1Zó zijn we er voor jeuitgangspunten Jeugdhulp Friesland

2 3

Weet dat we er voor je zijn

Wij vinden dat kinderen en jongeren het recht hebben om in een veilige en gezonde omgeving op te groeien. Daarom zijn wij er voor elke zoon en elke dochter. Voor elke vader en elke moeder. En voor elke professional die bij de jeugd en het gezin is betrokken. Een ding beloven we: Jeugdhulp Friesland helpt. Daar waar het echt nodig is. En zolang als noodzakelijk. In moeilijke omstandigheden. En vanuit kennis en expertise gaan we aan de slag. Samen. Dag en nacht.

Missie en visie

2 3

4 5

Jeugdhulp Friesland helpt de meest kwetsbare

kinderen en jongeren in Friesland. Wij staan voor

de rechten van het kind. Een gezin dat te maken

heeft met nood en/of crisis ontvangt passende,

gespecialiseerde zorg. Voor korte of langere tijd. Doel

is dat een kind (weer) kan opgroeien tot een gelukkig

individu. We doen ons werk vanuit betrokken heid en

passie, met kennis, deskundig heid en kwaliteit.

De hulpvraag van kind en gezin is altijd ons uitgangs punt. We

sluiten aan bij hun wensen en doelen. We bieden meerdere

vormen van gespecialiseerde jeugdzorg en

ortho pedagogische/ortho psychiatrische

behandeling aan kinderen, jongeren en hun

ouders/opvoeders. Wij zijn ons bewust van

onze grote verant woordelijk heid en pakken

deze op in samenwerking met de gezinnen,

gemeenten, keten partners en het onderwijs.

Daarnaast kunnen wijk- en gebieds teams en

andere verwijzers altijd een beroep op ons

doen voor consultatie, deskundigheids -

bevordering en advies.

Dit is ons strevenWe willen het verschil maken in het leven van kwetsbare kinderen

en gezinnen. Jeugdhulp Friesland focust op herstel van het

gewone, zo optimaal mogelijke leven van een kind of jongere,

zónder dat nog professionele zorg nodig is. Onze drijf veer is

een veilig en evenwichtig leven voor ieder kind. We activeren de

eigen kracht van kind/jongere en gezin, streven ernaar om hun

zelf redzaamheid te vergroten én de afhankelijk heid juist te

verminderen. Dit doen we zoveel mogelijk ambulant, zo kort

als mogelijk en altijd samen met het gezin, de verwijzer

en (keten) partners. We innoveren continu, om de

hoogste kwaliteit te kunnen bieden. Jeugdhulp

Friesland wil dé specialist zijn en blijven op het

gebied van orthopedagogische en ortho-

psychiatrische zorg in Noord-Nederland.

Want zó kunnen we het verschil maken

voor kind en gezin.

Missie en visie

4 5

6 7

Voor hen zijn we er

Jeugdhulp Friesland is er voor kinderen en jongeren tot 23 jaar en hun ouders/opvoeders. Zij kunnen een beroep op ons doen als de normale ontwikkeling ernstig wordt belemmerd. Er zijn bijvoorbeeld veiligheids problemen, psycho sociale problemen, psychiatrische problemen, gezinsgerelateerde problemen, psychische problemen, gedrags­problemen of problemen met dreiging, geweld of trauma.

Onze doelgroepen & de problematiek

6 7

8 9

Jeugdhulp Friesland hanteert op voorhand geen contra-indicaties voor

het beantwoorden van de hulpvraag van kinderen, jongeren en/of ouders.

Uitgangs punt is wel dat de hulpvraag past binnen de (behandel)mogelijk-

heden van Jeugdhulp Friesland. Is dat niet het geval, dan zoeken we samen

met keten partners naar passende zorg/behandeling om de hulp vraag te

beantwoorden.

Toelichting op de problematiek

De meeste jeugdigen in Friesland groeien op in vergelijkbare (normale)

omstandigheden. Er zijn wel varianten van dit “normale patroon” van

opvoeden en opgroeien: de zogenoemde “normale variatie” (CAP-J). Wanneer

een afwijking van dit patroon negatieve gevolgen heeft voor het (psycho-

sociale) functioneren van het kind óf voor het functioneren van andere

gezinsleden, spreken we van een “probleem” bij opgroeien of opvoeden.

Wanneer deze problemen zich vervolgens manifesteren, noemen we dat een

patroon van symptomen of klachten die duiden op een mogelijke “stoornis”.

De DSM-V classificeert psychische stoornissen en definieert een stoornis als

“een patroon van problemen dat de oorzaak is van lijdens druk, verminderd

functioneren, toegenomen risico op sterven, pijn, handicaps of verlies van

vrijheid”. Een stoornis verwijst naar een ernstige verstoring van de “normale

ontwikkeling”. Jeugdhulp Friesland hanteert zowel de CAP-J als de DSM-V

om de aard van de problemen te kunnen duiden. Voor het hanteren van de

ernst wordt eveneens gebruik gemaakt van het ordeningsprincipe.

Onze doelgroepen & de problematiek

Problemen binnen levensdomeinenWe onderscheiden vier levensdomeinen, die samen de

levens opgave van jeugdigen en opvoeders vormen. Als

mens ben je een:

3 biologisch/materieel wezen. Daarbij horen voeding,

verzorging, hygiëne, bezit/geld en internet.

3 psychologisch wezen. Daarbij hoort de identiteit, met

eigen gedachten, gevoelens en meningen.

3 sociaal wezen. Daarbij hoort het levensverhaal,

waaronder familie, vrienden, relaties en sociale media.

3 zingevend/spiritueel wezen. Daarbij horen dromen over

de toekomst, geloof of idealen en vragen zoals waarom

en waar toe leef ik, wat wil ik later worden of wie wil ik zijn

als ik groot ben.

De uitdaging voor elk mens is een leven in balans, waarbij

de vier levensdomeinen afzonderlijk én in samenhang

zo optimaal mogelijk zijn ingevuld. Onze cliënten ervaren

meestal problemen binnen meerdere levensdomeinen. Het

gaat altijd om meer voudige en complexe problematiek.

Daarom is het belangrijk om de diagnose en aanpak ook

“meervoudig” (multidisciplinair) te benaderen. Daarnaast

kunnen het systeem en relaties van de jeugdige mede

invulling geven aan de vorm, inhoud én het perspectief van

de hulpverlening.

10 11

Piramide van Maslow

Naast de levensdomeinen gebruiken we de piramide van Maslow om de

ontwikkelingsfase en behoefte van cliënten in beeld te brengen. Dit begint bij

lichamelijke behoeften, daarna volgen behoefte aan veiligheid en zeker heid,

sociaal contact, waardering en erkenning en tot slot zelf ontplooiing. Het leren

van kinderen en volwassenen wordt in beeld gebracht via de naast gelegen

ontwikkelingsruimte (Vygotsky).

Ernst van de problematiek

Het is niet eenvoudig om de ernst van problemen te beschrijven en

objectiveren; het ene probleem is of lijkt ernstiger dan het andere. Wij

gebruiken het ordenings principe dat uitgaat van de verhouding tussen draag-

kracht en draaglast (zelfredzaamheid) bij individu en gezin. Niet een ziekte

of tekort koming bepaalt de eventuele inzet van professionele onder steuning

of zorg, maar de balans tussen draagkracht en draag last. Ontbreekt deze

balans in een gezin en ontstaat daardoor nood of crisis? Dan bieden wij

specialistische jeugdhulp.

Algemene voorzieningen zoals GGD en

consultatie bureau

Onderwijs

Kinderopvang en peuter speelzalen

7

7

7

7Specialistische jeugdhulp

(regionaal) al dan niet in

gedwongen kader

3 Specialistische jeugdhulp

(regionaal) al dan niet in

gedwongen kader

3 Lokale gebiedsteams, jeugdartsen en

huisartsen met op- en afschalen van

specialistische expertise

Ondersteuning vragen (80%)

Ondersteuning crisis (1%)

Ondersteuning spanning (15%)

Ondersteuning nood (4%)en ondersteuningtotaal (0,5%)

Ordeningsprincipe

Onze doelgroepen & de problematiek

12 13

Heeft een kind onze zorg en behandeling nodig? Dan bieden we dit zoveel mogelijk in de eigen omgeving van kind en gezin. Dichtbij het gewone leven. Jeugdhulp Friesland werkt volgens de systematiek van 5x gezin, waarbij een volgende stap pas plaats vindt, als de vorige niet haalbaar is:

1. Hulp thuis (ambulant)2. Hulp thuis met aanvullende

dagbehandeling 3.Hulpthuismetflexibelemogelijk­

heden van bijvoor beeld weekend­gastgezinofflexibeleopname

4. Wonen in een pleeggezin of gezinshuis

5. Klinische of residentiële opname (tijdelijk)

Zorg & behandeling: zó doen we dat

12 13

14 15

We richten ons altijd op herstel van de normale positieve ontwikkeling van de

jeugdige. In situaties waarin de veiligheid thuis niet gegarandeerd kan worden,

wordt gekozen voor flexibele opname. Wanneer blijkt dat thuis wonen geen

perspectief (meer) is, kan worden overgegaan tot perspectiefbiedend wonen:

hiervoor wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van het eigen netwerk van het

gezin. Als wonen in een gezins vorm niet mogelijk is, kan het kind naar een

residentiële voorziening. Ook dán zetten we ons in om op termijn wonen in

een gezin toch weer mogelijk te maken.

Startpunt behandeling en zorg

Behandeling en zorg begint met goede observatie en diagnostiek, heldere

formulering van de hulpvraag, problematiek én de mogelijk heden van

“het systeem” rond het kind. De regie behandelaar maakt samen met de

betrokkenen een inschatting van het probleem én van het domein waarin

de problematiek het beste kan worden aan gepakt. Er wordt een passende

behandel hypothese geformuleerd. Dit is de basis voor behandeling en

zorg door Jeugdhulp Friesland en waar nodig/gewenst ook samen met

ketenpartners.

Behandelen wordt door Jeugdhulp

Friesland gezien als een proces van

hypothese-toetsend of handelings -

gericht werken: voordoen, samen doen

en laten doen. Dit proces vraagt om een

deskundige, professionele en specialistische

blik. Professionals van Jeugdhulp Friesland

hebben een luisterende en invoegende

grond houding, waar bij de geformuleerde

hypothese en de aanpak steeds vraag-

gericht worden getoetst, met de betrokkenen

geëvalueerd en eventueel bij gesteld.

Gedurende de behandeling zijn we gericht op

zorgen dat de jeugdige/het gezin weer zelf-

standig verder kan. Wanneer kinderen (tijdelijk) niet

meer thuis kunnen wonen, zetten we in op zorgen

voor. Daarbij blijft (terugkeer naar) wonen in een gezin

het hoogste doel.

Zorg & behandeling: zó doen we dat

15

16 17

Vijf uitgangspunten

Onze behandeling en zorg zijn dialooggestuurd, oplossingsgericht, systeem-

gericht, resultaatgericht en competentiegericht. We geven een toelichting per

uitgangspunt.

DialooggestuurdWij kunnen alleen excelleren in gesprek met anderen. Mede werkers van

Jeugdhulp Friesland zoeken daarom continu de dialoog: met de kinderen en

gezinnen, hun familie, buren, scholen, verwijzers, samenwerkings partners,

subsidie verstrekkers en collega-professionals. Het primaire proces van

Jeugdhulp Friesland is volledig gebaseerd op deze relaties en op contact.

Een peda gogische relatie ontvouwt zich in het contact met de kinderen. Onze

medewerkers worden in dialoog met het gezin gedreven door betrokkenheid

bij opvoeden en opgroeien van de kinderen. Hun passie ligt met name bij

kinderen en opvoedings situaties die dreigen vast te lopen. Kerntaak is om

kinderen en ouders te onder steunen bij hun levens opgave van opgroeien en

opvoeden.

Oplossingsgericht (Empowerment)Wij richten ons op de mogelijkheden van kind en gezin, niet op de onmogelijk-

heden. Met onze zorg en behandeling willen we de talenten van kinderen

versterken én balans brengen in de verhouding tussen draag kracht en

draaglast voor het gezin. We sluiten aan bij wat goed gaat en maken gebruik

van aanwezige krachten en competenties. Kinderen, jongeren en ouders zien

we niet als “hulp afhankelijk”. Ze zijn juist expert van het probleem en hebben 1 Le Fevere, M. Oplossingsgericht perspectief

zelf de sleutel tot de oplossing in handen. Onze medewerkers sluiten met

inter venties en houding zoveel mogelijk aan bij de hulpvraag van het gezin.

Kind en gezin bouwen, bij voorkeur met behulp van het eigen netwerk, zo hun

eigen oplossing. Uitgaande van de eigen sterke kanten en eerdere succes-

ervaringen. Samen zoeken we ook naar meerdere oplossingen, zodat kind

en ouders kunnen kiezen wat het beste past. Werkt iets goed, dan kunnen

we dit uitbreiden. Werkt iets niet, dan doen we iets anders. Een kind/jeugdige

of gezin dat hulp vraagt, is geen falend gezin dat “niet weet”. Het is een

deskundig gezin dat “nog niet weet”1.

SysteemgerichtJeugdigen zijn actief in meerdere leefwerelden, zoals gezin, familie en buurt.

Deze werelden zijn met elkaar verbonden, beïnvloeden elkaar én bepalen

mede hoe een kind zich ontwikkelt. Samen vormen ze het systeem rond

een kind. Wij werken systeemgericht en focussen vooral op de verbindingen

tussen de leefwerelden en levensdomeinen (pijltjes in het schema op de

volgende pagina). Het is niet nodig om álles te weten over de leefwerelden.

Het gaat vooral om de onderlinge verhouding: wat verloopt goed en wat

is problematisch? Welke impact heeft de individuele problematiek van een

kind bijvoorbeeld op het functioneren van het gezin? En wat betekent dit

vervolgens voor de buurt? Of hoe is de familie betrokken bij een probleem?

Onze medewerkers hebben oog voor de diversiteit aan werkelijkheden en

perspectieven in de verschillende leefwerelden en domeinen. Deze krijgen

aandacht in het systeemgerichte werken.

Zorg & behandeling: zó doen we dat

18 19

Als wij een gezin hulp bieden, neemt het aantal leefwerelden eerst toe. Dit

maakt de situatie complexer voor een kind, maar leidt al snel tot nieuwe of

herstelde verhoudingen/verbindingen tussen de leef werelden. Wij helpen

kind en gezin om de eigen leefwerelden te reguleren en onderhouden. Zo

kunnen ze op een gezonde manier even wicht brengen in zichzelf en de directe

omgeving, waardoor de positieve ontwikkeling normaliseert.

ResultaatgerichtSamen met kind en opvoeders werken we aan concrete doelen en resultaten.

Deze worden in dialoog met hen en de verwijzer2 (casus regisseur/wijkteam)

geformuleerd. De hulpvraag van het gezin staat steeds centraal. Tijdens de

zorg of behandeling kan de hulp vraag veranderen. De zorgdoelen kunnen

dan ook wijzigen, in overleg met verwijzer en cliënt. Is de problematiek bij

aanmelding (nog) niet duidelijk? Of zijn aard en ernst van de problemen

onvoldoende helder? Dan kan Jeugdhulp Friesland vanuit één van haar beide

Behandel Expertise Centra (BEC) handelingsgerichte diagnostiek (HGD)

inzetten. De intensiteit van de behandeling en/of begeleiding wordt altijd in

samenspraak en onderlinge overeen stemming bepaald. De geboden zorg is

zo kort als mogelijk en zo lang als nodig om de doelen te behalen. Zodra het

kan, schalen we de intensiteit van de zorg af naar zo normaal als mogelijk.

Vanwege het specialistisch karakter van onze zorgverlening zijn we altijd

tijdelijk aanwezig in het leven van kind en gezin.

Overzicht van leefwerelden, domeinen en onderlinge verbindingen. De leef werelden in dit

schema zijn ter illustratie en niet maatgevend. Ze worden per kind/jongere specifiek ingevuld.

Blikveld Jeugdhulp Friesland

Stad ­ dorp

Buurt ­ omgeving

Familie ­ vrienden

Jeugdhulp Friesland

Gezin ­ ouders

Individu ­ persoon

Biologie ­ lichaam

Sociaal domein

Psychologisch domein

Biologisch domein

Zingevings­domein

Zorg & behandeling: zó doen we dat

2 De hulp zoals geboden door Jeugdhulp Friesland valt binnen de Jeugdwet onder de categorie

‘niet vrij toegankelijke zorg’ waardoor er altijd een verwijzer betrokken is

18

20 21

We meten de resultaten onder meer met prestatie-indicatoren en zijn

transparant over de door ons geleverde prestaties. Verantwoording afleggen

is een logisch onderdeel van het werk. Resultaatgericht betekent ook dat

processen van Jeugdhulp Friesland zo eenvoudig en efficiënt mogelijk zijn

ingericht, zodat hulp verleners kunnen excelleren in hun werk. De tijd achter

computers of bureaus beperken we zoveel mogelijk, we willen ons zoveel als

mogelijk inzetten voor de directe zorg aan kinderen en gezinnen.

CompetentiegerichtIeder mens heeft voldoende vaardigheden nodig om ontwikkel- en/of

opvoedings taken in het dagelijkse leven te kunnen vervullen. Onze zorg en

behandeling is gericht op het aanleren en uitbreiden van vaardig heden, zodat

kind en ouders (weer) “voldoende competent” zijn. Zo bevorderen we hun

autonomie. We sluiten aan bij de ontwikkelings fase en het functionerings-

niveau van kind en gezin. Uitgangs punt is dat het nooit te laat is om hulp te

bieden bij problemen.

Een mens leert in aansluiting op wat hij al weet. Nieuwe kennis wordt

geïnternaliseerd als dit aansluit bij het eigen ontwikkelingsniveau. In het

contact met kind en ouders focussen we daarom op de zone van de naast-

gelegen ontwikkelings ruimte3. Dit geldt ook voor onze professionals zelf; we

zijn een lerende en excellente organisatie met veel ruimte voor onderzoek en

opleiding. We zijn altijd op zoek naar de hoogst mogelijke kwaliteit, innoveren

door te experimenteren, exploreren en onderzoeken. We voldoen aan de

hoogste kwalitatieve standaarden en willen dit blijven doen.

3 Vygotsky

Zorg & behandeling: zó doen we dat

21

22 23

We bieden zorg en behandeling vanuit onze twee Behandel Expertise Centra (BEC): 0 tot 12 en 12 tot 18+. Verantwoordelijk heden worden zo laag mogelijk belegd, beslissingen worden genomen waar de kennis van en betrokkenheid bij zorg het grootst is. Dus decentraal wat kan en centraal wat moet. Duale verantwoordelijkheid en persoonlijk leiderschap van medewerkers staan centraal.

Zo organiseren we het: BEC’s, leiderschap en verantwoordelijkheid

22 23

24 25

Organisatie Behandel Expertise Centra

De BEC’s bestaan uit Resultaat Verantwoordelijke Eenheden (RVE’s) op

afdelingsniveau. Een afdeling kan bestaan uit meerdere teams. De RVE

is een deels op zichzelf staande werkeenheid die verantwoordelijk is voor

haar eigen resultaat. Deze werkeenheid en de bijbehorende teams zijn

medeverantwoordelijk voor de inhoudelijke resultaten en kosten. Ook kunnen

ze beslissen over de te geven zorg, kwaliteit en invulling van werkzaamheden.

Uitgangspunt daarbij is dat wordt gewerkt vanuit de visie, doelen en ambities

van Jeugdhulp Friesland. Dit maakt de afdelingen bewust en verantwoordelijk.

Het geeft ook ruimte om te blijven ontwikkelen en groeien als top-

specialistische zorgaanbieder.

Aansturing: duale verantwoordelijkheidDe BEC’s worden duaal aangestuurd door een manager Bedrijfs voering en

een manager Behandeling. Duale aansturing geldt ook voor alle afdelingen

binnen een BEC. Uitganspunt is dat inhoud en bedrijfs voering elkaar kunnen

inspireren en van elkaar leren. We streven naar een excellent evenwicht tussen

ontwikkeling en beheersing, bedrijfs voering en behandeling. Kortom, naar een

gezonde organisatie. Beide managers bevragen elkaar op alle aspecten en

bewaken ook samen het even wicht. Verder zorgen ze voor een inspirerende

en lerende werk omgeving, met oog voor doelmatigheid en resultaat. Dit vereist

wel open heid en transparantie. Niet alleen de leiding gevenden, ook alle mede-

werkers van Jeugdhulp Friesland zijn verant woordelijk voor een juiste balans

tussen waardengedreven zorg en een gezonde bedrijfsvoering.

De (eenhoofdige) Raad van Bestuur is eind-

verantwoordelijk voor de BEC’s en legt verantwoording

af aan de Raad van Toezicht. De BEC-managers en

de Raad van Bestuur ontmoeten elkaar in het MT.

Hier vindt dialoog en verbinding plaats tussen de

beide BEC’s en wordt de strategische koers van

Jeugdhulp Friesland bepaald. Alle professionals

worden uitgenodigd om continu mede

vorm te geven aan de inrichting van de

BEC’s.

Om integrale verantwoordelijkheid laag in de organisatie te kunnen beleggen,

moet helder zijn wat centraal wordt geregeld. Dit betreft de volgende thema’s:

missie & visie, strategie, kaders en doelen, concerncontrol, aanbestedingen,

geldende wetgeving, communicatie en opleiding & onderzoek. Deze thema’s

worden voorbereid door kernteams, georganiseerd rond de ondersteunende

processen. Ze bestaan uit een vertegenwoordiging van de BEC’s en

specialisten rond het betreffende thema. Strategische keuzes per thema

worden gemaakt na consultatie van het MT.

Zo organiseren we het

25

26 27

Jaarplan, begroting en P&C cyclusDe beide BEC’s werken op basis van vastgestelde jaarplannen en

begrotingen. Hierover leggen zij periodiek verantwoording af. De plannen zijn

gebaseerd op de missie, visie, kaders en het overall jaarplan van Jeugdhulp

Friesland. Er blijft voldoende ruimte om eigen keuzes te maken binnen de

BEC’s en afdelingen. Zo werken alle teams met teamplannen die vervolgens

weer input vormen voor het centrale jaarplan (bottum up). De P&C-cyclus

moet zich vormen naar de decentrale inrichting van de organisatie en de

financieringsstromen vanuit de gemeenten. De cyclus faciliteert de BEC’s

in het behalen van resultaten én in het op decentraal niveau maken van

verantwoorde en efficiënte keuzes voor inzet van middelen en activiteiten.

Hiertoe is up-to-date informatie over alle aspecten en voor alle betrokkenen

cruciaal.

Aansluiting BEC’sGoede aansluiting tussen de twee BEC’s (zoals overgang qua leeftijd en

overgang qua behandelmodule) is erg belangrijk. Deze aansluiting moet helder,

transparant en goed georganiseerd zijn. De verantwoordelijkheid hiervoor

ligt bij de BEC-managers, de betrokken afdelingsmanagers, postmaster

gedragswetenschappers en uiteindelijk bij de medewerkers die het primaire

zorgproces vormgeven.

Zo organiseren we het

27

28 29

Persoonlijk leiderschap

Elke medewerker van Jeugdhulp Friesland toont zelf leiderschap. Dit

betekent: verantwoordelijkheid nemen, proactief handelen en prioriteiten

stellen in het belang van kind en gezin (Covey, 2008). Naast professionaliteit

en deskundigheid vragen wij ook betrokken heid en passie van al onze

medewerkers; liefde en zorg voor de kinderen en gezinnen die onze hulp

nodig hebben. Dat is cruciaal voor een waardengedreven organisatie als

Jeugdhulp Friesland.

Vier dimensies van persoonlijk leiderschapOok bij leiderschap gaan we uit van de vier levensdomeinen: het biologisch

(fysiek), psychologisch (rationeel), emotioneel (sociaal) en zingeving-(spiritueel)

domein. Elk mens wordt geboren met een basispotentieel en kwaliteit in deze

domeinen. Vervolgens worden ze op eigen en unieke wijze verder ingevuld

en ontwikkeld tijdens het leven. Medewerkers van Jeugdhulp Friesland

verbinden de vier dimensies en proberen vanuit deze “heelheid” complexe

vraagstukken op te lossen. Daarmee staan we altijd open voor meerdere

oplossingsstrategieën bij een (hulp)vraag.

We zorgen ervoor dat we bij alles wat we doen afwegen wat dit voor de

ander betekent. Het doel is om een waarde- en liefdevol leven, geluk en groei/

ontwikkeling te creëren én om talenten te stimuleren.

Persoonlijk leiderschap betekent dat medewerkers van Jeugdhulp

Friesland:

• moedige mensen zijn die hun nek durven uitsteken

• geloven in anderen en de mogelijkheden van de ander

• oplossingsgericht redeneren

• waardengedreven zijn

• blijven leren, onderzoeken en zichzelf ‘vernieuwen’

• kunnen omgaan met complexe vraagstukken,

paradoxen en onzekerheid

• een droom hebben én de kwaliteit om anderen

enthousiast te maken voor die droom.

Zo organiseren we het

29

30 31

Ieders verantwoordelijkheden en autonomie

Opvoeden en leidinggeven is bewust onnadrukkelijk handelen (steeds iets

meer los laten, zoals je ook doet in het opvoeden van kinderen). Opvoeden

is voor doen, samen doen en laten doen (Ter Horst, 1999): vertrouwen

geven, anders vast houden, anders kijken en anders doen om ruimte te

geven. De kans op leren en ontwikkelen is het grootst in de naastgelegen

ontwikkelings ruimte. Kinderen en gezinnen bevinden zich tijdens het leven

in verschillende stadia. Dit geldt ook voor medewerkers van Jeugdhulp

Friesland: er is verschil in leeftijd, opleiding, ervaring en werkzaamheden. Er

mogen dus ook verschillen zijn binnen de organisatie en in de wijze waarop

er wordt gewerkt. Dit betekent ook dat verschil wordt gemaakt in de mate

van verantwoordelijkheid en autonomie die een ieder heeft. Vanzelf sprekend

is deze mate van autonomie altijd onderwerp van gesprek en hebben we

richtlijnen (zoals functiebeschrijvingen en jaar plannen). Het is een uitdaging

voor alle medewerkers en leiding gevenden om hier verder invulling aan te

geven.

OntwikkelstadiaWe definiëren vier ontwikkelstadia, die richting geven aan de best passende

aanpak (voordoen, samen doen of laten doen). Leiding gevenden moeten

vanuit verschillende paradigma’s kunnen handelen, omdat medewerkers

vanuit verschillende stadia en op verschillende momenten instromen.

• Voordoen: op instructieniveau en met een duidelijke rol- en taakverdeling.

Vanuit egodifferentiatie en roldifferentiatie komen tot een verdeling van het

werk. Traditionele top-down sturing vanuit een piramidestructuur.

• Samen doen (1): vanuit een overlegstructuur zoeken we samen naar de

beste oplossingen, onderzoeken we de mogelijkheden en komen we tot

een gezamenlijk gewogen besluit gericht op vooruitgang en ontwikkeling.

We zien mogelijkheden, streven deze na en blijven toezien op proces en

resultaat. Verantwoordelijk heden zijn helder beschreven, het formuleren

van doelen en keuzes blijft de verantwoordelijkheid van het management.

Top-down sturing vanuit te behalen resultaten.

• Samen doen (2): op basis van gelijkwaardigheid zoeken naar consensus.

Vanuit decentralisatie en empowerment verantwoordelijkheden delen.

Waardengedreven sturing en inspirerend leiderschap. Met elkaar de

schouders eronder zetten en op basis van consensus komen tot

besluitvorming.

• Laten doen: medewerkers ontwikkelen zich vanuit zelfontplooiing,

kunnen zichzelf los zien van het eigen ego door op afstand naar het eigen

handelen te kijken. Hierop passen ze vervolgens het handelen of het besluit

aan. Het zien van de behoeften van zichzelf, van de ander en vertrouwen

op de oplossing en de wijsheid van het geheel, in plaats van de eigen

kennis en techniek (ego). Persoonlijke en collectieve groei op basis van

verbinding en samenwerken.

Binnen Jeugdhulp Friesland komen alle genoemde vormen van

verantwoordelijkheid nemen voor. Ook verschilt de mate van auto nomie per

team, afdeling of professional. Leidinggeven aan jezelf binnen Jeugdhulp

Friesland betekent dat je streeft naar “laten doen”. Het betekent dat je op zoek

gaat naar naastgelegen ontwikkelruimte bij jezelf én bij de ander, om die ander

en jezelf tot ontwikkeling en groei te brengen!

Zo organiseren we het

32

Uitgave: Jeugdhulp Friesland, 2017