naam hebben opgebouwd in de

markt of een vaste klantenkring hebben. Voor deze échte goodwill

mag u best wat betalen. Actief klanten werven, kost u tenslotte ook

veel tijd en geld.

Tip: Als u voorraden overneemt wanneer u een winkel koopt,

zorg er dan voor dat de verkopende partij de voorraden tot het

moment van overdracht blijft aanvullen. Klanten die een lege

winkel aantreffen, komen niet gauw terug!

36Een bedrijf kopen: waar let ik op?

Page 38: Zakenboekje startende ondernemers

Wat heb ik aan een exploitatiebegroting?

Een exploitatiebegroting maakt duidelijk welke omzet u moet maken

om de inkoop en exploitatiekosten goed te kunnen maken.

De volgende kosten moeten worden gedekt:

Salarissen (van medewerkers én van uzelf).

Afschrijvingen.

Bedrijfskosten (contributiekosten, telefoonkosten,

accountantskosten etc.).

Huisvestingskosten.

Rentelasten.

Deze begroting vormt de basis van het financiële plan dat u nodig

hebt om een financiering voor uw bedrijf aan te vragen.

Wat moet ik regelen voor de financiering?

U stelt op basis van de exploitatiebegroting een financieringsplan

op. In het financieringsplan wordt duidelijk hoeveel geld u moet

lenen.

Vervolgens kan de financieringsaanvraag naar de bank, met daarin

de gewenste voorwaarden voor financiering en de verwachte

exploitatiekosten (exploitatie begroting) voor de komende jaren.

Misschien doet u al jaren zaken met dezelfde bank en wilt u weer met

deze partij in zee. Stuur de financieringsaanvraag toch naar verschil-

lende banken! Als alle banken hun voorstel hebben ingediend, kunt u

de verschillende opties vergelijken.

37Een bedrijf kopen: waar let ik op?

Page 39: Zakenboekje startende ondernemers

Is een borgstellingkrediet aantrekkelijk voor mij?Vaak is het financieringsaanbod van de bank een borgstellingkrediet,

waarbij u op vrij korte termijn veel geld moet aflossen. Een hypothe-

caire lening kunt u over dertig jaar uitsmeren, terwijl u een borgstel-

lingkrediet soms al binnen tien jaar moet aflossen.

Nadeel hiervan: de hoge jaarlijkse aflossing gaat ten koste van uw

liquiditeit. Dat kan heel vervelend zijn, omdat u de eerste paar jaar

vaak veel moet investeren. U loopt dus het gevaar dat u binnen enkele

maanden de aflossingen niet meer kunt betalen. Dit noemt men ook wel

het kredietplafond.

38Een bedrijf kopen: waar let ik op?

Page 40: Zakenboekje startende ondernemers

In deze wereld is niets zeker, behalve de dood en belastingen

Benjamin Franklin, Amerikaans president

Page 41: Zakenboekje startende ondernemers
Page 42: Zakenboekje startende ondernemers

“Reserveer vanaf

het moment dat je

je bedrijf bent begonnen

maandelijks geld

voor de

belastingdienst.”

Soufia Ettaher-Vooijs AA

Page 43: Zakenboekje startende ondernemers

42Ondernemen en de fiscus

Belasting betalen is natuurlijk nooit prettig, maar in veel gevallen

kan de belastingdienst het tóch leuker voor u maken.

Wanneer ben ik ‘ondernemer’ volgens de fiscus? Voor de inkomstenbelasting bent u ondernemer als u een onder-

neming drijft, zelfstandig bent en aansprakelijk bent voor alle

schulden die uw bedrijf maakt. Bovendien moeten uw werk-

zaamheden een zekere omvang hebben.

Voor de btw bent u al ondernemer als u tegen een vergoeding

producten en/of diensten levert.

Wanneer de inkomstenbelasting u als ondernemer beschouwt, kunt

u in aanmerking komen voor bepaalde fiscale mogelijkheden. Een bv

valt onder de vennootschapsbelasting en daarmee vallen bepaalde

fiscale mogelijkheden af.

Ondernemen en de fiscus

Page 44: Zakenboekje startende ondernemers

Welke fiscale verplichtingen heb ik als ondernemer?

De fiscale verplichtingen verschillen van ondernemer tot ondernemer.

Een greep uit belastingen waarmee u te maken kunt krijgen:

Inkomstenbelasting. Als u winst maakt met een eenmanszaak

of salaris ontvangt als directeur van een bv, bent u inkomsten-

belasting verschuldigd. Het salaris van een directeur/eigenaar

van de bv moet een bepaalde minimumomvang hebben.

Loonheffing. Als u personeel heeft of in dienst bent bij uw eigen

bv, krijgt u te maken met loonheffing.

Vennootschapsbelasting. Als u een bv heeft die winst maakt,

moet u vennootschapsbelasting betalen over de winst.

Btw. Verricht u diensten of doet u leveringen, dan krijgt u te

maken met btw.

Gemeentelijke belastingen. Denk hierbij aan rioolbelasting en

onroerende zaakbelasting.

Overige. Hieronder valt bijvoorbeeld de houderschapsbelasting

voor de bedrijfsauto.

Tip: De belastingen over de winst van uw bedrijf worden ach-

teraf definitief vastgesteld. Reken u als startende ondernemer

dus nog niet rijk met een flink bedrag op uw bankrekening! Een

groot deel hiervan heeft u namelijk nodig om aan uw belasting-

verplichtingen te voldoen. Met een goede administratie weet u

vooraf precies welke betalingen u nog moet doen.

43Ondernemen en de fiscus

Page 45: Zakenboekje startende ondernemers

Wat is investeren?

‘Investeren’ betekent dat u bedrijfsmiddelen (bijvoorbeeld machines

of een gebouw) aanschaft die u meerdere jaren gaat gebruiken voor

uw onderneming.

De belastingdienst heeft het over ‘een aanschaf of voortbrenging

die tenminste 450,- bedraagt en meerdere jaren dienstbaar is

aan de onderneming’.

Verlagen investeringen mijn winst?

Investeringen beïnvloeden uw winst niet rechtstreeks. Het

bedrijfsmiddel (investering) dat u aanschaft, heeft een bepaalde

waarde.

U bepaalt hoe lang het bedrijfsmiddel meegaat en over die jaren

schrijft u de waarde van het bedrijfsmiddel in delen af. Voor be-

paalde types bedrijfsmiddelen zijn in de praktijk standaardtermijnen:

gebouwen schrijft u in 25 tot 30 jaar af, machines in vijf jaar.

De belastingwetgeving geeft alternatieven voor de afschrijvings-

duur. In bepaalde situaties mag u willekeurig afschrijven. De

belastingdienst hanteert wel minimumtermijnen: voor een computer

vijf jaar, voor ‘goodwill’ tien jaar.

Heb ik fiscaal voordeel van investeringen?

Bij veel investeringen komt u in aanmerking voor een extra aftrek

in de winstaangifte: de investeringsaftrek.

44Ondernemen en de fiscus

Page 46: Zakenboekje startende ondernemers

Hoe schrijf ik op mijn bedrijfsmiddelen af?

Als u kantoorbenodigdheden als schrijfwaren koopt, mag u de kosten

in het jaar dat u ze aanschaft voor de belasting aftrekken.

Koopt u machines, dan ligt het voor de hand dat die langer dan één

jaar meegaan. Deze bedrijfsmiddelen schrijft u over enkele jaren af.

Meestal hanteert u:

De degressieve afschrijvingsmethode. U schrijft de eerste jaren

na aanschaf meer af dan in de latere jaren.

De lineaire afschrijvingsmethode. U schrijft jaarlijks hetzelfde

bedrag af. U kunt jaarlijks een vast percentage van de boek-

waarde afschrijven, afhankelijk van de geschatte levensduur

van het bedrijfsmiddel.

Voor bedrijfsmiddelen met een lange levensduur, zoals gebouwen,

schrijft u jaarlijks minder af dan voor bedrijfsmiddelen met een

korte levensduur, zoals computers.

Hoe bepaal ik afschrijvingstermijnen?

Voor het bepalen van de afschrijving schat u in hoe snel uw

bedrijfsmiddelen verouderen. Een machine kan verouderen door

roest of slijtage, maar ook doordat de techniek achterhaald raakt

(economische slijtage).

U kunt dan hoger afschrijven, want u zult het bedrijfsmiddel eerder

vervangen. Wanneer een bedrijfsmiddel na de afschrijvingsperiode

nog een zekere restwaarde heeft, zoals de inruilwaarde van een auto,

moet u hiermee bij het bepalen van de jaarlijkse afschrijving rekening

houden.

Sinds een paar jaar zijn er fiscale regels voor minimale afschrijf-

termijnen. Dit is voor alle bedrijfsmiddelen minimaal vijf jaar en

voor goodwill zelfs tien jaar.

45Ondernemen en de fiscus

Page 47: Zakenboekje startende ondernemers
Page 48: Zakenboekje startende ondernemers

“Zet als dat mogelijk is een

bepaald percentage van je

inkomsten opzij. Werken aan

een spaarpot door elke maand

5 of 10% van je opbrengsten

opzij te zetten, geeft een

bepaald zekerheidsgevoel.”

Patrick Kappenberg AA

Page 49: Zakenboekje startende ondernemers

Kan ik tussentijds wisselen van afschrijvingsmethode?

Nee. De belastingdienst wil dat u vasthoudt aan de eenmaal

gekozen afschrijvingsmethode voor een bedrijfsmiddel.

Hoe zit het met willekeurige afschrijvingen? Willekeurig afschrijven houdt in dat u afwijkt van de gebruikelijke

afschrijvingstermijn en zelf bepaalt in hoeveel jaar u af wilt schrijven.

Hiermee kunt u de winst beïnvloeden. Willekeurige afschrijving is

van toepassing op:

Bedrijfsmiddelen die voldoen aan bijzondere milieueisen.

Bedrijfsmiddelen die van belang zijn voor de arbeidsomstandig-

heden (arbo).

Bedrijfsmiddelen die gebruikt worden bij onderzoek en ontwik-

keling of van een hoogwaardig technologisch karakter zijn.

Willekeurige afschrijving is ook mogelijk bij:

Startende ondernemingen.

Bedrijven in gebieden die een economische stimulans nodig

hebben.

Tip: In 2009 geldt een tijdelijke maatregel vanwege de econo-

mische crisis: u kunt investeringen die u in 2009 doet in twee

jaar afschrijven.

U mag maximaal 50% in 2009 en 50% in 2010 afschrijven. De

maatregel geldt alleen voor nieuwe bedrijfsmiddelen.

48Ondernemen en de fiscus

Page 50: Zakenboekje startende ondernemers

Hoe werkt willekeurige afschrijving voor startende ondernemers?

Als starter kunt u de aanschafkosten van bedrijfsmiddelen wille-

keurig als kosten boeken. U kunt bijvoorbeeld een investering van

5.000,- in het jaar van aanschaf helemaal als kosten boeken.

Daardoor wordt uw winst in het eerste jaar verlaagd met het vol-

ledige bedrag van de aanschafkosten en betaalt u dus minder

inkomsten belasting.

Is het voor starters altijd voordelig om willekeurig af te schrijven?Als u in het eerste jaar nog geen winst maakt, heeft willekeurig

afschrijven geen zin. U kunt de afschrijving dan beter bewaren tot

latere jaren waarin de winst hoger kan zijn.

Kan ik als starter op al mijnbedrijfsmiddelen willekeurig afschrijven? Nee. De belangrijkste uitzonderingen zijn:

Woonhuizen en grond.

Dieren.

Personenauto’s die niet bestemd zijn voor beroepsvervoer.

Effecten.

Vorderingen.

Goodwill.

Rechten en publiekrechtelijke vergunningen.

Bedrijfsmiddelen die zijn bestemd voor verhuur of voor gebruik

in het buitenland.

Zaken die vanuit het privé-vermogen worden overgebracht naar

het vermogen van uw bedrijf.

49Ondernemen en de fiscus

Page 51: Zakenboekje startende ondernemers

Van welke fiscale voorzieningen kan ik gebruikmaken?Voor de inkomstenbelasting zijn er de:

Zelfstandigenaftrek. Onder bepaalde voorwaarden is een deel

van uw inkomen belastingvrij.

Startersaftrek. Dit is een verhoging van de zelfstandigen-

aftrek, speciaal bestemd voor startende ondernemers.

Meewerkaftrek. Deze kunt u toepassen wanneer uw partner een

bepaald aantal uren meewerkt in het bedrijf.

Speur- en ontwikkelingswerk. Hiermee kunt u een tegemoetkoming

krijgen in de loonkosten van werknemers die zich bezighouden

met het ontwikkelen van technisch nieuwe producten of pro-

ductieprocessen.

Bovendien kunt u jaarlijks een bepaald bedrag aftrekken als

zogenaamde oudedagsreserve.

Mkb-winstvrijstelling. 10,5% van uw winst wordt vrijgesteld

voor de inkomstenbelasting.

Herinvesteringsreserve. Wanneer u uw bedrijfsmiddelen met

winst verkoopt, kunt u de boekwinst onder voorwaarden reser-

veren zonder dat u inkomstenbelasting hoeft te betalen.

Hoe kom ik in aanmerking voor de zelfstandigenaftrek?

U bent zelfstandig ondernemer.

U werkt tenminste 1225 uur per jaar in uw onderneming

(het ‘urencriterium’).

U bent nog geen 65.

50Ondernemen en de fiscus

Page 52: Zakenboekje startende ondernemers

Heb ik nog extra aftrekmogelijkheden?Ja. Er zijn verschillende mogelijkheden:

De kleinschaligheidsinvesteringsaftrek. Vooral bedoeld voor

kleine bedrijven. Daarom is het investeringsbedrag om hiervoor

in aanmerking te komen beperkt.

De energie-investeringsaftrek. Investeringen die bijdragen aan

een doelmatig gebruik van energiebronnen kunnen hiervoor in

aanmerking komen.

De milieu-investeringsaftrek. Voor investeringen die bijdragen

aan de bescherming van het milieu. De aftrek bedraagt een

percentage van het aanschafbedrag in een belastingjaar.

Wat is meewerkaftrek?

Als uw partner meewerkt in uw bedrijf kunt u gebruik maken van

meewerkaftrek. Over het bedrag dat u aftrekt hoeft uw partner

geen inkomstenbelasting te betalen. Dit bedrag is gebonden aan een

maximum.

Ook kunt u uw partner arbeidsvergoeding betalen. Dat is voor u

volledig aftrekbaar. Bij uw partner wordt hierover wel belasting

geheven, maar soms tegen een lager tarief.

Wanneer reken of betaal ik btw?Btw (belasting toegevoegde waarde) of omzetbelasting is de belas-

ting die u moet betalen over uw omzet. Hiervoor gelden de volgende

regels:

Als u producten of diensten levert die onder de btw vallen,

moet u uw klanten btw in rekening brengen.

De btw die u zo in rekening heeft gebracht, moet u afdragen

aan de fiscus.

51Ondernemen en de fiscus

Page 53: Zakenboekje startende ondernemers

U kunt alle btw die u voor de producten of diensten voor uw

onderneming heeft betaald, aftrekken van de btw die u moet

afdragen.

Bepaalde activiteiten, zoals medische diensten en assurantie-

bemiddeling, zijn vrijgesteld van btw. U hoeft dan geen btw af

te dragen, maar mag ook geen betaalde btw terugvorderen.

Als het saldo van de verschuldigde btw lager is dan een bepaald

bedrag (dit bedrag wisselt jaarlijks), dan hoeft u niets af te dragen.

Dit is de kleine ondernemersregeling. Meer over de btw en de

kleine ondernemersregeling leest u in het volgende hoofdstuk.

Wanneer betaal ik vennootschapsbelasting?

Een bv betaalt over de winst vennootschapsbelasting in plaats van

inkomstenbelasting. Dat kan gunstig uitpakken. Aan de andere kant

kunt u met een bv geen gebruikmaken van enkele gunstige fiscale

regelingen.

De gevolgen hiervan verschillen van geval tot geval. Laat u zich

hierin vooral adviseren!

Wil ik een auto van de zaak?Als u een auto heeft, moet u beslissen of u die op uw eigen naam zet

of op naam van de zaak.

Brengt u de auto ten laste van de zaak én rijdt u er per jaar meer

dan 500 kilometer privé mee, dan moet u voor dat privé-gebruik

een bedrag bij uw inkomen tellen.

Over dat bedrag bent u inkomstenbelasting verschuldigd. De wet-

geving met betrekking tot de auto verandert regelmatig.

52Ondernemen en de fiscus

Page 54: Zakenboekje startende ondernemers

53Ondernemen en de fiscus

Voor het invullen van een belastingformulier moet men filosoof zijn, dat is voor een wiskundige veel te moeilijk

Albert Einstein

Page 55: Zakenboekje startende ondernemers

Onno Kobus,

directeur Kobus Personeel & Organisatie

Page 56: Zakenboekje startende ondernemers

“In 1999 ben ik begonnen met Kobus Personeel & Organisatie.

Wij vervullen een rol tussen uitzendbureaus en grote groente-

en fruitbedrijven in. Echt een intermediairfunctie, een soort

trechter naar de arbeidsmarkt toe.

We bedienen een klein geografisch gebied: voor groente- en

fruitbedrijven in de omgeving van Barendrecht. Alles wat een

bedrijf nodig heeft, moeten wij kunnen leveren: van inpakkers

tot leidinggevenden, van planning en advies tot begeleiding.

Het is een seizoensgevoelige branche, natuurlijk, maar ik wil

minimaal 250 man aan het werk hebben.”

“Ik werkte hiervoor bij Randstad, daar moest ik de AGF-sector

verder uitbouwen. Ik wilde dat op een bepaald moment niet meer in

loondienst doen, maar dat kreeg ik uiteindelijk op directieniveau

niet rond en ben ik toen voor mezelf begonnen. Inmiddels ben ik

zelfdragend, met tien man op kantoor.”

“Ik heb vanaf het begin een accountant gehad. Mijn eerste accountant

had ik zes jaar. Hij was me aangeraden door een investeerder in

een AGF-bedrijf. Ik huur ook een boekhoudster in, die doet tachtig

procent van de financiële zaken.

De accountant kwam vooral voor de jaarbesprekingen: het jaar

afsluiten, terugkijken, beetje vooruit kijken, dat soort zaken. En hij

controleerde natuurlijk mijn boekhoudster.”

“Die accountant kwam van een groter kantoor, maar hij was te

weinig betrokken bij wat ik aan het doen was. De binding ontstond

meer met de persoon die de controle bij ons op kantoor uitvoerde

dan met de accountant zelf.

“Ik vind de discussies met mijn accountant wel prettig”

55Ondernemersinterview

Page 57: Zakenboekje startende ondernemers

In de besprekingen met de accountant kwam het niet verder dan de

jaarrekening snel doorlopen en op het gebied van advies en inleving

had hij de binding met mijn bedrijf uit het oog verloren.”

“Toen een accountant van dat kantoor voor zichzelf begon, ben ik

overgestapt. En deze is dus écht een sparringpartner. Hij denkt

vanuit gevaren én vanuit kansen.

Dat is een bijzondere combinatie: meestal denkt men óf behoudend

óf creatief. Hij is ook heel nuchter, zo van: je kunt uren kletsen

over hoe je je geld besteedt, maar je moet het eerst verdienen.

Ik vind de discussies met hem wel lekker.

Dat heeft echt toegevoegde waarde, iemand die met me meekijkt

en meedenkt. Door hem ben ik een duidelijker scheiding tussen

privé en zakelijk gaan maken.

Hij kijkt ook branchegericht, dat vind ik heel belangrijk. Je accountant

moet je branche gewoon goed kunnen inschatten. En ik vind het

uiteraard fijn dat mijn boekhoudster gecontroleerd wordt.

Tijdigheid, daar gaat het om, daarvoor is die bewakende en contro-

lerende rol van de accountant goed. Want als zaken mis gaan, neem

ik wél mijn medewerkers daarin mee. Ik zou iedere ondernemer een

accountant aanraden, het levert je echt tijd op.

Maar dan dus wel eentje die weet waar jij als ondernemer mee bezig

bent. Weeg goed af: een groot kantoor of een kleinere specialist.

Een eenpitter, dat is kwetsbaar. Maar bij een groter kantoor kreeg

ik telkens een ander en moest ik mijn hele verhaal steeds opnieuw

vertellen. Je moet gewoon zorgen voor goede dossiervorming, zodat

een ander het, bij uitval van de accountant, kan overnemen.

Ik ben in ieder geval blij met mijn accountant. Hij komt op gezette

tijden, schiet overal op, geeft snel reactie en is er niet op uit om

langer dan naar mijn idee noodzakelijk is aanwezig te zijn. Hij is

56Ondernemersinterview

Page 58: Zakenboekje startende ondernemers

niet te bemoeierig, maar wel waakzaam. Hij hoeft niet te zeggen

‘goed’ of ‘niet goed’, daar komt hij niet voor.

Ook hoeft hij mijn werknemers geen complimenten te geven en zo.

Dat doe ik zelf wel. Hij moet gewoon kritisch zijn.”

57Ondernemersinterview

Page 59: Zakenboekje startende ondernemers
Page 60: Zakenboekje startende ondernemers

“Heb je een bv en betalings-

onmacht? Meld dit tijdig bij de

belastingdienst. Zo voorkom

je dat je privé aangesproken

wordt voor belastingschulden.”

Maartje Kuijsten AA

Page 61: Zakenboekje startende ondernemers

Voldoen uw facturen aan alle btw-eisen? En kunt u buitenlandse

btw eigenlijk terug krijgen?

Wat is omzetbelasting?Omzetbelasting of btw (belasting toegevoegde waarde) is de belas-

ting die u moet betalen over uw omzet. De btw heeft drie tarieven.

Welk tarief u moet betalen, hangt af van de producten of diensten

die u levert. In het algemeen geldt een tarief van 19% bepaalde

producten en diensten hebben een lager tarief (6% of 0%).

Wat zijn de gevolgen als de btw niet goed op mijn facturen staat?

Uw klant kan de omzetbelasting die erop staat niet als voor-

belasting aftrekken.

Als u teveel omzetbelasting in rekening brengt, bent u dit bedrag

aan omzetbelasting verschuldigd.

Als u geen of geen goede factuur uitreikt aan uw afnemer, bent

u strafbaar.

Omzetbelasting: een lust en een last

60Omzetbelasting: een lust en een last

Page 62: Zakenboekje startende ondernemers

Aan welke eisen moeten mijn facturen voldoen? Factuurdatum.

Een opeenvolgend nummer, met één of meer reeksen.

Uw btw-identificatienummer.

Btw-identificatienummer van de klant bij levering in een

andere EU-lidstaat.

Naam en adres van de klant.

Hoeveelheid en aard van geleverde goederen of diensten.

Leveringsdatum of datum van vooruitbetaling.

De vergoeding met betrekking tot elk tarief of elke vrijstelling.

Totaalprijs excl. btw en kortingen.

Btw-tarief (0%, 6% of 19%).

Btw-bedrag totaal.

Totaalprijs.

Wat houdt de kleine-ondernemersregeling in?Kleine ondernemers hoeven soms minder of zelfs helemaal geen btw

te betalen. Voorwaarden voor deze regeling:

U betaalt, na aftrek van de voorbelasting, in een jaar 1.883

of minder btw.

U hebt een eenmanszaak of u maakt deel uit van een samenwer-

kingsverband (maatschap of vennootschap onder firma).

Bij een samenwerkingsverband mogen de deelnemers geen

rechtspersonen zijn.

U heeft al uw ontvangsten bijgehouden en uw facturen bewaard.

Uw onderneming is in Nederland gevestigd.

U verricht alleen ‘belaste’ leveringen en diensten.

61Omzetbelasting: een lust en een last

Page 63: Zakenboekje startende ondernemers

Kan ik buitenlandse btw terug krijgen?Als u btw moet betalen in een ander EU-land, kunt u deze in dat

land terugkrijgen. Voorwaarden daarvoor zijn:

U moet dit verzoek binnen zes maanden na afloop van het kalender-

jaar indienen.

Er gelden minimumbedragen voor teruggaaf.

U moet de originele facturen overleggen en een verklaring

waaruit blijkt dat u in eigen land bent onderworpen aan de btw-

heffing, de zogenaamde verklaring van hoedanigheid.

Vanaf 2010 wordt de regeling waarmee u buitenlandse btw kunt

terugvragen eenvoudiger.

62Omzetbelasting: een lust en een last

Page 64: Zakenboekje startende ondernemers

63Omzetbelasting: een lust en een last

Ik wens je veel personeel toe

Oude Joodse verwensing

Page 65: Zakenboekje startende ondernemers
Page 66: Zakenboekje startende ondernemers

“Op internet vind je een over-

daad aan informatie. Maar hoe

weet je nou of die informatie

ook klopt en of deze niet

verouderd is? Laat je door de

AA gidsen in dat woud van

informatie. Hij is vanwege

zijn bijscholingsplicht altijd

up to date.”

Jan Maarschalk AA

Page 67: Zakenboekje startende ondernemers

Personeel brengt de nodige verantwoordelijkheid met zich mee voor

u als ondernemer.

Wat kost een werknemer mij?

De feitelijke personeelskosten zijn hoger dan het brutoloon dat de

werknemer ontvangt.

Personeel

66Personeel

100

90

80

70

60

50

40

30

20

10

Brutoloon

Sociale lasten

Pensioenpremie

Vakantiegeld

Page 68: Zakenboekje startende ondernemers

67Personeel

Heb ik nog andere financiële verplichtingen?Ja. Op het brutoloon van uw werknemers houdt u loonbelasting en

mogelijk pensioen- en andere premies in.

Wat zijn secundaire arbeidsvoorwaarden?

Om uw werknemers aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden te bieden

zonder dat de arbeidskosten onnodig oplopen, kunt u uw werknemers

bepaalde (soms onbelaste) secundaire arbeidsvoorwaarden bieden.

Deze voorwaarden zijn per cao vastgelegd of komt u vrijwillig overeen.

Uiteraard kosten ook secundaire arbeidsvoorwaarden u geld.

Voorbeelden van secundaire arbeidsvoorwaarden:

U betaalt een deel van de premie van de pensioenregeling.

U neemt deel aan een leerlingenstelsel.

U vergoedt reis-, studie- of telefoonkosten, werkkleding of

kinderopvang.

Wat is een vaste kostenvergoeding?

Om administratieve rompslomp te beperken, kunt u er van afzien de

kleine kosten die de werknemers maken op declaratiebasis te ver-

goeden. In plaats daarvan spreekt u een gemiddeld bedrag af:

een vaste kosten vergoeding.

Let op: betaal niet meer dan het werkelijke bedrag, want dat

beschouwt de fiscus als nettoloon. U moet daarover dan alsnog

belasting betalen en de fiscus kan u nog een boete opleggen ook.

Wat is het verschil tussen personeelsadministratie en loonadministratie?

Personeelsadministratie is meer dan alleen de loonadministratie.

De loonadministratie bestaat uit berekeningen over de brutosala-

rissen die u met uw werknemers overeengekomen bent en waarover

Page 69: Zakenboekje startende ondernemers

u belasting en sociale premies moet inhouden. De personeelsadmi-

nistratie bestaat uit alle individuele personeelsdossiers die u aanlegt

om snel een totaaloverzicht van een medewerk(st)er te hebben.

Waaruit bestaat een personeelsdossier? Functiebeschrijving en de eventuele functieschaal.

Personeelsadvertentie.

Sollicitatiebrief met curriculum vitae (cv) en kopieën van

relevante diploma’s.

Eventueel psychologisch testrapport.

Arbeidsovereenkomst, met verwijzing naar eventuele

cao-bepalingen.

Afspraken over secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals pensioen-

regeling, vergoedingen en winstdeling en over eventueel

privégebruik van zaken als een lease-auto, laptop of mobiele

telefoon.

Loonbelastingverklaring/toegepaste heffingskorting,

sofinummer.

Eventuele wijzigingen in de arbeidsovereenkomst

(bijvoorbeeld salarisverhoging).

Eventueel loopbaanplan en/of studieaanvragen.

Verslagen van periodieke beoordelings- en/of

functioneringsgesprekken.

Eventuele individueel gemaakte afspraken.

Eventuele ontslagbrief met alle bijbehorende stukken.

Kopie van het identiteitsbewijs (paspoort).

Eventuele werkvergunning voor personeel van niet-ingezetenen.

68Personeel

Page 70: Zakenboekje startende ondernemers

Waarmee krijg ik te maken als mijn werknemer ziek wordt?Als een werknemer langdurig ziek blijft, moet u twee jaar lang

minimaal 70% van het loon doorbetalen. In sommige cao’s gelden

hiernaast nog andere verplichtingen.

Wat zijn mijn plichten bij re-integratie?

Volgens de Wet Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) moeten

werkgever en werknemer zich inspannen om ervoor te zorgen dat

de zieke werknemer weer zo snel mogelijk aan het werk gaat.

U hebt de plicht om uw zieke werknemer te laten re-integreren: in

uw eigen bedrijf of bij een andere werkgever. Als de werknemer,

ondanks alle inspanningen, na twee jaar niet meer (volledig) aan de

slag kan, beoordeelt het UWV met de ‘poortwachtertoets’ of uw

inspanningen voldoende waren.

Kan ik het financiële risico op arbeidsongeschiktheid bij mijn personeel beperken?

U kunt het financiële risico van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid

van uw werknemers bij het UWV onderbrengen of het zelf dragen.

Ook kunt u een polis afsluiten bij een private verzekeraar.

Waar moet ik op letten bij het inzetten van freelancers?

Een freelancer is in principe geen werknemer. Toch kan het gebeuren

dat de belastingdienst achteraf vaststelt dat er feitelijk wel degelijk

sprake is geweest van een dienstverband.

In dat geval wordt de vergoeding die u aan de freelancer heeft

betaald als loon beschouwd. U moet dan alsnog premies inhouden en

afdragen en vaak ook nog een boete betalen.

69Personeel

Page 71: Zakenboekje startende ondernemers

Hoe voorkom ik dat vergoedingen aan freelancers als loon worden gezien?

U kunt vervelende aanslagen achteraf voorkomen door de freelancer

altijd om een Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) te vragen.

Een VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) is een verklaring van de belas-

tingdienst waarin staat hoe de inkomsten van een freelancer of

zelfstandige zonder personeel (zzp’er) worden belast. U hoeft geen

loonheffing en premies werknemersverzekeringen in te houden als in

deze verklaring staat dat:

De freelancer/zzp’er winst uit onderneming heeft.

De freelancer/zzp’er resultaat uit overige werkzaamheden

geniet.

De inkomsten van de freelancer/zzp’er voor rekening en risico

van een vennootschap zijn.

70Personeel

Page 72: Zakenboekje startende ondernemers

71Personeel

Degenen die de gevolgen van de crisis het eerst en het hardst voelen zijn ondernemers. Zij zijn ook de groep die ons uit de crisis kan trekken

staatssecretaris Jan Kees de Jager, 2009

Page 73: Zakenboekje startende ondernemers
Page 74: Zakenboekje startende ondernemers

“Doe aan relatiebeheer en

acquisitie, júist in tijden van

economische recessie.

Klantenbinding zorgt voor een

bepaalde zekerheid aan

inkomsten. En ook in betere

tijden moet je natuurlijk

klanten hebben.”

Ab Rood AA

Page 75: Zakenboekje startende ondernemers

Goed zaken blijven doen tijdens een recessie is vooral de puntjes op

de i zetten. U doet wat u als ondernemer altijd al moet doen, maar

in deze tijden zit u nog scherper bovenop uw zaken.

Waar zitten mijn aandachtspuntenin tijdens de recessie?

Scherp uw debiteurenbeheer aan.

Maak tijdig afspraken met uw leveranciers.

Neem uw voorraadbeleid kritisch onder de loep.

Heroverweeg uw prijzen/tarieven.

Waarom is goed debiteurenbeheer juist in crisistijd zo belangrijk?

Juist nu kunt u geen risico’s nemen als het gaat om uw liquiditeit.

Als ondernemer bent u vaak ongewild een kredietverstrekker: u

levert goederen of diensten aan uw klant, maar het geld komt pas

veel later binnen. Dit heeft uiteraard financiële gevolgen.

Gevolgen waarop u juist in tijden van economische crisis niet zit te

wachten. Adequaat debiteurenbeheer is dus belangrijker dan ooit!

Stel uzelf de volgende vragen:

Hoe zit het met de kredietwaardigheid van mijn klanten?

Heb ik voldoende zekerheid over mijn klanten?

Factureer ik wel op tijd?

Onderneem ik snel genoeg actie bij late betaling?

Hoe staat het met mijn betalingsvoorwaarden en gevoerde

incassobeleid?

Is een kredietverzekering of factoring zinvol?

Goede zaken blijven doen tijdens de recessie

74Goede zaken blijven doen tijdens de recessie

Page 76: Zakenboekje startende ondernemers

75Goede zaken blijven doen tijdens de recessie

Welke afspraken maak ik met leveranciers in crisistijd?In economisch mindere tijden kan het vaak lastig zijn om uw leve-

ranciers tijdig te betalen. Als u niets doet, loopt u het risico dat u

betalingsproblemen krijgt en het imago van uw bedrijf geschaad

wordt.

Ga bij knelpunten of betalingsachterstanden tijdig met uw leveran-

cier om de tafel zitten om een reële betalingsregeling te treffen.

Daarmee voorkomt u grote financiële problemen.

Bepaal wat u kunt missen en wat haalbaar is op basis van uw huidige

financiële situatie.

Wat is het belang van voorraadbeheer in recessietijd?Uw voorraden zijn als het goed is optimaal afgestemd op de

vraag van uw klant. Maar houd er rekening mee dat die vraag kan

veranderen in tijden van recessie. Een grote voorraad aanhouden

voorkomt dat u nee moet verkopen, maar de keerzijde is dat u dit

ook moet financieren.

Dat kost geld en zeker in mindere tijden loopt u het risico dat u met

voorraden blijft zitten. U doet er goed aan om uw voorraadbeleid

zeer kritisch onder de loep te nemen:

Welke voorraden blijven langer liggen?

Hoe wijzigt de vraag van de markt?

Welke servicegraad streef ik na?

Wat zijn eigenlijk de kosten als ik nee zou verkopen?

Page 77: Zakenboekje startende ondernemers

Zes tips om de crisis door te komen:1 Vraag deeltijd-WW aan

U kunt deeltijd-WW aanvragen voor uw personeel. De regeling is

bedoeld voor bedrijven die een tijdelijk tekort aan omzet en orders

hebben. Op die manier kunt u slagvaardig door de crisis heen komen.

Op basis van opgebouwde rechten ontvangt uw werknemer een WW-

uitkering via het UWV. Hij of zij blijft gedurende de deeltijd-WW bij

u in dienst. Deeltijd-WW wordt toegekend voor drie maanden en kan

twee maal verlengd worden. Zo kunt u werknemers behouden die u

anders vanwege de crisis zou moeten ontslaan.

2 Ga slimmer met de belasting om

Als u minder winst verwacht, maar u hebt al een voorlopige aanslag

betaald, vraag dan om vermindering.

Dat betekent: sneller geld terug! En dat kunt u weer gebruiken voor

investeringen en betalingsverplichtingen. Dat is altijd handiger dan

te wachten op de uiteindelijke definitieve aanslag.

3 Beoordeel opnieuw uw investeringsplannen

Investeren in nieuwe activa tijdens een recessie kan er toe leiden

dat u liquide middelen kwijtraakt op het moment dat u ze het hardst

nodig hebt. Denk goed na over uw investeringsplannen en onderzoek

de voorgestelde investering en timing met uw accountant.

4 Juist nu overnemen

Sommige ondernemers zien zich gedwongen om hun bedrijf te ver-

kopen, omdat zij hun hoofd helaas niet meer boven water kunnen

houden. Daar kunt ú misschien gebruik van maken.

Om te groeien kán het verstandiger zijn om een bedrijf over te

nemen in plaats van investeren in uw eigen onderneming. Maar wees

er wel van overtuigd dat de overname past in een weloverwogen

groeistrategie.

76Goede zaken blijven doen tijdens de recessie

Page 78: Zakenboekje startende ondernemers

5 Bescherm uw persoonlijk vermogen.

De verleiding is soms groot eigen geld in de zaak te steken als dat

elders niet te krijgen is. Banken willen vaak garanties op dat eigen

vermogen. Wees daar uiterst voorzichtig mee. Als u uw onderneming

moet verkopen, verandert er iets in uw leven.

Maar als u uw huis en privé-bezittingen gedwongen worden ver-

kocht, verandert uw hele leven. Steek geen geld in een verloren

zaak!

6 Gebruik de borgstellingkredietregeling

Als u niet voldoende reguliere financiering kunt krijgen omdat u de

bank te weinig zekerheid kan geven, biedt het borgstellingkrediet

uitkomst.

Bij dit krediet staat de overheid borg voor een deel van de lening.

Het ministerie van Economische Zaken heeft in verband met de

kredietcrisis deze garantieregeling uitgebreid.

77Goede zaken blijven doen tijdens de recessie

Page 79: Zakenboekje startende ondernemers
Page 80: Zakenboekje startende ondernemers

“Zorg voor een klankbord.

Een accountant, ervaren

adviseur of oud-ondernemer

kan je ondersteunen in je

financiële zaken, je werk of

je plannen.”

Jacco Buijs AA

Page 81: Zakenboekje startende ondernemers

Berend de Jong,

nam onlangs vijf pompstations over.

Page 82: Zakenboekje startende ondernemers

“Ik heb zeven jaar voor een dochteronderneming van Esso Nederland

B.V. gewerkt in verschillende functies, waarvan de laatste vier jaar

commercieel en operationeel verantwoordelijk als territory-manager

van twaalf pompstations.

Helaas werd deze functie vooral controlerend en uitvoerend, doordat

het bedrijf meer en meer van hogerhand werd gestuurd. Ik zag dat

als belemmering: ik wil beslissingen nemen waaraan ook risico’s

kleven, commercieel bezig zijn en ondernemen.

Toen ben ik gaan kijken bij, ja: Shell Nederland! De andere partij.

Tijdens de eerste drie bezoeken aan het hoofdkantoor dacht ik

steeds: ik hoop dat niemand me hier gezien heeft.”

“Shell heeft sinds 2006 zijn strategie veranderd en het bedrijfsmo-

del aangepast. Doelstelling: ‘retailen’ op de lokale markt. Mei vorig

jaar heb ik allerlei assessments gedaan, waar ik goed doorheen

gekomen ben. En in november waren ze er dan: vijf tankstations

ter overname. Ik moest een financiering gaan regelen, mijn busi-

nessplan schrijven en ik heb een bv opgericht.

Een bv, want vijf tankstations, dat heeft de nodige risico’s. Maar

dáárom wilde ik ook ondernemer worden: risico nemen. Ik heb een

contract voor twee jaar, als je als ondernemer goed presteert,

wordt dat verlengd. Het is een strak maatpak, maar met vrije

ruimte: de lokale markt bedienen.”

“Voor de werkmaatschappij heb ik de accountant vanuit Shell. Want

Shell wil wel twee stappen vóór dat het mis gaat, weten waar het

aan toe is. Voor mijn beheersmaatschappij heb ik zelf een accountant

genomen.

“Betrokkenheid van je accountant heb je als ondernemer echt nodig”

81Ondernemersinterview

Page 83: Zakenboekje startende ondernemers

Ik heb dat via internet gedaan, websites bekeken. De website van

mijn accountant was onderscheidend. Ik ben ooit bakker geweest

en zag onmiddellijk dat het accountantskantoor met de juiste

ingrediënten en specerijen een goed geheel presenteerde: een goed

product, goed advies, gedegen kennis. Echt, in een paar zinnen op

die site was ik overtuigd.”

“Tijdens het eerste telefoongesprek klikte het meteen: het was

direct ‘Klaas’ en ‘Berend’, dat voelde goed. We zijn heel snel om tafel

gaan zitten, want ik moest binnen dertig dagen een bv opgericht

hebben. Klaas stelde met mij een checklist op: wat heb je al

gedaan, wat moet je nog doen? Heb je de juiste verzekeringen?

Zijn je plannen wel goed onderbouwd? Ben je voorzien van de juiste

cijfers? Het kantoor is doelgericht, maar vooral erg betrokken. Die

betrokkenheid heb je als ondernemer erg nodig. Het is een goede

basis voor een eigen onderneming, het geeft je vertrouwen.

Natuurlijk geeft Klaas mij ook richting: in het begin kritisch

meekijken naar de plannen, kijken hoe je je gelden gaat verzilveren

in je bedrijf en hoe je je administratie gaat voeren.

Ik laat zoveel mogelijk door hem doen: het kost even wat, maar het

gebeurt deskundig en ik kan me intussen meer focussen op het onder-

nemen op zich. En heb ik een vraagje, dan bel ik eventjes. Of ik

stuur een mailtje: dat is efficiënter en bovendien ligt de communi-

catie vast.”

“Ik vind een accountant een must voor iedere ondernemer. Ik had

zonder hem zéker een paar stappen vergeten. Dat gaat dan vooral

over zaken voor jezelf, zoals verzekeringen of een overeenkomst

sluiten met je beheersmaatschappij als werknemer, daar had ik ook

echt niet aan gedacht. Een accountant zie ik als een klankbord voor

je onderneming. De echte opbrengst van een accountant is natuurlijk

pas na een paar jaar duidelijk. Maar ik zeg altijd: een goede accoun-

tant verdient zich terug.”

82Ondernemersinterview

Page 84: Zakenboekje startende ondernemers

83Ondernemers interview

Het is een recessie wanneer je buurman zijn baan verliest, een depressie wanneer het jou gebeurt

Harry S. Truman, Amerikaans president

Page 85: Zakenboekje startende ondernemers

Aanmerkelijk belang 14

Aansprakelijkheid 12, 13, 18

Accountant-Administratieconsulenten, Nederlandse Orde van 1

Achtergestelde lening 20

Activa 30, 35, 36, 76

Afschrijvingstermijn 45, 48

Arbeidsvergoeding 51

Auto van de zaak 52

Balans 30, 31

Bedrijfsmiddelen 20, 44, 45, 48, 49, 50

Bedrijfsovername 34

Besloten vennootschap (bv) 11, 13, 35

Borgstellingkrediet 22, 38, 77

Btw 42, 43, 51, 52, 60, 61

Btw-tarief 61

Buitenlandse btw 60, 62

Commanditaire vennootschap (cv) 11, 18

Debiteurenbeheer 20, 74

Deponeren jaarrekening 31

Directeur grootaandeelhouder (dga) 14

Dividendbelasting 12, 14

Durfkapitaal (voor starters) 21

Eenmanszaak 5, 11, 12, 13, 14, 15, 30, 35, 43, 61

Energie-investeringsaftrek 51

Exploitatiebegroting 37

Factoring 20, 74

Factuurvereisten 61

Financiële administratie 5, 28, 30

Financiering 5, 6, 19, 22, 25, 37, 38, 77, 81

84Begrippenindex

Page 86: Zakenboekje startende ondernemers

Fiscale subsidie 22

Freelancer 4, 69, 70

Goodwill 36, 44, 45, 49

Handelsnaam 5, 10, 23

Handelsregister 10

Holding 15

Huren 5, 20, 35

Inkomstenbelasting 12, 14, 15, 42, 43, 50, 51, 52

Inschrijvingsplicht 11

Investering 6, 20, 44, 49, 51, 76

Investeringsaftrek 20, 44, 51

Jaarrekening 26, 30, 31, 36, 56

Kleine-ondernemersregeling 61

Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek 51

Kredietplafond 38

Kredietwaardigheid 21, 22, 31, 74

Leasen 20

Leverancierskrediet 20

Liquiditeitsbegroting 6, 9

Maatschap 11, 12, 13, 18, 30, 61

Meewerkaftrek 50, 51

Milieu-investeringsaftrek 51

Minimumadministratie 28

Mkb-winstvrijstelling 12, 13, 14, 50

Naamloze vennootschap (nv) 11

Omzetbelasting 51, 60

85Begrippenindex

Page 87: Zakenboekje startende ondernemers

Ondernemingsplan 1, 4, 5, 6, 17

Ondernemersaftrek 1, 12, 13, 14

Operationele lease 20

Pandrecht 21

Passiva 30, 35

Personeelsadministratie 67, 68

Personeelskosten 66

Poortwachtertoets 69

Re-integratie 69

Secundaire arbeidsvoorwaarden 67, 68

Sociale lasten 66

Speur- en Ontwikkelingswerk-afdrachtvermindering 23

Startersaftrek 14, 50

Stille vennoot 18

VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) 70

Vaste kostenvergoeding 67

Vennootschapsbelasting 12, 14, 15, 42, 43, 52

Vennootschap onder firma (vof) 11, 13, 15, 61

Vergunningen 5, 19

Vermogen, eigen 11, 19, 30, 77

Vermogen, vreemd 19

Voorraadbeheer 75

Werk-bv 15

Wet Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) 69

Wet Vermindering Afdracht Loonbelasting 22

Willekeurig afschrijven 44, 48, 49

Winst- en verliesrekening 30, 31

Zelfstandige zonder personeel (zzp’er) 4, 70

86Begrippenindex

Page 88: Zakenboekje startende ondernemers

Een groot acteur kan u tot tranen bewegen. Maar dat kan de fiscus ook

Gerd de Ley, Vlaams schrijver

Page 89: Zakenboekje startende ondernemers

88Notities

Page 90: Zakenboekje startende ondernemers

89Notities

Page 91: Zakenboekje startende ondernemers

90Notities

Page 92: Zakenboekje startende ondernemers

91Notities

Page 93: Zakenboekje startende ondernemers

92Notities

Page 94: Zakenboekje startende ondernemers

postbus 84291, 2508 AG Den Haag, telefoon (070) 338 36 00, www.novaa.nl